ESKOLA AGENDA 21 PROIEKTUA

Andra Mari ikastolaZornotza2015-IX-23

Helburuak: . Eskola Agenda 21eko proiektu/metodologia ezagutuzirakasleen eta hezkuntz-komunitateko partaideen konpromisu eta parte hartzea sustatzea..2015-2016 Ikastetxeko Eskola Agenda21 proiektua abian jartzea.

Iraupena: 2 ordu

Edukiak• 1. Zer da jasangarritasuna. Garapen

jasangarria hezkuntzan.• 2. Eskola Agenda 21 2015-2016 ikasturtea• 3. Gure “eskola jasangarria” ren aukerak.

IRAES taldea.

4

INGURUMEN HEZKUNTZAREN BILAKAERA

•70eko HAMARKADAingurumen krisia ingurunean ikasi•80eko HAMARKADAgiza eta ekonomia ingurumenaren aldealorrak

•90eko HAMARKADA eskola ekologikoahezkuntza + kudeaketa

•2000tik hona jasangarritasunerako

hezkuntza

Urteko planaEskolako Agenda 21

5

1. JASANGARRITASUNADefinizioa

• Ezaugarri edo egoera bat da: hurrengo edota beste eskualdeetako populazioen premiak asetzeko gaitasuna kolokan jarri gabe, bertako eta oraingo populazioaren beharrak asetzen dituena.

6

JASANGARRITASUNA, NOLA?

7

Ingurumen eta Garapenaren Nazio batuen Konferentzia «Lurraren gailurra»

8

RIO + 20 GAILURRA (2012ko ekaina)NARRIADURA SEINALEAK (PNUMA)

• AIREA, ozonoko geruza %31 hobetu da, klima aldaketaren akordioak geraturik, erregai fosilentzako subentzioak energia berriztagarrienak baina 5 aldiz handiagoak,..

• LURZOUA, baso tropikalen galera azelaratua jarraitzen du.

• UR GEZA, 2.600.000 pertsona ur-arazturik gabe. Ur edangarriaren helburua bete da.

• OZEANOAK, narriadura ,eutrofizazioa eta azidifikazioa handituz doa.

• BIODIBERTSITATEA, 6. suntsipen garaian gaude, espezieen desagerketa azeleratua.

9

RIO + 20 GAILURRA (2012ko ekaina)EMAN BEHARREKO ERANTZUNAK (PNUMA)• JASANGARRITASUN HELBURUAK eraiki.• EKONOMIA BERDEA eta POBREZIA erauzi.• NAZIOARTEKO ERAKUNDEAK indartu.• DATU BILKETA ETA EBALUAZIO fidagarriak bultzatu.• INGURUMEN HEZKUNTZA eta JASANGARRITASUNEKO

SENTSIBILIZAZIOA indartu.• INFORMAZIO gardena, PARTE HARTZEA eta

INGURUMEN JUSTIZIArako bideak indartu.

10

INGURUMENAREN KRISIALDIRAKO BESTE ERANTZUN BAT

JASANGARRITASUNAINGURUMEN HEZKUNTZA

JASANGARRITASUNERAKO HEZKUNTZA

1.2. Jasangarritasunerako hezkuntza.

• 1.2. jarduera : https://www.youtube.com/watch?v=MGwB9eKVqEU

• jarduera

12

JASANGARRITASUNERAKO HEZKUNTZA EAEn: ESKOLAKO AGENDA 21

13

Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kulturako Saila

Ingurumena eta Lurralde Politikako Saila

Ingurugela 14

AHOLKULARI

118UDAL

Ingurumen Hezkuntzaren

enpresak

458IKASTETXE

36koordinazio

taldeak 200Udal Foroak

Eskolako Agenda 21 ikastetxeen sarea

2015-2016

14

ANDRA MARI IKASTOLAn EA21 martxan…Mugikortasuna jasangarria

klima aldaketa ekiditeko

EA21 programaren garapenaren ardatzak eta faseak:

KOMUNIKAZIOA ETA EBALUAZIOA

ANTOLAMENDUA ETA

PLANIFIKAZIOA

SENTSIBILIZAZIOA

ETA MOTIBAZIOA DIAGNOSTIKOA

EKINTZA PLANA

CURRICULUM

PARTAIDETZA

KUDEAKETA

V 31-7

15

ESKOLAKO AGENDA 21eko HELBURUAK

1. Hezkuntza komunitatean Tokiko zein Planetako ingurumenaren egoeraz sentsibilizazioa eta ezagutza landu, jasangarritasunaren aldeko jarrerak eta konpromisoak eragiteko.

2. Garapen jasangarriak dakartzan eskakizunei erantzun ahal izateko curriculuma egokitu, diziplinartekotasuna sustatuz eta metodologia ikertzaileak eta parte-hartzaileak erabiliz.

3. Ikastetxe eta udalerriko ingurumen arazoen konplexutasuna identifikatu, aztertu, alternatibak proposatu eta Udal foroetan ezagutarazi.

4. Ikastetxe eta udalerriko jasangarritasuna lortzeko prozesuak abiatu.5. Ikasleei bere ikasketetan, eskolan eta udalerriaren bizitzan

protagonismoa eman.6. Udalerriko edo eskualdeko eskolen arteko laguntza bultzatu, baita

erakunde eta eskolen artekoa ere.

1. ANTOLAMENDUA ETA PLANIFIKAZIOA

2. SENTSIBILIZAZIOA ETAMOTIBAZIOA

3. DIAGNOSTIKOA

4. EKINTZA PLANA

5. KOMUNIKAZIOA ETA EBALUAZIOA

2.Eskola Agenda 21 2015-2016 ikasturtea

MUGIKORTASUN JASANGARRIA klima aldaketa ekiditeko

Orain arte zer landu dugu?

KONTSUMO JASANGARRIA2005-2006 URA2006-2007 HONDAKINAK 2007-2008 AZTARNA EKOLOGIKOA 2008-2009 KONTSUMO ARDURATSUA 2009-2010 ENERGIA 2010-2011 KONTSUMOA2011-2012 KONTSUMOA: BERTOKO JANARIA2012-2013 KONTSUMO ARDURATSUA: ELIKADURA2013-2014 KONTSUMO ARDURATSUA: KONTSUMISMOA2014-2015 KONTSUMO JASANGARRIA:Gutxitu Berrerabil Birziklatu

2015-2016 MUGIKORTASUNAKLIMA ALDAKETA

 

Kontsumo jasangarria Klima aldaketa ekiditeko

23

EROSKETA BERDEA

• Produktu bat erosi behar dugunean aspektu ekonomiko eta teknikoak begiratzeaz gain, bere bizi ziklo osoan zehar izan dezaken ingurumen inpaktuari ere erreparatzen dion erosketa prozesuari deritzo.

24

Erosketa berdea pausuz pasu

25

EROSI AURRETIK• Kontsumo beharrak zeintzuk diren bir-

pentsatu.

EROSTERAKOAN• Erosketarako irizpideak.• Ingurumenarekiko eskaintza egokia

aukeratu.

ERABILERA• Produktu/baliabidearen erabilera

egokia.• Berrerabilketa.

HONDAKINAK • Hondakinen banaketa egokia

EROSKETA BERDEAPROZESU BAT DA

26

Baliabideen agorpena

• Azken hamarkadetan natur baliabideen kontsumoak gora egin du, sistema sozioekonomikoarentzat arrisku larria bihurtu izateraino.

• Ekonomia-finantza krisia eta egungo arazo sozialak (gerra, gosete,…) bizi dugun ekologia hondatzearen isla dira, zibilizazioa historian ikusi ez den moduko amildegi ertzean jarri gaituen hondatzearena.

Zergatik bultzatu erosketa berdea?

• Gizarte baten garraio beharrak, eguneroko ekintzak aurrera eramateko, – lana, hezkuntza, erosketak,

osasun zentrora joatea– aisialdia, – jarduera ekonomikoak

• Pertsona guztiak aintzat hartuta, auto gidariak izan ala ez. Eta bidai kantitate eta garraio mota ere kontuan harturik

ZER DA MUGIKORTASUNA?

ZER DA MUGIKORTASUN JASANGARRIA?

MUGI ZAITEZ - Gipuzkoako Foru Aldundia

Mugikortasun jasangarria honela defini daiteke : Giza eta merkantzien lekualdatzean, garraiobideak eta hauen maiztasuna ingurumen inpaktuak eta kongestioa gutxitzera eta segurtasuna handitzera bideratutako mugikortasuna.

GARRAIO- INPAKTOAK INGURUMENEAN

Berotegi –efektuko gasen isurketa, klima aldaketa areagotu.

Zarata kutsadura Lurraldearen okupazioa eta fragmentazioa

(irlak) Hondakinen sorrera Osasun arazoak : istripuak, alergiak, min

biziak… Energia kontsumoa Biodibertsitate galera Hiria iragazkaitz bihurtzea

29

30

http://www.ingurumena.ejgv.euskadi.eus/contenidos/inventario/inventarios_gei/es_pub/adjuntos/2013.pdf

Berotegi Efektuko Gasen isurketa (2013)

MUGIKORTASUN JASANGARRIA IKASTETXEANZERGATIK LANDU GAIA?

Bizi dugun gizartea birplanteatzen laguntzen du

– Ezagupenak, informazioak, eta edukiak bereganatzea eskatzen du.– Zergatik, nola, noiztik eta abar galdetzera bultzatzen du.– Aztertzea, alderaztea, aurkitzea ahalbidetzen du.– Mugikortasun forma berrietaz hausnarketa egiten laguntzen du eta

besteen tokian ipintzeko gaitasuna garatzen du.

Hiritartasun aktiboa eta erantzukizun zentzua garatzen laguntzen du

– Ikastetxe inguruko, auzoko eta herriko espazioen eraikuntzan parte hartzen laguntzen du.

– Guztientzako (ume, zahar, pertsona ezinduak,..) herria egiten laguntzen du.– Partaide izaten, iritzia aldatzen eta ingurua birmoldatzen laguntzen du..

32

33

NOLA LANDU MUGIKORTASUN JASANGARRIA IKASTETXEAN?

EA 21 FASEAK

FAMILIAK, UDALERRIA

KALITATEA KOHERENTZIA

PARTAIDETZA

CURRICULUMsekuentziatua

PROIEKTUAK

METODOLOGIA

KOORDINAZIOA beste proiektu, festak, egun edo aste bereziak,

KONPETENTZIAK

34

PRESTAKUNTZA ETA HAUSNARKETA KOLEKTIBOA

ANTOLAKUNTZA• Ingurumen Batzordea osatu• Konpromisuen jarraipena

AURREKO IKASTURTEAK KONTUAN HARTU

SENTSIBILIZAZIOA

– Erakusketak, maskota, logo, eslogan lehiaketak,..– Ospakizunak edo jai bereziak (krispetak, txoko

berdearen inaugurazioa,…) – Simulazio jokoak eta ametsa (etorkizuna autorik

gabe,..)– Hitz egin (libre edo irakasle edo jakintsu batek

gidatua)– Tutoritzan aurkezpenak, Irakasle edo jakintsu

baten klaseak edo hitzaldiak entzun

Ingurugela 2012-13 35

36

Baliabideak:

. Ez da ametsaEuropeam Mobility Week 2015: logoak, txartelakIbaizabal BHI_EA21_bloga : KOMUNIKAZIORAKO

37

BIZIKLETA (ikastetxeko kotxe gabeko eguna) EGUNA/MARTXA

38

JAIA: Egun berdea, habitat eguna

• AURRE PRESTATU (zonaldea, planoak, materialak, arauak, denbora, nortzuk,..)

• INKESTA PRESTATU (nori, zenbat jenderi, zer baliabide, material, arau, denbora,..

• ZENBATU ETA DATUAK BILDU (zer daukagu, zer dago, zenbat, …

• ARAZOAK KONPONTZEKO AHALBIDE ETA ALTERNATIBAK.

39

DIAGNOSTIKOACurriculumean, kudeaketan, partaidetzan

Ibilbide edo irteera bat egin INGURUA antzeman, behatu eta aztertzeko

Lekeitioko esperientzia Komunikazioa

• Ikasi eta interpretatu testuak, eskemak, planak, planoak, mapak, grafikoak, ibilbideak, irudiak,..

• Aztertu irudiak edo testuak (foileto, publizitatea, kaleko informazioa, autobus-geldiuneak, txartelak,..

• Hitz egin (libre edo gidatua) talde txiki edo handian.• Kontsultatu planak, proiektuak, estrategiak, • Burutu mugikortasun proiektuak

40

EKINTZA PLANA I

EKINTZA PLANA (II)

• Ikasitakoaz ondorioak atera, beste kideen aurrean aurkeztu.

• Diseinatu, mugikortasuna jasangarriagoa izateko alternatiba edo irtenbideak.

• Zuzendaritzari edo udaletxeari proposatu hobekuntza neurriak.

• Burutu hobekuntza batzuk kotxe gabeko eguna, bizikleta ibilbideak, eskolara oinez,…

41

42

EKINTZEN EZAUGARRIAK

KLIMA LADAKETAREN WEBQUES

IRTEERAK ALTERNATIBAK BOZKATZEN

ZINEGOTZIAREKIN ELKARRIZKETA

ERREFERENTZIAK ETA BALIABIDEAK

• Materiales:– CENEAM: Movilidad e infancia– IHITZA:

• Nº 5 Hiria…bizitzeko inguru egokia? La ciudad ¿entorno habitable?, Ekin eta ekin:joan naiteke bakarrik eskolara, Etxetik eskolarako bidea, Argazki rallya

• Nº 8 Garraioa: beharra ala luxua El transporte: ¿necesidad o lujo?Ekin eta ekin: Nola eskolara: bi gurpil, lau baino hobe, berdinak dira garraiobide guztiak, Mugi zaitez, Norentzat da kalea?

• Nº 16 Ondarea: Leyendo nuestro entorno, Abriendo los ojos• Nº 24 Eskolara kerik gabe Al colegio sin humo

– Muevéte! Mugi zaitez! Diputación Foral Gipuzkoa. U.D:

– PROIEKTUA: Zornotzako garraioaren historioa, amamak kontatuta…. gasen isurketa konparaketa….

43

ERREFERENTZIAK ETA BALIABIDEAK

• Eskola bidea (Donosti) http://www.donostiamovilidad.com/eu/

https://conbicialcolezgz.wordpress.com/ blog (Zaragoza)

• CO2 isurketen kalkulua egin:, eta gero konpensatu:– Kalkula itzazu zure CO2 isurketak– Calculate your CO2 emissions

• Bideo laburrak:

Mugikortasun jasangarria (udaltalde 21) 4

presos del coche y del petróleo

• Kotxea partekatzeko ekimenak:

• Ingurumen esparru programa 2010

44

EBALUAZIOA

Zuzendaritzaren inplikazioa

Partaide guztien

erantzukizuna

Ondo ordenatutako

dokumentazioa

Prestakuntza eta aholkularitza

Antolakuntza aproposa

Baliabideen horniketa egokia

Ikuspegi konpartitua:

etorkizun jasangarriaBerrikunta

pedagogikoa

ESKOLA JASANGARRIA

ESKOLA JASANGARRIRAKO BALDINTZA EGOKIENAK

ESKOLA JASANGARRIETAKO IRAES taldeahttp://iraes21.blogspot.com.es/https://prezi.com/igtbnqrrxsav/iraes-21-2014-15/

• Eskerrik asko!

49

mk-agirreazku@euskadi.eus