ALEGACIÓNSDA SOCIEDADE GALEGA DE HISTORIA NATURAL

Ó Proxecto sectorial da Plataforma Loxística, Empresarial e Portuaria de

Ferrol e o seu informe de sustentabilidade ambiental,

DOG nº 19, de 28 de xaneiro de 2009.

Juan Ignacio Díaz da Silva, Delegado da Sociedade Ga-lega de Historia Natural de Ferrol, con enderezo, para os efectos de notificación, no Apartado de Correos nº 356, CP 15480, actuando en representación da citada asocia-ción, comparece e como mellor proceda en dereito,

Calquera utilización que se faga deste texto deberá citar a procedencia.

EXPÓN:

1.Que por medio do presente escrito a SGHN - Ferrol for-mula alegacións ao Proxecto sectorial da plataforma loxística, empresarial e portuaria de Ferrol e ao seu informe de sustentabilidade ambiental, DOG nº 19, de 28 de xaneiro de 2009, co obxecto de que se modifique nos seus actuais termos para axustalo segundo criterios de sustentabilidade ambiental, económica e social .

2. A construción desta Plataforma loxística, empresarial e portuaria suporía unha ameaza para a viabilidade do ecosistema do Río Sardiña, último curso fluvial en bo estado de conservación que, dentro do Concello de Ferrol, verte na Ría. Neste senso, a Lei 9/2001, de conservación da natureza, indica no artigo 2, a necesidade de conservar:

“la biodiversidad a través del mantenimiento de los proce-sos ecológicos esenciales, garantizando la conexión de las poblaciones de fauna y flora silvestres y preservando la diversidad genética.La prevención y planificación para impedir el deterioro am-biental. Las políticas sectoriales integrarán las conside-raciones medioambientales en su planificación y pondrán en marcha los mecanismos necesarios para evitar los daños al medio ambiente”.

A existencia, na súa desembocadura, dun espazo natural protexido de interese ambiental (humidal recollido no Inventario de Humidais de Galicia coa denominación “Río Sardiñeira”, Código IHG 1110187, superficie 5,41ha e cadrícula UTM X fuso 29T(m) 561575), o Inventario de Humidais de Galicia forma parte do Plano Estratéxico

español para a conservación e uso sostíbel dos humidais; o feito de que o río actúe como parte dun corredor ecoló-xico, conectando a través da rede hidrográfica os ecosis-temas costeiros de mar aberto cos ecosistemas de ría, fan que se tome en consideración a lexislación vixente no que atinxe á ordenación do territorio e á conservación da natu-reza, toda vez que a alternativa elixida para elaborar o proxecto que se presenta produciría graves perturbaciónsao espazo natural protexido (perda de caudal, contami-nación das augas, efecto barreira, etc.)

O feito de carecer dos instrumentos básicos de ordenación do territorio impide analizar con claridade á hora da toma de decisións tan transcendentais como, neste caso, deter-minar a ubicación dunha plataforma loxística. A este res-pecto, a Lei 9/2001, no artigo 4, sinala como obxectivos

dos planos de ordenación dos recursos naturais:a) Definir y señalar el estado de conservación de los recur-

sos naturales y ecosistemas dentro de su ámbito.b) Establecer la regulación que, en su caso, proceda apli-

car en las distintas áreas del espacio.c) Fijar el marco para la ordenación de los espacios natu-

rales protegidos incluidos en su ámbito.f) Formular los criterios orientadores de las políticas sec-

toriales y ordenadoras de las actividades económicas y sociales, públicas y privadas, para que sean compatibles con los objetivos de los planes de ordenación de los recursos naturales.

Artículo 6.Efectos.2. Los planes de ordenación de los recursos naturales

serán obligatorios y ejecutivos en todo lo que afecte a la

conservación, protección o mejora de la flora, la fauna, la gea, los ecosistemas, el paisaje y los recursos naturales.

3. Los planes de ordenación de los recursos naturales a que se refiere la presente ley prevalecerán sobre cualesquiera otros instrumentos de ordenación territorial o física, constituyendo sus disposiciones un límite para éstos, cuyas determinaciones no podrán alterar o modificar aquéllas y se aplicarán, en todo caso, prevaleciendo sobre los instrumentos de ordenación preexistentes.

4. Las previsiones de los planes de ordenación de los re-cursos naturales tendrán carácter vinculante para cuales-quiera otras actuaciones, planes o programas sectoriales en todo lo relativo a las materias a que se refiere el apar-tado 2 del presente artículo y revestirán carácter indica-tivo en todo lo demás.

3. Este proxecto, de carácter supramunicipal, como tantos outros da mesma entidade, e dentro do contexto da Comunidade Autónoma de Galicia, non se pode realizar sen ter en conta unha planificación a nivel global do territorio galego, pero no caso que nos ocupa os danos serían graves e de carácter irreversíbel, perdéndose no Concello de Ferrol e na súa contorna un ecosistema de alto interese, non valorado dabondo ata o momento presente.

Despois da lectura da Lei 10/1995, de Ordenación do Territorio, a SGHN interpreta que, sen estar formuladas as Directrices de Ordenación do Territorio, non se pode levar adiante a aprobación de Planos Sectoriais e demais ins-trumentos de ordenación territorial. Partindo de que épreciso agardar a definitiva aprobación das directrices de ordenación do territorio, ou cando menos o remate da

elaboración do avance das directrices, e tendo en conta, non obstante, os criterios indicados no devandito avance de directrices elaborado polo actual goberno en funcións, consideramos que o proxecto obxecto destas alegacións non cumpren os condicionantes mínimos esixibeis a unha actuación destas características.A este respecto, a Lei 10/1995, de ordenación do territorio, sinala, no artigo 6:

Con la finalidad de establecer las pautas espaciales de asentamiento de las actividades, de acuerdo con las po-líticas sociales, económicas y culturales demandadas de la Comunidad, corresponden a las directrices de ordenación del territorio las siguientes funciones:

b) Construir un marco general de referencia para la for-mulación de los restantes instrumentos de ordenación territorial, así como de los planes de ordenación previstos en la legislación urbanística, y para la formulación y eje-cución de las distintas políticas sectoriales de la Comu-nidad, al que habrán de acomodarse los planes, programas y acciones con incidencia en el territorio que puedan desa-rrollar las administraciones públicas de carácter autonó-mico o local, a fin de garantizar una adecuada coordinación y compatibilización de todas ellas.

4. A meirande parte dos terreos que se verán afectados pola implantación da Plataforma Loxística no val de Mandiácualifícanse no PXOM de Ferrol como rústicos, con dife-rentes categorías: de interese pasaxístico, de protección agropecuaria, de protección forestal, de protección das

augas. O val de Mandiá considérase ademais un dos bensnaturais do concello polo seu sistema hidrográfico e o interese paisaxístico do entorno. É preciso lembrar o que ao respecto do solo rústico observa a Lei Lei 9/2002 ordenación urbanística e protección do medio rural de Galicia:

Artigo 32º.-Categorías. No solo rústico distinguiranse as seguintes categorías:2. Solo rústico especialmente protexido, constituído polos terreos que polos seus valores agrícolas, gandeiros, fores-tais, ambientais, científicos, naturais, paisaxísticos, cultu-rais, suxeitos a limitacións ou servidumes para a protec-ción do dominio público ou doutra índole deban estar sometidos a algún réxime especial de protección incom-patible coa súa transformación, de acordo co dispostoneste apartado.

Dentro deste tipo de solo rústico especialmente protexidodistinguiranse as seguintes categorías:

a) Solo rústico de protección agropecuaria, constituídopolos terreos de alta productividade agrícola ou gan-deira, posta de manifesto pola existencia de explotaciónsque a avalen ou polas propias características ou poten-cialidade dos terreos ou das zonas onde se enclaven, así como polos que sexan obxecto de concentración parcelaria a partir da entrada en vigor desta lei ou o fosen nos dez anos anteriores a esta data, agás que deban ser merecedores doutra protección. Consideraranse tamén solo rústico de protección agropecuaria as áreas de cultivo libres de edificación de extensión maior de 10 hectáreas.

b) Solo rústico de protección forestal, constituído polos terreos destinados a explotacións forestais e os que sus-tenten masas arbóreas que deban ser protexidas por cumprir funcións ecolóxicas, productivas, paisaxísticas, recreativas ou de protección do solo, e igualmente por aqueles terreos de monte que, aínda cando non sustenten masas arbóreas, deban ser protexidos por cumpri-las ditas funcións e, en todo caso, polas áreas arbóreas formadas por especies autóctonas.

d) Solo rústico de protección das augas, constituído polos terreos, situados fóra dos núcleos rurais e do solo urbano, definidos na lexislación reguladora das augascontinentais como leitos naturais, ribeiras e marxes das correntes continuas ou descontinuas de auga e como leito ou fondo das lagoas e encoros, terreos inundados e

zonas húmidas e a zona de servidume. Así mesmo, incluiranse nesta categoría as zonas de protección que para tal efecto delimiten os instrumentos de planeamentourbanístico e de ordenación do territorio que se esten-derán, como mínimo, á zona de policía definida polalexislación de augas, agás que o plan xustifique suficien-temente a reducción. Igualmente terán a dita conside-ración os terreos situados fóra dos núcleos rurais e do solo urbano, con risco de inundación, e aqueles baixo os cales existan augas subterráneas que deban ser protexidas.

g) Solo rústico de protección de interese paisaxístico, constituído polos terreos lindantes coas estradas e demais vías públicas, exteriores ós núcleos rurais e ósolo urbano, que ofrezan vistas panorámicas do

territorio, do mar, do curso dos ríos ou dos vales, dos monumentos ou edificacións de singular valor, así como os accesos a fitos paisaxísticos significativos e os propios fitos.

Artigo 34º.-Usos en solo rústico.1.c) Usos prohibidos: os incompatibles coa protección de

cada categoría de solo ou que impliquen un risco relevante de deterioración dos valores protexidos.

Artigo 95º.-Modificación dos plans en solo rústico.1. Prohíbese toda modificación do planeamento urbanístico

que implique a conversión ou inclusión directa de solo rústico na clase de solo urbano.

2. Só será admisible o cambio de clasificación do solo rústico en urbanizable cando se xustifique de modo

fidedigno e manifesto a perda dos valores rurais, tradicionais, paisaxísticos, etnográficos, culturais e, en xeral, as razóns determinantes da súa inclusión no solo rústico.

As características do val de Mandiá adáptanse totalmente ao especificado na clasificación de solo rústico expresada na devandita Lei. Polo tanto, non é posible cuestionar os valores do contorno, expresados igualmente no Informe de Sustentabilidade. Así pois, non se sustenta a observación, á hora de analizar as diferentes alternativas, de que non existen afeccións significativas sobre o medio. Moi polacontra, e toda vez que se baralla unha alternativa con menores afeccións, é imposible xustificar a declaración de interese público para esta actuación.

O PXOM de Ferrol, adáptandose á lexislación en materia de ordenación do territorio, fixa as bases para a protección dos núcleos rurais e do solo rústico nestes termos:

Normas e ordenanzas reguladoras do solo rústico.Art. 143. Concepto e clases. 3. A consideración de inadecuación para o desenvolve-mento urbano dos terreos incluídos nesta clase de solo, coas excepcións mencionadas, realízase en atención ómodelo de asentamentos determinado polo Plan a partir do estudio do medio rural, en función da capacidade definida neste planeamento do solo susceptible de acoller desen-volvementos urbanísticos dado o carácter prioritario do seudesenvolvemento pola súa vinculación co modelo territorial establecido no Plan Xeral e coa resolución de problemas estructurais do mesmo.

Art. 147. Ordenanza 19 do solo rústico común 7. Nas áreas de solo rústico común incluídas en ámbitos de Concentración Parcelaria estarase ás limitaciónsestablecidas na Lei 10/1985 do 14 de agosto en función da súa potencialidade productiva agropecuaria. Nelas só se autorizará a construcción de explotacións agrarias oucasais nos termos establecidos no artigo 18 de dita Lei.

Art. 151. Ordenanza 20 de protección do monte e da paisaxe forestal En particular os sistemas vencellados ó bosque atlántico estarán suxeitos á tutela definida pola Lei 4/1989 de 27 demarzo de conservación das especies naturais e da flora e fauna silvestre, coas determinacións establecidas no Decreto 82/1989 de 11 de maio da Consellería de Agricultura polo que se regula a figura de espacio natural

en réxime de protección xeral. Quedan prohibida-las nivelacións do terreo que modifiquen as características naturais do solo e alteren a paisaxe, salvo nos casos excepcionais de actividades extractivas coa condición previa de garantía que asegure a adecuación final dos terreos explotados á paisaxe. 3. Prohíbense en xeral tódolos usos que supoñan edifica-ción, coa excepción das instalacións vencelladas á Defen-sa, construccións e instalacións vencelladas á execución, entretemento e servicios das obras públicas, as relacio-nadas coa gardería do monte e as instalacións propias da explotación forestal ou pecuaria que garden relación coanatureza da finca ...

5. Existe unha peculiar figura de protección para o solo de Galiza: o núcleo rural. O deterioro destes núcleos, por

malas prácticas urbanísticas, así como o importante número destes núcleos, fana particularmente necesaria en Galiza, con respecto a outros territorios peninsulares. Con ela preténdese protexer os núcleos rurais, potenciando os seus valores culturais, naturais e paisaxísticos. Segundo o Plan Xeral de Ordenación Municipal de Ferrol, na parroquia de Mandiá existen sete núcleos rurais (Bustelo-Casas Barrascosas, Confurco-Fontela, Cha de Mandiá, Fontá, Rilo, Taboada e Vilela) situados no ámbito da proxectada plataforma loxística, incumprindo polo tanto, a lexislación, ao non observarse ningún dos criterios presentes no arti-culado: non se respetan as distancias, agrédese o medio circundante (paisaxe, función agraria, calidade biolóxica, pureza das augas) características que fixeron posible a cualificación de núcleo rural para estas concentracións poboacionais.

A Lei 9/2002 ordenación urbanística e protección do medio rural de Galicia, indica:

Artigo 13º.-Solo de núcleo rural.1. Constitúen o solo de núcleo rural os terreos que servende soporte a un asentamento de poboación singularizado en función das súas características morfolóxicas, tipoloxíatradicional das edificacións, vinculación coa explotación racional dos recursos naturais ou de circunstancias doutraíndole que manifesten a imbricación racional do núcleo comedio físico onde se sitúa e que figuren diferenciados administrativamente nos censos e padróns oficiais, asícomo as áreas de expansión ou crecemento destesasentamentos.3. O planeamento delimitará o ámbito dos núcleos ruraisatendendo a proximidade das edificacións, os lazos de

relación e coherencia entre lugares dun mesmo asenta-mento con topónimo diferenciado, a morfoloxía e tipoloxíaspropias dos ditos asentamentos e da área xeográfica en que se atopan (casal, lugar, aldea, rueiro ou outro), de modo que o ámbito delimitado presente unha consolidación pola edificación de, como mínimo, o 50 %, de acordo coaordenación proposta e trazando unha liña perimetral que encerre as edificacións tradicionais do asentamentoseguindo o parcelario e as pegadas físicas existentes (camiños, ríos, regatos, cómaros e outros) e, como máxi-mo, a 50 metros das ditas edificacións tradicionais. Igualmente delimitará a área de expansión dos ditos nú-cleos, de acordo cos criterios de crecemento que o planea-mento urbanístico prevexa. A dita área estará comprendida polos terreos delimitados por unha liña poligonal paralela áde circunscrición do núcleo existente e como máximo a 200

metros lineais dela sen que, en ningún caso, poida afectar a solo rústico especialmente protexido.

Sección 3ª Núcleos rurais Subsección 1ª Dereitos e deberesArtigo 24º.-Réxime.1. Os terreos que os plans xerais inclúan nas áreas delimitadas como núcleos rurais de poboación serán destinados ós usos relacionados coas actividades propias do medio rural e coas necesidades da poboación residente nos ditos núcleos.Os propietarios desta clase de solo teñen dereito ó seu uso e edificación nas condicións establecidas nesta sección.

Artigo 27º.-Usos permitidos nos núcleos rurais. O uso característico das edificacións nos núcleos rurais

será o residencial. Así mesmo, poderanse permitir usos comerciais, productivos, turísticos e tradicionais ligados ávida rural, así como pequenos talleres, sempre que non se altere a estructura morfolóxica do asentamento e o novo uso contribúa a revitaliza-la vida rural e mellora-lo nivel de vida dos seus moradores e que, en todo caso, resulten compatibles co uso residencial.

Artigo 28º.-Actuacións prohibidas. Dentro do núcleo rural non se permitirán:c) Naves industriais de calquera tipo.d) Aqueles movementos de terras que supoñan unhaagresión ó medio natural ou que varíen a morfoloxía da paisaxe do lugar.h) Aqueles usos que, xa sexa polo tamaño das construccións, pola natureza dos procesos de producción,

polas actividades que se van desenvolver ou por outrascondicións, aínda cumprindo cos requisitos da lexislaciónmedioambiental, non sexan propios do asentamento rural.

6. Non hai posibilidade de paliar os efectos sobre o medio (perda de valores paisaxísticos e naturais) a partir de medidas correctoras, cando menos no que se refire ao fondo do val, xa que a maior parte da superficie corres-póndese con zonas asolagadas cunha porcentaxe alta de asolagamento permanente, circunstancia que non queda reflitida dabondo no Informe de Sustentabilidade Ambiental do Proxecto. Cómpre ter en conta, ademais, as parcelas, enumeradas no Proxecto, con recheos recentes, a maior parte deles con materiais procedentes das obras realizadas nas inmediacións de Mandiá para a construción dos accesos ao

Porto Exterior. Trátase de recheos feitos sen as autoriza-cións pertinentes e algunhas delas xa denunciadas no seu momento por esta asociación. A obriga de restaurar o solo ao estado anterior aos recheos, no caso de que as nosas denuncias fosen atendidas, daría como resultado unha superficie maior de zonas asolagadas.A perda destes espazos conlevaría a desaparición de biótopos imprescindibeis para as diferentes especies de interese presentes na zona, moitas delas declaradas como vulnerabeis pola Directiva Hábitats da Unión Europea, sobre todo no que atinxe a anfibios, e, polo tanto, para as aves e demais elementos da cadea trófica. Non é difícil establecer a interrelación e influenza deste espazo sobre os demais espazos de interese do contorno: franxa litoral, montes que contornean a costa, Ría de Ferrol, etc.Neste senso, a xa citada Lei 9/2001, establece:

Artículo 49.Catálogo gallego de especies amenazadas.Las especies, subespecies o núcleos poblacionales que se incluyan en el Catálogo gallego de especies amenazadas habrán de ser catalogados en alguna de las siguientes categorías:a) En peligro de extinción, reservada para aquellas cuya supervivencia es poco probable si los factores causantes de su actual situación siguen actuando.b) Sensibles a la alteración de su hábitat, referida a aquéllas cuyo hábitat característico está particularmente amenazado, en grave regresión, fraccionado o muy limitado.c) Vulnerables, destinada a aquellas que corren el peligro de pasar a las categorías anteriores en un futuro inmediato si los factores adversos que actúan sobre ellas non son corregidos.

d) De interés especial, aquellas otras merecedoras de catalogación y cuyo grado de amenaza sea insuficientemente conocido.

Artículo 53.Régimen general de protección.1. Queda prohibido dar muerte, dañar, molestar o inquietar intencionadamente a las especies animales objeto de la presente ley, con especial atención a las especies autóctonas, así como capturarlas vivas y recoger sus huevos o crías.3. Excepcionalmente, y siempre que ello no suponga perjudicar el mantenimiento, en un estado de conservación favorable, de las poblaciones de la especie de que se trate en un área de distribución natural, podrán quedar sin efecto estas prohibiciones, previa autorización expresa de la Consellería de Medio Ambiente, cuando concurra alguna

de las siguientes circunstancias:f) Por razones imperativas de interés público de primer orden.

Artículo 64.Infracciones graves.Serán infracciones graves:2) La destrucción o degradación severa del hábitat de especies vulnerables o de interés especial, en especial de los lugares de reproducción, invernada, reposo o alimentación incluidos en los espacios naturales protegidos.

Vólvese indicar que non hai razóns imperativas de interese público, dado que existe unha alternativa con menos afeccións.

7. A zona arborada do fondo do val, na súa maior parte ameneirais, considerados hábitat prioritario co Código 91E0 e a denominación “Bosques aluviais de Alnus glutinosa e Fraxinus excelsior (Alno-Padion, Alnion incanae, Salicionalbae)” no Anexo I (“Tipos de hábitats naturais de interese comunitario cuxa conservación require a designación de zonas de especial conservación”) da Directiva 97/62/CE do Consello, de 27 de outubro de 1997, pola que se adapta ao progreso científico e técnico a Directiva 92/43/CEE, relativa á conservación dos hábitats naturais de fauna e flora silvestres.A utilización xeralizada, para este tipo de proxectos, de espazos coas características antes descritas, está dando lugar á desaparición sistemática dos ameneirais asociados a chairas de asolagamento, facendo caso omiso das continuas recomendacións feitas por parte de organismos,

asociacións, etc., nin ter en conta as funcións ecolóxicas de primeria orde que estes espazos desenvolven. O Decreto 1/2001, polo que se aproba o texto da Lei de Augas con respecto ás zonas húmidas, no seu artigo tres indica:

“Os organismos de Cunca e a Administración ambiental competente coordinarán as súas actuacións para a conservación, a protección eficaz, a xestión sostíbel e a recuperación das zonas húmidas, especialmente aquelas que posúan un interese natural ou paisaxístico.”

Entendemos, polo tanto, que é necesario e obrigado protexer o val de Mandiá, pois a prescrición do devandito artigo faise con carácter xeral, extensíbel a todos os humidais.

8. O espazo ameazado sustenta unha rede hidrográfica sulcada por varios regos que verten as súas augas á ría. A confluencia do Rego dos Corgos co Rego Citula e o Rego de Aneiros dá orixe ao Río da Sardiña, que desemboca na Enseada da Malata, na Ría de Ferrol. Representa un anaco de natureza que atesoura importantes valores ecolóxicos ás portas do núcleo urbano do concello de Ferrol. En contraste con el, atópanse os ecosistemas de ría, moi degradados polas diferentes actividades relacionadas coa cidade de Ferrol e a súa contorna. Cómpre salientar a necesidade de recuperar estas zonas. O río da Sardiña serve ata o momento como modelo de ecosistema fluvial. Do nacemento á desembocadura transcorre, por diferentes áreas de alto interese ecolóxico. Na cabeceira aséntase nunha zona asolagada, que coincidiría co ámbito de actuación deste proxecto. Son doadas de atopar no mapa

catastral un mínimo de oito fontes ou mananciais, que xeran unha mesta rede de fíos de auga que entrecruzan un mosaico de predios utilizados maiormente para pastos, acadando un alto valor ecolóxico.Desta riqueza patrimonial, tanto no eido natural coma no eido cultural dá boa mostra a seguinte listaxe referida aoVal de Mandiá: Furado de Bustelo, Río da Fonte Vella, Río da Fonte dos Caños, Río da Fonte Rabascosas, Río da Fonte de Pociñas (Vilela), Río da Fonte de Ameneiros. Río da Fonte de Outeiro, Río da Fonte de Vilela, Río da Fonteda Ponte, Fonte da Pedra e Fonte de Taboada.As técnicas empregadas para o labradío en hortas e pasteiros son de tipo tradicional, presentando un alto valor produtivo, coas emendas pertinentes, engadindo un elevado indice de respecto polo medio ambiente.No fondo do val as tenzas plantadas con especies

alóctonas son escasas, presentado varias formacións de especies autóctonas, coincidindo coas canles polas que discorren os regos e as zonas asolagadas.Todo isto procura ao espazo un gran valor paisaxístico.O impulso construtor desenfreado tenta rematar con esta situación. Conservar o Val de Mandiá significaría deixar constancia dos valores paisaxísticos e culturais dos espazos lindantes coa cidade de Ferrol.

9. Tomando en consideración a listaxe de especies, que para ser conservadas necesitan a protección do seu hábitat, habería motivo máis que xustificado para evitar as actuacións que se pretende levar a cabo neste val, polo menos nas zonas máis sensíbeis.

INVENTARIOS DE VERTEBRADOS PRESENTES

O listado que aparece a continuación é o que figura no Apéndice nº 1: INVENTARIO FAUNÍSTICO do informe de sostenibilidade ambiental. Sobre ese listado destacamos aquelas especies que están incluídas no Anexo II ou no Anexo III do Convenio de Berna, co que o inventario de especies con algún tipo de protección aumenta ata case a totalidade das especies citadas.

Anexo II do Convenio de Berna: As especies de fauna silvestre que figuran no anexo II deben ser obxecto asimesmo de disposicións legais ou regulamentarias adecuadas a fin de garantir a súa conservación. Quedan prohibidos:todo tipo de captura, posesión ou morte intencionadas;o deterioro ou a destrucción intencionados dos lugares de reproducción ou das zonas de repouso;

a perturbación intencionada da fauna silvestre, especialmente durante o período de reproducción, crianza e hibernación;a destrucción ou la recolección intencionadas de ovos no seu entorno natural ou a súa posesión;a posesión e ol comercio interior dos animais enumerados, vivos ou mortos, incluídos os disecados, e de calquera parte ou de calquera producto obtido a partir do animal.

Anexo III do Convenio de Berna: as especies da fauna silvestre, cuxa lista se enumera no anexo III, deben ser obxecto de regulamentación a fin de manter a existencia desas poboacións fóra de perigo (prohibición temporal ou local de explotación, normativa para o seu transporte ou venta, etc.). As partes prohibirán a utilización de medios non selectivos de captura ou morte que poidan ocasionar a desaparición ou perturbar a tranquilidade da especie.

Sobre este listado, destacamos algunhas especies de anfibios incluídas no Catálogo Galego de Especies Amea-zadas como vulnerables e que non estaban catalogadas como tal no Listado do Apéndice nº 1: INVENTARIO FAUNÍSTICO do informe de sostenibilidade ambiental.

Ó remate deste listado, citamos outras especies que non están incluídas non inventario de vertebrados presente elaborado para o informe de sostenibilidade ambiental e das que temos constatado a súa presenza na zona onde se proxecta a actuación.

LISTADO (Informe de sostenibilidade ambiental)

ANFIBIOS:Alytes obstetricans Sapo partero comúnBufo bufo Sapo comúnBufo calamita Sapo de cañaveralesChioglossa lusitanica Salamandra rabilargaDiscoglossus galganoi Sapo rajadoHyla arbórea Rana de San AntonioRana ibérica Rana ibéricaRana perezi Rana verdeRana temporaria Rana bermejaSalamandra salamandra Salamandra jaspeadaTriturus boscai Lagartija de agua

Triturus helveticus Tritón palmadoTriturus marmoratus Tritón jaspeado

AVES:Acanthis cannabina Pardillo comúnAccipiter gentilis Azor comúnAcipiter nisus Gavilán comúnAcrocephalus arundinaceus Carricero tordalAcrocephallus stirpaceus Carricero comúnAegithalos caudatus MitoAlauda arvensis Alondra comúnAlcedo athis Martín Pescador

Alectoris rufa Perdiz RojaAnas patyrhynchos Anade azulónAnas querquedula Cerceta carretonaAnas strepaera Anade frisoApus apus Vencejo comúnAthene noctua Mochuelo europeoBotarus stellaris Avetoro comúnButeo buteo Busardo ratoneroCarduelis carduelis JilgueroCardulelis chloris Verderolo comúnCerthia brachydactyla Agateador comúnCettia cetti Ruiseñor bastardoCharadrius alexandrinus Chorlitejo patinegroCisticola juncides BuitrónColulmba livia Paloma bravíaColumba palumbus Paloma torcazCorvus corone CornejaCuculus canorus Cuco comúnDelichon urbica Avión comúnDentrocopus major Pico picapinosEmberiza cia Escribano montesinoEmberiza cirlus Escribano soteñoEmberiza citrinella Escribano cerillo

Emberiza schoenidus Escribano palustreErithacus rubecula PetirrojoFalco peregrinus Halcón peregrinoFalco tinnunculus Cernícalo vulgarFringilla coelebs Pinzón vulgarFulica atra Focha comúnGallinula chloropus Gallineta comúnGarrulus glandarius ArrendajoHippolais polyglota Zarcero comúnHirundo rustica Golondrina comúnIxobrychus minutus Avetorillo comúnLanius collurio Alcaudón dorsirrojoLarus argentatus Gaviota argénteaLarus michaellis Gaviota patiamarillaLullula arborea TotoviaMonticola solitarius Roquero solitarioMotacilla alba Lavandera blancaMotacilla cinerea Lavandera cascadeñaMotacilla flava Lavandera boyeraMuscicapa striata Papamoscas grisOriolus oriolus OropéndolaParus ater Carbonero garrapinos

Parus caeruleus Herrerillo comúnParus major Carbonero comúnPasser domesticus Gorrión comúnPasser montanus Gorrión molineroPhalacrocorax aristotelis Cormorán moñudoPhoenicurus ochruros Colirrojo tizónPhylloscopus collybita Mosquitero comúnPica pica UrracaPicus viridis Pito realPrunella modularis Acentor comúnPyrrhula pyrrhula Camachuelo comúnRallus aquaticus Rascón europeoRegulus ignicapillus Reyezuelo listadoSaxicola torquata Tarabilla comúnSerinus serinus VerdecilloStreptopelia decaocto Tórtola turcaStreptopelia turtur Tórtola europeaSturnus unicolor Estornino negroSylvia atricapilla Curruca capirotadaSylvia melanocephala Curruca cabecinegraSylvia undata Curruca rabilargaTachybaptus ruficollis Zampullín chico

Troglodytes troglodytes ChochínTurdus merula Mirlo comúnTurdus phylomelos Zorzal comúnTurdus viscivorus Zorzal charloTyto alba Lechuza comúnMAMÍFEROSApodemus sylvaticus Ratón de campoArvicola sapidus Rata de aguaCrocidura russula Musaraña grisCrocidura suaveolens Musaraña de campoEliomys quercinus Lirón caretoErinaceus europaeus ErizoGenetta genetta GinetaLepus capensis LiebreLutra lutra NutriaMeles meles TejónMicrotus agrestis Topillo agresteMus musculus Ratón domésticoMustela erminea ArmiñoMustela nivalis ComadrejaMustela putorius TurónMyotis Myotis Murciélago ratonero grandeNeomys anomalus Musgaño de Cabrera

Oryctolagus cuniculus Conejo del montePipistrellus pipistrellus Murciélago comúnPitymys lusitanicus Topillo portuguésRattus norvegicus Rata comúnRattus rattus Rata negraRhinolopus ferrumequinum Murciélago Grande de HerraduraRhinolopus hippossideros Murciélago pequeño de herraduraSciurus vulgaris ArdillaSorex coronatus Musaraña tricolorSorex granarius Musaraña ibéricaSorex minutus Musaraña enanaSus scrofa JabalíTalpa occidentalis TopoVulpes vulpes Zorro

REPTILES:Anguis fragilis LuciónChalcides striatus Eslizón tridáctilo ibéricoCoronella austríaca Culebra lisa europeaLacerta schreiberi Lagarto verdinegroPodarcis bocagei Lagartija de BocagefTimon lepidus Lagarto oceladoVipera seoanei Vívora de Seoane

NOTA: Las especies marcadas con un asterisco (*) no se tiene constancia actualmente de que aún estén presentes en los cursos de agua que discurren por la zona donde se proyecta la actuación, según conversaciones mantenidas con vecinos de la zona.

PECES:Anguilla anguilla AnguilaChondrostoma duriense Boga del DueroCobitis calderoni ColmillejaSalmo trutta fario* Trucha comúnSalmo trutta trutta* Reo

Listado de especies non incluídas do Apéndice nº 1: INVENTARIO FAUNÍSTICO do informe de sostenibilidadeambiental e das que hai constancia da súa presenza na zona onde se proxecta a actuación.

AVES:ScolopacidaeArcea (Scolopax rusticola); Anexo III da Directiva 79/409/CEE, “Vulnerable” (Decreto 88/2007). Anexo III Convenio de Berna.StringidaeAvelaiona (Strix aluco); especie de "Interese Especial " (R.D. 439/1990, do 30 de marzo). Anexo II Convenio de Berna.CaprimulgidaeAvenoiteira cincenta (Caprimulgus europaeus); Anexo I

da Directiva 79/409/CEE "Aves"; especie de "Interese Especial " (R.D. 439/1990, do 30 de marzo); Anexo IV da Lei 42/2007, 13 de decembro, do Patrimonio Natural e da Biodiversidade. Anexo II Convenio BernaMotacillidaePica dos prados (Anthus pratensis); especie de "Interese Especial " (R.D. 439/1990, do 30 de marzo). Anexo II Convenio Berna.CorvidaeCorvo carnazal (Corvus corax).FringillidaeLiñaceiro común (Carduelis cannabina). Anexo II Convenio Berna.

MAMÍFEROS:QuirópterosMorcego das ribeiras (Myotis daubentonii); Anexo IV da Directiva 92/43/CEE "Hábitats"; Anexo II do Convenio de Berna; Anexo II do Convenio de Bonn; especie "Sensibel áalteración do seu hábitat" (R.D. 439/1990, do 30 de marzo).Morcego orelludo común (Plecotus auritus) Anexo IV da Directiva 92/43/CEE "Hábitats"; Anexo II do Convenio de Berna; Anexo II do Convenio de Bonn; especie "Sensibel áalteración do seu hábitat" (R.D. 439/1990, do 30 de marzo).CarnívorosVisón americano (Mustela vison).Garduña (Martes foina); Anexo III do Convenio de Berna.ArtiodáctilosCorzo (Capreolus capreolus).RoedoresCorta dos prados (Microtus lusitanicus).

RÉPTILES:NatricidaeNatrix natrix Cobra de colar / Preocupación menor LC. Anexo III Convenio de Berna.

10. O Concello de Ferrol vén de publicar o seguinte EDICTO no DOG nº 57 de 24 de marzo de 2009:

“O Concello Pleno, con data do 27 de novembro de 2008, acordou aprobar a proposta de suspensión do procedemento de outorgamento de licenzas de parcelación de terreos, edificación e demolición durante o prazo dunano para o ámbito do eixe verde, seguindo os ríos que desembocan na Malata, segundo o artigo 77 da Lei 9/2002, do 30 de decembro, de ordenación e protección do medio rural de Galicia, así como o estudo do dito ámbito para a

elaboración da documentación de reforma do PXOM. Asímesmo, acordouse a contratación dos traballos de estudodo ámbito delimitado, a publicación dos acordos de estudoe a suspensión de licenzas no DOG, BOP e nun dos xornais de maior circulación da provincia, con notificación persoal aos peticionarios de solicitude de licenzas con anterioridade á data do acordo de suspensión de licenzas, e nos supostos previstos no artigo 93 da Lei 9/2002, do 30 de decembro, a remisión do resultado do estudo que constitúe o expediente de modificación do PXOM aoconselleiro competente en materia de urbanismo antes de proceder á súa aprobación inicial”.

Con este edicto, o Concello de Ferrol recoñece o interés que pode ter a conservación deste espazo e atendendo óartigo 57 da lei 30/1992, de 26 de novembro de Réxime

Xurídico das Administracións Públicas e do Procedemento Administrativo Común:

“Artículo 57. Efectos.1. Los actos de las Administraciones Públicas sujetos al Derecho Administrativo se presumirán válidos y producirán efectos desde la fecha en que se dicten, salvo que en ellos se disponga otra cosa.2. La eficacia quedará demorada cuando así lo exija el contenido del acto o esté supeditada a su notificación, publicación o aprobación superior”.

Enténdese que antes de tomar disposicións sobre os te-rreos potencialmente afectados polo proxecto presentado, deberá terse en conta o prazo de finalización do estudo de ámbito delimitado citado no edicto.

A pesar de que sexa un organismo da Administración do Estado Español o promotor do Proxecto sectorial da plata-forma loxística, empresarial e portuaria de Ferrol, en base óartigo 18.2 da mesma lei:

“Artículo 18. Coordinación de competencias.2. Las normas y actos dictados por los órganos de las Administraciones Públicas en el ejercicio de su propia competencia deberán ser observadas por el resto de los órganos administrativos, aunque no dependan jerárqui-camente entre sí o pertenezcan a otra Administración”.

Hai obrigación de observar o edicto publicado polo Concello de Ferrol.

11. A conexión dos ecosistemas de ría e os ecosistemas de litoral, a través das canles fluviais, permite a elaboración dun plano turístico, educativo e ambiental de alto valor engadido. A comarca de Ferrolterra é rica en espazos natu-rais de interese, pero é necesario potenciar eses valores, dalos a coñecer por medio dunha promoción eficaz, asícomo conectar a cidade con estas zonas por medio de vías naturais e culturais atractivas, potenciándose así mesmo o turismo rural (casas rurais, restauración, etc.). Unha destas vías está en estudo, e mesmo o Concello de Ferrol promo-ve a conservación de varios dos seus puntos. Un roteiro encargado polo propio Concello recoñece os valores ambientais, educativos, recreativos e científicos desta zona, propoñendo un percorrido que, partindo da desem-bocadura do Río da Sardiña na Malata, discorrería augas arriba na procura do nacemento do río. Así, irían apare-

cendo as distintas fases evolutivas do río, a súa paisaxe e a súa fauna e flora, así como toda a riqueza patrimonial que atesoura: Esteiro e Humidal da Malata, curso baixo do río, lavadoiros, muíños, bosques de galería, Carballeira de Menáncaro, Castro de Mandiá, Fraga do Castro, mostras do bosque potencial que de xeito natural ocuparia esta parte do territorio galego, representantes do bosque atlántico húmido, dominado pola especie Quercus robur(carballo), acompañado doutras especies arbóreas e herbáceas, destacando un felgo macaronésico, (Dryopteris guanchica), relito da Era Terciaria, incluído no apartado de VULNERABEIS no Catálogo Galego de Especies Amea-zadas e, por tanto, de moi escasa distribución (só estápresente en certas localizacións de Galiza, Asturias, Algeciras, Sintra (Portugal) e Macaronesia e outras especies botánicas de interese como o Narcissus triandrus

e o Narcissus bulbocodium, así como un xunco (Juncus foliosus), citado no concello de Ferrol como única localización provincial, pasteiros húmidos da beira do río, fontes e mananciais, pontes, canles de rego, modos de poboamenteo rural (núcleos rurais), ameneiral da cabeceira do val, nacemento dos distintos tributarios do Río Sardiña...Pola proximidade das súas cabeceiras, resulta doado enlazar, mediante o devandito roteiro, o Río da Sardiña co Rego de San Xurxo, que, nacendo nos Montes da Lagoa, percorre o Val de Papoi, e desemboca na Praia de San Xurxo, non sen antes recibir as augas do Rego de Esmelle, o que permitiría conectar doadamente con este val e os seus valores, moi potenciados nun traballo colectivo pola súa veciñanza a través do recoñecido “Proxecto Esmelle”.

12. Con este proxecto, a afección ás zonas de interese natural, como o xa citado humidal protexido da Malata, será

segura. Non hai posibilidade de evitar a contaminación das augas, aínda cando non se instalasen empresas xeradoras de contaminación. Calquera actividade industrial xera vertidos residuais dabondo como para contaminar un río de pouco caudal como é a cunca do Río Sardiña, sobre todo en época estival. A contaminación dos acuíferos estátamén asegurada, o que impedirá que moitas vivendas da zona se poidan abastecer das saudabeis augas das que agora se benefician. Simplemente coa construción do polígono e a realización das obras imprescindibeis para poñelo en funcionamento vanse cegar fontes e desviar cursos de augas freáticas.Así mesmo, a variación dos caudais de auga dos ríos van sufrir modificacións considerabeis. Unha vez que desapa-rezan os humidais, que actúan como reguladores dos caudais, absorbendo auga durante as enchentes (evitando

ou reducindo as crecidas de caudal e os asolagamentos), e liberándoa pouco a pouco en tempo seco, durante a estia-xe, esta regulación natural quedará anulada. Como conse-cuencia disto, haberá que regular artificialmente o caudal, eliminándoo en parte, o que afectará ó humidal protexido da desembocadura do río.

Cómpre ter en conta o establecido na Lei 29/1985, de augas, modificada:

De las zonas húmedasARTICULO 103.4. Los Organismos de cuenca y la Administración ambiental competente coordinarán sus actuaciones para la conservación, la protección eficaz, la gestión sostenible y la recuperación de las zonas húmedas, especialmente de aquellas que posean un interés natural o paisajístico.

13. As condicións climatolóxicas do Golfo Ártabro son diferenciadas con respecto dos espazos xeográficos cir-cundantes, tendo un carácter de certa mediterraneización, o que dá lugar a peculiaridades na climatoloxía, e tamén nos ecosistemas. Unha das consecuencias é a aparición dunha estación veraniega máis seca. A existencia de zonas húmidas axuda a paliar os efectos da seca estival, pero a desparición progresiva e sistemática destes espazos, con diferentes motivacións (entre outras, procesos urbanísticos e industrializadores), impiden que se desencadeen os mecanismos benefactores para o medio natural e urbano que no pasado actuaban, aparecendo, como consecuenca desta situación, unha atmosfera máis seca e as secuelas aparelladas en forma de afeccións sobre o medio e as persoas.A destrución de acuíferos, debido ás mesmas causas conleva maiores dificultades no suministro de auga para a

poboación. Se a isto se engade as enormes cantidades de aporte de auga para as actividades industriais, podémonos atopar nun futuro próximo con situacións críticas.

14. Expostas as anteriores alegacións, semella evidente que non foi esta a alternativa máis axeitada. Se ben é certo que non o son tampouco as alternativas estudadas en Leixa e máis en Pedroso. A primeira, que constitúe un eco-sistema de características moi similares ás do Val de Man-diá, está gravemente afectada xa pola proxectada cons-trución dun polígono industrial. En canto ao Val de Pedro-so, a cercanía do Lugar de Importancia Comunitaria “Xubia-Castro”, incluído na Rede Natura 2000, da Unión Europea, faino merecedor dun grao de protección que non permite a execución de preoxectos como o que nos ocupa.A primeira das alternativas avaliadas, a da Boieira, non

presenta tantos inconvintes coma as outras tres, polo que resulta sorprendente a elección de Mandiá como futuro enclave da Plataforma Loxística. Conclúese desa elección que se deixou de lado o carácter supramunicipal da actua-ción, véndose o concello de Ferrol como unha unidade, cando debera englobarse nunha contorna cando menos metropolitana. Hai que salientar a necesidade de elaborar un plano territorial integrador e un proxecto sectorial e un plano de ordenación do medio físico.

A lei 10/1995, que regula a ordenación do territorio, establece:

Artículo 13.Contenido.Los planes territoriales integrados contendrán los documentos gráficos y escritos que sean necesarios para

reflejar las siguientes determinaciones:a) Diagnóstico territorial del área, en especial en lo referente a los recursos naturales, población, planeamiento vigente y situación socioeconómica.

Artículo 22.Finalidad de los planes y proyectos sectoriales1. Los planes y proyectos sectoriales de incidencia supramunicipal tienen por objeto regular la implantación territorial de las infraestructuras, dotaciones e instalaciones de interés público o utilidad social cuando su incidencia trascienda del término municipal en que se ubiquen, por su magnitud, importancia o especiales características, o que se asienten sobre varios términos.

Enténdese que a alternativa Mandiá-Leixa non é a elixida, polo que non precisa de ningún tipo de alegación especí-

fica. De todos os xeitos, os termos nos que se describe esta alternativa son ambiguos, dando a entender que esta é a alternativa escollida, cando se dá a circunstancia de que no Proxecto presentado non hai ningunha referencia a Leixa, e limitándose en todo momento a referirse á super-ficie de Mandiá. Quede clara, non obstante, a negativa absoluta da nosa asociación a aceptar esta alternativa, que redundaría nun desastre ecolóxico de maiores dimensións.

15. A superficie proposta para realizar o proxecto excede en moito as intencións iniciais, nas que se sinalaba unica-mente a dotación de superficie para unha plataforma loxística asociada ao Porto Exterior de Ferrol. Polo que se ve no Proxecto presentado, únese a esa Plataforma Loxís-tica un Polígono Industrial. A cercanía de zonas densa-mente poboadas, aínda que dispersas, fan inapropiada a ubicación de tal desenvolvemento. A concentración de tres

polígonos industriais, ubicados sen case solución de continuidade entre Narón e Ferrol, crearía a longo e medio prazo problemas de contaminación difíciles de solucionar, con consecuencias para a saúde das persoas e do medio natural que se sumarán aos non desdeñables efectos de industrias xa instaladas, como son as dúas cementeiras do Polígono do Pozo e MEGASA en Xubia, aos que hai que engadir os derivados do considerábel aumento do trans-porte de materiais e mercadorías por estrada (contamina-ción atmosférica e acústica). Por outra banda, cómpre ter en conta a contaminación xerada polas centrais térmicas de As Pontes (a de carbón e a de ciclo combinado), asícomo o continuo tráfico de camións a transportar carbón dende o Porto Exterior. Calculando as emisións de CO2, SO2 e NOX acadaríanse uns valores que exceden en moito as concentracións

permitidas para estes contaminantes, sen que no Proxecto aparezan estimacións sobre estas cuestións.A este respecto, cómpre ter en conta as prescricións da Lei 34/2007, de calidade do aire e protección da atmosfera, que no seu articulado establece:

Artículo 4. Principios rectores.1. La aplicación de esta ley se basará en los principios de cautela y acción preventiva, de corrección de la contaminación en la fuente misma ...3. … se promoverá la integración de las consideraciones relativas a la protección de la atmósfera en las distintas políticas sectoriales como una variable clave para conseguir un desarrollo sostenible.Artículo 5. Competencias de las Administraciones públicas.Las entidades locales, en el ámbito de sus competencias,

deberán adaptar las ordenanzas existentes y el planeamiento urbanístico a las previsiones de esta ley y de sus normas de desarrollo.

Non hai que esquecer as perdas por chuvia áceda nos ecosistemas da comarca, os danos no arborado, nos culti-vos e na saúde das persoas, o aumento de enfermidades respiratorias infantís e en maiores, como consecuencia da contaminación atmosférica. Durante as tres últimas déca-das, por esta causa, perdéronse variedades froiteiras e a posibilidade de emprender con éxito cultivos de horta que supoñian un recurso importante para a poboación rural da zona, ademais de abastecer os mercados de Ferrol e Narón. Perdas que nunca se cuestionan por parte das administracións públicas, polo que non se esixiron respon-sabilidades ás empresas contaminadoras.

Coa presente actuación non se conseguiría outra cousa que aumentar o problema en termos de custes econó-micos. A situación, obxectivamente analizada, saldaríase moi negativamente.

Tendo en conta o exposto nestas alegacións, as valora-cións feitas no estudo de sostibilidade son insuficientes, non recolléndose todos os parámetros precisos.

16. A xeito de conclusión, consideramos preciso atender ás seguintes cuestións:

a) Volver estudar alternativas para a plataforma loxística tendo en conta un plano supramunicipal.

b) Valorar e prever a contaminación a curto e longo prazo, sumando as fontes de conta-minación existentes.

c) Asegurar a protección absoluta das zonas húmidas e, polo tanto, excluilas do proxecto.

d) Realizar un estudo obxectivo de medio económico e social, reflitindo as características reais do lugar de ubicación.

e) Agardar as prescricións do Avance das Directrices de Ordenación do Territorio.

Por todo o exposto

SOLICITA:

1.- Que se teñan por formuladas alegacións ao Proxecto sectorial da plataforma loxística, empresarial e portua-

ria de Ferrol e ao seu informe de sustentabilidade ambien-tal (D.O.G. nº 19, de 28 de xaneiro de 2009) por parte da Delegación de Ferrol da Sociedade Galega de Histo-ria Natural, e se dea por persoada esta entidade no expediente de referencia.

2. Que se modifique o proxecto nos termos expostos nas presentes alegacións, manexando axeitadamente a elección das alternativas (incluíndo a alternativa cero), para melloralo ambientalmente conforme a criterios de sustentabilidadeambiental, económica e social.Ferrol, a 26 de marzo do 2009

O Delegado da SGHN - FerrolAsdo.: Juan Ignacio Díaz da Silva

SR . DIRECTOR XERAL DO INSTITUTO GALEGO DA VIVENDA E SOLO.