บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit...

31
บทที3 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื ้องต้น 3.1 ทฤษฎีความได้เปรียบโดยเด็ดขาด (Absolute Advantage Theory) อดัม สมิธ (Adam Smith: 1772-1823) เป็นผู้สนับสนุนการค้าเสรีหรือการค้า แบบเสรี (free trade หรือ open markets) เหตุผลก็เพราะการค้าเสรีนั ้นทําให้มีการ แบ่งงานกันทําระหว่างประเทศ นอกจากนี ้การค้าเสรียังทําให้ประเทศต่างสามารถ มุ่งเน้นเฉพาะการผลิตสินค้าที ่สามารถผลิตได้โดยต้นทุนตํ ่าที ่สุดซึ ่งเป็นผลได้ที ่มา จากการแบ่งงานกันทํานั ่นเอง การยอมรับแนวคิดในเรื ่องของ ความแตกต่างของ ต้นทุนเป็นตัวการสําคัญที ่ทําให้เกิดการเคลื ่อนไหวของสินค้าระหว่างประเทศขึ ้นโดย อดัม สมิธ เองพยายามหาเหตุผลมาอธิบายว่าทําไมต้นทุนในการผลิตของสินค้าจึง แตกต่างกันระหว่างประเทศ ซึ ่งประสิทธิภาพในการผลิต (productivities) ของป จจัย การผลิตเป็นตัวกําหนดสําคัญของต้นทุนการผลิตของสินค้าแต่ละชนิด โดย ประสิทธิภาพการดังกล่าวตั้งอยู ่บนพื ้นฐานของความได้เปรียบทางธรรมชาติ เช่น อากาศ ดิน ความมั่งคั่งของธาตุและความได้เปรียบที ่ถูกสร้างขึ ้น (acquired advantage) เช่น ความชํานาญและเทคนิคการผลิต การกําหนดความได้เปรียบทางธรรมชาติและความชํานาญในการผลิตที เกิดขึ ้นนั้นคงที ่ สมิธให้เหตุผลว่าประเทศสามารถผลิตสินค้า ณ ต้นทุนตํ ่ากว่าจะ ส่งผลให้ประเทศสามารถทําการแข่งขันได้มากกว่าประเทศคู ่ค้า สมิธมองว่า ตัวกําหนดความได้เปรียบของการแข่งขันมาจากทางด้านอุปทาน(supply side)ของ ตลาด แนวคิดว่าด้วยต้นทุนของอดัม สมิธ ปรากฎอยู ่ในทฤษฎีมูลค่าแรงงาน (labor theory of value) ที ่สมมติว่าในแต่ละประเทศ (1) มีป จจัยแรงงานเพียงอย่างเดียว และมีลักษณะและคุณภาพที ่เหมือนกันทุกประการ (homogeneous) (2) ต้นทุนหรือ ราคาของสินค้าขึ ้นอยู ่กับปริมาณของแรงงานที ่ต้องการนํามาใช้ในการผลิต ตัวอย่างเช่น ถ้าประเทศไทยใช้แรงงานน้อยในการผลิตผ้าหนึ ่งหลาเมื ่อเทียบกับ ประเทศสหรัฐอเมริกาแล้ว ต้นทุนการผลิตของไทยจะตํ ่ากว่าของสหรัฐฯ โดยทฤษฎี

Transcript of บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit...

Page 1: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

บทท 3 ทฤษฎการคาระหวางประเทศเบองตน

3.1 ทฤษฎความไดเปรยบโดยเดดขาด (Absolute Advantage Theory)

อดม สมธ (Adam Smith: 1772-1823) เปนผสนบสนนการคาเสรหรอการคา

แบบเสร (free trade หรอ open markets) เหตผลกเพราะการคาเสรนนทาใหมการ

แบงงานกนทาระหวางประเทศ นอกจากนการคาเสรยงทาใหประเทศตางสามารถ

มงเนนเฉพาะการผลตสนคาทสามารถผลตไดโดยตนทนตาทสดซงเปนผลไดทมา

จากการแบงงานกนทานนเอง การยอมรบแนวคดในเรองของ ความแตกตางของ

ตนทนเปนตวการสาคญททาใหเกดการเคลอนไหวของสนคาระหวางประเทศขนโดย

อดม สมธ เองพยายามหาเหตผลมาอธบายวาทาไมตนทนในการผลตของสนคาจง

แตกตางกนระหวางประเทศ ซงประสทธภาพในการผลต (productivities) ของปจจย

การผลตเปนตวกาหนดสาคญของตนทนการผลตของสนคาแตละชนด โดย

ประสทธภาพการดงกลาวตงอยบนพนฐานของความไดเปรยบทางธรรมชาต เชน

อากาศ ดน ความมงคงของธาตและความไดเปรยบทถกสรางขน (acquired

advantage) เชน ความชานาญและเทคนคการผลต

การกาหนดความไดเปรยบทางธรรมชาตและความชานาญในการผลตท

เกดขนนนคงท สมธใหเหตผลวาประเทศสามารถผลตสนคา ณ ตนทนตากวาจะ

สงผลใหประเทศสามารถทาการแขงขนไดมากกวาประเทศคคา สมธมองวา

ตวกาหนดความไดเปรยบของการแขงขนมาจากทางดานอปทาน(supply side)ของ

ตลาด แนวคดวาดวยตนทนของอดม สมธ ปรากฎอยในทฤษฎมลคาแรงงาน (labor

theory of value) ทสมมตวาในแตละประเทศ (1) มปจจยแรงงานเพยงอยางเดยว

และมลกษณะและคณภาพทเหมอนกนทกประการ (homogeneous) (2) ตนทนหรอ

ราคาของสนคาขนอยกบปรมาณของแรงงานทตองการนามาใชในการผลต

ตวอยางเชน ถาประเทศไทยใชแรงงานนอยในการผลตผาหนงหลาเมอเทยบกบ

ประเทศสหรฐอเมรกาแลว ตนทนการผลตของไทยจะตากวาของสหรฐฯ โดยทฤษฎ

Page 2: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 23 -

การคาของอดม สมธ ถกเรยกวา ทฤษฎของการไดเปรยบโดยเดดขาด (principle of

absolute advantage) การประกอบไปดวยสองประเทศในโลก มสนคาสองชนดใน

โลก การคาและความชานาญจะเปนประโยชนเมอประเทศหนงมความไดเปรยบโดย

เดดขาด(อนหมายถง การใชแรงงานนอยกวาในการผลตสนคาหนงหนวย)

การทโลกจะไดประโยชนจากการแบงแยกแรงงานระหวางประเทศ แตละ

ประเทศตองมสนคาทมความไดเปรยบโดยเดกขาดมากกวาประเทศคคา

ขณะเดยวกนประเทศจะนาเขาสนคาทตนเสยเปรยบโดยเดดขาดทางตนทน

(absolute cost disadvantage) และจะทาการสงออกสนคาทมความไดเปรยบโดย

เดดขาด

ตารางท 3.1 ความไดเปรยบโดยเดดขาด 1

ประเทศ ผลผลตตอชวโมงแรงงาน (labor hour)

ไวน (W) ผา (C)

ไทย

สหรฐฯ

5

15

20

10

จากตารางท 3.1 แรงงานไทยสามารถผลตไวน 5 ขวด ผา 20 หลาในเวลา

1 ชวโมงแรงงาน ขณะทแรงงานอเมรกนสามารถผลตไวน 15 ขวด หรอผา 10 หลา

ในเวลาเทากน ซงเหนไดชดเจนวาไทยมความไดเปรยบโดยเดดขาดในการผลตผา

และสหรฐฯมความไดเปรยบโดยเดดขาดในการผลตไวน

ผลตภาพของแรงงาน (labor productivity) ของไทยในการผลตผา(ปรมาณ

ตอชวโมงแรงงาน) ถกกวาในสหรฐฯนาไปสตนทนทตากวา ขณะทแรงงานสหรฐฯม

ผลตภาพในการผลตไวนสงกวาแรงงานไทย ทาใหสหรฐฯมความไดเปรยบโดย

เดดขาดในการผลตไวน

ตามทฤษฎการไดเปรยบโดยสมบรณของอดม สมธนน กลาววา “แตละ

ประเทศไดรบประโยชนจากความชานาญในการผลตสนคาทผลต ณ ตนทนทตากวา

ประเทศอนและนาเขาสนคาทผลต ณ ตนทนทสงกวา เพราะโลกใชทรพยากรอยางม

Page 3: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

- 24 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

ประสทธภาพมากขน อนเปนผลเนองมาจากความชานาญ ตามทฤษฎการไดเปรยบ

โดยเดดขาด ทาใหผลผลตของโลกเพมขน กระจายสสองประเทศโดยผานการคา”

ทฤษฎนตามคากลาวของสมธ การคาจะเกดขนกบ 2 ประเทศทมความ

ไดเปรยบโดยสมบรณ (absolute advantage) เมอประเทศหนงมประสทธภาพ

มากกวาอกประเทศหนงในการผลตสนคาชนดหนง และดอยกวาในการผลตสนคา

อกชนดหนง ทงนทงสองประเทศจะกอใหเกดความชานาญในการผลตสนคาทตนม

ความไดเปรยบโดยสมบรณและทาการแลกเปลยนสนคาทตนเองมความไดเปรยบ

จะทาใหผลประโยชนเกดขนกบทงสองประเทศ ตวอยางเชน ดวยภมอากาศท

เหมาะสมทาใหประเทศแคนาดามประสทธภาพในการผลตขาวสาลแตไมม

ประสทธภาพในการปลกกลวย แตประเทศนคารากวนน กลบตรงกนขามคอ มความ

ถนดในการปลกกลวยแตไมสามารถปลกขาวสาลได ดงนนหากการคาของทงสอง

ประเทศเกดขนแลว ทงสองประเทศจงควรทจะทาการผลตสนคาทตนมความ

ไดเปรยบและสงสนคาดงกลาวแลกเปลยนสนคาซงกนและกนอนจะทาใหเกดผล

ประโยชนจากการคาทง 2 ฝาย

ทฤษฎความไดเปรยบโดยเดดขาดของสมธนนตงอยบนหลกทฤษฎมลคา

แรงงาน (labor theory of value) มสมมตฐานทสาคญกคอ

(1)ในแตละประเทศนนจะมปจจยแรงงานเพยงอยางเดยวเปนปจจยการผลต

และมคณภาพและคณลกษณะทเหมอนกนทกประการ

(2)ตนทนหรอราคาของสนคาจะขนอยกบจานวนของชวโมงแรงงานท

ตองการนามาใชในการผลต เชน หากไทยใชแรงงานนอยกวาในการผลตผาเมอ

เทยบกบสหรฐฯแสดงวาไทยมตนทนในการผลตตากวาสหรฐฯ

ตารางท 3.2 ตวอยางความไดเปรยบโดยเดดขาด 2

สนคา

ไทย

สหรฐฯ

ขาวสาล(ถง / แรงงาน – ชม.)

ผา (หลา / แรงงาน – ชม.)

6

4

1

5

Page 4: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 25 -

จากตารางท 3.2 แรงงานไทยใชเวลาหนงชวโมงในการผลตขาวสาล 6W

และแรงงานสหรฐฯใชเวลาทเทากนผลตขาวสาลได 1W ในขณะเดยวกนแรงงานไทย

ผลตผาได 4C สวนแรงงานสหรฐฯผลตได 5C

ถาไทยทาการแลกเปลยนขาวสาลกบสหรฐอเมรกาจานวน 6W กบผา

จานวน 6C ไทยจะไดประโยชนเพมขน 2C หรอประหยดแรงงานได ½ ชวโมง

แรงงาน (เนองจากไทยทาการแลก 6W ไดแค 4C เทานนภายในประเทศ) ในทานอง

เดยวกนขาวสาลจานวน 6W ทสหรฐฯ ไดรบจากไทยนนมคาเทากบการใช 6 ชวโมง

แรงงานในการผลต โดยในสหรฐฯนนการใชแรงงาน จานวน 6 ชวโมง สามารถทจะ

ทาการผลตผาไดถง 30C

ดงนนหากมการแลกเปลยน 6W ระหวางไทยกบผาจากสหรฐฯจานวน 6C

จะทาใหสหรฐฯไดรบผลประโยชนเพมขน 24C (หรอประหยดแรงงานไดถงเกอบ

5 ชวโมง)

ขอเทจจรงททาใหสหรฐฯไดรบผลประโยชนมากกวาในไทยไมมความสาคญ

เทากบการทท งสองประเทศตางกไดรบผลประโยชนจากความชานาญเฉพาะอยางใน

การผลตสนคาและทาการแลกเปลยนซงกนและกน

3.2 ทฤษฎการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ (Comparative Advantage)

ตามททฤษฎของการไดเปรยบโดยเดดขาดของอดม สมธ ทกลาววา

การคาทกอใหเกดประโยชนนนตองการใหแตละประเทศเปนผผลตทใชตนทนนอย

ทสดของสนคาอยางนอยหนงชนดทสามารถสงออกไปยงประเทศคคาได คาถามก

คอถาแตละประเทศมประสทธภาพมากกวาประเทศคคาในสนคาทกชนด ยงคง

เปนไปไดหรอไมทการคาจะเกดขน ซงถอเปนขอบกพรองทางทฤษฎการไดเปรยบ

โดยเดดขาดของอดม สมธแลวทยงไมสามารถหาคาตอบได

เดวด รคารโด (David Ricardo) (1772-1823) ไดพฒนาทฤษฎอนแสดงให

เหนวาการคาเกดขนได แมประเทศหนงจะมประสทธภาพมากกวาประเทศอน ใน

การผลตสนคาทกชนด รคารโดพจารณาทางดานอปทานของตลาดเชนเดยวกบสมธ

โดยดจากความไดเปรยบทางธรรมชาตและทเกดขนจากสงทสรางขน ทฤษฎของ

Page 5: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

- 26 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

รคารโดดงกลาวนเรยกวา ทฤษฎของการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ (Principle of

Comparative Advantage)

ตารางท 3.3 ตวอยางความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ 1

ประเทศ ผลผลต/ชวโมงแรงงาน (labor hour)

ไวน (W) ผา (C)

ไทย

สหรฐฯ

40

20

40

10

ขอสมมตฐานของทฤษฎของการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ ทรคารโดตงสมมตฐาน

ไว ไดแก

1) โลกประกอบดวยประเทศแคสองประเทศ แตละประเทศมปจจยการผลต

เพยงชนดเดยวทใชในการผลตสนคาสองชนด

2) ในแตละประเทศมแรงงานเปนปจจยเดยว (the labor theory of value)

และมแรงงานคงท มการใชแรงงานอยางเตมทและแรงงานไมวาจะเปนของประเทศ

ใดกตามมคณลกษณะและคณภาพเหมอนกนทกประการ (homogeneous)

3) แรงงานสามารถเคลอนยายไดอยางเสร ภายในประเทศแตไมสามารถ

เคลอนยายไดระหวางประเทศ

4) ระดบเทคโนโลยทงสองประเทศคงท ประเทศทแตกตางกนสามารถใช

เทคโนโลยทแตกตางกน แตผผลตทกรายภายในแตละประเทศใชวธการผลตท

เหมอนกนสาหรบสนคาแตละชนด

5) ตนทนไมไดเปลยนแปลงไปตามระดบของการผลต แตจะเปนสดสวนกบ

ปรมาณแรงงานทใช

6) มการแขงขนสมบรณ ในทกตลาด ทาใหผผลตแตละรายตองเปนผยอมรบ

ราคา (price takers) นอกจากนคณภาพสนคาไมมความแตกตางกนระหวางประเทศ

ทาใหแตละหนวยสนคามลกษณะทเหมอนกนทกประการ (identical) ผผลตสามารถ

ทจะเขาและออกจากตลาดนไดโดยงาย และราคาสนคาแตละชนดนน จะเทากบ

ตนทนหนวยสดทายการผลต

7) การคาของ 2 ประเทศเปนการคาเสร ดงนนจงไมมรฐบาลเขาไปเกยวของ

Page 6: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 27 -

8) ตนทนการขนสงเทากบศนยผบรโภคจะไมมความแตกตางกนระหวาง

สนคาทผลตในประเทศและนาเขาถาราคาของสนคาทงสองเทากน

9) ผผลตแตละรายจะใชการตดสนใจในการผลตโดยพยายามทาใหเกดกาไร

สงสด ขณะทผบรโภคเขากพยายามหาความพอใจสงสด โดยผานการตดสนใจใน

การบรโภค

10) ไมมภาพลวงตาทางการเงน (money illusion) ทเมอผบรโภคและผผลต

ตางเลอกซอโดยใชการพจารณาสงตางๆจากราคาสนคาทกชนด

11) การคาของทงสองประเทศจะตองสมดลเสมอ (การสงออกตองจายเพอ

การนาเขา) ทาใหเกดการสมดลกนของการชาระเงนระหวางประเทศ

ในตารางท 3.3 แสดงถงทฤษฎของการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ ของเดวด

รคารโดเมอประเทศหนงมทฤษฎของการไดเปรยบโดยเดดขาด ในการผลตสนคา

2 ชนด โดยสมมตวาใน 1 ชวโมงแรงงาน ไทยผลตไวนได 40W หรอผาได 40C

สวนแรงงานสหรฐฯผลตไวนได 20W หรอผาได 10C

ตามทฤษฎการไดเปรยบโดยเดดขาดของสมธ การคาไมสามารถเกดขนได

เพราะประเทศไทยมประสทธภาพมากกวาสหรฐฯในการผลตสนคา 2 ชนด อยางไร

กตามทฤษฎการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ แสดงใหเหนวาไทยมประสทธภาพใน

การผลตผาคดเปน 4 เทาเมอเทยบกบการผลตผา (40/10) และมประสทธภาพใน

การผลตไวนมากกวาสหรฐอเมรกา 2 เทา (40/20) ดงนนไทยจงมความไดเปรยบ

โดยเดดขาดในการผลตผามากกวาไวน

ขณะทสหรฐฯมความเสยเปรยบโดยเดดขาดตอไทยในสนคาทงสองชนด

ไดแก ไวนและผาแตเสยเปรยบในไวนนอยกวาผา จะเหนวาแตละประเทศมความ

ชานาญและสงออกสนคาทตนเองมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ โดยจาก

ตวอยางททาการศกษามาแลว ไทยจะทาการผลตสนคาทตนไดเปรยบโดยเดดขาด

มากทสดเพยงอยางเดยวและสหรฐฯผลตสนคาทตนเสยเปรยบนอยทสดเพยงอยาง

เดยว ทาใหผลผลตทไดรบจากความชานาญจะถกกระจายไปสทงสองประเทศ โดย

ผานกระบวนการทางการคา

Page 7: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

- 28 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

ตารางท 3.4 ตวอยางการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ 2

สนคา ไทย สหรฐฯ

ขาวสาล(ถง/แรงงาน - ชม)

ผา(หลา/แรงงาน - ชม.)

6

4

1

2

จากตารางท 3.4 จะเหนวาสหรฐฯเสยเปรยบอยางสมบรณในการผลตสนคา

ทง 2 ชนดโดยท

การผลตผา

แรงงานสหรฐฯ 1 ชวโมงทาการผลตผาได 2C

แรงงานไทย 1 ชวโมงทาการผลตผาได 4C

การผลตขาวสาล

แรงงานสหรฐฯ 1 ชวโมงทาการผลตขาวได 1C

แรงงานไทย 1 ชวโมงทาการผลตขาวสาลได 6C

ดงนนแรงงานสหรฐฯมประสทธภาพนอยกวาแรงงานไทยในการผลตผา 2

เทา (หรอนอยกวา 4 - 2 = 2C) และแรงงานสหรฐฯมประสทธภาพนอยกวาแรงงาน

ไทยในการผลตขาวสาลถง 6 เทา (6W) ตรงกนขามเนองจากไทยมความไดเปรยบ

โดยสมบรณในการผลตสนคาทง 2 ชนด แตจะมความไดเปรยบอยางสมบรณในการ

ผลต W (6 : 1) เมอเปรยบเทยบกบ C (4 : 2) สวนสหรฐฯมความเสยเปรยบโดย

สมบรณ (absolute disadvantage) ในการผลตสนคาทงสองชนด แตเสยเปรยบนอย

ทสดในการผลตผา ตามกฎของการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบนน ทงสองประเทศจะ

ไดรบผลไดจากการคา ถาไทยมความชานาญมากกวาในการผลตขาวสาลและ

สงออกบางสวนไปแลกเปลยนผาของสหรฐฯ (ในขณะเดยวกนสหรฐฯกจะมความ

ชานาญในการผลตและสงออกผา)

ดงนนไทยจงมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในการผลตขาวสาล (Wheat:

W) และสหรฐฯมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในการผลตผา (Clothes: C) ทงน

หากสมมตวาโลกม 2 ประเทศและทาผลตสนคา 2 ชนดนน หากประเทศหนงมความ

Page 8: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 29 -

ไดเปรยบในการผลตสนคาอยางหนง อกประเทศหนงจะมความไดเปรยบโดย

เปรยบเทยบในการผลตสนคาอกอยางหนง

ผลไดจากการคา (The Gains from Trade)

ไทยจะไมมความแตกตางหากทาการแลกเปลยนขาวกบผาในอตราการ

แลกเปลยน 6W : 4C จากสหรฐฯ เพราะไทยสามารถทจะทาการแลกเปลยนสนคา

จานวนดงกลาวไดภายในประเทศอยแลว ดงนนไทยเองจะไมทาการแลกเปลยนหาก

ไดผานอยกวา 4C เชนเดยวกบสหรฐฯ จะไมเกดความแตกตางใดๆ หากตองทาการ

แลกเปลยนในอตรา 2C : 1W และสหรฐฯจะไมทาการแลกเปลยนกบไทยเมออตรา

การแลกเปลยนเทากบ 2C < 1W

สมมตวาไทย-สหรฐฯทาการแลกเปลยนขาวกบผากนในอตราสวน 6W : 6C

ไทยจะไดรบผามาบรโภคเพมขนจากเดมจานวน 2C สวนทางดานสหรฐฯ การ

สงออกขาวจานวน 6W ทไดรบจากการแลกเปลยนกบไทยตองใชแรงงาน 6 ชวโมง

หากตองทาการผลตในประเทศตน แตการทประเทศไทยใชแรงงานดงกลาวไปใน

การผลตผาจานวน 12C และสงไปแลกเปลยนกบขาวจากสหรฐอเมรกาและเสยขาว

สาลไปในการแลกเปลยนเพยง 6W : 6C กบไทย ดงนนสหรฐฯ จงเกดผลไดจาก

การคาเทากบ 6C หรอการทสามารถประหยดแรงงานได 3 ชวโมง เปนตน ดวยเหต

นเองททาใหทงสองประเทศไดรบผลไดจากการคาในการผลตสนคาทตนมความ

ไดเปรยบโดยเปรยบเทยบแลวสงไปแลกเปลยนกน

ไทยจะไดรบผลไดมากกวาการแลกเปลยน 6W : 4C ภายในประเทศ โดย

ไทยจะตองการแลกเปลยนกบสหรฐฯกตอเมออตราสวนการแลกเปลยน 6W > 4C

สวนสหรฐฯนนมอตราการแลกเปลยนภายในประเทศ (ราคาเปรยบเทยบในประเทศ)

เทากบ 6W: 12C ดงน นผลไดจากการคาจะเกดขนเมอสหรฐฯสามารถทาการ

แลกเปลยนขาว 6W ไดนอยกวา 12C นนเอง

ดงนนไทยจะไดรบผลไดจากการคา ถา 6W > 4C และสหรฐฯ จะไดรบ

ผลไดจากการคาเมอผาจานวน 12 C น นแลกไดมากกวาการแลกเปลยนา

ภายในประเทศ(12 C ตองแลกไดมากกวา 6W) อตราแลกเปลยนระหวางสอง

ประเทศจะเกดขน ณ 4C < 6W < 12C

ชวงของการแลกเปลยนระหวาง 12C และ 4C (เชน 8C) แสดงใหเหนถง

ผลไดจากการคารวมทถกแบงปนกนระหวางสองประเทศจากการแลกเปลยน 6W

Page 9: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

- 30 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

เชน จะไดเหนการแลกเปลยน 6W กบ 6C ไทยไดรบผลไดเทากบ 2C ขณะทสหรฐฯ

ไดรบผลไดเทากบ 6C รวมกนเปน 8C ยงชวงเขาใกลอตราแลกเปลยน 4C = 6W

(ซงเปนอตราแลกเปลยนระหวางผาและขาวสาลในประเทศไทย) กหมายความวา

ไทยจะไดสวนแบงของผลไดจากการคาลดลง (ตรงกนขามกบประเทศสหรฐฯจะ

ไดรบผลไดจากการคามากขนนนเอง ในทางตรงกนขามถาอตราแลกเปลยนเขาใกล

6W = 12C (ซ ง เป นอต ราแลก เปลยน ระห ว างผ าและขาวสาลในประเท ศ

สหรฐอเมรกา) มากเทาใดกหมายความวา สหรฐฯจะไดสวนแบงของผลไดจาก

การคาลดลง และไทยจะไดรบผลไดจากการคามากขนเทานน ตวอยางเชน ถาไทย

ทาการแลกเปลยน 6W กบ 8C จากสหรฐฯ ทงสองจะไดรบผลไดเทากน คอ 4C

(รวมกนเปน 8C) ถาไทยสามารถทาการแลกเปลยน 6W กบ 10C จากสหรฐฯ ไทย

ไดรบผลไดเทากบ 6C ขณะทสหรฐฯไดเพยง 2C เปนตน

ขอยกเวนของการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ

ขอยกเวนของกฎนกคอ หากความเสยเปรยบโดยเปรยบเทยบของอก

ประเทศหนงเทากบประเทศอนๆ แลวจะไมมผลประโยชนจากการคาเกดขน

ตวอยางเชน ถาแรงงานสหรฐฯผลตได 3W แทนทจะเปน 1W ซงเปน

ครงหนงของไทยในการผลตทง W และ C ดงนนสหรฐฯจงไมมความไดเปรยบโดย

เปรยบเทยบในการผลตสนคาใดเลย

เหตผลกเพราะไทยจะทาการแลกเปลยนสนคากตอเมอ 6W : 4C แตตอนน

สหรฐฯจะไมทาการแลกเปลยนดวยในอตรา 6W > 4C เหมอนเดม เพราะสหรฐฯ

สามารถผลตทง 6W หรอ 4C ไดโดยใชแรงงาน 2 ชวโมงภายในประเทศของตน

เทานนจงไมเกดประโยชนอนใดจากการคาเกดขน ดงนนแมจะมความไดเปรยบโดย

เปรยบเทยบในการผลตสนคาสองชนด แตการคากสามารถทจะเกดขนไดและยงเกด

ประโยชนจากการคา ยกเวนแตวาถาความเสยเปรยบโดยเดดขาด (absolute

disadvantage) ทประเทศหนงมเทยบกบประเทศอนนนเปนสดสวนเดยวกนในสนคา

ทง 2 ชนด ซงจรงๆแลวในทางทฤษฎมนอยและยากทจะเกดขนโดยบงเอญเชนน

ดงนนกฎวาดวยความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบไมไดรบผลกระทบมากนก หากแต

เปนอปสรรคทางการคาอนๆมากกวาทจะสงผลกระทบ เชน ตนทนการขนสง หรอ

การเกบภาษการคาระหวางประเทศ แตอยางไรกตามในเบองตนนสมมตวาไมม

อปสรรคการคาใดๆ ดงกลาวทกลาวไป

Page 10: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 31 -

ความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในรปตวเงน

(Comparative Advantage in Money Terms)

ถงแมวาทฤษฎการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบของรคารโดจะถกใชในการ

อธบายรปแบบของการคาระหวางประเทศ ประชาชนเองโดยทวไปกไมไดใหความ

สนใจไมวาประเทศจะเกดการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบหรอไม เพราะผซอเชอมน

ในระดบราคา หลงจากนนคอยไปดตามความแตกตางทางดานอปทาน ดงนนการ

พจารณาวาประเทศมการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบจงนาจะมการนาการไดเปรยบ

โดยเปรยบเทยบไปพจารณาในรปของราคาทเปนตวเงน (money prices) โดยจาก

ทฤษฎความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบแมวาประเทศใดประเทศหนงจะมความ

ไดเปรยบโดยเดดขาดในการผลตสนคาทกชนดเมอเทยบกบประเทศคคา ผลไดจาก

การคากจะเกดขนไดหรอไมถาสหรฐฯ มประสทธภาพตากวาไทยในสนคาทง 2 ชนด

สหรฐฯกยงสามารถสงออกสนคาใดๆกตามมายงไทยไดกตอเมอคาจาง (Wages: W)

ในสหรฐฯจะตองต ากวาในไทยซงจะสงผลทาใหราคาของผา (ทสหรฐฯมความ

ไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ) ตากวาโดยแสดงราคาสนคาทงสองประเทศในรปของตว

เงนไดดงตอไปน

THAI

CUS

C PP < และ USW

THAIW PP <

ตวอยางท 1

สมมตวาคาจางของแรงงานในไทย (WTHAI) เทากบ ฿6/ชวโมง ทาใหแรงงาน

ในไทยไดคาจางเทากบ ฿6/ชวโมง ดงนนราคาของขาวสาลในไทย ( THAIWP ) เทากบ

฿1 แตเนองจากแรงงาน/ชวโมงผลตผาได 4C ดงนน THAICP จงเทากบ 1.5 บาท(฿)

สวนอตราคาจางในสหรฐฯเทากบ $1/ชวโมง แรงงาน 1 ชวโมงผลต 1W

ดงนน USWP เทากบ $1/ชวโมง และในทานองเดยวกนแรงงาน 1 ชวโมงผลต 2C

ดงนน USCP เทากบ $0.5/ชวโมง

ถาอตราแลกเปลยน $1 เทากบ ฿2 เพราะฉะนน PW = $1 = ฿2 และ PC =

$0.5 = ฿1

Page 11: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

- 32 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

ตารางท 3.5 ราคาในรปตวเงนของขาวสาลและผาในไทยและสหรฐ

(อตราแลกเปลยน $1 = ฿2)

สนคา ไทย สหรฐฯ

PW (1 ถง)

PC (1 หลา)

฿1

฿1.5

฿2

฿1

จากตารางท 3.5 USW

THAIW PP < และ THAI

CUS

C PP < (ผลลพธดงกลาวนจะ

เหมอนกนถาแสดงในรปของเงนดอลลารสหรฐฯ) โดยการทราคาของขาวสาลในไทย

ตากวาทาใหนกธรกจสามารถทจะซอขาวสาลในไทยและนามาขายในสหรฐฯ ซงเขา

สามารถทจะทาการซอผา(C) ในสหรฐฯกลบเขาไปขายเพอทากาไรในไทยไดอกดวย

(ดตารางท 3.3) แรงงานในสหรฐฯจะไดรบคาจางเพยง 1 ใน 3 ของแรงงานในไทย

($1 = ฿2 ซงตรงกนขามกบ ฿6/ชวโมง) ดงนนราคาผาของสหรฐฯ( USCP ) ในรปของ

เงนบาทจะนอยกวาราคาของผาในไทย ( THAICP ) หรอกล าวไดว าความไร

ประสทธภาพของแรงงานสหรฐฯในการผลตผาเมอเทยบกบแรงงานชาวไทยนน ถก

ชดเชยจากคาจางทถกกวาในสหรฐอเมรกา

ผลกคอราคาของผาในสหรฐฯจงมราคาถกกวาในไทย ดงนนสหรฐฯจง

สามารถทสงออกผามาขายในไทย ซงจะเปนเชนนเสมอตราบเทาทอตราคาจางใน

สหรฐฯแตกตางจากอตราคาจางของไทย(ซงจะเหมอนกบความแตกตางของ

ประสทธภาพในการผลตระหวางไทยและสหรฐฯในการผลตขาวสาลและผา)

แตถาสมมตวาอตราแลกเปลยนระหวางเงนบาทและดอลลารสหรฐฯมคา

เทากบ $1 = ฿1 แลว (ดงนนคาจางในสหรฐฯ/ชวโมงจะเทากบ 1/6 ของคาจางใน

ไทย) ดงนนราคาขาวในไทยจะเทากบ $1 = ฿1 ซงจะเปนราคาเดยวกบราคาใน

สหรฐฯ (ดตารางท 3.5) ไทยจงไมสามารถทจะสงออกขาวไปยงสหรฐฯได ณ อตรา

แลกเปลยนนในขณะเดยวกนราคาผาในสหรฐฯ = $0.50 = ฿0.50 จงทาใหสหรฐฯ

สงออกผามาขายในไทยมากขนกวาเดม ทาใหการคาจะเกดความไมสมดลขนโดย

เกดผลไดกบสหรฐฯมากขน (ไทยลดลง) และอตราแลกเปลยนระหวางเงนบาทตอ

ดอลลารจะเพมขน (คาของเงนดอลลารในรปของเงนบาทจะเพมขน)

Page 12: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 33 -

ในทางตรงกนขามถาอตราแลกเปลยนเทากบ $1 = ฿3 (ดงนน คาจางใน

ไทยเทากบมคานอยกวา = 1/3 ของคาจางในสหรฐฯ) ราคาผาในสหรฐฯ ( USCP ) =

$0.5 = ฿1.50 (เทากบของไทยในตารางท 3.5) ดงนนสหรฐฯไมสามารถทจะสงออก

C ไปขายยงไทยได ไทยจะไดเปรยบดลการคาจงมผลทาใหคาเงนบาทแขงคาขน จน

ในทสดแลวอตราแลกเปลยนระหวางเงนดอลลารและเงนบาทจะอย ณ ระดบทเกด

การคาสมดล (balanced trade)

ตวอยางท 2

โดยจากตารางท 3.3 ประเทศไทยไดเปรยบโดยเดดขาดในการผลตทงไวน

และผา และไทยมความได เปรยบโดยเปรยบเทยบในการผลตผา ขณ ะท

สหรฐอเมรกามความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในการผลตไวน เมอนาเอาขอมล

ดงกลาวมาเขยนในตารางท 3.6

ตารางท 3.6 ทฤษฎความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบเมอวดเปนหนวยเงน

ประเทศ แรงงาน อตราคาจาง

ตอชวโมง

ผา (หลา) ไวน (ขวด)

ปรมาณ ราคา ปรมาณ ราคา

ไทย

US

US

1 ช.ม.

1 ช.ม.

1 ช.ม.

฿20

$5

฿8

40

10

10

฿0.50

$0.50

฿0.80

40

20

20

฿0.50

$0.25

฿0.40

จากตารางท 3.6 จะเหนวาถงแมประเทศสหรฐฯจะมประสทธภาพดอยกวา

โดยเดดขาดในการผลตสนคาทงสองชนด แตสหรฐฯกยงสามารถทจะสงออกไวน

(สนคาทสหรฐฯมการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ) เพราะคาจางทเปนตวเงนใน

สหรฐอเมรกาต ากวาในไทยมาก สามารถพจารณาดงแสดงในตวอยางท 2 โดย

สมมตวาอตราคาจางในไทยเทากบ ฿20/ชวโมง ถาแรงงานไทยผลตผาได 40 หลา/

ชวโมง ตนทนเฉลย (Average cost) เทากบ ฿0.5/หลา (฿20/40C) เชนเดยวกบ

ตนทนเฉลยของการผลตไวนในไทย เทากบ ฿0.5/ถง เพราะทฤษฎของรคารโดนน

สมมตวาตลาดเปนตลาดทมการแขงขนสมบรณ (perfect competitive market) ใน

ระยะยาวนนราคาเทากบตนทนเฉลย ( P = AC) โดยราคาของผาและไวนทผลตใน

สองประเทศแสดงในตารางท 3.6

Page 13: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

- 34 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

สมมตวาอตราคาจางตอนนในสหรฐฯ เทากบ $0.5/ชวโมง ดงนนตนทน

เฉลย(ราคา) ของการผลตผาเทากบ $0.5/หลา (มาจาก $5/10 หลา) สวนผลผลต

ไวนเทากบ $0.25/ขวด (มาจาก $5/20 หลา) ปญหาในการเปรยบเทยบเกดขน คอ

ไมสามารถบอกไดวาสนคาอนไดแก ผาและไวนในประเทศไหนแพงกวากน

เนองจากเงนตราของทงสองประเทศแตกตางกน ทาใหตองแสดงราคาของสนคาทก

ชนดใหอยในรปของเงนสกลเดยวกน คอ เงนดอลลารสหรฐฯ($) ซงทาใหตองหา

อตราแลกเปลยนระหวางเงนดอลลารสหรฐฯและเงนบาทไทย โดยจะเหนไดวา ถา

สมมตใหอตราแลกเปลยนระหวางเงนบาทและเงนดอลลารเทากบ ฿1.6/$1 ในตาราง

ท 3.6 จะเหนไดวาคาจางตอชวโมงในสหรฐฯเทากบ ฿8 ($5 x ฿1.6 = ฿8) ดงนน

ตนทนเฉลยของการผลตไวนในไทยจะเทากบ ฿0.8 (฿8/10 หลา = ฿0.8/หลา)

ตนทนเฉลยของการผลตไวน ในสหรฐฯเท ากบ ฿0.4 (฿8/20 = ฿0.4/ขวด )

เปรยบเทยบตนทนการผลตกบในไทยจะเหนไดวาสหรฐฯมตนทนทตากวาในการ

ผลตไวน และตนทนสงกวาในการผลตผา ดงนนสหรฐฯจงมความไดเปรยบโดย

เปรยบเทยบในการผลตไวน จงสามารถสรปไดวาถงแมสหรฐฯจะไมมประสทธภาพ

เทากบไทยในการผลตไวนและผากตาม อตราคาจางทตากวา(ในรปของบาท) กมาก

พอทจะชดเชยความไรประสทธภาพดงกลาว โดย ณ อตราคาจางดงกลาวนน ตนทน

เฉลยของสหรฐฯ (ในรปเงนบาท) ของการผลตไวนจะนอยกวาตนทนเฉลยของไทย

ในตลาดทมการแขงขนสมบรณ ราคาสนคาของสหรฐฯตากวาไทย และสหรฐฯจะ

สงออกไวนไปยงไทย

3.3 การไดเปรยบโดยเปรยบเทยบและตนทนคาเสยโอกาส

การไดเปรยบโดยเปรยบเทยบและทฤษฎมลคาแรงงาน

(Comparative Advantage and Labor theory of Value)

ภายใตทฤษฎมลคาแรงงาน (labor theory of value) มลคาหรอราคาสนคา

จะขนอยกบจานวนของแรงงานทใชในการผลตสนคาซงหมายความวา

1. แรงงานเปนปจจยการผลตเพยงชนดเดยว หรอแรงงานถกใชในสดสวนท

เทาๆ กนในการผลต

Page 14: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 35 -

2. แรงงานมลกษณะทเหมอนกน (homogenous) เนองจากไมมสมมตฐาน

ใดๆเลยท เปนจรง จงไมสามารถทจะใชหลกการอธบายความไดเปรยบโดย

เปรยบเทยบโดยใชทฤษฎมลคาแรงงานได

เนองจากในโลกแหงความเปนจรงนนมปจจยการผลตมากกวา 1 ชนด ทถก

ใชในการผลตไมวาจะเปนแรงงาน ทน หรอปจจยการผลตอนๆ นอกจากนแลว

แรงงานไมไดมลกษณะทเหมอนกนทกประการตามทฤษฎ ทงนแรงงานจะมความ

แตกตางกนออกไปขนอยกบการฝกอบรม ผลตภาพของคนงานและคาจาง ดงนนจง

ตองใชตนทนคาเสยโอกาสเขามาอธบาย

ทฤษฎคาเสยโอกาส (The Opportunity Cost Theory)

นกเศรษฐศาสตร ชอ Haberler (1936)1 อธบายทฤษฎการไดเปรยบโดย

เปรยบเทยบโดยใชทฤษฎตนทนคาเสยโอกาส (opportunity cost theory) ในรปแบบ

นเองทบางครงจงเรยกกฎของการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบวา กฎของตนทน

เปรยบเทยบ (law of comparative cost)

ตามทฤษฎตนทนคาเสยโอกาส ตนทนของสนคา หมายถงจานวนของสนคา

ชนดทสองทตองเสยสละไปเพอทจะไดทรพยากรเพยงพอทจะนาไปใชในการผลต

สนคาชนดหนงเพมขนหนงหนวย โดยมขอสมมตฐานวาแรงงานเปนปจจยการผลต

เพยงชนดเดยวเทานนและมลกษณะเหมอนกนทกประการไมวาจะเปนแรงงานของ

ประเทศใด ดงนนจงไมมตนทนอนใดนอกเหนอไปจากตนทนแรงงานเทานนทถก

นามาคด ดงนนประเทศใดกตามทมตนทนคาเสยโอกาสตากวาประเทศอนในการ

ผลตสนคาใดกตามแสดงวาประเทศนนมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในการผลต

สนคาดงกลาว (และความเสยเปรยบโดยเปรยบเทยบในสนคาอกชนดหนง)

ตวอยางเชน ในกรณทไมมการคาเกดขนไทยจะเสยสละการผลตผาจานวน

2/3C เพอทจะสามารถผลตขาวสาลเพมขน 1 หนวย ดงนนตนทนคาเสยโอกาสของ

การผลตขาว 1W จงเทากบ 2/3C ในสหรฐฯ และถาตนทนคาเสยโอกาสของการผลต

1W เทากบ 2C ในสหรฐฯ ตนทนคาเสยโอกาสของการผลตขาวสาลในไทยจะตากวา

สหรฐฯ ซงหมายความวาไทยจะมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ (ทางดานตนทน)

1 ดเพมเตมจาก Haberler, Gottfried.1936. The Theory of International Trade. London: W. Hodge & Co., Chapter 9 -10.

Page 15: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

- 36 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

ในการผลตขาวสาลโดยในแบบจาลองทมสองประเทศ ทาการผลตสนคาสองชนดใน

โลกแลว สหรฐฯจะมความเสยเปรยบโดยเปรยบเทยบในการผลตผา

3.4 เสนเปนไปไดในการผลตภายใตหลกตนทนคงท

(The Production Possibility Frontier Under Constant Cost)

เสนเปนไปไดในการผลต(Production Possibilities Frontier: PPF)

กฎการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบของเดวด รคารโด กลาววาความชานาญ

และการคา สามารถนาไปสผลไดสาหรบสองประเทศเมอเกดการไดเปรยบโดย

เปรยบเทยบขน อยางไรกตามทฤษฎของรคารโดมขอบกพรองวาดวยทฤษฎมลคา

แรงงาน ทฤษฎการคาสมยใหม(modern trade theory) ไดทาทฤษฎการไดเปรยบ

โดยเปรยบเทยบใหเปนลกษณะทวไปมากขน

ทฤษฎนถกอธบายโดยใชเสนเปนไปไดในการผลต (Production Possibility

Frontier: PPF) โดยเสนเปนไปไดในการผลตนแสดงใหเหนสดสวนตางๆของสนคา

สองชนดทประเทศสามารถผลตไดเมอปจจยการผลตทงหมด (ทดน แรงงาน ทน

ความสามารถในการประกอบการ) ถกใชอยางมประสทธภาพมากทสด โดยเสน

PPF แสดงถงผลผลตทเปนไปไดสงสดของประเทศ โดยมขอสมมตทมากกวาคอม

การใชปจจยการผลตทนอกเหนอปจจยแรงงาน

Page 16: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 37 -

รปท 3.1 เสนเปนไปไดในการผลตและเสนอปทานกรณตนทนคงท

รปท 3.1(a) และ (b) แสดงเสน PPF ของประเทศสหรฐฯและไทยตามลาดบ

โดยมการใชปจจยทมอยทงหมดกบเทคโนโลยทดทสดในชวงเวลาใดเวลาหนง

สหรฐฯสามารถผลตขาวสาลได 60W หรอรถยนตจานวน 120A สวนไทยสามารถ

ผลตขาวสาล 160W หรอรถยนต 80A หรอทงสองอยางในสดสวนแตกตางกนเหตผล

ทเสน PPF แสดงแนวคดของการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบนน เมอทาการพจารณา

ดความชนของเสน PPF ทแสดงถงอตราการเปลยนแปลงของสนคาสองชนด

(Marginal Rate of Transformation: MRT) โดย MRT แสดงจานวนของสนคาชนด

หนงทประเทศตองเสยสละไปเพอการไดมาซงสนคาอกชนดหนงเพมขนหนงหนวย

ซงสามารถเขยนไดดงน คอ

A

WMRT

∆∆

=

STHAI

60

0.50.5

2.02.0

80

160

รถยนต (Autos)

60

(b) Horizontal Supply Schedules

(a) เสน PPF กรณตนทนคาเสยโอกาสคงท

ไทยสหรฐอเมรกา

ขาวสาล(Wheat)

รถยนต (Autos)120

ขาวสาล(Wheat)

Wheat/Autos Wheat/Autos

SUS

STHAI

รถยนต (Autos)รถยนต (Autos)80 120 120

SUS

Page 17: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

- 38 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

อตราการเสยสละการผลตสนคานบางครงเรยกวา ตนทนคาเสยโอกาส (Opportunity

cost) ของผลผลต เนองจากอตรา MRT แสดงถง ความชนของเสน PPF โดย MRT

เทากบคาสมบรณ (absolute value) ของความชนของเสน PPF

จากรปท 3.1(a) อตรา MRT ดงกลาวแสดงถงจานวนของขาวสาลทตอง

เสยสละไป เพอการไดมาซงรถยนตเพมขนหนงหนวย โดยพจารณาจากทางดาน

ประเทศสหรฐอเมรกา การเคลอนทจากจดบนไปยงดานลางบนเสน PPF เดม แสดง

ถงตนทนเปรยบเทยบของการผลตรถยนตจานวน 120A กคอการเสยสละขาวสาลไป

เทากบ 60W นนหมายถง ตนทนเปรยบเทยบของรถยนตแตละคนหรอ 1A เทากบ

0.5W ดงนน MRT จงเทากบ 0.5 (60W/120A) [ผลตรถยนตจานวน 1A ตองเสย

โอกาสในการผลตขาวสาลจานวน 0.5W]

เชนเดยวกบตนทนเปรยบเทยบในการผลตรถยนตตอหนงคน (1A) ของไทย

คอขาวสาลจานวน 2W หรอ MRT เทากบ 2 ซงหาไดจาก 160W/80A (ผลตรถยนต

จานวน 1A เสยโอกาสในการผลตขาวสาลไปจานวน 2W)

3.5 การคาภายใตเงอนไขของการมตนทนคาเสยโอกาสคงท

(Trading under constant cost conditions)

ทฤษฎการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบภายใตตนทนคาเสยโอกาสคงทอาจม

จากดในโลกแหงความจรงกตาม แตกถอไดวามนมประโยชนอยางมากในการใชเปน

เครองมอสาหรบการวเคราะหการคาระหวางประเทศ การศกษาตอไปนมงเนนทจะ

ตอบคาถาม 2 ประการคอ อะไรคอหลกททาใหเกดการคา (basis for trade) และ

ทศทางของการคา (direction of trade) ไมวาจะเปนประเทศเดยวหรอทงโลกกตาม

ตนทนคงท (constant cost)

จากรปท 3.1(a) เสน PPF ของสหรฐฯและไทยสามารถทจะวาดเปนเสนตรง

โดยการทเสน PPF เปนเสนตรง แสดงใหเหนวาตนทนเปรยบเทยบของทงสองสนคา

จะไมเปลยนแปลงเมอระบบเศรษฐกจเปลยนแปลงการผลตจากขาวสาลทงหมดไปส

รถยนตทงหมด หรออาจจะเปนสดสวนของการผลตใดๆกตามระหวางเสน PPF

Page 18: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 39 -

ในรปท 3.1(a) ยงแสดงตนทนคาเสยโอกาสของสหรฐฯ คอ 1A เทากบ

0.5W ไมวาจะเพมหรอลดการผลต สวนไทยนนมตนทนเปรยบเทยบ (relative cost)

ของรถยนตและขาวสาล ไดแก 1A เทากบ 2W ไมวาผลผลตจะเพมขนหรอลดลงก

ตาม

เหตผลททาใหตนทนคงทเพราะ(1) ปจจยการผลตสองชนดทดแทนกนได

อยางสมบรณ (perfect substitute) (2) ปจจยการผลตทมอยทงหมดมคณภาพท

เหมอนกน ดงนนถาประเทศเคลอนยายทรพยากรจากการผลตขาวสาลไปสการผลต

รถยนต หรอจากรถยนตไปผลตขาวสาลแลว ระบบเศรษฐกจนนหรอประเทศนนจะ

ไมมทรพยากรเหลอสาหรบผลตสนคาหนงเพมขน หากไมลดการผลตสนคาอนๆ ท

ใชปจจยการผลตทมคณภาพเหมอนกนนน ดงนนประเทศตองเสยสละผลผลตขาว

สาลในจานวนทเทากบทเสยไปเพอผลตรถยนตแตละคน

แนวคดของตนทนคงท (constant cost) สามารถแสดงในรปของเสนอปทาน

(supply curve)ได โดยกฎของอปทานชใหเหนวาราคาสนคาเพมขนจะทาใหผผลต

เสนอขายสนคาของตนในตลาดมากขน หมายถง ความชนของเสนอปทานจะมคา

เปนบวก

ตามกฎของอปทาน (law of supply) นน ความโนมเอยงของตนทนการ

ผลตสวนเพมทเพมขนเมอระดบของผลผลตเพมขน แตสาหรบกรณทผผลตเผชญกบ

เงอนไขของตนทนทคงทนน เสนอปทานจะมลกษณะทแสดงไวในรปท 3.1(a) และ

รปท 3.1(b) แสดงเสนอปทานของรถยนตและขาวสาลของสหรฐและไทย โดยดตาม

แกนตง คอราคาสนคาทจดในรปของตนทนคาเสยโอกาส (แทนทจะพจารณาโดยใช

หนวยเงน) เสนPPFของทงสองประเทศ บอกใหทราบวาราคาเปรยบเทยบ (ตนทน)

ของการผลตรถยนตเพมขนหนงคน มคาเทากบขาวสาลจานวน 0.5W ในสหรฐฯและ

เทากบ 2W ในประเทศไทย เนองดวยเงอนไขของตนทนคงท (constant-cost

condition ) นนทาใหราคาสนคาทงสองจะไมเปลยนแปลงตามระดบการผลต เสน

อปทานของรถยนต จะเปนเสนทขนานกบแกนนอน (horizontal lines) ณ ระดบ

ราคาทคงท และ การผลตขาวสาลกจะใหผลทเหมอนกน ดงนนเงอนไขการผลตกคอ

ราคาเปรยบเทยบของการผลตขาวสาลเพมขนหนงหนวยเทากบรถยนต 2 คนใน

สหรฐฯและ 0.5 คนในไทย

Page 19: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

- 40 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

3.6 พ น ฐ าน แ ล ะท ศ ท างข อ งก ารค า (The Basis for Trade and

Direction of Trade)

การศกษาการคาภายใตเงอนไขของตนทนคงทเรมตนโดยพจารณาจากรปท

3.2 ซงเปนกรณทยงไมมการคา (autarky) เกดขนนน สหรฐฯผลตและบรโภค ณ จด

A บนเสน PPF ณ ระดบ (40A และ 40W) สวนไทยทาผลตและบรโภค ณ จด A’

บนเสน PPF เทากบ (40A และ 80W)

ความชนของเสน PPF ของทงสองประเทศแสดงถงตนทนเปรยบเทยบของ

สนคาหนงในรปของสนคาอน โดยตนทนเปรยบเทยบของการผลตรถยนตเพมขน

หนงหนวยมคาเทากบ 0.5W ในสหรฐอเมรกาแตเทากบ 2W ในไทย

ตามหลกของทฤษฎการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ เหตการณเชนนทาให

เกดดลการคาไดเปรยบ ซงเกดจากความแตกตางในตนทนเปรยบเทยบของประเทศ

ดทศทางของการคา (direction of trade) แลว จะพบวาสหรฐฯมความชานาญและ

สงออกรถยนต สวนไทยมความชานาญและสงออกขาวสาล

รปท 3.2 การคาภายใตตนทนคาเสยโอกาสคงท

B’

tt

D’100

A’

C’

40 60

80

B

F

AC

Ett

120100604020

2040

100

16080

160

รถยนต (Autos)

60

(a)สหรฐอเมรกา

ขาวสาล(Wheat)

รถยนต (Autos)

ขาวสาล(Wheat)

Trading Possibilites Lines

(Term of Trade = 1:1)

(b)ไทย

Trading Possibilites Lines

(Term of Trade = 1:1)

Page 20: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 41 -

ผลไดของการผลตจากความชานาญเฉพาะอยาง (Production Gains from

Specialization)

ตามกฎของการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบนน แตละประเทศจะพบวาอาจม

ความไดเปรยบในการผลตสนคาทตนมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบและจะ

แลกเปลยนสนคาสวนหนงกบสนคาทประเทศของตนมความเสยเปรยบโดย

เปรยบเทยบ (comparative disadvantage) ในรปท 3.2(a) สหรฐฯมการเคลอนท

ในการผลตของประเทศตนจากจด A ไปหาจด B อนเปนจดทมความชานาญในการ

ผลตรถยนตอยางสมบรณ สวนไทยเองซงมความชานาญในการผลตขาวสาลทงหมด

โดยจะเคลอนการผลตจากจด A’ ไปยง B’ ในรปท 3.2(b) ความไดเปรยบทเกดขน

จากความชานาญเฉพาะอยาง(specialization)น สามารถทาใหเกดผลไดจากการ

ผลต(production gain) กบทงสองประเทศ ซงเมอพจารณาดรปท 3.2(a) พบวา

สหรฐฯ กอนทจะมความชานาญนนสหรฐฯผลตสนคาคอ 40A และ 40W แตเมอม

ความชานาญเฉพาะอยางสมบรณ (complete specialization) สหรฐฯเลอกผลต

รถยนตอยางเดยว 120A (จด B) โดยไมมการผลตขาวสาลเลย(เลอนลงไปทแกน

นอนอยางเดยวดานปลายสด) สวนไทยกอนทจะมความชานาญเกดขน จดการผลต

ของประเทศเทากบ 40A และ 80W ขณะทเมอเกดความชานาญเฉพาะอยางสมบรณ

จะทาการผลต 160W และไมผลตรถยนต เมอพจารณาถงผลทเกดขน จะเหนไดวา

ทงสองประเทศตางมการผลตสทธเพมขนเทากบ 40A และ 40W ดงแสดงในตาราง

ท 3.7(a) ททาการสรปผลของผลไดจากการผลต (production gain)

ตารางท 3.7 ผลไดจากความชานาญและการคา

(a) ผลไดของการผลตจากความชานาญเฉพาะอยาง

กอนมความชานาญฯ หลงมความชานาญฯ net gain(loss)

รถยนต ขาวสาล รถยนต ขาวสาล รถยนต ขาวสาล

สหรฐฯ 40 40 120 0 80 -40

ไทย 40 80 0 160 -40 80

โลก 80 120 120 160 40 40

Page 21: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

- 42 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

ตารางท 3.7 ผลไดจากความชานาญและการคา(ตอ)

(b) ผลไดของการบรโภคจากการคา

กอนมความชานาญฯ หลงมความชานาญฯ net gain(loss)

รถยนต ขาวสาล รถยนต ขาวสาล รถยนต ขาวสาล

สหรฐฯ 40 40 60 60 20 20

ไทย 40 80 60 100 20 20

โลก 80 120 120 160 40 40

ผลไดของการบรโภคจากการคา (Consumption Gain from Trade)

ในกรณทยงไมมการคาเกดขน(autarky) นน ทางเลอกในการบรโภคของ

สหรฐฯและแคนาดา จะจากดเฉพาะจดบนเสน PPF ภายในประเทศเทานน จด

บรโภคจรงของแตละประเทศจะถกกาหนดโดยรสนยมและความพงพอใจในแตละ

ประเทศ แตเมอมความชานาญและการคาเสรเกดขน ทงสองประเทศสามารถทจะ

บรรลการบรโภคภายหลงมการคาภายนอก (postrade consumption) เสน PPF

ภายในประเทศ นนหมายถงการทพลเมองของประเทศดงกลาวสามารถทจะบรโภค

ขาวสาลและรถยนตไดมากวาทบรโภคในกรณทไมมการคาระหวางประเทศเกดขน

ดงนนการคาระหวางประเทศทาใหเกด ผลไดของการบรโภค (consumption

gain) กบทงสองประเทศ จดการบรโภคภายหลงจากการมการคา สามารถเกดขนได

โดยการกาหนดอตรา ณ การผลตเพอการสงออกถกนาไปแลกเปลยนกบสนคา

สงออกของประเทศอน ซงเรยกอตราดงกลาวนวา อตราการคา (term of trade) ซง

หมายถง ราคาเปรยบเทยบของสนคา 2 ชนดทถกแลกเปลยนกนในตลาดภายใต

เงอนไขของตนทนคงท ความชนของเสน PPF หมายถง อตราการคาภายในประเทศ

(domestic rate of transformation หรอ domestic term of trade) อนแสดงถง ราคา

เปรยบเทยบทสนคาทงสองชนดสามารถถกแลกเปลยนภายในประเทศ

กรณประเทศทจะบรโภค ณ จดบางจดนอกเสน PPF นน ประเทศนนจะตอง

สามารถแลกเปลยนสนคาสงออกระหวางประเทศ ณ อตราการคาทตองมากกวา

อตราการคาในประเทศ สมมตวาอตราการคาดลยภาพของทงสองประเทศเกดขน

ณ จดทอยภายนอกเสน PPF (รปท 3.2) ทอตรา 1:1 (1A:1W) ภายใตเงอนไขน

แสดงไดโดยเสน tt นนแสดงถงอตราการคาระหวางประเทศสาหรบทงสองประเทศ

เสนนหมายถง เสนทเปนไปไดในการคา (ความชนของเสนมคา absolute value

Page 22: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 43 -

เทากบ 1) สมมตวาตอนนสหรฐฯตดสนใจทจะทาการสงออก 60A ไปยงไทย เรม ณ

จดการผลตหลงจากมความชานาญเกดขน(จด B) ในรป 3.2(a) สหรฐฯจะเลอน

การคาไปจนกระทงถงจด C ซงเปนจดทเกดการแลกเปลยนขน 60A กบ 60W ณ

อตราการคาเทากบ 1:1 ดงนนจด C จงแสดงถงจดการบรโภคภายหลงการคาของ

สหรฐฯ เมอเปรยบเทยบจดการบรโภค A เดมแลว จด C จะทาใหเกดผลไดของการ

บรโภคสทธ (net consumption gain) สาหรบสหรฐฯเทากบ 20A กบ 20W ∆ BCD

แสดงถงการสงออก(ตามแกนนอน) และนาเขา(ตามแกนตง) ของสหรฐฯโดยอตรา

การคา(ความชน) เรยกวา สามเหลยมการคา (trade triangle)

ทางดานสถานการณของการคาในไทยดขนหรอไมนน เรมการพจารณาจาก

จด B’ (post specialization production) ในรปท 3.2(b) ไทยสามารถนาเขา 60A

จากสหรฐฯโดยเสยสละ 60W โดยไทยจะเลอนมาตามเสน PPF จนกระทงถงจด C’

ซงจะเหนไดอยางชดเจนวาเปนจดการบรโภคทดกวาจด A’ กรณของการคาเสร ไทย

มผลไดจากการบรโภคสทธ (net consumption gain) เท ากบ B’C’D’ ท ง น ใน

แบบจาลอง 2 ประเทศ สามเหลยมการคา (trade triangle) ของทงสหรฐฯและไทย

จะเหมอนกน โดยการสงออกของประเทศทหนง กคอ การนาเขาของประเทศทสอง

ซงจะถกแลกเปลยน ณ อตราดลยภาพ ตารางท 3.7(b) สรปผลไดของการบรโภค

จากการคาสาหรบแตละประเทศและตอทงโลก

การกระจายผลประโยชนจากการคา (distributing the gains from trade)

ตวอยางการคาระหวางประเทศ ทกาลงศกษาอยนอตราการคาตางกทาให

ทงประเทศสหรฐอเมรกาและไทยไดผลประโยชนจากการคาทงสองฝาย ทงสอง

ประเทศสามารถทจะมการบรโภคภายหลงการคาภายนอกเสน PPF ไดโดยท

ผลประโยชนของการบรโภคไมจาเปนทจะตองเทากนเสมอไประหวาง 2 ประเทศ ยง

อตราการคาระหวางประเทศใกลกบเสน PPF ของสหรฐฯมากเทาใด ผลประโยชน

ของการคาสงผลตอการบรโภคของสหรฐฯนนมขนาดทเลกลง กรณทสดโตงทสด ก

คอ ถาอตราการคาระหวางประเทศ (international term of trade) เทากบอตราการ

เปลยนแปลงภายในประเทศของสหรฐฯ และสหรฐฯเองจะไมไดรบผลไดจากการคา

เลย นนหมายความวาจดการบรโภคภายหลงการคา (postrade consumption) จะ

อยบนเสน PPF ของไทย

Page 23: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

- 44 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

ในทานองเดยวกนสหรฐฯอาจจะทาการแลกเปลยนกบไทย ณ อตราการคาท

เทากบอตราการคาในประเทศ (domestic rate of transformation) แตดวยเหตผล

เดยวกนกบทไดอธบายไปแลว คงไมมอตราการคาใดททาใหสหรฐฯเสยเปรยบไป

มากกวานนอยางเดดขาด (เหตผลเดยวกนนใชอธบายกบประเทศไทยดวย)

อตราการคาระหวางประเทศจะตกอยระหวางอตราการคาทปราศจากการคา

ของสหรฐฯและไทย แตจะอยเอนเอยงไปดานใดมากกวากนนนขนอยกบอปสงค

เปรยบเทยบ (relative demand) ของทงสองประเทศ (ดรายละเอยดบทท 5)

รปท 3.3 ความชานาญสมบรณภายใตตนทนคงท

ความชานาญสมบรณ (Complete Specialization)

อกตวอยางหนงสาหรบการคากคอสหรฐฯผลตรถยนตเพยงอยางเดยว

ในขณะทไทยผลตขาวสาลเพยงอยางเดยวเชนกน

การทจะพจารณาดวาทาไมจงเกดความชานาญสมบรณขนในการผลตนน

สามารถพจารณาดไดจากรปท 3.3 แสดงใหเหนถงเงอนไขของตนทนและจดการ

ผลตสาหรบทงสองประเทศซงสอดคลองกบตวอยางในรปท 3.2 โดยสหรฐฯ ถก

สมมตวามความไดเปรยบในเรองตนทนการผลตรถยนต ขณะท ไทยน นม

ประสทธภาพมากกวาในการผลตขาวสาล เมอสหรฐฯเพมและไทยลดการผลต

รถยนตลงทงตนทนการผลตตอหนวยของประเทศยงคงไมเปลยนแปลงเนองจาก

ตนทนเปรยบเทยบ(relative cost)คงท สหรฐฯไมมการสญเสยความไดเปรยบโดย

เปรยบเทยบ สวนไทยเองกไมอาจทาใหความเสยเปรยบโดยเปรยบเทยบหมดไปได

160 รถยนต (Autos)

STHAI

STHAI

SUS

40 120

Aw

40

Aa’

Aa

80

0.50.5

2.02.0

Wheat/Autos Wheat/Autos

รถยนต (Autos)80 120

•Aw’

•SUS

Page 24: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 45 -

ดงนนสหรฐฯจงทาการผลตรถยนตเพยงอยางเดยวเชนเดยวกบไทยททา

การผลตขาวสาลเพมขน และสหรฐฯลดการผลตขาวสาล ตนทนการผลตของทงสอง

ประเทศยงคงเหมอนเดม สหรฐฯทาการผลตโดยปราศจากการสญเสยความ

ไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ ทงนขอยกเวนเพยงอยางเดยวของความชานาญสมบรณ

จะเกดขน ถาหนงในประเทศคคา เชน ไทยมขนาดเลกเกนกวาทจะตอบสนองความ

ตองการขาวสาลทงหมดจากสหรฐฯได ดงนนไทยจงมความชานาญอยางสมบรณใน

สนคาสงออก คอ ขาวสาล ในขณะทสหรฐฯซงเปนประเทศทมขนาดใหญ จะทาการ

ผลตสนคาทงสองชนด แตกยงคงสงออกรถยนตและนาเขาขาวสาล

3.7 ประสทธภาพการผลตและความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ

(Productivity and Comparative Advantage)

การเปลยนแปลงของความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ

(Changing comparative advantage)

จากแบบจาลองการคาระหวางประเทศทต งสมมตฐานวา ความอดมสมบรณ

ของทรพยากรแตละประเทศคงท และระดบเทคโนโลยในแตละประเทศคงท จงทาให

เสนเปนไปไดในการผลตของแตละประเทศคงท ในตอนตนของการศกษาน จะสมมต

วามพฒนาการทางเทคโนโลยทาใหผลตภาพของการผลตในอตสาหกรรม

คอมพวเตอรของสหรฐฯโตเรวกวาบรษทอตสาหกรรมของไทย ตนทนคาเสยโอกาส

ของคอมพวเตอรทผลตแตละเครองในไทยเพมขนเมอเทยบกนในสหรฐฯทาใหไทยม

ความสามารถในการแขงขนในตลาดตางประเทศลดลง เพราะผประกอบการสหรฐฯ

สามารถทจะขายคอมพวเตอรไดในราคาทตากวา

Page 25: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

- 46 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

รปท 3.4 การเปลยนแปลงของความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ

รปท 3.4 แสดงเสนเปนไปไปไดในการผลตผลผลตของคอมพวเตอรและ

รถยนตของไทยและสหรฐฯภายใตเงอนไขตนทนคาเสยโอกาสคงท (constant

opportunity cost) อตราการทดแทนกน(MRT)ของรถยนตตอคอมพวเตอรเรมจากใน

ไทยเทากบ 1 และสหรฐฯเทากบ 2 แสดงวาไทยมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบใน

การผลตคอมพวเตอรและเสยเปรยบโดยเปรยบเทยบ(comparative disadvantage)

ในการผลตรถยนตตอมาเปนเวลานานพอสมควร สมมตวาทงสองประเทศมผลตภาพ

ในการผลตเพมขนในอตสาหกรรมคอมพวเตอร แตไมมการเปลยนแปลงของผลต

ภาพในอตสาหกรรมรถยนต

สมมตวาไทยมผลตภาพในการผลตคอมพวเตอรเพมขนถงรอยละ 50 (จาก

100 เปน 150 เครอง) แตสหรฐฯเพมขนรอยละ 300 (จาก 40 เปน160 เครอง) ผลก

คอ เสน PPF ของแตละประเทศจะมการเปลยนแปลงในทางดานขวามอ ตามเสน

PPF ใหม จะเหนไดวาอตรา MRT ของไทยเทากบ 0.67 สวนสหรฐฯอตรา MRT

เทากบ 0.5 จะเหนไดวาตนทนเปรยบเทยบในการผลตคอมพวเตอรของสหรฐฯตา

กวาไทยสงผลใหไทยสญเสยความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในคอมพวเตอร (0.67)

แตถงแมวาสหรฐฯจะมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในคอมพวเตอร ไทยเองก

ยงคงมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในรถยนต การเปลยนแปลงของผลตภาพใน

การผลตของอตสาหกรรมสงผลทาใหเกดการเปลยนแปลงของทศทางการคา

(direction of trade)

80

MRT = 2.0MRT = 1.0

100

ไทย สหรฐอเมรกา

รถยนต(Autos) รถยนต(Autos)

100 150

MRT = 0.67

MRT = 0.5

คอมพวเตอร16040

คอมพวเตอร

Page 26: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 47 -

บทเรยนของตวอยางนกคอผผลตทยงตามหลงคนอนๆ ในเรองของการวจย

และพฒนา(Research and Development: R&D) เทคโนโลยและอปกรณจะทาให

ประเทศมความสามารถทจะแขงขนกบประเทศอนลดลงในตลาดโลก สาหรบแรงงาน

ในประเทศไดรบผลกระทบจากความสญเสยของความสามารถในการแขงขนใน

ตลาดสนคาสงออกไมเพยงแตเสยตาแหนงงานของตนในประเทศเทานน แตคาจาง

ของแรงงานเหลานนยงลดลงเมอเทยบกบแรงงานของตางประเทศ สวนแรงงาน

บางสวนทมความชานาญทไมไดยายไปสอตสาหกรรมอนเผชญกบการลดลงของ

รายไดอยางตอเนองไปเรอยๆ

แบบฝกหด

1. จากทฤษฎการคาระหวางประเทศของอดม สมธ แตกตางจากทฤษฎ

ของนกพาณชยนยมอยางไร อธบาย

2. จงใชตารางตอไปนตอบคาถาม

สนคา ไทย สหรฐอเมรกา

ขาวสาล ( ถง/แรงงาน-ชม)

ผา (หลา/แรงงาน-ชม.)

600W

400C

100W

500C

จากตารางแสดงผลผลตขาวสาลและผาของประเทศสหรฐอเมรกาและไทย ทสามารถ

ผลตไดโดยใช 1 ชวโมงเวลาแรงงาน (labor time)

2.1) หากมการคาเกดขนระหวางไทยกบสหรฐฯในอตราแลกเปลยน

600W:600C ทงสองประเทศจะไดรบผลประโยชนจากการคา (gain from trade)จาก

การแลกเปลยนดงกลาวอยางไร

2.2) หากสหรฐฯสามารถทจะผลตขาวสาลไดเทาเดม (100W)แตทาการผลต

ผาลดลงเหลอเพยง 200C การคาเกดขนระหวางสหรฐฯกบไทยในอตราแลกเปลยน

600W:600C จะยงสามารถเกดขนไดหรอไมและทงสองประเทศจะไดรบผลประโยชน

จากการคาอยางไร อธบาย

Page 27: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

- 48 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

2.3) จากขอ 2.2 หากคาจางแรงงานของไทยเทากบ ฿60/ชวโมง สวนใน

สหรฐฯ เทากบ $10/ชวโมง จงแสดงความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบของแตละ

ประเทศในรปของตวเงน ถาอตราแลกเปลยนเทากบ ฿2 : $1

3. ตารางตอไปนแสดงผลผลตของเหลก(Steel)และอลมเนยม(Alumimum)

ทประเทศแคนาดาและฝรงเศส สามารถผลตไดโดยใชทรพยากรในประเทศทงหมดท

มอย ณ ระดบเทคโนโลยทดทสดในขณะนน

(สมมตใหเงอนไขของเสน PPF เปน constant opportunity cost)

จงแสดงการหาเสน PPF ของทงสองประเทศ จากตารางขางตนกาหนดใหแกนตง

เปนเหลก (S) หนวยเปนตน แกนนอนเปนอลมเนยม(A) หนวยเปนตน โดยกอน

การคาประเทศแคนาดาทาการผลตและบรโภค ท 600A และ 300S สวนฝรงเศสทา

การผลตและบรโภค ท 400A และ 600S

3.1) จงหา MRT ของแตละประเทศ ตามหลกของความไดเปรยบโดยเปรยบ

เทยบนน ทงสองประเทศมความชานาญในการผลตสนคาประเภทใดหรอไม การ

ผลตสนคามลกษณะของความชานาญโดยสมบรณ (complete specialization) หรอ

ความชานาญบางสวน(partial specialization) พรอมทงแสดงจดทแตละประเทศม

ความชานาญในการผลต เปรยบเทยบจดดงกลาวกบจดกอนทจะมการคาพรอมทง

แสดงใหเหนวาความชานาญทาใหทงสองประเทศสามารถทจะผลตสนคาไดเพมขน

หรอไม อยางไร จงอธบาย

3.2) ขอบเขตของอตราการคา (term of trade) ในกรณมการคาระหวาง

ประเทศจะเกดขนในชวงใด หากสมมตวาประเทศแคนาดาและประเทศฝรงเศสตกลง

ทจะทาการแลกเปลยนกน ณ อตรา 1S: 1A จงวาดเสนอตราการคาบนเสน PPF

ของแตละประเทศ พรอมทงพจารณาวาหากมการแลกเปลยน 500A: 500S เกดขน

ระหวางประเทศ ผบรโภคใน 2 ประเทศมสวสดการทดข นหรอแยลงกวาเดมอยางไร

สนคา แคนาดา ฝรงเศส

เหลก (ตน)

อลมเนยม (ตน)

500

1,500

1,200

800

Page 28: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 49 -

ภาคผนวกบทท 3

ภาคผนวกท 3.1 ความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบกรณสนคามากกวา

สองชนด

ในตารางท 3.8 แสดงถงราคาของสนคา 5 ชนด ในไทยและสหรฐฯ ในทาง

เศรษฐศาสตรนนตนทนการผลต แสดงใหเหนถงผลตอบแทนของปจจยการผลตทก

ชนด ดงนนตนทนการผลตจงเทากบราคาสนคา เพราะกอใหเกดกาไรปกตเทานนใน

ระยะยาว ( P = AC ตามเงอนไขของตลาดแขงขนสมบรณ)

การกาหนดวาควรจะทาการสงออกและนาเขาสนคาใดบางระหวางไทยและ

สหรฐฯ เรมแรกนนจะตองแสดงราคาสนคาทงหมดในรปของเงนสกลเดยวกนกอน

ตวอยางเชน สมมตวาถาอตราแลกเปลยนของเงนบาทและดอลลาร คอ $1 เทากบ

฿2 ราคาสนคาของสนคาในสหรฐฯจะเทากบ

สนคา A B C D E

(฿) PUS 12 8 6 4 2

ณ อตราแลกเปลยนน ราคาดอลลารของสนคา A และ B ในไทย จะมราคา

ตากวาในสหรฐฯ สวนราคาสนคา C มราคาเทากน สวนราคาสนคา D และ F ใน

สหรฐฯตากวาไทย ผลกคอ ไทยจะสงออกสนคา A และ B ไปยงสหรฐฯ และนาเขา

สนคา D และ F จากสหรฐฯ สวน C นนจะไมมการคาเกดขน หรอสามารถแสดงได

ดงน

สนคา A PUS > PTHAI ไทยสงออก

สนคา B PUS > PTHAI ไทยสงออก

สนคา C PUS = PTHAI ไมมการคา

สนคา D PUS < PTHAI ไทยนาเขา

สนคา E PUS < PTHAI ไทยนาเขา

Page 29: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

- 50 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

ตารางท 3.8 ราคาสนคาในไทยและสหรฐฯ

สนคา ราคาในไทย (฿) ราคาในสหรฐฯ($)

A

B

C

D

E

2

4

6

8

10

6

4

3

2

1

สมมตตอมาอตราแลกเปลยนเทากบ $1 = ฿3 ราคาของเงนบาทในสหรฐฯ

ใหมเปรยบเทยบกบราคาสนคาในไทย (เดม) เทากบ

สนคา A B C D E

฿PUS 18 12 9 6 3

฿PUS 2 4 6 8 10

เมออตราแลกเปลยน $1 = ฿3

สนคา A PTHAI < PUS ไทยสงออก

สนคา B PTHAI < PUS ไทยสงออก

สนคา C PTHAI < PUS ไทยสงออก

สนคา D PTHAI > PUS ไทยนาเขา

สนคา E PTHAI > PUS ไทยนาเขา

แตถาอตราแลกเปลยนเงนตราระหวางประเทศเทากบ $1 = ฿1

สนคา A B C D E

฿PTHAI 6 4 3 2 1

฿PUS 2 4 6 8 10

ทาใหไทยสงออกเฉพาะสนคา A เทานนทเหลอนาเขาจากสหรฐฯทงหมด ยกเวน

สนคา B

Page 30: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 51 -

อตราแลกเปลยนทแทจรงระหวางเงนบาทและดอลลารสหรฐฯจะคงทเมอ

มลคาของการสงออกของไทยไปยงสหรฐฯเทากบมลคาสนคาทไทยนาเขาจาก

สหรฐฯ และเมอเกดอตราแลกเปลยนดลยภาพขน จงสามารถกาหนดแนนอนไดวา

สนคาอะไรทจะสงออกโดยไทยและสหรฐฯ หลงจากนนประเทศจะมความไดเปรยบ

โดยเปรยบเทยบในสนคาทสงออก ณ อตราแลกเปลยนดลยภาพทเกดขน (สมมตไป

มากกวานวาเปนสถานการณทอตราแลกเปลยนอยนอกดลยภาพเปนระยะเวลานาน)

โดยจากตวอยาง ($1 = ฿1) สหรฐมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบสงสด ใน

สนคา A (สหรฐฯสงออกสนคา A เปนอยางนอย) ซงอตราแลกเปลยนจะตองเทากบ

$1 > ฿0.33 เพราะสนคา A ในสหรฐราคา $6 = ฿2

ดงนน $1 = 2/6 = ฿0.33 หรอ = 6/6 = $2/6 = 0.33

สหรฐฯมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบสงสดในการผลตสนคา E

เพราะฉะน นประเทศสหรฐฯจะตองสงออกสนคา E เปนอยางนอยโดยอตรา

แลกเปลยนจะตองเทากบ $1 < ฿10

Page 31: บทที่ 3 - Chiang Mai Universityfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.3.1(edit 1).pdf · บทที่ . 3. ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น

- 52 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

ภาคผนวกท 3.2 ความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบกรณมการคา

มากกวาสองประเทศ

สมมตใหมสนคา 2 ประเภทคอขาวสาล (Wheat: W) และผา (Cloth: C) และ

มประเทศ 5 ประเทศ ไดแก ประเทศ A B C D และ E ตามลาดบ ตารางท 3.9

ขางลางแสดงถงอตรา PW/ PC จากระดบตาสดไปสสงสด โดยเมอมการคาเกดขน

PW/ PC จะอยระหวาง 1 - 5

∴ 1 < PW/ PC < 5

ถาดลยภาพเทากบ PW/ PC = 3 เมอมการคาประเทศ A และ B จะสงออกขาวสาล

ไปยงประเทศ D และ E ยกเวนประเทศ C เพราะ PW/ PC = 4 ประเทศ A B

และ C จะสงออกขาวสาลไปยงประเทศ E เพอแลกเปลยนกบผา และประเทศ D

จะไมเขามาอยในวงจรการคาระหวางประเทศดวย ถาราคาสนคาเปรยบเทยบ

ดลยภาพเมอมการคา PW/ PC = 2 ประเทศ A จะสงออกสนคาไปยงประเทศอน ๆ

ทงหมดเพอแลกเปลยนกบผา ยกเวนประเทศ B

หากพจารณาไปถงประเทศ N ประเทศ สนคา N ชนดกจะทาใหเกดความ

ยงยากในการอธบายและไมจาเปนเพราะสงทมความสาคญ ณ จดนกคอ การใช

แบบจาลองทงายทสดในการอธบาย 2 ประเทศ สนคา 2 ชนด และสามารถทจะใช

อธบายกรณของการมหลายประเทศและสนคามากชนดไดนนเอง

ตารางท 3.9 ลาดบของประเทศเมอพจารณาจาก ราคา PW/ PC ภายในประเทศ

ประเทศ A B C D E

PW/ PC 1 2 3 4 5