5. Ikasgaia - Nazioarteko Arauen Aplikazioa Ziurtatzeko Prozedurak (II)

7/28/2019 5. Ikasgaia - Nazioarteko Arauen Aplikazioa Ziurtatzeko Prozedurak (II)

1/6

Nazioarteko Arauen Aplikazioa (II)

2012-2013

Nazioarteko Zuzenbide Publikoa II

37

Bosgarren Ikasgaia

Bosgarren ikasgai

honetan, Nazioarteko

arauen aplikazioa

ziurtatzeko

prozedurekin aurrera

jarraituko dugu, kasu

honetan autotutela

neurriak aztertuko

ditugularik, estatuek

zein kasutan erabili

ahal izango dituzten

aztertuz.


2/6

5. Ikasgaia

Zuzenbide Fakultatea, Donostia

azioarteko Zuzenbide Publikoa II

38


3/6


2012-2013


39

5. Ikasgaia: Nazioarteko Arauen aplikazioaziurtatzeko prozedurak (II)

Ikasgai honetan elementu bikoitza aztertuko dugu. Lehenik eta behin, autotutelako neurriak

edo kontrako neurriak izango genituzke. ojo por ojo izango litzatekeena.

Hau, santzioak inposatzeko gorengo organorik ez dagoenean gertatzen da, hau da, bortxapena

jasan duen estatuak ezin duenean beste organo baten aurrera eraman kasua, edozer delarik

kausa. Horregatik, oraindik autotutelaren neurrian onartzen dira.

Hau ez da onartzen barne ordenamenduan, lotuta baikaude auzitegien lanera jaiotzen

garenetik. Beraz, bortxaketa bat dagoelarik, erantzukizuna zuzenean inposatzeko aukeraegongo da. Baina Nazioarteko ordenamenduan ez da hori gertatzen, naiz eta geroz eta

errazagoa izan santzioak inposatzea. Izan ere, santzioak ezartzerakoan hutsuneak daude,

adibidez Segurtasun Kontseiluaren beto eskubidea. Egoera honen aurrean, parte hartzen

dugun erakundeek ez badute esku hartzen, nor bere esku hartu beharko du justizia, hau da,

autotutelaren bitartez. Kontutan izan behar da hau ez dela mendeku bide bat, baizik eta

bortxaketa etetera zuzendutako neurria da.

Hau garapen izugarria jasan duen arloa da. Denborarekin indarraren erabileraren debekuaren

bitartez murriztu egin da autotutela. Beraz, jada ezin da ulertu indarraren erabilera autotutela

neurri bat denik.

Autotutelaren neurriak aztertzerakoan, kategoria desberdinak aipatu behar dira, ez baitago

lista itxi bat.

Lehena, arinena, harreman diplomatikoen haustura edo modifikatzea izango litzateke. Bi

estatuen artean arazo bat dagoenean harreman diplomatikok haustu daitezke. Mota

desberdinak topatzen ditugu honen baitan:

Kontsultara deitzea: beste estatu batean dagoen enbaxadorea etxera bueltatze-araztea egoera konkretu baten inguruan kontsultak egiteko. Egoera hau luzatu egin

daiteke, eta hau suposatuko luke,

Harreman diplomatikoak esekitzea. Momentu jakin baterako, esekita gelditukolitzateke harreman diplomatikoak.

Gogorrena, harreman diplomatikoak guztiz haustea izango litzateke. Honek, eraginaizan dezake estatuen artean, ikuspegi politiko batetik, publikoa egiten baita egoera

hori. Baina aldi berean, beste eremu batzuetan eragina dute. Izan ere, zenbait aldebiko

tratatuek beharrezkoa dute aldebiko erlazioa mantentzea. Horretaz gain, laguntza

ekonomikoak eta elkartrukeak ere kaltetuak suertatu daitezke. Segun eta zein

estaturen aurrean, harreman diplomatikoak etetea, suposa dezake laguntza

ekonomikoen etetea, eta horrek izugarrizko eragina izan dezake zenbait estatuen


4/6

5. Ikasgaia



40

garapenean.

Beraz, harreman diplomatikoen etetea edo haustea, neurririk arinena izan bada, baina

kontutan hartu beharrekoa da bere baitan zenbait neurri hartzen dituela zeinak benetako

eragin garrantzitsua izan dezaketen.

Bigarren neurria, erretortsio neurriak izango lirateke. Hauek, legalak diren neurriak dira (ez

dira legez kontrakoak, naiz eta erantzun bezala ez erabili). Honen atzetik dagoena da, estatu

batek kaltetuta sentitzen bada, neurri hauetako bat erabili dezake bestearengan molestia edo

deserosotasun bat sortzeko helburuarekin. Hau guztiz bidezkoa da edozein egoeran.

(Guatemala-Espainia arazoa).

Neurri hauek, obligazio juridikorik apurtzen ez duten jarrerak dira, baina egoera konkretuetan

beste bat kaltetzeko erabiliak direnak, aldez aurretik kalte eragilea izan dena. Honen adibide

bat izan daiteke, harreman diplomatikoen aldebiko adostasuna apurtu edo nolabaiteko

harremanen konplikazioa eragin. Beste adibide bat, irregularrak bere estatura bueltatzeraizango litzateke.

Kontrako Neurriak (errepresaliak) izango dira har daitezkeen beste neurri batzuk. Printzipioz,

neurri hauek nazioarteko zuzenbidearen bortxaketa suposatzen badute ere aurreko beste

bortxaketa baten aurrean justifikatuak suertatzen diren neurriak lirateke. Beraz, aldez aurretik

jasandako bortxaketa baten kontra egiteko neurriak izango dira, zeinak zilegi izango diren

horregatik hain zuzen. Kontrako neurri gisara ez balira erabiliko, ez lirateke zilegi izango.

Hemen ulertzen da, teorian neurri hauen helburua beste estatua zuzenbidera bueltatzea dela.

Honek ez du esan nahi obligazio bera bortxatu behar denik, baizik eta bilatu zein obligazio

kaltetzen duen bestea eta hori erabili. Badaude zenbait ukanbehar:

Indar armatua ezin da inoiz erabili, naiz eta hasierako erasoa indar armatuaren bitartezegin.

Ezinbestekoa da aurretiko egintza ez-zilegi bat ematea eta ezinbesteko erantzunaizatea.

Proportzionaltasuna errespetatzea. Hau da, ezin izango da bestearen bortxapenagailentzen duen neurria erabili.

Hau oso teorikoa da. Izan ere, estatu bat bere burua kaltetua ikusten duenean, eskura daukan

lehenengo gauza erabiliko du, eta gero gerokoak.

Azkeneko neurria izaera ekonomikoko autotutela neurriak izango genituzke. Hauek nahiko

bereziak dira, kontrako neurrien barruan ere topatu baititzakegu. Gaur egun garrantzi

izugarrizkoak direlarik. Honen zergatia, garbia da: gaur egun bizi garen mundu globalizatua,

erraza da estatu guztien dirua topatzea edozein estatutan.

Neurri hauek, elkartruke ekonomiko eta finantzarioen aldaketan datzate. Errazak dira hartzen

eta azkenean, indar armatua eta bestelako neurriekin alderatuta, ez dira hain traumatikoak eta

horregatik, aseptikoak direla esan ohi da. Hala ere, hau ez da normalean horrela izaten,

benetan buruak ez baitituzte eraginak sufritzen, baina populazioarentzako eraginak


5/6


2012-2013


41

esanguratsuak izan daitezke. Beraz, nazioarteko komunitatean garrantzi handikoak dira.

Oso eraginkorrak dira eta oso zabalak dira. hala ere, aipatuko dugu kasu konkretu bat: Helms-

Burton legea. Hau Kubarekiko hartutako neurriei buruzko legea da. Estatu Batuak egindako

lehenengo gauza, ondasunak atera egin zituen. Kubak egin zuena izan zen, guzti hori

nazionalizatu eta beraz, erantzukizuna eskatu. Horren aurrean AEB irla blokeatu zuen etaurteak pasa ahala, konturatzen dira neurriak ez direla nahikoak. Lege honen bitartez egin zena

da: Kubak nazionalizatutako ondasunak Kuban daude baina beste kateen esku daude, beraz,

esan zuten beren kapitala zuten enpresak erosi zituzten hirugarren estatuak AEBn zuten

interesak kaltetuz Kuba kaltetuko zutela.

Lege horren arazoa da Zuzenbide Penala lurraldez kanpoko irizpide batean osatzen duela eta

hori ezinezkoa da. Horretaz gain, prozesu hori hirugarrenen kontra irekiko litzateke.

Gaur egungo egoera desberdina da. Estatu Batuek interes gehienak europarrentzat direla ikusi

dute. Izan ere, Europar batasunak, antzeko lege bat atera du horri aurre egiteko.

Autotutelarako ukanbehar orokorrak honako hauek izango lirateke:

Ezinbestekoa da aldez aurretik bortxaketa bat egotea. Helburua egintza ez-zilegia egin duen estatua bere obligazioak betetzera bultzatzea

izango da.

Autotutela neurriak zilegi badira ere, azkeneko bide bezala erabili behar dira. Hau da,aukera zibilizatu bat edo instituzionalizatu bat egongo balitz, hori erabili beharko da

lehenik eta behin.

Proportzionalak izan behar dute. Ez da inoiz proportzionala izango ius cogens araakbortxatzea. Horrek suposatuko bailuke nazioarteko komunitate osoaren aurka aritzea.

Neurria beharrezkoa eta ezinbestekoa izan behar da.Nazioarteko Zehapenak oso ugariak dira, lurralde bakoitzean desberdinak baitira eta beraz,

nazioarteko komunitatea izango dugu erreferentzia gisara.

NAZIOARTEKO ZEHAPENAK

Nazioarteko zehapen edo zigorrak, modu instituzional batean ezartzen dira eta erakunde

baten autoritatearen adierazle dira.

Mota desberdinen arabera, bi bereiztu ditzakegu: erakundeekiko obligazioak bortxatzearen

ondorioz ezarritako zehapenak alde batetik eta, zuzenbidea bortxatzeagatik ezarritakoak

bestetik.

Hauen helburua kartaren printzipio eta arauen aplikazioa ziurtatu eta bermatzea izango

litzateke, bakea eta segurtasuna mantentzearekin batera.

Organo eskudunak, Segurtasun Kontseilua eta Batzar Nagusia izango lirateke.


6/6

5. Ikasgaia



42

5. Ikasgaia - Nazioarteko Arauen Aplikazioa Ziurtatzeko Prozedurak (II)

Documents

Transcript of 5. Ikasgaia - Nazioarteko Arauen Aplikazioa Ziurtatzeko Prozedurak (II)