IES MUNGIA BHI

BATXILER 2. Maila

MARIJE AGUILLO

ZER DA GEOGRAFIA?

• Geografia espazioaren

zientzia da: – Fenomeno fisikoen eta giza

fenomenoen agertokia.

– Gizakiaren eta inguruaren arteko

harremanen inguru fisikoa

aztertzen duen zientzia

– Lurrazalean, ezaugarri uniforme

eta komunak dituen eskualdea.

– Gizartearen produktua edo giza

jardueren multzoaren emaitza.

Espazio geografikoaren ezaugarriak

– Kokatu egin daiteke.

– Irudikatu egin daiteke.

– Bereizia da baina multzo

homogeneotan antola

daiteke.

– Aldakorra da eta etengabe

ari da bilakatzen.

– Espazio geografikoa hainbat

eskalatan deskribatu,

aztertu, azaldu eta

interpretatu daiteke.

Prozedura Geografikoak1- Espazio geografikoa kokatzea: Sare Geografikoa:

– Paraleloak

• Lurraren ardatzarekiko zirkulu perpendikularrak dira. Paralelo nagusia edo 0º paraleloa ekuatorea da.

– Meridianoak

• Polo batetik bestera doazen zirkulu erdiak dira. Meridiano nagusia, edo 0º merdianoa, Greenwich-etik igarotzen dena da.

– Koordenatu geografikoak

• Sare geografikoan puntu baten latitudea eta longitudea.

– Latitudea

• Lurreko edozein puntutatik ekuatorera dagoen distantzia angeluarra da.

– Longitudea

• Lurreko edozein puntutatik 0º meridianora edo Greenwich meridianora dagoen distantzia angeluarra da.

Marra loxodromikoak, Merkator proiekzioan meridiano guztiak , angelu berbera egiten, ebakitzen ditu. Norabidea markatzen du eta hori dela eta nabigazioan proiekzio hau erabiltzen da.

Paraleloen eta meridianoen sarea

PROZEDURA GEOGRAFIKOAK

Zer da Mapa bat?

Lurraren azal esferikoa plano batean irudikatuta.

Mapak egiteaz Kartografia arduratzen da.

Paraleloen eta meridianoen sarearen bitartez lurreko espazio bat plano batera igarotzea baimentzen duen sistema.

Maparen gainean neurtutako luzeraren eta errealitatean horri dagokion luzeraren arteko

erlazioa da. – Eskala grafikoa– Zenbakizko eskala

• Zer da Proiekzio kartografikoa?

• Zer da eskala?

ESKALA

• Eskala grafikoa– Zatitutako lerro zuzena da eta

benetako distantzia adierazten du, kilometrotan edo metrotan.

• Zenbakizko eskala :- Mapako eta errealitateko luzeren

artean dagoen erlazioa adierazten du.

1: 1.250.000 esan nahi du mapako cm 1 errealitateko 12.500

metroak direla edo 12,5 Km.

Zein mapak du eskala handiena?

Hurrengo eskaletatik zein dagokioke C mapari?

- 1:500

- 1:2500

- 1:25000

A B

C

Oinarrizko proiekzioak

- Zilindrikoa (Merkator-ena): Ekuatorean kontaktua egiten

- Konikoa: ertaineko latitudeetan kontaktua egiten

- Occimutala (lurraren puntu batean kontaktua egiten)

Marra loxodromikoak, edo norabide konstantekoa, proiekzioen arabera deformazio handiak jasotzen ditu.

Modu berean, adierazitako lurrazaleko zabalera ere.

Merkator-en eta Peters-en proiekzioen arteko konparaketa

Kalkulu matematikoen bitartez kontinenteen gainazalaren neurria mantentzen du baina formak desitxuratzen dira.

PETERS-en PROIEKZIOA

-Hasieratik, Peters-sen kartografiak kritika asko sortarazi zuen.

Loxton: La Proyección del Mapa de Peters es una "plaga" en cartografía  Porter and Voxland: La Proyección del Mapa de Peters es un producto "provocador" y "dañino" de un cartógrafo completamente confundido cuyo trabajo es "perverso y descabellado"  German Cartographic Society: el mapa de Peters es "extraviado",

"manipulador" y "falsificador

Petersen proiekzioaren ekuazioak eta zehaztapen teknikoak 

Podemos mirar la proyección cartográfica como un objeto de creación humana pues:

• está basada en ecuaciones y en la ciencia de las proyecciones cartográficas

• fue creada con propósitos específicos, tanto políticos como ideológicos

• y fue criticada por los cartógrafos por tener una tendencia política

Kartografia neutrala al da?Kanpo eta barneko testuingurua eta Kartografia

• Barneko testuingurua:– Datu geografikoei eta kartografigarriei buruzko kontuak, nola

bildu diren eta euren zehaztasuna.– Orokortasunari, eskalari, sailkapenari eta ikurrei buruzko

kontuak– Koordenatuen sistemari eta sistema kartografikoei buruzko

aferak 

• Baina kanpoko testuingurua ere dago. Hau agerian geratu zen Peters-en eztabaidan:

– Zein kulturak sortzen du mapa? zergatik edo zertarako? – Zein indar sozialek eragiten dute mapa baten sorrera?

Zergatik? – Zein ideia politikoek edo ideologikoek eratzen dute mapa bat?

Zer distorsionatzen du proiekzio sistema batek? Gure munduaren ikuspegiari eragin

egiten dio ala ez?

• Thomas Saarinen: De la recolección de 3800 bocetos de mapas del mundo realizados por niños de 49 países en un proyecto de investigación subvencionado por el National Geographic se obtuvo que incluso los niños del tercer mundo centran el mundo en Europa.

• Saarinen concluye: "Una idea colonial y Eurocéntrica del mundo sigue siendo la idea dominante en muchos lugares, un cuarto de siglo después del fin de la era colonial"

Munduaren ikuspegi berria

 

" La transformación del mundo comienza con la transformación de nuestras mentes y la renovación de nuestras mentes comienza con la transformación de las imágenes que introducimos en ella: las imágenes que colgamos en nuestras paredes y las que llevamos en nuestros corazones"  

Beste proiekzio batzuk

Proyección de

Robinson Proyección Nacional (USA)

Gaur egun Merkator-, Peters- eta

Robinson-en proiekzioak erabilgarrienak dira

MAPA MOTAK

Koropleta-mapa

MAPA TEMATIKOAK

DIAGRAMA-MAPA

Mapa

topografikoa

EBAKETA TOPOGRAFIKOA (Erliebearen profila)

Sestra kurben artean 50 mko altitude konstantea dago.

Hemen ebaketak beste profil ezberdin bat emango zen

Informazioa lortzea: Informazio geografikoaren iturriak

• Iturri zuzenak: Geografoak berak lortzen dituenak behaketa-lanaren bidez.• Zeharkako iturriak, beste pertsona batzuek eginak dira baina geografoak erabili egiten ditu:

– Iturri kartografikoak– Iturri grafikoak– Iturri estatistikoak– Iturri idatziak– Ikus-entzunezko iturriak– Iturri informatikoak– Informazio Geografikorako

Sistema (SIG)

SIG Informazio Geografikorako Sistema

• Ekipo eta programa informatikoz osatuta dago• Lurraldeko puntu zehatz bati buruzko osagai

geografiko asko biltzeko balio du (datu-base):• Erliebea, Klima, Lurzoruak, Landaredia,…• Hiriak, lurzoruaren okupazioa,….

• Laboreak, Industria, poluzio eraginak,…

• Programa informatikoen bitartez datu guzti horiek konbinatzen eta aztertzen dira eta lurralde antolamenduaren eta naturak edo gizakiek egindako prozesuen eraginei buruzko simulazioak egiteko

Erpin geodesikoa

Teodolito

Geodesia eta Topografia Geografiaren zientzia auxiliarrak dira.

Geodesia

Geodesia: Lurraren neurketaren zientzia

Europako estazio geodesikoak

Geografia eta teknologia: geografoaren baliabide berriak

Fotogrametria

Geoestatistika

Fotogrametria

Aire eta espazioko argazkia