#39 20 1 1 ko abendua

bigarren hezkuntza, batxilergo eta lanbide heziketako aldizkaria

eta gainera . . .

• Eskola 2.0ren ezarpena

aurrera darrai 04. orria

• First Lego League Euskadiko

finala 05. orria

• Zientzialari 08. orria

• Nazioarteko Batxilergoa

ikasteko 10 beka MBEren

eskutik 09. orria

• Gasteizko kaleak berdez

jantzita 10. orria

• Zergatik kontatzen duzu

zure bizitza gizarte

sareetan? 12. orria

• Nola elkar-eragiten du

euskal gazteriak gizarte

sareekin 13. orria

. . . eta iGazte, Esku Hartu, BGazte,

Giza Eskubideak

IDIOMASAU PAIR

PRACTICAS AÑO ESCOLAR

en el extranjero y en Getxo

ACADEMIA BEHAL Av.Basagoiti, 42

ALGORTA (Bizkaia) Tlf. 944910012

behal@behal.com www.behal.com

Zientziastea: ikasleakzientziara erakartzen

H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a0 2 • 2 0 1 1 k o a b e n d u a

XI. Zientziastea:ikasgelako teoriatik

kaleko praktikara

Azaroan Zientziastearen XI. edizioaburutu zen Euskal AutonomiaErkidegoko hainbat puntutan.Aurreko edizioetan bezala,aurtengoa ere oso jendetsua etaarrakastatsua izan da. Ekimenhonek, beste behingoz, zientziaherriratzea izan du helburu

Azaroaren 9tik 13ra bitarteanUniversidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitateak

antolatutako Zientziaren, Teknologia-ren eta Berrikuntzaren XI. Zientziaste-ak arrakasta handia izan du. Publikoakharrera ezin hobea egin zion ekimena-ri, hitzordua bera festa ludiko zeinherrikoi gisa indartzen doan seinale.

Orotara 44.200 lagun inguruk bisi-tatu zuen UPV/EHUk Bilbon, Donosti-an eta Gasteizen antolatutako ZientziaTokiak. Gainera, 71 hezkuntza zentroere bertaratu dira, bere ikasleekin.Horrela, bertaratutako hainbat irakas-leekin hitzegindakoaren arabera, haubezalako ekimenak oso interesgarriakdira, bertan, ikastetxeetan teorianikusitakoa praktikan ikusi ahal delakoIkasleek ere oso interesgarritzat jozuten ekimena, batez ere, bere izaerapraktikoarengatik. Hala ere, nahiz etazientzia eskura izan, gutxi dira zien-tzia bokazioa aintzat hartzen dutenakHala ere, Bilbon, adibidez, arrakastagehien izan zuen standetako batLauaxeta Ikastolako ikasleek garatu-tako bi ekimen aurkezten zituena izanzen.

Zientziastea topagune kilikagarriada, ezustekoz betea, eta zientziaz etateknologiaz gozatzeko aukera ematenduena. Bisitariak partaide biziak izandira eta beraien jakin-mina asetzeko

ARGITARATZAILEAK

BABESTEN DUTE

KOORDINATZAILEA: Jon Mikel Zabalegi

ERREDAKZIOA: Cristina Domínguez, Ana Belén Sánchez y José Poza

DISEINUA: JP

ARGAZKIAK: Markel Redondo / Unibertsitateko Aldizkaria / Eurocampus / Shareak

ERREDAKZIOA ETA PUBLIZITATEA: Iparragirre 17, 1.Esk. 48009 BILBO. 94 424 75 94.

Posta-e: elperiodico@unionline.info

LEGE GORDAILUA: BI - 716 - 09

EKINTZA HONEK BIZKAIKOFORU ALDUNDIARENKULTURA SAILARENLAGUNTZA JASO DU

KULTURA SAILAK(KULTURA SAILA. HIZKUNTZA

POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA)

DIRUZ LAGUNDUTAKOA

H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a 2 0 1 1 k o a b e n d u a • 0 3

era izan dute, zientzialarien tresnakerabili ahal izan dituzte, elementuekinsaiakerak egin, eguneroko fenome-noak nola gertatzen diren ikasi, zien-tzialariekin hitz egin eta nahi dutenguztia galdetu. Adin guztietako pu-blikoari zuzenduak, jarduera batzukZientzia Tokietan egin ziren -tailerrak,ikuskizun zientifikoak eta hitzaldiak-eta beste batzuk kanpoan burutu ziren-txango eta bisita gidatuak kasu-.

Bisitari gehien izan dituena BilbokoZientzia Tokia izan da, aurten ere Al-hondigaBilbaoko atarian kokatu dute-na. 28.000tik gora bisita zenbatu dirabertan. Asteburuan, adibidez, handiaizan zen publiko familiarraren presen-tzia. Astean zehar, berriz, nabarmen-tzekoa izan zen ikasleen parte-har-tzea, 28 hezkuntza zentrotako kideekere eskaintza ludiko-zientifikoarekinbat egin nahi izan baitzuten.

Gasteizen, asteburuan zehar, txu-txutrenek hurbildu zituzten bisitariak Datokaletik CIEAko eraikinera (Lucio Las-caray). Bertan egon da kokatutaZientziaren Tokia, ostegunetik larunba-ta bitartean. Zentrotik 4.000 bat lagunpasa dira, horietako 500 ikasleak.

Donostian, bestalde, Artzai Oneankokatutako karpa batean burutu zirenZientziasteako jarduerak. Hilaren10etik 12ra egon da zabalik, eta herri-tar ugari hurbildu ziren bertara.12.000 bat bisitari izan ditu guztira,eta horietako 1.380 zentro ezberdine-tako ikasleak izan dira.

Aipatutako kopuruez gain, gogoratubeharra dago 1.220 herritarrek partehartu dutela hiru herrialdeetan burutu-tako ekimen ezberdinetan, hala nolatxangoetan, bisita gidatuetan edotalantegietan. AlhondigaBilbaon eskai-nitako hitzaldietara zein ikuskizunzientifikoetara ere jende andana hur-bildu da.

Mota orotako esperimentu zien-tifikoetan parte hartu, laborategikotresneria baliatu eta hainbat ikasgaitanduten ezagutza erakutsi ahal izan duteZientzia Tokietara gerturatu ziren bisi-tari guztiek, baita galderak egin, jolas-tu eta bestelako proposamen batzue-kin gozatu ere, betiere zientzia etateknologia oinarri hartuta.

Iñaki Goirizelaia, UPV/EHUko e-rrektoreak adierazi duenez, “Zien-tziasteak bere helburuak bete ditu,herritarrei zientzia eta teknologia, lilu-ragarriak izateaz gain, hurbilekoak erebadirela eta gure bizitzako eremuguztietan presente daudela transmi-titzea lortu duelako”.

Zientziaren aplikazio praktikoakEuskal Herriko Unibertsitatean ezezik, Mondragon

Unibertsitatean ere Zientziastearen XI. edizioaospàtu zen. Goi Eskola Politeknikoan egin ziren jar-

dunaldiak azaroaren 21etik 23ra, hain zuzen ere. MUk antolatutako jardueren artean, zalantzarik gabe,

azpimarragarriena Goi Eskola Politeknikoko ordezkariekCity Car ibilgailu elektrikoaren inguruan egindakoaurkezpena izan zen, Mondragon Unibertsitateak erehartu baitu parte proiektu horretan. Era berean, laborate-gietara bisitaldiak antolatu ziren, energiakora, telekomu-nikazioetakora eta konformazio eta mekanizaziokora,hain zuzen. Halaber, aurtengo ekitaldian Kimikari etaIngeniaritzari buruzko erakusketa egin da estreinakoz,Kimikaren Nazioarteko Urtearekin bat. CSICek (ZientziaIkerketen Goi Zentroak) Kimikaren eta Ingeniaritzareninguruan prestatu duen erakusketa zen, Goi EskolaPoliteknikoaren jarduerara egokitu dutena.

Telekomunikazioen laborategian hainbat esperimentuegin zituzten, hala nola, jostailuzko automobila telegi-datzea, ultrasoinuak neurtzea, telefono mugikorrarekinateak zabaldu eta kontrolatzea, ikuspenez gidatutako auto-

mobila erabiltzea, eta baita ikasleek egindako walki talkiaketa bideojokoak ere, objektuak 3Dn sortzea, edotazaintzarako kamara duen automobila wifi bidez telegi-datzea. Bestalde, konformazioko laborategian bi saiakuntzaeramango dituzte aurrera: metalen errekuntzaren ingurukoabata eta presio-bidez xafla harrotzeari buruzkoa bestea.

IKASTETXEAK ERE PROTAGONISTA: Aurten, aurreko edizioekin alderatuta, berrikuntza garrantzitsu bat izan da Zientziastean. Horrela, aurreko urteetan ez bezala, ikastetxeek protagonismo berezia izan dute eta, horre-la, gune berezia izan da aurreko ikasturtean Euskal Autonomia Erkidegoan izan diren lehiaketa zientifiko teknologiko desberdinetan sarituak izan diren ekimenak aurkezteko. Bertan,ikasle eta irakasleek bere ekimenak azaltzeko aukera izan zuten. Jarraian, gune honetan izan ziren ikastetxeak zehazten dira; zoritxarrez, sariren bat lortu duten ikastetxe guz-tiek ezin izan zuten Zientziastean izan: Lauro ikastolako (Loiu) 2. DBHko 14 ikasle eta Amaia Pérez irakaslea, Firts Lego league Euskadin izandako Laurobang proiektuarekin; Saturninode la Peña BHIko (Sestao) Batxilergoko 12 ikasle eta Arantza Larrinaga irakaslea “La química en el fútbol” proeiktuarekin; Karmengo Ama Ikastetxeko (Amorebieta-Etxano) 4. DBHko2 ikasle eta Jabier Mena irakaslea Arterioeskleriosiari buruzko blogarekin eta, azkenik, Lauaxeta Ikastola.ko DBHko ikasleak eta Iñaut Ibarra, Mikel Totorika irakasleak “Etorkizunekobastoia” eta“Hoverchair” ekimenekin. Argazkian. ‘Etorkizuneko bastoia’ ekimena garatu duten ikasleak.

H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a0 4 • 2 0 1 1 k o a b e n d u a

H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a 2 0 1 1 k o a b e n d u a • 0 5

Eskola 2.0 egungo Hezkuntza Sai-laren aposturik garrantzitsuene-tarikoa da. Legealdi amaierarako

Eusko Jaurlaritzak ia 50 milioi euroinbertituko ditu programa honengarapenean. Inbertsio honen eragi-nez, adibidez, datorren ikasturtean,80.000 ordenagailu inguru izangodira euskal ikasgeletan. Momentuhonetan, jada 60.000 ordenagailuinguru instalatu dira ikasgeletan,gutxi gora behera, 20.000 inguruikasturte bakoitzeko.

Isabel Celaá Hezkuntza sailburuakprogramaren aurrerapenak azalduditu berriki Bilbon izandako ekitaldibatean hainbat irakasleren aurrean.Gaur egun bizi dugun egoera eko-nomiko larria dela eta, sailburuakhezkuntzaren aldeko apostua ezin-bestekotzat jo zuen, eta ildo horre-tan, Eskola 2.0 bezalako programabatek trebakuntza ereduetan iraultzabat suposa dezakeela azpimarratuzuen.

Berdintasuna

Gizarte aurreratuenetan Informazioeta Komunikazio Teknologiek dutengarrantzia ikusita, Eskola 2.0 progra-mak ikasle guztiek teknologia berri-

etarako sarbidea modu unibertsaleanizan dezaten bermatu nahi du. Mo-mentu honetan, programa LehenHezkuntzako bostgarren eta seigarrenmailan eta DBHko lehen mailan eza-rrita dago. Datorren ikasturtera begi-ra, berriz, programa DBHko bigarrenmailara ere hedatuko da, aipatu

80.000 ordenagailuetara iritsi arte.Hau guztia gutxi balitz, ordena-gailuetaz gain, arbel digitaletan etasarean lan egiteko ekipamenduetanere esfortzu handia egin da.

Honek guztiak noski, irakastekoereduan aldaketak ekarri ditu, etahauetara moldatzeko, irakasleria eretrebatu behar izan da. Une honetan,3.300 irakasle inguru teknologiaberrietan trebatzen ari dira.

Emaitza hobeak

Programan parte hartzen ari direnirakasleen artean egindako ikerketabaten arabera, ikasleen erdiak bainogehiagok bere errendimendua hobetudu teknologia berriei esker. Gainera,

%70 inguruk ezagupenak modueraginkorragoan jasotzen ditu. Iker-keta beraren arabera, ikasleen %82kinformazioa iturri desberdinetatikjasotzen ikasi du.

Hezkuntza sailaren arabera, datuhauek guztiak oso positiboak dira,izan ere, programa honek bi urtezbesterik ez da garatu baina, hala ere,lehen emaitz positiboak antzematenhasiak dira.

Aipatu ikerketaren arabera, hamarirakasleetatik jada bederatzik ordena-gailuak erabiltzen dituzte modu erre-gularrean ikasgela barruan. Arbel di-gitalen kasuan, berriz, datuak ez dirahain positiboak. Jasotako datuen ara-bera, momentuz, irakasleen %52kerabiltzen du baliabide hau.

Eskola 2.0ren ezarpena aurrera darraiDatorren ikasturterako, 80.000 ordenagailu inguru izango dira EAEko ikasgeletan

Datorrenikasturtean, 80.000ordenagailu inguruizango dira euskalikasgeletan

Momentu honetan,jada 60.000ordenagailu inguruinstalatu diraikasgeletan, gutxigora behera.

Eusko Jaurlaritzak ia50 milioi euroinbertituko dituEskola 2.0 programagarapenean.

H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a0 6 • 2 0 1 1 k o a b e n d u a

Albiste laburrak

Elhuyar Fundazioak Stimulaizeneko hezkuntzako ikerketa-proiektu europarra koordinatukodu. Ekimen honek bi urteko irrau-pena izango du eta bere xedeagazteak zientzia eta teknologia gai-etan motibatzea da. Ekimen hone-tan, Elhuyar Fundazioaz gain,besteak beste, honako erakundeekhartuko dute parte: Steinbeis iker-keta zentroa (Alemania), Phaen-ovum elkartea (Alemania), Natio-nal College Nicolae Titulescuikastetxea (Errumania), ZaragozakoUnibertsitatea (Espainia) etaBelfasteko St.Mary`s UniversityCollege (Ipar Irlanda).

12 eta 18 urte bitarteko ikasleenartean zientzia eta teknologia-rekiko interesa pizteko Stimula eki-menak hezkuntza metodologiaberriak aztertuko ditu. Horretarako,beste hainbat ekimenen artean,Europako ikasleen iritziak jaso etatrebakuntza plangintza bereziakprestatuko dira irakasleentzat.

La Salle Berrozpe ikastetxea ordezkatzen zuen Bideluze taldeak Derionburututako First Lego League Euskadiko lehenengo saria irabazi du.Bideluze taldea Koldo Antolinez, Ane Imaz, Andoni Alonso, MaiteCouto eta Mikel Rodríguez osatu dute eta Iñigo Amenabar irakasleaizan da taldeko zuzendaria. Lehen sari honi esker, Bideluze taldeakmartxoan Iruñean burutuko den Espainiako finalean izateko txartelairabazi du. Andoaingo taldearekin batera, aipatu estatu mailako finalhorretan, Donostiako Axular Lizeoko Overclock taldea eta LeioakoGaztelueta ikastetxea izango dira, bigarren eta hirugarren sailkatu baiti-ra hurrenez hurren. Nafarroan burutuko den final honetan EE.BBetanburutuko den World Festival eta ondoren Alemanian burutuko denEuropean Open Championshipen parte hartuko duten taldeen izenakezagutuko dira.

First Lego League Euskadiko edizio hau irabazteko, lehenik eta behinLa Salle Berrozpeko ikasleek beste 34 ikastetxeetako 350 ikasle gaindi-tu behar izan dituzte. Innobasquek antolatutako ekimen hau 9 eta 16urte bitarteko gazteei bideratuta dago eta bere xedea, Innobasquekozuzendari orokorra den José María Villatek adieraztn duen bezala“ikerkuntza berrikuntzarekin eta enpresa hezkuntzarekin lotzea da”.Aurtengo edizioak gai nagusi bat izan du: elikadura segurtasuna.

Hau ez da La Salle Berrozpeko Bideluze taldeak eta Iñigo Amenabarirakasleak lortzen duten lehen saria, izan ere, iazko edizioan ere, taldehonek, beste kide batzuekin, estatu mailako finalean parte hartzekotxartela irabazi baitzuen Euskadi mailako zientzia ikerketa proiekturikonenaren saria irabazi ondoren. Estatuko finalean berriz, beste sari bateskuratzea lortu zuten.

270 ikasle inguru islamiar erlijioko klaserik gabe geratu dira ikasturtehonetan irakaslerik ez dagoelako. Aurtengo ikasturtean, hazkundenabaria izen da ikasgai hau eman nahi zuten ikasle kopuruan, bainabaldintzak betetzen zituzten ikastetxeak 17 izan arren (gutxienez 10ikasle izan behar dira talde bakoitzean) irakasle falta dela eta soilik 177ikaslek jasoko dituzte klase hauek. Gezurra badirudi ere, EuskalAutonomia Erkidegoan ikasgai hau irakasteko gai den irakasle bakarradago. Bete beharreko baldintzen artean magisteritza ikasketak etaKoraneko irakaspenak irakasteko gai izatea aurkitzen dira. Euskadin,estatuko beste erkidego batzuetan ez bezala, magisteritza ez den beste-lako titulazioek ez dute klaseak emateko balio. Islamiar euskal komuni-tateak malgutasuna eskatu dio Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailari.

Eustatek emandako datuen arabera,2010-11 ikasturteko selektibitatefrogara 10.164 ikasle aurkeztu dira.Hauetatik, 9.702k aipatu froga gain-ditu du, hots, %95,6 eta bataz beste,batxilergoko nota 6,8koa izan da.

Ereduka, zentro pribatuetan iaalderik ez egon arren, zentro pu-blikoetako A ereduko ikasleak dirapuntuazio kaxkarrenak ateradituztenak, selektibitatea gaindituduten ikasleak, bataz beste, %87jaisten delarik.

Begoñazpi Ikastolak “Gazte RoleModel Saria” izeneko sarien IV.edizioa ospatuko zuen pasa denazaroaren 17an. Aipamen honek,ekintzaile eta berritzaile diren per-tsonak gazteentzat eredu izandaitezen giza-harremanez, lanaaberastasunaren sortzaile eta fami-lia eta lagunen garratziaz ohar-tarazteko xedea du.

Laugarren edizio honekin,Begoñazpi Ikastolak balio profesio-nal eta solidarioak aintzathartzearen aldeko erronka bermatunahi du. Sariak bi eremuri eskainizaizkio: lan edo enpresa munduarieta solidaritateari. •Lanari dagokion saria Juan LuisAguirrek jaso zuen. Egun, biomasazenergia ekoizten duen ENCE enpre-sako presidente izateaz gain, enpre-sa-ibilbide luzean, Gamesa Taldekosortzaileetarikoa eta Iberdrola etaForesta bezalako zuzendari izanada. Aurten Joxe Mari Korta saria erejaso du.•Solidaritateari dagokion saria Luisde Lezamak jaso zuen, 1998anEuskal Herritar Unibertsala sariajaso zuen apaiz honek, bokazio-lana, ederki uztartu du enpresari,ostalari, kazetari eta hezitzailelanarekin. Madril, Sevilla, Kordobaeta Washingtonera hedatu denLezama ostalaritza- taldearensortzaile dugu.

Estatu mailan, duen esanahia-gatik, ikastetxe batek eskainitakoaitzindaria den sari honek ikasleeieredu biziak eta jakinak erakutsi etaeman nahi dizkie. Ikasleek bene-tako eta eguneroko bizitzan berejokabide- eredu izan daitezkeen etapertsonaren garapena ez ezikgizartearen eraldaketa erebultzatuko dituzten ereduak izanditzaten.

Elhuyarek Europamailako hezkuntzakoikerketa ekimen batkoordinatuko du

A Ereduko ikasleakokerrenakselektibitatean

La Salle Berrozpe First LegoLeague Euskadiko irabazle

Islamiar erlijioko klaserik ezirakasle faltagatik

Juan Luis Arregui etaLuis de Lezama 'Gazterol model' sarietakoirabazle

H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a 2 0 1 1 k o a b e n d u a • 0 7

H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a0 8 • 2 0 1 1 k o a b e n d u a

z i e n t z i l a r i

Ba al zenekien eltxo batek 47 hortz dituela? Dena den, eltxoaez da hortz gehien dituen animalia. Horrela, marrazo-baleak(Rhicodon typus) 4.500 hortz baino

gehiago ditu, baina hortz gehien dituen ani-malia, arraina kasu honetan, katu-arraina(Amiurus nebulosus) da; guztira 9.280 hortzditu.

Marrazo-balea da gaur egun ezagutzen denarrainik handiena. 12 metrotako luzera izandezake eta 12 tonako pisura irits daiteke. Kontu-tan izan behar da balea ez dela arraina, ugaztunabaizik. Itzela izan arren, ez da gizakientzatarriskutsua, izan ere, bere bi metrotako ahoa plank-tona soilik jateko erabiltzen baitu. Marrazo-balea ez da plank-tona jaten duen marrazo mota bakarra: Pelegrin-marrazoak (Cetorhi-nus maximus) eta Aho handiko marrazoak (Megachasma pelagios)ere planktona dute elikagai nagusia.

Zenbaitetan, gurekin hitzegiten ari den norbaiten hatsak usain txarra duela nabaritu izandugu, hots, kiratsa dariola. Zer dela eta ematen da usain txar hori? Bada, usain txar horren'erruduna' metilmerkaptano izeneko substantzia kimiko bat da. Gure ahoan milioika bak-

teria daude, eta hauetako batzuk proteina baten deskonposizioa eragiten dute. Prozesu honetan,zisteina eta metionina izeneko aminoazido batzuk askatzen dira. Aminoazido hauen osagaietakobat sufrea da eta honi esker aipatu metilmerkaptanoa sortzen da. Hau, hatsarekin nahasten dengas bat da eta kiratsaren erruduna.

Oinetako usain txarrarekin antzeko gauza jazotzen da. Ezaugarri alkalinoak dituzten ingu-runeetan gure oinek izerdi egiten badute, metilmerkaptanoa sor dezaketen bakteriak azaldaitezke.

Txinatar Harresi HandiaChang Cheng edota Txinatar Harresi Handia da espaziotik ikus daitekeen erai-

kin bakarra. Kansun hasi eta 6.000 kilometroko luzerarekin Liadongera iristenda Gobiko basamortutik igarota. Harresiaren xedea Txina hunoen erasoetatik

babestea zen. Zatika eraikia izan zen eta 221.K.A-n Cheng erregeak Txinako herriakbateratu eta harresia osatzea agindu zuen

Urte hauetan guztietan harresia hainbat alditan eraldatuta izan da. Harresia ha-rrizko eta harezko blokeekin eraikia izan zen eta oinak zazpi metrotako zabalera du.Bataz besteko altuera 9 metrotakoa da eta goikaldean 12 metrotako dorreak ere badi-ra. Egiptoko piramideekin batera inoiz egin den eraikuntzarik erraldoienetakoa da etaesklabuek eraiki zuten. Guztira, eraikuntza lanetan aritu ziren 300.000 esklabu ingu-ru bertan hil zirela kalkulatzen da. Hildako hauen guztien gorpuak harresiaren ba-rruan bertan aurkitzen dira.

Animalien inguruko bitxikeriak

Kiratsa eta oinetako usain txarra

H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a 2 0 1 1 k o a b e n d u a • 0 9

Nazioarteko Batxilergoa ikasteko 10 beka MBEren eskutik

Mundu Batuko Eskolak Nazio-arteko Batxilergoa munduanzehar dituen 13 zentroetan

burutzeko aukera ematen duten 10beka argitaratu berri ditu. Baka bakoi-tzak 45.000 euro inguruko balioa du,eta bekadunek, bi urtez, mundukobeste 100 herrialde inguruko ikaslee-kin ikasteko aukera izango dute. Beka-dunak ikasketa meritu, gaitasuna, sor-mena eta gizarte konpromezua beza-lako irizpideen arabera hautatzendira.

Beka hauek eskatzeko, halabeha-rrez 1995-1996 urteetan jaio etaDBHko 4. mailan edota Batxilergoko1.mailan ikasten egon behar da. Espe-diente akademiko egokia izateaz gain,ingelesezko oinarrizko ezagupenakere eskatzen dira. Eskaerak aurkeztekoepea datorren urteko otsailaren 2anamaituko da.

Esan bezala, hautagaien arteakbeka nortzuk jasoko duten erabaki-tzeko, espediente akademikoaz gain,ikasleek duten potentziala ere kontu-tan hartuko da. Era berean, bizi denkomunitatean nolabaiteko inplikazioaduen ala ez, kirolen bat burutzen

duen ala ez eta bestelakoaldagaiak ere kontutan har-tuko dira.

Mundu osoan

Izan ere, ikasle hautatuek,batxilergoko ikasketak buru-tzeaz gain, astero bestelakosormen jardueraren bat(musika, dantza, antzerkia...)burutu beharko dute biorduz. Beste bi ordu kirolakegitera bideratu beharkodituzte, eta beste hiru eta seiordu bitartean, berriz, bizidiren komunitatea lagun-tzeko lanetan.

Hau irabazi asmorik ga-beko erakundea da eta 125herrialde baino gehiagotanlan egiten du. Erakundehonek kultur-anitzeko hez-kuntza baten bidez bakea eta na-zioarteko ulermena sustatzea du hel-buru. Erakundea Guda Hotzeko lehenurteetan du bere jatorria. Urte hori-etan, alemaniar pedagogo batekParisen zen eskola bat bisitatzeko

parada izan zuen. Eskola horretan, II.Guda Mundialean parte hartu zutenmilitarren seme-alabek ikasten zuten.Ordutik hona, 180 herrialdeetako40.000 ikasle baino gehiagok erakun-deak dituen 13 eskoletatik pasa dira.

Eskola hauek guztiak honako herri-aldeetan daude: Kanada, Costa Rica,Venezuela, Txina, India, Singapur,Swazilandia, Norbegia, ErresumaBatua, Estatu Batuak, Italia, Herbe-hereak eta Bosnia Herzegovina.

45.000 eurotako beka bakoitzak batxilergo ikasketak Kanada, AEB, Singapur, Txina, Norbegia, Erresuma Batua edota Italian ikasteko aukera ematen du

1 0 • 2 0 1 1 k o a b e n d u a G a z t e r i a

Gasteizko mapa bat hartuko bage-nu edota Euskadiko hiriburuasatelite batetik ateratako irudi

batean ikusiko bagenu, bertan, hainbateremu natural daudela ikusiko dugu, baihirigunean bertan eta baita hiria ingura-tzen duen ‘gerriko berdea’ delakoan.Azken honetan, besteak beste, Olarizu,Zabalgana, Armentia edota Salburuakohezeguneak aurki ditzakegu. Satelitetikateratako argazki hori gertuagotik begira-tuko bagenu, berriz, sare gorri antzekobat ikusi ahal izango genuke: hiriko gunedesberdinak lotzen dituen 50 kilometro-tako bidegorri sarea da. Izan ere, batazbeste, Gasteiz da bizikleta garraiobidegisa gehien erabiltzen den estatuko hirie-tako bat.

Hastear den 2012. urtean Gasteizek,hiri garapen jasangarriaren alde eginduen apostuarengatik eta hirian zehardiren birika berde horien guztiengatikEuropar Hiriburu Berdearen saria azalduahal izango du.

European Green Capital saria Tallinensortu zen 2006an Europar Batzordeareneskutik. 2008an lehenengo bi hiri saritu-ak hautatu ziren, Estokolmo eta Hambur-go hain zuzen ere. Bi hiri hauekEuropako hiriburu berdeak izan dira2010 eta 2011an hurrenez hurren. Pasa

den urtearen amaieran, urrian hainzuzen ere, Gasteiz Hamburgok utzitakolekua hartzeko hautatua izan zen, eta eraberean, 2013an Gasteizek Nantes hirifrantziarrari lekuko bera pasa beharkodio. Beraz, Gasteiz izango da Europakematen duen sari honen hirugarrenanfitrioia. Datozen hamabi hilabeteetan,Gasteizek hiriko bizimodu jasangarriaeta ingurugiroari lotua bilatzen dutenguztien begiradapean izango da. Izanere, Gasteiz eredu bilakatu da: udalerakunde desberdinetatik garraiobidepublikoaren alde egindako apostuaren-gatik, bizikletaren erabilpenagatik edotagune naturalen mantenu eta zaintza-gatik, hala nola, hiriko gerriko berdeaosatzen duten parkeak eta bere faunaeta flora anitza.

Horrelako jarduerek hirietan bizitzaosasuntsua eraman ahal izateko inguru-

giroa zaintzearen garrantzia azpimarratunahi dute. Xedea Gasteiz Europa mailanjasangarritasunaren inguruan erreferentebilakatzea da. Horrela, Gasteizek urteenpoderioz lortutako bere esperientziak etaingurugiro esparruan lortutako emaitzakbestelako hiriekin elkarbanatu ahal izan-go ditu. Hauek guztiak, datorren urtarri-laren lehenatik aurrera ezagutzera eman-go dira.

Green Capitalerako bolondresak

Datozen hamabi hilabeteetan zeharburutuko diren ekintzen artean honakohauek azpimarra daitezke: Gasteizekordezkatzen duen hiri jasangarriarenmodeloaren inguruko erakusketa berebaitan hartuko duen Europa Jauregianegingo den estalki begetala, Gauberdearen bigarren edizioa edota

erakusteta eta jarduera jasangarri des-berdinak, hala nola, Ama Birjina Zuri-aren plazan jarriko den goroldioz estal-itako eskultura metalikoa edota 2014.urtean Europako hiriburu berdea hau-tatzeko egingo den gala.

Era berean, azpimagarria da Udalakgaratutako Ekolabora izeneko ekimena.Honen bidez, udalak ekimen des-berdinetan edota bisitariak laguntzekobolondresak lortu nahi ditu. Udalak,gainera, hastear den urte garrantzitsuhonetarako zenbait helburu jarri ditu.Horrela, hiritar bakoitzak bere urkontsumoa murriz dezala lortu nahi da,garraiobide publikoen bidaiari kopuruaere handitu nahi da, ibilgailu elek-trikoen erabilera sustatu nahi da etaohiko plastikozko poltsen ordez,erabilpen luzeagoko poltsa bererabil-garrien erabilera sustatu nahi da.

EAEko hiruburuak EuropeanGreen Capital Award delakoaizango du 2012an. Sari honekGasteizek ingurugiro gunejasangarriak izateko egindakoesfortzuak saritzen ditu

Gasteizko kaleak berdez jantzita

El Gobierno Vasco convoca en junio las pruebas de accesocomo otra vía para acceder a la Formación Profesional

Vías de acceso a la FPEn 1997 se establecen estas pruebas de acceso a los gradosMedio y Superior de Formación Profesional. Tras variasadaptaciones en estos últimos años, en la actualidad se con-figuran como una vía rápida y práctica de acceso para aque-llos alumn@s que no tienen el graduado en ESO para acced-er a Grado Medio o Bachillerato para Grado Superior; elúnico requisito para presentarse es la edad, 17 y 19 añosrespectivamente.

Estructura de las pruebasLos exámenes evalúan los conocimientos mínimos estableci-dos para poder cursar dichos ciclos. Así para Grado Superiorhay dos asignaturas obligatorias (Matemáticas y Lenguaje) ydos optativas, excepto alumn@s con convalidaciones. Y paraGrado Medio se establecen tres áreas: Socio-lingüística,Matemática y Cientifico-técnica.

Cursos de preparaciónEn el Grupo Edison, con centros abiertos en Bilbao,Barakaldo y Getxo, se imparten cursos específicos depreparación para superar estos exámenes. Partiendo del nivelde conocimiento inicial de los alumn@s en las asignaturas apreparar, se establece una preparación individualizada paracada alumn@ adaptada a sus diferentes circunstancias: fechade inicio, nivel de partida, horarios disponibles,…

Contando con la ayuda y atención de profesores especial-istas en las diferentes asignaturas, el alumn@ obtiene el máx-imo rendimiento de su esfuerzo, así lo avala el porcentaje deaprobados de los alumn@s preparados el año pasado, quese sitúa en el 90%, cuando este nivel se reduce al 40% en laconvocatoria general.

GRUPO EDISON: APOYO INTEGRAL AL ESTUDIANTEDesde 1981 el Grupo Edison ayuda a los estudiantes a mejo-rar su rendimiento y a alcanzar sus objetivos. Sus profesoresestán especializados en el asesoramiento personal del alum-no. El objetivo fundamental es descubrir la metodología y laplanificación que ha de utilizar en su estudio, para adquirirpor fin hábitos de trabajo, mejorar sus actitudes, recuperar lafalta de base y poder lograr buenos resultados académicosde forma progresiva. Sus cursos de apoyo y técnicas de estudio van dirigidos aalumnos de Primaria, ESO y Bachillerato, trabajando todaslas asignaturas, tanto en euskara como en castellano, demanera individualizada. Para aquellos alumnos que tienenque preparar el examen de acceso a los Grados Medio ySuperior de Formación Profesional o para entrar a la univer-sidad a través del examen de mayores de 25, el grupo EDI-SON les ofrece una preparación eficaz y personalizada, adap-tada a sus circunstancias. Llamando al teléfono 944440047pueden obtener una información más detallada.

Las pruebas de acceso: otra manera dellegar a la Formación Profesional

PRUEBAS DE ACCESO AFORMACIÓN PROFESIONAL

En Edison, desde 1997, estamos especializados en lapreparación de este examen (Grado Medio y GradoSuperior).Te Ofrecemos:• Atención personalizada• Flexibilidad de Horarios• Gran eficacia: 90% de aprobados• Profesorado especializado y con gran experiencia.

Clases de apoyo• Primaria · ESO · Bachillerato• Ciclos Formativos · Selectividad• Alumnos CEBAD - IBDPruebas de acceso• Universidad + 25 años y Ciclos Formativos

Infórmate en nuestros centros

BILBAO. Gordóniz, 6-Ext. Dpto. 2. (OOO Indautxu). Tfno.: 94 444 00 47GETXO. Torrene, 9-Bis, Oficinas Dpto. 5. (OOO Algorta). Tfno.: 94 491 46 41BARAKALDO. Elcano, 11 - 2º (OOO Barakaldo). Tfno.: 94 478 12 72

PUBLIZITATEA

BABESTEN DUARGITARATZEN DU

HbiOH2Oura

Guztiok dakigu globalizatutako mundu batean bizi garela. Internet eta

gizarte sareei esker egunero munduko beste puntan bizi diren beste

herrialdeetako eta kulturetako pertsonekin hitzegin dezakegu.

Baina globalizazioa ez da soilik komunikaziora mugatzen.

Globalizazioaren ondorioz eguneroko ekintzek ere eraginak izan

ditzakete, baita larriak ere, milaka kilometrara.

Adibidez, nola imaginatu kamiseta edo praka batzuk erosita, nolabait,

itsaso oso bat desagertzen lagun dezakegula; horrek ingurugirorako

eta ingurune horretan bizi diren pertsonentzako suposatzen duen

kaltearekin.

Hori da, hain zuzen ere, Aral Itsasoarekin jazo dena. Izan ere, 1960an

Irlandaren antzeko azalera zuen itsaso honen azalera %75ean eta bere

ur bolumena %80an murriztu da kotoi landaketaren eraginez.

2.700 litro kotoizko kamiseta

baterako eta 11.000 praka

bakero batzuetarakoKotoia oinarrizko lehengaia da gure bizimodurako, munduko ehungintzan erabiltzen den zuntz natural

garrantzitsuena da. Munduko jantzien erdia baino gehiago kotoizkoa da.

Kamiseta eta praka bakero batzuk janzten ditugunean ez dakigu bi jantzi horiek ekoizteko 13.000 litro ur

beharrezkoak izan direla. Bataz beste, ehun honen kilo bat lortzeko 11.000 litro ur behar dira. 250

gramo inguru dituen kamiseta batek 2.700 litro inguru behar ditu. Estanpatutako kotoiaren aztarna

hidrikoa, kilo inguru pisatzen duten praka bakeroen kasu, 11.000 litrotakoa da.

Kotoizko jantzi bat ekoizteko beharrezkoa den ur guzti horretatik, %45 landareak berak kontsumitzen

duen eta hau ureztatzeko urari dagokio; %41 landarea hazten den epean lurruntzen den euri ura

litzateke; eta %14 landagunean erabilitako ongarriak erabiltzeagatik eta ehungintzan erabilitako

produktu kimikoen erabileragatik sortzen diren hondakin-urak diluitzeko erabiltzen da.

Mundu mailan, urteroko kotoi ekoizpena dela eta 210.000 milioi metro kubiko ur lurruntzen dira eta 50

mila miloi metro kubiko ur kutsatzen dira. Datu horiek mundu mailako nekazal ekoizpenerako erabiltzen

den uraren %3,5 suposatzen dute.

Kotoia ekoizteko erabiltzen den urak ingurugiroan ondorio garrantzitsuak izan ditzake. Ureztatze

sistema intentsiboek oso efektu kaltegarriak izan ditzakete Uzbekistan eta Aral Itsasoan ikusi ahal izan

den bezala.

Aral itsasoa munduko laugarren lakurik handiena zen (66.000

kilometro kuadro, Irlandaren azaleraren antzekoa). Baina 2004.

urterako bere azaleraren %75a galduta zuen eta bere uren gatz

kopurua bost aldiz handitu zen. Basamortuaren erdian hondoa jo

duten itsasontzien irudi fantasmagorikoek hondamendi honen lekuko

onenak dira.

1954 eta 1960 bitartean, Sobiet Batasuneko gobernuak, eskualdean

kotoia landatzeko asmoarekin, 500 kilometro luzerako kanal baten

eraikuntza agindu zuen. Kanal honek Amu Daria ibaiaren uraren

heren bat hartu behar zuen lur eremu zabal bat ureztatu ahal izateko.

Uraren behar gero eta handiagoek, batez ere garraioaren kudeaketa

txarra eta ureztatzearen eraginkortasun urria dela eta, Aral itsasora

iristen ziren beste ibaietako urak hartzera behartu zituen garaiko

agintariak.

80ko hamarkadarako, lakura iristen zen ura 20 urte lehenago iristen

zen uraren %10a besterik ez zen, eta ondorioz, Aral itsasoa

lehortzen hasi zen. Ondorioz, gaur egun, Aral itsasoak jatorriz

hartzen zuen azaleraren erdia soilik hartzen du orain eta bere

bolumena laurden batera murriztu da, ingurunean ziren urtegi eta

hezeguneen %95-a basamortu bilakatu dira eta deltetan ziren 50 laku

baino gehiago, 60.000 hektareako azalerarekin, lehortu egin dira.

1963an, Aral Itsasoaren azalera 66.100 kilometro koadrokoa zen eta,

bataz beste, hamasei metroko sakonera zuen, gehieneko sakonera

68 metrotakoa zelarik. Urte horretan, uran zen gatz kopurua %1ekoa

zen. 1987an, Aral itsasoko itsas hondoko 27.000 kilometro koadro lur

lehor bilakatu ziren, itsasoaren bolumenaren %60-a galdu egin zen,

bere sakonera 14 metrotan murriztu zen eta gatz konzentrazioa

bikoiztu egin zen. Murrizketa erritmo horretan, Aral Itsasoa guztiz

desagertuta egongo da 2020 urterako.

Aral,

galdutako

itsasoa

Urretxun, pasa den urtearen martxotik, pertsona bakoitzeko egunero 100 litro

baino gutxiago kontsumitzen duten etxebizitzek %10 gutxiago ordainduko dute,

eta kopuru horretatik pasatzen direnak, berriz, gehiago. Urola Garaiko udalerri

hau da Euskadin ‘tarifa jasangarria’ ezartzen duen lehen udalerria.

2009ko datuen arabera, Urretxun 367.000 metro kubiko ur kontsumitu ziren.

Gasturik handiena etxebizitzetakoa da, bertan 273.000 metro kubiko

kontsumitu baitziren. Saltokietan 6.000, industrian 42.000 eta Udalan 46.000

metro kubiko kontsumitu ziren hurrenez hurren.

Kontutan izanik Urretxun 6.812 biztanle bizi direla, eguneko bataz besteko

kontsumoa biztanle bakoitzeko 110 litrokoa izan zen. Kontsumoa jasangarria

izan dadin, bataz beste biztanle bakoitzak ez lituzke eguneko 100 litro baino

gehiago kontsumitu behar.

Urretxu da neurrizko ur kontsumoa saritzen

duen lehen euskal udalerria

2010. urtean zehar, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan eman zen ur kontsumoaren

indizea eguneko 120 litro pertsona bakoitzeko baino gutxiagokoa izan zen,

hots, bataz besteko kontsumoaren barruan. Duela bederatzi urte, ostera,

euskal herritarrok 180 litro ur kontsumitzen genuen eguneko eta kontsumo

hau, adibidez, industriako erabileretan bikoiztu egiten zen: merkatalguneak,

ospitalak, erakundeak, tailerrak, polikiroldegiak etab… Ileapaindegi batean,

adibidez, 300 litro inguru kontsumitzen dira.

Euskaldunok gero eta ur gutxiago

kontsumitzen dugu

Gatzak sortzen duen kutsadurak nekazaritzarako erabiltzen

zen lur eremua ere murriztu du, larreak sustsituz eta etxeko

animalientzat beharrezkoa den anabakan urritasuna sortuz.

Aral Itsasoan egiten zen arrantza guztiz desagertu da, eta

urarekin erlazionatutako garraioa eta bestelako jarduerak

era nabarmenean murriztu dira. Aldaketa ekonomiko hauek

guztiek eragin negatibo handia izan dute nekazal

ekoizpenean. Langabeziaren hazkundeak exodo

garrantzitsua eragin du eskualdean.

Edatekoa ona den uraren kalitatea, gatz konzentrazioaren,

kutsadura bakteriologiko eta metal astunen eraginez,

murriztuz joan da.

Honek guztiak osasun arazo larriak sortu ditu eskualdean

bizi diren biztanleen artean. Aral itsasoaren inguruako

lurraldeetan aintzinako Sobiet Batasuna osatzen duten

lurraldeen artean haur heriotz tasa handiena ematen da.

Anemia, minbizia eta tuberkulosi bezalako gaixotasunak,

eta alergiak gero eta normalagoak dira. Sukar tifoidea,

hepatitis birikoa, tuberkulosia edota eztarriko minbizia

duten pertsonen kasuen kopurua beste tokietan baino hiru

aldiz handiagoa da. Bronquitis kronikoa %3.000an hazi da;

artritisa %6.000an. Hepatisi kasuak, arnas sistemako

gaixotasunak, begietako eta hesteetako infekzioak duela 50

urte baino zazpi aldiz ugariagoak dira.

Klimari dagokionez, lehortze honek itsasoak ingurunean

zuen efektu leungarria deuseztatu du eta, ondorioz, bai

neguak eta bai udak askoz ere gogorragoak dira. Honek

guztiak lehorte larriagoak ekarri ditu. Haizearen eraginez

itsasoaren hondoan ziren eta gatza duten areak lekuz

mugitu dira 200 kilometrotako erradioan eta efektu

negatiboak askoz ere eremu zabalagoetara hedatuz. Hau

guztia gutxi balitz, ongarri eta pestiziden erabilera zabalduak

airea eta ur freatikoak ere kutsatu ditu.

Hau guztia nahikoa denbora epe laburrean jazo da eta,

gezurra badirudi ere, nazioarte maila ez da duela gutxi

arte honen berri izan. 2003an NASAk satelitez hartutako

irudi batzuetan, jada hainbat zientzilarik salatu zuten

moduan, hondamendiaren benetako neurria ikusi ahal

izan da.

1994ko urtarrilan, Kazakhstan, Uzbekistan, Turkmenistan,

Tayikistan eta Kirguistanek akordio bat sinatu zuten bere

aurrekontuaren %1 arazo honen konponketara bideratzeko.

Hala ere, estatu hauen guztien arteko elkarlana hutsaren

aurrekoa izan da.

Aral Itsasoa berez laku edo itsaso itxi bat da

eta Erdialdeko Asian kokaturik dago.

Kazakhstan eta Uzbekistaneko Karakalpakia

eskualde autonomo artean dago. Pasa den

mendearen 60.ko hamarkadatik, itsaso

honen tamaina murriztuz joan da bertara

iristen diren ibaietan izan diren ur aldatzeak

direla eta. Sobietarren garaian, Amu Darya

eta Syr Darya ibaietako ura hartzen hasi

ziren Uzbekistan eta Kazakhstaneko kotoi

landaketak ureztatu ahal izateko. Honek

hondamendi ekologiko itzela sortu du,

seguraski planetako larriena.

Ba al zenekien?• Uraren kutsadurak edo ur eskasiak tifus, kolera,

disenteria, legenar edota hazteria bezalako

gaixotasunak sortzen ditu.

• Uretan hazten diren intsektuak malaria eta sukar

horia gaixotasunen eramaile dira.

• Garapen bidean diren herrialdeetan gaixotasunen

%80a eta heriotzen heren bat kutsatutako ur

kontsumoaren ondorio dira.

• Nazio Batuen arabera, 1,6 milioi pertsona inguru,

gehienak bost urtetik beherako haurrak, ura eta

saneamenduarekin erlazionatuta dauden

gaixotasunen ondorioz hiltzen dira.

• Munduan bizi den populazioaren %31ak ez du

edateko ona den ura eskuratzeko baliabiderik eta

%43k ez du saneamendu zerbitzurik.

• Lehorteak gizadiak bizi dituen tragediarik

handienetakoak dira. 1974 eta 1984 urte bitartean

500.000 pertsona hil ziren Afrikan lehorteen

ondorioz.

• Garapen bidean diren 50 herrialde baino gehiago,

batez ere Afrikan, berriztagarri diren ur baliabideen

%1 baino gutxiago erabiltzen dute urtero. Herrialde

hauetako batzuetan, edateko ona den ur kontsumoa

biztanle bakoitzeko 50 metro kubikoa da. Munduan,

bataz beste, kontsumo hau 650 metro kubikotakoa

da eta garatutako herrialdeetan 1.200ekoa

(2.300m3 AEBetan).

• Herrialde aberats eta txiroenen artean alde

nabarmenak dira bataz besteko ur kontsumoari

dagokionez. Horrela, herrialderik txiroenetan

kontsumo hau 5 litro eskasekoa izatera irist

badaiteke ere, herrialde aberatsenetan pertsona

bat, etxebitzan , 350 litro xahutzera hel daiteke.

• New Yorken, pertsona bakoitzeko egunean

kontsumitzen den ura 500 litrotaraino hel daiteke.

Madagaskarren, berriz, kontsumo hau 5,4

litrotaraino murrizten da.

• Europan, bataz besteko kontsumoa pertsona

bakoitzeko egun batean 150 litrotakoa da. Afrikako

eremurik lehorrenetan kopuru hau 19 litrokoa da.

• Botilaratutako urak, bataz beste, iturriko urak baino

1.000 aldiz gehiago balio du.

Aral Itsasoaren gaur egungo egoera satelitetik ikusita. Lerro urdinak 1960an itsasoak zuen perimetroa azaltzen du.

© Copyright 2006 SASI Group (University of Sheffield) eta Mark Newman (University of Michigan).

Etxeko erabilera barruan sartuko litzateke:

edateko ura, zerbitzu publikoetarako erabil-

tzen den ura, merkataritza zerbitzuetako esta-

blezimenduak (adibidez, hotelak), eta etxebi-

zitzak. Etxeko erabileran erabiltzen den ura,

urtero eta mundu osoan zehar, 325 bilioi

metro kubikoa dela kalkulatzen da. Beraz, kal-

kulu horien arabera, pertsona bakoitzak, bataz

beste, 52 metro kubiko kontsumituko lituzke

urte batean. Hala ere, badira alde nabarme-

nak pertsona bakoitzeko egiten den kontsu-

moan. 1987 eta 2003. urte bitartean, Kanbo-

dian, non biztanleriaren gehiengoak ez du

edateko ona den ura eskuratzeko aukerarik,

biztanle bakoitzeko 1,8 metro kubiko kontsu-

mitu ziren biztanle bakoitzeko. Costa Rican,

berriz, Kanbodiako kontsumoa 100 aldiz bider-

katu zen. Australian, urteroko kontsumoa 300

metro kubikora gerturatzen da, hauetako asko

lorategiak ureztatzeko eta igerilekuak betetze-

ko erabiltzen direlarik.

Lurralde bakoitzaren tamainak etxeko erabilerarako kontsumitutako ur kuota azaltzen du.

Ura etxeko erabilerarako

Ohar teknikoak:

• Datuak Munduko Bankuak Munduko Garapenerako Adierazleetatik lortu

dira, 2005.

• Etxeko erabilerarako urak ur erabilera guztiak bere baitan hartzen ditu

nekazaritza eta industriarako erabilerak izan ezik.

• Informazio gehiagorako www.worldmapper.org webgunea bisitatu.

Mapa honetan ur horniketa duten etxebizitzetan

bizi diren biztanleen kopuru estimatua azaltzen da.

Ur horniketa etxebizitzetara egiten da, ez gizaba-

nakoetara. Beraz, datuek soilik etxebizitzetako

horniketara egiten dute erreferentzia.

Mendebaldeko Europan ia etxebizitza guztiek dute

edateko ona den ur horniketa; Afrikan soilik

%10ak du horniketa hau. Etxebizitza ur tutuetara

konektatua izateak suposatzen du bertan bizi dire-

nek ez dutela ez denborarik ez energiarik xahutu

behar edateko, sukaldatzeko eta garbiketarako

beharrezkoa den ura biltzen. Era berean, horrela-

ko sistema izateak estolda sistema eraginkorrako

ezinbestekoa da.

Lur eremuen tamainak ur horniketa duten etxebizitzen proportzioa erakusten du

Ur horniketa

Ohar teknikoak

• Informazioa Munduko Osasun Erakundetik eta Nazio Batuen

Haurtzaroko Funtsetik, Haurren Monitorizazio Programa, 2005..

• Informazio gehiagorako www.worldmapper.org webgunea bisitatu.

Eusko Jaurlaritzako Justizia eta Herri AdministrazioSailak abenduaren 10ean Giza Eskubideen Alda-rrikapen Unibertsalaren Eguna ospatzeko '30 esku-bideak beti' izeneko kanpaina abian jarri du. Aipatukanpainan, kirol, kultura, gastronomia, arte, moda,justizia eta kazetaritza alorretako ordezkari des-berdinek parte hartuko dute Giza EskubideenAldarrikapen Unibertsalaren artikuluei beraien ahotsaeta irudia ipiniz. Aurten, Aldarrikapen Unibertsalarenonarpenaren 63. Urteurrena ospatuko da.

Kanpaina prentsa-iragarki, irratiko iragarki labur etatelebistako iragarkiez osatuta dago. Bertan Euskadikohainbat aurpegi ezagun ikusgai izango dira, hala nola,Igor Antón, Karlos Arguiñano, Ainhoa Arteta, VirginiaBerasategui, Garbiñe Biurrun, Xabier Euskitze, JulianIantzi Agustín Ibarrola, Anne Igartiburu, Kepa Junkera,Klaudio Landa, Juanma López Iturriaga, Toti Martínez deLezea, Roberto Moso edota Edurne Pasaban.

Aldarrikapena, oinarrizko eskubideak eta funtsezkoaskatasunak gizon-emakume guztiei datxezkiela lehenaitorpen unibertsala izan zen. Herritartasuna, bizilekua,generoa, jatorri nazional edo etnikoa, azal kolorea, erli-jioa, hizkuntza edo beste edozein baldintza alde baterautzirik, 1948ko abenduaren 10ean nazioarteko komuni-tateak gizon-emakume guztiontzako duintasuna eta jus-tizia defendatzeko konpromisoa hartu zuen.

Eusko Jaurlaritzako Justizia eta Herri AdministrazioSailak ematen duen Giza Eskubideen René Cassin2011 saria Mendebaldeko Saharan giza esku-bideen defentsan ari den Aminetu Haidarrek esku-ratuko du.

Saria emateko erabakiaren irizpen arrazoitu-ak azpimarratzen duenez, saharar herria egitenari den giza eskubideen aldeko borrokaren ikur-ra da Haidar. Errealitate gordinak argi erakustenduenez, lan zaila eta arriskutsua da giza esku-bideen aldeko borroka hori, agintari marokoar-rek setati jarraitzen baitute NazioartekoZuzenbideak giza eskubideen defendatzaileeiaitortutako eskubideak zapaltzen eta hitz egi-teko, biltzeko eta elkartzeko eskubideak urra-tzen.

Epaimahaiak, era berean, azpimarratu du de-fentsa-lan hori are zailagoa eta arriskutsuagoadela saharar emakumeentzat, izan ere bizimodutradizionalari jarraipena emateko funtsezkoeginkizuna dutenez, haien giza eskubideenaurka gehiegikeri handiak egin izan eta egitenbaitira.

Saria Aminetu Haidarri emateko, bere hauta-gaitzan adierazten duen "Mendebaldeko Sa-harako lurralde okupatuetako giza eskubideenaldeko ekintzaile-taldearen" ordezkaritzat berajotzen dela ere hartu da kontuan.

Sariaren epaimahaia, Idoia Mendiak (Eusko

Jaurlaritzako Justizia eta Herri Administraziokosailburua), María Victoria Cintok (Justiziako sail-buruordea), Inés Ibáñez de Maeztuk (GizaEskubideen zuzendaria), José Ángel Cuerdak,Edmundo Rodríguezek, María Oiangurenek,Silvia Escobarek eta Gorka Landaburuk osatudute.

Ibilbide pertsonal nahiz profesionalarekingiza eskubideak sustatzeko, defendatzeko etazabaltzeko konpromisoaren lekukotza emanduten pertsonak edo gizataldeak jendaurreanaitortzea eta saritzea da sariaren helburua, etasaridunak ohorezko aipamena, jendaurrekoaitorpena eta 16.550 euroko diru-saria jasokoditu.

Sariaren izena 1887ko urriaren 5ean Baionanjaio zen René Cassin jaunaren oroimenez ezarrida. I. Mundu Gerrako zorigaiztoko esperientziakeragin nabarmena izan zuen berarengan etaborrokan ibilitakoen eta gerrako biktimen defen-datzaile porrokatu bihurtu zen. Giza EskubideenAldarrikapen Unibertsalaren inspiratzaile nagu-sia izan zen 1948an, eta 1950eko GizaEskubideen Europako Hitzarmenean funtsezkozeregina izan zuen. 1968an Bakearen Nobelsaria eman zioten giza eskubideen aldeatsedenik hartu gabe buru-belarri ibili zelako;sari hori Giza Eskubideen EstrasburgokoNazioarteko Institutua sortzeko baliatu zuen.

30 eskubideak beti

Eusko Jaurlaritzako Giza Eskubideen ZuzendaritzakElkarbizitzaranzko Zine Erakusketa den Zinexitenbigarren edizioa burutu du azaroaren amaieran.Ekimena Bizikidetasun Demokratikoa Sustatzeko etaIndarkeria Deslegitimatzeko 2010-2011 Planarenbarruan dago eta bere asmoa zinemagintzaren bidezpedagogia sozial bat bultzatzea da. Erakusketaazaroaren 22 eta 25 bitartean burutu zen BilbokoGolem Alhóndiga zineetan eta Gasteizko Artium ArteGaraikideko Euskal Zentro-Museoan.

Zinexit 2011 Carlos Gaviria zuzendutako 'Retratos enun mar de mentiras' (2010) izeneko film kolonbiarrarekinhasiko zen. Jarraian, Europako Parlamentuaren 2010 LuxSaria jaso zuen 'La extraña' ('Die fremde') peliku-laikusteko parada izan zen. Erakusketaren hirugarrenegunean, Maite Ibáñezen 'Plaza Euskadi' dokumentalaikusi ahal izan zen. Bertan, bizikidetasun demo-kratikoarekin lotutako testigantzak aurkezten dira.Azkenik, 'Give up tomorrow' filmak erakusketa itxi zuen.Azken pelikula honetan, Paco Larrañagaren auzia deskri-batzen da.

ElkarbizitzaranzkoZine Erakusketaren II. edizioa

Giza Eskubideak

JUSTIZIA ETA HERRI ADMINISTRAZIOA SAILA

DEPARTAMENTO DE JUSTICIA YADMINISTRACIÓN PÚBLICA

Giza Eskubideen Zuzendaritza Dirección de Derechos Humanos

Aminetu Haidar 2011ko RenéCassin Sariaren irabazle

EU Kids Online ekimeneko iker-tzailea eta UPV/EHUko irakasleaden Gemma Martínez Bilbao,

Gernika, Muskiz eta Zallako DBHko400etik gora ikasleekin izan da hauekinternet nola erabiltzen duten haus-nartzeko. Topaketa, Bilboko Euskaldu-na Jauregian burutu zen pasa den aza-roaren 10ean Sabino Arana Funda-zioak antolatutako 'Internet eta Gizar-te Sareak' jardunaldiaren barruan.

Martinezek Interneten diren arris-kuak eta kalteak izan ditu bere hizke-taldiaren ardatz. Ikertzailaren esane-tan, gazteek uste dutena baino gutxia-go dakite Interneten inguruan. Horre-la, estatuko gazteen ezagupena Inter-neteko tresnen inguruan Europakobaxuenetakoa da. Bataz beste, gazteeklortu duten nota 5,6koa da, baina Her-beheretan, adibidez, nota hau 8rainoigotzen da. Datu hau bitxia da, izanere, estatuko gazteek interneteko pla-taformetan sartzeko joera txikiagoaizateaz gain, eduki sexuala duten iru-diak ere maila baxuagotan ikustendituztelako.

Denbora gutxiago eman arren, gaz-teek bere segurtasuna arriskuan jar di-tzaketen hainbat akats burutzen di-tuztela azpimarratu zuen Martínezek.Akats hauek direla eta, nerabeek kon-poezinak diren kalteak sor ditzakete,eta are gehiago, zenbait kasutan, deli-tutzat har daitezkeen ekintzak ereburu ditzakete. Horrela, baimenarikeman ez digun pertsona baten ar-gazkiak sareratzea delitua izan zite-keela azpimarratu zuen Martínezek.Ildo honetan, gizarte sareak dira a-rrisku gehien azaltzen dituztenak.Ilegala izan arren, eta honen gainekoinformazioa izan arren, asko diragizarte sare desberdinetan profilen batduten 14 urtetik beherako nerabeak.Europa mailan egin den ikerketa batenarabera, Europako 9 eta 13 urte bi-tarteko nerebeen %40 inguruk gizartesareren batean profil bat zabaldu du.

Topaketa berean, Google-ko Politi-ka Publikoetarako Zuzendaria denFrancisco Ruiz Antón izan zen. AntónMartínezen ildo beretik aritu zen. Bereesanetan, bizitza errealean egingo ezgenituzkeen gauzak ez ditugu bizitzabirtualean burutu behar. Internetekjada 2.100 milioi erabiltzaile ditumundu osoan, baina tresna zoragarria

zian arren, arriskuz beteta ere dago.Hauen guztien artean, gazteentzatnabariena 'ciberbullyng' delakoa du-gu, baina ez da bakarra. Sextinga edoGroominga (helduek adingabeei edukisexualarekin bidalitako mezuak) diranerabeek aurreikusten dituzten beste-lako arriskuak. Egoera hauen aurrean,hizlari biek mehatxu hauek salatzea,mezuak gordetzea eta irakasle etagurasoei hauen berri ematea gomen-datu zuten. Dena den, neurririk onenagaizkileei bide ez ematea dela azpi-marratu zuten.

G a z t e r i a1 2 • 2 0 1 1 k o a b e n d u a

Zergatik kontatzenduzu zure

bizitza sarean?

EHUko irakaslea den Gemma Martínez

Bilbaoren esanetan, gazteek uste

dutena baino gutxiago dakite

Interneten inguruan. Gainera, hainbat

kasutan, delitu izan daitezkeen hainbat

akats ere burutzen dituzte

Bizitza errealean egingo ez genituzkeen hainbatgauza gizarte sareetan eta Interneten ere ezgenituzkeel burutu behar azpimarratu zuenGoogleko Politika Publikoetarako Zuzendaria denFrancisco Ruiz Antónek

G a z t e r i a 2 0 1 1 k o a b e n d u a • 1 3

Eusko Jaurlaritzako KontsumoZuzendaritzak, Kontsumo Ge-lak trebakuntza iraunkorreko

programaren bitartez, nerabeek gi-zarte sare birtualak zein modutanerabiltzen duten aztertu berri du.Horretarako, 14 eta 18 urte bitarteko362 gazteei emandako galdetegienerantzunak hartu dira kontutan etahoriekin txosten bat osatu da. Ikerke-ta honen xede nagusia, nerabeekgizarte sare birtualen erabilera eza-gutzeaz gain, hauek datu pertsona-len babeserako legearen eta pribatu-tasun politiken inguruan zein nolakoezagupena duten jakitea izan da.

Inkestatutako gazteen ia %100ekgizarte sareren batean eman duizena. Hauetan izena emateko arra-zoirik nagusiena bere lagunekin har-remanetan jarraitzeko aitzakia da.

Jarraian, ikerketaren emaitzarennagusienak azaltzen dira:

Inkestatutako nerabeen %99,45akgizarte sareren batean izena emanadu. Gainera, %71,55ak sare bateanbaino gehiagotan du izena emanda.Zentzu honetan, ia ez da alderiksexu eta adin aldagaien arabera.

Gizarte sareak erabiltzen dituztennerabeen %21ak astero sei ordubaino gehiago ematen du sare hauekerabiltzen. Talde honetan, hots, seiordu baino gehiago ematen dituztennerabeen artean, mutilak dira nagusi.Bestalde, ia %40ak astero ordubeteeta 3 ordu bitartean gizarte sareak

erabiltzen dituela adierazi du.Gizarte sareei ematen zaien erabil-

eran homogeneotasuna da nagusi.Horrela, hamar nerabeetatik beder-atzik gizarte sareak lagunekin komu-nikatzeko erabiltzen dituela adier-azten du. Emandako bestelakoerantzunek oso ehuneneko baxuaklortzen dituzte: ligatzeko (%3,31),aisialdia (%4,14), ikasketak (%2,49)eta lana (%0,28) hurrenez hurren.

Gizarte sareetan ezagututako pert-sonaren batekin ea geratu direngaldetzean, inkestatutakoen %73,2kezetz erantzun du. Horreksuposatzen du bestelako %26,8k baigeratu dela gizarte sareen bidezezagututako norbaitekin. Kasu hone-tan ere, mutilak dira gizarte sareetanezagututako jendearekin geratzekojoera handiagoa dutenak. Gainera,17-18 urte bitartekoek ere 14-16urte bitartekoek baino joera handi-agoa dute.

Gizarte sareetan ezagututako nor-baitekin geratzeko nolabaitekosegurtasun neurriren bat hartzen

duten ala ez galdetuta ia erdiak(%48) leku publiko batean geratzeaerabaki zuela adierazten du. %27,9klagun edo senitarteko bat infor-matzen duela adierazten du, bainabeste %24,56k ez duela inolakoneurririk hartzen onartzen du. Berrizere, mutilak dira neurri gutxienhartzen dituztenak.

Gizarte sareek duten arriskurikhandienetako bat datu pertsonalenelkarbanatzea da. Zentzu honetan,datu pertsonalak elkarbanatzeakbeste jendea ezagutzeko aukeraematen duen ala ez galdetuta,inkestatutakoen %65,75ak ez duuste datu pertsonalak elkarbanatzeajendea ezagutzeko modua denik.Kasu honetan, ez dago mutil etanesken artean alde handirik. Beste-lako informazioa elkarbanatzer-akoan (argazkiak, mezuak...)inkestatutakoen %81,77k infor-mazio hau norekin partekatzen duenbadakiela adierazten du. Hala ere,%56,63k pribatutasun politikak ezdituela irakurtzen onartzen du eta,

beraz, aurreko datua kontrajarriz, ezdaki benetan norekin partekatzenduen informazio hori guztia. Kontu-tan izan behar da gizarte sareetanizena emateko aldez aurretik prib-atutasun politika onartzen delaadierazi behar dela. Beraz, hainbatgaztek hau irakurri gabe gizartesareetan izena ematea onartzen du.Inkestatutakoen %6,63k pribatuta-sun politika irakurri bai baina ezduela ulertu adierazten du.

Inkestatutakoen 1/3 bat baino gehi-agok (%36,2) gizarte sareetan berepertsonaren inguruan azaldu deniruzkin edo irudi batekin haserretuedo deseroso sentitu dela onartzendu. Aurreko kasuetan ez bezala,kasu honetan neskak dira gehienhaserretzen direnak (%40,8).

Gizarte sareek beste pertsonendatu pertsonalak partekatzeko auk-era ematen dute. Inkestatutakoen%18,5k beste pertsona horrenbaimenik gabe bere inguruko infor-mazioa partekatu duela onartzen du.

Azkenik, gizarte sareren bat uzteanzer gertatzen den galdetzean, erdiakbaino gehiagok (%51,1) profilaezabatu eta bertako informazioeskuragarri ez dela uste du. Laurdenbatek (%25,41), berriz, informaziohorren zer gertazten den ez dakielaonartzen du. %13k profila ezabatubai baina informazioa hor geratzendela uste du. Azkenik, %2,76 profi-lak ezin direla ezabatu uste du.

Gizarte sareak erabiltzen dituen euskalgazteriaren %27 interneten bidez ezagututakobeste norbaitekin geratu da noizbait.Hauetatik, laurden batek ez du inolakoneurririk hartu pertsona horrekin geratzeko

Nola elkar-eragiten du euskal gazteriak gizarte sareekin?Kontsumo Zuzendaritzak egindako ikerketa baten arabera euskal gazteek gizarte sareak lagunekin harremanetan jarraitzeko erabiltzen dituzte

G a z t e r i a

Eusko Jaurlaritzako Kultura sailburuak,Blanca Urgellek, eta Gazteriaren zuzendaria,Natxo Rodriguezek, gazteen autonomiaerraztea zeharkako politikak aplikatuz etaerakundeen arteko koordinazioaren bidez,zerbitzuen eta ekipamenduen kalitateabermatzea, eta parte-hartzeko bideakzabaltzea helburu dituen Gazteriaren EuskalLegea aurkeztu dute. Helburu horiek guztiaklortzeko, lege berriak Gazteriaren EuskalSistema erabiliko du eta Gazteriaren EuskalInstitutua sortuko du.

Lege honen bidez, herri administrazioekgazteei azpiegitura eta zerbitzu egokiakeskaintzeaz gain, gazteen emantzipazioalortzeko eta zenbait alorretan dituztenarazoei erantzuteko beharrezkoak dituztenekintza guztiak ematea lortu nahi da.“Politika honen bitartez gaindituta geratzen

da aisialdian zentratzen zen ikuspegitradizionala, eta formula bikoitz bateraigarotzen gara; alde batetik gaztetasunazgozatzeari begiratzen zaio eta, bestetik,inoren mendetik askatzeko etaheldutasunera iristeko mekanismoakgaztearen eskura jartzen dira”, azpimarratudu Urgellek.

Helburu horiek guztiak lortzeko, gazteriarenzeharkako politika bat burutu behar da. Izanere, gazteria politikak ezingo du, orain artebezala, sail bakoitzaren politiken batuketabat izan. Politika osoak behar direnez, haukudeatzeko tresna berria sortu da,Gazteriaren Euskal InstitutuarenZuzendaritzaren bilakaera dena hain zuzenere.

Bestalde, Gazteriaren Euskal Sistemaren

sorrera ere jasotzen du lege berriak. Honekjarduera multzo artikulatu eta egonkor batsortuko du eta, gainera, eremu honetaninplikatuta dauden erakunde guztiakburutzen dituzten jarduerak ere gainhartuko ditu.

Kultura sailburuaren hitzetan “bada, orainarte arrakastarik izan ez duten orain artekoaukeren ondoren, gazteek Euskal AutonomiaErkidegoan beren itxaropenei eta premieierantzungo dien lege bat izan dezaten lortunahi du proiektu honek. Gazteriaren politikaJaurlaritzako sail zehatz baten mendetikatera eta Lehendakaritzaren bidezJaurlaritza osoarentzat transbertsalabihurtuko duen eta Gazteriaren politikarakoxedatzen diren baliabideak eraginkortasunhandiagoz kudeatzeko balioko duen Lege batizan dezaten”.

Gazteriaren Euskal Legeak gazteentzako politika oso baten aldeko apostua eginten du

1 4 • 2 0 1 1 k o i r a i l a

G a z t e r i a

Eusko Gazteen Informazio eta DokumentazioZentro Koordinatzailea. Donostia kalea, 101010 Vitoria-Gasteiz. Telefonoa: 945 019539Fax: 945 016935. http://www.gazteinfor-mazioa.net. E-Posta: gazteria@ej-gv.es

Arabako Gazte Informazio eta DokumentazioLurralde Zentroa. Probintzia plaza 13, behea.Telefonoa: 945 181700 Fax: 945 181769.http://www.alava.net/ifj. http://www.gaztein-formazioa.net.http://www.facebook/infogaztea.araba. E-Posta: informazioa@ifj.alava.net.

Gasteizko Udala. Gazte Informazioko UdalBulegoa. Espainia plaza behea. 01001 Vitoria-Gasteiz. Tefonoa: 945 161330.http://www.vitoria-gasteiz.org/omij.http://www.vitoria-gasteiz.org/gazteria.http://twitter.com/vg_gazteria.http://www.netvibes.com/omij. E-Posta: coor-dinaomij@vitoria-gasteiz.org.

Arabako Kanpuseko Gazteentzako InformazioBulegoa. Apraiztarrak 1- Unibertsitate-Pabiloia 01006 Vitoria-Gasteiz. Telefonoa:945 014336 Faxa: 945 013670. Web orria:http://www.ehu.es. http://www.gazteinfor-mazioa.net. E-Posta: vvrinfo@vc.ehu.es

Laudioko Lamuza Gazte Informazio Gunea.Lamuza 13 01400 Laudio. Telefonoa: 944034921. E-Posta: infogazte@laudiok-oudala.net.

Bizkaiko Gazteriaren Informaziorako Lurralde-Zentrua. Rekalde Zumarkalea, 30 - 1 48009Bilbao. Telefonoa: 94 6083926 / 94 6083920 /94 6083934 Fax: 94 4068791.http://www.bizkaia.net/gazteria. E-Posta:ctidj@bizkaia.net

Abanto -Zierbenako Gazte InformazioBulegoa. Bizkaia Plaza, 3 (Atzealdea) 48500Abanto-Zierbena. Telefonoa: 94 6363769. E-Posta: gazteria@abanto-zierbena.org

Ikusi Makusi Baliabide Zentroa. Areitzo, 248810 Alonsotegi. Telefonoa: 94 4980807. E-Posta: ikusimakusi@alonsotegi.net

Zornotzako Gazte Informazio Bulegoa.Zelaieta Parkea, s/n 48340 Amorebieta-Etxano. Telefonoa: 94 6300649/ 6300650 Fax:94 6300651. http://www.zornotza-gazteria.net. http://www.ametx.net. E-Posta:gazteinfo@ametx.net

Arrigorriagako Gazte Informazio Bulegoa.Gaztegune. Ugertza bidea, 1 48480Arrigorriaga. Telefonoa: 94 6001876 Fax: 946001876. E-Posta: gaztegunea@arrigokul-tura.org.

Artzentaleseko Gazte Informazio Gunea.Lehendakari Aguirre, 23 48870 Artzentales.Telefonoa: 618 645690. E-Posta:gazteplana@enkarterrialde.org.

Gaztezer Balmasedako Gazte InformazioGunea. Pio Bermejillo, 19 48800 Balmaseda.

Telefonoa: 94 6800240. http://www.balmabe-gi.com/. http://www.balmaseda.net. E-Posta:gaztezer@balmaseda.net

Barakaldoko Gazte Informazio Zentrua. SanJuan, 17 48901 Barakaldo. Telefonoa: 944789596 / 94 4789599 Fax: 94 4789599.http://www.gaztebulegoa.net. E-Posta:gaztebulegoa@barakaldo.org.cij@barakaldo.org

Gurutzetako Gazte Informazio Gunea.Gurutzetako Kultur Etxea. Balejo, 4 48903Barakaldo.. Telefonoa: 94 4789487..http://www.gaztebulegoa.net. E-Posta:gaztebulegoa@barakaldo.org

Zirtzart Gazte Informazioko Udal-Bulegoa.Basozelai, 11 48970 Basauri. Telefonoa: 944666430. http://www.facebook.com/basauri-on. E-Posta: zirtzart@basauri.net

Bermeoko Gazte Informazio Bulegoa. Gizarte-Kultura Etxea Irakaskintza, 14-16 (1. solairua)48370 Bermeo. Telefonoa: 94 6179158 Fax:94 6881518. http://www.giz.bermeo. org. E-Posta: giz@bermeo.org

Biz Bilbao Informazio Zerbitzua. ZabalgunekoEraikina / Merkatua. Zabalguneko Plaza, 1148009 Bilbao. Telefonoa: 94 4204488 Fax: 944204487. E-Posta: bilbaoiz@ayto.bilbao.net

EDEko Gazte Informazio Bulegoa. SimónBolívar, 8 - B – beheko solairua 48010 Bilbao.Telefonoa: 94 4029090 Fax: 94 4029096.http://www.fundacionede.org. E-Posta:gazteinformazioa@fundacionede.org

Txorierriko Gazte Informazio Bulegoa.Txorierri etorbidea, 9, behea 48160 Derio.Telefonoa: 688 629965. http://www.txorier-rikogazteak.com. E-Posta: oij@e-txorierri.com

Durangoko Gazte Informazio Bulegoa.Pinondo Plaza, 1 48200 Durango. Telefonoa:94 6030030 Fax: 94 6200967. infor-mazioa@durango-udala.net

Erandioko Gazte Informazioa Bulegoa.Irailaren 23 enparantza 48950 Erandio.Telefonoa: 94 6025891 Fax: 94 6025892. E-Posta: gazteinfo@erandioko-udala.net

Ermuako Gazte Informazio Bulegoa. LobianoKultur Gunea. Goienkale, 10 48260 Ermua.Telefonoa: 943 708700 Fax: 943 179166(Ayuntamiento). E-Posta: oij-gib@udaler-mua.net

Mugarri Gazte Informazio Gunea. MugarriGazte Etxea. Elizarako Sarbidearen Kalea, 248450 Etxebarri. Telefonoa: 94 4261861 Fax:94 4261861. http://www.mugarri.net.. E-Posta: mugarri@mugarri.net.mugarri.gazte@gmail.com

Galdameseko Gazte Informazio Gunea. SanPedro, 6 48191 Galdames.. Telefonoa: 618645690. E-Posta: gazteplana@enkarterri-alde.org

Gernika-Lumoko Gazte Informazio Bulegoa.Foru Plaza, nº 2 48300 Gernika-Lumo.Telefonoa: 94 6270215 Fax: 94 6257677.. E-Posta: gazteger@sarenet.es. sexuaholkular-itza@gernika-lumo.net

Getxoko Gazte Informazio Bulegoa. TangoraEtxea. Algortako Etorbidea, 98 48991 Getxo.Telefonoa: 94 4910114 Fax: 94 4660121. E-Posta: gaztebulegoa@getxo.net

Gordexolako Gazte Informazio Gunea.Molinar Plaza, 11 48192 Gordexola. Telefonoa:638 050 762. E-Posta:gazteplana1@enkarterrialde.org

Gorlizko Gazte Informazio Gunea. Krutzeta, 548630 Gorliz. Telefonoa: 94 6774000 Fax: 946774005. E-Posta: gazteria@gorliz.net

Gueñeseko Gazte Informazio Gunea.Enkarterri, 2 48840 Güeñes. Telefonoa: 946690877 Fax: 94 6690564. Web:http://www.gugaz.org. E-Posta:info@gugaz.org

Arratiako Gazte Informazio Bulegoa. IgorrekoKultur Etxea. Elexalde, 8 48140 Igorre.Telefonoa: 639 018133. E-Posta: gib-arra-tia@gorbeialdea.com.

Karrantzako Gazte Informazio Gunea. ConchaEnparantza, 1 48895 Karrantza. Telefonoa:638 050762. E-Posta: gazteplana1@enkarter-rialde.org

Lanestosako Gazte Informazio Gunea.Manuela Sainz de Rozas, 1 48895 Lanestosa.Telefonoa: 618 645690. E-Posta:gazteplana@enkarterrialde.org

Euskal Herriko Unibertsitatearen BizkaikoCampuseko Gazte Informazio Bulegoa.Sarriena auzoa, z/g, Apia Bidea (Gizarte etakomunikazio behealdea) 48940 LEIOA.Telefonoa: 94 6015100 Fax: 94 6012219. E-Posta: gazteinformazioa.leioa@ehu.es

Aterpe Leioa Gazte Informazio Zentroa.Aldapabarrena, 2 48940 Leioa. Telefonoa: 944055850 Fax: 94 4055089. E-Posta:gazte@leioa.net.

Lekeitioko Gazte Informazio Bulegoa. ElizAtea, 12 48280 Lekeitio. Telefonoa: 946243591. E-Posta: gazte-bulegoa@lekeitio.com

Mañariko Gazte Informazio Gunea. Herrikoplaza, s/n (Liburutegia) 48212 Mañaria.Telefonoa: 94 6818998. E-Posta: kultura.man-aria@bizkaia.org

Mungiako Gazte Informazio Bulegoa. AranaGoiri´tar Sabin, 13 48100 Mungia.. Telefonoa:94 6553353 Fax: 94 6553195. Email.mungia.gib-oij@astiune.com

Muskizko Gaztegune. Muskizko Gaztegune.Meatzari Plaza, 2 48550 Muskiz. Telefonoa: 946708037. http://www.muskizkogaztegunea.blogspot.com/. E-Posta:gaztebulegoa@muskiz.com

Busturialdeko Gazte Bulegoa. ZubietaerrotaEraikina, Kurtzero auzoa 48392 Muxika..Telefonoa: 670 509752.. http://www.busturi-aldekogazteplana.com.. E-Posta: gaztebule-goa@busturialdekogazteplana.com

Induma Informazio Bulegoa. Zubieta, 1648410 Orozko. Telefonoa: 94 6339945. E-Posta: infoinduma@yahoo.es.

Plentziako Gazte Informazio Gunea. Goenkale,25n 48620 Plentzia. Telefonoa: 94 6770989.E-Posta: gazteinfo.plentzia@bizkaia.org

Gazte Informazio Zentroa. Santa ClaraKultura Zentroa. Martín Fernández Villarán,z/g 48920 Portugalete. Telefonoa: 944729313 Fax: 94 4729315. Web:http://www.juventudportugalete.org. E-Posta:juventud@portugalete.org.gaztegela@gmail.com

Portugaleteko Gazte Informazio Gunea GazteGela. Zubeldia Maisua, z/g 48920 Portugalete.Telefonoa: 94 4616638 Fax: 94 4729315.Web: http://www.juventudportugalete.org. E-Posta: aulajoven@portugalete.org

Gaztebox Santurtziko Gazte InformazioBulegoa. Santurtzi Parkea, z/g 48980Santurtzi. Telefonoa: 94 4836110 Fax: 944623640. E-Posta: gib-oij@santurtzi.net

Sopelanako Gazte Bulegoa. Kurtzio KulturEtxea, Mendieta, 11 48600 Sopelana.Telefonoa: 94 4065505 Fax: 94 4065505.http://sopelanagaztea.blogspot.com..

Andoaingo Gazte Informazio Bulegoa.Ambrosia Olabide Zentroa. Pio Baroja kalea, 1.20140 Andoain. Tefonoa: 943 593911 Fax: 943304222. E-Posta: gibandoain@euskalnet.net

Arrasateko Gazte Informazio Bulegoa. GaribaiEtxea. Biteri etorbidea, 3 20500 Arrasate.Telefonoa: 943 252065 Fax: 943 252055. Weborria: http://www.gaztebulegoa.com. E-Posta:gaztebulegoa@arrasate-mondragon.net

Astigarragako Gazte Informazio Puntua.Kultur Etxea. Kale Nagusia, 48. 20115Astigarraga. Telefonoa: 943 331067 Fax: 943375244. Web orria:http://www.astigarraga.net. E-Posta: gaztein-for@astigarraga.net

Azkoitiako Gazte Informazio Bulegoa. AitaMadinabeitia plaza z/g 20720 Azkoitia.Telefonoa: 943 026027 Fax: 943 026025. Weborria: http://www.artxamendi.net. E-Posta:gib@euskalnet.net

Azpeitiako Gazte Informazio Bulegoa. PlazaTxikia z/g 20730 Azpeitia. Telefonoa: 943157160 Fax: 943 810200. E-Posta:gib@azpeitia.net

Gipuzkoako Gazte Informazio etaDokumentazio Lurralde Zentroa. Gaztegunea.Anoeta, 28 20014 Donostia-San Sebastián.Telefonoa: 900 110111 / 943 472617 Fax: 943473089 / 943 473789. Web Orria:http://www.gipuzkoangazte.info. E-Posta:ctij1@gipuzkoa.net

Gipuzkoako Campuseko Gazte InformazioBulegoa. Ignacio M. Barriola eraikina. Elhuyarenparantza, z/g 20018 Donostia. Telefonoa:943 018135 / 943 018138 Fax: 943 018230. E-Posta: svrgazte@sv.ehu.es..svrbegaz@sv.ehu.es. Koldo Mitxelena kultu-runea. Infoteka. Gazte Informazio Gunea

Koldo Mitxelena Kulturunea. Urdaneta kalea, 920006 Donostia. Telefonoa: 900 110 111 Fax:943 473089. Web orria:http://www.gipuzkoangazte.info. E-Posta:ctij1@gipuzkoa.net

Donostiako Gazte Informazio Bulegoa. Goikoajauregia. Mari kalea, 1. 20003 Donostia.

Telefonoa: 943 481435 Fax: 943 481436. Web

orria: http://www.donostiagaztea.org/gaztein-

fo. E-Posta: gazteinfo@donostia.org

Eibarko Gazte Informazio Bulegoa. Helbidea:

Portaela Kultur Etxea, Bista Eder 10. Eibar.

Telefonoa: 943 708435. E-Posta:

infojuven.ei@eibar.net

Elgoibarreko Gazte Informazio Bulegoa.

Foruen Plaza z/g, 20870 Elgoibar. Telefonoa:

943 257986 Fax: 943 257986.

http://www.elgoibar.org/webb/gazteriazalag.ht

m. E-Posta: gazteinformazioa@elgoibar.net

Errenteriako Gazte Informazio Bulegoa.

Merkatuzar. Pablo Iglesias, 3 20100 Errenteria.

Telefonoa: 943 449640 Fax: 943 449665. Web

orria: http://www.errenteria.org/gaztebulegoa/.

E-Posta: gazteria@errenteria.net

Hernaniko Gazte Informazio Bulegoa.

Hernaniko Udal Kiroldegia, Elkano z/g. 20120

Hernani. Telefonoa: 943 552185 Fax: 943

330821. Web orria: http://www.hernani.net.. E-

Posta: kirola@hernani.net

Hondarribiako Gazte Informazio Bulegoa.

Javier Ugarte 6. 20280 Hondarribia. Telefonoa:

943 644752. E-Posta: gip@hondarribia.org

Irungo Gazte Informazio Bulegoa. Foruen

Karrika, 2 behea. 20302 Irun. Telefonoa: 943

505444 / 943 505643 Fax: 943 649421. Web

orria: http://www.irun.org/igazte. E-Posta:info-

juvenil@irun.org

Lasarte-Oriako Gazte Informazio Bulegoa.

Manuel Lekuona Kultura Etxea. Geltoki kalea,

18. 20160 Lasarte-Oria. Telefonoa: 943 376181

Fax: 943 376192.. Web orria:

http://www.lasarte-oria.org. E-Posta: gaztein-

fo@lasarte-oria.org

Legazpiko Gazte Informazio Bulegoa. Kultur

Etxea, Latxartegi, 3. 20230 Legazpi. Telefonoa:

943 737203 Fax: 943 737161. E-Posta: gaz-

teria.le@legazpi.net.

Oiartzuneko Gazte Informazio Puntua.

Kontzejuarreka 2 20180 Oiartzun. Telefonoa:

943 491105. Web orria: http://www.gaz-

teoiartzun.net. E-Posta:

gazteinfo@oiartzun.org

Oñatiko Gazte Informazio Puntua. Foruen

Enparantza, 4 – behea. 20560 Oñati.

Telefonoa: 943 718257 Fax: 943 783069. Web

orria: http://www.oinati.org. E-Posta: gaztein-

formazioa@oinati.net

Ordiziako Gazte Informazio Puntua. Barrena

Jauregia Kultur Etxea, 2º - 3 20240 Ordizia.

Telefonoa: 943 805634 Fax: 943 805625. Web

orria: http://www.ordizia.org. E-Posta: gaz-

teria@ordizia.org

Tolosako Gazte Informazio Bulegoa. Antonio

Maria Labaien Kultur Etxea, Triángulo 1. 20400

Tolosa. Telefonoa: 943 670383 Fax: 943

670300..Web orria: http://www.zazpitantrian-

gulon.com. E-

Posta:gazteria@tolosakoudala.net

Urnietako Gazte Informazio Bulegoa. Idiazabal

13 20130 Urnieta. Telefonoa: 943 333973 Fax:

943 009076. Web orria:

http://www.urnieta.org.

Villabonako Gazte Informazio Bulegoa. Katea

Etxea. Kale Nagusia, 79 20150 Villabona.

Telefonoa: 943 694787. E-Posta:

gazteria@villabona.net

Zarautzeko Gazte Informazio Bulegoa. Zinema

Pilotalekua. Zigordia Kalea, 34 20800 Zarautz.

Telefonoa: 943 005122 Fax: 943 005207. Web

orria: http://www.zarautz.org. E-Posta:

gazteinformazioa@zarautz.org

http://sopelana.net.. E-Posta:oij@sopelana.net

Turtziozko Gazte Informazio Gunea.Lehendakari Agirre, 61 48880 Turtzioz.Telefonoa: 618 645690. E-Posta:gazteplana@enkarterrialde.org

Gazte Info Gazte Informazio Bulegoa.Udiarraga, 39 48490 Ugao-Miraballes..Telefonoa: 94 6322014. E-Posta:gazteinfo.ugao@ortzadar.es

Urduñako Gazte Informazio Gunea. KulturEtxea. Andra Mari, z/g 48460 Urduña.Telefonoa: 945 384884 Fax: 945 383445.. E-Posta: xarteaga@urduna.com

Sestaoko Gazte Informazio Zentroa. La Iberia,z/g 48910 Sestao. Telefonoa: 94 4956127 /4950601 Fax: 94 4956127. E-Posta: cijses-tao@infonegocio.com

Zallako Gazte Informazio Bulegoa / ZallakoGazte Zentroa. Madres Irlandesas, 4 48860Zalla. Telefonoa: 94 6391396 Fax: 94 6391288.http://www.ibilimunduan.com. E-Posta:oij@zalla.org. infogazte@zalla.org

Donostia-San Sebastian, 1 - 201010 Vitoria-GasteizTels.: 945 019 539 / 945 019 477

gazteria@ej-gv.es

EUSKO GAZTEEN INFORMAZIO ETA DOKUMENTZIO ZENTRO KOORDINATZAILEA

KULTURA SAILA DEPARTAMENTO DE CULTURAGazteria eta Gizarte EkintzaZuzendaritza

Dirección de Juventud y AcciónComunitaria

2 0 1 1 k o i r a i l a • 1 5

G a z t e r i a1 6 • 2 0 1 1 k o a b e n d u a

Deba eta Bilboko gazteen ikus-entzunezko bi pro-posamenek irabazi dute sorkuntza artistikoarenbitartez gazteak emakumeenganako indarkeriarenkontrako borrokan inplikatzera zuzenduta dagoenBeldur Barik lehiaketaren bigarren edizioa. Guzti-ra, 250 lan aurkeztu dira, iaz baino ehun batgehiago.

Lehiaketak neska-mutiko gazteak ditu ardatz,eta xede nagusia sormen artistikoa adierazpen-modu gisa sustatzea da, “Beldur Barik” jarreraagerrarazteko, hain zuzen ere, sexu-erasoen kontraegiten duen eta berdintasunezko harremanen aldeegiten duen jarrera. Horregatik, ekimen honetanmota orotako euskarriak sartzen dira: ekintzak,ideiak, bideoak, argazkiak, proiektuak, musika,dantza, argazkiak, performance-a, eskultura…Epaimahaiaren iritzia

Epaimahaia Beldur Barik proiektuan partehartzen duten erakundeetako ordezkariek osatudute (EAEko hiru aldundiak, Emakunde, EuskoJaurlaritzako Genero Indarkeriaren Biktimei La-guntzeko Zuzendaritza, Eudel eta, Berdinsarearenbitartez, udalerrietako berdintasun sailak), bai etaartean eta generoan adituak diren hiru emakumekere: Dora Salazar eskultoreak, Maite Garbayoartearen historialariak eta Saioa Olmo artistak.

Epaimahaiak bal ioets i takoa, batez ere,emakumeenganako indarkerian oinarritzen direnegiturazko diskriminazioak eta desberdintasunaksalatzeko begirada zabaldu duten lanak izan dira,bikotekidearen tratu txarretara mugatu beharrean.Gainera, emakumezkoak biktima bihurtzen ez di-tuzten lanak lehenetsi ditu, erasoei aurre egindiezaieketen emakumeenak, beste emakume etagizon batzuen laguntzarekin. Aurten mezuari for-mari baino balio handiagoa eman bazaio ere, au-rkeztutako proposamenen sormena, originaltasuna

eta freskura hartu dira aintzat, bai eta sentsazioaketa sentimenduak gogorarazteko edota hausnarke-tak eta elkarrizketak eragiteko duten gaitasunaere.

Irabazi duten proposamen biek umorea erabilidute kritika soziala egiteko, eta hori izan da, hainzuzen ere, bere ezaugarri nagusia. Irabazleakhonakoak izan dira:• 12 eta 17 urte bitarteko mailan:Proiektu irabazlea: 'Garena', Debako Sahararenaldeko gazteak (Deba). Proiektu honek ironiaz is-latzen du nagusi den feminitate ereduarekin batetorri beharrak emakumeei eragiten dien presioa:

argal egotea, modara joatea, profesional ona iza-tea, ama ona izatea… Protagonista horren guz-tiaren kontra doa eta bera ez beste inor izatea er-abakitzen du, arrakasta soziala ez edukitzea esannahi badu ere.Gainera, hiru aipamen berezi eman dira:

1.) 'Bide Onartezin hau suntsituz', Nere Oria etaAne Arrizabalagarena (Deba).2. ) 'Oihu' , Begoña Barroeta eta Rut Ro-driguezena (Lemoa).3.) 'Emakumeok beldur barik', Maite Luengo,Cristina Pérez, Ana Pérez, Ane Arnaiz eta AdrianMenciarena (Arrigorriaga).

Ikus-entzunezko proposamen bi Beldur Barik lehiaketaren bigarrenedizioaren irabazleak

G a z t e r i a 2 0 1 1 k o a b e n d u a • 1 7

Osasun sexual eta ugalkorra

Alkohol eta tabakokontsumoa murriztea da helburua

Pasa den urriaren 4 eta 27 bitartean, MedicusmundiGipuzkoak eta UPV/EHUko Erizaintza Eskolak anto-latuta, Osasun sexual eta ugalkorraren XI. Ikastaroaburutu zen Donostian. Aurtengo edizioan, aditudesberdinen eskutik, munduan zehar osasun sexualaeta ugalkorraren egoera aztertu da.

Aditu hauen artean, Peruko MovimientoManuela Ramoseko kidea den Eleana Rodríguezenpartehartzea azpimarra daiteke. Rodríguez Lati-namerikan eta, zehazki, Perun, eliza katolikoak os-asun sexualaren gainean duen eragina salatuzuen. Zentzu honetan, Rodríguezek eliza kato-likoaren hierarkiak, politikari eskuindarren la-guntzaz, abortoaren kontra egiten duen presioasalatu zuen. Abortoaren ilegaltasunak hainbatemakume oso baldintza kaxkarretan abortatzerabehartzen ditu eta, ondorioz, hainbat emakumehil egiten dira bortatzeagatik.

Dena den, abortoak zein baldintzetan burutzendiren ez da osasun sexual eta ugalkorraren ingu-

ruan den arazorik handiena. Izan ere, munduan(baina batez ere herrialderik txiroenetan), urtero,500.000 emakume baino gehiago hil egiten diraamatasunarekin zerikusia duten faktoreengatik.Era berean, Nazio Batuen arabera, munduan direngaixotasunen %18ak osasun sexual eta ugalkor-rarekin zerikusia du, hala nola, HIESa edota beste-lako sexu-transmisiozko gaixotasunak.

Munduko hainbat lurraldeetan emakumeek ezdute bere sexualitatearen inguruko kontrolik. Lur-ralde hauetan, emakumeek ez dute bere harre-man sexual, ezkontza edota izan nahi duten seme-alaben kopuruaren gaineko kontrolik eta, ondori-oz, bere bizitzaren zati handi bat haurdunaldi eta-haurren zaintzan ematen dute. Honek guztiak,emakumeen garapena oztopatzen du, lan horiekbetez ezin baitute lan merkatuan barneratu.

Aurtengo edizioan ere, aipatu gaietaz aparte,bestelako gai hauek ere jorratu dira: pertsonenorientazio eta nortasun sexuala, osasun sexual eta

ugalkorraren eta pobreziaren inguruko harrem-ana, pertsonen esplotazio sexuala edota ohikomaskulinitate eredua zalantzan jartzea.

Euskal Autonomia Erkidegoko Men-pekotasun Planak gazteen arteanalkohol eta tabakoaren kontsumoamurriztea du helburu. Izan ere, gurelurraldean adingutxikoek 13 eta 14urte bitartean hasten dira alkoholakontsumitzen, bataz beste, Europakobeste herrialdeetan baino bi urtelehenago. Hori dela eta, EAEkoMenpekotasun VI. Planaren xedee-tako bat kontsumo honen hasieraahalik eta gehien atzeratzea izangoda. Plan berria, Osasun eta Kon-tsumo Sailburua Rafael Bengoak, Os-asun Sailburuordea Jesús María Fer-nándezek eta DrogomenpekotasunZuzendaria Celina Peredak aurkeztudute.

Alkoholaren kontsumoaren hasieraatzeratzea eta oro har bere kon-

tsumoa murrizteaz gain, plan berriaktabakoaren kontsumoa ere murriztunahi du. Zentzu honetan, esfortzuberezia egingo da gazteenen arteantabakoaren kontsumoa murrizteko,nolabait ere, bestelako drogenkontsumorako sarbidetzat hartzenbaita, hala nola, haxixa.

Droga ilegal gogorren kontsu-moak beheruntz jo badu ere, hero-ina eta kokainaren kasu, alkohola etatabakoaren kontsumoak ez du gorabehera handirik izan.

Bestalde, aurkeztu berri den planhonetan ere kanabisaren laborantza,salmenta eta kontsumoa arautu nahida. Drogen menpekotasunetatik at,planak ere internet, gizarte sareedota bideojokoekiko menpekota-sunak ere aurreikusten ditu.

• 12 eta 17 urte bitarteko mailan:Proiektu irabazlea: 'Inondik inora',Ainhoa Artetxe, Itxaso Larrinaga,Iratxe Martin, Libe Kerroum, MartaFantova, Amaiur Macias, Alazne Las-tra, Unai Elizalde, Koldo Olabarri etaAnakoz Merikaetxeberriarena (Bil-bao). Umorezko film labur honekargi eta garbi erakusten du zeinenabsurdoak eta arbitrarioak direnagindu sexis tak. Alderantz izkomundu bat irudikatu dute, non natu-raren kontrakoa depilatzea, argalegotea edota heterosexuala izateaden, non emakumeek ez duteneuren sentimenduez berbarik egiteneta gizonezkoak euren bizitza sexu-alagatik diren epaituak.

Maila honetan, halaber, aipamenberezi bi eman dira:

1.) 'Ausartu'. Alazne Etxeberria,Olaia Altuna, Idoia Malcorra etaLore Gallastegirena. (Tolosa eta So-raluze).2. ) 'Beldur bar ik sortu' , MaiteMugerza Ronse eta Mayi Martiare-na Litagorena. (Deba).Aurkeztutako lanetatik, 147 lan 1

eta 17 urte bitarteko neska-mutikoeizuzenduriko mailari dagozkio, eta

103, berriz, 18 eta 26 urte bitartekogazteen mailari.Aurkeztutako proiektu gehienaktaldekako lanak dira, eta, horietakobatzuk, ikaskideen artean egin-dakoak; beraz, parte hartu dutengazteen kopurua nahiko handia da.Lehiaketak 1.000 euroko sari bi aur-reikusten ditu maila edo kategoriabakoitzerako, hain zuzen ere, 12-17urte bitartekoentzat eta 18-26 urtebitartekoentzat. Berritasun gisa, au-rten, 300 euroko sari berezia gehituda; www.beldurbarik.org web orri-aldearen bitartez egingo den herri-bozketa batek erabakiko du nori emansaria. Udal batzuek, gainera, herrimailako sari propioak deitu dituzte,udalerri barruan aurkeztutako lane-tarako. Sari banaketa ofizialaazaroaren 26an izan zen, DonostiakoKursaal Zentroan, azaroaren 25eko(Emakumeenganako Indarkeriarenkontrako Nazioarteko Eguna) BeldurBarik! kanpainaren kariaz antolatutako“Topaketa 2011” jaialdiaren amaieraekitaldian, eta, bertan, hainbat jar-duera antolatu ziren egun osoan,kolektibo eta elkarte feministek di-namizatuta.

G a z t e r i a

The Free Ball talde bartzelonarra izan da Bilbao Hiria Pop-Rock 23. Lehiaketaren ira-

bazlea; Metal esparruan, berriz, irabazleak Echovolt cadiztarrak izan dira. Era berean,

Dr.Skyloop bizkaitar bikotea Bestelako Joerak ataleko irabazle suertatu dira.

The Free Ball taldeak egiten duen musika (Echovolt taldeak bezala 5.000 euro ja-

soko ditu lehen saria irabazteagatik) Belle & Sebastian, Housemartins o Blur talde bri-

taniarren musika oroitarazten du. Demo bakarrarekin Bartzelonako prentsaren atent-

zioa deitzea lortu zuten. Urtearen hasieran, talde gazte honek jada bere lehen diska

kaleratu zuen, eta jada izen handia egitea lortu dute. Taldeak klarinete eta bestelako

aireak erabiltzen ditu. Pop-Rock atalean Dr.Maha´s Miracle bilbotarrak eta Giranice gi-

puzkoarrak geratu dira bigarren eta hirugarren hurrenez hurren.

Echovolt taldeak Metal ataleko lehen saria irabazi du eta Chiclana de la Fronteran

du jatorria. Taldeak jada 10 urte beteko ditu datorren urtean eta 2009an ‘In Control’

diska argitaratu ostean, 2012an beste diska bat argitaratzeko asmoa du. Udazken ho-

netan bertan, Javi Marssiano, O´Funkillo taldeko kitarjole ohiak Cadizeko Imagina are-

toan aritu zen Echovoltekin batera jotzen. Atal honetan, bigarren saria Khous nafar

taldearentzat izan da eta hirugarrena, berriz, All Reasons talde bizkaitarrarentzat.

Dr.Skyloop bikotea, Sanchesqui eta Lupo de Olimpic osatua, izan da Bestelako Jo-

erak ataleko irabazlea. Atal honetako bigarren saria Javier López ekoizlearen Thomp-

son ekimenarentzat izan da.

Bilbao Hiria Lehiaketaren aurtengo edizioan 541 taldek hartu dute parte eta

hauetatik 40k Bilborocken izan diren finaletan hartu dute parte. Aurreko edizioetan

Sidonie, Su Ta Gar, Platero y Tú, Australian Blonde, Manta Ray, We are Standard, El co-

lumpio asesino, El Mentón de Foggarty edota Athom Rumba bezalako talde ezagunek

hartu dute parte.

Bilbao HiriaLehiaketako irabazleak

Gautxoriak ostiralean gaueko hamaiketatik eta larunbat goizeko ordubiakbitartean (ordutegi batzuk alda daitezke goizeko zerbitzuekin koordinatzeko)eta larunbatetan gaueko hamaiketatik eta igande goizeko zazpiak bitarteandabiltza (ordutegi batzuk alda daitezke goizeko zerbitzuekin koordinatzeko).

G-1: ARABELLA- MOYUA.G-2: OTXARKOAGA- PLAZABIRIBILA.G-3: LARRASKITU- PLAZABIRIBILA.G-4: LA PEÑA- PLAZA BIRI-BILA.G-5: SAN ADRIÁN/MIRIBIL-LA- PLAZA BIRIBILA.G-6: ALTAMIRA/ZORROTZA-PLAZA BIRIBILA.G-7: MINA DEL MORRO-PLAZA BIRIBILA.G-8: ARANGOITI- PLAZABIRIBILA.

Ordainketak soilik Creditrans txartelaren bidez egin ahal izango dira, diruarenerabilera ekiditzeko.

Bilboko Udalak, Informazio eta KomunikazioTeknologietan murgildurik dagoela erakusteko, 39auzoetan zehar sarera dohainik sartzeko guneakedo Wi-Fi guneak ezarri ditu. Seinaleak 200 batmetroko irismena du eta ez du zenbait web orri-etara sartzea baimentzen, hala nola, por-nografikoak, bortxakerizkoak, eta ez du bai-mentzen ezta ere filmeak deskargatzea.

Wi-fi guneak Deusto: Plaza Levante, Plaza Ibarrekolanda, CruceC/ Ganeta-Jata, Parque de la bombeadora, ParqueBotica Vieja.Uribarri: Plaza Iturriondo, Zabalbide 75, PlazaTomás Zubiria Ybarra, Plaza Funicular, PlazaMoraza, P. Celso Negueruela. Otxarkoaga-Txurdinaga: Plaza Kepa Enbeita,Parque Europa. Begoña: Virgen de Begoña, Plaza del Carmen,Plaza Basarrate. Ibaiondo: Plaza Nueva, Plaza La Cantera, P. Bilbao

la Vieja, Jardín la Floresta, Jardines de Gernika,Plaza Doctor Fleming, Parque Ibaieder, PlazaZumarraga Polideportivo, P. Santo Tomas Meabe. Abando: Jardines de Albia, Plaza Indautxu. Rekalde: Iralabarri, Plaza Kirikiño, ParqueErrekalde, P. Media Luna, Parking Residentes,Parque Amezola, Plaza acceso colegio S. Corazón. Basurto-Zorroza: Plaza Aita Donosti, Parque C.Astillero, Frontón, Parque Lezeaga, Plaza ErmitaSan Nikolas.

Wi-Fi guneak Bilbon

1 8 • 2 0 1 1 k o a b e n d u a

Bilboko Udaleko Euskara, Gazteria eta Kirol Sailak eta inter-neteko nontzeberri.com kultur atariak Bilblogari euskarazkoblogen lehiaketako sariak banatu zituzten pasa den azaroaren

30ean.Lehiaketan 45 blogek eman dute izena, eta horiek izan diraaurtengo sariak eskuratzeko lehiatu direnak. Edizio honetan osoparte-hartze handia izan da eta joan den urteko marka gaindituegin da. Mota askotako blogak heldu dira lehiaketara eta guztietangaur egungo gazteek dituzten zaletasunak, kezkak eta ilusioaknabarmentzen dira (kirola, moda, dantzak, bidaiak, musika, EuskalHerria, geografia, genero berdintasuna, osasuna, elikadura, zinema,hiriak,...).

Julen Gabiria idazle eta euskal blogari aitzindariak eta KarmelePerez de Urraza UPV/EHUko irakasleak honako irizpideak baloratudituzte saridunak erabakitzerakoan: euskararen maila, kalitate liter-arioa, diseinua, gaurkotze maila eta atarien originaltasuna.

Blog tematikorik onenaren saria blog biri eman zaie, biak ala biakkalitate handikoak direlako. Sarituek hirurehun bana euro jaso dute.

Blog pertsonal onena Irune Jimenez Gonzalezen Nonhahi,irunepe.wordpress.com blogak irabazi du. Taldeko blog onena, berriz,Gontzal Zapatel eta Iker Etxarriren Drogak, drogaworld.blogariak.net.

Bilblogari sariak

The Free Fall Band taldea izan da aurtengo Bilbao Hiria lehiaketako irabazlea Bilborock

G a z t e r i a

Bilboko Arte Berreginen Museoak,jarduera programa zabala eskaini-ko du gabonetako jaietan. Umeei

zuzendutako tailerrak, itzal txinatarraketa 3 urtetik beherako umeei zuzenduta-ko ikus-entzunezko ikuskizun ludikoa,eta Christina Rosenvingeren kontzertuaizango dira aldi baterako “Greziar sime-tría. Belleza al desnudo” eta “Troia” era-kusketei gehituko zaizkien jarduerak.

Abenduaren 27an, 28an eta 29an, 8eta 12 urte bitarteko umeei zuzenduta-ko tailerrak eskainiko dira, euskaraz.Tailerren izenburuak “Pergamotik pape-rera”, “Heroiekin bidaian” eta “Landaragalantak” izango dira, eta partaideekartean eta kulturan era atseginean etadidaktikoan sartzeko aukera izangodute. Abenduaren 27an, “Pergamotikpaperera” tailerrak, pergaminoa nola etanon asmatu zen argituko du. Abendu-aren 28an, bertara hurbiltzen direnekTroiara bidaiatuko dute, kliken erakuske-taren bitartez, eta Troiaren istorioariburuzko diapositiba mitologikoak egingodituzte. Abenduaren 29ko, tailerrean,Olinpoko jainkoen eta jainkosen landa-reekin lorategi bat egingo dute.

Izena emateko epea abenduaren13tik aurrera egongo da zabalik. Taile-rretan parte hartzeko, ume eta egunbakoitzeko 3 euro ordaindu beharkodira, eta pertsona bakoitzak 4 partaideinskribatu ahal izango ditu, gehienez.

Abenduaren 30ean, 19:00etan, hel-duei zuzendutako itzal txinatarren ikus-kizun bat dago programatuta. Itzal txi-natarrak jolas herrikoia eta artea dira,eta argi iturri baten eta pantaila edohorma baten artean eskuak jartzeanoinarritzen da. Eskuak jartzeko modua-ren eta eskuen mugimenduen arabera,mugitzen ari diren zenbait izaki irudi-katzen dira pantailan. Ikuskizuna muse-ora sartzeko sarreraren prezioaren ba-rruan dago.

Itzal txinatarren artearen bitartez,ikusleak irudi eta istorio iradokigarriak

nola egiten eta desegiten diren era natu-ralean ikus dezake.

Umeei zuzendutako ikuskizunaUrtarrilaren 3an eta 4an, 18:00etatikaurrera, “Imaginart” taldearen “Sensa-cional” ikus-entzunezko ikuskizuna es-kainiko da. Sensacional, 18 hilabetetik 3urtera bitarteko umeei zuzendutakoikus-entzunezko sentsazio espazioa da.Lurzoru zuri bigunean, alde guztietatikhedatzen diren irudien eta soinueneztandak, ikusmen eta entzumen esperi-entzia harrigarria eskainiko die txikienei.

Emanaldiak arratsaldeko 18:00etaneta 18:45ean izango dira, eta emanaldibakoitzean 15 umek hartuko dute parte.

Aldi baterako erakusketakBestalde, Berreginen Museora doazen bisi-tariek, “Greziar simmetria. Belleza aldesnudo” Erakusketa bisitatzen jarraituahal izango dute. Museoak, edertasunakantzinako greziarrentzat zuen esanahia-ren eta greziarrek edertasuna ulertzekozuten moduak mundua ikusteko eran etaedertasunaren kontzeptuaren garapeneanizan duen eraginaren ikuspegi didaktikoaeskaini nahi du, guztia ere mendebaldekozibilizazioaren testuinguruan.

Erakusketa honetan, Museoko arteberreginen bilduman dauden artelangreziar bikainez baliatuz, Grezia zahar-rean edertasunaren ideia markatu zutenfuntsezko kontzeptuak erakusten dituenibilbidea eskaini nahi du.

Playmobilen klikekin egindako “Troia”erakusketan, Museoak Troiako Gerrakoziklo epiko handiaren lau une eskainikoditu. Erakusketaren barruan historia mi-tologiko laburra ere egongo da, eta harenbitartez, helduek, dioramatan ikus daite-keen Troiaren istorioa kontatu ahal izangodiote umeei. Playmobilen irudi ezagunekTroiako zikloko lau eszena irudikatukodituzte: “Parisen epaiketa”, “Helenarenbahiketa”, “Hektor eta Akilesen arteko bo-rroka” eta “Troiaren deuseztapena”.

Gazteentzako programaerakargarria Berreginen MuseoanUmeek papera egiten ikasiko dute, Troiara bidaiatuko dute kliken eskutik

eta lorategi bat egingo dute jainkoen landareekin

2 0 1 1 k o i r a i l a • 1 9