2010-1 PROBA IDATZIA |L A...2010/03/13 · •2 • 1. Aurkezlearen arabera, Mikel Irizar A besteak...

Izena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Deiturak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

UlermenaENTZUTEZKOAREN ULERMENAIRAKURMENA LEXIKOA

2.atala

90min

IDAZLANA 20 10 55 min.

ESALDIAK BERRIDAZTEA 10 – 25 min.

Egindakoa gainbegiratzeko 10 min.

Guztira 50 27 2h 30m

IRAKURMENA 10 – 45 min.

LEXIKOA 10 – 10 min.

Erantzun-orria betetzeko 5 min.

PROBA IDATZIA Puntuazioagehienez

Puntuazioagutxienez

Proposaturikodenbora

1.atala

60min

▼

• Entzutezkoaren ulermena ariketa burutu ondoren, EGAren Proba Idatzia hasten da.

• LEHENENGO ATAL HAU egiteko denbora: ordubete.

• Barruan erantzun-orria daukazu. Orri hori zuzenduko da irakurgailu optiko bidez.(Erantzun-orria bete tzea rekin era horretako zuzenketari berariazko onespena ematen diozu)

• Hurrengo laukian, ariketak, puntuazioak eta denbora banaketa:

1

201 0 -1

APROBA IDATZIA | LEHENENGO ATALA

• 2 •

1. Aurkezlearen arabera, Mikel Irizar

A besteak beste, mahastizain, komu-nikatzaile eta bankaria da.

B komunikazio alorrean aritu da, batikbat.

C denontzat ezagunak diren lanakegindakoa da.

2. Mikel Irizarrek, berriz, blogean bereburua aurkezteko,A dio ezen klinikan egon zela gaixorik.

B leku askotan lan egin duela dio.

C Ormaiztegin jaiotako banketxekoisatsa dela dio.

3. 2005eko martxotik blogari ari da,

A nahiz eta azkenaldi honetan nahikoutzia duen.

B eta, gainera, azken boladan blogarilanek gaina hartu diete beste lanbatzuei.

C eta saltsa guztietako iritziak ematenditu.

4. Elkarrizketatuak

A zenbait espezialistaren aurkakojarrera du.

B espezialista izan baino nahiago dugai ugaritan aritu.

C sakonduz maisutasuna lortuko duelauste du.

5. Ikasle garaian, Mikel Irizarrek

A batez ere, aitaren semea izatenikasi zuen.

B batetik bestera jo zuen, garbi ezzuelako zer egin.

C ez zuen ikasketa askorik egin.

6. Mikelen aitak

A Irizar kooperatiban gerente lanakegin zituen.

B ahalegin handia egin zuen Mikelekikasketak bertan behera utz zitzan.

C enpresan oinordeko izateko prestatunahi zuen Mikel.

7. Zazpi urte zituela

A Donostian ematen zuen aste osoaMikelek bakarrik.

B Mikelek nahastu egiten zituenmarianistak eta maristak.

C trenez bakarrik ibiltzen zen batetikbestera.

8. Donibane Lohizunen, Mikelek

A gerran ari zen osaba ezagutu zuen.

B frantsesa ikasi zuen osabarenlaguntzaz.

C urtebete eman zuen eskolan.

9. Mikelen ikasketen ibilbidean

A hizkuntzek baino ez zuten lekurik.

B aitak eragin handia izan zuen.

C aita izan zuen beti hizkuntza ikaske-tetan gidari.

10. Zergatik joan zen Madrilera?

A Aitak Mikel Irizarreko enpresaburuizatea nahi zuelako.

B Aita bertara joan zelako, familiahemen utzita.

C Aita bertara joan zelako lanera.

ENTZUTEZKOAREN ULERMENA AHOZKO PROBA | LEHENENGO ATALA

• Ariketa honetan bi grabazio zati entzungo dituzu. Behin entzungo duzu zati bakoitza.• Ariketetan, erantzun egokiena edo zuzena aukeratu behar duzu. Bakarra.• Erantzun okerrengatik ez da pun tu rik kenduko.• Atal honek 10 puntuko balioa du.

ENTZUTEZKOAREN ULERMENA I

• 3 •

11. Mikelen familia urte askoan

A bi gelako etxe batean bizi izan zen.

B barnetegietan bizi izan zen.

C amaren jaiotetxera joaten zen ikas-turtea igarotzera.

12. Beraren ustez, garrantzitsua da

A sustraiak beti leku berean izatea,inora joan gabe.

B bertan jaiotzea, bizitzea eta lan egi-tea.

C batetik bestera ibiltzea, baina sus-traiak galdu gabe.

13. Soldatapeko lehenengo lana

A presaka aurkitu behar izan zuen.

B Beasaingo klinikan izan zuen egunosoz.

C Beasaingo klinika batean egin zuen,lagun batek eskainita.

14. Soldatapeko lehendabiziko lanaegin zuen garaian

A Bilbora joaten zen, ikasketak buka -tzeko asmoz.

B asteburuetan Bilbora joaten zenneskalaguna ikustera.

C ikasketak amaitu berritan ezagutuzuen egungo bikotekidea.

15. Zein izan zen Goiena Komunikazioproiektuaren hasiera?

A Arrasate Press, 1988an.

B Joxe Arantzabalek bultzatutakoArrasate Press egitasmoa.

C Musika baino jorratzen ez zuenaldizkari bat.

16. Lehen artikuluak, non idatzi zituen?

A Arrasate Press-en, musikari buruzkoartikuluak.

B Madrilera bidali zuen Zeruko Argia-n.

C Zeruko Argia aldizkarian.

17. Arrasate Telebistan

A musika saio bat aurkeztu baino ezzuen egin.

B besteak beste, aurkezle eta saioarduradun lanak egin zituen.

C komunikabidea handitzea lortuzuen.

18. Toki hedabideen egitasmoa

A sendotzen ari zen, Arrasaten bainogehiago inguruko herrietan.

B handitu egin zen inguruan bestetelebista batzuk sortu zirelako.

C sendotuz joan zen Arrasaten etainguruko herrietan.

19. Debagoienako egitasmo berriaaurrera eramateko,

A Mikel aukeratu zuten eta euskalgin tzanohi baino gehiago ordaindu zioten.

B ez zuten diru arazorik izan.

C Mikelek Kutxan baino soldata askozhandiagoa jaso zuen.

20. Debagoienako Goienak

A Euskal Herri osora zabaldu den egi-tasmoa sortu du.

B Mikel izan du zuzendari urteaskoan.

C ibar horretako komunikabideak batuzituen.

ENTZUTEZKOAREN ULERMENA II

Entzun ahala, markatu aukeratzen dituzun erantzunak.

Amaieran, grabazio guztiak entzundakoan, erantzun-orrian markatubehar dituzu erantzunak: zenbakiaren arabera, aukerari dagokion laukitxoa.

Erantzun-orri hori zuzenduko da, ez orrialdeotako markak. ▼

• 4 •

agdaden morroi bat bazela ikastolan

irakurri genuen. Dayoub zuen izena,

eta, Heriorengandik ihesi, Da youb -

ek hiri apartatu batera alde egin

zuen nagusiak utzitako zaldian.

Dayoubek ez zekien jakin heriotza hiri apartatu

hartan izango zuela bere zain, eta kearen bel-

durrez sutara jotzea bezala zela ihes egite hura.

Heriotzari ezin zaiola alde egin esan zigun

andereñoak, ez dagoela esperantzarik. Eta Irak

oso herri tristea iruditu zi tzaigun orduan.

Ipuinaren bigarren zatia irakurri izan

bagenu, jakingo genuen, Dayoub ispilu egile

baten etxera iritsi zela azkenean. Hark bere

dendara jaitsi zuela, eta bere dendan milaka

ispiluren erdian kokatu zuela Bagdadeko

morroia. Islak bere bidea egin zuen, eta ispi-

luen erdian, Dayoub bat zena mila Dayoub

bihurtu ziren. Hala, heriotzak, bere bila joan

zenean, nahastuta, ispilu bat eraman zuen besa-

pean bera zelakoan. Ispilu haietan ikusi genuen

bazegoela eskapa bidea. Baita ordaindu gabe

alde egiteko ere. Azken urteotan, albisteak en -

tzuten ditudan bakoitzean, Irak esperantzarik

gabeko herria dela iruditzen zait berriro.

Jendea beldurrez bizi da. Heriotza Bagdadeko

merkatuan ibiltzen baita goizero, hiltzailearen

karta jokoan bezala, morroiei keinuka. Eta

morroiak alferrik hartuko du nagusiaren zaldi-

rik onena handik urrutiratzeko. Bagdadetik

urruti ere ispilu egile denak herio tzarentzat ari

dira lanean.

Amets ArzallusBerria, 2005-05

(Moldatua)

B

21. Nolakoa da Dayoub Bagdadeko morroiaren istorioa?

A Andereñoak irakurritako bi zatietatik berak amaiera tragikoduna zuen gustuko.

B Bi amaiera ditu: bata, tristea; bestea, aldiz, pozgarria, ispiluaren trikimailuarekin herio -tzatik ihes egitea lortzen baitu.

C Bigarren kontakizunean morroiak ihes egitea lortzen du, ispilu denda baten jabeak ederkiezkutatu baitzuen.

22. Idazleari, zer dakarkio gogora kontakizunak?

A Azken urteotan ipuineko heriotza Bagdadeko merkatuan eta non-nahi dabilela, bere kei-nuekin hainbat jende hil tzen.

B Irakeko jendeak oraingoan ez duela itxaropenerako aukerarik, lagundu liezaieketenak ereheriotzaren alde jarri direlako.

C Itxuren arabera, gaur egun irakiarrek ez dutela zaldi azkarrik heriotzari ihes egiteko, eztaispilu egilerik ere.

ISPILU EGILEARENA

IRAKURMENA

Irakurri hurrengo hiru testuak eta aukeratu erantzun zuzenak.

Erantzun okerrengatik ez da punturik kenduko.

Erantzun-orrian markatu behar dituzu erantzunak: zenbakiaren arabera, aukeraridagokion laukitxoa. Erantzun-orri hori zuzenduko da, ez orrialdeotako markak.▼

ISPILU EGILEARENA

• 5 •

23. Zer dio ETBko txoritxoari buruz?

A Oraindik ere oroitzen dela berak eta zuzendariak zer ustekabe handia hartu zuten lehe-nengo marrazkiak ikusi zituztenean.

B Sorreratik, bi kateetan ETBren sinboloa zena aldatzea erabaki okerra iruditu zitzaiola.

C Azken hamar urteotan ETBren zuzendaritzan egon den taldeak moldatzea erabaki zuela.

24. Zer ezaugarri zituen ETBren ikurrak?

A Txoriaren sortzaileak irudia aurkeztu, eta zuzendariak txorrotxioaren ideia gehitu zuen.

B Jatorrizko txantxangorri koloretsuaren kantari beste doinu bat ipini zioten.

C Hollywoodeko ereduarekin hasi ziren, eta gero nazioarteko teknikariekin garatu zuten.

25. Zer kritikatzen du bereziki?

A Ikur ospetsuak luzaroan egoten direla aldaketarik egin gabe, esaterako Coca-Cola edoMGMren lehoia.

B Orain hamar urte ezabatu zutela ikur bilakatua zen irudia, eta jadanik ez dagoela zer eginik.

C Aldaketa erabaki zutenek ez zutela batere sentsibilitaterik erakutsi egokitzapena egiteko.

ETA NIK TXORIA NUEN MAITE

ETA NIK TXORIA NUEN MAITE

amazortzi urte-edo –1983tik 2001era

bitartean– egin zituen jato rrizko txori

zuri-berde-gorriak ETBren pantaile-

tan, era batez edo bestez, bai lehen

katean eta baita bigarrenean ere.

Baina orain hamar urte ardura-lane-

tan ziharduen zuzendaritzak erabaki zuen

ETBrekin batera sortutako txoria eraz eta mol-

dez aldatzea. Penaz hartu nuen aldaketa, egoki -

tzat sumatzen ez diren erabakiek sorrarazi ohi

duten samindura punttuaz.

Gogoan dut Kike Gomez de Segurak Luis

Iriondo ETBren lehen zuzendariari eta bioi txoria-

ren nondik norako grafismoa azaldu zigun eguna,

1983an. Begiak itxi eta bertatik bertara ikusten

ditut, mahai gainean, paper zuri handietan marraz-

tutako txantxangorriaren hego koloretsuak, papar

gorriz eta mokoa zabal-zabalik, kantari.

Izan ere, gaur egun inor gutxi gogoratu arren,

txori hura ez zen irudi hutsa, audioa ere bazuen,

eta nolabaiteko sintonia gisa benetako txantxan-

gorriaren txorrotxio-grabazioa zerion. Oinarrizko

ideia Luis Iriondorena izan zen. Ikurtzat anima-

liak irudikatzeko ohitura erabat zabaldua zen

Europako iparraldean eta Luisek pentsatu zuen

txantxangorri kantariak nabarmen adieraz zeza-

keela euskal sena. Eta txioka jarri zuen, berriz,

Metro-Golden-Mayer ekoiztetxearen lehoiak

orroa egiten zuen arrazoi berberagatik. Ani ma -

zioa Cannes-en landu zen lehenik eta Nashvillen

ekoiztu, gero. Laster asko nazioarteko telebista-

merkatuan ikurrik berezienetakoa bihur tu zen.

Nabarmenenetakoa eta ezagunenetakoa. Baina…

Baina orain dela hamar urte inguru edo,

gaurkotasunaren eta eraberrikuntzaren aitzakiaz,

modernitatearen izenean alegia, egun batetik

bestera ia hogei urteko tradiziotxoa hautsi zuten

batere beldurrik eta espanturik gabe. Jakina gau-

zak gaurkotu behar direna; jakina irudiak erabe-

rritu egin behar direna; baina aldaketak astiro

egiten ere jakin behar da –apal, alegia–, errorik

hautsi gabe, jauzi nabarmenik gabe, apurka-

apurka, pittinka, ia inor ohartzeke. Halakoetan

klasikorik klasikoena Coca-Colaren etenik

gabeko aldaketa da, 125 urtez aldatzen ari baina

aldaketarik txikerrena ere sekula egingo ez balu

bezala. Eta, ez ahaztu gero, MGMren lehoiak,

oraindik ere, orroa egiten jarraitzen duela lauro-

geitaka urteren bueltan. Gu, ordea, matxinsaltoa

bezala, alde batetik bestera beti urrats berritan,

sekula geldirik egon ezinik.

Orain hamar urteko zuzendaritzak erabaki bi

hartu zituen aldi berean: bata, txoria moldez

aldatu; eta, bestea, pantailatik desagerrarazi.

Oraingo zuzendaritza berriak bigarren hau kon-

pondu du. Lehenak, ostera, konponketa zailagoa

du eta gainera, honezkero, nahita ere…

Amatiño. Eibar.org, 2010-01(Moldatua)

H

• 6 •

EUROPAR BATASUNA, IPAD-A ETA FEDEDUNAK

pple-k ez omen ditu bezeroak, fede-

dunak baizik. iPod eta iPhone

ohiko izen bilakatu zaizkigunetik,

marketingak eta errealitateak bat

egin dutela esan beharko genuke;

biek bat egin dezaketen puntuan, alegia, kon -

tsumoan. Esaera edo esamoldea Europar

Batasunari aplikatu nahiko bagenio ere an -

tzeko zerbait esan beharko genuke, fedea

behar baita egungo batasun ereduan sinesteko,

geroz eta gehiago, esango genuke, bere hain-

bat eta hainbat zutabe edo oinarri erortzeko

puntuan daudelako. Eta, Lisboako Itunak justu

horixe bila tzen bazuen ere, Europar

Batasunak bere burua berritzeko edo berras-

matzeko geroz eta arazo handiagoak dituela

ikusten da. Apple enpresak bizpahiru irakas-

pen eman beharko lizkioke, beharbada, ea non

aurki dezakeen Europar Batasunak bere iPad-a.

Diseinu ederreko zerbait, erakargarria, jostailu

askorekin eta, horretaz guztiaz gain, erruz sal-

duko dena, jendeak erosi egingo duena. Eta

hortxe ditu sekulako arazoak gaurko Europar

Batasunak.

iPad-a Europar Batasunarekin alderatuko

bagenu, bata, garapen aldetik, eremu itxia dela

esango genuke. Apple enpresak, nolabait esa-

teko, ez dizu uzten, ohiko ordenagailuek egi-

ten duten legez, zeure erara garatzen, «zeu-

rea» egiten, neurri batean. Eta bere inguruan

sekulako negozioa muntatu du, eremu itxian

baina bezeroz gainezka, bezero askori eta

askori zer interesatzen zaion jakinda eta,

ondorioz, eremua era neurtuan zabalduz beste

baliabide ba tzuetara (asteazkenean iragarri eta

erakutsi zutenez, egunkarien eta liburuen

mundura, horrek zer-nolako iraultza suposa-

tuko duen –suposatuko baldin badu– ikusteko

badago ere).

Europar Batasuna, izatez, ez da eremu

itxia, baina, iPad-aren antzera, ezin duzu

zeure erara garatu, ezin duzu «zeurea» egin.

Estatu berri bati irekitzen denean, kide berriak

dagoena onartu eta aplikatu behar du; joko

arauak markatuak ditu eta erabil ditzakeen

tresnak finkatuak daude. iPad-aren antzera,

sekulako negozioa dago bere inguruan, nahiz

eta Europar Batasunaren aurrekontua oso

eskasa izan bere barne produktu gordin osoa-

rekin alderatuta. Baina diru asko mugitzen da

hor, Bruselan eta Bruselako egituren ingu-

ruan. Estatuek kontrolatzen dute hori, eta hor

mugi tzen dakitenek. Baina, berez, bezerorik

gabe ari da gelditzen, azken bezeroa herritarra

dela adosten badugu, behinik behin.

Orain, Lisboako Itunean, Europar

Batasuna apurtxo bat bederen herritarren erara

garatzeko aukeraren bat egon daitekeela esa-

ten zaigu, Herritar Ekimenarekin. Tresna hor

dago, baina tresna hori bera ere garatu gabe

eman digu Lisboako Itunak, eta oraindik ez

dakigu ez nola eta noraino garatuko duten, ez

noiz sartuko den indarrean. iPad-ak ezertarako

balio ez duen eta erabili ezin daitekeen aplika-

zio bat agerraraziko balu bere mahaigainean

sekulakoak eta bi entzun beharko lituzke. Ba,

hain justu, horixe da Europar Batasunak

Lisboako Itunarekin egin duena (Herritar

Ekimenarekin, gorputz diplomatiko europa-

rrarekin...). Eta herritarrak lasai, Europar

Batasunak bere amarruak eta gezur txiki edo

handiak saltzen nahiko ondo ikasi baitu azken

urteotan.

Baina hori baino askoz gehiago beharko

du europar integrazioak aurrera egin nahi

badu: euroaren gunea kili-kolo dago, merkatu

bakarra arriskuan, herritarren atxikimendua

inoizko punturik baxuenean, mugak zehaztu

gabe oraindik, arkitektura instituzional berri-

tua edo itxura berritua finkatu gabe... Krisia

ekonomikoa, soziala eta instituzionala da, eta

hori ezingo du Lisboako Itunarekin tapatu

iPad-a bailitzan. Diseinu hutsa eta marketina

alferrikakoak dira bezerorik gabe. «Mugikorra

eta ordenagailua izanda, zertarako balio dit,

bada, iPad-ak?», galdetzen zuen atzo lagun

batek. Eta Europar Batasunak?

Josu JuaristiGaur8.info, 2010-01

(Moldatua)

A

• 7 •

26. Apple eta Europar Batasuna.

A Marketingean oinarritzen dira biak, gaurko munduan hori baita errealitatea, bezeroak lor-tuko badira.

B Kontsumoa da bien helburu nagusia, baina Europar Batasunaren kasuan egoera ez da ona.

C Begi-bistakoa da batak jarraitzaile fidelak dituen moduan, besteak ere halakoak beharkolituzkeela.

D Biek ere antzera jokatzen dute, alegia, jarraitzaile itsuak bilatzen dituzte, fededunak.

27. Lisboako Ituna eta iPad-a.

A Ituna Europaren oinarriak zeharo aldatzeko ekimena izan da, Batasunaren egitura beraarriskuan baitzegoen.

B Batasunak dituen arazo larriak konponbidean jartzeko helburuarekin diseinatu zen Ituna.

C Asmakizun arrakastatsua izan daiteke Apple-rena, baina ez du balio Europarentzat, haukrisian baitago.

D Ituna biziberritzeko, Europari ondo etorriko zaio Apple-ren laguntza, iPad-arekin zer lortuduen ikusita.

28. Zertan dira antzekoak edo deberdinak iPad-a eta Europar Batasuna?

A Sistema mugatuak dira biak baina, i-Pad-aren kasuan, negozio bolumena handiagoa da.

B Ezin dira egokitu norberak nahi bezala eta, horregatik, ez dituzte asetzen bezeroen nahiak.

C Europar Batasunak aurrekontu txikiagoa du, baina dirutza handiak mugitzen dituzte biek.

D Europar Batasuna ez bezala, iPad-a bezeroek zer nahi duten kontuan hartuta dago eginda.

29. Zer egin du Europar Batasunak Lisboako Itunean?

A Lehen ez zeuzkan bitarteko batzuk sortu ditu, baina oraindik egitasmo hutsak dira.

B Europarren eskarien ondorioz, besteak beste Herritar Ekimena programa garatu du.

C Herritarren kritiken eraginez, Batasuna bera indartzeko aplikazioak garatu ditu.

D Merkataritza teknikak erabili ditu Ituna gizarteratzeko, iPad-arekin egin duten moduan.

30. Zer ondorio ateratzen du kazetariak artikuluan?

A Europar Batasunak azkenean ikasi duela bere produktuak saltzen, nahiz eta askok ezduten horrelakorik beharko.

B Batasun ereduak berrikuntzak behar zituela eta iPad-a erreferentzia baliagarria izan dela.

C Itunak ziurrenik ez duela lortuko bere xedea, Batasunaren ahuleziak asko baitira tresnamiragarri batekin estaltzeko.

D Europaren arazo nagusia biztanleak direla, inoiz ez dutelako federik izan Batasun proiek-tuan eta bai jarrera oso kritikoa.

EUROPAR BATASUNA, IPAD-A ETA FEDEDUNAK

Irakurri aurreko testua eta aukeratu erantzun zuzenak.

Erantzun okerrengatik ez da punturik kenduko.


• 8 •

LEXIKOA

ariseko lurzoruan oina ipini bezain

laster, bakardade sentimendu batek

asaldatu (31) ninduen bat-batean.

Gelditu egin nintzen, alde batera

eta bestera so eginez (32), hiriko

haize arina nire ilearekin zirimolak (33) egiten

jolasten zen bitartean. Jendea geratu gabe

zebilen korrika nire presentziaz ohartu barik,

eta biluzik (34) sumatu nuen neure barrena

mundu arrotzaren (35) aurrean. Lehenbiziko

harremanak bakardadearen laztasuna erakutsi

zidan.

Urtarrila ahitzear (36) zegoen larunbat goiz

batean kalera irten nintzen, esnatu berria zen

egunari diosala (37) egiteko. Sena ibaiak hiria

bitan zatitzen zuen ingurunea oso gustukoa

nuen eta nahiz eta nire ostatutik (38) urrun

egon, askotan joaten nintzen hara, gazteen

elkargune zelako.

Oihuak eta liskarrak (39) handitzen zihoa-

zen, gero eta bizkorrago, zerua ilun jarri

zeneko une batean gure oasiarekin tupust (40)egin zuen arte. Ohikoa zen bezala, kandelaren

azken momentuak baliatuz logelan geunden

eta bat-batean zerbaitek leihoko kristala jo eta

hautsi egin zuen.

Ander Ceña Isilpeko ametsak kanporatzen. Sagastiberri

(Moldatua)

3132333435

3637383940

ISILPEKO AMETSAK KANPORATZEN

zeharkatu aztoratu esnatu hunkituhigituz antzaldatuz begiratuz aztertuz

zurrunbiloak laztanak katramilak azpildurakaseta minduta hutsik hondatuta

ezdeusaren ankerraren hutsalaren ezezagunarenheltzear hastear amaitzear esnatzear

agur ohore muzin itzalbabesetik etxaldetik auzunetik jatetxetik

arrangurak garrasiak urduritasunak errietakiruzur estropezu talka zintz

A B C D

Testuinguruan duten esanahia kontuan harturik, markatuta dauden hitz horienbaliokidea aukeratu behar duzu.


▼

Amaitzen duzunean:

• Konprobatu ariketetan aukeratu dituzunak erantzun-orrian markatudituzula. Guztira, 40 item dira: 1-40.

• Sartu erantzun-orria koadernotxo honen barruan eta jaso eskua.Gelako arduradunek azterketaren 2. atala emango dizute.

P

AZTERKETA KODEAANONIMOTASUNA BABESTEKO

Idatzi azterketa-kodearen zenbakiak:

l l l l l l l

2

IdazmenaIDAZLANA

ESALDIAK BERRIDAZTEA

2010martxoak 13PROBA IDATZIA | BIGARREN ATALA

• 2 •

▼

• BIGARREN ATAL HAU egiteko denbora, gehienez: ordu eta erdi.

• Barruan hiru orri solte dauzkazu.

• Idatz itzazu kodeak adierazitako laukietan. Guztira, zazpi dira.

Kode gabeko orrialdeak ez dira zuzenduko.

• Hurrengo laukian, ariketak, puntuazioak eta denbora banaketa:

2.atala

90min

IDAZLANA 20 10 55 min.

ESALDIAK BERRIDAZTEA 10 – 25 min.

Egindakoa gainbegiratzeko 10 min.

Guztira 50 27 2h 30m

IRAKURMENA 10 – 45 min.

LEXIKOA 10 – 10 min.

Erantzun-orria betetzeko 5 min.

PROBA IDATZIA Puntuazioagehienez

Puntuazioagutxienez

Proposaturikodenbora

1.atala

60min

• 3 •

4. Dosierren ondoren, orrialde bat duzu gidoia egiteko, zeure apunteak biltzeko... Orrialde hori ez da zuzenduko.

5. Aukeratzen duzun gaia garatzeko iritzi askatasuna duzu. Baina beti ere, begirunez jokaezazu: saihestu jarrera sexistak, homofoboak, arrazistak...

Proposatutako gaiak (bat aukeratu eta garatzeko):

MUSIKA JAISTEAGIZARTEA LEHEN ETA ORAIN

1. Proposatzen zaizkizun bi gaietatik bat aukeratu behar duzu eta garatu.

2. Orri solteetan idatzi behar duzu.

3. Kalifikaziorako ondoko hiru alderdi hauek izango dira ardatz:

• Atazaren zehaztasunak betetzea (ikus beheko koadroa)• Hizkuntza-aberastasuna eta egokitasuna• Zuzentasuna

IDAZLANA▼

ATAZAREN ZEHAZTASUNAK Bete beharrekoak •

NORI ZUZENDUA: INFORMAZIO ALDIZKARI BATEKO IRAKURLEEI.

MOLDEA: IRITZI ARTIKULUA.

Idatzi gutxienez 300 hitz (tintaz). Idazlanak honako osagaiak izan behar ditu:

● Gaiaren sarrera edo aurkezpena.

● Dosierrean, GIDOIRAKO laukian proposatutako ideia batzuk.

Horiek konparatu, erlazionatu...

● Adibideak, garatu dituzun ideiak osatzeko.

● Amaitzeko: a) konklusioa, garrantzitsuena laburbiltzeko;

b) proposamena, adierazitakoa hobetzeko.

• 4 •

MUSIKA JAISTEA

Musika kultura da, baina baitalanbidea ere askorentzat

www.ibaimusic.com

www.eitb.com

www.ez-tracks.com

❏ Musika eta filmak legez kanpo jaistea

zigortzea bozkatzen ari dira Frantziako

Parlamentuan. (2009-4)

Musika jaistea ordaindubehar izatea...!?

Interneten pagotxa? Urte amaie-ran... dirutzak musika «doan»jaistearren! (Lander Garro. BERRIA)

Abesti on bat bakarra entzu-teko CD osoa erosi behar

izatea ere!

The Pirate Bay-ko administratzaileeiurtebeteko kartzela zigorra Suedian

Gidoirako

• CD salmentak: –%30 • Gazteek Internetetik

dohainik jaitsi • Dohaineko deskargek

musika industria kolokan• Deskargen aurka, Euro-

pako gobernuek neurrigero eta zorrotzagoak

• Sarean milioika abesti sal-gai: iTunes, Ibaimusik...

• Musikari asko ospetsu In-terneti esker

• Espainiako SGAEk musikajartzea denei kobratu nahi:tabernak...

• Kerobia-k bere disko be-rria sarean dohainik

Musikariek eta taldeek ge-

hiago irabazten omen dute

zuzeneko emanaldietan

www.badok.info

• 5 •

GIZARTEA LEHEN ETA ORAIN

Press Photo 2005

Majo aldatu da gizartea,alajaina!

Gure gizartean,

asko aldatu al da

bizimodua

belaunaldi

batzuetan?

Onerako ala

txarrerako?

Zertan?

Arg

azki

ak: F

elip

e M

ante

rola

Gidoirako

• Bilbon gosaldu, Parisen-bazkaldu, Erroman afaldu

• Lehen denek ezagutzenzuten auzokidea

• Lehen errespetu handia-goa agintariei, apaizei...

• Ohiturak, jendearenizaera, emakumeen rolla,hezkuntza, bizimodua...

• Munduan lehen txiroaketa orain ere bai

• Egun, publizitatearekin,denok pozik: kon tsumoproduktu ugari

• Gazteek lanerako bal-dintza okerragoak

• Gerrak ere zuzenean tele-bistan

Mar

razk

iak:

Roc

kwel

l

“Gaurko gazteeklanik ez eta gogorik

ere ez”

Berrikuntza teknologi-koek mundua izugarrialdatu

Orrialde hau erabil dezakezu gidoia egiteko, apunteak biltzeko... Ez da zuzenduko.

ZIRRIBORROETARAKO ORRIA (Ikus oharren 4. puntua)

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

• 7 •

Kalifikatzeko irizpideakAztertzaileentzako jardunbidea gidako azalpenen eta oharren sintesia

IDAZLANA

EDUKIA (0-6 puntu). Adierazia, hots, gaiazenbateraino garatu den:

• Gutxieneko hitz kopurua.

• Gaiaren garapena: argudioak, adibideak.

• Gidoian proposatutako ideiak sakontzea.

MOLDEA (0-6 puntu). Adierazpena, hots,edukia azaltzeko baliabideen kalitatea:

• Egitura aberatsak / sinpleak.

• Lexiko zehatza eta adierazkorra / des-egokia edo urria.

• Ideien eta egituren arteko kohesioa, lo-tura.

• Idazlanaren egituraketa orokorra: sa-rrera, lerrokaden antolamendua, konklu-sioa.

ZUZENTASUNA (0-8 puntu). Sintaxia, hots,sintaxizko eta ortografiazko zuzentasunmaila:

• Deklinabide eta aditz mailakoa.

• Perpausen egituraketa.

• Ortografia: hitzen idazkera zuzena etazeinuen erabilera egokia.

Hiru alderdi horietakoren batean nabarmenhuts eginez gero edota, oro har, hiruretanmaila kaxkarra erakutsiz gero, ezingo daIdazlana gainditutzat eman.


Berridatzi den esaldiak honako baldintzahauek bete behar ditu zuzentzat hartu ahalizateko:• Esaldi bakarra atera behar da berridaz-

ketaren ondorioz.• Eredutzat ematen den esaldiaren zent-

zua osorik jaso behar du.• Eskaintzen den moldeari jarraituz osa-

tua izan behar du, eta ez beste bidebatetik eratua.

• Gramatikaren aldetik zuzena izan behardu, osorik.

• Komatxoak-edo jarri badira, horiek adie -raz ten duten elementuen ordenak etapuntua zioak ere zuzenak izan behar dute.

• Ortografia aldetik, zuzena izan behar du.

LEXIKOAErantzunak ontzat hartu ahal izateko, ho-nako baldintza hauek bete behar dituzte:

• Baliokideak testuingurua kontuan har-tuta aukeratu behar dira.

• Bakoitzaren baliokide bakar bat mar-katu behar da erantzun orrian.

☛ Entzutezkoaren ulermena ariketaAHOZKO PROBAren lehenengo atala da.

PROBA IDATZI honetako 1. ataleko ariketakirakurgailu optiko bidez zuzentzen dira.

PROBA IDATZI hau gainditzeko gutxienez 27puntu lortu behar dira.

▼

• Ez zimurtu orri hauek.

• Orriotan, idatz ezazu garbi eta tintaz (boligrafoz).Aztertzaileek ez dute zuzenduko irakurri ezin dena.

• Idazlana. Idatzi gutxienez 300 hitz.

2010martxoak 13PROBA IDATZIA | BIGARREN ATALA

IdazmenaIDAZLANA


➩ Itsatsi hemen

azterketa-kodea

AZTERKETA KODEAANONIMOTASUNA BABESTEKO

Idatzi azterketa-kodearen zenbakiak:

l l l l l l l

AUKERATUTAKO GAIA

• 2 •

1 ................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

5 ................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

10 ................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

15 ................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

20 ................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

25 ................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

Kodea: / 1l l l l l l l

• 3 •


................................................................................................................................

................................................................................................................................

30 ................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

35 ................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

40 ................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

45 ................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

50 ................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

55 ................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

60 ................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

65 ................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

70 ................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

75 ................................................................................................................................

• 4 •


Kalifikazioa(0 - 20)

+

–

Oharrak

AZTERTZAILEAK ERABILTZEKO Zenbakiak

............

• 5 •


0. Hasieran errua berari egotzi nion. Horrek lotsa eman zidan gero.

....................................... ...tzat ............................. lotsatu ....................................... .

Ariketa honetako esaldiak beste molde batean ipini behar dituzu, berridazketaeginez. Behean agertzen den esaldi zatitxoak aurretik edo atzetik puntuak bal-din baditu, zerbait idatzi behar da horri lotuta. Adibidez:

...takoan → etorritakoan

Punturik ez badu, aparteko hitza da. Ahalik eta gutxien aldatu behar dituzugoiko esaldiko hitzak. Inoiz bat kendu edo beste bat sartu beharko da, bainabeti ere esaldi bakar bat osatuz, eta ortografia zuzenarekin. Adibidez:

Hasieran bera errudun jo izanak egin ninduen gero

2. ESALDIAK BERRIDAZTEA▼ ...

1 Edozer egingo nuke zuk poema guztiak irakurtzearren.

Zer .................... ote .....................................................................................................

..................................................... irakur .................................................................... .

2 Gaurko hitzaldi hori interesgarria izan da, baina atzo elkartekoek eman zutena askoz ere interes-

garriagoa izan zen.

.....................................................................................................................................

....................................... bezain .................................................................................. .

3 Poesiak jakituriarekin harremana duenez, bizi esperientzian ere oinarritu liteke.

Ez da harritzekoa ............................................................................................................

izanda ......................................................................................................................... .

4 Ezin izan zuten amestutako helburua bete, gauean egindako izotzaren ondorioz oso irristakorra

baitzegoen mendiaren gailurra.

.....................................................................................................................................

hain .................................................................. non ......................................................

............................................................................................ .

5 Batzordearen arduradun norbait izendatu nahi izanez gero, Maddi da horretarako egokiena.

.......................................................................................................................... ...kotan

......................................................................... egokiagorik ......................................... .

• 6 •


6 Beti izango da egunsenti etengabe bat joandako haietaz oroitzeko. Hori uste du behintzat poeta

ezagun batek.

Poeta .............................................................................................................................

................................................................................................................. ...lakoan dago.

7 Inork ez zuen aukeratu gaitzak jota hiltzeko zorian dagoen kazetari baten egoera eta horrek

harritu egin ninduen.

........................................................... ...tzear ...............................................................

................................................................ izanak ........................................................ .

8 Gaur egungo ekonomia-egoeran, jokabiderik larriena zenbait sasijakintsuren aginduak itsu-itsu

betetzea izango litzateke.

............................................................................................ ez legoke ...........................

............................................................................................................................ baino.

9 Bost urteko haur batek gurasoen beharrik ez duela diozu? Zuk hori esatea ere!

Nola ..............................................................................................................................

.................................................................................................................................. !

10 Horrelakoetan gauzak birritan pentsatzea komeni da, eta zuk behin pentsatzen dituzu.

................................................................... beharrean ..................................................

............................................. baino ............................................................................. .

Esaldiak 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Gaizki (✗)

Kalifikazioa(0 - 10)

..........

Oharrak

AZTERTZAILEAK ERABILTZEKO

• 8 •

▼

Amaitzen duzunean:

• Konprobatu kodeak idatzi dituzula adierazitako laukietan. Guztira,zazpi dira.

Kode gabeko orrialdeak ez dira zuzenduko.

• Sartu orri solteak koadernotxo honen barruan eta eman azterketagelako arduradunei.

2010-1 PROBA IDATZIA |L A...2010/03/13 · •2 • 1. Aurkezlearen arabera, Mikel Irizar A besteak...

Documents

Transcript of 2010-1 PROBA IDATZIA |L A...2010/03/13 · •2 • 1. Aurkezlearen arabera, Mikel Irizar A besteak...