201 5eko urtarrila...askoz ere handiagoa izan zen (hurrenez hurren, %2,0 eta %0,8). Gaur eguneko...

2015eko urtarrila

EAE-KO EKONOMIA

Afiliazioak azken sei urteko gehikuntza tasarik altuena eskuratu du ................... 2. orri.

KPIa tasa negatibotan sartu da berriro ... 4. orri.

INEk erkidegoen kontabilitate berria argitaratu du ....................................... 6. orri.

INGURUNEKO EKONOMIA

Asiak eta AEBek igoarazi dute nazioarteko merkataritza ...................... 8. orri.

Europak baikortasun neurritsua erakutsi du 2014ko amaieran .......................... 10. orri.

Ekonomiaren aldagai nagusiak

2012 2013 2013 2014

III IV I II III

EAE-KO EKONOMIA

BPG -2,0 -1,7 -1,4 -0,5 0,4 0,9 1,3

Kontsumo pribatua -1,6 -1,0 -1,2 0,1 0,2 1,4 2,2

Kontsumo publikoa -0,9 -1,4 -1,4 -3,0 1,0 0,8 -0,1

Kapital eraketa gordina -7,0 -4,6 -4,7 -1,0 -1,1 -0,1 0,0

Barne eskaria -2,8 -1,9 -2,1 -0,6 0,0 1,0 1,4

Esportazioak -4,7 0,9 5,5 3,4 3,4 2,3 2,5

Inportazioak -5,7 0,4 4,1 3,0 2,6 2,4 2,5

Lehen arloa 10,9 -5,5 -15,3 -4,3 -22,6 -17,1 -13,2

Industria -5,2 -2,6 -2,3 -0,1 0,8 0,9 1,4

Eraikuntza -7,6 -4,7 -4,7 -1,2 -1,4 -1,5 -2,0

Zerbitzuak -0,4 -0,9 -0,5 -0,5 0,6 1,1 1,7

Balio erantsi gordina -2,1 -1,6 -1,4 -0,5 0,3 0,7 1,3

Ekoizkinen gaineko zerga garbiak -1,1 -2,7 -1,9 -1,1 1,9 2,2 0,8

ESPAINIAKO EKONOMIA

BPG -2,1 -1,2 -1,0 0,0 0,7 1,3 1,6

Kontsumo pribatua -3,0 -2,3 -2,2 -0,1 1,3 2,3 2,7

Kontsumo publikoa -3,7 -2,9 -2,4 -1,1 0,5 0,7 0,9

Kapital finkoaren eraketa gordina -8,1 -3,8 -2,6 -0,5 0,5 3,2 3,1

- Aktibo finko materialak -9,2 -4,2 -2,6 -0,5 0,0 3,5 2,9

- Eraikuntzan -9,3 -9,2 -9,7 -8,3 -8,1 -2,0 -1,2

- Ekipamendu ondasunetan -9,0 5,6 11,4 14,7 15,4 12,7 9,5

- Jabetza intelektualaren produktuak -0,2 -1,3 -2,7 -0,3 2,9 1,9 3,9

Nazio eskaria (ekarpena) -4,3 -2,7 -2,4 -0,5 1,2 2,2 2,5

Esportazioak 1,2 4,3 4,9 5,1 6,3 1,5 4,6

Inportazioak -6,3 -0,5 0,5 3,8 8,9 4,8 8,2

NAZIOARTEKO EKONOMIA

BPG

AEB 2,3 2,2 2,3 3,1 1,9 2,6 2,7

Txina 7,7 7,7 7,8 7,7 7,4 7,5 7,3

Japonia 1,5 1,5 2,3 2,5 2,9 -0,2 -1,2

Europar Batasuna -0,4 0,1 0,2 0,9 1,5 1,3 1,3

Eurogunea -0,7 -0,4 -0,3 0,4 1,1 0,8 0,8

Alemania 0,6 0,2 0,3 1,1 2,3 1,4 1,2

Frantzia 0,3 0,3 0,3 0,8 0,8 0,0 0,4

Erresuma Batua 0,7 1,7 1,7 2,7 2,9 3,2 3,0

Iturria: Eustat, INE eta Eurostat.

Ogasun eta Finantza Saila: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza Legezko gordailua: VI 500/06 ISSN 1887-1534

2015eko urtarrila KOIUNTURA DI-DA BATEAN

OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA 1

Laburpena

Pausoz pauso, enpleguaren susperraldia finkatzen ari da. Pasa den azaroan Eustaten kontu

ekonomikoek 2014ko hirugarren hiruhilekoan lanpostuak hasi zirela sortzen iragarri

bazuten, Gizarte Segurantzako afiliazioaren informazioak iradokitzen du sorrera erritmoa

bizkortzen ari dela hilekoak igaro ahala. Hain zuzen ere, administrazioaren erregistro

horrek adierazten du abenduan afiliatuta zeuden lagunen kopurua %1,4 handiagoa zela

aurreko urteko hileko berarekin alderatuta. Tasa horren atzean 12.000 pertsona afiliatu

gehiago daude. Oraindik ere zailtasunak daude industrian eta eraikuntzan, bi arlo horiek

langileen kopurua murriztu zutelako. Hala ere, jaitsiera tasak leundu ziren. Beste aldetik,

zerbitzuetako adar guztiek, finantza arlokoak izan ezik, afiliatuen kopurua areagotu zuten,

haietako batzuek oso tasa bizian. Zerbitzuen bultzadak gehiago lagundu die emakumeei lan

merkatuan parte hartzen eta, horren ondorioz, berauen hazkunde tasa gizonena baino

askoz ere handiagoa izan zen (hurrenez hurren, %2,0 eta %0,8).

Gaur eguneko albiste ekonomikorik harrigarriena petrolioak nazioarteko merkatuetan

ezagutu duen merkatze azkarra da, urtarrileko lehen egunetan 50 dolarreko langaren

azpitik kokatzera iritsi baita. Urte arteko tasan, %40 inguru jaitsi da bere salneurria.

Horrek kontsumoko prezioen bilakaera baldintzatu du, berriro ere tasa negatibotan kokatu

baitira. Halaber, INEk Estatuarentzat aurreratu duen datuak pentsarazten du 2014an,

lehenengo aldiz serie historikoan, abendu batean prezioak jaitsiko direla. Hondar inflazioak

eragin du jaitsiera hori, baina azpiko inflazioa ere oso balio apaletan (%0,2) mugitzen da.

Beraz, epe laburrean ez da KPIaren gorakadarik espero.

INEk erkidegoen kontabilitatean egin dituen metodologia aldaketek autonomia erkidego

guztien BPG nominala gorarazi dute. Euskal Autonomia Erkidegoari dagokionez, BPG

errealaren 2013ko jaitsiera %1,8an ezarri du oraingo kalkuluetan, lehenago Eustatek

iragarri zuen datutik (%-1,7) oso hurbil.

Ekonomia inguruneari dagokionez, nazioarteko merkataritzaz argitaratu den azken

informazioak salerosketen erritmoa maila apalenetan egonkortu dela erakusten du. Alde

batetik, Europak zailtasunak ditu saltzeko, hala barnean nola kanpoan. Beste aldetik, Asiak

eta AEBek aldakuntza tasa garrantzitsuak lortu zituzten. Dena dela, dolarrak azken

hilekoetan ezagutu duen balio irabaziak pentsarazten du Europak emaitzak hobetuko

dituela aurten.

Oro har, ekonomia sentimendua Europan baikorra baina neurritsua da. Hala ere, alde

handiak daude eremu batzuetan eta besteetan. Zehatz-mehatz, euroa dirutzat hartu ez

duten herrialde batzuek, esate baterako Erresuma Batuak eta Suediak, Euroguneak baino

askoz ere emaitza hobeak eskaini dituzte. Lurralde horren barnean, baikortasuna

handiagoa da Alemanian eta Espainian. Aitzitik, Frantziak eta Italiak azken bi hamarkaden

batez besteko baliora iristen ez diren zenbakiak jaso dituzte. Espainiari dagokionez,

igurikimenen hobekuntza oso nabarmena da eta adierazlea osatzen duten bost ataletatik

laura hedatzen da, salbuespen bakarra eraikuntza delarik, oraindik ezkortasun handia

dagoelako sektore horretan.


2 OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA

Afiliazioak azken sei urteko gehikuntza tasarik altuena eskuratu du

2013ko abenduan

baino 12.000

afiliatu gehiago

daude

Industriak eta

eraikuntzak

jaitsierak leundu

dituzte berriro

Zerbitzuen

multzoak %2,4

handitu zuen bere

afiliatuen kopurua

Emakumeen

afiliazioa gizonena

baino gehiago

areagotu zen

Gizarte Segurantzan afiliatuta dauden lagunen erregistroak baieztatzen du

Eustaten kontu ekonomikoek iragarri zuten enpleguaren susperraldia 2014ko

azken zatian bizkortu zela. Hain zuzen ere, abenduko batez besteko datua

887.234 lagunekoa zen eta kopuru horrek %1,4 batean gainditzen du

aurreko urteko hileko berean jasotako emaitza. Beraz, azken hamabi

hilekoetan afiliatuen kopurua 12.000 pertsonatan handitu da. Horrelako

bizitasuna aurkitzeko 2008ko udara itzuli behar da, hain zuzen ere krisia hasi

baino lehenagoko denborara. Hala ere, gogoratu behar da garai hartan

pertsona afiliatuen kopurua oraingoa baino askoz ere altuagoa zela eta milioi

bat lagunetara hurbildu zela.

Oro har, ekoizteko adar guztiek urrats egokiak eman dituzte azken

hilekoetan afiliazioa hobetzeko, nahiz eta haietako batzuek ez duten lortu

afiliatuen kopurua urte arteko tasan areagotu. Azken horien artean, industria

manufakturagileak nabarmendu behar dira, Gizarte Segurantzako afiliazioan

pisu handiena duen adarra baita, abenduan berriro datu negatiboa (%-1,7)

jaso zuelako, urrikoa (%-2,3) eta azarokoa (%-1,9) baino hobea izan zen

arren. Horren ondorioz, manufakturek ia 3.000 afiliatu galdu zituzten 2014.

urtean zehar. Are deigarriagoa da eraikuntza bizi den susperraldia, beraren

urte arteko tasa urriko %-2,0tik azaroko %-1,6ra igaro baitzen, eta handik

urte amaierako %-0,9ra. Kasu horretan, afiliatuen galera ez da 500

pertsonatara iritsi. Gogoratu behar da sektore horrek 2012 eta 2013

urteetako zati handi batean %10etik gorako tasan murrizten zuela langileen

kopurua.

Industriak eta eraikuntzak oraindik pairatzen dituzten jaitsieretatik guztiz

aldenduta, zerbitzuek %2,4 handitu zuten afiliatuen kopurua. Tasa horrek

esan nahi du sektorean 15.000 pertsona berri afiliatu direla azken

urtebetean. Zerbitzuetako adar guztiek irabazi zituzten afiliatuak azken

hamabi hilekoetan, salbuespen bakarra finantza arloak (%-2,5) izan zirelarik,

azken horiek ia 500 afiliatu galdu zituztelako. Merkataritzaren hazkundea

azpimarratu behar da, zerbitzuetan afiliazio gehien biltzen duen adarra baita,

%1,3ko gehikuntza tasa (ia 1.700 afiliatu berri) lortu zuelako. Pisu

garrantzitsua duten beste adar batzuek ere, hala nola osasun arlokoak,

hezkuntzak, administratiboak eta ostalaritzak, %3tik gorako urte arteko

hazkundeak lortu zituzten.

Zerbitzuen hobekuntzak bide eman zion emakumeen afiliazioari gizonena

baino gehiago hazteko, azken hauek oso pisu handia daukatelako industrian

eta eraikuntzan. Izan ere, afiliatu emakumeen kopurua %2,0 areagotu zen

abenduan aurreko urteko abenduko mailaren aldean, eta gizonena, berriz,

%0,8 bakarrik handitu zen. Hala eta guztiz ere, azken kolektibo horrek

dagoeneko bost hileko kateatu ditu gero eta hazkunde tasa handiagoak

biltzen eta, horren ondorioz, datozen hilekoetarako aurreikuspenak baikorrak

dira, industriaren eta eraikuntzaren beherakadak murriztuko diren heinean.



Gizarte Segurantzako afiliazioa Urte arteko aldakuntza tasa

-5,0

-2,5

0,0

2,5

5,0

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Gizarte Segurantzan afiliatutako lagunak. 2014ko abendua

Lagunak Adarraren pisua Urte arteko tasa

AFILIAZIOA GUZTIRA 887.234 100,0 1,4

Industria manufakturagileak 165.569 18,7 -1,7

Merkataritza 135.130 15,2 1,3

Osasun arloko jarduerak 85.498 9,6 3,5

Hezkuntza 61.817 7,0 3,5

Administrazio jarduerak 59.422 6,7 3,8

Ostalaritza 59.103 6,7 3,3

Eraikuntza 52.471 5,9 -0,9

Lanbide jarduerak 49.357 5,6 1,8

Administrazio publikoa 46.207 5,2 1,5

Garraioa 37.378 4,2 0,6

Etxeko langileak 29.646 3,3 4,8

Bestelako zerbitzuak 28.536 3,2 2,8

Informazioa eta komunikazioa 19.804 2,2 0,7

Finantza jarduerak 19.622 2,2 -2,5

Jarduera artistikoak 13.914 1,6 6,1

Nekazaritza, abeltzantza eta arrantza 11.647 1,3 1,0

Ur horniketa 5.516 0,6 1,5

Higiezinen jarduerak 3.860 0,4 2,3

Energia horniketa 2.072 0,2 -2,3

Erauzketa industria 628 0,1 4,2

Lurraldez kanpoko erakundeak 40 0,0 12,7

Iturria: Gizarte Segurantza.

ENPLEGUA



KPIa tasa negatibotan sartu da berriro

EAEko KPIak lehen

aldiz jasoko du urte

arteko tasa

negatiboa abendu

batean

Petrolioaren

merkatzeak

kontsumoko

prezioen bilakaera

baldintzatu du

Azpiko inflazioak

egonkor jarraitzen

du

Energiarekin lotura

duten taldeak dira

gehien apaldu

direnak

INEk argitaratu dituen azken datuen arabera, EAEko KPI indizea tasa

negatiboetara itzuli zen berriro azaroan (%-0,1), aurreko hilekoan jaso

zuena baino hiru hamarren beherago dagoelarik. Jaitsiera horrek amaiera

ematen dio urte arteko gehikuntza tasa txikiak eskuratzeko bi hilekoko

epealdi laburrari. Kontsumo prezioen oraingo beherakada horren arrazoia,

neurri handi batean, energiako produktuen merkatzea da, hala erregaiena

nola argindarrarena. EAEko abenduko datua oraindik ezagutzen ez den

arren, INEk Estatu osorako argitaratu duen aurrerapenak (%-1,1)

pentsarazten du iazko azken datua gorago aipatu den %-0,1 hartatik baino

askoz ere beherago kokatuko dela. Susmo hori baieztatuko balitz, serie

historiko osoan –EAEko seriea 1979. urtean hasi zen- lehenengo aldiz KPI

indizea negatiboa izango da abendu batean.

Dagoeneko adierazi denez, petrolioaren merkatzeak oso paper erabakigarria

jokatu du kontsumoko prezioen jaitsieran. Hain zuzen ere, abenduan petrolio

gordinaren upelaren salneurria 63 dolarretan eta 51 eurotan kokatu zen,

hileko batez bestekoan, urte arteko aldakuntza tasa %-43,2, dolarretan

neurtuta, eta %-36,9, eurotan, izan zelarik. Are gehiago, ez dirudi prezioen

jaitsiera amaitu denik eta urtarrileko lehen egunetan beheranzko joera

areagotu da 50 dolarreko langaren azpitik kotizatzera iritsi arte. Prezioen

beheranzko shock horren arrazoiak AEBek, ekoizle gisa, jokatzen duten

papera eta herrialde petrolio esportatzaileek prezioa egonkortzeko ekoizpena

murriztea erabaki ez izana dira.

KPIaren jaitsiera gorabehera handiak pairatzen dituen produktu baten

merkatzeak, hots, energiarenak, eragin zuenez, azpiko inflazioak nahiko

bilakaera egonkorra erakutsi zuen abenduan eta, are gehiago, hamarren bat

igo zen, %0,2ra arte. Hala ere, balio horiek serie historikoaren

apalenetarikoak dira, beraren hiru osagai nagusietatik bi, energiarik gabeko

industria ondasunak (%-0,3) eta elikagai landuak, edariak eta tabakoa

biltzen dituena (%-0,1), tasa negatibotan kokatu zirelako. Halaber,

zerbitzuek, azpiko inflazioaren hirugarren osagaia baitira, oso balio apalak

jasotzen jarraitu zuten (%0,6).

Kontuan hartuta petrolioaren merkatzeak prezioen bilakaera berriro

baldintzatu zuela, etxebizitza eta garraioa izan ziren aurreko hilekoaren

aldean gehien apaldu zirenak. Hain zuzen ere, lehen taldeak puntu bat eta bi

hamarren gutxitu zuen bere urte arteko tasa (urriko %2,0tik azaroko %0,8ra

igaro zen), argindarraren salneurria jaitsi zelako. Beste aldetik, garraioaren

jaitsiera sei hamarrenekoa izan zen (%-0,4tik %-1,0ra pasa zen), erregaien

prezioa merkatu zelako. Gainontzeko taldeek oso aldakuntza txikiak ezagutu

zituzten aurreko hilekoaren aldean eta ia-ia urriko tasa berak markatu

zituzten azaroan. Salbuespen bakarra medikuntzaren taldea izan zen, balio

negatiboak eskuratu zituelako (%-0,2), behin botiken koordainketa

ezartzeak ekarri zuen goranzko eragina desagertu eta gero.



KPI indize orokorra Urte arteko aldakuntza tasak

-2

0

2

4

6

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Petrolio upelaren prezioa eurotan

0

40

80

120

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

KPI talde nagusiak. 2014ko azaroa Urte arteko aldakuntza tasak

Euskadi Espainia Eurogunea

INDIZE OROKORRA -0,1 -0,4 0,3

Janariak eta alkoholik gabeko edariak 0,4 0,2 0,0

Edari alkoholdunak eta tabakoa -0,1 0,4 2,2

Jantziak eta oinetakoak 0,4 0,4 0,4

Etxebizitza 0,8 0,0 0,5

Etxeko tresneria -0,1 -0,6 0,0

Medikuntza -0,2 -0,3 1,0

Garraioa -1,0 -1,7 -0,5

Komunikazioak -5,7 -5,8 -2,5

Aisia eta kultura -1,2 -1,5 -0,4

Hezkuntza 2,8 1,3 0,9

Hotelak, kafetegiak eta jatetxeak 0,4 0,5 1,6

Besteak 1,2 1,2 0,8

Iturria: INE eta Eurostat.

INFLAZIOA



INEk erkidegoen kontabilitate berria argitaratu du

INEk erkidegoen

kontabilitatearen

datuak eguneratu

ditu

Oinarriaren

aldaketak BPG

gorarazi du uneko

prezioetan

Autonomia erkidego

guztiek behera egin

zuten 2013an

EAEko biztanle

bakoitzeko BPGa

Estatuarena baino

%30 handiagoa da

INEk 2010eko kontabilitate oinarri berrian kalkulatu den Espainiako

autonomia erkidegoen (CRE) lehen zenbatespena argitaratu du. Izan ere,

Nazio eta Eskualde Kontuen Europako Sistemaren (KES-2010) metodologia

berria erabiliz egin diren CREaren lehen estimazioak dira. Kontabilitate

oinarria aldatzeaz gain, ekonomia jarduera zenbatesteko erabiltzen diren

iturri eta prozedura estatistikoak eguneratu dira eta erreferentziako

metodologietan gertatu diren aldaketak kontuan hartu dira. Metodologiako

aldaketei dagokienez, azpimarratu behar da orain inbertsiotzat jotzen direla

bai I+Gan eginiko gastua bai armagintzan eginikoa. Halaber, kontuan hartu

dira administrazio publikoen zehaztapen berria, finantza erakundeen arloaren

sailkapen zehatzagoa eta munduko gainontzeko lurraldeekin egiten diren

ondasun eta zerbitzuen hainbat fluxu erregistratzeko orduan dauden

aldaketak. Halaber, 2010eko oinarriak legez kontrako jardueren fluxuak

sartzen ditu Espainiako kontu ekonomikoetan.

INEren CREaren datu berriek espainiar autonomia erkidegoek sortutako

BPGaren maila gorarazi dute. Izan ere, ezarri diren aldaketa estatistikoek eta

metodologikoek %3,4 igo dute Estatuko BPG nominala 2010. urtean. Horrek

erkidegoetan izan duen eraginari dagokionez, aldaketak oso ezberdinak izan

dira batzuetan eta besteetan, mutur batean Gaztela-Mantxako %5,8 dagoela

eta bestean Kantabriako %0,4. Eguneratze horrek aldaketa txikiak eragin

ditu autonomia erkidego bakoitzak Estatuan duen pisuetan. Sailkapenean

bakoitzak dauka tokia ez da aldatu eta aurreko oinarrian zeukan berari

eusten dio. Hori horrela, Katalunia eta Madril daude lehen bi tokietan,

hurrenez hurren %18,8 eta %18,3 bereganatzen dutela. EAEk %6,1eko

ehunekoa dauka orain eta sailkapeneko bosgarren tokian jarraitzen du.

Bolumenetan gertatu diren aldaketei dagokienez, oinarri berriko INEren

datuek hazkunde tasa negatiboak islatzen dute autonomia erkidego guztietan

2013an. Espainiako ekonomia %1,2 murriztu zen urte horretan. Hamabi

erkidegoren tasak ez ziren Estatuko batez bestekoa bezain negatiboak izan.

Hain zuzen ere, gutxien uzkurtu ziren erkidegoak Kanariak eta Balearrak izan

ziren, turismoaren alorrean urte bikaina izan zelako. Beste muturrean,

jardueran narriadura handiena pairatu zuten eskualdeen buruan Asturias eta

Kantabria agertzen dira. INEren informazioaren arabera, EAEren emaitza

Estatuko batez bestekoaren azpian dago eta 2013ko hazkundea %-1,8 da.

Erregistro hori hamarren bakar bat aldentzen da Eustatek argitaratu zuen

behin-behineko zenbatespenetik (%-1,7).

INEren erkidegoen kontabilitateak biztanle bakoitzeko BPGari buruzko

informazioa ere argitaratzen du. Aldagai horren arabera, Estatuko batez

bestekoa 22.519 eurotan kokatu zen 2013an. EAE batez besteko horren

gainetik dago, 29.313 eurorekin, hots, Estatuarena baino %30 gehiago.

Adierazle horretan datu txarrena zuen autonomia erkidegoa Extremadura da,

biztanleko 15.497 eurorekin.



2013ko BPGaren hazkunde tasak

0,1

-0,4-0,5

-0,7 -0,7-0,8

-0,9 -0,9 -0,9-1,0

-1,1 -1,1-1,2 -1,2

-1,3-1,4

-1,6

-1,8 -1,8

-2,3

-2,5

BPGa uneko prezioetan. 2010. urtea

Milioi euro Egitura ehunekotan

2010 oinarri urtea 2008 oinarri urtea 2010 oinarri urtea 2008 oinarri urtea

Guztira 1.080.913,0 1.045.620,0 100,0 100,0

Andaluzia 146.124,6 141.648,3 13,5 13,5

Aragoi 34.406,4 33.262,2 3,2 3,2

Asturia 22.868,6 22.461,2 2,1 2,1

Balearrak 26.194,5 25.737,2 2,4 2,5

Kanariak 41.248,6 40.477,8 3,8 3,9

Kantabria 12.826,2 12.776,4 1,2 1,2

Gaztela eta Leon 55.558,1 54.953,0 5,1 5,3

Gaztela-Mantxa 39.230,0 37.073,5 3,6 3,5

Katalunia 203.324,0 194.165,2 18,8 18,6

Valentzia 102.328,9 100.355,7 9,5 9,6

Extremadura 18.026,7 17.176,7 1,7 1,6

Galizia 57.025,1 56.380,4 5,3 5,4

Madril 197.948,3 187.392,6 18,3 17,9

Murtzia 27.984,4 27.779,3 2,6 2,7

Nafarroa 18.256,8 17.904,1 1,7 1,7

Euskadi 65.680,4 64.353,3 6,1 6,2

Errioxa 8.013,6 7.974,0 0,7 0,8

Ceuta 1.588,7 1.519,2 0,1 0,1

Melilla 1.423,0 1.349,1 0,1 0,1

Iturria: INE.

BPG



Asiak eta AEBek igoarazi dute nazioarteko merkataritza

Munduko

merkataritza %2,5

hazi zen 2014ko

hirugarren

hiruhilekoan

Europar Batasunak

erritmoa galdu

zuen eremuaren

barruan zein

kanpoan

AEBek hazkunde

esanguratsuak lortu

zituen

Asia izan zen

esportazioen

bultzagile nagusia,

inoizko kopururik

gorena salduta

Munduko Merkataritza Antolakundeak (MMA) 2014ko hirugarren

hiruhilekorako argitaratu duen informazioak adierazten du herrialdeen arteko

ondasunen salerosketak, dolarretan izendatuta, nahiko modu egonkorrean

hazi zirela, urte arteko tasan %2,5 lortu arte, hots, iazko bigarren

hiruhilekoan baino hamarren bat gutxiago. Datu horrek agerian uzten du

munduko ekonomia, oro har, erakusten ari den ahultasuna, zeinaren

hazkunde erritmoa oraindik apala eta zalantzaz beterikoa baita.

Salmentak gehien moteldu dituen eremuetako bat Europar Batasuna da,

beraren esportazioak %1,3 baino ez baitziren hazi, aurreko hiruhilekoan

baino bi puntu eta erdi gutxiago eta duela urtebete bat lortu zuena baino 5,6

puntu gutxiago. Datu hori aztertzeko, bereizi behar dira Europar Batasuneko

gainontzeko herrialdeei saldutakoa eta erakunde horretatik kanpoko

herrialdeetara bidalitakoa. Hortik ondorioztatzen da arazo nagusia Europatik

kanpoko herrialdeen eskaria dela, hara zuzendutako esportazioak, galdutako

eremuaren zati bat berreskuratu zuten arren, bigarren hiruhilekoz jarraian

berriro gutxitu zirelako (%-1,2). Halaber, ekonomia nagusiek udako

hilekoetan ezagutu zuten geldialdiak esportazioen murrizketa ekarri zuen

Europako merkatuaren barruan ere, eta oraindik tasa positiboei eutsi zien

arren, 4,4 puntu apaldu ziren. Inportazioei dagokienez, antzeko joera gertatu

da, baina bai Kontinente Zaharraren barnean bai kanpoan aldakuntza tasa

positiboak lortu ziren.

Beste muturrean, AEBetako salmenten bilakaerak bizitasuna erakutsi zuen

eta %4,2 hazi ziren, neurri batean dolarrak gainontzeko dibisa nagusien

aldean, baina bereziki euroaren aldean, erakutsi zuen ahultasunaren

ondorioz. Tasa horrek adierazten duena da AEBek 404.866 milioi dolar balio

zuten ekoizkinak saldu zituztela, gaur arte herrialde horrek jaso duen

zenbatekorik handienetako bat. Inportazioak ere nabarmen areagotu ziren,

baina erritmoa galdu zuten aurreko hiruhilekoko zenbakien aldean (%3,7

hazi ziren 2014ko hirugarren hiruhilekoan eta %4,5 bigarrenean).

Estatubatuar diruaren ahultasun hura sendotasun bihurtu zen iazko azken

zatian, beraz ez dirudi joera horrek jarraipena izango duenik.

Hala ere, munduko esportazioen bultzada eragin zuen eremua Asia izan zen.

Eremu horretako salmentak 1.685.000 milioi dolarrera iritsi ziren, gaur arte

inoiz jaso den diru kopururik handiena baita, eta bigarren aldiz Europaren

tokia bereganatu zuen munduko esportatzaile nagusiaren paperean. Txina

izan zen eremu horretako bultzagile nagusia, beraren salmentak %13,0

areagotuta, Indiako inportazioen laguntzari esker. Datu negatiboa Japoniaren

eskutik iritsi zen, herrialde horretako salmentek ez zituztelako hazkunde

positiboak berreskuratu. Hain zuzen ere, japoniar esportazioak %2,1 gutxitu

ziren hirugarren hiruhilekoan, aurrekoan %13,1 murriztu eta gero. Azkenik,

Asiako inportazioak ez ziren horren indartsuak izan eta %1,0 baino ez ziren

hazi. Dena dela, gehikuntza txiki hori esanguratsua da iazko lehen sei

hilekoetan aldakuntza hutsalak jaso eta gero.



Munduko esportazioak dolarretan Urte arteko aldakuntza tasak

-50

-25

0

25

50

I II2009

III IV I II2010

III IV I II2011

III IV I II2012

III IV I II2013

III IV I II2014

III

Europar Batasuneko salmentak EBko herrialdeetan Urte arteko aldakuntza tasak

Europar Batasuneko salmentak kanpoan

Urte arteko aldakuntza tasak

-50

-25

0

25

50

I II2009

III IV I II2010

III IV I II2011

III IV I II2012

III IV I II2013

III IV I II2014

III

-50

-25

0

25

50

I II2009

III IV I II2010

III IV I II2011

III IV I II2012

III IV I II2013

III IV I II2014

III

AEBetako esportazioak Urte arteko aldakuntza tasak

Txinako esportazioak

Urte arteko aldakuntza tasak

-50

-25

0

25

50

I II2009

III IV I II2010

III IV I II2011

III IV I II2012

III IV I II2013

III IV I II2014

III

-50

-25

0

25

50

I II2009

III IV I II2010

III IV I II2011

III IV I II2012

III IV I II2013

III IV I II2014

III

Iturria: Munduko Merkatariza Antolakundea.

NAZIOARTEKO MERKATARITZA



Europak baikortasun neurritsua erakutsi du 2014ko amaieran

Adierazlea 104aren

inguruan egonkortu

da, batez bestekoa

100 delarik

Euroguneko

herrialdeak, oro

har, ezkorragoak

dira

Frantziak eta Italiak

balio negatiboak

jaso dituzte

Eraikuntza izan

ezik, Espainiako

adar guztiak

baikorrak dira

Europako Batzordeak hilabetean behin osatzen duen ekonomia

sentimenduaren indizeak (ESI) iradokitzen du Europar Batasunak

baikortasun mugatu batekin amaitu zuela 2014. urtea. Adierazle hori

osatzeko industriaren konfiantza indizea (%40ko pisua dauka), zerbitzuena

(%30), kontsumitzaileena (%20), eraikuntzarena (%5) eta txikizkako

merkataritzarena (%5) erabiltzen dira, eta 1990etik 2012ra bitartean

jasotako erantzunen batez bestekoari 100eko balioa ematen zaio. Horiek

horrela, pasa den abenduan Europar Batasuneko ESIa 104,2an kokatu zen.

Beraz, lau puntu luzez gainditzen du azken bi hamarkadetako batez besteko

sentimendua. Halaber, adierazlea egonkortzen ari dela hautematen da,

azken hiru hilekoetan apenas ez baita aldakuntzarik gertatu, nahiz eta

udaberritik aurrera bizitasun apur bat galdu den.

Hala ere, portaera ezberdina hautematen da herrialde bakoitzean. Alde

batetik, ekonomia eta moneta batasunean (Eurogunea) parte hartzen duten

herrialdeak, oro har, ez dira diru bakarra bereganatu dutenak bezain

baikorrak. Izan ere, Eurogunearen multzoa ez da bere batez besteko

historikotik gehiegi aldendu eta 100,7ko balioa jaso zuen iazko azken hiru

hilekoetan. Aitzitik, Erresuma Batuan adierazle horrek maila altuenetako bat

eskuratu du (114,4), bertako ekonomiak bizi duen erritmo azkarrak

lagunduta. Dena dela, puntu batzuk galdu ditu iazko ekainean lortu zuen

inoizko baliorik gorenetik (121,1). Suediak ere oso emaitza azpimarragarria

erakutsi du (108,6).

Euroko herrialdeen artean, Alemaniak datu baikorra (103,7) jaso du, baina

lehenago aipatu diren herrialde horien emaitzetatik urrun. Are gehiago,

maiatzetik lau puntuko moteltzea pilatu du dagoeneko, nahiz eta egoera

egonkortzen ari dela ematen duen. Badirudi zerbitzuak direla ekonomia

horren ahulgunea. Frantziako egoera are negatiboagoa da, batez besteko

balioa berreskuratzea lortzen ez duelako eta 96,1ean kokatu delako,

hobetzeko inolako zantzurik gabe. Hain zuzen ere, hiru urte baino gehiago

eman ditu 100eko balioaren azpitik. Italiak Frantziaren antzeko datu bat jaso

du, 97,3an kokatuta. Iazko lehen erdian, bazirudien susperraldia finkatuko

zuela, baina azken bost hilekoetan behera egin du berriro.

Euroguneko egoera positiboenetako bat Espainiarena da, gero eta bilakaera

baikorragoa eskaintzen duelako eta 105,6ko balioa jaso duelako, azken

urteetako altuena delarik. Abenduan, eraikuntzak bakarrik izan zuen batez

bestekoaren azpiko datu bat. Beste muturrean, txikizkako merkataritzak

serie historiko osoaren daturik gorena eskuratu zuen abenduan.

Kontsumitzailearen konfiantzak okerrera egin zuen ekainetik aurrera, baina

abenduan hobera egin zuen eta adierazlearen batez besteko balioa

nabarmen gainditzen du. Zerbitzuen adierazleak ere oso bilakaera ona

erakusten du eta urteko daturik onena abenduan bertan lortu zuen. Azkenik,

industria egonkor dago azken sei hilekoetan, batez besteko historikoa lau

puntu luzetan gainditzen duen balio batean.



Eurogunea Erresuma Batua

75

100

125

2010 2011 2012 2013 2014

75

100

125

2010 2011 2012 2013 2014

Alemania Frantzia

75

100

125

2010 2011 2012 2013 2014

75

100

125

2010 2011 2012 2013 2014

Italia Espainia

75

100

125

2010 2011 2012 2013 2014

75

100

125

2010 2011 2012 2013 2014

Iturria: Europar Batzordea.

EKONOMIA SENTIMENDUAREN INDIZEA



EAEko ekonomiaren adierazle nagusiak

2011 2012 2013 Azken datua Urte arteko tasa

JARDUERA

IPI ..................................................... 4,1 -5,9 -3,2 14ko azaroa 3,1

- Bitarteko ondasunak ....................... 5,8 -7,4 -2,5 14ko azaroa 1,4

- Ekipamendurako ondasunak ............ 11,2 -6,1 -3,3 14ko azaroa 2,9

- Kontsumoko ondasunak .................. -0,1 -4,1 -5,1 14ko azaroa 1,7

- Energia ........................................ -7,6 -2,8 -2,4 14ko azaroa 6,5

Industria jardueraren indizea (IJI)(*) ..... 0,5 -6,0 -2,1 14ko urria -10,8

Ekoizteko ahalmenaren erabilera (%)(*) . 75,1 74,2 71,7 14ko IV hiru 76,9

Eskari zorroa(*) .................................... -25,4 -45,4 -46,3 14ko abendua -22,6

Industria giroaren indizea ....................... -12,5 -22,9 -21,2 14ko abendua -9,3

Etxebizitza libreen salneurria €/m2 .......... 2.586,8 2.523,5 2.504,7 14ko III hiru -2,7

Salmenten indizea prezio iraunkorretan

Azalera handikoak prezio iraunkorretan -5,7 -3,2 -1,0 14ko azaroa -5,7

BMI txikizkakoa prezio iraunkorretan .... -3,8 -5,2 -4,5 14ko III hiru 1,6

Zerbitzu g/koiuntura-ind. Prezio iraunkorrak -3,9 -6,3 -5,0 14ko III hiru 2,3

Esportazioak ........................................ 17,9 -3,5 -0,3 14ko III hiru 11,2

Energiaz bestelakoak ......................... 14,7 -2,2 0,6 14ko III hiru 9,3

Inportazioak ........................................ 10,9 -8,9 1,8 14ko III hiru 20,1

Energiaz bestelakoak .......................... 9,7 -18,2 -0,2 14ko III hiru 17,0

Turismoen matrikulazioak ...................... -26,4 -13,3 8,0 14ko abendua 18,0

Zamaketarako ibilgailuen matrikulazioa .... -19,3 -42,9 7,0 14ko abendua 30,7

Aireko trafikoa ...................................... 2,5 3,1 -9,1 14ko azaroa 3,5

Hoteletan igarotako gaualdiak ................. 6,7 1,0 -3,1 14ko azaroa 3,3

LAN KOSTUAK

Soldaten igoera:

- Indarrean dauden hitzarmenak ........ 3,6 2,7 1,3 14ko urria 0,8

- Urtean zehar sinatutakoak ............... 3,4 2,0 1,1 14ko urria 0,5

Lan kostuak

- Kostu guztiak ................................. 0,6 0,7 1,7 14ko III hiru -1,7

- Soldata kostu guztiak ..................... 0,2 0,7 1,4 14ko III hiru -1,6

- Bestelako kostuak .......................... 1,9 0,7 2,5 14ko III hiru -2,0

(*) Balioak. Iturria: Eustat, Iberdrola, Trafiko Zuzendaritza Nagusia, Lan Harremanen Kontseilua, Industria Ministerioa, INE, Aduana eta Zerga Berezietako Saila eta Enplegu eta Gizarte Politiketako Saila.



EAEko ekonomiaren aldagai nagusiak

2011 2012 2013 Azken datua Urte arteko tasa

PREZIOAK

KPI indize orokorra: 3,1 2,3 1,6 14ko azaroa -0,1

- Azpiko inflazioa ......................... 1,8 1,5 1,6 14ko azaroa 0,2

- Hondar inflazioa ........................ 9,5 6,1 1,4 14ko azaroa -1,0

EBrekiko aldea ............................. 0,1 -0,4 0,1 14ko azaroa -0,5

IPRI ............................................ 8,1 2,4 -0,6 14ko azaroa -0,9

- Bitarteko ondasunak................... 6,5 0,2 -1,3 14ko azaroa 0,5

- Kontsumoko ondasunak .............. 3,1 1,8 0,0 14ko azaroa 0,0

- Ekipamendurako ondasunak ........ 1,5 1,2 1,3 14ko azaroa -0,4

- Energia .................................... 21,7 7,8 -1,8 14ko azaroa -5,4

LAN MERKATUA

BJA

Parte hartzaileak ........................... 0,4 -1,8 2,1 14ko III hiru -0,1

Partaidetza tasa ............................. 56,0 55,1 56,6 14ko III hiru 57,0

Landunak ..................................... -1,4 -2,9 -0,8 14ko III hiru 0,0

Enplegu tasa guztira ...................... 50,0 48,6 48,5 14ko III hiru 48,8

Gizonen enplegu tasa ..................... 56,0 53,9 53,7 14ko III hiru 53,7

Emakumeen enplegu tasa ............... 44,3 43,7 43,6 14ko III hiru 44,1

Langabezia tasa guztira .................. 10,8 11,8 14,3 14ko III hiru 14,5

Gizonen langabezia tasa ................. 11,2 12,1 14,8 14ko III hiru 14,8

Emakumeen langabezia tasa ........... 10,3 11,4 13,8 14ko III hiru 14,3

Gazteen langabezia tasa ................. 23,9 31,2 39,1 14ko III hiru 37,9

BAI

Parte hartzaileak ........................... 1,3 -2,0 -2,1 14ko III hiru -1,2

Landunak ..................................... -0,6 -5,6 -3,2 14ko III hiru 0,3

Langabezia tasa ............................. 12,3 15,6 16,6 14ko III hiru 15,2

INEM

Langabeak ................................... 9,7 11,9 8,0 14ko abendua -1,0

GIZARTE SEGURANTZA

Afiliatuak ..................................... -0,6 -2,4 -3,2 14ko abendua 1,4

Iturria: Eustat, INE, Gizarte Segurantza eta SEPE



Euskal Autonomia Erkidegorako urteko aurreikuspenak

Iturria: Ogasun eta Finantza Saila: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza (2014ko urria), Hispalink (2014ko uztaila), Confebask (2014ko abendua), BBVA (2014ko urria), Laboral Kutxa (2014ko abendua) eta CEPREDE (2014ko abendua).

EAErako aurreikuspenak hiruhilekoka (2014ko urria)

2014

2014 2015

2015 III IV I II

BPG (m.p.) .............................................. 1,3 1,5 1,0 1,6 1,7 1,7

ESKARIA

Barneko azken kontsumoa ............................................0,7 0,7 0,8 0,9 1,0 1,1

Familien kontsumoa .....................................................1,1 1,1 1,0 1,3 1,4 1,5

Administrazioaren kontsumoa ................................ -1,0 -0,7 0,0 -0,2 -0,1 0,1

Kapital eraketa gordina ...............................................1,2 2,1 0,5 2,8 3,5 3,6

Barne eskariaren ekarpena ..........................................0,9 1,1 0,8 1,4 1,5 1,6

Kanpo arloaren ekarpena .............................................0,4 0,4 0,3 0,2 0,2 0,1

ESKAINTZA

Lehen arloa................................................................ 7,3 5,5 4,8 2,2 0,0 0,7

Industria ................................................................ 1,3 2,1 1,2 2,6 2,7 2,8

Eraikuntza ................................................................-1,0 -0,7 -1,1 -0,1 0,1 0,3

Zerbitzuak ................................................................ 1,3 1,5 1,1 1,5 1,6 1,6

Balio erantsi gordina ....................................................1,3 1,6 1,0 1,6 1,7 1,7

Ekoizkinen gaineko zerga garbiak 1,2 1,0 1,1 1,2 1,4 1,4

GOGORATZEKOAK

BPG nominala ........................................... 1,3 1,6 1,1 2,2 2,6 2,7

Hiruhilabete arteko BPGa ........................... 0,4 0,4 --- 0,4 0,5 ---

BPGren deflatorea ................................................ 0,0 0,1 0,1 0,6 0,9 1,0

Enplegua ............................................................. 0,3 0,4 0,0 0,6 0,6 0,7

Langabezia tasa ................................................... 15,2 15,4 15,3 15,2 14,9 14,9

Iturria: Ogasun eta Finantza Saila: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza.

PIB

PIB

2014 2015 2014 2015

Eusko Jaurlaritza ................................ 1,0 1,7 BBVA ..............................................................1,1 1,8

Hispalink (BEGaren aldak. tasa) ..........................1,1 1,7 Laboral Kutxa ................................1,1 1,8

Confebask ........................................................1,1 1,9 CEPREDE……………………………. 0,6 2,0



Espainiako ekonomiarentzat eginiko aurreikuspenak

Iturria: FUNCAS, Ekonomia eta Ogasun Ministerioa, CEPREDE, ELGE, NDF, Europar Batzordea, The Economist eta Consensus Forecast.

AFI: Analistas Financieros Internacionales; ICAE-UCM: Instituto Complutense de Análisis Económicos-Madrileko Unibertsitate Konplutentse; ICO: Instituto de Crédito Oficial; IEE: Instituto de Estudios Económicos; IFL-UC3M: Flores de Lemus Institutua-Carlos III Unibertsitatea Madril; NDF: Nazioarteko Diru Funtsa; E. Batzordea: Europar Batzordea;NDF:Nazioarteko Diru Funtza; ELGE: Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundea.

Hiruhilabetekako aurreikuspenak Espainiako ekonomiarentzat

2014

2014 2015

2015

IV I II III IV

BPG ............................................................. 1,8 1,3 1,8 1,8 2,0 2,2 2,0

Kontsumo pribatua ......................................... 1,8 2,0 1,7 1,4 1,6 2,0 1,7

Kontsumo publikoa ......................................... -0,5 -0,1 -0,5 -0,5 -0,3 0,4 -0,2

Kapital finkoaren eraketa gordina .................... 2,1 1,0 2,0 2,4 3,4 4,2 3,0

- Aktibo finko materialak ............................... 2,0 0,8 1,8 2,3 3,2 3,9 2,8

- Eraikuntzan .......................................... 0,5 -3,2 1,7 2,5 2,9 3,6 2,7

- Ekipamendurako ondasunetan ................. 4,3 7,6 2,1 2,0 3,7 4,2 3,0

- Landutako aktiboetan ............................. -0,7 1,6 -2,3 -0,1 2,9 4,5 1,3

- Aktibo finko immaterialak ............................ 3,3 3,2 3,8 4,2 5,5 6,7 5,1

Barne eskari erreala ........................................ 1,5 1,4 1,4 1,2 1,5 2,0 1,5

Esportazioak ................................................. 4,3 4,0 5,1 6,0 6,5 6,8 6,1

Inportazioak ................................................. 3,5 4,8 3,8 4,4 5,2 6,5 5,0

Iturria: CEPREDE.

BPG

BPG

2014 2015 2014 2015

AFI .............................. 1,4 2,0 La Caixa ......................... 1,3 1,9

BBVA ................................ 1,3 2,0 Repsol ............................ 1,4 2,2

Bankia .............................. 1,3 2,0 Santander ...................... 1,4 2,3

Catalunyacaixa 1,4 2,3 BATEZ BESTEA ................ 1,4 2,1

Cemex .............................. 1,3 2,0 Gobernua (2014-09) ........ 1,3 2,0

CEPREDE-UAM 1,3 2,0 Espainiako Bankua (2014-10) 1,3 2,0

FUNCAS ............................. 1,4 2,4 Europar Batzordea (2014-10) .........................................

1,2 1,7

ICAE-UCM .......................... 1,4 2,3 NDF (2014-10) ................. 1,3 1,7

IEE ................................... 1,4 2,5 ELGE (2014-09) ................ 1,2 1,6

IFL-UC3M .......................... 1,3 1,9 The Economist (2014-12) 1,3 1,7

Intermoney ..................... 1,4 2,2 Consensus Forecast (14-12) 1,3 1,9



Nazioarteko ekonomiari buruzko aurreikuspenak

Herrialdea edo eremua

Erakundea Aurreikuspenaren

data

2014 2015

Azkena Aurrekoa Azkena Aurrekoa

AEB The Economist 2014ko abendua 2,3 2,2 3,0 2,9

Consensus Forecast 2014ko abendua 2,3 2,2 3,0 3,0

ELGE 2014ko azaroa 2,2 2,1 3,1 3,1

NDF 2014ko urria 2,2 1,7 3,1 3,0

Europar Batzordea 2014ko azaroa 2,2 2,8 3,1 3,2

Japonia The Economist 2014ko abendua 0,5 0,9 1,1 1,1


ELGE 2014ko azaroa 0,9 0,9 1,1 1,1

NDF 2014ko urria 0,9 1,6 0,8 1,1


Erresuma Batua The Economist 2014ko abendua 3,0 3,0 2,6 2,7


ELGE 2014ko azaroa 3,1 3,2 2,7 2,8

NDF 2014ko urria 3,2 3,2 2,7 2,7


Europar Batasuna Europar Batzordea 2014ko azaroa 1,3 1,6 1,5 2,0

NDF 2014ko urria 1,4 1,6 1,8 1,8

Eurogunea The Economist 2014ko abendua 0,8 0,8 1,1 1,2


ELGE 2014ko azaroa 0,8 0,8 1,1 1,1

NDF 2014ko urria 0,8 1,1 1,3 1,5


Alemania The Economist 2014ko abendua 1,4 1,4 1,3 1,5


ELGE 2014ko azaroa 1,5 1,9 1,1 1,5

NDF 2014ko urria 1,4 1,9 1,5 1,7


Frantzia The Economist 2014ko abendua 0,4 0,4 0,8 0,8


ELGE 2014ko azaroa 0,4 0,9 0,9 1,0

NDF 2014ko urria 0,4 0,7 1,0 1,4


201 5eko urtarrila...askoz ere handiagoa izan zen (hurrenez hurren, %2,0 eta %0,8). Gaur eguneko...

Documents

Transcript of 201 5eko urtarrila...askoz ere handiagoa izan zen (hurrenez hurren, %2,0 eta %0,8). Gaur eguneko...