CENTENARIO DE LUIS SEOANE
Biografía Pintor, gravador, muralista, ceramista e poeta. Naceu en Bos Aires,
o 1 de xuño de 1910. Aos 6 anos de idade, chegou a Arzúa, Galicia,
lugar dos seus antepasados. Licenciouse en Dereito en 1934.
Paralelamente á súa formación universitaria, iniciou os seus estudos
en gravado e pintura realizando a súa primeira exposición en 1929.
Comprometido coa realidade político-social de Galicia, participou
intensamente na vida cultural da época, converténdose xunto con
outros artistas, nun motor de renovación plástica.
"Conversa", 1946
A peripecia vital e intelectual de Luis Seoane non supón tanto o
esforzo de levar a cabo unha obra ampla e coherente, coma a vontade
de devolverlle á plástica e ao pensamento galego a dignidade perdida
polos anos de illamento e atraso: unha creatividade apaixonadamente
comprometida co seu tempo.
A vida de Luis Seoane (Bos Aires 1910-A Coruña 1979) foi
unha longa viaxe a través do século XX. Formado durante a ditadura
de Primo de Rivera, loitador nos anos da República, fuxido en 1936,
organizador e promotor da vida cultural no exilio, viaxeiro polo mundo
e atento aos múltiples discursos que ía xerando a súa época, Seoane
foi testemuña de excepción deste século axitado e convulso. A súa
obra, vasta e diversificada, o seu pensamento aberto, as súas
iniciativas, convérteno nun personaxe destacado no panorama da
cultura galega e española do século XX, que axudou a construír co
seu esforzo, o seu talento e o seu compromiso. "Mujeres", 1946
OBRA
Primeira etapa: influencia do expresionismo alemán (Grosz, Otto
Dix), os estudos de Lissitstzky, a metodoloxía da Bauhaus e, en
maior medida, do traballo de Pablo Picasso. Entre as súas primeiras
obras destacan os seus nus femininos e os retratos de campesiños no
medio da paisaxe dunha Galicia utópica.
"El entierro", 1945
A finais dos 40 a súa obra evolucionará cara a unha pintura na que o
escenario xa non ten o protagonismo de antano e no que se reduce o
sentido da profundidade. A representación ilusoria de
tridimensionalidad cedeu paso a outras propostas compositivas.
Seoane aplanou o espazo, esquematizou as figuras e deixou de
perseguir o sentido de profundidade, dotando a súa obra dunha
inmensa forza sintética. "Sueño surrealista", 1944
Nos 50 abandonou a paleta de terras e grises, e inclinouse cara ao
uso de tinguiduras saturadas, por considerar a cor como elemento
plástico autónomo. As pinturas dos anos cincuenta presentan
figuras de rexia estrutura e forte estatismo e monumentalidade.
"Las mariscadoras",1969
Os descubrimentos técnicos que lle proporcionan a realización de
murais levaranlle arredor dos anos sesenta a expresarse por medio
dunha pintura plana de fortes contrastes de cor e dun grafismo que
se superpón á obra pictórica, liñas e planos de cor relaciónanse entre
se. cargando a súa obra de gran forza sintética, levándoa cara a unha
deconstrucción da imaxe que supoñerá o cénit da súa etapa de
madureza. Seoane reproduce representacións humanas, tema
esencial da súa obra, hieráticas e que se reducen a esquemas
figurativos, de contido simbólico, de enorme poder de suxestión.
"A chambra branca", 1969
"Muller sentada", 1976
Eixos temáticos
A muller é un grande eixe temático dentro da súa produción.
Seoane rendeu homenaxe á figura feminina e reivindicou o seu rol
tanto no campo laboral como familiar. A muller sentada é un motivo
habitualmente visto nas construcións románicas de Galicia e ao cal o
artista recorreu continuamente reelaborándoo.
"Mater Galleciae", 1961
"Mariscadoras", 1964
A emigración
"Emigrante", 1967
La historia
"Pranto pola muller caida"
Esta obra pon de manifesto a preocupación constante de Luis
Seoane pola memoria histórica, neste caso polos mortos da Guerra
Civil. En 1963, Seoane retorna a Galicia tras un exilio político que
o mantivo en Arxentina durante case trinta anos. Todas estas
vivencias, a dureza do pasado, o terror da guerra, a persecución
política e o exilio, quedan reflectidos nos seus lenzos, que se volven
máis narrativos e evidentes que nos referidos a temas máis amables.
A liña adquire o protagonismo perdido en obras anteriores, e o
axuste das pezas da composición é máis elemental, tratando de
favorecer a claridade da idea que quere transmitir. Recupera os
ritmos curvos e as liñas dinámicas, que non por iso deixar de ser
sintéticas parándose apenas na descrición dos trazos e a fisionomía.
A cor evidencia as violentas tensións expresivas, estalando coma se
quixese mostrarnos a súa potencia interna. O emprego de grandes
superficies negras, acentúa o dramatismo psicolóxico da escena, e
provoca saturación das cores que o rodean.
"O artista é a memoria do seu pobo"
"En cada país existe unha realidade simbólica que se manifesta de
moitos modos e que se herda. Trátase de signos e formas que vencen
ao tempo e pasan dun a outro estilo. A arte dun pobo, sen querelo,
actúa de axente transmisor. Esas formas e signos orixinan á súa vez
outras novas, acontece probablemente como cos contos populares e
as lendas. O futuro está condicionado ao aproveitamento que
fagamos hoxe con ideas do noso tempo daquilo que herdamos. "
"Tres soles en Galicia", 1967
O artista nunca se abstrae da realidade histórica en que vive. O
pobo é país e vive fatalmente o seu tempo. Non pode escapar a este.
"
"A arte sempre está comprometida coa sociedade en que se
desenvolve (...) o tema non pode ser anécdota circunstancial, senón
reflexo dun sentimento universal que alcance a todos homes, tal é o
caso de "Os desastres da guerra" (...) A arte non soluciona nunca
nada; o que fai é mostrar as cousas, descubrilas, ensinalas na súa
particularidade e hondura aos homes. " LUIS SEOANE
"Paisaxe do sur", fin de los 70
Tradición e modernidade
A obra de Seoane é unha simbiose entre o afán por evocar a arte
tradicional de Galicia, manifestada a través dos petroglifos e da
enorme presenza do románico, e a arte das vangardas históricas,
admiradas polo pintor galego xa dende a súa etapa como estudante
de Dereito en Santiago de Compostela.
Luis Seoane foi autodidacta na súa aprendizaxe plástica, a súa
curiosidade e admiración pola Galicia dos seus antepasados e pola
arte en xeral foron os motores do seu coñecemento. A súa estética
marcará un antes e un despois na historia das artes plásticas en
Galicia. Tanto a cultura arxentina coma a galega constituíron o
impulso da súa diversa e extensa produción.
Top Related