Zientzien Ekarpenak

30
Hizkuntzen trataera Hizkuntzen trataera bateraturako bateraturako h h izkuntzen zientzien ekarpenak izkuntzen zientzien ekarpenak Berritzegune Nagusia

Transcript of Zientzien Ekarpenak

Page 1: Zientzien Ekarpenak

Hizkuntzen trataera bateraturako Hizkuntzen trataera bateraturako hhizkuntzen zientzien ekarpenakizkuntzen zientzien ekarpenak

Berritzegune Nagusia

Page 2: Zientzien Ekarpenak

SAIO HONEN HELBURUAK

Hizkuntzen Trataera Bateratuen oinarriak birpasatu.Hizkuntzen zientzei ikuspegi orokorra eman.Hizkuntzen irakaskuntzari hizkuntzen zientziek egindako ekarpenak birpasatu. Jarduera batzuk garatu.

Page 3: Zientzien Ekarpenak

1. Hizkuntzen Trataera Bateratuen oinarriak.

2. Hizkuntzen irakaskuntzaren paradigmaren aldaketa.

3. Hizkuntzen zientziak eta haien ekarpenak: Psikolinguistika Pragmatika Sociolinguistika Testuen Linguistika

SAIO HONEN EDUKIAKSAIO HONEN EDUKIAK

Page 4: Zientzien Ekarpenak

Hizkuntzen Trataera Bateratuaren

Oinarriak

Page 5: Zientzien Ekarpenak

ZER DAZER DAHIZKUNTZEN TRATAERA BATERATUAHIZKUNTZEN TRATAERA BATERATUA??

Hizkuntzen programazio adostua programazio adostua

Hizkuntzen oinarrioinarri komunakkomunak eta metodologiametodologia berdinakberdinak dira programazioaren abiapuntua

IkuspegiIkuspegi komunikatibotikkomunikatibotik programatuta

Page 6: Zientzien Ekarpenak

Zergatik hitz egiten da gaur eguneanZergatik hitz egiten da gaur egunean HIZKUNTZA TRATAERA BATERATUAZ?HIZKUNTZA TRATAERA BATERATUAZ?

Euskara eta gaztelaniaren koofizialtasuna.Bi edo hiru hizkuntza hezkuntza transmititzeko tresna bezala.Hizkuntza aniztasun handigoa eskolan.Jarrera positiboen garapena hizkuntzen aniztasunaren aurrean.

Aldaketak iturri epistemologikoetan.

Aldaketak ikaskuntza teorietan.

Aldaketak ikuspegi metodologietan.

HIZKUNTZEN DIDAKTIKAN

HIZKUNTZEN ESTATUSEAN ALDAKETAK

Page 7: Zientzien Ekarpenak

HTBranzko URRATSAKHTBranzko URRATSAK

“Hizkuntza Arloaren ikuspegiak bateratzaile behar du izan, hizkuntza batean ikasitakoa beste edozeinetara igarotzea

ahalbidetuko duten curriculumeko hizkuntza

guztien oinarri komun eta metodologia berdinetatik

abiatzearren”.

1992

OINARRIZKO CURRICULUM

DISENUA

“Oinarrizko Curriculum Diseinu honen abiapuntua

hizkuntza ikaskuntzak Hizkuntza Arlo bakarrean

biltzea da..”

Page 8: Zientzien Ekarpenak

2006:

OINARRIZKO HEZKUNTZAREN

DEKRETUA

HTBranzko URRATSAKHTBranzko URRATSAK

Bigarren Hezkuntzako ikasleak eleanitzak dira, neurri batean; hori dela eta, proposatutako hizkuntza-helburuez gainera, hizkuntza-irakasleek hausnartu eta beren irakaskuntza moduak egokitu beharko dituzte, eta, aldi berean, arreta berezia jarri beharko diote hizkuntzen lanketa integratuari. Hizkuntzak modu integratuan irakastea honako arrazoi hauen ondorio da. Batetik, ikasleak elebidunak edo eleanitzak direnez, une oro hainbat hizkuntza dakizkite eta horien bidez lortutako ezagutzak dituzte, beren euskarri kognitiboak eta emo-dizioak osatzen dituztenak, hain zuzen. Eta bestetik, hizkuntza-ikaskuntzak trukatzeko ahalmena eta, hiztunek parte hartzen duten eremuetan, hainbat hizkuntza aldi berean egon ahal izatea aipatu behar dira. Egiaztapen horien arabera, beraz, alor bakoitzean dagokiona landu beharko da eta bateragarriak diren gaiak guztien artean trukatu beharko dituzte, betiere bakoitzaren erabilera egokia bultzatuta.

Page 9: Zientzien Ekarpenak

HTB programaren jarduerak

Ikastetxeetan prestakuntza proiektua. Ikastetxeen arteko mintegiak.

Unitate didaktikoak.

Page 10: Zientzien Ekarpenak

HTBari buruzko lanaren zutabeak:

GOGOETA TEORIKOA

PRAKTIKAREN ANALISIA

CURRICULUM BATERATUA EGITEA

ALEATORIO ORDENA

Page 11: Zientzien Ekarpenak

2. Hizkuntzen irakaskuntzaren paradigmaren

aldaketa

Page 12: Zientzien Ekarpenak

Hizkuntzen irakaskuntzaren paradigmaren aldaketa

ZER irakasten dugu?

ZERTARAKO irakasten dugu?

NOLA irakasten dugu?.

Hizkuntza kontzeptua

Komunikazio gaitasuna

Ikuspegi komunikatiboa

Page 13: Zientzien Ekarpenak

3. Hizkuntzen zientziak eta haien

ekarpenak

Page 14: Zientzien Ekarpenak

Hizkuntzen zientziak.

PsikolinguistikoaPsikolinguistikoa SoziolinguistikoaSoziolinguistikoa

PragmatikaPragmatika Testu linguistikoaTestu linguistikoa

Page 15: Zientzien Ekarpenak

Hizkuntzen jabetze eta ikaskuntza HTBren markoan.

Elkarreragina joera

Ikuspegi eraikitzailea

Konduktismoa

Innatismoa

Gizartekoelkareragina

PSICOLINGUISTIKAPSICOLINGUISTIKA

Page 16: Zientzien Ekarpenak

ELKARRERAGINAREN JOERA

Komunikazio beharra.(integratu, ikasi…)

Esanahiaren negoziazioa

Adituen laguntza.Gizartearen produktua

Page 17: Zientzien Ekarpenak

Hizkuntza guztietan garatzen den prozesua.Hizkuntza jabetze zein ikas prozesuetanIrakaskuntzarako alderdi garrantsitsuenak erakusten dizkigu..Prozesu honek erakusten dizkigu horrelako gogoetarako esparruak: …

Page 18: Zientzien Ekarpenak

ELKARMENPEKOTASUN PRINTZIPIOA

X hizkuntzako irakaskuntza X hizkuntzan gaitasunak sustatzeko eraginkorra den heinean, gaitasun honen Y hizkuntzarekiko transferentzia gertatuko da, Y hizkuntzarekiko aurkeztapena eta Y hizkuntza ikasteko motibazioa egokia diren neurrian.

Page 19: Zientzien Ekarpenak

“Testu” eta “errealitatea”-ren arteko harremanak finkatzeari laguntzen dioten

psikolinguistika ekintzak.

Testuinguratzea. Komunikazio egoeraren ezaugarriak ezagutu. Esanahia eraiki.

Egituraketa. Testuen edukien antolaketa. Komunikazio egoeraren ezaugarriak abiapuntutzat

hartuz.

Testualizazioa. Testuearen zatiaen arteko loturak. Kohesioa. Modalizazioa.

Page 20: Zientzien Ekarpenak

Zer esan nahi du testu bat ulertzeak?

1. Oinarrizko testua eraiki• Mikroegitura• Makroegitura• Gainegitura

2. Aurre ezagupenak abian jarri3. Autoregulazioa

Page 21: Zientzien Ekarpenak

Psikolinguistikoaren ekarpenak.

Komunikazio prozesu bat da hizkuntza irakaskuntza Hizkuntza erabiltzen ikasten dira hizkuntza erabilpenak.Edozein hizkuntza ikasteko, hiztunen arteko elkarreragina ezinbesteko baldintza da..Irakaslea tartekoa da, nork ikasleei laguntzen die bere hizkuntza erabilpenetatik beste erabilpen formala zein konplexuagoengana.

Page 22: Zientzien Ekarpenak

SOCIOLINGUISTIKA

Hizkuntza aniztasuna: hiztun komunitatea, testu errepertorioa... Erabilpen kontestuarekin lotutako hizkuntza aniztasuna.Aniztasuna hau kudeatzeko arauak.Gaitasun linguistiko kontzeptua zabaltzen duen beste kontzeptu bat: komunikazio gaitasuna.Hizkuntza aniztasuna giza prestigioarekin lotuta.Hizkuntzan arteko kontaktuaren ondorioak: elebitasuna, diglosia... Aniztasuna eta gizartea: normalizazioa, estandarizazioa...Aniztasuna eta arauak: elkarreragina, elkarrizketaren analisia...Aniztasuna eta erabilpen eremuak: hizkuntza eskolan.

Page 23: Zientzien Ekarpenak

Soziolinguistikoaren ekarpenak.

Ikasi behar diren giza arauek elkarreragina gidatzen dute.Hizkuntza irakaskuntzak lagunduko die ikasleei komunikazio egoera anitzetan sortutako hizkuntza erabilera desberdinak menperatzen.Hizkuntza aldaerak prestigio edo prestigio gabeko iritziekin lotzen dira. Eskolak aldaera formalak hurbildu behar dizkie ikasleei.

Page 24: Zientzien Ekarpenak

PRAGMATIKA

Hizkuntza giza jarduera.“Hizketa egintza”-ren teoria.“Sentsua” eta “Esanahia”. Esanahiaren negoziazioa.Elkarlanaren printzipioa.Elkarrizketarako arauak.Implikatura.

Page 25: Zientzien Ekarpenak

Pragmatikaren ekarpenak

Hizkuntza erabilpenak jarduerak dira eta dituzte helburua zein asmoa, inplizito edota explizitoa.Neurri haundi batean hizkuntza kanpoko aspektuetan oinarritzen da zentsua. Esanahaiaren negoziazioa beharrezkoa da zentsua eraikitzeko.“Inplikazio”, “konpartitutako mundua”, eta antzeko kontzeptuek gertaera komunikatiboari buruzko gogoetari laguntzen diote. Ikasgelak komunikaziorako gune pribilegiatuak dira. Ikasleek jakin behar dute zer eta zertarako egin, parte hartu, erabakiak hartu, e.a.

Page 26: Zientzien Ekarpenak

TESTUAREN LINGUISTIKAAnalisien objektua: esalditik testura.Testua osatzen duten perpausen zerrenda bat baino konplexuagoa da testua.Gaiegitura eta makroegitura.Testuen ezaugarriak: koherentzia eta kohesioa.Testu tipologiak.

Page 27: Zientzien Ekarpenak

Testu linguistikoaren ekarpenak.

Testuak hizkuntzen ikas-irakaskuntzaren objetkuak dira.Hizkuntza kanpoko alderdiek testuak mugatzen dituzte. Horregaitik beharrezkoa da testuinguru eta komunikazio egoerari buruz hausnartzea. Testuak ulertu zein ekoizteko prozesuak jardueren ardatzak izan behar dira ikasgeletan. Hizkuntza erabilera aniztasuna da ikasgelan landu behar diren ataza eta edukien iturria.Zientza honek ekartzen dituen kontzeptuek (koherentzia, kohesioa, lokailuak,...) hizkuntza erabilera garatzeko gogoeta zuzentzen dute.

Page 28: Zientzien Ekarpenak

LaburbilduzHizkuntza guztiak besteekin elkarreraginean ikasten dira, esanahia negoziatu ondoren. Hizkuntzak ikasteko estrategiak berdinak dira.Hizkuntzei buruzko gogoeta bultzatzeko eremuak komunak dira: soziolinguistikoa, pikolinguistikoa, pragmatikoa eta estrategikoa.Testuak ulertu zein ekoizteko prozdurak berdinak dira.Ikasteko zein komunikatzeko estrategiak komunak dira.Hizkuntza kontzeptu berdinak erabiltzendira hizkuntza guztietan.Testu tipo eta tstu generoen ezaugarriak antzekoak dira hizkuntza desberdinetan.Hizkuntza irakaskuntzarako metahizkuntzakomuna.Hizkuntza eta histunarekiko jarrera positiboak hizkuntza guztietatik bultzatu behar dira.

Page 29: Zientzien Ekarpenak

Hizkuntzen arteko transferigarritasuna

TestuakUlertzeko

EstrategiakEta

prozedurak

TestuakSortzeko

prozedurak

Kontzeptu Linguistikoorokorrak

Gaitasunestrategikoa

Testu eta genero

Desberdineko ezaugarriak

OinarrizkoMeta-

hizkuntza

JarrerakLiteratur

Diskurtsoarenezaugarriak

Page 30: Zientzien Ekarpenak

ONDORIOAK:ONDORIOAK:

Hizkuntzen alderdi komunak lantzea edozein hizkuntzatatik:

Hausnarketa linguistikoa egiteko ohitura eta prozedurak.

Hizkuntzei buruzko kontzeptu orokorrak. Hizkuntzekiko jarrerak.

Edukien sekuentziazio egokiagoa eta denbora optimizatzea. Ikasitakoa hizkuntza batetik bestera igarotzea. Ikuspegi metodologikoak konpartituz jardunaren koherentzia handiagoa lortzea. Ikasgelako jarduera eraginkorragoak diseinatzea. Hizkuntzez mintzatzeko metahizkuntza bateratua erabiltzea.

Curriculumeko Hizkuntzen Trataera Bateratuak Curriculumeko Hizkuntzen Trataera Bateratuak ondokoak ahalbidetzen ditu:ondokoak ahalbidetzen ditu: