ASTEKO ASMAKIZUNAberria

Pentsatu eta abiatu

GAZTETXOEN ASTEKARIA 771. ZENBAKIA LARUNBATA, 2018KO APIRILAREN 14A

Bietan hamareta bost ezberdin,gitarraren harietan

abil eta arin. Zer da?

m a n t a n g o r r iErantzuna: Hatzak.

Asmakizunaren jatorria: Auskalo! Igarkizun eta aho-korapiloak liburutik, Xabier Olaso / Agurtzane Villate (Pamiela).

JUAN

CAR

LOS HERN

ANDE

Z

m a n t a n g o r r i2 LARUNBATA, 2018KO APIRILAREN 14A berria

ZORiON AGURRAK

Aupa, Beñat! Zorionak, Sara,

Paula, ama eta aitaren partetik.

Zorionak, Sugoi, apirilaren 11n 5 urte.

Etxeko sukaldari handienarentzat txokolatezko

laztan bereziak, etxekoen partetik.

Ya 2 urte etxeko sorginak!

Zorionak, Inge! Ama, aita eta

familiaren partetik.

Zorionak, Añes! Gure etxeko

perla zara; 3 urte zoragarri eman

dizkiguzu, eta astelehenean

ospatuko dugu.

Zorionak, Malen, zure 9. urtebetetzean!

Jarrai ezazu zaren modukoa izaten, zu osorik

baitzara zoragarria. Ikaragarri maite zaitugu.

Muxutxo potolo banpirikoak.

Zorionak, Ariane, zure lehen urtebetetzean!

Muxu handi-handi bat, xiprixtina!

Aitatxo eta amatxoren partez: paaaa!!!

Zorion agurrak argitaratu ahal izateko, gogoanizan mezuak asteartearratsaldea baino lehen jasobehar ditugula. Asteartetikaurrera jasotzen diren mezuguztiak hurrengo astekozenbakian argitaratuko ditugu.

Kaixo, lagunok! Eihar eta Elur gara, MANTANGORRIren jarraitzaile finak.

Astero jasotzen dugu gehigarria, eta marrazki bana bidaltzen dugu Tolosatik.

m a n t a n g o r r i 3berria LARUNBATA, 2018KO APIRILAREN 14A

ZU ERE ARTiSTA

Bidali zure gutunak helbide hauetara Helbide elektronikoa: mantangorri@berria.eus Egoitza nagusia: BERRIA. MANTANGORRI. Gudarien etorbidea, z/g. 20140 Andoain.

Argitaratzailea: Euskal Editorea SM Lege Gordailua: SS-616/05 Zuzendaria: Martxelo Otamendi Koordinatzailea: Izaro Zinkunegi Barandiaran

Egoitza: Martin Ugalde kultur parkea. Gudarien etorbidea, z/g. 20140 Andoain ISSN: 1699-728x

Martxoaren 23an Orioko Zaragueta herri eskolako ikasleakDonostiako Ontzi Museoan egon ziren. Bertan zegoen Balearen arrantzaren nondiknorakoak erakusketa ikusi, ikasi eta itsasoarekin zerikusia duten tresnak arakatuzituzten. Eguna aprobetxatuaz, etxetik emandako otordua bazkaldu zuten hirian.Opor aurreko ekintza ezin hobea egin zuten haurrek, irakasleen laguntzaz.

Baztan ikastolako Xangoren gelakoengosari osasuntsuaXangoren gelako ttikiak azken asteetan lanean gogotsu aritu gara.Oraingo honetan, gure gorputza aztertzen aritu gara: nondik etorri garen etabakoitza nola sortu zen trukatu ditugu, amatxo Maite eta sortu berri denAneren bisita izan dugu (bere esperientzia polita kontatzera etorri zitzaigun),gorputza osasuntsu izateko zer egin behar den aztertu dugu… Guztiarekinakitzeko, gosari osasuntsu eder bat egin dugu. Bakoitzak bere laranja zukuaegiteaz gain, frutak, ogi txigortua, gurina eta marmelada, olia eta esneadastatzeko aukera izan dugu. Zein ona zegoen dena!! Ikusi-ikusi, jarraian ageridiren argazkietan, zein ongi ibili garen!!!

m a n t a n g o r r i4 LARUNBATA, 2018KO APIRILAREN 14A berria

ERREPORTAJEA

Altxorra bilatu beharrean, partehartzaileek mendian ezkutatutakobalizak bilatu behar dituzte. Horiekaurkitu eta helmugara iristea daxedea. Apirilaren 22an egingo duteaurtengo bigarren Gipuzkoako Es-kolarteko Orientazio Proba, Jaizki-

belen (Gipuzkoa). Bakarka edo fa-milian har daiteke parte.

Jaizkibelgo Eskolarteko Orienta-zio Proba 10:00etan hasiko da.Parte hartzaileak HondarribikoGuadalupe gotorlekutik (Gipuzkoa)Jaizkibelgo behatokira igoko dira

GipuzkoakoEskolarteko OrientazioProba egingo duteapirilaren 22an,Jaizkibelen. Umeekbanaka edo familianegin dezakete ibilbidea,bideko balizak bilatuz.

Altxorraren bila

Orientazio kirola

Orientazio kirola al-txorraren bila jola-sa da: jolasa, kirolbihurtua», azaldudu Ibon GoikoetxeaRetegik, GOT Gipuz-

koako Orientazio Taldeko kideak.

m a n t a n g o r r i 5berria LARUNBATA, 2018KO APIRILAREN 14A

autobusez. Hasieran, GOTeko kidebatek ikastaro bat emango du;orientazio probari buruzko oina-rrizko kontuak azalduko ditu.12:00 artean abiatuko dira hirumailatako parte hartzaileak, bana-ka edo taldean, haiek nahi dutenmoduan. Jaizkibeldik beherantzizango da proba. Antolatzaileekaurreikusten dute ordubete ingu-ruko ibilaldia izango dela.

GOTek eskolarteko bi saio eginzituen iaz; aurten ere hala izangodira. Otsailean egin zuten lehenen-goa, Donostiako Kristina Enea par-kean. 427 partaide izan ziren guzti-ra. Horietako 249 eskola umeak zi-ren, 55 eskolatakoak. Oraingoan,hiriko parke itxi batetik mendiraegingo dute jauzi. Lehenengo saiohura umeek eta familiek konfian-tza hartzeko egin zuten: «KristinaEneako esperientzia eta gero,mendira joaten ohituta ez dagoenfamilia bat akaso animatuko da ».

Burua eta oinak

Parte hartzeko behar den bakarra«mendiko arropa» da. Antolatzaile-ek ematen dute mapa, eta nahikoada horrekin, orientatuz gero. Nahiduenak iparrorratza ere eramandezake. «Guk USB moduko pintzabana ematen diegu hatzean jartze-ko, balizak aurkitu dituztela jakite-ko», azaldu du Goikoetxeak. Bali-zak, berriz, oihal zuri eta laranjakdira, eta zenbaki bana dute. Mapanjarrita egon ohi da non dauden.Parte hartzaileek balizak aurkitueta helmugara iritsi behar dute .

«Pentsatu eta korrika egin, horida gure leloa. Ordena da garrantzi-tsuena: lehenengo pentsatu, bes-tela ardi galduaren pare ibilikozara. Ondo bazabiltza eta nahi ba-duzu, korrika egin», azpimarratudu Goikoetxeak. Kirol horrek men-dirako eta egunerokorako ondoetortzen diren balioak lantzenditu, Goikoetxearen ustez; beste-ak beste, autonomia eta segurta-suna: «Umeak mapa ulertu behardu; hanka sartzen badu, onartu

egin behar du, eta horri bueltaeman...».

Familia girokoa izatea ere badaorientazio kirolaren bertuteetakobat, Goikoetxeak adierazi duenez.Horregatik, familien beharrak zain-tzen saiatzen dira, eta haurtzain-

degi zerbitzua jartzen dute ligako-ak ez diren probetan. Parte har-tzaileen erdiak emakumeak izatendira, eta beste erdiak gizonak. Ki-rol proba bat izateko nahiko kurio-soa da hori, GOTeko kidearen us-tez: «Dena fisikoa ez denez, parte

hartzaileak erdi eta erdi ibiltzendira».

«Izaera irekia eta herrikoia» duorientazio kirolak. Taldean edo ba-karka har daiteke parte, nola hau-

rrek hala helduek, eta zail-tasun ezberdineko mailakdaude. «Nahi duenak lehia

moduan ulertuko du, eta ko-rrika egingo du, baina familiek

goiz pasa altxorraren bila egitekoaukera ere eskaintzen dugu», azpi-marratu du Goikoetxeak. Bukae-ran, sailkapen bat egiten dute, bai-na sinbolikoa da, haren ustez, etaez dago sari banaketarik. Txapelke-tetan ere izaera hori islatzen da;izan ere, hamar urtetik beherakokategoriak eta 70etik gorakoakegon ohi dira.

Hiru mailako ibilbideak izaten di-tuzte orientazio probek: lehenahoria da, familiei zuzendua, «ume-ekin egiteko modukoa». 8-12 urtearteko gaztetxoek bakarrik ereegin dezakete. Hiru kilometrokoibilbidea izaten da gutxi gorabehe-ra. Laranja luzeagoa da, eta balizakere leku gordeagoetan daude. Laukilometro ingurukoa da hori. Mailagorria, berriz, orientazio kirola eza-gutzen dutenei zuzendua dago.Maila bakoitzean emakumeen etagizonen kategoria bana dago. Ibil-bide guztiak ordubete inguruanegiteko modukoak izan ohi dira.

Orientazioa du zaletasun nagu-sia 2013an sortu zen GipuzkoakoOrientazio Taldeak. GipuzkoakoMendi Federazioko mendi taldeada. «Gure helburu nagusia kirol hauzer den ezagutaraztea da, jendearierakustea, eta baita orientazioprobetan parte hartzea ere. Kirolbat da, azken finean, hemen osoezaguna ez den arren», azaldu duGoikoetxeak. 2017an hasi zen tal-dea eskolarteko probak antola-tzen, eskola kirolaren programarenbarruan. Mendi Federazioarekin el-karlanean antolatzen ditu. Jaizki-belgo kasuan, Hondarribiko Udalaere bidelagun izan dute. OrientazioLigako bi probaren barruan antola-tzen dituzte eskolarteko saioak.

Kristina Enean egin zuten Eskolarteko Orientazio Proba. ION VARELA - JUAN CARLOS HERNANDEZ

m a n t a n g o r r i6 LARUNBATA, 2018KO APIRILAREN 14A berria

DENBORA-PASAK

1 2 3

A B C D

4

Moztu eta osatu.Inauterietako txapelen katalogoaikusten ari da Asier. Lagunduko aldiozu irudiak osatzen?

1.

6 - 4=

10 : 2=

6 - 3=

2 + 2=8 - 2=

3 - 2=

Arrosa

Urdina

Laranja

Orlegia

Gorria

Horia

2. Asmatu etamargotu. Herrilasterketako helmugara iritsiberri da Hodei. Egineragiketak, laukibakoitza dagokionkolorez margotzeko.

m a n t a n g o r r i 7berria LARUNBATA, 2018KO APIRILAREN 14A

‘Ilartxoren bidaiahandia’ Ilartxo oso ume txikia da. Hain da txikia,haren bizitza gauza txiki-txikiek ingura-tzen baitute: panpinen zapatak erabil-tzen ditu, pospoloen kutxan lo egitendu… Protagonista nekatuta dago, eta al-daketa beharra du. Horregatik, hegazkinbat eraikiko du, munduan zehar bidaia-tzeko asmoz. Batzuetan, ordea, ez dago

oso urrutira joan beharrik bidaia ikaragarri bat egin eta espe-rientzia ahaztezinak izateko.

Davide Cali eta Sébastien Mourrain

Argitaletxea: Ibaizabal

‘Zerua gris dago’ Zerua gris dago, plaza txuri, eta isiltasunada nagusi. Halako batean, urratsen aztarnakagertuko dira, bi pertsonarenak. Aztarnektopo egingo dute, eta elkarren lagun egingodira, oinpean duten elurra tarteko. Zeru gri-sari eta hotzari aurka egiteko tresna izangoda jolasa plazan topatuko diren neska-mu-tilentzat. Ezezagunen arteko adiskidetasun

istorio bat oinarri hartuta, liburua aurreiritzien aurkako aldarriisila da.

Liebana Goñi eta Isaak Martinez

Argitaletxea: Pamiela

AZOKA

BAI BITXIA!

Sagarra eta sagardoa,osasun iturriFruta ezaguna da sagarra, ezagunenetakoa,seguru asko. Kolore eta tamaina askotako ale-ak daude. Baina, zenbat sagar mota daude mun-duan? 7.500 baino gehiago, adituek diotenez. Euskal Herria ere saga-rraren lurraldea izan da, 115 mota baino gehiago badira han ere. Pro-pietate osasuntsuak ditu: beherako eta idorreriari aurre egitenlaguntzen du, tentsio altua dutenentzat lagungarria da, kolesteroltxarrari aurre egiten dio... Hortzak garbitzeko ere balio omen du! Sa-gardoak ere badu sendagai kutsua. Garai batean, eskorbuto gaitzaoso zabaldua zegoen marinelen artean, fruta eta barazki gutxi jatea-ren ondorioz. Euskal marinelek, ordea, sagardoa edanez egin ziotenaurre, C bitamina ugari baititu.

Erantzunak: 1.-1-C, 2-D, 3-A eta 4-B.

3.-Hiruarrain daude errepikatuta.

3. Bilatu

irudia. Itsasokoarrainak margotu dituzteManexek eta Joanek. Zenbat arraindaude errepikatuta?

m a n t a n g o r r iberria

GAZTETXOEN ASTEKARIA LARUNBATA, 2018EKO APIRILAREN 14A

JOLASA

DATUAKPartaide kopurua:Gutxienez 2.

Espazioa: Kalea.

Iturria: Euskal Jolasen

Bilduma (Urtxintxa).

ABESTIA

Barraskiloaren jokorajolasteko asmotan,marraztuz hori lurrean hasten gara saltoka.Salto eta salto matxinsalto,marrak zapaldu gabe,bestela zuen izenak idatziko dituzue.

Webgunea:www.urtxintxa.eus-en,Jolasgunea atalean.

1Klarionaz edomakilaz, barraski-

lo baten itxurako irudiamargotu behar da lurre-an, eta etxetxotan zati-tu.

2Jokalariak, txin-goka, harria etxe-

txoetatik pasarazibehar du, barraskiloarenerdira iritsi arte.

3Etxetxoen marra-ren bat ukituz

gero, bere izena idatzieta kanpora joan behar-ko du.

Barraskiloarena