ZA auteviak - Euskaltzaindia · Ez al dugu, bada, jaten eta edaten eta larrua jotzen? Orduan,...

7
i ostirala 2000ko urriaren 27a Egunkaria Bera •Lurraren Eguria ospatuko dute igandeari Altzateko karrikari, hamalaugarrengoz Javier eta Jose Luis tunoak •« 'Clavelitos' jotzeari utzi nahi diogu, baina jendeak ez digu uzten» i j r mr' • ' ^a^HHt-^ \ i ' L i i jg * ZA 1 1 | j ^MLfi^iASp L L L * Trjj auteviak ! • MIKEL SAIZ Azken aldian geroz eta etorkin gehiago ikusten dira gure hirietako karriketan, soroetan, eraikuntza lanetan, tabernetan. lNafarroan 10.000 bat etorkin daudela uste da, eta horietako 3.000 lagun ez daude legezko egoeran. Zabaldi arrazakeria, inmigrazioa eta kulturartekotasunari buruzko elkartasun astea burutzen ari da «Hautsi harresia» izenburupean. TMAFARKARlAk Afrikatik etorritako hiru lagunekin hitz egiri du. Kongoko Leopoldinek, Aljeriako lVlohamedek eta Senegalgo Rogeliak euren bizitza • esperientziaz hitz egin digute.

Transcript of ZA auteviak - Euskaltzaindia · Ez al dugu, bada, jaten eta edaten eta larrua jotzen? Orduan,...

Page 1: ZA auteviak - Euskaltzaindia · Ez al dugu, bada, jaten eta edaten eta larrua jotzen? Orduan, zertara dator «Politika egin» nah' i izate ho-i? Zergatik nahasten dugu gure kua-kua

i ostirala • 2000ko urriaren 27a

Egunkaria

Bera •Lurraren Eguria ospatuko dute igandeari Altzateko karrikari, hamalaugarrengoz Javier eta Jose Luis tunoak •« 'Clavelitos' jotzeari utzi nahi diogu, baina jendeak ez digu uzten»

i j r • m r ' • ' ^ a ^ H H t - ^ \

i ' L i i j g * ZA 1 1 | j

^ M L f i ^ i A S p L L L * T r j j

auteviak ! • MIKEL SAIZ

Azken aldian geroz eta etorkin gehiago ikusten dira gure hirietako karriketan, soroetan, eraikuntza lanetan, tabernetan. lNafarroan 10.000 bat etorkin daudela uste da, eta horietako 3.000 lagun ez daude

legezko egoeran. Zabaldi arrazakeria, inmigrazioa eta kulturartekotasunari buruzko elkartasun astea burutzen ari da «Hautsi harresia» izenburupean. TMAFARKARlAk Afrikatik etorritako hiru lagunekin hitz

egiri du. Kongoko Leopoldinek, Aljeriako lVlohamedek eta Senegalgo Rogeliak euren bizitza • esperientziaz hitz egin digute.

Page 2: ZA auteviak - Euskaltzaindia · Ez al dugu, bada, jaten eta edaten eta larrua jotzen? Orduan, zertara dator «Politika egin» nah' i izate ho-i? Zergatik nahasten dugu gure kua-kua

Lesaka •

Mafarroako 111. Trikitilari Eguria

ospatuko dute igarideari Lesakari.

Urte asko dira jada Nafarroako makina bat

bazterretan trikitixa jotzeko zaletasuna

zabaltzen hasi zela. Horren erakusgarri dugu

aurten ospatuko den hirugarrengo

Nafarroako Trikitilari Eguna.

Trikitilarien

TRIKITIXARI INDAR EMATE-

ko txapelketak an to la tu ziren has i e ran . Horrela, lau-t a n a n t o l a t u da N a f a r r o a k o Tr ik i t ixa Txape lke t a . B a i n a txapelketaren bidea baz ter tu egin zen, e ta , d u e l a bi u r t e , B a r a ñ a i n e n a n t o l a t u z u t e n lehenbizikoz Nafarroako Tri-ki t i lar i E g u n a . Iaz S a k a n a n egin zu ten tr ikit i larien topa-gunea. Eta aur ten, Lesakan.

Trikitilari Eguna Nafarroa-ko t r i k i t i x a e s k o l a k e l k a r -t z e n d i t u e n e g u n a d a , e t a elkar ezagutzeko, ongi pasa -t z e k o , i k a s l e e k u r t e a r e n b u r u a n ikasirikoa karr ikara-t zeko , b a z t e r r a k a l a i t zeko ,

dan tza tzeko . . . a u k e r a ema-ten du.

Aur tengo t r iki t i lar i e g u n a Lesakan an to la tzearen a r ra -zoia ez da kasua l i t a t ea . Izan ere, Bortzirietan anitz dira tri-kitixa eta panderoa jotzen eta i k a s t e n ar i d i r e n a k , Hor txe di tugu e r r andakoa ren adibi-de, Lesaka, Etxalar , Arantza eta Berako trikit ixa eskolak. e h u n i k a s l e t i k goit i b i l t zen dituztenak.

Egun osoko besta I g a n d e a n , j a i a h a s t e k o , 10 :00etan , eskola guziei h a -r r e ra ofiziala eginen zaie he-rriko plazan. Ondoren h a m a -

Nafarroclko trikitilari gazteak Lesakan elkartuko dira, igandean. • E G U N K A R I A

r re takoa ha r tuko dute. Ordu-be te be ran tago Bortzir ietako b o s t h e r r i e t a n ka le j i r ak egi-nen dituzte, gero, 14:00etan, Lesakako plazan denak berriz elkartzeko. Fronto ian eginen den her r i b a z k a r i a r e n ondo-

r e n , 1 6 : 3 0 e a n , b e r t s o s a ioa eginen da; 17:00etan, eskola bako i t za ren saioa (bina k a n -ta); e ta 19:30ean, Etzakit tal-dearen saioa.

—O Asier Azpilikueta

Tafalla •

Abesbatzen erakustaldia

GANDETIK ASTEAZKENERA NA-

zioarteko Abesbatzen VI. Era-custaldia eginen dute Tafallan. 3enera lau kontzertu izanen di-

ra. IgandeanTxekiako Carmina abesbatzak kanta tuko du. 250 kontzertutik goiti eman ditu eta 40 haurrek osatzen dute. _

A s t e l e h e n e k o k o n t z e r t u a Norvegiako B a e r u m Vokalen-semble abesbatzak emanen du. Oeystein Fevang zuzendari os-petsuak 18 eta 30 urte bitarte-ko 22 emakume gidatzen ditu.

Asteartean Kubako Vocal Leo ariko da. Kantua, aktuazioa eta dantza uztartzen dutehauek.

Azkenik, as teazkenean, Da-nimarkako Lille Muko abesba-tzak kan ta tuko du, 30 uniber-tsitarioek osatua.

Kontzertu guziak 20:00etan izanen dira, San Pedro elizan.

I a k u n t T a

Herri lasterketa igandean

ZABALARTE KLUBAK ANTOLATU-

ta, heldu den igandean IV. He-rri Lasterketa eginen dute La-kun tzan . Lasterketako zirkui-t u a u r b a n o a da ; u d a l e t x e p a r e a n has i eta b u k a t u k o da Ttikienak 10:30ean hasiko dira l a s t e r k a n , e t a h e l d u e n a k 12:30ean. Helduenek (junior senior e ta beteranoak) h a m a r kilometroko ibilbidea osa tuko dute . Maila guz ie tan e m a n e n dira sariak eta lasterketa buka tzen d u t e n guziendako oparia i zanen da . Horre taz l a n d a r a l as te rke tako er rekorra (31 m 50sg . ) g a i n d i t z e n d u e n a l 100.000 pezetako sari berezia e ramanen du. Izena lasterketa has i baino ordubete lehenag ematen ahal da, irteeran.

»

Sruriea •

Euskarazko sormen tailerrak 1 | ELDU DEN ASTELEHENEAN

I 1 has iko da I ruñeko Uda-leko euskarazko sormen taile-rretako 11. edizioa. Aurten le-henb iz ikoz e n p r e s a p r i b a t u b a t e k k u d e a t u k o d i t u e n arren, ikastaroek iazkoen an-tza handia izanen dute. Hona-k o a k d i ra 14 u r t e t i k goit iko

euska ldune i eskaintzen zaiz-kien tai lerrak: argazkigintza, pintura, zeramika, txalaparta, kantak , antzerki teknikak, ta-pizgintza, j o s tung in tza , eus-kal dantzak, dantza latinoak, aerobic, yoga, manten imendu gimnastika, irrati tailerra, In-ternet eta sukaldaritza.

Sormen tailerren programak e u s k a r a r e n erabi lera bul tza-tzea du helburu. Iruñeko eus-ka ldunek , ani tzetan, solaski-dea euskalduna ote den ez da-kite. J a r d u e r a haue t an denak e u s k a l d u n a k izanen dira eta, hortaz, ha r r emanak euskaraz egiteko parada izanen dute.

Sormen tailerrek heldu den u r t eko maia tza a r t e i r a u n e n d u t e e t a 10 .000 e ta 19 .000 pezeta bi tar teko prezioa dute. T a i l e r r e t a n i z e n a e m a t e k o epea g a u r b u k a t u k o da. Iru-ñeko Gazteriaren Etxean egin b e h a r d a , 1 8 : 0 0 e t a t i k 21:00etara .

muga enea

M I K E L REPARAZ t i / I aizegi sufritzen ditugu metaforak

l \ / l ^ u s " e n t z u ' e e t a irakurle gaixook.

' * ® Maizegi, pertsonaje publikoen ahota-

tik. Maiz, diskurtso hutsalak sakonera birtualez

beztitzeko helburuaz. Sarritan, herri xehearen

garun kolektiboari herdoila garbitzeko kariaz.

Beti, iritzi publikoaren artzainen zerbitzuan.

Kazetari orojakin belazurien izerditarako. Esaldi

horrekin zer esan nahi izan duen presidente

jaun txit gorenak? Alegia, halako esan nahi izan

ote duen diputatuak? Ala kontrakoa? Ala ez eta

hutsa ere ez? Neuronak alferrik xaxatu eta

azkenean alproja horrek deus esan ez duela

konpreniturik, esan nahi izan duenaren giltzarria

harrapatu dutela-eta itxurak egin eta zozo aur-

Metaforagileak pegikeraz norberaren bakardadean kontent gel-

ditzeko. Baina gauza da hiztegi eta entziklope-

dia guzien arabera metafora erretorikaren balia- •

bidea dela, eta zoritxarrez oso erretore eska-

sak eman dizkigula gure Herri honek. Zoritxa-

rrez.

Metaphora hitz grekotik, metafora: urpeko

sovietar baten sabelean ito diren hildakoen

oihuak ozeano ilunak irentsi dituela esatea, eta

era berean nafarrongandik Lizarra Gernika

baino hurbilago dagoela baieztatzea, Garazi

Ipar Euskal Herrian dagoen moduan; eta Gara-

zitik Gasteiza kilometro franko direla kontuan

harturik, Estellako trena Altsasu parean edo

Uharte-Arakilen ausaz trenbidetik atera eta txiki-

txiki eginik amaitu duela oihukatzea bezala.

Pantalon motxetan edo bizkorratxiko edo biluzik

. etaelkarriaurpegira begiratuz laneginbehar

dela gomendatzea legez. Erran nahi baita, gari

alor zabaletan arto bikorrik erein nahi ez dute-

nen hitz gezurtiak aditu baino, hobe dela meta-

fora on baten altzoan udako iguzkiaren erruki-

tan ezkutatzea, sagarrondo baten gerizpean

kuluska egin bitartean, eta trenak eta abioiak

pasatzen uztea, sagar batek buru gainean jo

eta gerizpearen teoria asmatu arte. Edo kilome-

troak eta distantziak eta ozeano ilunetako urpe-

ko sovietarrak aitzakitarako harturik, bi mila

karakter idaztea, metaforak metafora, zutabe-

metafora hutsal bat erditzeko. Bada, horixe.

Egunkaria ostiraia, 2000ko irailaren 15a

Page 3: ZA auteviak - Euskaltzaindia · Ez al dugu, bada, jaten eta edaten eta larrua jotzen? Orduan, zertara dator «Politika egin» nah' i izate ho-i? Zergatik nahasten dugu gure kua-kua

Kjafarkaria 3

Bera.Egun bat lurrari Lurrareri Eguriaren hamalaugarren aldia eginen da igandean Altzaten

, Orain hamalau urte hasitako besta izanagatik ere,

arrakasta izugarria du Lurraren Egunak, Beran ez ezik, baita

eskualdeko gainerako

herrietan ere. Igandeko egitarauak orain arteko ildotik

jarraituko du.

ORAIN HAMALAU URTE GU-re Txokoa Elkarteak Lu-

r ra ren Eguna sor tu zuenean nekez p e n t s a z i tekeen h a i n a r r a k a s t a t s u ger ta tuko zela. Urteotan izugarri hand i tu da b e s t a egun h a u , e t a her r iko egutegian egunik seinalatue-ne t akoa b i h u r t u da. Antola-tzaileak bes ta h a u antolatze-ra bu l t za tu z i tuen arrazoiak b a t baino gehiago izan ziren. Beran azoka bereziek ez dute inoiz gar ran tz i askor ik izan, Bortzir ie tako Fer iak egiteko eskubidea Lesakak baitzuen. Kontua^, ha la ere, ez zen feria egun ba t bere horre tan anto-latzea. Ordurako urritzen ha-siak ziren ar t i sauei leiho ba t i r ek i t zea e t a e u s k a l g i roko b e s t a e g u n b a t a n t o l a t z e a izan ziren bes taren ardatzak.

Nekazari herria izan da his-tor ikoki Bera , n a h i z e ta az-k e n h a m a r k a d e t a n i n d u s -

Beran ez ezik, Lurraren Egunak arrakasta izugarri handia erdietsi du eskuaideko herrietan. Igandean, • TTIPI-TTAPA

t r i a r e n e z a r t z e a r e k i n b iga-r r e n m a i l a n ge ld i tu d e n le-hendab iz iko sek to rea . Hala ere, ingurunearekin duen lo-t u r a kon tuan izanik, herr ian eta Bortzirietako baserr ie tan e k o i z t e n z e n a e z a g u t z e r a e m a t e a b e h a r r e z k o zela su -ma tu zen. Hortik, ur tero Bor-tzirietako base r r i t a r ren pro-duktuekin erakusketa egitea, eta gazta eta sagardo lehiake-tak antolatzea. Sagardoarena azken ur teotako ber r ikuntza izah da, produktu horiek era-kusteko bertze saio bat .

E u s k a l Her r i o soko e g u n bakar reko a r t i sau tza azoka-rik g a r r a n t z i t s u e n a b i h u r t u da L u r r a r e n Eguna , e ta ho-

r ren kar ie tara milaka pertso-n a b i l tzen da u r t e r o Be rako k a r r i k e t a n . A r t i s a u l a n a k e r akus t eaz gain, horiek nola e g i t e n d i r e n j e n d a u r r e a n azaltzea izan zen erronka na-gus ie takoa . Igandean , nah iz e t a guz t i ak l a n e a n ez a r i t u , e h u n postu pa ra tuko dira ka-rr ikan, goiz eta arratsaldez.

Egitarau osatua B e r t a r a j o a t e n d e n a k , a r t i -s a u e n p o s t u a k e t a b a r a z k i e rakuske tez gain, bertzelako ekintza osagarr iak izanen di-tu . Hala, goizeko 10:30ean Li-zuniagako Igoera txirrindula-r i l a s t e r k e t a h a s i k o da, eta tenore horre tan ire-ki-

ko dira e r a k u s k e t a pos tuak . Trikitilari eta dantzariek alai-tuko dute goiz partea.

Arratsaldez, berriz, taloak, gaz ta inak e ta saga rdoa das-t a t u aha l izanen da, e ta Ziz-kui tz t x a r a n g a ibiliko da in-g u r u guzt ian a l a i t a s u n a pa-r a t z e n . G a z t a l e h i a k e t a r e n sar i b a n a k e t a , e n k a n t e a e ta be r t so la r i en e m a n a l d i a eto-rriko dira gero, musikar i leku egin aitzin: m u s i k a eskolako p e r k u s i o t a ldea ar iko da le-h e n i k , e t a I r a t s t a l d e a r e n dantzaldia eta Arantzako Zio-rek t a ldea ren kan ta ld i a eto-rriko dira ondotik.

—O Jon Abril

herri aldizkariak .Edume Elizondo

Kcmtsumoareri gorabeherak j Iratxe Kontsumitzaileen Elkarteko ki-i de Mikel Bezunarteari elkarrizketa

egin dio Ttipi-ttapak bere azken zen-j bakian. Ondokoak dira Bezunarteak i aldizkarian errandakoak: «Gehien bat i kontsumitzaileen kezkak argitzen di-I tugu. Normalean, zenbait gertatu on-j doren etortzen da jendea. Baina gero i eta informazio gehiago ematen sugu i aitzinetik, jendea p iskanaka kontzien-i tziatzen ari delako edozer gauza erosi i eta kont ra ta tu baino lehen informa-i zioa j a so behar duela. Alde horretatik

a r ras kontent gaude. Inguruko komu-

nikabideetan ere kolaborazioak egiten ditugu, ikastaroak, solasaldiak...».

«Baztan eta Leitzan gaude eta aur -ten egin dugu proposamena Bidasoal-dera hurbiltzeko. Bortzirietako Man-komuni ta teak nahiko ai tzindua zuen proiektua Etxalarrera eramateko eta baiezkoa eman zigun ba ina hondarre-an, aur rekontu handi xamar ra zela-eta, ezetz erran digute eta heldu den ur tean ikusiko dutela».

«Etxebizitzaren inguruko aferak dira gehien galdetzen direnak, gero komertzioa, etxez-etxeko zerbitzuak,

aseguruak. . . Baina erosi edo kontra-tatzen den edozer gauza kon t sumoa da, beraz, arlo guzietan b a d a kexa eta zalantzarik. Kontsumoa azken urteo-t a n auni tz a lda tu dela us te dut . J en -deak ez daki ongi kontsumitzen, geroz eta gauza gehiago kontsumitzen dugulako. J e n d e a k informazioa behar du eta horretaz ohartzen ari da. Baz-tanen 'p i sua erosi behar du ten gazte-ak guregana hurbil tzen ikustea polita da niretako. Kontsumoaren afera a r ras zabala da, eta lan hand ia geldi-tzen zaigu».

urclai aren

mintzoa Xabier Larraburu

Kua-kuakadak egenaute eta horiek Takonerako hateen antzera nahi gaituzte: Kua-kua-kua, hemen nago ni, ure-an marraskiloen bila, emaidazue rtoa, kua-kua, txortan egin nahi ut, kua-kua, hau bizitza lasaia, ua», eta kitto. Ez al ditugu, bada, ure oinarrizko beharrak aserik?

Ez al dugu, bada, jaten eta edaten eta larrua jotzen? Orduan, zertara dator «Politika» egin' nahi izate ho-i? Zergatik nahasten dugu gure

kua-kua ulertezin hori «Politikare-kin» ? Ez al zaigu aski eremu kua-kakor bat edukitzea? Zertarako or-duan «politikarekin» nahastu! Ge-ro etorriko dira hor goian ahateei begira dauden zangobiko horien eorikoaketa hauek «Hiritarren Es-kubideez» mintzatuko dira ozenki eta kuakakadek ez dutela inongo eskubiderik, eskubideak gizase-meenak direla, kasu, eta ez «Herri» edo Kuakua ulertezinenak. Baina, otoi, gizasemeen eskubideez ari di-ra eta ez, inolaz ere ezl, ahateen es-kubideez! Eta ahateari otu egiten baldin bazaio: «Bale, ados, nire kuakadek ez dute eskubiderik, ez eta Ahateen Herri Kimerikoak ere, hitz egin dezagun beraz nire esku-bideez», orduan hasiko dira esaka besteak, zangobikoak, benetako hiritar horiek, benetako gizaseme-ak, eskubidedunak, hasi garela!, berriz ere kuakakadak eta «Politi-ka» nahasten ari garela. Beraz, argi dago. Ez Ahateen Herriak, ez Aha-teen Kuakuakadak, ez Ahateek ere ez dute inongo eskubiderik. «Politi-kaz» hitzegitekozangobikoa bihurtu behar, gaztelania gardene-an mintzatu eta kuakuakadak ahaz-tu. Eta hau guztia horrela dela fro-gatzeko Pegenauteren hitzekin bu-katu nahi nuke. Kua-kua ikastera animatuko al zen galdetu zioten eta kuakuaeraz irakurri diot erantzuna EGUNKARiAn; baina, hala eta guztiz ere, «itzulpena» egin behar izan dut, zentzua ongl harrapa deza-zuen. Horrela zioen benetako giza-seme, zangobikoak: «Ni zintzoa naiz, eta ez naiz etorriko bi meme-lokeria esan eta ondo gelditzera. Nik gaztelaniaz hitz egin dut beti. Ez dut kua-kua hori ikasi eta ez dut ikasiko, ez baitut inolako beharrik. Gainera, nirekin hitz egitera etor-tzen diren ahate guztiak, zorionez, primeran dakite gaztelaniaz». Ikus-ten duzuenez, gu bezalako ahateek gaztelaniaz hitz egiterakoan bene-tako gizasemeak ematen dugula esatea besterik ez zitzaion falta •

ostirala, 2000ko irailaren 22a Egunkaria

Page 4: ZA auteviak - Euskaltzaindia · Ez al dugu, bada, jaten eta edaten eta larrua jotzen? Orduan, zertara dator «Politika egin» nah' i izate ho-i? Zergatik nahasten dugu gure kua-kua

Vafarkarja

Iruñeko Udalaren zentsura gainditu eta gero, arrazakeria, inmigrazio eta kulturartekotasunari buruzko elkartasun astea buru-

tzen ari da Zabaldi «Hautsi harresia» izenburupean. Nafarroan 10.000 bat etorkinek harresia hautsi dutela uste da, eta horietako

3.000 lagunek ezin izan zuten euren egoera legeztatu uztailaren 31 an akitu zen aparteko prozesuan.Ezbairik gabe, etxebizitza

da Afrikatik datozkigun etorkinen arazo nagusia. Horixe kontatu diote NAFARKARlAri Kongoko Leopoldinek, Aljeriako Mohamedek

eta Senegalgo Rogeliak. Lehen harresi bat haustea erdietsi zuten eta honeraino ailegatu ziren. Baina beste harresi bat paratu

diete. Bertako jendeak ez die afrikarrei pisuak alokatu nahi. Hiru solaskideen kontaketaren arabera, harresi hori hausteko mai-

lua indartsua izan beharko du, eta errespetua zein justizia izan beharko du oinarri.

• Asier Azpilikueta

KONGOKOA

«Bederatzi hilabete daramatzat alokatzeko pisu bila»

LEOPOLDINE DUELA URTE BAT ETA BOST HILABETE ETORRI zen hona. Senarrak bost ur te daramatza hemen. Semea eta alaba Kongon dituzte oraindik. Leopoldinek 37 ur te ditu eta bere benetako izena ez da Leopoldlne, ba ina ha-laxe paratzea nahi du , bere arazoak ez handiagotzeko.

Leopoldine etsi ta dago, bederatzi hilabete ba i tarama-tza alokatzeko pisu bila. «Hemengo egoera oso-oso gaiz-ki dago», e r ran d u Leopoldinek, bere gaztelania kaska-r rean. «Lana bai, ba ina lo egiteko pisurik ez. Irabazten d u d a n guzia pentsioa eta j anar ia ordaintzeko da, eta ez zait dirurik gelditzen Kongora bidaltzeko. Horrela ezin ditut nire familia eta herria lagundu». Gainera, pentsio-an janar iak prestatzeko aukerar ik ez dutenez, garestia-go ateratzen zaie janar ia .

Kongon e n p r e s a g a r r a n t z i t s u b a t e k o zuzenda r i t za idazkar iazen Leopoldine. Baina gerra dela eta, Kongoko egoera ekonomikoak txarrera egin zuen guziz. Prezioek gora egin zuten naba rmen , ba ina lan sariek bere horre-t a n j a r r a i tu zu ten . Orain s ena r r ak e ra ikun tzan egiten du lari, e ta Leopoldinek, Iruñeko lantegi ba tean . Hilabe-teren b a t e a n zerbait au r rez tea lortzen badu te , 30 .000 pezeta edo, h a r a bidal tzen dute , ba ina , ha la ere, ez da nahikoa , hango bizitza kos tua hemengoa ba ino a l tua -goa delako.

Etsipenean pisu bila Leopoldinek I ruñeko etxe agentzia guzietan izan da a l o k a t z e k o p i s u b i l a , «Ongi t r a t a t zen zai tuzte , o s o s i n p a t i k o a k d i r a » , dio. «Guz ie t an u t z i d u t telefonoa, b a i n a p i s u r e n b a t ikus tera joa tean , aftl-k a r r a zarela ikus i e t a ez dizute aJokatu nah i . E ta

agentzia batzuek, zuzenean, pisurik ez dute la er ra ten du te , badak i t e l ako j e n d e a k ez d u e l a a f r i ka r r ik n a h i bere pisuan».

Lana aurkitzeko ez zuen arazo handir ik izan Leopoldi-nek. Hemen lanik ez balego, ez lirateke etorkinak etorri-ko. Baina etorkinei etxebizitzak a loka tuko dizkien jen-dea fal ta da. «Hemen a r razaker i a h a n d i a dago», ondo-r ioz ta tu d u Leopoldinek. Be ra bezala , b e r e he r r ik ide gehienak desl i luraturik daude . Afrikarrekiko diskrimi-nazio h a n d i a dagoela u s t e du te . «Paperak ongi d i tugu . P i sua fa l ta zaigu e ta ez dakigu zergatik», ad ie raz i du . Eran tzunak azalaren kolorean izan behar duela us te du Leopoldinek.

M I K E L SAIZ

I ruñeko un ibe r t s i t a t ee t a r a da to r ren ikas leak gehie-nez ere h i ru egun b e h a r di tu p i sua aurki tzeko. «Baina nlk bederatzi hilabete e m a n ditut!», oihu egtn du berriz Leopoldinek. «Zergatik, ba ina? Dirua badaukagu!». Leo-| poldinek ulertzen du j endeak ez duela dozena ba t etor-kinen z a r a t a j a s a n nahi , baina, berak dioenez, h i ru bes-ter ik ez l i rateke s a r t u k o p i suan , bera , s e n a r r a eta ho-rren ana ia bat .

«Espainia gus tuko dut»,- dio Espainia eta Euska l He-rr ia ezberdintzen ez d i tuen Leopoldinek. «Hemen gelditu nah i dugu bizitzen, eta s e m e - a l a b a k h o n a ekarri . Baina ho r re t a rako etxebizitza b e h a r dugu . Hori da gure pre-miarik handiena».

Egunkaria ostirala, 2000ko urriaren 27a

L§> SENEGALGOA

«Aukera gehien eskaintzen diguten tokietara joaten gara»

IRUÑEKO ERMITAGAÑA AUZOAN SOLASTEGI TELEFONIKOA du 43 ur teko Rogeliak. Bertara makina ba t etorkin bil-tzen da egunero , be re j a io te r r i e takoek in hi tz egiteko edota dirua bidaltzeko. Rogeliaren benetako izena ez da Rogelia. Kontua d a Madri len (hantxe zazpi u r t ez ibili zen, neskame) bere izena ongi ahoskatzea zaila egiten zi-(zaiela eta horregatik eman zioten Rogelia izena.

«Senega len a r r a i n d e g i l a n t e g i b a t e a n l a n e g i t e n nuen». Baina, halako batean , lan saria jaitsi eta ez zuen bizitzeko nahikor ik eman . Rogelia bakar r ik etorri, eta hemen ezkondu zen, beste etorkin batekin. Hiru ur teko alaba dute, Fatima edo Mimi, a r r a s ezaguna eta maita-tua auzoan. Fat imak orduak eta orduak ematen zituen lehen amaren solastegian. Orain eskolara joa ten da.

Pisu bila, etorkin guzien gisara j Rogeliak urtebete d a r a m a Iruñean. Edo hobeki errate-| ko. ur tebete d a r a m a I ruñean lanean . Izan ere, p i sua • i rur tzunen d u e t a h a n d i k e tor r i b e h a r d u egunero . Rogelia, nola ez, I r u ñ e a n a lokatzeko p isu bi la dabil.

| Hiru h i l abe te da r a r aa t za b i l ake t an . «Etorkin guziek dugu arazo bera», dio atsekabez. «Ez dizkigute p isuak alokatzen. Ez dituzte afr ikarrak nahi . Behin egunkar i bateko iragarki b a t e a n irakurri n u e n ez zutela etorki-

nik nahi . Madrilen nik ez d u t h o r r e l a k o r i k i k u s i . N a h i n u e n l e k u a n b i z i nintzen, Mostoles, Alcor-con edo Madrilen. Hemen agentzia mordoa bis i ta tu dut , auzoko bizilagunekin saiatu naiz, ba ina ezinez-koa da».

E t o r k i n e k , b a t e z e re , nekaza r i t zan , etxe garbi-ke tan eta eraikuntzan egi-t e n d u t e l a n . «Ni e t o r r i

n i n t z e n e a n , 1992an , ez zegoen h o r r e n b e s t e e to rk in . Orain ez dago guzientzako lanik». Rogeliak, behin tza t , l ana badu . Solastegian gus tu r a dago goizeko hamaike-tatik gaueko hamaike ta ra lan eginez. Bazkaltzeko, nos-ki, bi ordu har tzen ditu.

Alde batetik bestera ~ ~~ Eta I ruñean gus tu ra dago Rogeiia: ba ina . laster piMi rik aurki tzen ez badu , Burgosera joanen da, han txe solas tegi be r r i a i rekiko b a i t u t e b i a s t e r e n b u r u a n . «Ibiltariak gara, ibiltari paperak ditugu», adierazi du .

MLKEL S A I Z

Rogeliaren senar rak esku lanak saltzen ditu ferietan. «Aukera gehien eskaintzen digun tokira joa ten gara . Madrilen lana aurkitzeko zaila egin zenean hona etorri nintzen. Eta Iruñea gus ta tu zait. Baina etxebizitzaren arazoak gogaitu nau».

N e g u a n , b i d a i a t z e k o e s k a i n t z a o n a i z a t e k o t a n , Senegalera joanen da. Izan ere. hemengo hotza han -diegia dela u s t e du . Oporraldi horietat ik itzuliko da, ba ina gerora ere ez daki heraen bizitzen geldituko ote den. «Gauzak ongi ateratzen bazaizkit, geldituko naiz. beslela banoa beMe nonbaitera«. b u k a t u du .

ALJERIAKOA

«Gizartejustizia eta errespetua dira bizikidetzaren funtsa»

MOHAMEDIEZ ZAIO GUSTATZEN PENTSATZEN DUENA EZKU-tatzea. Aljerian sor tu zen, duela 37 urte, eta, krisi politi-koa dela medio, duela bederatzi etorri zen penintsulara . Ezkongabe dago, akaso besteei 'denbora gehiegi eskaini dielako. Etorkinentzako atentzio p rogramak gara tzen dituen Anafe elkarterako egiten du lan Mohamedek, Iru-ñean. Lehenago nekazar i tzan ibilia zen, ba i ta f r an t ses eta ingeles klaseak ematen ere.

Argi eta garbi dio Mohamedek inoiz ez dela diskrimi-naturik senti tu. Apika, oso zuria du azala. Baina, er ran bezala, etorkinekin egiten du lan, e ta horiek ani tzetan kontatu dizkiote bazterketa k a s u a k . Mohamedek etxe-bizitza propioa du, ba ina badaki pisua alokatzea «para-disua» dela e torkinendako. «Etxebizitzarena da etorki-nen arazo nagusia», e r ran du . «Anitzetan e r r an didate zenbait egunkari i ragarkitan atzerritarrik ez dutela nahi jartzen duela».

Hedabideen propaganda kaltegarria Mohamed hona etorri z i tzaigunean inmigrazioa orain-dik t t ik ia zen g u r e a n . «Oraindik ez zen k o n t u a n ha r -tzen», dio. «Baina a u r t e n gizar tean a ldake ta izugarria nabar i tu da inmigrazioarekiko. Bolada h a n d i b a t e a n milaka lagun s a r t u ziren eta j e n d e a be ldur tur ik dago.

Normala da . Gainera , heda-bideen propaganda dago».

Mohamedenaburuz , hego-a lde t ik d a t o r r e n e t o r k i n a k Ameriketakoak edo ekialde-k o a k b a i n o b e l d u r h a n d i a -goa s o r t a r a z t e a l o r t u d u t e hedab ide h a n d i e k . «Musul-m a n a k t e r r o r i s t a k d i r e l a , fundamenta l i s tak . estremis-tak. . . Halaxe e r a k u s t e n diz-kigute. Informazioa monopo-

lizatu eta n a h i d u t e n a zabal tzen du te . E ta komuni t a t e m u s u l m a n a j a z a r t u r i k dago, kon t ro l a tu r ik . Izan ere, k a p i t a l i s m o a k b e l d u r dio g izar te j u s t i z i a b u l t z a t z e n duen ideologia bati».

Errespetua eta justizia Eta Mohamederendako, gizarte just izia ezartzen denean edozein pertsonarekin bizi daiteke. «Justizia badago, ez dago gatazkarik», dio. «Errespeta tzen ba ld in bada , ez dago arazorik. Euska l he r r i t a r rak , e spa in ia r rak , m u -sulmanak, kr is tauak. . . bes teak errespetatu besterik ez du egin behar. Elkarrekin bizi gaitezke, familia b a t e a n

MIKEL S A I Z

bezala. Bost edo sei kide izan ditzake familiak, e ta ba-koi tzak b e r e ideologia i zanen du . Ba ina h o r r e k ez d u erran nah i senide izateari uzten diotenik edota elkarre-kin ezin bizi daitezkeenik. Er respe tua badago, lasai bizi daitezke».

Baina errespetu horrek ez du zer tan ku l tu ra propioa bazter tu. «Errespetuak ez n a u n o r t a s u n a ahanztera be-hartzen», gainera tu du Mohamedek. «Askok, ordea, in-tegrazioa zure b u r u a z a h a n z t e a dela u s t e du te . Eta ez d i r a k o i i t u r a t z e n e t o r k i n e k e r a m a t e n d u t e n a b a i n o gehiago ekarr i izan du te la beti: izateko bes te lako mo-duak , beste ku l tu ra batzuk. 'dibertsitatea.. .».

ostirala, 2000ko urriaren 27a Egunkaria

Page 5: ZA auteviak - Euskaltzaindia · Ez al dugu, bada, jaten eta edaten eta larrua jotzen? Orduan, zertara dator «Politika egin» nah' i izate ho-i? Zergatik nahasten dugu gure kua-kua

K l a s i k o b i t x i • a r r o n t k l a s i k o

Joxemiel Bidador

Ebaristo Bustintza Kirikiño zenaren abarrak

Ahitzen ari zaigun mende honen hasieran euskal literaturak izan duen idazlerik emankorrenetarikoa zein

irakurrienetarikoa izan zen Ebaristo Bustintza; Euzkadi

egunkari jeltzalean, «Euzkel atala» sinatzen zuen Kirikiño.

Ebaristo Bustintza Lasuen Mañariko Etxanon jaio

zen, 1866kourriaren26an, eta haurtzaroa herri bereko Zumelaga izeneko etxean eman zuen. Gaztetxoa zela, 1878an, Buztintzatarrak Al-bazeteko Almansara egin zu-ten, aitaren ogibideak era-manda. Hantxe bukatuko zi-tuen Ebaristok batxilerreko ikasketak, bikain amaitu ere, segituan Madrileko Unibertsi-tate Zentralera joateko. Madri-len Marin abade frantsesaren ostatuan bizi izan zen, biziki-deen artean Miguel Primo de Rivera diktadoregaia bera ze-goela. Bideetako Ingeniaritzan hasi bazen ere, azkenean Fisi-ka-Matematiketako lizentzia-tura ikasi zuen, 1891rakolor-tu zuena. Orduan Guadalajara alde-ko Siguenzara jo zuen, hango apez-pikutegiko eskolan matematika ira-kaslejarduteko. Euskal Herrira 1899ra arte ez zen hartzara itzuliko.

Bustintzaren Bilboratzearekin euskal literaturak garrantzizko idazle bat erdietsi zuen. Lehenbiziko idaz-kiak, Mañari ezize-nez, Azkue-ren Euskal-tzale

aldizkarian agertu zi-tuen, hamairu osotara. Aldiz-kari hori 1899an desagertu zenean, Azkuek Ibaizabal ar-gitalpena sortu zuen, eta Bus-tintza bera zuzendarikide au-keratu. Bi aldizkari horietan agerturiko lan gehientsuenak umorezko ipuinak ziren, kon-takizun laburrak eta nekazari munduko berriak edota ahol-kuak.

Azkue bere hiztegiaren argi-taratze lanak zaintzeko Parisa 1903an joan zenean, Bilboko Ikastegian ematen zituen eus-karazko ikastaldiak beste nor-baiten esku utzi behar izan zi-tuen eta Bizkaiko Diputazioari zuzendu gutun batean bere ordezkoa Bustintza izateko es-katu zuen. Bustintzak orduan hartu zuen lana, alta, luzaro-an mantendu zuen, lehenbizi Azkueren partez, gero Azkue-rekin batera, eta azkenean, berriz ere bakarrik, 1928ra ar-te. Euskarazko eskolen ema-teak diru gutxi ekartzen ziola-ko edo, areago 1909ko iraila-ren 25ean iloba

zuen Basilia

Bustintza Ozerinekin ezkondu zenetik, Montellanoko San Antonio mehatz elkartasune-rako hasi zen lanean, kontu-eramaile. Lan hura, ordea, 1913an utzi zuen, sortu berria zen Euzkadi egunkarian lane-an hasi zenean. Honetan bi atalen egilea genuen, erdaraz «Temas vascos» zeritzana eta

euskaraz, berriz, «Euzkel ata-la». Euzkadin 15 bat urte eman zuen, harik eta osasu-nak beharturik egunkaria utzi zuen arte Orixek ordezkatuta. Zumelagako baratzean zegoe- | | la. 1928ko abenduaren 26an. !§

mm

hormaren bestaldera begira-tzeko harri baten gainean igo jj|| zen; halako batean harria ku-lunkatu zitzaion, labandu eta erori egin zen, besoa hautsi zi-tzaiolarik. Orduzgeroz, Bus- § | tintzaren osasuna geroago eta trenputxartuagoa, egun gutxi | | igarota, 1929kourtarrilaren | | 31n zendu zen, hemiplegia eraso baten eraginez.

Kirikiñok bizi zela liburu I bakarra ernan zuen argitara, 1 21 ipuin biltzen zituen Aba- ||

rrak alegia (1918). Hil ondo-ren Bigarrengo abarrak || agertu ziren (1930), aurre- | | tik Euzkadin ateratako 46 ipuinekin. Bustintzaren J

lan zabala j asotzeko bi | saio horiek segida

luzea izan dute, | | guztietan berrar-gitarapenak: Abarrak, ipuiak | eta kondairak J (1956), Euskal- |

tzaindiak gipuz- § keraz eta bizkaie-

raz karrikaratu J bost ipuin; | Abarrak

(1966), Santi Onaindiak apaila-

tu bi abarren eta beste testu zenbaiten bildu marik

osotuena; Bigarrengo abarrak (1980), hori ere Santi Oru nn-diak apailatua; Abcurak (1986), Klasikoak sailean Itziar Lakak atondurikoa: Bi-garrengo abarrak (1991) Klasi-koak sailean Ainhoa Beola eta Inma Muñoa bikoteak presta-turik: eta azkenik Abarrak (1995), Iñaki Urdanibiak apai-latu Egin Biblioteka bildu-man. 1

Taxiek ematen omen dute hiri bat ezagutzeko neurria. • MIKEL SAIZ

Taxi Driver

Estu eta larri nabil ordua-rekin. Hamaiketan dau-

kat egina hitzordua medikua rekin.

Vicente, Tutera karrikako gel tokian t a r t a r r e a n ari da be re l ank ideek in h e l m u g a ezezagun batera joateko zain. Nafarroako Ospitalera ziztu bizian eramateko eskatu diot. Erretrobisoretik erne begira-tzen duen bitartean, aurtengo udazkeneko eguraldiaz hasi zait solasean. (jCines Golem!). S e m a f o r o g o r r i a n ge ld i tu ondoreri beste mintzagai bati heldu dio elkarrizketaren bila. «Goizeko zortzietan hasi eta i l un tze ra r t e» o r d u t e g i r i k gabeko lana omen da taxista-rena. Batez ere, «goiz-goizean eta eguerdi partean» egoten omen da m u g i m e n d u a p u r bat. (jRenfe!). Aurreko asen-tuan dagoen Diario de Nava-rra h a r t u d u t e s k u a r t e a n g a i n b e g i r a d a b a t e m a t e k o asmoz.

No lanah i ere , g izonak bakarrizketarekin jarraitzen du Antso Azkarraren etorbi-dea zeharkatzen dugun bitar-tean. (jHotel Albret!). «Gauez, l a n g a b e z i a n dagoen seme gazteenak hartzen du bolan-tea». Hala e t a guzt iz ere , taxiak etorkizun iluna dauka-la errepikatzen du etengabe. Vicentek, nire ixi l tasunaren eraginez, mesfidati begiratu du oraingoan erretrobisore-tik. «Arriskua ere hortxe dago, edonor sar daiteke gure auto-an».

Pio XILren etorbidera hur-biltzen ari gara. (jCafeteria Rumbos!). «Burgosen jaio eta duela 26 urte Iruñera ezkon-du nintzen». Garai h a r t a n ,

lanbide honetan aritzeko ara-zorik ez zegoen bere aburuz. «Gasolioak ez zuen egungo prezioa eta COTUPeko villa-vesekin ez zegoen arazorik». Orain, berriz, autobusak gau eta egun ibiltzen direlakoz kexu azaltzen da gure prota-gonista. (jUniversidad Publi-ca!). Orozen b iñe ta gaurko h o n e t a n ere ez du t u l e r tu . O l a r i a g a r e n s a k o n t a s u n komikoa l a n t z e n ar i de la ematen du. Taxista ez da ixil-tzen . Bere t r a g e d i a r e k i n aurrera doa, bakarrik. (jHos-pi ta l de Navarra!). «318 al habla, voy para alla, cambio y corto».

I t x u r a guz t i en a r a b e r a , norbait zain dago gure helmu-gan. Ez dirudi lan gutxi dago-enik. ( jPar lamento Foral!). Audi 4a, berriz ere, semaforo aurrean gelditu egin da. «Gai-nera, hiru urtetik behin autoa a ldatzeko b e h a r r a d a u k a t , bestela zaharkiturik gelditzen da hainbeste kilometro egin o n d o r e n . J a i n k o a r i esker , Osp i t a l e r a i r i s t ea r gaude . (jTorre Basoko!). Atari nagu-sian gelditu ordez, hobe nuke agian, larrialdien sarrerarai-nojotzea.

Taxiek ematen omen dute hiri ba t ezagutzeko neurria . Bide luzea daukagu oraindik I r u ñ e a n , prez ioak e ta h i tz jarioa moteltzerako tenorean. «Beno, gazte , a z k e n e a n hementxe gaude!». 920 peze-taren truke, mila esker eman dizkit Vicentek, autobus gel-tokitik honeraino negar bate-an ekartzeagatik. (jJuzgado de Guardia!). Gainera, beran-du da dagoeneko. Aspir ina bat, azkar!!

# Motxorrosolo «

Osatzaileak

Ja i n k o t t i k i a k g u r t z e n d i t u z t e n e n x a x a t z a i l e a . La r re motzean goxo-garratzetan j ak i tun . Bat ba ino gehiagok

j e n e r o l i te rar ioen berr i tzai le jo tzen du . Hama ikaga r r enez osatzaileekin egin du topo. Ez da hondarreko enkon t rua iza-nen.

Egunkaria ostiraia, 2000ko irailaren 15a

Page 6: ZA auteviak - Euskaltzaindia · Ez al dugu, bada, jaten eta edaten eta larrua jotzen? Orduan, zertara dator «Politika egin» nah' i izate ho-i? Zergatik nahasten dugu gure kua-kua

.JavteraUi Jora Lub MlJPFKn TlllMAKn KIDF.AK

/Oavclitof1' jotzeatrii natzii mW J l t * l l i* ^ C* J l l J i *

.d:iaaiL.Qama aenaea k ez digu B ^ j y j j ^ s J t i v B l h 5 Z 3 & H B l e f l j p ^ - ¥ i j

Martxan dago Nafarroako Unibertsitate Publikoko tuna. Duela

hiru urte sortu zen eta berriki ekin dio ikasturte berriari. Tunako

kide Javier Lana eta Jose Luis Lakuntzarekin mintzatu gara talde

horren berri izateko.

LAKUNTZAK ETA LANAK ARGI

du te j ende a sko ren tza t aspaldiko kontua dela tuna, f a m a t x a r r a d u t e l a . Haien inguruko topikoei erantzuna eman diete, «tunaren beneta-ko izaera» azaltzeko asmoz.

• Noiz e ta nola s o r t u zen NUPekotuna? Duela h a i n b a t u r t e sor tu

zen; hasieran, ingeniari tek-niko indust r ia len t u n a zen, b a i n a p i x k a n a k a zaba lduz joan zen eta fakultate guztie-tako jendea sar tu zen talde-an. Horrela sortu zen NUPeko tuna; hiru urte darama mar-txan. Gaur egun h a m a b o s t kide gara, baina beste hogei bat ere badira gure inguruan eta hainbat ekitalditan parte har tzen dute. Bestela, zaila de denak biltzea.

• J e n d e a k , ora indik ere, tunan sartu nahi du? Bai; egia da zaila dela jen-

dea erakartzea, baina aurten hainbat kide berri sar tu dira e ta gehiago e tor r iko direla uste dugu. Asteartero egiten dugu en tsegua , 20 :00e tan ,

Erizaintza eskolan, eta gure asmoa da Iruñeko tuna guz-tientzat entsegu bat antola-tzea , h a i n b a t e k i t a l d i t a n elkarrekin aritzen garelako.

• Baina zenbat tuna dago Iruñean? Lau dira: Opuseko uniber-

t s i t a t e a n bi d a u d e —medi-k u n t z a e ta z u z e n b i d e k o fakultateetakoak—, Larrao-nakoa eta gu geu. • Tuna aspa ld iko k o n t u a

dela uste du jende askok, e z d a g o e l a m o d a n ; zer deritzozue?

«Etor dadila nahi duena

egun batean gurekin eta

ikusiko du ez garela

jendeak uste duen

bezalakoak; badakigu

kontserbadore fama

dugula, baina tunaren

barruan era askotako

jendea dago»

Egia da aspaldi sor tu tako gauza dela tuna, baina unean uneko egoerara egokitzen da. Betiko kantekin batera, egun irrati guztietan entzun daitez-keen abestiak ere jotzen ditu-gu. Errepertorioa berritu du-gu. Guk oso ongi pasatzen du-gu e t a ho r i d a g a r r a n t z i t s u e n a . Hori, e t a musika lantzea. Gurekin ego-ten den jendearentzat ere di-ber t igar r ia dela u s t e dugu . M u s i k a t r e s n a b a t j o t z e n ikasteko eta abesteko aukera ematen dizu tunak.

• Errepertorioa berr i tzen hasi zaretela diozue; noiz-ko Clauelitos behin betiko bazter uztea? Guk b a z t e r u t z i n a h i k o

genuke, baina leku guztietan e s k a t z e n d igu t e . Hori da eskatzen diguten kanta baka-r ra . Neka tu ta gaude , b a i n a jende askok abesti horrekin identifikatzen du tuna.

• XXI. mende atarian, nes-ken balkoien pean abes-ten jarraitzen duzue? Bai, ur tebete tzeak direla-

Javier Lana iruindarra da, eta 21

urte ditu. Ingeniaritza Tekniko

Industrialeko ikaslea da, NUPen,

eta tunan hiru urte darama.

Pozik dago eta tunarekin

hamaika lekutara bidaiatzeko

aukera izan duela azpimarratu

du.

Jose Luis Lakuntza ere 21

urteko iruindarra da. Zuzenbidea

ikasten ari da bera, eta NUPera

ailegatu zenetik dago tunan,

duela hiru urtetik.

Tunaren inguruko topiko

gehienak okerrak direla

nabarmendu dute biek, eta-

jendearen errespetua eskatu

dute. «Leku askotan abesten

dugu, ezkbntzetan eta abar, eta,

askotan, gaizki hartzen

gaituzte».

eta deitzen gaituzte. Tradizio handiko kontua da guretzat, baina egia da gero eta gutxia-gotan egiten ditugula horre-lakoak. • T u n o e k a s k o l i g a t z e n

o m e n d u z u e ; l i g a t u al d a i t e k e zuek e r a m a t e n dituzuen bonbatxo horie-kin?

. Ez da egia, ez dugu batere ligatzen. Egia da jendearekin hitz egiten has teko errazta-sun handiagoa dugula, musi-ka eta janzkera dela eta; bai-na ez dugu gehiago ligatzen.

> M I K E L SAIZ

Janzkerar i dagokionez, izu-g a r r i a da , n e g u a n h o t z a k akabatzen egoten garelako, eta, u d a n , berriz, izerdi tan blai. Hala ere, ez dugu alda-tzeko asmorik.

• Eta egia al da ikasle txa-rrak zaretela, hamar urte behar dituzuela lau urte-ko karrera bukatzeko? Ez, dene t a r ik dago, leku

g u z t i e t a n b e z a l a . Egia da tunak ongi pasatzeko aukera ugari eskaintzen dizula, bai-na ikasi behar denean ikasi egiten dugu.

• Zuen i n g u r u a n d a u d e n t o p i k o guzt iak okerrak badira , n o l a k o a k dira, benetan, NUPeko tunako kideak? T u n a ongi p a s a t z e k o e ta

abesteko aitzakia besterik ez da. Fama txarra dugu; jende-ak dio aprobetxategi hu tsak garela, baina ez da egia; agian beste garai batekoak halako-ak ziren, baina egun ezberdi-na da. Gizartea asko aldatu da eta tunoak ere. Irudi hori a ldatu nahi dugu, ez delako benetakoa. Etor dadila n a h i ' duena egun ba tean gurekin eta ikusiko du ez garela jen-deak uste bezalakoak. Bada-kigu kontserbadore fama du-gula. baina tunaren barruan era askotako jendea dago.

— E d u r n e Elizondo

ostirala, 2000ko irailaren 1 5a Egunkaria

Page 7: ZA auteviak - Euskaltzaindia · Ez al dugu, bada, jaten eta edaten eta larrua jotzen? Orduan, zertara dator «Politika egin» nah' i izate ho-i? Zergatik nahasten dugu gure kua-kua

Egunkaria

i ostirala • 2000ko urriaren 27a

Daniel Urrutia

Dani ala Dani

r y ere gurasoen erabakia izan zen | D eta Danik ontzat jo zuen. Garai J

haietan ezkertiarrak eta abertzaleak ziren eta haurra ikastola publikora era-man zuten. Eta Danik, egun ezkertiarra eta abertzalea denez, ontzat jo zuen.

Nafarroan ikastolen borroka latza izan bada, are latzagoa izan da ikastola publ ikoarena I ruñean. Dani ez zen mutiko bihurria izan, baina bere hez-kuntza publikoa euskaraz jasotzeko, bortz zentrotan ibili zen: Donibane (etxabea), Antsoain (barrakoiak), Meca (zaharren eta eroen etxea), Fitero (hilte-gi ohia) eta, azkenik, Amaiur.

Dani euskalduna da; eta euskalduna denez euskaltzalea da; eta euskaltzalea denez, abertzalea. Horregatik estima-tzen du ikastola guzien lana.

Dani, erran dugu, ezkertiarra da; eta ezkertiarra denez, ikastola pribatuei beti mesñdantzaz begiratu die, Ulertzen du herri ekimenetik sortuak direla, bai-na ulertzen du Udal Ikastola ere herri ekimen beretik sortua dela, eta auke-ran, noski, publikoa du nahiago.

Bere alderdi euskaltzaleari jarraiki, gus tu ra joan ohi da Dani Nafarroa Oinez-etara. Ezkerzaletazunak ez zion enbarazurik egin Bera, Altsasu, Tafalla, Tutera edota Zangozara joateko. Iaz, ordea, duda-mudatan egon zen, Iruñe-an gelditu ala ez; azkenean Oinez-era bertaratu zen, baita euro bakan batzuk gastatu ere. Aurtengo duda-mudak ani-tzez handiagoak izan dira. Beti pentsatu

; izan du San Fermin, ikastola guzien artean, elitistena dela. Badaki, edo hala uste du bederen, haurrak ikastolara eramatea erabakitzen duten upeneta-rrek San Ferminera eramaten dituztela gehienetan. Horregatik ez zuen Zizurre-ra hurbildu nahi.

Dani, ezkertiarra denez, ateoa da; baina larunbatean eskerrak eman ziz-kion Jainkoari horrelako eurijasa bidal-tzeagatik. Eta igan.dean, jaiki zelarik, Jainkoa madarikatu zuen San Fermine-koei horrelako egun ederra oparitzeaga-tik.

Eta Dani Zizurren izan zen igandean.

MUSIKA

I Etxarni Aranatz: Gaur, 20:00etan, J a u n a Muzica abesba tzak emanaldia eskainiko du kul-tur etxean.

I ZizurNagusia: Gaur, Ratos de Po-rao brasildarrak Like Peter at Home, Mob Hardcore eta Asto Pituak taldeekin batera ariko dira frontoian, 22:00etatik au-rrera.

I Iruñea: Gaur, gaueko hamabie-tatik aurrera , E1 Columpio Asesino taldeak kontzertua eskainiko du Cotton Club ta-bernan.

I Burlata: Asteartean, Black Rose tabernan Arcanda taldeak jO-kodu, 20:30ean.

HITZALDIAK

Kizarra: Gaur, 20:00etan, Maez-tu, Buñuel y el cine popular de los comienzos del sonoro hi-tzaldia emanen du Luis Fer-nandez Colorado jaunak Gus-tavo Maeztu museoan.

(Etxarri Aranatz: Gaur, ostiralare-kin, Castillo Suarezek Mugarri estaliak bere liburua aurkez-tuko du Leku Ona tabernan. 20:00etan.

ERAKUSKETAK

> Bunlata: Ascension Pomesen akuare lak gaur eta bihar , 19:00etatik 21:00etara, eta igandean, 12:00etatik 14:00etara. ikus daitezke Joa-quin Azkarate karrikako kul-tur aretoan.

t Mutiloagoiti: Hila bukatu arte. Guatemala hiriko zabortegia-ren inguruko argazki erakus-keta jarria du Joseba Zabal-zak kultur etxean: El bulevar del Zope izenekoa. Lanegune-tan 17:00etatik 21:00etara eta ja iegunetan 12:00etatik 14:00etara ikus daiteke.

I Iruñea: Maria Jesus Urgoitiren pintura eta eskultura lanak hilaren 31 arte daude ikusgai

Ormolu galerian (Paulino Ca-ballero, 42).

I Lizarra: Pedro Salaberri margo-lariaren lanen erakusketa za-bala ikus daiteke Gustavo Maeztu museoan azaroaren l a ar te , a s t egune t an 1 l :00etatik 13:00etara eta 17:00etatik 19:00etara eta j a i egune tan l l : 0 0 e t a t i k 13:30era.

LEHIAKETAK

> Iruñea: Urriaren 3 ln bukatuko da Egile Berrientzako XV. Li-teratur lehiaketan lanak aur-

kezteko epea. Olerki, narrazio labur, bertsopaper zein komi-ki sailetan hiru sari banatuko dira, 200.000, 120.000 eta 60.000 pezetakoak.

( Atarrabia: Besta Jira V. Argazki Lehiaketan parte hartzeko epea azaroaren 11 n bukatuko da. Parte-hartzaileek, 16 urte baino gehiago izateaz batera, Atarrabian jaioak izan behar dute, edo bertan bizi behar dute. Argazkiak txuri-beltze-an edo koloretan izan daitez-ke. Lanen gaia librea da. In-formazio gehiago, Atarrabia-ko Udalean.

BESTELAKOAK

I Espartza: Bihar, Erronkariko euskaldun eta euskaltzaleen afaria izanen da kanpinean, 22:00etan. Afalostean, Txan magoa ariko da.

I Iruñea: Karrikirik ikasle-en pisuak euskaldunez be-tetzeko zerbi tzua abia tu du. Euskalduna bazara eta pisu bila bazabiltza, edota zure pisuan euskaldunenda-ko lekua baduzu, zoaz Ka-rrikirira (Xabier karrika, 2 bis) edo hots egiezu (948-222589).

Etorklzuna Euskarari bultzada ematea-

rren, 100.000 euskaltzaletik

goiti elkartu zen igandean

Zizurren. Jendea zenbatzea

zaila da, eta auskalo zein siste-

ma erabili zuten hori egiteko,

baina kontua da jende mordoa

bildu zela. Gehienak gustura

joan ziren eta beste batzuk

(edo beste bat), karguak

behartuta. Eta haur gehienak

gurasoek eraman zituztelako

joan ziren. Izan ere, ttikia zare-

larik bost axola zaizu nora era-

maten zaituzten; ongi pasatzea

da funtsezkoena. Errebindika-

zio gordinenek ere ez dute

alderdi hori bazter utzi behar.

Joko bidezko errebindikazioa

aiseago sartzen da. Irudiko bi

neskatoak euskaldun petoak

izanen dira. Edo akaso ez.

Apika, eraikuntzako langileak

izanen dira. Edo akaso ez.

Nork daki; Nafarroa Oinez-era

bildu ziren guziak zenbatzea

bezala etorkizuna iragartzen

saiatzea alferrikakoa baita.