XIBEROKO MAKIA - EITB...Azken hitza gure date Azken hitza gure dateke. hortaz fida handi niz ni....

46
EiTBk prestatu bertsioa XIBEROKO MAKIA LEHEN PEREDIKUA LEHEN PEREDIKUA 1 1 Arrastiri hon oroer Arrastiri on orori Jinko Jaunak dereizüela Jainko Jaunak dizuela, Eta gure pastoral hau eta gure pastoral hau bakean goza dezazüela. bakean goza dezazuela. 2 2 Gaur aipatüko deizüegü Gaur aipatuko dizuegu gertakari bat zügüna gertakari bat zuguna, zugun: ausart, bihozkoi Mündüko bigerren gerlan Munduko Bigarren Gerlan heben ikusi dügüna. hemen ikusi duguna. 3 3 Xiberoak bere lürra Zuberoak bere lurra ber-berak libratü züan ber-berak libratu zuen, Hortako jente treberik horretarako jende treberik zühürki bildü beitzüan. zuhurki bildu baitzuen. 4 4 Hanitxek lan egin züen Anitzek lan egin zuten ixilik eta gorderik isilik eta gorderik. Arren gisa horrez daude Arren, gisa horrez daude, arren: bada, beraz mündü oroz ahatzerik. mundu orok ahatzerik. 5 5 Bat agertüren dereizüegü Bat agertuko dizuegu, Battitta deitüko dügüna Battitta deituko duguna, Egünko süjeta beita egungo sujeta baita sujet: gai maki bat ezezagüna. maki bat ezezaguna. 6 6 Beste izenik ez bila Beste izenik ez bila, beitira bospasei bardin baitira bospasei berdin, berdin: agian, beharbada Eta zonbaitek egina eta zenbaitek egina ihork ez beitüke jakin. inork ez baituke jakin. 7 7 Nafarroalat igaiten Nafarroara iragaten jente hanitx lagüntürik jende anitz lagundurik, Armada ixilkarian armada isilkarian hartü züen mezülari. sartu zen mezulari. 8 8 Arriskü handitan berriz Arrisku handitan berriz kurritü züan Xiberoa korritu zuen Zuberoa, korritu: ibili, zeharkatu Biga-bostetan gaintitüz bi-bostetan gaindituz beldürraren hotz-beroa. beldurraren hotz-beroa. 9 9 Güdükan ere sartü zen Gudukan ere sartu zen Maulen eta Berrogainen Maulen eta Berrogainen: Aitzinetik Lexarrean aitzinetik Lexarrean, azkenekoz Montori gainean. azkenekoz Montori gainean. 1

Transcript of XIBEROKO MAKIA - EITB...Azken hitza gure date Azken hitza gure dateke. hortaz fida handi niz ni....

  • EiTBk prestatu bertsioa

    XIBEROKO MAKIA

    LEHEN PEREDIKUA LEHEN PEREDIKUA

    1 1Arrastiri hon oroer Arrastiri on ororiJinko Jaunak dereizüela Jainko Jaunak dizuela,Eta gure pastoral hau eta gure pastoral haubakean goza dezazüela. bakean goza dezazuela.

    2 2Gaur aipatüko deizüegü Gaur aipatuko dizuegugertakari bat zügüna gertakari bat zuguna, zugun: ausart, bihozkoiMündüko bigerren gerlan Munduko Bigarren Gerlanheben ikusi dügüna. hemen ikusi duguna.

    3 3Xiberoak bere lürra Zuberoak bere lurraber-berak libratü züan ber-berak libratu zuen,Hortako jente treberik horretarako jende treberikzühürki bildü beitzüan. zuhurki bildu baitzuen.

    4 4Hanitxek lan egin züen Anitzek lan egin zutenixilik eta gorderik isilik eta gorderik.Arren gisa horrez daude Arren, gisa horrez daude, arren: bada, berazmündü oroz ahatzerik. mundu orok ahatzerik.

    5 5Bat agertüren dereizüegü Bat agertuko dizuegu,Battitta deitüko dügüna Battitta deituko duguna,Egünko süjeta beita egungo sujeta baita sujet: gaimaki bat ezezagüna. maki bat ezezaguna.

    6 6Beste izenik ez bila Beste izenik ez bila,beitira bospasei bardin baitira bospasei berdin, berdin: agian, beharbadaEta zonbaitek egina eta zenbaitek eginaihork ez beitüke jakin. inork ez baituke jakin.

    7 7Nafarroalat igaiten Nafarroara iragatenjente hanitx lagüntürik jende anitz lagundurik,Armada ixilkarian armada isilkarianhartü züen mezülari. sartu zen mezulari.

    8 8Arriskü handitan berriz Arrisku handitan berrizkurritü züan Xiberoa korritu zuen Zuberoa, korritu: ibili, zeharkatuBiga-bostetan gaintitüz bi-bostetan gaindituzbeldürraren hotz-beroa. beldurraren hotz-beroa.

    9 9Güdükan ere sartü zen Gudukan ere sartu zenMaulen eta Berrogainen Maulen eta Berrogainen:Aitzinetik Lexarrean aitzinetik Lexarrean,azkenekoz Montori gainean. azkenekoz Montori gainean.

    1

  • EiTBk prestatu bertsioa

    10 10Orit gitean zer dügün Oroit gaitezen zer diegun zorzor holako gizon-emazter horrelako gizon-emazteei,Eta libertate hori eta libertate horiez otoi seküla bazter! ez, otoi, sekula bazter!

    2

  • EiTBk prestatu bertsioa

    1. KANTA 1. KANTAIzena dizut idazten Izena dizut idazten

    11 11En'ikasle kaieretan Ene ikasle kaierretan,Mahainean, zühainetan mahaian, zuhainetan, zuhain: zuhaitzHariñetan, elürretan hareetan, elurretan,Zur' izena düt idazten. zure izena dut idazten.

    12 12Irakurri ost' orotan Irakurritako hosto orotan,Hoila xuri güzietan orri zuri guzietan,Harri, odol, paper, hautsi(a)n harri, odol, paper, hautsean,Izena deizüt idazten. izena dizut idazten.

    13 13Gaüazko miraküilüetan Gauazko mirakuluetan,Egünek' ogi xurian eguneko ogi zurian,Urtaro ezkongeietan urtaro ezkongaietan,Idazten deizüt izena. idazten dizut izena.

    14 14Aterbe porrokatüetan Aterpe porrokatuetan,Itsasargi erorietan itsasargi erorietan,En' antsiaren paretetan ene antsiaren paretetan,Zur' izena düt idazten. zure izena dut idazten.

    15 15Gose gabeko eskazian Gose gabeko eskasian,Bakartarzün bülüzian bakartasun biluzian,Herio(a)lako mail güzietan heriorako maila guzietan,Izena deizüt idazten. izena dizut idazten.

    16 16Osagarri berritüan Osagari berrituan, osagarri: osasunEzaba den arrisküan ezaba den arriskuan,Esperantx' ahazkorrean esperantza ahazkorrean,Idazten deizüt izena. idazten dizut izena.

    17 17Eta hitz baten ahalaz Eta hitz baten ahalazBizia dut arrahasten bizia dut arrahasten. arrahasi: berriro hasiZuretako sortü nintzan Zuretako sortu nintzen,Zur’ izentatzeko izan zure izendatzeko izan:Askatarzüna, libertatea. Askatasuna, Libertatea.

    3

  • EiTBk prestatu bertsioa

    SATANERIA SATANERIA

    Goibeltz Goibeltz18 18Lan handitan nük Hüzarbeltz Lan handitan nauk, Hüzarbeltz,egürra beita püntüan egurra baita puntuan.Lagüntü behar naik arren Lagundu behar nauk, arren, arren: bada, berazsü horren pizten mündüan. su horren pizten munduan.

    Hüzarbeltz Hüzarbeltz19 19Zure manüetala Goibeltz Zure manuetara, Goibeltz,gaizkialako beti prestik gaizkirako beti prestik:Buhatzeko hatsa bero buhatzeko hatsa bero, buhatu: putz egineta gezürra bardin freskik. eta gezurra berdin freskorik. berdin: hala ere

    Goibeltz Goibeltz20 20Ez hadila espantoz has Ez hadila espantoz has, espanto: harropuzkeriagerla hau ez dük arrunta gerla hau ez duk arrunta.Lege güzien gaintitzeko Lege guzien gainditzeko,besta dügün ontsa munta. besta dugun ontsa munta. dugun: dezagun

    Hüzarbeltz Hüzarbeltz21 21Badakizü nik bezala Badakizu nik bezalazure zakürra nizala zure zakurra naizela.Goatzan arren tzarkeriala Goazen, arren, tzarkeriara, arren: bada, berazbena lehenik dantzala. baina lehenik dantzara. tzarkeria: gaiztakeria

    4

  • EiTBk prestatu bertsioa

    1. JELKALDIA 1. JELKALDIA

    Battitta Battitta22 22Nontik horra hiz lagüna Nondik nora haiz laguna?zoin botzik haitan ikusten Zein pozik haudan ikusten!Builta hontan berri gabe Bulta honetan berri gabe bulta: unehasirik nündüan lotsatzen. hasirik ninduan lotsatzen. lotsatu: beldurtu

    Domenixe Domenixe23 23Alemanen abantzüak Alemanen abantzuakatzaman gitik güziak atzeman gaitik guziak.Üdüri ginian ardiak Iduri genian ardiak,Artzainek bazter ütziak. artzainek bazter utziak.

    24 24Hanitx egon dük presoner Anitz egon duk preso,hire anaia haietan hire anaia haietan.Doi-doietarik jelki nük Doi-doietarik jalgi nauk; jalgi: irtenhura baratü saretan. hura baratu sareetan. baratu: geratu

    Allande Allande25 25lhes egiteko partez Ihes egiteko partezbehar zünükeien bühürtü behar zenuketeen bihurtu. bihurtu: aurre eginGük hamalauan bezala Guk hamalauan bezala,han arroiletan ohatü. han arroiletan ohatu. ohatu: kokatu

    Maddi Maddi26 26Ez gütützü hamalauan Ez gaude hamalauan,gerlak egin dizü bide gerlak egin du bide.Zük ere zer eginen zünüan Zuk ere zer eginen zenuentank et' aireplanen kontre? tanke eta aireplanoen kontra?

    Allande Allande27 27Eni hola mintzatzeko Eni horrela mintzatzeko otean: ordea!ez hiz oitean ahalke ez haiz otean ahalke? ahalke: lotsaZer dakin arren gerlaz Zer dakin, arren, gerlaz? arren: bada, berazixiltzea hobe hüke. Isiltzea hobe huke.

    Maddi Maddi28 28lxilik egon emazteak Isilik egon, emazteak,bena lot gizon-lanari baina lot gizon-lanari.Nik ere han dit anaia Nik ere han dut anaia,eta ni heben ordari! eta ni hemen ordari! ordari: ordezko

    Battitta Battitta29 29Maiastürügoa ützirik Maiasturugoa utzirik maiasturu: arotzetxean jarten niz halaber etxean jarri naiz halaber.Orai goatzan bazkaritera Orain goazen bazkaritara,tenorea beitügü laster. tenorea baitugu laster.

    5

  • EiTBk prestatu bertsioa

    2. JELKALDIA 2. JELKALDIA

    Battitta Battitta30 30Merkatü txarra dizügü Merkatu txarra daagorrilako lehena agorrileko lehena.Alta Garrüzeko feidak Alta, Garruzeko feriakEz dizü aurten ogena. ez du aurten ogena. ogen: hoben, hutsegite

    Kattalina Kattalina31 31Jentea da lotsatürik Jendea da lotsaturik lotsatu: beldurtuet' erosteko ez fida eta erosteko ez fida.Gerla horrek eho gütü Gerla horrek ero gaitu. ero: hilNontik dükegü segida? Nondik dukegu segida?

    32 32Nik anaia presoner dit Nik anaia preso dut,ez beitakit noiz artino ez baitakit noiz arte.Oraiko ülünpetarik Oraingo ilunpetarik,nola gira libratüko? nola gara libratuko?

    Maddi Maddi33 33Ingeles irratitik mintzo dük Ingeles irratitik mintzo dukfrantzes jeneral gazte bat frantses jeneral gazte bat.Nik ez diat postarik bena Nik ez diat aparaturik bainaerrejentsak erran ditak. irakasleak erran zidak.

    Margarita Margarita34 34Güdüka bat galdü bada Guduka bat galdu bada,gerla ez dela galdürik gerla ez dela galdurik,Amerikar eta Errüsak amerikar eta errusiarrakez beitira hor sartürik. ez baitira hor sarturik.

    Allande Allande35 35Aments enüxentekilan Amets inuzenteekin,otoi emagün bakea otoi, emagun bakea.Alemana diñe nausi Alemana dun nagusi,aski beitü probatüa. aski baitu probatua.

    36 36Haren alde da Errüsia Haren alde da Errusia.ez arren konta besteren gain Ez, arren, konta besteren gain. arren: bada, berazJenerala han ützirik, Jenerala han utzirik,süstenga dezagün Pétain. sostenga dezagun Petain.

    37 37Verdun-eko garailea Verduneko garaileahura dügü marexala hura dugu mariskala,Harek zaintüko beigütü hark zainduko baikaituhan egin züan bezala. han egin zuen bezala.

    6

  • EiTBk prestatu bertsioa

    2. KANTA 2. KANTAEsperantza Esperantza

    38 38Ingaleterra gurekin dabil etsaiaren aitzi Ingalaterra gurekin dabil etsaiaren aitzi, aitzi: aurkaEta Xarles Londresen dago Winston nahiz

    ürgatzieta Xarles Londresen dago Winston nahiz

    urgatzi,urgatzi: lagundu

    Algarrekin behar beitüe Der Fuehrerehortzi.

    elkarrekin behar baitute Der Fuehrerehortzi.

    Errepika Errepika39 39To Tiperary... To Tiperary...

    40 40Tiranoak nahi zükean Ingalaterra hartü Tiranoak nahi zukeen Ingalaterra hartu.Bena hurez pentsü bezala ezin zen harat

    heltüBaina urez, pentsatu bezala, ezin zen

    harat heldu.Eta zelüz uste gabean güdüka dü galdü. Eta zeruz, ustekabean, guduka du galdu.

    41 41Ingaleterra lagünt dezagün Hitlerri

    bühürtzen Ingalaterra lagun dezagun Hitlerri

    bihurtzen,bihurtu: aurre egin

    Etiopian eta Libian hasi beita garaitzen Etiopian eta Libian hasi baita garaitzen.Denboraren bortxaz ahal dü Nazia

    higatzen.Denboraren bortxaz ahal du nazia

    higatzen.

    7

  • EiTBk prestatu bertsioa

    3. JELKALDIA 3. JELKALDIA

    Lacoste Lacoste42 42Ene ikasle ohia Ene ikasle ohia,botzik zütüt ikusten pozik zaitut ikusten.Non zira bizi geroztik Non zara bizi geroztik?zer ote düzü egiten ? Zer ote duzu egiten?

    Battitta Battitta43 43Züen kolegiotik landa Zuen kolegiotik landazur-lana nizün ikasi zur-lana nuen ikasi.Anaia presoner beitüt Anaia preso baitut,laborantxan orai hasi. laborantzan orain hasi.

    Lacoste Lacoste44 44Gerla honek maleruski Gerla honek maleruskihausten digüz' üngürüa hausten digu ingurua.Hargatik errotak noizbait Hargatik, errotak noizbaiteginen diz' ützülia. eginen du itzulia.

    45 45Güdüka bat galdü dügü Guduka bat galdu dugu,bena gerla ez da fini baina gerla ez da fini. finitu: amaituAzken hitza gure date Azken hitza gure dateke.hortaz fida handi niz ni. Hortaz fida handi naiz ni.

    Battitta Battitta46 46Holalo zerbait entzün dit Holako zerbait entzun dutgoiz hontako merkatüan goiz honetako merkatuan,Jeneral bat mintzatürik jeneral bat mintzaturikLondreseko irratian. Londreseko irratian.

    47 47Beharrik hor dir' ingelesak Beharrik, hor dira ingelesak beharrik: zorionezalemaner bühürtzeko alemanei bihurtzeko. bihurtu: aurre eginBena gük zer ahal dügü Baina guk zer ahal duguheben haien lagüntzeko. hemen haien laguntzeko?

    Lacoste Lacoste48 48A hori galto xüxena A, hori galde zuzena,zure ganik egokia zureganik egokia!lxilka lan egin deite Isilka lan egin daiteke,alde beitügü leküa. alde baitugu lekua.

    49 49Nahiz Franco etsai dügün Nahiz Franco etsai dugun,Ingelesen beldürra badü ingelesen beldurra badu.Hebentik ihes badoana Hemendik ihes badoanahan beharko dü honartü. han beharko du onartu.

    8

  • EiTBk prestatu bertsioa

    50 50Mügatik ez zira hürrün Mugatik ez zara urrunjenteen harat lagüntzeko jendeen hara laguntzeko:Hala nol' ingeles pilota hala nola ingeles pilotu,gur' espiu baita jüdio. gure espioi, bai eta judu.

    Battitta Battitta51 51Zütan badizüt sineste Zutan badut sineste,beitakit zühür zirela baitakit zuhur zarela.Nitan badükezü, jauna Nitan badukezu, jauna,lagüntzale bat segürra. laguntzaile bat segurra.

    9

  • EiTBk prestatu bertsioa

    4. JELKALDIA 4. JELKALDIA

    Battitta Battitta52 52Hitzartü günüan bezala Hitzartu genuen bezala,iheslariak horra deitzat iheslariak horra dizkiat. horra ukan: ekarriHebentik hurrünt itzadak Hemendik urrun itzak,ez ditzen ützül mügalat. ez ditzaten itzul mugara.

    Zabalza Zabalza53 53Ago bakean, arte hortan Hago bakean; arte horretanadelatü diat gordagia adelatu diat gordegia. gordegia: gordelekuEta biharko prestatü Eta biharko prestatuIruñerako joangia. Iruñerako joangia. joangia: ihesbide

    54 54Harrak anhoa zakü bat Har ezak anoa zaku bat anoa: hornigai, jatekoama gureak igorria ama gureak igorria,Eta kasü egik hor gainti eta kasu egik hor gaindinon dagoen hedexuria. non dagoen hedexuria. hedexuri: jendarme

    Battitta Battitta55 55Zor handitan nük hirekin Zor handitan nauk hirekin,jateko ere beitüt lan jateko ere baitut lan.Alemana hazten diagü Alemana hazten diagu,et' iheslaria gaineala. eta iheslaria gainera.

    Pilotua Pilotua56 56Esker mila, oi Battitta, Esker mila, oi Battitta,egin deigüzün güziaz egin diguzun guziaz.Jinkoak lagünt zitzala Jainkoak lagun zaitzalazorte honaren graziaz. zorte onaren graziaz.

    Battitta Battitta57 57Mereximentü haboro Merezimendu haboro haboro: gehiagobadizü hebentxe Pedrok badu hementxe Pedrok,Erresumaz belizateke erresumaz bailitzatekegure gerletarik kanpo. gure gerletarik kanpo.

    Zabalza Zabalza58 58Ene lagüntza güzia Ene laguntza guziahiri deiat, adiskide hiri diat, adiskide. diat: ematen diatGaineala girelakoan Gainera, garelakoanbiak eüskaldün haurride. biak euskaldun haurride.

    10

  • EiTBk prestatu bertsioa

    5. JELKALDIA 5. JELKALDIA

    Hermann Hermann59 59Frantzesen ipar Afrikan Frantsesen Ipar Afrikanlürrealatü beit' etsaia lurreratu baita etsaia,Zona libroa guretüz zona libroa guretuz libro: libreegin dezogün ordaia. egin diezaiogun ordaria. ordari: ordain

    Johan Johan60 60Hola dütügü zaintüko Hola ditugu zaindukoitsaso bazter güziak itsaso bazter guziak,Eta Espainiarekiko eta EspainiarekikoMendi ta müga lüzeak. mendi eta muga luzeak.

    Jurgen Jurgen61 61Sar gitean Xiberoan Sar gaitezen ZuberoanEüskal Herri baztertean Euskal Herri bazterrean,Üsantxaz eta kabalez usantzaz eta aziendazjoriena den ibarrean. joriena den ibarrean.

    Rudolf Rudolf62 62Begia zabal halere Begia zabal, halere,jente kokillota beita jende kokillota baita, kokillot: doilorTrüfazal' eijerra bezain trufazale eijerra bezainizorrazale perfeita. izorrazale bikaina.

    11

  • EiTBk prestatu bertsioa

    3. KANTA 3. KANTABandera zohardia Bandera zohardia

    63 63Itsas'arranoari lotü hiz belea Itsas arranoari lotu haiz, belea.Behin dolütüren zaik, etsai tütülüa Behin dolutuko zaik, etsai tutulua. tutulu: tentelLehen gerla handia beitük hor ahatze Lehen gerla handia baituk hor ahatze, ahatze: ahaztuEsker beroak dütük gure ganik hartze. esker beroak dituk gureganik hartzen.

    64 64Afrikala heltü da itsas' arranoa Afrikara heldu da itsas arranoa,Europa zabarraren hantik harrotzera Europa zabarraren handik harrotzera.Gure lagün hanixko hari bürüz doa Gure lagun anixko hari buruz doa. anixko: askotxoPresta gitean heben horien bardintzera. Presta gaitezen hemen horien berdintzera.

    65 65Ingelesekin batean izardün pilotak Ingelesekin batean izardun pilotuakIkusiren beitira hegalka zelüan ikusiko baitira hegalka zeruan,Eroriko direnak hartürik etxetan eroriko direnak harturik etxeetan,Berriz ezar ditzagün gaineko bidean. berriz ezar ditzagun gaineko bidean.

    Errepika Errepika66 66Bandera zohardia jeiki zaigü berriz Bandera zohardia jaiki zaigu berriz zohardi: izarratu, izardunLibertatearentzat güdükatü nahiz libertatearentzat gudukatu nahiz.Amerika gurekin, oi amets ederra Amerika gurekin, oi amets ederra!Berma gitean denak haren lagüntzera. Berma gaitezen denak haren laguntzera.

    12

  • EiTBk prestatu bertsioa

    6. JELKALDIA 6. JELKALDIA

    Battitta Battitta67 67Alemanak hor beitira Alemanak hor baitira,paperak errerik ditit paperak errerik ditut.Arren adio erraitera Arren, adio erraitera arren: badahorra nitzaizüe, Maddi. etorri natzaizue, Maddi.

    Maddi Maddi68 68Zeren behar düzü joan Zeren behar duzu joan? zeren: zergatiketa norat, Jinkoak daki Eta norat? Jainkoak daki."Hüllantxeago, merkexeago" "Hullantxeago, merkexeago" hullan: hurbilez ote düzü ikasi? ez ote duzu ikasi?

    Battitta Battitta69 69Ez uste üken herria Ez uste ukan herriaplazerez üzten düdala plazerez uzten dudala.Bena noiz nahi etsaia Baina noiznahi etsaiajinen zitazü bortala. jinen zait atera. jin: etorri

    Maddi Maddi70 70Zaude beraz gurekila Zaude, beraz, gurekin;lekü segürra da hori leku segurra da hori.Bidea hürrán dizügü Bidea hurren dugu,eta leihotik ageri. eta leihotik ageri.

    Maddi Maddi71 71Lüzaz patarraren goiti Luzaz patarraren goiti patar: aldapaautoak boroga gintiro autoak froga gintiro. frogatu: hauteman, entzunGero ere bazünüke Gero ere bazenuke gintiro: genitzakedenbora franko joaiteko. denbora franko joateko.

    Battitta Battitta72 72Arriskü bat lazgarria Arrisku bat lazgarriahartzen düzü hor, oi Maddi hartzen duzu hor, oi Maddi.Aitetamer pentsa zazü Aita-amei pentsa ezazu.eta ez balüe nahi? Eta ez balute nahi?

    Maddi Maddi73 73Aitak nizü hanitx arraro Aitak nau anitz maite,eta gure alde düzü eta gure alde da.Ezin gira bazter egon Ezin gara bazter egon.ama bildüko dizügü. Ama bilduko dugu.

    Battitta Battitta74 74Ez zira ni bezain lotsor Ez zara ni bezain lotsor. lotsor: beldurtihandia deizüt eskerra Handia dizut eskerra. dizut: ematen dizutzoaza otoi Maulerano Zoaz, otoi, Mauleraino,Lakostaren argitzera. Lakostaren argitzera.

    13

  • EiTBk prestatu bertsioa

    7. JELKALDIA 7. JELKALDIA

    Jauregiberri Jauregiberri75 75Lakostak gomendatürik Lakostak gomendaturik,deitü hait Maddiren arartez deitu haut Maddiren arartez,Algarrekin mintzatzeko elkarrekin mintzatzekoene xede handi batez. ene xede handi batez.

    76 76Etsaia gibel hasi dük Etsaia gibel hasi dukAfrikan eta Errüsian Afrikan eta Errusian.Egün batez Aliatüak Egun batez Aliatuaksartüko dütük Frantzian. sartuko dituk Frantzian.

    77 77Ordü hartan lagüntzeko Ordu hartan laguntzekobehar diagü prestik jarri behar diagu prestik jarri.Maki hon bat Xiberoan Maki on bat Zuberoannahi diat arren ezari. nahi diat, arren, ezarri. arren: bada

    Battitta Battitta78 78Xede hona segür jauna Xede ona segur, jauna,bena nik zer ahal düket baina nik zer ahal duket?Soldadoka ez dit egin Soldadutza ez dut eginarmekin deüs ez dakiket? armekin deus ez dakiket. dakiket: jakingo dut

    Jauregiberri Jauregiberri79 79Ago bakean, ez hiz hihau Hago bakean, ez haiz hihaur.ber heinean dütük oro Ber heinean dituk oro,ikasiren beitüzüe ikasiko baituzuebehar dena eta haboro. behar dena eta haboro. haboro: gehiago

    80 80Hortako ez dük presarik Horretarako ez duk presarik,armak behar ditiat bilatü armak behar ditiat bilatu.Beste lan bat eman neikek Beste lan bat eman nezakek,mezülari hait asmatü. mezulari haut asmatu.

    Battitta Battitta81 81Nolako lana datean Nolako lana datekeenbertan erranen deitazü bertan erranen didazu,Eta prefosta lehenik eta, prefosta, lehenik prefosta: dadarik gabenon behar düdan ohatü. non behar dudan ohatu. ohatu: kokatu

    Jauregiberri Jauregiberri82 82Ago hizan etxe hortan Hago haizen etxe horretan,hori gordagia hona hori gordegia ona. gordegia: gordelekuAlgarri dei egiteko Elkarri dei egiteko,Maddi diagü telefona. Maddi diagu telefonoa.

    14

  • EiTBk prestatu bertsioa

    4. KANTA 4. KANTAMoskuko bidean Moskuko bidean

    83 83Erroi aztapar beltzak arramaiatzean Erroi aztapar-beltzak ekainean arramaiatz: ekainErrüsiako zelaian burgoi sartü ziren Errusiako zelaian burgoi sartu ziren. aztapar: atzaparÜda ürrentü gabe garaitü behar züen Uda urrendu gabe garaitu behar zuten. burgoi: harroGizentürik ützüli negüa heltzean. Gizendurik itzuli, negua heltzean. urrendu: amaitu

    84 84Oihanetik jelki da karrüz beztitürik Oihanetik jalgi da karroinez beztiturik, jalgi: irtenIpar aize barnoia kexüaz hantürik Ipar-haize barnekoia kexuaz hanturik. karroin: izotzKantatzen dü herria eta libertatea Kantatzen du herria eta libertatea, hantu: handitu, harrotuIzar gorriz bezain bat odolez betea. izar gorriz bezainbat odolez betea.

    85 85Hilen gainean dira bai hiltzen erroiak Hilen gainean dira bai hiltzen erroiakHitler ürgüilüak dü Errüsian galdüren Hitler uruguiluak du Errusian galduko.Denen libertateak han dütü erroak Denen libertateak han ditu erroak,Gure borrokak deigü honat hedatüren. gure borrokak digu honat hedatuko.

    Errepika Errepika86 86Negüa xuri beita Moskuko bidean Negua zuri baita Moskuko bidean,Mihise bat ederrik emaiten dü hiler mihise bat ederrik ematen die hilei.Ametsak ertzotürik, debrüen airean Ametsak ertzoturik, deabruen airean, ertzo: zoroNapoleon bezala badabila Hitler. Napoleon bezala, badabil Hitler.

    15

  • EiTBk prestatu bertsioa

    8. JELKALDIA 8. JELKALDIA

    Battitta Battitta87 87Bildozeko kapitainak Bildozeko kapitainakigorten nai zure gana igortzen nau zuregana,Maulen zertan ote düzün Maulen zertan ote duzunarmada gordeko lana. armada gordeko lana.

    Hegoburu Hegoburu88 88Errozü kapitainari Erraozu kapitainaritai gabe ari nizala tai gabe ari naizela, tai gabe: gelditu gabeGizon et' armen bilatzen gizon eta armen bilatzensator ixila bezala. sator isila bezala.

    89 89Harrigarri bada ere Harrigarri bada ere,gizonak baditit prunki gizonak baditut prontoki. prontoki: ugariXühür aldiz armak bena Xuhur, aldiz, armak, baina xuhur: urribiltzen emeki-emeki. biltzen emeki-emeki.

    90 90Laster Mauleko makia Laster Mauleko makiaprestik date güdükako prestik dateke gudukarako,Eta manüen haidürü eta manuen aiduru manu: aginduegonen nüzü hortako. egonen naiz horretarako. aiduru: zain

    Battitta Battitta91 91Jazarkünteko egüna Jazarkundeko egunairratiz dügü jakinen irratiz dugu jakinen.Arte hortan bat bederak Arte horretan batbederak batbedera: bakoitzaprestatzea dü eginen. prestatzea du eginen.

    Hegoburu Hegoburu92 92Lagüntzaleak ediren Laguntzaileak ediren, ediren: aurkituaterpegeiak halaber, aterpegaiak halaber.Mendilako anhoa bil Mendirako anoa bil, anoa: jatekokasü egin salazaler. kasu egin salatzaileei.

    93 93Herri ez etxeen ondoan Herri ez etxeen ondoangüdükarik ez atitxa, gudukarik ez eragin.Gerlako legeak etxek Gerlako legeak atxiki,jentea beti peretxa... jendea beti peretxa. peretxatu: estimatu

    94 94Errozü kapitainari Erraozu kapitainarizühürki ari nizala zuhurki ari naizela,Armada gordeak eta armada gordeak etaberak manatü bezala. berak manatu bezala. manatu: agindu

    16

  • EiTBk prestatu bertsioa

    9. JELKALDIA 9. JELKALDIA

    Battitta Battitta95 95Beste makitik horra niz Beste makitik horra naiz, horra izan: etorrijauna zure agurtzera jauna, zure agurtzera,Eta etsaiari bürüz eta etsaiari buruzalgarrekin hitzartzera. elkarrekin hitzartzera.

    Beguerle Beguerie96 96Arren jakin behar düzü Arren, jakin behar duzu arren: bada, berazene xedearen berri ene xedearen berri,Amerikar et' ingelesak amerikar eta ingelesakhorra direla beit' ageri. horra direla, baita ageri. horra izan: etorri

    97 97Konpainia bat badüt Konpainia bat badutprestik armen hartzeko prestik armen hartzeko.Debarkamentü egünean Lehorreratze eguneanOspitalean da bildüko. Ospitalepean da bilduko.

    98 98Han armak ükeiten dütüt Han armak ukaiten ditutgaüaz-gaü paraxütaz gauez gau paraxutaz,Eta ene gazter emanen eta ene gazteei emanen,erabilten dezen ikas. erabiltzen dezaten ikas.

    Battitta Battitta99 99Jauna ikusten dit armaz Jauna, ikusten dut armazaitzinean zütügüla aitzinean zaitugula,Eta gure aldetikan eta gure aldetikzotükatzea dügüla. zotukatzea dugula. zotukatu: mugitu

    Beguerle Beguerie100 100Ene abantailak badü Ene abantailak baduArrazu bat handia arrazoi bat handia:Debarkatüko direnen lehorreratuko direnenHaste-hastetik zaintzea. haste-hastetik zaintzea.

    101 101Alemana berehala Alemana berehalatai gabe tzistatüko düt tai gabe zirikatuko dut, tai gabe: etengabeBoronteko bere tropak fronteko bere tropakez ditzan aski goiz lagünt. ez ditzan aski goiz lagundu.

    Battitta Battitta102 102Jauna gure lan partea Jauna, gure lan parteaegin gei dügü gük ere egingai dugu guk ere. egingai dugu: egitekoak garaZure aholküa hortaz Zure aholkua horretazhelarazi nahi nüke. helarazi nahi nuke.

    17

  • EiTBk prestatu bertsioa

    Beguerle Beguerie103 103Proposatzen deizüet arren Proposatzen dizuet, arren, arren: bada, berazparteka dezagün dena parteka dezagun dena.Bai leküa, bai denbora Bai lekua, bai denbora,eta beti algar berma. eta beti elkar lagundu.

    Beguerle Beguerie104 104Gü ahal bait hasiko gira Gu albait hasiko gara albait: ahal den neurrianMaule hortarik behera Mauletik behera.Battitta BattittaEta gü jazarkünt' egünean Eta gu jazarkunde eguneanMaulen eta hantik gora. Maulen eta handik gora.

    18

  • EiTBk prestatu bertsioa

    5. KANTA 5. KANTAMakien kantorea Makien kantorea

    105 105Lagün' oi entzün Lagun, oi entzun,Bele beltzen hegala zelaian bele beltzen hegala zelaian.Lagün' oi entzün Lagun, oi entzun,Herr' itoa nigarrez ibaian herri itoa negarrez ibaian.Aupa güdari Aupa, gudari!Jeik hadi, ari beita deiadarra Jaiki hadi, ari baita deiadarra!Laster etsaiak Laster etsaiakHürrüntü beharko dik aztaparra. urrundu beharko dik aztaparra. aztapar: atzapar

    106 106Lantegietarik Lantegietarik,Alor eta mendietarik jeiki alor eta mendietarik jaiki,Belhar atetik belar-atetik ate: piloArmak guretzat beitira jelki armak guretzat baitira jalgi. jalgi: ateraJünta gitean Junta gaitezenXiberotarrak, hitzartü bezala zuberotarrak, hitzartu bezala!Denek batetan Denek bateanEtsaia bil dezagün sareala. etsaia bil dezagun sarera!

    107 107Zabal ditzagün Zabal diezazkigun,Oi bortak haurride presonerer oi, bortak haurride presoei. borta: ateHerrak, bekaitzak Herrak, bekaitzak herra: gorrotoEz lotsak ez gitzala gü leher ez lotsak ez gaitzala gu leher. lotsa: beldurGero da jinen Gero da jinen jin: etorriLo honaren et' ametsen aldia lo onaren eta ametsen aldia.Orai da heben Orain eta hemenGüdükan gai et' egün ibiltea. gudukan gau eta egun ibiltea.

    108 108Bakoitxak heben Bakoitzak hemenZer egin badaki den leküan zer egin badaki den lekuan.Baniz erorten Banaiz erortzen,Lagün bat sartüren da kargüan lagun bat sartuko da karguan.Bihar ekia Bihar ekiaJeikiko da Xiberoko mendian jaikiko da Zuberoako mendian.Zabal begia Zabal begia,Jo aitzina zohardien gomendian. jo aitzina zohardien gomendioan. zohardi: oskarbi

    109 109Lagün' oi entzün Lagun, oi entzun,Herr' itoa nigarrez ibaian herri itoa negarrez ibaian.Lagün' oi entzün Lagun, oi entzun,Bele beltzen hegala zelaian bele beltzen hegala zelaian.La, la, la ... La, la, la ...

    19

  • EiTBk prestatu bertsioa

    10. JELKALDIA 10. JELKALDIA

    Emaztea Emaztea110 110Larrazkenez arrabitak Larrazkenez arrabitak larrazken: udazkenheiagora lüze hotza heiagora luze hotza. heiagora: garrasiKordamüsaren hasperenean Kornamusaren haspereneanürratzen dereit bihotza. urratzen dit bihotza.

    Battitta Battitta111 111Irratiko deia düt entzün, Irratiko deia dut entzun:hona egün handi hura hona egun handi hura.Aliatüak horra dira Aliatuak horra dira, horra izan: etorriigaran dizüe hura. iragan dute ura.

    Jauregiberri Jauregiberri112 112Biba hi hain laster j inik, Biba hi, hain laster jinik! jin: etorriorai behar diat igitü Orain behar diat higitu,Eta jente andana bat eta jende andana batnor bere laneala deitü. nor bere lanera deitu.

    113 113Hik lehenik Hegobürü Hik lehenik HegobürüMaule hortan ikusezak Maule horretan ikus ezak,Eta harek ene manüak eta hark ene manuak manu: agindubertan galtatüko deitzak. bertan galdatuko dizkik. galdatu: eskatu

    114 114Gero Mauleko Beguerie Gero Mauleko Beguerieargitüren dük ber gisan argituko duk ber gisan, argitu: argi eginMezürik entzün ez balü mezurik entzun ez balu,aski goizik üken dezan. aski goizik ukan dezan.

    20

  • EiTBk prestatu bertsioa

    11. JELKALDIA 11. JELKALDIA

    Battitta Battitta115 115Jauregiberrik emanik Jauregiberrik emanikhorra deizüet mezüa horra dizuet mezua. horra ukan: ekarriAliatüak horra dira Aliatuak horra dira. horra izan: etorrigure lana da hasia. Gure lana da hasia.

    Beguerle Beguerie116 116Eskerrak deitzüegü nahiz Eskerrak dizkizuegu, nahiz dizkizuegu: ematenmezüa borogatü günüan mezua frogatu genuen. dizkizueguEgün handia hor dügü Egun handia hor dugu. frogatu: hauteman, entzungoatzan arren batarzünean. Goazen, arren, batasunean. arren: bada, beraz

    117 117Bakoitxak bere leküa Bakoitzak bere lekuahartüko dü Xiberoan hartuko du Zuberoan.Gihauk Ospitalepean Guk Ospitalepean,züek etxean mementoan. zuek etxean mementoan.

    118 118Orai gure lana date Orain gure lana datekeMauleko iparraldean Mauleko iparraldean:Tai gabe alemanaren tai gabe alemanaren tai gabe: etengabetzistatzea peko bidean. ziztatzera beheko bidean.

    Battitta Battitta119 119Gurea berantago da Gurea berantago daülünpetik agertüko ilunpetik agertuko,Errepüblika güzia Errepublika guziagerlala denean deitüko. gerlara denean deituko.

    120 120Ordüko bürüzagiak Orduko buruzagiakziradeie jüntatüko zarete juntatuko,Gure bi makien artean gure bi makien arteanalgar ontsa lagüntzeko elkar ontsa laguntzeko.

    Beguerle Beguerie121 121Hola builtatürik ginen Hola, bultaturik ginen bultatu: bultzatusailaren partekatzera sailaren partekatzera.Gure gazteak joanen dira Gure gazteak joanen diraegün berean gordatzera. egun berean gordetzera.

    122 122Osoki akort girela Osoki akort garelaerrozü kapitainari erraozu kapitainari,Eta lot gitean orai eta lot gaitezen oraingur' eginbide latzari. gure eginbide latzari.

    21

  • EiTBk prestatu bertsioa

    12. JELKALDIA 12. JELKALDIA

    Urdeberg Urdeberg123 123Non dütützüe terroristak Non dituzue terroristak?ihes eginik prefosta Ihes eginik, prefosta. prefosta: noskiEz üka zeren badizüt Ez uka, zeren badutlagüntzaleen potreta. laguntzaileen potreta. potret: argazki

    124 124Gizon kanpixa tziauri hona Gizon kanpixa, zauri hona! kanpix: managaitzaihes egin nahi düzü Ihes egin nahi duzu? zauri (jaugin): zatozTiro hat düzü merexi Tiro bat duzu merezi,eta segidan orizü eta segidan orizu! orizu: tori

    Spielberg Spielberg125 125Soldadoak, iker egoitzak Soldaduak, iker egoitzak, ikertu: arakatuahal dütützüenak oro har ahal dituzuenak oro har,Eta ogendant handienen eta ogendant handienen ogendant: errudunetxetan süia ezar. etxeetan sua ezar.

    126 126Bena lehenik atzaman Baina lehenik atzemanjente andana eijer hau jende andana eijer hau,Alemaniako bidea Alemaniako bideahartü beharko beitü gaur hartu beharko baitu gaur.

    22

  • EiTBk prestatu bertsioa

    6. KANTA 6. KANTAOspitalepeko eta Sohütako itxesa Ospitalepeko eta Sohütako itxesa itxes: ezbehar

    Emazteek Emazteek127 127Ospitalepean eta Sohütan Ospitalepean eta Sohütan,Ospitaleko herritto maitean Ospitalepeko herritto maiteanEta Sohütan, han oihanean, etxauetan eta Sohütan, han oihanean, etxauetan, oihan: basoBele beltzak kua kua kua kua leihoetan. bele beltzak kua-kua, kua-kua leihoetan. etxau: etxalde

    128 128Arramaiatzean, hogei-zazpian Arramaiatzean, hogeita zazpian, arramaiatz: ekainMaule gaineko merkatü goizean Maule gaineko merkatu goizean,Ospitalean, eta Sohütan, hor batetan Ospitalepean eta Sohütan, hor bateanSartü ziren kua kua kua kua bai denetan. sartu ziren kua-kua, kua-kua bai denetan.

    129 129Bederatzü jente, bai bederatzü Bederatzi jende, bai bederatzi,Aztaparretan holaxe tinkatü aztaparretan holaxe tinkatu. aztapar: atzaparBederatzüak, han ülüntzean, hegal petan Bederatziak, han iluntzean, hegalpean,Bele beltzek eraman aztaparretan. bele beltzek eraman aztaparretan.

    130 130Ondoko urtean, üdaberrian Ondoko urtean, udaberrian,Ainerak honat berriz ützültzean ainarak honat berriz itzultzean, ainara: enaraBederatzüak biga ziraden salbatürik bederatzietarik bi ziren salbaturik,Bele beltzen kua kua hurak ixiltürik. bele beltzen kua-kua haiek isildurik.

    131 131Hamargerrena bai, hamargerrena Hamargarrena bai, hamargarrena,Egün hartako kaltetü lehena egun hartako kaltetu lehena.Bere herrian, etx' aitzinean erori zen Bere herrian, etxe aitzinean erori zen,Bele beltzen lehen zinka beitzen ozen. bele beltzen lehen zinka baitzen ozen. zinka: irrintzi

    132 132La la la la la la, la la la la la... La la la la la la, la la la la la...

    23

  • EiTBk prestatu bertsioa

    13. JELKALDIA 13. JELKALDIA

    Ez-Ez Ez-Ez133 133Bixi-Bixi, non (dü)tün arren Bixi-Bixi, non ditun, arren, arren: bada"les petits marquis de Paris" "Les petits marquis de Paris"?Lürraren bazterra dün heben Lurraren bazterra dun hemen,et' artzainik ez ageri. eta artzainik ez ageri.

    Bixi-Bixi Bixi-Bixi134 134Ez dün behar hein hortara Ez dun behar hein horretan hein: neurrigure herriez trüfatü gure herriez trufatu, trufatu: burla eginEz badün nahi pausüan ez badun nahi pausuan pausu: atsedensoldadorik kontsolatü. soldadurik kontsolatu.

    Ez-Ez Ez-Ez135 135Hau frantzes dela düda diñat Hau frantses dela duda dinat,ben' aharra bego hortan baina aharra bego horretan, aharra: liskarDena galdüko beitügü dena galduko baituguez bahiz igitzen bertan. ez bahaiz higitzen bertan. bertan: oraintxe bertan

    Bixi-Bixi Bixi-Bixi136 136Hihau lot hadi lehenik Hihau lot hadi lehenik,azkarrena balin bahiz azkarrena baldin bahaiz.Xibero xoko hontan ere Zuberoa zoko honetan ereari zizgün jeiki nahiz. ari zaizkigun jaiki nahiz.

    Begilüz Begilüz137 137Arren jakin behar hüke Arren, jakin behar huke arren: badabi maki moten afera bi maki moten afera,Horien artean dügün pitz horien artean dugun pitz dugun: dezagunnahaspuila bat ederra. nahaspila bat ederra.

    Süpitz Süpitz138 138Brevent ezagützen düken Brevent ezagutzen duken, ezagutzen duken: ezagutukobürü-bero gaitza beita burubero gaitza baita. dunAtitxatzen balin bada Berotzen baldin bada, gaitz: handisüpizteko bat perfeita. su-pizteko bat egokia.

    24

  • EiTBk prestatu bertsioa

    14. JELKALDIA 14. JELKALDIA

    Battitta Battitta139 139Oi Arbailako makia Oi, Arbailako makia,manü bat horra deizüet manu bat horra dizuet. horra ukan: ekarriAhüzkiko alemanak Ahüzkiko alemanakataki behar dütützüe. atakatu behar dituzue.

    Labarthe Labarthe140 140Ertzo hiza, oi Battitta Ertzo haiz, oi Battitta? ertzo: erobadakika zonbat diren Badakik zenbat diren?Gük dütügün arma txarrekin Guk ditugun arma txarrekinez ditiagü ez goitüren. ez ditiagu, ez, goituko. goitu: garaitu

    Battitta Battitta141 141Aitzindariek badakie Aitzindariek badakite,ontsa die kalkülatü ontsa dute kalkulatu.Patruila bati düzüe Patruila bat duzueLexarrean behar lotü. Lexarrean behar lotu.

    142 142Gero besteak Ahüzkirik Gero besteak Ahüzkitikjoanen zizgük etsitürik joanen zaizkiguk etsiturik.Ordüan dütükeagü mügak Orduan dituzkeagu mugak dituzkeagu: izango dituguet'Arbaila libratürik. eta Arbaila libraturik.

    143 143Gaüza horren helbürüa Gauza horren helburuadenek dükegü asmatzen denek dukegu asmatzen,Gure armada mendian gure armada mendianahal beitate azkartzen. ahal baitateke azkartzen.

    Labarthe Labarthe144 144A hola bai badü gano A, hola bai badu gano. gano: gogogoatzan arren güdükala Goazen, arren, gudukara. arren: bada, berazBere leküa bakoitxak Bere lekua bakoitzaklepoan etxek dezala. lepoan atxiki dezala.

    Battitta Battitta145 145Egün irabazi dügü Egun irabazi dugu,bena ez da haste baizik baina ez da hastea baizik,ikusi behar beitügü ikusi behar baitugu laxoki: segur askilaxüki güdüka gaitzik. laxoki guduka gaitzik. gaitz: handi

    25

  • EiTBk prestatu bertsioa

    15. JELKALDIA 15. JELKALDIA

    Johañe Johañe146 146Airea mehe züzün Lexarregainean Airea mehe zen Lexarre gaineanAhüzkiko zaingoaren berriztapenean Ahüzkiko zaingoaren berriztapenean,Etsai ordariak goiti horra zirenean etsai ordariak goiti horra zirenean. ordari: ordezkoEta makiak heben, goaitan oihanean. Eta makiak hemen, gaoitean oihanean. goaitean: zelatan

    Daniel Daniel147 147Euria hasi ziezün igailer bidean Euria hasi zitzaien igotzaileei bidean.Hurak ordüan sartü hegatz baten pean Haiek orduan sartu hegatz baten pean, hegatz: teilatuEta koxü bat egon hanko aterbean eta kutsu bat egon hango aterpean. kutsu: apurAhüzkikoak aldiz haidürü zaudean. Ahüzkikoak, aldiz, aiduru zeuden. aiduru: zain

    Mixel Mixel148 148Debeiüz abiatürik gainbehera horik Debeiuz, abiaturik gainbehera, horiek debeiu: asper, gogaitasunMakier gibeletik ütsüan etorri makiei gibeletik itsuan etorri. gibel: atzeDenek ahal bezala tiroak igorri Denek, ahal bezala, tiroak igorri.Laster etsai bat hilik hebentxek erori. Laster etsai bat hilik hementxe erori.

    Pette Pette149 149Gero guri ziagozün horren pakatzea Gero guri zegokigun horren pagatzea,Behin Atharratzerat ortütsik heltzea behin Atharratzerat ortutsik heltzea. ortutsik: oinutsikBena miraküilüz han salbü jeikitzea Baina mirakuluz han salbu jaikitzea,Berriz emazte bati zor dügü bizia. berriz, emazte bati zor diogu bizia.

    26

  • EiTBk prestatu bertsioa

    7. KANTA 7. KANTAArtzainen kantorea Artzainen kantorea

    150 150Bizirik izateaz gira bozten egün Bizirik izateaz gara pozten egun,Tiroak Lexarrean hüllan (dü)tügü entzün tiroak Lexarren hullan ditugu entzun. hullan: hurbilOstoak bezala ginen ikaran ezagün Hostoak bezala ginen ikaran ezagun.Jinkoak salbatü gütü, ohora dezagün. Jainkoak salbatu gaitu, ohora dezagun.

    151 151Ai gero zer lazküra etsaien esküan Ai, gero zer lazkura etsaien eskuanAltzaiko gizonekin erroien erdian Altzaiko gizonekin erroien erdian!Oso gütik egin dü hor gal ez gintean Oso gutik egin du hor gal ez gintezenEdo deporta gintzen hanitxen artean. edo deporta gintzaten anitzen artean.

    152 152Esker honak bai zuri, andere Sagardoi Esker onak bai zuri, andere Sagardoi,Arriskü lazgarri bat zihauk hartürik oi arrisku lazgarri bat zuhaurk harturik, oi!Abilki bildü düzü etsaien bürü hoi Abilki bildu duzu etsaien buru hori,Eta herio bidetik jelki gütützü doi. eta herio bidetik jalgi gaituzu doi. jalgi: atera

    153 153Orai kanta dirogü libro izatea Orain kanta dezakegu libro izatea, kabala: abereGure kabalekila heben ibiltea gure kabalekin hemen ibiltzea. urrendu: amaituÜrrent bedi gerla hau bai fite-fitea Urren bedi gerla hau, bai, fite-fitea. fite: arinOsagarritan ützül oi gure jentea. Osagarritan itzul, oi, gure jendea. osagarri: osasun

    Errepika Errepika154 154Ateri deno mendian ardüra da lano Ateri deno, mendian ardura da laino. deno: den arteanArtzainen bizitzea bortitz da orano Artzainen bizitzea bortitz da oraino. ardura: maizBena zelüa hüllan ekitü den baiko Baina zerua hullan, ekitu den baiko, ekitu: eguzkia ateraEta gük hori aski kantatzen hasteko. eta guk hori aski kantatzen hasteko. baiko: orduko

    27

  • EiTBk prestatu bertsioa

    16. JELKALDIA 16. JELKALDIA

    Jauregiberri Jauregiberri155 155Gük Arbaila hütsik beitügü Guk Arbaila hutsik baitugupresoneren gordatzeko presoen gordetzeko,Zük esküak libro züntüke zuk eskuak libro zenituzke libro: librepe hortan borrokatzeko. behe horretan borrokatzeko.

    Lavalou Lavalou156 156Xüxen da züen azkartzeko Zuzen da zuen azkartzeko azkartu: indartuhartü armen zatitzea hartu armen zatitzea. hartu armak: harturiko armakHaatik etxekitzen ditit Haatik, atxikitzen ditut zatitu: banatuetsaien bi aitzindariak. etsaien bi aitzindariak.

    Jauregiberri Jauregiberri157 157Eneek hartüko düzüe Eneek hartuko duteGarraibirako bidea Garraibirako bidea.Gero hala beharrean Gero halabeharreanNapal date gordagia. Napal dateke gordegia. gordegia: gordeleku

    28

  • EiTBk prestatu bertsioa

    17. JELKALDIA 17. JELKALDIA

    Battitta Battitta158 158Alemanak sartzen dira Alemanak sartzen diraNabarrenkoserik Mitikilen Nabarrenkosetik Mitikilen,Bena bidea libro da baina bidea libro da libro: librepean eta Larrabilen. behean eta Larrabilen.

    159 159Zazpi kamiu baizik ez da Zazpi kamioi baizik ez da,denak ere kanurik gabe denak ere kanoirik gabe.Hon girela bühürtzeko On garela bihurtzeko bihurtu: aurre eginbehinkoz üdüri lüke. behingoz iduri luke.

    Jauregiberri Jauregiberri160 160Hegoburu kapitaina, Hegoburu kapitaina,biltzen dira gur' indarrak biltzen dira gure indarrak.Etsaiari bühürtzeko Etsaiari aurre egitekodirat' aski azkarrak? dirateke aski azkarrak? azkar: sendo

    Hegoburu Hegoburu161 161Ospitaleko makia Ospitalepeko makiagüdükalako prestik da gudurako prestik da.Bühürtzeko xedea dü Bihurtzeko xedea du, bihurtu: aurre eginbena saldoz gütixka da. baina saldoz gutixka da. saldo: talde

    162 162Gure aldetik etziko Gure aldetik etzikohirur ehün girateke hirurehun garateke,Bena prestik daudenekin baina prestik daudenekinbehin-behin aski date. behin-behin aski dateke. behin-behin: behin-behingoz

    Jauregiberri Jauregiberri163 163Talde hon bat jünta bedi Talde on bat junta bekioCorps-Frane Pommies delakoari Corps-Franc Pommies delakoari,Berrogaine-Larüntzen Berrogaine-Lahüntzeneta beste bat Barragarrin. eta beste bat Barragarrin.

    Hegoburu Hegoburu164 164Arren Pene igorten dit Arren, Pene igortzen dut arren: badaBerrogainera berehala Berrogainera berehala.Üdüri zait alemanak Iduri zait alemanaketxeki behar dütüela. atxiki behar dituela.

    Battitta Battitta165 165Beste saldo bat horra da Beste saldo bat horra da, saldo: taldebatailu hon bat gisala batailoi on bat gisara,Ürrüperako bidetik urrupeako bidetik urrupea: erriberahamalau kanurekila. hamalau kanoirekin.

    29

  • EiTBk prestatu bertsioa

    166 166Ezin dügü bürü eman Ezin diegu buru emanorai beraz erretira orain, beraz, erretira.Paillet-ekin zoazte bertan Pailletekin zoazte oraintxeohatzera Garraibira. ohatzera Garraibira. ohatu: kokatu

    30

  • EiTBk prestatu bertsioa

    18. JELKALDIA 18. JELKALDIA

    Battitta Battitta167 167Salatürik izan beniz Salaturik izan bainaiz,alemana dit ondotik alemana dut ondotik.Goaitatü nizü bidean Goaitatu nau bidean,ahal bezala ützi dit. ahal bezala utzi dut.

    Maddi Maddi168 168Etxe hau ere balinba Etxe hau ere, baldinba, baldinba: zalantza barikbegietan dizü ber gisan begietan du ber gisan.Minüta bat galdü gabe Minutu bat galdu gabegorda zite labe hortan. gorde zaitez labe horretan.

    Spielberg Spielberg169 169Non ote gordatzen düzü Non ote gordetzen duzuJan-Batista terrorista Jan-Batista terrorista?Haren lagüna zira zü Haren laguna zara zu,hortxe dago denen lista. hortxe dago denen lista.

    Maddi Maddi170 170Heben ez düzü gizonik Hemen ez da gizonikzüek alemanak baizik zuek alemanak baizik.Zihauk ikusiren düzü Zuhaurk ikusiko duzuegoitza hau dela hütsik. egoitza hau dela hutsik.

    31

  • EiTBk prestatu bertsioa

    8. KANTA 8. KANTABasoilarra Basoilarra

    Maddi eta Battitta Biak171 171Basoilarrak kantatzen dizü Iratiko soroan Basoilarrak kantatzen du Iratiko soroan.Ihork ez lezakezü pentsa nik zer düdan

    gogoan Inork ez lezake pentsa, nik zer duda

    gogoan.Gaüak oro igaraiten (dü)tüt maiteñoaren

    mengoan.Gauak oro iragaten ditut maiteñoaren

    mengoan.mengoa: behar, premia

    Battitta Battitta172 172Basoilarra bezala nüzü oihanaren sargian Basoilarra bezala naiz oihanaren sargian. sargia: sarreraEtsaiak ez lirozü pentsa nik zer düdan

    esküan Etsaiak ez liro pentsa nik zer dudan

    eskuan.liro: lezake

    Gaüak oro igaraiten (dü)tüt mezülarikargüan.

    Gauak oro iragaten ditut mezulari karguan.

    Maddi Maddi173 173Basoilanda bezala nüzü oihanaren sargian Basoilanda bezala naiz oihanaren sargian. sargia: sarreraEtsaiak ez lirozü pentsa nik zer düdan

    zaküan Etsaiak ez liro pentsa nik zer dudan

    zakuan.liro: lezake

    Egünak igaraiten dütüt soroan et' elgean. Egunak iragaten ditut soroan eta elgean. elge: lur landu

    Maddi eta Battitta Maddi eta Battitta174 174Basoilarrak kantatzen dizü Iratiko soroan Basoilarrak kantatzen du Iratiko soroan.Ihork ez lezakezü pentsa nik zer düdan

    gogoan Inork ez lezake pentsa nik zer dudan

    gogoan.Gaü-egünak igaranen (dü)tüt maiteñoaren

    ondoan.Gau-egunak iraganen ditut maiteñoaren

    ondoan.

    32

  • EiTBk prestatu bertsioa

    19. JELKALDIA 19. JELKALDIA

    Battitta Battitta175 175Frantzes et'Amerikarrak Frantses eta amerikarrakProvencela dira heltü Proventzara dira heldu.Jazarkünte orokorra Jazarkunde orokorraoraikoan hor dizügü. oraingoan hor dugu.

    Touron Touron176 176Goatzan arren güdükala Goazen, arren, gudukara, arren: badabakoitxa gure aldetik bakoitza gure aldetik.Nik Sarrikotape hortan Nik Sarrikotape horretanigarailea jo behar dit. iragailea jo behar dut.

    33

  • EiTBk prestatu bertsioa

    20. JELKALDIA 20. JELKALDIA

    Spielberg Spielberg177 177Non (dü)tützü' ene gizonak Non dituzu ene gizonak?ekarri beharrak züntüen Ekarri beharrak zenituen.Terroriste horien gain Terrorista horien gainai zer poterea düzüen ai zer boterea duzuen!

    Aguer Aguer178 178Berrogeita lau presoner Berrogeita lau presozük dütützün seien ordari zuk dituzun seien ordari. ordari: ordezkoEz ziozü xüxen üdüri Ez zitzaion zuzen idurigüdaloste gorde horri. gudaroste gorde horri.

    Spielberg Spielberg179 179Eza? Hola denaz geroz Ez? Horrela denez gero,sei hurak deitzüet ehoko sei haiek ditut eroko, ero: hilEta mendekü hoberik eta mendeku hoberikasmatüren düt geroko. asmatuko dut geroko.

    A. Bidegain A. Bidegain180 180Züen hamahiru zauritüak Zuen hamahiru zaurituakonts' artatürik dirade ontsa artaturik daude.Ospitalean ikusi (dü)tützü Ospitalean ikusi dituzu.ordaria dizügü hartze. ordaria dugu merezi. ordari: ordain

    Heugas Heugas181 181Geneveko hitzarmena Genevako Hitzarmenahonartzen düzü prefosta onartzen duzu, prefosta. prefosta: noskiGerlako lege züzena Gerlako lege zuzenaerrespetatü behar da. errespetatu behar da.

    Spielberg Spielberg182 182Manüak bete behar (di)tit Manuak bete behar ditut: manu: aginduberrogeita lauak libratü berrogeita lauak libratu,Eta beste güziak ere eta beste guziak ere lanjer: arriksulanjeretik begiratü. lanjerretik begiratu. begiratu: zaindu

    183 183Gerlako molde berri hau Gerlako molde berri hauez da xüxen ez garbia ez da zuzen ez garbia.Etsaia gorde dü herriak Etsaia gorde du herriak,txinkortüren düt herria. txingartuko dut herria. txingartu: txigortu, erre; hil

    Etcheber Etcheber184 184Holako basakeriatik Holako basakeriatikJaunak begira zitzela Jaunak begira zaitzatela,Presoner eta zibilen preso eta zibilenbizia sakratü dela. bizia sakratu dela.

    34

  • EiTBk prestatu bertsioa

    185 185Soldado zira, ez düzü Soldadu zara, ez duzuehaile baten potreta eraile baten potreta. eraile: hiltzaileEmazte bat eta haurrak Emazte bat eta haurrak potret: irudihan dütützü nonebeita. han dituzu non ere baita. non ere baita: zalantza barik

    Aingürüak Aingeruak186 186Jinkoak estimatzen dü Jainkoak estimatzen duherri honen etsenplüa herri honen etsenplua,Etsaiak ere har dezala Etsaiak ere har dezalazühürtziaren bidea. zuhurtziaren bidea.

    187 187Denek jakinezazüe Denek jakin ezazueatzo zer zaigün agitü atzo zer zaigun agitu. agitu: gertatuAliatüak Provencen Aliatuak Proventzanberriz dira lürrealatü. berriz dira lurreratu.

    188 188Bakoitxak egin dezala Bakoitzak egin dezalaxahüki bere lan gaitza xahuki bere lan gaitza, xahuki: garbikiGarait dezan herriak eta garait dezan herriak etajasan etsaiak garaitza. jasan etsaiak garaitza. garaitza: garaipen

    Spielberg Spielberg189 189Xantza düzü' ez beigira Xantza duzue, ez baikara xantza: zorte, zoriNazi edo SS haietarik nazi edo SS haietarik.Maule zaizüe bederen Maule zaizue, bederen,ezkapatzen ederretarik. eskapatzen ederretik.

    190 190Terroriste saldo batek Terrorista saldo batek saldo: taldeSarrikotan ataki nai Sarrikotan atakatu nau.Jenterik ez düt hartzen Jenderik ez dut hartzen,haatik erreko düt etxe zonbait. haatik, erreko dut etxe zenbait.

    35

  • EiTBk prestatu bertsioa

    9. KANTA 9. KANTAAskatasuna, libertatea Askatasuna, libertatea

    191 191Libertateak ez dü korpitzik, aingürüa

    bezala daLibertateak ez du gorputzik, aingerua

    bezala da.Beg(i) inozentek, bihotz garbiek baizik

    ezin ikusia Begi inozenteek, bihotz garbiek baizik ezin

    ikusia,Bena hanitxek, maitarzün ütsüz, hartan

    dügü sinetsiabaina anitzek, maitasun itsuz, hartan dugu

    sinetsia.arren: bada, beraz

    Arren, zügünki kanta dezagün jentelibroen balada.

    Arren, zugunki kanta dezagun jendelibroen balada.

    zugun: ausart

    192 192Askatarzüna jori denean, ahatzerik egoiten

    daAskatasuna jori denean, ahazturik egoten

    da.Aire kolorez oro betea, gordatzen bazter

    ütziaAire kolorez oro betea, gordetzen bazter

    utzia.Joaiten delarik, hatsa galdürik ezdeüsten

    zaigü bizia Joaten delarik, hatsa galdurik, ezdeusten

    zaigu bizia.Ezin bestean gure fedeak ükatzen dü bere

    düda.Ezin bestean gure fedeak ukatzen du bere

    duda.

    193 193Libertateak ez dü hegalik, gure hoinez

    badabila Libertateak ez du hegalik, gure oinez

    badabil.Batean gora, bestean apal, Iparragirre

    bezala Batean gora, bestean apal, Iparragirre

    bezala,Gur(e) historiako bidetan üsü etsaia beitü

    haidürü gure historiako bideetan usu etsaia baitu

    aiduru.aiduru: zain

    Gur(e) historiako bidetan üsü etsaia beitühaidürü.

    Gure historiako bideetan usu etsaia baituaiduru.

    194 194Askatarzüna galdü denean, hartü behar da

    makilaAskatasuna galdu denean, hartu behar da

    makila,Haren bideala bila heltzeko, ez arren egon

    haidürü haren bidera bila heltzeko. Ez, arren, egon

    aiduru!arren: bada, beraz

    Arrajeik eta berriz aitzina, gure hoinez joandadila

    Berriz jaiki eta berriz aitzina, gure oinezjoan dadila.

    aiduru: zain

    Arrajeik eta berriz aitzina, gure hoinez joandadila.

    Berriz jaiki eta berriz aitzina, gure oinezjoan dadila.

    36

  • EiTBk prestatu bertsioa

    21. JELKALDIA 21. JELKALDIA

    Jauregiberri Jauregiberri195 195Denen lan honari esker Denen lan onari eskerlibratürik da Pettarra libraturik da Pettarra.Orai Atharratzeren aldi Orain Atharratzeren aldia.jünta ditzagün indarrak. Junta ditzagun indarrak.

    Battitta Battitta196 196Hüllan berrehün aleman Hullan berrehun aleman hullan: iabadirela dizüt jakin badirela dut jakin.Azkarki armatü dira Azkarki armatu dirametrailadore hanitxekin. metrailadore anitzekin.

    197 197Ez dizü' errendatü gei Ez dute errendatu-gai errendatu-gai dute:ez eta ere ataki ez eta ere atakatu. errendatzekoak diraAndere Sagardoi-ek deit Andere Sagardoik ditsegretü hau helarazi. sekretu hau helarazi.

    Hegoburu Hegoburu198 198Denen beharra badate Denen beharra badatekehaien üngüratzeko haien inguratzeko,Et' azkenean etsitürik eta azkenean etsiturikerrendatzer' ekarteko. errendatzera ekartzeko.

    Jauregiberri Jauregiberri199 199Mauletarrak igor arren Mauletarrak igor, arren, arren: bada, berazMontoriko patar hegiala Montoriko patar hegira, patar: aldapaEt' iparreko bidean eta iparreko bideanIruriko bazterreala. Iruriko bazterrera.

    200 200Atharratzeko makia Atharratzeko makiasar bedi bien artetik sar bedi bien artetik,Ibar esküinekoa jar ibar eskuinekoa jaraize beltzaren aldetik. haize beltzaren aldetik.

    201 201Bortü hegien zaintzeko Bortu hegien zaintzeko bortu: mendijünta Ligi, Santa Grazi junta Ligi, Santa GraziEta prefosta Larraine eta, prefosta, Larraine. prefosta: noskibehar deiek jakinarazi. Behar diek jakinarazi.

    Battitta Battitta202 202Berehala ikusiren düt Berehala ikusiko dutAbadi' atharraztarra Abadia atharraztarra,Bouchet Ligin et' Irigarai Bouchet Ligin eta Irigarai,jünta ditzen gainetarrak. junta ditzaten gaindarrak.

    37

  • EiTBk prestatu bertsioa

    22. JELKALDIA 22. JELKALDIA

    Battitta Battitta203 203Berri bat heltzen deizüet Berri bat heltzen dizuetsegürki presa handian segurki presa handian,Atharratzerik horra dela Atharratzetik horra dela horra izan: etorrietsai talde bat bidean. etsai talde bat bidean.

    204 204Igaitera ez ütz arren Iragatera ez utz, arren, arren: badaatzo agitü den-bezala atzo agitu den bezala. agitu: gertatuEtsaiari bühürtzera Etsaiari bihurtzera bihurtu: aurre eginpresta ziteie berehala. presta zaitezte berehala.

    205 205Eküratü behar badü Ekuratu behar badu, ekuratu: geldituetsipenak hartüko dü etsipenak hartuko du,Atharratzen ikus dezan Atharratzen ikus dezanbehar düala errendatü. behar duela errendatu.

    Daugreilh Daugreilh206 206Dügün ataka batetan Dezagun ataka bateaneta bürüalano etxek eta bururaino atxiki.Holaz goitü behar dügü Holaz goitu behar dugu goitu: garaitueta gibel egin besteek. eta gibel egin besteek.

    Labarthe Labarthe207 207Bena zütik hiltzea hor Baina zutik hiltzea horaisañi belizateke aiseñi bailitzateke, aiseñi: aisetxo, erraztxoHegi lüze hori bakoitxak hegi luze hori bakoitzakherrestaz igan behar düke. herrestaz igo behar duke.

    38

  • EiTBk prestatu bertsioa

    10. KANTA 10. KANTA

    208 208Ene sor herri goxoa Ene sorterri gozoa,ez hait berriz ikusiko ez haut berriz ikusiko.Iparreko lür hotzean Iparreko lur hotzeanhurtüren nün oi betiko. urtuko naun, oi, betiko.

    209 209Eüskal Herri' ez Frantzia Euskal Herria ez Frantziaez nüan ez aberria ez nuen, ez, aberria.Et' alemanik ez hügü Eta alemanik ez higuin,fazisma beitüt etsaia. faxismoa baitut etsaia.

    210 210Libertatearen mitil Libertatearen mutil,Espainiako gerla hartan Espainiako gerla hartanAlemanekila nintzan alemanekin nintzenNazioarteko Brigadetan. Nazioarteko Brigadetan.

    211 211Zure besoetan banoa Zure besoetan banoa,oi Libertate maitea oi, Libertate maitea!Zure garaipenak dereit Zure garaipenak diteztitzen azken joaitea. eztitzen azken joatea.

    212 212Laster gainti dezazüla Laster gaindi dezazulagure bortüen hegia gure bortuen hegia, bortu: mendiIberiako Herrietala Iberiako herrietarahel dadin zure legea. hel dadin zure legea.

    213 213Ez nezazüel' arren ahatz Ez nazazuela, arren, ahantz!agur, agur lagün honak Agur, agur, lagun onak!Gure güdükari fidel Gure gudulari fideletxek zitzela zorihonak. atxiki zaitzatela zorionak.

    39

  • EiTBk prestatu bertsioa

    23. JELKALDIA 23. JELKALDIA

    A. Sagardoi A. Sagardoi214 214Jauna zuretako gerlak Jauna, zuretako gerlakürrentü behar likezü urrendu behar luke. urrendu: amaituBeste tropak joanik dira Beste tropak joanik dira,zurea da bera baratü. zurea da bera baratu. baratu: gelditu

    215 215Ohorea salbatürik Ohorea salbaturik,zer behar düzü haboro zer behar duzu haboro? haboro: gehiagoBakea egin dezagün Bakea egin dezagunez betzaizü dolütüko. ez baitzaizu dolutuko.

    216 216Ihesbiderik ez düzü Ihesbiderik ez duzu,makia denetan dago makia denetan dago.Errenda bazinte jauna Errenda bazintez, jauna,hon lükezü denentako. on litzateke denendako.

    Beker Beker217 217Nori errendatüko niz Nori errendatuko naiz,ala terrorista horier ala? Terrorista horiei?Gure gain mendekatzeaz Gure gain mendekatzeazez lütükezü güti fier. ez lirateke guti fier. fier: harro

    A. Sagardoi A. Sagardoi218 218Ez arren holakorik pentsa Ez, arren, horrelakorik pentsa,seriosa beit' armada hoi serioa baita armada hori.Maulen agitü denaren Maulen agitu denaren agitu: gertatuetsenplüa badüzü hor. etsenplua baduzu hor.

    Beker Beker219 219Bena nor düe bürüan Baina nor dute buruan?ez da nausirik ageri Ez da nagusirik ageri.Mintzatzeko nintzate prest Mintzatzeko nintzateke prestegiazk' ofizier batekin. egiazko ofizier batekin. ofizier: ofizial

    Arricar Arricar220 220Holako bat ikusi düt Holako bat ikusi dut:makien bürüzagia makien buruzagia.Nahi lüke ohorezki Nahi luke ohorezkiÜrrent dadin hau güzia. urren dadin hau guzia. urrendu: amaitu

    221 221Ofizierak hitzeman deit Ofizierrak hitzeman ditzüen ontsa tratatzea zuen ontsa tratatzea,Presonerari zor zaitzon presoari zor zaizkiondreten errespetatzea. eskubideen errespetatzea.Beker Beker

    40

  • EiTBk prestatu bertsioa

    222 222Züen eta haren hitzer Zuen eta haren hitzeiengoitik nüzü fidatzen engoitik naiz fidatzen, engoitik: dagoenekoEne soldado güziekin ene soldadu guziekingizon horri errendatzen. gizon horri errendatzen.

    Arricar Arricar223 223Eskerrak zure haütüaz Eskerrak zure hautuaz. hautuaz: aukeragatikheltzen diot oflzierari Heltzen diot ofizierrari. heldu: helaraziXiberotar zintzo hura Zuberotar zintzo huradeitzen da Jauregiberri. deitzen da Jauregiberri.

    Jauregiberri Jauregiberri224 224Gerla galdürik düzüe Gerla galdurik duzue;hortan bara bedi arren horretan gera bedi, arren. arren: bada, berazHobe date züentako Hobe dateke zuendako,bai eta Xiberotarren. bai eta zuberotarrentzat.

    225 225Errespetatzen zütüegü Errespetatzen zaituztegueta züek gü laxüki eta zuek gu laxuki. laxuki: ziurrenikOhorezki güdükatürik Ohorezki gudukaturikarmak ützatzüe-xahüki. armak utz itzazue xahuki. xahuki: garbiki

    41

  • EiTBk prestatu bertsioa

    24. JELKALDIA 24. JELKALDIA

    Johañe Johañe226 226Ai zer plazera libro Ai, zer plazera libro libro: libreheben agitzea hemen agitzea, agitu: gertatu, izanEta lehen esposen eta lehen esposenjakil' izatea. jakile izatea!

    Pette Pette227 227Herria hantik landa Herria, handik landa,zelüa bezala zerua bezala.Biek batarzünean Biek batasuneangoza dezazüela. goza dezazuela!

    Esposek Esposek228 228Algar maite dügüla Elkar maite dugulabadü zonbait urte badu zenbait urte,Gerla gordea gatik gerla gordeagatikez beitzünüen uste. ez baitzenuten uste.

    229 229Gure batarzüna gaur Gure batasuna gaurdeizüegü agertzen dizuegu agertzen,Eta segürta dezan eta, segurta dezan,Jaunari eskentzen. Jaunari eskaintzen.

    Auzapeza Auzapeza230 230Gerlaren ondotiko Gerlaren ondotikolehen jeia beita lehen jaia baita,Libertatearena Libertatearenadügü züen besta. dugu zuen besta.

    Lacoste apezak Lacoste apezak231 231Züen etxea Jaunak Zuen etxea Jaunaksüstenga dezala sostenga dezala.Arrahaurren haurñiak Arrahuarren haurñiak arrahaur: bilobaikus ditzatzüela. ikus ditzazuela.

    42

  • EiTBk prestatu bertsioa

    11. KANTA 11. KANTAMaitasuna garaile Maitasuna garaile

    232 232Oi maitarzüna, lagün zügüna, Herriaren

    zerbütxüanOi, maitasuna, lagun zuguna, Herriaren

    zerbitzuan,zugun: ausart

    Ber alorrean, ber üztarrian, güdükarenizerdian

    ber alorrean, ber uztarrian, gudukarenizerdian;

    Edo bakarka, bestetik hürrün, bakoitxabere xokoan

    edo bakarka, bestetik urrun, bakoitza berexokoan,

    Gaüaz, egünaz, arrenküretan, maitea zuremengoan.

    gauaz, egunaz, arranguretan, maitea zuremengoan.

    mengoa: behar, premia

    233 233Arnodioa zoin den goxoa denean

    libertateanAmodioa zein den gozoa, denean

    libertatean!Bi-biak egün ezkontzen dira beben gurekin

    batean Bi-biak egun ezkontzen dira, hemen

    gurekin batean.Etsai bortitzik, segretü beltzik ez düt

    haboro gogoanEtsai bortitzik, sekretu beltzik ez dut

    haboro gogoan.haboro: gehiago

    Et' azkenean bizi gitean biak algarrenondoan.

    Eta azkenean bizi gaitezen biak elkarrenondoan.

    234 234Egün kantatzen deizüegü heben Ligetx-ek

    eman airean Egun kantatzen dizuegu hemen Ligetxek

    eman airean.Goatzan aitzina Larrainekoak markatü

    düan bidean Goazen aitzina Larrainekoak markatu

    duen bidean.Beti eüskaldün etxek dezagün gure

    lürralde beroaBeti euskaldun atxiki dezagun gure

    lurralde beroa!Beti eüskaldün etxek dezagün gure

    lürralde beroa.Beti euskaldun atxiki dezagun gure

    lurralde beroa!

    235 235Eta poeta herria zaigü kantatzen hasi

    XiberunEta poeta berria zaigu kantatzen hasi

    Zuberoan.Goiz azkorrian, leiho hegian, Iruriko Pier’

    EtxahunGoiz azkorrian, leiho hegian, Iruriko Pierre

    Etxahun.Ai zer plazera bost urten bürüan, agur

    agur Xiberoa Ai, zer plazera bost urteren buruan, agur,

    agur, Zuberoa!Ai zer plazera bost urten bürüan, agur

    agur XiberoaAi, zer plazera bost urteren buruan, agur,

    agur, Zuberoa!

    43

  • EiTBk prestatu bertsioa

    AZKEN PEREDIKUA AZKEN PEREDIKUA

    236 236Züen borontate honaz Zuen borondate onazeskertü nahi zütüegü eskertu nahi zaituztegu,Gure hütsak beitützüe gure hutsak baitituzuebehar ordüan parkatü. behar orduan barkatu.

    237 237Düala urte andana bat Duela urte andana batZüberoan zer zen agitü Zuberoan zer zen agitu, agitu: gertatuTrajeria honen arartez tragedia honen arartezheben dügü llabürbildü. hemen dugu laburbildu.

    238 238Aipatü dügü Battitta Aipatu dugu Battittaixilkako güdaria isilkako gudaria,Libertatearen alde Libertatearen aldegazterik beitzen jarria. gazterik baitzen jarria.

    239 239Holakoak jeiki ziren Holakoak jaiki zirenuste gabeko leküan ustekabeko lekuan.Tirano atorra-beltza Tirano atorra-beltzaez züen ützi bakean. ez zuen utzi bakean.

    240 240Horier esker girade gaur Horiei esker gara gaurfazismaren ganik libro faxismoarenganik libro, libro: libreEta holako zorretik eta holako zorretikihor ez da sortzen kito. inor ez da sortzen kito.

    241 241Libertatea süstatü Libertatea sustatubehar dizügü mündüan behar dugu munduan,Eta heben ere zaintü eta hemen ere zaindu,zabaltü behar ordüan. zabaldu behar orduan.

    242 242Battittaren etsenplüak Battittaren etsenpluakez ziren hortan haratü ez ziren horretan gelditu.Garaipena üken baiko Garaipena ukan baiko baiko: ordukoetsaier züan parkatü. etsaiei zien barkatu.

    243 243Holaxe abiatü ziren Holaxe abiatu zirenEuroparen hastapenak Europaren hastapenak.Atzoko etsaiak dütügü Atzoko etsaiak dituguadiskide hoberenak. adiskide hoberenak.

    244 244Eüskal Herrietan halaber Euskal herrietan, halaber,müga hau ken dezagüla muga hau ken dezagula.Gütartean ez zen gerlarik Gure artean ez zen gerlarik;haurride gira gaineala. haurride gara, gainera.

    44

  • EiTBk prestatu bertsioa

    245 245Ürrent dezazüen besta Urren dezazuen besta urrendu: amaitunork züen adiskidekin nork zuen adiskideekin.Laster ütziko zütüegü Laster utziko zaituztegugoraintzi hoberenekin goraintzi hoberenekin!

    45

  • EiTBk prestatu bertsioa

    12. KANTA 12. KANTALibertatearen itxura Libertatearen itxura

    246 246Gaztelai pünta lanageri, Gaztelai punta lainogei, lainogei: oskarbigoizean bellotzen ekiari goizean berotzen ekiari.Aize hegoak kantatzen bakeari, Haize hegoak kantatzen bakeari,haren airea hunkigarri haren airea hunkigarri.Txoriak mezü bat ekarri, Txoriak mezu bat ekarri,herriko plazan zela berri herriko plazan zela berri:Karrika, Aranbeltze eta Hoki, Karrika, Aranbeltze eta Hoki,jüntatürik oro algarreki! juntaturik oro elkarrekin!

    Errepika Errepika247 247Jakin dügü berria salba dela herria Jakin dugu berria, salba dela herria.Hürrüntik ezagün da haurren erria Urrundik ezagun da haurren irria.Gaztetan kantaria orotan batzarria Gaztetan kanta orotan batzarria. batzarri: abegiHolaxe maite dügü Eüskal Herria. Holaxe maite dugu Euskal Herria.

    248 248Aide sanoak oihanetik, Aire sanoak oihanetikezarten dütü horko jentik ezartzen ditu horko jendeakGure kültüra ederrari lotürik, gure kultura ederrari loturik:kantore eta dantza jauzik kantore eta dantza-jauziak.Pastorala alde batetik, Pastorala, alde batetik,üsantxa zaharrak bestetik usantza zaharrak, bestetik,Opari gisa eskentürik, opari gisa eskainirik,hola da Sohüta ospatürik. hola da Sohüta ospaturik.

    249 249Ez dezagün ütz eihartzera, Ez dezagun utz ihartzerazaharrek lantatü arbola zaharrek landatu arbola,Mintzajea beita kültüraren zola, mintzaira baita kulturaren zola,gure haurrentzat ikastola gure haurrentzat ikastola.Etxeki dezagüla lüzaz, Atxiki dezagula luzaz,zainetan eüskaldün odola zainetan euskaldun odola,Gure kantü eta kirolak, gure kantu eta kirolak.aitzina Sohüta beti hola! Aitzina Sohüta, beti horrela! aitzina: aurrera

    250 250Hau günüan denbora goxoa, Hau genuen denbora gozoa,jei honen antolatzekoa jai honen antolatzekoa,Lehena mente hatsarre hontakoa, lehena, mende hasiera honetakoa,egonen beita betikoa egonen baita betiko.Orai jinik da mementoa, Orain jinik da mementoa, jin: etorrizüetarik bereztekoa zuetarik bereiztekoa.Züentzat gure amodioa, Zuentzat gure amodioa.agur eta gora Xiberoa. Agur, eta gora Zuberoa!

    Errepika ErrepikaJakin dügü berria salba dela herria Jakin dugu berria, salba dela herria.Hürrüntik ezagün da haurren erria Urrundik ezagun da haurren irria.Gaztetan kantaria orotan batzarria Gaztetan kanta orotan batzarria. batzarri: abegiHolaxe maite dügü Eüskal Herria. Holaxe maite dugu Euskal Herria.

    46

    AllandeAllandeKattalinaKattalina

    BeguerieMixelmakiei gibeletik itsuan etorri.gibel: atzePettebehin Atharratzerat ortutsik heltzea.ortutsik: oinutsik7. KANTAArtzainen kantoreatiroak Lexarren hullan ditugu entzun.hullan: hurbilHostoak bezala ginen ikaran ezagun.

    Artzainen bizitzea bortitz da oraino.ardura: maizBaina zerua hullan, ekitu den baiko,ekitu: eguzkia ateraInork ez lezake pentsa, nik zer dudagogoan.Etsaiak ez liro pentsa nik zer dudaneskuan.liro: lezake

    Aire kolorez oro betea, gordetzen bazterutzia.

    HegoburuBekerJauregiberri