SILVIA FERNÁNDEZ

FREIRÍA

1. TEMASÉCULO XVIII: A

CRISE DO ANTIGO RÉXIME

O Economía agraria e desenvolvemento comercial

Sociedade estamental e monarquía absoluta

O pensamento ilustrado

A creba do absolutismo

A Revolución amerciana

O século XVIII en España: a monarquía borbónica

O reformismo ilustrado en España Galicia no século

XVIII

Antigo Réxime, isto refírese as sociedades europeas da Idade Moderna, que superan a etapa medieval e feudal, pero que continuaban a manter un xeito de vida baseado na economía agraria de tipo señorial.

ECONOMÍA AGRARIA E DESENVOLVEMENTO COMERCIAL

O MANTEMENTO DA ECONOMÍA AGRARIA

Agricultura de subsistencia e rotación trienal con

barbeito. Crises de subsistencia A maioría da

poboación eran campesiños que traballaban as

terras dos seus señores, que estaban sometidos ao

pagamento de fortes impostos. As terras eran dos

nobles e o clero.

Causas do crecemento demográfico: Melloras dos cultivos Escasas epidemias Aumento da produciónDesenvolvemento en certas manufacturas Compañías comerciaisComercio colonial (triángulo comercial)

O CRECEMENTO DEMOGRÁFICO E ECONÓMICO

Unha sociedade desigual Sociedade estamental queredecir que había dous grupos sociais ben diferenciados. Había os privilexiados e os non privilexiados. Tratábasedunha sociedade cerrada, na que se pertenecía a un estamento por nacemento.

SOCIEDADE ESTAMENTAL E MONARQUÍA ABSOLUTA

OS PRIVILEXIADOS A nobreza: eran os propietarios das terras.

O clero: vivía das rendas da explotacióndo seu gran patrimonio.

NON PRIVILIEXADOS

burguesía: eran artesáns, comerciantes e banqueiros. As clases populares urbanas: eran os pequenos artesáns, serventes, soldados, obreiros das manufacturas… Os campesiños: traballaban as terras dos privilexiados, aos que lle pagabanimpostos PRIVILEXIADOS

MONARQUIA ABSOLUTA O rei tiña un poder absoluto. A monarquía era

hereditaria e de dereito divino. Non tiña ningún control. Ao rei asistíano Consellos do Estado, que eran unha gran cantidade de funcionarios que cumprían as súas ordes. Algúns asuntos debían

ser aprobados polos Parlamentos.

O PENSAMENTO ILUSTRADO

Que foi a Ilustración? A Ilustración foi un

movemento de carácter

intelectual, desenvolvido na Europa do

século XVIII, que puxo en cuestión todos os

principios do Antigo Réxime.

Precedentes: John Locke e Isaac Newton A

Ilustración defendía a fe absoluta na razón.

Felicidade basada no coñecemento Defensa

da tolerancia

OS FILÓSOFOS DAS LUCES Propagadas por:

Montesquieu, Voltaire, Diderot, Rousseau, D’Alembert, etc.

Defenderon os principios de liberdade e igualdade.

Código moral universal.

O PENSAMENTO ECONÓMICO

Defenderon a fisiocracia e o liberalismo económico.

As dúas opoñíanse ao mercantilismo.

Defendían a propiedade privada e liberdade de comercio e industria.

O PENSAMENTO POLÍTICO

Antecedentes do liberalismo político. Opúxose de modo radical ao absolutismo.

Montesquieu, propuxo a división de poderes (lexislativo, executivo e xudicial) Rousseau, definiu o contrato social. Formulou o principio de soberaníanacional.

Voltaire, defendeu a necesidade dunparlamento que limite o poder do rei.

A ENCICLOPEDIA Dous pensadores ilustrados, Diderot e D’Alembert, puxeronen marcha un ambicioso proxecto: a Enciclopedia. Empezou a publicarse en 1751 Orixinou a creación de numerosos salóns e academias

A CREBA DO ABSOLUTISMO

A revolución inglesa O poder real estabalimitado por dúas cámaras do Parlamento:

Parlamento dos Lores: nobres e clérigos .

Parlamento dos Comúns: burgueses e representantes das cidades .

A GUERRA CIVIL E A REPÚBLIC

O absolutismo dos Estuardo. O feito de gobernar sen o control do Parlamento dou lugar a unha Guerra Civil entre os defensores do Parlamento e os da monarquía absoluta. Oliver Gromwell foi o principal impulsor do cambio político.

Revolución Inglesa!

A limitación do poder do rei Hábeas corpus: texto que

garante as liberdades individuais e impedíalle ao rei

toda detención arbitraria.

1689: segunda revolución inglesa.

Guillerme de Orange, xenro do rei disposto a xurar a

Declaración de Dereitos (Bills of Rights), que limita o

poder do monarca. Aparce a monarquía limitada polo

Parlamento, a separación de poderes e a garantía e

defensa das liberdades individuais.

4.2. O DESPOTISMO ILUSTRADO Definición. “Todo

para o pobo, pero sen o pobo”. Principais

representantes: Federico II de Prusia, María Teresa de

Austria, Catarín de Rusia e Carlos III. Politica

reformista; reforma do ensino, modernización do

ensino, desenvolvemento das manufacturas…

Contradiccións.

◦ A GUERRA DE INDEPENDENCIA AMERICANA

As trece colonias inglesas da costa Leste de

América do Norte foron protagonistas da primeira

insurrección colonial contra unha metrópole.

As ideas ilustradas. Intereses económicos

(Taxas, impostos e monopólio comercial).

Discriminación política. O 4 de xullo de 1776

redáctase a Declaración de Independencia dos

Estados Unidos de América. Principios que

impulsaron a revolta americana: A liberdade, a

procura da felicidade, o dereito a revelión e o deber

dos gobernantes de respetar os dereitos do pobo.

REVOLUCIÓN AMÉRICANA

. A FORMACIÓN DE ESTADOS UNIDOS 1783:

Guerra de Independencia de EE.UU. Batalla de

Yortktow.

George Washintong: primeiro presidente. 1787:

Primeira Constitución escrita.

Amplia Declaración de Dereitos.

Parlamento bicameral: Congreso e Senado.

Goberno federal, descentralizado. Autogoberno

nos 13 estados. Garantía xudicial.

Consecuencias:

Final da Guerra de Sucesión.

Felipe V instaura a dinastía dos Borbóns.

Pérdida da maioría dos terreos europeos de España.

Pérdida de Xibraltar e Menorca. FELIPE V

O ABSOLUTISMO BORBÓNICO Implanta un modelo de absolutismo centralista, os secretarios e

Gabinetes. Desaparecen as Cortes, agás as castelás, que quedaron

practicamente anulados. 6.3. O UNIFORMISMO TERRITORIAL Os Borbóns tenderon a unificar todo o territorio impoñendo leis

únicas, unha idéntica administración e a homoxeneización de todas as súas institucións. Cos Decretos de Nova Planta impúxose o sisema adminisrtrativo castelán en todas as terras pertencentes a Coroa. O territorio queda dividido en provincias administradas por capitáns xerais. En cada provincia creáronse audiencias e implantáronse corrixidores e intendentes.

OS ILUSTRADOS ESPAÑOIS Fixáronsecomo principais obxetivos o crecementoeconómico,a reforma da sociedade, a mellora do ensino e a modernización da cultura. Entre os ilustrados españoisdestacan: Gaspar Melchor de Jovellanos, o conde de campomanes, Pablo de Olavide, o marqués de Ensenada e o conde de Aranda.

O DESPOTISMO ILUSTRADO DE CARLOS III Acometeu unha serie de reformas: Impoñer a autoridade real sobre a igrexa, ata chegar a expulsar aos xesuítas (1779). Crear novas escolas dedicadas á ensinanza primaria e reformar os estudos universitarios. Decretar honestas todas as profesións(1783). Limitar os privilexios da mesta e colonizar novas terras. Liberalizar os prezos do trigo (1765) e decretar a liberdade de comercio con América para todos os portos españois (1789). *Impulsar a protexer as Sociedades Económicas de Amigos do País, dedicados ao fomento da agricultura, da industria e do comercio. Motín de Esquilache: 1766.

O CRECEMENTO ECONÓMICO DO SÉCULO XVIII Continuaba a ser unha sociedade esencialmente rural. Houbo un gran crecemento demográfico. En segundo lugar, unha serie de mellorasagrícolas, permitiron un incremento da produciónagrícola. En terceiro lugar, a liberalización do comercio permitiu a expansión do comercio de Ultramar a parir das compañías comerciais. Finalmente, a creación das manufacturas reaisademais da protección das manufacturas privadas permitiron o aumento da produción. Os principais obstáculos foros: a escasa demanda e a necesidade dunha reforma agraria.

UNHA ECONOMÍA AGRARIA Innovacións técnicas en agricultura e autoabastecemento A Galicia do século XVII, era, maioritariamente rural e agraria. A meirande parte da poboaciónespallábase polo campo en aldeas ou pequenas vilas. Galicia era unha das rexións máisevolucionadasde España en materia e técnicas productivas. Isto debíase a que os galegos introduciron novos cultivos. As familiascampesiñas, despois de pagar as rendas,quedáballes o xusto para sobrevivir,poloque a meirande parte buscaba fontes de ingresoscomplementariaas, como a industria doméstica.

Unha industria incipiente ao longo do século XVIII desenvolvéronse as industrias rurais, princpalmente do tecido de lenzos de liño. Establecéronsemanufacturas impulsadas pola iniciativa privada como: mantelaría fundición, louzae conservas de sardiñas. O comercio marítimo A actividade comercial máisdestacada de Galicia foi o comercio marítimo a longa distancia.

A SOCIEADDE SEÑORIAL A nobreza e o clero ocupaban os máis altos chanzos. Entre os non privilexiados, os campesiñoseran a gran maioría, e os pequenos burgueses.

O MOVEMENTO ILUSTRADO A figura máissobranceira foi o padre Benito Feixoo. A obra de Feixoo foi continuada por o padre Sarmiento. Outros ilustrados foron José Andrés Cornide e Lucas Labrada. En canto as institucións, as máis coñecidas foron a Academia de Agricultura do Reino De Galicia e as Sociedades Económicas de Amigos do País de Santiago e Lugo. PADRE BENITO FEIXOO