Xabier Aierdiren Aurkezpena

28
Gatazka, zein gatazka? Autoidentifikazio ideologikoa eta nazioalista identitate subjektiboaren arabera:

description

2009ko apirilaren 29an Xabier Aierdi soziologoak aurkezpen hau erabili zuen Euskal Kulturgintzaren Transmisioa aditu tituluan.

Transcript of Xabier Aierdiren Aurkezpena

Page 1: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Gatazka, zein gatazka?Autoidentifikazio ideologikoa eta nazioalista identitate subjektiboaren arabera:

Page 2: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Datu soziopolitikoak: identitante nazional subjektiboa (Euskobarómetro)

Español: 6

Más español: 5

identidad dual: 33

Más vasco: 22

Vasco: 29

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1981 1982 1983 1987a 1992 1993 1995 1995b 1996 1997 1998 1999b 2000a 2000b 2001a 2001b 2002a 2002b 2003a 2003b 2004a 2004b 2005a 2005b 2006a 2006b 2007a 2007b 2008a

Espainol Espainolago Bikoitza Euskadunago Euskaldun ED/ EE

Page 3: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Datu soziopolitikoak: identitate nazional subjektiboa (Sociómetro)

44 49 47 46 47 42 46 47 47 46 47

37 32 34 35 3838

36 36 36 35 35

15 13 12 1011

13 11 10 11 12 10

46 45

36 36

159

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

Predominantemente vasco Identidad dual Predominantente español

Page 4: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Datu politikoak: Estatu forma aukeratua

Autonomia: 33

Federalismoa: 27

Independentzia: 27

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1978 1981 1982 1983 1993 1996 1997 1998 1987a 1987b 1995a 1995b 1999a 1999b 2000a 2000b 2001a 2001b 2002a 2002b 2003a 2003b 2004a 2004b 2005a 2005b 2006a 2006b 2007a 2007b 2008a

Zentralismoa Autonomia Federalismoa Independentzia ED/EE

Page 5: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Independentziarekin adostasuna

24 25 26 24 21 22 24 26 25 28 30

3224 26 29 32 31

33 32 32 2835

37

36 35 35 35 3129

33 3328

20

25 24

29 27

3437

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

Acuerdo Desacuerdo Según circunstancias

Page 6: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Independentzia gogoa (Euskobarómetro)

Muy grandes: 12

Bastante grandes: 23

Me es igual: 8

Bastante pocos: 14

Muy pocos: 12

Ningún: 24

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1979 1989 1993 1995a 1995b 1999a 1999b 2000b 2001a 2001b 2002a 2002b 2003a 2003b 2004a 2004b 2005a 2005b 2006a 2006b 2007a 2007b

Muy grandes Bastante grandes Me es igual Bastante pocos Muy pocos Ningun ED/EE

Page 7: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Atzerritarren konposizioa lurraldeka

15,5

14,0

15,9

25,2

11,2

10,7

12,5

6,6

8,0

11,8

3,3

4,0

3,7

4,1

13,0

15,2

22,4

10,9

8,2

5,0

4,6

5,2

6,9

47,4

46,9

39,9

42,4

53,6

3,8

1,6

5,5

4,8

4,91,8

2,7

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Hegoa

Nafarroa

Araba

Gipuzkoa

Bizkaia

UE 25 UE27 G.E Magreb Gain. Afrika Ipar Amerika Latinoamerika Asia Ozeania

Page 8: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Euskara, immigrazioa eta biztanleriaren banaketa

43,1

16,0

25,3

9,9

15,4

11,1

8,9

36,2

22,1

38,1

32,4

41,5

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Euskara

Immigrazioa

biztanleria

Gipuzkoa Araba Nafarroa Bizkaia

Page 9: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Ukipen indizea

Eskualdeak Euskaldun % Atzerritar % Ukipen indizeaTolosaldea 71,8 2,9 24,6Urola Kosta 79,5 4,0 19,9Deba Garaia 65,6 3,3 19,8Deba Beherea 60,2 3,6 16,7Markina Ondarroa 87,0 5,3 16,3Gernika-Bermeo 75,1 4,7 16,0Arratia-Nerbioi 56,2 3,8 14,8Goierri 61,8 4,4 13,9Ipar mendebaldea 60,5 4,9 12,3Durangaldea 47,2 3,9 12,0Plentzia-Mungia 47,1 4,1 11,5Donostialdea 39,2 4,3 9,2Gorbeialdea 37,4 4,4 8,6Kantauri Arabarra 22,1 3,0 7,3Bidasoa Beherea 38,3 5,7 6,8Pirineoaldea 16,3 3,7 4,4Bilbo Handia 16,7 4,5 3,7Enkarterriak 13,0 3,5 3,7Arabako mendialdea 11,8 5,1 2,3Arabako Lautada 15,1 6,9 2,2Errioxa Arabarra 13,1 6,7 1,9Arabako Ibarrak 7,1 4,2 1,7Estellerria 7,5 7,1 1,1Iruñerria 9,0 9,5 0,9Erdialdeko ekialdea 4,1 8,1 0,5Erribera garaia 1,0 11,1 0,1Tuteraldea 0,9 12,3 0,1Guztira 26,0 5,6 4,6

Page 10: Xabier Aierdiren Aurkezpena

0 100.000 200.000 300.000 400.000 500.000 600.000 700.000 800.000

Inmigrantes

Vascoparlantes

Álava Gipuzkoa Bizkaia Navarra

Navarra 49.882 63.631

Bizkaia 36.217 273.872

Gipuzkoa 21.536 337.436

Álava 15.141 45.312

Inmigrantes Vascoparlantes

Euskara eta immigrazioaren banaketa Hegoaldean. Zenbaki absolutoak

Page 11: Xabier Aierdiren Aurkezpena

12

6

18

47

29 41

938

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

I

E

Álava Gipuzkoa Bizkaia Navarra

Immigrazioa eta euskararen banaketa lurraldeka (%)

Page 12: Xabier Aierdiren Aurkezpena

50

41

43

54

49

26

26

37

24

27

21

28

14

15

19

0% 20% 40% 60% 80% 100%

CF Navarra

Álava

Gipuzkoa

Bizkaia

Total

Latinoamericanos Europeos Africanos Asiáticos Resto

Lurraldeen atzerritarren konposizioa kontinenteen arabera.

Page 13: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Immigrazioa eta euskara eskualdeka. Hegoaldea

Llanada13.377

Llanada33.781

Donostia-SS118.931

Donostia-SS10.847

Gran Bilbao28.273

Gran Bilbao141.582

Pamplona25.148

Pamplona27.180

699

Tudela9.430I

E

Cantábrica Alavesa Estri. Gorbea Llanada Alavesa Montaña Alavesa Rioja Alavesa Valles Alaveses

Donostia-SS Goierri Tolosa Urola Costa Alto Deba Bajo Bidasoa

Bajo Deba Arratia-Nervión Duranguesado Encartaciones Gernika-Bermeo Gran BilbaoMarkina-Ondarroa Plentzia-Mungia Noroeste Pirineo Pamplona Tierra Estella

Zona Media Ribera Alta Tudela

Page 14: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Hegoaldeko eskualdeak euskaldunen portzentaien arabera

Page 15: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Hegoaldeko eskualdeak immigrazioaren portzentaien arabera

Page 16: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Euskararen geografia erabakiorra

Page 17: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Inkorporazio tasa= euskaldunen % / immigrazio %Índice (Tasa) de Incorporación = % con.euskara/ % inmigración

% inmigraci—n (2005) % conocimiento euskara (2001) N.I. (=E% / I%)

Tolosa 2,10 71,8 34,19

Alto Deba 2,20 65,6 29,82

Urola Costa 2,90 79,5 27,41

Gernika-Bermeo 3,20 75,1 23,47

Bajo Deba 2,60 60,2 23,15

Markina-Ondarroa 3,90 87,0 22,31

Goierri 2,80 61,8 22,07

Arratia-Nervi—n 2,90 56,2 19,38

Duranguesado 2,60 47,2 18,15

Gipuzkoa 3,10 51,5 16,61

Noroeste 4,50 60,5 13,44

Plentzia-Mungia 3,60 47,1 13,08

Donostia-SS 3,40 39,2 11,53

Cant‡brica Alavesa 2,00 22,1 11,05

Estribaciones Gorbea 3,50 37,4 10,69

Bajo Bidasoa 4,20 38,3 9,12

Bizkaia 3,20 25,0 7,81

Encartaciones 2,40 13,0 5,42

Gran Bilbado 3,20 16,7 5,22

Pirineo 3,20 16,3 5,09

ēlava 5,00 16,2 3,24

Rioja Alavesa 4,80 13,1 2,73

Llanada Alavesa 5,60 15,1 2,70

Monta–a Alavesa 5,20 11,8 2,27

Valles Alaveses 3,20 7,1 2,22

Navarra 8,40 11,8 1,40

Tierra Estella 6,20 7,5 1,21

Pamplona 8,60 9,0 1,05

Zona Media 7,10 4,1 0,58

Ribera alta 10,30 1,0 0,10

Tudela 11,40 0,9 0,08

Page 18: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Euskara eta immigrazio atzerritarraren dentsitate tasak (%)

-35 -25 -15 -5 5 15 25 35

Valles Alaveses

Montaña Alavesa

Estri. Gorbea

Cantábrica Alavesa

Pirineo

Encartaciones

Arratia-Nervión

Tolosa

Rioja Alavesa

Alto Deba

Bajo Deba

Markina-Ondarroa

Gernika-Bermeo

Goierri

Urola Costa

Duranguesado

Plentzia-Mungia

Noroeste

Bajo Bidasoa

Tierra Estella

Zona Media

Donostia-SS

Ribera Alta

Llanada Alavesa

Gran Bilbao

Tudela

Pamplona

I nmigración Euskara

Page 19: Xabier Aierdiren Aurkezpena

30

15

9 40

41

61

4555

50%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

A B D

Álava Gipuzkoa Bizkaia

Ikasle atzerritarren banaketa EAE lurralde eta hizkuntza erduaren araberaDistribución del alumnado extranjero por territorios de la CAE y por modelos de enseñanza

Page 20: Xabier Aierdiren Aurkezpena

75

55

18

50

20

23

45

28

23

37

23

5

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Álava Bizkaia Gipuzkoa CAE

A B D

Atzerritar ikasleen banaketa lurralde eta Ereduen arabera EAEnDistribución del alumnado extranjeros por modelos en cada territorio de la CAE. %

Page 21: Xabier Aierdiren Aurkezpena

8171

5568

1929

4532

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Araba Bizkaia Gipuzkoa EAE

Pública Concertada

Atzerritar ikasleak zentru tipoaren araberako banaketa lurraldeka

Page 22: Xabier Aierdiren Aurkezpena

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Alumnado CAE

P ública CAE [49%]

Concertada CAE [51%]

Extranjeros

Extanjeros en la pública [68%]

Extranjeros en la concertada[32%]

A B D

Ikasleriaren banaketa EAEn ikastetxe motaren arabera

Page 23: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Datu soziopolitikoak: Ba ote dago burgesia nazionalik?

3

11

26

2

4

16

14

23 3 3

11

4 4 4

0

5

10

15

20

25

30

Predominantemente español Identidad dual Predominantemente vasco NS/NC

izquierdas Centro Derecha Ns/Nc

Page 24: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Datu soziopolitikoak: Ba ote dago burgesia nazionalik?

3 4 3 1

11

16

34

26 14

34

2

2

1 4

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

izquierdas Centro Derecha Ns/Nc

Predominantemente español Identidad dual Predominantemente vasco NS/NC

Page 25: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Beharrezkoa ote burgesia nazionalik? Eraiki behar ote naziorik?

• EAJ-k ez daki: Peneloperen sindromea• PSE ez da ausartzen: boina-dunekin?• E. Abertzaleak ezin du: non dago traidorea?• PP-ri berdin dio: hau ez da nire kontua

Zenbait estrategi letal:• Neurotikoen aliantza• Zentrifugismoa• Borondate politikoaren tesia

Beraz:• Politikak gizartearen kontra konspiratzen du• Baina zer da nazio eraikuntza: “Ni contigo ni sin tí, tienen mis males

remedio…”. En fin, lo que se quiera, pero…

Bi esaldi: • “Éste puede ser un país por construir, pero no por descubrir”• “No quedan territorios políticos por conquistar”

Page 26: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Tres principios fundamentales

• “Todo sistema político democrático que funcione parte del supuesto de que la lealtad de los ciudadanos hacia el Estado, independientemente del régimen o gobierno que esté en el poder, tiene que ser mayor que su lealtad a otro Estado ya existente o en proceso de crearse” (La quiebra de las democracias, Alianza).

Page 27: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Tres principios fundamentales

• “La legitimidad del Estado dentro de sus límites territoriales es una condición previa a la legitimidad de cualquier régimen y es especialmente importante en el caso de una democracia que tiene que garantizar las libertades civiles a todos los ciudadanos... Un sistema político estable asume que los ciudadanos en todas las partes del país deberían sentirse obligados por las decisiones de las autoridades y no sentir lealtad a otro Estado”. (La quiebra de las democracias, Alianza).

Page 28: Xabier Aierdiren Aurkezpena

Tres principios fundamentales

“Lo que pasa es que el ámbito en el que se establecen las instituciones

democráticas no se decide democráticamente. Es una realidad que viene impuesta por la historia,

las circunstancias” (Entrevista con A. Arteta, El País

Domingo).