UNIDADE DIDÁCTICA DO ENTROIDO 2014

O ENTROIDO EN GALICIA

Felipe Senén

CEIP Ponte dos Brozos

Arteixo


Equipo deEquipo deEquipo deEquipo de

DinamizaciónDinamizaciónDinamizaciónDinamización

dadadada

Lingua GalegaLingua GalegaLingua GalegaLingua Galega

Entroido 2014Entroido 2014Entroido 2014Entroido 2014

CEIP Ponte dos Brozos


EQUIPO DE

ÉtimoÉtimoÉtimoÉtimo

Esta celebración coñec

Intruido, Entruido, Entrudo e Entroiro.

latino introitus,introitus,introitus,introitus, que significa entrada ou comezo. O

significado da festa como entrada ou comezo nu

primavera.

Tamén, é admisible a voz carnaval, co

este termo procede do vocábulo italiano carnevale, e este, á súa vez, da

expresión antiga carne levare (sacar a carne); p

expresión latina carrus navalis, ou sexa, unha carroza decorada que

posiblemente saíse en desfile durante estas datas.

OrixeOrixeOrixeOrixe

O Entroido é celebrado en toda Europa dende épocas descoñec

sabe con certeza a súa orixe, algúns pensan que vén da tradición celta, outros

que esta na adoración ao deus Baco.

A festa ten conexión con celebracións pagás da

antigüidade, relacionadas cos ciclos agrarios e co

equinoccio de primavera, p

elementos de orixe romana, cristiá e medieval.

Coa chegada do cristianismo esta celebración

mesturouse coa despedida da carne antes do período

EQUIPO DE DINAMIZACIÓN DA LINGUA GALEGA

CEIP PONTE DOS BROZOS - ARTEIXO

CURSO 2013 - 2014

Esta celebración coñecémola en Galicia cos nomes de

Intruido, Entruido, Entrudo e Entroiro. Todos teñen a súa orixe no termo

que significa entrada ou comezo. O étimo fai referencia a un

significado da festa como entrada ou comezo nunha nova estación, a

é admisible a voz carnaval, con dous posibles étimos:


carne levare (sacar a carne); para outros, a súa orixe está na


posiblemente saíse en desfile durante estas datas.

O Entroido é celebrado en toda Europa dende épocas descoñec


que esta na adoración ao deus Baco.

conexión con celebracións pagás da

antigüidade, relacionadas cos ciclos agrarios e co

equinoccio de primavera, pero engadíronselles

de orixe romana, cristiá e medieval.

Coa chegada do cristianismo esta celebración

mesturouse coa despedida da carne antes do período

1

cos nomes de Entroido, Antroido,

Todos teñen a súa orixe no termo

étimo fai referencia a un

nha nova estación, a

n dous posibles étimos: para uns


ara outros, a súa orixe está na


O Entroido é celebrado en toda Europa dende épocas descoñecidas. Non se


EQUIPO DE

de abstinencia, de recollemento

O Entroido quere

ruptura das convencións sociais e o cambio de roles.

A festa en GaliciaA festa en GaliciaA festa en GaliciaA festa en Galicia

En Galicia o Entroido celébrase dende sempre. Existen manifestacións

dunha fonda tradición e que aínda perduran hoxe mesturadas

máis novos.

⇒ MMMMááááscarasscarasscarasscaras::::

- CigarrCigarrCigarrCigarróóóónsnsnsns, personaxes enmascarados e adornados,

teñen a orixe nos cobradores ou levantadores da caza

(Verín).

- Pantallas,Pantallas,Pantallas,Pantallas, que amolan

cheas de aire (Xinzo da Limia).

- PeliqueirosPeliqueirosPeliqueirosPeliqueiros, personaxes que se distinguen pola s

animalización: non falan, levan chocas coma os

animais, zorregan

mulleres, (Laza)

- Os Os Os Os CorreosCorreosCorreosCorreos, que van pola veci

cada unha das casas a cambio dunha

- VolantesVolantesVolantesVolantes, bailan arredor do Santo Entroido

(Chantada)

- BoteirosBoteirosBoteirosBoteiros e Folións de Viana, Manzaneda e Vilari

que camiñan en grupos de 30 o



CURSO 2013 - 2014

, de recollemento da Coresma que comeza o mércores de Cinza.

significar a volta ó mundo do revés, a subversión, a

ruptura das convencións sociais e o cambio de roles.

A festa en GaliciaA festa en GaliciaA festa en GaliciaA festa en Galicia


dunha fonda tradición e que aínda perduran hoxe mesturadas

, personaxes enmascarados e adornados,


que amolan ós viandantes con dúas vexigas

cheas de aire (Xinzo da Limia).

personaxes que se distinguen pola sú

n: non falan, levan chocas coma os

animais, zorregan á xente e levántanlle a saia á

, que van pola veciñanza ofrecendo cós Xenerais "canten" a

cada unha das casas a cambio dunha doazón.

, bailan arredor do Santo Entroido

ns de Viana, Manzaneda e Vilariño,

an en grupos de 30 ou 40 polas rúas.

2

da Coresma que comeza o mércores de Cinza.

significar a volta ó mundo do revés, a subversión, a


dunha fonda tradición e que aínda perduran hoxe mesturadas con elementos

, personaxes enmascarados e adornados,


as vexigas

úa

n: non falan, levan chocas coma os

ás

s Xenerais "canten" a

, bailan arredor do Santo Entroido

o,

EQUIPO DE

- Encontros de XeneraisEncontros de XeneraisEncontros de XeneraisEncontros de Xenerais

lembranza da guerra da Independencia española, en Boqueixón,

Estrada, Vedra e Silleda.

- Foliós,Foliós,Foliós,Foliós, grupo de homes e mulleres que van dunha a

outra parroquia facendo soar as cornas, sachos,

gadañas, fouciños...(M

- FelosFelosFelosFelos, invaden o pobo co son das chocas e

perseguen aos que se meten con eles. (Maceda)

- CharrúaCharrúaCharrúaCharrúa, viste roupas vellas e de cores chamativas.

Vai en solitario.(Allariz)

- Madamas e GalánsMadamas e GalánsMadamas e GalánsMadamas e Galáns

Vilaboa)

- IrrioIrrioIrrioIrrio, home con máscara e de traxe ao que a xente ten que obedecer e

gardar ríspeto (Casto Caldelas)

- VergalleirosVergalleirosVergalleirosVergalleiros de Sarreaus

- MurrieirosMurrieirosMurrieirosMurrieiros dadadada Teixeira

- TTTTroteirosroteirosroteirosroteiros de Bande

- VVVVellarrónsellarrónsellarrónsellarróns de Riós

⇒ O MecoO MecoO MecoO Meco LLLLardeiros, mecos, momos, compadres ou entrudiosardeiros, mecos, momos, compadres ou entrudiosardeiros, mecos, momos, compadres ou entrudiosardeiros, mecos, momos, compadres ou entrudios

para designar o momento: a personificación do Entroido.

A orixe deste boneco

o padre Sarmiento, está

crego, e a súa debilidade eran as mulleres. Foron precisamente es

esganaron nunha figueira e despois, durante o xuízo, ante a pregunta de quen

aforcara o Meco, os grovenses responderon:



CURSO 2013 - 2014

Encontros de XeneraisEncontros de XeneraisEncontros de XeneraisEncontros de Xenerais do Ulla, un exercito do pobo e o dos invasores,


Estrada, Vedra e Silleda.

grupo de homes e mulleres que van dunha a

outra parroquia facendo soar as cornas, sachos,

gadañas, fouciños...(Manzaneda)

, invaden o pobo co son das chocas e

perseguen aos que se meten con eles. (Maceda)

, viste roupas vellas e de cores chamativas.

Vai en solitario.(Allariz)

Madamas e GalánsMadamas e GalánsMadamas e GalánsMadamas e Galáns, personaxes que satirizan á aristocracia (Cangas e

, home con máscara e de traxe ao que a xente ten que obedecer e

gardar ríspeto (Casto Caldelas)

de Sarreaus

Teixeira

Bande

Riós, etc.

ardeiros, mecos, momos, compadres ou entrudiosardeiros, mecos, momos, compadres ou entrudiosardeiros, mecos, momos, compadres ou entrudiosardeiros, mecos, momos, compadres ou entrudios, son d

momento: a personificación do Entroido.

A orixe deste boneco de carácter mullereiro, libertino e larpeiro

o padre Sarmiento, está na vila mariñeira do Grove, onde o Meco exercía de

crego, e a súa debilidade eran as mulleres. Foron precisamente es


eco, os grovenses responderon: Matámolo todos!

3

do Ulla, un exercito do pobo e o dos invasores,


, personaxes que satirizan á aristocracia (Cangas e

, home con máscara e de traxe ao que a xente ten que obedecer e

, son diferentes termos,

libertino e larpeiro, segundo

na vila mariñeira do Grove, onde o Meco exercía de

crego, e a súa debilidade eran as mulleres. Foron precisamente estas as que o


Matámolo todos!

EQUIPO DE

O Meco,O Meco,O Meco,O Meco, é un boneco, normalmente feito de palla e con esqueleto

que recrea a figura humana,

a acentuarse os seus atributos.

parella.

O Meco anuncia

de don Carnal. Elabóranse días antes da festa e colóca

lugares estratéxicos e visibles do pobo.

da orden establecida e o acceso a un tempo diferente e moi

intenso, marcado pola inversión de

queima ao final do Martes de Entroido

representa a fin da festa

Federico Cocho dinos que as representacións do Entroido teñen un

carácter dual, por un lado representan todos os males da comunidade e por

outro, laméntase a súa morte como representante da ledicia e desenfreo do

tempo de Entroido.

⇒ Outros costumes:Outros costumes:Outros costumes:Outros costumes:

- AnimaisAnimaisAnimaisAnimais como pode ser unha vaca, o burro ou o galo, reais ou simulados

simbolizan o Entroido en si e interveñen na festa, ben para ser burlados

e escarmentados, ben para actuar activamente facendo falcatruadas.

laicas que organizaron grupos de burgueses e nobres,

Coruña e Ferrol

toda Galicia.

Brollón



CURSO 2013 - 2014

un boneco, normalmente feito de palla e con esqueleto

figura humana, vestida de xeito estrafalario, na que

acentuarse os seus atributos. Tamén, pode ser feminina ou aparecer en

a chegada da festa, o tempo do reino

de don Carnal. Elabóranse días antes da festa e colócanse en

lugares estratéxicos e visibles do pobo. Representa a suspensión


intenso, marcado pola inversión de valores e a troula. A súa

Martes de Entroido ou Mércores de Cinza,

a fin da festa.




Outros costumes:Outros costumes:Outros costumes:Outros costumes:

como pode ser unha vaca, o burro ou o galo, reais ou simulados



- ComparsasComparsasComparsasComparsas, , , , teñen a súa orixe nas festas de tolos


Coruña e Ferrol

- CCCChoqueiroshoqueiroshoqueiroshoqueiros, a xente disfrázase ca roupa vella, en

toda Galicia.

- O OsoOsoOsoOso de Salcedo, en Salcedo

Brollón).

- OOOO merdeiromerdeiromerdeiromerdeiro en Vigo

4

un boneco, normalmente feito de palla e con esqueleto de paus,

vestida de xeito estrafalario, na que acostuman

Tamén, pode ser feminina ou aparecer en

a chegada da festa, o tempo do reino

nse en

epresenta a suspensión


valores e a troula. A súa

ou Mércores de Cinza,




como pode ser unha vaca, o burro ou o galo, reais ou simulados



orixe nas festas de tolos


a xente disfrázase ca roupa vella, en

Salcedo (A Pobra do



CURSO 2013 - 2014

5

No Entroido todo está permitido. Son comúns os discursos coma os

testamentos, os arranques ou coplas, que son sátiras da realidade e de feitos

acontecidos durante o ano. O que prima é o espírito de crítica e a posibilidade

de dicir esas cousas con ton de sátira.

Ciclo do EntroidoCiclo do EntroidoCiclo do EntroidoCiclo do Entroido

O ciclo do Entroido é o período de tempo en que se celebra o Entroido,

xeralmente ao longo do mes de febreiro ou inicios de marzo, e con diferente

duración segundo os lugares.

⇒ Os perOs perOs perOs períodos de esmorgaíodos de esmorgaíodos de esmorgaíodos de esmorga

� Domingo Fareleiro ou BorrallentoDomingo Fareleiro ou BorrallentoDomingo Fareleiro ou BorrallentoDomingo Fareleiro ou Borrallento: Neste data é costume que os veciños

se manchen uns a outros con "borralla" ou "farelo", a fariña de peor

calidade.

� Xoves de Compadres:Xoves de Compadres:Xoves de Compadres:Xoves de Compadres: Neste día realízase unha tradicional pelexa entre

sexos. As mozas fabrican un boneco ou varios bonecos que representan os

homes e tentan queimalo, mentres os mozos loitan por llo roubar.

� Domingo Corredoiro ou Oleiro:Domingo Corredoiro ou Oleiro:Domingo Corredoiro ou Oleiro:Domingo Corredoiro ou Oleiro:Hai celebracións diferentes segundo os

lugares. Tradicionalmente era cando se facía a corrida do galo; en Laza

lánzanse formigas enriba da xente, en Xinzo celébrase o xogo das olas..

� Xoves de ComadresXoves de ComadresXoves de ComadresXoves de Comadres: Ao revés do de Compadres, son os homes os que fan

un ou varios bonecos con feitura de muller e son estas quen loitan por

llelo sacar.

� Domingo de EDomingo de EDomingo de EDomingo de Entroidontroidontroidontroido: Comeza a festa maior.

� Martes de Entroido:Martes de Entroido:Martes de Entroido:Martes de Entroido: Celébranse os "Testamentos" do Entroido e

entérrase a representación da festa.

� Mércores de Cinza:Mércores de Cinza:Mércores de Cinza:Mércores de Cinza: Remata a festa, e é o do enterro da sardiña.

EQUIPO DE

A comida no EntroidoA comida no EntroidoA comida no EntroidoA comida no EntroidoDentro da filosofía do Entroido esta comer e beber até

A festa do Entroido é un momento de abundancia e fartura na mesa, antítese

do tempo de prohibición que se aveciña a Coresma.

familiares, veciñais, festas gastronómicas, peticións de alimentos

agasallos e invitacións mutuas. A gran comida ten lugar Martes de Entroido ou

Lardeiro (de lardo = graxa do porco); nalgunhas zonas trasládase ao Domingo

Lardeiro ou ao xoves anterior.

O porco é o rei da festa. Nestas datas cómese a cachucha, cachola, cacheira,

cachela ou cachaza, que é a cabeza, o lacón

grelos, patacas e chourizos.

embutidos feitos co intestino groso do porco.

O labrego galego en Carnavales

Come lacón para esquecer os seus males;

e en bailes e foliadas

dixíreo despois a bofetadas

Por iso os lacóns

Non producen xamais

Os doces de Entroido máis característicos e

orellas. Tamén son deste tempo a bica, as flores e as follas de limón.



CURSO 2013 - 2014

A comida no EntroidoA comida no EntroidoA comida no EntroidoA comida no Entroido o da filosofía do Entroido esta comer e beber até


do tempo de prohibición que se aveciña a Coresma.

familiares, veciñais, festas gastronómicas, peticións de alimentos



nterior.


cachela ou cachaza, que é a cabeza, o lacón, o rabo e as orellas

relos, patacas e chourizos. Nalgunhas zonas preparan o botelo ou a androlla,

tos co intestino groso do porco.

O labrego galego en Carnavales

n para esquecer os seus males;

reo despois a bofetadas

Non producen xamais indixestións.

Os doces de Entroido máis característicos e estendidos son as filloas e as


6

o da filosofía do Entroido esta comer e beber até o límite.


Celébranse comidas

familiares, veciñais, festas gastronómicas, peticións de alimentos polas casas,




as orellas do porco con

Nalgunhas zonas preparan o botelo ou a androlla,

estendidos son as filloas e as




CURSO 2013 - 2014

7

Contesta as preguntas.Contesta as preguntas.Contesta as preguntas.Contesta as preguntas.

1.1.1.1. Escribe os nomes cos que se coñece a festa do Entroido en Galicia?Escribe os nomes cos que se coñece a festa do Entroido en Galicia?Escribe os nomes cos que se coñece a festa do Entroido en Galicia?Escribe os nomes cos que se coñece a festa do Entroido en Galicia?

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

2.2.2.2. Que quere dicir Que quere dicir Que quere dicir Que quere dicir a palabra Entroidoa palabra Entroidoa palabra Entroidoa palabra Entroido se temos en conta o étimo latinose temos en conta o étimo latinose temos en conta o étimo latinose temos en conta o étimo latino????

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

3.3.3.3. Que significa o Entroido?Que significa o Entroido?Que significa o Entroido?Que significa o Entroido?

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

4.4.4.4. Nomea cinco tipos de máscaras do Entroido.Nomea cinco tipos de máscaras do Entroido.Nomea cinco tipos de máscaras do Entroido.Nomea cinco tipos de máscaras do Entroido.

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

5.5.5.5. Cantos termos coñeces para nomear Cantos termos coñeces para nomear Cantos termos coñeces para nomear Cantos termos coñeces para nomear a personificacióna personificacióna personificacióna personificación do Entroido.do Entroido.do Entroido.do Entroido.

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………



CURSO 2013 - 2014

8

6.6.6.6. Que é o Meco? Como se fai?Que é o Meco? Como se fai?Que é o Meco? Como se fai?Que é o Meco? Como se fai?

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

7.7.7.7. Cando queimamos o Meco? Cando queimamos o Meco? Cando queimamos o Meco? Cando queimamos o Meco?

…………………………………………………………………………………………………………………………

8.8.8.8. Que é o Ciclo do Entroido?Que é o Ciclo do Entroido?Que é o Ciclo do Entroido?Que é o Ciclo do Entroido?

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

9.9.9.9. Cales son as principais datas do ciclo do Entroido?Cales son as principais datas do ciclo do Entroido?Cales son as principais datas do ciclo do Entroido?Cales son as principais datas do ciclo do Entroido?

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

10.10.10.10. Que personaxes das máscaras se distinguen pola súa animalización? Que personaxes das máscaras se distinguen pola súa animalización? Que personaxes das máscaras se distinguen pola súa animalización? Que personaxes das máscaras se distinguen pola súa animalización?

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………



CURSO 2013 - 2014

9

11.11.11.11. Cal é a comida Cal é a comida Cal é a comida Cal é a comida típica desta festatípica desta festatípica desta festatípica desta festa? ? ? ?

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

12.12.12.12. En Galicia temos moitos sobremesas diferentes nestas datas. Busca a En Galicia temos moitos sobremesas diferentes nestas datas. Busca a En Galicia temos moitos sobremesas diferentes nestas datas. Busca a En Galicia temos moitos sobremesas diferentes nestas datas. Busca a

receita da que máis che guste e escríbea. receita da que máis che guste e escríbea. receita da que máis che guste e escríbea. receita da que máis che guste e escríbea.

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………



CURSO 2013 - 2014

10

Busca no dicionarioBusca no dicionarioBusca no dicionarioBusca no dicionario as seguintes palabras:as seguintes palabras:as seguintes palabras:as seguintes palabras:

ABSTINENCIA – CORESMA – LIBERTINO- BORRALLENTO – SÁTIRA -

COMPADRE – OLEIRO – COMPARSA - BICA

Atopa nesta sopa de letras as seguintes palabras relacionadas Atopa nesta sopa de letras as seguintes palabras relacionadas Atopa nesta sopa de letras as seguintes palabras relacionadas Atopa nesta sopa de letras as seguintes palabras relacionadas

coa festa do Entroido.coa festa do Entroido.coa festa do Entroido.coa festa do Entroido.

ENTROIDO – MECO - CHOQUEIROS – FELOS –CIGARRONS-

PELIQUEIROS – PANTALLAS – GRELOS – ORELLAS - FILLOAS



CURSO 2013 - 2014

11

Colorea os Colorea os Colorea os Colorea os de vermello os cde vermello os cde vermello os cde vermello os concellos onde se celebra o Entroidooncellos onde se celebra o Entroidooncellos onde se celebra o Entroidooncellos onde se celebra o Entroido

con máscaras e de verde os con máscaras e de verde os con máscaras e de verde os con máscaras e de verde os concellos que o celebran con outros concellos que o celebran con outros concellos que o celebran con outros concellos que o celebran con outros

costumes.costumes.costumes.costumes.



CURSO 2013 - 2014

12

Investiga e sInvestiga e sInvestiga e sInvestiga e sitúa no calendario doitúa no calendario doitúa no calendario doitúa no calendario do 2014201420142014 as celebracións do as celebracións do as celebracións do as celebracións do

Entroido.Entroido.Entroido.Entroido.

FFFF EEEE BBBB R ER ER ER E IIII RRRR OOOO LUNS MARTES MÉRCORES XOVES VENRES SÁBADO DOMINGO

3 4 5 6 7 8 9

10

11 12 13 14 15 16

17

18 19 20 21 22 23

24

25

26

27

28

MMMM AAAA RRRR Z Z Z Z OOOO LUNS MARTES MÉRCORES XOVES VENRES SÁBADO DOMINGO

1

2

3

4 5 6 7

8 9

1O

11 12 13

14 15 16

EQUIPO DE

Investiga e escribe

pertence a celebración.

……………………………………………

……………………………………………………………………………



CURSO 2013 - 2014

scribe o nome da máscara e o Concello ao que

pertence a celebración.

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………

……………………………………………………………………………

13

o Concello ao que

………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

EQUIPO DE

……………………………………………

……………………………………………………………………………



CURSO 2013 - 2014

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

14

………………………………

……………………………………………………………………………

………………………………

……………………………………………………………………………



CURSO 2013 - 2014

15

Relaciona estas celebracións do Entroido co Concello Relaciona estas celebracións do Entroido co Concello Relaciona estas celebracións do Entroido co Concello Relaciona estas celebracións do Entroido co Concello

correspondente.correspondente.correspondente.correspondente.

Escribe o nome Escribe o nome Escribe o nome Escribe o nome das provincias e cdas provincias e cdas provincias e cdas provincias e colorea a provincia onde se olorea a provincia onde se olorea a provincia onde se olorea a provincia onde se

celebra máis o Entroido.celebra máis o Entroido.celebra máis o Entroido.celebra máis o Entroido.

PELIQUEIROS

CHARRÚA

CIGARRÓNS

MADAMAS

COMPARSAS

PANTALLAS

FOLIÓS

VOLANTES

OSO DE SALCEDO

BOTEIROS

VERÍN

MANZANEDA

XINZO

CHANTADA

ALLARIZ

SALCEDO

A CORUÑA e FERROL

CANGAS e VILABOA

LAZA

VIANA

EQUIPO DE

AS PANTALLASAS PANTALLASAS PANTALLASAS PANTALLAS

Qué fai unha PantallaQué fai unha PantallaQué fai unha PantallaQué fai unha Pantalla

As Pantallas son as encargadas da orde nos

días de Entroido, buscan aos veciños que

cometeron a erixía de

disfrazar. Se é muller acósana, brincando e

bailando diante dela. Se é home

orgulloso de que o conde

agradecidas botaranlle unha cantiga.

Que non debe facer unha PantallaQue non debe facer unha PantallaQue non debe facer unha PantallaQue non debe facer unha Pantalla

Bater coas vexigas na xente

cara (só dentro dos bares)

forasteiros. A Pantalla non desfila.

A máscaraA máscaraA máscaraA máscara

A pantalla é o nom

ao conxunto. Faise dunha soa peza de cartón, papel de

periódico, feltro, fariña, auga e pintura. Despois,

encaixase na cara e cabeza collendo a forma de gorro

ríxido que remata na parte frontal. Ten cara de demo,

leva cornos e pon cara de sorna. A parte de riba,

adórnase con motivos astrais ou animais totémicos.

O traxeO traxeO traxeO traxe

As pantallas visten camisa e

pano (normalmente vermello),

cintura unha faixa vermella

A indumentaria non está completa sen as vexigas, que se repoñen cada

vez que se rompen.



CURSO 2013 - 2014

As Pantallas son as encargadas da orde nos

buscan aos veciños que

de saíren á rúa sen se

disfrazar. Se é muller acósana, brincando e

bailando diante dela. Se é home sentirase

orgulloso de que o condenen a pagar uns viños na tasca

agradecidas botaranlle unha cantiga.

Que non debe facer unha PantallaQue non debe facer unha PantallaQue non debe facer unha PantallaQue non debe facer unha Pantalla

vexigas na xente, romper botellas e vasos na rúa

cara (só dentro dos bares), pedir cartos, abordar ou molestar a descoñecidos e

A Pantalla non desfila.

A pantalla é o nome da máscara, que dá o nome

dunha soa peza de cartón, papel de

periódico, feltro, fariña, auga e pintura. Despois,

xase na cara e cabeza collendo a forma de gorro

ríxido que remata na parte frontal. Ten cara de demo,

leva cornos e pon cara de sorna. A parte de riba,

motivos astrais ou animais totémicos.

pantallas visten camisa e calzóns brancos, abrigo vermello ou negro

pano (normalmente vermello), polainas negras e zapatos negros.

vermella xunto con as campás.


16

nen a pagar uns viños na tasca e as pantallas

omper botellas e vasos na rúa, descubrir a

bordar ou molestar a descoñecidos e

, abrigo vermello ou negro,

e zapatos negros. Levan na




CURSO 2013 - 2014

17

En que Concello podemos ver as Pantallas? Investiga como se En que Concello podemos ver as Pantallas? Investiga como se En que Concello podemos ver as Pantallas? Investiga como se En que Concello podemos ver as Pantallas? Investiga como se

celebra o Entroido e cales son as datas máis significativas. celebra o Entroido e cales son as datas máis significativas. celebra o Entroido e cales son as datas máis significativas. celebra o Entroido e cales son as datas máis significativas.

Colorea a máscara Colorea a máscara Colorea a máscara Colorea a máscara da Pantallada Pantallada Pantallada Pantalla....



CURSO 2013 - 2014

18

Saberías explicar o que nos queren dicir estes refráns?Saberías explicar o que nos queren dicir estes refráns?Saberías explicar o que nos queren dicir estes refráns?Saberías explicar o que nos queren dicir estes refráns?

⇒ Entroido ao tizón, a Pascua ao sol. ⇒ Pascuas con quen quixeres, entroidos coas túas mulleres. ⇒ Non todos os martes son días de Entroido. ⇒ Entroido larafuzán, comíchesme a carne e deixáchesme o pan.

A continuación tés unha A continuación tés unha A continuación tés unha A continuación tés unha Cantiga de EntroidoCantiga de EntroidoCantiga de EntroidoCantiga de Entroido. C. C. C. Coñeces ti oñeces ti oñeces ti oñeces ti

algunha?. Escríbea ou inventa unha. algunha?. Escríbea ou inventa unha. algunha?. Escríbea ou inventa unha. algunha?. Escríbea ou inventa unha.

Cantiga de EntroidoCantiga de EntroidoCantiga de EntroidoCantiga de Entroido....

Adeus martes de Entroido,

adeus, meu amiguiño,

ata Domingo de Pascua

non comerei máis touciño.

Adios, martes de antroido,

adios meu queridiño

hasta domingo de pascua

non volvo untar o fuciño. Cantiga popular



CURSO 2013 - 2014

19

Aprende e colorea.Aprende e colorea.Aprende e colorea.Aprende e colorea.

EQUIPO DE

Colorea Colorea Colorea Colorea a ma ma ma máscaraáscaraáscaraáscara



CURSO 2013 - 2014

áscaraáscaraáscaraáscara que se repite.que se repite.que se repite.que se repite.

20



CURSO 2013 - 2014

21

ColoreaColoreaColoreaColorea....



CURSO 2013 - 2014

22

Páxinas con recursosPáxinas con recursosPáxinas con recursosPáxinas con recursos

� http://coordinadoraendl.org/2014entroido/index.php

� http://www.xunta.es/linguagalega/search/node/entroido

� http://phpwebquest.org/wq26/caza/soporte_mondrian_c.php?id_actividad=84724&id_

pagina=1 (3º ciclo)

LimsLimsLimsLims

� http://dl.dropboxusercontent.com/u/14722558/ENTROIDO/entroido.html (Conto con

actividades)

� http://www.chiscos.net/almacen/lim/entroido-anam/entroido-anam.html (Conto:

Entroido na carballeira)

� http://bibliotics.blogspot.com.es/2013/01/entroido.html

� http://www.chiscos.net/almacen/lim/entroido4/lim.swf?libro=entroido.lim ( 0 Entroido

na provincia de Ourense).

� http://chiscos.net/f1/entroidocolaborativo/lim.swf?libro=entroidocolaborativo.lim

(Sobre o Entroido)

Fontes: Fontes: Fontes: Fontes: http://www.culturagalega.org

http://www.galiciaespallada.com.ar

http://abibliotecadefillos.blogaliza.org

http://www.galeon.com/carnaval_ourense/pro10.htm

El Carnaval tradicional gallego

O Carnaval en Galicia.- Federico Cocho

A personificación da festa.- Ángeles Rodríguez

UNIDADE DIDÁCTICA DO ENTROIDO 2014

Education

Transcript of UNIDADE DIDÁCTICA DO ENTROIDO 2014