UDALAREN OSOKO BILKURA · 2 2.- EUDELek EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIAREN KONTRA PROPOSATUTAKO...

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA

AYUNTAMIENTO DE LA ANTEIGLESIA DE LEIOA

1

UDALAREN OSOKO BILKURA

2007ko azaroaren 29ko ohiko bilera BERTARATU DIRENAK: ALKATE-UDALBURUA EAJ-PNV.- ENEKO ARRUEBARRENA ELIZONDO jn. ZINEGOTZIAK EAJ-PNV.- JESUS BILBAO CURIEL jn. EAJ-PNV.- AINARA URBIETA BERGARA and. EAJ-PNV- BEATRIZ RESA BARDECI and. EAJ-PNV- IÑAKI GOIKOETXEA GORDO jn. EAJ-PNV- Mª CARMEN URBIETA GONZALEZ and. EAJ-PNV- JON LOIZAGA CAYERO jn. EAJ-PNV.- JON PELI LAZKANO ALZAGA jn. EAJ-PNV- JUAN CARLOS IBARRA ARETXABALETA jn. EAJ-PNV- AINARA GUZMÁN URRUTIA and. PSE-EE.- JOSÉ M. TOLEDO CAÑAMERO jn. PSE-EE.- ELSA LOPEZ DE TORRE CAMPO and. PSE-EE.- LUIS MARIA PEREZ PEREZ jn. PSE-EE.- PILAR GRADOS GARCIA and. PSE-EE.- J. ALFONSO LOPEZ AREVALILLO jn. PSE-EE.- NEKANE JIMÉNEZ FERNANDEZ and. PP.- XABIER OLABARRIETA ARNAIZ jn. PP.- ARTURO ALDECOA RUIZ jn. PP.- FERNANDO PINTO PALACIOS jn. EB-B.- DANIEL HERRERA TORRECILLA jn. EB-B.- ISABEL GARCÍA GARCÍA and. EUSKARA ITZULTZAILEA IDOIA NOBLE and. KONTU-HARTZAILEA EIDER SARRIÁ GUTIERREZ and. IDAZKARIA Mª VICTORIA ERKIAGA ARANGÜENA and.

Leioako udaletxean, bi mila eta zazpiko azaroaren hogeita bederatziko arratsaldeko zazpiak direla, elizate honetako udalaren osoko bilkura bildu da ohiko bilera egiteko. Alkate-udalburua, ENEKO ARRUEBARRENA ELIZONDO jauna izan da bileraren burua eta idazkariak, Mª VICTORIA ERKIAGA ARANGUENA andreak, lagundu dio. Haiekin batera, orriaren ertzean agertzen diren zinegotziek parte hartu dute bileran eta egintza zein eskubidez Udalbatza osatzen duten kideen legezko gehiengoa osatzen dute. Alkate-udalburu jaunak aurretik egin die ohiko bileran parte hartzeko deia, guztia Toki Araubidearen Oinarriak arautu dituen apirilaren 2ko 7/1985 Legearen 46.1 artikuluan ezarritakoa, aipatutako legearen 21.1.c) artikuluan azaldutakoa eta azaroaren 28ko 2.568/1986 Errege Dekretuak onetsi duen Tokiko Udalbatzen Antolakuntza, Funtzionamendu eta Araubide Juridikoari buruzko araudiaren 41.4 eta 80.1 artikuluetan xedatutakoa oinarritzat hartuta. Adierazitako orduan eta lehenengo deialdian, Udalburutzak ekitaldia irekitzat jo du; jarraian, ohiko bilera honetako eguneko aztergaien zerrendan agertzen diren gaiak aztertu dituzte:

I.- ERABAKITZEKOAK 1.- 2007-10-02ko OHIKO BILERAREN AKTA ONESTEA: Izenburuan aipatutako bilerako akta onetsi gabe zegoela aipatu da; beraz, Udalaren osoko bilkurak onesteko jarri da.

OSOKO BILKURAREN ERABAKIA Udalaren osoko bilkurak aho batez onetsi du bi mila eta zazpiko urriaren bian egindako ohiko bileraren akta.

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


2

2.- EUDELek EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIAREN KONTRA PROPOSATUTAKO ERAKUNDEEN ADIERAZPENARI BURUZ ALKATETZAK 2007-11-13an EGINDAKO DEKRETUA BERRESTEA: Alkatetzaren 2007ko azaroaren 13ko 1082. Dekretuaren berri eman zaio Udalaren osoko bilkurari, Gobernu Batzarrak 2007ko azaroaren hamahiruko batzarrean 423. zenbakiarekin eztabaidatu ostean, osoko bilkurak berrets dezan. Hona hemen dekretuak dioena: Barne Araubideko Informazio Batzordeak 2007ko azaroaren 6an hartu zuen 82. zenbakidun irizpena gai honi buruzkoa da: EUDELek mezu elektronikoa bidali zuen eta, bertan, Emakumeen aurkako indarkeriaren kontrako nazioarteko eguna aipatzen zen. Hori Berdinsareak (Emakunde eta EUDEL) abiarazi zuen, 36 euskal udalek osatzen dutela. Bada, erakundeen adierazpena bidali zuen, eta honakoa dio, hitzez hitz:

“AZAROAREN 25eko ADIERAZPEN INSTITUZIONALA- EMAKUMEEN INDARKERIAREN AURKAKO NAZIOARTEKO EGUNA

Beste urte batez, Emakumeenganako Indarkeriaren aurkako Nazioarteko Eguna dela-eta, Leioako Udalak salaketa egin nahi du eta biolentzia matxistaren aurka lanean jarraitzeko konpromisoa hartzen du, gure Udalerrian ere irauten duen gaitza baita. Jakin badakigu emakumeen kontrako biolentziak kontzientzia kolektiboan sakonki errotutako jokabide-eredu soziokultural batean oinarrituta dagoela. Neska eta mutilak gizarteratzeko modu desberdinean du jatorria non eratzen, igortzen, barneratzen eta adierazten diren generoaren rolak eta estereotipoak, eta, aldi berean, biolentziaren beraren legitimazio sozial eta kulturaleko prozesuen bidez indartzen den. Biolentzia hori desagerrarazteko, ahal denik eta azkarren eta nahitaez bereizi behar dugu maskulinitatearen eta feminitatearen zenbait ereduren ikasketa emakumeen kontrako biolentzia erabiltzetik eta/edo legitimatzetik, eta, horretarako, berdintasunerako hezkuntzan, berdintasunean oinarritutako harreman afektibo osasuntsuen sustapenean eta pertsona autonomo, aske eta berdinen garapen integralean oinarritutako irtenbideak planteatu behar ditugu. Aurten, neska nerabeen kontrako biolentziazko harremanetan jarri nahi dugu arreta, izan ere, sektore hori sarritan ahazten dugu arlo honetan garatzen ditugun ekimenetan. Gainera, azken azterketek erakusten dutenez, biolentzia sexista jasaten duten emakumeak gero eta gazteagoak dira. Biolentzia hori, besteak beste, beldurraraztearen, eraso fisikoaren edo abusuaren bidez gauzatzen da, baina baita modu finagoen bidez ere, esate baterako, isolamenduaren bidez, txantaje emozionalaren bidez, manipulazioaren bidez, erasoaren bidez, gutxietsiz eta, batez ere, biktima kontrolatuz. Metodo horiek antzematen zailagoak dira neska eta mutil gazteentzat harreman afektiboetan. Horren guztiaren jakitun, Udal honek ONARTU EGITEN DU KONPROMISOA, bere eskumenen esparruan eta indarreko legeria aplikatuz, berdintasunaren aldeko eta emakumeenganako indarkeriaren aurkako udal politika aktibo, oso eta koordinatua garatzeko, arreta berezia jarriz neska gazte eta nerabeen kontrako biolentzian, beraien partehartzea aintzat hartuta. GONBIT EGITEN DIE hiritar guztiei, eta, bereziki, udalerriko neska eta mutilei azaroaren 25ean, Emakumeenganako Indarkeriaren aurkako Nazioarteko Eguna dela-eta izango diren ekitaldietan era aktiboan parte hartzera.”

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


3

----------- DECLARACION INSTITUCIONAL 25 DE NOVIEMBRE- DIA INTERNACIONAL CONTRA LA VIOLENCIA

HACIA LAS MUJERES Un año más, con motivo del Día Internacional Contra la Violencia hacia las Mujeres, el Ayuntamiento de Leioa quiere hacer pública su denuncia y su compromiso de seguir trabajando contra la lacra social que supone la violencia machista, y que persiste también en nuestro Municipio. Sabemos que en el origen de la Violencia contra las Mujeres se sitúa en un patrón de conducta sociocultural, profundamente arraigado en la conciencia colectiva, y aprendido fundamentalmente a través de la socialización diferencial y desigualitaria de chicas y chicos, en la que se configuran, se transmiten, interiorizan y expresan los roles y estereotipos de género, y que se refuerza, a su vez, a través de procesos de legitimación social y cultural de la propia violencia . Para lograr erradicarla, es urgente y necesario lograr desvincular el aprendizaje de ciertos modelos de masculinidad y feminidad con el ejercicio y/ o la legitimación de la violencia contra las mujeres planteando alternativas basadas en una educación para la igualdad, en la promoción de relaciones afectivas sanas basadas en la equidad y el desarrollo integral de personas autónomas, libres e iguales. Este año, queremos poner la atención en las relaciones violentas hacia las chicas adolescentes, sector que a menudo olvidamos en las iniciativas que desarrollamos en esta materia. Además, los últimos estudios nos muestran que las mujeres víctimas de la violencia sexista son cada vez más jóvenes. Esta violencia se ejercita a través de métodos como la intimidación, la agresión física o el abuso pero también a través de formas más sutiles como el aislamiento, el chantaje emocional, la manipulación, la desvalorización, el acoso y sobre todo el control, aspectos que son más difícilmente identificables por las chicas y los chicos en sus relaciones afectivas. Consciente de todo ello, este Ayuntamiento ASUME EL COMPROMISO de desarrollar, en el ámbito de sus competencias y en aplicación de la legislación vigente, una política municipal activa, integral y coordinada a favor de la igualdad y contra la violencia hacia las mujeres poniendo especial atención en la violencia contra las chicas jóvenes y adolescentes, contando con la participación activa de éstas. INVITA a la ciudadanía, y de manera muy especial a las chicas y chicos del municipio a participar activamente en los diferentes actos que se lleven a cabo con motivo del 25 de noviembre, Día Internacional contra la Violencia hacia las Mujeres.” Barne Araubideko Informazio Batzordeak egoki iritzi dio arestian azaldu den konpromisoa onartzeari eta, datek horretarako aukera ematen badute, udalaren osoko bilkurak aztertzeko ipini beharko da. TOKIKO GOBERNU BATZARRAK aldeko iritzi eman dio aipatutako proposamenari, premia arrazoiak direla eta, osoko bilkura 2007ko azaroaren 29an egingo delako. Beraz, osoko bilkura horretan berretsi beharko da alkate-udalburuak hartuko duen erabakia. Arestian adierazitakoaren ondorioz, HONEN BITARTEZ, berau onestea erabaki dut. PSE-EEko Pilar Grados García andreak honakoa adierazi du: Eguneko aztergai-zerrendaren puntu horretan bi konturengatik esku hartu nahi zutela adierazi du: alde batetik, EUDELek emakumeen aurkako indarkeriaren kontra proposatu duen adierazpen instituzionalarekin ados daudela adierazi nahi du; beste aldetik,

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


4

emakumeen aurkako indarkeria desagerrarazteko, unera arte Leioako Udala puntako udala izan dela uste dutela kontuan hartuta, ez zaie nahikoa iruditzen EUDELek atal horretan egiten duen proposamena. Izan ere, testigantza-adierazpena baino ez dela uste dute. Hori dela-eta, mozio bat aurkeztu zuten, uste baitute gaitz sozial horren kontra borrokatzeko dagoeneko neurri zehatz batzuk hartu behar direla. Arrazoi horrengatik, berriro aztertzeko asmoz, gaia, edo behintzat bere taldeak aurkeztutako mozioaren xedapenak, Gizarte Ekintzako Batzordera itzultzearekin ados egongo liratekeela esan du. Hona hemen atal horrek dioena: Lehenengoa: Udalari eskatu nahi diogu gure herrian berdintasunaren aldeko gizonen taldeak sustatzeko hezkuntza-programak eta kanpainak egin eta abiarazteko, auzoko guztiek, gizonek zein emakumeek, fenomeno hori desagerrarazten esku hartzea lortzeko asmoz. Bigarrena: Azterlan bat egiteko eskatu nahi dugu, Leioan dauden emakumeen aurkako tratu txarrei eta tratu txar horiek biktimen zein beren seme-alaben osasun fisikoan eta mentalean izan ditzaketen ondorioei buruzkoa. Hirugarrena: Azterlan horren arabera, Udalak gure herrian urrakortasun bereziko egoeran dauden edo egon daitezkeen emakumeen egoerari heltzeko berariazko programak sustatu beharko ditu. EAJ-PNVko Eneko Arruebarrena Elizondo alkate jaunak honakoa adierazi du: EUDELen adierazpen instituzionala dakarren dekretua berretsi baino ez dela egin esan du. Alderdi Sozialistak aurkeztu duen proposamena une horretan Gizarte Ekintzako Batzordean dagoela badakiela adierazi du. Beraz, badago denbora nahikoa, horixe baita hiru puntuak, baita alde horretatik gehi daitezkeenak ere, eztabaidatzeko lekua. Azkenik, une horretan bozkatu behar dutena adierazpen instituzionalaren berrespena dela argitu du. Eztabaidaren ondoren gaia bozkatzeko ipini da. Hona hemen bozketaren emaitza:

OSOKO BILKURAREN ERABAKIA Udalaren osoko bilkurak aho batez erabaki du berretsi egingo dela EUDELek emakumeen aurkako indarkeriaren kontra proposatutako erakundeen adierazpenari buruz alkatetzak 2007-11-13an egindako dekretua, Barne Araubideko Informazio Batzordeak emandako irizpenean adierazten den bezala. 3.- HIRIKO HERRI BIDEETAN ZIRKULAZIOA ANTOLATU ETA ERABILERAK ETA SEGURTASUNA EZARTZEKO UDAL ORDENANTZARAKO PROPOSAMENA: Barne Araubideko Informazio Batzordearen 2007ko azaroaren 20ko 87. zenbakidun irizpenaren berri eman zaio Udalaren osoko bilkurari, osoko bilkurak irizpen horren inguruko erabakia har dezan. Hona hemen irizpenak dioena: Udaltzaingoak izenburuan aipatutako gaiari buruzko ordenantzarako proposamena azaltzen duen testua aurkeztu du, eta beharrezkoa da hori tramitatu eta onestea, besteak beste zigor-prozedura antolatu ahal izan dadin. Hilaren 13an, aurkeztutako testuaren kopia eman zitzaien Udal Taldeei.

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


5

Barne Araubideko Informazio Batzordeak aldeko irizpena eman dio aipatutako ordenantza hasieran onesteari. PP udal taldeko ordezkaria abstenitu egin da, testua jaso ez duela adieraziz. Horrela bada, Udalaren osoko bilkurak, egingo duen hurrengo batzarrean aztertu beharko du, Toki Araubidearen Oinarriak arautzen dituen apirilaren 2ko 7/1985 Legearen 49. artikuluaren arabera.

OSOKO BILKURAREN ERABAKIA Udalaren osoko bilkurak, aho batez, honakoa erabaki du:

1. Onetsi egingo da hiriko herri bideetan zirkulazioa antolatu eta erabilerak eta segurtasuna ezartzeko udal ordenantza.

2. Espedientea jendaurrean azalduko da. Horretarako iragarkia argitaratuko da udalaren iragarki-oholean eta Bizkaiko Aldizkari Ofizialean, hogeita hamar eguneko epean, iragarkia Bizkaiko Aldizkari Ofizialean argitaratzen denetik aurrera zenbatzen hasita, egoki irizten diren erreklamazio eta iradokizunak aurkeztu ahal izan daitezen.

3. Jendaurrean azaltzeko epea amaitutakoan erreklamazio edo iradokizunik aurkeztu bazaio espedienteari, berriro ere bihurtuko zaio osoko bilkurari, ebatz dezan.

4. Jendaurrean azaltzeko epean erreklamazio eta iradokizunik aurkeztu ez bada, hasieran onesteko erabakia automatikoki behin betikoa dela ulertuko da.

5. Behin betiko erabakia, hala badagokio, Bizkaiko Aldizkari Ofizialean argitaratuko da.

4.- LEIOAKO UDALAREN IRIZPIDE LINGUISTIKOAK ONESTEA: Barne Araubideko Informazio Batzordearen 2007ko azaroaren 20ko 90. zenbakidun irizpenaren berri eman zaio Udalaren osoko bilkurari, osoko bilkurak irizpen horren inguruko erabakia har dezan. Hona hemen irizpenak dioena: Informazio Batzorde honek, azaroaren 6an egindako batzarrean, 79/07 zenbakidun irizpena onetsi zuen; hona hemen, hitzez hitz: “LEIOAKO UDALAREN EUSKARAREN ERABILERARI BURUZKO IRIZPIDE LINGUISTIKOEN PROPOSAMENA: Batzorde honek, maiatzaren 8an egindako batzarrean, 55/07 zenbakidun irizpena onetsi zuen:

“Euskara Zerbitzuaren bitartez Udal honetan euskara erabiltzeari buruzko irizpide

linguistikoen proposamena egin da. Irizpide horiek arlo hauei buruzkoak dira: · Irizpide orokorrak. · Herritarrekiko harremana. · Barneko erabilera. · Udalaren irudia. · Udal langileentzako ikastaroak. · Langileen kontratazioa. · Hedabideak. · Diru-laguntzak. · Udal lizentziak.

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


6

Batzordeko kide bakoitzari proposamenaren kopia bat entregatu zitzaion, jakin eta azter

dezaten. Barne Araubideko Informazio Batzordeak bidezkotzat jo zuen udal talde bakoitzak egindako

proposamena aztertzea, ondoko beste bilera batean irizpena hartzeko.”

Joan den astean, Zinegotzi jaun-andreei irizpide linguistiko horiek azaltzen dituen agiriaren kopia bidali zitzaien.

Barne Araubideko Informazio Batzordeak aldeko irizpena eman dio euskararen erabilerarako irizpide linguistikoei buruz aurkeztutako proposamenari, baina gaztelaniazko testua birpasatzea bidezkoa dela adierazi da, erabilitako lengoaian zuzenketa batzuk egiteko. PP Udal Taldearen ordezkaria abstenitu da. Udalaren osoko bilkurak gaiari buruzko iritzia ematean, PP Udal Taldeko ordezkariak jakinarazi du testu alternatiboa zuela, aztertu den agiriaren zati bat zuzentzeko. Horrenbestez, gai hau berriro Batzordean aztertuko dela erabaki da. PP taldeko ordezkaritzak egin duten agiria eman zaie udal talde politikoetako ordezkariei. Barne Araubideko Informazio Batzordeak, udal taldeen arteko ezberdintasunak, printzipioz, urriak direnez, egoki iritzi dio horietako bakoitzeko ordezkari bat joateari datorren asteartean (azaroak 13) arratsaldeko 19:00etan udaletxean egingo den batzarrera, proposamen komuna egiten saiatzeko.” EAJ-PNVko ordezkariak adierazi du, bere ustez, Udal talde honek ahalegin handia egin duela gaiari buruzko ituna lortzeko eta, azkenean, adostasunik lortu ez bada PP Udal Taldearekin, bere irizpideari eutsiko diola. PPko ordezkariak adierazi du aitortu egiten duela Gobernu Taldeak gai honen inguruko akordioa lortzearren izan duen interesa, eta 2005. urtean gai honi buruzko Ordenantza onetsi zenean lortu zen adostasuna lortzeko azken ahalegina eskatu nahi zuela. Gaia bozkatu eta honakoa izan da emaitza: EAJ-PNVko hiru ordezkariek, PSE-EE(PSOE)ko hiru ordezkariek eta EB-B-Ako ordezkariak aldeko botoa eman dute, eta PPko ordezkaria abstenitu egin da. Ondorioz, Barne Araubideko Informazio Batzordeak aldeko irizpena eman dio irizpide linguistikoak onesteari, PP Udal Taldeak aurkeztutako agirian gaztelaniaz idatzitakoaren arabera, atal bitan izan ezik, hasierako testua mantenduko dela, hau da: 1.- “LEIOAKO UDALAREN IRIZPIDE LINGUISTIKOEI” dagokionez, IRIZPIDE OROKORRAK izenburuan, honako testu hau mantenduko da:

o Euskarazko eta gaztelaniazko transkripzioa antzekoa denean errotulu, seinale eta antzekoetan.

o Mezua piktograma bidez adieraz daitekeenean. o Jakinarazi nahi den ekintzak eta jasotzailearen ezaugarriek hala eskatzen

dutenean. Eskatzekotan, agiri horien gaztelaniazko kopia ere emango zaie bestelako interesdun batzuei, esaterako alderdiei, sindikatuei, etab.

• Testu elebidunetan, honela jardungo da: o Alde bat euskaraz eta beste bat gaztelaniaz, alde bietan sinatu eta zigilatuta. Hala

ere, ahalik eta gutxien erabiliko da formatu hau. o Testu elebiduna alde berean badago, aukera bi egongo dira:

Euskarazko testua goian, letra lodiz eta puntu bat handiagoan idatzita. Zutabe bitan: euskarazko testua ezkerrean eta letra lodiz.

• Seinaleak, aurreko kasuan bezala, euskaraz edo elebidun egongo dira. Seinale elebidunetan, euskarazko testua letra lodiz idatziko da.

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


7

2.- “UDALAREN IRUDIA” izenburuan, seigarren paragrafoan, honakoa izango litzateke testua:

• Udalerriko kaleen izenak euskaraz idatziko dira, eta horrela idatziko dira Erregistroan eta udalean horiei buruz egindako aipamen guztietan ere. Beste alde batetik, Udalak, udalerriko bide, auzo, auzune, mendi, ibai eta itsasadarren izendegi ofiziala ezarriko du eta, oro har, toponimoak ezarriko ditu bere eskumen-eremuaren barruan, betiere euskarazko, erromantzeko edo gaztelaniazko jatorria zainduz eta hizkuntza bakoitzaren akademia-grafia erabiliz.

o Nolanahi ere, testua hizkuntza bietan antzekoa ez delako itzulpena egin behar denean (Giza Eskubideen Plaza / Plaza de los Derechos Humanos), euskaraz eta gaztelaniaz idatziko dira, lehenengo euskarazko bertsioa ipinita.

PSE-EEko José Manuel Toledo Cañamero jaunak honakoa adierazi du: Hilabete aurrerago, eguneko aztergai-zerrendako puntu hori mahai gainean utzi zenean, hain zuzen ere, bere taldeak erabakia taldeen kopuruari dagokionez handitzen saiatzeko epea eskatu zuela esan du. Hilabete horretan gaia aztertu dutela esan du. Bere ustez, eta Batzordearen bileran ikusi duenagatik, neurri handian egin da aurrera. Ez dago adostasunik, baina ez daki Alderdi Popularrak une horretan zer bozkatuko duen. Laburbilduz, Batzordean erakutsitako jarrerak kontuan hartuta, badirudi ez dagoela horren kontra dagoen talderik. Une horretan alde hori, hau da, gai sentibera eta guztiona izatea, nabarmendu nahi duela esan du. Gainera, aurkako botoa ematen duen talderik egon gabe aurrera ateratzea oso garrantzitsua dela iruditzen zaio, nahiz eta guztien adostasuna hobea zen. Dena den, hilabeteko epea eman diote beren buruari hitz egiteko eta hiru bilera izan dituzte, gaia eztabaidatzeko. Zenbait kontu erabaki dira, nahiz eta, edukia gabe, forma zehazten dutenak diren. Horren ondorioz, berak prozesu horren alde positiboa eta bere taldearen baiezko botoaren berrespena nabarmendu nahi ditu, horretan eman duten denborarekin pozik dagoela. PPko Xabier Olabarrieta Arnaiz jaunak honakoa adierazi du: Udalaren osoko bilkuraren azken bileratik honetara bitartean, hiru bilera egin dira gai hori aztertzeko, eta berarentzat zein bere taldearentzat bilera horiek egitea oso garrantzitsua da. Alde horretatik, Gobernu Taldearen jarrera baloratzen dute, kontua luze aztertzeko orduan, eta balorazio positiboa egiten dute. Halaber, beraiek proposatutako aldaketa asko, bereziki zenbait hitzen erabileraren alderdi formalari eta esaldi batzuen egiturari dagozkienak, onartu direla aitortzen dute. Dena den, badaude gai batzuk, horietan adostasuna lortzea ezinezkoa dela, eta, bere taldearen ustez, puntu horiek ere nahiko garrantzitsuak dira. Hemendik aurrera gaztelaniaz hitz egiten jarraituko duela esan du. Adostasuna lortu ezin izan duten puntu horietako baten bati dagokionez, ahalegina egin dela eta alde formalen arloan egin diren proposamenetako batzuk onartu direla aitortzen badu ere, egin dituzten beste proposamen batzuk, beren ustez euskararen erabilerarako lagungarriak eta bultzagarriak ziren politiken onerako zirenak eta gure gizartearen izaera –gizarte elebiduna edo elebiduna izan nahi duena- errespetatzen zutenak, onartu ez zaizkiela esan du.

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


8

Seinaleztapen, errotulu eta abarren gaiari buruz, berezitasunik edo egoera berezirik eskatu ez dela adierazi du: dena elebiduna izan behar da. Euskarak lehentasuna izan dezake, hori nahi bada, eta hori ondo dago letraren tamainari, seinaleen kokapenari eta errotuluei dagokienez, besteak beste. Hala ere, seinaleetan errespetatu behar da hitzak euskaraz zein gaztelaniaz agertzea. Horri dagokionez, irizpideen paragrafo batzuk kentzeko eskatzeko arrazoia horixe dela esan du; paragrafo horietan esaten da, transkripzioa antzekoa denean, euskaraz bakarrik adierazteko edo, transkripzioaren edo gaztelaniazko hitzaren ordez piktograma erabil daitekeenean, gaztelaniazko hitza gabe, piktograma erabiltzeko. Bere ustez, irizpide horiek ez dira lagungarriak euskararen erabilerarako, ezta euskararako berarako ere. Era berean, ez dira lagungarriak gizarte normalizatu baterako, horretan euskara eta gaztelania elkarrekin bizi direla. Uste dute irizpide horiek bizikidetzaren aurkakoak direla eta hizkuntza bakar baten nagusitasuna bilatzen dutela. Gainera, kasu honetan, espazio publiko batean gertatuko litzateke, herri administrazio batek bultzatuta. Horrek arreta handiagoa jarri beharko luke udalerriko bi hizkuntza ofizialen errespetuan, hizkuntzei ematen zaien bultzadan baino, aurreko bileretan adierazi duten bezala. Bere ustez, gai sentibera dela esan du; horregatik, hori eta kaleen izenen gaia aldatu behar zirela nabarmendu dute behin eta berriz. Izan ere, proposatu den azken testuari dagokionez, uste dute kalearen izena euskaraz bakarrik agertzen laguntzen jarraitzen duela. Beraiek ez daude ados, gaztelaniaz eta euskaraz agertu behar dela uste dutela, betiere jatorria errespetatuta, esan duten bezala. Adibidez, izena Errekalde bada, ezin da gaztelaniaz Errekalde jarri, Mendibile eta Mendibilbarri izenekin gertatzen den bezala: toponimoak dira eta beren jatorria errespetatu behar da. Gainerako kaleei dagokienez, uste dute irizpidea izena elebiduna izatea, hau da, euskaraz eta gaztelaniaz agertzea izan behar dela, hitz bakoitzaren berezko jatorria errespetatu behar den arren. Bere ustez, kontu garrantzitsuak direla esan du berriro. Gainera, behin eta berriz nabarmendu duten bezala, irizpide horiek 2005ean alderdi guztiak ados zeudela onetsi zen araudian oinarritzen direla esan du. Araudi horren artikulu guztiek azpimarratzen dute erakunde guztietan ageriko elementuak (errotuluak, ibilgailuetako inskripzioak, garraioetarako ibilgailuak, kaleen izenak eta trafiko-seinaleak, besteak beste) euskaraz eta gaztelaniaz agertu behar direla. Hori guztia aho batez onetsi zen 2005eko araudiak esaten du eta irizpideek ez dute araudi hori betetzen. Alde horretatik, araudiak esaten duenari eusteko eskatu zuten eta irizpide hori ez da bete. Jarraitu beharreko irizpidea honako hau da: Udaletik irteten diren testu guztiak gaztelaniaz eta euskaraz agertu behar dira, hitz egindakoari dagokionez ere elebitasun hori errespetatzen dela. Horregatik, ados ez zeudela eta, 2005eko araudiak ezartzen zuena haren gain hartzen saiatzeko, Gobernu Taldeari azken deia egin ziotela esan du. Beren ustez, araudi hori ona da elebitasunerako eta euskararako eta ez ditu ezartzen euskararako zein bi hizkuntzak erabiltzen dituen gizarte normalizaturako lagungarriak ez diren mota horretako neurriak. Gainera, beste bilera batzuetan ere aipatu dute. Inguruko udalerrietan normalena seinale elebidunak ikustea dela esan du eta, beren ustez, udalerria edo gizartea izan behar denaren egoera arruntagoa eta egokiagoa da. Hori dela-eta, euskara horrela bultzatu nahi izatea euskararako zein gizarte orokorrerako ona ez dela uste dute. Horren ondorioz, PPko jarrera taldeak irizpide horien aldeko botoa ez ematea izango da, jakina, nahiz eta benetan boto hori ematea gustatuko litzaiekeen. Izan ere, oro har beti da ona euskara sustatzeko irizpideak egotea, baina uste dute, hutsune hori egonda, ezin dutela aldeko botorik eman. Horregatik, abstenitu egingo dira.

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


9

EAJ-PNVko Jon Peli Lazkano Alzaga jaunak honakoa adierazi du: Jada nabarmendu den bezala, elkarrengana hurbiltzeko egin duten ahalegina handia izan dela esan du. Era berean, gogor lan egin da eta bileretan egin duten lana alderdi guztiek txalotzeko modukoa izan da. Ez du bakarrik Gobernu Taldeak egindako lanaz hitz egiten, bileretan parte hartu duten pertsona guztiek egindakoaz baizik; izan ere, jarrera ona eta konstruktiboa izan da, elkarrengana hurbiltzen saiatzeko orduan. Horren ondorioz, bere ustez lan hori edo lan horren emaitza ez da porrota, nahiz eta aurrera egin ahal dela uste duen. Udalaren osoko bilkuraren aurreko bileran une horretan esku artean zeukaten testua lan egiteko oinarri hartzea onetsi eta erabaki zela esan du. Dena den, ez dute lortu guztien adostasuna, baina zerbait irabazi egin dute, aurrera egin delako. Azken hilabetean lan handia egin dela nabarmendu du: hiru lan bilera eta informazio batzordearen bi bilera biziak egin dira, beti adostasuna bilatu nahian. Bilera horietan guztietan Alderdi Popularrak aurkeztu dituen proposamenak (berrogei baino gehiago) aztertu dira eta horietako asko onartu dira, nahiz eta jatorrizko testuetan zenbait aldaketa egin diren. 46 aldaketa-proposamenetatik, asko onartu direla adierazi du; hala ere, badirudi beste alde batzuetan ez dela lortu adostasun maila hori.

Horri dagokionez, bere ustez, dokumentu horretan, aurrekoan bezala, funtsezko ildoa edo irizpidea elebitasuna izan da. Dena den, hori esan eta gero, errealitatea kontuan hartzean, hizkuntzalaritzaren ikuspegitik herriaren irudian agertzen den paisaia zein den onartu behar dute: neurri handian elebakarra da eta, gainera, erdalduna. Hortaz, errealitatean nabarmentzen dena gaztelania da eta beraiek egoera hori aldatzen joateko lan egin nahi dute, ez inor beste inoren gainean jartzeko edo hizkuntza bat beste baten aurrean nagusitzeko. Hala ere, beraientzat garrantzitsua da paisaia orokor eta linguistiko hori benetan elebiduna izatea. Halaber, dokumentu horrek adierazten du administraziotik datozen ekimen guztiak euskaraz agertuko direla, baina errealitatean ez da horrela gertatzen, herritarrak ez baititu jasotzen ekimen guztiak euskaraz. Beti daude gaztelaniaz eta euskaraz batzuetan bakarrik. Beraz, ez dute administrazioaren edo udalaren jokabidea onartuko eta helburu hori lortzen saiatuko dira. Hori dela eta, uste dute adostasun maila handia dagoela eta aipatutako paisaian elebitasuna nagusitzeko urrats garrantzitsuak eman ahal izango direla etorkizunean. Euskara bertoko hizkuntza dela esan du, gaztelania bezala. Alde horretatik, biak agertzen dira herrian: beheko errotondara joatekotan, kartelean Unibertsitatea – Universidad idatzita dagoela ikusiko dute; goiko errotondan, berriz, Unibertsitatea bakarrik idatzi da. Beraz, hona hemen bere galdera: kartel guztiak, errotulu guztiak eta seinale guztiak bi hizkuntzetan egon behar dira beti? Berak ez daki ondo, baina saltoki guztietan beti euskaraz eta gaztelaniaz agertzen diren galdetu du. Eta berak eman du erantzuna: ez, kasu gehienetan gaztelaniaz baino ez daude idatzita. Elebitasuna eremu, leku eta puntu guztietara heldu beharko litzateke? Bere ustez, garrantzitsua da leku guztietara heltzea, baina, hala ere, kontuan hartu behar da zein den paisaia orokorra. Amaitzeko, unera arte elebitasuna nagusitzeko egindako lana eskertu eta txalotu nahi du eta espero du etorkizunean ere guztien adostasuna izatea, ildo horretan lan egiten jarraitzeko. PPko Xabier Olabarrieta Arnaiz jaunak honakoa adierazi du:

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


10

Gobernu Taldearen proposamena defendatzeko aurkeztu diren gaietako batzuei erantzuteagatik, udalerrian euskalduna ez den paisaia edo nagusiki euskalduna ez dena oinarri hartzea proposatu da. Horrekin ados ez dagoela esan du. Une horretan udalerriko seinaleak, kaleen izenak eta abar ikusten badira, %90 edo bestelako ehuneko handia euskaraz bakarrik idatzita daudela konturatuko direla adierazi du. 2005ean onetsi zen araudia bestelakoa da eta ez da inondik inora bete. Alde horretatik, esan behar da irizpide horiek ez direla beharrezkoak, ezta une horretan ere, itzulpena antzekoa denean, Udalak jada aplikatzen baititu; itzulpena antzekoa ez denean, aldiz, piktograma jar badaiteke, horixe jartzen da eta, bestela, gaztelaniaz jartzen da. Alde horretatik, hori jada egiten da eta, horren ondorioz, irizpide horiek ez dira beharrezkoak, aspalditik zehaztutako ildoa aplikatzen ari dira-eta. Saltokiei dagokienez, gauza gehienak gaztelaniaz ala euskaraz idazten diren ez dakiela esan du, nahiz eta, ziur aski, gaztelania maizago erabiliko den. Dena den, Gobernu Taldearen asmoa, behintzat unera arte izan duena, ez da bizikidetza normalizatua lortzeko lan egitea, nagusitasuna baizik. Egia esan, ez daude ados horrekin eta ez zaie gustatzen: ez zaie normala iruditzen dena edo gehiena gaztelaniaz bakarrik agertzea, normalena bizikidetza lortzeko lan egitea izango litzatekeela. Era berean, ezin da beste muturretaraino joan eta, azken batean, mota horretako arauek beste muturretaraino joatea dakarte. Horren erakusgarri dira gaur egun indarrean dauden zenbait xedapen, horien bidez, merkatariei diru-laguntza handiagoak ematen zaizkiela haien errotuluak eta erakusleihoak euskara hutsean jartzeagatik, diru-laguntza askoz txikiagoa ematen zaie bi hizkuntzak batera erabiltzeagatik, eta ez da diru-laguntzarik ematen, gaztelania hutsa erabiliz gero. Xedapen hori indarrean dago gaur egun eta, egia esan, ez dakar bizikidetza edo elebitasunaren normalizazioa lortzeko aurrerapausorik. Dakarren gauza bakarra hizkuntza bakar baten nagusitasuna da, saltokietarako diru-laguntzei buruzko xedapen horrek normalizazioa lortu nahi ez baitu, euskara erabiltzen dutenei diru-laguntza handiagoa emanda. Ez dago ukatzerik mota horretako irizpideen helburua udalerrian arau nagusia edo hizkuntza nagusia euskara izatea dela. Horrez gain, kaleen izenetarako toponimoak bakarrik erabiltzen badira (adibidez, Laubide, Errekalde, Mendibile eta Mendibilbarri), ez da erabiliko izen horien gaztelaniarako itzulpena, argi denez. Beraz, lanaren zati hori eginda dago. Eta gero izen gehienak euskaraz egongo direla eta, baten batek behar badu, gaztelaniara itzuliko dela aipatu dute aurretik, hori hondarrekoa izango balitz bezala. Amaitzeko, une horretan Gobernu Taldeari –eta bereziki, Euzko Alderdi Jeltzaleari- mota horretako deia egin arren, kontuan hartuko ez dela esan du. Gainera, beren ustez desegokia den politika mota zehatz bat gauzatu nahi omen da Leioan. Leioaztarrek kalean ikusiko dute euskara nagusitu behar dela eta PPk uste du hori ez dela ona euskararako. Beren iritziz, euskarari on egiten saiatzea okerrekoa da; izan ere, uste da euskarari on egiten zaiola euskara bakarrik erabilita, eta luzarora kaltegarria izango da. Beren ustez, ildo positiboa paisaia elebiduna sustatzea da eta, unera arte, udala ez da horren alde agertu, ezta agintaldi berrian ere. Irizpide horiek onesten badira, beren aplikazioa hitzez hitz esaten den moduan ez burutzea gustatuko litzaiekeela esan du. Onena udalerriko kaleetan bi hizkuntzak daudela errespetatuta aplikatzea izango litzateke. EAJ-PNVko Jon Peli Lazkano Alzaga jaunak honakoa adierazi du: Uste du ez duela merezi mota horretako polemiketan sartzea. Ez da egia beraiek euskara bakarrik eta ez beste hizkuntza bat bultzatuko dutenik, hori ez baita bere talde politikoaren asmoa, euskararen zein gaztelaniaren alde egiten dutela. Dena den, beren testuinguru soziolinguistikoan hizkuntza gutxitua euskara da, zerbitzu guztiak gaztelaniaz

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


11

baitaude. Ez dudarik egin: administrazio zerbitzuetara jotzen duen edonori gaztelaniaz erantzungo zaio eta gaztelaniadun horrekin sortzen diren harreman guztiak gaztelaniaz burutuko dira. Zoritxarrez, egoera ezberdina izango da, harremanak euskaraz ezartzen badira. Bai gaztelania, bai euskara, beren hizkuntzak dira. Hori dela eta, euskara bultzatu nahi dute, herritarrek hala nahi izanez gero, gizartea elebiduna izan dadin. EAJ-PNVko Eneko Arruebarrena Elizondo alkate jaunak honakoa adierazi du: Bere ustez, gaur egun ezin da elebiduntzat jo gizartea: egoera diglosikoa dago, hizkuntzetako bat gutxituta dagoela. Historiaren poderioz sortu den egoeran, hizkuntza bat bestearen azpitik dago. Horri dagokionez, bigarren hizkuntza berreskuratu nahi duten gizarteetan horri bultzada berezia ematen saiatzen dela esan du. Horrela egiten dira gauzak, eta hori horrelakoa izanda, legeak eta araudiak fede onez aplikatzen dira edo fede onez aplikatzen saiatu behar da, normaltasuna ezaugarri duen ingurunean gauzak aurrera eramanda. Hizkuntzak kalean daukan erabilerari dagokionez, beste behin ere borondate ona aplikatzen saiatzen dira, baina, errotulazioaz edo ikur eta seinaleez hitz egiten denean, “Independencia – Independentzia” idazteko kartel handiagoa eta garestiagoa jarri behar bada, horrek ez dauka zentzurik. Horren ondorioz, uste du sen ona aplikatu behar dela eta, kasu horretan, hizkuntza gutxituari bultzada eman behar zaiola; dena den, bere ustez, horrek ez luke ekarriko beste hizkuntza galtzea. Fede ona aplikatzeko beste adibide bat hauxe da: Joaquin Achúcarro kalea “ch”z idatzita dago eta ez “tx”z, Achúcarrok berak horrela eskatu duelako. Izan ere, Achúcarrok “ch”z idazten du bere abizena. Kasu horretan ez da abizenaren etimologia errespetatzen eta kalearen izena ez da “tx”z idatzi, sen ona aplikatzen baita. Amaitzeko, kalean dauden kartelak eta errotuluak txarto daudela eta erantzukizuna berea dela esan du, bera Hirigintza Arloko zinegotzia zenean jarri ziren-eta. Uste du zenbait kasutan muturreraino joan direla eta gauzak konpondu behar direla. Horren harira, adibide hau jarri du: postetxea hitza erabiltzen da Correos enpresaren piktogramarekin batera eta hori ondo ezarrita dago; hala ere, “udaletxea” hitzaren ondoan piktograma agertzen ez bada edo piktograma hori itzuli gabe agertzen bada, hori txarto dago. Era berean “Udaltzaingoa”k alboan “Policía Municipal” idatzita daukala agertu beharko litzateke. Egia da alde horretatik zerbait egin behar dela, sen onak horrela eskatzen duelako. Sen ona aplikatzeko beste adibide bat honako hau izango litzateke: administrazio elebidun bihurtu beharko litzatekeen administrazio bateko kideak dira eta egoera hori lortu behar eta nahi dute. Hala eta guztiz ere, une horretan bertan berak esaten dituen hitzak gaztelaniara itzultzen ari dira, nahiz eta inork eskatu ez duen hitzok euskarara itzultzeko, besteek gaztelaniaz hitz egiten dutenean. Argi dago denek gaztelaniaz esaten dena ulertzen dutela. Dena den, egoera elebidunean itzulpena alderantziz egiteko ere eskatu beharko litzateke, baina ez da inoiz hori eskatu, eta, bere ustez, ez da inoiz eskatuko, azken batean araudia ere sen onez aplikatu behar delako. Eztabaidaren ondoren gaia bozkatzeko ipini da. Hona hemen bozketaren emaitza:

BOZKETA ETA OSOKO BILKURAREN ERABAKIA Gaia bozkatu egin da, eta honakoa izan da emaitza: Aldeko hamazortzi boto, EAJ-PNVko hamar zinegotzienak, PSE-EEko sei zinegotzienak eta EB-Berdeak taldeko bi zinegotzienak; hiru abstentzio ere egon dira, PPko hiru zinegotzienak. Horrenbestez,

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


12

Udalaren osoko bilkurak, gehiengoaren aldeko botoaz erabaki du Leioako Udalaren irizpide linguistikoak onetsiko direla, Barne Araubideko Informazio Batzordeak emandako irizpenean adierazten den bezala. 5.- UDAL AURREKONTUAREN 2. KREDITU-ALDAKETA, DIRUZAINTZAKO GERAKIN LIKIDOAREN PENTZURA: Ogasun, Ondare eta Kontuen Informazio Batzorde Bereziaren 2007ko azaroaren 20ko 187. zenbakidun irizpenaren berri eman zaio Udalaren osoko bilkurari, osoko bilkurak irizpen horren inguruko erabakia har dezan. Hona hemen irizpenak dioena: 2007ko ekitaldiko aurrekontuaren bilakaeraren ondorioz, aurrekontuan hasieran ezarri ziren gastuen aurreikuspenak ez datoz bat udal zerbitzu ezberdinen benetako beharrizanekin; hori dela eta, beharrezkoa da kredituak aldarazteko espedientea tramitatzea, honako xehetasun honen arabera:

KREDITU ALDARAZPEN MOTA

KREDITUAREN JATORRIZKO

PARTIDA EUROAK

KREDITUAK JASOKO DITUZTEN PARTIDAK EUROAK

Konprometitu gabeko

gerakin likidoaren

pentzurako kreditu-

gehigarria

870/01

00400/22220/227/9900

konprometitu gabekoa konprometitu gabeko

gerakina 90.375,15 � Hiri inguruneko zaintza zerbitzua 38.000,00 �

00500/42110/431/0300

Kontserbatoriorako unean uneko

diru-laguntza 52.375,15 �

GUZTIRA 90.375,15 € 90.375,15 € Oinarria: Aztertu da udal kontu-hartzailearen txostena. Bertan adierazi du ez dagoela inolako eragozpenik 2007ko ekitaldiko aurrekontuaren kredituak aldarazteko bigarren espedientea onesteko. Udalaren osoko bilkurari dagokio berau onestea, Toki Erakundeen Aurrekontuei buruzko abenduaren 15eko 10/2003 Foru Arauaren 34. artikuluan xedatutakoa aplikatu beharko dela. Ogasun, Ondare eta Kontuen Informazio Batzorde Bereziak honakoa egitea egokia dela adierazi du:

1. Aldeko irizpena emango zaio kredituak aldarazteko 2/2007 espedienteari, diruzaintzako konprometitu gabeko gerakin likidoaren pentzurako kreditu-gehigarriaren modalitatean.

2. Berau onesteari buruzko puntua Udalaren osoko bilkurak egingo duen hurrengo bileraren aztergaien zerrendan sartuko da.

3. Espedientea jendaurrean azalduko da 15 eguneko epean eta, horretarako, horri buruzko iragarkia argitaratuko da Bizkaiko Aldizkari Ofizialean. Epe horretan

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


13

interesdunek espedientea aztertu eta egoki deritzen erreklamazioak egin ahal izango dituzte. Espedientea jendaurrean azaltzeko epean alegaziorik aurkeztuko ez balitz, berori behin betiko onetsitzat hartuko litzateke, hori guztia Toki Erakundeen Aurrekontuei buruzko abenduaren 2ko 10/2003 Foru Arauaren 15. artikuluan, Toki Ogasunen testu bategina arautu duen martxoaren 5eko 2/2004 Legegintzazko Errege Dekretuan eta berau garatzen duen apirilaren 29ko 500/1990 Errege Dekretuan aurreikusitakoa aintzat hartuta.

OSOKO BILKURAREN ERABAKIA

Udalaren osoko bilkurak aho batez erabaki du Udal Aurrekontuaren 2. kreditu-aldaketa onetsiko dela, diruzaintzako gerakin likidoaren pentzura, Ogasun, Ondare eta Kontuen Informazio Batzorde Bereziak emandako irizpenean adierazten den bezala. 6.- EUSKARAREN ERAKUNDEA ERAKUNDE AUTONOMOAREN AURREKONTUAREN 1. KREDITU-ALDAKETA, DIRUZAINTZAKO GERAKIN LIKIDOAREN PENTZURA: Ogasun, Ondare eta Kontuen Informazio Batzorde Bereziaren 2007ko azaroaren 20ko 188. zenbakidun irizpenaren berri eman zaio Udalaren osoko bilkurari, osoko bilkurak irizpen horren inguruko erabakia har dezan. Hona hemen irizpenak dioena: 2007ko ekitaldiko aurrekontuaren bilakaeraren ondorioz, aurrekontuan hasieran ezarri ziren gastuen aurreikuspenak ez datoz bat udal zerbitzu ezberdinen benetako beharrizanekin; hori dela eta, beharrezkoa da kredituak aldarazteko espedientea tramitatzea, honako xehetasun honen arabera:

KREDITU ALDARAZPEN MOTA

KREDITUAREN JATORRIZKO

PARTIDA EUROAK

KREDITUAK JASOKO DITUZTEN PARTIDAK

EUROAK

Konprometitu gabeko

gerakin likidoaren

pentzurako kreditu-

gehigarria

870/01

42120/1300201

konprometitu gabekoa konprometitu gabeko

gerakina 15.556,44 � Langileen beste soldata batzuk 12.149,29 �

42120/1620100

Langileen prestakuntza 308,75 �

42120/162/0500

Langileen aseguruak 713,89 �

42120/1300200

Bestelako ordainsariak 2.384,51 �

GUZTIRA 15.556,44 € 15.556,44 €

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


14

Euskararen Erakundea Erakunde Autonomoko Zuzendaritza Batzordeak 2007/11/15ean onetsi zuen proposatu den kreditu-aldaketaren espedientea. Oinarria: Aztertu da udal kontu-hartzailearen txostena. Bertan adierazi du ez dagoela inolako eragozpenik 2007ko ekitaldiko aurrekontuaren kredituak aldarazteko bigarren espedientea onesteko. Udalaren osoko bilkurari dagokio berau onestea, Toki Erakundeen Aurrekontuei buruzko abenduaren 15eko 10/2003 Foru Arauaren 34. artikuluan xedatutakoa aplikatu beharko dela. Ogasun, Ondare eta Kontuen Informazio Batzorde Bereziak honakoa egitea egokia dela adierazi du:

1. Aldeko irizpena emango zaio kredituak aldarazteko 2/2007 espedienteari, diruzaintzako konprometitu gabeko gerakin likidoaren pentzurako kreditu-gehigarriaren modalitatean.

2. Berau onesteari buruzko puntua Udalaren osoko bilkurak egingo duen hurrengo bileraren aztergaien zerrendan sartuko da.

3. Espedientea jendaurrean azalduko da 15 eguneko epean eta, horretarako, horri buruzko iragarkia argitaratuko da Bizkaiko Aldizkari Ofizialean. Epe horretan interesdunek espedientea aztertu eta egoki deritzen erreklamazioak egin ahal izango dituzte. Espedientea jendaurrean azaltzeko epean alegaziorik aurkeztuko ez balitz, berori behin betiko onetsitzat hartuko litzateke, hori guztia Toki Erakundeen Aurrekontuei buruzko abenduaren 2ko 10/2003 Foru Arauaren 15. artikuluan, Toki Ogasunen testu bategina arautu duen martxoaren 5eko 2/2004 Legegintzazko Errege Dekretuan eta berau garatzen duen apirilaren 29ko 500/1990 Errege Dekretuan aurreikusitakoa aintzat hartuta.

OSOKO BILKURAREN ERABAKIA

Udalaren osoko bilkurak aho batez erabaki du Euskararen Erakundea Erakunde Autonomoaren Aurrekontuaren 1. kreditu-aldaketa onetsiko dela, diruzaintzako gerakin likidoaren pentzura, Ogasun, Ondare eta Kontuen Informazio Batzorde Bereziak emandako irizpenean adierazten den bezala.

II.- UDALAREN OSOKO BILKURAK UDAL GOBERNUAREN KUDEAKETARI EGITEN DION KONTROLA ETA JARRAIPENA

7.- ALKATETZA-UDALBURUTZAREN DEKRETUAK 2007-09-20tik 2007-11-23ra. Toki Araubideari buruzko Oinarriak arautu zituen apirilaren 2ko 7/1985 Legeko 46.2.e) artikuluan, apirilaren 21eko 11/1999 Legeak emandako idazkuntzan, eta azaroaren 28ko 2586/1986 Errege Dekretuak onetsi zuen Tokiko Erakundeen Antolaketa, Funtzionamendu eta Araubide Juridikoaren Araudiko 42. artikuluan ezarritakoaren arabera, bilkurako espedientean agertzen dira, gero dagokien lekuan artxibatzeko kalterik gabe, epigrafean aipatutako epealdian Alkatetzak emandako dekretuen kopiak azter ditzaten.

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


15

Udalaren osoko bilkura jakinaren gainean geratu eta ados egon da. 8.- PRESAZKO MOZIOAK: 1. mozioa: XABIER OLABARRIETA ARNAIZ jaunak, LEIOAKO UDALEKO ALDERDI POPULARRA UDAL TALDEAREN BOZERAMAILEAK honako mozioa aurkeztu du Tokiko Erakundeen Antolaketa, Funtzionamendu eta Araubide Juridikoaren Araudiaren 97.3 artikuluan xedatutakoaren arabera, Osoko Bilkura honetan eztabaidatzeko:

MOZIOA Avanzada errepidea (BI-637) erabat lurperatzea funtsezko proiektua da Leioarako. Alderdi Popularrak defendatzen duen proposamenak komunikabide hori Artazako biribilgunetik Mendibile guneraino lurperatzea dakar. Orain dela 20 urte, zati bateko lurperatzea gauzatu zen: erdiko gunea (400 m) erabat lurperatu zen eta beste 300 m-tan lubakiko lurperatzea egin zen. Udalerriko hiri hazkuntza kontuan hartuta, lurperatze hori ez da nahikoa. Gaur egun, Leioan badaude 29.288 biztanle (2007-1-1eko datua); etengabe hazten den udalerria da, Avanzadaren “ebaki”tik ondorioztatutako oztopo larriak eta arazoak dauzkana. Lurperatzeko proposamenaren abantailak honako hauek izango lirateke: - Orain banatuta dagoen hiriaren barne-egitura lotuko litzateke: Avanzadak udalerria erditik zeharkatzen du, bi erditan zatituta. Gaur egungo zati bateko lurperatzeak ez du ebakia konpontzen. - Komunikabide horretako zirkulazio biziak sortzen dituen hots eta ingurumen kutsadurako arazo handiak amaituko lirateke: egunean 100.000 ibilgailu baino gehiago pasatzen dira, horietatik 6.000 baino gehiago ibilgailu astunak direla (Aldundiaren “Bizkaiko Errepideetako Zirkulazioaren Bilakaera. 2004” izeneko dokumentuaren datuak); gure ingurunean, A-8 autobiak eta Errontegi zubiak baino ez daukate Avanzadako zirkulazio bolumena baino handiagoa. - 2 km-ko bulebar berria sortuko litzateke, hau da, gaur egungoa (400 m) baino bost aldiz luzeagoa dena. Horren ondorioz, berdeguneak eta pasealeku berriak ezarriko lirateke, kalitatezko hiri ingurunea ekarrita. Era berean, Avanzadak sortzen duen problematika –eta, bide batez, hori lurperatzeak ekarriko lituzkeen onurak- azal dezakegu, estali beharreko tarte ezberdinen arabera: - Lehenengo tartea gaur egun lubakiak dituen gunea da (300 m). Hirigunetik gertuko gunea da, etxebizitzez erabat inguratuta dagoena. Auzokoek egunero jasan behar dituzte zirkulazio bizitik zein etxebizitzen artean dagoen eta hiria sakon banatzen duen lubakia egotetik ondorioztatutako eragozpenak.

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


16

- Bigarren tartea lubakiko gunetik Artazako biribilguneraino doana da (900 m). Avanzadak bitan banatzen du gaur egun garatzen ari den hiri arlo hori. Getxorako noranzkoan, ezkerraldea, orain Pinosoloko basoa dago, etorkizunean parkea izango dena, eta pixka bat aurrerago, Artazako parkea; eskuinaldean, San Bartolome, Negurigane eta Basañez auzoak daude, etxebizitza eraikiak eta gaur egun eraikitzen ari direnak biltzen dituztenak. Etxebizitzen eta parke gunearen artean, Avanzada dago. - Hirugarren tartea erdigunean gaur egun lurperatuta dagoen gunetik Mendibile gunera (Renault eta Audi enpresen kontzesionarioen parean) doana da. 400 m dira. Bilborako noranzkoan, eskuinaldean, etxebizitzez eta bulegoetako eraikinez gain, errepidearen lehenengo lerroan Udal Kontserbatorioa, Euskaltegia eta Txomin Aresti Leioako herri ikastetxerik garrantzitsuena daude. Egunero ehunka umek –ikastetxe ezberdinetako ikasleak- milaka ibilgailuak metro gutxi batzuetara pasatzea jasan behar dute. Bilborako noranzkoan, ezkerraldean, hainbat auzo daude (Mendibile, Iturribide, San Juan), erabat urbanizatutako gunea dela.

Avanzada errepidea lurperatzea funtsezko proiektua da Leioarako, auzoko guztiei zuzenean edo zeharka eragiten diena. Horregatik, beren eskaera nagusietako bat da. Aldundiak eta Bilbao Metrópoli-30 elkarteak 2002an bultzatutako “Leioako gogoeta estrategikoa” izeneko dokumentuan, auzokoek “Avanzada” aipatzen zuten Leioako arazo nagusien artean, “udalerria banatzen duen azpiegitura den aldetik”. ONDORIOZ, ALDERDI POPULARRA UDAL TALDEAK HONAKO ERABAKIA BIHURTU DIO OSOKO BILKURARI, EZTABAIDATU ETA ONETS DEZAN.

BAKARRA. Udalaren osoko bilkurak Bizkaiko Foru Aldundiari eskatu nahi dio

Avanzada errepideak Leioa udalerrian daukan tartea erabat lurperatzeko proiektua Udalaren Hirigintza Batzordeari aurkezteko.

EAJ-PNVko Eneko Arruebarrena Elizondo alkate jaunak honakoa adierazi du: Lehenik eta behin, aurkeztu den mozioaren premia bozkatu behar dela eta gero botoa emateko irizpideak azalduko direla esan du PREMIARI BURUZKO BOZKETA Lehenengo eta behin, azaroaren 28ko 2.568/1986 Errege Dekretuak onetsi duen Tokiko Erakundeen Antolaketa, Funtzionamendu eta Araubide Juridikoaren Araudiaren 91.4 artikuluan xedatutakoa oinarri hartuta, mozioaren premiari buruzko bozketa egin da. Aldeko hogeita bat boto, bilerara bertaratu diren zinegotzi guztienak. Horren ondorioz, premia onetsi da. Jarraian, alkate-udalburuak adierazi du EAJ-PNV eta EB-Berdeak taldeek gai horri buruzko testu alternatiboa aurkeztu nahi dutela: PP-K AVANZADARI BURUZ AURKEZTU DUEN PREMIAZKO MOZIOA DELA-ETA, EAJ-

PNV ETA EB-BERDEAK TALDEEK AURKEZTU DUTEN TESTU ALTERNATIBOA

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


17

ERABAKIA: Leioako Udalaren osoko bilkurak, Avanzada errepidearen titularra den aldetik, erakunde eskuduna den Bizkaiko Foru Aldundiarekin daukan konpromisoa berrituko du, aukera teknikoek baimentzen dituzten tarteetan Avanzada lurperatu edo estaltzeko behar bezalako irtenbidea adosteko asmoz. PPko Xabier Olabarrieta Arnaiz jaunak honakoa adierazi du: Mozio horren zergatia edo mozioaren premiaren zergatia, hau da, zergatik aurkeztu duten mozio hori Udalaren osoko bilkuraren bileran, azaltzeko esku hartuko duela esan du. Aldundiari Avanzada errepidea lurperatzeko proiektua Batzar Nagusietan aurkezteko eskatzeko, Alderdi Popularreko talde batzarkideak aurkeztu duen ez-arauzko proposamenaren harira datorrela esan du. Alde horretatik, logikoa eta oinarrizkoa iruditu zitzaien aldi berean Udalak Aldundiari gauza bera eskatzeko adierazpena egitea. Horregatik aurkeztu dute Udalaren osoko bilkuraren bilera honetan; gainera, gaia Batzar Nagusietan eztabaidatzearen kontua hurrengo bileran aztertuko da. Hori dela-eta, interesgarria da orain aztertzea eta ez abenduan edo urtarrilean. Ibilbide luzeko gaia ez dela adierazi du; izan ere, gai edo arazo oso garrantzitsua da eta ziur aski Udalaren osoko bilkuraren hurrengo bileraren batean edo udal eremuan aztertuko da berriro. Mozioan justifikazioa baino ez dutela egin esan du. Bertan hurrengo kontuak aipatu dituzte: Avanzada errepideak daukan arazoa, lehenengo lurperatzetik istorio laburra eta lurperatze horren gaur egungo logikarik eza. Bere garaian baliozkoa izan zitekeen, baina, argi dagoenez, gaur egun udalerria errepide horren ingurunean hazten ari da; era berean, errepidea ez da orain dela hogei edo berrogei urtekoa bezalakoa: hortik dabiltzan ibilgailuen kopurua gero eta handiagoa da, Aldundiak egindako azken zenbaketaren arabera, egunean 100.000 ibilgailu baino gehiago pasatzen direla; horietatik 6.000 baino gehiago ibilgailu astunak dira. Hortaz, horrek sortzen dituen zarata, ingurumen eta hots arazo garrantzitsuez eta udalerriaren banaketaz, besteak beste, hitz egiten da. Izan ere, udalerriaren erdi-erdian zegoen errepide xumea zen eta gaur egun autobide bilakatu da, A-8 edo beste edozein autobide edo Errontegi zubia bezain jendetsua dela. Alde horretatik, bere talde politikoak aspalditik azaldu duela esan du. Uste du Udalak errepidea osorik lurperatzea proposatu behar duela eta, horregatik, erabateko lurperatzea proposatu dute eta Mendibile gunetik Artaza guneraino egiteaz hitz egiten dute. Hori da, hain zuzen ere, proposatzen dutena eta, gainera, uste dute udalerrirako onena dela, zirkulazioa udalerriaren azaleratik desagertzea, erdigunetik lurperatuta pasatzea eta estalitako espazio horiek herritarrek erabili ahal izatea dakarrelako. Tarte bakoitzak (bai udalerriaren erdigunean estali gabe geratu zen tartea, bai udalerriaren erdigunetik Artazako biribilgunera doan tartea, bai, beren ustez, hainbat eraikin publiko, Kontserbatorioa, Euskaltegia eta Txomin Aresti herri ikastetxea, besteak beste, egoteagatik zailena den tartea, hots, erdigunetik Mendibile guneraino doana) agertzen dituen abantailen edo arazoen berrikuspen laburra egin dutela adierazi du. Izan ere, aipatutako azken tartean ehunka ikaslek metro gutxi batzuetara milaka eta milaka ibilgailuak pasatzea jasan behar dute. Alde horretatik, gai horrek herritarrak kezkatzen ditu, urduritasuna sortzen du eta, gainera, gero eta neurri handiagoan sortuko du. Gero eta etxebizitza gehiago eraikitzen dira Avanzadaren ingurunean, Avanzada errepideko zirkulazioa gero eta handiagoa da eta, alde

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


18

horretatik, Leioak azken urteetan izan dituen Gobernu Talde ezberdinek zein Aldundiak orain arte egin dituzten proposamenak ez dira joan bere ustez joan behar ziren ildotik. Pasabideen gaia ere agertu da: bata jada eraikitzen ari da eta beste bat aurreikusita dago. Batzordearen bileretan eta Udalaren osoko bilkuraren bileraren batean askotan esan dutenez, pasabideak ez ditu konpontzen ingurumen kutsadurako arazoa, ezta Avanzadak sortzen duen banaketa ere, jakina. Asko jota, Avanzadak banatzen dituen Leioako bi ertzen arteko komunikazio zehatza da, baina ez da irtenbiderik egokiena eta uste dute gehiago egin behar dela hori konpontzeko. Horregatik, Aldundiari eskatu nahi diote, komunikabide horren arduraduna den aldetik, Udalean, Batzordearen bileraren batean, lurperatzeko proposamen bat aurkezteko. Amaitzeko, proiektu korapilatsua eta garestia dela eta epe laburrean gauzatuko ez dela jakin badakitela adierazi du. Ez da egingarria, ezta bideragarria ere, eta ez dute horrela proposatu. Dena den, beraiek proposatu nahi dute, hitza daukan bakarra den aldetik, Udalak Aldundiari esatea bide bakarra Avanzada osorik lurperatzea dela eta ildo horretan lan egin behar dela; horren ondorioz, Aldundiari eskatu behar dio horrela jokatzeko. PSE-EEko José Manuel Toledo Cañamero jaunak honakoa adierazi du: Badago “Aspaldian esan nizuen” esateko tentazioa, nahi eta nahi ez horretan erortzen direla eta, aurretik jada egoera horretan egon denez, berriro ere esango du: “Udal honetako Alderdi Sozialistak orain dela hainbat urte esan zuen”. Avanzada txarto egin zela, diseinatu zen moduan diseinatu zela eta hainbat arazo sortzen dituela adierazi du. Alde horretatik, bere taldeak “jada esan genuen” nabarmentzeaz gain, poz-pozik dagoela esan du, eztabaida hori Udalaren osoko bilkuraren bileretan ez ezik, udalerrian ere badagoelako eta Batzar Nagusietan aztertuko delako. Dena den, irtenbiderako –edo behintzat, zati bateko irtenbiderako- bidean, jada pauso batzuk eman dira, beraiek esan zuten moduan, hori ondo ez zegoen eta. Hori esanda, egun horretan bi kontu ezberdin, sakon irakurriz gero gauza bera esaten dutenak, bozkatuko direla adierazi du. Izan ere, Alderdi Popularrak erabateko lurperatzea proposatu du eta Gobernu Taldeak aukera teknikoa proposatu edo aipatu du, teknikoki egin ezin bada, erabateko lurperatzea gauzatuko ez litzateke-eta. Beraz, gauza bera esaten dute, azken batean. Ministerioan eta Parlamentuan bezala, mezuak gora, mezuak behera, arratsalde entretenigarria izan dutela esan du. Azken beltzean, batzarkide bat Lanzaroten, oporretan dagoela, aurkitu dute, bere talde batzarkidearen eta Azpiegitura Batzordearen kideen jarrerarekin bat datorrena hartu nahi zutelako. Beraiek gaia aztertzeko aukera izan dute. Baina bi gauzak gauza bera esan nahi dutenean eta, hala ere, gauza bera esaten ez dutenean eta talde bakoitzak bere xehetasunei eusten dienean, bere taldeak zer egin dezakeen galdetu du. Denbora luzean eztabaidatu eta gero, bere udal taldeak Alderdi Popularraren mozioaren alde egingo du. Eta horren alde agertuko dira, nahiz eta beraiek esan dutena eta kanpainan esan zutena (Avanzada lurperatzea, tarteka egitea, beste azpiegitura batzuen garapenak faseetako baten baten estaldura baldintzatzea...) zehatz-mehatz esaten ez duen, alkate jaunak noizbait gogoratu duen bezala, Avanzada batean estaliko dela pentsatzea ezinezkoa baita, obraren burutzapenaren ikuspuntutik. Nolanahi ere, Alderdi Popularraren jarrera aurrera aterako ez dela uste dutenez, kasu zehatz honetan ibilbide luzeagoa daukan eta bere alderdiaren ohiko ohitura ondoen islatzen duen proposamenaren alde egingo dutela esan du, azken batean Gobernu Taldearen proposamenak gauza bera esan nahi duela kontuan hartuta; izan ere, teknikoki estal daitekeena estaliko da.

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


19

Amaitzeko, nolanahi ere, beti bezala gauza positiboekin geratuko dela esan du: udalean denbora luzea erabiltzen ari da kontu hori aztertzeko eta, Batzar Nagusietan taldeek erabakitzen dutenean, zer egingo duten eta nola egingo duten proposatuko da. Laburbilduz, aurrera egingo da mugaraino. EB-Bko Daniel Herrera Torrecilla jaunak honakoa adierazi du: Bere ustez, Avanzadaren gaiak udalbatzan ibilbide luzea izan duela esan du, nahiz eta orain kide direnak beharbada aurretik ez zeuden, baina bazeuden beren alderdiak. Uste du denek Avanzada lurperatzeko jarrera erakutsi eta, eskuinaldean daukan kokapenagatik, Leioak daukan zortasuna nolabait salatu dutela. Gune estrategikoa da eta askotan nolabait kalte egiten dieten gauzak jasan behar dituzte. Uste du kanpainan alderdi politiko guztiek Avanzada lurperatzeko asmoa garrantzitsua zela adierazi zutela nolabait. Arrazoiak asko dira, adibidez espazioa auzokoek erabil dezaten berreskuratzea, Leioako hirigunetik pasatzean zirkulazioak izan ditzakeen eraginak gutxitzea eta abar. Berak Avanzada lurperatzea beharrezkoa dela uste duela eta horren alde egiten jarraituko dutela esan du. Ez ditu arazoak konponduko, adibidez, Xabier Olabarrieta jaunak aipatu duen guneko zirkulazio bizia, bizia izaten jarraituko duela. Dena den, udalak garraio kolektiboekin bat datozen mugikortasun iraunkorreko planak hartzen doan neurrian, autoaren erabilera eta, horren ondorioz, zirkulazioaren eragina, murritz daitezke nolabait. Zirkulazioaren eragina Avanzadan ez ezik, udalerri osoan ere igartzen da. Beraz, uste du neurri horiek modu orokorragoan hausnartu behar direla. Avanzada lurperatzeari dagokionez, beraiek beti defendatu dutela, kanpainan aipatu dutela eta, beste gai batzuekin batera, hori babesten jarraituko dutela esan du. X kilometro-puntutik Y kilometro-puntura lurpera dadila esateari dagokionez, bera horrelakoak esatera ausartzen ez dela adierazi du, teknikaria ez delako. Uste du zenbait pertsonak ez dutela gomendatzen, segurtasun arrazoiengatik edo beste bide batzuekiko lotura arrazoiengatik, besteak beste. Baina, Gobernu Taldeko kideak diren aldetik, gai horren alde lan egiten jarraituko dute. Uste du gero Hirigintzako arduradunak hitz egingo duela, alde tekniko zehatz gehiagoren berri emateko. Berak Hirigintza Batzordean aipatu zuen aurreko egunean eta ildo horretan lan egiten jarraituko dute. Hala eta guztiz ere, ez du zehaztuko nondik nora egingo den lurperatzea, oso arriskutsua iruditzen baitzaio. Funtsezkoena lurperatzea da, baita une horretan Leioan eta beste leku batzuetan dagoen banakako garraioa erabili beharra murriztea dakarten neurri guztiak abiaraztea ere. Kontuan hartu behar da udalerritik pasatzen diren ibilgailuetako asko Getxora edo beste gune batzuetara doazela. Orduan, metroa edo beste garraiobide batzuk eraginkorrak diren eta jendea horiek erabiltzera ohitzen den neurrian, eragina txikiagoa izango da bai Avanzadan, bai Kandelazubietan, bai udalerriko beste leku batzuetan. EAJ-PNVko Jesús Bilbao Curiel jaunak honakoa adierazi du: Berak esango duena denek omen dakitela uste duela adierazi du, Hirigintza Batzordean beharbada modu landuagoan aipatu den zerbait da-eta. Hori guztia sortu da, Alderdi Popularrak mozio bat aurkeztu duelako, Hirigintza Batzordean jada aztertu zena. Berak proposatu zuen, hori aztertzeko datu edo material gehiago dagoenean, Udalaren osoko bilkuraren bilerara aurkeztea. Dena den, jarrera horren aurrean, Xabier Olabarrieta jaunak premiazko mozio gisa aurkeztu du gaia. Hasteko, berak pentsatu du ez zela premiazko kontua eta gauza bera pentsatzen jarraitzen du, bere taldeak gaiaren premiaren alde bozkatu duen arren. Dena den, uste du

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


20

gai oso garrantzitsua dela, nahiz eta askotan gauza garrantzitsuak premiazkoak ez diren eta alderantziz. Kasu horretan, bere ustez, Avanzada errepidearen gaia oso garrantzitsua da herriarentzat, Alderdi Popularraren proposamenean agertzen den eta beraiek ere arrazoi ezberdinengatik uste duten bezala. Hortaz, argi dago egoera garrantzitsua dela eta, horregatik, unera arte seriotasunez aztertu da. Hemendik aurrera ere, bai Gobernu Taldeak, baina gainerako alderdiek, seriotasunez hausnartu beharko dute. Egia esan, ez da damutzen eztabaida sortu izanaz, baina uste du ez dela une egokia eta atzeratu egin behar dela. Eta ez da damutzen, gauza interesgarri batzuk entzun direlako, jarraian aipatuko dituenak. Avanzada errepidearen historia oso luzea dela eta une zehatz batean Olabarrieta jaunak errepide xumea dela esan duela adierazi du. Ziur aski, xumea zen orain dela ehun urte, baina gerora beste aldi bat egon zen, Olabarrieta jaunak hain sakon aipatu ez duena eta berak deskribatu nahi duena, Olabarrieta jaunak emandako informazioa osatzeko asmoz. Horri dagokionez, une zehatz batean errepide xumea zela esan du, baina gero beste mota bateko bide bihurtu zela eta arriskutsua ere bazela. Berak bere gaztaroan, behintzat, arriskutsua zela gogoratzen du: herriaren alde batetik bestera pasatzen ziren eta hori kontu handiz egin behar zuten, oso arriskutsua zelako. Hortaz, norbaitek kontu hori seriotasunez aztertu zuen eta lurperatzean pentsatzen hasi zen. José Manuel Toledo jaunak esan duen bezala, lurperatze hori ez zen ondo egin, ziur aski egin ahal zena egin zen arren. Dena den, garai hartan aurrerapauso itzela izan zen, hirigintzari dagokionez, beti horrela jarduten baita: hau da, inoiz ez da lortzen helburuaren %100, baina aurrera egiten da pixkanaka-pixkanaka eta berak uste du horrela jokatu behar dela. Azken urteetan aurrerapausoak eman direla eta beharbada garrantzitsuena 2005eko abenduan emandakoa dela esan du: izan ere, hil horretan akordioa sinatu zen Foru Aldundiaren eta Leioako Udalaren artean; horren arabera, errepidearen goiko aldea Leioako Udalaren eskuetan zegoen eta aurrekontu-partida batzuk esleitu ziren, trafikoa arintzen, argiztapena hobetzen eta gauza gehiago egiten saiatzeko. Bestalde, pasabideen kontua dagoela adierazi du: elementu horiek eztabaidagarriak dira, baina zenbait pertsonari gustatzen zaizkie. Hala ere, gaia konpontzen ez badute ere, neurri osagarriak dira nolabait, ez baita berdina pasabideak izatea ala ez izatea. Aurretik aipatu den akordioari berriro helduta, bertan erakundeek adierazten zuten une horretatik aurrera lurperatzearen gaia aztertuko zutela, arazoak zehaztu eta arazo horietarako konponbidea bilatzeko asmoz. Egoera konpontzeko proposamenak une horretatik aurrera eta batera aurkez zitezkeen, mota horretako proposamenak elkarri emateko. Eta horretan ari dira. Horregatik, Olabarrieta jaunak mozio-proposamena aurkeztu zuenean, laster esku artean dokumentu batzuk izango zituztela esan zion, horien berri emango zutela. Hortik aurrera, gaia sakon aztertu ahal izango da eta Leioako herritarrei esan ahal izango zaie, bai Aldundia, bai Udala, zer egiten ari diren elkarlanean. Izan ere, leku horretan gauza daitekeen lurperatze motan lan egiten ari dira eta hori puntu oso garrantzitsua da, uste baitzuen azken batean (eta José Manuel Toledo jaunari begiratu dio) Xabier Olabarrieta jaunak bozkatutakoa bozkatuko zuela horrek ere. Baina beste kontu oso interesgarri bat aipatu du José Manuel Toledo jaunak: benetan egingo dena ikuspegi teknikotik egin ahal dena izango da. Xabier Olabarrieta jaunak ere esan du ezberdina, zaila edo, Zapaterok esan zuen bezala, luzea izango dela, baina, oker ez badago, zaila gabe, korapilatsua izango dela esan du Olabarrieta jaunak. Horregatik, ikuspegi teknikotik egin ahal dena egingo dela esan du; era berean, une horretan trafikoak herrian daukan eragina arintzen saiatuko da eta gai horretan bi kontu

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


21

hartu behar dira kontuan, Leioako biztanleen ikuspuntutik. Izan ere, ez da nahikoa bi kilometroko bulebarra, plaza itzela daukana, egongo dela esatea: trafiko horrekin zer egingo den pentsatu behar da, ibilgailu asko pasatzen baitira handik eta, errepidean obrak egin arren, ibilgailu horiek handik pasatzen jarraituko dute, segurtasun-neurri batzuk bermatu behar direla. Orduan, Leioako zein gune osoko mugikortasunarekin zer egin pentsatu behar dute. Gauzak horrela, ez du uste bileran aurkeztu dena horren premiazkoa denik, baina, beste aldetik, lurperatzean pentsatzen hasten denean, premiazkoa da nola burutuko den, zein lurperatze mota gauzatuko den eta abar aztertzea. Hirigintza Batzordearen bileran Alderdi Popularraren lana eskertu zuela eta orain ere eskertu nahi duela esan du. Hala eta guztiz ere, bere ustez, kontu horretan ez dago “ur errerik” edo alferrikako ahaleginik, bestela esateagatik. Gai garrantzitsua denez, egindako ekarpena eskertzen du, baita gainerako alderdiek egiten dituztenak ere. Horrez gain, Udalak egiten duen azterlan teknikoa zein Aldundiak egiten duena Batzordearen bileraren batean aurkeztuko dituzte, eta abenduan edo urtarrilean, ahal denean, kontua Udalaren osoko bilkuraren bileran aurkeztuko da, gauzak ondo eztabaidatu eta gero. Bitartean, beste mozio bat aurkeztu nahi dute, gaztelaniaz irakurriko duena. Hona hemen mozioaren testua: “El Ayuntamiento Pleno de Leioa renueva su compromiso para trabajar conjuntamente con la Excma. Diputación Foral de Bizkaia, institución competente por ser la titular de la carretera de la Avanzada, con el fin de consensuar una solución satisfactoria para el soterramiento o cubrición de la misma en el tramo que las posibilidades técnicas lo permitan.” PPko Xabier Olabarrieta Arnaiz jaunak honakoa adierazi du: Lehenik eta behin, Gobernu Taldeak aurkeztu duen testua aurkeztutako mozioaren alternatiboa den edo, bi testu ezberdin izanda, bereiz bozkatuko diren galdetu nahi duela esan du. EAJ-PNVko Eneko Arruebarrena Elizondo alkate jaunak honakoa adierazi du: Testua alternatiboa dela eta, horren ondorioz, bat nagusituko dela erantzun du. PPko Xabier Olabarrieta Arnaiz jaunak honakoa adierazi du: Alde horretatik, beraiek aurkeztu duten mozioaren alde agertzea proposatuko dutela esan du, beren ustez Aldundiari modu eraginkorragoan eskatzen baitio proiektua burutzeko betebeharra. Egia esan, ados daude mozio alternatiboak aurkeztu duen edukiarekin, positiboa deritzotela, eta ez lukete inolako arazorik izango horren alde agertzeko, horrek beraiek aurkeztu duten mozioa ez onestea ekarriko ez balu, jakina. Izan ere, beraiena osatuagoa dela iruditzen zaie. Alde horretatik, eta gogoeta batzuk egitearren, mozio alternatibo horretan ez da aipatzen zer lurperatu behar den, udalerrirako onena omen dena labur zehazten duela. Aurreko egoeraren analisia dela esan daiteke, baina mozioaren testuak erabateko lurperatzea egiteko estutzen du, nahiz eta erabateko lurperatze horri heltzeko modu ezberdinak dauden, jakina; gainera, non egin daitekeen eta zer egin daitekeen aztertu behar da, baina beraiek erabateko lurperatzea proposatu dute. Mozioa ez aurkezteko arrazoia omen ziren alde teknikoez hitz egiteko unea ez dela adierazi du. Eta orain ulertzen dute Udalaren osoko bilkurak borondate politikoa, noranzko zehatz batean aurrera egiteko dena, agertzeko unea dela.

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


22

Gogoeta tekniko asko daude, jakina, eta egin egin beharko dira. Beharrezkoa denean, denbora luzean eseri eta eztabaidatu beharko dira, baina ororen gainetik borondate politikoa egon behar da. Uste du horixe dela orain arte falta izan dena. Egia esan, pasabideak egiten ari dira eta, lurperatzearen aldeko borondate politikoa egon izan balitz, horietan gastatuko diren hiru edo lau milioi euro Avanzada estali edo lurperatzeko proiektu garrantzitsu horretarako aurrezki edo “diru-laguntza” gisa erabiliko ziratekeen. Hori dela-eta, Udalaren osoko bilkuraren bileran eta aurrekontuetan adierazi dute irtenbide batzuk zeudela, hala nola, lur azpiko pasabideak txukuntzeko diru-kopuru txikiagoa gastatzea, seguru eta ibiltzeko moduko bihurrarazita. Alde horretatik, saiakuntzak egin dira hiri askotan, lur azpiko pasabideak atseginak eta seguruak izan daitezen. Hau da, diru gutxiago gastatuz lur azpiko pasabide onak egiteko irtenbidea zegoen. Gainera, bi milioi euro edo diru-kopuru handia gastatu da, lurperatzearen aldeko benetako borondate politikoa egotekotan, epe ertain edo luzerako irtenbidea dena, pasabidea eraikitzea, alegia, egiteko. Horregatik, benetako borondate politikorik egon ez dela esan du: beste asmo batzuk daude eta, beren ustez, borondate politiko hori adierazteko unea zen. Alde teknikoei buruz labur hitz egiteari dagokionez, askotan obrak egiten hasten direnean, gaur egun dagoen eta gero eta handiagoa den zirkulazio handiarekin zer gertatuko den galdetu da. Alderdi Popularrak Batzar Nagusietan ere defendatu du Aldundiak orain dela hainbat urte proposatu zen bidea burutu behar duela: bide hori alternatiba izan liteke eta Avanzadako zirkulazioa arin lezake, Telleriako errepidearen obrak burutzen diren bitartean. Halaber, udalerrirako ona den, Avanzada errepidea nolabait arintzeko balio duen eta obrak berme hobeak izanda burutzeko aukera ematen duen proiektua egin beharko litzateke Telleriatik unibertsitateraino. Baina kontu hori ere geldirik dago. Laburbilduz, Aldundiak ez du gai horretan aurrera egin eta bere talde batzarkideak horixe nabarmendu nahi izan du. Beraz, irtenbideak egon badaude: badaude obren eragozpenak arintzeko irtenbide teknikoak. Baina oraindik asmo bat lortzeko borondate politikoa falta dela errepikatu du. Aldundiarekiko akordioaz hitz egin dela adierazi du. Bere garaian esan zuten, pasabideei zegokienez, Avanzadaren gainetik dauden guneetako tarte batzuen titulartasuna eskualdatzea ez zela nahikoa. Dena den, akordioa sinatu zenetik bi urte pasatu direla, denbora horretan zer egin den galdetu du. Avanzada lurperatzeari buruz ezer zehatzik aurkeztu den galdetu du. Egia esan, ez da aurrera egin. Ez da egon Aldundiak edo Gobernu Taldeak arazo horren gainean aurkeztutako azterlan zehatzik. Horri dagokionez, neurri handiagoan aurrera egin daitekeela uste dutela esan du, baina horretarako, borondate politikoa egon behar da. Horrexegatik uste dute beren mozioa beharrezkoa dela, gaiaren inguruan jarrera zehatza egon dadin. PSE-EEko José Manuel Toledo Cañamero jaunak honakoa adierazi du: Berarentzat garrantzitsuena hainbat urteren ondoren gaiaz hitz egitea dela nabarmendu nahi duela esan du. Espero daiteke egunen batean Avanzadaren erdiko tartea estaltzea. Bere ustez, bileran dagoen inork horri buruzko zalantzarik ez daukala adierazi du. Epearen kontua ezberdina da eta horri buruz eztabaidatu beharko da. Beharrizanak historikoak direla kontuan hartuta, gauza batek bestea ekarriko duela uste duela esan du. Gauzak horrela, aurreko zein atzeko tarteak eta gainerakoak lurperatzeko dauden aukerak eztabaidatuko dituzte berriro. Berarentzat, gaiaren garrantzia horretaz hitz egiteko aukera izatea dela esan du: pasabidea, azterlana... elementu guztiak eztabaidatzen ari dira. Pasabideari dagokionez, gogoratu du, oker ez badago, bere taldeak kontrako botoa eman ziola Aldundiaren akordio zehatz horri. Beste batzuek, aldiz, aldeko

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


23

botoa eman zuten edo abstenitu egin ziren. Baina bere taldeak kontrakoa eman zuen. Hala eta guztiz ere, ezin zaie pasabideei egotzi gauza guztien errua eta, gainera, zenbait auzokok neurri handian eskertuko dituzte. Nolanahi ere, alboko bideek bertan egoten jarraituko lukete. Garrantzitsuena denbora luzearen ondoren gaiari aurre egingo omen zaiola dela adierazi du. Ez daki azkar egingo zaion aurre ala ez, baina, edonola ere, aurre egingo zaio. Horrez gain, borondate politikotik edo talde guztien arteko adostasunetik harantzago, beharrizana sortu da, baita beren arteko eta, oker ez badago, auzokoen arteko iritzi egoera ere. Guztien artean udalean zein beste erakunde batzuetan gaiari nolabaiteko bizkortasuna emateko gai izatea espero du. EAJ-PNVko Jesús Bilbao Curiel jaunak honakoa adierazi du: Xabier Olabarrieta jaunari esan nahi dio, esan berri duenagatik eta esateko moduagatik, kontu tekniko horiek Udalaren osoko bilkuraren beste bilera batean aurkeztu nahi dituela. Eta zer egin den eta proiektu teknikoren bat dagoen galdetu da: baietz erantzun du eta, gainera, bi bertsio daude. Aurreko egunean Aldundiarekin bildu ziren eta proiektu osoa ala bertsio txikia nahi zuten galdetu zieten eta ez zituzten, ez bata, ez bestea, eskatu, gaia ezagutzen zutelako. Beraz, denbora emateko eskatu du. Horri dagokionez, aurreko legegintzaldian egin zela adierazi du, hau da, ez dutela beraiek zuzenean egin. Aurreko Hirigintza Batzordeak gaia aztertu zuen, zenbait gauza egin dira, karpeta fisikoa badago, baina gaiari buruzko erantzuna behar dute. Halaber, Aldundiak egin duena azaltzen duten planoak esku artean dauzkate eta udal arkitektoa harremanetan dago Aldundiko Ingeniaritza Sailarekin, xehetasun gehiagoren berri izateko. Horren ondorioz, gauza batzuk egin direla esan du. Xabier Olabarrieta jaunak galdetu du zergatik ez den bultzatzen Telleriara (La Tejera) doan errepidea eta, alde horretatik, beraiek uste dute hortik ezin dela beste errepide bat pasatu, hau da, Leioan ezin da beste Avanzada bat sortu. Beren ustez, errepide hori Arteatik joan behar da, baina ez Bolueraino. Dena den, Aldundiak beste modu batean egin du ibilbidea eta, gai tekniko horiengatik guztiengatik, lehenik eta behin Batzordearen bileretan eta gero, informazio gehiago dagoenean, hain zuzen ere, Udalaren osoko bilkuraren bileretan aztertu behar da. Pasabideetarako hiru edo lau milioi gastatu direla aipatu da, baina ez da egia: datuek adierazten dute bederatziehun mila euroko prezioa izan dutela. Amaitzeko, borondate politikorik ezaz hitz egiten denean, berak zer erantzun jakin gabe geratzen dela esan du. Izan ere, borondate politikorik ez daukala esaten badiote, ados dago: ez dauka eta kito. Ezin dio tesi horri erantzun; ez diote sinetsiko, baina argudio bezala, berez agortzen da, egunen batean Avanzada lurperatzen bada, gogoz kontra eta gogorik gabe egin dutela leporatuko baitiete. Eta hori ez da bidezkoa. EAJ-PNVko Eneko Arruebarrena Elizondo alkate jaunak honakoa adierazi du: Pazientzia izan behar dela esan du, filmetan bezala: epaileak ez daki nondik aterako zaion abokatu azkarra eta horrek pazientzia izateko eskatzen dio, esan behar duena amaitzen uzteko. Berak ere pazientzia handia daukala eta besteek berarekin ere izan behar dutela adierazi du. Premiaren zergatia azaltzen saiatuko dela esan du. Gainera, oso ondo etorri zaio Alderdi Popularrak premiazkoa den zerbaiti aurre egiteko mozioa aurkeztu izana. Egia esan, Udalak azkenean hartzen duen ebazpena ez da hutsala edo ez-kaltegarria izango. Alde horretatik, José Manuel Toledo Cañamero PSE-EEko bozeramaileari esan dio oker dagoela, deabruak hitzak jarri ahal ditu-eta beste baten ahotan. Gero, hitzak nork esaten dituen eta

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


24

pertsona horrek fede ona ala txarra duen kontuan hartuta, ebazpenaren edukia ez da berdina izango, nahiz eta beharbada gauza bera esan nahi duen. Eta bilera honetan aurkeztea premiazkoa zen, deabruak hitzak jarri ahal dituelako beste baten ahotan, norberak nahi bezala erabil daitezkeelako eta fede ona ala txarra jar daitekeelako. Premiazkoa dela esan du, gaur egun Leioako herritar askori faltsua den mezua helarazten zaielako. Baina Alderdi Popularra, Ezker Batua, Alderdi Sozialista eta Euzko Alderdi Jeltzalea ez dira horren errudunak, Batasuna baizik. Izan ere, lurperatzearen aldeko plataforma eratu du eta pertsonei eskatu zaie leihoetan kartelak jartzeko, herri osotik dei hori egiteko jarri diren kartelei, edo bestela esanda, Batasunaren estilo zehatzari jarraiki, jakina. Hau da, ez du betetzen herri jabariko eta herri erabilerako espazioak okupatzeari buruzko araudia, Batasunako herriko gizon handiek kartelak edonon ipini dituztela eta Udaltzaingoaren aurrez aurre jarri direla. Lurperatzearen aldeko plataformak udal ekipamenduak erabiltzeko egin duen eskaerak Leioa Abian zerrendako eta Leioako Udalean legez kanpo utzitako azken zerrendako buruak sinatu ditu. Hau da, pertsona horiek dira udalerrian udaleko alderdi guztien artean Avanzada osorik lurperatzeko hartutako akordioa bete ez dela zabaltzen ari direnak, beren karteletan adierazten duten bezala. Goiburuko horrek herritarren matxinada bultzatzen du, udaleko erakunde demokratikoek hartu duten akordioa gauza dadin. Kartelak itsatsi dira eta, horien bidez, pertsonei deitzen diete. Akordioak nola hartzen diren eta horietan zer esaten den kontuan hartuta, ondoren ondo ala txarto erabiliko dira. Horrexegatik zela premiazkoa eta horrexegatik bidea eman dela lurperatzeaz hitz egiteko esan du. Uste du garrantzitsua dela esaten dena hitzez hitz aztertzea, gero ebazpenen inguruan politika edo lokatza egiteko inork erabil ez dezan. Daniel Herrero jaunari begira, eta mintzeko asmorik gabe, batzuk nagusiak direla, beste batzuk gazteagoak –adibidez, Nekane eta Ainara- eta beste batzuk adin zehaztugabeetan daudela esan du. Gauzak horrela, ez daki nortzuek ikusi edo gogoratzen duten 70eko hamarkadaren amaierako eta 80ko hamarkadaren hasierako urteetako Avanzada. Berak gogoratzen du Matone etxeko lur azpiko pasabidetik pasatzen zela batzokirantz; horixe zen garai hartan zegoen lur azpiko pasabide bakarra eta bertan Ikea zinema-aretoaren ikuskizunen saila iragartzen zen. Bere taldeko guztiek gogoratzen dutela uste duela esan du. 70eko hamarkadaren amaierako eta 80ko hamarkadaren hasierako urteetako Avanzada hilkutxa hutsa zen, etengabe jendea hiltzen zela bertan. 1985ean, 1986an eta 1987an Avanzada zabaltzea gertaera historiko garrantzitsua izan zen; izan ere, gaur egun ezinezkoa da Leioa obra hori gabe ulertzea, udalerrirako erabateko etena ekarri zuela. Azkenean burutu zen Avanzada zabaltzeko proiektuak hasieran aurreikusi zenak baino asmo handiagoa zeukan, nahiz eta muga zeukan. Izan ere, politikan dena egin daitekeela esan ohi da, baina hori ez da egia: politikan teknikoki eta ekonomikoki jasan daitekeena baino ezin da egin. Uste du 1985ean, 1986an eta 1987an tiragomak erabiltzen zituztela, Euskalduna zubiaren gainean, herrialdeko zein herri administrazioetako egoera ekonomikoa txar-txarra zelako. Datu hori ez jakitea ebanjelioa Pontzio Pilatok eskuak garbitzen dituenetik aurrera irakurtzea bezalakoa da, ondo ulertzen ez dela. Hirigintzako obrak, hau da, herri lanak, behar dituzten denboran eta aurrekontuarekin egiten dira. Horren ondorioz, askotan berriro egin eta osatu behar dira, guztiz amaitu arte. Jainkoari edo Deabruari esker, zibilizazioak aurrera egiten du. 1999an Udalaren eta Aldundiaren arteko aurreakordio bat egon zen, lubakiko tarteak estaltzeko. Hori egia da. Argi geratu behar da ez zela egon Avanzada osoa lurperatzeko akordiorik, lubakiko tarteak estaltzeko aurreakordio bat baizik. Aurreproiektuak kostuak banatzen zituen eta Udalak garai hartan dirua jarri behar zuen, udal aurrekontuaren

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


25

barnean sar zitekeena, udalekoa ez zen obra batean laguntzeko. Handik gutxira, Mont Blanceko ezbeharra gertatu zen eta, horren ondorioz, Europako araudi osoa aldatu zen. Gauzak horrela, aurreproiektu hori zalantzan jarri zen eta azkenean eginezina zen, legez kontrakoa izateagatik. Aurreakordio horren ideiari jarraitzeko egin ziren hurrengo azterlanek Udalak obrari diruz lagundu ezin izatea zekarten, obra bera izugarri handitu baitzuten eta askoz diru gehiago behar baitzen, jakina. Amaitzeko, 2005ean sinatu zen hitzarmenaren esparruan hizpaketa batzuk bildu zirela esan du, alboko bideak udal titulartasunekoak izatea zekartenak, azpiegitura batzuk eta kostuen banaketa zehatza izanda. Bi administrazioek (Udala eta Aldundia) konpromisoa beren gain hartu behar zuten, Avanzadaren lubakiko tarteak integratzeko proiektua antolatzeko, lurperatzea luzatuko omen zuena. Avanzadan zenbait gauza egingo direla eta gauza horiek talde guztiek benetan nahi dutenarekin bat etorriko direla adierazi du. Erabateko lurperatzea aipatzen duen ebazpena hartzea arriskutsua izan daitekeela esan du, adierazpen horren inguruan ondoren egin daitekeen erabileraren arabera. Udalaren erabakia bada, gero esango da tranbia igaro daitekeela erabateko lurperatze horren gainetik, jada entzuten den bezala. Hala ere, jakina da teknikoki hori ezin dela egin, lurperatzeak pisu zehatz batzuk jasan beharko baititu, gauzatzea nahi badute, behintzat. Erabateko lurperatzeaz hitz egiten da, X tamainako lurperatzea egiteko, aurretik ziur aski iparraldeko bidea egin eta, hori amaitu arte, obra atzeratu beharko dela jakin arren. Erabateko lurperatzeaz hitz egiten da, gaur egun dauden loturekin (hala nola, Mendibile, Kandelazubieta eta Artazakoak) zer egin baloratu gabe. Loturekin zer gertatuko den galdetu du. Erabateko lurperatzeaz hitz egiten bada, lotura horiek maila ezberdinetan geratuko dira. Bere ustez, une horretan Udalak adierazpena egin behar duela eta, gainera, adierazpen hori bidezkoa, zehatza, asmo handikoa eta posibilista izatea ona dela esan du, aldi berean, asmo handikoa eta posibilista izanda, zehatza ere izan daitekeelako. Izan ere, beste udal batzuen adibidea daukate: hitzarmenak sinatzen ari dira, foru azpiegiturek beren udalerrietatik zeharkatzen dituzten guneetan holtzak jartzeko, holtz horietarako finantzaketa eskaintzen dela. Ezaguna da Aldundiak kontratatu duen ingeniaritza enpresa batek holtz horiek aztertzen dituela eta Aldundiak ez duela beren-beregi adierazi lubakiko tarteetako holtz horien konponbidea aztertzeko, Aldundiak ez baitu nahi lubakietan holtzak jartzea. Dena den, zenbait udalek, Avanzadak sortutako arazoen antzekoak dituztenek (adibidez A-8 herrian daukatenak), hitzarmenak sinatu dituzte Aldundiarekin, holtzak jartzeko. Horrez gain, Aldundiak azpiegitura horiek zati batean finantzatzea eskaini da. Udalerri horiek Leioa baino handiagoak dira, baina berak ez du horien gaineko daturik emango, taldeekin oso iraingarriak ez izateko. Jakin badaki talde batzuek beren udalerrietan Leioan egin dena, hau da, 300 m bakarrik lurperatzea, egiteko eskatu dutela. Izan ere, 300 metrotik gorako “X” lurperatzea egingo balitz, hori tuneltzat joko litzateke eta, kasu horretan, Europako araudi ospetsua bete beharko litzateke, gauzak askoz zailago bihurrarazita. Hortaz, zenbait udalek Leioak estalita daukana, hots, 300 metro baino ez, lurperatzeko eskatu dute; esate baterako, lurperatzeko egin diren proiektu batzuek, Basurtukoa kasu, Leioako lurperatzea bezalakoak agertzen dituzte, nahiz eta egunkarietan beste kopuru bat adierazi den, gaur egungo lurperatzeko proiektuak Leioako lurperatzearen berdina agertzen duela. Erabateko lurperatzeaz hitz egiteko, pertsona guztien borondate onaz fidatu behar dela adierazi du. Beraz, uste du zehatz eta zuhurragoa dela aukera teknikoek –eta ez ekonomikoek- baimentzen dituzten tarteak lurperatu edo estaltzeko irtenbide egokiaz hitz

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


26

egitea. Hala ere, ez da ahaztu behar politikan dena ezin dela egin, teknikoki eta ekonomikoki jasaten dena baizik. Eztabaidaren ondoren, lehenik eta behin PPk aurkeztu duen proposamena eta ondoren EAJ-PNV eta EB-Berdeak taldeek aurkeztutakoa bozkatu dira. Hona hemen bozketaren emaitza: PPren proposamenari buruzko bozketa: Aldeko bederatzi boto, PSE-EEko sei zinegotzienak eta PPko hiru zinegotzienak; eta kontrako hamabi boto, EAJ-PNVko hamar zinegotzienak eta EB-Berdeak taldeko bi zinegotziena. Horrenbestez, Udalaren osoko bilkurak gehiengoz erabaki du PPk Avanzada errepidea (BI 637) erabat lurperatzeari buruz aurkeztu duen premiazko mozioa ez onestea. EAJ-PNVren eta EB-Berdeak taldearen proposamenari buruzko bozketa: Aldeko hamabi boto, EAJ-PNVko hamar zinegotzienak eta EB-Berdeak taldeko bi zinegotzienak; eta bederatzi abstentzio, PSE-EEko sei zinegotzienak eta PPko hiru zinegotzienak.

OSOKO BILKURAREN ERABAKIA Udalaren osoko bilkurak gehiengoz erabaki du EAJ-PNV eta EB-Berdeak taldeek Avanzada errepideari buruz aurkeztu duten testu alternatiboaren proposamena onestea. 9.- ESKAERAK ETA GALDERAK. 1. eskaera: PSE-EEko José Manuel Toledo Cañamero jaunak honakoa adierazi du: Eskaera ez ezik, zenbait galdera ere ekarri dituela adierazi du, nahiz eta galderen erantzun batzuk izan. Hilaren 9an, Deia egunkariaren eskuinaldeko edizioan, Leioan Emakumeen kontrako Indarkeriaren aurkako Nazioarteko Eguna ospatuko zela iragartzeko artikuluaren eta publizitatearen arteko zerbait agertu zela esan du. Iragarkia ikusi zutenean, zalantza sortu zitzaien, egun berean beste komunikabide batzuetan ikusi ez zutelako. Zergatia galdetu zuten Batzordearen bileran eta faldoia barne hartzen zuen iragarki mota bat zela erantzun zieten, agentziaren eskaintza horretan, erreportaje txikia eta abar egiteko aukera ere ematen zela. Argi utzi nahi du beraiei ez zaiela txarto iruditzen udal jarduerei buruz publizitatea egitea; egia esan, uste du beharrezkoa dela eta zenbait jarduerak publizitate handiagoa egitea behar dutela. Baina harritu zituena komunikabide bakarrean argitaratzea izan zen. Artikuluaren edukia alde batera utzita eta faldoian arreta osoa jarrita, edozein komunikabidetan, bakarra izanda, argitaratu izana txarto irudituko zitzaiekeen. Izan ere, agerikoa omen da, Udalak publizitatea egiten duenean, komunikabideetan zabaltzea eta abar aintzat hartzen dituzten ohiko irizpideei jarraiki egitea. Dena den, batzuetan publizitate

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


27

berezia egiten da euskarazko komunikabideren batean, irizpide horri doi-doi jarraitu gabe, eredu jakinak kontuan hartzen dituena. Okerragoa iruditzen zaie, erreportajea eta faldoia sartzeaz gain, Deian, hau da, komunikabide bakarrean, argitaratzea, horrela irakurle mota batek baino ez duelako irakurtzen. Azken batean, Zinegotzigoak publizitate ordaindua egiten du nolabait, komunikabide zehatz bati ordaintzeko, jardueren diru-kopuru bat eman behar delako. Batzordearen bileran hori galdetu zela eta ondoren Arloko zinegotziari esan ziola esan du, bere taldea ados ez zegoela jakinarazita. Horri dagokionez, berak dagoeneko erantzuna jaso duela adierazi du. Nolanahi ere, berak eskaera aurkeztu nahi du: hemendik aurrera horrelakorik berriro ez gertatzeko eskatu nahi du eta “horrelakorik” hitzarekin zer esan nahi duen zehaztuko du jarraian. Bi gauza izango dira: bata Udalak bere jardueren publizitatea komunikabide bakarrean ez egitea eta askotan erabili diren irizpide horiek kontuan hartzea da; dena den, ez du horretan sakondu nahi; bestea, berriz, Zinegotzigoa tartean dagoela, arlo eta jarduera zehatz baten publirreportajearen formatua berriro ez erabiltzea da. Bere eskaera horixe zela esan du. Hala eta guztiz ere, zinegotziaren inguruan xehetasun pare bat egin nahi duela adierazi du, egokia iruditzen baitzaio: zinegotzia udalera heldu berri da eta hori ez da inola ere kritika pertsonala, ezta eduki politikoa daukana ere; alde metodologikoko kritika besterik ez da. Hau da, beraiek egin dena kritikatzen dute eta ez arloaren politika, edo oraindik ez, behintzat. Edonola ere, beraiek erantzunak eskatzera joan dira eta horregatik jo dute aurretik Arloko zinegotzi arduradunarengana, beren zalantzak agertzeko asmoz. EB-Bko Isabel García García andreak honakoa adierazi du: Lehenik eta behin, eskerrak eman nahi dizkio PSE-EEko bozeramaileari, Udalaren osoko bilkuraren bilera egin baino lehen, PSE-EEko talde osoari eta bereziki bozeramaileari kontua aurretik aipatzean erakutsi duen adeitasunagatik. Dena den, argi utzi nahi du genero-indarkeriaren aurkako astean zeudela eta komunikabideak proposamen berezi hori egin ziela zuzenean, hau da, beraiek ez zuten komunikabide bakarrean agertzea nahi. Eskaintza hori esan duten modukoa izan zen eta garrantzitsua zen, Deian argitaratzeaz gain, eranskina izan zelako. Horrek pentsarazi zion askoz leku gehiagotan banatuko zela, 15.000 irakurle egongo zirela eta doan banatuko zela balioztatuta. Eranskin hori egunkariaren barnean zegoen, baina egun zehatz batzuetan liburuxka bakarrik banatu zen; gainera, udaletxe, turismo bulego, kultur areto, EHUko kafetegi, ikastetxe, merkataritza gune eta abarretan banatuko zela esan zioten. Horren ondorioz, berak pentsatu zuen oso adierazgarria zela Udalak pertsona guztien iritzia, udalerriko emakumeek une horretan sentitzen zutena, hain zuzen, islatzea, baita Batzordearen bileran ezagutzera eman ziren ekintza osagarriak ere. Laburbilduz, esan nahi du ezin zitzaiola komunikabide zehatz baten hain proposamen osagarri erakargarriari pasatzen utzi. Eta ekintza zehatza izan dela eta Gizarte Ekintzak maiz erabiliko duen politika ez dela gaineratu du. Gai horri buruzko astea oso esanguratsua zela uste zuela eta, kalterik sortzen ez zuela kontuan hartuta, hori egitea egokia iruditu zitzaiola esan du. Nolanahi ere, Deia egunkariaren aparteko hedapen horrek horretara bultzatu zuela adierazi du. Amaitzeko, aurrekoa alde batera utzita, beren burua zoriondu behar dutela esan du, 300 gazte baino gehiago joan baitira gazteentzako antzerkiak ikustera. Uste du oso kopuru ona dela, adin oso garrantzitsua daukaten ikus-entzuleak baitira. Era berean, Batxilergoko 30 ikaslek horma-irudiak egiten parte hartu dute.

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


28

EAJ-PNVko Jesús Bilbao Curiel jaunak honakoa adierazi du: Alkateak Gobernu Taldearen jarrera zein den zehaztuko duela esan du. Bere taldearen ustez, gauza interesgarriak aipatu direla adierazi du. Berak isilik egotea pentsatu du, baina, berriro ere gai interesgarriak aipatu direnez, esku hartzea erabaki du. Gauza interesgarrietako bat komunikabide guztiak berdin tratatzen diren da eta baietz erantzun du. Dena den, bileran dauden komunikabide guztiak parentesi baten barnean sartu beharko lirateke, ea komunikabide guztiek ere kide guztiak berdin tratatzen dituzten. Berak ez daki denak berdin tratatzen diren, baina komunikabide guztiak berdin tratatu behar dira. Prentsaurrekoa egiten denean, telefonoz deitzen zaie eta guztiei informazio berdina ematen zaie. Baina zer gertatzen da kazetari batek besteek baino gehiago lan egin, ikertu eta zerbaiten atzean dabilenean? Datu bat galde dezake, nahiz eta besteek ez egin. Dena den, kazetari horrentzat egokia da eta galdetu egiten du. Informazio hori ukatuko zaion galdetu du. Kazetari batek “aizu, zertan dago hori?”, “zer gertatzen da kontu horrekin?”, “nola doa?” edo “zer gertatzen da bestearekin?”, besteak beste, galdetzen duenean, ezin zaio informazioa ukatu. Hala ere, gero zurrumurruek esaten dute komunikabide bateko kazetari bati beste kazetari bati baino informazio gehiago eman zaiola. Beraz, komunikabide guztiak berdin trata daitezke? José Manuel Toledo Cañamero jaunak esan duen bezala, komunikabide guztiak berdin tratatu behar dira eta gauzak argitaratu behar dira, betiere irizpide orokorrei eta irizpide linguistikoari helduta. Arazoaren garrantziari dagokionez, lanean dagoen enpresa batek gero banatuko den eta nolabaiteko publizitatea izango duen ale berezia egiten badu, Gobernu Taldeko inork horretan dirua gasta dezake? Izan ere, oraingo honetan gastua oso garestia izan da. Udalean behin baino gehiagotan gertatu da hori, ziur aski jaiei buruzko gaietan. Eta, egia esan, oso jarduera arrunta izan behar da, komunikabideek jai bereziei buruzko eranskinak ateratzen badituzte. Dena den, arruntena ez dela esan du eta horregatik ohartarazi zion PSOEko bozeramaileari. Bera ere harrituta zegoen eta, inoiz horrela jokatu bada, berak ez dauka horren berri. Nolanahi ere, José Manuel Toledo PSOEko bozeramaileari adierazi dio jakin badakiela udal honetan txarto iruditzen zaiona beste udal batzuetan ere txarto iruditu behar zaiola esango diola. Dena den, zenbait udaletan publirreportaje izugarriak egiten dira, eranskin batean orrialde erdia okupatzen ez dutenak: telebistan alkateak agertzen dira, pertsonei zebrabideak gurutzatzen laguntzen, parkeetan usoei tiritak jartzen... Hizpide daukaten arazoak zer-nolako garrantzia daukan aztertu behar dela nabarmendu du: normalean horrela jokatuko balitz, arazoa izango litzateke. Gobernu Taldeak, horren sustapenerako dirua gastatuta, egunero hori egingo balu, arazoa izango litzateke, baina egoera bestelakoa da. PSOEko bozeramaileak esan du komunikabide guztiak berdin tratatu behar direla. Horrekin ados dago eta, Isabel García Garcíak esan duen bezala, ez da Gobernu Taldearen asmoa beti horrela jokatzea. EB-Bko Daniel Herrera Torrecilla jaunak honakoa adierazi du: Berak uste du kritika eremu guztietan bidezkoa dela eta joko politikoaren zatia dela. Ez dira minduta sentitzen, egokitzat jotzen dutenean, beraiek ere egin beharko dutelako. Kazetarienganako tratamenduari buruz, argitu nahi du ados dagoela lehenengo zatiarekin, komunikabide guztiei Udalak sortzen duen informazioa eskuratzeko aukera eman behar baitzaie. Hori oinarrizkotzat jotzen du. Baina EAJ-PNVko bozeramaileak zenbait

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


29

komunikabidek lan handiagoa egiteari edo albistea lortzeko denbora luzeagoa emateari buruz esan duena alde batera utzita, uste du, berriro ere horrelako aukera sortzen bada, probetxu atera behar diotela. Adibidez, “El Correo” egunkariak antzeko ikuspegia daukan ingurumenari buruzko liburuxka argitaratu nahi badu, berari berdin zaio “El Correo”k edo “El Mundo”k argitaratzea. Izan ere, ezaugarri batzuk biltzen baditu, zabaldu egingo du eta, gainera, komunikabide hori irakurri ohi ez duten pertsonek jasoko dute. Amaitzeko, aukera hori erabat baztertu behar ez dela uste duela esan du. EAJ-PNVko Eneko Arruebarrena Elizondo alkate jaunak honakoa adierazi du: Ale berezi horien funtzionamendua zein den azalduko duela esan du. Udalak enpresa espezializatu bat dauka kontratatuta, legeari lotutako iragarkiak, adibidez, xehetasun azterlan baten onespena edo kontratazio publiko bat, besteak beste, komunikabideetara bidaltzeaz arduratzen dena, gehien saltzen diren bi egunkarietan argitaratu beharrari buruzko araudiari jarraiki. Sailek ere enpresa horretara jotzen dute, mota horretako akordioak argitaratzeko komunikabideetara bidali behar direnean. Eta enpresa horrek Udalera jotzen du, komunikabideen bitartekaria den aldetik (batez ere idatzizko prentsan), mota ezberdinetako ale bereziak argitaratzen dituztenean eta faldoiak, nolabaiteko informazioa edo dokumentazioa txertatzeko aukera eskaintzen dutenean. Oraingo honetan Isabel Garcíarengana jo zutela eta berak egitea erabaki zuela uste du. Kritika gisa onar daitekeela edo eztabaida daitekeela esan du. Horretarako fondo publikoak erabiltzearekin ados egon daiteke ala ez. Uste du ados dagoela edo ez dagoela esan daitekeela, baina gai garrantzitsuetan, indarkeria sexista, kasu, komenigarria da egitea; horretarako unea zen. Uste du horri buruz eztabaida daitekeela eta ados egon daiteke ala ez. Dena den, horrela, hau da, funtzionamendu enpresa baten bidez, kudeatzen diren azpiegiturei buruzko ale berezi horien funtzionamendua horixe da. Izan ere, ale berezi hori Deia egunkarian argitaratu eta astebetera edo bi astera, enpresa berak eskaintza egin zion berari, “El Correo” egunkariaren azpiegiturei buruzko ale berezi batean sartzeko. Kasu horretan, Leioako Udalak edo, hobeto esanda, alkateak ez egitea erabaki zuen; Portugaleteko alkateak, aldiz, egitea erabaki zuen eta, argazkia sartu ez ezik, lorpen handiak izan dituen urteaz hitz egiten duen erreportajea ere agertu ziren. Bere ustez, jarduera kritikagarria zela adierazi du. Berak ez daki, baina uste du kritikagarria izan daitekeela edo ez, edo moduaren eta lekuaren araberakoa izan daitekeela. Berriro esan du berak ez lukeela inoiz Mikel Cabieces kritikatuko, Portugaleteko ontasunei lotutako erakundeari buruzko publizitate bat argitaratzeko, “El Correo” egunkariaren ale berezi bat hautatu izanagatik. Izan ere, ale berezia “El Correo” egunkariak egiten du eta ez “El Mundo”k. Bere ustez, kritika horrelakoak egitea ona den ala ez izan daiteke, baina ez da hain garrantzitsua ale bereziak diren ala ez. Amaitzeko, egunkarietako ale berezien funtzionamenduari buruzko azalpen hutsa egin nahi izan duela adierazi du. 2. eskaera: PPko Arturo Aldecoa jaunak honakoa adierazi du: Berandu heldu izanagatik barkamena eskatu nahi duela esan du. Dena den, jakinarazi nahi du Batzar Nagusien bilera izugarria izan dela. Eskaera bat daukala esan du: Batzar Nagusietako bere taldeak Aldundiari eskatuko dio bertakoentzako aparkalekuei lotutako arazoei zein Leioa eremuko disuasio aparkalekuen balizko beharrizanei buruz daukan dokumentazioa emateko; era berean, alkate jaunari eta Udalari eskatuko die beren esku dagoen dokumentazioa Aldundira bidaltzeko.

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


30

Hala eta guztiz ere, eskaera horien arrazoia azalduko du, ez baitago ezer arrarorik hori eskatzeko orduan. Batzar Nagusien eguneko bilera luzea-luzea –berak gogoratzen dituen luzeenetako bat, behintzat- izan dela adierazi du. Eztabaidatu diren aztergaietako bat, azpiegitura publiko bat erabiliz Leioan etorkizunean balizko aparkalekua eraikitzeko aukera dela-eta, Alderdi Popularrak aurkeztu duen ekimena izan da. Baina hori ez da garrantzitsua: aurrera egin dezake ala ez; kasu honetan, ez du aurrera egin, baina ez da ezer gertatzen. Hala ere, harrituta geratu dira, beste talde batzuetako bozeramaileek esan dietenean, gainera, erabat sinetsita egonda, Leioan bertakoek aparkamendu arazorik ez zeukatela eta etorkizunean disuasio aparkalekuak beharko ez direla. Horren ondorioz, gaia ondo aztertu ez dela uste duela esan du eta, Aldundiak berraztertzea nahi dutenez, lehenengo pausoa dokumentazioa eskatzea da, gaia aztertzen hasteko mekanismoa abiarazteko asmoz. Alkate jaunari hori arraroa ez dela azaldu nahi dio. Dena den, horrela eskaera jasotzen duenean, zergatik jaso duen jakingo du. Garrantzitsua da Aldundiak eta batez ere talde batzarkideek udalerriko arazoak kontuan hartzea, aparkaleku, errepide eta azpiegituren beharrizanetarako etorkizuneko planei begira. Egun horretan batzuk bai, baina guztiak ezagutzen ez zituztela argi geratu denez, onena da etorkizunean dokumentazioa erabilgarri egotea. 1. galdera: PPko Xabier Olabarrieta Arnaiz jaunak honakoa adierazi du: Bi kontu aipatuko dituela esan du: lehenengoa irailean argitaratutako Leioako aldizkariaren 65. zenbakiari buruzkoa da; izan ere, 66. zenbakia azaroan agertu da eta, beraz, konturatu dira urrian ez zela aldizkaririk egon. Hori dela-eta, hil horretako aldizkariarekin zer gertatu den eta zergatik ez den argitaratu urrian udal aldizkaria jakin nahi dute. Hori da bere lehenengo galdera eta, gaur erantzutea badago, ondo iruditzen zaio, baina Batzordearen bilera batean erantzun behar bazaio, kasu horretan ere ados dago. Bigarren galdera banderei buruzkoa da: izan ere, aretoan lehen bi bandera (ikurrina eta Leioako bandera) zeuden eta orain bat baino ez dago, ikurrina, alegia. Hori dela-eta, Leioako banderarekin zer gertatu den jakin nahi dute, hau da, aretoan berriro jarriko den ala betiko desagertu den. EAJ-PNVko Eneko Arruebarrena Elizondo alkate jaunak honakoa adierazi du: Ziur aski, bi galderei erantzuteko gai izango dela esan du. Azken galderatik hasi nahi du eta uste du, beharbada presen edo gaiak oso azkar lantzearen ondorioz, kontua argi geratu ez dela. Uste du Barne Araubideko Batzordeak Leioako ezkutuari buruzko ebazpena hartu zuela, Arturo Aldecoa jaunaren proposamen baten ondorioz sortu zena. Txosten bat zen eta bera Leioako ezkutuaren eta banderaren azterlana egiteko ardura daukan Juanjo Gónzalez jaunarekin egon da, lanaren martxa jakin, haren azalpenak entzun eta abarretarako. Pertsona oso arduratsua da bere lanean eta hamaika azalpen eman dizkio bere lanaren inguruan. Berarekin izandako bileretako batean zutoihal bat zegoela esan zion, unera arte Alkatetzan eta batzar aretoan egon zena. Beraz, leku horietan zegoena ez zen bandera, zutoihala baizik; ikur horiek masta batean eskegita egoteko eginda daude. Hortaz, zerbait izatekotan, bandera izan beharko litzateke eta ez zutoihala. Hortaz, banderei buruzko gogoeta Barne Araubideko Batzordean dago. Uste du azkenean bandera baten ala bestearen aldeko erabakia hartuko dela eta guztien artean erabakiko dutela. Beharbada arinegia izan da, baina berak behin-behinean zutoihal hori gordetzeko eskatu du, dokumentu

LEIOA ELIZATEKO

UDALA

BIZKAIA


31

historikoa den aldetik. Agian egunen batean mota horretako elementuak erakusteko lekua izango dutela gaineratu du. Aldizkaria urrian ez argitaratzeari dagokionez, berak ez daki oso ondo zein motatako kontratua dagoen aldizkaria argitaratzeaz arduratzen den enpresarekin. Hala eta guztiz ere, uste du aldizkarien gutxieneko kopurua daukala urtean eta horixe dela enpresa horren konpromisoa. Alde horretatik, aurretik ere gertatu da uda inguruan edo udaren ondoren, Udalak eta Administrazioak, oro har, motelago lan egiten dutenez, albiste asko ez jasotzea. Azken batean, aldizkari horietan argitaratzen dena gauzatutako ekimenak dira; beharbada ez da egon material nahikoa, aldizkariaren zenbaki oso bat betetzeko eta horregatik atzeratu da. Hori azalpenetako bat izan daiteke. Jarraian, aurreko zenbait urtetan, zenbaki bakoitzean horri zegokion hila agertzen zela gogoratu du, baina gaur egun, zenbakia baino ez da jartzen, aurretik aipatu dituen arrazoiengatik. Gauzak horrela, kontratatutako gainerako zenbakiak gai ezberdinei (adibidez, jaiak, Euskaldunako kontzertua...) buruzko monografikoak argitaratzeko erabiltzen ziren. PPko Arturo Aldecoa jaunak honakoa adierazi du: Alkate jaunak begiak ireki dizkiola adierazi du. Berak ez zekien han zegoena zutoihala zela. Kontua da orain dela gutxi Lurralde Historikoko ikurrei buruzko foru araua aldatu dela eta, armarriak eta banderak ez ezik, zutoihalak ere ikurrak direla adierazi da. Orduan, mesedez eskatu nahi du Juanjo Gonzálezekin hitz egiteko eta, historikoa izanda, jada dagoen zutoihal hori legezko zutoihal bihur daitekeenez, horixe onesteko, foru arauaren aldaketak baimentzen duen bezala. Eta gaueko bederatziak eta laurden direnean, Alkatetza-Udalburutzak ekitaldia bukatutzat eman du, eta Idazkaritza honi dagokion akta egiteko agindu dio, adostutako eran onetsi dena. Hori guztia ziurtatu dut idazkaria naizen honek. O.E. ALKATEA IDAZKARIA,

UDALAREN OSOKO BILKURA · 2 2.- EUDELek EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIAREN KONTRA PROPOSATUTAKO...

Documents

Transcript of UDALAREN OSOKO BILKURA · 2 2.- EUDELek EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIAREN KONTRA PROPOSATUTAKO...