Heg

oaNaz

ioar

teko

lank

idet

za e

ta g

arap

enar

i bur

uzko

ikas

keta

inst

itutu

a

TXOSTENA 2010

kibid

Bilbao

Zubiria Etxea. UPV/EHULehendakari Agirre etorbidea, 81 • 48015 Bilbao

Tel.: 94 601 70 91 • Faxa: 94 601 70 40hegoa@ehu.es

Donostia-San Sebastián

Carlos Santamaría. UPV/EHUElhuyar Plaza 2 • 20018 Donostia-San Sebastián

Tel. 943 01 74 64 • Fax: 94 601 70 40hegoa@ehu.es

Vitoria-Gasteiz

Arabako Campus-eko Liburutegia • UPV/EHU138 kutxatila. • Nieves Cano, 33 • 01006 Vitoria-Gasteiz

Tel. • Faxa: 945 01 42 87hegoa@ehu.es

www.hegoa.ehu.es

3aurk

ibid

ea

Aurkezpena 5

Garapenerako prestakuntza, sentiberatze eta hezkuntza jarduerak 6

Ikerketa-jarduerak 12

Argitalpenak 16

Irakaskuntzarako eta ikerketarako baliabideak 20

Aholkularitzako eta gaikuntza teknikoko jarduerak 22

Sareetako parte-hartzea 26

Erakunde-organigrama 27

Ekonomia-txostena 28

Aurkibidea

aurk

ezpe

na

5

historikoari eutsita, hala ere. Apustu horrekin, ustedugu ikerketen, prestakuntzaren, garapenerako hez-kuntzako estrategien nahiz gure ekimenen, oro har,aberastasuna asko areagotuko dela.

Azkenik, prozesu horretan zehar, garrantzi handiaeman zaio antolakuntza-kultura definitzeari, Hegoa-ren nortasun kolektiboa indartzeko, erabakiak har -tzeko, kudeaketako, finantzetako, administraziokoeta komunikazioko prozesu eta prozedurak argitzeko,eta, horrez gain, gure konpromiso feministak aurreraegitea ahalbidetzeko, ez bakarrik kanpora begira, bai-zik eta baita Institutuaren barrualdera begira ere.

aurk

ezpe

na

Hegoa, 2010. urtean zehar, plangintza-prozesu handibatean murgildurik egon da, maila guztietan, hots,maila orokorrean, arloetan, genero-zuzentasunerakoantolakuntza-aldaketa batean. Gogoetarako eta ez-tabaidarako jarduera interesgarria izan da, eta harenamaierako emaitzan konbinatu dira, batetik, Institu-tua denaren askotarikotasunaren balioa, eta, bestetik,erakundearen helburu eta estrategiak zehazteko be-harra, gure nortasuna zein pentsamendu kritikoasortzeko dugun konpromisoa indar ditzaten. Horrezgain, antolakuntza-kultura koherente, eraginkor etagardena, geure buruari jarritako erronka eta helbu-ruei erantzuten diena, sendotzeko oinarriak zehaztudira.

Ildo horretan, Hegoak honela definitu du bere xedea:pentsamendu kritikoan oinarriturik, giza garapene-rako eta lankidetza eraldatzailerako esparru teoriko-ak, prozesuak eta hautabidezko estrategiak eratu,proposatu, nabarmendu eta aplikatzea. Hala, Hegoa-ren bi eremu historikoetan –giza garapenean eta lan-kidetza eraldatzailean– jarraitzeko asmoa dago, per -tsona eta herrien eskubide, askatasun eta gaitasunakindarrean iraunarazi eta sendotzeko dugun konpro-misoa irmoturik gogoeta-ekintzako prozesuak abianjarriz, era integralean eta progresiboan, oinarrizko etaaplikatutako ikerketatik hasi eta ondorio politiko etasozialeraino, gure eragina areagotzeko asmoarekinlotura izango dutenak.

Horrez gain, gizarte-mugimenduekin aliantza estra-tegikoak sortu eta sendotzea erabaki da, gaur eguneraldaketaren eragiletzat duten garrantzia oinarri,GGKEekin eta erakundeekin izandako harreman

Aurkezpena

jard

uera

k

66

2010-2011koan bigarrena izan da eskaeratan, aurre-tiko 157 izen-emate egon baitira. Azkenik, 21 lagunmatrikulatu ziren (14 emakume eta 7 gizon), EAEkoak(11), Espainiako Estatukoak (7) eta Latinoamerikakoaketa Europakoak (3) zirenak.

Garapena eta Nazioarteko LankidetzaMasterraXede nagusia ikasleei garapenerako nazioarteko lan-kidetzaren arloko prestakuntza profesionala emateada, zuzentasuna eta egiturazko pobreziaren aurkakoborroka, giza garapena eta iraunkortasuna funtsezkoerreferentziatzat harturik.

2009-2010eko masterrari dagokionez, nabarmendubehar da berak jaso zituela eskaera gehien UPV/EHU-ko masterren artean (224 eskaera). Horietatik, 24 la-gun matrikulatu ziren: 8 EAEtik zetozen; 7 EspainiakoEstatutik, 4 Latinoamerikatik, 1 Afrikatik, 1 Amerike-tako Estatu Batuetatik, eta 2 Europar Batasunetik.

2010-2011koan, atzera ere eskaera gehien jaso zuenmasterra izan zen UPV/EHUn (337 eskaera), eta 24 la-gun matrikulatu ziren (16 emakume eta 8 gizon),EAEkoak (10), Espainiako Estatukoak (8) eta Latinoa-merikakoak eta Europakoak (6).

Garapenerako prestakuntza eta hezkuntza jarduera irakaskuntza-mota baten baino gehiago-ren bidez gauzatzen da. Batetik, graduondoko ikastaro ofizialak –Europako Goi HezkuntzakoIkasketen (EGHI) formatura egokituta– eta UPV/EHUk eskaintzen dituen titulu propioak daude.Beste alde batetik, Hegoa Institutua osatzen dugun pertsonok graduondoko ikastaro ugaritanparte hartzen dugu (doktoretza, maisutza, espezializazioa eta diplomadunak), Espainiako, Eu-ropako eta Latinoamerikako hainbat unibertsitatetan. Azkenik, jarduera horren barruan hain-bat ikastaro, hitzaldi, tailer eta mintegi ere egiten dira. Halakoak Hegoak zuzenean antolatzenditu edo beste unibertsitate, GGKE, erakunde edo gizarte-mugimendu batzuek eskaturik ema-ten dira.

Garapenerako prestakuntza eta hezkuntza jarduerak

Hegoa Institutuak eskaintzen dituengraduondokoak

Hirugarrenez aurrera eraman dira 2009-2010 ikastur-te akademikoan Globalizazioa eta Garapena eta Ga-rapena eta Nazioarteko Lankidetza master ofizialak.Bestalde, 2010-2011 ikasturtean bi masterrak lauga-rrenez ematen ari dira, eta Garapenari buruzko Ikas-ketak deritzon doktoretza-programari jarraipenaeman zaio bigarrenez. Batean zein bestean, masterrekbadute oraindik atal komun bat, euskaraz ere ematendena, hura baita Hegoaren apustu instituzionala.

Graduondoko ikastaro ofizialak

Globalizazioa eta Garapena Masterra

Xede nagusia ikerkuntzaren arloko prestakuntzaematea da, eta batez ere globalizazioaren fenomeno-aren eta garapen-prozesuen arteko loturetan jartzendu arreta, giza garapenaren eta iraunkortasunarenikuspegitik.

2009-2010eko masterrean 94 pertsona aurrematri-kulatu ziren, eta horietatik 14 matrikulatu ziren.Pertsona horiek EAEtik (6), Espainiako Estatutik (5)eta Latinoamerikatik eta Europatik (1) zetozen. Mas-ter hori hirugarrena izan da UPV/EHUn, oro har, es-kaera gehien jaso dutenen artean, aurretiko XXizen-emate izan baititu.

77

Titulu Propioak

Garapenerako LankidetzarakoEstrategiak, Agenteak eta PolitikakOn-line MasterraOn-line master hau zortzigarrenez ematen ari da2010-2011ko ikasturtean, eta xedea da prestakuntzaeta gaikuntza etengabe eta jarraitua ematea garape-nerako lankidetzan lan egiten duten pertsonei,GGKEetan, erakunde publikoetan, administrazio zen-traletan nahiz eskualdeko eta tokiko administrazioe-tan lan eginda ere, gure lurraldean zein kanpoanaritzen direla. Horrez gain, gizarte-mugimenduetatikdatozen pertsonei prestakuntza emateko erronka erebadu, eragina izan dezaten, beraien ikuspegietatik,nazioarteko lankidetza-agendan.

Master honek 60 kreditu dauzka; horietatik, 51 atalteorikoari dagozkio, eta beste 9 kredituak amaierakotxosten bat eginez lortzen dira. Irakaskuntza-progra-ma 12 modulutan banandurik dago, eta ikasturteakademikoa 9 hilabetekoa da.

2010-2011ko ikasturtean 31 lagun matrikulatu zi-ren (25 emakume eta 6 gizon), EAEkoak (4), Espai-niako Estatukoak (13) eta Latinoamerikakoak etaEuropakoak (14).

Hegoak ematen dituen bestegraduondoko batzuk

Saharar errefuxiatuen kanpamenduetan, bigarren al-diz eman da Curso de Especialista en Cooperaciónal Desarrollo y Ayuda Humanitaria ikastaroa, AECI-Dek finantzatua, sahararren instituzioetako eta oina-rrizko erakundeetako pertsonal teknikoarentzakoikastaroa, hain zuzen ere. Programako moduluetanhauek aintzat hartzen dira: garapenaren kontzeptuz-ko esparrua; generoa; administrazioa eta kontabilita-tea, proiektuaren zikloaren kudeaketa, tokiko ekono-mia-garapena; ura; ingurumena; osasuna; eta gizalaguntzaren kudeaketa.

Hegoa Institutuak ematen duengainerako irakaskuntza

Feminismoak garapenerako agendan topaketa. Bil-bon egin zen 2010eko maiatzaren 27an eta 28an, Ge-neroa Garapenerako Hezkuntzan: Iparra-Hegoaeztabaidarako gaiak emakumeen agenda politiko-an proiektuaren barruan. Hegoak eta ACSUR-Las Se-goviasek elkarrekin antolatu zuten, Eusko Jaurlaritza-ko Garapen Lankidetzarako Zuzendaritzaren etaGarapenerako Nazioarteko Lankidetzako EspainiakoAgentziaren diru-laguntzarekin. Hona hemen ekital-diko guneetan parte hartu zuten txostengileak: Mar-cela Lagarde y de los Ríos, Magdalena León, SandraEzquerra, Carmen Álvarez Medrano, Irantzu MendiaAzkue, Elisabeth Vásquez Blasco, Silvia Carrizo Fer-nández, Begoña Zabala González, Ana Felicia TorresRedondo, Norma Enríquez Riascos eta Julieta Pare-des. Topaketan 200 pertsonak baino gehiagok partehartu zuten, eta gehienak emakumeak izan ziren.

Laguntzen al du garapena sustatzen merkataritzaliberalizatzeak? Europar Batasunaren eta Afrika,Karibe eta Ozeano Pazifikoko (AKP) herrialdeenarteko Elkartze Ekonomikorako Hitzarmenak(EPA): Bilakaera eta egungo egoera mintegia.Urriaren 22ko saioan Alessio Surianek (Paduako Uni-bertsitatea) parte hartu zuen; bigarren saioa azaroa-ren 26an izan zen, eta Anna Fernándezek (Katalunia-ko Setem) dinamizatu zuen. Partnership for changeproiektuaren hirugarren eta azken urtea izan da2010. urtea. Proiektu honetan, Europako beste lauGGKErekin batera (Erresuma Batuko RISC, Herbehere-etako CMO, eta Italiako ADP eta CESTAS), Europar Ba-tasunaren eta Afrikako, Karibeko eta Pazifikoko 76herrialderen artean dauden elkartze ekonomikorakohitzarmenen (EPA, ingelesezko siglen arabera) inpak-tua aztertu da.

Garapenerako Hezkuntza eta Hiritartasun Globalaikastaroa. Mundubildu II proiektuaren barruan (Eus-ko Jaurlaritzak eta AECIDek finantzatzen dute), Gara-penerako Hezkuntza eta Hiritartasun Globala on-lineikastaroa egin da. Prestakuntzazko jarduera da, hez-kuntzako hainbat agenterentzat: irakasle, hezitzaile,unibertsitateko irakasle eta GGKEentzat.

jard

uera

k

8

Masterra: Emakume eta Gizonen Berdintasunarengaineko I. on-line Masterra. Zuzenbide Fakultatea-Donostia. UPV/EHU. Irakasgaiak: Presupuestos públi-cos con enfoque de género; políticas familiares; Eco-nomía feminista.

Masterra: I Máster on line Género y Desarrollo. Bart-zelonako Unibertsitate Autonomoa (UAB). Irakasgaiak:Políticas Sociales para el Desarrollo de las Mujeres; Di-mensiones económicas, sociales y políticas del desarro-llo desde la perspectiva de género: Efectos de la globa-lización en los trabajos de las mujeres.

Magisterra: Género y Desarrollo. Nazioarteko Ikas-keten Complutense Institutua (ICEI-UCM). Irakasgaia:Las bases sociales del desarrollo.

Master ofiziala: Ikasketa Feministak eta Genero-koak. UPV/EHU. Irakasgaiak: Población y Reproduc-ción Social; Retos de la Globalización.

Unibertsitate-masterra: Integrazio Politikoa etaBatasun Ekonomikoa Europar Batasunean. EuskalHerriko Unibertsitatea. Irakasgaia: cooperación aldesarrollo en la UE.

Unibertsitate-masterra: Sociedad Democrática,Estado y Derecho. UPV/EHU: Natalgo FALen (Brasil)eman zen masterra. Irakasgaia: Desafios do desenvol-vimento e cooperaçao internacional desde uma pers-pectiva legal.

Unibertsitate arteko masterra: Gestión de la Coo-peración Internacional y de las ONG. FundaciónEuro árabe de Altos Estudios fundazioak antolatua(Granadako Unibertsitatea). Irakasgaia: Cooperaciónal desarrollo en el África al Sur del Sahara.

Masterra: Cooperación al Desarrollo. Irakasgaia:Educación para el Desarrollo. Castellóko UniversitatJaume I unibertsitatea.

Masterra: Gestión de proyectos de cooperaciónpara el desarrollo. Bartzelonako Unibertsitatea.

Unibertsitate-masterra: Desarrollo y CooperaciónInternacional. Granadako Unibertsitatea.

Transnazionalak, Eragileak… zein garapenetako-ak? Boliviako eta Guatemalako kasuen azterketamintegia. Hegoak era aktiboan parte hartu du2008az geroztik Guatemalarekin lankidetzan aritzekoeuskal estrategian, eta horren esparruaren barruanegin zen mintegia Bilbon irailaren 28tik urriaren 1erabitartean, unibertsitateak eta gizarte-mugimenduekeztabaida zezaten transnazionalek Latinoamerikanzer esku-hartze mota eta inpaktu dituzten, oso des-berdinak diren bi errealitate politiko kontuan hartuta,gaur egun Bolivian eta Guatemalan daudenak, hainzuzen ere. Jardunaldiok OMALekin (LatinoamerikakoMultinazionalen Behatokia) eta Paz con Dignidad el-kartearekin batera antolatu ziren.

Hegoa Institutuko irakasleek partehartutako beste unibertsitateirakaskuntza eta prestakuntza ikastarobatzuk

Masterra: Gobernantza eta Politika Ikasketak.UPV/EHUko Politika eta Administrazio Zientziak Saila.Irakasgaia: Empresas transnacionales, gobernanza yglobalización.

Masterra: Gestión de los recursos humanos y em-pleo. UPV/EHUko Lan Harremanen Unibertsitate Es-kola. Irakasgaia: Negociación Colectiva Transnacional.

Masterra: Enpresen Aholkularitza Juridikoa. Deus-tuko Unibertsitateko Zuzenbide Fakultatea. Bilbao.Irakasgaia: Deslocalizaciones.

Ikerkuntza-masterra: Relaciones Internacionales yEstudios Africanos (kalitate-aipamena). PolitikaZientziak eta Nazioarteko Harremanak Saila. Madril-go Unibertsitate Autonomoa.

Graduondoko diploma: Sociedades africanas ydesarrollo. Centre d’Estudis Africans(CEA) eta Pom-peu Fabra Unibertsitatea, Bartzelona.

Masterra: Gestión de Organizaciones de Coopera-ción para el Desarrollo e Intervención Socia. Ovie-doko Unibertsitatea.

9

Unibertsitate-masterra: Desarrollo Local: Gestiónde PYMES y Economía Social. Andaluziako Nazioar-teko Unibertsitatea.

Unibertsitate-masterra: Ciencias Sociales Aplica-das a la Atención Sociosanitaria. Universitat de lesIlles Balears unibertsitatea

Unibersitate-masterra: Cuidados de Salud: Agen-tes de salud comunitaria en contextos de desarro-llo. Cádizeko Unibertsitatea.

Unibertsitate-masterra: Políticas y Procesos deDesarrollo. Valentziako Unibertsitate Politeknikoa.

Espezialista-ikastaroa: Universitario en Coopera-ción Internacional para el Desarrollo. Extremadura-ko Unibertsitatea.

Los enfoques sobre desarrollo: de la moderniza-ción al desarrollo humano. Giza garapenerako lan-kidetza eta teknologietarako sarrera-ikastaroa. Mu-garik Gabeko Ingeniaritza (MGI). UPV/EHUko IIGET.Bilbao, 2010eko otsaila.

Marco conceptual del desarrollo y la cooperación/colaboración internacional para el desarrollo.Prestakuntza-programa La Colaboración Internacio-nal para el Desarrollo. 1. modulua. INCOMEX. Habana.2010eko apirila.

Bases conceptuales del Desarrollo Humano Local.MACEO enpresa. Holguín. Kuba. 2010eko apirila.

Introducción al desarrollo y la cooperación inter-nacional. Garapenerako Lankidetza eta Hezkuntzaikastaroa. Garapenerako Lankidetza Bulegoa. Bilbao,2010eko azaroa.

Lokalismoa, globalizazioa eta giza garapena. Glo-balizazio kapitalistatik kanpoko ikuspegi bat. Na-farroako Unibertsitate Publikoa. Udako Ikastaroak. X.Edizioa. Iruñea, 2010eko uztailaren 28a: Giza eskubi-deak, giza garapena eta hiritartasuna. Mundu baka-rra, begiratu askotarikoak.

Desarrollo, igualdad de géneros y derechos de lasmujeres: logros y aprendizajes a 15 años de Bei-jing. Mahai-ingurua. UIMPko Udako Ikastaroa, San-tander, 2010eko abuztuaren 9a.

Nazioarteko mintegia: La nueva arquitectura de lacooperación internacional al desarrollo. Desafíos yperspectivas desde la dimensión territorial. Medellín,2010eko irailaren 23a. Antioquiako Unibertsitatea.

Introducción a la cooperación al desarrollo. Gizar-te Langintzako Unibertsitate Eskola. Ikastaroa. Gas-teiz, 2010eko urriaren 5a.

Economía y desarrollo. Badajoz, ExtremadurakoUnibertsitatea. Curso especialista universitario enCooperación Internacional para el Desarrollo,2010eko urriaren 23a.

Hegoako irakasleek emandakohitzaldi eta tailerrak

Agenda del Buen Gobierno en la cooperación conÁfrica al Sur del Sáhara. Introducción a la realidadafricana: más allá de la cooperación ikastaroa. Ma-drilgo Unibertsitate Autonomoko Grupo de EstudiosAfricanos deritzonak antolatua (GEA/UAM). 2010ekomartxoa.

Desarrollo y Globalización. Introducción a la coope-ración ikastaroa. Elkarhezitzen proiektua antolatuaMondragon Unibertsitateko Goi Eskola Politeknikoan.2010eko martxoa.

Hitzaldia: Cooperación. Una experiencia para co-nocer otras realidades. 2010eko Kutxa Ikasgelakikastaroa. Donostia, 2010eko maiatza.

Retos y desafíos de las ONGD en un mundo globa-lizado eztabaida-saioaren dinamizazioa eta modera-zioa. Euskadiko GGKEen Koordinakundeak antolatua.Bilbao, 2010eko maiatza.

Hitzaldia: Europar Batasuneko Nazioarteko Elkar-tasunaren joera berriei buruzko analisi kritikoa.Nazioarteko elkarlanaren erronkak Erdialdeko Ameri-kan nazioarteko mintegia. Mugarik Gabek, CADek etaHEGOAk antolatua. Bilbao, 2010eko urria.

Txostena: ¿Lex mercatoria o derechos humanos? Lossistemas de control de las empresas transnaciona-les. Las empresas transnacionales en Centroamérica:

10

Responsabilidad Social Corporativa, derechos humanosy desarrollo biltzarra. San Salvador, 2010eko maiatza.

Txostena: Empresas transnacionales y relaciones La-borales. Las empresas transnacionales en Centroaméri-ca: Responsabilidad Social Corporativa, derechos hu-manos y desarrollo biltzarra. San Salvador, 2010ekomaiatza.

Txostena: Un nuevo Derecho Corporativo Transna-cional. El carácter feudal de los ordenamientos ju-rídicos globales. II Taller de sinergias ambientalesentre las aguas continentales y las marinas biltzarra.Buenos Aires, 2010eko martxoa.

Txostena: Las cláusulas sociales en los tratados deinversiones. Herriarte. Bartzelona, 2010eko otsaila.

Txostena: Más allá de la Responsabilidad SocialCorporativa: legislación vinculante para los críme-nes ambientales y económicos. Rovira i Virgilli Uni-bertsitatea, Tarragona. 2010eko otsaila.

Panela: Grupo de Trabajo sobre Conflictos, Des-arrollo y Cooperación Internacional. “Gizarte etaBerrikuntza XXI. mendean” Soziologia eta ZientziaPolitikoko VIII. Euskal Biltzarra, Bilbao, otsailaren10etik 12ra.

Panela: The role of regional and international actorsin the conflict resolution process in Africa and In-sights from the Horn of Africa, 7th Iberian Congressof African Studies biltzarrean, Lisboako Unibertsitatea.Lisboako unibertsitatea, irailaren 9tik 11ra.

Txostena: El nuevo constitucionalismo latinoameri-cano. Plurinacionalidad, pueblos indígenas y dere-chos humanos. Bartzelonako Unibertsitatea. Institutde Drets Humans eta Observatori DESC (Drets Econò-mics Socials i Culturals). Bartzelona. 2010eko otsaila.

Txostena: Derechos de las Transnacionales vs Dere-chos Humanos. Oviedoko Unibertsitatea. 2010ekourria.

Txostena: Empresas Transnacionales y AcuerdosMarco Internacionales. Perspectivas para AméricaLatina. Congreso Convergencia Sindical movimien-tos sociales e integración Latinoamericana. Gaztela-Mantxako Unibertsitatea. Toledo. 2010eko urria.

Informe pericial sobre las propuestas de controlnormativo de las empresas transnacionales. Na-zioarteko aditua Amicus Curiae gisa, Herrien Auzite-gi Iraunkorraren amaiera-ekitaldian. Herrien Auzite-gi Iraunkorraren eztabaida-saioa. Madril, 2010ekomaiatza.

Desarrollo y diversidad cultural: conceptos y me-didas del Sumak Kawsay. Cursos d’Estiu. Universitatd’Alacant. 2010eko uztaila.

O debate sobre a eficacia da axuda e as suas im-plicacions para a cooperación española ao desen-volvento. Universidade de Veran. Santiago (Galizia),2010eko uztaila.

Contraluces en la financiación internacional deldesarrollo. Valladolideko Unibertsitateko Hedapeneta Kultura Arloa. 2010eko urria.

La cooperación al desarrollo y la aportación de launiversidad. Extremadurako Unibertsitatea. 2010ekoazaroa.

Empleo y perspectiva de género. Jornadas sobreEmpleo y territorio jardunaldiak. Granadako Diputa-zioa. 2010eko otsaila.

Tiene sexo la economía. XIII Curso de primavera so-bre Economía, feminismo y crisis: diagnóstico y al-ternativas ikastaroa. La Lagunako Unibertsitatea etaInstituto Canario de Igualdad. 2010eko maiatza.

Mercado laboral, desigualdades de género y crisis.XIII Curso de primavera sobre Economía, feminismo ycrisis: diagnóstico y alternativas ikastaroa. La Lagu-nako Unibertsitatea eta Instituto Canario de Igual-dad. 2010eko maiatza.

Tiempo de crisis, tiempo de mujeres. III Jornadas depolitica local des de la igualtat jardunaldiak. Consellde Mallorca. 2010eko urria.

Las dimensiones de género en la crisis económica.Mugarik Gabeko Ekonomistak. 2010eko martxoa.

Ikastaroa: Hegoaldeko herrialdeen errealitatea. Se-temek antolatua. Garapenerako Hezkuntza modulua.Gasteiz, 2010eko otsaila.

jard

uera

k

11

Educación para el Desarrollo. Garapen Lankidetza-rako GKEen Koordinakundea. 2010eko urria.

Genero Perspektiba Garapenerako Lankidetzan I.Mugarik Gabe-Nafarroak antolatua. Nafarroako Uni-bertsitate Publikoa, 2010eko azaroa.

Leonekinen prestakuntza-ikastaroa. Globalizazioaeta Garapena. Bilbao. 2010eko urtarrila.

Iparralde-Hegoalde ikastaroa. Globalizazioa etaGrapena. Elizbarrutiko Misioak, Caritas eta Elizbarru-tiko Teologi eta Pastoral Institutua. Bilbao. 2010ekourria.

Ikastaroa: 17 Curso de introducción a la coopera-ción. La globalización económica. Mugarik GabekoIngeniaritza. Bilbao. 2010eko azaroa.

Ikastaroa: Beste mundu batzuk ezagutzea. Mundu-ko mapa berria. Durangaldeko Esperientzia Institu-tua. 2010eko urria.

Berariazko 8 ikastaro saharar errefuxiatuen kan-pamenduetan uilaietako langileentzat (emakumeak,gehienak), administrazio publikoko pertsonalari bu-ruzko legearen, informatikaren eta proiektu-kudea-ketaren inguruan. 2010eko urtarriletik abendura.

Empleo y perspectiva de género en Jornadas sobreEmpleo y territorio. Granadako Diputazioa. 2010ekootsaila.

Tiene sexo la economía. XIII Curso de primavera so-bre Economía, feminismo y crisis: diagnóstico y alter-nativas. La Lagunako Unibertsitatea eta Instituto Ca-nario de Igualdad. 2010eko maiatza.

Mercado laboral, desigualdades de género y crisis.XIII Curso de primavera sobre Economía, feminismo ycrisis: diagnóstico y alternativas. La Lagunako Uni-bertsitatea eta Instituto Canario de Igualdad.2010eko maiatza.

Tiempo de crisis, tiempo de mujeres. III Jornadas depolitica local des de la igualtat, Consell de Mallorca.2010eko urria.

Las dimensiones de género en la crisis económica.Mugarik Gabeko Ekonomistak. 2010eko martxoa.

Claves del poder de las multinacionales en las nue-vas realidades latinoamericanas: Bolivia, Guatema-la y Honduras. OMALek eta Paz con Dignidad izeneko-ak antolatua, Hegoaren laguntzarekin. UPV/EHUkoEsperientzia Gelak. Bilbao, 2010eko azaroaren 15etik18ra.

Desarrollo y cooperación internacional: enfoques,instrumentos y políticas. OSALDE. Bilbao, 2010ekomartxoa.

Desarrollo Humano local: una estrategia para lacooperación descentralizada. EUDEL/Euskal Fondoa.Prestakuntza-jardunaldia. Bilbao, 2010eko urtarrila-ren 14a.

Hitzaldia: Solidaridad creativa para una sociedadglobal más justa. Alacanteko Unibertsitatea. Lanki-detzari eta tokiko garapenari buruzko diplomarakoikastaroaren amaiera. 2010eko otsailaren 25a.

Del desarrollo económico al desarrollo humano.Mugarik Gabeko Ingeniaritza. Introducción a la Coo-peración ikastaroa. Bilbao, 2010eko otsailaren 26a.

Hitzaldia: Solidaridad y globalización: qué coope-ración al desarrollo para una sociedad global másjusta. Elkar Ekintza Bilbao, 2010eko maiatzaren 12a.

El desarrollo humano local y la economía solida-ria. HUHEZI, Eskoriatza, 2010eko maiatzaren 13a.

Desarrollo local en contextos multiculturales y surelación con el sistema de consejos de desarrolloguatemaltecos y el papel de la cooperación inter-nacional. Tokiko eta landa-eremuko garapenerakoprestakuntza-jardunaldia. Guatemala, 2010eko uztai-laren 19a.

Las exigencias del nuevo escenario del desarrollo:incertidumbre y cambios profundos. Capacidadespersonales y colectivas. Fondo Andaluz de Munici-pios para la Solidaridad Internacional (FAMSI), Jaén,2010eko azaroaren 4a.

Nuevas Visiones del Desarrollo: Desarrollo Humano.Mugarik Gabeko Ingeniaritza. Introducción a la Coope-ración ikastaroa. Bilbao, 2010eko azaroaren 19a.

12iker

keta

k

zial eta solidariozko modu berriek dituzten ahalme-nak eta potentzialtasunak aztertzen dira.

Ikerketa-taldea: Alfonso Dubois, Luis Guridi, YolandaJubeto, Eduardo Bidaurratzaga, Jokin Alberdi, UnaiVillaba, Gloria Guzman, Yenifer García, Alicia Lópezde Munain, Marisa Lamas, Carlos Puig, Michel Sabal-za, Maite Fernández-Villa, Gonzalo Fernández.

Gatazkak, garapena eta bakea

Ildo honen edukiek gatazkaren, bakearen eta segur-tasunaren, batetik, eta garapenaren, bestetik, artekolotura teoriko eta praktikoa barne hartzen dute.

Zehatzago esanda, aurten “gerrako eta ingurumene-ko gatazken alderdi psikosozial, komunitario eta ge-nerozkoaren gaineko ikerketa: giza eskubideak, na-zioarteko laguntza, eta bakearen eraikuntza” deritzonproiektua bukatu da. Era berean, harremanak estutudira Núcleo de Estudios de Paz (Coimbrako Unibertsi-tatea) eta Grupo de Estudios Africanos (MadrilgoUnibertsitate Autonomoa) direlakoekin.

Ildorako asmoa da bai ikerketarako bai prestakuntza-rako eremutzat sendotzea, eta, horretarako, helburujakin batzuk ezarri dira: egiten ari diren bi tesiak las-ter amaituta edukitzea eta beste batzuk abian jar daite-zen sustatzea, arloko ikertzaileak prestatzen laguntzealdera; erreferentziazko argitalpenak ge hitzea, batezere kanpo-ebaluatzaileak dituzten aldizkarietan, deial-di berrietan funtsak eta bekak lor tzeko aukerak ho-rrela emendatuta; NEParekin, GEArekin zein beste

Hegoaren plan estrategikoari jarraituz, ikerketako 5 ildo eta talde iraunkor ezarri dira.

Honako hauek dira: Tokiko Giza Garapena; Gatazkak, Bakea eta Giza Eskubideak; Lanki-

detza Politiken Analisia; Gizarte Mugimenduak; Transnazionalak eta Garapena. Era be-

rean, bi ildo berri sortzeko –ekologia eta feminismoa– beharra agertu da, 2011-2014

aldian garatuko direnak. 2010ean abian izan diren 5 ildoen helburuen eta oinarrizko

egituraren berri emango dugu laburki.

Ikerketa taldeak

Ikerketa ildoa: Tokiko giza garapena2010. urtean ildo honen lanari dagozkion zenbait eki-men egin dira. Aipagarrienetakoa ART programarenbarruko jarduera guztiak gauzatu izana da, minte-giak, argitalpenak eta webgunea elikatzea, funtsean.

Lerro honi atxikitako ikerketako beste bat izan daeuskal lankidetzaren bilakaeraren 10 urteei buruzkoazterlana, lau herrialde aintzat harturik (Peru, Guate-mala, Ekuador eta Sahara), haiek direlarik euskal lan-kidetzak (Eusko Jaurlaritza eta hiru foru-aldundiak)lehentasuna emanikoak.

2010. urtean taxutu zen plangintza estrategiko oro-korraren barruan, ildo honetarako lau urteko lan-ho-rizontea ezarri da, eta oinarrian Tokiko Giza Garape-naren (TGG) ikuspuntua edukiz hornitzeko bidetikjarraituko da, hau da, giza garapen iraunkorrarenedukiak tokiko esparruan aplikatzen, nagusi den ere-du globalizatzailearen aurrean bestelako erantzunbatzuk proposatu ahal izateko eta prozesu zehatzakbideratu ahal izateko.

Batetik, esparru teoriko bat zehazten ari da, analisi-kategoriak proposatzeko, haiekin Tokiko Giza Garape-na aztertzeko; esan nahi baita, TGG osatzen dutenprozesuak barne hartzen dituen prozesu bat zehaztenari dela. Bigarren ikerketa-eremu bat TGGaren helbu-ruak erdiesteko, ekonomia-antolaketaren aldetik la-gungarriak izan daitezkeen aukerak aztertzekoa da.Bereziki, TGGaren eraikuntzari begira, ekonomia so-

Ikerketa jarduerak

13

herrialde batzuetako zenbait ikerketa-zentrorekin ba-tera ikerketa-proiektuak egiteko aukera aztertzea,EADIren esparruan ezarririko harremanak erabiliz,esaterako; azkenik, Gatazkei, Bakeari eta Garapenariburuzko Mintegi Iraunkorra ezartzea, prestakuntzara-ko eta eztabaidarako gune gisa, irekia gure ingurukoikertzaileentzat.

Honako hauek daude ildo honetan lan egiten duenUPV/EHUk onartutako lan-taldean: Karlos Pérez deArmiño (IN), Irantzu Mendia Azkue, Iker Zirion, MaríaLópez Belloso. Ikerketa-ildoaren barruko zenbaitproiektutan parte hartzen dutenak: Carlos Martín Be-ristain, Gloria Guzmán Orellana.

Lankidetza politiken analisiaEusko Jaurlaritzak onartuta, ildo honetan lan egitenduen ikerketa-taldeak lankidetza politika publikotzathartzen duen ikuspuntu bat du abiapuntutzat; hainzuzen ere, gutxi ikertu den alderdi bat da hori. Saiobat da proiektu eta programa zehatzak kontuan har-tuz egiten den azterketa ohikoena gainditzeko, etaestrategien analisia lankidetzari loturiko hainbatikuspegitatik egiteko, horien artean garapenerako fi-nantzaketa, GGKEak, genero-ikuspegia edo iraunkor-tasuna daudelarik.

Lana hasi zen kezka sortu zuelako gure inguruan(EAE) lankidetza deszentralizatuko politikei buruzegindako funtsezko azterketen urritasunak, eta, ge-roago, lankidetzako beste arlo eta eremu batzuetarahedatuz joan da. Lan horrek, 2010. urtean, euskal lan-kidetza deszentralizatuaren 20 urteren analisiari hel-du dio, batik bat, bai eta autonomia-erkidegoen lan-kidetzaren konparaziozko analisiari ere. Horrenondorioz, zenbait txosten aurkeztu dira eta ikerketa-ren aurrerapen batzuk argitaratu dira, dagoenekotxosten honetan jasotakoak.

Ondorengoak daude taldean: Koldo Unceta (IN), Ira -txe Amiano, Jorge Gutiérrez, Irati Labaien, EduardoMalagón, María José Martínez, Michel Sabalza, UnaiVillena eta Idoye Zabala.

Transnazionalak eta garapena

Ildo hau sendotzeko aldian dago orain, eta multina-zionalei, inpaktuei eta garapenari loturiko arloakikertzekoa da. Beste ikerketa-zentro eta gizarte-mu-gimendu batzuekiko harremana funtsezkoa izan daikerketen eremua zabaltzeko, Latinoamerikan batikbat. Multinazionalen behatokia (OMAL) eta Enlazan-do Alternativas deritzon sarea nabarmentzen dira.

2010. urtean, aurrera egin zen euskal sindikalismoa-ren jarduera transnazionalari buruzko ikerketa bate-an. Ikerketa horren abiapuntuko hipotesia da, EuskalAutonomia Erkidegoko lan-harremanen orekarako,beharrezkoa dela harreman horien eremu globalaegokitzea eta berriz zehaztea. Ikerketa-proiektuarenxedea da arauetarako proposamenak nahiz arlo sozialeta sindikalean esku hartzeko nazioarteko ekimenaktaxutzea EAEko sindikatuentzat, Latinoamerikari da-gokionez; zehazki, Nikaraguari, Boliviari eta Kolon-biari dagokienez. Hiru errealitate desberdin horiek,hain zuzen ere, badituzte lotura sozial, sindikal etainstituzional handiak, nazioarteko elkartasunaren etagarapenerako lankidetzaren aldetik, gure herriarekin.

Nabarmendu behar da, halaber, Herrien AuzitegiIraunkorrak (HAI) Madrilen 2010ean egin zuen saioanparte hartu izana: “Europar Batasuna eta enpresatransnazionalak Latinoamerikan: politika, tresna etaeragile konplizeak herrien eskubideak urratzen”. Guz-tira, 27 multinazional epaitu zituzten, eta auzitegiakoinarrizko eskubideen etengabeko urraketak egiaztatuzituen, permisibitatea, legezkotasunik eza eta zigorga-betasuna nagusi ziren erregimen batean, multinazionalhorien jokabideari zegokionez. Iker keta-taldeak salake-tan eta arautzeko proposamenetan parte hartu zuen.

Ikerketa taldea: Mikel de La Fuente Lavin (IN), JuanHernández Zubizarreta, Koldo Irurzun, María Luz dela Cal, Andrea de Vicente.

Gizarte mugimenduak

Ildo hau sendotzeko aldian dago, eta haren abiapun-tua da, egungo testuinguruan, gizarte-mugimenduakgizartearen eraldaketarako eta giza garapenerako

14

subjektu estrategikoak direla, hiru zentzutan: lehenik,prozesu demokratikoak indartzeko duten garrantzia-gatik (erakunde horietan biltzen da, gaur egun, parte-hartze sozial aktiboena, horixe delarik ordezkaritzazkoesparruak gainditu nahi duen demokrazia orok bete be-harreko betekizun bat); bigarrenik, era sistemikoan etaepe luzera zehazturiko indar-ideiak, proposamenaketa aldaketarako hautabideak izateagatik; hirugarre-nik, aliantzak eratzeko duten gaitasunagatik, tokikoeta herrialdeko eremuetan ez ezik, eskualdekoan etaglobalean ere bai, eta horrek nazioarteko eragileenizaera –gero eta onartuagoa, gainera– ematen die.

Horregatik, ikerketa-ildo horren helburua da gizarte-mugimenduak nahiz haiekin batera sakonago ikertzea:haien askotarikotasuna; analisiak egiteko, ekiteko etamobilizatzeko gaitasuna; eragile horien bidez gizarteaneta politikan eragina izateko estrategiak bilatzea; lanki-detzarako bestelako aukerak eratzen dituzten modua;nazioartean sortzen dituzten aliantzak eta sareak, etaabar.

2010. urtean, abiatzeko, ikerketa-proiektu bat taxutuzen eta ikerketa-talde bat eratu zen. Hain zuzen ere,talde hori irakasle eta ikertzaileekin, Hegoako hainbatarlotako pertsonekin eta gizarte-mugimenduetakopertsona batzuekin eratu zen, Lankidetzarako AgendaAlternatibo bat atontzen aurrera egiteko, agenda ho-rretan gizarte-mugimendu emantzipatzaileek era ak-tiboan parte har dezaten.

Ikerketa-taldea: Yolanda Jubeto eta Juan Hernández(IN), Pedro Ibarra Güell, Zesar Martínez, Unai Villalba,Itziar Hernández, Sarah de Roure, Janaina Strunzak,Adalberto García, Pilar Jurado, Beatriz Casado, Amaiadel Río, Marisa Sanz, Almudena Sainz, Iker Zirion,Iván Molina, Gonzalo Fernández.

Doktoretza Tesiak

Defendaturiko doktoretza tesiak

Rodrigo MOGROVIEJO: Motivaciones, fundamentos eimpacto de la cooperación internacional dirigida alsector educativo en Bolivia, y su relación en la luchacontra la pobreza. Zuzendaria: Karlos Pérez de Armiño.

Matrikulaturiko doktoretza tesiak

Paulina Constanza CELIS MAAG: Sistemas electoralesy desarrollo humano, análisis de Europa y AméricaLatina. Zuzendaria: Imanol Zubero.

Daniel FREIHERR VON FREYBERG: Las ONGD en Boli-via: factores exógenos que condicionan su desarro-llo. Zuzendaria: Xabier Aierdi.

Adriana RODRIGUEZ SALAZAR: El sumak kawsay obuen vivir como alternativa del posdesarrollo, desde lacosmovisión de los pueblos ancestrales andinos. Análi-sis del concepto y estudio de aplicación práctica casosde Ecuador y Bolivia. Zuzendaria: Koldo Unceta.

Sayda Magaly ARRAYÁN BONETT: La mujer en losprocesos de desarrollo local participativo en Centro-américa: Análisis desde los proyectos de cooperaciónal desarrollo financiados por el país vasco en nicara-gua, Guatemala y el Salvador. Zuzendaria: MertxeLarrañaga.

Ikerketa sareak

Urte honetan, Hegoak Estatuko eta nazioarteko hain-bat ikerketa saretan parte hartzen jarraitu du. Coim-brako Unibertsitateko Estudios de Paz (NEP) taldeare-kin eta Madrilgo Unibertsitate Autonomoko IkasketaAfrikarren Taldearekin (GEA) batera, giza segurtasuna,bakea eta gatazkak aztertzen dituen ikerketa sare ba-tean parte hartzen ari da Hegoa. Sare horrek EuskoJaurlaritzaren babesa jaso du, hasieran, 2006an, eta,geroago, etenik gabe, 2008tik.

Era berean, Bakearen aldeko Ikerkuntzaren EspainiakoElkartean (AIPAZ) ere hartzen du parte Hegoak. Elkar-

iker

keta

k

15

te hori 1997an sortu zen, bakea eta gatazkak jakin -tza-arlo anitzeko ikuspegitik aztertzeko asmoz. AIPA-Zen batzarra 2010eko urriaren 7an eta 8an egin zenMadrilen, Gai zahar eta berriak bakearen aldeko iker-kuntzan gaiaren inguruan hausnartzeko.

Nazioarteko batzorde etaordezkaritzetako parte hartzea

Europako Ekonomia eta Gizarte Lantaldea. Enple-guei, Gizarte Gaiei eta Herritarrei buruzko Atal Espe-zializatua. SOC350 irizpena. Emakumeen eta gizonenarteko berdintasunerako lan-planaren gaineko tarte-ko txostena. Mª José Martínez. Data: 2009/06/01 -2010/03/17.

Alianza latinoamericana de Estudios críticos so-bre Desarrollo. Batzorde Antolatzaileko kidea: Kol-do Unceta.

Sociedad de Economía Mundial. Zuzendaritza Ba -tzordeko kidea: Koldo Unceta.

Universitat de les Illes Balears unibertsitateko Coope-ració al Desenvolupament i Solidaritat bildumakoZuzendaritza Batzordeko kidea. Koldo Unceta.

Revista de Economía Mundial aldizkariko ArgitalpenBatzordeko eta Erredakzio Batzordeko kidea. KoldoUnceta.

Revista Iberoamericana de Estudios de Desarrollo al-dizkariko Argitalpen Batzordeko kidea. Koldo Unceta.

16argi

talp

enak

Liburuak, lan koadernoak

ALBERDI, JOKIN: El futuro de la cooperación autonó-mica al desarrollo. Estudio del marco jurídico políticode la cooperación pública vasca. Herri ArdularitzarenEuskal Erakundea (HAEE), (2010) 1.-306. or.

BIDAURRATZAGA, EDUARDO: Integrazio ekonomiko-rako ekimenak: garapenerako tresnak?, in Ekonomiaglobala: gizarte globalerako oinarri berriak (liburua;editorea, Mikel Zurbano). Udako Euskal Unibertsita-tea, Bilbao, 2010. Or.: 229-262.

DUBOIS, ALFONSO: Globalizazioren dimentsio sozia-la. Kapitulua. Or.: 263-298, in Zurbano, Mikel: Ekono-mia globala. Gizarte globalerako oinarri berriak (libu-rua), Bilbao. Argitaldaria: Udako Euskal Uni bertsitatea.

ELIZONDO, LUIS: Microempresas en el Sáhara: refu-gio y desarrollo, Hegoa 2010.

FERNÁNDEZ-VILLA, MAITE: Cooperación al desarrolloy ayuda humanitaria en el Sáhara: capacitación téc-nica para el desarrollo en el refugio. Hegoa 2010.

HERNANDEZ ZUBIZARRETA, JUAN: La armadura delcapitalismo (Alejandro Teitelbaum). Liburuaren hitzau-rrea. Icaria Editorial, 11.-15. or.

HERNÁNDEZ ZUBIZARRETA, JUAN: La feudalizacióndel Derecho Corporativo transnacional. La nueva LexMercatoria en Bolivia, in Las multinacionales en Bo-livia. De la desnacionalización al proceso de cambio(liburua). Liburu-kapitulua: Hasierako orrialdea: 37Amaierako orrialdea: 64. Argitaratze-tokia: Cocha-bamba. Bolivia. Argitaldaria: Centro de Documenta-ción e Investigaciones de Bolivia. Argitaratze-urtea:2010. Icaria aldizkarian ere argitaraturiko kapitulua,43.-74. orrialdeak, Bartzelona 2010.

JUBETO RUIZ, YOLANDA eta ARRESKURRINAGA,EFRÉN: Garapen bideko ekonomiak. Liburuko kapitu-lua: Ekonomia globala: gizarte globalerako oinarriberriak. Editorea, Mikel Zurbano, UPV/EHU, Bilbao.

MARTINEZ HERRERO, MARIA JOSÉ; ZABALA ERRAZTI,IDOYE: Economic Crisis, Gender Repercussions andOfficial Development Aid; in Koldo Unceta eta AmaiaArrinda (ed.) Development Cooperation: Facing the

Challenges of Global Change. Argitaldaria: Center forBasque Studies. Current Research Series, 3. zk. Uni-versity of Reno, Nevada; 75.-92. or.

MENDIA AZKUE, IRANTZU: Género, rehabilitaciónposbélica y construcción de la paz. Aspectos teóricosy aproximación a la experiencia en El Salvador, HE-GOA (UPV/EHU).

PÉREZ DE ARMIÑO, KARLOS eta ZIRIÓN, IKER: La ac-ción humanitaria como instrumento para la cons-trucción de la paz. Herramientas, potencialidades ycríticas, Hegoaren Lan Koadernoak, 51. zk., UPV-EHU,Bilbao.

PÉREZ DE ARMIÑO, KARLOS eta MENDIA AZKUE,IRANTZU: “New dimensions in Humanitarian Action:Conflict-sensitive and Gender-focused Aid”, in KoldoUnceta eta Amaia Arrinda (editoreak), DevelopmentCooperation. Facing the Challenges of Global Chan-ge, Center for Basque Studies, Current Research Se-ries, 3. zk., University of Nevada, Reno.

PÉREZ DE ARMIÑO, KARLOS: El fracaso de la luchacontra el hambre: un problema de gobernanza glo-bal, en Alfonso Guerra, José Félix Tezanos y Sergio Te-zanos Vázquez (eds.), La lucha contra el hambre y lapobreza. VIII Encuentro Salamanca, Editorial Sistema,Madril, 143-174. or.

ZABALA ERRAZTI, IDOYE; MARTINEZ HERRERO, MA-RIA JOSÉ; LUXAN SERRANO, MARTA (2010): Concilia-tion and Participation: Capacities that Affect Wome-n’s. Well-being and Quality of Life, in Mari LuzEsteban eta Mila Amurrio (ed.) Feminist Challenges inthe Social Sciences. Gender Studies in the BasqueCountry. Argitaldaria: Center for Basque Studies. Cu-rrent Research Series, 3. zk., University of Reno, Ne-vada; 175.-189. or.

Artikuluak eta ikerketak

Alberdi, Jokin: Ayudando o perjudicando a África: lasrelaciones de la Unión europea, España y el País Vas-co con el continente. Hermes, 34. zk., Bilbao, SabinoArana Fundazioa, (2010), 12.-19. or.

Argitalpenak

17

Alberdi, Jokin: Lo común: la diversidad y la intercul-turalidad en la vida cotidiana. Haque, A. eta Oiangu-ren, M. (ed.): Historias de vida, lugares simbólicos yreconstrucción de identidades en las construcción depaz. Gernika Sarea/Gernika Gogoratuz, 17. dokumen-tua; (2010), 25.-34. or.

Alberdi, Jokin: Pluralismo jurídico y justicia comuni-taria en los estados periféricos en transición. Aproxi-maciones teóricas y panorama general. Hika, 220.zk.; (2010), 34.-35. or.

Alberdi, Jokin: The role of local and regional authori-ties in european community development aid policy:beyond decentralised aid. Hoebink, P. (ed.): Europeandevelopment cooperation: in between the local andthe global. Amsterdam University Press, (2010), 291.-319. or.

Allum, Liz; Lowe, Barbara; Madeira, Bente; Richard,Dave; Robinson, Louise (2010): ¿Por qué África es tanpobre y Europa tan rica?. RISC, Erresuma Batua. Argi-taratze-urtea: 2010.

Astola, Jasone eta Mertxe Larrañaga: Higher learningand equality politics at the University of the basquecountry, in Esteban, MªLuz eta Amurrio, Mila (koord.):Feminist challenges in the social sciences. Genderstudies in the Basque Country, Argit.: Center For Bas-que Studies University Of Nevada eta UPV/EHU 2010.

Bidaurratzaga, Eduardo: ¿Hacia dónde va áfrica? al-gunas reflexiones sobre el pasado reciente y las pers-pectivas futuras del continente. Hermes: pentsamen-du eta historia aldizkaria. Zenbakia: 34. zk. Hasierakoorrialdea: 4 Amaierako orrialdea: 9.

Bidaurratzaga, Eduardo; Pérez de Mendiguren, JuanCarlos eta Guridi, Luis: Cooperation between the EUand Sub-Saharan África: a development proposalbased on open regionalism and economic partners-hip agreements. Current research. University of Ne-vada, Reno. Zenbakia: 3. zk. Hasierako orrialdea: 187Amaierako orrialdea: 2005. Argitaratze-urtea: 2010.

Clementi, Marta; Basile, Luca Francesco; D�Agostino,Elisabetta (Koord) (2010): Des-Acuerdos de libre co-

mercio ¿Será cierto que el mercado genera desarro-llo? Amici dei Populi, Bologna, Italia.

De Ridder, Harry; Steenbee, Marij (2010): Comerciarcon Europa ¿Es bueno o malo para los países en des-arrollo? Centrum voor Mondiaal Onderwijs. Nijmegen-Herbehereak.

Del Río Martínez, Amaia; Lleó Fernández, Rocío (ko-ord.): Género en la Educación para el Desarrollo.Abriendo la mirada a la Interculturalidad, Pueblos in-dígenas, Soberanía alimentaria y Educación para lapaz, Hegoa eta Acsur- Las Segovias, Bilbao.

Dubois, Alfonso: Pensar un futuro para la sociedadglobal desde la solidaridad creativa. Revista Interna-cional de Estudios Vascos. Eusko Ikaskuntza, 2010ekolib., 7. zk., 59.-95. or.

Guzmán, Gloria eta Mendia, Irantzu: Tribunal de con-ciencia. Las mujeres guatemaltecas abriendo cami-nos para la verdad y la justicia, in Esbozos, Revista deFilosofía Política y Ayuda al Desarrollo, 4. zk., Red deInvestigación y Observatorio de la Solidaridad (RIOS),urria.

Jubeto Ruiz, Yolanda eta O�hagan, Ángela: Budge-ting. Proposal to the European Union Institutions onthe Added value of introducing gender-based analy-sis. Txosten teknikoa, Berdintasun Ministerioa, Madril.

Hernández, Juan eta De la Fuente, Mikel: Internatio-nal Labor Law, International Business, and develop-ment Cooperation: The international Labour Organi-zation and Social Clauses. Center for Basque StudiesCurrent Research Series, 3. zk. 145.-165. or. Reno, Ne-vada. 2010eko abendua.

Hernández, Juan eta Ramiro, Pedro: Seguridad jurídi-ca ¿para quién?, Pueblos aldizkaria, 43. zk. 33.-38. or.

Hernández, Juan: Empresas transnacionales en Amé-rica Latina: ¿Hacia un nuevo modelo de desarrollo?,Viento Sur aldizkaria, 112. zk. 15.-22. or.

Larrañaga, Mertxe: Berdintasuna, mitoa ote? Ezber-dintasun ekonomikoen analisia en Astola, Jasone

argi

talp

enak

18

BIDAURRATZAGA, EDUARDO: ¿Hacia el desarrollohumano en Africa desde los ODMs?: principales lo-gros, limitaciones y retos en el ámbito de la salud.“Ciea7. 50 anos das independências africanas: des-afios para a modernidade” biltzarra. Lisboa. 2010ekoiraila.

BIDAURRATZAGA, EDUARDO: Las nuevas relacionesUE-África Subsahariana en la era post-Lomé: la con-troversia sobre los potenciales efectos de los epaspara el desarrollo de la region. II Congreso Interna-cional África-Occidente. Huelva. 2010eko urria.

BIDAURRATZAGA, EDUARDO: Políticas sanitarias yde lucha contra el vih/sida en Mozambique: aporta-ciones, limitaciones y retos de los actores locales yextranjeros. VIII. Euskal Soziologia eta Zientzia Politi-koaren Kongresua. Bilbao. 2010eko otsaila.

LARRAÑAGA, MERTXE eta Mª LUZ DE LA CAL: Mode-los de actividad laboral de las mujeres en la UE-27, inEspainiako Soziologia Federazioaren X. Biltzarra. Iru-ñea. 2010eko utaila.

LARRAÑAGA, MERTXE eta YOLANDA JUBETO: Repen-sando la crisis desde un enfoque de género, in XII Jor-nadas de Economía Crítica. Zaragoza. 2010eko otsaila.

LARRAÑAGA, MERTXE: Berdintasuna lanean, mitoaote?, in Euskaraz ere ikertzen da Euskal herriko Uni-bertsitatean. Bilbao. 2010eko martxoa.

PÉREZ DE ARMIÑO, KARLOS eta ZIRIÓN, IKER: Laayuda internacional ‘sensible al conflicto’: Análisiscritico de los enfoques y de las herramientas. “VIII.Euskal Soziologia eta Zientzia Politikoaren Kongresua‘Gizarte eta Berrikuntza XXI. mendean’” biltzarrekokomunikazioa. Bilbao. 2010eko otsailaren 10etik 12ra.

MENDIA, IRANTZU: Las mujeres ante el conflicto y lapaz. Temas para el debate, txostena, “Feminismoakgarapenerako agendan” topaketa, HEGOA (UPV/EHU).Bilbao. Maiatzaren 27tik 28ra.

PÉREZ DE ARMIÑO, KARLOS eta ZIRIÓN, IKER: La im-plementación de la ayuda internacional “sensible al

(koord.): Berdintasuna eta jurisdikzioa. DiziplinartekoII. jardunaldia, UPV/EHU, 2010.

Larrañaga, Mertxe: Mujeres, crisis y objetivos de des-arrollo del milenio, in Los ODM ante el reto de laigualdad de genero, Pau Y Solidaritat fundazioa,2010.

Larrañaga, Mertxe: Nazioarteko moneta eta finantzaharremanak, in Zurbano, Mikel (koord.): Ekonomia glo-bala. Gizarte globalerako oinarri berriak, UEU, 2010.

Larrañaga, Mertxe: Tiempos de crisis, tiempos deajustes, tiempos de mujeres, in Trasversales, 19. zk,Madril, 2010.

Mendia, Irantzu: Mujeres en situaciones de conflicto,in ZZEE: Reivindicaciones feministas para una ciuda-danía transformadora, HEGOA/ACSUR, Bilbao/Madril.

Pérez de Armiño, Karlos eta Mendia, Irantzu (2010),New Dimensions in Humanitarian Action: Conflict-sensitive and Gender-focused Aid, in Current Rese-arch Series, 3. lib. (Monografikoa: Development Coo-peration: Facing the Challenges of Global Change),Nevada University, Reno (Nevada, AEB), 93.-108. or.

Zabala Errazti, Idoye: Estrategias alternativas en los de-bates sobre género y desarrollo, in Revista de EconomíaCrítica, 9. zk, 2010eko lehen seihilekoa, 75.-89. or.

Biltzarretako txostenaketa komunikazioak

ALBERDI, JOKIN: La gobernanza democrática y laprotección de los derechos humanos en la Asocia-ción UE-África. VII Congresso de Estudos Africanosdo Mundo Ibérico. Lisboa.

ALBERDI, JOKIN: Relaciones intergubernamentales yconstitucionalismo multinivel: La participación esta-tal y autonómica en la política comunitaria de coo-peración al Desarrollo. VIII Congreso de Asociaciónde Constitucionalistas de España. Derecho Constitu-cional Europeo.

19

conflicto” en el África Subsahariana. Análisis y críti-cas. 7th Iberian Congress of African Studies, Lisboa.Lisboako Unibertsitatea, 2010eko irailaren 11.

ZABALO, PATXI: América Latina ante las demandasinversor-estado. XII Reunión de Economía Mundial.Santiago (Galizia). 2010eko maiatzaren 26tik 28ra.

20iraka

skun

tzar

ako Gaur egun, Dokumentazio Zentroak 18.500 erregis-

tro baino gehiago dauzka bere Liburutegi Digitale-an. Hori da, hain zuzen ere, Hegoak 1998az geroztikbilduriko ondarea, eta han daude jasota garapenarieta lankidetzari buruzko egun arteko eztabaida na-gusiak. Ondare hori egon eta erabiltzeari esker, Ins-titutuko irakasle eta ikertzaileek zein gizarte-agen-teek eta jendeak, oro har, aurrera egin ahal izandute garapenerako lankidetzaren lan eta politike-tan Euskal Herrian.

Dokumentazio Zentralaren zerbitzuek azken hamar-kadan izan duten bilakaera bat dator zentroa infor-mazioaren eta komunikazioaren teknologietara al-datzearekin eta haiei egokitzearekin. 2010. urtean,nabarmentzekoa da Liburutegi Digitaleko irakurgaiakon line banatu izana, 186.757 pdf agiri deskargaturik,eta 86.632 pertsonaren bisitak jasorik, Google-n ara-bera.

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

• Kontsultak eta maileguak: 2000 (2.200); 2001 (2.900); 2002 (2.950); 2003 (2.780); 2004 (1.503); 2005 (1.014); 2006 (972); 2007 (686); 2008 (780); 2009(553); 2010 (1175)

• Liburutegi Digitala (pertsonak, Googleren arabera): 2004 (3.003); 2005 (10.646); 2006 (46.952); 2007 (56.837); 2008 (53.532); 2009 (77.378); 2010 (86.632)

• Pdf agirien deskargak: 2006 (6.905); 2007 (15.905); 2008 (64.095); 2009 (160.434); 2010 (186.757)

• Buletina (pertsonak, Googleren arabera): 2004 (400); 2005 (450); 2006 (500); 2007 (6.500); 2008 (9.500);2009 (37.836); 2010 (25.656)

• Erreferentziazko lanak (pertsonak, Googleren arabera): 2007 (1.100); 2008 (1.300); 2009 (12.173); 2010 (11.211)

• Hemeroteka (pertsonak, Googleren arabera): 2007 (3.200); 2008 (3.800); 2009 (24.937); 2010 (39.234)

75050.000

25.000

37.500

12.500

0

100.000

75.000

62.500

87.500

112.500

137.500

162.500

187.500

150.000

125.000

200.000

175.000

1.500

375

2.250

3.000

Kontsultak eta maileguak Liburutegi digitala Pdf agirien deskargak

Buletina Erreferentziazko lanak Hemeroteka

Irakaskuntzarako eta ikerketarako baliabideak

21

Dokumentazio Zentroak informazio digitalaren, bu-letin espezializatuen, hemerotekaren eta errefe-rentzia-atalaren beste zerbitzu batzuk mantentzenditu. Denak lankidetzaren eta garapenaren inguru-ko gaietan espezializaturik daude, eta 2010. urtean,guztiek batera, 76.101 bisita jaso dituzte. Liburute-giko lokaletan doktoregaiei, graduondoko ikasleeieta jendeari, oro har, emandako laguntza pertsona-lizatuak gehitu behar dira; halakoak, 2010ean,1.175 pertsona izan ziren.

Hegoaren Liburutegi Digitala nazioarteko lankidetzaneta garapenean espezializatutako datu-base nagu-sietako bat da gaztelaniaz. Datu-trafikoari dagokio-nez, batez ere Ameriketatik (%56,3), aurreko urtetikgora egiten jarraitu duelarik, eta Europatik (%43,2)etorri dira eskaerak. Zehazki, Euskal Autonomia Erki-degoaren eremutik eskaeren (%20) etorri ziren, etaEspainiako Estatutik (%19), azken horiek aurreko ur-tean baino gehiago.

EAE %19

Latinoamerika %57Estatu espainiarreko gainerakolurraldeak %20

Europako gainerako lurraldeak %3

22

Ekonomia sozial eta solidariorakolaguntza

Ekuadorren Andes Programa identifikatu zen, EuskoJaurlaritzak 2010eko programa-deialdian onartuzuen programa. Ikerkuntzazko eta gaikuntzazko osa-gaiak dauzka, eta laguntza teknikoa ematen die eko-nomia solidarioko ekimenei (ESS), herrialde-mailaneta Loja probintzian. Haren iraupena hiru urtekoa da,eta Herri Ekonomiaren sektorearen barrukoa da. Sek-tore horretan izan nahi du eragina herri-, gizarte- etaelkartasun-ekonomiak barne hartzen dituen agendabat taxututa. Agenda hori egin eta zabaltzea ekarpe-na izango da egungo ekonomiaren esparruan egitu-razko desberdintasunaren kausatzat jokatzen dutenerakunde, arau eta balioak eraldatzeko.

Horren osagarri da Euskadiko tokiko ekonomia-gara-peneko eta ekonomia solidarioko gaikuntza-hitzar-mena, sektore horretan lan egiten duten hainbat era-kundek parte harturik: UPV-EHU, REAS, FIARE,MUNDUKIDE, SETEM, GEZKI, EMAUS, LANKI, HEGOA.Bi mintegi egin dira 2010ean, eta programak 2011nere jarraituko du.

Era berean, gaikuntzako eta elkartrukeko mintegiakegin dira Latinoamerikako herrialdeetako ekonomiasolidarioa gai hartuta. 2011rako, Bolivian eta Ekua-dorren mintegiak egiteko asmoa dago, sektorean di-harduten hainbat erakunderekin koordinaturik, halanola, ekonomia solidarioko eta bidezko merkataritza-ko mugimenduekin, unibertsitateekin, GGKEekin, go-bernuko erakundeekin eta abarrekin, politika publiko-an inpaktua areagotzeko ekintzak bultzatzearren.

Garapenerako HezkuntzarakoAholkularitza

Garapenerako Lankidetzarako Kataluniako Agentziakeskaturik, iritzia emateko agiri bat osatu da Garape-nerako Hezkuntzaren ildo estrategikoa definitzeko,Garapenerako Lankidetzarako 2011-2014ko Gida Pla-na taxutzeko prozesuaren barruan.

Guatemalan lankidetzan aritzekoeuskal estrategian laguntzea

Hegoan, Guatemalarekin lankidetzan aritzeko eus-kal estrategian parte hartzen dugu, Eusko Jaurlari -tzarekiko hitzarmen baten bitartez. Guatemalakoerrealitatearen gaineko diagnostiko bat eta euskallankidetzak eginiko lanaren azterketa kritiko batabiapuntutzat harturik, Estrategiak bestelako lanki-detza-eredu bat bultzatzen du, lana arloka eta/edoprozesuka kontuan hartzen duen ikuspuntua gaindi-turik, Guatemala bidezko, zuzentasunezko eta demo-kratiko baten alde eragin handiena duten subjektuak–gizarte-mugimenduak eta tokiko botereak– indar -tzeko helburuak dituena.

Hegoan, egungo Guatemalan aldaketaren subjektuestrategikoak direnak era integralean indartzeko hel-burua duen estrategia sustatzen dugu: mugimendufeminista, nekazarien eta indigenen mugimendua,eta tokiko botere konprometituak. Hala, 3 lan-mahaisektorial dinamizatzen ditugu, haietan aldaketarensubjektu diren hainbat erakundek parte hartzen dutela,euskal lankidetzaren esparruaren barruan, betiere. Ma-hai horien xedea da bakoitzari dagokion jarduera-plana–kide diren erakundeek parte-har tzearen bidez taxutu-riko plan bat– gauzatzea, antolatzeko, salatzeko, hau-tabideak sortzeko, eragina izateko eta abarretarakogaitasunak era kolektiboan indartze aldera. Gizartegarapenerako eta lankidetzarako paradigma berriakeratzeko, aplikatzeko nahiz haiek eragina izanarazte-ko dugun esperientziak berak eta Guatemalan lanki-detza-proiektuak gauzatzeko parte-hartze zuzenik ezizateak ahalbidetzen digute prozesu hori bideratzenduen erakundea izatea, Estrategiak eskatzen duenikuspegi global eta orokorrari eutsirik.

Subjektu politikoak indartzeko prozesu hori sendotuegin da 2010ean, harreman horizontaletan nahizkonfiantza politikazko harremanetan oinarrituz. Ha-laber, sektore arteko jarduerak eta topaketak antolatudira, eta sektoreak indartzeko beste pauso bat emanahal izan da horrela, arazo, borroka eta amets komu-nak antolatzea errazago egite aldera. 2011. urterako,beste hitzarmen bat onartu da, eta horrek prozesuarijarraipena emango dio.

ahol

kularit

zako

Aholkularitzako eta gaikuntzateknikoko jarduerak

23

terioetako eta erakundeetako teknikarientzat, bai etaberariazko ikastaroak uilaietan ere. Halaber, Funtzio Pu-blikoko Administrazioko Eskola indartu da.

2010. urtean amaitu zen mikromailegu-programaksustatzeko proiektu bat, gaikuntza, ekipamendua etalaguntza teknikoa barne hartzen zituena. Batetik,sektore publikoko langileentzat zen, eta, bestetik, Sa-harar Emakumeen Elkargo Nazioanaleko (SEEN) ema-kume-kooperatibentzat. Eusko Jaurlaritzak finantza-tu zuen proiektua, eta erakundeetako langileenantolatzeko eta ekiteko gaitasunak indartzeko helbu-rua izan du, tokiko ekonomia-garapenean laguntzekoestrategia baten barruan, eskasia eta nazioarteko la-guntzen murrizketa gertatzen diren testuinguru ba-tean.

2010. urtean, saharar gazteen artean enplegua sor -tzeko lan-ildoari ere jarraipena eman zaio EuskoJaurlaritzaren eta AECIDen baterako finantzaketajaso duen proiektu batekin, Smara uilaian ekoizpen-eta zerbitzu-zentro bat ekipamenduz hornitu etaabian jarrita. Enplegu-zentro hori aitzindaria da sa-hararren kanpamenduetan: soldadurako eta zurgint-zako lantegiak dauzka, bai eta beste zerbitzu batzukere, hala nola, jatetxea, okindegia, ziberzentroa etabeste batzuk. Helburua da lan-aukerak ematea lanbi-de-prestakuntzatik datozen gazteei, gaitasun eta au-keren garapenaren esparruan.

Medellín programa

Kolonbian Antioquia-Medellín, Bizkaia-Bilbao (2008 –2011) programa garatzeko lankidetza-hitzarmenari da-gokion laguntza teknikoan eta jarraipenean lan egitenda. Bizkaia–Bilbao Partzuergoak parte hartzen du har-tan –Bizkaiko Foru Aldundia, Bilboko Udala eta BBKkide direlarik–, eta Antioquiako Gobernua, MedellíngoUdala eta Antioquiako Unibertsitatea dira kontraparte-ak. Programako jarduerak bi aldetan gauzatzen dira.Batetik, herrialdeko ipar-ekialdean: bertan, sei udalerri-tako hainbat emakume-elkarteri ematen ari zaie la-guntza, mikroekimenak abian jartzeko. Beste aldetik,

Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako foru-aldundien2009-2011ko Garapenerako Lankidetzako Gida Pla-naren jarraipena egiteko jardueren barruan, presta-kuntzako ikastaroak eman zaizkie, 8na ordukoak, pro-bintzia bakoitzeko GGKEei:

• Zeharkako ardatza: Genero-zuzentasuna: Ikasta-ro-emailea, Amaia del Río. Urriaren 19an, Donos-tian; urriaren 26an, Bilbon; eta azaroaren 2an,Gasteizen.

• Zeharkako ardatza: Garapenerako Hezkuntza.Ikastaro-emailea, Gema Celorio. Urriaren 20an,Donostian; urriaren 27an, Bilbon; eta azaroaren3an, Gasteizen.

Tokiko Giza Garapenerako LaguntzaKuban eta SAED-n

Kuban, 2010. urtean zehar tokiko ekonomia-garapena-ren sektorerako gaikuntzako eta laguntza teknikokoproiektua aurrera eramaten jarraitu da, CAI Maceo ne-kazaritzako eta industriako konplexuaren (Cacocumudalerria, Holguín probintzia) birmoldaketan laguntzaemanda, Eusko Jaurlaritzak eta Kubako MINCEXek bult-zaturiko Kubarekin Lankidetzan aritzeko Euskal Estrate-giaren barruan. Bereziki, laguntza eman da gaikuntzari,genero-diagnostikoari eta enpresak sortzeko ekimeneilotutako elementuetan.

Halaber, 2010. urtean Kuban Eusko Jaurlaritzarekikohitzarmen bat bukatu zen, honako hauek barne har-tu dituena: i) zeharkako eran laguntza ematea MIN-CEXi gaikuntzaren eta laguntza teknikoaren arloan,Habanan diploma-ikastaro bat emanez eta Gaikun -tzako Zentro Nazionalari lagunduz; ii) MINAZen Gai-kuntzako Zentro Nazionalari laguntzea; eta iii) Hol-guíngo Unibertsitatearekin hiru ikerketa egiteaelikagai-burujabetzaren eta azukre-industriaren bir-moldaketaren inguruko bai batzuei buruz.

SAEDn, saharar errefuxiatuentzako gaikuntzako eta la-guntza teknikoko proiektuetan lan egiten da, Tindufeko(Aljeria) kanpamenduetan, AECIDen finantzaketarekin.Lankidetza-espezialistako ikastaroak eman dira minis-

24

Medellíngo 8. eta 9. barrutietan (comunas): hango biz-tanle gehienak afrikarren ondorengoak dira, eta ekoiz-te-ekimen txikiak gauzatzen dira han ere, horrez gain,kasu honetan, afrikar jatorriko kultura sendotzeko etaharen aitormena lortzeko osagai bat ere badagoelarik.Batean zein bestean, Bizkaia – Bilbao Partzuergoak to-kiko kontraparteei eskatzen dien baldintza bakarra ge-nero-zuzentasuna da, egiten diren jarduera guztietanaintzat har dezan.

Aldundiei, Udalei eta BBK-ri Aholku ematea

EAEko hiru aldundiei aholkularitza ematen jarraitu da2010. urtean, bai eta Irungo, Tolosako, Eibarreko etaBeasaingo udalei ere. Aholkularitza eman da, funtsean,lankidetzako eta sentiberatzeko proiektuei diruz la-guntzeko deialdien oinarriak egitean, aipatutako era-kundeen deialdietara aurkeztutako proiektuak azter -tzean eta onartutako proiektuei jarraipena egitean. Etaprozesu horretan, etengabe lagun egin zaie erakundehoriei haien lankidetza-programen aplikazio eta dina-mizazioarekin lotuta dagoen guztiari dagokionez.

Gipuzkoako Foru Aldundiarentzako aholkularitza-la-naren barruan, Guatemalan lankidetza-esperien -tzien ebaluazio bat egin da, Gipuzkoako Foru Aldun-diaren lankidetzak hartutako hiru ikuspegiak kontuanharturik. Horretarako, herrialde horretako zenbaitproiektu bisitatu dira.

Foru-aldundientzako aholkularitza teknikoari lotu-ta, EAEko GGKEei prestakuntza-ikastaro bat emanzi tzaien, foru-aldundien 2009-2011ko Gida Plana-ren hiru ikuspegietatik biri buruz: Genero-zuzenta-sunari eta Garapenerako Hezkuntzari buruz, hainzuzen ere. Ikastaroa 16 ordukoa izan zen, eta berezi-ki bi gai horien esparru teorikoa eta Gida Planeanematen zaien tratamenduaren arteko lotura lantze-ko atonduta zegoen, plan hori aldundiek onarturikoproiektuetan ikuspegiok aplikatzekoa izanik. Ikasta-roa EAEko hiru hiriburuetan eman zen.

Bizkaiko Foru Aldundiak aurreko deialdietan onartu-riko proiektuei dagokienez, Guatemalako zenbait

ahol

kularit

zako

proiekturen jarraipena egiteko bisita bat egin da,haien bilakaerak eta emaitzak ezagutzearren.

Gipuzkoako Foru Aldundiari laguntza teknikoa emanzaio “Justizia klimatikoa, elikagaien segurtasuna etalanda inguruneko emakumea” proiektua abian jartzen,aurrera eramaten eta haren jarraipena egiten laguntze-ko. Jarduera hori zuzeneko lankidetzaren modalitateaaurrera eramaten da Perun, Piuran eta Cuscon. FloraTristán elkartea buru duen partzuergo bat gauzatzenari da, udalerri-sare batzuk, ekoizpen agroekologikokoerakunde bat, Cuscoko San Antonio Abad Unibertsita-tea eta Piurako Unibertsitate Nazionala ere tartean di-relarik. Proiektuaren xedea da Cuscoko eta Piurako lan-da-sektore txiroetako emakumeek (nekazaritzandihardute hektarea bateko baino gutxiagoko ekono-mia-unitateetan) ekoizpen- eta ekonomia-baliabideakbereganatu eta kontrolatu ditzaten, berdintasunezkobaldintzetan, bai eta haien ekarpenari aitormena egindakion ere, bai elikagai-segurtasunari bai klima-aldake-tara moldatzeari eta hura arintzeari dagokienez. Horre-la, haien autonomia eta ahalduntze ekonomikoa er-dietsi nahi dira, haien eskubideak babestearren etabizi-baldintzak hobetzearren.

Lehen pauso horren ondoren, Gipuzkoako Foru Aldun-diaren eta Flora Tristán elkartearen artean hasitako el-karlanari hedadura handiagoa emateko asmoa dago,Gipuzkoako zein Cuscoko eta Piurako lankide tza-agente gehiagoren engaiamendu aktiboa lorturik.

2010. urtean, BBKren deialdiaren proiektuak balioztat-zeko aholkularitza ematen jarraitu da lanean, bai etaaurreko beste urte batzuetan onarturiko proiektuen ja-rraipena egiten ere, garapenerako lankidetzako proiek-tuei nahiz sentiberatze-proiektuei dagokienez.

2015 y + Plataforma

Aholkularitza, aholku teknikoak, lagun-egitea eta di-namizazioa 2015 y más Plataformak aurkeztu etakudeatutako eta AECIDek finantzatutako proiektu/hitzarmenean: “Palestinarren eta israeldarren artekobakea eraikitzeko ekimenetarako laguntza, bi gizarte

25

zibiletako erakundeak indartuz, elkarrizketa politikoeta sozialaz, eta nazioarteko zuzenbidearen eta gizaeskubideen gaineko ezagutzaz, babesaz eta sentibe-ratzeaz. Palestinako Lurralde Okupatuak eta ingurukoherrialdeetako palestinar errefuxiatuak. 4 urte. 07-CO1-024”.

Beste aholkularitza batzuk

Kubarekin Lankidetzan aritzeko Euskal Estrategiarenebaluazioa. Laguntza teknikoa eman da lan-misio ba-tekin Kuban. Hala, bilerak egin dira eta tartean zeu-den erakundeen (GGKEak, Kubako elkarteak, ministe-rioak eta abar) proiektuetara joan da bisitan. EAEkoGGKEekin elkarrizketak egin dira, eta azken txostenaEusko Jaurlaritzari aurkeztu zaio.

Halaber, plangintzari ekin zaio Eusko Jaurlaritzariidentifikazio-zerbitzuak emateko, herrialde-estrate-gia berri baterako, Ekuadorren; hain zuzen ere, 2011negingo da.

Funts pribatu batzuen finantzaketarekin, laguntzateknikoa ematen ari da “Habanako Medikuntza Libu-rutegi Nazionala Eraberritzea” deritzon proiekturako,Kuban. Liburutegia Osasun Ministerioko MedikuntzaZientzien Institutuari lotuta dago.

Ekuadorreko ART-PNUD programaren barruan, la-guntza tekniko bat aurrera eraman da 2 ikastaroemanik, “Gaikuntzaren kudeaketa” gai hartuta, Esta-tuz azpiko gobernuetako lan-talde teknikoentzat, etalaguntza teknikoa eman zaio Goi Ikasketa NazionalenInstitutuari, Lurraldeko Ekonomia Garapeneko Diplo-ma ebaluatu eta berriz diseinatzeko.

26sare

eta

foro

etak

o

i

ENLAZANDO ALTERNATIVAS. Aliantza Sozial Konti-nentala eta Europa América Latina y Caribe Enlazan-do Alternativas eskualde biko sareko kide diren Euro-pako hainbat herrialdetako erakundeek 2010ekomaiatzean Herrien Auzitegi Iraunkorraren (HAI) bestesaio batera deitu zuten. Saio hori “Kapitalaren Euro-paren eta Gerraren eta Haien Krisien Aurka” kanpai-narekin koordinatuta aurrera eraman zen. Ordukohorretan, saioaren gai nagusia izan zen Europar Ba-tasunak (EB) enpresa transnazionalekin (ETN) duenkonplizitatea. Europako ETNen zigorgabetasuna sala-tu zuten, bai eta herrien eskubideen gainean izanda-ko inpaktuak ere.

HARRESIAK APURTUZ. Hegoa, Garapenaren Hez-kuntzako Arloaren bitartez, Euskal Herriko etorkinenlaguntzarako GKEen koordinakunde horretako kideda.

MOSAIKO. Garapenerako hezkuntzari buruzko es-kualde-mailako gogoeta-taldea da. Polygone Gara-penerako Hezkuntzako eta Herri Hezkuntzako Na-zioarteko Sarean (2003- 2007) zegoen tokiko sarebaten eraketan du jatorria. Polygone desegin ondo-ren, Euskal Herriko eta Asturiaseko erakunde batzuekikaskuntza kolektiboko espiritu horri eutsi nahi izanzioten tokiko eremuan, eta Mosaiko abian jarri zuten.Talde horren asmoa da kide diren erakundeen senti-beratzeko, prestatzeko eta salatzeko estrategia etapraktiken inguruan gogoeta egitea, gure praktiketa-rako indartze- eta ikaste-estrategia gisa. Gaur egun,Mosaikon honako hauek daude: Elkarbanatuz, Inicia-tivas de Cooperación y Desarrollo, Mugarik Gabe, Cir-culo Solidario, Alboan, ACSUR- Las Segovias eta He-goa. Kide horiek, 2010. urtean, erakunde askorengizarte-mobilizazioko eta eragin politikoko espe-rientziak elkarri ezagutarazi dizkiote eta bisitatu di-tuzte, eta, horietatik, elkarri ezagutarazteko eta za-baltzeko ondorioak aterako dira, 2011rako.

PLATAFORMA AMANDA. AMANDA plataforman Gas-teizko alde zaharreko hezkuntza-inguruneko hainbatelkarte biltzen dira, eta haren xedea da kulturen artekoeskola eta ingurunea sustatzeko jarduerak koordinatueta bultzatzea. Joan den urtean, alde zaharreko kolekti-boei hezkuntzazko esperientzia komunitarioak hurbilduzaizkio, hala nola, ikas komunitateak, inguruneko hez-kuntza-planak, eta ikasketa eta zerbitzua, hezkuntza-plan propio bat taxutze aldera, erakundeak, kolektiboaketa gainerako hezkuntza-agenteak engaiatzeko koordi-natua, koherentea eta komunitatean txertaturikoaizango den proiektu batean.

Sare eta foroetako parte-hartzea

27orga

nigr

ama

Erakunde organigrama

Hegoa Institutuko Zuzendaritza KontseiluaZuzendaria: Luis Guridi Idazkaria: Irantzu Mendia Kontseilukideak: Gloria Guzmán, Gema Ce-lorio, Maite Fernández-Villa, Mª Jose Martinez, Mertxe Larrañaga, Irati Labaien, Carlos Puig, PatxiZabalo, Juan Hernández, Gonzalo Fernández.

Hegoa Elkarteko Zuzendaritza Batzordea (Herri-onurako izendapena jaso duen elkartea. EHAA, 165. zk., 2003ko abuztuaren 26a)

Batzordeburua: Patxi Zabalo Batzordeburuordea: Mari Luz de la Cal Idazkaria Eduardo Bidau-rratzaga Diruzaina: Luis Guridi Batzordekideak: María José Mijangos, Mikel de la Fuente, YolandaJubeto, Juan Carlos Pérez de Mendiguren

Hegoa Institutuari atxikitako irakasleakXabier Aierdi, Jokin Alberdi, Efrén Arreskurrinaga, Xavier Barrutia, Roberto Bermejo, Eduardo Bidaurraza-ga, Mari Luz de la Cal, Mikel de la Fuente, Juanjo Celorio, Marian Díez, Alfonso Dubois, Iker Etxano, XabiGainza, Luis Guridi, Jorge Gutiérrez, Juan Hernández Zubizarreta, Pedro Ibarra, Yolanda Jubeto, MertxeLarrañaga, Jon Larrañaga, Imanol Madariaga, Eduardo Malagón, Zesar Martínez, Elena Martínez Tola,Mari José Martínez, Karlos Pérez de Armiño, Juan C. Pérez de Mendiguren, Víctor Pozas, Uri Ruiz Bikandi,Joseba Andoni Sainz de Murieta, Koldo Unceta, Unai Villalba, Idoye Zabala, Patxi Zabalo, Imanol Zubero,Mikel Zurbano.

Lan-talde teknikoaKoordinatzaile orokorra: Gonzalo Fernández Dokumentazioa eta Irakaskuntza: Maribi La-mas, Itziar Hernández, Marisa Lamas, Amaia Guerrero, Iñaki Gandariasbeitia Ikerkuntza: GloriaGuzmán, Iván Molina, Iker Zirion Garapenerako Hezkuntza: Gema Celorio, Amaia del Río, AliciaLópez de Munain, Miguel Argibay Aholkularitza: Carlos Puig, Míchel Sabalza, Maite Fernández-Villa, Yenifer García, Luis Elizondo, Juan Bedialauneta, Javier González Finantzak: Pilar Jurado, Ser-gio Campo, Almudena Sainz, Amaia Guerrero Idazkaritza eta Administrazioa: Joana del Olmo,Rosario Uriarte.

Sareak eta lankidetzakARDA (Afrikako Ikerketa eta Irakaskuntzarako Elkartea) • Euskadiko GGKEen Koordinakundea (kidelaguntzailea) • Espainiako GGKEen Koordinakundea (kide laguntzailea) • Harresiak Apurtuz - EuskalHerriko etorkinen laguntzarako GKEen koordinakundea • WIDE Women in Development Europe •EADI European Association of Development Institutions • REDIAL (Latinoamerikari buruzko Europa-ko Informazio eta Dokumentazio Sarea) • SID (Garapenerako Nazioarteko Elkartea) • SEDIC (Doku-mentazio eta Informazio Zientifikorako Espainiako Elkartea) • ALDEE (Artxibategi, Liburutegi etaDokumentazio Zentroetako Profesionalen Elkartea).

Lankideak

Eskerrak ematen dizkiegu urtean zehar batera edo bestera hainbat jardueratan Hegoa Institutuaren lankideizan diren pertsona guztiei.

28txos

ten

Txosten ekonomikoa

(ZOR) HARTZEKO2010.12.31

(ZOR) HARTZEKO2009.12.31

Hegoako, Nazioarteko Lankidetza eta Garapenari buruzko Ikasketa Institutua

• Erakundearen sarrerak, berezko jarduera dela eta 3.515.414,22 3.231.621,40

Erabiltzaile eta bazkideen kuotak 14.297,09 13.301,78Ekitaldiko emaitzari egotzitako eta jarduera propioari 3.501.117,13 3.218.319,62lotutako diru-laguntzak, dohaintzak eta ustiapen-legatuak

• Salmentak eta jardueraren beste sarrera arrunt batzuk 209.932,60 122.869,10

• Moneta-laguntzak eta bestelakoak (1.917.176,61) (1.708.035,10)

• Ustiapeneko beste sarrera batzuk 310,58 141,35

• Langileria-gastuak (993.028,66) (923.667,84)

• Ustiapeneko beste gastu batzuk (745.937,99) (696.646,30)

• Ibilgetuaren amortizazioa (2.266,62) (2.443,47)

• Ekitaldiko emaitzara intsuldatutako diru-laguntzak, 369,50 1.326,88dohaintzak eta kapital-legatuak

A) USTIAPENEKO EMAITZA 67.617,02 25.166,02

• Sarrera finantzarioak 3.480,42 13.469,94

• Gastu finantzarioak (445,84) (424,30)

• Aldaketa-diferentziak --- (465,40)

B) EMAITZA FINANTZARIOA 3.034,58 12.580,24

C) ZERGEN AURREKO IRABAZIAK 70.651,60 37.746,26

D) EKITALDIKO SOBERAKINA (AURREZKIA) 70.651,60 37.746,26

Galeren eta Irabazien Kontua, 2010eko abenduaren 31n (eurotan adierazita)

29

Hegoa Elkartearen 2010eko txosten ekonomikoa. Eurotan

Eusko Jaurlaritza %47,70

Bizkaiko Foru Aldundia %12,85

Bilbao Bizkaia Kutxa %11,17

Espainiako Gobernua %9,88

Fondo propioak %6,19

Bilboko Udala %5,36

Beste dohaintza pribatu batzuk %5,36

UPV/EHU – Eusko Jaurlaritza programak %1,07

Europar Batasuna %0,34

Beste batzuk %0,08

Eusko Jaurlaritza 1.778.867,90 %47,70

Bizkaiko Foru Aldundia 479.378,75 %12,85

Bilbao Bizkaia Kutxa 416.480,00 %11,17

Espainiako Gobernua 368.601,71 %9,88

Fondo propioak 230.981,83 %6,19

Bilboko Udala 200.000,00 %5,36

Beste dohaintza pribatu batzuk 199.735,58 %5,36

UPV/EHU – Eusko Jaurlaritza programak 40.000,00 %1,07

Europar Batasuna 12.578,38 %0,34

Beste batzuk 2.883,17 %0,08

2010eko ekitaldiari egotzitakosarrerak guztira 3.729.507,32 %100,00

30

Transferentziak lekuetara, 1.703.159,44 %46,55proiektuetako bazkideei

Langileria-gastuak 993.028,66 %27,14(26 pertsona, batez beste, urtean)

Gastuak Egoitzan, proiektuak betearazteko 690.869,76 %18,88

Pertsonei zuzendutako bekak. Masterra 193.240,31 %5,28eta Nazio Batuak

Gastu orokorrak (langileria-gastua izan ezik) 78.557,55 %2,15

2010eko ekitaldiari egotzitakogastuak guztira 3.658.855,72 %100,00

Transferentziak lekuetara %46,55

Langileria-gastuak %27,14

Gastuak Egoitzan, proiektuak betearazteko %18,88

Pertsonei zuzendutako bekak. Masterra eta Nazio Batuak %5,28

Gastu orokorrak (langileria-gastua izan ezik) %2,15

txos

ten