maxixatzen.eus

Azko

itiko

her

ri al

dizk

aria

, 201

6ko

mai

atza

- 35

4. z

enba

kia

MAXIXATZEN

IZENA TA DIZENA

Ekologikoa helburu

BA AL DAKIZU?

TOKITTEKO PUNTEKO HERRITARRACosmina Dan

GALDETU AHALA ERANTZUNMª Consuelo Domenech Arrieta

Itziar Albizuri Alkorta Igone Etxaniz

Peña

TOKITTEKO PUNTETIK

2 maxixatzen.eus

maxixatzen.eus

Kale Nagusia, 62Gipuzkoa, 20720 Azkoitia

943 85 36 17www.maxixatzen.eus

ARGITARATZAILEA:Maxixatzen Euskaldunon Elkartea.

ERREDAKZIO TALDEA ETA KOLABORATZAILEAK:

Naroa Olalde, Idoia Alberdi, Laida Beristain, Olaia Juaristi, Aitor Arruti

eta Ainhoa Cuende.

KOORDINAZIOA:Olaia Juaristi.

MAKETAZIOA:Ane Larrañaga.

PUBLIZITATEA:Ainhoa Cuende. Tel.: 943 85 36 17

ZUZENTZAILEAK:Gema Lopez.

INPRIMATEGIA:Gertu inprimategia.

TIRADA:800 ale.

LEGE GORDAILUA:SS-706-97

ISSN: 1137-8891

Oharra:Maxixatzenek ez du bere gain hartzen IRITZIAN, KOMIKIAN eta GUTUNEAN adierazitakoaren erantzukizunik. Argitaratu ahal izateko, eskutitz guztiek ondo identifikatuta egon beharko dute. Ez ahaztu datu hauek jartzea: izen-abizenak, NA eta telefono zenbakia, nahiz eta gero izen-abi-zenak soilik argitaratu. Idatziek gehienez 25 lerro izan beharko dituzte eta maxixatzen@maxixatzen.eus helbidera bidali beharko dira, hilabeteko azken astelehena baino lehen.

iritzixe Angel Rocha Azpitarte: "Egoistak eta

lehorrak"

kalin galdezka Kirolik eitte al dezu?

izena ta dizena Ekologikoa helburu: barazki ekologikoak

kontsumitzen dituzten herritarren testigantzak

tokitteko puntetik Igone Etxaniz Peña, Irlandan bizi den

azkoitiarra

tokitteko punteko herritarra Cosmina Dan, Azkoitian bizi den

errumaniarra

galdetu ahala erantzun Mº Consuelo Domenech Arrieta, yoga

irakaslea

izena ta dizena

Azkoitiko historian zaltoka: Zakel Zaltuk irratsoioko protagonistak

maxixatzen maxixatuiez

Maiatzeko Lorak

bertsoa paperean

Erniarraitzeko Ugaitz Beristainen bertsoak

kejie ta desditxie

Eskolarako bide eskasa

hilebetin begixetatik

hara!Kepa Alberdi Egaña: "1799an Azkoitian

sortutako Matxinada"

ba al dakizu? Itziar Albizuri Alkorta: "Medikuntza

naturalaren gorabeherak"

eskure komeni agendie

4

5

6

12

13

14

16

19

19

18

20

24

22

14

06

122526

4 maxixatzen.eus

IRIT

ZIXE

Egoistak eta lehorrakAngel Rocha Azpitarte

Egoistak gara. Geurea baino ez dugu ikusten; gertukoena axola zaigu soilik. Etxe aurreko espaloi zatia inporta zaigu, haren gainean edo ertzean dagoen postea eta farola, ikastolarako

bidean egunero ikusten dugun jarlekua, egunero la-nerako bidean igarotzen dugun errepide zatia… Ha-ratago ikusteko gaitasuna galdu dugu, edo, hobeto esanda, ez zaigu interesatzen gehiago ikustea; horre-la, eroso eta kezka gutxiagorekin bizi gara.

Munduaren ikuspegiarekin ere berdin gertatzen zaigu. Siriako edo urrutiko herrialdeetako hildakoak bigarren mailan ditugu; pentsatzen dugu sarraskiak ari direla gertatzen, baina ez dugu sakontzen infor-mazioan eta saminean. Ez dira gertukoak, ez dira gureak. Hango gerretatik ihesi datozenak ere urruti nahi ditugu, badaezpada ere. Hori bai, Parisen edo Bruselan gertatzen direnean hildakoak sutu egiten gara, eta segundoero informatuta egoteko beha-rra izaten dugu. Sarraskia gertatu eta ordu gutxira bandoa ateratzeko beharra sortzen zaigu, eta Face-booken zabaltzen dugu lau haizeetara, eta atsegin dut ematen diogu lo lasaiago egin dezagun. Horiek gure etxe aurreko espaloia edo postea bezala dira; gure hildakoak dira.

Iruditzen zait gogoeta hau bizitzako eta eguneroko hainbat esparrutan aplika dezakegula. Gertukoe-nean, erosotasunean marra egin dugu, eta hortxe ibiltzen gara gustura.

Tamaina honetara iritsita euskaraz hain jatorra den gure esamoldea bera ere kolokan dago. Jada ez baita gure etxea, nire etxea bihurtu da. Gainera, gure-nire joko horretan gauza kuriosoa ari da gertatzen; es-kubide eta betebeharrekin dauka zerikusia. Izan ere, munduko eskubide guztien jabe gara: gure eskubi-deak dira. Betebeharren atalera pasatzen garenean, ordea, bakoitzaren erantzukizunik ez da, nire bete-beharrik ez da. Nire hori difuminatu egiten dugu, eta kasu honetan gure izan dadin nahi izaten dugu. Ku-riosoa da dena nireagotzen ari garen egoera horre-tan zer ederki erabiltzen dugun kasu bakar horretan gure hori.

Eta etorkizunaz hitz egitea ere gustatzen zaigu, gaz-teen baloreez hitz egiteko aurpegia dugu. Ez dakitela antolatzen, oso berekoiak direla, beste ikastetxee-takoekin harremanak izateko zailtasunak dituztela… Eta zer nahi dugu ba! Hori da zuzenean erakusten ari gatzaizkiena, egunero, komeni zaigulako.

Hori guztia gutxi ez, eta, gainera, lehorrak gara. La-runbat arratsaldez haurrak apain-apain jantzi, eta kalera ateratzen ditugu danborra jo dezaten. Guraso, lagun eta hainbat herritar karriketan pilatzen gara espektakulua ikusteko. Pieza artean, danbor hotsak amaitu, eta isiltasun triste bat nagusitzen da herri-ko enparantzan. Isiltasun horren baitan, entzuten dira txalo solte batzuk herritar jator batzuen eskutik. Haurrek ez dakite nora begiratu, has dadila doinu be-rri bat! Dena ez dugu galdu. Esperantza izpia.

maxixatzen.eus

KALIN GALD

EZKA

Enrike Larrañaga“Bai, bai. Umetatik eittet nik kirola. Oteizako frontoietan pelotan jardutet eunero. Ginasixoare jute naiz, ta eskuaxen e ibiltze naiz. 10 kilometroko pasirak e batzutan eitteittut”.

Ainhoa Sudupe“Astin hiru bat aldiz eunero jute naiz pasira launekin Bilbon. Etxin sentadillak e eunero eitteittut”.

Idoia Zialtzeta“Antxintxike eunero jute naiz. Beti kilometro diferentik eitteittut, segun zenbat denbora dauketan libre. Gaur goizin, adibidez, 7 kilometro ein dittut”.

Jon Gogorza“Gutxi. Palatan jokatzet astin behin launekin, lanetik ertendekun pixket desestresatzeko, kar-kar-kar”.

Alberto Astigarraga“Gutxi. Umikin-ta astik eztauket ja. Lehen bizikletan asko ibiltze nitzen, baino ja ez.”.

Mª Angeles Nogales“Egunero joaten naiz oinez Loiolara; ordubete egiten dut. Arratsaldez ere bai batzuetan, ahal badut”.

Kirolik eitte al dezu?

6 maxixatzen.eus

IZEN

A TA

DIZ

ENA

Olaia Juaristi Zabala

Garaiko elikagaiak, kalitatezkoak eta osasuntsuak kontsumitzeari garrantzia ematen diote kontsu-mo taldeko bederatzi azkoitiarrek. Aitzol Sudu-pe (1975) bertako kideetako batek azaldu du ba-

razkiak ekologikoak izatea dela hasieran taldera batzeko arrazoi nagusia. Bere kasuan, ekoizle bati laguntzeagatik eta baserria bitartekaririk gabe eramaten laguntzeagatik ere eman zuen izena: "Gure filosofiaren oinarria, garaian garaiko produktu sanoa kontsumitzeaz gain, hemengo baserritarrari baratzetik soldata duin batekin bizi ahal izaten laguntzea da". Guztiek elikagaien gaineko kontrola berreskuratu asmo dute, garaian garaiko produktu ekolo-gikoak kontsumituz eta lekuko nekazaritza babestuz. Bes-talde, gertuko harremana dute baserritarrekin, eta modu horretan badakite zer egongo den hurrengo saskian.

Urtebeterako konpromisoa daukate Beizamako base-rritar batekin; taldearen helburua da azkoitiar ekoizle bat bilatzea etorkizunerako. Hilero 70 euro ordaintzen dute, eta hilean lau otarre jasotzen dituzte. "Udaberrian eta udan otarre beteagoak izaten ditugu, eta beste poz bat ematen du", esan du Sudupek. "Garaian garaiko elikagaie-kin nahiko aukera zabala osatzen da, baina guk gure gus-tuko produktuekin osatutako otarrea planifikatzen dugu, eta maiztasuna ere guk erabakitzen dugu". Otarrean ego-ten diren produktu ohikoenak hauek dira: azenarioa, ti-pula, porrua, kalabaza, aza, espinakak eta zerbak, besteak beste. Horiez gain, ekoizleak berak arrautzak eta ogia ere

ekartzen ditu. Gainera, egitasmo horren oinarrian baraz-kiak egon arren, beste jaki batzuen ekoizleekin ere badute harremana. Esaterako, laranjak, olioa eta okela ekologi-koak ere izaten dituzte noizbehinka.

"Barazkiak norberak erosi behar izanez gero, dendara propio joanda, erdia jaten da", esan du Estefan Urbieta (1995) taldeko beste kide batek: "Gutako familia bakoitzak konpromisoa hartzen du barazkiak jateko. Dieta edo jate-ko ohiturak aldatu egiten dira, eta osasuntsuagoak hartu. Dinamika batean sartzen gara: derrigor barazkiak kontsu-mitu behar dituzu".

Produktuen prezioaz galdetuta, otarrea hartzeak konpentsatzen duela dio Aintzira Oñederrak (1984). "Su-permerkatuan, letxuga bat 0,30 zentimo ezin da ordaindu; niri horrek ez dit konfiantzarik ematen", dio. "Almeriatik etorriko da ziurrenik, eta toxikoak botako dizkiote disti-ratsu egoteko", gaineratu du. "Ondo dago produktu baten truke balio duena ordaintzea". Bestalde, osasunarekin harreman zuzena izatea zaila dela uste du, baina jateko orduan kalitatea antzematen dela dio: "Zaporean eta fres-kotasunean antzematen da produktu freskoak direla; au-rreko egunean jasotakoak izaten dira. Gainera, otarreen bidez lanpostu bat sortzen dugu gertuko jendearentzat, eta baserri bat bizirik mantentzen dugu. Gaur egun oso zaila da baserritik bizitzea, eta jende gazteari aukera bat ematen diogu hortik bizitzeko", azaldu du Oñederrak.

Baratzan Dantzan -Azkoitiko kontsumo taldea-

“Gutako familia bakoitzak barazkiak jateko konpromisoa hartzen du”

Azkoitiar askok egin dute jada janari ekologikoa kontsumitzearen aldeko hautua. Maxixatzen horietako hainbat talde eta pertsonarekin izan da, aukeraketa

kontziente horren arrazoiak zeintzuk diren jakiteko.

Baratzan Dantzan elkarteko kideak.

anari ekologikoa omugan

maxixatzen.eus

IZENA TA DIZENA

Ekintzaile grinari aurre eginez, proiektu berri bati eutsi dio Unai Mujikak (Azkoitia, 1982) Ormaetxe baserriko lursaile-tan. Lehen mekanikoa zen, baina, duela bi urtetik, atxurra-rekin lurra jorratzen aritzen da ofizioz. Erabat aldatu zaio bizimodua, eta ilusioz, lanez gainezka dabil Atxola proie-ktuarekin.

Lorezaintza eta loradenda heziketa zikloa ikasi zenuen; no-latan hasi zinen?

Betidanik izan naiz sortzailea. Gurasoak ere baserritarrak nituen, eta neuri ere betidanik gustatu izan zait mundu hori. Nekazaritza ekologikoa egiten zuen inor ez zegoela ikusten nuen inguruan; Zarautzen bakarrik dago bat, eta hutsune hori bete nahi nuen. Zikloaz gain, gerora hainbat ikastaro ere egin ditut: erlezaintza, nekazaritza ekologi-koa eta lorategien diseinua.

Nola daramazu proiektu berria?

Aldaketa handia izan da. Oso gustura nago, baina lan asko egiten dut. Administrazioa, salmenta eta nekazaritza lana, batek eramateko, asko da. Kooperatiba bat sortu beharko genuke inguruan hainbeste baserritar egonda.

Beti landare ekologikoa produzitzen duzu, ezta?

Bai, dena; produkzioa pixka bat txikiagoa izaten du eko-logikoak, baina kalitatea hobea. Botikak ere naturalak

erabiltzen ditut baratzean: asun ura eta azeri buztana erabiltzen ditut gehien.

Gero eta garrantzi handiagoa ematen al zaio janari garbia jateari?

Gaztea ari da kontzientzia hartzen sano jan behar dela eta; haiek kuriositate handiagoa dute, eta otarreak ere gero eta gehiagok eskatzen dituzte.

Otarreak banatzeko ideia buruan al daukazu?

Bai, laster hasi nahi dut banatzen; webgunea eta aplika-zioa sortzen ari naiz horretarako. Neguan, ordea, otarre denak berdinak dira; asko errepikatu behar izaten da. 30 produktuko aukera bat egin nahiko nuke, supermerkatu txiki bat, bezeroak aukera izan dezan berak nahi duena hartzeko. Horretarako, arroza, dilistak, garbantzuak eta halakoak sartuko ditut, gertuko ekoizleen bitartez.

Sendabelar mordoa duzu.

Bereziki usainbelarren eta sendabelarren munduak erakartzen nau. Oso egokiak dira sukalderako, baratzerako, infusioetarako, ukenduak egiteko eta balkoian jartzeko. Adibidez, baratzean lagungarriak dira kontrol biologiko-rako: tomatea landatzean, inguruan sendabelarrak lan-datzen ditut, gaixotasunetatik babesteko. Modu horretan, ekosistema nahiko kontrolatuta egoten da, eta intsektizi-darik ere ez da behar.

Horrez gain, ikusi dut sendabelarren beharra dagoela; izan ere, botikekin pixka bat engainatuta gaude, eta ez dakigu zer kontsumitzen ari garen. Medikuntza belarre-tatik dator, eta pilula hartzera iritsi aurretik belarrekin mina saihestu daitekeela pentsatu behar dugu. Ukenduak eskainiak ditut Azkoitiko farmazietan, guztiek betetzen baitute araudia.

Zertarako erabiltzen dira ukendu horiek?

Erredura, zauria, kolpea, ziatika, zirkulazioa nahiz hidra-tazioa hobetzeko. Ezin da analisi zientifikorik egin zer onura dituen jakiteko, oso garestia delako. Farmaziak bakarrik du gaitasun hori, eta dena ondo itxia dute. Eu-ropan, alemanek kontsumitzen dute belar gehiena; far-mazeutika txarra dela ohartu diren aurrenekoak izan dira, eta haiek produzitzen dituzte botikak guretzat. Haiek ba-lerianarekin sendatzen dute buruko mina, eta guri aspiri-na ematen digute. Medikuek gehiago hasi beharko lukete sendagai naturalak kontuan hartzen. Askotan ez delako aspirina bat behar, erlaxatzeko infusio bat baizik.

Unai Mujika Mendiola(Azkoitia, 1957)

-Atxola mintegi eta zerbitzu ekologikoak-

“Gazteak ari dira sano jatearen kontzientzia hartzen”

Baratzan Dantzan elkarteko kideak.

Unai Mujika, Atxolan.

Unai Mujika, Atxolan.

8 maxixatzen.eus

IZEN

A TA

DIZ

ENA

Zenbat metroko lursaila du bakoitzak? Zenbat daude?

Bakoitzak 40 metro karratu inguru dauzkagu, eta guztira 70 lursail daude, banaka, binaka edo gehiagoren artean kudeatuta. Orain, ia lursail denak hartuta daude. Printzi-pioz urtebeterako hitza eman genuen, eta lau urtera arte luza daiteke. Baina guk espero dugu epe hori luzatzea.

Guztiz doakoak al dira?

Hasieran 50 euroko fidantza bat ordaindu genuen, eta gero bakoitzak hilero 5 euro ordaintzen dugu.

Zein da zuen filosofia?

Batez ere, nekazaritza ekologikoan lanean ari gara, natura zainduz, ezagutuz eta errespetatuz.

Ekoguneko baratze parkeen barruan dago Azkoitikoa; zer onura dakartza horrek?

Gidaritza, aholkularitza eta segurtasuna ema-ten dizu horrelako talde batean egoteak. Le-hendik beste parke batzuk egoteak erre-ferentziak edukitzeko aukera eman digu.

Zeintzuk dira zuzendaritzaren zereginak?

Lantalde batzuk osatu dira, sortzen diren arazoei edo zalantzei irtenbidea bilatzeko eta eguneroko gauzak aurrera eramateko.

Zenbat aldiz biltzen zarete?

Hasieran dezentetan biltzen ginen, dena martxan jartzeak lan gehiago eskatzen duelako; gauzek beren bidea hartze-ko, lantaldeen lana arintzeko eta baratzeetan denbora ge-hixeago pasatu ahal izateko.

2015eko udaberrian ireki zuten parkea; zein da urtebeteko balorazioa?

Oso ona. Beti izango dira gorabeherak hainbeste jende biltzen den eremu batean, baina baratzekideok oso gus-tura aritzen gara lanean. Lantaldeetan gabiltzanoi gehien kostatzen zaiguna da baratzeko kide guztiengana iristea ditugun asmoak azaltzeko, iritziak partekatzeko eta egu-neroko gorabehera horiek adosteko.

Baratzeaz asko al dakite erabiltzaileek?

Denetik gaude; baratzeaz asko dakitenak edo gurasoen baserritik ezagutzen dutenak, eta baita gu bezalakoak ere, hasieran arrasto handirik izan ez arren eginez ikasten ari garenak. Ikastaroak ere egoten dira; guk ere badugu as-moa irteerak, jaitxoak edota ikastaro gehiago antolatzeko.

Zer du ona herrian nork bere baratzea izateak?

Etxerako barazki ekologikoak lortzeaz gain, herriko pertsonekin erlazionatzeko aukera

ematen dizu. Giro ona daukagu erabiltzai-leon artean. Gainera, toki politean dago; izugarrizko bistak ditu. Denbora pasatze-ko ere aitzakia ona da baratzea izatea.

Ba al dago araurik?

Baratze hauek publikoak dira, eta herri-ko parke bat gehiago izatea nahi dugu. Arau

nagusia baratzea ekologikoa izatea da, horrek dakartzan ondorio guztiekin. Oro har errespetatzen di-tuzte, baina badaude gorabeherak; ezjakintasunagatik gehiago, intentzio txarragatik baino. Hala ere, asmo onez, guztiok ari gara ikasten.

Miren Loinaz (Azkoitia, 1988) eta Eneko Zabaleta (Azkoitia, 1966) Altamirako baratze parkearen zuzendaritzako kideak dira, eta, baratzean lan egiteaz gain, elkartearen

komunikazioaz ere arduratzen dira.

“OSO GUSTURA ARITZEN

GARA LANEAN BARATZEKIDEOK”

Miren Loinaz Garate eta Eneko Zabaleta Iciar“Nekazaritza ekologikoan lanean ari gara, natura zainduz,

ezagutuz eta errespetatuz”

Miren Loinaz eta Eneko Zabaleta, Altamirako baratze parkean.

maxixatzen.eus

Zergatik hartu zenuen baratzea?

Betidanik nahi izan dut baratze bat izan, eta izebarekin batera hartzea pentsatu nuen. Arrastorik ez neukan, bai-na eginez ari naiz ikasten.

Zer daukazu landatuta?

Orain nahiko triste dago baratzea; hemendik aurrera hasi-ko da berriz pizten. Tipulak, porruak, zerbak eta letxugak dauzkat sartuta, eta laster tomatea eta piperra landatzen hasiko gara.

Zergatik nahi zenuen baratzea eduki?

Behin balkoian jartzen hasi nintzen barazkiak, eta gero, baratze bat izateko aukera atera zenean, aukera ona irudi-tu zitzaidan. Ezertxo ere jakin gabe hasi nintzen, eta ora-indik ikasten ari naiz egunero. Besteei kopiatzen ere asko ikasi dut, kar-kar-kar.

Zein barazki dituzu?

Ilarrak, tipulak, porruak eta patatak ditut, besteak beste. Norberak landatutakoa hazten ikustea gauza ederra da.

Olatz Lazkano(Azkoitia, 1991)

“Arrastorik ez neukan, baina eginez ari naiz ikasten”

Garikoitz Garmendia (Azkoitia, 1969)

Garikoitz Garmendia, bere lursailean.Olatz Lazkano, lurra lantzen.

Miren Loinaz eta Eneko Zabaleta, Altamirako baratze parkean.

“Norberak landatutakoa hazten ikustea gauza ederra da”

Joxe Mari Etxeberria, bere baratzean.

Joxe Mari Etxeberria (Itziar, 1968)

“Denbora-pasarako erabiltzen dut”Nolatan hartu zenuen baratzea?

Barazki ekologikoa jatea asko gustatzen zait, janari garbia eta kimikorik gabekoa.

Zer daukazu landatuta baratzean?

Patata, baba handia eta letxuga ditut. Hemengo zaporeak ahaztuak ditugu. Barazkiak hemendik zuzenean mahaira doaz, eta hori oso ederra da. Ordu asko ematen al dituzu bertan?

Egunero etortzen naiz lanera, eguraldi ona dagoenean; denbora-pasarako erabiltzen dut gehienbat baratzea. Bare eta karakol asko dago lur honetan, nahiz eta lur ona izan; landu egin behar da, eta simaurra behar du. Jakoba Errekondoren liburua irakurtzen dut, lagungarria delako lana nola egin ikasteko.

10 maxixatzen.eus

Zergatik hartu zenuen baratzea?

Jakin-min handia nuen aspalditik. Kuadrillako Miren Loi-nazek esan zidan baratzeak egitekoak zirela, eta bion ar-tean hasi ginen. Arrastorik ez geneukan, baina probatzen ikasten da. Oso esker onekoa da baratzea: sekulakoa da hazitik hasi eta kazolan bukatu arteko prozesua ikustea.

Zein barazki landatu dituzu?

Zerba, aza gorria, marrubia, baratxuria, tipula, baba, ila-rra eta espinaka ditugu. Barazki mota asko baina kopuru txikian eduki nahi izaten dugu; denetik pixka bat. Eta beti barazki berriak probatzen ahalegintzen gara.

Irati Lopetegi (Azkoitia, 1988)

“Denetik pixka bat izatea gustatzen zaigu”

Irati Lopetegi, atxurrarekin lanean.

Zergatik nahi zenuen baratzea eduki?

Txikitan aitarekin ibiltzen nintzen baratzean, eta gerora beti izan dut gogoa neure lursaila izateko. Oso gustura nago orain.

Zer daukazu landatuta?

Ilarra, zerba, tipula, letxuga, patata eta brokolia ditut ora-in, besteak beste. Denetik pixka bat izatea gustatzen zait. Etxerako egiten dut, eta boladan asko daukadanean ba-natu ere egiten dut. Ederra da norberak egindakoa jatea; badakizu barazkiak oso zainduta daudela, ezer kimikorik gabe. Satisfazio pertsonala ere handia izaten da.

Jabi Olazabal (Azkoitia, 1957)

“Ederra da norberak egindakoa jatea”

Jabi Olazabal, baratzean.

Orekako arduradunakLia Ariño (1967), Aintzane Maiztegi (1956) eta Belen Soraluze (1963)

“Janari garbia jateko kontzientzia asko areagotu da”

Lia Ariño eta Belen Soraluze, Oreka dendan.

Berdura eta fruta ekologikoa saltzen duen Azkoitiko den-da bakarra da Oreka. Duela 11 urtetik, hainbat produk-tu ekologiko saltzen dituzte: barazkiak, zerealak, esnea, arrautzak, begetalak, ogia eta pasta, esaterako. Barazki gehienak Azkoitiko eta Errezilgo baserritarrek ekartzen dizkiete, eta garaian garaikoa eta gertukoa izaten ahale-gintzen dira.

65 lagunek –bost ekoizlek eta 60 kontsumitzailek– osatzen dute Oreka elkartea, eta guztiek garrantzi berezia ematen diote osasuntsu jateari eta ingurumenari.

Lia Ariño Orekako arduradunetako batek azaldu du ekologikoa jatea “osasunean inbertitzea” dela, elikagaiek transgenikorik ez dutelako. Prezioz, berriz, “pixka bat ge-hiago” ordaindu arren “askok pentsatzen dutena baino gutxiago" dela dio. “Bazkideek deskontu bat dute, gainera, eta konpentsatzen du”.

“Janari garbia jateko kontzientzia asko areagotu da”, gaineratu du Ariñok: “Alemaniarekin alderatuta, adibi-dez, kontzientzia oso apala da, baina ari gara pixkanaka. Gazteek gero eta gehiago kontsumitzen dute; batez ere, umeak dituztenek. Hasieran, denda ireki genuenean, asko kostatu zitzaigun negozioa aurrera eramatea; orain, be-rriz, jende asko etortzen da. Gainera, eskaeraren arabera eskaintza gehitzen joan gara; gaur egun, makrobiotikoa ere saltzen dugu”.

Denda astelehenetik zapatura irekitzen dute: astear-tean, ostegunean eta ostiralean arratsaldez, eta beste hiru egunetan goizez. Horrez gain, elkarteak hainbat hitzaldi, txango eta ikastaro antolatzen ditu: “Sukaldaritzako ikas-taroak erakartzen du jende gehiena”, dio Ariñok.

maxixatzen.eus

Jabi Olazabal, baratzean.

12 maxixatzen.eus

TOKI

TTEK

O P

UNTE

TIK

Laida Beristain Zubizarreta

Irlandako zein herri edo hiritan bizi zara?

Irlanda hegoaldean bizi naiz, Cork hirian. Praktikak Dawson Travel izeneko bidaia agentzian ari naiz egiten. Hiru hilabeterako etorri naiz; martxo hasieran etorri nintzen, eta maiatz amaieran itzuliko naiz.Zer moduzko harrera egin dizute enpresan?

Oso ona. Etorri nintzen lehen egunean frantsesak ziren denak, baina orain Kanaria uharteetako eta Santande-rreko jendea dago nirekin lanean, eta talde polita osatu dugu.Etxe partekatu batean edo egoitza batean zaude?

Etxe partekatu batean egiten dut lo; logela ere parteka-tua dut. Ikastetxeak berak aukeratu zuen etxea, baina aukera ona egin zutela iruditzen zait. Oso gustura nago etxeko jendearekin.Lan egiteko modua asko aldatzen dela uste duzu?

Bai. Hemen, Euskal Herrian bezala, egunean 8 orduko lanaldia daukagu, baina bazkaltzeko ordua oso muga-tua da. 17:30erako enpresa gehienak itxi egiten dira, eta, beraz, arratsalde osoa duzu aurretik nahi duzuna egiteko.Atzerriko lehenengo esperientzia al duzu hau?

Bai, inoiz ez naiz inora joan 3 hilabete-rako. Aurretik, asko jota astebeteko bi-daiak egin ditut lagunekin. Esperientzia momentuz ederra ari da izaten. Jende asko ari naiz ezagutzen, eta hiria ere oso polita da. Gainera, ingelesa hobetzeko as-moarekin etorri nintzen, eta etxekoekin eta enpresako jendearekin hitz eginez hobetzen ari naiz.Denboraldi luze baterako joaten zaren lehenengo aldia izanik, asko kostatu al zitzaizun joateko erabakia hartzea?

Bai, asko kostatu zitzaidan. Beldur pixka bat ematen zidan ezagutzen ez nuen leku batera bakarrik joateak,

baina irakasleek animatu ninduten, eta orain eskerrak eman beharrean nago. Ez naiz damutzen esperientzia honetan parte hartu izanaz, eta, atzera itzuliz gero, du-darik gabe berriro onartuko nuke aukera hau.

Gustatuko litzaizuke Irlandaz gain beste herrialderen bat ezagutzea?

Aukera izango banu, gustatuko litzaidake beste leku batzuetara joatea, bidaiatzea asko gustatzen zait eta.

Aldea al dago, zure ustez, praktikak herrian edo beste herrialde batean egin?

Praktikak herrian egitea errazagoa da: hizkuntza be-tikoa da, eta familia eta lagunak bertan dauzkazu. Kanpoan eginez gero, berriz, atzerriko hizkuntza ja-kin edo ikasi behar duzu komunikatu ahal izateko, eta, horretaz gain, zeure kabuz bizitzen ikasi behar duzu: bazkaria prestatu, arropa garbitu…

Esperientzia honetatik zer nabarmenduko zenuke?

Jendearen harrena ona nabarmenduko nuke. Nahiz eta ez ezagutu, beti laguntzeko prest daude.

Esperientzia polita ari naiz bizitzen: hizkuntza hobetzeko aukera, leku berriak

ezagutzeko aukera eta bereziki jende berria ezagutzeko aukera eman dit. Nahiz eta hilabete gutxian ezagututako jendea izan, eguneroko bizimoduan ezinbesteko bilakatzen dira.

Gomendatuko al zenioke zure lekuan da-goen beste bati?

Bai, dudarik gabe. Nahiz eta hasieran beldur pixka bat nuen, esperientzia oso positiboa izan

da niretzat. Gainera, bakarrik zer egiteko kapaz zaren ikusteko balio diezazuke. Horrez gain, ezagututako jendearen herrialdeko kultura eta hizkuntzak ezagutzeko ere baliagarriak dira mota honetako esperientziak.

“Atzera itzuliz gero, dudarik gabe

berriro onartuko nuke aukera hau”

Igone Etxaniz 21 urteko azkoitiarra goi mailako administraritza ikasketak egiten ari da Urola ikastolan. Zikloko azken urte honetan, praktikak beste herrialde batean egiteko aukera izan du, eta, hori aprobetxatuz, Irlandara joan da hiru hilabeteko praktikaldia

egitera.

“NAHIZ ETA HASIERAN BELDUR PIXKA BAT NUEN,

ESPERIENTZIA OSO POSITIBOA IZAN DA

NIRETZAT”

Igone Etxaniz Peña, Irlandan bizi den azkoitiarra

maxixatzen.eus

TOKITTEKO

PUNTEKO HERRITARRA

Maite Rodriguez Soreasu

Zerk bultzatu zituen zure herrialdea utzi eta Azkoitira etortzera?

Nire herrialdeko egoera sozioekonomikoa oso prekarioa zen; langabezia tasa handiek asko oztopatzen zuten bizi-modua. Gainera, ni landa eremukoa izanik, hirian baino baliabide gutxiago genituen. Esan dezaket hemen garai batean bizi ziren bezala bizi ginela han. Hamalau urte be-tetzerako lanean hasi beharra zegoen, ez baitzegoen ikas-ketetarako nahikoa baliabide. Hori dela eta, bizimodu dui-nago baten bila etorri nintzen familiarekin.

Zailtasun handiak izan zenituen Azkoitira iritsi zinenean?

Zorte handia izan dudala onartu behar dut, iritsi bezain pronto Kiruri jatetxean hasi bainintzen lanean, eta ondo-ren k5en; bertan pasatu ditut azken bederatzi urteak. Lan arloan ez dut inolako arazorik izan.

Eta hizkuntzari dagokionez?

Etorri nintzenean ez nekien ez gazteleraz ez euskaraz. Ni ez naiz inoiz euskaltegira edo bestelako klase batzuetara joan. Kalean ikasi dut hitz egiten, bai gaztelera, bai euska-ra; gainera, tabernan lan egiteak asko laguntzen du. Izan ere, entzun eta entzun, azkenean ikasi egiten duzu; ez dago horrelako klase eraginkorrik.

Etxean, adibidez, hiru hizkuntza hitz egiten ditugu. Se-me-alabei errumanieraz egiten badiet ere, gazteleraz erantzuten didate. Eta haiek beren artean euskaraz hitz

egiten dute, jo eta ke. Hala ere, nik errumanieraz hitz egi-ten jarraituko diet, nire ama hizkuntza baita eta ez baitut nahi inola ere galtzerik. Ahal den heinean eutsiko diot.

Azkoitian nolako jendea aurkitu duzu?

Egia esan, eskerrak emateko moduko jendea aurkitu dut, haiengatik izan ez balitz oso zaila izango bailitzaidake au-rrera egitea. Asko lagundu didate, batik bat umeekin; izan ere, 5 ume heztea ez da batere erraza, are gehiago lana eta familia zeuk bakarrik uztartu behar dituzunean. Beraz, eskerrak ematen dizkiet umeak zaintzen lagundu didaten guztiei. Eta, hori gutxi ez balitz bezala, nire familia etorri izan direnean, gurasoak eta anai-arrebak, haiei ere asko lagundu diete. Jende eskuzabala eduki dut inguruan, etorri nintzen lehen unetik. Atzera egingo banu, ez nuke ezerekin aldatuko.

Errumania eta Euskal Herria ba al dira antzekoak zerbaite-tan?

Desberdintasunak nabariagoak dira, gehienak arlo ekono-mikoari lotutakoak. Izan ere, nahiz eta gaur egun Euskal Herrian langabezia arazoak izan, egonkortasun handiagoa dago hemen. Antzeko ezaugarriren bat esatekotan, gastro-nomia aipatuko nuke: errumaniar gastronomia euskal gas-tronomia bezain aberatsa da.

Zer deritzozu errumaniar guztiak ijitoekin lotzen ditugulako topikoari?

Neu erdi ijitoa naiz [barrez]. Topikoak topiko, niri seku-la inork ez dit errespeturik galdu izan; beti ondo tratatu naute, eta, azken finean, era guztietako jendea dago bai han eta bai hemen. Orokortzeak ez gaitu inora eramaten: errumaniar guztiak ez dira ijitoak eta ijito guztiak ez dira errumaniarrak.

Azkoitiko tokirik kuttunena?

Euskal gastronomia gustuko dudanez, Attolarekin eta Laja-rekin gelditzen naiz: paraje politak izateaz gain, dastame-nerako toki paregabeak dira.

Cosmina Dan, errumaniarra jatorriz, Transilvania eskualdeko Targu Mures hiritik etorri zen Azkoitira duela hamar urte.

“Eskerrak emateko moduko jendea

aurkitu dut Azkoitian”

Cosmina Dan, Azkoitian bizi den errumaniarra

14 maxixatzen.eus

GAL

DET

U AH

ALA

ERAN

TZUN

“Yoga egitea edonori gomendatuko nioke, edonorentzat baita

mesedegarria”

maxixatzen.eus

“NIRI TITULURIK EZ ESKATU; NIK

ERAKUSTEN DUDANA PRAKTIKAREKIN IKASI

DUDANA DA”

Nolatan hasi zinen yoga ikasten?

Telebistan Esther Diaz Braboren saioa ikusten hasi nintzen. Yoga irakasten zuen telebistan, eta han hasi nintzen, etxeko egongelan yoga ariketak egiten. Gero, Altxibertxo pareko zuhaitz batean iragarki bat ikusi nuen: “Yoga klaseak Azpeitian”. Egunero irakurtzen nuen, telefonoa ere buruz ikasi nuen, eta, halako batean, ausar-tu eta telefonoz deitu nuen. Taldea osatu arte zain egon behar izan nuen, eta hiru edo lau lagun elkartu ginenean hasi ginen Azpeitian.

Eta yoga irakasten?

Azpeitiko irakaslea Zestoara joan zitzaigun. Lagun talde bat geratu ginen, eta elkartzen eta praktikatzen jarraitu genuen. Poliki-poliki taldea osatzen joan zen, bat etorri, bestea joan. Ni geratu nintzen zaharrena, eta neu hasi nintzen irakasten. Kasualitate handi bat izan zen klaseak ematen hastea, niri ez baitzait gustatzen jendearekin hitz egitea, jendearen aurrean aritzea. Nik ez dut yogako ikas-ketarik, niri titulurik ez eskatu; nik erakusten dudana praktikarekin ikasi dudana da, edo liburu edo aldizkari-tan irakurritakotik ikasitakoa edo hortik ateratakoa.

Orduan, eguneratzen zoaz?

Posturak ez dago aldatzerik. Posturak betikoak dira: au-rrera, atzera eta alboetara egin behar duzu eta listo. Ez dago gehiago. Azalpenak edo bakoitzaren esperientziak agertzen dira aldizkarietan.

Zer lantzen duzue klasean?

Guk Pranayama eta Hatha Yoga lantzen ditugu: arnasketa, posturak eta erlaxazioa. Gauza xinpleak lantzen ditugu.

Horrez gain, beste yoga mota asko daude: Kundalini Yoga, Bhakti Yoga, Raja Yoga, Prema Yoga… Dena elkarre-kin lotuta dago, baina yogaren barruan bide asko daude. Guztiak norbera hobeto sentitzeko bideak dira.

Nori gomendatuko zenioke yoga egitea?

Edonori gomendatuko nioke, edonorentzat baita mesedegarria yoga egitea. Klaseetara gehienbat jende heldua eta emakumezkoak etortzen dira, baina denentzat da baliaga-rria. Gazteentzat ere mesedegarria da, ikas-ketetarako, kontzentrazioa lantzeko, azter-keta garaian lasaitzeko… Lagungarri izango lukete.

Normalean, jendea gaizki sentitzen delako hasten da. Nonbaiteko mina dutenean-eta etortzen dira, baina, berez, edozeinentzat eta edozein momentutan da balia-garria. Yogan, gainera, ez dago hobeto edo okerrago egiten duenik; bakoitzak bere prozesua sentitzea da

garrantzitsua. Poliki-poliki luzatzen, soltatzen zarela sentitzea.

Zenbat lagun elkartzen zarete?

Ezin dut zehatz esan, ez baitut zerrendarik jasotzen. Hala ere, aurten iaz baino jende gehiago dabil.

Bi talde daude. Talde bat 15:15etik 16:45era elkartzen gara, umeak eskolan utzi eta bila joan bitartean, eta beste talde bat iluntzean, 19:30etik 21:00etara.

Talde bakoitzean 28 bat lagun egongo gara. Jendea ahal duenean edo nahi duenean etortzen da. Gelan 30 bat la-gunentzako lekua dago; gehiago etorriz gero, pasillora ateratzen gara. Ateak zabalik daude, animatu eta etorri! Astelehen eta ostegunetan elkartzen gara.

Beti toki berean eman al dituzue eskolak?

Ez, toki batean baino gehiagotan egon gara. Lokala beti udalak laga izan digu. Hasieran kultur etxeko lehen solai-ruan hasi ginen. Garai hartan liburutegia zegoen hor, eta liburutegiaren ondoko gela txiki batean aritzen ginen; 12 lagun bakarrik kabitzen ginen.

Ondoren, eskola profesionalera pasatu ginen, hango frontoira. Gero, eskola nazionaletako gela batean ibili ginen. Kiroldegia egiteko bota zutenean, orain gauden tokira pasatu ginen, kultur etxeko laugarren solairura, eta gaur arte. Handiagoa eskatu genuen, baina ez zegoela esan ziguten, eta hemen jarraitzen dugu.

Zein dira yogaren onurak?

Yoga egiteko joera baduzu, onurak nabaritzen dira: ari-nago sentitzen zara, lo hobeto egiten duzu, gorputza arnasberritu, organoetako odola garbitu, arnasketa kon-trolatzen ikasi… Onurak asko dira.

Zer da garrantzitsuena Yogan?

Arnasketa. Garrantzitsuena arnasketa ondo egiten ikastea da. Hori ikasiz gero, posturak ikasiko

dituzu. Arnasketak muskuluak, hezurrak soltatzen laguntzen du. Horrela errazagoa da ariketak, posturak egitea. Sabel arnasketa, hori da garrantzitsuena.

Noiz arte jarraitzeko asmoa duzu?

Gorputzak aguantatzen duen arte, eta udalak lokala uzten digun arte.

Erreleborik izango al duzu?

Printzipioz inor ez dago prest. Lehengo urtean izan nuen bat; nik neuk bolada batean ezin izan nuen klaserik eman, eta beste batek eman zituen. Jendea ere gustura ibili zen harekin. Nik uzten dudanean auskalo zer gertatuko den.

Maria Consuelo Domenech Arrietak (Azkoitia, 1938) 30 urte daramatza yoga musu truk irakasten herrian. Harekin elkartu gara yoga zer den hobeto jakin

eta 30 urte hauetako ibilbidea errepasatzeko.Naroa Olalde Artetxe

16 maxixatzen.eus

IZEN

A TA

DIZ

ENA

Azkoitiko historian

zaltokaDenboraren makina martxan jarri, eta hiru zakel Azkoitiko historian saltoka hasi

dira Kontrako Eztarrixen. Zakel Zaltuk irratsaioan “errelato historiko mastekatua” egin nahian elkartu dira Ekaitz Etxezarreta, Juan Bautista Mendizabal eta Xabier

Arenaza. Herriko historia modu erraz eta jostagarrian kontatzea da haien asmoa.

Amaia Ugalde Begoña

Nondik hasi? Bada, hasieratik. Munoaundin aur-kitutako aztarnetatik tiraka hasi ziren lehen saioan, eta pixkanaka-pixkanaka XIV. mendean hiribildua sortu zen garaira iritsi dira.

Garai horretatik aurrera gertatutakoaren in-formazio gehiago dagoenez, azaldu dute orain denboran salto txikiagoak egingo dituztela.

Irratsaioetan umorea eta tertulia giroa izaten da nagusi. Rol markatuak dituz-tela diote. Mendizabalek Erdi Aroa eta XVIII. mendera artekoak kontrolatzen ditu; Etxezarretak, berriz, XIX. mendea eta XX. mendea landu ditu gehiago, eta saioan umore puntua jartzen aritzen da. Historialari bien erdian ibiltzen da Arenaza, historian aditua ez den norbaitek egingo lituzkeen galderak egiten eta bidea

zuzentzen. Izan ere, batzuetan “putzu batetik bestera akordatzeke” ibiltzen dira.

Entzuleek, harrera onaOrain arteko irratsaioek harrera ona izan dutela azaldu dute hiru zakelek.

Juan Bautistak lore batzuk entzun ditu: “Edadeko jendeak esan dit Arrate irratia topatzen hasten direla, eta, danba, ezagutu egiten gaituzte, eta ‘ene, ze kontu eder!’. Uste dut arrosarioaren

ordez gu aditzen gaituztela”. Arenazak esan duenez, Internetez ere hainbatek

entzun ditu lehen saioak. Izan ere, asmoa programa hiru asteartetik behin egitea da, eta,

gero, audioa sare sozialetan eta Maxixatzen.eus-eko komunitatearen bidez zabaltzea.

MENDIZABAL: "INORK EZAGUTZEN

EZ DITUEN ETXEETAKO ISTORIOAK

KONTATU NAHI DITUGU"

maxixatzen.eus

IZENA TA DIZENAArenazak gonbidatu zituen historialariak irratira. Herriko

istorio batzuk entzun eta gero piztu zitzaion harra; adibidez, Pako-pako-ri irakurri zionean Karmen Kerejeta andereñoa 1933an udaleko gestorako buru izan zela, artean bozkatze-ko eskubiderik edukitzeke. “Horrelako kontu kuriosoak jakin egin behar nituela uste nuen, eta ederra izango zela tabernan kontatuta bezala aditzea eta grabatzea. Horrela, jende gehia-gok entzun dezake, eta, gainera, gordeta gelditzen da”.

Nola kontatzen den historiaEskolan, askorentzat historia ikasgai astunetako bat izaten

da. Hori irakasten den moduagatik dela diote irratsaioko ki-deek. Etxezarretaren hitzetan, “gazteentzat erakargarria ez den historia bigarren batxilergoko historia hori da, bai edo bai ikasi behar dena”. Karreran ere gauza asko buruz ikasi behar izan zituela du gogoan Mendizabalek: “Oso astuna zen; nik fa-raoien dinastia denak buruz ikasi behar izan nituen!”. Irratikoa desberdina da: “Kontatzen duguna gure historia da, geurea, eta, hortaz, entzuten dutenena; hori polita da”. Etxezarretaren ustez, etxean hasten da sarri historiarekiko irrika: “Familian herriko kontuei buruz hitz egiten pitz daiteke interes hori”.

Hau esan ohi da: historia irabazten dutenek idazten dute. Kontakizun ofizial horretatik kanpo, bestelako detaileetan sakondu nahi dute Zakel Zaltuk saioan: “Inork ezagutzen ez dituen etxeetako istorioak kontatu nahi ditugu”, dio Mendiza-balek; “izan ere, gure aurrekoak ez ziren palazioetan bizi, balio artistikorik ez zeukatelako erraz bota zituzten etxeetan baizik”.

Argi-ilunak“Nik uste dut Azkoitian, munduko historia, txikian,

dena gertatu dela”, dio Mendizabalek. Tartean sekula kontatu ez diren pasarteak ere bai: “Esklaboak, eskla-boen trafikoa, krimenak… Historia latzak”. Gerretan “itxuragabeko kontuak” izan direla azaldu du: “Azkoi-tia dezente erradikala izan da horretan, eta herri apurketa handiak izan dira”.

Harro egoteko moduko pasarteren bat aukeratzea kosta egin zaio Mendizabali. Bi garai aukeratu ditu azkenean: XVI. mendea eta burdinolei esker Azkoi-tian eta bailaran egon zen bizitasuna, eta XVIII. men-dea, “bere kontraesan guztiekin”. Etxezarretak XIX. mendean eta XX. mende hasieran izan zen abarketen langile mugimenduko grebak aipatu ditu: “Oso inte-resgarria iruditzen zait garai batean hemen egon zen industria hura, eta nola jendea mobilizatu zen bere eskubideen alde”.

Mendizabalek beretzat “txundigarriak” diren hain-bat kontu aipatu ditu: XVI. mendean, esaterako, Se-villako kontratazio etxeko lehenengotako notarioa azkoitiarra izan zen, “ustelenetarikoa, gainera”. Ilus-trazio garaian azkoitiarrek Russeau eta Voltairerekin tratatzen zutela irudikatzea ere itzela da Mendizaba-lentzat. Kontraesanak, ugari: “Hauek denak jauntxoak ziren, eta jauntxo bezala jokatu zuten; eta, tartean, episodio bat izan zen, beltza”. Duela 250 urteko ma-txinadaz ari da Mendizabal: “Ez dut gai horretan be-hatza asko sartu nahi. Nik neure burua Peñafloridako kondearengandik baino hurbilago ikusten dut matxi-noengandik, baina gertaera hark ezin du bota mugi-mendu batek egindako dena. Erlatibizatu egin behar da”.

Galderak eta parte hartzeko deiaZakel Zaltuk saioan herritarrek egindako galderak

erantzuten hasi dira, eta gustura jasotzen dituzte gal-derak. Taldea irekia dela azaldu dute, eta gairen bat landu nahi duenak lekua izango duela irratsaioan. Gainera, argi dute beraiek ez dakitela dena. Beraz, beraiek ere botako dituzte galderak tarteka. Adibi-dez, badaki norbaitek azkoitiarrei zer dela-eta esaten zaien zakelak?

(Galderari erantzuteko edo edozertarako: zakelzaltuk@gmail.com)

ETXEZARRETA: "OSO INTERESGARRIA IRUDITZEN ZAIT GARAI BATEAN

HEMEN EGON ZEN INDUSTRIA HURA, ETA NOLA JENDEA MOBILIZATU ZEN

BERE ESKUBIDEEN ALDE"

18 maxixatzen.eus

MAX

IXAT

ZEN

MAX

IXAT

UIEZ

BAZKIDE ORRIA: Proiektuko BAZKIDE izateko, bete ondorengo datuak:Izen-abizenak: Helbidea:Herria:Telefonoa:Helbide elektronikoa:Kontu zenbakia: Hiru aukera dituzu: 1- Bete orri hau eta bidali Kultur Etxea, 110 p.k. helbidera (edo sartu doan gure Kultur Etxeko postontzian)

2- Bidali datu guztiak honako helbide honetara: maxixatzen@maxixatzen.eus 3- Bete maxixatzen.eus webguneko formularioa OHARRA: Datu babesakIzaera pertsonaleko datuak babesteko abenduaren 13ko 15/1999 Lege Organikoak xedatutakoa jarraituz, jakinarazten dizugu, xedearen arabera biltzen diren datuak Maxixatzen herri komunikabideko (Azkoitiko kultur etxea) titularitatepeko fitxategi automatizatu batean sartuko direla. Era berean, jakinarazten dizugu, eskubidea duzula datu horietara jotzeko, zuzentzeko baliogabetzeko eta aurkatzeko, eskubide hori Maxixatzen herri komunikabideko (Azkoitiko kultur etxea) Erregistro Orokorrera zuzendu ahal izango duzularik.

Urtean 25 euro, hilean 2 euro inguru

Hemen dira Maiatzeko Lorak!Maiatzeko Lorak Maxixatzen Euskaldunon Elkar-tearen udaberriko kultur eskaintza da. Aurtengoan hitzaldi sorta bat eta erakusketa bat antolatu di-tugu.

Alde batetik, hizkuntza kontuak aztertuko ditugu Aitor Arana eta Koldo Zuazorekin. Esperantoa eta euskalkiak izango ditugu hizketa-gai, hurrenez hu-rren.

Bestetik, duela 250 urte Iraurgi bailaran piztutako Gariaren matxinada gogoratu eta garai hartara gerturatuko gara, Azpeitiko Kultur Mahairekin elkar-lanean prestatutako erakusketa eta hitzaldiekin.

EGITARAUA:• Maiatzaren 4an, 19:00etan, Elkargunean

Aitor Aranaren hitzaldia; “Esperantoa: euskara normalizatzeko hizkuntza balia-garria”

• Maiatzaren 10ean, 19:00etan, Torre Zurin Matxinadaren 250. urteurreneko erakus-ketaren aurkezpena. Erakusketa maiatza-ren 22ra arte egongo da ikusgai.

• Maiatzaren 10ean, 19:00etan, Torre Zurin, Iñigo Aranbarriren hitzaldia; “1766ko ma-txinada, kultura eta umorea”.

• Maiatzaren 18an, 19:00etan, Torre Zurin, Juantxo Madariagaren hitzaldia: "Euskal Herriko XVII. eta XVIII. mendeetako matxi-nadak. Ikuspegi soziala"

• Maiatzaren 26an, 19:00etan, Elkargunean, Koldo Zuazoren hitzaldia: "Euskalkien sorlekuak eta Azkoitiko euskara"

• Ekainaren 1ean, 19:00etan, Elkargunean, Oihane Oliveriren hitzaldia “Emakumeen rolak antzinaroan”

BAZKIDEEGIN NAHI?

maxixatzen.eus

Doinua: HabaneraUgaitz Beristain Lopez de Zubiria

GAIA: EUSKARA

KEJIE TA DESD

ITXIEBERTSO

A PAPEREAN

Floreaga ikastetxera Altzibartik, Jauso-rotik, Goiko Kaletik, San Martindik eta Aingeru kaletik joaten garen guraso, aitona-amona, ikasleon... bidea egoera

txarrean dago. Jende asko joaten gara eskolara Aingeru kaleko Ixidro erretegiaren ondoko pasabidetik; gutako asko, gainera, ume kotxe eta guzti.

Dena den, aipaturiko pasabidearen egoera ona ez izan arren, arazorik handienak eta arriskurik handienak gora iristen garenean hasten dira. Izan ere, alde batetik, errepidea gurutzatu beharra daukagu. Zebra bidea egon badago, baina leku ezegokian, eta gidariek kasu handirik ere ez diete egiten; gainera, bihurgunea dagoenez, ez dira ikusten datozen kotxeak. Bestetik, bidea gurutzatu ostean ere ez dira amaitzen ara-zoak: espaloia igotzea tokatzen zaigu, baina kurban dago, eta ume kotxeekin ezinean ibiltzen gara. Hori dela eta, Floreaga ikas-tetxera goazenok eskertuko genuke eskola bide horri kasu handiagoa egitea.

ESKOLARAKO BIDE ESKASAL. I. A.

Hotel bateko pasarte bat det azaldu beharra,Sarreran topatu nuenandre baxenafartarra,"Bonjour" batekin hasi zenneretzat aukera txarra,Españolez ez zekienta ingles maila kaxkarra,Keinu_hizkuntzan ai ginelatopatu gendun iparra,"Eskuaraz egiten duzu?"bota zidan ttirri ttarra,Ezin nuen ezkutatusortu zidan irribarra,Euskara baitzen hizkuntza baliagarri bakarra.

Solasaldi gozo batenluzaro ginen ariko,Ze harro sentitu nintzengure hizkuntzarekiko,Baña haserre punttu batia pozaren neurriko,"Euskeraz hasi behar nuen"pentsatu nun neurekiko,Ikasgai gisa hartzen detez naiz berriz eroriko,Hartu dezagun ahotanegunerokoan tinko,Lehentasuna emanezez "bestearen" azpiko,Makrohizkuntzen itsasoanez dezagun guk geuk ito.

"Mekanikaria. Doikuntza eta muntaia mekani-koan eskarmentua duen lagun bat behar da.

Bidali kurrikuluma zarauzko 309 pk-ra".

LAN-ESKAINTZA

20 maxixatzen.eus

HILA

BETI

N BE

GIX

ETAT

IK

04

02

01

07 08

06

03

05

maxixatzen.eus

01_ "Mendekotasun egoeran dauden pertsonentzako arreta" heziketa zikloa emango dute Urola Ikastolan. 02_ 1766ko matxinada aitzakia hartuta, urte osorako egitaraua antolatu dute Azpeitiko Kultur Mahaiak eta Maxixatzen Euskara Elkarteak. 03_ Udaberri Saria Kintopekoak idi probak irabazi zituen Iñaki Lopategi Laski-k, 57 plazarekin.04_ Otarre jatetxean izan ziren Jordi Evole eta Arnaldo Otegi, La Sextako Salvados saiorako elkarrizketa zela eta.05_ Azkoitia-Azpeitia Maratoi Erdian, azkoitiar ugari.06_ Gure Esku Dago dinamikak batzar irekia antolatu zuen, erabakitzeko eskubideaz gogoeta egiteko. 07_ Azkoitiko XVII. Duatloia antolatu zuen Azkoitri Triatloi Taldeak. 08_ Umore Ona elkarteak antolaturik, Haur Danborrada egin zuten apirilaren 2an. 09_ Floreagako Gurasoen Elkarteak XXVII. Euskal Kultur Jardunaldiak antolatu ditu. Felix Azurmendi parrokoa eta Joxemari Olasagasti, Jose Luis Lete Elosukorta eta Jon Unanue kirolariak izan dira jada, eta Kike Amonarriz eta Reyes Prados telebistako aurkezleek, berriz, maiatzaren 19an emango dute hitzaldia.

HILABETIN BEGIXETATIK

09

22 maxixatzen.eus

Gipuzkoako historia aberastu duten pasadi-zo interesgarrien jabe da Azkoitiko herria. 1766ko Matxinada da Azkoitiko gizon eta emakumeak une erabakigarrietan protago-nista egin zituzten gertakari horietako bat.

Justu aurtengo apirilean bete dira 250 urte ordutik.

1765eko uztailaren 12an Carlos III.ak aurkeztutako “Pragmatika Erreala” izeneko aldarrikapen bat izan zen errebolta horren pizgarria. Dekretu horren ezaugarririk nabarmenena gari eta arto alearen prezioa eta merkata-ritzaren liberazioa ezartzea izan zen. Ordura arte, herriko botereak arautzen zuen bertako hornikuntza, produkzioa bultzatuz, neurriak eta pisuak kontrolatuz, herriak be-har zuen gutxieneko produktua bermatu artean horren kanporaketa galaraziz, eta behar-beharrezko artikuluen tasazioa finkatuz. Horrela, aldarrikapen hori foru legeen aurkakoa bihurtu zen, eta herriko jende xehearengan mesfidantza sorrarazi zuen; izan ere, udaleko kontrola ere noble eta ale merkatariek zuzentzen zuten, eta haiek izan ziren inolako kexarik gabe erregeak inposatutako al-darri hura onartu zutenak.

Egoera oraindik eta gehiago larriagotu zen, nekazari arruntak lurrak galtzen ari baitziren, eta, horrekin bate-ra, burdinola bezalako lanpostu ordezkoak ere pixkanaka ahultzen ari ziren. Udal mendiak eta komunalak astiro-as-tiro pribatizatzen hasi ziren, eta tokian tokiko bizitza ere udal boterea kontrolatzen zuten jauntxoen eskuetan erortzen joan zen. Zerga eta kontribuzio bereziak ere ar-tikulatu ziren orduko gerrateetan zeuden gastuei aurre egiteko, eta, hala, Madrileko eta hemengo aldundietako diru-kutxak ondo hornitu ziren jende behartsuen eskutik.

Giro hartan, 1766ko apirilaren 13an, Carlos Olaskoaga Azkoitiko erretoreak, herrian alearen behar handia iku-sirik, bertako eliztarrei hura kanpora ez ateratzeko es-katu zien. Hurrengo egunean, zaldiak beraiekin zituzten Mendaroko bi emakume etorri ziren herrira, bertako alea eramateko asmoarekin, baina zapatari eta errementari batzuek berehala gelditu zituzten beste herritar batzuen laguntzarekin, eta alea lehengo lekura itzultzera behartu; horrela, berriro eskuratu zuten ordainaren dirua. Kanpai hotsarekin, Azkoitiko herria bildu zen ondoren, inguruko baserritar asko tartean, herriko zaldunei alearen prezioak merkatzeko eskatzera. Ondoren, herriko agintariek alea

HARA

!

1766an Azkoitian sortutako matxinadaKepa Alberdi Egaña

merkatzea onartu behar izan zuten, nahiz eta haientzat benetan iraingarria izan erabaki hura hartzea.

Azpeitian berehala jakin zuten Azkoitian gertatu-takoaren berri, eta hango jauntxoek herritar batzuk ar-matzea pentsatu zuten, bapo jateko eta edateko emanez, herrian matxinatzeko asmo guztiei aurka egiteko. Segur-tasun handiagoa izateko, Azpeitiko alkateak eskakizun bat egin zion Loiolako erretoreari: basilika eraikitzeko lanetan ari ziren ofizialak armaturik bidaltzeko esan zion. Alabaina, haiek uko egin zioten horri, eta beraiek ere alea-ren prezioa merkatzea nahi zutela esan zuten. Aurrez ar-matutako herritarrak ere, jauntxoek armak zergatik eman zizkieten jakin zutenean, matxinatu egin ziren, azkoitia-rrak baino kondizio kaxkarragokoak ez zirela eta.

Horrela, arratsalde partean, goizean Azkoitian gertaturi-ko zalapartaren antzekoa gertatu zen Azpeitian: nekazari armatuak, Urrestillako olagizonak eta oro har herri xehea elkartzen joan ziren kanpaien dan-danarekin. Ondoren, Azkoitira abiatu ziren danbor eta txirula doinuaz lagun-duta, eta bidean Loiolako langileak hartu zituzten. Azkoi-tiarrekin bat egin ondoren –guztira bi mila lagun inguru izango ziren–, Azpeitira bueltatu ziren. Gau bertan, matxi-natuek alea zabaltzen zuen etxe publikoan lapurreta egin zuten, eta txikitu zituzten gauzen artean alea neurtzeko tresnak zeuden; bata handia, jauntxoek alea erosteko era-biltzen zutena, eta bestea txikia, saltzeko erabiltzen zute-na. Merke erosi eta garesti saltzen zuten, alegia. Antonio Gorostizu zen herriko pertsonarik gorrotatuena, Azpeiti-ko primiziak kobratzen zituena; gizon hura beti gailendu zen berak gordetzen zuen alea saltzea nahi ez izateaga-tik, nahiz eta parrokiako primizietakoa izan. Matxinatuek ohetik atera eta erdi gorririk ibili zuten kaleetan barrena, eta eskopetarekin tiro ere egin zioten, baina txinpartak ez zuen funtzionatu.

Herri altxamenduak kapitulazio batzuk onartzera behar-tu zuen udala. Printzipio bezala, alea herritik kanpora ez ateratzeko eskatu zuten, eta primizia, hau da, hamarrenaz aparte Elizari entregatzen zitzaizkion ganadua eta fruta, herriak berak kudea zezala. Horretaz gain, garai hartan behar-beharrezkoak eta oinarrizkoak ziren beste erabaki batzuk onartzera ere behartu zituzten. Ondoren, Loiolara prozesioan joan eta Te Deum abestu zuten, garaipenagatik eskerrak emateko.

maxixatzen.eus

HARA!

Egun hartan bertan, errebolta Elgoibarrera pasatu zen, eta hurrengo egunetan beste herri batzuetara; haietan ere, udalak hitzarmen berriak sinatzera behartu zituzten. Mu-trikun, esate baterako, fusil, baioneta eta makilaz hornitu-rik, zortziehun bat gizon eta emakumek hankaz gora ipini zituzten udaleko akordioak. Dena den, beste matxinada batzuekin alderatuz, hark ez zituen bere helburuak lortu, errepresio bortitzena pairatu ondoren.

Donostiako komertzio jauntxoak izan ziren errepresio hura beren agindupean zuzendu zutenak, beren interesei zegozkien ondorenak aztertu eta gero. Indar armatu bat osatzeko asmotan, Donostiako alkate Manuel Arriolari ber-tan zegoen Irlandako erregimentua gidatzen zuen Kindelan koronela elkartu zitzaion, 300 soldadurekin. Haiek, gainera, Irun, Oiartzun, Hernani, Errenteria, Urnieta eta beste herri batzuetako gizon taldeen laguntza ere jaso zuten

Apirilaren 22an Azkoitirantz eta Azpeitirantz abiatu zen 1.200 gizonez osaturiko taldea handik bi egunera heldu zen. Zaldun eta noblezia titulua zuten jauntxorik ospetsue-nak elkartu zitzaizkion Donostiatik etorritako taldeari, eta soldadu gehiago batu ziren horrela. Horien artean, Azkoi-tiko Peñaflorida kondea nabarmendu zen: euskal ilustra-zioaren bultzatzailea izateaz gain, errepresioan parte hartu zuen, eta matxinadako epaiketak ere haren esku egon ziren neurri handi batean.

Loiolan 74 ofiziozko langile eta peoi atxilotu zituzten, matxinatuen bultzatzaile nagusiak zirelakoan. Batez beste, 150 pertsona hartu zituzten preso Azkoitia eta Azpeitia ar-tean, eta 300 inguru probintzia osoan.

Azpimarratu behar da Loiolako jesuitek zerikusi handia izan zutela 1766ko errebolta hartan. Izan ere, bertako lane-tan ari ziren harginen zaindari bilakatu ziren: haien egoe-ra salatu, eta toki sakratuaren immunitatearekin babestu zituzten. Hurrengo urtean, Campomanes fiskalak jarrera hura eman zuen jesuitak Espainiako estatutik kanporatzeko argudio nagusietarikotzat. Bide batez, Espainiako koroak jesuiten ordenako ondasun guztiak konfiskatu zituen.

Gaztelako Kontseiluak aukeratuak zituen diligentziak prestatzeko epaileak, Barreda korrejidorea eta Donostiako alkatea bera, oraindik eta eskarmentu gordinagoak ezarri nahian.

Isunak, konfiskazioak, kartzela, erregearen galeretan zerbitzatzeko kondenak, erbestea eta beste hamaika sen-tentzia gogor pairatu behar izan zituzten atxilotuek. He-riotza zigorrak jartzea ere erabaki zuten, baina ez ziren bete, eta altxamenduko buruak Ceutako espetxera eraman zituzten. Emakumeek atal guztiz eraginkorra bete zuten matxinadan, eta haien artean ere baziren erbestera bida-litakoak.

Ondoren ere, agintariek txosten ugari egin zituzten etxe-koandreen artean izaten ziren elkarrizketak zorrotz zaindu zitezela eskatzeko.

Errepresio krudelez betetako neurri horietatik aparte egon ziren, bestalde, politikoki hartutako beste erabaki batzuk ere. Maiatzaren 13an, adibidez, Gipuzkoako Aldun-diak 10 artikulu onartu zituen, erreboltan matxinatuek lor-tutako helburu guztiak bertan behera uzteko. Modu horre-tan, berriro ere, matxinada sortu aurreko baldintza guztiak ezarri ziren, orduko jauntxo eta agintariek merkatua libe-ralizatzeko, behin eta berriro herritarren kaltean.

24 maxixatzen.eus

BA A

L D

AKIZ

U?

Medikuntza naturalaren gorabeherakItziar Albizuri Alkorta

Medikuntza naturalean ezagutzen den dokumenturik zaharrena k.a. 2800. urtekoa da, eta Txinakoa da. Nahiz

eta medikuntza mota hori munduko beste herrialde batzuetan ere landu eta garatu zen garai hartan, ez da beste dokumentu idatzi-rik aurkitu, baina badakigu egon badaudela; Indiako Ayurbeda medikuntza, adibidez. Eus-kal Herrian ere mendez mende eta ahoz aho pasatu da medikuntza naturalaren inguruko ezagutza ugari. Horrela, esan daiteke mun-duan zehar dauden medikuntza jakituria uga-riak Txinakoa bezain garrantzizkoak direla.

Orain dela ez urte asko, dena medikuntza naturala zen, esperientzian oinarritutakoa, urtez urte eta belaunaldiz belaunaldi iga-rotako jakintza. Gizakiak bere gaixotasunei aurre egiteko erabili ditu sendabelarra, ja-naria, eguzkiaren indarra eta esku masajeak. Horrela, gizakiak aurre egin du mendez men-de. Tamalez, medikuntza naturala iruzurrez erabili izan da askotan, eta, horren ondorioz, mesfidantza sortu eta kalte ugari egin da. Bai-na, azkenaldian, medikuntza naturala berpiz-ten ari da: milaka terapia agertu dira, batzuk zientzian oinarritutakoak, besteak oraindik ebidentzia zientifikoaren bila dabiltzanak. Hala ere, kontuan izan behar dugu edozein arlotan berpiztea gertatzen denean momen-tu aparta izaten dela iruzurrari bide emateko. Ondorioz, okerrik ez dezagun izan, gomenda-garria da oinarri sendoa duen adituren baten-gana joatea gure beharrak asetzeko.

Medikuntza naturalaren markoa prebentzioa eta sendabidea dira. Hala ere, kasu askotan komeni da naturala konbentzionalarekin batera joatea. Kontuan izan behar dugu, era berean, medikuntza naturala ez dela egokia larrialdi kasuetan erabiltzeko.

Gaur egun, medikuntza konbentzionalak izan duen garapen teknologikoa kontuan hartuta, oso baliagarria da naturalean ere erabiltzeko, eta, pertsonen osasunaren onura lortzeko, bi jakintzak eskutik joatea da egokiena.

Naturopatiaren oinarriak honako hauek dira: dietaterapia, fitoterapia eta hidroterapia.

Dietaterapia: barietatea, sinpletasuna, neurria eta antioxidatzaileen ezarketa.

Fitoterapia: belarren onurak eta eragin kaltegarriak. Adibidez: ginkgoa (zirku-lazioaren bizigarria), hiperikoa (antide-presibo naturala), anis berdea (gosea irekitzeko, bronkioak garbitzeko eta di-gestiorako).

Hidroterapia: gorputza aktibatzeko edo lasaitzeko.

Hala ere, gaur egun, gizarteak eta gizakiak dituzten krisi ugariak eta gabezia pertsona-lak kontuan izanda, indar handia hartu dute terapia energetikoek, zeintzuek asko lantzen baitute gizakiaren alde emozionala eta exis-tentziala.

maxixatzen.eus

ESKURE KOM

ENIEZ

ETZ

TOPA

U!

TELEFONO INTERESGARRIAK:

Udaletxea Udaltzaingoa Suhiltzaileak Epaitegia (Azpeitia) Azkoitia Lantzen Iraurgi Berritzen Abarketatxo ludoteka Artxamendi Gaztelekua(GIB) Zubiaurre Elkargunea KIUB KZ Gunea Ertzaintza San Martin ondareguneaMusikagunea Anbulatorioa Plaza Ondo Jubilatuen EtxeaBake Epaitegia San Jose Egoitza Aizkibel liburutegia AEK Baztartxo Gurutze Gorria DYALanbide (Azpeitia) SOS Deiak Txerloia Futbol Zelaia Gurea pilotalekua Torre Zuri erakustokia Txerloia Tenisa Kultur Etxea Postetxea Gipuzkoako Urak Xabier Munibe haur eskola Xabier Munibe ikastola Floreaga ikastetxea BiziloreUrola Ikastola BHI Garbigunea Mankomunitatea Tamaina handiko trasteakjasotzeko zerbitzuaAldalur Eusko TrenLa GuipuzcoanaPESAPiper elkarteaTaxiak

943 08 00 80943 85 71 71112943 02 51 91943 85 71 51943 85 08 43943 02 60 27

943 85 60 27943 85 25 44943 85 73 05943 02 36 19943 08 37 80943 85 71 70943 85 10 70943 00 76 10

943 85 21 68943 85 15 97943 85 13 23943 85 08 98943 15 10 89 943 85 19 86943 85 32 97943 46 46 22943 15 04 02112943 85 20 61943 85 36 39943 85 71 70669 62 18 02943 85 71 70943 85 33 93943 85 08 83943 08 07 37943 85 06 46943 85 30 43637 70 57 20 943 85 21 74696 67 64 56943 85 73 19

943 45 98 74943 85 27 18902 54 32 10943 85 11 59943 21 26 99943 85 25 87943 85 10 20

AzkoitiA: Jaen 943 85 07 85

AzpeitiA: Jakome 943 08 02 58

AzkoitiA: Gisasola 943 85 12 35

AzkoitiA: Azpiazu 943 85 29 89

AzkoitiA: Mendiola 665 49 67 44

Egunez: 09:00 - 22:00

Gauez: 22:00 - 09:00

Farmaziak (maiatza)

Non dago Zakelmari?

Apirileko aldizkarian Za- kelmari non ezkutatuta zegoen asmatu behar

zen: 20. orrialdean zegoen. As-matzaileen artean zozketa egin ondoren, Mila Sudupek irabazi du Jausoroko Ogi Berri okin-degiaren zortzi lagunentzako tarta.

Datorren hilean Odriozola ar-dotegiaren saskia zozkatuko du Maxixatzenek Zakelmari aur-kitzen dutenen artean. Bidali erantzuna maiatzaren 18a baino lehen, Kultur Etxeko postontzira edo maxixatzen@maxixatzen.eus helbide elektronikora.

25, 26, 27, 28, 29

10, 11, 16, 21, 22. Ekaina: 2, 3, 59, 14, 15, 19, 20, 31. Ekaina: 1

8, 12, 13, 17, 18, 30. Ekaina: 4

Urte osoan irekita.

Garmendia auzunea, 19

Mila Sudupe, apirileko irabazlea.

26 maxixatzen.eus

AGEN

DIE

ZINEMA KARTELDEGIA (Baztartxo)

Maiatzak 6:tu voz entre otras Mil

(ForuM)

Maiatzak 7-8 eta 9:la chica danesa

Maiatzak 27-28-29 eta 30:

el olivo

Maiatzak 13-14-15 eta16:toro

Maiatzak 29:tini: el gran caMbio de

violetta

Maiatzak 20-21-22 eta 23:

espía desde el cielo

Maiatzak 15:el libro de la selva

MAIAT1ZA

08

14

07-08

0706

13-14

Donostia 2016. Balda plazan, 19:00etan , Móra d'Ebreko Gazteen Orkestra (Katalunia), Christophoruschor Elze abesbatza (Alemania) eta Bizkargi Musika Eskolako ikasleak. (eguraldi txarra bada, Baztartxon izango da)

Donostia 2016. Balda plazan, 12:00etan, Jugendorchester Grünstadt orkestra eta Ensemble Geigen (Alemania) eta Bizkargi Musika Eskolako ikasleak. (eguraldi txarra bada, Baztartxon)

Herriko plazan, eguerdira arte, Jyd-Gazteak eta Garapena taldeak antolatuta, solidaritate pintxoa, bigarren eskukoen denda solidarioa eta Alai Batzaren jolasak.Txerloian, 15:30ean, eskolarteko finalak.Santa Kutz komentuan, 18:30ean, Udaberriko XXV. Musikaldia: Brillant Magnus Quintet-en emanaldia.

Dantzari Txiki eguna.Gipuzkoako Basatxori Kantarien XIII. Txapelketa Trenbidearen Zumardian, 09:00etan.Plaza Berrin, Ibilgailu Klasikoen V. Topaketa.

Eguerdian, Espiritu Santuaren kaperaren inaugurazio ekitaldia (RSBAP).Santa Kutz komentuan, 18:30ean, Udaberriko XXV. Musikaldia: Donostiako Orfeoiaren emanaldia.Orion elkartearen eskutik, Gipuzkoako kopa txapelketako Kaiola Galeper tiraketa.

Santa Kutz auzoko festak

Herriko plazan, Garagardo Azoka

Herriko plazan, Garagardo Azoka05-06-07

19

21

22

29

25

28

Floreaga ikastetxeko Don Bosco aretoan, 20:00etan, XXVII. Euskal Kultur Jardunaldiak: "Euskara eta telebista". Hizlariak: Kike Amonarriz eta Reyes Prados.

Santa Kutz komentuan, 18:30ean, Udaberriko XXV. Musikaldia: Ciklus Ensemble-ren emanaldia.

Baserritarren azoka eta txahal eta sagardo dastaketa.

Baztartxo antzokian, 18:00etan, "Gu ere bertsotan" programako amaierako jaialdia.

Kontzejupean, 12:30ean, musika bandaren kontzertua.Santa Kutz komentuan, 18:30ean, Udaberriko XXV. Musikaldia: Sonus Unda-ren emanaldia.

13:00etan, meza, kurutzean, bailarako hildakoen alde. Bertan izango dira Izer eta Alabier eta Egaña eta Lizaso bertsolariak. Ogitartekoak eta edariak hartzeko aukera egongo da.14:00etan, Bazkaria Aittola Zar-en.

Segidan, soinujole eta bertsolariekin erromeria, 21:00 aldera arte.

Aittola Zarko Otaba jaiak

*Ekainaren 4an eta 5ean clown tailerra.Izena emateko, deitu 616 822 338 zenbakira.

maxixatzen.eus

MAIAT1ZA

28 maxixatzen.eus