ssaqarTvelos parlamentis erovnuli biblioTekaaqarTvelos...
Transcript of ssaqarTvelos parlamentis erovnuli biblioTekaaqarTvelos...
erovnuli biblioTekis literaturul forum `eblitfos~ araperioduli gamocemaerovnuli biblioTekis literaturul forum `eblitfos~ araperioduli gamocema
` e r o v n u l i b i b l i o T e k i s l i t f o r u m i` e r o v n u l i b i b l i o T e k i s l i t f o r u m i
vrceldeba literaturis moyvarulTa Sorisvrceldeba literaturis moyvarulTa Soris
gagrZeleba me-2 gverdze
literaturuliliteraturuli
saqarTvelos parlamentis erovnuli biblioTekasaqarTvelos parlamentis erovnuli biblioTeka
` v efxi s t y a o s ni s " g a da w e r a s a g r Z eleb s
dR e v a nd el nom erSi w a i k i T x a v TdR e v a nd el nom erSi w a i k i T x a v T
bela CekuriSvili bela CekuriSvili
`24 saaTi~ 06.08.11
erov nu li bib li o Te-
kis lit fo ru mi “vefxis-
tya os nis” ga da we ras ag r-
Ze lebs
uk ve ram de ni me we lia
in ter net fo ru me bi Cve ni
yo vel dRi u ri cxov re bis
na wi lia. ga da u War be be lad
Se iZ le ba iT q vas, rom vir-
tu a lu ri sa qar T ve los
vne ba Ta Rel va li te ra tu-
ra sac ara nak le bi sim Zaf-
riT as k de ba. zog jer
brZo la we se bis far g lebs
scil de ba, rac xSi rad ha-
ker Ta Ca re va sac gu lis x-
mobs. ase da e mar Ta sa qar T-
ve los par la men tis
ero v nu li bib li o Te kis
li te ra tu rul fo rums
“eb lit fos”, ro me lic sa-
mi wlis ar se bo bis Tav ze
ha ker Ta msxver p li gax da.
mi ze zi, co ta ar iyos, ga-
u ge ba ria. “eb lit fo” yve-
la ze mSvi do bi a ni li te-
ra tu ru li fo ru mi iyo,
qar Tul re a lo ba Si sa mar-
T li a no bis dam k vid re bis
dro Sis fri a lis ga re Se.
mag ram “eb lit fo el Ta”
nos tal gi as sul ze mo us-
w ro mark cu ker ber gis
pir m Som da 2010 wlis 18
oq tom b ri dan “eb lit fo”
fe is buq ze ga moC n da.
“eb lit fo” mar T lac
bev ri sa in te re so li te-
ra tu ru li pro eq tis ide-
is av to ri da gan ma xor ci-
e le be li, mxar dam We ri da
mo na wi le iyo. erov nu li
bib li o Te kis mec ni e re bis,
kul tu ri sa da sa mo qa la qo
qeTi didiSvilis
Tamar bolqvaZis
nina nekeris
eka qurxulis
manon buliskerias
nukri bereTelis
zeinab sarias
kniaz algetskis
lana manvelis
neliko goguaZis
Salva bakuraZis
Abuu KappesAbuu Kappeslela laSxis
vaJa xornaulis
1
forumiforumi
` e blitfo~
a m e gobre b s
# 00003# 00003oqtomberi 2014oqtomberi 2014
likana WeliZis
don brazis
zaza fircxalaiSvilis
nino sadRobelaSvilis
andrea Torelis
maia maruaSvilis
cicino bukias
ia mSvidobaZis
maiko miqaias
mariam wiklauris
bela CekuriSvilis
Tamar feiqriSvilis
Tamaz metrevelis
qeTevan CikaSuas
giorgi bundovanis
gia murRulias
nuca dekanoziSvilis
nino mSvidobaZis
salome donaZis
lia liqokelis
qeTi failoZis
berita kakabaZis
daviT Semoqmedeli
eka qevaniSvilis
givi CiRvinaZis
koba WumburiZis
gio sajaias
nino saZagliSvilis
mzia TvalabeiSvilis
irma SiolaSvilis
irma malaciZis
mari CikvilaZis
Tamri fxakaZis
nia mamasaxlisis
leqsebs
merab xergianis
Tamar yuraSvilis
maka ldokonenis
elene salariZis
dea cucqiriZis
inga gogiberiZis
naTia rostiaSvilis
luka xarlamenkos
Tornike gurjinTaxis
nino TarxniSvilis
levan lorias
rusa amirejibis
giorgi aRniaSvilis
revaz elizbaraSvilis
lika yifSiZis
irakli lomouris
nodar SoSitaSvilis
prozas
marsianis
gamoxmaurebas
qeTi gziriSvilis
gzaSi wakiTxul wignebs
dalila gogias
aleqsandre elerdaSvilis
vasil guleuris
nino qoqosaZis
Targmans
Teona gogniaSvilis
personas
zaza SaTiriSvilTan
intervius
“eblitfos” arqivs
2
` v efxi s t y a o s ni s " g a da w e r a . . .` v efxi s t y a o s ni s " g a da w e r a . . .
pirveli gverdidan
ga naT le bis de par ta-
men tis di req to ris mo ad-
gi le da “eb lit fos” ad mi-
nis t ra to ri gi or gi
ki la Ze ir w mu ne ba, rom ga-
nax le bu li fo ru mi wi na-
mor be dis Rir se u li mem k-
vid rea da ar gu men tad
gan xor ci e le bul li te-
ra tu rul pro eq tebs gvi-
la gebs: “lit p ro eq te bi
Ta na med ro ve po e zi i sa da
pro zis aq tu a lur prob-
le meb ze, li te ra tu ru li
kri ti kis mniS v ne lo ba sa
da bevr sxva sa in te re so
sa kiTx ze mxo lod vir tu-
a lu ri dis ku si e bis ga mar-
T vas ar iT va lis wi neb da.
`eb lit fo e le bis” mi er
mom zad da da uni ku mu ri
ga mo ce me bis se ri iT erT
eg zem p la rad ga mo vi da
po e zi is kre bu li “Ce mi xu-
Te u li”, ro mel Sic Se vi da
92 mwer lis mi er Ser Ce u li
5-5 sa ku Ta ri leq si”. ama ve
se ri a Si Cemi moTx ro ba”
- 50-ze met ma pro za i kos ma
mog va wo da Ti To sa ku Ta-
ri moTx ro ba. stam bu ri
sa xiT ga mo ve ciT al ma nax
“Ta o be bis” ori no me ri. es
aris er T g va ri an To lo gia,
ro mel Sic Se vi da Ti To av-
to ris Ti To po e tu ri da
pro za u li na war mo e bi da
Ta vi si siW re liT zus tad
asa xav da li te ra tu rul
sa i teb ze ar se bul mdgo ma-
re o bas. cal ke kre bu le bad
ga mo vi da sa ub re bi li te-
ra tur ze - “ram de ni me
kiTx va...”, “li te ra tu ru li
mo no lo ge bi”, “pi ris pir” -
aq mwer le bi er T ma neTs us-
vam d nen Se kiTx vas, “li te-
ra tu ru li mrgva li
ma gi da”. vfiq robT, uni ku-
mu ri ga mo ce me bis se ri iT
ga va ke TebT am 10 Tvis gan-
mav lo ba Si “eb lit fo ze”
mim di na re li te ra tu rul
pres kon fe ren ci ebs. pro-
eq te bis ume te so ba sa qar-
T ve los par la men tis
erov nu li bib li o Te kis
kul tu ris prog ra me bis
(am Ja mad sa zo ga do e bas Tan
ur Ti er To bi sa da kul tu-
ru li prog ra me bis gan yo-
fi le ba) gan yo fi le ba Si
da i geg ma. dRe van del “eb-
lit fo ze” ki li te ra tu-
rul pro eq tebs uSu a lod
“eb lit fo e le bi” geg ma ven
da axor ci e le ben. Cve ni aq-
ti u ro ba, rom ity vi an, mi-
ni mu mam dea da su li”.
erT-er Ti po pu la ru-
li sa sa ub ro Te maa
“vefxis tya o sa ni”, sa dac
ar un da xde bo des es sa u-
ba ri - “eb lit fo ze” Tu
erov nul bib li o Te ka Si.
“vefxis tya o sa ni” Zve li
ro mi vi Taa, ixum ra mTar g-
m nel ma aleq san d re eler-
daS vil ma: sa i da nac ar un-
da da viwyoT, yve la gza
“vefxis tya o san Tan” mi di-
so. in ter net fo rum “eb-
lit fos” mom x ma re bel Ta
ini ci a ti viT, da iwyo
“vefxis tya os nis” 21-e sa-
u ku nis xel na we ris Seq m na.
rus Ta ve lis po e zis er Ti
stro fis ga da we ra ne bis mi-
er ada mi ans Se uZ lia, vinc
qar Tu li an ba ni icis da
vis T vi sac es na war mo e bi
fa se u lo bas war mo ad gens.
ga dam wers Se saZ leb lo ba
aqvs, air Ci os sa sur ve li
stro fi, ga da we ri li
stro fe bi aRi ricxe ba da
“eb lit fos” gver d ze qvey-
n de ba. ase rom, ga me o re ba
Se uZ le be lia. po e mas ar eq-
ne ba sar Ce vi, ise ve ro gorc
mis sxva xel na we rebs. qve-
sa Ta u rebs er Ti ka lig ra-
fis ti ga a ke Tebs. ga for m-
de ba ase ve msur vel Ta mi er
Ses ru le bu li ilus t ra ci-
e biT da iq ne ba er Ta der Ti
eg zem p la ri, ro me lic
erov nul bib li o Te ka Si Se-
i na xe ba.
gi or gi ki la Ze, erov-
nu li bib li o Te kis mec ni-
e re bis, kul tu ri sa da sa-
mo qa la qo ga naT le bis
de par ta men tis di req to-
ris mo ad gi le: “ pir ve li
xel na we ri, ro me lic sa-
zo ga do e bis gan mi vi ReT,
cno bil mTar g m nels aleq-
san d re eler daS vils
ekuT v nis da igi po e mis Se-
sa va li na wi lis stro fia:
“ese am ba vi spar su li, qar-
Tu lad na Tar g ma ne bi “ ga-
dam wer Ta So ris ari an
oja xe bi, gvaqvs 7 wlis bav-
S vis xel na we ric. is, rom
`vefxis tya o sa ni~sru li-
ad sa qar T ve los kuT v ni-
le baa da is sim bo loa ga-
naT le bu li, hu ma nu ri
ide e biT gam s W va lu li sa-
zo ga do e bi sa, ga dam wer Ta
vi na o ba Sic Cans. mog v dis
sa qar T ve lo Si mcxov re bi
so me xi, ru si, qur Ti, po-
lo ne li mo qa la qe e bis xel-
na we re bi. dar w mu ne bu li
varT, am pro eq t Si sa qar T-
ve lo Si mcxov re bi yve la
eT no sis war mo mad ge ne li
Ca er T ve ba.
xel na we rebs gvig zav ni-
an ucxo eT Si mcxov re bi
qar T ve le bi da qar T ve lo-
lo ge bi. vfiq robT, po e mis
ga da we ra we li wad-na xe var-
Si das rul de ba.
poeziapoezia
* * *
movida.
rac naxa, moxveta,
moxveta da gaaniava,
harale.
xan anjamebi aWriala,
xan ganjinebi axmaura,
darabebs
gamouyvana wirva da
parmaRze
fexi rom wamokra,
gamibrazda,
arada,
qari iyo,
me ras davuSlidi,
an ras vuSavebdi,
qaRaldebs,
alalbedze nafrialebs,
wamovkrefdi da leqsebs vwerdi,
harale...
qaris kacia Cemi qmaric, qmaryofili,
qariviT vnebiani, eWviani,
yvela kuTxe-kunWuls moivlida,
yvela RriWoSi cxvirs Cayofda,
aba me...
romeli devis coli me viyavi,
saxlSi ucxo kaci damemala,
vuTmobdi.
Tovlis kaci gamigia,
wvimis kaci gamigia,
magram qaris?
qaris kacia Cemi qmari, qmaryofili,
qariviT boboqari, mrisxane,
rogorc ar unda yofiliyo,
Tavisi unda gaetana,
aba, warbis Sekvra rad undoda,
marto Semoxedvac ikmarebda,
kaci is iyo da ufrosi...
Tovlis kaci gamigia,
wvimis kaci gamigia,
magram qaris?
ar gamigia da gaqra...
romelma qariSxalma gaityua,
romelma kudianma Seuloca,
cxra mTas, cxra zRvas iqiT gadakarga.
axla qaria da qaris kaci - aRar,
axlac qaria da qariSxlebi,
es jojoxeTis maSxalebi
maxeleben.
mifrialeben Tvalwin fardebs
gamomwvevad,
mijaxuneben kars.
vin ekiTxebaT, netav?
vin ekiTxebaT qarebs,
rogorc yvavilis mtveri,
ratom gadaaqvT siTbo
Cemi gulidan SenSi,
Seni gulidan sxvaSi?
Sevkrav fiCxis konas, totebs
Tivis gadavadeb bululs,
abrialdeba muguzali,
Sevulocav:
- qari iyo da Cadga,
qari iyo da Cadga.
aruli kudianebs,
haruli,
harale...
qeTi didiSviliqeTi didiSvili
3
Tamar bolqvaZeTamar bolqvaZe
yofna cxovrebisTvis viTamaSe,
rogorc bavSvobaSi ”saxlobana”.
xsovna -msxvili xediT, Savi kaSe,
rogor gafermkrTalda axlodanac...
TiTqos yvelaferi miraJia,
mxolod tkivilebi namdviloben!
Tumca, aq arafer SuaSia,
gulis Wkuaze rom davdiodi...
ukve davasrule melodrama,
metad yofiTi da banaluri.
Zveli siyvarulis monogramebs
dro ra umowyalod anadgurebs...
awmyo gaxda ise frigiduli,
kacs rom daukargavs yvela ndomas...
ambobs Cemi xsovna mogudulSi,
yvela mogonebis Sesandobars...
mciva, ra Tqma unda, uqarodac,
gancda abzacs mohgavs novelidan.
maT sul Cemi kilva uxarodaT,
visi mxilebac me momerida...
awyobs ferTakvdomis vernisaJebs
Cemi warbSekruli warmosaxva.
gecvas ”yavisferi” bedis marSze
niSnavs, - saerTo ver gamonaxe...
TavTan saWadrako partia maqvs,
”Tavi daicavi, nemcoviCo!”
minda ubralod da martivad vTqva,
mZuls es realoba, Senc xom ici...
axla es dro ise saCemoa,
rogorc xeibrisTvis cekva “tvistis”.
vzivar CemTvis, uceb Tavs Semoyofs
sulSi buntaric da anarqistic...
wlebTan sapatio vaxSamze var,
xsovna - msxvili xediT, Savi kaSe.
mgoni, araferi ar Savdeba,
Cemi cxovreba Tu viTamaSe...
Tavi daicavi, sabralo nemcoviC!Tavi daicavi, sabralo nemcoviC!
nina nekerinina nekeri
mivesalmebi ganaxlebul “eblit-
fos” - Cems literaturul bavSvobas
da swored im periodis leqss dagi-
tovebT, roca nabijebs vidgamdi
pirveli eblitfos sxvadasxva Temeb-
Si gadaviwyebuli leqsia, arada, amas
winaT saxlis dalagebisas Zvel doku-
mentebs wavawydi. daxarisxebisas sxva
saintereso rameebTan erTad, ori
furcelic aRmoCnda - sajarosTvis
Seqmnili xuTeulebis wignis Cemi xu-
Teulis asli... da swored is periodi
gamaxsenda, rodesac vwerdi:
* * * * * * yoveli wigni-
droebiTi gaqcevaa Seni Tavidan,
nebadarTuli mnaxveloba sxvisi
sulis muzeumebis,
romlebsac swored is ferebi mosWarbebiaT
Sens palitras ase rom aklda...
mere ki,
roca daqanculi piligrimiviT
mtverdadebul samoss Seicvli,
xvdebi - TviTonac Seicvale,
erTi nabijiT mieaxle uflis siyvaruls.
wlebis da saxeebis Caqrolebas roca Wvret gaxunebul kinofirebiviT,
warmavalobis mZime gancda lodiviT mZimes xdis guls da kidev raRacas,
rac mxolod guli ar aris, aramed gulze didi, - magram uxilavi SenSi.
saxeebi Caiqroleben...
grZnob, Senc maTi qrolvis ziari xar, Senc mihqrixar maTTan erTad maT-
saviT, magram Seni Tavi mdgradi ggonia da uZravi.
am iluziis gamoc aris aseTi simZime dasadgurebuli SenSi.
SenSi Senmave meorem icis, rom iluziaSi xar da am iluziasa da Sens ilu-
zorul mes Soris SiSi dgas.
- Caqrolebis SiSi.
da es SiSia, rac lodad aqcevs Sens guls da raRacas, rac gulze didia
SenSi.
iqneb gamoiRviZo SiSidan gamoRviZebiT?
ara, getyvis Seni iluzia, romelic Senze Zlieria SenSi da kvlav Cagyvin-
Tavs sicruis iluzorul, motkbo sayudelSi.
zogjer grZnob, rom im qrolvas, rasac sxvis qrolvad Wvret da sadac Sen
uZravi xar, sadac Sens Tavs mxolod mowmed ganicdi da ara qrolvis
monawiled, am qrolvas sxvac mravali xedavs da maT xedvaSi Senc mihqrix-
merab xergianimerab xergiani
wlebis da saxeebis Caqrolebas roca Wvret...wlebis da saxeebis Caqrolebas roca Wvret...
poeziapp
ar sxvaTa qrolvas Tangayolili da am qrolviiT atacebuli...
es SegrZnebac axal lodad Semogordeba SenSi da ufro mZimdebi.
SekrTebi,
Zil-RviZilSi kunTebic ki SeikumSebian mtkivneuli konvulsiiT.
gamoiRviZeb.
magram es gamoRviZeba SiSis da sicruisgan gamoRviZeba ar aris...
Sen gamoiRviZe simarTlis wamidan da gamoiRviZe, raTa viTom
mRviZarem - kvlav CaiZino sicruis wiaRSi.
Sen am wams or wamamdec ki ar acade da mokali.
mihqrian gardasulTa da jerargadasulTa warsulis saxeebi...
Sen ki mdgradi xar, uZravi da maradi.
iZine mSvidad Sens sicrueSi.
iZine, sanam xrotinSi ar gadava Seni moCvenebiTi, mSvidi fSvinvis
Cqami...
qeTi didiSvili
eka qurxulieka qurxuli
msurs, qarafebSi gadavCexo avi zarebi,
mzeo, imZlavre,-siyvarulis SegTxov zeobas!
guls wavarnebSi azmorili Savi avazis
alersis JiniT aJrJolebs da...
eqo xeobas
ukanaskneli amorZalis dalewil tabus
nislTa qaravnad Cautboravs...
elavs cargvali,
gamlRvali salbi mkerdze dasdis qarebis nabuqs,
daveZeb Wabuks, naisrals da, netav, gzakvali
aRar avrio... cxra mTis gaRma Sevxvdebi warsuls,
gacrecils gamxmar RiRiloTa baci sicisfriT,
qaraSotebo, mimacileT!- bolos diax, msurs,
Tqven darCeT kvlavac Tanamgzavrad Cemi sisxliTclis...
movadeq wavarns. warbazidul zecis samsjavros
bolo survilad gavubede wami- xanZari!..
oxravs xeoba, mze ar mZlavrobs- unda damsajos
da roca vnebis nakverCxlebi cremlad davZari,-
Sekra kamara avazam da SekrTa samyaro,
Sewyda wyvdiadSi wamieri wawloba wyvilis...
fericvalobas, qarafebSi, Cems sasaflaos
cvaravs cisferi RiRilo da bac qobas icvlis...
feriscvalobas...feriscvalobas...
Tamar yuraSviliTamar yuraSvili
litforumi eblitfo yvelaze saintereso gver-
dia CemTvis. didi siyvaruliT vuZRvni Cems erT pa-
tara moTxrobas, romelic gamorCeulad miyvars.
ukvdavebis wamaliukvdavebis wamali
Tu romelime Tqvengans 2000-2002 wlebSi bostonSi,
ufro zustad ki, medfordSi gicxovriaT da 92-e nomer
avtobusiT gisargebliaT, maSin aucileblad gemaxsovre-
baT am avtobusis xSiri mgzavrebi - grZelTmiani, maRali
da gamxdari axalgazrda qali da uzarmazarzurgCan-
Tagadakidebuli, ase 5-6 wlis, biWi, mokled SeWrili
TmebiTa da kepiT. isini yovel diliT, zustad 7 saaTsa
da 15 wuTze idgnen avtobusis gaCerebaze, Seron stri-
tisa da harvard avenius kveTaze da saRamoobiTac am
gaCerebaze Camodiodnen. Seron sTriTis paralelur
quCaze, lourens sTriTze rom didi, aivnebiani TeTri
44
poeziapp
* * ** * *giyvebi axla, radgan unda gelaparako...
raze? yvelaze _ Cemze, Senze, mTaze, aragvze.
sxva arCevani fiqrisfiqrad daSlils ra maq ro,
uneburad xom tkiviliT da dardiT amavse...
Cemze getyvi, rom... gamoeqca sisxli safeTqels,
maja xmauriT dailewa, gatyda laviwi.
maxsovs _ soxumi daecao _ maSin ase Tqves
da kidev _ bevri davmarxeTo... ra damaviwyebs!
ar wamovsulvar, suli garCa wiwvovanebSi _
ase megona. Turme, rogor miamiti var...
vZlebdi (Sen albaT gaioceb) yvelas gareSe,
Tumc gulma Cumi, cxeli cremliT bevrjer itira.
Cemze sxva arc ra... Senze unda giTxra, radganac
am gulSi Suqad, daulevel siTbod Semodi!
ukve es mTebic ise mxned da mSvidad ar dganan,
rogorc mSvidad da uxmaurod idgnen... Senamde!
gana ver vxvdebi? ucabedad airia gza,
axla (wuwuni me ar vici) Cumad vidardeb.
mere ra, Tuki dros arsaiT aRar miaqvs da
sasurvel tkivils sikvdilamde unda vitande!
gana marto mTa? iyo didi, mwvane mindoric,
TvalebSi _ nisli, elvac iyo, mkrTali sxivic ki...
ra meqna maSin, haeriviT Tuki mindodi
an ra vqna axla, im Tvalebs rom veRar viviwyeb.
gamoCndi raRac ucnaurad, laRad... ra cud dros
(geubnebi da es gamxela, iqneb, arc jobdes)...
me rom damindos, vin daindo gana sawuTrom
da mec xom ar var is _ viyo da cremli maxrCobdes.
ar vici, ara, am areul gzaze vivli ki
ise, rom aRar gamovedo sikvdils! ise, xom
yovelTvis metad safrTxiloa viwro biliki...
Tu avdge axla da RimiliT gadaviCexo?!
aragvis xmaurs gadafaravs roca fiqrebi,
tyiani Wala dadumdeba, muzad rom vkmarob
(es e. i. roca, male, mTaSi iqnebi),
minda, am leqsma Seneuli Rimi moggvaros!
manon buliskeriamanon buliskeria
prozapp
gagrZeleba mexuTe gverdze
saxli idga, mis mopirdapire mxares patara quCa Cadio-
da, salem sTriTi, swored am quCis ganapiras idga
dabaRobeSemovlebuli xis orsarTuliani saxli, rom-
lis pirvel sarTulze am saxlis patronebi, mister da
misis arlingtonebi cxovrobdnen, meore sarTuls ki
aqiravdebdnen, ZiriTadad, ucxoel studentebze.
swored am saxlSi vcxovrobdiT me da dedaCemi.
sworad mixvdiT, is zurgCanTamokidebuli bavSvi
me var, is grZelTmiani da gamxdari qali ki - dedaCemi,
amerikaSi axali cxovrebis saZebnelad Casuli da sxva,
milionobiT misnairi adamianis msgavsad, Sromis Tav-
brusdamxvev ritmSi CarTuli Tu CaTreuli. simarTle
giTxraT, me maSin Zalian patara viyavi imisTvis, rom
bolomde megrZno da gamego, es ras niSnavda, magram
dedis daRlil da xSirad gatanjul saxes rom vuyure-
bdi, vxvdebodi, rom mTlad ise ar iyo saqme, rogorc
dedas egona, rom iqneboda. xolo vinaidan me bavSvobi-
dan ar miyvarda zedmeti kiTxvebis dasma da yovelTvis
imas vjerdebodi, rasac deda metyoda, arc amjerad
vawuxebdi dedas zedmeti kiTxvebiT da vcdilobdi,
Tavad warmomedgina is yvelaferi, rasac deda grZnob-
da da ganicdida.
dRemde ar vici, zustad romel saaTze iRviZebda
diliT deda. me rom Tvals vaxeldi, dedas ukve eRviZa
da saxlSic rZiani yavisa da Svriis fafis sasiamovno
surneli trialebda. sanam me fafas vWamdi, deda fan-
jaraSi Tavgayofili sigarets Rrma napasebiT Cqar-
Cqara eweoda da sul imas ambobda, oRond exla mister
da misis arlingtonebs ar daenaxaT. me ar vi-
codi, ra moxdeboda dedas, ase sasacilod fan-
jaraSi Tavgayofilsa da yelmoRerebuls, Tu
saxlis mepatroneebi dainaxavdnen, magram
radgan deda amas safrTxed aRiqvamda, mec Cu-
mad, gulSi vnatrobdi, rom es ar momxdariyo,
vnatrobdi, rom dedas usafrTxod moewia siga-
reti da saxlidanac mSvidad gavsuliyaviT.
asec xdeboda. saxlidan gasulebi Cqari,
zogjer ki Zalian Cqari nabijiT avtobusis ga-
Cerebisken mivdiodiT da ukve orivesTvis gaz-
epirebul teqsts vismendi. me araviTar SemTx-
vevaSi ar unda meCxuba benTan, unda
damejerebina misis ramosisTvis (deda mas ra-
tomRac sul misis ramosas eZaxda) da sanam deda
ar momakiTxavda, aravis, sul aravis ar unda
gavyolodi arsad. „gasagebia?! - skolis Wiskar-
Tan misuls mkiTxavda deda da mec Tavis daqn-
eviT vpasuxobdi, rom gasagebia. deda samsax-
urSi midioda da me zustad vicodi, rom
moswavleebidan skolas yvelaze bolos dResac
me davtovebdi. me es ar momwonda, magram vico-
di, rom dedas sxvanairad ar gamosdioda da
amitomac arc vbrazdebodi da arc arafris
meSinoda. me zustad vicodi, rom rac ar unda
momxdariyo, deda yovelTvis movidoda da Cven
yovelTvis saR-salamaTebi da uvneblebi dav-
brundebodiT saxlSi. amis rwmenas ki is said-
umlo maZlevda, romelic marto Cven orma - me
da dedaCemma vicodiT.
rodesac pirvelad amerikaSi CavediT da
arlingtonebis saxlSi davbinavdiT, CvenTan
dedas megobari, lora movida. me maSin ingli-
suri ar vicodi da maTi nalaparakevidan verc
veraferi gavige. roca lora wavida, dedam
miTxra, rom me Zalian magar skolaSi vivlidi
da amerikel bavSvebTanac Zalian gaverTo-
bodi, Zalian! Zalian!
marTlac, meore dRes dedam skolaSi wami-
yvana. is dRe bundovnad maxsovs. maxsovs bevri
bavSvi, yvela ucxo da rac mTavaria, sxva enaze
molaparake, avtobusic maxsovs, yviTeli „squl
basi“, romelSic ratomRac aRmovCndi. rogorc
maleve gairkva, me skolis gaxangrZlivebul
jgufSic viyavi da vinaidan im skolaSi, sadac
me vswavlobdi, after squl program (gaxan-
grZlivebuli) ar iyo, sxvadasxva skolebidan
miyavdaT bavSvebi im erT „qenedi squlSi“, said-
anac dRis bolos unda waveyvane dedas. exlac
maxsovs is dabneuloba da tirilis survili,
romelic maSin gamiCnda, roca avtobusis mZ-
Rolma (avtobusSi pirvelad aRmovCndi, Tan
marto) raRaceebi miTxra da me veraferi ver
gavige. erTi sityviT, cudi dRe iyo.
dedam rom momakiTxa da wamiyvana, mTeli
5
prozapp
gza vdumdi. vicodi, rom rame rom
meTqva, egreve tirili amitydeboda,
mere dedac amyveboda da uaresi iqne-
boda. amitom varCie, xma ar amomeRo.
arada, deda gauCereblad melaparake-
boda da melaparakeboda... Tan uamrav
kiTxvas misvamda, razec me xan Tavis
daqneviT, xan Tavis gaqneviT da xanac
mxrebis aCeCviT vpasuxobdi. erTi
suli mqonda, rodis mividodiT saxl-
Si, rom Cems uzarmazar sawolze gav-
Sotiliyavi da dameZina.
rogorc ki saxlSi movediT, im
wamsve saZineblisken gaviqeci da log-
inze pirqve davemxe. metireboda, ma-
gram Tavs vikavebdi, vfiqrobdi, rom
deda rom daiZinebda, mere metira.
- saidumlos Senaxva SegiZlia? -
mkiTxa moulodnelad dedam da gver-
diT momiwva.
me maSin sul raRac 5 wlis viyavi,
magram davijero, arsebobs ki amqvey-
nad xuTi wlis bavSvi, romelic ity-
vis, rom saidumlos Senaxva ar icis da
Tavis Tavs am siamovnebis miRebis sa-
Sualebas mouspobs? me mgonia, rom
ara. amitomac gamovcocxldi da de-
das mivaSterdi. dedas muWi Sekruli
hqonda da SeTqmulis saxiT miyureb-
da. me Tanxmobis niSnad Tavi davuqnie
da gavifiqre, rom es Cems cxovrebaSi
pirveli saidumlo iyo.
- oRond aravis, sul sul aravis
ar unda uTxra! - gamafrTxila dedam
da Sekruli muWi gaSala. xelis gulze
patara TeTri abi ido, sawuwni kanfe-
tisnairi.
- es ici, ra aris? - xmas dauwia
dedam da is-is iyo, mindoda meTqva,
rom kanfeti, da dedam isev ise,
SeTqmuliviT gamiRima, xmas kidev
ufro dauwia da TiTqmis waiCurCula:
- ukvdavebis wamali.
- ukvdavebis wamali? - mindoda
mekiTxa, magram dedam ar maca-
la da ganagrZo:
- Sexede? exla am abs me da
Sen or Tanabar nawilad gavi-
yofT. erT naxevars me davlev,
meores - Sen da arasdros, sul
sul arasdros araferi
dagvemarTeba. Cven sul vicocx-
lebT da sul erTad viqnebiT.
oRond aravis ar unda uTxra!
daifice!
da mec davifice. dedam
gamiRima, xelis swrafi moZrao-
biT wamali SuaSi gadatexa da mo-
mawoda. me Tvalebi davxuWe da
ukvdavebis wamali pirSi Cavide.
dedam cxvirze makoca da kidev
erTxel gamafrTxila, rom ara-
visTvis meTqva, imitom rom es Cveni
saidumlo iyo.
am saidumlos dRevandel dRemde
vinaxavdi.
ukvdavebis wamaliukvdavebis wamali
gagrZeleba meoTxe gverdidan
Tamar yuraSviliTamar yuraSvili
poeziapp
nukri bereTelinukri bereTeli
am ZvelisZveli leqsis ganwyobaze var axla:
sxvisi bavSvobasxvisi bavSvoba
qaria, qaria fanjrebTan,
awvalebs am foTlebs _ mohikanebs.
Sescivda _ saaTic gaCerda.
qarebma zamTari moiyvanes.
cota xniT unda SevekedloT,
am qvisgulians da grZelRamians.
_naxiri bagasTan SerekeTo,
amaRam! _ bebia pelagiam.
mTebs ukve dahxura fafanaki,
xval soflebs moswvdeba, moxatulebs.
perangiT da misi amxanagiT
babu sawolisken mofratunebs.
xval Tu zeg dResaswaulia,
babua zRaprobs da Sairobs.
vai, rom am dReebs Cauvlia,
uCemod Cauvlia, vai, rom...
s a r k e s T a ns a r k e s T a n
oo, Cemo kargo, dagcemia is wlovaneba,
roca gexsneba WeSmariteba:
aravin da araferia sarkesaviT matyuara.
...da eg qali sulac vin aris,
vercxlis zedapirs Tu aekvrebi,
TxemiT terfamde rom dagemTxveva;
marjvenas rom gadmodgam ukan,
is marcxena fexs gadadgams
simetriulad
gaocebis yru akordis Sori TanxlebiT?
ra iqna gogo – fiqrlaJvarda da nislisfTila?
Sua xnis qalis es sxeuli rogor Caicva?..
fifqis asuli,
is kamkama,
is namciala – tanmZime qalad?!.
da gaocebam moimsxvria frTebi sarkesTan..
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
oo, Cemo kargo, dagcemia is wlovaneba,
roca gexsneba WeSmariteba:
aravin da araferia sarkesaviT matyuara.
Tu ram giSvelis, Tu ram agxsnis am mZime jados,-
is...
is...
is Tvalebi...
TvalmTvralebi...
gegona, sulac aRarafrad ar gWirdeboda
wyvili Wrilobis waramara Semoekleba,
axla ki ici: rac sarkeSi ara da ar Cans,
iq...
iq...
iq CarCa, im TvalebSi airekleba.
uimTvalebod ToSi fiqrebs wixlavsda Wirxlavs,
neta sad aris?mourCi Tu jer
isev...
isev...
isev Wirxar?!.
zeinab sariazeinab saria
kniaz algetskikniaz algetski
* * * * * *
Sens bages marwyvad davkrefdi
gulSi SroSnad rom iala,
Tu erTxel gamiRimebdi,
Cem iqnebodi mTlianad.
gind momkal ,gind damarCine
qalo minam var Wkvianad,
Toro Tu gadavirie
wagiyvan mama-Zmianad!
6
maka ldokonenimaka ldokoneni
faCunas SoTebifaCunas SoTebi
namdvili ambavi _ eZRvneba
yvela mSiersa da Semcivnebuls
purs qadaSi varCev, puri mirCevnia
_ Seni purebi, fqvilmofrqveulo
fumfuldeidav! sandomian Casaxedze
gagimarTavs Rumeli da Taroebi! gad-
moveSvebi, oxSivarmodebul dekol-
teSi cxvirs Cavrgav da SevisunTqav
Sens madisaRmZ-
vrel feromonebs.
janmrTeli da gar-
jili sxeulis gas-
aSrobad mosxmul
x a l a T s o f l i
g i s v e l e b s d a
uzarmazari Zu-
ZusTavebi mogi-
Cans, iseTi ki ara
Cemi Tanaklaseli
gogonebis mai-
surebs rom mohyve-
ba misamagreblad.
amoawyve qun-
qulebi Seni Tornis `forToCkidan,~
xaliCasaviT gadmofine, TiToeul
naqargs, xveulsa Tu rRveuls fereb-
ferebiT rom gavayolo TiTebi. amoi-
zide da gulSi Camikari, CamipatiJe,
gamaTbe, gamaaa!..
_ ra svintrdaleuliviT momaC-
erdi, biWoo?! ramdeni puri ginda?
_ erTifaCunadeida.
_ comi ar dagabara dedaSenma?
_ ara.
_ maSindeliviT ar dagaviwydes
da isev ar moizilo aqa.
_ madlobafaCunadeida.
_ magis imedi Tu aqvs dedamiss?..
Sexe, qarqvetasaviT ar miqianobs?
safuaris mJave surneli Tan mimy-
veba, gaToSil TiTebs SoTiT viTbob
_ gulSi vixuteb madliani mklaviT
mozelils, gamomcxvargamoSuSebuls.
saTiTao lukmapurze Seni mkerdi mid-
gas Tvalwin, faCundeidav. Seni
pur(maril)is mona varrr...
_ comi kidev dagviwynia?
_ axlave amovitan, deda.
_ iyos.
_ ar mezareba, Caval.
morCilad Cavdgebi surnelovan
rigSi. iqneb amjerad mainc gaizidon
iribad nislia Tvalebi da maniSnon:
moodi, Cemi gul(mkerd)is saidumlo
gagandoo!
ra iqneba, faCundeida, gamomarCio
_ pursa vWam, balaxs xom ar
vZov?uRran tyeebis gaqselil
CarCos Semourkalavs ferebis
wyeba - molodini var.
mouTxrobeli SenTvis ambebi
sityvebis nacvlad am xazTa rwevas
adevnebia. saRamos bindSi,
Camqral buxarTan, apronenia avi-
cia.
mwveli survilebi, kldidan
gadavardnis an cis usasrulo
WaSi
Cavardnis, sasaxlis siCumes
SerTvia.
daixreba, aiRebs naxSirs da
marmarilos filaze erTaderTi
aso gamohyavs. mere uceb Slis
(Tvalwin midgas moZraoba myis-
ieri),
da cremlebad iRvreba.
prozapp
elene salariZeelene salariZe
nawyveti romanidan `erTi dabombi-
li soflis tragedia
romanSi moyvanili Sida qarTlis
ZirZveli sofeli marTla arsebobs,
ufro sworad, aRar arsebobs! _ mi-
wasTan gaaswora mterma. romanis
gmirebi, anu am soflis fuZeayrili
Svilebi, Cven gverdiT arian da Cven-
gan tkivilis gayofasa da Tanadgomas
elian.
romanis TiTo Tavi _ TiTo
ojaxis tragediaa da mourCenel
i a r a d d a m C n e v i a u k v e a m
fuZemowyvetil da keraCamqral ada-
mianebs da mTlianad saqarTvelos.
gTavazobT erT Tavs romanidan.
bedma Tu ubedobam qarTveli gogo
da osi biWi erTmaneTs okeanisgaRma
Seaxvedra...
maT saxlebs
aTiode kilome-
tri Tu aSoreb-
da. biWi cxinva-
leli
didCinosnis Svi-
li iyo, gogo _
erTi patara qar-
Tuli soflis
inteligenturi
ojaxidan.
b i W i n i u -
iorkSi swavlobda, manhetenis kvar-
talSi. gogom saerTaSoriso konkurs-
Si gaimarjva da orTviani gacvliTi
programiT erT-erT amerikul ojaxSi
cxovrobda, leqcia-seminarebi ki
imave universitetSi utardeboda, sa-
dac biWi swavlobda.
erTmaneTi 4 ivliss gaicnes,
amerikis SeerTebuli Statebis da-
moukideblobis dResaswaulze.
roca morigma Tavbrudamxvevma
feierverkma Tvali auWrela, _ vaime,
dediko, miSveleo! _ qarTulad
wamoiyvira gogom da is-is iyo, qvafe-
nilze unda davardniliyo, rom uc-
nobi biWis Zlier mklavebSi aRmoCnda.
_ momesma Tu marTla qarTveli
xar? _ arcTu gamarTuli qarTuliT
ikiTxa biWma da gaocebulma Tvali ve-
Rar moswyita aSoltil SavTvaleba
gogos.
_ Senc qarTveli xar? _ gaixara
gogom qarTulis gagonebisas da
maRal, dakunTul biWs xeli frTxi-
lad gaaSvebina.
_ ara, osi var, cxinvalidan... Cemi
mSoblebi adre sul qarTulad
laparakobdnen, mec qarTul baRSi
davdiodi, meoTxe klasamde ki qar-
Tul skolaSi vswavlobdi... vladi
mqvia, niu-iorkSi vswavlob. Sen?
_ me orTviani gacvliTi pro-
gramiT var Camosuli... mapatie, unda
gaviqce, megobrebi unda vipovo, aqve
iqnebian... didi madloba, rom dami-
Wire, Torem albaT kisers movitexdi.
aba, kargad!.. _ da gaqceva daapira.
_ moica, ar waxvide, iqneb kafeSi
wavsuliyaviT... erTmaneTs ukeT
gavicnobdiT...
_ megobrebi unda movZebno...
_ maSin xval SevxvdeT, me samze
movrCebi, bolo gamocda maqvs. aqve,
manhetenze, rusuli kafea, 4-is 20 wu-
Tze SesasvlelTan dagelodebi...
maSinve daTanxmda.
_ ra gqvia? _ gaqceuls miaZaxa
vladim.
_ Tea, Tea! _ upasuxa da momlo-
dine gogonebs SeuerTda.
* * *
midioda moulodnel paemanze,
Tumca ki fexi ukan rCeboda. ra minda,
viRac os biWTan ra saerTo unda
gamovnaxoo, fiqrobda. mobilurze
saaTis maCvenebels daxeda. oTxs 10
wuTi aklda.
_ megona, aRar moxvidodi...
Tanac, sagamocdo testi droze adre
Sevavse da... didxans momiwia lodinma,
_ aRelvebuli Canda vladi.
_ cxinvaleli rom ar iyo, marT-
la ar movidodi. ubralod, Zalian
saintereso Sexvedra gamogvivida.
Cemi sofeli zed cxinvalTanaa, erT-
maneTs ki amerikis kontinentze vx-
vdebiT. didi xania aqa xar?
_ modi, jer adgili SevarCioT
da rame SevukveToT. diliT arc mis-
auzmia, Sen? _ xeli CasWida Teas da
Tavisufal magidasTan dasva. Tvi-
Tonac gverdiT miujda da TvaliT
oficiants dauwyo Zebna.
ociode wlis rusi oficianti ma-
Sinve maTTan gaCnda.
vladim Teas meniu gauwoda, ra
SevukveToTo.
Tea daibna.
_ meaTe dRea, rac aq Camovedi.
aseT feSenkafeSi arasodes vyofil-
var, amitom Sens gemovnebas vendobi...
_ maSin xorciani blinebi avi-
RoT, kidev `aladebi~ mocxaris je-
miT. safirmo Sokoladiani koqteili
da `koka-kola~, kargi? nayinic xom
ginda? aq Zalian gemrieli naRebis
nayins amzadeben, egzotikuri xiliT.
SegviZlia mxolod bananiT moviTxo-
voT, an ananasiT, an kiviT, an sulac
asorti... _ aRar icoda Tavi rogor
gamoeCina vladis.
darbazSi bendi rusul melo-
roca siyvarulze ver iocnebeb...roca siyvarulze ver iocnebeb...
gagrZeleba meSvide gverdze
7
diebs ukravda. kafeSi myofTa umete-
sobac rusulad laparakobda.
_ rusul garemoSi Tavs albad
kargad grZnob, _ ufro TavisTvis
Cailaparaka Team.
_ ubralod, am kafeSi SedarebiT
iafad SeiZleba isauzmo... _ Tavi
imarTla vladim.
_ me ki megona... _ aRar gaagrZela
Team.
_ ar gvinda politika! _ aRelda
vladi, _ ras vifiqrebdi, rom ase
lamaz qarTvel gogonas manhetenze
Sevxvdebodi da maSinve politikaze
damiwyebda laparaks... ramdeni wlis
xar, Tea?
_ arc ise patara var. maisSi 19-is
gavxdi. mesamekurseli var, TbilisSi,
ucxo enebis institutSi vswavlob, in-
glisurze, wels frangulsac daviw-
yebT... Sen, Sen ramdeni wlis xar?
_ me? Senze bevrad ufrosi var,
seqtemberSi 25-is gavxdebi. vladika-
vkazSi vswavlobdi iuridiulze, mere
aq gamovemgzavre. bakalavris diploms
albaT gaisad aviReb, oRond amjerad
ekonomikas vswavlob...
_ amerikel gogonebs albaT Za-
lian moswonxar!
_ ratom ggonia?
_ ra vici, mgoni simpaTiuri biWi
xar...
_ mgoni, Tu... _ iwyina vladim.
_ mapatie, ase ar mindoda meTqva,
ubralod, kargi biWi xar. gogonebs
Sennairi dakunTuli biWebi Zalian mo-
swonT... _ Team aRar icoda, Tavi riT
emarTlebina.
_ didi madloba, Tu ase fiqrob.
magram minda giTxra, rom amerikel go-
gonebs maincdamainc guli ar miuwevT
ucxoelebisken. Tanac, Cems kolejSi
arc SensaviT lamazi gogonebi arian...
_ miTxari, Cemi mSoblebi qarTu-
lad laparakobdneno... _ sxva Temaze
`gadaerTo~ Tea.
_ ho, skola da instituti orivem
qarTulad daamTavres. magram axla iS-
viaTad Tu laparakoben qarTulad...
Tumca kargad arc osuri ician da arc
rusuli... amjerad orive inglisurs
swavlobs, amerikaSi apireben gadmo-
saxlebas...
_ me ki megona, moskovi erCivnaT
an sanqt-peterburgi.
_ ara, yvelaferi gaakeTes imisT-
vis, rom maT erTaderT Svils, e. i. me,
amerikaSi meswavla. ori saxli gvqon-
da, orive gayides da erToTaxian bi-
naSi cxovroben... ramdenime semestri
mamas megobari biznesmeni mafinanseb-
da, mere daiWires da Zalian gagviWir-
da. kidev kargi, saRamoobiT am kafeSi
vmuSaob... cotas mec vexmarebi Cemebs
Cemive swavlis fulis gadaxdaSi, _
guli gadauSala qarTvel gogonas
vladim.
Team axlaRa SeamCnia, kafes mom-
saxure personals maTi magidisken rom
gamourboda Tvali.
_ kargi biWi yofilxar, vladi. me
kidev inglisur enaze Tavisufali
Tema davwere da saerTaSoriso
konkursSi gavimarjve. ori TviT momi-
wvies. 39 dRe damrCa da mSvidobiT,
amerika! aq swavlis gagrZelebaze al-
baT verc viocnebeb!
_ ratom, inglisuri mSvenivrad
ici!
_ samagierod, Cems mSoblebs Cem
garda oTxi Svili hyavT. ori gogo da
oric biWi. saxli ki mxolod erTi
gvaqvs... isic sofelSi!
vladim saaTze daixeda.
_ male iwyeb, ara, muSaobas? me wa-
val! _ wamodga Tea.
_ ara, saRamos 7 saaTidan. manamde
dro gvaqvs. SegviZlia gaviseirnoT,
SegviZlia aq visxdeT, cekvac Segvi-
Zlia... _ gauRima Teas da bendisken
gaaxeda, _ Tu ginda `simdisac~
daukraven, me vaswavle... Senc xom ar
cekvav `simdis~?
_ rogor ara, skolis ansamblSi
solisti viyavi!
_ ra damTxvevaa, mec solisti vi-
yavi. ise, ar aris rTuli cekva. qarTu-
li cekvebi ufro rTulia... sxvaTa So-
ris, qarTuli cekva Zalian miyvars.
adre cxinvalSi ramdenime qarTuli
cekvis ansambli yofila, dRes ki evro-
pul cekvebs aswavlian Svilebs osebi.
marTla, Tea, inglisuri sofelSi ase
kargad rogor iswavle?
_ deda inglisuris maswavlebe-
lia. da-ZmebSi ufrosi me var. yvelaze
ukeT ici, rodis avlaparakdi ingli-
surad?
_ rodis?
_ roca dedas umcrosebis swav-
laSi vexmarebodi. simReras da ingli-
surs erTad vswavlobdiT. xom ginaxavs
amerikuli filmi `musikis hangebi~,
juli endriusi da qristofer
plameri rom TamaSoben...
_ rogor ara, reJisori xom rob-
ert uaizia... dedaCemis sayvareli
filmia da mec Semayvara. TiTqmis
yvelaferi wavikiTxe am filmis Ses-
axeb. xom ici, `musikis hangebma~ oTxi
oskari aiRo. filmSi erTi avstriuli
ojaxis ambavia moTxrobili. Tu ar
vcdebi, gmirebis saxelebic ar Seucv-
liaT. sazRvao kapitani georg fon
prozapp dasawyisi meeqvse gverdidan
dasawyisi mecxre verdze
roca siyvarulze ver iocnebeb...roca siyvarulze ver iocnebeb...
kacebikacebi
- vin ari magari kaci?
- me.
- aba, ra xdeba, rogora xar?
- magrad, guSin baRSi viCxube.
- rato iCxube?
- aba didi kubikebiT saxli avaSene
da erTma damingria.
- mere?
- mere Seni motanili botasi mi-
vartyi.
- mere?
- mere gamzrdelma gagvaSvela.
- mere?
- mere iman itira, me ar mitiria.
- saxls Tu gingrevda unda geCxu-
ba, magari kaci xar. kide?
- kide axali leqsi viswavle.
- aba Tqvi.
- `axali weli movida
axali sixaruliTa,
yvelas sikeTes gisurvebT,
Cemi patara guliTa~.
- magari kaci xar. kide ra xdeba,
dedas xo ar abrazeb?
- ara, magram xandaxan tiris.
- rato tiris, albaT abrazeb?
- arao, Sen ar mabrazebo.
- aba vin mabrazebso?
- ar miTxra.
- Tu kide itira, uTxari vin gaga-
braza Tqo. axla Sen xar ojaxSi kaci.
- Sen?
- ra me.
- Sen rato ar xar CvenTan.
- axla asea saWiro da imito.
- ratoa ase saWiro?
- xo kargi... ramdeni wlis xar
axla?
- isev samis.
- isev samis kaco?
- xo, isev samis.
- aba elodebi axal wels?
- ara, CvenTan ukve movida.
- ar gamagiJo, rodis?
- rodis da dedam guSin naZvis xe
morTo da maSin.
- Tovlis babuac movida?
- ara, Tovlis babua televizorSi
davinaxe.
- ginda Tovlis babuasTan wagi-
yvano saCuqrisaTvis?
- ara.
- rato?
- me SenTan minda.
- me xo Tovlis babua ar
var.
- modi Sen Tovlis mama iya-
vi.
- Tovlis mama vis gaugo-
nia?
- Sen iyavi.
- xo, kargi. ra giyido?
- emdemi.
- es ra aris?
- ar ici?
- xo, gamaxsenda.
- dedasac vuyidoT xo.
- xo.
* * *
- aba avediT kibeze. ramdeni safex-
uria gaxsovs?
- ki. ocdaerTi.
- magari kaci xar.
- mama!
- xo.
- oci da erTi ro aris, aTi da erTi
rato ar aris?
- raa? a, TerTmetze mekiTxebi?
- xo.
- aba me ra vici.
- dedam Tqva, yvelaferi iciso.
- xoo? ase Tqva?
- xo, ase Tqva.
- albaT TerTmeti ufro lamazad
gmoiTqmeba da imitom...
- movediT.
- zari ar muSaobs?
- ara. gafuWda.
- maSin davakakunoT.
- nela davakakunoT.
- nela rato?
- iqneb dedas sZinavs...
prozaproza
trapi da misi meore coli maria re-
alurad arsebobdnen. kapitans pirve-
li meuRlisgan marTla Svidi Svili
darCenia. meore msoflio omis dros
avstriidan marTla gamoqceulan...
omis wlebSi jariskacebisTvis kon-
certebsac marTavdnen Turme... _
gatacebiT laparakobda vladi.
_ me kidev ici, sadRac wavikiTxe,
umcrosi gogonas rols qarTveli emi-
grantis, vinme amilaxvris SviliSvili
TamaSobso... hoda, ratom gavixsene es
filmi, ici? _ Cvens saxlSic ase vswav-
lobdiT simRerasa da inglisurs.
oRond im gansxvavebiT, rom Cven namd-
vili deda gvyavs da Tanac mxolod
xuTi da-Zma varT... ise, koncertebs
Cvenc vmarTavdiT skolaSi...
_ xom moxval xolme Cems
kafeSi? _ moulodnelad hkiTxa
vladim.
_ aq xom Zalian Zviria
yvelaferi. fuli ki arc Sen
gaqvs da arc me...
_ xandaxan mainc modi, _
`daTmobaze~ wavida biWi.
_ xandaxan SeiZleba, _
gaiRima gogom.
_ ginda vicekvoT? _
wamodga biWi.
_ oRond `simdi~ ara! _ bi-
Wis Zlier mklavebs miendo gogo.
kargad cekvavdnen. bendi rai-
mond paulsis musikas ukravda.
_ momRerali ar hyavT? _ ikiTxa
Team.
_ hyavT, oRond saRamos 7-8 saa-
Tidan iwyeba sakoncerto programa.
_ saRamoobiT albaT bevri xalx-
ia.
_ ho, Zalian bevri.
_ Sen ras akeTeb, bendSi xom ar
ukrav? miTxari, `simdis~ dakvra vas-
wavle musikosebso.
_ ara, oficianti var!
_ aseTi uniforma gacvia? _ erT-
erT oficiantze mianiSna.
_ ho, zustad aseTi.
_ mogixdeba aseTi forma, _ meti
veraferi Tqva.
bendi melodiur, nel ritmze ga-
davida.
_ Tea, Seyvarebuli gyavs?
_ ara, ratom mekiTxebi?
_ ra vici, ise... _ uCveulod
wamowiTlda biWi.
_ Sen, Sen xom gyavs? amerikelia?
_ Cumad ikiTxa gogom.
_ ara, amjerad aravin myavs. Tum-
ca adre erTi aqauri gogo momwonda.
iman ki mxolod erTi TviT `amirCia~
boifrendad...
_ rogor mxolod erTi TviT?!
_ ai, ise, rogorc geubnebi! mere
Cems jgufelze gadainacvla, dRes ki
mgoni sul sxvasTan aris... aRarc main-
teresebs...
_ me kidev ver vijerebdi, boi-
frendebsa da gelfrendebze rom
laparakobdnen... Tumca imasac ambo-
ben, amerikelebi qorwinebis Semdeg
Zalian erTguli meuRleebi ariano...
_ verafers getyvi...
_ albaT mtkivneulad gadaitane
SeyvarebulTan ganSoreba...
_ ho, albaT! _ calybad
Cailaparaka biWma.
_ kavkasielebma erTguleba vic-
iT... xom asea?
_ ho, asea! _ laparakis xasiaTi
waxdomoda biWs.
gagrZeleba meSvide gverdidan
Tamila jafariZe Tamila jafariZe
irinola meifarianoirinola meifariano
hei, irinola meifariano,
engurs mohyolixar da sveldebi sevdebiT,
monapire qvebiT, mdinareze
Seseuli Wreli foTlebiT...
gaxseni kalTabrolebi - dedis sanTelxelebiT,
gadamawvine mklavebze - fiqris boranze,
Ramis yorani - SiSis qvazegani gaminaTe,
dauZaxe mxedrebs - tyeSi Sexiznul mwvane yaCaRebs,-
naZvis devbiWebs, caSi namexar quxilebs...
wvimis wuxilebs umRere Zveli simRera, umRere!
dahkar irinola, Zveli sisxlkalami,
dawere, dawere,- CitbudeebSi Canerge imedebi,
gadaufrine koSkebis saTofurebs,
xelisgulebi aavse TafliT,
aq xom yovelTvis RmerTi gadmodis maRliT!
hei, irinola meifariano!
ganfine mowafis Savi winsafari, gaSale mZime Tmebi da
uavdro welTa atlasebi...
RameaTasebi moixme da damasizmre sicxadis sizmrebi,
irmebiT moqarguli xaliCebi,
sicxiT gaTanguli oqros baliSebi,
wamakiTxe lurji melnis werilebi,
geficebi viqnebi momTmeni da damjeri, oRond
gacxaddi da ganaTdi... abrialdi da koconad maqcie!
hei, irinola meifariano!
momiyvane Cemi dobilebi, - keTili meaTeklaselebi,-
damfrTxali beRurebi da xelCanTebSi gulis wamlebis nacvlad
Cauyare mzeWrela yelsabamebi da broweulis tuCsacxebi,
cisnatexa sarkeebi da umisamarTo baraTebi...
sxva araferi... arc dagvcdeba augi rame...
auSvi Rame - Savi avaza, Caraze pirRia miwis karebi,
gaxseni zeca - lurj mindorze Sefenili TeTri kravebiT!
hei, irinola meifariano!
fiqrdebi, fiTrdebi, qvavdebi da Wknebi,
dReebi - laCrebi mogdeven xavsebiT,
avsebdi doqebs da wyals mTebSi dasdevdi, asmevdi
leqsebs SarbaTebs, abnevdi...
arwevdi Rrublebis maRal saqanelebs
da drois kamaTelebs arasdros ar cnobdi;
ambobdi, ambobdi...
garbodi, garbodi, garbodi!
hei, dedabero!
hai, „si xola!“ sxvagvaro irinola!
adevnebixar Camtydar xidebze garbenil aprilebs,
atireb leqsebs da Wunirsac atireb...
an raRas apireb, dadeq, daokdi, gaxede namdvilebs-
koSkebze bzarebi, qvebze qalebi...
adeq dedabero, akece dila, dabertye sizmari,
moqsove saTbilo, mogadga zamTari....
karTan dgas afTari, - namdvili saTqmeliT...
puri da sasmeli xelebze moibi,
SeCerdi, im mindvrebs Sen veRar moivli!
yoili daagde, dakemse balaxi, ar gicnobs aravin,
sxva ari mTavari!
hai, dedabero!
moisxi TavSali, Zvlebs xma rom Caudga ar ari xarxari,
vinaa marTali, jer isev ar ici,
hai, Se kerketo, ggonia daicdi...
wlebis jiriTebs ver SeaCereb,
ho, veRar maCveneb aprilis fanjrebs...
da vidre gamCens ustari xelSi aqvs,
gerCios dadevi saleqso kalami,
dawere anderZi,-
da irinolas, umziTve samziTvo -
saSeno namdvili
svanuri ambavi...
8
prozapp dasawyisi meSvide gverdidan
roca siyvarulze ver iocnebeb...roca siyvarulze ver iocnebeb...
gagrZeleba merve hverdze
9
gamogvivida...
vladim isev saaTze daixeda. 7-is nax-
evari gamxdariyo.
_ cota xans kidev darCi, _ aRar eT-
moboda gogo.
_ ara, waval, xvalisTvis samecadino
maqvs. Txzuleba unda davwero.
_ maSin gagacileb!
_ ara, madloba, aqve vcxovrob. 20
wuTSi Sin viqnebi.
_ Cemi saerTo sacxovrebelic axlo-
saa.
_ aba, kargad!
_ kargad, Tea!
gzas neli nabijiT gauyva. guli dawy-
da, biWma rom morig Sexvedraze araferi
uTxra.
_ albaT ar movewoneo, _ xmamaRla
fiqri gamouvida.
moulodnelad mxarze xelis Sexeba
igrZno. SeSinebuli Semotrialda. mis win
aqoSinebuli vladi idga.
_ mapatie, sul gamovSterdi. xval
isev SevxvdeT, kargi?
_ oRond kafeSi ara! _ maSinve
daTanxmda Tea.
_ rogorc Sen ginda! aba, wavedi, xva-
lamde!
da moulodnelad loyaze akoca go-
gos. akoca da xmis amoRebac ar daacada,
ise gaiqca.
Tea erTxans gaognebuli idga. mere ki
Tavisi dedobilis saxlisken gauyva gzas.
ho, dedobilic hyavda da mamobilic.
amerikelebi qarTvel moswavleebsa da
studentebs amgvarad exmarebodnen im
saqvelmoqmedo programis mixedviT, rom-
lis erT-erTi monawilec Tea iyo.
Tavisufal Temas, romelsac ̀ saqarT-
velo da siyvaruli~ daarqva, didxans
werda:
`Cems samSoblos saqarTvelo hqvia.
igi aqedan Zalian Sors, okeanis gadaRma
mdebareobs. Cems qveyanas didi xnis isto-
ria aqvs. imdenad didi xnis, rom Cveni
kulturis Zeglebi zesaxelmwifoebis
saxelganTqmul mecnierebsac ancvifrebT.
dResac, SeerTebul StatebSi Camotanil
`oqromravali vanis~ saganZuris gamofe-
naze amerikelTa didi rigebi dgas... xum-
roba xom ar aris, Cvens miwaze napovni umS-
venieresi da uZvirfasesi oqros nakeTobani
Zveli welTaRricxvis meoTxe-mesame sauku-
neebs iTvlis. am dros xom amerikis konti-
nentis arsebobac ar icodnen imdroindel-
ma msoflio civilizaciebma...
warsulis didebiT mets ar SegawyenT
Tavs. erTs vityvi mxolod, _ cnobili
`abreSumis gza~ saqarTveloze gadioda.
`oqros sawmisic~ saqarTvelodan gaitaces
argonavtebma... es ki imas niSnavs, rom saqa-
rTvelo araCveulebrivi derefania aziisa
da evropis qveynebis dasakavSireblad. am
derefanze monopoliisTvis, raRa Tqma
unda, Cveni `kargi mezobeli~ _ ruseTi
ibrZvis. Tumca eqspertebi imasac amboben,
amerikis SeerTebul Statebsac am derefni-
sken rusebze nakleb rodi uWiravs Tvalio...
magram politika xom ufrosebis saqmea. me
da Cemi qarTveli Tanatolebi imaze vdar-
dobT, rom swored am didi politikis gamo
iWyliteba Cveni patara saqarTvelo. 16
wlis win Cemi qveynis TiTqosda ganuyofeli
ori nawili, afxazeTi da cxinvali davkar-
geT. Cemi sofeli cxinvalTan sul axlosaa.
me ar maxsovs, magram rogorc deda meubne-
ba, erT ojaxad cxovrobdnen Turme qa-
rTvelebi da osebi. Cems ramdenime megobars
osi deda hyavs. osze bevri qarTveli qali-
caa gaTxovili. guli mwydeba, rom Cven So-
ris dapirispirebam da ruseT-saqarTvelos
16 wlis winandelma omma araerTi aseTi
ojaxi daangria.
da kidev iciT, raze mwydeba guli? 4 iv-
liss, amerikelTa damoukideblobis dRes,
erTi biWi gavicani. ar damijerebT da is
biWi erovnebiT osia. Cems mezobel cxin-
valSi cxovrobs. cxinvali ki arcTu ise
didi xnis win mxolod qarTuli qalaqi iyo.
gasuli saukunis dasawyisSi iq mxolod sami
Tu oTxi osuri ojaxi cxovrobdao, amt-
poeziapp
gagrZeleba merve gverdidan
roca siyvarulze ver iocnebeb...roca siyvarulze ver iocnebeb...
lana manvelilana manveli
* * * * * * Cems TvalSi Telavi, yovelTvis darCeba qalaqad, sadac
bavSvoba damrCa. . .
gogona, romelsac uyvarda Teatri, albaT axlac natrobs
speqtaklze wasvlas,
kvlav iferadebs Rames im scenebiT, yvelaze Zalian
sulSi rom CarCa
ager, nadikvrisken axlaxans gaifrina, misma ocnebebis raSma.
Cems TvalSi Telavi, yovelTvis darCeba qalaqad, sadac
bavSvoba damrCa. . .
patara gogo sevdiani guliT, dRe da Ram ganicdis
mSoblebis gayras;
mere martosuli, lampionis Suqze dilamde kiTxulobs
"moxatul fardas". . .
bebiasTan erTad daelodeba gazafxuls da sumbulebis gaSlas.
Cems TvalSi Telavi, yovelTvis darCeba qalaqad, sadac
bavSvoba damrCa. . .
proza
gagrZeleba merve gverdidan
dea cucqiriZedea cucqiriZe
mecnierimecnieri
sufris eqvsi wevridan eqvsive dums.
elenes ra, is am magidasTanac stumaria,
am magidis gareT gadaSlil qalaqSic da
im qveyanaSic romlis aborigenma mo-
saxleobamac elenes nastumreb qalaqs
didi xnis win dedaqalaqoba uboZa.
mokled, axla, drois am uintereso mon-
akveTSi, elene, saTvaliani, cxvir-
wawvetebuli, kangaTxelebuli mec-
nierebis garemocvaSi, stumris statuss
morgebuli, sulac ar aris valdebuli
uxerxuli dumilis darRvevaze iz-
runos.
diasaxlisi, romlis garegnobac
SeiZleba movixsenioT sityviT _
simrgvaledakarguli, rogorc Cans,
Tavs uxerxulad sulac ar grZnobs
gamefebuli mdumarebiT, radgan
Rrma TefSisken pirvelyofili in-
teresiT Camxobili, elenesaTvis
amoucnobad ugemuri wvnianis
kovzis wveriT daSrobas mSvidad
lamobs. ise, amas dumilsac ver uwo-
deb, radgan sasadilo oTaxSi, rom-
lis anturaJic xazs usvams sityvas
_ mecniereba, am oTaxisaTvis metad
Sesaferisi, iqneb erTaderTi Sesaf-
erisi xma, Tu xmauri mainc ismis _
sadilis kovzebis faifurTan
Sexebis da wvnianis moridebulad
xvrepis xma.
_ ai, ratom aris es qali xmeli. _ ux-
erxul dumils mainc elene arRvevs.
marTalia, misi es qmedeba Woraobas
waagavs gamkilavi tonalobis gamo,
magram dumili, asea Tu ise, dairRva,
Tan, madloba RmerTs, misi qarTu-
lad, wvnianis saZageblad gamoTqmu-
li azri, aravis esmis. an vin unda gai-
gos?! _ sufris sami wevri
dedaqalaqeli frangia _ diasaxlisi
da ori mecnieri mamakaci. meoTxe,
isic mecnieri mamri, londoneli, da-
narCenebze odnav simpaTiuri lor-
dia, mexuTe ki berZeni, gaurkveveli
asakis da profesiis faSfaSa deda-
kaci, ucnaurad wvrili xmiT da
mokle kiserTan arabunebrivad mib-
jenili mkerdiT.
_ sainteresod JRers Tqveni ena. _
SvebiT iRimeba lordi da wvnianisT-
vis gankuTvnil kovzs didi sia-
movnebiT tovebs ufunqciod.
_ ai, kidev erTi mamakaci gadavar-
Cine! _ amjerad Cumad fiqrobs
elene da isev qarTulad, xmamaRla
agrZelebs: _ albaT, gindodaT
geTqvaT, rom Cemi ena gasaogneblad
lamazia. _ iRimeba isic, radgan
kargad icis, dumils gaugebar enaze
saubari rom sjobs.
_ ucnauria... _ lordi elenesTvis
gagrZeleba meaT gverdze
10
sruliad gasagebi rusuliT lapara-
kobs. _ momeCvena, rom raRac sakiTx-
Tan dakavSirebuli brZaneT, miuxeda-
vad imisa, rom araferi mesmis Tqveni
qarTulis.
_ mapatieT, _ tuCTan gaCenili pa-
tara naoWi adasturebs, rom mgoni
marTlac swuxs elene. _ Cvens qveya-
naSi, im enaze, Tqven rom araferi ges-
miT, stumars RvTisas uwodeben.
_ es aziuri kulturis kvalia. _ Ta-
vis ganswavlulobas amJRavnebs lor-
di.
_ diax, albaT, magram axla saqarT-
veloSi aravis ainteresebs saidan
gvaqvs aRebuli wesi, romelic ase Sei-
Zleba gavaxmovanoT: stumari RvTisaa
da is ar SeiZleba moawyino!
lords Tvalebi sixaruliT ucim-
cimebs, xelidan gagdebuli kovzis be-
diT aRarc interesdeba da Cans, axal
kiTxvas uyris Tavs, elenes ki Sors,
Tavis saxlSi, saqarTveloSi, ufro
zustad ki Zveli Tbilisis erT patara
ezoSi moulodnelad wveuli Tormeti
stumrisTvis saxeldaxelod gaSlili
sufra udgas Tvalwin: zinas sawebe-
liT, lalas nigvziani badrijniT,
qeTinos mWadebiT, maias xaladeciT,
magdas xaWapuriT, lalikos moxaSuli
dedliT dazneqili ovaluri magida,
sadac mTavari atributi mainc elenes
sixaruliT gaciskrovnebuli saxea,
misi Rimiliani saubrebi, mowodeba mx-
iarulebisken, moulodnelad erTad
Tavmoyrili stumrebis ganwyobis
swor kalapotSi mosaqcevad, maT mo-
sasvenebel-dasamSvideblad gaTvlili
sisuleleebiT.
_ raze laparakobT? _ interesdeba
uniWo, magram zrdilobiani maspinZe-
li.
_ elenem mecnierul kvlevaze Camo-
agdi sityva, ufro swored misi arsis
axsna scada. ifiqra, rom jer CemTan
gaevlo konsultaciebi da mere erTad
gagvendo TvqvenTvis dedaazri. Tanac
Cems rusuls vxvewav, Tu ar miwyenT. _
damajereblad ityueba riCardi.
_ riCard, ras brZanebT, me yovelTvis
aRmafrTovanebda Tqveni ltolva en-
ebisadmi! _ gamxmar ybas ucnaurad
amoZravebs diasaxlisi da ratomRac,
es sityva, ltolva, misi piridan Seu-
sabamod gaismis. _ Tumca, mec didi
siamovnebiT movismendi elenes naaz-
revs kvlevis arsTan dakavSirebiT.
sufris yvela wevri elenesken trial-
deba, am sufrasTan yvelaze ganieri
berZeni qalic ki wvnianSi motivtive
mwvanilis euli foTlis devnas Tavs
anebebs da interesiT Sehyurebs mas.
mecnieria esec, ase mxolod maT Seu-
ZliaT cqera: movlenebis miRma, an mov-
lenebis SigniT, fiqrobs elene, Tumca
es fiqri axla mas ver gadaarCens _
rame damajerebeli unda Tqvas.
_ riCards sami varianti SevTavaze
ganxilvisaTvis. iqneb miTxras, rome-
lia misTvis misaRebi, rom zedmetad ar
gadagRaloT? _ eSmakobs elene. ho,
ratomRac, lordis imedi aqvs, aki mas
ekuTvnis am TamaSis idea?
_ me samive momwons! _ riCardis
xma royiod da elenesTvis uime-
dod JRers. gamodis, mamakacebis
msoflio kohortaa moRalate?!
qarTvelic da frangic, berZenic
da britanelic?
elene Tavs amayad swevs da riCards
Tvalis TvalSi gayriT uRimis: _
kargiT, samive variants SemogTava-
zebT. pirveli...
magidasTan yvela xelebdaSvebuli
zis da axla, is movalea mis bageebs
raime Wkvianuri moswydes.
_ pirveli?! _ cxvirSi landgasu-
li frangi yvelaze mouTmeneli
aRmoCnda. mosamsaxurem ki dro ix-
elTa da yuradRebad qceul stum-
rebs cxvirwin cimcim aacala Rrma
TefSebi. es faqti berZeni qalis
garda marTalia veravin SeamCnia,
magram elenem Tavi damnaSaved igrZno
im SeuWmeli mwvanilis gamo, bolomde
rom eurCeboda mis madevars.
_ kvleva, _ ZvelberZnulad wamoiwyo
danaSaulis gamosyidvis mizniT ele-
nem, _ niSnavs dainaxo, ras xedaven sx-
vebi da ifiqro imaze, razec aravis
ufiqria. _ Tqva man da SvebiT
amoisunTqa, radgan berZen qals namd-
vilad daaviwyda wvniani da saxeze
sixarulisgan sisxlmowolilma, am su-
frisTvis, oTaxisTvis, gamefebuli
ganwyobisTvis, romelsac TbilisSi
moixsenieben sityviT _ `svetski~,
zedmetad mouridebeli yiJina dascxo.
_ bravo, bravisimo! _ es `bravo~ az-
ris gansakuTrebulobis gamo ergo, Tu
ZvelberZnulis codnis gamo, elenem
ver gaigo, magram is qali ki namdvilad
gaabedniera. Tan es ena, romlis Seswav-
lasac elenem Tbilisuri, gayinuli da
bneli Rameebis 5 weliwadi Sealia, ukve
niSnavda xarisxis niSans. is didebu-
lad JRerda da mTqmelis azrs sauku-
neebis sidiadiT avsebda. is, mkvdari
ena, xazs usvamda, rom araferia
dedamiwaze ufrore Rirebuli, vidre
adamianuri gamocdileba, saukuneebis
prozapp dasawyisi mecxre gverdidan
mecnierimecnieri
gagrZeleba meTerTmete gverze
kiceben mecnierebi. metic, aq qarTuli
qalaqi qarTvelTa mefes, asfagurs
dauarsebia jer kidev mesame sauku-
neSi!.. misi saxelwodebac ki sufTa qa-
rTulia. rcxilis xis saxelidan mo-
dis...
amerikaSi Cems axalgacnobil os
biWs ki arwmuneben, rom cxinvali saqa-
rTvelos ganuyofeli ki ara, misgan
damoukidebeli `qveyanaa~ da masac
sjera! mis adgilas rom viyo, albaT
mec davijerebdi!
im biWs, mgoni movwonvar...
cudi biWi ar aris. maRali, simpa-
Tiuri biWia. amerikaSi swavlobs da
muSaobs kidec, rom mSoblebs Tavisive
swavlis fulis gadaxdaSi daexmaros.
mgoni, mec momwons...
magram amaze fiqric ar SeiZleba.
Cven dRes erTmaneTis mtrebi varT.
diax, mtrebi! asea da ra vqna!
magram mainc rom momwons? Sei-
Zleba miyvars kidec. xom arsebobs
erTi naxviT Seyvareba! marTalia, sul
ori dRea, rac vicnob, magram sul
masze vfiqrob... ara, arc is aris Cem-
dami gulgrili... ra vici, SeiZleba
cota xanSi Cems amJamindel gatace-
baze gamecinos kidec. magram dRes,
roca aseT siyvarulze verc iocnebeb,
yurebamde var Seyvarebuli...
axla saqarTveloSi rom viyo, aseT
Temas ver davwerdi. ase Tavisuflad
ver gavumxeldi furcels Cems siyvar-
uls. magram amerika xom Tavisuflebis
qveyanaa... mec xom is osi biWi Tavisu-
flebis dResaswaulze gavicani...
me dRes iseT xasiaTze var,
amerikelebic miyvars, Cemi qarTvele-
bi xom miyvars da miyvars, osebic mi-
yvars, afxazebic da Tqven warmoidgi-
neT, rusebic! me dRes mTel
msoflioze var Seyvarebuli!.. Tumca
ki im erTi osi biWis Seyvarebis ufle-
ba ara maqvs! iqneb Tqven, amerikelebma,
damexmaroT am uflebis mosapove-
blad...~
Txzuleba ramdenjerme gadai-
kiTxa. araferi Causworebia. Tumca ki
didxans yoymanobda, gadaeTeTrebina
Tu ara.
bolos mainc gadaaTeTra...
mesame leqciaze jgufis ufrosT-
an gamoiZaxes. Sens Temas sakonkursod
vgzavniT kolumbiis universitetSi,
SegiZlia iq swavlis gagrZelebazec
ifiqroo.
_ ara, StatebSi swavlaze verc
vifiqreb, _ da cota xnis Semdeg ̀ daa-
zusta~, _ verc viocnebeb!
_ ocnebas vinRa gikrZalavs?! _
gaoceba ver dafara Suaxnis saTval-
ianma, inteligenturi garegnobis qa-
lma, indulgenciaSi, anu metyvelebis
kulturaSi rom avarjiSebda Teas
jgufs.
_ me erTi Raribi ojaxis Svili
var. misaReb gamocdebze maRali qule-
bi rom ar mimeRo da institutSi ufa-
sod ar Cavricxuliyavi, swavlis fuls
veravin gadamixdida...
_ warmoudgenelia! verc swav-
laze iocnebeb, verc siyvarulze!..
ukve aRar mikvirs, rom sul ufro meti
qarTveli Camodis CvenTan samuSaos
saZebnelad... magram Sens Txzulebas
mainc gavgzavniT kolumbiis univer-
sitetSi.
_ Tqveni nebaa. didi madloba... _
Teas cremli moeria.
im saRamos `paemanze~ ar wasula...
...kolumbiis universitetSi Teas
Tema moiwones da saswavlebladac mi-
iwvies, swavlis Rirebulebis naxe-
varsac Cven gadagixdiTo. qarTveli
gogonas am didi warmatebiT yvela
gaxarebuli iyo. Tea ki... Teas guli
wydeboda, rom miuxedavad didi sur-
vilisa, kolumbiis universiteti
misTvis isev miuwvdomel ocnebad rCe-
boda. marTalia amerikelebi Tavis
Tavze iRebdnen swavlis Rirebulebis
naxevars, magram meore naxevari xom
gadasaxdeli iyo! Teas mSoblebs mTe-
li sarCo-sabadebeli rom gaeyidaT,
erTi wlis gadasaxadsac ver gaswvde-
boda!..
ocnebawarTmeul gogonas isRa
darCenoda, Tavazianad gadaexada mad-
loba amerikelTa didsulovnebisTvis
da saswavlo kursis dasrulebis Sem-
deg samSobloSi gamomgzavrebuliyo.
vladize, SemTxveviT gacnobil
prozaproza dasawyisi mecxre gverdidan
roca siyvarulze ver iocnebeb...roca siyvarulze ver iocnebeb...
gagrZeleba meTerTmete gverdze
dea cucqiriZedea cucqiriZe
11
miRma darCenili enidanac rom Jonavda
da gipyrobda, gxiblavda, gimonebda.
_ berZnuli Sovinizmi! _ rusulad Cai-
sisina lordma, radgan, rogorc Cans, mis
sulsa da gonebas elenes zeaRmatebuli
ganwyoba ver miswvda.
_ milord! _ Tavi misken miabruna da
mravalmniSvnelovanad TvalebSi Caxeda
moRalate lords elenem.
_ kargad gamoZveriT. _ TvalebSi eS-
makebi Causaxldnen riCards, axla vn-
axoT darCenil or variants rogors
SemogvTavazebT.
elenes misi sityvebisTvis yuradReba
aRar miuqcevia, radgan fiqriT saku-
Tari, axladaRqmuli, ZvelberZnulad
gamoTqmuli mosazrebisaken iyo. _ kvl-
eva ki ara, wamebaa, roca imas xedav, rasac
sxvebi xedaven da amavdroulad imaze
iwyeb fiqrs, rasac veravin amCnevs...
RmerTo Cemo! es kvleva ki ar aris, es gan-
sakuTrebuli xedvaa, romelmac ukve da-
Rupa, sayvareli mamakacis megobrad
gadaaqcia elene. _ Sen CemsaviT fiqrob!
_ uTxra erTxelac levanma da elene
mixvda, rom Tumca sityviT ar uTqvams,
magram levanma gaifiqra, rom qals,
romelsac mis tvinSi Caxedvis unari aqvs,
qals, romelmac icis ras grZnobs, ro-
gor grZnobs, rogor xedavs Tavad, veR-
arasodes miekareba alersisTvis.
_ mecnierebis saxeliT, gTxovT dadum-
deT! _ imperatiul tonSi ironia Seuria
elenem da Semcbari riCardi daaduma.
_ meore variantad mciredi CasworebiT,
rogorc Cven vambobT, mciredi re-
daqtirebiT, TiTqmis igives SemogTava-
zebT, Tqveni analitikuri gonebis ime-
dad. diax, imedi maqvs gansxvavebas
niuansebSi igrZnobT, daazustebT fa-
zebs, daazustebT emocias, daazustebT
damkvirveblis xedvas.
ra sisuleleebs vbodav, gaiRima mowy-
aled da amjerad kargi inglisuriT
daabrexva: _ kvleva niSnavs dainaxo sx-
vebis TvalebiT da dafiqrde imaze, rac
am Tvalebis patronT jer ar ufiqriaT.
_ inglisurad ukeT JRers! _ aSkarad
aenTo riCardi.
_ amas mainc vajobeb! _ gaifiqra elenem
da SeniSna, rom lordi sakmaod simpaTiu-
rad gamoiyureboda.
cxinvalel biWze, aRarc fiqrobda.
TbilisSi wamosvlamde sami dRiT
adre aeroportis salaroSi mivida,
TviTmfrinavis bileTze gamomgza-
vrebis TariRi daazusta da is-is iyo,
gamobrunebas apirebda, rom viRacis
daJinebuli mzera igrZno. mimoixeda, aq
aravis eloda nacnobs. moulodnelad
Secba. misgan aTiode metrSi vladi idga
da Tvals ar aSorebda.
_ gamarjoba, qarTvelo qaliSvi-
lo! Zalian ukareba yofilxar, rogor
gelodi im dRes, Sen ki... dampirdi, mov-
alo da ar moxvedi. magram miuxedavad
amisa, mainc Zalian gamixarda, rom aq
mainc Segxvdi. sxvaTa Soris, univer-
sitetSic geZebdi da versad gipove.
Tanac, gvaric ar vicodi Seni... _ sul-
mouTqmelad laparakobda vladi da
gogonasTvis xeli magrad CaeWida.
Team ZlivZlivobiT gaiTavisufla
xeli da vladis gauRima, _ im dRes ise
uxalisod viyavi, SenTan Sexvedra aRa-
rc gamxsenebiao.
_ ratom uxalisod?
_ ra vici, Cemi Tema moiwones da
kolumbiis universitetSi gagzavnes...
_ mere, piriqiT ar unda yofiliyo?
uxalisod ki ara, gaxarebuli unda yo-
filiyavi! _ veraferi gaego biWs.
_ ici, vladi, kolumbiis univer-
sitetSi swavlis gasagrZeleblad mimi-
wvies, magram ver mivdivar...
_ ratom ver midixar?
_ xom ici, ra Zviri Rirs swavla!
_ magram Tu migiwvies, albaT nawi-
lobriv mainc dagafinanseben?
_ nawilobriv ki ara, naxevars gad-
amixdian, magram...
_ ho, vici, CvenTvis Zalian Zviria
SeerTebul StatebSi swavla, magram
uars mainc nu ityvi, iqneb vinme spon-
sori moZebno saqarTveloSi... me rom
fuliani biznesmeni viyo da SenisTana
lamazma gogom mTxovos, swavlis fuli
gadamixadeo, uars namdvilad ar vity-
vi... _ `gamosavali~ ipova vladim.
_ vladi, me xuTSabaTs mivfrinav
samSobloSi... _ Team TviTmfrinavis
bileTi daanaxva biWs.
_ sami dRis Semdeg?
_ ho, sami dRis Semdeg!
_ Zalian mwydeba guli, rom erTma-
neTi kargad ver gavicaniT. Tumca me ise
Zalian momwonxar, rom im Sexvedris Sem-
deg sul Senze vfiqrob... maxsovs, miTx-
ari, 39 dRe damrCa saqarTveloSi wasv-
lamdeo. mTeli 36 dRe ki amaod geZebdi.
xom SegveZlo, yoveldRe SevxvedrodiT,
Sen ki ratomRac gadawyvite, rom ar unda
mosuliyavi. me ki rogor gelodi... sxvaTa
Soris, meore dResac mqonda imedi, rom
moxvidodi. meore dResac ki ara, mas Sem-
deg yoveldRe vfiqrob, vin icis, maSin ra
prozaproza
dasawyisi mecxre gverdidan
mecnierimecnieri
prozapp
dasawyisi meaTe gverdidan
roca siyvarulze ver iocnebeb...roca siyvarulze ver iocnebeb... kudqnarakudqnara
kudqnara saqarTveloSi ar cxovrobs. rom icodeT ra lamazia
aucileblad mogindebodaT masTan yofna, mogindebodaT rogorc
yvela sxva Citi, an TuTiyuSi esec galiaSi gyolodaT. hoda moxvi-
dodiT saxlSi daRlil-daqanculni da kudqnara romeli frinvelis
xmiTac gindodaT imiT gimRerebdaT: SaSvis tkbili da nazi galoba
Tu mogenatrebodaT maSin daiZaxebdiT mgalobeli SaSvio da daiw-
yebda galiaSi myofi Tqveni Citi SaSvis xmiT galobas. albaT es maSin
moxdeboda, roca dRe saocrad lamazad, sikeTiT da siyvaruliT
savse gqondaT gatarebuli. bulbulis Zlieri xma, melodiuri ga-
loba dasevdianebulze kudqnaras meore gamosvla iqneboda... da ase
gaivlida dReebi xan sevdiani, xanac mxiaruli da xanac auwereli
tkivilebiT aRsavse. amitomac specialurad ar gagandeT saidumlo
Tavidan-kudqnara is frinvelia, romelsac SeuZlia cxovelTa da
frinvelTa xmebs mibaZos. kargi,vTqvaT da frinvelebi dafrinaven
kantikuntad Cveni qalaqis caze,RamiTac galoben, rogorc Cveni
Tanaqalaqelebi amtkiceben bolo dros, magram cxovelebi sadRa
vnaxoT? swored amitom manqanis signalizaciis xmas mimarTeT, masac
ki imaxsovrebs da imeorebs Cemi sayvareli kudqnara. suraTi gindaT
gadaiRoT?-gadaiReT da Tanac fotoaparati kargad gaaCxakuneT -
igi am xmasac daimaxsovrebs meore dRes Tqvenve mogasmeninebT.
kudqnara Cveni cxovrebis istoriaa, lamazi dReebis galoba,
sinanuli, Tavdaviwyeba da siyvaruli. yvelaze anci da sakvirveli
maSin aris, roca cxovrebaSi Cven ubednieresi wuTebi gvaqvs, is amis
dasamtkiceblad bumbulebs Tavze Semoilagebs da Cvens garSemo
trialebs.
- visac Citi unda galiaSi kudqnara SeiZinos.
- visac Tavisufleba unda kudqnaras miakiTxos.
- visac saidumloebebiT, sixaruliT da siyvaruliT savse
cxovreba unda isev kudqnarasTan mivides, oRondac ar dagaviwydeT-
kudqnara Citia da mas Citis guli aqvs.
inga gogiberiZeinga gogiberiZe
dasawyisi meTormete gverdze
dasawyisi mecxre gverdidan
dasawyisi meTormete gverdze
12
SeemTxva, xom SeiZleba kafeSi erTxel
mainc Semoixedos-meTqi. Sen ki mgoni
saerTod damiviwye. asea, xom? _ gulga-
texili Canda vladi.
_ ara, ar damviwyebixar, magram
vfiqrob, orivesTvis ajobebs, Tu erT-
maneTisgan rac SeiZleba Sors
viqnebiT... ar miTxra, rom marTali ara
var!
_ moica, moica, Sen TiTqos raRa-
cas gaurbi! _ sityvaze gamoiWira
vladim.
_ ras unda gavurbode? _ gao-
ceba ver dafara Team.
_ ras da... Tundac siyvaruls!
_ siyvaruls?! _ gamxiarulda
Tea.
_ ho, siyvaruls! rac Sen Segxvdi,
mis Semdeg sul Senze vfiqrob. kafeSi
rom ar moxvedi, ase megona, yvelaferi
damTavrda. mas aqeT yvelgan Sen dage-
Zeb... miTxari, siyvaruli sxva ra aris!
_ magram xom ar gaviwydeba, rom
qarTvelebi da osebi erTmaneTis
mtrad miiCneven Tavs! da rom qarTul-
osuri ojaxebi umeteswilad ingrevi-
an...
_ magram ase sufTa qarTuli
ojaxebic ingrevian da osuric! sity-
vas banze nu migdeb, miTxari, rom ar
mogwonvar da imitom ar moxvedi Cem-
Tan Sesaxvedrad. ase ufro mSvidad
viqnebi!.. Tumca ki Zalian gamiWirdeba
amis mosmena!
_ vladi, ar ggonia, rom CvenTvis
siyvarulze da miT ufro ojaxze
fiqri Zalian adrea? _ ucbad `daser-
iozulda~ Tea.
_ adrea? sulac ara! dedaCemi
Senze ori wliT umcrosi iyo, roca me
gavCndi!
_ dedaCemsac 17 wlisas ukve vy-
avdi, magram amiT risi damtkiceba
gvinda an Sen an me? Sen ase Tu ise Se-
Zlebuli osuri ojaxis Svili xar, me
ki erTi Raribi qarTveli gogo, ro-
melic lanCis fuls imisTvis zogavs,
rom Tavis oTx umcros da-Zmas raime
xeiriani Casacmeli uyidos... me ukve
didi tvirTi mawevs mxrebze, vladi,
mxolod Cems Tavs ar vekuTvni...
_ magram Sen xom isev axalgazrda
mSoblebi gyavs!.. _ es `argumenti~
daujerebeli aRmoCnda vladisTvis.
_ magram mama karga xania samsax-
urs ver Soulobs, Tu ar CavTvliT xe-
xilis baRebis movlas, magram rad
ginda, xili versad miaqvs gasayidad.
TbilisSi ki 5-10 larad ibareben 30-ki-
logramian yuTebs... dedas marTalia
moswavleebi hyavs, inglisurSi ameca-
dinebs, magram yvelas ise uWirs Cven
garSemo, zogjer iqiT exmareba sx-
vebs!.. Tavi ase Tu ise gagvaqvs... es ki
sulac ar maZlevs imis uflebas, rom...
_ aRar gaagrZela Team.
_ rom siyvarulze ifiqro? ami-
tom ar moxvedi xom paemanze! miTxari,
amitom ar moxvedi, ara? me ki ra aRar
vifiqre... _ sityvebs veRar uyrida
Tavs vladi.
_ moica, ra, vladi! ra dros si-
yvarulze fiqria. aba, wavedi, mixaria,
rom isev Segxvdi! _ da Team wasvla
daapira.
_ ara, uCemod versadac ver wax-
val! Sin me unda gagacilo, rom es ori-
ode dRe mainc viyoT erTad! ici, ro-
gor mixaria, rom ramdenime dRe
Tavisufali maqvs. mxolod kafeSi mi-
vdivar saRamoobiT samuSaod. Senc
wagiyvan, momsaxure personalis magi-
dasTan dagsvam da...
_ Tojina xom ara var! _ iwyina
Team.
_ ara, Tojina ara xar, magram es
SenTvis `sasjeli~ iqneba CemTvis
warTmeuli dReebisTvis!
_ rogor Tu warTmeuli dReebi-
sTvis?!
_ ho, Sen xom uamravi dRe wamarT-
vi, is dReebi, roca erTad unda vyo-
filiyaviT, Sen ki ara da ar moxvedi!
verc versad gipove da amasobaSi ise
Semiyvardi, rom ar Segxvedrodi, al-
baT Sens sofelSi momiwevda Camosvla!
_ aRar xumrobda vladi.
_ rogor ara, sul maSxalebiT
Segxvdebodnen os sasiZos! _ gadaiki-
skisa Team.
_ Tea, me sul ar mexumreba!
wavediT, saxlamde migacileb, saRamos
ki kafeSi gelodebi.
* * *
kafeSi wasvlamde sakmao didi dro
hqonda... galaktionis leqsebis Targ-
manze apirebda muSaobas, Tumca amas
roca siyvarulze ver iocnebeb...roca siyvarulze ver iocnebeb...
gagrZeleba mecamete gverdze
gzagza
daveci ise,
wamodgomis ar meyo Zala,
gzad mimaval mgzavrs xeli
saSvelad gavuwode,
ver daminaxa da gverdiT Camiara,
wvalebiT aviTrie sxeuli
viwro gzas gavuyev. . .
nakvalevad gabzaruli imedi davtove.
xids mivadeqi,
sacalfexo iyo da qvesknels zemoTi,
Tvali davxuWe da Sevabije,
TeTrwvera moxuci Semxvda,
Semrcxva da Tvali avaride
/me xom arasodes aminTia sanTeli misT-
vis/,
man gza miCvena gzaabneuls,
me ki ver davinaxe sinaTle da. . .
gzad rwmena davtove.
mere maTxovari Semxvda,
gamxmari puri mqonda,
Semecoda da mas vaWame,
wylis bolo wveTic mas davalevine,
madloba ar miTxra,
borotad Caicina..
gza gavagrZele da..
gzad madli davtove.
mere sofeli davinaxe,
Turme budariebi da budarixebi cxov-
robdnen,
zurgi maqcies da ar damapures,
wyali mwyuroda da
Wa amomiSres,
mxrebSi movixare da..
gzad sikeTe davtove.
daxeTqili fexisgulebidan
udabno movrwye sisxliT,
megona wiTeli iebi amovidoda,
ekal-bardi ki gavaRvive,
Tvali davxuWe da . . .
gzad Tvalis sinaTle davtove.
bolo imedad sikeTis marcvali
Cavagde xnulSi,
borotebam ki ibartya,
xeli Caviqnie da..
gzad siyvaruli davtove.
mere zRva gamoCnda,
zRvis piras klde iyo,
kldis Tavze kidobani,
megona mivaRwevdi,
zurgze jvarmokidebulma
viare viwro gzaze,
ver vzide jvari..
“miwa viyav da miwad viqec”
da yvelafergamSralma
gzad viRacis imedad
sicocxlec davtove.
aq gza damTavrda.
neliko goguaZeneliko goguaZe
poE ziapoE zia
mosamsaxurem ganier TefSebze mozo-
mil ulufebad danawilebuli xorcis
naWrebi da bostneuli Semoitana, mor-
Cili moZraobiT daulaga stumrebs cx-
virwin da gavida.
_ axla mesamec, yuradReba! _ moiTxo-
va elenem. vin oxeri, yvela mas Sesci-
cinebda! _ TiTqos banalurad JRers,
TiTqos es yvelam viciT, magram aras-
dros ar gvisaubria imaze, Tu ras niS-
navs mecnieruli kvleva emociurad.
anu dakvirveba dedamiwaze mimobneuli
Cvennairi, sakuTari kvlevis sagniT Se-
byrobili adamianebis saerTo xedvaze,
Tu ratom aris aseTi saintereso, aseTi
mniSvnelovani, rodesac kvlevis sagans
sxvadasxva mrwamsisa da genis adamian-
ebi mTeli dedamiwis masStabiT, Tavi-
sive keTili nebiT akvirdebian. ar daga-
viwydeT, mecniereba keTili nebaa.
mecnierad qcevas veravis aiZuleb, ver
daniSnav mecnierad, ver aswavli mec-
nierul analizs, ver moaqcev, Tuki is
aseTad Tavad ar isurvebs gaxdomas...
hoda, mgoni odnav avcdi Temas, magram
ai Cemi mesame variantic, metad emoci-
uri: _ mecnieruli kvleva gvaZlevs
saSualebas Cveni, samoRvaweo geo-
grafiul arialSi moqceuli xedva,
romelsac, ar dagaviwydeT, rom
Tqvenive eris genetikuri kodi mar-
Tavs, sxvebis samoRvaweo geografiul
arealSi, sxva genetikis mkvlevarebis
xedvasTan Seajero da am najeriT,
msoflio mniSvnelobis prizmaSi gadam-
tydari xedviT, jer vernaxuli dain-
axo.
_ deda, ra Wkviani var! _ gaifiqra
elenem, frangebma ki taSi dascxes.
_ frangulad ukeTesad iJRerebda... _
guli daeTuTqa maspinZels.
_ esec franguli Sovinizmi. _ mSvidad
gaifiqra elenem.
xorci gacivda da rezinas daemsgavsa.
riCardi Cainavla da Tavisive TamaSs
Sewiruli paikiviT magididan gavida.
frangebma elenes gamoTqmuli martivi
WeSmariteba aitaces da variaciebad
daRvares. anu, elenem sufrasTan qa-
rTveli qalis erT-erTi funqcia _
magidis wevrebis gamococxleba,
warmatebiT iTava da Seasrula kidec.
levani aseT dros gitaras miawvdida. es
adre, sanam gadawyvetda, rom elene misi
sulieri megobaria da ara vnebis obi-
eqti. ra samwuxaroa, axla roca ri-
Cards Sescqeris, elene xvdeba, rom
levanis ganwyobilebebis Seqmna-Camoy-
alibebaSi Tavad miuZRvis lomis wvli-
li. ratom ahyva riCards? xom SeeZlo
TamaSidan damarcxebuli gamosuliyo,
gawiTlebuliyo, xelebi Camoeyara... da-
sacini gamxdariyo... magram qalad dar-
Ceniliyo. ho, qalad, daucvel da sapa-
trono, Tundac uWkuo qalad.
_ gitara gaqvT? _ miubrunda
maspinZels.
_ pianino.
_ SeiZleba davukra?
prozaprozamecnierimecnieri
gagrZeleba meTerTmete gverdidan
13
sakuTar Tavsac ar umxelda. ubralod,
CemTvis vTargmnio... sayvareli poetis
krebulis Zveli gamocema hqonda Tan,
SedarebiT msubuqi iyo da wamosaRebad
imitom amoarCia. gadafurcla, nacnob
leqsebs gadaavlo Tvali. TvalSi misT-
vis aqamde ucnobi leqsi moxvda. leqss
`goridan~ erqva. gaukvirda, rogor
gamomrCao. Tumca ki, roca waikiTxa,
mixvda, rom es leqsi sxvagan arsad Sex-
vedria. didi poeti ise werda gorze,
mis soflebze, cxinvalze, TiTqos es
leqsi gasuli saukunis dasawyisSi ki
ara, sul cota xnis win daiwera!.. mar-
Tla gasaocari leqsi iyo:
me ar mecala, gorSi davrCi
sul erTi Rame _
rogorc ki liaxvs moefina
dilis niavi,
gza tirZnisisken... vrceli veli
tirifonisa.
samxreT-oseTis sazRvarTan var...
aha, tyviavi!
maSasadame, erTi biji da _
sazRvargareT!
saiTkenac gsurs, rom gindodes,
wavlen sioni...
magram ra kargi sanaxavi iSleba
gareT _
sul axlos aris TeTri mTebi
kavkasionis,
mTebi, romelzec, legendebis
TqmiT,
ra xania,
mudmivi Tovli da
mijaWvuli amirania.
`esec ase! jer kidev rodis dauwe-
ria did galaktions, rom sazRvargare-
Tad gviqcies Cvenive miwa! jer kidev
rodis hqonia imedi mijaWvuli amira-
nisa... is leqsi ki, gulze rom salbunad
moefineboda qarTvel kacs, rogor
dagvikargavs da migviviwyebia...~ _ es
fiqrebi awvalebda okeanis gaRma erT
qarTvel gogonas, romelsac kidev
ufro didi sadardebeli gasCenoda, _
osi mezobeli mgoni Seyvareboda!..
ara, am leqss ver SeeWideboda sa-
Targmnad. ubralod, SeeZlo zepirad
eswavla da sul es iqneboda!
Team galaktionis is leqsic gaix-
sena, romelzec musikosma zaza korin-
Telma simRera dawera da mere is sim-
Rera Zalze popularuli gaxda.
mogvianebiT am simReram konkursSic
gaimarjva, konkurss `patrinoti~ er-
qva. gamarjvebul simReraze gadaRe-
bul videoklipSi qarTuli estradis
lamis yvela varskvlavi mReris da gana
marto mReris, _ soxumSic brundeba!
ho, asea! brundebian soxumSi: vin
matarebliT, vin TviTmfrinaviT, vin
avtobusiT, vin msubuqi da vin sabargo
manqaniT... paemanze dagvianebuli bi-
Webi sulac taqsiT midian, soxumi
aqveao!
da es yvelaferi simReris das-
rulebisas iseve qreba, rogorc lamazi
sizmari an sulac miraJi udabnoSi. sox-
umi kidev ufro Sordeba saqarTvelos!..
cxinvalic asea!..
mere am klipis lamis yvela
monawile Rirsebis ordeniT daajil-
doves... Zalian sasacilo ambavi iyo!
erTi simRera da ormocdaaTi ordeni!
afxazeTsa da cxinvalSi dabruneba
ki isev ocnebad darCa!
amboben, siyvaruls mTebis gadadg-
ma SeuZliao. vin icis... vin icis, iqneb
siyvarulma dagvabrunos afxazeTSi,
cxinvalSi... vin icis, iqneb siyvarulma
tao-klarjeTis dabrunebazec
gvafiqrebinos...
kaci ocnebas ar mouklavso, xom
gagigoniaT!
amitom modi, Cvenc SeveSvaT ocne-
bebs...
Tea kafeSi wasasvlelad gaemzada.
tansacmlis arCevani maincdamainc ar
hqonia. ramdenime bluzi, oriode kaba
da Sarvali... da kidev dedobilis
naCuqari axali sarafani, romlis Cac-
mas saqarTveloSi apirebda... arc
gausinjavs. ukve CanTaSi edo, saqarT-
veloSi wasaRebad gamzadebuli. ver
gadaewyvita, amoeRo Tu ara... bolos
mainc gaSala, sarkesTan mivida da ai-
fara. gaeRima, mixvda, rom mouxdeboda
Ria kremisferi, dawinwkluli kaba.
uTo CarTo. didxans auToebda, nake-
cebs usworebda. Tan saaTs gahyurebda.
dro uCveulod nela gadioda. Tavs
Seuwyra, ra gemarTeba, sad geCqareba,
marTla xom ar Segiyvarda is cxinva-
leli biWio!
axal sarafanSi iseTi mimzidveli
iyo, sakuTari Tavi mowonebiT aaTva-
lier-CaaTvaliera didi sarkis win. am
dros oTaxSi Teas dedobili, gloria
Semovida.
_ Tea, ra lamazi xar, es sarafanic
rogor gixdeba!.. aqamde ratom ar ic-
vamdi! _ aRfrTovanebas ver faravda
gloria, _ ginda saRamos kafeSi wavi-
deT, me, Sen da devidi. ise, rom icode,
me da devidma gadavwyviteT, xval
gamosamSvidobebeli saRamo mogiwyoT.
SegiZlia Seni ramdenime megobaric
moiwvio... axla ki kafeSi wavideT, kar-
gi? oRond devidis gareSe, dRes gvian
davbrundebi Sino, damireka. aqve ax-
los erTi kafea, rusebis. mgoni `kali-
na krasnaia~ hqvia. marTla, ras niSnavs
es `kalina krasnaia~, Zalian maintere-
sebs da yovelTvis maviwydeba vinmes
vkiTxo, vinc rusuli ena icis!
_ `kalina krasnaia~ mcenarea, wi-
Teli... moicaT, leqsikonSi vnaxav... in-
glisurad ar vici, rogor gamoiTqmis...
ho, wiTeli Zaxveli. sxvaTa Soris, Za-
lian lamazi mcenarea. zamTarSi, Tov-
liT dafarul gaSiSvlebul xeebze
ulamazesi wiTeli mtevnebi hkidia,
roca siyvarulze ver iocnebeb...roca siyvarulze ver iocnebeb...
gagrZeleba meTormety gverdidan
gagrZeleba meToTxmete gverdze
prozapp
mokle gzamkvlevimokle gzamkvlevi
age SoTa moZme poetebTan Cxubebze apirebs wignis daweras
age me
memgoni me wera isev daviwye
(morCa, amis Semdeg mes xseneba aRar iqneba)
age beso veRar Camovida nepalidan (rogor miyvars beso)
age eka qevaniSvili ulamazesi qali (ekasgan iwyeba ferebi)
age maia meramdened gaxda iaTaSvilebis deda (sikvdils aswavlis)
age kato javaxiSvilma Camouara qarTul poezias (unda gavaTxovoT)
age amfimiadi Segviyvarda da Semiyvarda da massac vuyvarvarT
age givi alxaziSvili measejer iwyebs poeziasa da sicocxles Tavidan
(givi masw, magaliTi xar)
age baTu RmerTis eqskliuzivi
Sedevri
SuamdinareTis iqiT dro da Tovli romaa
iq cxovrobs (guSin davrwmundi amaSi)
age zviadi bedze SemaZrwuneblad atamaSebs ukanasknel sims gitaraze
(ai vinaa giJi)
age androc vnaxe am dReebSi da zazas coli mananac
(aq mets arafers vityvi)
age zaza kvercxiSvili insultiani wevs sxvis loginSi
(yvelas gvWirdeba Seni daxmareba kvercxo)
age daTo robaqiZe gascda semiotikis sazRvrebs da guli ojaxSi daivana
age daTo qarTveliSvili SigadaSig monitorze gamomiyofs amerikul cxvirs
da literaturas amsjelebs (daTo aris baTu oRond prizis)
age daTo CixlaZe ideaSi visac eZRvneba es leqsi ( )
age Temo javaxiSvili or Wiqas damalevinebs da RmerTze melaparakeba
(Temos saxelia siyvaruli)
age nata varada kelti momRerali, (Zaan ki mosuqebulxar Cemo lorena
age dima batutaSvilma sajaia gamacno da me orive gavicani da davafase
age gavixede serze da nika jorjaneli Semomjdara cxenze (amden dauviwyar
leqss rodisRa agroveb)
age ana grigma ar gauSva xeli gitaras meore xeliT Rvino miixuta
(anna tebe pora nauCitsa celavatsa)
age wuxel eko mestumra da bevri vusmineT Semodgomas da
misi weliwadis sxva droebs
age robisTan vmReri da vxvdebi ra advili yofila Cemi Seyvareba
(robis Cemi saxe aqvs)
age grinCis saxe veRarafriT miaxates qvenis droSas
age zombi vaRarada ver Seudga monazvnis gzas
age aleqsam saba miiRo da kidev ufro daixvewa
age gagarini saeWvod datoves planetaze saxelad saqarTvelo
age zura rTveliaSvili Cayviris polarul Rameebs
age ramdeni xania naxco ar minaxavs
age besik xaranaulma damado mxarze xeli
age paata Samugiamac damado mxarze xeli
age koka arCvaZem momado mkerdze yuri
age mariam amirejibmac momado mkerdze yuri
age naTia nacvilSvili gaTxovda (sxvas vis vumRero
aq Sens garda aravis vicnob)
age mamaCemi gurami ministria (batono kapitano Tqvens gemze
virTxebi momravlebulan)
age TaTia da age tuko Tako da Sako
Salva bakuraZeSalva bakuraZe
TanamadroveTanamadrove
qarTuli poeziisqarTuli poeziis
14
TargmaniTargmanimecnierimecnieri
mosamsaxurem ganier TefSebze mozomil
ulufebad danawilebuli xorcis naW-
rebi da bostneuli Semoitana, morCili
moZraobiT daulaga stumrebs cxvirwin
da gavida.
_ axla mesamec, yuradReba! _ moiTxova
elenem. vin oxeri, yvela mas Sescicineb-
da! _ TiTqos banalurad JRers, TiTqos
es yvelam viciT, magram arasdros ar
gvisaubria imaze, Tu ras niSnavs mecni-
eruli kvleva emociurad. anu dakvirve-
ba dedamiwaze mimobneuli Cvennairi, sa-
kuTari kvlevis sagniT Sebyrobili
adamianebis saerTo xedvaze, Tu ratom
aris aseTi saintereso, aseTi mniS-
vnelovani, rodesac kvlevis sagans sx-
vadasxva mrwamsisa da genis adamianebi
mTeli dedamiwis masStabiT, Tavisive
keTili nebiT akvirdebian. ar dagavi-
wydeT, mecniereba keTili nebaa. mecni-
erad qcevas veravis aiZuleb, ver daniS-
nav mecnierad, ver aswavli mecnierul
analizs, ver moaqcev, Tuki is aseTad
Tavad ar isurvebs gaxdomas... hoda, mgo-
ni odnav avcdi Temas, magram ai Cemi mesa-
me variantic, metad emociuri: _ mecni-
eruli kvleva gvaZlevs saSualebas Cveni,
samoRvaweo geografiul arialSi moq-
ceuli xedva, romelsac, ar dagaviwydeT,
rom Tqvenive eris genetikuri kodi mar-
Tavs, sxvebis samoRvaweo geografiul
arealSi, sxva genetikis mkvlevarebis
xedvasTan Seajero da am najeriT,
msoflio mniSvnelobis prizmaSi gadam-
tydari xedviT, jer vernaxuli dainaxo.
_ deda, ra Wkviani var! _ gaifiqra ele-
nem, frangebma ki taSi dascxes.
_ frangulad ukeTesad iJRerebda... _
guli daeTuTqa maspinZels.
_ esec franguli Sovinizmi. _ mSvidad
gaifiqra elenem.
xorci gacivda da rezinas daemsgavsa.
riCardi Cainavla da Tavisive TamaSs
Sewiruli paikiviT magididan gavida.
frangebma elenes gamoTqmuli martivi
WeSmariteba aitaces da variaciebad
daRvares. anu, elenem sufrasTan qa-
rTveli qalis erT-erTi funqcia _ ma-
gidis wevrebis gamococxleba, warmate-
biT iTava da Seasrula kidec.
levani aseT dros gitaras miawvdida. es
adre, sanam gadawyvetda, rom elene misi
sulieri megobaria da ara vnebis obieq-
ti. ra samwuxaroa, axla roca riCards
Sescqeris, elene xvdeba, rom levanis
ganwyobilebebis Seqmna-CamoyalibebaSi
Tavad miuZRvis lomis wvlili. ratom
ahyva riCards? xom SeeZlo TamaSidan
damarcxebuli gamosuliyo, gawiTlebu-
liyo, xelebi Camoeyara... dasacini gamx-
dariyo... magram qalad darCeniliyo. ho,
qalad, daucvel da sapatrono, Tundac
uWkuo qalad.
_ gitara gaqvT? _ miubrunda
maspinZels.
_ pianino.
gagrZeleba meTormete gverdidan
juliana begotijuliana begoti
pirveli orsulobapirveli orsuloba
dalila gogias Targmanidalila gogias Targmani
CemSi bavSvi ver warmovidgine.
bavSvis nacvlad, warmomedgina peizaJi,
sakuTar TavSi Caketili okeane,
moZravi mTa, mindori,
romelic iSleboda da ikeceboda,
erTi sityviT, cocxali rukiT dapyrobili Cemi sxeuli.
maSinac ki ver davijere, rom
RmerTma wyaloba moiRo Cemze,
roca qvemodan misi xeli dametyo,
xuTi TiTis anabeWdi,
cxadi, rogorc TabaSiris patara yalibi.
urwmuno var, TomasaviT,
mWirdeba sxeuli, aucileblad unda davinaxo,
rogor Wams qriste TeTr Tevzs,
rogor iCiCqnis kbilebs Tevzis fxiT,
xelebi misi sisxliT unda damesvaros.
muclis moSlis Semdegmuclis moSlis Semdeg
vcdilob, ar vifiqro, rom samoTxe mexsierebaa.
bavSvs araferi unaxavs garda
masze garSemotymuli Cemi sxeulis
cisa da Savi wylebisa,
Cemi sisxlis ybedobisa da
gulis mouwesrigeblobisa,
Tavisi guliT miwodebuli
sisxlis pirveli nakadebisa
da sakuTari uwono fusfusisa. am yvelafris nacvlad,
Tvalwin midgas yvavilebi, romlebsac axla bavSvebiviT
vealersebi,
vxedav, rogor ixrebian isini qarSi, RamiTac ki,
roca erTmaneTs vesiyvarulebiT, vxedav,
rogor irxevian mkrTalad mocimcimeni.
bavSvic sul iqaa,
warmoidgine misi cera TiTis zoma, rogor curavs
misi elvare sxeuli
axla ukve Signidan mokaSkaSe
mbzinvare kanis qveS
kvirti ki ara,
gasaSrobad dadebuli, susti da myife,
aramed cvalebadi yvavili, zmaneba,
zemoT marad molivlive, marad gaocebuli.
dalila gogiadalila gogia
Tvals ver moswyvet, iseTi mSve-
nierebaa. Tu ar vcdebi, samkurnalo
mcenarea. ZiriTadad ruseTSi xar-
obs... Tumca CvenTanac aris, baku-
rianSi minaxavs, bakuriani samTo
kurortia saqarTveloSi... am mcena-
reze uamravi leqsi da simRera Se-
qmnes rusebma, filmic gadaiRes.
SeiZleba Tqvenc icodeT, iyo erTi
rusi mwerali da reJisori vasili
SukSini. mas aqvs swored am saxel-
wodebis filmi `wiTeli Zaxveli~,
mTavar rolsac TviTon asrulebs...
rusuli yofis sinamdvilea am
filmSi gaSiSvlebuli. SukSini sab-
WoTa usamarTlobas ebrZoda, bevri
mteri hyavda, ar gaaxares da ro-
gorc mamam miTxra, gulic amitom
gauskda axalgazrda kacso... etyo-
ba, am kafesac SukSinis pativsace-
mad daarqves `kalina krasnaia~ an
sulac imitom, rom ruseTSi es
mcenare lamis simbolo-
daa qceuli... silamazis,
siwmindis, samarTlianobis sim-
bolod...
_ Sen marTla Zalian Wkviani
gogona xar, Tea! verc warmovivd-
gendi, rom SeiZleba 19 wlis gogom
amdeni ram icodes... jek londons
da hemingueis dedanSi kiTxulob...
guli gwydeba, rom Seqspiris `ro-
meo da julieta~ da `mefe liri~
ver iyide inglisur enaze, Zviri
Rirdao... nu idardeb, amaze me da
devidi vizrunebT.
_ marTla? es CemTvis yvelaze
Zvirfasi saCuqari iqneba!.. _ xali-
sianad wamoiZaxa...
Team dedobils kafeSi wasv-
laze uari, ra Tqma unda, ver uTxra,
magram isic mSvenivrad icoda, rom
amjerad verc vladisTan urTier-
Tobas daumalavda. Tundac im
`ubralo~ mizezis gamo, rom vladi
swored im kafeSi muSaobda,
romelsac `kalina krasnaia~ erqva,
da romelSic Tavisi dedobili
epatiJeboda.
_ misis gloria, mec vyofil-
var im kafeSi. iq, iq... erTi Cemi
megobari muSaobs... vladi!.. _
`mZime gamocdis~ Casabareblad
gamzadebuliyo Tea.
_ marTla? iq vici, rom rusebi
muSaoben, rusuli bendi ukravs.
violinozec ukraven sakmaod vir-
tuozulad... rusul simRerebs mRe-
rian! zogjer cnobili rusi mom-
Rerlebic gamodian... erTxel
maxsovs, ala pugaCova da misi
meuRle iyvnen ramdenime dRiT.
gvari ver davimaxsovre...
_ filip kirkorovi, magram
etyoba, es didi xnis win iyo. karga
xania, erTmaneTs gaSordnen... ala
gagrZeleba mecamete gverdidan
roca siyvarulze ver iocnebeb...roca siyvarulze ver iocnebeb...
gagrZeleba meToTxmete gverdze
15
pugaCovas mravalferovneba
uyvarso, mamaCemi ambobs, _ gaumx-
ila `saidumlo~ dedobils.
_ ho, aq mcxovreb rusebs Za-
lian uyvarT pugaCova. maxsovs,
maSin bileTebi gayides kafeSi,
uamravi xalxi movida. me da devidi
erT skamze visxediT... marTla kar-
gad mRerodnen... moica, Tea, is Seni
megobari, am kafeSi rom muSaobs,
rusia?
_ ara, Cemi megobari cxinva-
lelia!
_ cxinvali xom rusebma
waarTves saqarTvelos didi xnis
winaT?
_ ho, rusebma wagvarTves! ma-
gram...
_ bavSvobis megobaria?
_ misis gloria, me is biWi aq
gavicani, Tavisuflebis zeimze...
Cemi soflidan cxinvalamde sul 5
kilometria, Cven ki erTmaneTs aq,
okeanis gamoRma SevxvdiT... _
nawyvet-nawyvet lapa-
rakobda Tea.
_ Tea, mgoni Sen
ukve... mogwons ara, is
biWi? Tu giyvars
kidec?
_ ar vici, mec ar
vici, ra momdis... _
cremli moadga Tval-
ze Teas.
_ moica, mTeli Tvea
xvdebi da CemTvis araferi
giTqvams? _ sayveduri gae-
ria xmaSi dedobils.
_ ara, paemanze aRar mi-
vsulvar... dRes SemTxveviT
Semxvda da misayvedura.
miTxra, rom sul Cemze
fiqrobs...
_ da rogorc vatyob,
Senc sul masze fiqrob!
lamazi biWia?
_ ho, da Wkvianic!.. aq
swavlobs, universitetSi,
male bakalavris diploms
aiRebs, ekonomistobas
apirebs... miTxra, male Cemi
mSoblebic aq gadmosaxl-
debiano...
_ da rogorc mivxvdi,
am saRamos masTan Sesaxve-
drad midiodi kafeSi, xom?
_ ho... magram Tu Tqven
moisurvebT, erTad wavi-
deT, minda rom gagacnoT...
_ gambedaoba moikriba
Team.
_ ratomac ar wamovi-
dodi, oRond Zalian daR-
lili var da minda davisve-
no.
_ misis gloria, aki miTxariT,
erTad wavideTo?
_ ho, Sen kaci ras gamogapa-
rebs! kargi, wamoval, oRond
icode, me maleve unda gamov-
brunde ukan. Sen Tu ginda dag-
toveb, oRond mTeli RamiT ver
vandob Sens Tavs im viRac cxinva-
lel biWs! _ awiTlebuli qarTve-
li gogona gulSi Caikra amerikel-
ma dedobilma, _ da kidev, moica,
barem getyvi: minda gagaxaro, min-
doda es ambavi devidTan erTad
meTqva, magram ara uSavs. ar
SemiZlia xvalamde moviTmino...
_ mec mainteresebs, riTi
unda gamaxaros Cemma amerikelma
dedam da mamam... _ gaxalisda Tea.
_ me da devidma gadavwyviteT,
bolomde viyoT Seni dedobil-ma-
mobili. kolumbiis universitetSi
swavlis Tanxas Cven SegivsebT.
_ ara, ras ambobT... me ase ver
dagavaldebulebT!..
_ magram Sen SegiZlia parale-
lurad imuSao, ardadegebzec da
saRamoobiTac. Cvenma Svilebmac
ase daamTavres universiteti...
ubralod, pirvel wels, sanam
yvelafers alRos auReb, Senze Se-
fobas Cven vkisrulobT. xval me
moval universitetSi da sab-
uTebis mogvarebaze vizruneb...
_ ar vici, madloba rogor
gadagixadoT... _ meti veRaraferi
Tqva Team.
_ modi, makiaJic gaikeTe da
wavideT...
...vladi `kalina krasnaias~
SesasvlelSi miegeba Teasa da mis
amerikel dedobils.
_ Tqven albaT misis gloria
xarT, Team bevri ram miambo Tqven-
ze, _ ise Sinaurulad Sexvda mou-
lodnel stumars, rom Team gao-
ceba ver dafara. isic ver gaixsena,
Tavisi dedobilis saxeli rodis-
Ra uTxra...
or kacze winaswar gamzade-
bul magidas mesame skamic miema-
ta...
_ Senc imave aqcentiT
laparakob inglisurad, rogori-
Tac Cemi Tea, _ SeniSna mogvi-
anebiT qarTveli gogonas dedo-
bilma.
_ bavSvobaSi inglisurs qa-
rTveli qali maswavlida, albaT
amitom... Tanac, me xom ena qarTu-
lad avidgi. axlaRa vxvdebi, rom
Cems mSoblebs rusulad laparaki
maincdamainc ar exalisebaT, os-
uri ena ki maTze kargad me vici...
qarTvelTa da osebs Soris dapir-
ispirebam orive mxares Tavisi
kvali daaCnia... arada, marTla Za-
lian axlos vyofilvarT erTma-
neTTan... _ da vladim uneburad
Teas xeli gulze miixuta.
gogona Secba, Tumca ki Seyva-
rebuli biWisTvis xelis warTmeva
arc ufiqria. dedobils gadaxeda.
gloria wamodga da saaTze daixe-
da, Sexvedraze magviandebao. mad-
loba gadauxada vladis gemrieli
rusuli kerZebisTvis...
_ oRond wasvlis win erTi bo-
kali SampanuriTac dagvloceT,
qarTvelebi da osebi gamomSvido-
bebisas aucileblad adRegrZele-
ben erTmaneTs... _ da vladim ru-
suli SampanuriT Seavso boklebi.
_ amerikeli axalgazrdebi
ufro pragmatulad uyureben si-
yvaruls. Tqven ki namdvili meoc-
roca siyvarulze...roca siyvarulze...
gagrZeleba meToTxmete gverdidan
Abuu KappesAbuu Kappes
* * ** * *samudamo dagvianeba
notebze kvlavac sisxlis wveTebi
dazafrul gancdebs aboboqreben,
sunTqvaSekruli aCrdilTa cremlebi
melodiisTvis niaRvaroben.
minori... Sveba... Ramis wyvdiadSi
xelisfaTuriT mivyvebi bgerebs,
samudamod rom daigviane,
lodiniT vgrZnob , rom kvlav SenTan vrCebi...
notebi haerSi aWril droSebaT
qarze mZimed da Zlierad kvnesis,
am warmavali qveynis dinebas
da usasrulo pasuxebs veli,
me, da kiTxvebsac ver vuReb bolos
da bolos vici mainc erTia,
erTia kacis sasruoli mxolod,
mxolod usazRvro sinanulia...
notebze kvlavac sisxlis wveTebi...
ar mZinavs me da "wiTel roials"
dagvianebuls vergziT Srgxvdebi,
wlebs vCuqni dros da Sveba mgonia...
poeziapoezia
nebeebi xarT. simarTle giTxraT, Tqve-
niT movixible. rac dro gadis, Cemi
SvilobiliT miT ufro aRfrTovanebu-
li var. dRes Znelia imis Tqma, rogori
momavali eqneba Tqvens siyvaruls, ma-
gram vici, rom win ioli gza ar geliT...
Tumca ki darwmunebuli var, brZolas
SeZlebT... Cemi imedic gqondeT...
da gloriam jer Teas akoca, mere
vladis da ukanmouxedavad datova kafe.
Teas amerikeli dedobili Zalian
cdilobda, cremli daemala. ki uTxra
lamaz wyvils, siyvarulisTvis brZolas
SeZlebTo, magram Tavisi sityvebisa
TviTonac ar sjeroda.
glorias wasvlis Semdeg Tea erTx-
ans gaunZrevlad ijda. Zalian undoda
dedasTan yofiliyo, Tavi mis mkerdSi
Caergo da etira. etira ise, rogorc ma-
Sin, bavSvobaSi, roca misma sayvarelma
lela laSxilela laSxi
tramalis mgelitramalis mgeli
neba miboZeT,
warmodginoT,
Cemi tramalis mosaydre mgeli,
miusafari...
gadaqanculi...
martoobis da xmauris devniT.
is iyo erTi,rogorc erT-erTi,
is iyo Sori,rogorc nugeSi,
gagdebuli da miviwyebuli,
gadamaluli Tavis budeSi.
fxizlobda mudam,
sunTqavda Cumad,
daZrwoda RamiT,tramalis piras,
aravin hyavda,aravis surda,
veravin,
versad naxavda mtirals.
ZunZuliT daRlils awvimda wlebi,
mzesTan laciciT irTobda sevdas,
mis monur tkivils zambaxebs vfendi,
magram dro mainc usityvod scemda.
Zlivs mivageni,
sad ar veZebe...
rogorc aravin,is iyo Cemi.
mindoda,masac amoveCeme,
miyvarda Cemi tramalis mgeli!
16
TargmaniTargmani
uolt uitmeni uolt uitmeni
o, kapitano! Cemo kapitano! o, kapitano! Cemo kapitano!
o, kapitano! Cemo kapitano! dasrulda mgzavroba, xifaTiT aRsavse;
miwynarda Relva da Cacxra qariSxali, gauZlo xomaldma uamrav gansacdels;
napirs mivaRwieT, mSvidobiT davbrundiT. ukve axlosaa, moCans navsadguri;
xedav, xalxi gvelis, rekaven zarebi - Cveni gamarjvebis jildo, sazRauri;
magram o, eg guli! eg guli icleba
sisxlisgan, gembanze wiTeli laqa moCans.
ukve veraferi veRar Seicvleba,
Cemi kapitani sikvdilma SemoboWa.
o, kapitano! Cemo kapitano! wamodeq, usmine, zari rom gugunebs;
Sen gegebebian, maRla rom isvrian feradi lentebiT morTul Taigulebs;
wamodeq – es droSa xom SenTvis frialebs, SenTvis aJRereben buksa da naRaras,
Sen gesalmebian, ar gesmis Zaxili? iqneba xangrZlivma mgzavrobam dagRala?
aqeT, kapitano! o, mamav Zvirfaso!
es Cemi xelia Seni sasTumali.
albaT, mesizmreba, rom Cems win, gembanze
wevxar sikvdilisgan civi da mdumare.
Cemi kapitani pasuxs ar iZleva, gafiTrda bage da TandaTan civdeba,
veRar grZnobs Sexebas, guli aRar uZgers, suli da sxeuli erTmaneTs scildeba;
xomaldma napiras CauSva Ruza da dgas gamarjvebuli, asrulda, rac gvsurda;
mizans mivaRwieT. xangrZlivi, damRleli es mogzauroba damTavrda, dasrulda;
CahbereT sayvirebs, darekeT zarebi!
me ki mwuxarebis TrTolvam amitana,
gembanze Camowva sikvdilis mdumareba,
wevs gaciebuli Cemi kapitani.
vasil guleurivasil guleuri
marina cvetaevamarina cvetaeva
eWvis mcdelobaeWvis mcdeloba
rogor gidgebaT guli sxvasTan,
niCbis mosma – ah! iolia?
Cemi xsovna sanapiro zols gahyolia.
(wyalze ki ara –
caze modreife – me var kunZuli!)
suli sulis gaxdes dobili,
aq sayvarloba akrZalulia!
rogor gidgebaT guli qalTan -
RvTiuri rom ara ebada,
damamxobelo,
sadedoflo netarebaTa!
"saxls viqiraveb,
kmara TrTolva sulis, sxeulis..."
rogor ewyoba vinme rigiTs
Cemi rCeuli!
nino qoqosaZenino qoqosaZe
msuyea Tumca salafavi,
nu swux, migiCvevT,
Tqveno Rirsebav,
sinas mTas rom gadaabijeT!
rogor gamogdiT nekniT trfoba -
viRac mokvdavTan!
sircxvili, rogorc laSze lagami,
rogor ar giwyvetT Sublis mosarTavs!
rogor xarT? rogor?
janmrTelad xarT?
imReriT? xarobT?
sindisze wylulebs rogor uZlebT?
rogor? - sawyalo!
rogor gidgebaT guli daxlis saqonelTan,
mZimea Rala?
rogor axerxebT fuye TabaSirTan
kararuli marmaris Ralats!
kldeSi nakveTi, nafSxvenebad qceulxar, RmerTo,
rogor gidgebaT guli aTasmeerTesTan
liliTis Semcnobs!
rogor daxarbdiT bazris cincxals,
saocrebis dakargeT cnoba?
rogor SeewyveT - visac ar aqvs
meeqvse grZnoba!
Rirda?
CamovsxdeT. xeli Sublze, nikapi mkerdTan.
ara? am mRvimes ara aqvs siRrme!
rogor SeewyveT, Zvirfaso, mZimed?
Tu ufro mZimed,
rogorc me -
vinmes!
17
fisom Citis usicocxlo bartyi moa-
Tria Sin... an roca misi klaseli gog-
onas ufrosi Zma osebis mier wamebiT
mokluli ipoves soflis boloSi.
mogvianebiT, zustad im adgilas gae-
vlo `sasazRvro~ xazi qarTul da
osur sofels Soris... patara ki iyo,
magram xvdeboda, rom am pirobiTma
sazRvarma misi sayvareli soflis
garSemo yvelaferi ukuRma daatri-
ala. rom raRac Zalian cudi moxda.
rom bednieri bavSvoba dasrulda!
Semdgom iyo gamudmebuli
srolebi aqeT-iqidan. xan ityodnen,
male isev SevrigdebiT da erTad
viqnebiTo, xanac Zveleburad air-
daireodnen. am bolo dros TiTqos
dawynarda, daTba urTierTobebi,
magram ras gaugeb minavlebul vul-
kans, romelic aravin uwyis, rodis
amoxeTqavs qveynierebis wasalekad!..
_ Tea, modi vicekvoT... _ vlad-
im mxarze daado xeli.
_ mapatie, vlad, ver vicekveb.
da ici, ras vfiqrob? albaT ukeTesi
iqneboda, ar movsuliyavi... _ Team
Tvali aarida Secbunebul biWs.
_ amas nu ambob. ici, rogor ge-
Zebdi? rom ar mepove, Tavs albaT
yvelaze ubedur kacad CavTvlidi.
_ gavidoda kidev erTi Tve da
vinme amerikel lamaz gogos Seiyva-
rebdi, Cemi arsebobac sul male
dagaviwydeboda.
_ ase ar aris, Tea! guls ver
ubrZaneb! me xom ukve miyvarxar da
isic xom cxadia, Senc ara xar Cemze
ukeTes dReSi!... xom asea, Cemo patara
qarTvelo dedofalo...
vladim Tea mklavebSi moiqcia da
momcro sacekvao moednisken gaita-
ca. bendi romeliRac Zalze sevdian
melodias ukravda.
mocekvave wyvilebs SeuerTdnen.
gogona vaJis mklavebs mindo-
boda.
jer yelze igrZno mxurvale
kocna, mere tuCebma TavisiT moZe-
bnes erTmaneTi. biWi TavdaviwyebiT
kocnida. gogo mokrZalebiT pa-
suxobda. es misTvis pirveli, sul
pirveli kocna iyo, gaubedavi da
Tavbrudamxvevi... moulodnelad
biWs xeli hkra, garSemo mimoixeda
da umweod wamoiZaxa:
_ ratom, ratom momeqeci ase!..
_ rogor ase?! me xom miyvarx-
ar, Tea! Seyvarebulebi ki ase koc-
nian erTmaneTs. sxvaTa Soris, Senc
mSvenieri kocna gcodnia. ase rom,
sul tyuilad mibrazdebi... _ da
isev sakocnelad gaiwia biWma.
gogom saxeze xelebi aifara...
_ ho, kargi! aRar gakoceb,
oRond nu itireb, Torem vifiqreb,
rom amqveynad yvelaze didi naZi-
rala var, visac SeuZlia SensaviT
lamaz gogos guli atkinos...
_ guli ar mtkenia! ubralod,
Cven siyvarulze ocnebac ar Segvi-
Zlia. Cven erTmaneTis mtrebis
Svilebi varT... me ar miTqvams SenT-
vis, rom Cems mSoblebs cxinval-
isken gaxedva da osis saxelis xsene-
bac ki ar undaT. dedas ramdenjer
uTqvams, yvela ubedureba iqidan
modis Cvens ojaxSio. ici, dedaCemis
Zma qarTul-osuri konfliqtisas
mZimed daiWra da yavarjniT dadis.
papaCemma Svilis sacodaobis Semy-
urem mxolod erTi weli icocxla,
dardiT gauskda guli. ormocic ar
iyo gasuli, bebo rom gardaicvala.
da rogor fiqrob, me rom dedas
vuTxra, manhetenze cxinvaleli
biWi gavicani da Semiyvarda-meTqi,
rogor xasiaTze dadgeba!..
Tea karisken wavida. vladi
mklavze waetana.
_ magram, magram...
_ ra magram, vladi! aba, erTi
dedaSensac hkiTxe, Tu mogcems qa-
rTveli gogonas Seyvarebis ufle-
bas!
_ Cven... Cven vibrZolebT Cveni
siyvarulisTvis! _ sxvisi xmiT
laparakobda vladi.
_ brZolasac Tavisi kanonebi
aqvs! siyvaruli mxolod hefiendian
filmebSi imarjvebs an sulac im
zRaprebSi, romliTac bavSvobas
gvilamazebdnen. mSvidobiT, vladi!
gmadlobT, rom Sens kafeSi dam-
patiJe...
_ saxlamde mainc migacileb,
Tea...
gogona swrafi nabijiT gaecala
kafes. vladim dadevneba daapira,
magram gadaifiqra. kafes karTan ma-
namde idga, sanam gogona Tvals ar
miefara...
kari dedobilma gauRo Teas.
_ Cven davSordiT, misis glo-
ria! Cveni siyvaruli ar SeiZleba! _
TviTonac ver mixvda, ratom
gadauSala guli dedobils.
_ Cemi patara, sacodavi gogo,
_ am sityvebiT Caixuta dedobilma
da frTxilad akoca, ise, rogorc
deda kocnida xolme.
_ deda momentara, misis glo-
ria! _ amoislukuna da misma crem-
lebma erTi SexedviT mkacri
amerikeli qalis gulic ki moalbo.
* * *
saqarTveloSi gamomgzavrebis
dRec dadga. Team dedobilsa da ma-
mobils sTxova, nu wamomyvebiT,
gamomSvidobebis scenebi ar miyvar-
so...
gloriam xuTi asdolariani
aCuqa Svilobils, _ xuTni xarT,
SenTvis da Seni da-ZmebisTvis cota
raRacas mainc iyidio.
_ ar gamogarTmevdiT, magram
xuTives Zalian gvWirdeba kom-
piuteri... didi madloba, am fuliT
kompiuters SeviZen... jer me da Cemi
studenti debi aviTvisebT kom-
piuterze muSaobas, mere ki umcrosi
Zmebic Camovlen TbilisSi saswavle-
blad da maTac dasWirdebaT... _
sixaruls ver faravda Tea.
gogonas sityvebma mamobili
aaRelva. Tavis kabinetSi Sevida da
nouTbuqi gamoitana.
_ Cems nouTbuqs gaCuqeb, Tea!
uaxlesi modeli ar aris, magram
kargad muSaobs. CemTvis sxvas viy-
idi... es nouTbuqi Zalian praqtiku-
lia, sofelSic SegeZleba waiRo
xolme... _ mamobilisgan kidev erT
da Tanac aseT siurprizs aRar moe-
loda.
_ marTla Tqveni Svili xom ara
var, mrcxvenia. jer iyo da swavlis
fulis gadaxdas dampirdiT, axla es
kompiuteri... Tqven xom gamudmebiT
kompiuters uzixarT... ara, ver avi-
Reb am saCuqars... _ winaaRmdegobis
gaweva scada Team, magram araferi
gamouvida.
aeroportSic TavianTi manqa-
niT waiyvanes dedobil-mamobilma,
Tumca ki gogonas survils, gamomS-
vidobebis scenebi ar miyvarso, an-
gariSi gauwies da SesasvlelSive
gamoemSvidobnen.
Team sakmaod mZime zurgCanTa
Seiswora, gorgolaWebian mozrdil
CanTas ki orive xeli CasWida da
registraciis adgils dauwyo Zebna.
_ ai, Turme sad yofilxar! me
ki lamis mTeli aeroporti moviare!
TviTmfrinavis gafrenamde mxolod
saaT-naxevari darCa! _ Teas win
Rimiladqceuli vladi idga TeTri
qrizanTemebiT xelSi.
_ ratom moxvedi... _ es ki Tqva,
magram qrizanTemebi sixaruliT ga-
moarTva jiut Tayvanismcemels.
_ imitom movedi, rom miyvarx-
ar! _ situaciiT ̀ isargebla~ vlad-
im da jer zurgCanTa CamoarTva
Teas, mere ki gorgolaWebiani Can-
Tis saxelursac daswvda, _ aba,
wavediT, Seni TviTmfrinavis regis-
tracia meore darbazSia, mexuTe
gasasvlelTan. xom xedav, ra magari
var, ukve mTeli aeroporti aviT-
vise.
...mere iyo gamosamSvidobebeli
kocna, cremlic. da is-is iyo, Tea
mxolod mgzavrebisTvis gankuT-
vnil daxurul mosacdel darbazSi
unda Sesuliyo, rom vladim, erTi
wuTiTo, _ miaZaxa.
_ kinaRam damaviwyda! es mobi-
luri guSin viyide SenTvis. xSirad
rom ar dagireko, albaT gavgiJdebi.
xandaxan Senc damireke, xom... Cemi
nomeri mand weria. kidev baraTicaa
SenTvis. ho, marTla, satelefono
xarjebs me davfarav. Cafrindebi
Tu ara, maSinve damireke, xom? da
kidev ici, ra?
gagrZeleba mecxramete gverdze
gagrZeleba meCvidmete gverdzeroca siyvarulze ver iocnebeb...roca siyvarulze ver iocnebeb...
vaJa xornaulivaJa xornauli
z m a n e b az m a n e b acxens cisken mivaqrolebdi
qveyana dabla rCeboda
ismoda feTqva mTebisa
nalisgan sipi skdeboda
qari mayrida yvavilebs
guli sivrcisgan Tbeboda
xandaxan Crdilsa vkargavdi
mainc CemTana Cndeboda
Sors maRla koSki moCanda
dilis mzes egebeboda
ismoda tkbili galoba
ca-miwas efineboda
Sen geZaxodi Zaxilze
mwvervalebs eRimeboda.
*** *** pasuxma sivrce gaunaTa
da kiTxvis niSani
gaiSala da sanTels daemsgavsa.
*** *** biWma Soridan gauRima
da sanTlis aliviT
Seirxa gogo...
*** *** aiwona-daiwona:
dardi da sixaruli
siyvarulis saqanelaze.
*** *** SuaRamisas Svilis samareSi
dadumda saaTi
da dedas gaeRviZa...
*** *** gaxsovdes pirveli siyvaruli
rogorc dedamiwas pirveli yvavili
rogorc zecas pirveli varskvlavi.
18
eka qevaniSvilieka qevaniSvili
briliantis beWdis ambavibriliantis beWdis ambavi
diax,
me gavyide briliantis beWedi!
manamde didxans vaTvaliere,
Tvlebi davuTvale. vwminde, vakriale
gavixsene is wamebi, roca maCuqes
da am Cuqebis daniSnulebac gavixsene.
movixme sindisi da vifiqre STamomavlobaze,
dedaCemis reaqciaze,
Cems Tavze – rogor vuaxlovdebi oqros birJas
morcxvad miWiravs xelSi qorwilSi naCuqari briliantis beWedi,
minda Tavidan moviSoro,
mere ki, aRebuli fuliT Tma mwvaned SeviRebo
an kaSkara wiTeli fexsacmeli viyido!
ai, mivuaxlovdi jer erT, mere meore gadamyidvels,
romelic mzad aris groSebad miyidos da gamyidos,
mere oqromWedels sqellinziani saTvaliT,
isic mzadaa sixaruliT momatyuos – sinaTleze gaxed–gamoxedos,
ukmayofilod Tavi gadaaqnios,
gadamixados oqroSi aluminis fasi
me ki aseve morCilad gavcvalo mis SeCveul tyuilSi
Cemi brilinatis beWedi!
ase gavyide da arc vnanob.
mas mohqonda autaneli sevda da mijaWvuloba warsulze.
ujraSi gamomwyvdeuli jiniviT
yovel jerze ukan dabrunebas rom mTxovda,
me is Tavidan moviSore, gavaTavisufle.
ar dagenanoT ugemovno zardaxSebSi
gamoketili briliantis beWdebi,
gaugebari momavlisTvis gadadebuli Zvirfaseuloba,
is ubralod TavisTvis brwyinavs da
ar anaTebs Tqvens cxovrebas.
poeziapoezia
likana WeliZelikana WeliZe
wamodeqi wamodeqi
gaeqeci sakuTar Tavs da wadi...
ubralod adeqi da yvelafers wertili dausvi...
daanebe mZimis an wertilmZimis dasmas Tavi...
gabevde da dasvi wertili..
gaixsene yvela Secdoma,romelzec apirebdi geswavla da mainc ar iswavle
da mainc Tavidan dauSvi da miuSvi...
mouSvi Sens sulTan yvela mokvdavi,romlebic ver itanen,
rom Sen mokvdavebisgan
raRaciT gansxvavdebi,
rom ebrZvi da ewinaaRmdegebi wyobas,
ganwyobas,
Tanwyobas da
dedac vatire yvela Sewyobis da Seguebis
ZaliT,
jandabamde gza hqonia
moralis kiTxviT daTanxmebul werilmZimes...
adeqi da dasvi es oxeri wertili...
naxe,suli ise dagimZimda,rom veRar miaTrev
,miiTrev fexebs,miirTmev codvebs sagzlad da
gzadagza anawilebs sagzals bolomde,rom geyos...
ras izogav? codvebs ra gamolevs...
midi,miirTvi Tamamad...eg erTaderTia,
rasac mogawvdian da gamogkvebaven...
giWirs? Caimuxle...daasvene sxeuli sulis tvirTisgan....
ar daujero Sen intuicias...
daiviwye logika da angariSi,gaangariSebuli urTierTobebi da
miyevi dinebas...mialivlivdi da mogalivlivdeba...
* * *
momabezrebelia ara?! vici,mapatie gamolivlivdi am dinebidan...
ar ginda masa...
maS ase,daiwye fiqri...moiglije sulidan valdebulebebi da
manam dasvi wertili,sanam TviTon cxovreba dagsvams wertilis Semdeg..
isunTqe...
isunTqe...
midi iyvire...mTels xmaze...Znelia? giWirs...
gaiWirve...gaiWirve da aha...
Tamamad wamodeqi...naxe rogor amCatdi?
gadaabije axla Sens dasmul wertils da.....
19
roca siyvarulze ver iocnebeb...roca siyvarulze ver iocnebeb...
_ ra? _ daibna Tea.
_ erTic makoce!
Team Rimili ver Seikava da biWs loyaze ako-
ca...
`boingis~ salonSi vladis naCuqari mobilu-
ri amoiRo. mesame Taobis `motorola~ iyo. yur-
adRebiT gaecno instruqcias. ̀ aRmoaCina~, rom am
telefons diqtofonadac gamoiyenebda, fotoe-
bsac gadaiRebda, radioprogramebsac mousmenda
da internetmomsaxurebiTac isargeblebda... me-
sijebs xom gaagzavnida da gaagzavnida!
mobiluris yuTSi, yursasmenis Tavze TeTri
konverti SeniSna. axlaRa gaaxsenda, vladim rom
uTxra, SenTvis baraTicaao.
`Cemo ukareba qarTvelo dedofalo, _ werda
vladi gauwafavi xeliT, _ ar miwyino, rom ase
`trafaretulad~ gwer. siyvaruls ar uyvars si-
tyvebisa da gamoTqmebis SerCevaze fiqri... Tavs
ar mogawyen bevri weriT, Tanac, maincdamainc ar
miyvars wera. qarTuladac mTlad gamarTulad
ar gamomdis da... minda, erTi ram Segaxseno, rom
Zalian, Zalian miyvarxar da am siyvarulisTvis,
rogorc Seni dedobili mimixvda, brZolas va-
pireb. naxvamdis, ifiqre Cemze. amerikaSi swav-
lazec ifiqre... darwmunebuli var, bedi isev
Segvaxvedrebs erTmaneTs... da albaT, samu-
damod!..~
ver warmoidgenda, Tu vladis ase gulisamaC-
uyeblad wera SeeZlo.
* * *
Tbilisis aeroportSi mxolod mama daxvda.
_ sxvebi sad arian? _ aqeT-iqiT ixedeboda
Tea.
_ sxvebi? vin sxvebi?! _ feri aRar edo sax-
eze mamas.
_ ra moxda, mama? _ Tea mixvda, rom ojaxSi
yvelaferi mTlad rigze ver iyo.
_ deda saavadmyofoSia, albaT ramdenime
dReSi gamoweren. ori kviris win gavukeTeT op-
eracia...
_ mere me ratom ar damirekeT?
_ ar gvindoda generviula!
_ sad, romel saavadmyofoSia?..
_ gamagrdi, Svilo, deda Zalian mZimedaa,
onkologiurSi wevs, orive ZuZu mokveTes...
_ da metastazebic wasuliao, ara? _ mamas
mkerdSi Caekra da gulamoskvniT atirda.
zazam Zlivs gaaRo manqanis kari. nerviulo-
bisgan xelebs ver imorCilebda.
_ Tu ginda, sofelSi wavideT, Svilo! erTi
dRe mainc daisvene da mere ukan gamovbrundeT,
TbilisSi... dedasTan Sesaxvedrad moemzade. bavS-
vebic ar amomiyvania onkologiurSi. ar minda de-
dis sikvdilze ifiqron. maTTvis arc miTqvams, ra
ubedurebac gvWirs... saamisod jer patarebi
arian... ra vici, iqneb nana gadagvirCes kidec.
Tumca, saswaulebis naklebad mjera!
_ bavSvebma marTla araferi ician?
_ ician, rom dedam naRvlis buStis operacia
gaikeTa da male gamoweren...
_ mama, me ratom gamimete, me ratom gamimx-
ile yvelaferi... _ cremli aukiafda Tvalze
Teas.
_ ra vici, Svilo! daviRale amdeni tkiviliT
da Wiris malviT... vinmesTvis xom unda meTqva!
Tan Seni imedi maqvs, Sen unda gadagvatanino me da
dedas is saSineleba, rac win gvelis...
* * *
Teas deda onkologiuridan mxolod 2008
wlis 5 agvistos gamoweres. zazam ki icoda, rom
sofelSi boloxans Zalze daiZaba urTierToba
qarTvelebsa da osebs Soris, rom wamdauwum is-
rodnen cxinvalis mxridan mis sofelSi avtoma-
tiT Tu yumbarmtyorcnebiT, magram omze arc
ufiqria. morigi ̀ sazafxulo afeTqeba~ iqneba da
male gaivliso, gulubryvilod sjeroda... Tumca
ki roca ori dRis Semdeg maT ezoSi Cavardnilma
yumbaram mTeli sofeli SeZra, jer sardafSi daa-
pira `TavSesafris~ mowyoba, magram pirvel yum-
baras meore moyva, meores _ mesame da...
soflidan 8 agvistos, RamiT gamoaRwies. na-
TurebCamqrali manqaniT, neli svliT modiodnen.
xelT rac mohyvaT, is mihqondaT Tan.
_ netav operaciis dros movmkvdariyavi da
am ubedurebisTvis ar mecqirao, _ moTqvamda
nana.
TbilisSi, erT-erTi sabavSvo baRis SenobaSi
moaTavses ltolvilebad qceulni.
zazam sofelSi mibruneba gadawyvita. bevri
emudara Tea, magram arafriT daiSala. gvian
RamiT ki isev sabavSvo baRs moadga, tyviavs iqiT
aRar gamiSveso.
meore Tu mesame dRes sabavSvo baRSi maTi
mezoblebi Semoasaxles. pirveli Tqveni saxli
dabombes, yvelaferi miwasTanaa gasworebuli,
vaSlis xeebsac ki cecxli ekidao, _ Sestira Teas
misma klaselma gogonam, Tumca ki sTxova, Senebs
araferi uTxra, dedaSenma rom gaigos, amden
tkivils albaT verc gadaitanso.
amdeni moulodneli faTeraki Tu ubedureba
erTad daatyda Tavs Teas. idga yoveldRiurad
sxva ltolvilebTan erTad purisa Tu makaronis
rigSi da aRar icoda, ra edarda: is, rom misi
ojaxi usaxlkarod da usasood darCa Tu is, rom
deda xelidan ecleboda; an iqneb is edarda, rom
vladize fiqri Tan sdevda, im vladize, romlis
siyvarulze ocnebac aRar SeeZlo ukve.
...axlaRa gaaxsenda vladis naCuqari mobi-
luri telefoni, roca nomers aiReb, aucile-
blad damirekeo, rom sTxova.
daurekos?! daurekavs, magram ra uTxras,
isev mosisxle mtrebad viqeciT qarTvelebi da
osebio?! isev cecxlis kalo trialebs Cvens mi-
waze da es kalo rusebis daxmarebiT Senma Taname-
mamuleebma mogviwyeso? ara, ra Tqma unda, ar
daurekavs! mis naCuqar mesame Taobis, Zvirad Ri-
rebul `motorelasac~ gayidis da iaffasian mo-
bilurs iyidis. amerikeli dedobilis naCuqari
500 dolaric xom aqvs... dedas mkacri dieta da
didi yuradReba sWirdeba...
siyvaruli? siyvarulisTvis aRaravis scxe-
la! cxinvaleli mezoblis siyvarulze ki fiqric
warmoudgenelia! Tanac Teas, oTxi da-Zmis
ufros das, momakvdavi dedis dardic uRrRnis
guls.
* * *
erT did, mourCenel iarad qceuliyo mSob-
liuri, daqceuli saxl-karidan iZulebiT gamox-
iznuli Sida qarTlis mosaxleobis satkivari. es
iara dRiTi dRe izrdeboda da dasasruli jerac
ar uCans...
gagrZeleba meTvraamete gverdidan
don brazidon brazi
* * ** * *bevri ram maqvs nafiqrali momavalze,
Tumca warsuls vera da ver gaveqeci.
wamodgoma rom meswavla, Tqven ar iciT,
muxasaviT meramdened waviqeci...
gars mexvia mumli, mcvenda Semodgoma
foTlebs,
yviTels,
sicocxlisgan gamoleuls,
ar ewera gamwvanebas Camodgoma,
ar mewera damSvideba brazmoreuls...
qroda qari, boboqrobda dekemberi,
dazafruli movelodi pirvel Tovas,
Cems fanjrebTan Sekrebili beRurebi,
dastirodnen ferad daRvril Semodgomas...
erTgulebam mouyinaT cicqna frTebi,
SimSilis pirs miwas Tovli mouvlinaT,
erTgulebam daungriaT Zveli bude,
arseboba meramdened SeuginaT...
vuyureb da mikvirs Zlier, rad icdian?!
rad ar gahyvnen Tbil qveynebSi mercxlebs ukan?!
iqneb ar swamT?
iq ra eliT ar ician?!
fanjrispiras, albaT, axla mitom sduman...
gaebedaT, moesinjaT gadafrena,
frTebi mqondes, ras miqvian jdoma uqmad?!
Tumca nacnob midamosgan ganSorebas,
Sinagani raRac didi Zala unda...
mere da rom yvelas ar gvaqvs magis niWi?!
mxolod sustebs dagvCvevia erTguleba...
netav, mainc, im fanjramde mimafrina,
sadac axla Cemi gogo meguleba...
` e blitfos ~ arqividan` eblitfos ~ arqividan
ixsnis Tu ara ixsnis Tu ara
literaturuli kri-literaturuli kri-
tika poezias uni-tika poezias uni-
Wobis senisgan?Wobis senisgan?
literaturuli kritikis arseboba-ararsebobis,
kritikulad naTqvamis kargad gamgebis problema lit-
eraturul wreebSi aqtualuria. amitomac saqarTvelos
parlamentis erovnuli biblioTekis literaturul fo-
rum `eblitfoze~ aravis gaukvirda, roca axalgazrda
poetis, giorgi sajaias, iniciativiT wamowyebulma sau-
barma diskusia gamoiwvia.
gamoxmaureba imdenad sainteresod mogveCvena, rom
gadavwyviteT, sami poetis saubari, xandaxan ki _ kamaTi,
`eblitfos~ sazRvrebs gareT gavitanoT da ufro did
auditorias mivawodoT. im sami axalgazrda poetis,
romelTa azrebs Tanamedrove kritikasa da mis daniS-
nulebaze qvemoT gaecnobiT, arian: giorgi sajaia da
heqse (axalgazrda poetma qalma Tavisi namdvili sax-
elisa da gvaris gamxela ar isurva, amitom ̀ axali 7 dRis~
mkiTxvelTaTvis iseve, rogorc, ̀ eblitfos~ wevrebisT-
vis igi ubralod heqsed darCeba) da maTi ufrosi kolega
poeti da mTargmneli givi alxaziSivili.
gagrZeleba meoce gverdze
20
ixsnis Tu ara literaturuli kritika ...ixsnis Tu ara literaturuli kritika ...` e blitfos" arqivi`̀
giorgi sajaia: mohamedis ar iyos,
Tu kritika ar modis CvenTan, Cven Tvi-
Ton unda mivideT kritikasTan. magram
imisaTvis, rom erTma avtorma meore
avtoris nawarmoebis met-naklebad
profesionaluri da zusti analizi
moaxdinos, sul mcire saWiro termi-
nologiis codnaa savaldebulo.
saWiroa, gaixsnas Tema, sadac mcire
ganmartebiTi leqsikonis saxiT moxdeba
versifikaciasTan dakavSirebuli
terminologiis akumulireba. amiT
literaturuli forumis momxmare-
blebs saSualeba eqnebaT miiRon saWiro
informacia. Semdeg unda gakeTdes
monaxazi, erTgvari saxelmZRvanelo,
romliTac gansazRvruli iqneba poet-
ur nawarmoebze analitikuri muSaobis
algoriTmebi. erTi sityviT, saWirod
mimaCnia literaturuli kritikis
safuZvlebis Seswavla, Tundac imisaT-
vis, rom, rodesac romelime avtoris
namuSevris ganxilvas davapireb, yelSi
ar meces (rogorc es xSir SemTxvevaSi
xdeba) da misTvisac gasagebi iyos, razea
saubari.
ar vici, am ideis ganxorcieleba
ramdenad iqneba SesaZlebeli, magram
mimaCnia, rom sxvanairad araferi gamova
da forumze literaturuli kritikis
kulturis damkvidrebis nebismieri
mcdeloba, wylis nayva iqneba da sxva
araferi.
heqse: am Temis gaxsna udaod kargi
iqneba. Tumca, mimaCnia, rom litm-
codneobiTi terminologiis Seswavla
literaturuli diskusiis kulturis
damkvidrebisaTvis gadamwyveti ar aris
(xazs vusvam, saWiro da sasurvelia,
magram gadamwyveti da savaldebulo _
ara). terminebis swavla Zalian advilia
da ara mgonia umetesobam ar icodes
isini. aseve, advilia teqstis wakiTx-
vac, magram es ori ram arc Tu pirdapir
aris dakavSirebuli erTmaneTTan da
wakiTxulis aRqmas verc terminebis
codna waadgeba didad da verc "poetur
nawarmoebze analitikuri muSaobis
algoriTmebi". es ukanaskneli mec ar
mesmis da Seswavla momiwevs. Tumca,
cudi mkiTxveli ara var da litera-
turis Sesaxeb saubari forumis doneze
mainc SemiZlia.
vfiqrob, literaturuli dis-
kusiis, literaturuli kritikis kul-
turis Camoyalibebas biZgi, stimuli,
motivacia sWirdeba. aucilebelia
diskusiis wamowyeba, literaturuli
kritikis kuTxiT maqsimalurad bevri
avtoris nawarmoebis ganxilva im ada-
mianebis mier, vinc am sakiTxSi sakuTar
Tavs met-naklebad kompetenturad
miiCnevs. forumSi arsebobs givi alx-
aziSvilis magaliTi, romlis azrs did
mniSvnelobas vaniWeb. igive emxvari,
romelic terminologiis gareSe, mx-
olod sakuTar intuiciasa da emociur
aRqmaze dayrdnobiT "kiTxulobs" da
wers, mgoni aranakleb sainteresoa da,
modi, nu movTxovT aseT mkiTxvelebs,
terminologias "Caujdnen" da leqsebSi
marcvlebi gviTvalon. aseve xazgasmiT
minda aRvniSno, rom am forumis sivrce-
Si me arasodes migrZvnia, an wamikiTxavs
vinmesgan vinmes "yelSi wvdoma". ver
vxvdebi, ra aZlevs giorgis amis Tqmis
safuZvels. miT umetes, rom TviT
sajaias avtorobiT ama Tu im leqsis
kritikuli ganxilva, an seriozuli Se-
fasebebi TvalSi didad ar momxvedria.
nebismieri miznis miRwevisas mentorul
tonsa da gamosavlis mesianur Ziebaze
metad piradi magaliTi amarTlebs.
giorgi sajaia: literaturul
sivrceSi Zalian bevri (kargi gagebiT)
"TviTnabadi" avtoria, visac givi
alxaziSvilis komentarebi ar esmis.
arada kargi iqneboda gaegoT. isev
maTTvis iqneboda sasargeblo. lit-
eraturaSi da miT ufro poeziaSi, arc
ise iolad aris yvelaferi, rogorc
Sen axla cdilob warmoaCino. kritika
rom mxolod intuiciasa da emocias
eyrdnobodes, maSin dRes yvela poeti
an mwerali iqneboda. ubedureba is
aris, rom amis tendencia ukve arse-
bobs da es Zalian saSiSia. dRes weras
epidemiis saxe aqvs miRebuli, romlis
provocirebasac internet-sivrce
Zalian uwyobs xels da rom ara am sak-
iTxisadmi profesionaluri midgoma da
am `senis~ drouli aRmofxvra, es Sesa-
Zloa fataluric aRmoCndes qarTuli
literaturisTvis. Sen sruli ufleba
gaqvs wero da ikiTxo ise, rogorc saWi-
rod migaCnia da sulac ar iRo yurad
aravis azri, magram arseboben adami-
anebi, maT Soris `eblitfozec~, visac
ainteresebs rogor da ranairad unda
iyos versifikaciiT dadgenili wesis da
kanonis gaTvaliswinebiT proza da po-
ezia erTmaneTisgan gamijnuli. mxolod
`intuiciis~ doneze Seni bevri leqsi
SeiZleba ubralod lamaz prozaul
miniaturad aRviqva da Sesabamisad,
myari argumenti mWirdeba imisaTvis,
rom is poeziis sivrceSi davtovo. Tu
seriozul kritikazea saubari, maSin
yvelaferi nulidan aris dasawyebi.
SemiZlia "Savi samuSao" sakuTar Tavzec
aviRo, SemiZlia arc aviRo da ubralod
Cemi saqme vakeTo, anu vwero da peri-
odulad Tvali gadavavlo forumze
ganTavsebul saintereso komentar-
ebs, romlebic arc Tu ise xSiria.
Cems mier ganxiluli teqsti da
misi Sefaseba rom ar Segxvedria, es
gagrZeleba mecxramete gverdidan
gagrZeleba ocdameerTe verdze
wuxel ,,sul raRac” ocdaaTi
wlisam daviZine, dRes ki _ brax! oc-
daTerTmetisas gameRviZa. mxolod
CemTvis gasagebi logikiT, sanam
Tvalebs ar gavaxel, ocdaTerTmeti-
sad jer ar viTvlebi. hoda, vwevar
TvaldaxuWuli, sad meCqareba?.. me
Sen getyvi, sawolSi langriT morT-
meuli yava gamicivdeba, an sabanze
mimobneuli magnoliis foTlebi
CamoWnebian...
morCa, rame sasiamovnoze unda
vifiqro. magaliTad imaze, rom
axali piJamo macvia, zed mzis wnul-
Tan mixatuli gaurkveveli sqesis
TeTr-Savi pingvinebiT. ideaSi,
dedal-mamalia, magram Tavs
ver davdeb. razec Tavi davde,
isic veraa karg dReSi. dedaCe-
mis studentobis droindelma
aluminis bigudebma Seubrale-
blad dabeJes baliSis bumbu-
lovan-fafukovani fizionomia.
Catkepn-Cawixles da leibTan
gaswores. ra gamixda, marTlad-
amarTla, normaluri bigudebis
yidva? raRa dros alumini da
rkina-betonia?! miskdeba Tavi.
garedan bigudebi mwiwknis, Signidan
- sruliad arafris momcemi fiqri
pingvinuri wyvilis usqesobasa da
Cems dauwyvilebloba-useqsobaze.
bunebrivia, saSinel ganwyobaze var.
,,nuca, mismine, - veubnebi sa-
kuTar Tavs. - Tu bunebrivia, e.i.
yvelaferi rogorc wesi da rigia,
isea. ,,wesrigia” niSnavs - yvelaferi
kargadaa. Tu kargadaa, e.i. ar maqvs
sababi cudad viyo. hoda, Tuki sababi
ar maqvs, ratom unda viyo cudad?
daskvna: bednieri var!”
es sofisturi avtotreningic
aRar mSvelis, raa. Cemma daqalma
betam maswavla, ocdaerTis rom
gavxdi. ra vici, maSin ki miSvela da...
sxva gza araa, am ambavs unda
Seveguo - didi gogo var. imde-
nad didi, rom sityva ,,gogo” ukve
sasacilod JRers, magram rom arc
qali var?! am asakisa rom moiyrebi
da aRmoaCen - Seni guli da xeli jer
aravis uTxovia da rac uTxoviaT,
imis mimcemi aTasi weli ar iqnebi
Seni qarTul-tradiciuli aRzrdis
gamo, ra gamodis? potenciuri Sina-
bera qaliSvili xar da ara ocdaaTs
gadacilebuli didi gogo. ra sawy-
enia... arada, TiTqos ar var mTlad
Seuxedavi.
oTaxis karze kakunis xmam
uceb ise SemaSina, kinaRam Tvale-
bi davWyite da Tavi naadrevad
davibere.
_ iubilars miesalmeba msof-
lios usimpaTiuresi babua!
babu marTla usimpTiuresi da
usayvarlesia. Cveni ojaxis savizito
baraTi - SxvarTi, odnav mxrebSi
moxrili da TeZoganieri cxviric
ki sayvarlad gamoiyureba mis fum-
fula saxeze.
_ Semodi, babu, Camojeqi.
_ vzivar, kaco, ukve! ratom ar
miyureb? gaaxile!
_ vera... guSindeli kalendaru-
li dRis narCenebs vebRauWebi.
_ CabRauWeba farTod daWyeti-
li TvalebiTa da sasowrkveTilad
dafCenili piriT vici, babu, me!
gamecina. skami Cems sawolTan
axlos moaxoxa.
_ aba, princesa, _ daiwyo...
Cemi realobas mowvetili babu...
_ amoirCie: saCuqari, Tu brZnuli
rCeva?
usityvo SeTanxmeba gvaqvs. qvis
xanidan moyolebuli, namdvili
brZeniviT, yovelTvis rCevas virCev.
_ maita saCuqari. _ amqveynad
maradiuli araferia...
cal Tvals vaxel, reaqcia main-
teresebs. egec Seni 30 da 6 Tve.
_ aragonivruli pasuxia! _
seriozulad brazdeba. imdenad se-
riozulad, rom loyebi uwiTldeba.
Cemi babu...
_ kargi, ho... rCeva, Tanac br-
Znuli, Zalian mWirdeba. ras urCevdi
Wknoba da celulitSeparul, poten-
ciur qaliSvil Sinabera princesas?
_ meoresac vaxel, rom mere Tvali
Cavukra. morCa, 31-ia. amas ukve aRa-
raferi eSveleba.
_ potenciuri qaliSviloba
raRa ubedurebaa, kaco?!
ubedurebaa, aba ra Cemi fexebia...
Cems ,,wisqvilis dolabebiT”
daxunZlul Tavs aqeT-iqidan mxrebi
Sevudgi, haeri SevisunTqe da pres-
daWimulma nel-nela wamovwie.
_ imedia, Seni saCuqari ase ar
prozaproza
naTia rostiaSvilinaTia rostiaSvili
potenciuri Sinabera potenciuri Sinabera
gagrZeleba ocdameerTe verdze
21
JRers: qali saxlSi ijdes, xelisa da
gulis mTxovnels elodeso. ar am-
arTlebs, vada gasuli sibrZnea, miT
umetes, vada gasuli gogoebisTvis.
_ axleburi interpretaciiT
SemogTavazeb, babu! elode gulisa da
xelis mTxovnles, magram ara gulx-
eldakrefili! da kidev... _ wels, ro-
gorc Cans, saCuqars bonusic moyveba.
_ vadagasuloba rom daibralo, sul
cota, bebiaSeniviT unda dagimJavdes
xasiaTi. _ CamCurCula da cxvirze
momqaCa. me kidev es mindoda? isedac
yvelaferi grZeli maqvs: cxviri, Tma,
ena da qaliSvilad yofnis periodi.
_ gavedi axla me, princesa. wamod-
eqi. me Sinauri var, magram bebiaSens
da dedaSens sawolSi xom ar daxvdebi,
ara?! uxerxulia. _ miyvars babus
grili iumori. _ Seni Zma da rZalic
gvestumrebian, albaT. ha, adeqi, mom-
locvelebi gelian!
_ uTxari, raa, momlocvelebs,
ar Semovidnen. raRac saqmeebi maqvs
mosagvarebeli, mere TviTon gamoval.
saqme ara fexebi.
internetSi Sevedi, pirvel mi-
locvas meqanikurad vupasuxe: ,,didi
madloba, sayvarelo!” da kocnis
smailikic mivawere, Tu mivaxate.
kidev kargi, ver mxedaven. kocna da Ri-
mili ki ara, erTmaneTze maqvs warbebi
gadanaskvuli... ,,davaqseroqse” es Cemi
madloba (gaaxarebs RmerTi ,,qofi-
feisTis” momgons) da valmoxdilma
gavTiSe kompiuteri. ramdenime es-
emessa da zarsac vupasuxe. morCa, egec
Cemi saqmis mogvareba. oTaxidan ukve
gamovdiodi, kidev erTi esemesi rom
momivida: ,,nuc erTi kvelas kargic m
camo dges davTvreT” betaa. princi-
pulad uars acxadebs sasveni niSnebis
xmarebaze. gana gramatika ar uyvars,
piriqiT.
_ rom miyvars, magitom ar vx-
marob. siyvaruli sufTa ramaa, nuc.
_ ase amixsna.
bavSvobis megobrebidan marto
beta SemomrCa. skolaSi erT merx-
Tan visxediT, am gadasaxedidan, ori
uferuli arseba. orive friadosnebi
da mudoebi. CemTvis dRemde gauge-
bari motivaciiT, imas bebia eZaxda
princesas, me _ babua. arada, arc er-
Tis silamaze mogWrida Tvals da arc
meoris Zvirfasi kolies mravalkara-
tovani elvareba. orive bedkrulebi
(amas ramdenime wlis win mivxvdi),
Raribi mSoblebisa da daqceuli
qveynis Svilebi viyaviT. babuaCemis-
gan gansxvavebiT, betas bebias mcire
sababi mainc hqonda, SviliSvilisTvis
princesa ewodebina, rac ar unda iyos,
elizabeta dedoflurad JRers. mar-
Talia, betas maSin elisos veZaxdiT,
magram siaSi xom elizabeta ewera?..
studenti eliso germaniaSi wavida
ramdenime wliT da iqidan betad dag-
vibrunda. ufro sworad, mudo elisos
nacvlad molaqlaqe beta dabrunda.
TiTqmis gadaxotrili Tma, daboxebu-
li xma da xmamaRali sicili _ es beta
iyo. Zvel elisos me ufro vgavdi: isev
grZeli Tma mqonda da xelis pirze mi-
farebiT vicinodi. nu, isev qaliSvili
_ TavisTavad. qaliSviloba xom Cemi
bedisweraa.
_ aeee!.. _ samzareulodan Cemi
Zmis xma Semomesma. dedam karze mo-
mikakuna _ dito da sali movidnen,
gamodi.
_ nu-caa! _ bigudebdaxvavebuli
Tavi samzareuloSi Sevyavi Tu ara,
gabadrulma bebiam mklavebi far-
Tod, nikofsiidan darubandamde
gadaSala. bebia-babua mainc sxvana-
irad yuradRebiani da Tbili xalxia,
raa... sanam madlobis saTqmelad pirs
gavaRebdi, ukve gulSi vyavdi Caxute-
buli.
_ nuca, bebi, unda gagaxaro!
_ Senc sibrZne unda gadmomce?
_ Sevcine.
_ rais sibrZne, bebi, axali da bed-
nieri ambavi unda gaxaro!
_ ra xdeba, vTxovdebi? _ av-
totreningi ar gamomdis, Torem
TviTironia _ icocxle.
_ bebi, salia orsulad!
salim morcxvad SemomRima, de-
daCemma gulSi Caikra, babuam ditos
mxarze xeli dautyapuna.
_ aeeee! _ daiyvira SezarxoSe-
bulma ditom da daaslokina.
_ va, ra magaria! _ gamexarda me
da sadRac, guli damwyda, Cemi iubi-
laroba babuas garda aravis rom ar
gaaxsenda.
_ dimitttri beJanoviC!.. _ babus
dahyvira Cemma Zmam, Tavadac dimitri
beJanoviCma. mama beJan dimitriCi iyo.
marazmia, ra, es tradicia, or saxels
atrialebs mTeli gvari.
_ rasac it..tyvi... imas varqmev...
vso! aeee!.. ityviii Teofiles _ var-
qmev Teofiles... ityviiii taburet-
kaaas _ varqmeev taburetkas... ityvi
dimitri beJanoviiiCs... varqmev...
salis gavxede. nerviulobisgan
tuCebs keviviT ReWavs da TiTebs
itacunebs. ai, egeTi usityvo nervi-
uloba me ar gamomdis. raRacnairi
gogoa, Cems mudo bavSvobas magonebs.
mudo eZaxe da me Tu ocdaTerTmeti
wlis qali isev gogo var, eg ocdaerTi
wlis gogo ukve qalia. faqts aRvniS-
nav, Torem ki ar mSurs, RmerTma
damifaros. rogorc yvela Cemi asak-
isa da mdgomareobis qaliSvili, mec
imiT vimSvideb Tavs, rom muqTaxora
(Cemi Zmisnairi) kacis colobas sul
gauTxovrad darCena jobia.
_ raio? taburetkas gavafu-
Webineb, biWo, Cvens mefur gvars?! _
babum ise amayad gadaiwkipa ulvaSi,
mgoni marTla sjera, rom mefuri
gvari gviboZa. erTi gvari maqvs me-
furi da meore _ cxovreba:
gvari: siraZe;
asaki: ocdaaTs gadacilebuli;
statusi: potenciuri Sinabera
qaliSvili;
saqmianoba: droebiT umuSevari;
finansuri mdgomareoba: qroniku-
lad ufulo.
_ Tu gogo gaCndaa... davarqvaaT...
babu saubrisas saintereso adgi-
las dabrexvebul pauzebze giJdeba.
deda xaxvs Wris, salis cremli
mosdis.
bebo iataks wmends, sali cremls
imSralebs.
babu pirs aRebs. sali tuCs ikvnets.
axla babuam rom Tqvas, beJanuSka
davarqvaTo, nervebs vin Civis, namd-
vilad muceli moeSleba Cems rZals.
_ davarqvaT Tamari. ras ityvi,
rZalo?
,,rZalos” uxaria. dakvnetili
tuCebiT iRimeba da datkacunebul
TiTebs TmaSi icurebs. egeTia. nervi-
ulobac uxmo icis, sixarulic. munji
gegoneba.
uceb _ TxlaS! _ bebom ris vai-
vaglaxiT gawuruli tilo isev wylian
taStSi Caanarcxa da iseTi xma amouS-
vaaa!
_ gagaTamareb, me Sen!
a, qali. brazdeba _ xmaurobs,
uxaria _ xmaurobs, tilos agdebs _
axmaurebs.
_ ra iyo, qalo, mefis saxelia, aba
SensaviT melanos xom ar davarqmevT.
_ Tvali Cagvikra babum. Tavi uSiSrad
uWiravs, magram ori-sami nabijiT ukan
ixevs, viTom fanjridan gadasaxedad.
_ maS, Tamari mefea da me _ mda-
bio, ara?!
o, melano, melano... xmauriani
gabrazeba rom SegeZlo ki vicodi,
magram aseTi?! Tan ris gamo?
_ iyos mellanno... bazari araa! _
aslokinebs dito. salis Tvalebi isev
ecremleba. safuZvliani eWvi maqvs, ar
unda melano. ho, ra, romeli saukunea,
ra dros melanoa? warbebis awev-daw-
eviT qmars raRacas aniSnebs, albaT ar
gvinda melano da taburetka, Tamari
jobiao. dito axla aweul da daweul
warbs ki ara, babuas da bebias Zlivs
arCevs erTmaneTisgan.
_ maS, Tamars arqmevs vaJbatoni?!
_ TavSlis kvanZi nerviulad gaxsna da
xelxla gamokvanZa bebom.
_ maS, mogenatra Tamro-Tamros
daZaxeba, ara?! maS, im gaTaxsirebuli
gombios saxeli gitrialebs TavSi,
ara?!
vah, eWvianobs? Zlivs vikaveb Tavs,
rom ar gadavixarxaro. ise, betas be-
bosac Tamro erqva, xom ici!..
babu aSkarad daibna. boTli aiRo
da qoTnis yvavilis morwyva daiwyo _
sicocxleSi pirvelad. Tan cdilobs,
simxneve SeinarCunos:
_ Senca, ra, qalo... ocdaaTi weli
gavida, riT ver daiviwye. erTxel iyo
da morCa.
_ Tan wlebic rom dauTvlia! _
doinji Semoirtya gakapasebulma
melanom.
_ aryis boTli ra iqna, to? _
ukvirs ditos.
babu Semcbari atrialebs xelSi
cariel boTls.
_ vaime! _ kivis deda da qoTans
xelsaxociT wmends. _ am yvavilis say-
idlad mTeli qalaqi Semoviare guSin!
_ morwya, to? _ ukvirs ditos.
s a l i c m u k a v s , T m i s b o l o s
awvalebs. raRacis Tqma unda. axla
rom Tqvas _ ei, Tqven! mimifurTx-
ebia Tqveni azrisTvis, Cems Svils
rasac minda imas davarqvamo _ taSs
davukrav. me viyo sindiofala, taSi
Tu ar davukra da vakoco. Tan vetyvi
_ sali, mapatie, rom gulSi munjs
geZaxdi. dReidan Seni fani var.
_ ahum... _ CaaxvelasaviT salim
da moridebli xmiT Tqva:
_ xaxvi dagewvaT, deda.
SeZlebisdagvarad gavipranWe.
sisxlisferi laqi misvia, am la-
qisferi kaba macvia da kabisferi
Crdilebic mivisv-movisvi Tvalis
kuTxeSi, axladdaCekil naoWebze.
,,vin aris es qali, aseTi cisferi...” _
gavimxneve Tavi sarkesTan. poeturma
frazam rom ar gasWra, prozaulad
davamate _ ,,lurjis tonalobebi
Zalian gixdeba, nuc.” ase viqeb Tavs da
vexumrobi, aba ra vqna? Tan sakuTar
TavTan xumrobas erTi upiratesoba
aqvs, axsna ar gWirdeba. sxvisTvis rom
meTqva, sisxlisferSi var gadawyve-
tilio, xom mkiTxavda, aba, wiTeli
ratom ar gacviao? mere unda amexsna
_ ,,me xom cisfersisxliani var...” _
da im viRacis ironiuli CaRimilebis
gamo ganwyoba momSxamvoda.
ise, me Tu mkiTxavT, sarkis zeda
marjvena kuTxeSi (caciebisTvis -
marcxena kuTxeSi) Rilaki unda iyos
damontaJebuli. diliT, saxlidan gas-
vlis win am Rilas TiTs miaWerdi da -
Cxak! gadaRebulia.
saRamos, saxlSi Semoxvidodi Tu
ara -
Cxuk! esec gadaRebulia.
mere wkap-wkup! - gverdigver amo-
gigdebda ,,do i posle“ variants.
Seadarebdi da mixvdebodi, ramdenad
sasiamovno dRe gqonda.
geniosi xar, nuc!
Tavs obieqtivis TvaliT Sevxede:
mSvenieri kadri var! mTavaria, saRa-
mos rom davbrundebi, ,,Cxukze“ fo-
tos nacvlad teqsti ar amomigdos:
,,bodiSs gixdiT, mowyobiloba waSlil
nakvTebs ver kiTxulobs.“
samzareulodan isev yvirilis,
tirilisa da kbilTa RrWenis xma is-
mis. saxli ki ara, sagiJeTia. gavedi me
paemanze.
_ sad gaiqeci? nani da lili da
maguli unda movidnen! _ momaZaxa
dedam.
ocdameore verdidan potenciuri Sinabera potenciuri Sinaberaprozaproza
gagrZeleba meoce gverdidan
22
nino sadRobelaSvili nino sadRobelaSvili
. . . . . . modiT, irmebo,
amitokeT rqebiT sxeuli,
modiT, Cemo axdenilo survilebo,
qvaSi Senaxulo gaxdilo perangebo,
Cemo Cavlilo mdinareebo,
modiT irmebo, modiT..
momitaneT piriT iis cvari,
dildilaobiT rom waskdeba xolme Cvili cremlebiT,
ukan momitaneT Cemi guli, RviZli, nervebi,
Cemi TeTri kapilarebi _ rqebi rom gexlarTebaT maTSi..
ukan momitaneT Cemi mSvildi da Cemi isari,
Rrmad garoWobili Tqvens muq wiaRSi..
gemudarebT, daiZreT gverdebidan Cemi isrebi.
Cemi uTavbolo gzebi
da moimitaneT..
mabanaveT mTebis rZeSi, cxel rZeSi,
qneb sxva vinmed viqce..
CamyvireT yurSi, rac ki xmebia,
rac ki gsmeniaT, caze Cumad Tavmidebulebs,
CamyvireT Tqveni martooba,
CamZaxeT mTebi!
modiT _ oRond malulad ara,
qurdulad ara,
modiT, rogorc me movdiodi Tqvenken
giJiviT, tuCze vnebis qafmoreuli,
sadRac, niavis kenweroze rom frialebda Cemi perangi
da gnadirobdiT naalafriT Tavbrudasxmuli
da gesrodiT ukurnebel, Seyvarebul isrebs.
bevrni iyaviT!
Cemi axdenili ocnebebi,
gaxdili perangebi,
momdieT axla ukanasknel mRvimemde, modiT..
radgan ukve Tqveni jeria!
gzebi brundeba Sinisaken, mec damabruneT!
miwa var - modiT!
qari var - modiT!
qvamarili var!
SemoabruneT Cemi gzebi da damibrundiT
risxvad, sasjelad,
radgan Znelia drois arCeva
da mirCevnia axla moxvideT
sanam zamTari gadaqandeba.
da Tuki mainc dagagviandaT
da romelime natvris xeze SaqariviT Seyinuls SemxvdiT,
nu gabrazdebiT,
kbili iyo Tqveni lodini.
da damafareT atmisferi
bodbis RvTismSobeli.
poeziapoezia
zaza fircxalaiSvilizaza fircxalaiSvili
siyvarulis geometria siyvarulis geometria gvqonda piroba micemuli erTmaneTisTvis -
gvsurda Sexvedra, ufro metad Cadena codvis.
instiqtebs vendeT -
da aseTi piroba iyo:
A da B punqtebidan C punqtisaken
erTmaneTis Sesaxvedrad da ase Semdeg...
hoda, Cvenc SevxvdiT -
daTqmul dros da zustad C punqtSi,
(asec vicodi) -
C punqtia Sua wertili!
A da B bolo wertilebi gadavdeT gverdze,
CamovafareT ride sarkes,
romelic adre gvireklavda calke punqtiviT
da mas Semdeg amaod gveZebs.
Cveni sunTqvis dialogis gavuSviT titri
da davrCiT jami: erTs + erTi,
oris valsi... ise moveSviT, axlac varkvevT ,
Turme ramden xans gviZebnia saerTo ritmi.
mocemulobis Tanaxmad ki dagvrCa Semdegi:
C punqtidan A da B punqtebisken da ase Semdeg...
kiTxvis dasmamde Tavs vikavebT, mere ki vxvdebiT:
pasuxebidan rom arcerTi ar aris swori!
punqti A da B, vcxovrobT cal-calke,
saxlebi mSvidi, mTvare moxrili
sanam dro aris - cota macade -
C qoxs avageb erTad yofnisTvis!
23
ocdameore verdidan potenciuri Sinabera potenciuri Sinaberaprozaproza
_ miT umetes... _ ukve mixurul
karTan Cavilaparake.
dedaCemis am sam daqals ,,siamis
samaia” Sevarqvi. siamis tyupebiviT,
yvelgan erTad dadian. kars gaaReb
da erTi giganturi sxeuli dgas, mi-
yolebiT Camomwkrivebuli sami TaviT.
ase mgonia, erTxelac erT-erTi daqa-
lis gareSe rom movidnen, danarCen
ors, mxar-mklavis Cayolebaze, au-
cileblad eqneba axalmoSuSebuli,
grZeeeli nawiburi.
,,siamis samaia” giJdeba SekiTx-
vaze: ,,nuciko, ukve droa, ratom ar
Txovdebi?” rogorc ki am kiTxvas mis-
vamen, naTlad vgrZnob, rom sagulda-
gulod daepilatorebul mklavebze,
ar arsebuli balani yalyze midgeba.
rogorc Cans, dedac xvdeba da mu-
daris TvaliT Semomyurebs. ditosgan
gansxvavebiT, warbis odnav SesamCnevi
awev-dawevac myofnis misaxvedrad...
sxva ra gzaa, jer kopebsa da Sekrul
kriWas vxsni, mere Cemi argaTxovebis
mizezs:
_ nani (lili, maguli) deida, rom
mindodes, xvalve gavTxovdebi, magram
xom unda Rirdes?..
sinamdvileSi, rac ar unda mind-
odes xval gaTxoveba, araferi gamo-
miva. sul ori mamakaci arsebobs Cems
cxovrebaSi. erTia oTo, romelsac
CemTvis gaugebari mizeziT movwonvar
da meore _ jio, romelic CemTvis
gaugebari mizeziT momwons. colobas
ki pirvelic ki ar mTavazobs, araTu
meore.
jio me da betas klaselia, skolaSi
ar veurTierTobodiT _ samosani iyo.
studentobis periodSi SemTxveviT
quCaSi Segvxvda, Zalian simpaTiurad
gamoiyureboda... im dRidan davmego-
brdiT.
oTo ramdenime Tvis win gavicani,
inglisuris repetitorTan. ganaTle-
buli, magram rogorRac, TonTxlo
tipia. darwmunebuli var, skolis pe-
riodSi yvela klaseli gogona masTan
damegobrebas cdilobda, studento-
bisas _ arc erTi. amaTi erTmaneTSi
gadazelva da erTi kacis gamodnoba
rom SeiZlebodes...
dRes oTos unda Sevxvde. am am-
biT aRfrTovanebuli ar var, magram
dabadebis dReze marto betasTan
erTad gamoTroba araromantikulia.
jios arc moulocavs da romc momi-
locos, ara mgonia simpaTiuri Tavi
Cemi sadme dapatiJebiT Seiwuxos.
Tan es jio ukve fexze mkidia, raa.
Tavmoyvareobis ambavia, awi romc
mexvewos, ar Sevxvdebi. nuc, vin aris
jio? vin jio? ai, xom xedav, ukve
misi arsebobac aRar maxsovs. oTos
ra sWirs Cemi dasawuni? wesieri ada-
miania, bevrs muSaobs, cotas svams,
kidev ufro cotas laparakobs da
saerTod ar eweva. Zalianac mixaria,
masTan paemani. mTavaria, sadme iseT
restoranSi wamiyvanos, sadac jios
yofnis didi albaTobaa.
idiotia, raa. mindvris yvavilebis
uzarmazari TaiguliT xelSi damxvda.
marjvena xelSi yvavilebi, marcxenaSi
_ galiiT lekvi. patara, sacodavi,
CemsaviT sevdiTa da uimedoobiT
savse TvalebiT. yelze suleluri,
mdabioTa sisxlisferi lentiT. ra
meqna, gamovarTvi. marcxenaTi Taig-
uli, marjvenaTi _ galia.
_ ,,brolis qoxSi” SevideT, nuca?
sasiamovno garemoa, Tan aqvea.
vaime! jios sayvareli restorania.
TaiguliT da lekviT xelSi rom dami-
naxos, kostiumian kacTan xelkaviT,
ki ar ieWvianebs, damcinebs. jiom rom
damcinos _ movkvdebi. me ki ar minda
qaliSvilad movkvde. Tan aseT ucnaur
asakSi, cxovrebis dasamTavreblad
Zalian adre romaa da axlidan dasaw-
yebad ki sakmaod gviani.
_ ara, ar gvinda restorani. gzis
iqiT, parkSi CamovsxdeT. _ mec kargi
eSmaki var, or kurdRels viWer: jio
ver damcinebs da oTos egoneba, mis
biujets vufrTxildebi.
sanam parkamde mividodiT, mil-
ionjer mainc davacemine. pirvel
sam daceminebaze ,,sicocxle” ,,jan-
mrTeloba” da ,,bedniereba” miTxra.
meoTxeze:
_ nuc, SemTxveviT, alergia xom ar
gaqvs ZaRlis bewvze?
_ ara, _ gavuRime SeZlebisdag-
varad momxibvlelad. _ ZaRlze ara,
yvavilebze.
gafiTrda. Taiguli gamomarTva da
SeSinebulma Camxeda TvalebSi:
_ cremlebic yvavilis alergiis
bralia?
_ ara, _ isev SevRime. _ yvavilis
ara, bewvis...
xis grZel skamze CamovmwkrivdiT:
me, lekvi, Taiguli da is. raRacebis
butbuti daiwyo, saidanac mxolod
,,mapatie” gavarCie. mobilurma dareka.
gaaxarebs RmerTi, vinc ar unda iyos.
_ nucio, Svilo, mapatie _ ver
mogiloce... xom naxe ra xdeboda. Seni
Zmis xelSi kidev kargad var. aseT
bednier dRes mainc rogor gamotyvra
aryiT?! ar vici, ra... axla am yvavilze
ra damemarTa?! Sen rom waxvedi, mere
bebiaSens guli gauxda cudad... ai,
magasac unda molocva, moicade...
,,magasac” Torem TviTon xom ras
ambob, momiloca...
_ bebi, es ra momivida, me gamoy-
uryutebuls, rogor ver mogiloce...
gaxarebuli meyole, karg bedSi Ca-
vardi, bebiko, gamravldi! patara
saCuqari mogimzade, Sens oTaxSi
davdeb. CemTvis Zalian Zvirfasia, Seni
xnis rom viyavi, im drois mosagonari.
ra vqna, bebi, Zveli dro iyos _ sxvana-
irad mogilocavdi.
lekvi uZravad ,,devs”, mxolod
Tvalebs axamxamebs. oTo adgilze
cmukavs. saerTodac, eg mgoni, avad-
myofia, mTeli am drois manZilze
erTxelac ar amdgara. lekvze vambob.
_ ai, Cems oTaxSi rom pata-
ra garderobi midgas, magis zeda
Taroze _ amaswinaT rom Camovarda
da babuaSens Zlivs davwere jvari
daemagrebina... e, mag Taroze vaw-
yobdi gauTovebul-gatkicinebul
TeTreuls. TeTreulis qveS, rodis
ginda Segexeda, raRac ori kapiki yo-
velTvis mqonda gadamaluli. vinmes
ki ar vumalavdi, bebi, sul TqvenTvis
ar mindoda yvelaferi?.. ui, CavirTe
patefoniviT, davuxarje dedaSens an-
gariSi... ai, sxvebsac undaT, mogilo-
con. gakoce, bebiko, Wkvian Sublze!
siCume. mivxvdi, sali milocavda.
bolos ditomac damafasa:
_ aeeeee!..
gavTiSe.
_ ojaxis wevrebi milocavdnen. _
vTqvi da davacemine.
_ ai, daamtkice. _ ixumra, Tan
Taiguli Tavisken miswia. _ ra didx-
ans gilocavdnen...
_ ho, Zalian Tbili da yuradRebi-
ani xalxia. _ Tvalze cremli momadga.
mixvedrili biWia oTo, gali-
ac Tavisken miaCoCa. esec ase. axla
raRaze unda vilaparakoT?
uxerxul dumils bewvze gadavr-
CiT. erTi gamxdari, keTilsaxiani
babua mogviaxlovda gasaberi ki ara
da, gaberili, gulis formis buStebiT
xelSi.
_ iyideT, raa, Svilebo...
oTom xeli jibisken waiRo.
_ ar minda! _ sasowarkveTilma
SevZaxe. am lekvs da yvavilebs buSt-
ebic rom daematos, jio da beta ki ara,
mec davcineb sakuTar Tavs.
_ uyide, Svilo, uyide!!! _ Txov-
nidan brZanebaze gadavida TvalT-
maqcbabua. _ erTi raa, kaco, sami
mainc ar unda aiRo?! _ Tan rom
anamusebs kidec! ra keTili saxe,
ris saTnoeba, facxa-fucxiT Cas-
Cara dabneul-daZabul oTos muWSi
plastmasis joxebi, zed dakosebuli
feradi gulebiT. es sawyalic, vxedav,
bumaJniks xsnis. ai, Zalian gavbrazdi!
davtace xeli buStebs da gacecxle-
bulma mivaCeCe aferistbabus. mox-
ucma isev sabralos gamometyveleba
miiRo da gagvecala.
_ ra problema iyo, nuca, gveyida,
codo iyo... _ ara raa, es kaci ojaxis
Tavad ar gamomadgeba.
_ Zalian momewone Svilo, lamazi
gogo xar. _ mobrunebula Cveni me-
buSte! da gind daijereT, gind ara
_ lamazi gogo vgonivar. _ aha, Sen
erTi burTi.
gamovarTvi Sercxvenil-darcx-
venilma, gadaviWime Rimili marjvena
yuris bibilodan marcxenamde.
_ Zalian mSvenieri gogona yo-
filxar, weRar rogor ver SegamCnie?..
aha, Svilo, meore burTic...
gavibadre, wamovwiTldi...
_ Tan iubilaria dRes. _ axara
oTom.
_ ras meubnebi, kaco! _ aSkarad
gaexarda. me kidev, ra saZageli var,
xan aferisti veZaxe, xan TvalTmaqci...
_ aha, maSin yvela burTi iubilars!
sanam me madlobebad vifrqveodi,
oTos miubrunda, xeli gauwoda:
_ aTi larisaa, Svilo.
vidre im baramde mividodi, sadac
beta melodeboda, sakuTar Tavs vlan-
ZRavdi. ra mindoda paemanze kacTan,
romelTanac inglisuris repetito-
ris garda, sxva saerTo araferi maqvs?
_ nuTsa, giloTsav! _ barSi Se-
suls viRac blanJeianma tipma xeli
amiwia. saerTod, qera kacze blanJe ar
momwons, magram Tu aseTi dakunTuli
sxeuli aqvs...
_ aq varT! _ asec vicodi, gver-
diT beta uzis.
_ es Cemi sul axalT-axali mego-
baria, mezobeli sufridan. Sampani-
uriviT SuSxuna da maTrobela gre-
gori. _ gamacno betam.
_ axalt-axali, ckel-ckeli! _
gulianad gaicina mister blanJem.
viRacas magonebs, neta vis?...
sicilSi betac ahyva . roca
damSviddnen, betam kolofidan siga-
reti amoaZro, blanJem sanTebela
gaaZro. betam sanTebelas SehRima da
sigaretgarWobili xeliT viskis Wiqa
aiRo.
_ Sen gagimarjos, nuc! Seni
saCuqris nawili gregoris vufeSqaSe,
nawili miviTvise da arc iseTi usindi-
soebi varT me da gregori, SenTvisac
ar Segvexvedrebina. _ rodis moaswro
amdenis daleva?..
_ aba ra! _ daeTanxma blanJe.
vah, vis magonebs?.. viTom bred pits?
sanam me vakvirdebodi da vmkiTxaobdi,
viskis boTls daswvda da mimtans
gasZaxa:
_ Cika saCukris Casxmistvis!
beta sicilisgan CabJirda. blan-
Jec ahyva. me Tu mkiTxavT, qera kacs
blanJes tarebas kanoni unda ukrZa-
lavdes. aranairi ,,es xom aTleturi
qeraa” da sxva Semamsubuqebeli gare-
moebani.
giJebiviT icinian, ver wynardebi-
an. saSinel ganwyobaze davdeqi. Cemma
telefonma waimRera. mesiji ugulod
gavxseni da uceb guli gamitkacunda
_ jiosgan iyo.
,,nuca, Seni naxva minda. sakme
makvs.” vicodi, vi-co-di, rom Cemi
dabadebis dRe ar daaviwydeboda!
,,meTs.” – mivwere da sanam pasuxi
movidoda, erTi ylupi saCuqari ga-
davkari. mesiji gadavikiTxe da Cems
Tavze nervebi momeSala. sad meCqare-
boda? xom SeiZleba egonos, rom mec
saqme maqvs? arada vigulisxme: mec
minda Seni naxva.
,,ra sakme gakvs?”
,,sakmeze ara, naxvaze vtkvi.” - raRa
laTinuri SriftiT dawerili esemesi
wagikiTxavs, raRa - gregor qeras qar-
Tuli mogismenia...
,,sad xar?
,,perovze betasTan erTad. mox-
val?”
,,au, mand ra gamova akedan... ok,
masin mogcer.”
pulsi amiCqarda. kidev erTi ylu-
pi gadavylurwe. axla coloba rom
mTxovos, yvela warsul wyenas vapa-
tieb.
,,dabdgeze mivdivar, fuli mCird-
eba dzalian sascrafoT. rame Sansi
gakvs? betas uTxari, magas ekneba.”
guli gamiCerda, loyebi amewva da
gagrZeleba ocdameoTxe gverdze
24
Sublze oflma damasxa. telefoni
gamovrTe.
_ ckela? _ blanJem Wiqa Semivso.
_ nuc, ginda giTxra, ratom gcxe-
la? _ beta iseTi nasvami iyo, Tvaleb-
is daxamxameba aviwydeboda. _ imitom,
rom dagmanuli xar.
_ eg ra aris? _ ikiTxa blanJem.
_ ra da nuca umankoa, zavadskoi
moxufulia, zakrita. ai me rom lapa-
rakisas pirs vaReb, SigniT skvazniaki
maqvs da vniavdebi. es vera. nucaSi
haeri ar trialebs, kaneSna, dascxeba.
blanJe jer ver miuxvda mWerme-
tyvelebas, mere gaiazra da imdeni
icina, skamidan Camovarda. axla betas
autyda xarxari. am duetis atana ukve
naRdad aRar SeiZleboda.
_ wavediT! _ beta Zlivs avaglije
skams da gareT ,,gavitane.” kidev
kargi, iqve cxovrobs.
saxlSi rom davbrundi, yvelas
eZina. Cems oTaxSi, sawolze, werili
da Sindisferi xaverdis naWerSi
gaxveuli saCuqari damxvda. bebos
saguldagulod amoekemsa napirebi
da dakemsili fuTa erT dros TeTri,
axla _ gayviTlebuli maqmaniT gae-
banta. naftalinis msubuqi surneli
idga oTaxSi. guli SemekumSa... mTeli
dRis nagrovebma daZabulobam, wy-
enam, boRmam, imedgacruebam, erTad
amoxeTqa. saCuqari gulSi Cavixute
da avRrialdi.
amdeni cxovrebaSi ar mitiria.
Tumca, tirilis mere aseTi Svebac ar-
asdros migrZnia. erTi egaa, cremleb-
isa da wvlintebis wmenda-daSrobaze
metad araferi mezareba...
av fiqrebs ar danebde, nuc!
kacma rom Tqvas, sulac ar var
cudad, ubralod, cxovrebaSi aras-
dros gadamibijebia ocdaaTisTvis.
ki batono, ocdaaTs mikakunebulic
vyofilvar, mitanebulic, ,,pad tri-
catic,“ magram gadabijebuli - ara-
sodes. xoda, zogjer siaxleebma ician
emociis gamZafreba... morCa, SesaniS-
nav ganwyobaze var! Tanac, dRe jer ar
dasrulebula, mTeli rva wuTi aklia
Tormets, ra ici, ra xdeba?..
cal xelSi saCuqari miWiravs,
meoreSi - werili. dedaCemis suni aqvs
werils.
,,nuciko, xval arsad gameqce,
icode. magulisTan mivdivarT (ro-
gor, mxolod maguli? anu orive gver-
dze iqneba ,,CastroCkili“ grZeeeli
nawiburiT?). ZmiSvili Camouvida
moskovidan, iseTi simpaTiuri biWia
(vah, mgoni bedi mexsneba. vin Tqva, rom
saSineli saRamo maqvs? aqeT bebos
saCuqari, iqiT - bedis saCuqari... neta
ra devs fuTaSi? albaT bebos dedis
naqoni samkauli. bebom icis, rom vgi-
Jdebi Zvelebur beWdebze...), gamor-
icxulia ar mogewonos. ganaTlebuli,
maRali, mxarbeWiani (auh, ra moicdis
xvalamde...), garegnobiT evropelia,
qeraa, magram Zalian sayvarelad
laparakobs qarTulad. gregori hqvia
(kvanZi gaxsnilia, batonebo! Turme,
ra bred piti, ris leonardo... maguli
mamidas hgvanebia biWi!)...“
kiTxvis gagrZelebas azri aRar
aqvs. bedis saCuqarma ar gaamarTla,
magram bebos saCuqari sad wamiva?
erTi kargi beWedi sam ise-ra kacs aRar
jobia? Tumca, erT beWeds amxela
SefuTva rad unda? aq mgoni mTeli
zardaxSaa gaxveuli...
mouTmenlad SemovarRvie xaverdi
da...
bigudebi.
aluminis.
potenciuri Sinabera potenciuri Sinaberaprozaproza
ocdamesame verdidan
sulac ar niSnavs, rom araferi maqvs
saTqmeli. piradad SenTvisac bevri
maqvs saTqmeli da getyodi kidec,
rom ara Seni erTi ucnauri Tviseba.
yvelaferze sakuTari mosazreba gaqvs
da uaryofiT azrze ise reagireb, ro-
gorc buSi iranis atomur programaze.
kritikis kulturis garda, sxva kul-
turac arsebobs, romelsac mosmenis
kultura hqvia da romlis armqone
avtoris nawarmoebis ganxilvis sur-
vili, raRa dagimalo da aravis aqvs.
Sevecade, erTxel SenTvis megobruli
rCeva momeca, magram maSinac sapasux-
od araadekvaturi reaqcia miviRe. ase
rom, kritikamde Cven Zalian bevri ram
gvaqvs saswavli da pirvel rigSi is,
rom sityva "swavla" aramc da aramc ar
aris Seuracxmyofeli.
heqse: giorgi, me mgoni, Sen aras-
worad gamige. nebismier wamowyebaSi
warmatebas gisurveb da mivesalmebi
aseTi Temis gaxsnas. ar vici, ratom
mogeCvena, rom me vcdilob, iolad
warmovaCino yvelaferi. xelovnur
da aragulwrfel garTulebas rom
veridebi, sxva sakiTxia. namdvilad ar
mgonia, rom wera "senadaa" qceuli da
miT umetes, mavanis pirveli litera-
turuli mcdelobebi fataluri Sei-
Zleba gaxdes. literaturuli saitebi
imisTvis arsebobs, rom nebismierma
msurvelma dados Tavisi naweri da
amaSi literaturis ganviTarebi-
sTvis verc cuds da verc sabedis-
weros verafers vxedav. sakuTari
gamocdilebidan vici, rom swored
damwyeb avtorebs ar axasiaTebT am-
biciuroba da pretenziuloba, rasac
ver vityviT bevr cnobad avtorze da
modi, maSin vTqvaT, ra ufro cudia
literaturisTvis, roca Rimilis-
momgvreli da upretenzio teqstebi
uCumrad ikargeba saitebis arqivSi,
Tu rodesac ama Tu im avtoris saeWvo
literaturuli Rirebulebis mqone
nawarmoebs Sedevrad gvasaReben.
Tumca, es sul sxva diskusiis Temaa.
batoni givis komentarebi, romelic
ama Tu im avtoris leqss mohyveba
xolme, bunebrivia, Sen warmoidgine,
gasagebic ki (avtorebze aseTi dabali
azris nu xar) da rac mTavaria, azric
aqvs da avtorsac uwyobs xels ganvi-
Tarebasa da TviTrwmenis mopovebaSi,
Tundac Secdomebis gadalaxvaSi, rac
me sakuTar Tavzec gamomicdia da sx-
vebis magaliTzec minaxavs. bevrisT-
vis Seni komentarebi da SeniSvnebic
Zalian saintereso iqneboda. darw-
munebuli var, amisTvis Temis saxiT
calke sivrce ar aris aucilebeli.
isedac didi yuradRebiT mogismens
nebismieri avtori, maT Soris mec da
araferi giSlis xels, rom Seni gamox-
maurebebiT da Tundac kritikiT xeli
Seuwyo SenTvis saintereso proceseb-
is ganviTarebas. rac Seexeba mosmenis
kulturis arqonas da "uaryofiT
azrze reagirebas", am SeniSvnas ver
miviReb. roca aseT rames ambob, meti
argumentacia da damamatkicebeli
sabuTi gWirdeba, Torem aqedan Seura-
cxyofamde arc Tu ise Soria.
giorgi sajaia: Tavad var erT-erTi
proeqtis Tanaavtori da kargad vici,
literaturuli saitebi imisTvis ar-
sebobs, rom emsaxurebodnen:
a) niWieri Semoqmedi axalgaz-
rdebis warmoCenasa da Semdgom popu-
larizacias;
b) saqarTveloSi mxatvruli lit-
eraturisadmi interesis amaRlebas;
g) mxatvruli literaturis rolis
gaZlierebas sazogadoebriv cxovre-
baSi;
d) Tanamedrove qarTuli da msof-
lio literaturis urTierT integra-
cias;
e) literaturiT dainteresebul
adamianTa urTierTgacnobas, inter-
net konferenciebisa da diskusiebis
gamarTvas;
v) literaturuli kritikis gan-
viTarebas;
z) literaturis istoriis farTo
masebisaTvis gacnobas.
literaturul internet-sivrceSi
rom aseTi areulobaa, swored kri-
tikisa da cenzuris ararsebobis
bralia.
givi alxaziSvilis komentarebi
rom bunebrivi da zedmiwevniT zustia,
amaSi eWvic ar mepareba, magram ram-
denad gasagebi, es sul sxva Temaa. ra
daaSaves maT, vinc ar icis da ainter-
esebs versifikaciasTan dakavSire-
buli elementaruli terminologiis
gansazRvreba? amitomac vambob, mgoni
ar iqneba urigo, aseTi "leqsikonisT-
vis" erTi Temis gamoyofa.
avtorebs Zalian didi moTmineba
da TavSekaveba gvmarTebs mkiTxvelTan
urTierTobisas da masTan polemikaSi
Sesvla, mxolod da mxolod imis gamo,
rom uaryofiTi azri gamoTqva (Tu ra
Tqma unda es azri Seuracxmyofeli
ar aris), dadebiTad veranairad ver
aisaxeba verc Cvens imijze da verc
Cvens Semoqmedebaze. SeniSvna, sxva
araferia Tu ara stimuli, rom ukeT-
esad vweroT.
heqse: literaturuli saitebis
daniSnulebaze kamaTs ar vapireb.
koncefcia gasagebia. Sens mier Camoya-
libebuli Svidive punqti SesaniSnavad
JRers, magram sad dainaxe Sen winaaRm-
degoba am punqtebsa da Cems naTqvams
Soris. gansakuTrebiT pirveli pun-
qtis ganxorcieleba ranairad gesax-
eba, Tu avtorebs nawarmoebebis gan-
Tavsebis ufleba SezRuduli eqnebaT?
an rogor SeiZleba kritikisa da cen-
zuris (me aq literaturul cenzuras
vgulisxmob da ara eTikurs) erTsa da
imave konteqstSi gverdigverd mox-
senieba? kritika Tu moisustebs, es
Semfaseblebis bralia da ara imis, vinc
wers da aqveynebs. cenzura saerTod
ra mosatania. mxolod "areulobaze"
saubari, ar aris gamarTlebuli,
roca realurad araferi keTdeba
mimarTulebebisa da tendenciebis
dasadgenad, zRva masalis garkveul
kalapotSi mosaqcevad, roca axal av-
torebs Semfaseblebis umetesoba arc
ki kiTxulobs da internet-sivrces
erTmaneTisTvis diTirambebis saw-
erad iyeneben. Camowerili punqtebi
metismetad lamazad JRers. iqneb
yvelam sakuTar Tavs dausvas SekiTxva,
ras akeTebs am principebis gansax-
orcieleblad. saqmec magaSia, rom
internet-sivrce, garda teqstebis
ganTavsebisa, dialogisTvis da, saWi-
roebis SemTxvevaSi, polemikisTvisac
arsebobs. albaT dameTanxmebiT, cu-
dia, roca literaturuli polemika
vinmes aSinebs da mec amis damtkicebas
vcdilob. arc erTi kritikuli azri
ar damitovebia uyuradRebod. Tumca,
kritika bevri arc mimiRia, rasac ver
vityvi Seuracxyofaze. CemTvis miuRe-
beli da autaneli polemikaSi pirovnu-
ixsnis Tu ara literaturuli kritika ...ixsnis Tu ara literaturuli kritika ...` e blitfos" arqivi`̀
ocdameoTxe verdidan
gagrZeleba ocdamexuTe gverdze
25
li faqtorebis garevaa. me es zRvari
arasodes gadamilaxavs da Sesabamisad,
uflebas vitoveb, sxvebisganac igive
moviTxovo Cems mimarT.
givi alxaziSvili: nu vikinklavebT,
megobrebo. veWvob, versifikaciis
swavla sakmarisi iyos poeziis Sesaqm-
nelad, magram vagnerma Tu icoda
versifikacia, ratom ar unda icodes
poetobis mosurnem? romelime saleqso
formis an sazomis apriorulad uary-
ofa sibriyvea da am WrilSi romelimes
poeziad miCneva, an uaryofa nonsensia.
leqsis mxolod formalisturi mxare,
mxatvruli mTlianobis gauTvaliswine-
blad, CemTvis miuRebelia. nu SevalT
CixSi da nu davupirispirebT erTmaneTs
poeziis gamoxatvis saSualebebs. ufro
profesionaluri saubari gvmarTebs.
Tu vinme terminebiT saubrobs da
mkiTxvels ar esmis, amisTvis saWiroa
leqsikonSi Caxedva da elementaruli
ganswavla.
uvicoba, uwignuroba, weris seni,
amaze metad iyo saukunis dasawyisSi,
Semdgom periodebSi da Cemi studento-
bis drosac 60-ian wlebSi.
universitetSi aTasamde studenti
werda. sad arian isini? Tumc, ra sakvir-
velia, mas Semdeg xom mrisxane 48 welia.
galaktioni.
gadarCeba mxolod niWieri avtori,
da imasac unda SeveguoT, rom borxsisa
da bonfuasi ar iyos, arsebobs mwerlis
droebiTi ukvdaveba da ara ukvdaveba.
SeiZleba jer am Temaze arc gifiqriaT,
magram mogiwevT.
gavagrZeleb: gadarCeba mxolod is,
visac Tavisi niWi gadaarCens.
niWis Tviseba ki garja, Semecneba,
swrafva, klasikuri gamocdilebis
aTvisebaa da mxolod amis Semdeg aris
siaxlis gamudmebuli Zebna. poezia
aravisgan ar iswavleba. individma Tvi-
Ton unda iswavlos didi avtore-
bisgan, wignebidan da rac mTavria,
transcendentisgan. es procesia da
ara seminaruli mecadineoba. vinc ver
xvdeba ra unda iswavlos, mas Semdegac
ki, roca megobrulad urCev rames da
aramc da aramc dacinviT, unda mivxvdeT
rom naklul niWTan gvaqvs saqme da unda
SeveSvaT.
70-ian wlebSi nayes wyali SoTa
niSnianiZem da mamuka wiklaurma. erTi
klasikur leqss icavda da verlibrs
anadgurebda, xolo meore verlibrs
aRmerTebda. es ukve iyo da aseTma da-
vam araferi mogvca. zogad-Teoriuli
saxis leqciebs konkretul leqsebze
msjeloba sjobs. am msjelobisas, ginda
terminebi gamoiyeneT, ginda ara. visac
raimes gageba surs, aiRebs leqsikons,
ipovis magaliTs da gezssac miagnebs.
dasavleTis universitetebSi litera-
turiT dainteresebuli studentebi
daostatebis kursebs gadian. TiTo-
orola Tu gamodis maTgan mwerali.
danarCenebma mxatvruli nawarmoebis
Seqmnis mTeli samzareulo ician, ma-
gram niWi arsad iswavleba.
akakis dros masze popularuli po-
eti grigol abaSiZe iyo, galaktionis
dros _ vinme xeCuaSvili. popularoba
arasodes ar gansazRvravs xarisxs,
piriqiT, poetis popularoba imas niS-
navs, rom mas SeuZlia saeWvo gemovnebis
mkiTxvelebiT (isini yovelTvis um-
ravlesobaSi arian), manipulireba.
profesionalTaTvis es myisierad mis-
axvedria, magram saxeli gvian erqmeva. am
sacdunebels bevri gadahyva da isini na-
kluli niWis adamianebi iyvnen. aseTebi
dResac arian.
giorgi sajaia: heqse, yvela punqts
aRar CavuRrmavdebi. arsebuli re-
alobidan gamomdinare, faqtebi Tavad
metyveleben WeSmaritebaze.
cenzuraSi imas ar vgulisxmob,
rom forumis administraciam SeniSvna
momces mxolod da mxolod imis gamo,
rom Cems mier miwodebul teqstSi, raime
zedmetad vulgarulad moeCvena. ma-
gram yvelafers aqvs sazRvari, ara mgo-
nia, konkretuli magaliTebis moyvana
iyos saWiro. dRes rom ̀ TreSi~ gacile-
biT ufro aqtualuri da populaluria,
vidre met-naklebad Rirebuli lit-
eratura, Cemi azriT, es ukve tragediaa
da swored amas vgulisxmobdi, roca
`fatalur~ Sedegebze mqonda saubari.
polemika cudi ar aris, piriqiT, WeS-
mariteba kamaTSi ibadebao _ naTqvamia,
magram gaaCnia viTarebas da rac mTa-
varia, sagans. literaturuli kritikis
damkvidrebis TvalsazrisiT `saitis
mesveurebs~ seriozuli da Zalian Sro-
matevadi samuSao aqvT Casatarebeli,
magram mTavaria saidanRac daviwyoT.
Cemi azriT, nulidan, ̀ ana-banadan~ unda
daviwyoT da ara ase qaoturad, rogorc
axla xdeba.
rodesac givi alxaziSvili uvi-
cobaze, uwignurobaze, weris senze
saubrobs, erTi, friad delikaturi mo-
mentia gasaTvaliswinebeli. dRes, uax-
lesi teqnologiebis epoqaSi, ̀ avtorTa
TviTrealizaciisTvis~, gacilebiT
meti ioli da moqnili meqanizmi arse-
bobs, vidre Tundac ociode wlis win.
citirebas vaxden zaza bibilaSvi-
lis 2001 wlis statiidan: `avanscenaze
moqmedi energiuli kontingentis aqti-
uroba qmnis iluzias, rom literatura
dRes zustad ai, am mimarTulebiT vi-
Tardeba. es iluzia droTa ganmavloba-
Si, fsiqologiuri zewolis wyalobiTa
da sxva mizezebiT, realobad iqceva.
zazasi ar iyos, es sakiTxi mec Zalian
mafiqrebs. ar SeiZleba nebismieri
tribuna iqnas gamoyenebuli imisaTvis,
rom nebismieri ̀ avtori~ avides masze da
leqsi waikiTxos! nuTu ase iyo adrec?
aramc da aramc. RmerTma icis, ase sad-
amde mivalT.
givi alxaziSvili: giorgi, me
araferi miTqvams qaoturad. ubralod,
Cemi azri gamovTqvi saitelTa gan-
swavlis Taobaze. vaxsene dasavleTis
universitetebis e. w. master-klasebi,
romlebic Zalian mniSvnelovan av-
toritetebs mihyavT. Tavis droze,
daostatebis kursebs robert loueli,
brodski da sxvebi uZRvebodnen. am
saitze msgavs avtoritetebs, Tundac
iseTs, Cvens dRevandelobas rom Seef-
ereba, veravis vxedav, Cemi CaTvliT.
visac hgonia, rom am sirTules daZlevs,
manve ikisros am wamowyebis Sesruleba.
rac Seexeba heqses, Cven mWidrod
vTanamSromlobT virtualur sivrceSi
da igi SeniSvnasac iTvaliswinebs, mis-
mens da warmatebiTac viTardeba. roca
mis leqsebs Sen prozaul miniaturebs
uwodeb, Cems bostanSi isvri kenWebs.
TiTqos me ver varCevde leqss
prozisagan, ase gamogivida. Cvenma
mimoweramac damanaxa, rom heqse niWi-
erebasTan erTad, wignieri da kultu-
ruli adamiania, me bevrs veli misgan.
Sen Tu ar gjera, es Seni saqmea da verc
veravin dagiSlis. mimowerebiT vTanam-
Sromlob kidev ramdenime niWier poet-
Tan, maTganac bevrs veli, magram aRar
ocdameoTxe verdidan
ixsnis Tu ara literaturuli kritika ...ixsnis Tu ara literaturuli kritika ...` e blitfos" arqivi`̀
prozaproza
(vuZRvni imeds)
adriani dilidan, albaT, daax-
loebiT 4 saaTidan viweqi im marTlac
rom yinuliviT civ, Tovlis sqel
“leibze”. ramdenime saaTi gavidoda,
rac ganuwyvetliv, TiTqmis isteriu-
lad vfiqrobdi, gonebaSi vimeorebdi:
“am saxifaTo, daTovlil gzaze ar
unda wamovsuliyavi Tanac, marto
am saxifaTo, daTovlil gzaze ar
unda wamovsuliyavi Tanac, marto”
ukve dilis 7-8 saaTi iqneboda an ase
meCveneboda, radgan roca cudad xar,
dro usaSvelod iweleba. ar megona,
Tu aseT siciveSi, yinvaSi TiTqmis
umoZrao adamians amden xans SeeZlo
ecocxla (Tuki marTla isev medga
suli) iqneb, meCveneboda, rom jer
kidev cocxali viyavi damtvreul,
daxleCil fexebSi yinvisgan Tanda-
Tan mgrZnobeloba miqveiTdeboda,
miqreboda da im droisT-
vis maT veRar vgrZnobdi.
gayinuli fexebi aRar mt-
kioda, magram mcire gan-
Zrevisasac ki welis areSi saSinel,
sunTqvis Semkvrel tkivils kvlav
vgrZnobdi da male ganZreva, gaxoxva,
miTumetes, wamojdoma aRarc micdia.
yvirilic Sevwyvite -- guli dameRala.
Tanac, gadametcivebam sametyvelo
aparatic TiTqmis mTlianad gamo-
miyvana mwyobridan. savaraudod 7-8
saaTisTvis mTeli wina dRis manZilze
Sewyvetili Tova ganaxlda da ukve
TovliTac vifarebodi. albaT, Cemi
dalewili manqanac sadRac iqve egdo
ayiravebuli, Tumca mas ver vxedavdi:
manqanaSi radio CarTuli mqonda da
Soridan mesmoda, rom is isev muSao-
bda, “memsaxureboda”, raTa ar momew-
yina im momakvdinebel simartoveSi
umweo CviliviT mwols. imis miuxeda-
vad, rom (rogorc aRmoCnda -- gamZle)
radiomimRebi avtoavariis Semdegac
zrunavda Cemze, radioeTerSi gasuli
musikisa da gadacemebis
mosmenis Tavi nam-
dvilad ar mqonda
Cemi manqanasaviT
( i q i d a n g a d m o -
vardnils) damt-
vreuls musikasa
da radiowamyvanTa
xmasac Cemi yurebi
uSvebda Cems tvi-
namde (romelic,
megona, aseve mey-
i n e b o d a , y i n u -
liT ifareboda),
magram is TiTqos
isxletda am “moux-
erxebel” xmebs
radioSi, albaT,
ambobdnen imasac,
Tu romeli saaTi
iyo, magram ar vus-
mendi an ar mesmo-
da swored maSin,
r o d e s a c s a s o -
w a r k v e T i l e b a m
bolomde Semipyro
Tbili TaTebi Tbili TaTebi
luka xarlamenko luka xarlamenkogagrZeleba ocdameeqvse gverdze
gagrZeleba ocdameeqvse gverdze
26
Sevardisferebuli Tovli TeTrma,
axalma Tovlma aseve srulad dafara, --
Cems win, daTovlil bilikze (romelic
patara sangars ufro waagavda orive
mxridan kedlebiviT aRmarTuli Tov-
lis gamo) raRac “moyavisfro moZrao-
ba” SevniSne viRac Tu raRac morboda
da Tavis yavisfer tans nawil-nawil
aCenda siTeTris fonze, gegonebodaT,
sufTa, TeTr qaRaldze viRac swrafad
xatavso uCinarma “mxatvarma” xatva
TaviT daiwyo da Semoqmedis qmnileba
maleve gavarCie, amovicani: es iyo
yurebCamoSvebuli, yavisferbalniani
ZaRli is Cemken morboda enagadmogde-
buli da TiTqos miRimoda kidec...
arasdros ginaxavT momRimari ZaRli,
ho?.. me ki minaxavs Tanac, Tbilad,
keTilad gaRimebuli TiTqos is ZaRli
meubneboda: “nu nerviulob, nu geSinia,
SenTan movrbivaro” uecrad guli aux-
sneli sixaruliT amevso da amiCqarda.
aseTi sufTa, mozrdilTaTvis damaxa-
siaTebel skepticizmTan Seureveli
sixaruli Cemi bavSvobis Semdeg ar gan-
micdia albaT, ityviT, -- ra gixaroda,
mxolod upatrono ZaRli xom ver
gadagarCendao, -- magram maSin magaze
arc mifiqria momakvdavsa da Semdeg
aforiaqebuls. Cemi gamxarebeli da
“mxsneli” ukve mTlianad “daxatu-
liyo” TeTrze. is momvarda da saxis
lokva damiwyo. misi cxeli sunTqva eama
Cems daTrTvilul kans mec gavuRime
mas da moxda saswauli: ZaRls oTxive
fexi gaumsxvilda, Semdeg ki daugr-
Zelda, tanic gaudidda da is maRali,
sakmaod tanxsvili adamianiviT dadga
ukana TaTebze wina TaTebiT (xelebiT)
man Tovlis sqeli fena gadamferTxa,
rogorc “Tovlis sabani” gadamxada da
marcxena TaTze fexebgadakidebuli
amiyvana, Tbil, fafuk mkerdze mimikro
aRar mcioda piriqiT: gavTbi ise, ro-
gorc Cems Rrma bavSvobaSi vTbebodi
xolme, roca Cemi mSoblebi zamTris
civ dReebSi mfuTniden Cems uTbiles,
irmebian da eskimosebian pledSi ma-
Sin ukve gavigone, rom radioeTeriT
Cems erT-erT sayvarel simReras gad-
moscemdnen zRaprul ZaRls sadRac
mivyavdi damSvidebuli Tbil TaTebSi
modunebulsa da CamTbars Rrmad
CameZina
Tbili TaTebi Tbili TaTebiprozaproza
"warved wyalis pirs"
nik. baraTaSvili
raini didi mdinarea, de, rainze gemebi dadian.
Tuki vifiqreb, rom nafoti var, aryisxisa, gind cacxvis,
lukmad ar veyofi rains.
an unda gemad gadaviqce, Tavi CavRuno da mgzavrebi vataro,
an ToliasaviT yaSyaSiT gavyve talRebs.
aq miwas Cemi saxeli ar hqvia de,verc qvad viqcevi, verc kedlad.
xom ambobdi, sadac miwas xmas ver gadavawvdenT,
nurc wylisgan velodebiT pasuxs.
magram Tu movaxerxeb da haerSi aviwevi,
Tvals amarideben da xelsac
ubralod amiqneven da mec iqneb avfrinde,
aq xom arc toti maqvs, arc fesvi,
roca sityvebi aRar gabadia, roca fiqricar krTis gulSi,
ram unda Camogagdos, an ram dagamZimos,
Tavisken ra migizidavs, ra dagsjis?
Sors ki versad waxval, erTi napiridan
meore napiramde mxolod sezonebs Tu waSli,
magram nacadia da amboben, dro mova,yvela ase ifrens caSi.
rainze ram unda SemaSinos, de, raini xom didi mdinarea da
ager gemebic miuyvebian rains...
bela Cekuri Svilibela Cekuri Svili
* * * * * *
davasaxeleb, ar aris saWiro.
vfiqrob, es konkretuli saqmea da
aseTi formati mirCevnia TviTmiznur
diskusiebs TanamSromlobisTvis.
Sen ra ginda, internetis gakon-
troleba da am saSualebiT "weris senis"
amoZirkva? meored SegeSala. fiqrob
me ar vici, rom axla meti saSualebaa
profanaciisTvis? sawyali givi, in-
ternets uzis dRedaRam da ar icis,
rom 60-ian wlebSi yovelive es ar iyo?
me ar mjera Tanamedrove mesiebis, arc
imis, visac hgonia, rom imitom moevlina
qveyanas, rom poezia ixsnas uniWoTa
senisgan. Sen erTi ram SegiZlia _ wero
ukeT. mets verafers SeZleb.
giorgi sajaia: aramc da aramc
megobaro. me ar miTqvams, rom Tqven
sadme, rodesme qaoturad saubrob-
diT. aseTi ram arc ki mifiqria. rac
Seexeba `bostans~, rodesac heqses
leqsebze vsaubrobdi, ubralod
vlaparakobdi pirvel pirSi, sinam-
dvileSi ki vgulisxmobdi imas, rom
Zalian bevrisTvis, niSnianiZe-wiklau-
ris sadavo Tema dRemde didi kiTxvis
niSnis qveS dgas da ar iqneba urigo,
Tu am sakiTxs sabolood fardas ver
avxdiT, is mainc gavakeToT, rom visac
amis survili eqneba, ganvumartoT, ra
aris verlibri. me piradad, arc misi
poeziis (calkeuli SemTxvevebis gar-
da) da miT ufro arc verlibris sawi-
naaRmdego araferi maqvs. araerTxel
aRminiSnavs TanaforumelebTan pirad
saubrebSi, heqses niWiereba.
givi alxaziSvili: ra aris ver-
libri? es aris poeturi teqsti,
romelic Tavisufalia konvenciuri
valdebulebebisagan da ara niWisgan.
konvenciuri valdebulebebi: riT-
ma, strofi, ritmi da a.S. dasavluri
verlibri umetes wilad inarCunebs
ritms mkveTri maxvilis meSveobiT
da ase xdeba teqstis musikaluri
organizeba. radgan qarTulSi mkve-
Tri maxvili ar gagvaCnia, verlibrSi
saWiroa raimeTi misi kompensireba
da es raime aris ritmi, romelic
marcvlebis TiTebze daTvliT ki ara,
musikaluri smeniT xerxdeba. amas
CvenSi verlibristebi ar akeTeben, an
ver akeTeben da xelT gvrCeba teqsti,
romelic simbiozia da arc erT Janrs
ar ganekuTvneba. axla ritmze zogi-
erTi Cveni saiteli zrunavs.
giorgi sajaia: agaSenaT RmerTma!
aba me Tofi ki ar misvria. ubralod
vTqvi, rom kargi iqneba, Tu am yve-
lafrisTvis calke Temas gavxsniT,
iolad xelmisawvdomobisTvis. am
ideiT administracias mivmarTe da
ratom gaxda is aseTi davis sagani,
ver vxvdebi.
heqse: ver gavige, verlibrTan
dakavSirebiT Cemi saxelis xseneba
ras niSnavda. me mWirdeba verlibris
mniSvnelobis ganmarteba, Tu Cemi
saxeli ubralod ise, magaliTisTvis
aris moxseniebuli. nebismier SemTx-
vevaSi, `gavatare~. mxolod imas vi-
tyvi, rom kiTxvis niSani, romelzec
Sen saubrob, didi xania moxsnilia.
axla aRaravin daobs imaze, verlibri
sjobs Tu konvenciuri leqsTwyoba.
sircxvilic kia sakiTxis ase dayeneba.
aseTi Tvisobrivi Sedareba Tanamed-
rove litmcodneobaSi arc arsebobs,
ufro sworad, ganvlili etapia. da
kidev erTi, Temis gaxsnasTan dakav-
SirebiT sadao arc araferia. davis
sagani am SemTxvevaSi zogadi damok-
idebulebaa da ar mimaCnia, rom amaze
saubari gasakviria, an uazro. mainc
mtkiced vrCebi Cems mosazrebaze,
rom mas, visac marTla da ara moCven-
ebiTad, raime dadebiTis gakeTeba
surs Tanamedrove literaturuli
procesebisTvis, damatebiTi Teme-
bisa da statusebis gareSec aqvs amis
yvelanairi saSualeba, miT ufro,
virtualur sivrceSi. xolo Tu ̀ konk-
retulad administracias~ mimarTe
(Tumca, kargad ar mesmis forumis
sajaro sivrceSi es ras niSnavs, roca
piradi mimoweris uamravi saSualeba
arsebobs?), maSin isic dagematebina,
ubralo mokvdavma `iuzerebma~ az-
ris gamoTqmisgan Tavi Seikavono da
xmasac ar amoviRebdi.
batono givi, didi madloba im Se-
fasebebisTvis, rac Tqvens komentar-
ebSi Cems mimarT gamoTqviT.
givi alxaziSvili: samadlobeli
araferia. me vTqvi is, rasac vfiqrob.
ar arsebobs cudi da kargi saleq-
so forma, arsebobs cudi da kargi
poeti. iZulebuli var isev gavimeoro
es ZvelisZveli gamonaTqvami.
giorgi sajaia: heqse, marTlac
zedmeti mogdis, roca ambob: `visac
marTla da ara moCvenebiTad raime
dadebiTis gakeTeba surs Tanamed-
rove literaturuli procesebi-
sTvis, damatebiTi Temebisa da sta-
tusebis gareSec aqvs amis yvelanairi
saSualeba, miT ufro virtualur
sivrceSi.~ vis ra surs da ras da ro-
gor akeTebs, amaze axla laparaki ar
mimaCnia mizanSewonilad. me Sengan ar
meswavleba, literaturisTvis ra da
rogor unda gavakeTo!
rac Seexeba kiTxvis niSans, ba-
tonma givim Zalian kargad gasca am
kiTxvas pasuxi, termin verlibris
ganmartebiT. ubedureba ki is aris,
rom "amas CvenSi verlibristebi ar
akeTeben, an ver akeTeben da xelT
gvrCeba teqsti, romelic simbiozia
da arc erT Janrs ar ganekuTvneba."
es, rogorc wesi, ZiriTadad swored
im avtorebs exebaT, vinc am "kiTxvis
niSans" abuCad igdebs.
heqse: giorgi, Sengan gansxvavebiT,
komentarebSi mentorul da Wkuis dam-
rigeblur tons ar vatareb. RmerTma
damifaros, Cemgan rame geswavlebodes.
es azradac ar momsvlia. mgoni arc Tu
ise Zneli gasagebia, ra vigulisxme.
xolo rac Seexeba "kiTxvis niSnis
abuCad agdebas", amaze SemdgomSi
konkretul teqstebze dayrdnobiT
visaubroT. cxadia, Tu Sen saWirod
CaTvli, Torem ase carieli sityvebis
raxa-ruxi gamogvdis. kidev erTxel
gamovxatav poet giorgi sajaias
mimarT Cems pativiscemas.
giorgi sajaia: rogorc mamakaci,
Cems Tavs uflebas ver mivcem, `bolo
sityvis~ upiratesoba CamogarTva.
aRarafers gpasuxob, garda imisa, rom
megobrulad mogiwodeb simSvidisken.
heqse: mSvidi gaRimeba ninosagan,
niSani imisa, rom kamaTi kamaTad da
adamianoba pirvel rigSi.
ixsnis Tu ara literaturuli kritika ...ixsnis Tu ara literaturuli kritika ...` e blitfos" arqivi`̀
ocdameoTxe verdidan
ocdamexuTer gverdidan
27
* * ** * *acekvebs wvimas qaris Soltebi,
daifrens Rrublebs ubirs da undils,
mamis Tbil taxtze gaviSotebi,
ca imoss mTvaris sxivnaqsov mundirs.
dRec CemTan erTad Ronemixdili...
Sors Camomqrali cis liclicia,
mereva Tvlema _ mcire sikvdilis
iwyeba uxmo repeticia.
aryofna ... suli damdgara zRvarTan,
xeebs foTlebi scviva uZalo,
arc ise Zneli yofila wasvla,
mtredebis frTebis qoxSi, ufalo...
poeziapoezia
daviT SemoqmedelidaviT Semoqmedeli
Cven, visac aRar SegvrCa cremli,
Tvalebidan viferTxavT nacars
gadamwvari Cveni saxlebis...
Cven, visac aRar SegvrCa sisxli,
Cvens sisxlian dolbandebs vrecxavT,
rom qaTqaTa da steriluri istoria
vargunoT Svilebs...
Cven, visac aRar SegvrCa Zvlebi,
winaprebis saflavebi dagvaqvs zurgebiT -
rom warsuli vargunoT Svilebs...
Cven, visac aRar SegvrCa sityva -
Cvens siCumes vifarebT fardad,
rom saTqmeli vargunoT Svilebs...
Cven
ucremloebs,
usisxloebs,
usamSobloebs,
Cven,
visac aRar SegvrCa mTeli nawili sulis...
* * ** * *
Tamar feiqriSviliTamar feiqriSvili
Tamaz metreveliTamaz metreveli
Tu ginaxavs Tu ginaxavs
ra lamazi iyav mainc,
gixdeboda gedis yeli,
yvavilebis sunTqvasaviT,
natifi da mimzidveli...
Tu ginaxavs tbaze valsi,
gedebi rom asruleben,
aris raRac jados msgavsi,
erTurTs frTxilad frTebs rom xveven...
yels yelze rom gadawnaven,
da trialebs TeTri tani,
lerwmis CrdilSi wveba mTvare,
am cekvebis naxviT mTvrali...
vardobis Tve roca mova,
tbis napiras modi marto,
yeli yelze, rom Cvenc orma
gedebiviT gadavxlarToT...
tbaze valsitbaze valsi
Tornike gurjinTaxiTornike gurjinTaxi
Coxataureli var. aravis aRar unda aq
cxovreba, yvela gaqcevazea, ra Tqma unda Cems
Taobas vgulisxmob. riT gamovirCevi sxvebisgan?
namdvilad bevri ramiT. magaliTad, saxeze uS-
velebeli tylipi maqvs, gubazoulSi sam wuTs
vZleb wylis qveS da fexi maqvs ormocdaSvidi.
dedaCemi meubneba: Seni bralia, aba, ra gegona,
fexSiSvela rom dadiodi skolaSio. CoxataurSi,
ratomRac, yvela darwmunebulia, rom ufex-
sacmlod xetials aucileblad fexis gazrda
mohyveba. ucnauri xalxi cxovrobs aq. saRamoo-
biT cicinaTelebs davsdevdi, rom cisanasTvis
meCuqna. gelam rom miutana Tavis Seyvarebuls,
im dResve qorwilis TariRi daTqves. megona, mec
gamimarTlebda, magram am oxer cicinaTelebs
vera da ver davewie. simarTle giTxraT, cisanac
ar iklavda Cemi gulisTvis Tavs. nodar dumbaZis
saxelobis skola davamTavre da cnobili rep-
eris saxeli movixveWe. ho... 2C-i rom movismine,
Cqar-Cqara laparaki or TveSi davamuRame, Tan,
gurulebi xom isedac ar varT nelebi. musi-
kalur instrumentebs piriT vaxmovanebdi da
Cqara laparaks garepvac Sevapare. magnitofone-
bi guriaSi viRas ukvirs?! arc aravis, magram me
Cemi wamRerebuli ufro mevaseba. gamosaSveb
saRamoze magrad Sevubere. unda genaxaT, ra taSi
da griali davimsaxure. cisanamac makoca, oRond
loyaze. gurulebs tuCebSi kocna jer-jerobiT
ar moswonT, gansakuTrebiT xalxis Tandaswre-
biT. nodar dumbaZis saxelobis gubazoulis
Tavze gadaWimul xidze gadavediT da nodar
dumbaZis quCiT nodar dumbaZis saxl-muzeumSi
avediT. mosaxvevSi ki didi bilbordi Segvxvda
warweriT:
`sjobs sicocxlesa naZraxsa,
sikvdili saxelovani!~
n. dumbaZe
movdivarT, magram vin gviSvebsmovdivarT, magram vin gviSvebs
saxl-muzeumis ezoSi cisanas mkvaxe va-
Slebi davukrife. rom CakbiCa, simJavisgan
daiWyana. Turme, mkvaxe vaSls ver itanda, aba,
raRas CakbiCa?! siyvaruli garepviT avuxseni
da amaze ufro daiWyana. ezoSi did qvaze
CamovsxediT. saocari siTbo igrZnoboda,
TiTqos olRa bebia da zurikela axlac aq
cxovrobdnen. Cumad visxediT.
_ mogewona?
_ ra?
_ rom gavrepe.
_ ise ra... veRar moviTmine, orive xeliT
yurebSi veci, rom ZaliT mekocna. ras vi-
fiqrebdi, janiTac Tu majobebda. cotac da,
mogverdsac Camitarebda. Zlivs davawynare,
gexumre, ra dagemarTa-meTqi. momkaliT da,
Tvalebze etyoboda, rom vuyvardi. TbilisSi
wamovedi gepeiSi Casabareblad da cisana
CoxataurSi davtove. 2C-isa da S-is smenas
kvlav ganvagrZobdi. dedamiwis zurgze ar
moiZebneba kaci, romelic Cemze swrafad Se-
Zlebs garepvas. TbilisSi pirvelad Camovedi
da rusTavelis prospeqtze xetiali aviTvise.
vcdilobdi, ar SememCnia, magram sul guriaze
da cisanaze vfiqrobdi. jondo biZia rom ar
yofiliyo, gepeize verc viocnebebdi. de-
daCemma miTxra, Torem ras warmovidgendi,
xidisTavis patara maRaziis botebiani gamy-
idvel-dirqtori jondo Tbilisis Rvawl-
mosili profesori Tu aRmoCndeboda. unda
genaxaT, gepeis derefnebSi ra gajgimuli
daiareboda. ara da, CoxataurSi mokakvuls
vxedavdi. asea Tu ise, jondom gadamwyveti
roli iTamaSa Cems gastudentebaSi. megona,
swavlas Sevuberavdi, magram piriqiT moxda,
sul Cems gagdeba-patiebaze iyo laparaki.
samagierod reperebs mivageni, naRd gorel
gagrZeleba ocdamerve gverdze
28
reperebs. gaognebulebi darCnen Cemi
sisxartiT. jeostaris konkursi iwye-
boda da qasTingze rom ar gavsuliya-
vi, ar SemeZlo. rigSi dgomam didxans
momiwia da rogorc iqna gamomiZaxes.
bneli derefani gaviare da scenaze
aRmovCndi. maSinve warmovidgine:
filarmonia, yvavilebi, guruli rep-
eri, gastrolebi, klipebi, CemiT amayi
Coxataurlebi. magidasTan Jiuri
ijda, samni iyvnen. erTi kaci da ori
qali. kaci naRdi guruli iyo, qera,
moriJao Tmebi hqonda.
_ aba!
_ deviwyo?
_ aba, daiwye. _ miTxra SuaSi mj-
domma SavTmianma qalma. marjvena mte-
vani movxare da xeli 2C-iseburad win
gavfSike. wamieri pauza... da Seviyvane:
`wamoi CemTan, Zamia,
cxovreba erTi wamia,
cisana, daTo, zauri,
cekvavda Coxatauri,
repi da Cemi naSromi,
ver vxvdebi, Zama, ras Sobi~...
_ stop! stop! stop! ho! ho! geyo!
geyo! geyo! ¬_ ayvirda SuaSi mjdomi
Jiuri. guruli kacis garda orivem
gamiRima da Rimili SeaSraT saxeze.
avcqmutdi, darwmunebuli viyavi,
sasixarulo pasuxs miviRebdi.
_ wai axla, Zamia, wai... _ aRar
davkvirvebivar romelma qalma
miTxra. kacis xma ar gamigia, etyoba,
gurulobis pontSi gautyda da da-
munjda.
_ eh, RmerTo, ra aris, ra... _
waviwuwune da mivxvdi, rom RmerTi
pirvelad vaxsene. aTeisti viyavi. ara-
frisac ar mwamda. ratomRac, RmerTi
Zalian Sors iyo Cemgan, imdenad Sors,
rom masze fiqric ki uazrobad mimaC-
nda. dedaCemi mwyevlida xolme, Sen
moukvdi dedaSens, Se urwmunoo.
fexiT seirnoba ise msiamovnebda,
dReSi, minimum, or kilometrs davdi-
odi. RmerTze fiqri mindoda, magram
ar gamomdioda; megona, aucileblad
misi saxe unda warmomedgina, war-
modgeniT ki verafers warmovidgendi.
reperebis jgufi dameSala. viTom
yvelaferi perspeqtiulad Canda, ma-
gram moulodnelad gorelebi gorSi
dabrundnen.
`saqarTveloSi ibadebodnen
da Semdeg mudam wuxdnen amaze~...
bilbordi Semxvda saakaZis moe-
danze, lado asaTianis danarCeni
sityvebi wvimas waeSala... cisana
momenatra da davureke. sanam zari ga-
dioda da mipasuxebda, wamieri garepva
Cavatare. umniSvnelo saubari gvqon-
da, uRmerTo da arafris mTqmeli.
ufro sworad, arafris momtani. en-
ergia momawva, iseTi SegrZneba mqonda,
gulmkerds gamomingrevda. imdeni
viare, vakeSi aRmovCndi. WavWavaZeze
samebis eklesias Cavuare, pirjvari
gadaviwere da Semrcxva, radgan imde-
nad ucxo iyo es yvelaferi CemTvis,
rom xeli Zlivs davimorCile. didxans
viseirne, muxlebis atkivebamde. viRac
hiphopelebs gadaveyare vakis park-
Tan, ase miTxres, solisti gvWird-
ebao. sardafSi Camiyvanes da viRac
xanSi Sesul kacTan mimiyvanes.
_ deviwyo?
_ deiwyo?! wai, biZia, saxlSi, wai!
– aSkarad damcina gurul kiloze.
erTi, amaTi dedac vatire-meTqi, Ca-
viCurCule CemTvis da avtobusis bi-
leTis sayidlad wavedi. rigSi dgomam
ar momiwia, CoxataurSi vinRa dadis,
miTumetes brundeba?!
cisanas saxls mivadeqi. Camexuta.
sul dabrundio, _ mkiTxa.
_ ho... ra vici...
naRdad vuyvardi. misi danaxvisas
RmerTi gamaxsenda da Tavi Cavxare.
_ veraferi moaxerxe qalaqSi?
_ uRmerTo kacma ra unda qnas?!
_ araferi uTqvams. gizoia dan-
anebiT Sescqeroda Cems savala-
lo mdgomareobas. repers rom ar
gaarepineben, warmogidgeniaT, ra
dReSi iqneba? eee! amaze laparakic ar
minda. laparakiTac veRar vlapara-
kob, Cemda uneburad avaCqareb xolme.
_ me getyvi magars, _ miTxra Txis
rZiT movaWre gizoiam.
_ ras? _ ise vkiTxe, didad ar
mainteresebda.
_ medaviTned wai!
_ raa?
_ medaviTned! ai, locvebs rom
kiTxuloben. me davelaparakebi mama
zosimes, macxovris taZarSi rom aris.
_ saad?
_ macxovris taZarSi, SemoqmedSi.
_ da ra?
_ locvisTvis ar mogismenia?
_ ara.
_ garepvas hgavs, egenic Cqar-
Cqara kiTxuloben, guls mainc moi-
oxeb.
_ Senc CemsaviT uRmerTo xar, Za-
mia, _ vuTxari da gameRima. _ kargi
ra, sad me da sad eklesia.
_ midi, midi, mokled, vurekav mama
zosimes.
RmerTs mTeli cxovreba vemale-
bodi da megona, bolomde ase gagr-
Zeldeboda, magram axla Cemi fexiT
mivdiodi mis saxlSi. im Cemi codviT
savse gizoias moutyuebia mamao, Cemze
uTqvams, gamocdili medaviTneao.
mrevli gafacicebiT meloda. loc-
vani daviWire da sxapasxupiT daviwye,
mRvdlebi da morCilebi kmayofilebi
Semomcqerodnen. Sua kiTxvaSi sul
damaviwyda, sad viyavi da ras vkiTxu-
lobdi da... wava2 Ce. Tavidan ver
mixvda mama zosime, magram ramdenime
wamSi qeCoTi gamomaTria. uRmerTo
var-Tqo, xom ver vetyodi, xelebi
gavSale da 2C-isfani var-meTqi. midi,
gaagrZele, magram Seni garepili ar
davinaxoo. ra meqna, locvisas tuCebs
vikvnetdi da Tavs vikavebdi. fsalmu-
nis kiTxvisas, rac SemeZlo, siswrafes
vumatebdi da emociebs vicxrobdi.
erTxelac, kinaRam isev gameqca ena
da rom unda Semeyvana, mama zenonma
miTxra, icode, anaforas gavixdi
da magrad gagasilaqebo. ueWveli
gamxdeli iyo.
ase gagrZelda erTi Tve. ukve sami
dRea eklesiis ezoSi marto vrCebi da
RmerTs velaparakebi, cisanaze vuyve-
bi. reperoba TiTqmis gadamaviwyda da
axla, rac SeiZleba nela, vkiTxulob
fsalmunebs. Tumca, yvela meubneba,
Seni nelic Cqariao. erTi suli maqvs
xolme, marto davrCe RmerTTan da
cisanaze velaparako. netav Tu vuy-
varvar da CemTan Tu mova-meTqi, sul
amas vekiTxebi.
erTi wlis Tavze mipasuxa RmerT-
ma; gubazoulis xidze cisana Camexuta
da miyvarxaro miTxra.
15 seqtemberi
2010
mivdivarT, magram vin gviSvebsmivdivarT, magram vin gviSvebsprozapp
ocdameSvide gverdidan
d a v a g v i a n e ?d a v a g v i a n e ?
iseTi SegrZnebiT vcxovrob,
davgviane mosvla,
an adre gavCndi sulac,
es azri suls mixuTavs,
ver mivageni niSas
saCemod moniSnulsa.
RmerTo ar vici ra vqna,
ar momasvena dardma,
risic visurve Seqmna,
gakeTebuli damxvda.
adgili movniSne erTi,
mironcxebuli, wminda,
taZris ageba msurda,
Turme nu ityviT ukve,
uSenebia utas,
Sorenac Seyvarebia,
marjvenac moukveTiaT,
dideba da da saxeli
uCemod mouxveWia.
simRera waviRiRine,
arvin Semiwyo xmebia,
mravalJamiers bans aZlevs,
kavkasionis mTebia.
xeli gavSale , vindome
rokva -TamaSi davluris,
tyuilad cdilob suxiSvils,
didi xnis win aqvs dadgmuli.
galaqtions dauswria,-
nikorwminda Seuqia,
tano tatanoc muxl-CoqiT
uCemod waukiTxiaT.
Svilis gamozrda vindome,
saarakosi, gmirisa,
cxra Zmis gamzrdelma damaswro,
saomrad isic midisa.
yvela azri nafiqria,
yvela sityva naTqvamia,
dasaweri dawerili,
Sesaqmneli didi xnis win
rudunebiT Seqmnilia.
did erekles yvela omi,
Cems gareSe mougia.
neta Cemma gamCenelma
raRa Wirad gamaCina,
iqneb jobda movsuliyav
sauukuneebis wina.
rusTvels kalams gavuTlidi,
utas lodsac mivawvdidi,
qeTevanis dafleTil mkerds
goja-goja davkocnidi,
anda sulac gavxdebodi,
Rirsi didi misiisa
sxeuls Cveni mesiisas
jvridan frTxilad gardmovxsnidi.
ase yofna miWirs RmerTo,
ver vipove Cemi niSa,
samosnoba aRar minda
ver veRirse maRal niSans.
iqneb me ver vxvdebi mTavars,
Sengan dasamoZRvrad naTqvams,
Cemgan iTxov mxolod erTsa,-
veTayvano maRal RmerTsa.
18.01.2013
stambuli.
poeziapp
qeTevan CikaSuaqeTevan CikaSua
29
TargmaniTT
soneti 061soneti 061kurTxeul iyos marad is dRe, is Tve da weli,
is dro da Jami, is saaTi da wami erTi,
is kurTxeuli miwa-wyali, Cven erTmaneTi
sadac vixileT da Sevican trfiali mwveli.
kurTxeul iyos is pirveli SegrZneba wrfeli,
is gancda trfobis, is tkivili cxadi da mkveTri,
rogorc maxvili alesili, yvelafris mkveTi,
guls rom eZgera da rom SeZra arseba mTeli.
kurTxeul iyos Cems leqsebSi mimobneuli
Seni saxeli - erTaderTo Cemo RvTaeba -
da yvela cremli am leqsebze gadmofrqveuli...
kurTxeul iyos dRe, romelmac mospo vaeba,
aw didebisken saval gzaze vdgavar euli
da fiqris bade Tan mdevs, raic SenTvis gaeba.
aleqsandre elerdaSvilialeqsandre elerdaSvili
giorgi bundovanigiorgi bundovani
hoi...hoi...miyvars imdenad, ramdenadac miyvardes mZalmiZs...
mtkiva imdenad, ramdenadac unda mtkiodes...
RmerTo, wmindao, Semewie da metad damic,
raTa rwmenaSi vera ganvZRe, mudam mSiodes!
garna es jvari msubuqia, an garna mZime?
me Cemsas vzidav, rasac margeb, anu marguneb...
fiqrebis urcxvis Waobia, gonebis mRvime,
magram veragno, amod iRwviT, veRar macdunebT!
tortman–tortmaniT, forTxva–rokviT avivli aRmarTs...
sad TvalTa SenTa kosmiuri simxurvalea;
xel momiSvire, Semexide mruSsa da warmarTs,
ufalo Cemo, mowyaleba Seni mZlavria!
am nagogmaneb margalitTa mironi–sveti,
am cis almasTa, am locvaTa cremlad kurTxeva...
iesu tkbilo, arRa minda arara meti,
mxolod Seminde, mapatie Cemi sulTnTxeva..!
ros warviwyminde, warvixoce sulisa bWeni,
gavaqvesknele dasabamiT, rac giboZia...
da ese Cemni, ubadrukni, Taxsiri dReni,
rogorc buzebi, umizezod damixocia!..
Cemo moZRvaro, RmerTo, mwyemso, samebav erTo!
amdeni xani sad geZebdi TvalebdaTxrili?..
brmas aRmidgine mkvdari Cini, anTe saxmili,
rom suliwmindiT daosili qaosi vkveTo!...
poeziapp
franCesko petrarkafranCesko petrarka
usaxelo adgiliusaxelo adgiliSen myavdi gverdiT, dros peSviT vfSvnidi,
fiqrebs vamtvrevdi Zvelsa da axlebs
da soflis gogo, casaviT mSvidi,
aseirnebda ubralod ZaRlebs.
sadac qvis sityva sxva xmebze maRlobs,
Sors movitoveT xmac gzatkecilis,
xe idga erTi mindorTan axlos,
soflis bediviT Tmagawewili.
me da Sen vgrZnobdiT dumilis meloss,
ca iyo mxolod kargis mzraxveli
da adgils, CvenTvis mTlad usaxelos
erqva yvelaze didi saxeli.gia murRuliagia murRulia
persona
pirvel koncertSi aRebuli pirvel koncertSi aRebuli
Sokoladebi da siyvaruli veronaSiSokoladebi da siyvaruli veronaSi
„personaSi“ dRes
msoflioSi cnobili
qarTveli saopero
momRerali Tamar ive-
ria. niWieri xelo-
vani, bednieri qali da
ubralod, kargi ada-
miani. Tamar iveri, –
javaxiSvili msofli-
os saxelganTqmuli
saopero Teatrebis
scenaze xSirad gamo-
dis, magram rogoria
misi scenis miRmuri
cxovreba, amas axlave
SeityobT
-qalbatono Ta-
mar, Tqveni Tanday-
olili niWis gamo
Tavidanve warmate-
buli cxovrebis imedi
Tu gqondaT?
-saerTod, cxov-
rebaSi arasdros 100
procentiT darw-
muneba ar mCvevia. arc
garantiebi arsebobs
imisa, rom kariera da
SemoqmedebiTi gza
warmatebiT Caivlis.
SemoqmedebiT gar-
antiebze ra mogax-
senoT da,- adamiani
saxlidan rom gadis,
ukan cocxlad dab-
runebis garantiac
ara aqvs. Cems SemTx-
vevaSi, prognozebi
ufro bundovani iyo.
ra Tqma unda, erTad-
erTi, raSic darw-
munebuli viyavi, is
gagrZeleba ocdameaTe gverdze
Teona gogniaSviliTeona gogniaSvili
30
rogor unda xdebodes, rom
gavdiodeT erT dRes da aRar
movdiodeT.
Tvals varidebdeT Cavlil
siyvaruls -
rogorc naCvev sisustes,
naCvev xilvebSi.
rogor unda xdebodes,rom
ar ganaRvlebdes gazafxulis
arc erTi kvirti -
giTvalTvalebdes talaxiani
Tebervali -
noembris moyirWebuli ZaZebiT.
rogor unda xdebodes,rom
gavdiode da gareT veZebde Cems
guls,
gavdiode da gareT veZebde
Tvalebs,
gavdiode da gareT geZebde.
rogor unda xdebodes,rom
mematebode da meklde,
myavde da ar iyo,
viyoT da ar viyoT,
da iyos - iyo da ara
iyo ra - yofnasa da aryofnas
Soris
Cveni landebi,
gazafxulis utifari Worflebi
caze da
iyvire! iyvire! iyvire!
mainc veravin verafers gaigebs -
erTi mercxalic ar mosula -
frustrirebuli gazafxulia,
da Cems simReras giyvebi:
rogor unda xdebodes,rom
guli mwydebodes,reCxi miyos,
guli mtkiodes,
yelSi mwvdebodes mofarTxale
sicocxlis gvami.
maqanavebdes gazafxulis nedli
sio da
m T l i a n i m i w a , S e C v e u l i ,
miRirdes ramed,
xels miSvebde da ar mtkiodes da
vidge mainc aq,
xels gWidebde da meyrdnobode
da mTebi iZvrodnen,
manadgurebdes Ramis xilva, rom
bavSvi waiqca,
dRisiT - axdena,- xels giSvebde
da sadRac mivrbode,
moxda maisi. vwer arsaidan - gay-
idul leqsebs,
moxda maisi - vardis SabaTi -
TiTqos me vmReri.
TiTqos Sen isev dgaxar da Cqar-
ob. giyureb , mesmis.
vdgavar da vtiri. vdgavar da
vglovob - gayidul leqsebs.
rogor unda xdebodes,rom
dardi mWamdes- dabadebis,
sisxli mkbendes- Sxamiani,
da samSoblo - gadamdebi,
dardiT mWamdes ca da mdelo,
da miyvarde - maxrCobela,
Cemo mkvlelo- saqarTvelo!
rogor unda xdebodes ,rom
bavSvebi jgufebs ukvdebodeT,
bavSvebi xrovebs ukvdebodeT,
magram
bavSvi samSoblos ar ukvde-
bodes!
rogor unda xdebodes,rom
davdiode da veZebde saSvels,
davdiode da ar iyos arsad,
davdiode da aRar mtkiodes
daRlili rasa.
gavdiodeT da saxlebs gmanavd-
nen,
vbrundebodeT da fanjrebs
qolavdnen,
muxlze vidgeT da aRar gvis-
mendnen,
daveZebdeT da Cumad malavdnen -
malaven rasac...
rogor unda xdebodes,rom
iyos gazafxuli,
Sen Cems gverdiT idge da
me am leqss vwerde...
iyo, rom lamazi da xarisxiani xma mqonda.
Tumca, isic vicodi, rom gqondes aseTi
xma imas niSnavs, rom saxlSi “STIW & SS“
Zvirfasi roiali gedgas. aseT “roialze”
rom „damekra“, amisaTvis bevri viSrome.
Tundac is rad Rirs, rom or urTules
– verdisa da mocartis konkursebze
gavimarjve. Cems monacemebs yovelTvis
obieqturad vafasebdi da yovelTvis vi-
codi, rac msurda. Tumca, gulaxdilad
getyviT, dRemde moulodnelobebiT
vcxovrob.
- rogorc vici, bavSvoba gagraSi
gaatareT, im Soreuli wlebidan ras
gaixsenebdiT?
- ver vityvi, rom uzrunveli bavSvoba
mqonda, magram Zalian kargad maxsendeba.
Cveni ojaxi yovelTvis xelfasze cxov-
robda. maxsovs, marwyvi da „daTunia“
Sokoladi sakmaod Zviri Rirda da aseTi
tkbileuliT piris Catkbaruneba CemTvis
iSviaTi ambavi iyo. bavSvobas, ZiriTadad,
Cems ojaxTan erTad gagraSi vatarebdi
da amitom iyo, afxazeTis dakargvas
saocrad ganvicdi. dauokebeli survili
maqvs, iq Cavide. oRond, namdvilad ar
minda, rom gagraSi “sacodavad mokun-
tuli”, an qurdulad Cavide da sakuTari
Crdilisac meSinodes. minda, Cems qalaq-
Si amayad davbrunde, rogorc qarTvels
Seefereba da iq darCenili megobrebi
movinaxulo. bavSvoba aseve kikeTSi,
Cems biZaSvilebTanac gavatare. maxsovs,
kikeTSi da TbilisSi, bebiasTan, itali-
ur ezoSi bavSvebTan erTad koncertebs
vmarTavdiT. viTom scenis fardad didi
gadasafarebeli gvqonda da mas ezo-ezo
davatarebdiT. daaxloebiT ise,
rogorc es „imeruli eskizebia“.
am koncertebze xan marTla
vmRerodiT, xan ki italiuri es-
tradis momRerlebis firfitebs
vukravdiT da Cven marto pirs
vaRebdiT zogjer firfita
gafuWebuli iyo da erTsa da
imaves imeorebda. amisaTvis “xmis
operatorad“ mezoblis qurTis
biWi gvyavda, romelsac fir-
sakravis nemsis mowesrigeba
evaleboda. Cveni koncertis
„honorari“ mezoblebis mot-
anili vaSlebi, mandarinebi da
Sokoladebi iyo. aseTi gaxldaT
Cemi pirveli “biznesi” da moxe-
tiale “musikosTa” jgufi.
- qalbatono Tamar, msmenia,
rom mamis gardacvalebas Zalian
ganicdiT. is Tqveni saukeTeso
megobari iyo
- marTali xarT mama Cemi
bavSvobis saukeTeso mogonebaa,
aris da albaT iqneba. is, ramac
daRi daasva Cems cxovrebas,-
mamis gardacvaleba iyo. misi
siyvaruli da masTan gatarebuli
wlebi sicocxlis bolomde Tan
gamyveba. mama operis momRerali
da Cemi pirveli pedagogi iyo,
ganuyrelad erTad viyaviT,
uerTmaneTod cxovreba ar Sevge-
Zlo. samwuxarod, veragma wuTi-
sofelma igi 19 wlis asakSi gamomacala.
dResac ver vwer masze cremlebisa da
aRelvebis gareSe.
-fiqrobT, rom fatalisti xarT Tu
sakuTar beds Tavad ganagebT?
-karga xani ar mjeroda da mimaCnda,
rom adamiani Tavad aris sakuTari bed-
iRblis mWedeli. sadRac asecaa, magram
Cems cxovrebaSi iseTi momentebic iyo,
rodesac sabediswero nabiji gadamid-
gams da ama Tu im qalaqSi moulodnelad
aRmovCenilvar. Tavad Cemi meuRlis
gacnobac bedisweris ambavi iyo. Tum-
ca, bediswera mxolod karg moulod-
nelobas ar niSnavs, bedma SeiZleba,
Zalian cudi “siurprizic” mogimzados.
ase rom, cxovrebaSi ar miyvars aranairi
sabediswero momentebi, kargi an cudi
“siurprizebi”. wynarad cxovrebas
araferi sjobs. dacdili maqvs, raRac
Zalian kargi siurprizis Semdeg im
siurprizs “xurdaSi” raRac sawyeni unda
moyves. ase rom, o Thanks
- banaluri SekiTxva unda dagisvaT:
romel rolSi grZnobT Tavs kargad?
- yvela Cemi roli Zalian miyvars
da yovelma maTganma Cemze kvali da-
tova. Cemi samsaxiobo SesaZleblobe-
bi yvela rolma sxvadasxva kuTxiT
damanaxa. mainc gamovyofdi puCinis
“suor anjelikas,” “bohemas“,”Cileas,“
“ a d r i a n a l e k u v r e r s , ” v e r d i s
“otelos”(dezdemona), „don karloss“
(elisabedi), Caikovskis “evgeni onegins”
(tatiana) saerTod, Cems saSemsruleblo
teqnikaze muSaobas dResac vagrZeleb,
radgan operis momRerlisTvis es Zalian
nuca dekanoziSvili nuca dekanoziSvili
yvelaferzeyvelaferze
poeziapp
ocdamecxre gverdidian
pirvel koncertSi aRebuli... pirvel koncertSi aRebuli...
Teona gogniaSviliTeona gogniaSvili
gagrZeleba ocdameTerTmete gverdze
31
mniSvnelovania. iseve rogorc manqa-
nas sWirdeba yovelwliuri teqnikuri
daTvaliereba am daZabul profe-
siaSi, aseve Cvenc “manqanebad” varT
qceulni. Cveni yelic iRleba, cvdeba
da, rogorc Cveni kacebi ityvian, „te-
qdaTvalierebas“ saWiroebs
- qalbatono Tamar, gaixseneT
adamianebi, romelTa wyalobiTac mom-
Reral Tamar ivers msoflio icnobs?
- es Cemi pedagogebis damsaxure-
baa pirvel pedagogad da did mrCev-
lad dRemde mama rCeba.man aRmzarda
momRerlad, scenaze dgoma da Tavis
marTvac mamam maswavla. saqarT-
veloSi goCa beJuaSvilis vokalur
klasSi vswavlobdi,- albaT Znelad
Tu moiZebneba dRevandel TbilisSi
operasa da vokalze ufro Seyvare-
buli kaci. kamerul musikas aseve
Zalian erudirebuli qalbatoni iveta
gersamia maswavlida. mere evropaSi
mecadineoba cnobil primadona il-
eana kotrubasTan ganvagrZe, romelic
Tavis droze, mocartis konkursis
JiuriSi iyo da CemiT aRfrTovanda.
masTan dRemde vmegobrob.
- rogoria Tqveni cxovreba scenis
miRma da bednieri qalis rols Tu
irgebT?
- piradi cxovreba operis momR-
erlis erT-erTi Tanamdevi faqto-
ria. samwuxarod, Cveni cxovrebis
daZabuli da momTabare cxovrebis
gamo pirad cxovrebaSi bednier mom-
Reral qalebs sul ufro iSviaTad
vxedav. mamakacebisTvis ufro ad-
vilia, radgan qali bavSvebs zrdis da
saxlSi ojaxis mosavlelad darCena
SeuZlia. ai, momReral qalebs ki am
mxriv Zalian uWirT, radgan aseTi
xelSemwyobi mamakacis povna praqti-
kulad SeuZlebelia. am mxriv me bedis-
weram iseT humanur da Cemi profesiis
gamgeb adamianTan Sexvedra marguna,
rogoric Cemi meuRlea ase rom, war-
matebuli momRerali bednieri qalic
aris xolme.
- erTmaneTi Turme siyvarulis
qalaqSi gaicaniT
- rauli romeo da julietas
siyvarulis qalaqSi, veronaSi, pu-
Cinis opera „turandotSi“ lius par-
tiis simReris dros gavicani. miuxe-
davad imisa, rom vcdilobT, xSirad
viyoT erTad, igi gagebiT ekideba im
ambavs, rom 1 an 2 Tve SeiZleba sam-
uSaod misgan Sors yofna momiwios.
sabednierod,dRes ise ganviTarda
komunikacia, rom internetis meSveo-
biT erTmaneTTan mainc yoveldRiur
kontaqtSi varT da kilometrebian
siSores ver vgrZnobT. mec, ra Tqma
unda, absoluturi gagebiT vekidebi
imas, rom meuRlesac misi samsaxure-
brivi saqmeebi aqvs.
- amboben, saocari qorwili gqoni-
aT saqorwilo sufrasTan Zveleburi
patara gemiT micurdiT..
- diax, qorwili marTlac lamazi
gamogvivida, saocari sanaxaoba iyo da
dRemde axsovT. Tuki vinme sayvareli
megobar-axlobeli myavda TbilisSi,
CemTvis am bednier dRes yvela min-
doda Cems gverdiT menaxa. vfiqrob,
Canafiqri Cinebuladac gamomivida.
SemeZlo, sadme evropaSi, iseve ro-
gorc modaSia, jvari sadme zRvis
napirze, romantikulad dagvewera.
mere ki suraTebi socialuri qselebSi
damedo, magram vfiqrob, sadac fexi
aidgi, sadac Seni saaxloblo wrea,- es
dRec iq da maTTan unda gadaixado.
amitom qorwili klasikurad da
qarTulad gadavixadeT. SesaniSnavi
musikosebis, mocekvaveebis, Cemi Zvir-
fasi kolegebis da megobrebis fan-
tastikuri koncertis TanxlebiT. im
dReebSi imdeni viqaqane telefonebze
da megobrebTan stumrad misulma,
rom qorwilze sasimRero xmac ar
mqonda. es ambavi dRemde xinjad maqvs
gulSi
- sinanuli Tu gCveviaT da ras na-
nobT xolme?
- vnanob imas, rom guliT yvelaze
sayvareli adamianebi, mxedvelobaSi
mama da usayvarlesi bebia myavs, ise
wavidnen am qveynidan, rom scenaze
Cemi seriozuli namReri ver ix-
iles. gulze mawevs is, rom ama Tu im
speqtaklSi mama Cems warmatebasa Tu
aplodismentebs ver xedavs. imasac
vnanob,rom dedaCemi ukve asakSia da
zogjer Tveebi gadis ise, rom ver
vnaxulob. me dediserTa var da igi
iseTi metismetad mzrunveli
adamiania, rom sibereSi ase
permanentulad marto yofnas
ar imsaxurebs, samwuxarod, ve-
rafers vcvli. is mamSvidebs,
rom rauli, biZaCemi da Cemi
axloblebi mas marto dar-
Cenis saSualebas ar aZleven.
Tumca, vici, rom misi Tam-
rikos gverdiT yofna yve-
lafers urCevnia. ras vizamT,
dRes, saopero momRerals am
samyaros mkacr da daundobel
“sabazro”pirobebSi isedac
mokle kariera aqvs. amitom
maqsimalurad vcdilobT, rom
movlenebis epicentrSi viyoT.
dRes aRaravin iwuxebs Tavs Soreuli
qveynebidan momRerlis miwvevaze. am
saqmeSi sul “adgilze”, anu evropaSi
unda iyo.
- gaixseneT SemTxveva, risi gaxsen-
ebac gaRimebT
- ra vici, ucnaur da saxaliso am-
bebs ra dalevs?imdenia, rom rogorc
wesi, uceb ar maxsendeba xolme. Tum-
ca, bolos mainc erTi ambavi damamax-
sovrda: erTxel, amerikaSi Cavedi
da aeroportSi qarTveli mZRoli
damaxvedres. Zalian kargi adamiani
da kargi mosaubre iyo, mTeli gza
melaparakeboda,Tan sul imeorebda:
ra bednieri var, rom gagicaniT,- Cems
Svils Zalian uyvarxarTo. mokled,
mTeli gza maqebda da madidebda.
bolos, saxlTan rom mimiyvana, meu-
bneba: aba, qalbatono Tamar, did
warmatebebs gisurvebTo. didi mad-
loba meTqi,- vuTxari. ramdenime
nabiji gadadga, mere Semotrialda
da meubneba: ise, damaviwyda mekiTxa:
ra dargSi moRvaweobTo am naTqvamiT
TiTqos, civi wyali gadamesxa. vekiTx-
ebi: ki magram,mTeli gza melaparake-
biT, rom CemTan SexvedriT bednieri
xarT da gamodis, rom arc micnobT
meTqi?. amaze daibna da ase mipasuxa:
“ra vici, genacvale, Cems 5 wlis gogos
uyvarxarT, TqvenTan rom movdiodi,
ase miTxra: es gogo vici, amas winaT,
„vanos SouSi“ iyo da Zalian bevri
macinao. mec iqidan gicnobTo”. albaT
mimixvdebiT, ra reaqciac meqneboda
- amgvar qaTinaurs albaT miCveu-
li xarT: yovelTvis saukeTeso for-
maSi xarT..
- yovelTvis ver var formaSi.
wonis „up and down“-is problemebi
maqvs. gind TeTri Suri daarqviT, gind
Savi, magram mSurs, rom zog adamians
SeuZlia yvelaferi Wamos da mainc ar
gasuqdes. me ki Wama ki ara, sakmarisia,
sakvebs davynoso, rom ukve “janSi
mimdis”. sul vebrZvi Warb wonas. Cemi
cxovrebis ritms unda vumadlode,
rom ase Tu ise, mkveTrad ar vimateb.
momRerlebs Zalian cudi dRis reJimi
gvaqvs, repeticiebs Soris zogjer
naxevari, an erTi saaTi gvaqvs, da Tu
TeatrSi bufeti ar aris, ise Suad-
Res janmrTeli sakvebiT kvebas ver
vaswrebT, amitom sendviCebze iolad
gadavdivarT, rac Zalian cudia jan-
mrTelobisaTvis. aseve bevrs ver
vWamT speqtaklamde, raTa scenaze
kuWi ar dagvimZimdes. samagierod,
rom ganaxaT, speqtaklis mere, Ramis
11 saaTidan es oTxmoqmedebanamReri
xalxi,- damSeuli mglebis “jgufi”
axlomaxlo restornebs rogor Seve-
seviT xolme.. kidev kargi, bolo dros
Cems sayvarel “jgufs” gamoveyavi da
speqtaklis mere vdietob. SimSili
iogurtiT gadamaqvs, kolegebi me-
buzRunebian: CvenTan erTad wamodi,
magida SekveTiliao, magram me Tavs
vikaveb.samagierod, janmrTelobis
mxriv Sedegi ukeTesia.
- rogori disaxlisia Tamar iveri?
- getyviT, rom kargi diasaxlisi
ar var. saxlidan sul gasuli rom
var, saWmelsac gareT vWam. saerTod
ki msubuqi saWmelebis keTeba vici.
Tuki rame gamikeTebia, Cems meuRles
Zalian moswonebia. vaRiareb, rauli
Cemze kargi mzareulia. mas 10-12-
kaciani sufrac gamoukvebia xolme.
fantastikurad icis steikebis da
xorcproduqtebis keTeba. me ki ufro
gamzadebulis cmucnva mexerxeba mTa-
vari cxovrebaSi aris sikeTe, ojaxi da
siyvaruli. es ori ram adamianis suls
amSvidebs da bedniers xdis.
- fraza romelsac xSirad ime-
orebT romelia?
- ZiriTadad, dRis ganmavlobaSi,
rasac xSirad vimeoreb aris “ba”(ase
veZaxi raulis) da “sisi-cuuc” (Cemi
patara cuga sul Tan damyavs, quCaSi,
xan ras etaneba, xan ras, da es fraza
“sisi es ar SeiZleba” -s niSnavs.es
marto me da sisim viciT..
– axloblebi gaxasiaTeben, ro-
gorc uangarod keTil adamians da
mtrebi Tu gyavT?
rodesac SenTvis Zvirfas ada-
mianebs sikeTes ukeTeb da es Tavad
Senc gsiamovnebs, rodesac garSemomy-
ofebisgan did da uangaro siyvaruls
grZnob,- es Senc gaZlierebs. amis
mere ukve saerTod aRar ganaRvlebs
is faqti, rom saxlis gareT viRac
Seni mteria, ver gitans,Seni Surs,
ar uyvarxar da a.S. ver maCvenebT
Tundac erT, Tavis saqmeSi warmate-
bul da mosiyvarule ojaxSi myof
adamians, vinc vinmes mimarT balRams
afrqvevdes.es saqme ufro gaborote-
buli da xelmocaruli adamianebis
Tvisebaa
-qalbatono Tamar, xelovnebaSi
mTavaria niWi, Sroma
- xelovnebaSi mTavari aris talan-
ti. Semdgom ki maszed agebuli Sroma,
inteleqtis, artistizmis da Semoq-
medebiTi fantaziis ganviTareba. es
isevea, rogorc almass amuSaveben,
raTa misgan brilianti miiRon. Tumca
talantic imas niSnavs, rom almasi
xar da Sengan briliantad gadaqcevis
“perspeqtiva” arsebobs. talantis
gareSe ki, araferi gamova: cirkoni
amuSave ramdenic ginda,- misgan bril-
iants mainc ver miiReb.
pirvel koncertSi aRebuli Sokoladebi da siyvaruli veronaSipirvel koncertSi aRebuli Sokoladebi da siyvaruli veronaSi
ocdameaTe gverdidian
Tamar iveri (javaxiSvili) Tamar iveri (javaxiSvili)
32
Cemi tradiciaCemi tradiciabediswerasaviTaa:
mivdivar,
vbrundebi,
mivdivar
da isev:
vbrundebi...
TiTqos aRaraa sxva gza,
aTiaTasjer gavlili gzis
garda...
da es dadgenili wesi
ukve tradiciad meqca...
da sul mgonia, rom:
Tuki erTxelac ar davbrundi,
Tuki erTxelac
gadavuxvie aTiaTasjer
gaTelil biliks
samagieros gadamixdian
isini –
gzebi,
Tu bilikebi,
samagieros gadamixdian,
ar mimiReben,
vardebs bardebad gadamiqceven,
asfaltebs –
ormod,
qvebad miqceven trasas,
lodebad –
ar mimiReben;
arasodes mapatieben:
gadaviwyebas,
Ralats,
tyuilsac...
amitom isev imave gzebiT,
im bilikebiT,
romelic erTxel
tradiciad gadaviqcie,
mivdivar,
isev vbrundebi ukan,
isev mivdivar
da kvlav vbrundebi...
bedisweraa es axla ukve...
bedisweraa
* * *
dabruneba ukan bilikiT,
aTiaTasjer rom gavTele
karga xania...niniko mSvidobaZeniniko mSvidobaZe
poeziapp
gzaSi wakirxuli wignebi
SeucnobeliSeucnobeli
„meoTxe welia, rac aqtiurad vkiTxu-
lob gzaSi da TiTqmis amdenive xania,
mindoda mqonoda blogi, sadac gzaSi
wakiTxul wignebze davwerdi. yovelTvis
vfiqrobdi, rom wlebis Semdeg saintereso
iqneba aseTi Canawerebis arqivis gadaxedva
da sakuTari azris gaxseneba ama Tu im
wignis Sesaxeb. blogis SeqmnisTvis xels
mxolod sizarmace miSlida – vTvlidi,
rom recenziebi vrclad unda damewera,
es ki Cemi saqme ar aris, dro ar maqvs da
arc msurs. marTlac, ratom unda vwero
ase? arsebobs araerTi qarTuli blogi,
sadac wignebze vrclad saubroben, amitom
me cota gansxvavebuli viqnebi da davwer:
ra wigni wavikiTxe, ra damitova da rogor
Sevafasebdi 5 balian Skalaze. viqnebi la-
konuri. bevrs davwer im SemTxvevaSi, Tu
sityvebi Tavze Camomefanteba, anu Zalian
momindeba bevri laparaki da Tavs
ver Sevikaveb...
imedi maqvs, blogis mkiTxvel-
ebi CaerTvebian yoveli postis
qveS darTul gamokiTxvaSi da,
Tuki wakiTxuli aqvT postSi
naxsenebi wigni, Seafaseben mas;
komentarebSi ki Tavis STabe-
Wdilebasac gamiziareben. Zalian
gamixardeba, Tu Cems mkiTxvelebs
romelime konkretuli wigniT
davaintereseb, an SesaZloa, maT-
gan miviRo rCevebi saintere-
so wignebis Sesaxeb“ – vwerdi
TiTqmis erTi wlis win, rodesac
blogi Sevqmeni.
dResdReobiT ara mxolod
blogi, amave saxelwodebis radi-
ogadacemac arsebobs – erovnuli
biblioTekis internet–radiom momca
saSualeba, mqondes saavtoro gadacema
“gzaSi wakiTxuli wignebi”, risTvisac did
madlobas vuxdi.
* * *
Cex mwerals, milan kunderas, qarTvel
mkiTxvelTan wardgena albaT ar sWird-
eba Tundac im erTi, savizito baraTis
msgavsi romanis gamo, romelsac "yofi-
erebis autaneli simsubuqe" hqvia. 1975
wlidan safrangeTSi emigrirebuli mwer-
lis wignebSi avtoris piradi cxovrebis
tkivili TiTqmis arasdros imaleba. aseTi
tkivilisa da saTqmelis wignia "Seuc-
nobelic", romelic kunderas erT–erT
saukeTeso nawarmoebad iTvleba. romanSi
kundera emigraciisa da politikur Te-
mebs exeba. wigni 2000 wels gamoqveynda,
qarTul enaze ki gamomcemloba "dioge-
nem" dabeWda.
"Seucnobelis" mTavari gmirebi 1968
wels, sabWoTa jaris mier Cexoslova-
kiis eqspansiis gamo samSoblodan gadax-
vewili adamianebi – irena da iozefi
arian. kundera gmirebis daxasiaTebisas,
Cveulebisamebr, mentalur procesebs
mihyveba, maT grZnobebsa da qmedebebs
fsiqologis TvaliT akvirdeba da xsnis.
es aris wigni homerosis odisevsiseul
(romelsac avtori araerTxel axsenebs
wignSi) "did dabrunebaze", anu sico-
cxlis dasasrulTan Serigebaze. surT
ki kunderas gmirebs es Serigeba? iqneb
emigrantuli Tavgadasavlis usasru-
loba urCevniaT?
wigni iwyeba Cexi emigrantis, ire-
nasa da misi frangi megobris, silvis,
dialogiT. mas Semdeg, rac emigrantis
samSoblo ocwliani tiraniisgan gaTa-
visuflda, mimRebi qveyana uxerxulad
iSmuSneba Sefarebulis mosacileblad.
mimRebi qveynis saxea silvi, romelic
irenas win bilbordad iqceva da mas
"didi dabrunebis" aucileblobas auw-
yebs. gacilebiT rbili forma aqvs ire-
nas sayvarlis, gustavis, moTxovnas da-
brunebis Sesaxeb. gustavs miaCnia, rom
sayvarel qals samSobloSi dasabrune-
blad daxmareba sWirdeba da cdilobs,
gzis gamkvalavi TviTon iyos. aravin
svams kiTxvas, ra urCevnia irenas. uary-
ofiT pasuxs aq ar ganixilaven. orive
mxare, mSobliurica da mfarvelic, ar
scnobs emigrantis cxovrebis oc wels.
isini moiTxoven am wlebis waSlasa da
warsulis momavalTan mikerebas "ise,
TiTqos mklavs kveTen da mtevans pir-
dapir idayvze amagreben; ise, TiTqos
wvivs kveTen da terfs pirdapir muxlze
ubamen".
iozefi samSobloSi daqvrivebis
Semdeg, daniidan brundeba. misi gr-
Znobebi Zalian hgavs irenas grZnobebs.
maT emigrantobis erTnairi gza gaiares
– msgavsi sizmrebi, SiSebi Tu imedebi
hqondaT. es ori personaJi erTmaneTs
avsebs, rogorc vaSlis ori nawili.
wignSi ramdenime Zalian STambe-
Wdavi scenaa, maT Soris – irenasa da
iozefis Sexvedrebi axloblebTan.
scenebi damoukideblad viTardeba,
magram bevri saerTo aqvT. irenas Sesax-
vedrad restoranSi Sekrebili megob-
rebi mxolod oci wlis winandel irenas
xedaven, imdroindels, roca sufraze
Cadgmuli franguli Rvino maT Soris
sazRvars ar avlebda. amitomac arafers
ekiTxebian emigraciaSi gatarebul wle-
bze. irenas tanjva iTakeSi dabrunebu-
li odisevsis tanjvas hgavs, romelic
amaod eloda Txovnas: "mogviyevi!.."
irenas msgavsad, ZmasTan misul
iozefsac arafers ekiTxebian ganv-
lili wlebis Sesaxeb. kiTxvebi mxolod
samSobloSi gatarebul warsulsa da
gasatarebel momavals exeba. Zmis ojaxs
eSinia, rom iozefi binis kuTvnil wils
an raime nivTs moiTxovs, rac autanlad
civs xdis Sexvedras. iozefi axlac
iseTive Soreuli da arasasurvelia
uaxloesi naTesavebisTvis, rogorc
wasvlis win.
es wigni, pirvel rigSi, albaT im
emigrantebisTvisaa, romlebsac sam-
SoblosTan dakavSirebiT irenasa da
iozefis msgavsi imedebi aqvT. gzavnili,
romelsac avtori tovebs, imedgacrueb-
isgan daicavs Sindabrunebulebs: "visac
ugulod emSvidobebian, dabrunebisas
bevrs arafers unda elodes". Sin darCe-
nilebs ki iqneb emigrantebisTvis nana-
tri kiTxva daasmevinos: "mogviyevi!"
5 qula.
qeTi gziriSviliqeTi gziriSvili
33
(riTmuli proza)
_ naTlobas viyav erTxel did taZar-
Si, mcired gvalodines Tu didxans,drois
gasayvanad ezoSi gavedi, taZars gars
uvlidi dinjad. vtkbebodi qvaTa
CuqurTmebiT,xeliT vexebodi qvasac,zed
saflavebze ise valajebdi gumanSi ara
mqonda arca Cirad. iqve nangrevebTan
moxuci damjdariyo yavarjens dayrd-
nobili xeliT. yvela iqa myofT akvird-
eboda zverviT.albad daviRale ,dajdoma
mominda,alagic arsad sCanda saferi da
mec miujeqi gverdSi im berikacs da “ga-
marjoba” –Tqo uTxari. ar mouxedavs
,pasuxi wamoscda, “gagimarjoso” Zlivs
gasagonad xurdad momigdo mgoni.krinti
ar damiZravs muxlebs vasvenebdi,albad
daviRale Zlier,”cota xans davrCebi da
mere ki waval” fiqrma gamielva uceb.
- v i n a x a r T b a t o n o , a q r a m
mogiyvana?mlocveli ara xaro mgoni-
mkadra moxucma.
- a r a b a t o n o , m l o c v e l i a r a
var,naTlobas movedi Tqo mxolod.
_Tvalmoseire hyofilxar – dasZina
mZimed da duned.
_ Tqven vin brZandebiT Cemo batono?
–kiTxva daubrune umad.
_ loTi var ,aba vin viqnebi? araySi
veZebo Svelas.
_ mere Tu gSveliT?
_ara,me vSveli,dardTan erTad mec
viZirebio Sig.mxolod ver getyvi dards
me viqarveb Tu dardi miqarvebs,pasuxs ver
getyvi mainc.
_ poetic hyofilxarT,lamazad
gamogdiT sityva kazmuli eniT.
_ara batono , simarles vambob sve
gamwarebuli bediT.
_ aseTi ra moxda araySi rom axrCobT
dardebs?
_ v e r v a x r C o b , m e T v i T o n
vixrCobi,mZimea es suli CemTvis,dardi
ki TevziviT banaobs,Tevzi ar iRrCoba
wyalSi.
_ “wasvlis dro movida mSvidobiT
brZandebode - vTqvi
_ naTlavi vaJia Tu asuli – duned
damekiTxa moxuci
_vaJia batono,patara vaJkaci
_ ras anaTlavT mag Tqvens pataras?
_ e r i s k a c o b a s , k a r g
qarTvelobas,patiosnebas ,rixs. . . .
_patiosnebis msjavrisTvis nu
gawiravTo Cvils , eris kacoba da qarT-
veloba mZime jvaria RvTis.
_ aba ras ambobT? me Tqvengan
mikvirs,patiosneba Zirs?
_ xo Cemo Zmao, da es asea ,nu gaifiqreb
Zvirs. patiosani kaci Tavs ar argia da iar-
Ria sxvis.didi yanwebiT kacobas uqeben da
jibe gaxvretili zis.
_ ras brZanebT batono? TviT
siyvaruli da patiosneba niWia boZebuli
RvTis.
_ kamaTi Tu gnebavT,siamovnebiT.erTs
getyviT batono mxolod, adRegrZeleben
patiosans da Seuqeben kacobas,moixmaren
fexis tilod,gaTelaven undoblad,roca
aRar dasWirdebaT moisvrian iolad.
“patiosnebis” sindromisgan bevri dadis
mSieri. “mdRegrZelebels” es sindromi
sWiria,raTa marTos kacTa modgma sindi-
sis qimeris borkiliT.ras izam Zmao aw
naTqvamia “o ra bevria adamis modgma da
ra cotaa adamiani”
mSvidoba usurve,gvaSordi uecrad am
moxucs loTsa da nangrevebs.naTloba daw-
yebulze Sevedi taZarSi, patara Rnaoda
sawylad.Semdeg ki jipebiT,limuzinebiT
restorans mivaSureT yvelam.Tamadam
daloca patara qristiani, mamis sadari
“patiosneba” usurva yvelam. “patiosan
“meinaxeTa” nadimi yalyze dgeboda ,Rors
rom daabav imsisqe oqros jaWvs andes
naTlobis jvari.mironis wveTebi jer ar
SemSraliyo,cremliviT sdioda jvars.
_ “did kacs da er-
i s S v i l s a s e v i c n o b -
T o n a T l i a s , S e x e d e T
s a C u q a r s , n a T l i a s
d i d e b a , d i d e b a m i s
“patiosan”ojaxs”
R v i n o
momekida,gamiwyra bune-
ba da Tvali gadavavle
darbazs,is loTi SevniSne
mezobel sufraze TavisT-
vis miirTmevda kalmaxs.
gverdiT miujeqi ,Tavi
S e v a x s e n e j i q u r , i q v e
gverdiT mjdomma rid-
iT momaxsena”naTesaviao
ijaxis,Tanac msaxiobi
didi saxeliT” gaocebuli
davaSterdi mis Sav Tvalebs
da mSvid saxes Riad.
“RmerTo SemeSala,es
Rvinis bralia,momiteveT
batono’”
“araferia, da arc Seg-
SliaT ,me var is loTi
taZridan,erT dros msax-
iobi didi titulebiT da aw
ukve valebiTo batono”
“ Tqven Cemo batono
maestroc hyofilxarT ,Tanac xelo-
vani didi,Cemi gamasxreba risTvisRa
dagWirdaT,ar dagadgebodaT amiT jafa
didi”
“ar mimasxria da arc xumrobiT mo-
micia pasuxi TqvenTvis.mravali niRa-
bi movirge saxeze,mefis jalaTis Tu
visi,cxovrebas vercerTi niRabi ver
movarge,momergo niRabi viris. viriviT
viSrome,viTmine viriviT,patiosnebac
ar maklda viris,erTi muWa puri,erTi
peSvi wyali myofnida ,sxvisi tvirTi
vzide, sxvisi saxre vizRe da ar amacdines
arc erTi.alalad vemsaxure wminda
xelovnebas,taSsac uxvad miZRvnidnen
scenaze,mere . . . mere davZabundi,masxarad
viqeci ,erTi muWa puri erTi peSvi
wyali yvelas daenana samadlod CemT-
vis.Cemi xelovnebiT sxvam fuli iS-
ovna da me mSieri mergo dideba da isic
iferfleba.”didebis” quxili CemSi isev
cocxlobs da Tu vinmes vaxcovar , me
Cem Tavs vaxsovar,umal mimiviwya yvelam.
patiosnebam Sinaarsis garda formac
dakarga CemTvis. xo, me loTi var,ase
amboben,zizRiT miyureben xandaxan.es
bolo rolia Cemi SesrulebiT “patios-
neba” hqvia piesas.aba kargad iyav Cemo
megobaro, karg drostarebas gisurveb.
bevri ar dalio,Torem simTvraleSi fari-
sevelis niRabs aikrav.fxizeli Tvali
gqondes da fxizeli goneba.icode dardi
da naRveli ar iRrCoba, is Tevzze ukeT
curavs wyalSi.
naTlobaSinaTlobaSi
prozaproza
giorgi aRniaSvili giorgi aRniaSvili
salome donaZesalome donaZe
abdaubdaabdaubdafiqrad Semogisesxe, rom Seni siSore vaqcio daviwyebis gafrenil Citad...
Sen CemTan xar! imitom, rom me ase minda!
daTrgunul xeebs Cems TmasaviT ecvleba feri...
me ki kvlav vzivar ezoSi, mwvane balaxis ReriT vawvaleb isev sakuTar muxlebs
da dedaCemis Tvalebis Svilebs -- Cems Tvalebs am mTel samyaros vuxel...
mTebma dRes ukve mecxrejer uTxres erTmaneTs doba...
Wa var uZiro - dedamiwis cremlebis jami
da sakuTari Tavis mimarT aRar maqvs ndoba...
fiqris miRma ki isev dgas TeTri ocnebis jari, rom abdaubda gamoibas ablabudebad
(mere sarkeSi sakuTar Tavs kvlav rom davcino)...
zecas Rrublebis gadakargva rom moundeba,
Semogisesxeb, rom fiqrebSi daviwyebis gafrenil Citad gadagaqcio...
` e blitfos ~ arqivi` eblitfos ~ arqivi
2007 wels bolos saqarTvelos
parlamentis erovnulma biblioTekam
gamosca krebuli «saubrebi
literaturaze», romelmac
literaturul forum «eblit-
foze» gamarTul araerT sain-
tereso saubars mouyara Tavi.
krebuli “«eblitfoze»” ganxor-
cielebulproeqtis _ «“ramdenime
kiTxva» _ safuZvelze momzadda.” sa-
zogadoebisTvis ukve cnobil mwerlebs
mxolod ramdenime kiTxviT mivmarTeT.
davinteresdiT rogorc respondentTa
SemoqmedebiT, aseve zogadad, lit-
eraturis mniSvnelovani sakiTxebiT,
problemebiTa da perspeqtivebiT. sain-
tereso.
“saubrebi” baton givi alxaziSvil-
Tan rogorc ufrosi Taobis warmo-
madgenelTan, daviwyeT da axalgazrda
mweral sofo daTuaSvilTan davasru-
leT. sofo yvelaze umcrosia respond-
entTa Soris, am udavod niWieri ada-
mianis saubridan kargad Cans rogorc
misi pirovnuli portreti, aseve is gza,
romelsac gadian axalgazrda avtorebi
sakuTari Semoqmedebis mkiTxvelamde
misatanad. xSir SemTxvevaSi am svlas
imedgacrueba aCerebs.
iza orjonikiZe, Teona dolenjaSvi-
li, eka RaRaniZe, nino CxikviSvili, bela
CekuriSvili, mariam wiklauri, vasil
guleuri, darejan sumbaZe, nino sadRob-
elaSvili, Tamar bolqvaZe, mixo mo-
didi poeti isaa, didi poeti isaa,
vinc enas flobs...vinc enas flobs...
zaza SaTiriSvilizaza SaTiriSvili
gagrZeleba ocdameToTxmete gverdze
34
poeziapp
* * ** * *gaaCine Svili, miTxra dedaCemma, gaaCine.
aba rogor, vuTxari, aba rogor.
bolo zafxuli gavacile,
Cemi beberi mxrebi
foTlebis TovlisTvis daixarnen.
beberi daibadeba, dedi,
rogorc me davibade Senze aTasi wliT beberi.
Cemi Rameebi SeWamen, dedi, Cemi aymuvlebuli mglebi.
mdinareSi Camivardeba, dedi,
damexrCoba,
mdinareebi gadmomdis Tvalebidan.
ususuri bartyiviT gaZiZgnian Cemi koSmarebis Rvarcofebi.
SimSiliT momikvdeba, dedi, sisxls xom ar movawoveb,
Cemi Raribi mkerdi kabis ubesac ver avsebs.
siciviT momikvdeba, dedi, yinulis sityvebs visvri
da sikvdiliswina wvimas vcri.
qva da qviSaa Cemi sxeuli, axal xorcad raRa gadazels.
sad movikido dedebis dardi,
sad aris adgili dagrexil xerxemalze.
damaviwydeba, veubnebi,
deda daviZineb, dedinacvali gaviRviZeb.
sadme damrCeba, veubnebi, Cemi TaviviT sadme damrCeba.
vinmes erT ylup ZilSi gavucvli,
erT namcec sizmarSi gadavucvli.
sad movagrovo misTvis samyofi siyvaruli,
imdenic aRar damrCa, zamTarSi beRurebs davuyaro.
Cemi Tvalebi rom gamoyves, xom Semomxedavs da momklavs.
isedac kvdebi, meubneba,
akvani daarwie,
zixar da saflavebs arwev.
win zamTaria, meubneba, xandaxan vinmem xom unda gagaTbos.
zamTari sul aris, dedi. aravin aravis aTbobs.
zamTari sul aris, naxe,
ramdeni Tovlia yvavilebSi.
Tu gavaCen, dedi, Tu gavaCen,
Tavi as nawilad gamiskdeba.
erTze naklebi unda gavaCino,
erTi adamiani bevria metismetad.
albaT ramdenjerme unda gavaCino,
erTxel dabadebuli aravin gadarCeba.
cocxali ar unda gavaCino,
cocxlad gaCenili yvela kvdeba.
aba raRas movaswreb, dedi, aba axla raRas movaswreb,
Cemi bolo Semodgomaa,
ukanaskneli mercxlebi gafrindnen.
Semodgomaa Seni dardi,
zamTriswina gabmuli wvima.
Semodgomaa es laparaki, damWknari sityvebis foTolcvena.
xis totze vzivar, velodebi, qari amovardes,
xeli dagiqnio, avdge, gavfrinde.
avdge, gavfrinde
Cemi bolo Semodgomidan.
suliSvili, diana anfimiadi,
Tea Tofuria, mariana nanobaS-
vili, daviT qarTveliSvili,
zurab rTveliaSvili, lela
kodalaSvili, daviT takiZe-
Semoqmedeli, daviT CixlaZe,
daviT-defi gogibedaSvili,
beso xvedeliZe, rezo geTiaS-
vili, lela samniaSvili, nika
jorjaneli, SoTa iaTaSvili,
Tamri fxakaZe _ es is mwer-
lebi arian, romelTa nawar-
moebebs, maT mier gamoTqmul
azrebs mkiTxveli yovelTvis
didi siamovnebiT ecnoboda.
vimedovnebT, rom krebuls
momavalSic ar moakldeba
sazogadoebis interesi.
gvsurs, kidev erTxel uR-
rmesi madloba gadavuxadoT
yvela respondents proeqtis
mxardaWerisa da TanamSrom-
lobisaTvis.
vimedovnebT, saubrebisT-
vis CvenTvis daTmobili dro
sasiamovno mogonebad darCeba
maT da krebulis yvela mkiTx-
vels.”
amjerad “literaturuli
forumi” baton zaza SaTiriS-
vilTan intervius gTavazobT.
eblitfo: rogor afaseb im
diskusias, rac Senma statiam
(artistuli yvavilebidan arty-
vavilebamde) gamoiwvia?
zaza SaTiriSvili: samwux-
arod, ver vityvi, rom yvelaferi
wavikiTxe. ufro zusti iqneba,
Tu vityvi, rom, ZiriTadad, vici
oponentTa argumentacia, rad-
ganac TiTqmis yvelas piradad
vicnob da zogierTi maTgani
mesaubra kidec.
raRac periodis Semdeg va-
pireb, rom ufro detalurad
gavecno maT namuSevrebs da yve-
las vupasuxo. am etapze SemiZlia
vTqva, rom, samwuxarod, argumen-
taciis didi nawili ukiduresad
`fsiqologiuria~. oponentTa um-
ravlesoba imdenad Cems teqsts
ar kiTxulobs, ramdenad imis
amokiTxvas cdilobs, Tu rogo-
ria Cemi gemovneba, ra ganazraxi
mqonda, roca statias vwerdi
da a.S. bevri maTgani cdilobs
damabralos, rom me verlibrze
ufro e.w. `tradiciuli leqsi~
momwons; rom galaktionisa da
simbolizmis moyvaruli var da
a.S. es yvelaferi kvalificiuri
kritikisa da Teoriis ararse-
bobaze miuTiTebs. magram Tu
oponentebs Cemi piradi litera-
turuli gemovneba ainteresebT,
esec araa problema.
me SemiZlia maT gulwrfe-
lad vupasuxo da `davxuro~ es
sakiTxi...
eblitfo: ras gulisxmob?
zaza: vgulisxmob imas, rom
savsebiT gulaxdilad SemiZlia
visaubro Cems literaturul
gemovnebaze, magram mimaCnia,
rom es naklebad sainteresoa.
ufro mniSvnelovani Teoriuli
kamaTia...
eblitfo: ara, ara, Zalian
saintersoa Seni simpaTiebi Tu an-
tipaTiebi, miT umetes, roca Sen
TviTon ambob, rom gulwrfelad
SegiZlia isaubro...
zaza: kargi, batono. maSin
daviwyeb iqidan, rom galaktioni
sulac araa Cemi sayvareli poeti.
ra Tqma unda, me dRemde miyvars
misi ramdenime leqsi, magram arc
simbolizmi miyvars (simbolizmi
_ e.i. verleni, rembo malarme,
bloki, beli da a.S.) da arc galak-
tioni (ise, galaktioni Tavisi
poetikiT simbolisti araa). aqve
minda ganvmarto, rom galaktioni
didi poetia (obieqturad) da
Cemi siyvaruli Tu mowoneba mas
verafers verc SesZens da verc
daaklebs.
siyvaruls rac Seexeba,
Zalian miyvars elioti, paster-
naki, mandelStami (romlebic sim-
bolistebi namdvilad ar arian!),
kavafisi, uoles stivensi, mixail
kuzmini, cvetaeva, brodski,
megel de unamuno, ruben dario,
ximenesi, gotfrid beni, eujenio
montale, ufro Zvelebidan _
Jerar de nervali, boratinski,
puSkini, feti, kitsi, Seqspiri,
xolo qarTvelebidan _ rusT-
veli, besiki, vaJa da guramiSvili.
CemTvis sayvareli poeti aris is,
vinc maxsendeba da visi gadakiTx-
vis survilic miCndeba, romelTa
leqsebic zepirad mamaxsovrdeba
da a.S. ise, ufro zusti iqneba,
Tu vityvi, rom me miyvars esa Tu
is leqsi, ara _ esa Tu is poeti...
aseT SemTxvevaSi vityodi, rom
Zalian miyvars `barbarosTa
momlodineni~ (kavafisi), `Waste
and~ (elioti), misive ̀ mkvleloba
sakaTedro taZarSi~, ̀ niu heiven-
is Cveulebrivi saRamo` (stiv-
ensi), `ganTiadi~(akaki), `Rame
mTaSi~... rogorc xedavT, Cemi
sayvareli leqsebis didi nawili
verlibria... dabolos, sruliad
gansakuTrebuli damokidebule-
ba maqvs vefxistyaosnisadmi _
weliwadSi or-samjer Tavidan
bolomde vkiTxulob. cxadia, ara
patriotizmis gamo, aramed imis
gamo, rom misi avtori (vinc ar
unda iyos) swored iseTi poetia,
romelic idealurad Seesabameba
Cems warmodgenas poeziaze...
eblitfo: aba, ratom dawere
wigni galaktionze?
zaza: imitom, rom mecnieri
var, var filologi. galaktioni
arnaxulad saintereso masalaa...
e b l i t f o : S e i Z l e b a
filologma wigni usiyvarulod
daweros?
zaza: filologi sityvis moy-
varuls niSnavs...
magram filologia mec-
nierebaa. unda uyvardes Tu
ara fizikoss juja varskvlavi,
romelsac is Seiswavlis? me mgo-
ni, ase sakiTxis dasma aramarTe-
bulia. erTia _ mkiTxveli, xolo
meore _ filologi, romelic
cdilobs, rom teqsti gaiazros,
raRac klasifikaciebi moZebnos
da a.S. is, rom CvenSi es ar esmiT,
Cveni samecniero sazogadoebis
sisusteze miuTiTebs.
filologi unda swavlob-
des yvelanair teqsts.
XX saukunis cnobilma
klasikosma filologma da did-
ma ingliselma poetma alfred
hausmanma erTxel aRniSna, rom
filologi, romelic ambobs, rom
mas esqile ufro uyvars, vidre
maniliosi, filologi ar ariso
da marTalic iyo.
eblitfo: kargi, rezo geT-
iaSvili Tu aris Seni sayvareli
poeti?
zaza: ra Tqma unda, ara... me
principulad ar miyvars aseTi
poezia, poezia, romelic idiome-
bis daSlaze muSaobs magram, amas
ra mniSvneloba aqvs?
eblitfo: anu, Sen ambob, rom
arsebobs obieqturi kriteriume-
bi, ris gamoc viRac didi poetia
da viRac _ ara?
zaza: ra Tqma unda, RmerTo
Cemo! am kriteriumebiT, goeTe,
romelic saerTod, ar miyvars,
geniosia, xolo Cemi erT-erTi
usayvarlesi poeti besiki, an
benediqt livSici (aseve Zalian
miyvars) _ ara...
eblitfo: ese igi, Sen riT-
miani leqsebi ufro giyvars
(vxumrob)?!
zaza: ra mniSvneloba aqvs
riTmian an uriTmo leqss _
mTavaria leqsi kargi iyos...
elioti an stivensi avangardia,
anu `uriTmo~ leqsebs werdnen
_ mere ra? sxvaTa Soris, aseve
Zalian miyvars konceptualisti
prigovi, usasrulod SemiZlia
misi leqsebis kiTxva...
eblitfo: ki, magram rogor
SeiZleba poeziaSi arsebobdes
obieqturi kriteriumebi?
zaza: kiTxvas Segibruneb,
ratom aris genialuri eqsile da
ara _ maniliosi?
eblitfo: maniliosi ar wa-
mikiTxavs...
zaza: kargi... ratom aris
genialuri rusTaveli da ara _
arCili, romelic, aqve SevniSnav,
erT-erTi yvelaze cudi poetia
qarTvel poetTa Soris? imitom,
rom rusTaveli fantastikurad
flobs Sairs, aris genialuri
mTxrobeli da a.S.
eblitfo: da mxolo es aris
poezia?
zaza: esec poeziaa. is, rom
Cven poezia gvesmis mxolod
rogorc TviTgamoxatva, raRac
fsiqologiuri ganwyobis gad-
mocema _ XIX saukunis crurw-
menaa...
didi poeti isaa, vinc enas
flobs... Zvelebi (da zogierTi
axali) ityodnen, _ `poeti isaa,
visac flobs ena (muza, arwivi
da a.S.)!~ _ amas fsiqologiasTan
aranairi kavSiri ara aqvs...
eblitfo: ras niSnavs ena?
zaza: aq haidegers gavixseneb
_ `ena yofnis saxlia~... rogorc
mamardaSvili ityoda, es lamazi
frazaa, romelic xels gviSlis,
CavwvdeT mis azrs. sxvanairad
vityvi, ena aris is, sadac da roca
suliwmida uberavs... kargi, saero
terminologia gamoviyenoT, me
vlaparakob imaze, rasac mamar-
daSvili cnobierebas uwodebda,
me amas, ubralod suls vuwodeb...
lia liqokelilia liqokeli
ocdamecamete gverdidan
didi poeti isaa, vinc enas flobs...didi poeti isaa, vinc enas flobs...
gagrZeleba ocdameTxuTmete gverdze
35
qeTi failoZeqeTi failoZe
talRatalRa
patara biWi, moTxupnuli saxe,
mtvriani trotuari, foTlebis bade.
badeSi gabmuli mzis sxivi... celqi,
biWunas saxeze TamaSobs...ekvris.
iqve didi grova...grova Tvalebis,
uazro, carela, SuSis Tvalebis
da am Tvalebis mflobelTa xazi,
lodinis xazi...daRlili malebis...
xandaxan biWi grZnobda saxeze
zizRnarev Sexebas am seri masis.
yovel Sexebas is uxvedrebda
damcinav Rimils, Tavxedi saxiT.
adamianTa suli uZiro
mis gulSi mxolod Rimils iwvevda.
kargad uwyoda maTi, upiro
da unapiro zizRs iridebda.
lamazi talRa azris Seexo.
gaocda biWi..mas xom SeeZlo
azris talRebTan TamaSi. es xom
dabadebidan misia...endos?
Tvalebi talRas win dauxvedra,
patara gogonas Rimili SerCa.
lamaz kabaSi, sufTa, kopwia,
idga da eSmakur Rimils irgebda.
biWma gogonas xeli SeniSna,
dedis xels medgrad rogor ebrZoda.
da gaimarjva, ganTavisuflda,
biWisken mimarTul Tvalebs Tan gayva.
da isev talRa...mrisxane talRa...
amjerad dedis, damangreveli.
biWi wamoxta...nabiji erTi...
da mrisxaneba mkerdiT daSala.
Semdeg gogonas TvalebSi Caxeda.
ar SeuSinde, gaSale azri.
me ki yovelTvis SenTan viqnebi,
lamazi sulis erTguli fari.
me gavizrdebi, xelSi agiyvan,
Sens unazes talRebs mTel samyaros
gars Semovavleb da es dagvicavs.
zizRi? davSli sul patara nawilakebad
da qars gavatan... Sen?
Sen ki CemTan wagiyvan.
suli aris is, rasac sazrisi Se-
moaqvs. sakmaria suli wavides, rom
raRac mTavrdeba...
ase mouvida, magaliTad, rain-
dobas. erT mSvenier dRes sulma
datova raindoba _ swored amaze
daiwera don kixoti. amitomac aris
is ukvdavi nawarmoebi.
eblitfo: da poezia?
zaza: XX saukuneSi sulma datova
ara mxolod poezia, aramed mTlianad
xelovneba _ roca uoles stivensma
dawera `niu heivenis Cveulebrivi
saRamo~, swored es gamoxata _ ro-
gor datova sulma poezia, rogor
carielia yvelaferi... eliotmac
swored es dagvanaxa `Waste and~-Si.
faqtobrivad, mTeli XX saukunis
didi poezia (da ara mxolod poezia)
esaa _ Tu rogor tovebs suli po-
ezias... igive gaakeTa iozef boisma,
roca roiali SefuTa _ man aCvena,
rom xelovneba sazrisma datova...
eblitfo: dRes ra xdeba?
zaza: roca suli tovebs raRac
sferos, rCeba mxolod fragmen-
tebi...
eblitfo: da geTiaSvili?
zaza: geTiaSvilma arnaxuli
spontanurobiT swored es gamoxata
_ aba, sxva raa idiomebis _ idiomebi
aris enis ̀ karkasi~ _ daSla. Tu sxva
Tanamedrove qarTvel poetebTan
iyo SiSveli mimesisi _ ucxoel po-
etTa SiSveli mibaZva, geTiaSvilma
marTlac aCvena, Tu rogor qreba
sazrisi poeziidan, rogor tovebs
suli poezias. es iyo enobrivad mo-
tivirebuli demontaJi _ da ara _
visac rogor moeprianeba... ai axla
ukve yvelas SeuZlia wera, rogorc
gauxardeba...
eblitfo: ratom?
zaza: imitom, rom sazrisi aq (po-
eziaSi) ukve aRar aris.
eblitfo: maS, sad aris sazrisi
da ra aris sazrisi?
zaza: sazrisi aris mexsiereba
_ xsovna, esaa poeziis, xelovnebis,
raindobis, universitetis da a.S.
sazrisi... roca sazrisi midis, Cven
imas vakeTebT rac gvsurs _ rogorc
dostoevski ityoda, ̀ yvelaferi mo-
sula...~ dRes sazrisi aris kaTolike
eklesiaSi, mecnierebaSi...
dRes sazrisi midis universiteti-
dan...
eblitfo: maSin ra azri aqvs
literaturul diskusias poeziis
Sesaxeb?
zaza: diskusias is azri aqvs,
rom davinaxoT, ra iyo poezia da ra
mouvida mas. esec xsovnis erT-erTi
formaa.
eblitfo: ese igi, Sen pesimisti
xar?!
zaza: piriqiT... ufro zustad,
_ `davaneboT mkvdrebs, damarxon
TavianTi mkvdrebi~... amitomac,
xeli ar unda SevuSaloT CixlaZes,
iaTaSvils da a.S.
eblitfo: givi alxaziSvilze
ras ityvi?
zaza: givim dawera, albaT, er-
TaderTi gaazrebuli krebuli
(pirvel qoronikons vgulisxmob)
bolo 40 wlis ganmavlobaSi... givimac
aCvena, Tu rogor tovebs sazrisi
poezias...
eblitfo: es yvelaferi Zalian
banaluria! ager 50 welia saubroben,
rom romani mokvda, leqsi mokvda
da a.S.
zaza: es yvelaferi metaforebia,
radganac sikvdils sazrisi aqvs. me
sul sxva rames vambob, ra Tqma unda,
esec banaluria _ me vambob, poezia
datova sulma, iseve rogorc datova
_ xelovneba, filosofia da a.S. ...
eblitfo: filologia?
zaza: filologia mecnierebaa.
dRes mecnierebaSi jer kidev aris
sazrisi...
eblitfo: ratom?
zaza: imitom, rom mecniereba
araa ̀ mexsierebis xelovneba~, esaa _
axsnis, ganmartebis, konstruirebis
xeloba... mecnierebaSi SeiZleba ar
iyos refleqsia, magram is yovelT-
vis iZleva masalas refleqsiisTvis,
rasac ver vityviT xelovnebaze... iq
sadac sazrisi araa, azrovnebisT-
visac araferi rCeba _ xelovnebis
sazrisi mexsiereba da xsovnaa...
eblitfo: maS, ra gvrCeba, Cven _
mkiTxvelebsa da poetebs?
zaza: poetis winaSe sami alter-
nativaa (amaze ukve davwere _ poeti
da poeziis idea evropul kultur-
aSi :http://www.lib.ge/body_text.
php?4649: a)weros repi, b) gaagrZelos
fragmentebiT TamaSi, g) meditacia
_ locva...
eblitfo: ufro rom daazusto?
zaza: ar minda ganvmeorde _ ix.
Cemi statia. amaze meti saTqmeli
me dRes ar maqvs...
2007 weli.
ocdamecameTeqvsmete gverdidan
didi poeti isaa...didi poeti isaa...
poeziapp
berita kakabaZeberita kakabaZe
* * ** * *dekembris Tvea, ricxvi Cvidmeti!
Tumca ar civa, dilidan mzea!
taZari ivseba mrevliT, galoben!
wminda barbares xsenebis dRea.!
bavSvTa Semwea, maTi mfarveli!
dedebi mudam mas Txoven Svelas!
mraval barbarobas dagaswroT RmerTma!
qeTi gziriSviliqeTi gziriSvili
Cven, ori Cven, ori Cven, ori velosipedi,
ori, didi xnis win gamogonili velosipedi,
Camoqerclil, TeTr kedelTan miyudebulebi,
velodebiT maT.
Seni velo mwvanea da samTo,
uamrav dabrkolebagadalaxuls, Tavi yoCaRad uWiravs.
Sen, yovel diliT,
(an iqneb arc ki, yovel diliT)
haeriT avseb mis borblebs
da signals saCvenebels wamokrav –
gasvlis win, gasaRimeblad
mwvane megobarze amxedrebuli
kisers ukan itrialeb, –
keTil Rimils, Camoqneul xelisgulSi rom xedav,
sakuTars agebeb.
damSvidobeba Sedga –
droebiTi
da eSvebi sivrceze da sivrceSi
Cemi velo cisferia da momcro –
ezoSi gasatareblad Tu gamodgeba,
ha – mimdebare quCebSi
me, yovel diliT,
(an arc ki, yovel diliT)
vamCnev mis moSvebul borbals da im imediT,
rom axlos mivdivar,
xelCaqneuli, mainc vskupdebi zed
da kedel–kedel naswavli pirveli gakveTili maxsendeba
Cemi velos signali iseTi uniaToa,
saCvenebel TiTsac ki ver ganawyobs wamosakravad,
hoda, dums;
mxolod xandaxan, SesamCnev da mainc uyuradRebod
gamorCenil
ormoSi CaxeTqebisas kvnesis,
odnav.
dRes Seni sivrce Cems mimdebare quCas moicavs.
dRes Seni mwvane Cems cisfers ezaveba.
dRes Seni kvali Cemi sagzao niSania.
dRes ver SevamCnev vercerT ormos da mainc,
ar gavigeb xmas –
sunTqvas Cumad amoyolils
Cven, or velosipeds,
or, didi xnis win gamogonil velosipeds,
Camoqerclil, TeTr kedelTan miyudebulebs,
gviyvars erTmaneTi.
36
poeziapoezia
cicino bukiacicino bukia
******giSveb
giSveb...
gavuZleb siCumis xarxars,
gareT qaria da Cveulebriv,
rogorc sCvevia,
Sleifi dasTrevs
da nasaxlarTa qvis sxeulebi,
bindSi mohgvanan CaZirul gemebs,
aqvT Cveuleba idgnen da swamdeT,
rom viRac erTxel maTTanac miva,
qvis gulebidan obian dardebs Camoacilebs...
me giSveb, radgan
giZneldebi da gzac girTuldeba,
mtkiva eg mzera, Seni dumili,
Seni simSvide da erTguleba...
ar memetebi...
da giSveb mainc...
da ufskrulebis nestian fskerze,
iRviZebs Rame
da obol mTvares
avgaroziviT ikidebs yelze!
1. ras ekiTxebiT yvelaze xSirad sakuTar Tavs, magram
jerjerobiT ver pasuxobT
2. kiTxva, romlis pasuxi zustad iciT
nestan kvinikaZe: nestan kvinikaZe: saintereso kiTxvebia. ar vici,
ramdenad logikuria Cemeburi pasuxebis logika, magram
uceb erT wamSi rac momdis TavSi, es aris... Sesabamisad
naRdia.
maia maruaSvilimaia maruaSvili
kentavrebikentavrebiwuxel aq ,CemTan,kentavrebi davlurs uvlidnen...
yefdnen wuTebi molodinSi daurvebulni;
wuxel aq ,CemTan siyvaruli asaWurises,
cxvirwin damigdes kalmaxiviT gamoSignuli.
SuaRamisas mivesvene sibneles ferxTiT
da mkvdarcocxali erTferovan wlebze movTqvamdi;
mgoni siqvele kalams SerCa
da dauwerel azrebs mifrTxobs mwiri moZRvari...
Tqveni xelebi sikeTes afrqvevs
da mec mamSvidebs siTbo uCvevi,
axirebulad gadmogilagaT,
Tavneba qalma Tvisi furclebi.
Tqven mSvidad ismenT sxvisi bedis ucxo arakebs
da axurdavebT sakuTari bedis sazomiT...
Tqveni manera aris dinji, ridiT aRsavse,
kulisebs iqiT SiSic dafrTxis beRuras toli;
Tqven gsurT gaigoT?!
me var kentavri-
naamborevi jadosnuri Ramis aCrdilis,
gabneuli var cisfer namad giJmaJ alions,
var damTxveuli gulis wadili;
WuWrutanaSi Tagvma SiSiT Semoyo cxviri,
haers iynosavs ,me ki axla sulTan vjaxirob,
albaT am Tagvsac aeria dRe-Ramis cikli,
me Tqven mogixmobT:
usasrulo gzisken gavwioT...
wuxel aq, CemTan,kentavrebi davlurs uvlidnen,
yefdnen wuTebi molodinSi daurvebulni;
wuxel aq, CemTan,siyvaruli asaWurises,
cxvirwin damigdes kalmaxiviT gamoSignuli,
cecxlis TasebiT SarbaTs vsvamdi kentavri qali,
grZnoba gamcvdari erTferovan wlebze movTqvamdi,
ho, wuxel, CemTan,kentavrebi davlurs uvlidnen
da mec, did kentavrs Zalzed movgavdi.
yvelaze xSirad vekiTxebi sakuTar Tavs, Tu
ratom ar SeuZlia adamians borotebis mxileba,
da dRemde ar maqvs pasuxi.
is ki zustad vici, Tu romeli literatu-
ruli nawarmoebis fabulas hgavs yvelaze metad
adamianTa mdgomareoba _ `hamletisas~.
TamTa doliZe: TamTa doliZe: yvelaze metad erTi kiTxva
mawuxebs: var Tu ara iq, sadac Cemi adgilia? _
am kiTxvaze pasuxi ar maqvs.
kiTxvebi Cemi leqsebis mTavari xazia. yvela
leqsSi kiTxvas vsvam
da vcdilob, pasuxi movuZebno.
maia kilaZe: yvelaze xSirad sakuTar Tavs
vekiTxebi: swor gzaze vdgavar? da ra iqneba gzis
bolos? _ pasuxi ar vici.
da kiTxva, romlis pasuxic zustad vici: ra
unda gavakeTo?
pasuxi: unda vikiTxo, rac SeiZleba meti da
axlave, radgan dro Zalian cota darCa.
severion nadiraZe: Cems Tavs vekiTxebi
xSirad _ xom ar daberdi, severion-Tqo. jer
arao, mpasuxobs `me~ da zustad vici, rom jer
ar davberebulvar!
marsiani: albaT ori aTeuli weli mainc
iqneba, `amirani~ minda davwero: sul amas
vekiTxebi Cems Tavs _ rogor davwero? ram-
denime varianti mitrialebs TavSi:
1. epikuri poema, anu Tavidan bolomde
TxrobiTi, klasikur stilSi galeqsili na-
warmoebi;
2. romani, anu mose xoneliseburad, ma-
gram aucileblad ufro maRalmxatvrul da
maRalideur doneze: ise ra azri aqvs;
3. leqsSereuli proza, anu rogorc xalx-
ur versiebSia, oRond, ra Tqma unda, bevrad
ufro vrceli da monumenturi;
4. prozasa da leqsTan Sereuli fsevdomec-
nieruli gansjebi refleqsia amiranis miTis
Sesaxeb, ironiul-parodiuli, anu rac igivea
_ postmodernistuli varianti;
5. lirikuli, an lirikul-epikuri poema...
sul vekiTxebi Cems Tavs: romeli varianti var-
Cio, romeli ufro drogamZle iqneba? ar vici,
jerjerobiT amaze pasuxi ar maqvs.
davwer ̀ amirans~ usaTuod, RvTis SewevniT!
guram megreliSvili, qeTi TuTberiZe:
vinaidan da radganac Cveni ojaxi axla erTsul
da erTxorc aris, aseTive pasuxs gagcemT anu
erToblivs _ arafers vekiTxebiT sakuTar
Tavs literaturul aspeqtSi, sxva mxriv ki
mgoni, arasainteresoa kiTxvebic da pasuxebic.
leila zambaxiZe: ras vekiTxebi xSirad
Cems Tavs? literaturaze marTlac xSirad
vfiqrob, magram aseT saWoWmano sakiTxze
kiTxva arasodes damisvams. galaktioni
Zalian miyvars da TiTqmis misi yvela leqsi
wakiTxuli maqvs, miyvars murman lebaniZe da
SoTaniSnianiZec, aseve is kaxeli, rezo geT-
iaSvili momwons, _ gadasarevia.
me vTvli, rom rogorc did mxatvrad,
musikosad, aseve poetadac unda daibado.
es Tandayolili niWi mgonia me. swavla ar
SeiZleba leqsis weris, musikis werisa da
msaxiobobis. rolis swavla SeiZleba _ msax-
iobobis _ ara. amitom me vfiqrob, rom es aris
Tandayolili niWi. bavSvobaSi sxvaTa Soris
mec vwerdi leqsebs. Tamaz Cxenkelsac ki
moewona erTi leqsi _ `fermixdili mTvare~
mqonda naxsenebi. Cemma meuRlem damifxriwa is
rveuli. axla guli mwydeba, Zalian vwuxvar.
warsulisken gaxedva ar miyvars, _ naTqvamia,
Zveli leqsebi da werilebi ar unda wai-
kiTxoo, Seni Seqmnili, ra Tqma unda. Zalian
bevr raRacas Seicavs Tavis TavSi, Zalian
Zvirfas mogonebebs, sinanulsa da sixaruls
_ etyoba, amaforiaqebelia da imitom. roca
miadgebi karibWes samoTxisa Tu jojoxeTisas,
aRar ginda, rom gaiyolo.
beso solomanaSvili: ras ekiTxebiT yve-
laze xSirad sakuTar Tavs, magram jerjero-
biT ver pasuxobT?
netav, Tua SesaZlebeli sammilioniani eris
lokalurma enam da damwerlobam gaarRvios
literaturuli sazRvrebi? es unikaluri
ena Zalian didi tvirTi xom ar aris am sam
milioniani naciisTvis?
kiTxva, romlis pasuxi zustad iciT?
albaT, ramdeni Sedevri ar dawerila sxva-
dasxva subieqturi an obieqturi mizezis gamo?
dasaweri aucileblad daiwereba, rome-
lime tvinSi aucileblad gaikvlevs gzas,
magram rac iwereba, yvelaferi Sedevri ver
iqneba.
banaluria, magram dro sWirdeba Rvi-
nosaviT.
`ori kiTxva literaturismoyvaruls`ori kiTxva literaturismoyvaruls
37
fexsacmelebis butikSi vmuSaob
da rogorc vakvirdebi, Cemi ganwyoba
gayiduli fexsacmlis raodenobazea
damokidebuli, andac imaze, Tu rogor
fexsacmels Cavicvam diliT. zustad
aRarc maxsovs, rodis Semiyvarda fex-
sacmelebis gayidva, sanam aq muSaobas
daviwyebdi, Tu roca daviwye. mere
raa, rom vyidi da Tanac fexsacmels,
aucilebelia rom poeti viyo, andac
mocurave?
dRes xuTi wyvili gavyide, es cotaa
da mec Sesabamis xasiaTze var, amitom
diliT Cacmuli fexsacmeli axla ukve
maRizianebs. lamis CanTiT vataro sxva.
lamis ki ara, marTla. xSirad mgonia,
rom arcerTi ar maqvs iseTi, rogoric
minda. hoda, am yvelafers daemata misi
zaric da Cemi ganwyobac namcxvariviT
gamocxva, Tu gadacxva? erTs ki mivxvdi,
imitom miyvars, rom ase minda, imitom
ara, rom sxvanairad ar SemiZlia”.
„marSutkaSi“ avedi, CanTa muxlebze
davide, dekolte gaviswore, raTa nax-
evrad SiSveli mkerdi damemala. raRas
visworeb, barem iseTi Cavicva romel-
Sic ar miCans, xom?
mokled, gverdSi Turme monazoni
mizis. SavebSi Cacmuli, mandilmox-
veuli, koWamde kabiT. uceb gamaxsenda,
rom gulze jvari maqvs dakidebuli. es
jvari omis dros SeviZine da mRvdels
Cems saxelze vakurTxebine. Zalian
miyvars, raRacnairad misi imedi maqvs
da momwons kidec. cisferi qvebiTaa,
Sav zonarze, vercxlSi Camjdari da arc
ise didi. gavifiqre, rom monazonic
dainaxavda.
fanjaraSi cqera daviwye. rogorc
ki sxva skami gaTavisuflda saswara-
fod gadavjeqi da ukve vicodi, rato-
mac vgrZnobdi Tavs uxerxulad: ara
mxolod SiSveli mkerdis da zed aqsesu-
arad dakidebuli jvris gamo, aramed
marwyv-vardis surneliani sakuTari
sunamosic Semrcxva.
„namdvilad vici, rom sasiamovno
suni aqvs. monazonic xom igrZnobda da
moewoneboda? masac rom moundes aseTi
sunamo?! gamodis mcdunebeli var?!”
Cemi fexsacmlis gamoc Semrcxva,
„vin icis esec moewonos?”
monazons amis gadamowmebis mizniT
TvalebSi Cavxede da veraferi davunaxe,
namdvilad araferze wuxda, araferi
undoda, arc devizad edo TvalebSi: „ar
msurs rame mindodes!”
„auu, ramxela Tavisuflebaa, roca
mTeli arsebiT gwams raRacis da Tavs
mTlianad mas uZRvni.”
uceb pirvelad vigrZeni Tavi Ciad
da vulgarulad.
„me ki sxvaTa gemovnebebsa da sur-
vilebs vekuTvni, rac fexsacmels
ukavSirdeba.”
davfiqrdi risi mjeroda ase. me
RmerTis arsebobis namdvilad mwams, ma-
gram ara ise, rogorc monazons. Zalian
mominda misnairi rwmena mqonoda. Tavi
isev patara adamianad vigrZeni, mere
gavaproteste da gavixsene yvelaferi,
risi keTebac momwons, is konkretuli
gzac, romelzec vdgavar, magram Tavi
ukeTesad mainc ver vigrZeni. davrw-
mundi, rom marTlac namceciviT var.
„sul am gadapranWuli fexsacm-
lis bralia!” - sulisgan
damoukideblad tyuoda
goneba. gaixsena yvela da
yvelaferi rac uyvars
da moswons, magram uke-
Tesoba mainc ar iyo. im
uzarmazaris mfarvelobas
ver vgrZnobdi, visi imedic
monazons hqonda da vis
gamoc aseTi arafrism-
domi Tavlebi amSveneb-
da; rom Semomxeda, mis
TvalebSi sibralulic
ki ver davinaxe, araTu
sibraze da zizRi. mominda,
rom Tundac imis Rrma rw-
mena megrZno, rom RmerTi
ar arsebobs, oRond mon-
azvnis rwmenisxela rwmena
mqonoda. Cemi miznebi iseTi
umniSvnelo momeCvena: meti
fexsacmlis gayidva, sakuTari butikis
gaxsna, fulis dagroveba, barselonaSi
wasvla aTi dRiT...
„saswrafod unda Cavide aqedan!!!
naxevari gza fexiT gaviare.
„raimes mainc vqmnide, Semoqmedi
mainc viyo. ra jandabaa! esaa cxovreba?
sxvis Seqmnils taSs ukravde da mxolod
amiT iyo kmayofili.”
saxlSi ar Sevedi, Sevvardi da saqmi-
anad daviwye bolTa, imis imediT, rom
monazvnis xatebas gaveqceodi. gamo-
mivida kidevac, radgan saxlis lagebas
mivyevi, Tan televizorzec gadaverTe.
„viTom is yvelaferi marTali iyos,
rasac tvinSi gvitenian!”
gamaxsenda axlobeli, romelT-
anac stumrad viyavi da Cem Tvalwin ase
daiWires: karze daakakunes da kiTxvaze
vin xaro, upasuxes - gazidano. mere
Semocvivdnen, erTi kargad miJeJes,
amasobaSi maTgan ori saabazanoSi
gavida da 20 kakali suboteqsi daagdo.
xuTives xarisxiani, moduri fexsacmeli
ecva.
„madac kargi hqoniaT da modasac
ayolilan, magram or maTgans saTaviso
stili ver aurCevia”- gamefiqra Ta-
visiT. ra gaCxrekis orderi, ris taqti...
waaTries, uamrav fuls sTxoven, erT
weliwadSi gagiSvebTo. saidan miutanen
amden fuls... Sen, dadixar aqa, biznesi
gaqvs, manqana da blataobo. imitom ki ar
daiWires, rom Cveni kanonebis mixedviT
narkotikebis moxmareba akrZalulia,
imitom, rom Tavis saqme hqonda da
kargad iyo. daabrales bariga xaro
da Casves. esaa samarTali? narkomans,
eZRvneba makdonaldsis erT
Zalian rigiT TanamSromels
lili gamxdari, saSualo simaRlis,
Worfliani gogoa. JRali Tma, momw-
vano Tvalebi da Txeli, magram wiTeli
tuCebi aqvs. laviwis cal RrmulSi,
TiTqmis yovelTvis, vercxlis Zewkvis
nawili aqvs moTavsebuli, aSkarad
SemTxveviT. acvia iSviaTi sizustiT
gauToebuli kubokruli perangi da
nacrisferi Sarvali – es misi unifor-
maa. Sarvali didi aqvs. imdenad didi,
rom dakvirvebuli Tvalic ki ver
SeamCnevs, rogori formebi SeiZleba
imalebodes mis qveS. perangis mokle
saxeloebic zedmetad ganieria: “sala-
ro Tavisufalia” – xels zeviT wevs da
ganieri saxelodan sufTad gaparsuli
iRlia mouCans. gulis jibeze saxeli
aweria – lili. mec aqedan vici misi
saxeli. mis Sesaxeb sxva arc araferi
vici. ufro swored rogor ara, vici,
rom oqtomberSi Tvis saukeTeso
TanamSromeli gaxda. albaT menejeri
damatebiT gasamrjelosac miscemda.
lilis am restornis sxva Tanam-
Sromlebisagan gansxvavebiT, aras-
dros aviwydeba, rom Cemi Cizburgeri
aucileblad mJave kitris gareSe unda
damzaddes. arc is aviwydeba, rom
Cem lates, ori Saqris nacvlad sami
Saqari unda gamoayolos. icis, rom
arasdros vWam Sokoladis mafins.
erTxel lilis svel iatakze fexi
daucda, waiqca da Txlad daWrili,
oqrosferi kartofili zed daeyara.
wamodga, Rimilis niSnad tuCis kuTx-
eebi odnav ganze gaswia, Tumca isic
davinaxe rogor aumRvria momwvano
Tvalebi cremlebma.
llis saSinlad ar uxdeba kepi,
romelSic grZel swor da JRal Tmas
malavs. arc kubokruli perangi da
nacrisferi Sarvali uxdeba lilis.
Tumca, xandaxan mgonia, rom amaze di-
dad arc dardobs. mTavaria swrafad
da zustad daixsomos SekveTa da Sem-
deg aseve swrafad da zustad ganaTa-
vsos es SekveTa klientis plastmasis
fodnosze. lilis SeniSvnas TiTqmis
arasdros aZleven. amis ramdenime
mizezi SeiZleba arsebobdes: erTi is,
rom Zalian mowesrigebulia da meore
is, rom iseTi gamxdari da Sav-TeTria
am kubokrul perangSi, nacrisfer
Sarvalsa da kepSi gaxveuli, rom misi
SemCneva aSkarad Znelia.
“salaro Tavisufaliaaa”, - xmamaR-
la iZaxis lili da morig klients uRi-
mis. verafriT gamoicnob naZaladevad
uRimis Tu guliTadad. namdvilad
kargad aris menejmentis mxridan
gawvrTnili. aseTive moTmine-
biT ismens meryevi klientebis
SekveTas, romlebmac verafriT
gadawyvites didi koka-kola
Camoasxmevinon Tu saSualo da
ratomRac pirdapir daxlis
win iwyeben kamaTs imaze, mavnea
Tu ara koka-kola maTi janm-
rTelobisaTvis da bolos wyals
ukeTaven.
lili iSviaTad, magram mainc
iRleba xolme. daRlas verc
Tvalebze SeamCnev, verc
siarulze. daRla xel-
ebze etyoba. ufro sworad
mtevnebze. TeTri kanis
qveS Ria iasamnisferi venebi ebereba
da awuxebs. SekveTebs Soris xelebs
isress da Tu kargad daakvirdebi,
sulsac uberavs.
lili xandaxan sapirfareSosac
alagebs. erTxel zustad maSin Semovi-
da sapirfareSoSi me rom saqme moTave-
buli mqonda da xelebs vibandi. lilis
iseTi TeTri kani, mwvane Tvalebi da
wiTeli tuCebi hqonda, rom arafriT
ar SeiZleboda, mas unitazebi exexa.
ise gamiRima, TiTqos xelSi qloriani
xsnaris nacvlad mindvris feradi
yvavilebi eWira. vifiqre, iqneb lili
ubralod robotia da misTvis sul er-
Tia unitazebs gaxexavs Tu koka-kolas
Camoasxavs-meTqi. ar mindoda menaxa
rogor xexavda lili Cem naxmar uni-
tazs, xelebi arc gamimSralebia, ise
gamovedi sapirfareSodan. Cizburg-
ers mivujeqi.
lili gamxdari, saSualo simaRlis,
Worfliani gogoa. JRali Tma, momw-
vano Tvalebi da Txeli, magram wiTeli
tuCebi aqvs. jinsebi da iasamnisferi
qurTuki acvia. mxarze Wreli CanTa
hkidia. Subli avtobusis civ SuSaze
aqvs midebuli da manqanebis ganaTe-
bul farebs Tvals ayolebs. me mis
ukan vdgavar, mis Camosxmul ukve gril
lates vwrupav da vcdilob avtobusis
damuxruWebisas yava qurTukze ar
gadamesxas.
poeziapoezia
nino TarxniSvilinino TarxniSvili
lili da latelili da late
prozaproza
rusa amirejibirusa amirejibi
fexsacmeli fexsacmeli
gagrZeleba ocdameTvrametedmete gverdze
38
ocdameCvidmete gverdidan
sxvagan, rogorc avadmyofs ise uyu-
reben. mec aseve. ar vendobi da maT-
Tan urTierTobas veridebi. Tumca
es bavSvobisdroindeli megobari
mainc SemomrCa. rad undoda am kacs
barigoba, Tavis niWiT Soulobda
fuls, sam ojaxs da sayvarels arCenda
da Tu kaifobda paralelurad, amiT
Tavis Tavs vnebda, sxvas xom ara? maSin
daeWiraT da rogorc momxmarebeli
ise daesajaT. iciT raaa? me arc qmari
myavs, arc mama ¬- gardamecvala, - da
arc Zma. me minda kanonis, sakuTari
qveynis imedi mqondes, rom damicavs.
minda kanonis ridi mqondes da amis
gamo yvelaze naRd da iol gzad pati-
osnad cxovrebas miviCnevde; magram
TviTon kanoni arRvevs kanonebs. gamo-
dis, qveynisTvis sulerTia me rogori
viqnebi, patiosani Tu unamuso bariga.
vin damicavs? vin?
lageba mivatove da gacecxle-
buli daveci taxtze. Tvalebi davxuWe
da dasamSvideblad zRva gavixsene.
aman ki erTi momenti amoagdo. mainc
gamixarda, radgan monazons da dema-
gogias Tavi davaRwie da saswrafod
zustad gavixsene:
„ Toliam gadaixarxara Cems pro-
testiT gamotenil Tavze. Tavisu-
fali adamianis TviTneburi monoba!
dRes Tu damoneba xdeba, mxolod
imis mier, rasac fizikuri sxeuli
ar gaaCnia. amas monobad ar vTvliT,
radgan dampyrobels maincdamainc
adamianTan vaigivebT. yvelaze sastiki
dampyrobeli ki siyvaruli, sigareti
da narkotikia.”
maSin am samidan oris mona viyavi
cal-calke, dRes ki mxolod erTs
vmonob sakuTari nebiT, oRond ori-
dan Semdgars da swored es momiRebs
bolos. rogor gadaveCvio am oxeri
sigaretis siyvaruls?!
isev imis mesiji da es fiqri sxva
fiqris unagirze siamovnebiT ga-
davsvi:
„xandaxan minda Tavi movityuo
da vfiqrob xolme, rom cxovreba
usamarTloa. axla am xasiaTze ar var.
yvelaferi mizez-Sedegobrivi mgonia.
Tu qusliani fexsacmeli gacvia da
patara kenWis gamo moitexe kiseri,
cxovrebam ki ara, Senma quslebma
gamoiwvia. Tu botasi gacvia da wvimaSi
fexebi dagisvelda, egec Seni bralia
- botebis Cacma jobda.
me axla gabrazebuli var masze.
mTavari isaa, rom isic marTalia da
mec. is ise iqceva rogoricaa, da me
pasuxi mainc movTxovo? ise ratom
ar moiqeci, rogorc me moviqceodi-
meTqi? ra sisulelea, xom? rom dau-
fiqrde sisulelea, magram roca
raime miuRebeli xdeba Cvens Tavs, ise
gvitacebs subieqturoba da egoizmi,
rom amaze aRar vfiqrobT, varT nawy-
enebi da vkargavT adamianebs imitom,
rom Cvennairebi ar arian. es igivea,
rom momcro tanis mamakacis gverdiT
maRalqusliani fexsacmeli Caicva da
masze ganawyende, ratom aris dabalio.
axla ki principis gamo ar vpatiob.
agresia+sarkazmi, gind imsaxurebdes
kidevac, sisustes niSnavs. am dros
TviTkmayofileba matyuebs xolme
da Tavi Zlieri mgonia. iqve ki doin-
jiT dgas sinanuli, romelic yuriT
sircxvils daaTrevs. es ki ise mtkiva
da miWers xolme, rogorc axali fex-
sacmeli. ras vakeTeb imisTvis rom ar
vikoWlo? quslze plastirs vikrav da
daskvnac Cem sasargeblod gamomaqvs:
mirCevnia axali fexsacmeli ar viyido
da ZveliT viaro (da mainc yovelTvis
vyidulob axals. roca SeiZleba ase
vifiqro: viyidi da plastirs manamde
davikrav sanam qusls gadamityavebs.
axali fexsacmeli xom saWiroa bolos
da bolos?
vyofiliyavi frTxilad, xom vi-
codi misi cudi Cvevis Sesaxeb? Zalian
gabrazebuli var, magram ufro metad
- visze? SemTxvevebi uxilavi jaWviTaa
gadabmuli, cxovreba ki spontanuri
da situaciuri momentebisgan xdeba
mkveTri.
kidev didxans vifilosofosebdi,
magram uecrad, viRacis bRavilma
haeri skalpeliviT gasera. fanjaras
mivvardi da gadavixede. erT axalgaz-
rda biWs xelSi dana eWira, meore ki
idga da gaSterebuli TvalebiT dahy-
urebda sakuTar sisxlian mucels.
„ tyavis imitaciis fexsacmeli
acvia.
albaT aman daibRavla. ”.
damWrelma mokurcxla. mis kremis-
er padoSebs movkari Tvali.
„amas ki namdvili tyavis.”
telefons veci da saswrafo dax-
marebas gamovuZaxe. uneburad daveSvi
kibeze, ezoSi gavvardi da daWril
biWs veci. is ukve ijda, gafiTrebuli
mZimed sunTqvda da Sublze oflis
wveTebi muwukebiviT eyara. Semomxeda
da Tvalebi daxuWa. sisxlis danaxvaze
Tavbru damexva, fexic gamisrialda da
mis gverdiT sisxlSi Cavjeqi.
gons rom movedi palataSi viweqi,
mimovixede. is biWi davinaxe. didi
TvalebiT miyurebda.
„ra ucnauria, rodis iyo qalebi da
kacebi erT palataSi iwvnen?”
aq ra minda-meTqi vkTxe. ar vici,
etyoba sisxliani rom gnaxes, Senc
daWrili egone, mec aq movege gons da
rom daginaxe gamikvirda, didi madlo-
ba yuradRebisTviso. ufro dakvirve-
biT mivixed-movixede. tansacmels ve-
Zebdi. mxolod Cemi fexsacmeli elaga.
„es fexsacmeli nametani gadapran-
Wuli yofila, eg bafTa srualiad araa
saWiro, me sxvanairs davakravdi da qu-
slebic ufro Ria feris mouxdeboda.”
ucbad gamaxsenda:
dedaCemTan daqalebi isxdnen.
erTs axali fexsacmeli eWira.
meorem Tqva: „ver vitan qusli
rom ar kakunobs, ase mgonia, sayrdeni
gamomacales.”
dedaCemma: „me ki, TiTqos samyar-
soTan kontaqts vkargav”.
„damasedkam”: „me mudam uxmauros
varCev”.
pirvelma: „kakuna da uSno qals
Sexedaven , me ki – ara! ar minda es
fexsacmeli!”
ai, oTxi biografia.
da Cemi?..
sabnis qveS Cavixede. raRac zo-
liani, gaxunebuli piJama mecva.
„sagiJeTSi var Tu ra aris? axla
fuls damaweren, albaT minimum 50
lars, imitom, rom sisxliani tansac-
meli gamxades. unda davtyde.”
avdeqi, piJamianma Cemi qusliani
mwvane fexsacmeli Cavicvi da palati-
dan gamovedi. im biWs gaognebuli
saxe rom hqonda zurgma miTxra. yve-
laferi fexebze mekida, ucnaurad
vgrZnobdi Tavs, gareT Rame ki iyo,
magram ganaTebuli. gamaxsenda, rom
taqsis fuli ar mqonda, magram mainc
gadavwyvite gameCerebina, saxlamde
mival da Camovutan-meTqi. taqsi ar
miCerebda. bolos erTma RvTisnierma
daamuxruWa. Cavxti da misamarTi
vuTxari. iman kidev mkiTxa, ramdeni
gindao. jer ver mivxvdi, magram mere
swrafad gaviazre, jer gavocdi, mere
gavbrazdi da bolos gamecina, sad gi-
naxavT piJamiani meZavi-meTqi? fexsac-
melma gagyida, rom giJi ki ara, meZavi
xar sakuTari stiliTo. gadavirie.
ar var, raRac SememTxva da saxlamde
mimiyvan Tu gadavide-meTqi? mZRoli
kargad damakvirda, mere Caiburtyuna,
migiyvano da saxlTan mimagriala.
damelode, fuls Camogitan-meTqi.
ar mindao da gavarda. isev gamik-
virda. avedi. Sevedi. sigarets veci,
Tan abazanas vimzadebdi. Cavweqi da
TiTqos meored davibade, imitom ara,
rom WuWyi movicile, raRac sxva xde-
boda... gabrazebulic aRar viyavi, arc
fexsacmelifexsacmeliprozaproza
vaJo sada xar, gulisav,
ratom ar gamamaiseb?
Sen oRond sadme gamoCndi,
alad aginTeb aisebs...
gulis Wriloba gamexsna,
malamo unda naisrevs...
romel yvavilTan mRalatob?_
eWvebi xraven nafiqrevs...
xan sul giviwyeb damzrali,
xan vneba Sensken mamiqnevs...
iasamnebmac ifeTqes...
kvirtebad daskda atmis xe...
modi da frTxilad Semexe,
Cumad Semixsen sakinZe...
jer mkerds mibnie, mere ki
atmis furclebad amkinZe...
ia mSvidobaZeia mSvidobaZe
vaJo sada xar?vaJo sada xar?
demagogiaze da aRarc imaze, vinc
damireka. Turme avtomaturad va-
patie. aRarc monazvnis mrcxvenoda.
mSvidi da TiTqos raRacaSi darw-
munebuli viyavi. gamielva, rom fex-
sacmelebis gayidva aRar mindoda.
loginSi rom Sevsrialdi, mivx-
vdi, rom is unda Sevqmna, rac ase
Zalian miyvars da imitom ki ara,
rom ase msurs, imitom, rom Turme
sxvanairad ar SemiZlia.
me vipove Cemi Tavi. Tqven?
2010 w.
`ori kiTxva literaturismoyvaruls`ori kiTxva literaturismoyvaruls
1. ras ekiTxebiT yvelaze xSirad sakuTar
Tavs, magram jerjerobiT ver pasuxobT
2. kiTxva, romlis pasuxi zustad iciT
Tamaz eqvTimiSvili: kiTxva, rom-
elzec pasuxi ar maqvs da arc meqneba
albaT arasodes: ras avirCevdi, Tuki
arCevani meqneboda _ nobelis, serv-
antesis premiebs, anu literaturul
mwvervalebs, Tu `rigiTi~ wmindanis sax-
els da saflavis qvas romelime
eklesiezoSi?
rodesac pirvelad dame-
bada es kiTxva, Cemi milewil-
molewili tvinis xumrobad
CavTvale. magram mas Semdeg xan
ucabedad momdis TavSi, xanac
sul sxva rameze fiqris dros
logikurad mivadgebi xolme
mas.
kiTxva, romelic aseve xSirad miC-
ndeba, magram pasuxi yovelTvis maqvs:
xelovnebis romel sferoSi ver mivaRw-
evdi im dones, romelzec iteraturuli
Tamasa maqvs gaWimuli?
pasuxi aseTi maqvs: yvelaferSi, ris
ana-banac mecodineboda (weris garda
yvelaferi iswavleba), oRond ara musi-
kaSi. smena ar maqvs. veranair musikalur
nawarmoebs ver Sevasruleb da profe-
sionalis dauxmareblad verc Sevqmni.
arada simfoniac ki, romelic ase Tu
ise nacnobia, _ misi ori sxvadasxva
orkestris mier Sesruleba SemiZlia
erTmaneTisgan ganvasxvavo.
sofo daTuaSvili: me mgoni, me
literaturuli kiTxvebi saerTod aRar
momdis TavSi. imdenad var daxamebuli
elementarul Tavisuflebas (zarmaci
isedac viyavi, magram axla ufro bavSveb-
is gadamkide), roca ki dros gamovnaxav,
saerTod uazrod vxarjav araferSi (am
sityvis pirdapiri mniSvnelobiT). arada,
sanam isev ar daviwyeb kiTxvas, intensiur
kiTxvas, manam mkvdari viqnebi litera-
turulad. roca ver vkiTxulob, verc
vwer (es davaskveni am or weliwadSi).
vwuxvar, rom Cemi pasuxi aseTi mwiria.
samagierod, simarTle
maincaa...
39
mariam wiklaurimariam wiklauri
mdinaremdinare
mdinared viSvi,
mTis mdinared,
ise swrafad mivedinebi,
ise xmauriT,
arsebobasac ver vaswreb CemSi.
vis SeuZlia Cemi moyola,
vervin mityvis,
vervin gamomTqvams.
Semsvamen da wyali vgonivar.
Cadgebian fexebiT da
TvalebSi rom maSterdebian,
kalmaxebi uvardebaT badeebSi,
me ki gavrbivar,
Cqerebze rom lifsitebi mekidebian,
imaTTvisac ara mcalia.
Cems kalTebze frenen mercxlebic,
maT TeTr gulebze
Cemi wveTebi yvaviloben da caSi aaqvT
lodebis gemo.
ra civi var,
sunTqva ekvriT Cems mklavebSi
Cawolil xvats da
mzis angelozebs.
mivdivar iqiT, saidanac ver davbrundebi,
magram es gza _ saTavidan SesarTavamde,
uwyvetobis dasturi da sidiadea.
vis SeuZlia,
mdinaris garda aseTi iyos _
dabadebidan sikvdilamde
mTliani da uberebeli...
poeziapoezia
maiko miqaiamaiko miqaia
baida nafisabaida nafisa
aravin icis, saqarTvelos romel kuTxes
an gvars ekuTvnoda „TeTr ganZad“
wodebuli qarTveli qali, romlis
gamWriaxobamac gadaarCina kairo.
egviptelebi mas icnoben sami saxeliT,
rogorc nafisa xanums, baida nafisas da
mamluqTa dedas.
wamwamebze egvipturi mze gesvena,
wamwamebqveS _ livlivebda miraJi.
warsuli rom cis TaRiviT ganixvneba,
irekleba varskvlavTcvena silaSi.
ras gerCodnen, netav, visi ra emarTa
aTasobiT lamaz qals da qvriv-obols?!.
da bavSvuri Seni cremlic daemata
bevri codvis mnaxvel konstantinopols.
tkivils viRas SesCivlebdi, iq Sens msgavsad
bevri iyo, ar iyavi pirveli...
Tuki gaCnda qveynad sadme silamaze _
gamyidvelic gamoCndeba, myidvelic.
gasacemi saqarTvelos viRam misca
an Svilebi, an nafleTi miwis, Tumc
Tqven gyididnen ise, rogorc qarTul miwas,
qarTul miwas, merec bevrjer gayiduls.
didou nana, dedaSeni mebraleba,
miwa wyevla dixaSxo* _ rom giSvila,
ver ixila Seni gazrda-daqaleba,
veRarc Seni dedofloba ixila.
Tavs gixrida mowiwebiT kairo da
mzrunvelobdi RaribTa da mdidarTa...
ra Sors iyo mSobliuri Seni oda
da Soridan ufro Zlier giyvarda.
roca mterTa simravlisgan ca gamuqda,
roca Zrwoda SiSiT spa da mstovari,
win aRudga laSqars deda mameluqTa,
momxibvleli da didbunebovani.
jiqis mzeriT dampyrobeli daipyari
da sidinjiT dedofloba ifere.
imperators ecleboda miwa-myari,
roca Tvalebs awydeboda zRvisferebs.
fexT gigebdnen saucxoo diba-atlass
dRes TeTr ganZad qceul, yofil mona-qals
da evropis saxelovan mTavarsardals
Tvals amayad usworebdi bonaparts...
silamaze da simdidre saarako
oqros qviSis krialosnad asxmula.
sanam vcocxlobT, Cven warsulze vlaparakobT,
mivdivarT da _ Cvenc viqceviT warsulad.
wamwamebze egvipturi mze gesvena,
wamwamebqveS livlivebda miraJi...
-------------------------
* dixaSxo _ unayofo, mwiri miwa.
revaz revaz
elizbaraSvili elizbaraSvili
- sadacaa Wers Tavze Camomaqcevdnen. bavSvo-
bidan ver vitan deboSiorebs. saqmes guli ver
davude... gadavwyvite am uzneobisTvis wertili
damesva. bina davtove da ,,cxelTavianebs“ avad-
eqi kari advilad gavaRe (zars mainc ver gavagon-
ebdi). zRurbls gadavabije Tu ara, nestoebSi
,,balaxis“ suni meca... koridoridan xuTiode
suli davlande. naxevrad bnelSi musikis rit-
mebze WinkebiviT daxtodnen oTaxSi Sevedi da
Suqi avanTe. - SewyviteT es bedlami! - davuR-
riale. musika gamorTes da idioturi saxeebiT
momaCerdnen. mozardebi iyvnen, ase TxuTmet-
Teqsvmeti wlisani... - ei, Sen, aq saidan gaCndi?
vin xar? - Semcbarebi Candnen... - me?!.. me am saxlis
axali zedamxedveli var!.. - gesmis jei, ra movx-
ie?!.. - ras erCiT patiosan mezoblebs? lamisaa
Weri daengreT Tavze!.. - mainc ar arian saxlSi...
- amoiluRluRa grZelTmianma. - ar arian?!.. sa-
magierod, me var iq! me ! - davWeqe. - ... da macadeT
muSaoba! - veRar Sevikave Tavi... - ha-ha-ha... Sen
maTi sifaTebi unda genaxa, jei... erTi aylayuda
barbaciT momiaxlovda: - ewevi, ufroso?.. - ha-
haa... azrob, jei, ra mkiTxa?!.. mokled is saqme
Cavagde. binaSi mibrunebaze arc mifiqria. arada,
sufTa samuSao iyo... gesmis, xom?.. jei, mipasuxe...
kargi, ra gaewyoba... Zili nebisa.
patimarma zewari mxrebamde aiCoCa da kedlisken
Setrialda.
sadRac Sors Woti gahkioda.
sityvebis TokiTsityvebis TokiT
sityvebis TokiT Tu gamnaskvav saxrCobelaze-
skams fexs Tu ahkrav da haerSi TmasaviT SemWri
sicocxlisfrad gadaRebil bolo survilebs
wamwamiT albaT Sens sayelos davekidebi...
da Cems grZel sevdas Semogaxvev yelis garSemo....
.....................................
roca dumili oqrod fasobs - xidebs vaSeneb
roca vxmaurob - imsxvrevian Cemi xidebi
veRar vpoulob saganZurSi bgeras saSenos
da vcdilob xelze mzis akidos CamokidebiT
ganiSno rogor daviRale... rogor gavdivar
im wvimis wridan - Sen rom erT dros TeTr zRvas adridi
roca gverdigverd vTevzaobdiT da erTdroulad
xelSi viyvandiT oqros Tevzebs nislis badidan
da isev zRvaSi vabrunebdiT... da mere bades
isev visrodiT oqros Tevzis amosayvanad...
axla majaze mzis akido boqlomad madevs
mklavebze rwmenis namsxvrevebma gamomayara
da meSinia, ar davmTavrdeT,arSeewiros
Cveni warsuli grZeli Tokis Sav-TeTr ganaCens
daRrublebs giwyob brma TvalebSi, rom Seni sulis
TiTqmis gamomSral napralebSi wvimad gadavrCe.irma SiolaSviliirma SiolaSvili
40
prozapp
– . . . viRac tyeebSi dadis Turme
da xeebze jvrebs tvifravs. . .
– rogor?
– ra, vici, rogor! albaT dan-
iT, an wawvetebuli qviT. . .
– mere?– kiTxa SeSinebulma
colma qmars da Tavis Tormeti-
ode wlis biWs gadaxeda, romelsac
mSvidad eZina. . .
– raa, mere?ar ici, ro daiWi-
ron, ra moelis?dawva, gatyaveba,
CamoxrCoba. . . gavagrZelo?
– gaCerdi, gaCerdi, RmerTma
gvacilos. . .
– RmerTmao?ai, swored magis
bralia yvelaferi! RmerTmao! ra
iqneba, rom Tqva, alahma. . . alahma.
. .
– ver vityvi, vera, iseve, ro-
gorc Sen ver dagiZaxeb iudas. . .
– damiZaxe, oRond eseni myavd-
nen cocxlebi, oRond eseni myavd-
nen kargad! – axla qmarma gadaxeda
biWs da mis gverdze mwoliare da–
Zmebs, sul xuTi yavdaT– sami biWi
da ori gogo, yvelaze patara– ori
wlis. . .
– eZeben?– ikiTxa qalma. . .
– eZeben. . . eZeben da ipovnian
kidec, misians SeuCenen, naTesavs,
megobars. . .
– xoda, radgan eWvi mirianze
gaqvs, xval melaparake amaze, ro
gaiRviZebs. . .
– eh! mommadle Zala. . . – Tqva
kacma da aRar gaagrZela. . .
– . . . mommadle Zala, ufalo,
am yvelafers rom gavuZlo, dami-
fare da gamaZliere. . . Sen iqen
Cveni Semwe! – Cumad daamTavra
locva colma, pirjvari samjer
gadaisaxa da dawva. . .
ar dasZinebia, ra daaZinebda,
gaxurebul ToneSi iyo TavCay-
udebuli, icoda, icoda rom es
mirianis xelwera iyo, xelSi fiCxi
aiRo Tu ara, xatva daiwyo. . . mi-
waze, nacarze. . . mere, qva gaxexa,
gaawvrilwveta da imiT Cxapnida,
rasac miwvdeboda. . . rom moizarda
da naxa, rogor ZaliT amusul-
manebdnen qristianebs, rogor
awamebdnen da aviwrovebdnen,
ufro aenTo gulSi rwmena, pawawina
jvrebs Tlida, megobrebs kanafis
TokiT kiserze kidebda. yvelgan
jvrebs xatavda, tvifravda. . .
mere mamam aukrZala, kidev kargi,
roca xojam kiseri Seumowma, aRar
ekida jvari, Torem im patara Tavs
daagdebinebda. . .
swored maSin CaeZina qals,
roca currZeCamdgarma Rrubleb-
ma sarkmelSi Semoixedes, cota
waTvlima da gaiRviZa. qmaric adga.
bavSvebmac gaiR-
viZes. . .
– qalo! gaige,
xom, imis mokv-
liT rom imuqre-
bian TaTrebi, jvrebs vinc axatavs
xeebs. Turme jildo gamouciaT,
vinc gvetyvis vinaa, imas mivcemTo!
– nena, nena, eg xom danaSaulad
ar iTvleba?– ikiTxa biWma. . .
– iTvleba, aba, ar iTvleba?
– aki, vinc TaTars SeafurTx-
ebs, vinc imis saflavs wabilwavs,
vinc cuds ityvis, vinc. . .
– gaCumdi! – Seawyvetina mamam
Svils, im wesebsac TviTon weren
da ver daamateben, vinc jvrebs
xatavso?– Tqva mamam. . .
– eh! ra damateba unda kaco, ma-
gas egeni mahmadianobis wabilwvad
Tvlian. daiWeren vincaa da Tavs
gaagdebineben. . .
– eg isedac mogvelis suyvelas,
Tu male rjuli ar SevicvaleT. . .
– ar Sevicvli, ara! me qriste
mesizmreba sul! – Tqva biWma,
cremlebi moadga da ezoSi gavida.
deda gahyva. . .
– Svilo, qriste gulSi dai-
tove, iq gyavdes sul, oRond
TaTrebs nu etyvi amas. . . nurc
jvrebs daxatav sadme, jvar-
ic gulSi amoitvifre. . . wava,
wava amaTi dro, gayrian aqedan
urjuloebs da marto gurjebi
vicxovrebT isev Cvens miwaze. . .
gjerodes, gwamdes, oRond gulSi.
. . Sens pawawina daikosac moklaven,
ase rom giyvars, danarCenebsac
migvayoleben. amaTze ifiqre, Svi-
lo! mere, didi da Zlieri biWi rom
gaizrdebi, mere mixvdebi, rogor
ibrZolo!
– nena, manamde Cveni rwme-
na yvelas daaviwydeba, eseni
xuTjer gvaCoqeben muxlebze
dReSi da xuTjer TavianT locvas
gvaTqmevineben. . . Cveni locvebi
ki gvaviwydeba, deda! Cveni salo-
cavebis lamazi gumbaTebi Camo-
aqcies da nangrevebzec gviSlian
misvlas. . . gaxsovs, nena, ra lamazi
iyo, taZris gumbaTidan Suqi rom
iRvreboda Cveni CanCqeriviT?
– eg qristes madli iyo. . . gaxs-
ovdes, Svilo! magram, bavSvebTan
ase nu ilaparakeb, isini ver gaige-
ben amas, gagTqvaven, miyvarxar!
Zalian miyvarxarT, xuTive. . .
naxe, xuTi TiTi maqvs xelze, rom
miTxra, romels moiWrio, ver-
cerTs gavimeteb, erTnairad met-
kineba. . . damijere, nena, damijere!
– kargi, deda! – uTxra biWma
da TiTmoWrili deda rom warmod-
gina, Tvalebi cremliT aevso. . .
uTxra da imis mere aRaravis
unaxavs xeebze jvrebi. . . mxolod
ufalma icoda, rom yoveldRe
biWi erT jvars mainc tvifravda.
avidoda xis simaRleze da sanam
toti Zalian gawvrildeboda, iq
amCnevda jvars! Zirs Camosuli ki
nafotebs iRebda, jibeSi iyrida
da mdinareze Cumad clida. . .
xeebi ki ufro da ufro izrde-
boda, biWic Tamamobda. . .
ded– mama mSvidad iqneboda,
rom ara erT dRes, tyeSi kenk-
ris sakrefad wasulebs, patara
daikos kenweroze Sarvali ar
SeemCnia:
– milis Savali. . . milis Sav-
ali. . . – deda mixvda da zemoT
aixeda, mere Zirs nafotebsac
mokra Tvali. . .
im saRamos isev daariges Svili
mSoblebma, mama daemuqra kidec. . .
drom feradyvavileb– kenk-
rian– foTlebiani winsafari moix-
sna, qarma Semodgomis JRalebis
wareka da alaplapebulTvaleba
zamTari dadga. . .
saSeSd wamoqceul xeebs Soris
TaTrebma jvriani xec naxes. isev
daiwyes mxatvaris Zebna. kvlav
gaaaxles jildo. . .
biWi ki mainc ar iSlida Tavisas,
axla maradmwvane xeebze adioda,
rom ar SeemCniaT. xeebi ki ufro da
ufro izrdeboda. . .
erT dRes saxls TaTrebi moad-
gnen, saxli gaCxrikes, saTavs-
oebic moiares da versad rom ver
naxes, mSoblebs uTxres:
– danamdvilebiT viciT Tqveni
bavSvi romaa da droze gamogvi-
CineT, Torem, deda– budianad
gadagwvavT. . . diliT movalT. . .
im saRamos biWi uzarmazar naZ-
vze aZvra, didxans mounda asvlas.
jvari rom amotvifra da CamoZv-
roma daapira, ukve bneldeboda.
fexi daucurda da ki ar gadmo-
varda, gadmofrinda xidan. . . Riad
darCenil cisfer TvalebSi zeca
CarCa TiTqos. . .
gvian miagnes mSoblebma. . .
ver ikivla dedam. . .
ver amoiRmuvla mamam. . . mx-
olod xelebze gadiwvina da uCum-
rad saxlSi miitana cxedari. . .
im adgilze, sadac bostani
qonda, Tovli gverdze gadaitana
da iq gaTxara saflavi. . . mere biWs
tansacmeli gaxades, sufTa qso-
vilSi gaaxvies, damarxes da isev
Tovli miayares. . .
gamarTlebas gavda im Ramis
Tova, samarxi ezos gauswora. . .
manam ki mamam mdinareSi Cayara
bavSvis tansacmeli. . .
diliT, roca TaTrebi movid-
nen, dedam uTxra saZebneladaao
wasuli. . . TaTrebic mamis kvals
gayvnen, kacs miadgnen. kacma ty-
eebSi ver vnaxe da mdinaris pirs
iqneb iyoso, mere, maTTan erTad,
jer bavSvis gariyuli bluza “ip-
ovna! ”, mere Sarvali. . .
iRriala, magram ra iRria-
la! gvams dauwyo gayinul wyal-
Si Sesulma, , Zebna". . . rom, ,
ver naxa“mdinaridan amosulma
zedamxedvelebs uTxra:
– wamiyvaneT, me momkaliT!
waiyvanes. . . dedac. . .
ar mouklavT, orive magrad
garozges da dedas yoveli dar-
tymisas ki arewvoda, TiTqos sia-
movnebda tkivili. . . mama maleve
gaiTiSa. . .
male ojaxma musulmanoba mi-
iRo, wesis Tanaxmad, yoveli da-
naSauli gamahmadianebis Semdeg
mitevebuli iyo. . .
deda weliwadis im dros iRimo-
da mxolod , roca xaxvis bostani
yvavilobda, TiTqos mirianic uRi-
moda. . . maranSi ki erTi samalavi
qonda, sadac biWis mier gamoT-
lili jvari qonda gadamaluli da
yovel cismare, jer Svilis suls
avedrebda RmerTs, mere ki, saqmes
iwyebda. . .
weliwadis danarCen dros ki
xaxvi mudam Tvalebs uwvavda da
tirilsac mas abralebda. darCe-
nilma Svilebma ki icodnen, rom Zma
daixrCo da Cumad wyalSi yridnen
yvavilebs, rom mdinares masTan
mietana. . .
ase gadaarCines mSoblebma
cxedari, romelsac, povnis SemTx-
vevaSi ra gziT eloda ganadgureba,
aravin icoda. . .
amitomaa xaxvi ase mware da mi-
tom wvavs Tvalebs. . .
arc is nafotebia, msubuqi,
wyals rom Camoaqvs da. . .
gvamebsac mitom asaflaveben
sakarmidamoSi zemo aWarlebi, rom,
mudam imis SiSSi iyvnen, cxedari
TaTrebs ar moeparaT da ar Seu-
erachyaT, mas merec ki, rac iZule-
biT, mahmadianobas miiRebdnen. . .
xaxvis yvavilobaxaxvis yvaviloba
lika yifSiZelika yifSiZe
41
`literaturuli mimdinareobebi" `literaturuli mimdinareobebi"
saqarTveloSi, iseve rogorc
evropaSi, literaturuli mod-
ernizmis damkvidreba, da zoga-
dad, modernistul msoflmxed-
velobasa da modernistul es-
Tetikaze orientireba, es ar iyo
stiqiuri da gaucnobierebeli
movlena, erTgvari, modas ayola.
qarTveli modernisti avtorebi-
saTvis modernistuli esTetika,
modernistuli TemebiT, prob-
lematikiTa da poetologiuri
principebiT operireba arc droe-
biTi da sasxvaTaSoriso interesis
sagani iyo („ymawviluri seni“,
„gulubryvilo gataceba“), da arc
koketobis sagani („ucxo seniT
daavadeba“), aramed modernistul
esTetikasa da modernistul mso-
flmxedvelobas qarTveli mod-
ernisti avtorebi imTaviTve ukav-
Sirebdnen qarTuli kulturis,
qarTuli mwerlobis dasavleTev-
ropuli „radiusiT gamarTvis“,
misi rusuli aziaturi kulturis
tiraniisagan gamoyvanisa da qar-
Tuli kulturisa da mwerlobis
dasavlur kulturasTan kvlav
integrirebis amocanebs.* Sesa-
bamisad, qarTuli literaturuli
modernizmis Casaxvasa da ganvi-
Tarebas hqonda Tavisi fundamentu-
ri sazogadoebriv-politikuri da
sociokulturuli wanamZRvrebi,
esTetikur-konceptualuri da
filosofiur-Teoriuli bazisi
(aq xazi unda gavusva erT mniS-
vnelovan garemoebas: qarTuli
romantizmisagan gansxvavebiT,
romelsac gaSualebuli kontaqti
hqonda evropul romantizmTan,
da romelic saboloo jamSi mainc
stiqiur da fragmentul movlenad
darCa qarTul sinamdvileSi, qar-
Tuli modernizmi ukve uSualo
kontaqts amyarebs evropul mod-
ernizmTan. es aixsneba Tundac
imiT, rom qarTvel modernistTa
umetesobas (gr. robaqiZe, k. gamsax-
urdia, e. tatiSvili, n. lorTqi-
faniZe, p. iaSvili, da sxv.) ganaTleba
swored evropaSi hqonda miRebuli
da isini uSualod evropul kul-
turul sivrceSi ecnobodnen axal
literaturul mimdinareobebsa
da tendenciebs, filosofiur da
esTetikur moZRvrebebs (nicSe,
Sopenhaueri, kirkegaardi [kirke-
gori], vagneri, froidi, Spengleri,
bergsoni), literaturul Tu kul-
turul cxovrebas).
rac Seexeba qarTuli lit-
eraturuli modernizmis sazog-
adoebriv-politikur da so-
ciokulturul wanamZRvrebs, aq
ikveTeba ori umTavresi aspeqti:
1. modernizms, rogorc mso-
flmxedvelobriv da literatu-
rul diskurss, qarTveli modern-
istebi, erTi mxriv, ukavSirebdnen
qarTuli kulturis ganaxleb-
is sakiTxebs, rac gulisxmobda
dasavleT evropis kulturasTan
qarTuli kulturis kvlav daax-
loebasa da mis dasavluri kul-
turis ganuyofel nawilad qce-
vas, meore mxriv, ukavSirebdnen
qarTuli saxelmwifoebriobis
aRdgenisa da politikur da kul-
turul cxovrebaSi dasavluri
orientaciis aRebis sakiTxebs
(Sdr. cisferyanwelTa manifesti,
an t. tabiZis statia „cisferi
yanwebiT“, anda gr. robaqiZis,
g. qiqoZisa da k. gamsaxurdias
werilebi da esseebi aRniSnul
problematikaze, mag., Tundac gr.
robaqiZis cnobili statia „qar-
Tuli renesansi“). Sesabamisad,
kulturuli orintaciis centrad
cxaddeba parizi (cisferyanwel-
ebi) da berlini (k. gamsaxurdia).
2. q a r T u l s i n a m d v i l e S i
modernistuli esTetikisa da
msoflmxedvelobis intensiuri
recefcia da danergva aseve ukav-
Sirdeba 20-ian wlebSi saqarT-
veloSi gamZafrebul politikur
cxovrebas – 1921 wlis katastro-
fa, 20-iani wlebis bolSevikuri
politikuri terori da represie-
bi, 1924 wlis ajanyebis CaxSoba,
bolSevikuri antireligiuri
terori da propaganda; aseve,
ukavSirdeba 20-ian wlebSive gain-
tensivebul ideologizirebul
teqnikur-manqanur progress,
rasac bolSevikebi axorciel-
ebdnen mesianisturi paTosiT.
aRniSnuli procesebis fonze
ki saqarTveloSic sabolood
ganxorcielda „metafizikuri
ryeva“ (nicSe) _ RmerTi mokvda,
Rirebulebebi gadafasda da qar-
Tuli sulieri kultura CaaxSo
bolSevikebis mier dafuZnebulma
materialisturma cnobierebam
da manqanur-teqnikurma civili-
zaciam. aman ki gamoiwvia qarTuli
yofis desakralizacia, dehumani-
zacia, subieqtis miTo-sakraluri
pirvelsawyisebisadmi gaucxoeba,
Sesabamisad, subieqturobis da-
Sla-rRveva, egzistencialuri
SiSi da TviTidentobis mopovebis
SeuZlebloba. aRniSnuli prob-
lematika ki qarTuli modernis-
tuli mwerlobis umTavresi Tema
da intensiuri gansjis sagani iyo
(Sdr. k. gamsaxurdias „dionisos
Rimili“, „mTvaris motaceba“ da
misi 10-ian-20-iani wlebis eqspre-
sionistuli novelebi, m. javax-
iSvilis „jayos xiznebi“, an gr.
robaqiZis „Cakluli suli“ da sxv.).
is, rom qar-
Tuli literatu-
ruli modernizmi
ar iyo sponta-
nuri, droe biTi
movlena da mo-
das ayola, amaze
aseve metyvelebs
is faqtic, rom
qarTuli lit-
eraturuli mod-
ernizmi mxat-
vruli teqstebis
qmnasTan erTad
a m a v d r o u l a d
Tavis Tavsac iaz-
rebda, igi TviT-
refleqtirebadi fenomeni iyo,
romelic miznad esTetikur-
kulturulogiuri ganaxlebis
amocanebs isaxavda da Tavis Tavs
moiazrebda evropuli kulturis
da evropuli literaturuli
modernizmis TviTmyofad da
ganuyofel nawilad. yovelive
amis dasturia, erTi mxriv, is, rom
qarTveli modernisti avtorebi
intensiurad aqveynebdnen esseeb-
sa da literaturul-kritikul
teqstebs mimdinare evropuli
sociokulturuli, kulturuli
da politikuri cxovrebis Sesaxeb,
aseve modernizmisa da zogadad
literaturis aqtualur sakiTx-
ebze (k. gamsaxurdias, gr. roba-
qiZis, e. tatiSvilis, v. kotetiS-
vilis, g. qiqoZis, g. leoniZis,
cisferyanwelebis da sxv. lit-
eraturuli esseebi da werilebi);
aseve aqveynebdnen saprogramo
literaturul manifestebs, sa-
dac sajarod acxadebdnen konkre-
tuli modernistuli mimdinareo-
bis dafuZnebas (mag. „cisferyan-
welTa“ manifesti, an k. gamsaxur-
dias eqspresionizmis manifesti
„eclaratia pro mea“). meore mxriv,
qarTveli modernistebi awyo-
bdnen sajaro leqciebsa (mag. gr.
robaqiZis cnobili leqcieb-
is cikli, rodesac man qarTul
sinamdvileSi pirvelma iqadaga
literaturuli modernizmis es-
Tetika da qarTuli literaturis
modernizmis ideologiisa da es-
Tetikis safuZvelze ganaxlebis
aucilebloba) da literaturul
Sekrebebs (mag. „akademiuri mwer-
lobis asociaciis“ mier organize-
buli literaturuli saRamoebi,
romelTagan erT-erTi mTlianad
fr. nicSes mieZRvna), afuZnebd-
nen literaturul dajgufebebsa
(„akademiuri mwerlobis aso-
ciacia“, qarTvel simbolistTa
(„cisferyanwelebi“) da qarTvel
futuristTa literaturuli
dajgufebani) da sakuTar lit-
eraturul organoebs („cisferi
yanwebi“, „meocnebe niamorebi“,
„baxtrioni“, „galaktion tabiZis
Jurnali“, „lomisi“, „ilioni“,
„saqarTvelos samreklo“ „barri-
kadi“, „rubikoni“, „qarTuli
sityva“, „kavkasioni“, „2S4“). anu,
qarTuli modernistuli litera-
turuli procesis paradigma da
struqtura zustad Tanxvdeboda
evropuli literaturuli mod-
ernizmis procesis models.*
qarTul literaturul mod-
ernizms, rogorc evropuli lit-
eraturuli modernizmis or-
ganul nawils, bunebrivia, rom
swored is saerTo filosofiur-
msoflmxedvelobrivi safuZvlebi
hqonda, rac zogadad evropuli
literaturuli modernizmisaT-
vis iyo damaxasiaTebeli: kerZod,
a. Sopenhaueris nebis filoso-
fia, s. kirkegaardis** egzist-
encfilosofia (xistenzphilos-
ophie), fr. nicSes sicocxlis
filosofia da apolonurisa da
dionisuris koncepti, aseve z.
froidis fsiqoanalizi, k. g. iun-
gis siRrmis fsiqologia, a. berg-
sonis intuitivizmi, o. Spengl-
eris kulturfilosofia da
sxv. Sesabamisad, qarTul mod-
ernizmsac safuZvlad daedo es
filosofiuri moZRvrebani, sadac
moxda maTi originaluri Semo-
qmedebiTi recefcia mxatvrul
saxismetyvelebiT paradigmebSi.
garda amisa, qarTul lit-
eraturul modernizms evropul
modernizmTan saerTo aqvs esTe-
tikur-poetologiuri princi-
pebi da msoflmxedvelobrivi
ganwyobilebani: misTvisac ar
aris ucxo
esTeticzmi, dekadentoba,
dendizmi, sikvdilis esTetika, mx-
atvruli ritorikis stilizacia,
naratiuli mravalferovnebani,
sugestiuri poeturi metyveleba
da saxismetyveleba, neologizme-
bisadmi tendireba da enobrivi
eqsperimentebi.
qarTuli literaturuli
modernizmi Janrobrivi Tval-
sazrisiTac anaxlebs qarTul
literaturas, rac pirvel rigSi
gamoixata (modernistuli) roma-
nis Janris saboloo dafuZnebaSi.
aseve viTardeba axali lirikuli
formebi, mag. soneti, verlibri.
ganaxlebas eqvemdebareba sxva
literaturuli Janrebic _ iqm-
neba modernistuli novela, mod-
Cven unda gadavlaxoT qarTuli kulturis eTnografiuli mijnebi.
konstantine gamsaxurdia
qarTuli modernizmiqarTuli modernizmi
gagrZeleba ormocdameore gverdze
konstantine bregaZekonstantine bregaZe
42
wavikiTxe lela kodalaSvilis kriti-
kuli werili erovnuli biblioTekis
literaturuli forumis (eblitfo)
masalebiT Sedgenili almanax `Tao-
bebis` ori nomris Sesaxeb da wavikiTxe
agreTve giorgi kilaZis (xsenebuli
forumis administratorisa da alma-
naxis gamocemis ideis avtoris) pasuxi
am statiaze. l. kodalaSvilis weri-
lis paTosi dRevandel literatu-
rul periodikasa da internetsivrce-
Si fsevdoliteraturis moZalebiTaa
ganpirobebuli: amgvar literaturas
sakmaod farTo momxmarebeli hyavs,
maSin, roca WeSmariti literatura
praqtikulad mkiTxvelis gareSea
darCenili. l. kodalaSvili aRniS-
navs, rom sxva perioduli gamoceme-
bis msgavsad, verc “Taobebi” ascda
literaturul Rirebulebas mokle-
buli nawarmoebebis warmoCenas Tavis
furclebze, ufro metic, erTob didi
adgili dauTmo amgvar teqstebs. g.
kilaZe Tavis pasuxSi azustebs, rom
almanaxi “ki ver ascda, aramed ar
ascda” amas, radgan proeqtis mizani
iyo literaturul (gansakuTrebiT
virtualur literaturul) sferoSi
Seqmnili suraTis realurad asaxva.
realuri suraTi ki maincdamainc sax-
arbielo ver aris, radgan, rogorc
l. kodalaSvili miuTiTebs, dabali
gemovnebis mqone momxmarebelma ga-
napiroba fsevdomwerlebis moZaleba
da maTi uxarisxo produqciiT lit-
eraturuli sivrcis (gansakuTrebiT
internetsivrcis) gadatvirTva. es
seriozuli problemaa da albaT
literaturis yvela gulSematki-
vari fiqrobs amaze. magram ra unda
iRonon sxvadasxva literaturuli
forumebis mesveurebma an perioduli
gamocemebis redaqtorebma, rom uge-
movnobisa da uniWobis parpaSs zRvari
daedos? uSvelis ki saqmes is, rom
vTqvaT, “Taobebis” momdevno nomrebs
ramdenime kaciani saredaqcio Se-
madgenloba eyoleba, romelic ufro
mkacrad SearCevs masalebs? iqneba
ki warmodgenili avtorTa mier WeS-
maritad Rirebuli nawarmoebebi, raTa
SesarCevi iyos raime?
l. kodalaSvili wers: “almanaxis
rogorc pirvel, aseve meore no-
merSi erTmaneTis gverdiT daibeWda
saSualod niWieri mwerlidan daw-
yebuli, literaturaSi, rogorc
gaugebrobaSi moxvedrili avtorebiT
damTavrebuli. “saSualod niWieri”
imitom vTqvi, rom genialuri mwer-
lebi samwuxarod am Taobas ar gamou-
Cenia jerjerobiT da RmerTma qnas,
rom aRniSnulTa Soris ara erTi da
ori gaizardos aqamde”.
g. kilaZe am naTqvamis bolo punqts ar
eTanxmeba da aRniSnavs, rom “lelas
mier nagulisxmev TaobaSi ramdenime
marTlac gaizarda maT Soris gaiz-
arda isinic, zogierTebs “grafomani”
rom egonaT”
kargad ver gavige, “am TaobaSi” vin
igulisxmeba, radgan almanaxSi yvela
Taobis mwerlebia warmodgenili:
albaT axalgazrdebi igulisxmebian,
raki “gazrdazea” laparaki; oRond
erTi ram unda gaviTvaliswinoT _
almanaxSi avtorebi TiTo nawarmoe-
biT arian warmodgenili da amdenad,
maTi niWierebis gansazRvra albaT
arcTu Seumcdari iqneba; meti si-
zustisaTvis, ajobebda Tqmuliyo,
rom aq dabeWdili nawarmoebebia
xarisxobrivad saSualo an saSu-
aloze dabali donis.
me aq minda gavixseno zogi Cemeuli
mosazreba Tu winadadeba, romelic
erovnuli biblioTekis literatu-
rul Sekrebebze zepirad gamomoTq-
vams an “eblitfos” mier gamocemul
“saubrebSi” werilobiT damifiq-
sirebia: magaliTad, daviT CixlaZis
poeziis saRamoze, sadac poetma
arcerTi leqsi ar waikiTxa, ganacx-
ada, rom leqsebs kargaxania aRar
wers da varaudobs, rom CvenSi saer-
Todac damTavrda poeziis saqme, am
sityvebis gamo atexil kamaTSi mec
miviRe monawileoba da vTqvi, rom Cven
literaturisgan SeuZlebeli ar unda
moviTxovoT da gamudmebiT Sedevre-
bis cvenas ar unda velodeT. Cemi
es ganacxadi gazeT `axal 7 dReSic.
(”Cven, ratomRac, yvela epoqisgan, aT-
wleulisgan da aTaswleulisganac ki
viTxovT raRac WeSmarit Rirebule-
bebs xelovnebaSi. arada, istorias ar
axsovs, ama Tu im qveyanaSi, yvela epoqa
Tanabrad nayofieri
yofiliyos am mxriv. gana renesansamde
italias didi mxatvroba hqonda? an
ingliss meoce saukunis klasikuri
rokis garda romelime saukuneSi
hqonia didi musika? saqarTveloSi
rusTavelis Semdeg 6 saukune gavida,
sanam axali didi poeti guramiSvili
gamoCndeboda. mecxramete sauku-
neSi did poetTan mTeli pleada
gamoCnda; meoceSi kidev ufro ricx-
vmravali iyo did qarTvel poetTa
amqari. zogi maTgani dRes cocxal
klasikosad iTvleba. me piradad rom
mkiTxoT, sazogadoebisTvis jerac
ucnobi aTamde didi poeti kidev
meguleba. cotaa es yvelaferi? dRes
Tu Sedevrebi ar iwereba, es sulac ar
aris tragedia (Tumca, SeiZleba iwer-
eba kidec da, ubralod, sazogadoebi-
sTvis cnobili ar aris). poetTa mefed
aRiarebul legendarul galaktionze
Tqva vaxtang javaxaZem, misi mkiTx-
velebi jer ar dabadebulano. hoda,
jer galaktionis kargad wakiTxva
SevZloT, granelis, samadaSvilis,
kornapelis (es ukanaskneli, albaT,
bevrs arc gaugonia, arada msoflio
rangis lirikosia). diax, rac daiwera,
imis wakiTxva da gageba SevZloT da
nebismieri mokalmisgan poetur sas-
waulebs nu moviTxovT.”) daibeWda.
Semdeg amgvari ramec davwere _ sa-
zogadoebisaTvis ucnobi aTze meti
didi poeti meguleba-meTqi dRevan-
del saqarTveloSi. gavamJRavne Cemi
didi xnis ocneba, rom minda gamovce
marsianimarsiani
`literaturuli mimdinareobebi"`literaturuli mimdinareobebi" qarTuli modernizmi qarTuli modernizmi
ernistuli drama.
da rac mTavaria, qarTul lit-
eraturul modernizmSi TiTqmis
sruladaa warmodgenili evro-
pul literaturul modernizmSi
arsebuli literaturuli mim-
dinareobani: impresionizmi, sim-
bolizmi, eqspresionizmi, avan-
gardizmi.
SeiZleba iTqvas, rom qarTuli
literaturuli modernizmi uni-
kaluri movlenaa evropul lit-
eraturaSi da igi ar warmoadgens
evropuli modernizmis ubralo
epigonalur danamats an periferi-
ul sferos. piriqiT, qarTuli mod-
ernizmi qmnis evropuli modern-
izmis sruliad originalur invar-
iants, igi erTgvarad afarToebs da
ganavrcobs evropul modernizms:
qarTuli modernizmi axerxebs
originaluri saxismetyvelebiTi
paradigmebis, miTosuri narativi-
sa da miTosuri saxismetyvelebis,
wmindad nacionaluri Temebisa
da nacionaluri problematikis
gauniversalurebis, qarTuli
sinamdvilis miTo-saxismetyvele-
biTi mxatvruli gaazrebis, axali
kulturuli da landSafturi
sivrceebisa da Temebis Semotanis
safuZvelze axali da unikaluri
mxatvrul-literaturuli Rire-
bulebis Seqmnas da amiT evropuli
literaturuli modernizmis gam-
rvalferovnebas, gamdidrebasa
da mis ganuyofel da organul
nawilad qcevas. aRsaniSnavia, rom
qarTuli literaturuli modern-
izmis es Tavisebureba da evropuli
literaturuli modernizmisaTvis
misi mniSvneloba evropul litera-
turul sivrceSi pirvelma Stefan
cvaigma SeniSna da daafiqsira gr.
robaqiZis „gvelis perangis“ pir-
veli germanulenovani gamocemis
winasityvaobaSi (1928).
mimaCnia, rom qarTuli lit-
eraturuli modernizmi evropu-
li literaturuli modernizmis
originaluri da unikaluri fenom-
enia, ramdenadac igi axerxebs an-
Tropologiuri, egzistencialuri
da ontologiuri problematikis
Zireul gaazrebas sakuTari origi-
naluri mxatvruli ritorikisa
da originaluri mxatvrul-sax-
ismetyvelebiTi paradigmebis
moxmobiT (Sdr. Tundac gr. roba-
qiZis „gvelis perangi“, k. gamsax-
urdias „dionisos Rimili“ da
„mTvaris motaceba“, an sulac „ar-
tistul yvavilebSi“ kulminire-
buli galaktionis modernistuli
lirika). yovelive amis safuZvelze
ki qarTuli modernizmi da misi
esTetika warmoCndeba rogorc
universaluri (dro-sivrceze aR-
matebuli) da mudmivad aqtualuri
fenomeni, romlis kvlevac mudam
aqtualuri iqneba rogorc litm-
codneobiTi, ise kulturologi-
uri TvalsazrisiT.
ormocdameerte gverdidan
gamoxmaureba kritikul werilze gamoxmaureba kritikul werilze
almanaxi `Taobebi~ da bolo wlebis almanaxi `Taobebi~ da bolo wlebis
literaturuli klimati saqarTveloSiliteraturuli klimati saqarTveloSi
gamoxmaurebagamoxmaureba
gagrZeleba oormocdamesame gverdze
43
gamoxmaureba
gamoxmaureba kritikul werilze almanaxi `Taobebi~ da bolo wlebis literaturuli
klimati saqarTveloSi
krebuli, saTauriT `paraleluri samyaro”, romel-
Sic mxolod Cemi gemovnebiT SerCeul nawarmoebebs
Sevitandi yvelasaTvis ucnobi avtorebisas da lit-
eraturuli sazogadoebis winaSe ara erT WeSmarit
talants warmovaCendi. oRond am saqmes sponsori
sWirdeba, romelic me jerjerobiT ara myavs da arc
didad meimedeba, rom momavalSi mainc meyoleba.
rogorc mosalodneli iyo, aravin gamomexmaura amaze,
radgan, vfiqrob, aravisa aqvs survili, viRac “ucnobi
talantebis” warmosaCenad Tavi Seiwuxos, arc aravis
sjera (rogorc Cans) maTi arseboba;
hoda axla amgvari winadadeba minda Semovitano: iqneb
“Taobebis” axal nomerSi gamoiZebnos adgili Cems mier
“xeldasxmuli” avtorebis TiTo-orola nawarmoebi-
saTvis mainc? rasakvirvelia, am gziT maTi Semoqme-
debis damakmayofileblad warmoCena ver moxerxdeba,
magram iqneb Cems mier miwodebulma masalam interesi
aRZras da samomavlod am ucnobi avtorebis ufro
farTod warmoCenis survilic gaCndes?
aqve WaSnikad SemogTavazebT ramdenime nimuSs am
masalidan, oRond avtorebs jerjerobiT inkognitod
davtoveb:
soneti sikvdilis Semdgom aRiarebaze
kargaxania aRar gtkiva kacis nakbeni,
aRarc is gaxsovs, igiv kaci rogor gyidida,
Sen aRara xar. aw idida Seni saqmeni,
idida Seni saqmeni da RmerTic idida.
sikvdil-sicocxlis misteria. apoTeozi.
misvla imqveynad, anu Sesvla sxva didebaSi.
sul sxva sicocxle _ naTeli da dauzrunveli,
Sesvla naTelSi, naTlis yvela gantotebaSi.
apoTeozi. TviT moSurnec aris morCili
da saswaulad Sens saqmeebs aqnevs TvaldaTval
(rom eziaros am didebas) Tvaldabrmobili
ufalo, aha moixile Seni borkili,
ra netarebad gadameqca igi TandaTan
ufalo, aha moixile Seni borkili
oormocdameore gverdidan
monRoli
epikantusis gisosidan mimzers monRoli
da me vagebeb TafliT savse nuSis naWuWebs,
axlac mogwonvar, ise rogorc maSin mogwondi,
hoi, monRolo!
magram Seminde, Rames mainc Tu ver gaCuqeb
axla am caze xrikebs awyobs mxolod elia,
maSin am caze monRoluri feTqda nalebi,
Sens mokle fexebs uzangebi aRar elian
da sul sxva juris mimohqrian aq amalebi
Cven isev vxvdebiT. istoriis mtvrian kulisebs
gaxedav sevdiT erT dros yovlis nacrad
mqceveli,
mec sakuTari moRliloba gamagulisebs,
hoi, monRolo!
nuSis naWuWi amevseba mRvrie cremlebiT!
mo, Tavs damesxi, unagirze gadamakari,
xes mimalursme nawnavebis rudimentebiT,
gadamatare muxrani da gudamayari,
mo, gamimete monRoluri xmlis gametebiT!
magram am caze xrikebs awyobs mxolod elia,
maSin am caze monRoluri feTqda nalebi,
Sens mokle fexebs uzangebi aRar elian
da sul sxva juris mimohqrian aq amalebi!
* * *
mTvare mohyveboda riyes,
gzas zomavda arSin-arSin,
mkaTaTveSi mosuliyav,
gagejibrebodi mkaSi.
peSviT mogitandi wyals da
mzes gadavdenidi SoriT,
Cvenze usamarTlod gamwyrals
soflad gagonili WoriT.
Semogirigebdi mdumars
cremlTa dadenili RvariT,
da gamTeldeboda umal
sulSi gawyvetili lari.
muxlad gavtopavdiT nislebs,
cxeniT gavapobdiT aragvs,
krZalviT miambobdi isev
cis da dedamiwis araks.
daferili rogorc gorda
Rame iqneboda mtknari,
mogvegebeboda oda
soflis ganapiras mdgari.
mTvare mohyveboda riyes,
gzas zomavda arSin-arSin,
mkaTaTveSi mosuliyav,
gagejibrebodi mkaSi.
kritikakritika
6 ivnisi 6 ivnisi Cveni sicocxle CaiRvara samSoblos gulSi,
rom Cveni sisxliT qveynis maja Zalumad cemdes.....
dReidan ukve gvaxseneben albaT warsulSi -
da mere iqneb arc gavaxsendeT. -
rogorc Cvenamde daxarjuli bevri kai yma,
vis kvalzedac nabijiT mgluriT
Cveni sicocxlis mcire Tesli CavTeseT xnulSi
saqveyno samklis, - rom bumberaz nergad ixaros.
Cveni saxeli, wodeba da gvari - ori mSrali striqoni,
magram windi saukuno Cveni nagramis -
raTa amayad gaiaron mSobel miwaze, -
romelic Cveni wmin movrwyeT!
prozapp
andria Toreliandria Toreli
andria Toreli, meuRlesTan,
mari CikvilaZesTan erTad
P.S. 2013 wlis 5 ivniss, avRaneTSi,
qarTuli oceulis winwaweul bazas
Talibebma daartyes. daiRupa 6 Cemi
TanamebrZoli....
44
eRvneba nugzar SataiZes
universiteti axali damTavre-
buli mqonda. arqeologiur eqs-
pediciaSi vmuSaobdi laborantad.
ufro ki, mZRolad. manqanas bavS-
vobidan vatareb, hoda, xelmZ-
Rvanelma saeqspedicio “gaziki”
Camabara _ ndoba aRmomiCina! xan
raicentrSi magzavnida produqte-
bze da xanac “nevtebazaze” _ saw-
vavisTvis. erTxelac, Semodgomaze
–savele sezoni ukve ixureboda _
“saliarkis” Camosatanad gamiSva.
kai Sori gza mqonda gasavleli.
bazidan gvian gavedi, uecrad kok-
ispirulad dauSva, magram ixti-
bari ar gavitexe. ukana gzaze xis
Zvel xids mivadeqi da kinaRam mdi-
nareSi vdurTe Tavi _ Cangreuli
damxvda, modidebul wyals burji
waeRo. kunapeti Ramea. ra unda
meqna, gavbrundi ukan. gaviare asi
metri da rasa vxedav: gzaze patara
goraki ar CamoSvavebula? “win
wyali, ukan mewyeri” _ Cavicine
mwared da Ramis gasaTev adils da-
vuwye Zebna. bedad, Suqi davlande
iqve Siriaxlos. mivadeqi WiSkars
da SevZaxe: “mainZelo!”. wuTic ar
gasula, viRac gamomegeba farniT
xelSi, ezoSi SemiZRva, mere ki
saxlSi amiyvana.
“mainZeli” aRmoCnda WaRaraSere-
uli, wvermoSvebuli, ase 45-50 wlis
kaci. naTeli saxe hqonda, Rimiliani,
wablisferi Tvalebi. koWlobda.
saxlSi fiWis saamuri surneli idga.
Zveli saxli iyo, wablis ficre-
bisgan Sekruli. mokled, davrCi am
kacTan _ mefutkre yofila. gamiS-
ala sufra – Tan momibodiSa, marto
vcxovrob, Semwvar-moxrakulebi ara
momeZevebao. sufraze Zveleburi
litriani Semodga _ Taflis aryiT
savse. davlie Tu ara, gavcocxldi
kaci, hoda, veRar Sevikave Tavi,
CanTidan amoviRe Jurnali “nobaTi”,
sadac Cemi moTxrobebi da foto
iyo dabeWdili. wavitrabaxe, raRa!
mefutkrem interesiT gadaavlo
Tvali, ulvaSebze xeli Camoisva,
CaiRima da Tavmomwoned gamoacxada
(ratomRac Tavidanve SenobiT mom-
marTavda, albaT, asakSi didi sxvao-
bis gamo):
_ ici, me vina var sinamdvileSi?..
xefrTxobela!
_ eg raRaa? _ ver gavige.
_ exlave gaigeb!.. gvarSi mogvsd-
gams, mamac xefrTxobela myavda,
papac da papis papaca. mec xefrTx-
obela var. bolo xefrTxobela.
ukanaskneli...
_ xefrTxobela ras niSnavs? _
veRar moviTmine, sityva gavawyve-
tine.
_ rasa da, ai, xe roca gaizrde-
ba, nayofs ki ar moixsams, unda
daafrTxo! arian egeTi mconara
xeebi, Tu ar SaaSine, nayofs araf-
risdidebiT ar gamoiRebs.
_ xe rogor unda SeaSino? _ ar
davijere.
_ rogor da, martivad! unda
miadge najaxiT xelSi, mouqnio,
wkipze gaaCero da gaujavrde:
momaval welsac Tu ar gamoisxam,
ZirSi mogCexavo!
_ mere Svelis? _ daufaravi eWviT
vkiTxe. vifiqre, maSayirebs-meTqi.
_ Svelis, romelia!.. oRond yvela ki
ver afrTxobs. saqmec egaa. xes unda
grZnobde kaci da isic gigrZnobs
maSin, SeeSindeba!futkaric egrea,
unda igrZno. oRond futkars ar
vaSineb, veferebi... Cvenma gvarma
magiT gaiTqva saxeli, saidan aRar
modiodnen Cvensas, xefrTxobe-
lianTas _ ase Segvarqva sofelma
_ erTi, Seni Wirime, Tqveneburad
SagviSene es Cveni galenCebuli vaS-
latammsxalqliavio!..
_ xumrobT Tu,..
_ vxumrob ki arada! _ iseTi
guliswyromiT aiqnia xeli xe-
frTxobelam, lamisaa umal davi-
jere, raca Tqva, _ Cemi SeSinebu-
li xe im simsxo nayofs isxamda,
erTxel moskovSic ki gaagazavnes
imaze, ra hqvia, kaco,.. saxalxo ra-
merumeebis gamofenaze...
_ saxalxo meurneobis miRwevaTa
gamofenaze?
_ ho, ai, zustad manda! _ aryiT
savse Wiqa aswia, _ modi, im saqmes
gaumarjos, rasac RmerTi ji-
griT gagvakeTebinebs! ai, Sena
foJilob...
_ vfojilob?
_ ho, sweram, raRa, _ da Tavi
gadaSlili Jurnalisken gaiqnia,
Cems gverdiT rom ido taxtze, _
me kideva, xes vaRviZeb,..
_ aRviZebT Tu aSinebT?
ar mipasuxa, mxolod erTi sityva
Tqva:
_ gagvimarjoi! _ da gadahkra.
mec gadavkari. Tvalebi Cvili-
viT mimeblita. taxtze mivweqi.
mimeZina
dilauTia gameRviZa _ sastikad
mwyuroda. wamoviwie da ras vxedav
Cemi maspinZeli keriasTan zis da
Cems moTxrobebs ar kiTxulobs?
_ piri geqneba gamSrali, _ meub-
neba, _ ai, mJave wyali amogitane,
geameba, _ da taxtTan iatakze
mdgom momcro doqze mimiTiTa.
davwvdi, moviyude – uuh! meama!
_ aba Sena yofilxar da, _ uceb
RimiliT meubneba, _ foJilmais-
teri!
_ ra, ar mogewonaT?
_ ar momewona ki arada, Zmad unda
gagefico!
isev vifiqre, maSayirebs-meTqi.
magram Turme ar xumrobs. sufra
gaawyo saxeldaxelod, da roca
dilis madlisa daviloceniT, dana
gaaZro, TiTi gadaisera da moma-
woda _ ara, ra dana, yama ufro
eTqmoda, imxela iyo!
nerwyvi ris vaivaglaxiT ga-
davylape, yama udreki xeliT Ca-
movarTvi, ratomRac cali Tvali
movWute da saCvenebelze da-
visvi. wveTo ise amoiburca, mwife
alubali gegoneboda.
gavificeniT.
isdRec xefrTxobelasTan ga-
vatare. romc mdomeboda, versad
wavidodi.
wvimda. roca SevTveri da gavTamam-
di, vkiTxe:
_ ratom Tqvi, bolo xefrTxobela
var, ukanasknelio?
_ aba, Svili me ara myavs da Ziri, da
vin gaagrZelebs Cems gvarsa?
_ da ratom ara gyavs?
ar mipasuxa. xeli Caiqnia.
_ coli rom ar gyavs, ki vxedav,
magram arca gyolia? _ isev vkiTxe.
_ ara.
_ da ratom ar mogyavs?
SeiSmuSna.
_ xefrTxobelas vin gayveba? _
Tqva bolos.
_ mamaSens Tu gayva da papaSens, Sen
raRa bedena xar?
_ ai, egeTi bedena var, _ da fexze
daixeda.
bevri rom aRar gavagrZelo, ga-
davwyvite, Cemi ZmadnaficsTvis,
ase vTqvaT, bedi gameCarxa. lapa-
rakSi wamocda, ariso erTi qali,
soflis maswavlebeli, gauTxo-
vari, axalgazrda, romelsac Sori-
dan uyurebs malulad, magram
axlos misvlas vera bedavs...
mesame dRes wvimam gadaiRo.
samwuxarod. gzac gawmindes. wre
davartyi, Soridan movuare da,
bolosdabolos, saeqspedicio
bazaze CavaRwie.
amis mere xefrTxobelas lamisaa
yovel dRe vstumrobdi – raicen-
trSi mivdiodi Tu “neftebazidan”
vbrundebodi, erTi saaTiT mainc
Sevuvlidi xolme. sulis mosaTqm-
lad....
erT kviris Tavze metad dabneuli
Tu Semcbari meCvena. RamiT masTan
davrCi _ isev Taflis aryiT Ca-
vikoklozineT piri. bolos meu-
bneba:
_ ucnauri sizmari vnaxe, Zmao,
guSin... saocari!.. TiTqos Cemi
SeSinebuli xe momadga, memuqre-
boda, Tu momaval wels nayofs ar
gamoiReb, mogTxrio!
kinaRam gamecina, Zlivs Sevikave
Tavi.
_ amxela kaci xem rogor SegaSina?
_ SemaSina, xo SemaSina! _ gawyra
uceb xefrTxobela, _ SuaRame
iqneboda, raRac xma momesma, Tva-
li gavaxile da mTvaris Suqzeda
vxedav, aivanze xeebi amodian! rx-
eva-rxeviT! dgandgar-bajbajiT!
fesvebs moaTreven, dakoJril
totebs iqneven,..gavSri kaci,..
damadga erTi Tavze da sazareli
xmiT CamZaxa:
_ Cven ro gvafrTxobdi, veJo,
exla Sen TviTon dafrTxebi, Se
marTla safxrTxobelao!
_ es ra sasacilo rame moglande-
bia, Zmao, _ TavSekavbeuli Rim-
iliT veubnebi.
_ sasacilo ki ara da! _ SesZaxa
xefrTxobelam, mere xmas dauwia
da TiTqmis CurCuliT miTxra, _
ici, ra vnaxe diliT aivanze, ro
gaviRviZe? da oTaxSic? iatakze?
_ ra?
_ goraxebi!
_ ra goraxebi?
wamodga, ganjinis kari gaswia
da Zvel gazeTSi gaxveuli raRac
gamoiRo. gaSala. miwis momcro
beltebi aRmoCnda.
_ fesvebidan Camoscvivda,_ Cur-
CuliT meubneba.
Subli SeviWmuxne. Cavilaparake:
_ hoo, Seqspirsa aqvs «makbetSi»,
tye ro gacocxldeb,..
ise Semomxeda, sityva veRar
davasrule. erTi-ori wuTi xma ar
amouRia. morCilad vicdidi. bo-
los amoRerRa:
_ wamomye, xeli unda vTxovo mas-
wavlebelsa...
...zustad erTi wlis Tavze
damireka qalaqSi:
_ biWi SemeZina, biWi! Camodi, Zmao,
dailoce erTi Seneburada!
_ Camoval, ma ras vizam! _ veub-
nebi da Tan vfiqrob, ra vaCuqo pa-
taras, iqneb Cemi xeliT muyaosgan
gakeTebuli, Tavze Camosacmeli,
dakoJriltotebiani xe, fesveb-
Si SigadaSig SemorCenili miwis
goraxebiT, sakuWnaoSi ro migdia
ukve erTi welia?
2012
irakli lomouri irakli lomouri
xefrTxobelaxefrTxobela
prozapp
45
givi CiRvinaZegivi CiRvinaZe
Tovliani sonetiTovliani soneti
mSobeli mTebi migzavnian Tovlis baraTebs,
guli ivseba monatrebiT, rogorc am diliT
ivseba zeca fifqebiT da TeTri mandiliT
faravs Soreul mwvervalebs da SeSlil qalaqebs.
gadaviviwyeb grZel Rameebs TeTrad ganaTevs,
sizmarTa landebs moicilebs yofa namdvili,
mere lamazad movirTvebi, viT avTandili
da Sens fiqrebSi elvasaviT SemovanaTeb.
rodesac Tvalebs mofarfate fifqebs mivandob,
maSin bavSvoba magondeba - netav ima dros! -
da Cems sarkmelTan dafifquli mTebi movlian.
gaikvaleba momavlisken axali gzebi,
isev ocneba mibrundeba, gavxalisdebi
da imedebiT gavuyvebi dReebs Tovlians.
poeziapp
munji kinomunji kinoan imis beds vin momcemda,
munji kino vyofiliyavi...
usityvod, uxmod damexarja saTqmelic, Tavic.
mTeli cxovreba erT saaTSi Cametia,
erT gamoxedvas gamohyoloda
siyvaruli_ TeTri Tikani _
miwaze fexis Seuxeblad mokuntruSe,
gulis Zgeris ufskrulebSi gadasaCexad.
sada mqonda imis bedi,
sikvdilisaTvis matarebels Cavvardnodi,
kadris miRma ki vinmes kabis naoWebi esworebina
gadayvlefil muxlisTavebze...
me xom yvelaze meti unda melaparaka... mexmaura...
gulic ise gamxeTqoda,
rom sinamdviles Sercxvenoda sakuTari namdvilobisa...
vin momcemda an imis beds,
fermkrTal loyaze,SenTvis naTev ocnebebis xeivnebze
TavCamodebuls,
qars daefina komSisyvavilis furcllobisferi _
Rawvze ki xali miexata,
an tuCisTavze _
martoobis Ramis Savi nafexurebi...
vin Camxedavda ise TvalebSi,
rom Tavisi siyvaruli daenaxa
Sav luskumebis siRrmebSi mwvaned Cawnuli.
yvelaferi iqneboda ise martivi,
Tavi ukve samoTxeSi megoneboda,
munji kino rom vyofiliyavi _
erTi sityvac arasdros meTqva,
rom Cemi xmidan amozrdil zros gaSlil totebze
ar daekida saxrCobelebi, hamakebi, droSebi da
budeebi ar gamoesxa,
Cavefali neta sadme, Svebis ormoSi,
simSvidis WaSi...
gadavemale, rogorc keTili, munji kino,
rogorc warsuli, umomavlo...
sada mqonda me eg bedi... xmauris Svils,
alufxuli cxad-sizmaris moagarakes...
yvelaferi zafxuliviT
lurj sufrebad gavuSale maT, v
inc arasdros mestumrebian...
es zamTars aaqvs camde siCume,
rom gvenatreba,munji kinos Sav-TeTri kadri,
Tvalis erTi daxamxameba – siyvaruli axsnilia
borkilebiviT...
mariam wiklaurimariam wiklauri
Semogvelia es Semodgomac. modis zamTari da
motaatobs, ezo-kars Wirxlad Semoadgeba,
waferdil Robes cerad waaTovs.
gaitacebs da fifqad dapentavs sakvamurebze
dakrefil bolebs, mere buerad Camoiqrolebs
da isev miwas mimoafantavs.
dayuJul odebs, qudurs da beqobs daeRireba,
rogorc menabde da rCela nabads SemoaTeqavs
tiriskonidan tirisdenamde.
gawrialebs da gaforiaqebs pirvelSobili
Tovlis sinaze, kari krualebs, qarboria ki
ukravs kramitis okarinaze.
ras azikzikebs ini minaze?
bJutia sarkmlebs da ardabagebs liSabaxuriT,
dakavkauliT, TavnaxaraTi moafardagebs.
moitantalebs Walebs, Sandakebs, saxlebs
Seabams brolis matalebs, totebs fantelebs
daaqandakebs, marmara cidan Camonatanebs.
da sanam leqsis TuxTuxi mova, buxars SeunTe, kari
daraze, gareT datove qari da Tova, alTo luxumis
TaniTanaze.
CaxCaxebs are, Tumc Tangavs ToSi sulebs, mimzralebs
da mizafrulebs...
ToSia axla Cems samSobloSi,
magram sul male gaizafxulebs.
koba WumburiZekoba WumburiZe
tiriskonidan tirisdenamdetiriskonidan tirisdenamde
tiriskoni - noemberi
tirisdeni - dekemberi
bueri - nisliani Tova
quduri - movakuli gora
beqobi - gora
rCela - TeTri (megr)
ini - yinva (laz)
ardabagi - sarkmeli karis Tavze
liSabaxuri, dakavkauli, Tavnaxara -
ornamentis saxeebia
Sandaki - mosworebuli adgili
matala - lolua
marmara - qaTqaTa
alTo - Seyinuli wyali
luxumi - patara mdinare,
romelmac gazafxulze Zlier
modideba icis
TaniTanaze - gayolebaze
leqsikonileqsikoni
46
poeziapp
nino nino
saZagliSvili saZagliSvili
roca patara viyavi, maxsovs,
Ramem icoda gamococxleba
mTvare dedabris nikapi iyo,
xolo alvebi Candnen cocxebad!
varskvlavebidan mananoebi
( ver getyviT, vin da rani megonen)
SuaRamisas, Zilis gudebiT,
Semohyvebodnen Rrubel-mefornes.
iavnanebis mananoebi
egeb, sizmrebis iyo ymawvilTa,
da me, lurj krTomas nela Sevsvamdi,
Camomwuxrebis fiTri yanwidan!
axlac cocxldeba xandaxan Rame,
fxizlobs, faCunobs, kalTas mafarebs...
me ki vloculob: „keTilo Zalav,
dilis samanze gadamafare!“
mzia TvalabeiSvili mzia TvalabeiSvili
mTvaris sonetimTvaris soneti( soneti ° 1 )
mTvare daJeJil vercxlis monetas saocrad hgavda,
ram gamaxsena es Sedareba, ar vici, magram
miTvalTvalebda daJinebiT, TvalebiT mWamda.
an rad vundodi, maocebda, mikvirda magrad.
ver davaRwie Tavi, vcade, asea marTla,
gabatoneba undoda Cemze da Cemi marTva.
odnav avxede da moaswro man Tvalis Cakvra.
momajadova, Tavs ver vaRwev ! raRa vqna axla?
sxvebis cxovrebiT iTamaSa , monusxvac scada,
albaT amitom dauJeJes cxvir–piri kargad.
misma TvalTvalma usiamo momgvara gancda.
TiTqos qanaobs, ar hkidia cis qimze myarad.
nu exumrebiT savse mTvares, dafiqrdiT Tavad,
mTvareulebi asruleben mis nebas marad.
giorgi sajaia giorgi sajaia
lpobalpobasinamdvileSi, sul es aris. xolo rac aris,
sulSi furTxia, sisxlSi - Sxami, leqsSi - tercina,
RviZlSi - cirozi, gulSi - xinji, TvalSi - nacari.
me movdiodi Sens xelebTan, roca geZina
da, Cemo sulo, Sens TiTebSi saxes vmalavdi,
rom mtkioda da... rom simwrisgan ar gamecina.
da mivdiodi - “maRla idga gemi dalandi”, -
Sen, sisxlo Cemo, arc ki ici saerTod, vinZlo,
rom swored Sengan visaxsovre wasvlis talanti.
RviZlo, Sen, Cemo suliT RviZlo da sisxliT RviZlo,
araferia. sityvebia. rogor daberdi...
mZimea. gzaa. SimSilia. wlebia. miZleb.
gulo, me maxsovs yvela wyali, sadac Cavarda
yinva da yvela siyvarulis didi xanZari
maxsovs da mxrebi da tuCebi da Tmis xaverdi.
da Tqven, Tvalebo - sul es aris. xolo rac aris,
sulSi furTxia, sisxlSi - Sxami, leqsSi - tercina,
RviZlSi - cirozi, gulSi - xinji, TvalSi - nacari.
es ambavi Zalian, Zalian didi
xnis winaT moxda. me rom axla cifrs
dagisaxelebT, Tqven SeiZleba iqamde
Tvlac ar icodeT jer... 30 aTasi
wlis winandel ambavs giyvebiT. ar-
qeologebi am dros paleoliTs, anu
Zveli qvis xanas uwodeben.
rom ar daibneT, mokled gety-
viT, rom maSindeli adamianebi
gvarebad cxovrobdnen _ erT did
gamoqvabulSi an uzarmazar mi-
wurSi, an sulac xis totebiTa da
isliT gadaxurul wnul ̀ saxlebSi~.
erT aseT gvarSi 15-20 kaci binad-
robda an ufro meti. mamakacebi
erTad dadiodnen sanadirod qvis
iaraRebiT, qalebi da bavSvebi ki
sacxovreblis axlomaxlo eZebdnen
xilsa da Zirxvenebs...
zemo imereTSi erTi Zalian lama-
zi adgilia, sadac mTis patara
kalmaxebiT savse mdinare Cxerimela
miedineba da aqaurobasac xCerime-
las xeobas eZaxian. swored am xeoba-
Sia devis xvrelis gamoqvabuli.
moSorebiT, zRvisken, sakaJias da
sagvarjiles gamoqvabulebia.
Cveni gmirebic devis xvrelis
gamoqvabulSi cxovrobdnen Tavi-
anT did gvarTan erTad. da-Zmas
saxelebic ucnauri erqvaT _ biWs
gi, gogos ki Ta. yvelas ase mokle-
mokle saxelebi erqvaT. etyoba,
maSin ase iyo ̀ modaSi~. mere, rogorc
Cans, gi giorgad iqca, Ta _ Tamarad!
gi rva wlis iyo, Ta _ Svidisa,
magram ukve imdeni rame icodnen,
maT axlandel Tanatolebs rom
zRaparSic ar waukiTxavT... icod-
nen, rogor daenToT cecxli kaJis
natexebiT, romelsac TviTonve
agrovebdnen gamoqvabulis siax-
loves. patara mSvild-isriT xo-
cavdnen kurdRlebs da mere xis Sam-
furze wamocmuls wvavdnen, tyavi
ki dedebTan mihqondaT da isinic
Zvlis uxeSi nemsebiT tansacmels
ukeravdnen...
erT dilaadrian gvaris mamakace-
bi (Svidni iyvnen) mSvild-isrebiT,
SubebiT, qvis culebiT, xelketebiT
da danebiT SeiaraRebulni sanadi-
rod wasasvlelad gaemzadnen. gi
da Ta ufrosebs win gadaudgnen,
Cvenc wagviyvaneTo. winamZRolma,
romelic gis babua iyo da masac gi
erqva, ganrisxebulma ubrZana pa-
tarebs, gamoqvabulSi darCebiT da
qalebs miexmarebiTo...
bevri iZaxa gim, me ukve didi
varo, Tanac kaci da me mainc wa-
miyvaneTo, magram vin daujera!
baTis - wiTuri lekvis moSinaurebis ambavibaTis - wiTuri lekvis moSinaurebis ambavi
gagrZeleba ormocdameeqvse gverdze
istoriuli naxevarzRapari
nodar SoSitaSvilinodar SoSitaSvili didebi _ patareb sdidebi _ patareb s
47
didebi _ patareb sdidebi _ patareb s
ormocdamexuTe gverdidan
kacebi xmauriT gaiSalnen uR-
rani tyisken. ganawyenebuli da-Zma
gamoqvabulis karTan idga da sev-
dianad gahyurebda mimavalT.
_ gi, modi, Cvenc wavided san-
adirod! _ wamoiZaxa Tam.
_ gagiJdi, Ta, mglebi rom gad-
agveyaros? _ gaocebuli iyo biWi
gogonas mamacobiT.
_ bevri kaJi waviRoT da Tu
gamogvekidnen, cecxli davan-
ToT. Sen kurdRlebze inadire, me
sokos da mayvals movkref. deda
zamTrisTvis qurqebsac Segviker-
avs da sokosac gaaxmobs. ufrosebs
unda vajoboT da mere vnaxoT, Tu
ar wagviyvanen sanadirod!..
gis WkuaSi daujda dis naTqvami.
ori mSvildi gadaikida, kaJisa da
Zvlispiriani isrebi moagrova,
Sekra da tyavis patara abgaSi Cado.
Tam ori kveri aiRo, wuxandeli
vaxSmidan rom darCenodaT, ori
calic veluri stafilo. gamo-
qvabulis didi diasaxlisis, las
mier sagangebod misTvis mownul
kalaTSi Caalaga da patarebma Se-
umCnevlad datoves gamoqvabuli.
qalebs da bavSvebs jer isev Rrma
ZiliT eZinaT.
_ gi, Cven axla martoni varT
da frTxilad viyoT. Cvenebis na-
kvalevs unda mivyveT. Tanac, axlo
manZilze, Torem mgels Cveni cecx-
lis rom ar SeeSindes?
_ maSin isars vaZgereb gulSi!
_ rogor ara! mglis tyavi Sen
kurdRlisa xom ar ggonia!
_ au, eg ar mifiqria, mgels
rom magari tyavi aqvs. kargi, maSin
Cqara gaviqceT, Cvenebis kvali ar
davkargoT!..
patarebi marTlac Caudgnen
kvalSi ufrosebs. drodadro maTi
yiJinac esmodaT, erTi-orjer
Tvalic mohkres kidec, magram ax-
los ar midiodnen...
amasobaSi gim ori nacrisferi
kurdReli moinadira da erTi pa-
tara meliac. sixaruliT aRar iyo
Ta _ meliis tyaviT deda lamaz
quds Seukeravda, fumfula kudsac
yelze moixvevda da mTeli zamTari
udardelad irbenda TovlSi, ar
etyodnen, Segcivdebao...
erTi uzarmazari muxis Ziras
imdeni qama soko ipova Tam, rom
kalaTa ucbad aavso. Tanac ukve
moSivebodaT da gemrielad miirT-
ves kveri da umi soko. maSin xorcs
ki wvavdnen, magram sokos umad
miirTmevdnen. kverebs rac Seexeba,
ufrosebi velur xorbals iwevd-
nen, qvis did rodinebSi yriddnen,
CeCqvavdnen da misgan acxobdnen
ugemrieles kverebs.
...Ta mayvlis daxunZlul buCqs
wasdgomoda, kenkra Zalian uyvarda
da ise sulmouTqmelad miirTmevda,
gis gaukvirda, ram gadagria, axla
ar vWameT kveri da sokoo?
_ gi, gexvewebi, ar SemiWamo,
ra, CemTvis minda eg mayvali!.. Tu
SemiWam, icode, mgeli rom gamoC-
ndeba, kaJis natexebs ar mogcem!..
_ jer sTxova, mere ki brZanebaze
gadavida Ta.
gis sicilad ar eyo Tas sityvebi.
asec giqnia, kiseric gitexia, am
tyeSi mayvlis meti ra aris, Tanac
me sulac ar miyvars eg Seni mayvali,
magas Zirs Camoyrili maJalo mirCe-
vnia. Tanac eg Seni tkbili mayvali
ra kacis saqmeao...
rogorc iqna, Tam mayvliT guli
ijera. xelebic daikawra, tuCebi
da loyebic moiTxupna, magram amas
sulac ar naRvlobda...
gim iqve wyarosTan miiyvana
Txupnia daiko da uTxra, daibane,
Torem, rom giyureb, yvavis baxala
mgonixaro.
Tam daujera. didxans ibanda
mayvliT moTxupnil cxvirpirs,
wyaros yinuliviT civi da gemrieli
wyliTac gaigrila guli da mere
oriveni ufrosebis nakvalevs gahy-
vnen. moulodnelad, uCveulo xma
moesmaT. aseTi xma manamde arc gaeg-
onaT. viRac Tu raRac saSvelad ux-
mobdaT. mihyvnen Zaxils da patara,
qviSian mindorze, zed mzis gulze
erTi bewo arseba SeniSnes. wiTuri,
erTianad mrgvali, grZelkuda da
yurpantura lekvi.
_ patara mgeli! _ wamoiyvira
Tam. _ naxe, ra lamazia! es Cemi mge-
li iqneba, me viSvileb, gavzrdi da...
_ mere gemrielad Segaxra-
munebs!.. _ dascina gim.
_ Sen icine, icine da axla rom
gverdiT Cveni mgeli gvyavdes, su-
lac ar SegveSindeboda!..
gis WkuaSi daujda dis sityvebi,
weRandeli ganzraxva gadaifiqra,
lekvis mokvlas apirebda, misi
tyaviT deda fexsamoss Semiker-
avso. Tanac Zalian moewona patara
lekvi, romelic Tas kalTaSi
Caskupeboda da xelebs ulokav-
da...
_ mSieria, sacodavi, Seni
eSinia da kankalebs. modi, Senc
moefere...
gisac Seecoda damfrTxali
lekvi, das gamoarTva da gulze
miixuta. axla gis dauwyo lekvma
mofereba.
gi sixaruliT aRar iyo. sul
daaviwydaT, rom ufrosebs ar
unda CamorCenodnen. saswrafod
moindomes Sin dabruneba. Ta gax-
arebuli titinebda, dedas vTxov
da lekvs ZuZus moawovebso. mere
ucbad Cafiqrda, dedamisma rom
Zebna dauwyos da Cven gvipovos,
ra vqnaTo.
_ magis nu geSinia, _ daamSvida
gim da babuas naswavli kvalis da-
farvis meTodi gaixsena.
bavSvebi patara nakadulTan
mividnen. lekvi jer napirTan
dasves, mere xelSi aiyvanes. wyalSi
Seabijes, karga manZilze Cahyvnen
nakaduls da Semdeg Tavqudmogle-
jili gaiqcnen TavianTi gamoqv-
abulisken. nakadulma maTi kvali
gaiyola da deda mgeli axla veRar
miagnebda...
gzad SeSinebuli qalebi Semox-
vdnen da-Zmas. maT saZebrad wamo-
suliyvnen.
_ deda, deda, gexvewebi, moawove
ZuZu patara mgels, ici, ra sayvare-
lia!.. deda moukles da sul martoa,
Tanac me da gi ise vuyvarvarT!.. _
patara megobris dasacavad tyuilic
moigona Tam. dedam daujera da le-
kvi mkerdze miixuta.
neta genaxaT, rogori krutu-
niT wovda ZuZus wiTuri lekvi...
amasobaSi gis da Tas patara Za-
mikoc aCxavlda, etyoba, mixvda
`mowile~ rom gauCnda. dedam meore
ZuZu Tavis pataras Caudo pirSi da
isic gaitruna. mere Tvali Seavlo
lekvs da saTamaSod waetana...
dedam oriveni daTvis tyavze dasva
da patarebma kotriali daiwyes.
lekvi gaxarebuli wkmutunebda,
biWuna ki gauTaveblad kiskisebda.
amasobaSi ufrosebic movidnen.
aseTi uxvi nanadirevi karga xania
ar moutaniaT. erTi xari moeklaT,
erTic cocxlad wamoeyvanaT.
kidev erTi Zroxa da erTic mglis
lekviviT wiTuri xbo (xari, Zroxa
da xboc, ra Tqma unda, gareuli
iyo)...
bavSvebis sixarulis sazRvari
ar hqonda. xan mglis lekvs efer-
ebodnen, xan gareul xbos...
u f r o s e b m a s a s w r a f o d
SemoRobes pirutyvis sadgomi.
xari da Zroxa Serekes, xbo ki bavS-
vebs dautoves saTamaSod.
cota xanSi Tas dedam lekvi
ZroxasTan miiyvana da axla misi
rZe gaasinja... ase gaxda lekvi
Zroxis Svilobilic. mere, cota
rom moizarda, xorcis da kveris
Wamac daiwyo. patarebi siamovne-
biT uyofdnen lukmas sayvarel
lekvs.
mglis lekvs Tam SeurCia saxeli
_ baT daarqva. vin icis, iqneba
aqedan modis _ baTura, qarTuli
nagazis popularuli saxeli. baT
marto gis da Tas ki ara, mTel
gvars Seuyvarda. patarebi saTa-
maSod rom midiodnen, baT maT
gverdiT iyo yovelTvis. erTxel
abezar turas kudiT qva asrolina,
jer yefiT cdilobda daefrTxo,
magram tura rom patarebs aRar
eSveboda, maSin ki gaigiJa Tavi
baTma, yelSi swvda borot turas
da miaxrCo kidec...
_ ara, baT Cveni namdvili da
erTguli megobaria, uamisod
Zalian gagviWirdeboda cxovreba!
_ daaskvna gim.
...erT adrian gazafxulze baT
sadRac gadaikarga. didxans eZebes,
magram versad ipoves. gim da Tam
tiriliT daisives Tvalebi. iRvi-
Zebdnen da im adgilisken aparebd-
nen Tvals, sadac baT iwva. magram
baT arsad Canda. axla sanadirod
mimaval ufrosebs exvewebodnen,
iqneb mglis lekvi Tqvenc ipovoT
da mogviyvanoTo...
patarebs zustad arc axsovdaT,
ramdeni dro gavida, magram ratom-
Rac sjerodaT, rom baT aucile-
blad daubrundebodaT.
erT mSvenier adrian dilas gi
da Ta ucnaurma xmaurma gaaRviZa.
saswrafod gamovardnen gamoqv-
abulidan... maTma mxiarulma yi-
Jinam mZinarenic fexze wamohyara
da gareT gamofina. didi ojaxi
sixaruls ver faravda. ezoSi bed-
nieri baT idga da damnaSavesaviT
wkmutunebda. mis garSemo xuTi
patara baT dasunsulebda, swored
iseTebi iyvnen, rogoric maTi deda
maSin, roca gim da Tam ipoves...
ai, ase moiSinaures veluri
ZaRli (Tu mgeli) Cvenma winapreb-
ma... mas aqeT ZaRli yoveli ojaxis
megobrad da damcvelad iqca...
nodar SoSitaSvilinodar SoSitaSvili
48
didebi _ patareb sdidebi _ patareb s
vasil guleuri vasil guleuri
saxli saxliCits bude aqvs,
daTvs – bunagi,
ciyvs – fuRuro,
Tagvs ki soro.
yvela Tavis
binas agebs,
yvela Tavis
saxlSi cxovrobs.
lokokinas
aqvs niJara,
kus – bakani,
rogorc rkina.
zurgiT daaqvT
Sara-Sara
saxli kus da
lokokinas.
yvelas Tavis
saxli uyvars.
ra sjobia,
roca daRlils,
gelodeba
Seni kera,
gelodeba
Seni saxli.
uSguleli uSguleli
T o v l i s T o v l i s
babubabuWrel xurjinSi uamravi
saCuqrebi Cauwyvia,
uSguleli Tovlis babu
ra keTili, ra uxvia.
TeTr cxens ise moagelvebs,
amirani gegoneba,
moiCqaris Tbilisisken,
icis, yvela elodeba.
TbilisSi ki, svanur koSkSi
CaabrZanes sakarcxulSi, –
gverdiT udgas andro biWi,
TeTri Coxa-axaluxiT,
xurjinidan saCuqrebi
amoaqvs da babus awvdis,
patarebi JriamuliT
moelian Tav-Tavis wils.
uSgulelma Tovlis babum
bavSvebs natvra auxdina,
saCuqrebiT rom aavso,
maTTan erTad moulxina.
yvela damilocnixarTo,
vali gadevT didze didi,
saqarTvelo giyvardeTo,
mis erTobas gaufrTxildiT.
qalbatoni irma ojaxTan erTad
modis behemoTi behe,
yviris: - gza momeciT, he-he!
ver xedavT, rom movdivar
behemoTi - hovdila!
gamecaloT, ar gijobT?
uceb ar dagabijoT.
muxluxov da WianWvelav,
frTxilad, Torem gagsresT yvelas.
Seikriba uceb xelad
saWieTis mkvidri yvela -
WiaRua, Wia, matli:
- vupasuxoT Tavxeds dartymiT!
rogor fiqrobs, misi azriT
ver dajabnis Cveni razmi?
Seesivnen behe-behes
uzarmazar, msuqan fexebs.
- vai, behe veRar midis,
Rutunisgan guli misdis
axtunavda kviciviT
be-he-he-he! - icinis!
Zalmixdili behe-behe
zis da oxravs - ehe-ehe!
TaTebs icems TavSia:
- Zala erTobaSia!
irma malaciZeirma malaciZe
Zala erTobaSia!Zala erTobaSia!
vasil guleuri vaJiSvilTan
erTad
elene salariZe elene salariZe
abli-babli-babales,
dev-biWebis babos,
Svidi kaba acvia
da cal-cali sabo.
vervin daTvlis,
imden leqss da zRapars ambobs.
Tan windebs qsovs,
marto dev-biWebis sargos.
abli-babli-babale
Taflsac xarSavs mal-male.
Sig yris nigozs,
Txils da nuSs,
gana cotas, aT-aT muWs.
gaakeebs gozinays,
veeba xis kovzi aqvs.
urevs, urevs babale
nel-nela da mal-male.
xalavs, xalavs, xalavs,
gaagrZelebs xvalac.
gailia zamTari,
gozinayic mzad aris.
imodena uria,
ukve gazafxulia!
mariam wiklaurimariam wiklauri
abli-babli-babaleabli-babli-babale
* * ** * *daiwyeba male Tova,
TeTri fantelebi mova...
rogorc auracxel fiqrebs,
ca dagvayris zRaprul fifqebs,
da Cvenc ciur vardis konebs
maTi xilva mogvagonebs...
mdumared da neba-neba
Tovli miwas efareba,
rom aRavsos yvelas guli
simSvidiT da siyvaruliT.
* * ** * *dabali xmiT visaubroT,
bavSvebs leqsi vuamboT:
netav RamiT vin sad dadis -
azriT anda uazrod?
iqneb vinme princia da
Ramis oromtriali
ar asvenebs, radgan esmis
mas foTolTa Sriali?!
iqneb vinme jujaa da
Tavisnair ZmabiWebs
lotos koWebs urigebs da
fexebs frTxilad abijebs?!
iqneb vinme batonia,
kbili stkiva sabralos
da ar icis es tkivili
sxvas vis gadaabralos?!
iqneb vinme darajia,
an samxedro guSagi,
bneli RamiT sul rom fxizlobs
viT erTguli muSaki?!
qalaqidan gaqceula dRes
qurdi da xizani...
daiZineT patarebo,
naxeT tkbili sizmari!
italiuri sabavSvo poeziaitaliuri sabavSvo poezia
49
italiuri sabavSvo poezia
ia mSvidobaZeia mSvidobaZe
qafi-qufiqafi-qufiqafi-qufi,
qafi-qufi,
miyvars recxva,
sapnis buSti.
sul erT jamSi movaTavse:
katis knuti,
batis Wuki,
perangi da fexsacmeli,
jam-WurWeli erTi fuTi.
bevri fxvnili movayare,
Wyapa-Wyupi,
Wyapa-Wyupi.
minda bebom sisufTave
damifasos bati-butiT.
bolos mainc davisaje,
kuTxeSi var aTi wuTi,
takunaze mamCnevia
bebos xeli - TiTi xuTi.
gana Cemi brali aris,
mis nivTebsac "vuvli"Tuki?
rom wurvisas mis saTvales
gauvida wkapa-wkupi?!
didebi _ patareb sdidebi _ patareb s
mzia TvalabeiSvilimzia TvalabeiSvili
* * ** * *mura daTvi avad gaxda,
Cawva, Tafli moinatra.
Wor–kaWkaWma es ambavi
mTel qveyanas miutana.
Seikribnen cxovelebi did mdeloze
Suagul tyeSi.
daTvTan wasvlis moxalise ver inaxa
amden mxecSi.
iqoTqoTes, iWikWikes, ver SeTanxmdnen,
kenWi yares.
iTvalTmaqces, icuRlutes,
kenWis yriTac ver gaTvales.
kamaTeli gaagores, melakudam dasva SaSi,
ufro zustad ki – du SaSi.
CaiRima mwared melam,
SeikurTxa Cumad gulSi.
ras izamda ? veRarafers,
gaexvia mgoni SarSi.
mela Cumad, micunculda,
daTvis bunags miucucqda.
datkbiluli xmiT moTafla,
Sevida da mokalaTda.
daTvi sixaruliT Sexvda.
gaikiTxa tyis ambebi,
iqiTuri–aqeTuri
sofluri Tu qalaquri.
bolos daTvma gaamJRavna
survili da didi natvra:
– Tafli mnebavs,
is momarCens,
is gankurnavs am Cem vnebas.
– mimegzavne tyis futkrebTan,
dapirebiT, ara fuWad,
arasodes ukiTxavad
ar aviReb maTgan fiWas.
gauRima melakudam,
gulSi isev Seikurxa.
ras izamda ? veRarafers,
natvras Sesruleba unda.
micuqcuqda futkrebTan da
gaumJRavna daTvis natvra,
daTvis pirobac gadasca,
da ficilic daamata.
wamoiRo futkrebisgan
blomad Tafli samkurnalod.
daTvma daagemovna da
Seinaxa samomavlod.
ase morCa Cveni daTvi,
da senisgan ganikurna.
melakudam daTvis TvalSi
samudamo hpova ndoba.
tyeSi Cacxra Jriamuli,
„ kreba darCa mxiaruli.“
bela CekuriSvilibela CekuriSvili
zeimizeimiSaqar-Saqar dayrili,
zRapar-zRapar naloci,
Semovida aprili,
dRe movida gamocdis -
ninucas da nanukas
Sekerili samosis:
winsafars vin moirgebs?
an bafTas vin gamoskvnis?
pawawina mkeravebs
podiumze zveraven
ori Savi knuti da
Tagvic erTnaxevari.
wiwilebi winsafrebs
rigrigobiT wiwknian,
Jirafebi Jiletebs
kisridanve ixdian,
arc CoCori iCerebs
Custebs koplebianebs,
loms labada ar moswons -
fafars ver afrialebs.
daTunebis TaTebze
TaTmanebis wamocma
qarSi qudis devnas hgavso,
bebiasac wamoscda.
yvavebs kabis yvavili
cota ezedmetebaT,
kus da kurdRels qudebi
saTvaleze edebaT,
ciyvi cekvas cdilobs da
cxvirze cecxli edeba,
Tu cota ar dadinjda
amas ra moergeba ?
pawawina mkeravebs
yanCa eimedebaT-
gaunZrevlad dgomaSi
mas veravin edreba...
makrateli kriWinebs,
qinZisTavi Tavs iqcevs,
nemsi kuTxes irCevs da
unda iqiT gaiqces,
verc yaisnaRs SeatyobT
sidinjes da Tadarigs,
saTiTec ki TiTebze
rigrigobiT gadarbis...
saaprilo mzadebas
melam didxans uyura,
mere saxlSi Sevida,
Svilebs Tvali uyo ra,
gareT gamoamwkriva,
kudebaprexilebi,
jer oqrosfer qaTibze
daubnia mZivebi,
mere TiTo atlasi
yelze Semoarxvia,
SeurCia bafTa da
im bafTaze arSia,
ninucas da nanukas
Tvalwin gamoatara,
fexi arc erTs SeSlia,
arc dids da arc pataras.
uceb yvela gaCumda,
sorodanac gamoZvra,
zogi skamze avida,
zogic skamze Camojda,
mere frTxilad mivida
yvela Tavis samosTan
datrialdnen sarkesTan,
Seecadnen gamocvlas.
zeimi rom daiwyo,
did-patara gaocda:
es ra ferebiao,
es ra Sexamebao,
naxeT, rogor uxdebaT,
tanzec rogor dgebao?
iyos taSis dakvra da
xmamaRali msjeloba,
nunicas da nanikos
mouwones xeloba.
Tumca mere saRamos
roca Cais awyobda,
didma nana bebiam,
viTon ise wamoscda:
am Cvens melakudebso,
dRes aravin ambobs da
ar vaCuqoT mZivebi?
ar davarqvaT gmirebi?
ar davuwnaT gvirgvini?
ar vumReroT sawolTan?
patara var magram mainc,
saxlSi bevri saqme melis,
dRes Tojinas vacmev kabas,
ferebians cisartyelis.
xval patara ixvis Wukebs,
Cavsvam wyalSi, vabanaveb,
da Zilis win movuyvebi,
Cvens fisoze axal ambebs.
- dRes cotaTi moviwyine...
(Cumad mismens Cemi mura),
siyvarulis suni gaqvso, -
dedam yurSi CamCurCula.
arc baWiam, arc daTunam,
arc im muram, Zirs rom ijda,
ra sunia ar ician,
safiqrali gamomiCnda.
didebi _ patareb sdidebi _ patareb s
mari CikvilaZemari CikvilaZe
safiqrali safiqrali
gamomiCndagamomiCnda
TeTrma Tovlma, qunqulam
aremare dafara.
_ gixaria?
_ Zalian!
_ vigundavoT?
_ aba ra!
_ es vin modis?
_ giga.
_ Tan ra moaqvs?
_ ciga.
“ciga sxvebsac aTxove”, _
dedam daariga.
Cven ar viciT daRla!
ra vakeToT axla?
_ Tovlis papa davdgaT
im goraze, maRla!
eerTi gunda,
ooori gunda,
axla Tavis dadgmac unda!
ori Tvali, cxviri, piri, _
papa dadga gasakviri!
xelSi _ joxi.
Tavze _ vedro.
_ ra aklia?
_ Tovlis bebo!
uh, ramdeni vixalise?!
damiwiTlda loyebi.
axla saxlSi gaviqcevi
da am ambebs movyvebi!
fifqi modis, ar ileva.
isev Tovs da Tovs da Tovs...
babu ambobs: amisTana
didi Tovli ar maxsovs...
bebo ambobs: cxeli Cai
xom uxdeba aseT aminds?
hoda, Caic miirTviT da
es cxel-cxeli lobianic!
TovliTovli
Tamri fxakaZeTamri fxakaZe
mari CikvilaZe qaliSvilTan ,
sidoniasTan erTad
keTili mezobelikeTili mezobeli
mTebs aTovs da xevebs aTovs,
tyispirs ukve Tovli adevs.
eubneba SaSvs beRura:
- dagvizamTrda Zalze adre.
ras akeTeb, mezobelo,
Tu moZebne bina sadme?
- aqve kargi bina vnaxe, -
gaduSala SaSvma guli, -
rcxilis xeze, xmel foTlebSi
Tbilada var SeyuJuli.
Sen ra hqeni, ras apireb,
xom ar gerCis vinme mteri?
Tu wamoxval, Cems binaSi
Senc mSvenivrad daetevi,
sakvebic maqvs iqve axlo -
zRmartli, kuneli da Sqeri...
- mand xom wuwki mela cxovrobs,
rom mogvagnos, vin gviSvelis?
- aRar cxovrobs, Cemi natvra,
rogorc iqna ukve axda,
melam soro miatova,
xevis piras gadasaxlda.
- maS, cota xans Semifare,
sadRa waval, aba, axla?
- wamobrZandi, kargad maxsovs
megobroba SenTan Zveli,
Cems budeSi daveteviT
stumaric da maspinZelic.
givi CiRvinaZegivi CiRvinaZe
givi CiRvinaZe
patarebi _ patareb spatarebi _ patareb s
ai mindorze gaSlila ia
lamaz Tvaleba sxva yvavilebTan
lamazad mdgomi kopwia ia
lurj kabas nazad afarfatebda
* * ** * *
nia mamasaxlisinia mamasaxlisi
nia mamasaxlisi, 6 wlis