Clemente Pimenta TrapoteIES Francisco Asorey

Xuño 2013

PAÍSES: Venezuela Colombia

Lonxitude: 2.140 km

Tendo en conta a fonte máis lonxana (nacemento do seu afluente o Guaviare) a lonxitude sería 2.800 km.

Superficie da conca: Superficie: 989.000 km² (643.480 km², algo más del 65%, en territorio venezolano, e 35% en territorio colombiano.

COLOMBIA

VENEZUELACORDILLEIRA DE M

ÉRIDA

PARIMA MACIZO DE GUAIANA

ANDES

PARACAIMA

Predomina o clima tropical (seco e húmido) aínda que tamén está afectado

parcialmente polo ecuatorial.

CLIMA

CAUDAL: 33.000 m3/s. (É o terceiro río do mundo en caudal)

TIPO DE RÉXIME: pluvial, irregular ao depender das chuvias.

A estación húmida vai de abril ata agosto, o que produce unha enchente considerable. En novembro hai outro máximo, aínda que menor que o anterior, que se coñece como “crecente dos mortos”.

NACEMENTO: Cerro Delgado Chalbaud, na serranía de Parima a 1.047 m de altitude (Venezuela, preto da fronteira con Brasil)

Rápidos Guajaribo

A ESMERALDA

Ventuari

Vichada

GuaviareÉ o afluente do Orinoco que nace máis lonxe da súa dsembocadura. Fórmase pola confluencia dos ríos Guayabero e Ariari que nacen na Cordilleira Orinetal Colombiana). Mide 1.497 km de lonxitude, dos que 630 km son navegables. O seu principal afluente é o Inirida.

Confluencia do Guaviare e o Inirida.

PUERTO AYACUCHOVichada

Meta

PUERTO CARREÑO

Arauca

Apure

CAICARA

Caura

Ciudad Bolívar

CIUDAD GUYANA

Caroní

Salto Ángel

Océano Atlántico. A desembocadura forma un inmenso delta, ramificado en centos de ramais chamados “canos” que abranguen unha extensión de 41.000 km2 de selva húmida.

XEOLOXÍAO río Orinoco ten un curso relativamente chan con abundantes illas, praias e meandros. O curso alto e o dos seus afluentes salva un gran desnivel onde se atopan canóns, fervenza e rápidos.

O Orinoco nas proximidades de Puerto Ayacucho

Os Tepuis son unhas mesetas abruptas de paredes verticais e cumes chans. Son as formacións expostas máis antigas do planeta. Formáronse no Precámbrico e forman a fronteira entre as cuncas do Amazonas e o Orinoco. Desde elas caen numeroso ríos con saltos espectaculares.

Salto Angel (Kerepakupai Vená en pemón, que significa «salto do lugar máis profundo») no río Caroni. A fervenza máis alta do mundo (979 m).

Salto Kukenan nas cabeceiras do Caroni , unha caída de auga de 610 m de altura

Salto Cavi (río Caroní) Salto Esmeralda (río Caroní)

Salto Rue (río Caroní) Salto Kae Meru (río Caroní)

“El velo de la novia” (río Kukenan-Caroní)

Salto Yurani (río Caroní)

Salto “Golondrinas” (río Caroní)

Salto Kawin Merú (río Caroní)

Salto Arapán Merú (río Caroní), na quebrada de Pacheco Cataratas Canaima (río Caroní)

Salto Kama (río Aponwao- Caroní) Río Tirica (Caroní)

Río Caroní no Parque Nacional Kanaima

O delta do Orinoco é un dos máis grandes do mundo, cunha boca duns 350 km eunha superficie de 41.000 km². O delta está en continua expansión a causa dos 100 millóns de metros cúbicos de sedimentos que anualmente o río deposita nel.

Illa Margarita

Illas no Delta do Orinoco

Boca do Tigre no Delta do Orinoco

Ademais da vexetación de bosque tropical (matapalos, yagrumo, fentos arborescentes, caobos, xabillos, merey …) na zona máis cha predominan as sabanas, praderías de pastos estacionais, con selvas de galería, matas (pequenas agrupacións illadas de árbores) e esteiros con palmeiras (especialmente palma llanera). Na zona do delta son predominantes os mangles.

FLORA

Xacinto de auga(Eichornia crassipes) Mangles

Vellozia Gramíneas Moriche

Couma macrocarpa Mabea parvifolia

Chusquea tesselataCalamagrostia effusa

Espeletia grandiflora

Espeletia sumapacis

Weinmannia Senecio brasiliensis

Miconia Orquídeas Billia colombiana

Sarrapia Matapalo Baccharis

Caño Cristales ou Caño das sete cores, un afluente do río Gauiabero (cabeceira do Guaviare) na serra da Macarena. No seu fondo reprodúcense algas de diversas cores.

Macarenia clavígera

MAMÍFEROS FAUNA

Boto ou golfiño do Amazonas Venado sabanero

Chigüiro

Araguato Lontra

AVES

Caracara Cocoroca vermella

Guacamaio

Colibrí

Pisingo

Caimán do Orinoco

RÉPTILES

Anaconda

Catronarices

Morrocoy

Arrau

Iguana

ANFIBIOS

Ras

PEIXES

Bagre xigante (bagre lau lau)

Cherna (cachama negra)

Paiara (peixe vampiro)

Cucha

Pavón Piraña caribe (Pygocentrus cariba) Temblón

Gamitana Tetras Peixe machado

ESPAZOS PROTEXIDOS

Parque Nacional Natural Chingaza

Parque Natural Nacional do Cocuy

“Llanos” de Venezuela e Colombia

Monte Roraima, en Venezuela

Parque Nacional Canaima

Parque Nacional Natural de Pisba

Parque Nacional Natural de Sumapaz

Parque Nacional Natural Tamá

Parque Nacional Natural de la Macarena

Parque Nacional Natural “El Tuparro”

Parque Nacional Santos Luzardo

APROVEITAMENTOSubministro urbano e para a agricultura, enerxía eléctrica, pesca, acuicultura, navegación, lecer, turismo...

O Orinoco é navegable en practicamente toda a súa extensión, permitindo o tráfico de barcos oceánicos ata Ciudad Bolívar, a 435 km da desembocadura.

Na metade do alto Orinoco producese un fenómeno de interconexión fluvial entre o Orinoco e o río Negro (afluente do Amazonas) por medio do brazo Casiquiare. Este fenómeno, chamado anastomosis, neste caso é dun inmenso valor, xa que serve de canle navegable (250 km en Venezuela) entre o Orinoco e o Amazonas e permite navegar a embarcacións de entre 100 e 300 toneladas.

Aproveitamento hidroeléctrico: Macagua I, Macagua II e Caruachi, Central Hidroeléctrica Simón Bolívar (a terceira máis grande do mundo, deu orixe ao encoro de Guri), no río Caroni.

DATOS HISTÓRICOSO Delta do Orinoco foi descuberto para os europeos polo español Diego de Ordaz. A desembocadura do Orinoco no atlántico foi descuberta por Cristobal Colón no seu terceiro viaxe (1498). A sua fonte a 1.047 metros de altura apenas foi explorada no 1498, 453 anos máis tarde explorouse máis a fondo por un conxunto de exploradores franco-venezolanos.

LENDAS E TRADICIÓNSDi a lenda que se comes a cabeza do “sapoara” non abandonarás cidade Bolivar e casarás cunha guaianesa. Aproveitando esta lenda organizase a famosa “Feira do sapoara” na que a xente degusta este manxar.

Unha festa a recalcar, xa que está a piques de desaparecer, é a denominada o “Baile dos pintados” que se celebra cada ano o 16 de xullo.

Dicese tamén que no Orinoco escondense os entrañables tesouros do Dorado. Diego de Ordás, (conquistador español) percorreu o Orinoco coa esperanza de encontrar o Dorado, aínda así non atopou nada. Este conquistador considérase o primer europeo que percorreu o río por iso se di que é o descubridor do río Orinoco.

CURIOSIDADESA rexión de chairas aluviais ao norte do Orinoco, cunha altitude que non supera os 100 m, inúndase na época de choivas, deixando o resto do ano terreos cunha vexetación de pastizais tropicais de sabana.

O macareu é unha onda de marea producida polas grandes masas de auga acumuladas ao comezo da preamar á entrada de certos esteiros e que despois avanza río arriba.

Na cunca do Orinoco viven algunhas minorías de indíxenas que practican unha primitiva economía de subsistencia: Pobos indíxenas do Orinoco:Waraos ou guaraos, no Delta.Kariñas, no suroeste do estado de Anzoátegui.Pemóns no macizo guaianés Ianomamos no estado de Amazonas.

A cunca do Orinoco posúe unha enorme cantidade de especies vexetais para a obtención de produtos medicinais. A bebida coñecida como Amargo de Angostura, por exemplo, é un tónico desenvolvido en Angostura do Orinoco (agora Cidade Bolívar) que resultou moi útil dende o século XIX. O seu uso inicial foi para aliviar doenzas estomacais pero hoxe úsase moito en coctelería e na cociña polo seu carácter aromatizante.

Robinson Crusoe (unha persoaxe ficticia creada por Daniel Defoe) quedou náufrago nunha isla preto da boca do Orinoco o 30 de setembro de 1659.

A cidade de Guayana realizou durante os 15 últimos anos carreiras a nado denominada “Paso a Nado Internacional dos ríos Orinoco-Caroní” celébrase cada ano un domingo preto do 19 de abril.

PROBLEMASContaminación por vertidos urbáns e industriais, caza e pesca furtivos, enchentes...

Laura Domínguez Otero IES Francisco Asorey

Clemente Pimenta TrapoteAdela Leiro, Chus García