“Qué é un adolescente?” IES FIN DO CAMIÑO

21 DE NOVEMBRO DO 2012

GRUPO DE FAMILIAS

OS NOSOS ADOLESCENTES

• QUE É SER ADOLESCENTE?

• A RELACIÓN COA FAMILIA.

• A NECESIDADE DAS NORMAS

• CONSELLOS PARA AS FAMILIAS DURANTE A ADOLESCENCIA.

PENSAMENTOS….

• “Non coñezo a meu fill@”? • “Que lle está a pasar? • Dende que vai o instituto non hai quen o /a aguante!!!!!, e non o

entendo, sempre foi moi estudoso e facía caso … • Agora xa non me conta nada, pasa o día encerrado na súa habitación

….. • Non estuda, é desobediente, está todo o día pensando ( sabe deus en

que! )…. • Quen mo ía dicir pero prefería erguerme as dúas da mañá cando se

espertaba de pequeno … total agora non durmo igual e paso toda a noite preocupada..

• E non se poderán vestir “normais”???.....

PENSAMENTOS….

Estes pensamentos e outros parecidos pasan polas vosas cabezas … ACTIVIDADE UN: Propóñovos unha actividade para empezar. Aínda que nesta etapa parece que estamos máis pendentes das cousas que os nosos fillos/as adolescentes fan mal ou son máis negativas , é importante resaltar os valores que teñen, as novas habilidades ….. Por iso agora vamos a intentar pensar e enumerar polo menos 3 aspectos positivos que teñen os vos@s fill@s adolescentes.

ADOLESCENCIA: CAMBIOS FÍSICOS

Desenvolvemento físico

ACELERACIÓN NO RITMO DE CRECEMENTO:

Incremento da estatura e do peso.

Torpeza nos movementos.

Aspecto corporal desgarbado.

MADURACIÓN SEXUAL:

Aparición de vello , cambios voz,

vello facial.

Crecemento de senos e anchura na pelves.

Maduración de órganos sexuais.

Aparición da regra.

Exaculacións

Que implica : Preocupacións por aspecto físico:

• Cambios rápidos na súa imaxe os que os e teñen que adaptar rapidamente.

• Preocupación por espinillas, altura, gordura, nariz, boca, grasa, pelo.

• Queixas constantes polo seu aspecto físico

• Aparición de manifestacións narcisitas

Ritmo de crecemento e desenvolvemento

• Maduración demasiado precoz o tardía

• Gústalles madurar ao mesmo tempo que os demais.

• Complexos, angustias, vergoña ….

Cansancio e apatía permanente.

• Apetito aparente( comer en exceso) ou pola contra inapetencia ( tenden a comer pouco)

• Consumo de comida -basura

• Obesidade, anorexia……

ADOLESCENCIA: CAMBIOS PSICOLÓXICOS

Características psicolóxicas

AUTOAFIRMACIÓN:

• Afirmación da súa personalidade, relato persoal.

BUSCA DE IDENTIDADE PERSOAL:

• Busca de si mesmo.

• Descubrimento de valores

• Gusto pola discusión e defender a opinión contraria.

• Incremento do dominio da súa capacidade de comunicación.

EGOCENTRISMO

SENTIDO CRITICO

• Descubrimento de valores( agora xa non vale con dicirlles isto o fas porque cho digo eu, necesitan que teña unha lóxica para eles)

Que implica : Confianza excesiva nas súas propias ideas.

• Só importa o que el di.

• Brotes de egocentrismo

Inestabilidade Emocional.

• Cambios inesperados de humor.

• Reacciones imprevistas y descontroladas.

• Agresividade nos seus actos, que non quere dicir violencia ( ex. Golpe para cerrar a porta da súa habitación)

• Oscilación entre sentimentos de inferioridade e superioridade.( hai veces que parece un neniño e outras parece un descoñecido)

Abandono de moitas das actividades coa familia

• Negación de ir a comidas familiares ou eventos ca familia.

• Pasa o día na súa habitación

• Non fala.

ADOLESCENCIA: CAMBIOS SOCIAIS-AFECTIVOS

Características BÚSQUEDA DA SÚA INDEPENDENCIA

• Necesidade de buscar o seu sitio, emanciparse da familia e querer ser libre (“déixame, estou a facer as miñas cousas”)

IDEALISMO SOCIAL E PREOCUPACIÓNS ÉTICAS

• Antes facían as cousas por medo o castigo, agora buscan que as cousas teñan lóxica, a súa lóxica que non ten porque coincidir coa dos demais.

• Radicalismo.

• Intolerante coas posición contrarias

IMPORTANCIA DA PANDILLA, DOS IGUAIS.

PREOCUPACIÓN POR RELACIÓNS DE PARELLA

Que implica :

Radicalismo cos da súa familia. Conformistas co seu grupo de iguais: • Tenden a ser conformistas coas normas do grupo. • Senten a necesidade de ser aceptado polo grupo. • Seguen facilmente os ditados da moda que se lles

presenta como propia da idade. Rebelde sen causa cos da casa: • Tenden a desobediencia a familia e o profesorado cando

antes eran as persoas que máis autoridade tiñan para eles.

• Actitudes presuntuosas e desafiantes ( en maior ou menor grao, parece que sempre teñen o non na boca)

A pandilla, o amor….. • Mentres antes tiñan amigos ou amigas agora aparecen

as pandillas. • Grupos numerosos de amigos /as • Importancia da amizade. • Necesidade de estar en contacto todo o tempo (teléfono, msm, facebook, whasap….)

ADOLESCENCIA:ACTIVIDADE DÚAS

1º PARTE: lectura do seguinte relato:

Tres generaciones y la misma conversación en el salón……… Abuela, hija y nieta en el salón.

De repente , se oye ....niña sientate bien , levanta los ojos del teclado de vez en cuando , que sólo sabes llegar a casa y ponerte delante de ese aparato , como si los demás no existiésemos para ti!!!

La abuela mira para su hija y piensa que parece que fue ayer cuando ella le decía a su hija -niña levántate del suelo, ven a cenar y cuelga de una vez el teléfono, que llevas dos horas , que sólo sabes llegar a casa y ponerte a hablar por ese aparato, como si los demás no existiésemos para ti!!!

Las mismas palabras que decía a su vez su madre, hace mucho mucho tiempo el día que pasaba el cartero por la puerta de casa , le traía noticias de esa amiga que se había ido del pueblo ....; ella se escondía y los demás dejaban , por un instante , de existir ....

PD: Cómo pasa el tiempo, y ...que poca memoria tenemos!!!!!

ADOLESCENCIA:ACTIVIDADE DÚAS

2º PARTE: CÓMO ERA EU A SÚA IDADE ?.......

Para poder entender a etapa da adolescencia pola que atravesan os nosos fillos sería moi útil recordar a nosa. Por iso, imos a intentar retroceder no tempo e reflexionar sobre algunhas cuestións:

1.Cómo me sentía eu a idade do meu fillo/a? 2.Como era o meu grupo de amigos? 3. Como se comportaba os meus pais? 4. Como me gustaría que se comportarán comigo no momento

da adolescencia? 5. En que se parece o meu fillo/a a min nesta época de cambios

que está a sufrir?

ADOLESCENCIA: ACTIVIDADE DÚAS

3º PARTE: transformacións na adolescencia

O paso de neno a adolescente con leva unhas transformacións, que as veces non son fáciles de aceptar. Imos reflexionar sobre elas.

Que cambios do meu fillo/a adolescente cústame máis aceptar? Exemplo: as malas respostas... Non me da a gana

Que sentimentos me xeneran esos cambios Exemplo: rabia , enfado ….

Que podo facer para aceptalos? Exemplo:Tranquilizarme, ser consciente dos meus sentimentos, negociar...

RELACIÓN COS PAIS/NAIS : Lembra é unha etapa difícil para todos. Vós perdedes ao neno pero o adolescente

encóntrase no medio de dous desexos: ser adulto e por outro o medo a selo

ELES Dende a infancia hai unha

tendencia a buscar a independencia. As rutinas diarias son as que van marcando este proceso ( comer so, vestirse so …).

É na adolescencia cando este proceso de separación convertese en algo decisivo.

O adolescente empeza unha busca na que debe encontrar a súa adultez.

O adolescente busca a independencia.

O adolescente cuestiona todo

VÓS: Moitas das súas reaccións respostan a

necesidade de separación

A FAMILIA DEBE PROPORCIONAR UN ESPAZO SEGURO, DE ACEPTACIÓN ( isto non quere dicir sen normas).

O adolescente busca independencia pero ollo necesita desprenderse aos poucos dos seus vínculos familiares e crear unha relación madura cos seus pais .

Estades desconcertados, ás veces quere ser adulto e ás veces as súas reaccións son unha expresión de regresar a esa infancia onde os pais o solucionaban todo.

Aínda que agora pareza que vos cuestiona todo o día, o adolescente necesita confiar en vós.

RELACIÓN COS PAIS/NAIS :

Aspectos esenciais:

Manter un clima de seguridade e

apoio incondicional

Expresar respecto e valoración constante

Dialogar e axudar a tomar decisións.

Escoitar.

Hai que deixarlle claro que o noso cariño non depende da súa forma de actuar e pensar.

Recoñecendo as súas capacidades, pero asignándolle responsabilidades e recoñecer o seu esforzo no cumprimento das mesmas.

Evitar darlle consellos precipitados, e mellor escoitar e despois facerlle ver o que foi adecuado e o que non.

Que a comunicación non se converta nun intercambio de gritos.

NECESIDADE DE LÍMITES E NORMAS

O feito de que o anterior sexa necesario na educación dun adolescente non quere dicir que non precise normas. Non somos amigos, somos pais dos nosos fillos.

O noso papel como pais é establecer normas claras, pertinentes e razoables(entre un control absoluto e a liberdade total defínese todo un continuo onde os extremos non son recomendables)

A tarefa de facer cumprir as normas nestas idades é complicada. Ata agora abondaba obrigar a cumpriras, pero agora hai que ser capaz de argumentar os motivos e de facer ver a necesidade da norma.

NECESIDADE DE LÍMITES E NORMAS

Existen 3 tipos de normas • AS FUNDAMENTAIS: teñen que ser poucas, claras e pouco matizables en función

das circunstancias e de cumprimento obrigado e innegociable. Exemplo , non agredir a un irmá

• AS IMPORTANTES: deben ser tamén pouco numerosas e moi claras, pero son algo máis matizables en función das circunstancias. Se ben o seu cumprimento global debe ser inevitable, algúns aspectos poden negociarse. Exemplo, a hora de chegada a casa.

• AS ACCESORIAS: regulan aspectos máis circunstancias da vida doméstica. Estas, aínda que deben claras e coñecidas por todos, poden negociarse. Exemplo, manter limpa e ordenada a habitación

Cada familia debe decidir que normas inclúe en cada apartado. Agora ben: se inclúe unha norma entre as fundamentais ( por exemplo, a hora de chegar a casa) debe estar disposto a facela cumprir en cada caso independentemente das circunstancias. E se as inclúe nas accesorias debe estar disposto a negociala segundo os casos.O importante e que unha cousa ou outra, este clara para os fillos e os pais.

Resumindo: As Normas deben ser claras, reais, consistentes e coherentes.

ERROS FRECUENTES QUE DEBILITAN A AUTORIDADE DOS PAIS/NAIS:

A permisividade: os adultos debemos ser o que lles digamos o que está ben e o que está mal e explicarlle o porque. Os rapaces necesitan normas e límites.

Ceder despois de dicir que non: a primeira regra a respectar e a do NON. O NON non se pode negociar. Este é o error máis frecuente e que máis dano fai aos rapaces. Polo tanto antes de dicirlle que non temos que pensalo ben para non dar marcha atrás.

O autoritarismo: é o outro extremo da permisividade. O autoritarismo é intentar que faga todo o que queremos sen contar as súas opinións, sentimentos ….isto é tan negativo como a permisividade.

Gritar, perder o control: aínda que ás veces é difícil non perder o control, isto con leva un deterioro da autoestima do rapaz. Ademais acostumarse e acaba por non facer caso.

Non cumprir as promesas nin as ameazas: con cada promesa ou ameaza non cumprida estamos a perder autoridade. As promesas e as ameazas deben ser realistas e fáciles de aplicar ( un día sen tele ou sen saír é posible, un mes non sería case posible levar a cabo).

Non negociar e non escoitar: isto implica rixidez e inflexibilidade. Un camiño ideal para que na adolescencia se rompan as relacións pais –fillos.

ACTIVIDADE TRES: “ PREGÚNTESE VOSTEDE”

Nesta actividade debemos preguntarnos con que frecuencia?

Moita, bastante, algunha vez, nunca

1. Cedes antes os fillos/as despois de dicir non.

2. Gritades, perdedes o control.

3. Non cumprides as ameazas.

4. Un esixe unhas cousas e outro outras.

5. Lembrádesvos de premiar o que fan ven.

6. Facedes promesas a longo prazo.

7. Poñedes castigos realistas.

8. Repetides as cousas un montón de veces o longo do día.

CONSELLOS PARA AS FAMILIAS DURANTE A ADOLESCENCIA

FALA CON VOSOS FILLOS . Falar cun mozo ou una moza sobre as polucións nocturnas ou sobre a regra cando xa as tiveron é chegar demasiado tarde. Responda as primeiras preguntas que che formule o seu fill@, pero non o satures con demasiada información.

PONTE NO LUGAR DO TEU FILL@: Práctica a empatía con él. Axúdalle a entender que é completamente normal que estea un pouco preocupado ou que experimente un grao de timidez ata agora descoñecido. Dille que é normal que ás veces se sinta “maior” e outras como se aínda fóra un crío.

ESCOLLE AS SÚAS BATALLAS: Se o teu fill@ quere tinguirse o pelo, pintarse de negro ou vestir de outra maneira, tal vez mereza a pena que o pensedes dúas veces antes de opoñerse. Aos adolescentes gústalles sorprender e é moito mellor deixarlles ( ou negociar unha solución intermedia) que o fagan con cousas que son inofensivas e temporais. Garda as túas oposicións para as cousas importantes, como saídas nocturnas , piercin, tatuaxes, alcohol…

CONSELLOS PARA AS FAMILIAS DURANTE A ADOLESCENCIA

INFORMA AO TEU FILL@ E MATENTE INFORMAD@: a adolescencia é unha etapa de experimentación e ás veces esa experimentación inclúe comportamentos arriscados. Non eluda os temas relacionados co alcohol, drogas, sexo …. Se conversamos abertamente sobre estes temas antes de que se expoña a situacións problemáticas, haberá máis posibilidades de que actúe de forma responsable cando chegue o momento.

COÑEZA OS SEUS AMIGOS/AS aínda que respectando a intimidade do seu fill@,non todo é asunto noso. A non ser que detectes algunha sinal de alarma o dormitorio e as súas chamadas deben ser algo privado. E ademais hai que acostumarse moitas cousas non as van a contar.

SABER IDENTIFICAR OS SINAIS DE ALARMA: que os mozos experimenten cerca cantidade de cambios é algo normal durante a adolescencia, pero un cambio demasiado drástico pode indicar que existe un problema real ( aumento ou perda extrema de peso, problemas extremos de sono, cambios drásticos e repetino d e amigos e amizades ….)

SUPERVISIÓN: os rapaces de hoxe están rodeados dunha morea de información. Estar informados do que ve e o que lee. A televisión e o ordenador deben estar nas zonas comúns e suxeitos a un horario.

NORMAS AXEITADAS : non é un adulto pero tampouco un bebé

RECORDE…. Equilibrio …..como formar delincuentes Por Emilio Calatayud..

1.Dadle todo cuanto desee: así crecerá convencido de que el mundo entero le debe todo. 2. Reídle todas sus groserías, tonterías y salidas de tono: así crecerá convencido de que es muy gracioso y no entenderá cuando en el colegio le llamen la atención por los mismos hechos. 3. No le deis ninguna formación moral: ¡ ya la escogerá él cuando sea mayor! 4. Nunca le digáis que lo que hace está mal: podría adquirir complejos de culpabilidad y vivir frustrado; primero creerá que le tienen manía y más tarde se convencerá de que la culpa es de la sociedad. 5. Recoged todo lo que vaya dejando tirado: así crecerá pensando que todo el mundo está a su servicio; su madre la primera. 6. Dejadle ver y leer todo: limpiad con detergente, que desinfecta, la vajilla en la que come, pero dejad que su espíritu se recree con cualquier porquería. Pronto dejará de tener criterio recto. 7. Padre y madre discutid delante de él: así se irá acostumbrando, y cuando la familia esté ya destrozada lo encontrará de lo más normal, no se dará ni cuenta. 8. Dadle todo el dinero que quiera: así crecerá pensando que para disponer de dinero no hace falta trabajar, basta con pedir. 9. Que todos sus deseos estén satisfechos al instante: comer, beber, divertirse,…¡de otro modo podría acabar siendo un frustrado! 10. Póngase de su parte en cualquier conflicto que tenga…. Piense que todos están en su contra y que todos quieren fastidiarle

MOITAS GRAZAS