POESÍA FINS DO XX E COMEZOS DO XXI

Temas e autores dos 80 e dos 90

Vformoso- IES Félix Muriel de Rianxo

Democracia, EA, LNL Unión Europa: cambios económicos Urbanización da poboación : abandono

do sector primario polo sector servizos: admón, turismo, comercio…


Normas ortográficas Galego na escola CRTVG Publicacións periódicas en galego.

Revistas literarias e de poesía (Nordés, Dorna, Festa da palabra silenciada…)

Expansión do mundo editorial Premios, certames, encontros Proceso de substitución da lingua

galega


Abandono da poesía social e volta ao intimismoOBRAS DETERMINANTES:Mesteres – Arcadio López CasanovaCon pólvora e magnolias- FerrínAs claves da renovación están en: - Lecturas foráneas: lit. portuguesa,

hispanoamericana, europea, americana. Que vai conxugar coa:

- Tradición poética galega: (intertextualidade, versos coñecidos dos autores anteriores)

- Militancia política - Música


Autores da xeración anterior: Ferrín, Manuel María, Novoneyra, Xohana Torres, Luz Pozo Garza, A. Tovar, Bernardino Graña, Avilés de Taramancos...

Promoción dos 80 Promoción dos 90


ROMPENTE LOIA CRAVO FONDO ALÉN DE AMOR E DESAMOR


1977: libro colectivo Silabario da turbina, proposta tremendamente rupturista onde se combina imaxe, debuxo, grafismo, cómic, collage...

1979 Tres tristes tigres incluía aportacións poéticas de carácter individual con “Galletas Kokoschka non” de M. Romón, “As ladillas do travesti” de A. Reixa e “Facer pulgarcitos tres” de A. Avendaño.

En “Rompente” conxúgase unha ruptura estética e formal cun inconformismo social e unha clara opción nacionalista galega de esquerdas. Con todo, este grupo foi un revulsivo necesario, pero non callou nunha obra poética de suficiente entidade


Madrid (1977) publicación colectiva mostra das

inquietudes dun grupo de mozos galegos na capital.

procedementos comúns con Rompente (collage, cómic, debuxo, grafismo, viñetas..),

Manolo Rivas, Lois Pereiro (pintores)


MarihuanaA miña irmá botou na horta unha semente de

maría.Saíu adiante vizosa e fidalgaentre honrados legumes,e meu pai saudouna con orgullo. -Non sei que carallo de planta é pero mirade como medra -dicía á vecindade.A maría resultou ser machoe morreu sen gloria,o día en que casan de branco as patacas.


1977 pública o libro colectivo que leva o seu mesmo nome

Propostas de renovación para a poesía galega, tentando escapar á poesía oportunista política e centrándose na investigación idiomática e no achado de novas temáticas.

Aínda que nos presupostos do grupo se respira un aire social, nos textos incluídos no libro, non hai ningún poema social.

Predominio da posía intimista, de corte amoroso, moi afastada do que se facía na época. Forman parte do grupo: Ramiro Fonte, Valcárcel, Rábade Paredes e Helena Villar Janeiro.


1977 publicación: Alén, en Santiago Aposta pola renovación e reivindica

certo espíritu da vangarda histórica, principalmente a Manuel Antonio


Culturalismo Preocupación polos aspectos formais. Preocupación polo idioma Conxugan tradición e modernidade.

“Ser moderno supón saber aproveita-las ensinanzas da tradición”.


É unha constante, entendido desde o esteticismo, o desprazamento do “eu” poético para personaxes míticos ou históricos ou a ostentación cultural como evocación dun ideal perdido.

Os elementos máis recorrentes son as alusións a poetas doutras épocas (Pondal, Rosalía, Villón), referencias á música (Brassens, Bach, Leonard Cohe, o blues e o jazz), a recreación de mitos celtas, xermanos, gregos, tamén na poesía erótica e amatoria, a reivindicación de mitos revolucionarios (Ulrike Meinhoff, Reboiras) e a constante tradición de nomes estraños, que desde Pondal foi seguida por escritores como Ferrín.


IntimismoAmorMorteDor existencial

Paso do tempo Infancia perdida

Ramiro FonteRecital poético Ramiro Fonte


Está en todos os autores A expresión erótica como amor concreto

e tamén como permanencia fronte ó tempo e á morte, a relación gozosa e libre, a sensualidade do corpo desexado...

M. A. Fernán-Vello é un dos autores que destaca neste ámbito con obras como Do desexo en corpo e sombra, Seivas de amor e tránsito (os dous do 84), ou Poemas de amor sen morte de Claudio Rodríguez Fer (79).


O desexo é un peixe que morre silenciosoentre golpes de água e latexos de espallonunha caixa de luces levitada na sombradunha paixón mariña

De Do desexo en corpo e sombra (1984)Miguel Anxo Fernán Vello


a casa que nos queima, sen sabelo, a esperanza

a casa que nos deixa a dor inmóbil do recordo, a mordedura do vento nas tempas, un sepelio de camiños baleiros e a alma fría e desolada como un país sen memoriaque xa non existe no futuro


A túa causa é tan nosa como o fervor dos días/ que se propaga enteiro arredor do teu nome,/ e todas as bandeiras do mencer liberado/ están aquí arredor do teu soño./ Non poderán os bárbaros cruzar a transparencia/ que respiraba en ti e que hoxe sentimos renacer como un río/ aberto e comunal,/ medrando como os campos sementados de luz, / porque somos os fillos da túa estrela e levamos no sangue/ o rumor acendido dunha chama, o cerne dun cantar./ E aquí estamos os teus termando forte contra o vento fatal,/ no corazón da casa, no centro da esperanza,/ na palabra que eleva a lucidez do ser


- Novos premios literarios (Espiral Maior, Martín Códax, Caixanova…)

- Novas coleccións de poesía (Espiral Maior) e novas publicacións

- Recuperación de festivais e recitais poéticos propiciados pola proliferación de colectivos: Batallón literario da Costa da morte, Dolmen, Arre Sentelha, Blas Espín…

- Escritores con formación literaria en galego e competencia lingüística alta


Temas eternos: amor, dor existencial, erotismo… desmitificados a través dun ton vivencial

Temas sociais: antimilitarismo, feminismo, ecoloxía


MIRO OS MEUS DEDOS ORFOS, AS VEAS IMPREGNADASde esperanzas molladas nos húmidos latexosdos teus beizos ás veces cóncavos e convexose de froitas zumentas nos teus seos arrincadas.

Miro nos meus dedos mudos, as unllas pinceladascoas últimas palabras, habitados desexos,de acariñar os corpos, de confundir os sexose de sermos amantes en horas xa pasadas.

Todo é agora silencio violento, que me fire,impide sorber aire, non deixe que respire,comido pola fame de non reter memoria.

Todo agora é silencio seco, que me torturae sinto estar ben preto dos lindes da loucura,de non ter noción ou idea da miña vella historia.


A casa antiga e nobre deste amor, desta ardencia,podrece pouco a pouco, despaciosas as trabessenten os anunciados picores do abandonoe a comechume deixa revelación da febradesprendida, seremos edificio en ruínas

na cidade da noite, clarísima desordena arquitectura dúctil do tacto, nas paredesmorre a cor da frescura que os anos acreditanperecedoira, beixos de vento baten ferosnas portas desgonzadas e vidros esmiuzados

avanzan lentamente no rostro que endurece,agochado nas fiestras, e nos ollos, opacose brillantes a un tempo, penduran arañeirasque ornamentan bagullas como fiaños de seda,carunchadas madeiras informan do silencio

que entrou na casa, roto por moscas de recordosno excremento da inútil evocación. a casado noso amor desflora sen ter sido habitada,cuberta dun po mesto que os dedos non mimaron.e cando miro tanto, tanto e tan grande caos

sinto que tamén todo, todo absolutamenterompe dentro, con trabes que a penas conexionana armazón na fraqueza do ánimo, mentres pensoque restaurar acaso sexa angueira imposible.seremos, finalmente, desolación do corpo.


NEGACIÓN DE ULISES E TESEOSe algunha vez tiveses que agardar entre fío

e tecidos, non sexas Penélope que tecee destece os bordados axiña que anoitece.Ulises non existe, foi verso fuxidío.

Se algunha vez tiveses que agardar entre fíoe tecidos, non sexas Ariadna que ofrecesaír do labirinto mortal a quen a esquece.Teseo non existe, só queda o desafío.

Se algunha vez eu debo partir como Odiseoprefiro voltar sempre vencido a Compostela.Non me importa a derrota se ti me identificas.

Se algunha vez eu debo marchar como Teseonon ha ser Artemisa fluxo do meu Sarela.Non me importa ser lama se ti me purificas.


Entrevista a Yolanda Castaño (escrita) / Entrevista a Yolanda en vídeo (1) /entrevista vídeo 2ª parte

Yolanda recita poesía Yolanda castaño no noso IES (2) / charla Yolanda no IES (1Poema de Luísa Castro recitado por YolandaFilla,

¿sabes de onde vés? Vés dun viveiro de mexillóns en lata. Detrás da fábrica, onde podrecen as cunchas e as caixas de peixe. Un fedor imposible, un azul que non vale. De alí vés.

Ah! Dixen eu, entón son a filla do mar. Non. Eres a filla dun día de descanso.

Ah! Dixen eu, son a filla da hora do bocadillo. Sí, detrás, entre as cousas que non valen.


Érase unha vez...e ao final do contoa carapuchiña era unha loba,a avoíña un leñador,a devoradora unha asceta,a libérrima un completo compendio de dependencias,a mística unha frívola tinguida de temores,o incomprendido un anxo,a princesa un monstro,a frívola unha mística tinguida de temores,o monstro unha princesa,o outro incomprendido un demo,a suposta loba unha absoluta carapuchiñae o camino entre o bosqueun leñador.


Biblioteca Virtual Galega


POESÍA FINS DO XX E COMEZOS DO XXI

Documents

Transcript of POESÍA FINS DO XX E COMEZOS DO XXI