Plan de Desarrollo Turístico de Verín

8/18/2019 Plan de Desarrollo Turístico de Verín

1/85

CONCELLO DE VERÍN

ROCÍO GARCÍA VALLADARES2º GUÍA, INFORMACIÓN E ASISTENCIA TURÍSTICA


2/85

ÍNDICE

1. INTRODUCCIÓN..................................................................................................................3

2. ANÁLISE E DIAGNÓSTICO DO DESTINO.....................................................................5

2.1 Análi! "!##i"$#i%l..............................................................................................................5 2.1.1 Localización, superficie e distribución

2.1.2 Estudo físico

2.1.3 Flora e Fauna

2.1.4 Historia

2.1.5 Deo!rafía

2.1." Econoía

2.1.# $lanificación urbanística

2.2 Análi! in"!#n$................................................................................................................23

2.2.1 $otencialidade turística

2.2.2 %n&lise da oferta 'oteleira

2.2.3 (nfraestrutura

2.2.4 )ferta copleentaria

2.2 5 $lanificación

2.3 Análi! !&"!#n$................................................................................................................3'

2.3.1 Deanda

2.3.2 %n&lise copetiti*o

2.( DAFO...............................................................................................................................(3

3. O)*ECTIVOS......................................................................................................................((

(. ESTRATE*IA E +LANS DE ACCIÓNS...........................................................................(

5. ÓRGANOS DE *ESTIÓN..................................................................................................'

-. EUI+O T/CNICO.............................................................................................................01

. FONTES CONSULTADAS..................................................................................................02

2


3/85


4/85

neste sentido a acti*idade turística pro*oca o acercaento e as relacións estre os estados, perite ocoeceento doustras culturas e sociedades ao tepo ue re*aloriza a cultura autóctona, incide naellora da calidade de *ida da poboación e fai ue as %dinistracións pblicas tean ue re!ular certos eidos le*ando a cabo pro!raas de desarrollo e elloras en certos &bitos coo o sanitario,onetario ou tecnoló-ico.

%deais, o turiso e o edioabiente est&n unidos -a ue o entorno natural, construído ou non polo 'oe, + un'a das bases da acti*idade turística. Deste -eito, obser*aos ue un'a dastendencias turísticas + o respeto polo edioabiente o ue se traduce nun auento daconcienciación edioabiental e na posta en arc'a de pro!raas de sostenibilidade ue ,por un'a

banda, incide na re*alorización do entorno a tra*+s da in*ersión dos in!resos do turiso e, por outra banda, na ellora da calidade abiental.

% pesar de todo isto non debeos ue esuecer ue o turiso pode ter efectos ne!ati*os -a ueun desarrollo turístico asi*o pode pro*ocar fortes ipactos edioabientais, a de!radación dosrecursos, a perda de identidade dos territorios, etc. ) turiso, polo tanto, debe ir acopaado dun'a

planificación e -estión adecuadas ue peritan un desarrollo turístico sostible a lon!o prazo,econoicaente *iable e euilibrado dende o punta de *ista +tico e social.

) desarrollo de acti*idades turísticas infle de fora cada *ez &is decisi*a no desarrollo localde territorios coo o concello de Kerín, onde o territorio e o patrionio 8cultural e natural9 alber!anun !ran con-unto e di*ersidade de recursos, + dicir, potencialidades ao ser*icio dun'a fora dee-plotación turística co'erente e sostible. Desta aneira, un'a -estión adecuada do turiso,contribe a posta en arc'a de procesos de desarrollo local dende o punto de *ista econóico,social, cultural e edioabiental. %sí pois, a iportancia crecente do turiso fai ue se-anecesario establecer planificacións turísticas a ni*el local, + por esta razón pola ue se le*a a cabo o

presente $lan de Desarollo 7urístico do oncello de Kerín.

4


5/85

2. ANÁLISE E DIAGNÓSTICO DO DESTINO

2.1 Análi! "!##i"$#i%l

2.1.1 Localización, superficie e distribución

) oncello de Kerín est& situado no sur da pro*incia de )urense, na coarca de Kerín ou ta+nc'aada de 6onterrei. Esta coarca est& forada por oito unicipios astrelo do Kal, ualedro,Laza, 6onterrei, )íbra, iós, Kerín e Kilarde*ós. % coarca liita con $ortu!al polo sur, coacoarca de Kiana polo leste, polo norte coas coarcas de 7erra de 7ri*es e 7erra de aldelas e polooeste coa coarca de Liia. $olo tanto o oncello de Kerín liita polo norte cos unicipios de6onterrei, astrelo de Kal e iós, polo oeste co unicipio de )íbra, polo este co de Kilarde*ós e

polo sur con 'a*es 8distrito de Kila eal, $ortu!al9.


6/85

"

TÁ)OA DAS +ARROUIAS E LUGARES DE VERÍN. FONTE +*OM 4! V!#n, 26127

MA+A DE +ARROUIAS E N8CLEOS DE+O)OACIÓN FONTE +*OM 4! V!#n,26127


7/85

2.1.2 Estudo físico

Neoorfolo-ía

) territorio de Kerín atópase inerso nun'a fosa c'aada Depresión de 6onterrei ou Kerín esta+ de car&cter tectónico e contina por 'a*es 8$ortu!al9.4 % fosa + un'a planicie alu*ial flanueada

por serras os acizos ontaosos se


8/85

) sistea 'ídrico do río 7&e!a est& forado por ríos, re!atos, zonas 'idas, c'arcas, praiasflu*iais, etc. e constite un corredos natural ue conecta diferentes '&bitats de todo o *al e serrasue o rodean. %deais, a cunca do río 7&e!a est& declarado L( 8Lu!ar de (nterese ounitario9e OEK 8Oona de Especial onser*ación dos Kalores aturais9 dentro da ede atura 2000.

C%#%9"!#"i9% &!#%i 4% 9:n9% 4$ Tá;!n ?i4#$l>&i9% 4$ D$:#$7P) 7Q6E=%

L)N(7DE 8M9 4/

%E6E7) %L;E=EP% 8oncello de Laza9

% 8M29 452

DE


9/85

AUGASMINEIROMEDICINAIS

)ALNEARIO FONTE +LANTAEM)OTELLADORA


10/85

$aisa-e

Kerín presenta un'a paisa-e natural *ariada, cun'a alta di*ersidade de '&bitats serras, outeiros,*ales pec'ados e abertos, ríos, re!atos, barrancos, c'arcas, 'ueias, bosues, etc. $or+n podeosdiferenciar tres unidades de paisa-e ben diferenciadas a siple *ista pero ue unifican de -eitoclaro os criterios ue establecen o odelo de asentaento, a din&ica físicoG abiental e a

iplantación das infraestruturas e as acti*idades producti*as1. Kila de Kerín

2. Fo-a do 7&e!a na zona dos *ales teos un'a paisa-e en osaico de culti*os de *ide, cereale 'orta, al!un'as zonas arboradas ue deliitan os culti*os e prados e bosues de ribeira.

3. Oonas de acizo 8serras9 nas ladeiras das serras ue pec'an o *al os culti*os e pastosestranse cos atos arborados e coas repoboacións forestais.

lia

% oarca de Kerín, coo parte da pro*incia de )urense, est& dentro da zona cli&tica de clia)ce&nico, e en concreto na de clia )ce&nico interior. $or+n, o rele*o e características fisicas doseu terrirorio establece un'as condición cli&ticas oi arcadas e li-eiraente diferentes ue asdas coarcas liítrofes ue se concretan basicaente cun'a aior continentalización.

Deste -eito pódese dicir ue a cliatolo-ía da oarca de Kerín est& condicionada polaconfi!uración do rele*o ue incide directaente no !radiente t+rico 8G0.53 R cada 100 ueascendeos en altitude9 en especial no plu*io+trico 8auento de # de precipitado cada 100

ue ascendeos en altitude9.

10

FONTE +*OM 4! V!#n 2612


11/85

) arcado contraste na oro!rafía de Kerín pro*oca ue ta+n o seu clia tea un'a apla*ariedade e *aia de oi seco e c&lido na fo-a de Kerín a 'ido e fresco nas estribacións das serras.%deais, o aplo ran!o de altitudes ue encionaos con anterioridade 8400G100 apro-iadaente9 ori-ina diferentes situación cli&ticas na oarca de Kerín.

%cotando un pouco &is e centr&ndonos na cliatolo-ía do oncello de Kerín podeos dicir ue, tal e coo se obser*a nos apas de teperatura e precipitacións edias anuais, concentra o

enor índice de precipitacións e as &is altas teperaturas edias de toda a coarca.

En resuo, Kerín est& nun'a zona co clia &is seco ue no resto de =alicia. %s precipitaciónsson escasas 8entre "00G00 de au!a ao ano9 e adeais obs+r*ase un'a forte estacionalidade

plu*io+trica 8soaente o /:, enos de 100 , caen no *er&n9 o ue pro*oca un'a iportanteseca esti*al. % teperatura edia anual ponderada est& no ran!o de 14G15R e a teperatura ediados eses de *er&n ascende aos 1/R.

R!:;$ 4%"$ 9li;á"i9$ 8F)7E $N)6 de Kerín, 20129

+ARÁMETROS VALORES

7eperatura anual edia 14G15R

7. in*erno "GR

7. pria*era 12G14R

7. *er&n 20R

7.outono 10G12R

%plitude t+rica 13.5RG 14.5R

$recipitacións "00G00

Estacionalidade plu*io+trica 6oi forte

$.outono 200G300 $.in*erno 100G200

$. pria*era 100G200

$. *er&n S 100

Neadas isco de -eadas entre 3 e " eses

11

17T!;!#%":#% %n:%l $n4!#%4% ºC7BB 27 +#!9ii"%9i>n %n:%i $n4!#%4% ;;7. FONTE+*OM

4! V!#n, 26127


12/85

2.1.3 Flora e fauna

Flora

% *e-etación característica de Kerín + a carballeira !alaico portu!uesa na ue destacan asespecies de carballo con e rebolo. )s bosue autóctonos das zonas edias son os ribeireos e oscaducifolios de rebolos acopaados de carballo con, encias e al!n castieiro. as zonas altas

aparece arborado tipicaente editerr&neo coo os brei-os.Entre as unidades de *e-etación natural podeos distin!uir

;osues de ribeira arborado asociado ao 7&e!a e afluentes. % &rbore &is característica + oaieiro, acopaado de sal!ueiros, frei-os, bidueiros e carballos. Debeos ter en conta ue aaioría dos terreos ane-o ao río son epre!ados coo prados ou terras de culti*o polo ue, enocasións a *e-etación de ribeira redcese a un'a rin!leira de pes arbóreos ue discorren paralelosao río.

%s fondosas autóctonas os bosue autóctonos de carballos e rebolos foron sustituídos en !ran parte por repoboacións forestais de coníferas, se ben aparecen frondosas autóctonas nas ladeiras e

*ales &is pec'ados.%s ato!ueiras os atos situados nas zonas de ontaa, en -eral, teen a sa ori-e na

de!radación do bosue e + &is rico en uces ue en to-os 8por e-eplo as urceiras coo ato desustitución de bosues caducifolios9. as ato!ueiras podeos atopar arborado autóctono coo osceruios, carballos e castieiros.

%s repoboacións forestais os bosues ou asas de repoboacións &is iportantes son os pieirais.

6osaico de culti*os as !randes zonas de *al est&n adicadas ao culti*o de *iedosfundaentalente, lo!o teos &reas &is cercanas ao ncleos de poboación onde se establecenosaicos de culti*o con parcelas arboradas, arbusti*as, culti*adas e abandonadas, onde se atopan as

c'aadas touzas, de alto *alor paisa-ístico e natural." Ke-etación ornaental e-isten no terrirorio de Kerín un'a serie de espazos pblicos ou pri*ados

con *e-etación ornaental eAou e-eplares sin!ulares, tanto no edio natural coo en parues e-ardíns pblicos e pri*ados.

Fauna

% coarca de Kerín presenta un'a !ran *ariedade e riueza de especies aniais. Entre estasdestacan as especies de pesca flu*ial e de tipo cin-+tico debido & iportancia das acti*idade de cazae pesca. Debeos puntualizar ue a di*ersidade faunística de Kerín est& sendo en!uada, en boaedida debido & destrución dos seus '&bitats e & containación.

Kariedade de especies#

En canto aos pei-es, anfibios e r+ptis debeos destacar alta biodi*ersidade sendo un'a das zonasde aior riueza 'erpetoló-ica de =alicia.%deaisKerín + un'a zona de interese ornitoló-ico,cun'a *ariedade de especies por encia das #5. o Kal de 6onterrei anian entre "" e #/ especiesde a*es. Entre os aíferos atopaos ata 33 especies destacadas ue *an dende orce!os, toupas,coellos, lebres, ratos, arios a lobos, porcos bra*os, !atos bra*os e corzos.

$ara reatar debeos en!adir ue al!un'as das especies est&n incluidas no cat&lo!o da ede atura do río 7&e!a.

" ) tero touzas refírese a aueles terreos cerrados con *e-etación de &rbores ou ato alto. 8eal %cadeia =ale!a9# Debeos sinalar ue a penas e-isten estudos neste eido.

12


13/85

2.1.4 Historia

)s antecedentes &is reotos do ue 'o-e + o unicipio de Kerín reóntanse ao período eolítico con diferentes asentaentos espallados polo terrirorio. Desta etapa Kerín conser*aal!un'as pe!adas coo dol+ns e &oas, por e-eplo a de Teiz&s 8$arrouia de Tueiz&s9 ou %6adorra 8Kerín9. % partir deste período 'oubo un'a ocupación continua do territorio durante toda a$re'istoria se!undo e*idencian os restos arueoló-icos presentes no oncello de Kerín -aceentos

coo ) $enedo da 6oreiria ou de


14/85

nobreza local da +poca. )utro fito iportante foi a confi!uración dun no*o ondado de 6onterrei,co noeaento de %lonso de %ce*edo J Oui!a, e do cal foraba parte o actual oncello de Kerín,a sa lia sucesoria sería a cabeza do ondado ata a sa e-tinción no 1#10.

% reli-ión ta+n ti*o un papel destacado nesta +poca. un prieiro oento so estaban presentes os franciscanos, instalados na fortaleza de 6onterrei, por+n prieiro os ercedarios no144 e lo!o os -esuítas dende o 1555 ocuparon ta+n o centro do condado, ata ue os prieiros

foron trasladados definiti*aente ao con*ento da *ila de Kerín no 15/# e os -esuítas forone-pulsados no s+culo NK((. ) ole-io de Nesuítas instaurado no astelo ti*o !rande iportancia,contando en oentos con &is alunbos ue


15/85

pasar& a ser o centro neur&l-ico da coarca no &bito adinistrati*o, coercial e poboacional. ;oa proba disto ue dicios + o naceento da prensa escrita a finais do N(N e prieiros do NN, concabeceiras coo El Clamor , El Eco de Monterrey, Heraldo de Verín ou El Támega, publicaciónstodas elas de ideolo-ía definida ue ían do republicaniso ao conser*adoriso, pasando pololiberaliso. 7odas elas fanse eco da actualidade de todo o Kal de 6onterrei, non só da de Kerín, aoi!ual ue fi-o, -a oi recenteente, A Tempo, un'a re*ista coarcal diri-ida na ltia d+cada polo

!alardoado escritor Nos+ arlos aneiro.% =uerra i*il Espaola e o lon!o período da Dictadura Franuista, supu-o para =alicia, ao

i!ual ue para todo o Estado, un'a nefasta e-periencia social, econóica e cultural, deslabazandoos a*ances acadados no tepo da prieira e se!unda epblica.

o paso cara o s+culo NN( Kerín aínda se!ue sen desen*ol*er todas as sas potencialidades enateria social e econóica. % industrialización de prieiros do s+culo NN prieiro, e a deri*adado desarrollismo franuista despois 8d+cada de 1/"0 en diante9 propiciou a construción da%utoestrada do %tl&ntico, da auto*ía Ki!oG6adrid e a industrialización dos ncleos rectores de=alicia 8as cidades do litoral atl&ntico9. ) ue acontece 'o-e en todo o Kal da oarca de Kerín,coas terras de labor e os ontes practicaente abandonados, acabou rele!ando o futuro de Kerín &

condición de concello de prieira residencia ue ten aínda por desen*ol*er un dos seus 'orizontesde futuro &is proetedores o seu potencial turístico, coercial, industrial 8ebasado ecoercialización de au!as inerais e o sector t+-til9 a!ro!andeiro 8noeadaente os *ios decalidade9 e forestal. este sentido a e-periencia de ipleentación do $lan Europeo Leader,-estionado pola %sociación para o Desen*ol*eento ural >$ortas %bertas@ dende o ano 1//0,

pu-o en arc'a na coarca interesantes iniciati*as econóicas baseadas no apro*eitaento dosrecursos endó-enos.

Gonclusión

) patrionio 'istórico, a paisa-e, a localización, a flora e a fauna son un recurso estrat+-ico parao desen*ol*eento do territorio da coarca de Kerín, porue son recursos escasos nas zonas

densaente poboadas e, sobre todo, nas cidades e porue son acti*os inóbiles, + dicir, ue non se poden trasladar para ser consuidos noutro lu!ar, o seu consuo ten ue ser necesariaente noterritorio e por iso, e-plotar econóicaente estes acti*os pode supoer un'a fonte de acti*idade ede recursos ois si!nificati*a no edio e lon!o prazo.

15


16/85

2.1.5 Deo!rafía

E*olución da poboación

n #$i% % %#"i# 4$

4%"$ 4$ INE

FONTE +*OM 4$ C$n9!ll$ 4! V!#n

http://www.verin.es/index.php?option=com_content&view=article&id=273&Itemid=137http://www.verin.es/index.php?option=com_content&view=article&id=273&Itemid=137http://www.verin.es/index.php?option=com_content&view=article&id=273&Itemid=137http://www.verin.es/index.php?option=com_content&view=article&id=273&Itemid=137http://www.verin.es/index.php?option=com_content&view=article&id=273&Itemid=137http://www.verin.es/index.php?option=com_content&view=article&id=273&Itemid=137


17/85

oarca de Kerín o &is poboado + o de Kerín, a pesar de ue pola sa e-tensión ocupa o penltio lu!ar.


18/85

% pir&ide poboacional de Kerín aosa un'a fi!ura abobada, cun'a ta-as bai-as de natalidadecoo se pode apreciar na estreita base da pir&ide, e un pro!resi*o auento da esperanza de *ida-a ue a pir&ide aparece &is estilizada nos traos &is altos 8aior idade9. En -eral a pir&idede Kerín presenta un'a poboación cun'a forte presenza de aiores, e en especial ulleres. )straos centrais aosan entrantes e saíntes ue teen ue *er cos >boons de natalidade@ dos nacidos'ai 35 anos, nos anos 0, e os ue teen entre 45G50 anos e os non nacidos durante a !uerra ci*il,ue se corresponden cos traos de idade dos 'oes e ulleres ue 'o-e teen entre "5 e #0 anos.

1

FONTE El%$#%9i>n #$i% % %#"i# 4$ 4%"$ 4$ INE.

FONTE El%$#%9i>n #$i%!


19/85

a !r&fica anterior podeos *er as porcenta-es de poboación unicipais se!undo os !randes!rupos de idade.


20/85

2.1." Econoía

) unicipio de Kerín ti*o nas ltias d+cadas un iportantes desen*ol*eento econóico,ob*iando as consecuencias da con-untura da crise -eral. Este desen*ol*eento esta estreitaenteli!ado & e-pansión urbana da *ila de Kerín ue a sa *ez se *encella coa consolidación do seu rolcoo cabeceira coarcal, nun oento no ue se confi!ura un'a boa parte do no*o tecidoterciario pblico e ta+n pri*ado. )utros factores ue influeiron nesta consolidación foron a sa

situación pri*ile-iada con iportantes counicacións coa 6eseta e o seu car&cter de *ila fronteirizacon $ortu!al.

En canto & estrutura sectorial de Kerín obs+r*ase un predoinio do sector ser*icios, lo!o aindustria e a construcción ue teen un'a iportancia &is ou enos siilar, e un pouco enos aa!ricultura. Esta estrutura aósanos un'a econoía terciarizada, onde se aprecia a febleza dotecidoindustrial, e un relati*aente forte peso da construcción e a a!ricultura.

Dentro da insutria destacan as acti*idades das plantas ebotelladoras de au!a ineralrecoecidas a ni*el nacional 8abreiro&,


21/85

2.1.# $lanificación urbanística

a le-islación urbanística *i-ente, defínese o $lan Neral de )rdenación 6unicipal 8$N)69coo o instruento arco da política urbanística unicipal, tendo en conta ue aparace forteentecopleentado e inter*ido pola acción de adinistracións de ran!o superior 8ostas, 6edio%biente, Estradas, $atrionio Histórico, etc.9 e por noras subsidiarias de car&cter supraunicipal.

o concello de Kerín a 'istoria do planeaento urbanístico pódese resuir nun'a serie deepisodios

• 2 de aio de 1/" %probación definiti*a das oras subsidiarias de planeaento.• 2 de decebro de 1/" %probación definiti*a do $. $ do $olí!ono (ndustrial G1 de $azos.• 3 de a!osto de 1// %probación definiti*a do >$lan Neral de )rdenación@.• 2# de outubro de 2003 %probación definiti*a do $. E. $. .( do ;arrio de


22/85

• )rdenanza R 11 )rdenanza Fiscal e!uladora da 7a-a pola utilización de colunas,soportes, carteis e outras instalacións locais an&lo!as para e-'ibición de anuncios8 $ublicado no ;)$ nR 55 do de arzo de 20009.

• )rdenanza R 14 )rdenanza Fiscal e!uladora da 7a-a por ocupación de 7erreos de so pblico local con ercadorías, ateriais de construción, cascallos, *alados, puntais,

soportes, andaios e outras instalacións an&lo!as 8$ublicado no ;)$ nR 55 do de arzode 20009.

• )rdenanza R 15 )rdenanza Fiscal e!uladora da 7a-a por $ortadas, Escaparates, Kitrinas,7oldos e ótulos 8$ublicado no ;)$ nR 55 do de arzo de 20009.

• )rdenanza sobre ci*iso, e!uladora do uso e lipeza da *ía pblica e a protección da paisa-e urbanística. 8 $ublicado no ;)$ nR /# do 30 de abril de 200/9.

• )rdenanza 6unicipal e!uladora da instalación de terrazas de 'ostelería na *ía pblica8 $ublicado no ;)$ nR 152 do 4 de -ullo de 20139.

• $lan Especial de $rotección de efora (nterior 8$.E.$..(.9 do asco %nti!o e do ;arrio de


23/85

2.2 Análi! in"!#n$

2.2.1 +$"!n9i%li4%4! ":#"i9%

a9 ecursos culturais

DENOMINACIÓN TI+OLO*ÍA +ARROUIA

%de!a da asela %de!a tradicional % asela

%lto do irco astro Feces de ia

%ra da


24/85

) onuental con-unto fortificado de 6onterrei constite a W%crópoleW &is !rande de=alicia, e fora un con-unto de e*idente interese. $ose tres recintos aurallados sobre un'aalon!ada loba, e entre outros eleentos defensi*os iprescindibles destacan a 7orre da'oena-e e a 7orre das Daas. n dos accesos ó recinto presenta un'a ponte le*adiza, eleento

propio destas fortalezas. %s aleas, os peuenos *anos e un pozo de 14 etros situado no patio

interior copletan as defensas do edificio.

) &is destacado do castelo +, sen dbida al!un'a, a 7orre da Hoena-e, ue foi construída nos+culo NK, en tepos dos eis atólicos, por Don


25/85

aseta das Kias de abreiro& aseta de *ias abreiro&

aseta das Kias de Qbedes aseta de *ias


26/85

Feira do Kio de 6onterrei Feira especializada Kerín

Feira do L&zaro 6ostras Kerín

Fonte da Laa Fonte Tueiru!&sFonte da $ortela Fonte 6adín

Fonte de 6i!'adeira Fonte 6adín

Fonte do apo de $ilatos Fonte 6adín

Fonte =rande Fonte abreiro&

Fonte da asela Fonte % asela

Forno de Feces Forno counal Feces da ia

Forno de 7aa!uelos Forno counal 7aa!uelos

Forno de 7intores Forno counal 7intoresForno de $azos Forno counal $azos

Forno da %ldea Forno counal Tueiz&s

Forno da ruz Forno counal Killaaior do Kal

Forno ) $ereiro Forno tradicional Killaaior do Kal

Fra!a dos Lobos $etro!lifo

=ra*ado da Nea $etro!lifo


27/85

o interior 'ai un retablo ta+n barroco, realizado por Francisco 6oure.

Destaca ade&is o claustro a parte conser*ada &is anti!a da construción. %deais, o interior do teplo acuula o aior e &is rele*ante patrionio escultórico da coarca. Destacan o coro e5 e-celentes retablos 8s. NK(((9. atro son laterais. ) uinto, situado no presbiterio e trazado nose!undo terzo do s. NK((( por Frei $edro $ascual =arcía, ercedario residente en Kerín e autor

doutras obras rele*antes para teplos da bisbarra coo os das Nironda e Flariz.

(!re-a de


28/85

6iliario de


29/85

Naceento roano 6oreir& Naceento arueoló-ico 6andín

Naceento de %s Tuintas Naceento arueoló-ico Feces de ia

Naceento de %s Laas Naceento arueoló-ico 7aa!uelos

Naceento de asares Naceento arueoló-ico 6ourazos

Naceento do Ladrillas Naceento arueoló-ico


30/85

Qrea de recreo 7aa!os Qrea de recreo


31/85

6anantial de Fonteno*a 6anantial Kerín

6anatial de aldelias 6anantial Kilaaior do Kal

$arue de 'a*es $arue Kerín

ío 7&e!a L(, OEK Karias

2.2.2 Análi! 4% $=!#"% ?$"!l!i#%

TI+OLO*ÍA Nº DE ESTA)LECEMENTOS Nº DE +RAAS

H)7EL 3 15$E


32/85

2.2.3 In=#%!"#:":#%

a9 (nfraestructuras b&sicas

%basteceento de au!a

Kerín presenta un'a rede unicipal de abasteceento ue cubre a totalidade do solo urbano, asícoa aos ncleos rurais de $azos, Kilela, )


33/85

abastaceento bastante -usta e no caso de 7intores e Feces de %bai-o eso podeos obser*ar und+ficit de capacidade. este sentido debeos sinalar ue e-isten pro-ectos de ellora en arc'a, aconstrución de no*os depósitos para o suinistro da rede unicipal ue peritirían acadar un'acapacidade de /"00 3. % rede dos ncleos rurais sobre todo daueles ue presentan d+ficit decapacidade ta+n deberían ser apliados.


34/85


35/85

non so para cubris as necesidade da posible deanda senón ta+n porue a sa ellora incidedirectaente na deanda senón ue perite anter un'a postura &is respetuosa co edioabiente, un'a iportante tendencia do turiso actual ue se fai iprescindible no caio delo!rar un turiso sostible e &is se cabe dentro do perfil turístico do oncello de Kerín onde o7uriso de natureza ou Ecoturiso ocupa un rol destacado.

b9 7ransportes%+reos

) aeroporto &is cercano ao oncello de Kerín + o de $eninado en Ki!o situado a 1"" M 81'45in9, lo!o o de La*acolla de


36/85

de 2122 prazas, en datos porcentuais coo era de esperar o !rande peso recae nos restaurantes de 1tenedor.

o tocante ao tipo de cocia a eirande parte teen coo especialidade a cocia tradicional cun porcenta-e do "1: do total e 20 estableceentos, se!ue en iportancia os estableceentosadicados & parrillada cun total de 4 estableceetos, a *ariedade de oferta copl+tase tres

estableceentos de coida italiana, un'a pulpería, un'a tapería, das 'abur!ueserías e unrestaurante de coida turca e outro de coida c'ina.

$ara reatar debeos sinalar a alta concentración da oferta de restauración de Kerín, ue seasenta na sa totalidade no ncleo urbano de Kerín. Dentro deste apartado ta+n poderiaos incluír a apla oferta de bares e cafeterias coas ue conta o concello.

b9 )ferta coercial

$odeos atopar un'a apla *ariedade de coercios carnicerias, panaderías, tendas de roupa,ferreterías, bazares, librerias, dro!uerías, floristerías, etc. 7a+n 'ai*arios superercados e dous'iperercados, por+n non conta con !randes superficies coerciais. Destacan as tendas de artesaníatradicional de cestería e as bode!as da D.) 6onterrei con catro bode!as especializadas.

% oferta copl+tase coa Feira e 6ercado ural de Kerín


37/85

e9 )ferta deporti*a

% oferta deporti*a do oncello de Kerín est& forada por *arias instalación, o pa*illón polideporti*o con piscina cliatizada 8a (r&ns 6oreno9 con acti*idades de escolas deporti*asespecializadas8 %tletiso, ftbol, natación, tenis, baloncesto, baile latino infantil, aerobic infantiletc9 e escolas -en+ricas 8psicootricidade, educación física base9. Oona deporti*a unicipal %

=ran-a con uso coordinado coas escolas unicipais de deporte e acti*idades deporti*as en -eral eue conta adeais con piscinas de *er&n. opl+tase cos apos de Ftbol das parrouias de7intores e Feces de %bai-o e outas pistas desporti*as ao aire libre.

7eos ue sinalar ue estes euipaentos deporti*os son utilizados en oitos casos para outrosfins, coo poden ser concertos, itins, etc, dado ue no concello non se dispón dun euipaento

para estes fins, dato a ter en conta cara ao planeaento do concello. En Kerín ta+n e-iste un lub;77 ue ten bastante tirón na zona e un'a epresa especializada neste eido, ;icicletas 6atias, uese encar!a de or!anizar rutas en bicicleta. 7a+n podeosdestacas a e-istencia de un centro de ociorelacionado con acti*idades deporti*as e outras coo o senderiso7aa!ani 8a eedios9.

f9 )ferta socioGculturalasa da Nu*entude e ;iblioteca. Edificio actualente ncleo da *ida cultural do concello. Este

edificio ten ta+n, no seu interior, un'a serie de ser*icios unicipais coo son os


38/85

electrónico turiso[*erín.net. ) persoal da oficina est& forado por un director responsable daoficina ue traballa todo o ano e dous traballadores teporais ue son contratado en +pocas deaior afluencia turística en teporada alta.

En canto a !uías de inforación turística profesionais non se teen datos.

onclusión

Lo!o do an&lise anterio podeos concluir ue en -eral o concello presenta un ni*el deeuipaentos oi desen*ol*ido o cal ten un'a relación directa co rol de cabeceira de coarca ueostenta o oncello de Kerín e ue se *e claraente no papel ue desepea en canto & ofertaeducati*a e asistencial para os concellos líitrofes ue conforan a 6ancounidade ou oarca.$or+n no ue se refire & oferta sociocultural obs+r*ase un'a oferta bastante escasa, as entidades deaior peso, soaente das atópanse na *ila de Kerín e o resto son centros sociais espallados polosdistintos ncleos rurais ue presentan un ni*el de apro*eitaento case nulo.

2.2.5 +l%ni=i9%9i>n

Entre os plans ue afectan ao oncello de Kerín podeos citar

• $N)6, $lan Neral de )rdenación 6unicipal aprobado no 2012.

• ) $.$ do $olí!ono (ndustrial G1 de $azos aprobado no 1/".

• $E$( do ;arrio de


39/85

2.3 Análi! !&"!#n$

2.3.1 D!;%n4%

Debido & falta de datas acerca da deanda turística de Kerín acc'+!ase un bre*e an&lise sobre adeanda da cidade de % orua se!undo un estudo publicado polo onsorcio de 7uriso de %orua. 10

R de *isitantes

os eses de -ullo e a!osto, atend+ronse nas das oficinas de turiso de % orua un total de2432# *isitantes 8/113 en -ullo e 15154 en a!osto9 o ue supón un'a edia esti*al de 42" persoas

por día.

$rocedencia

En canto & procedencia destacan os *isitantes nacionais fronte aos internacionais. Dentro doercado nacional cabe destacar as .% de 6adrid cun 21: das consultas, se!uido de %ndalucía conun 15: e de atalua con un 12:.

En canto aos *isitantes internacionais por continentes destaca Europa cun #: se!uidos de%+rica e %sia. Dentro do ercado europeo o principal ercado eisor + Francia, se!uido de(talia, $ortu!al e eino nido

(dades

) 2: dos *isitantes ten entre 25 e 35 anos se!uidos da fran-a coprendida entre 4" e 55 cun2#: . ) 2": restante ten entre 3" e 45 anos e tan so un ": ten entre 1 e 25 e o 12: supera os 55anos.

Frecuencias

) #0: das consultas atendidas en *er&n son atendidas son de persoas ue *isitan por prieira*ez o destino fronte ao 30: de turista ue -a esti*eran en ocasións anteriores.

(nforación sobre o destino

% pre!unta de cal foi a fonte pola cal decidiron *isitar o destino e onde buscaron a inforaciónsobre o eso, o 42: responde ue a tra*+s de (nternet e edes


40/85

$erfíl


41/85

)s destinos copetidores &is pró-ios no eido do turiso enoló-ico son a zona da ibeira


42/85

%7(;7)< KEP (;E(%


43/85

2.( DAFO

F)7%LEO%< DE;(L(D%DE<

GE-istencia de productos con D.) 8D.) 6onterrei9.Giueza e di*ersidade de recursos naturais e paisa-ísticos.GE-istencia de areas naturais prote-idas.GE-istencia de iportantes recursos culturais.G$resenza de festas de (nterese 7urístico acional 8Entroido de Kerín9.G=astronoía destacada e presenza de productos de calidade diferenciada.G$resenza de au!as terais de presti-io e consolidadas.G$resenza de a-entes industrias con ia-e de arca 8abreiro&, oberto Kerino9.GDestacada labor de prooción do turiso teral en conferencias e feirasespecializadas.G;ai-a estacionalidade do turiso teral e enoló-ico.G%pro*eitaento de siner-ias de destinos turísticos pró-ios.GE-istencia de rutas -acobeas de paso 8Kia da $rata e aio $ortu!u+s9.G%pro*eitaento do producto turistico das rutas -acobeas 8aio de


44/85

3. O)*ECTIVOS

ECONÓMICOS

1. F$;!n"%# :n 4!%##$ll$ !9$n>;i9$ 9$n&:n"$ ! %#"i9:l%4$ 4! "$4$ $ 9$n9!ll$.

Este ob-ecti*o est& relacionado con *arias proble&ticas ue se obser*aron no an&lise coo a e-istencia de o*eentos internos da poboación caraos ncleos &is urbanizados ue producen o abandono e despoboaento dos ncleos rurais e a alta concentración da oferta copleentaria e deinfraestruturas e euipaentos na capital do concello. Deste -eito, o ue se perse!ue + a inte!ración das zonas enos desarrolladas e don ncleosrurais no desen*ol*eento econóico do concello.

2. F$;!n"%# % 9#!%9i>n, ;$4!#niK%9i>n ! !!9i%liK%9i>n 4% !;#!% l$9%i.

)bser*ouse no D%F) *arias proble&ticas co sector epresarial de Kerín resistencias & oderninación, falta de cooperación e escaseza de epresasrelacionadas coa oferta copleentaria, a interediación e os ser*izos de inforación ue afectan ne!ati*aente no desarrollo dun turiso decalidade, polo ue se pretende foentar, en prieiro lu!ar, a creación de epresas ue suplan as carencias ue antes *ios e lo!o a odernización eespecialización das epresas tanto directaente relacionados co turiso 8alo-aento9 coo auelas ue son copleentarias deste 8restauración,coercio artesanal, etc.9.

3. Di!#i=i9%# % $=!#"% 4! #$4:9"$ ":#"i9$.

Este ob-ecti*o est& en relación directa con *arias das debilidades ue se obser*aron no an&lise D%F) e ue teen ue *er co escaso apro*eitaentode iportantes potencialidades turísticas coo son o turiso rural, o turiso enoló-ico e o turiso teral así coo coa alta estacionalidade de productos punteiros do concello coo o Entroido. este sentido, o ob-ecti*o ser& a di*ersificación da oferta de productos turísticos a tra*+s doapro*eitaento efecti*o de recursos endó-enos rele!ados ata o oento a un se!undo plano ue adeais poden contribuir dun -eito destacado na

desestacionalización e na atracción dun perfil de turista de poder aduisiti*o edioGalto e con estancias relati*aente prolon!adas.

SOCIOCULTURAIS

1. In9#!;!n"%# % =$#;%9i>n ! 9:li=i9%9i>n 4$ #!9:#$ ?:;%n$.

o an&lise D%F) obser*ouse ue un'a das debilidades era a falta de profesionalización dos traballadores acti*os no sector turístico. Esta cuestión +

44


45/85

iportante tela en conta para poder proocionar o turiso de Kerín coo un turiso de calidade ue reuire un'a atención profesionalizada ueenalteza a *isita dos recursos do concello e ue ao eso tepo ter& un eco positi*o na calidade de *ida dos traballadores do sector.

2. In9#!;!n"%# % %l$#iK%9i>n 4$ %"#i;$ni$ $# %#"! 4% $$%9i>n l$9%l.

) non apro*eitaento efecti*o de deterinados recursos endó-enos ue se obser*ou no an&lise est& en relación co *alor ue a poboación local tencara a patrionio propio. este sentido, d+bense le*ar a cabo iniciati*as ue uden esta tendencia e ue a-udar&n non so & recuperación de recursosna actualidade en estado de deterioro senón ue adeais constribuir& no desarrollo dun turiso sostible.

3. R!9:!#%# $ %l$#! ?i">#i9$, !"n$


46/85

3. In"!ni=i9%# % in9i%"i% 4! 9$$!#%9i>n :#%;:ni9i%l %#% ;%n"!# ! ;!ll$#%# % 9%li4%4! %;i!n"%l 4% 9$;%#9%.

) concello de Kerín fora parte dun entorno natural e edioabiental ue en!loba *arios unicipios liítrofes da coarca e eso sobrepasa afronteira ata unicipios portu!ueses 8sistea do río 7&e!a9. Deste -eito, + iprescindible intensificar a cooperación e as labores con-untas ue peritan anter e ellorar a calidade edioabiental da coarca ue de no*o incidia directaente na ellora da calidade de *ida da poboaciónresidente. Dende o punto de *ista turístico non so contribuir& ao desarrollo dun turiso sostible e respetuoso co edioabiente senón ue ade&isser*ir& para ofrecer un'a ia-e de coarca inte!rada, co'erente e articulada.

4"


47/85

(. ESTRATE*IAS E +LANS DE ACCIÓNO)*ECTIVOS ECONÓMICOS

O)*ECTIVO1. F$;!n"%# :n 4!%##$ll$ !9$n>;i9$ 9$n&:n"$ ! %#"i9:l%4$ 4! "$4$ $ 9$n9!ll$

E


48/85

O)*ECTIVO 1. F$;!n"%# :n 4!%##$ll$ !9$n>;i9$ 9$n&:n"$ ! %#"i9:l%4$ 4! "$4$ $ 9$n9!ll$.

E


49/85

O)*ECTIVO 1. F$;!n"%# :n 4!%##$ll$ !9$n>;i9$ 9$n&:n"$ ! %#"i9:l%4$ 4! "$4$ $ 9$n9!ll$.

E


50/85

O)*ECTIVO 2. F$;!n"%# % 9#!%9i>n, ;$4!#niK%9i>n ! !!9i%liK%9i>n 4% !;#!% l$9%i.

E


51/85


E


52/85


E


53/85


E


54/85


55/85

o eido do Ecoturiso debeos dicir ue, a pesar das claras potencialidades ue pose Kerín, non + un'atipolo-ía especialente desarrollada no concello. $ara iso proponse a creación dun entro de (nterpretación%biental, ue podería ser en colaboración con outros concellos pro-ios para crear un'a ia-e inte!rada daoarca. Dende o entro de (nterpretación %biental coordinaríanse toda a oferta relacionada coEcoturisocentrada por un'a banda nas diferentes e-posicións e c'arlas ue se poden realizar na sede do propio centro e por outra banda, *isitas !uiadas especializadas, obradoiros de educación abiental, -ornadas dedi*ul!ación, tec.

Q 'ora de le*ar a cabo todas estas actuacións debeos ter en conta o car&cter tranfronteirizo do oncello e aunidade edioabiental ue Kerín fora con deais concellos ue conforan a oarca polo ue se debe buscar a cooperación a tra*+s da Eurocidade 'a*esG Kerín e do traballo con-unto con toda a oarca.

Deste -eito int+ntase proo*er un turiso sostible a tra*+s do turiso de atureza ou Ecoturiso e do7uriso acti*o peritindo un apro*eitaento efecti*o e respetuoso co edio abiente ue contribuir& a proocionar o oncello de Kerín coo un 7uriso de calidade en caluera das tipolo-ías turísticas.

$E


56/85

O)*ECTIVO 3. Di!#i=i9%# % $=!#"% 4! #$4:9"$ ":#"i9$.

E


57/85

O)*ECTIVO 3. Di!#i=i9%# % $=!#"% 4! #$4:9"$ ":#"i9$.

E


58/85

O)*ECTIVO 3. Di!#i=i9%# % $=!#"% 4! #$4:9"$ ":#"i9$.

E


59/85

O)*ECTIVO 3. Di!#i=i9%# % $=!#"% 4! #$4:9"$ ":#"i9$.

E


60/85

O)*ECTIVO 3. Di!#i=i9%# % $=!#"% 4! #$4:9"$ ":#"i9$.

E


61/85

O)*ECTIVO 3. Di!#i=i9%# % $=!#"% 4! #$4:9"$ ":#"i9$.

Eutas del Kino de Espaa@.

DE


62/85

O)*ECTIVO 3. Di!#i=i9%# % $=!#"% 4! #$4:9"$ ":#"i9$.

E


63/85

O)*ECTIVOS SOCIOCULTURAIS

O)*ECTIVO 1. In9#!;!n"%# % 9:%li=i9%9i>n ! =$#;%9i>n 4$ #!9:#$ ?:;%n$.

E


64/85


E


65/85


E


66/85

O)*ECTIVO 2. In9#!;!n"%# % %l$#iK%9i>n 4$ %"#i;$ni$ $# %#"! 4% $$%9i>n l$9%l.

E


67/85


E


68/85


E


69/85

O)*ECTIVO 3. R!9:!#%# $ %l$#! ?i">#i9$, !"n$


70/85

O)*ECTIVO 3. R!9:!#%# $ %l$#! ?i">#i9$, !"n$


71/85

O)*ECTIVO 3. R!9:!#%# $ %l$#! ?i">#i9$, !"n$


72/85

O)*ECTIVO 3. R!9:!#%# $ %l$#! ?i">#i9$, !"n$


73/85

O)*ECTIVO 3. R!9:!#%# $ %l$#! ?i">#i9$, !"n$


74/85

O)*ECTIVOS AM)IENTAIS

O)*ECTIVO 1. +#$"!&!# ! $!# !n %l$# #!9:#$ n%":#%i 4!"%9%4$ 4$ 9$n9!ll$.

E


75/85

O)*ECTIVO 1. +#$"!&!# ! $!# !n %l$# #!9:#$ n%":#%i 4!"%9%4$ 4$ 9$n9!ll$.

E


76/85


77/85

O)*ECTIVO 2. F$;!n"%# % 9$n9i!n9i%9i>n ;!4i$%;i!n"%l 4% $$%9i>n l$9%l.

E


78/85

#


79/85

5. ÓRGANOS DE *ESTIÓN

o concello de Kerín e-iste actualente un'a &rea de turiso inte!rada dentro da estructuraadinistrati*a local, en concreto o departaento de 7urio atópase dentro da Qrea de $roociónEconóica e de Epre!o do )r!ani!raa do concello do ue son responsables Enriue Díaz=arcía e Vuan 6anuel Vi+nez 6or&n.

%deais disto podeos falar de outras entidades e asociacións ue teen estre as sas labores a prooción e dinaización turística no oncello de Kerín

• Ei-o %tl&ntico

• Eurocidade 'a*esGKerín

• $ortas de =alia KerínG Kiana

• %sociaciación ural $ortas %bertas

• E6(7 de Kerín 8ede de entros para a 6odernización e (nclusión 7ecnoló-ica9

•

entro oercial rbano• aara de oercio de )urense

• entro ooperati*o de Kerín

• ()DE 8(nstituto )urensano de Desen*ol*eento Econóico9

• 7erared

• %EKE 8%sociación de epresarios de Kerín9

• %sociación de 6unicipios para o $lan de opetiti*idad 7urística das coarcas de6onterrei e onsoGFrieiras

o $lan de %ctuación de Kerín 200/G2014 11 presentouse coo un'a das lias de acción para osector turístico a creación dun ente i-to local ue contase coa participación de todos os a-entes dosector tanto epresas pri*adas coo do sector, con dous ob-ecti*os claros canalizar todas asacti*idades dun'a aneira or!anizada, con u eso destino, apro*eitando recursos econse!uindo econoías de escala e lanzar un'a sinal ao ercado 8 posibles in*ersores, outrasepresas afíns, etc.9 ue aose ue o sector ten potencial e ue 'ai un'a intención clara e precisade desarrollala.

Lo!o de todos os puntos analizados do oncello de Kerín ao lon!o do presente plan establ+cese acreación dun ente ue acte coo ór!ano de -estión. 7endo en conta a con-untura do sector turístico en Kerín creeos ue o ente adecuado sería auel ue se puidese adaptar &s se!uintes

circunstancias en prieiro lu!ar, retoando a lia do $lan de %ctuación antes citado, o ór!ano de-estión debe peritir a participación do sector pri*ado debido a ue a e-istencia dun'a &rea deturiso dependente da adinistración faise insuficiente -a ue coo se detectou no an&lise D%F)un'a das debilidades ue presentaba o concello era a falta de cooperación por parte do sector

pri*ado polo ue, en se!undo lu!ar + aconsellable ue a colaboración do sector pri*ado perita aaportación de recursos para e*itar a dependencia e-clusi*a das contribucións fi-as dasadiistracións prootoras e finalente, e finalente ue as epresas poidan forar parte del atítulo indi*idual e ue os seus representantes est+n inte!rados nos ór!anos de !oberno paraauentar o recoeceento do ente por parte dos a-entes pri*ados do sector.

11(nfore >Estudio socioeconóico. $lan de actuación *erín 200/G2014@, Departaento de Estudios da &ara)ficial de oercio e (ndustria de )urense, 200/.

#/


80/85

Deste -eito, a fórula do ente ue ellor se adaptaría + a dun ór!ano autónoo, e en concreto bai-o a fora institucional dun patronato -a ue se trata de un ente de f&cil e &-il -estión conestruturas fle-ibles e ue a pesar de ser un'a entidade de dereito pblico ten personalidade -urídica

propia na cal todos os representantes do sector pri*ado poden participar con independencia da saaportación econóica a título indi*idual e inte!rados nos seus ór!anos de !oberno. %sí, !arantiza atransparencia e se!uridade -urídica e econóica, ao depender dun'a institución pblica e ao eso

tepo + recoecido por parte das epresas coo un or!aniso de referencia da -estión turísticalocal.

0


81/85

-. EUI+O T/CNICO

% coposición do euipo t+cnico do presente plan constite un euipo ultidisplinar coob-ecti*o de ue a planificación turística no oncello de Kerín se-a co'erente e se adecue a unturiso sostible e de calidade, -a ue coo foos *endo o sector turísticos e as acti*idades ue del

se deri*an afectan de oitos -eitos en di*ersos &bitos 8sociedade, edioabiente, territorio,econoía, cultura, etc.9.

– 6ebro 1 =raduada en 7uriso pola ni*ersidade de % orua e con un 6&ster enDirección e $lanificación do 7uriso pola ni*ersidade de


82/85

. FONTES CONSULTADAS

!


83/85

• lub ;ttt Kerín BBB.btt*erin.co

• E-celtur BBB.e-celtur.or!

• )bser*atorio acional de 7eraliso e Desarrollo ural 'ttpAABBB.obser*atorioteraliso.or!A

• Eurore!ión 7eral e da %u!a 'ttpAABBB.eurore!ionteral.euA

• on!reso 7erritorial del oroeste (b+rico BBB.con!resonoroiberico.co

•


84/85

'ttpAABBB.esade.eduAcedit2003ApdfsApadincaren.pdf

• +#7 y emprelo turístico por CC.AA. 820139, E-celtur. ecuperado en'ttpAABBB.e-celtur.or!ApibGJGepleoGturisticoGporGcGcGaGaA

• +anomarama 'MT do turismo internacional 820149, )67. ecuperado en'ttpAAdt-t4B"0-pB.cloudfront.netAsitesAallAfilesApdfAunBto\'i!'li!'ts14\sp.pdf

• $N)6 do oncello de Kerín 820129. ecuperado en'ttpAABBB.coceder.or!Ae-trasAestudiosAportas\abertas\2011.pdf

• (KE% ;_%, $. 6., e $(O%)


85/85

en la coarca de KerínG 6onterrei, Faro de Ki!o, 8con acceso / de febreiro de20159.'ttpAABBB.farode*i!o.esAportadaGourenseA2014A11A0"AptcGpuertasG!aliciaGabreG13A112"23#.'tl

• $)%

Plan de Desarrollo Turístico de Verín

Documents

Transcript of Plan de Desarrollo Turístico de Verín