Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

download Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

of 846

Transcript of Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    1/844

    Oinarrizko Hezkuntza

    4 Sarrera

    7 Dekretuaren atalak

    60 I. eranskina. Lehen hezkuntzako ordutegia

    62 II. eranskina: Derrigorrezko bigarren hezkuntzako ordutegia

    64 III. eranskina: Oinarrizko gaitasunak

    87 IV. eranskina: Lehen Hezkuntzako Arloak

    87 Natura, Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezaguera 128 Arte Hezkuntza 160 Gorputz Hezkuntza 185 Hizkuntzak 270 Matematika 313 Herritartasunerako eta Giza Eskubideetarako Hezkuntza

    330 V. eranskina: Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako ikasgaiak

    330 Hizkuntzak 483 Matematika 533 Gizarte Zientziak, Geograa eta Historia 593 Gorputz Hezkuntza 625 Naturaren Zientziak (Biologia eta Geologia; Fisika eta Kimika)

    684 Herritartasunerako eta Giza Eskubideetarako Hezkuntza / Etika eta Gizabide Hezkuntza 709 Plastikaren eta Ikusizkoen Hezkuntza 740 Musika 772 Teknologiak 798 Informatika 810 Latina 822 Kultura Klasikoa 835 Erlijioen Historia eta Kultura

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    2/844

    Haur hezkuntzarako,

    lehen eta bigarrenhezkuntzarako etabatxilergorakodekretu currikularrak

    Euskal AutonomiaErkidegoan

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    3/844

    4

    Sarrera

    2009/10 ikasturtearen hasieran irakasle guztiei bidali nien gutunean azaldunuenez, Haur Hezkuntzako, Lehen Hezkuntzako, Derrigorrezko Bigarren

    Hezkuntzako eta Batxilergoko curriculumak arautzen zituzten dekretuakaldatzeari ekin zaio. Dekretu berriek zenbait aldaketa dakartzate aurrekolegealdian onartutako dekretuekiko. Hala, curriculumen zorroztasunkontzeptuala nabarmen areagotzea da aldaketen helburua, curriculumakare tresna baliagarriagoak izan daitezen irakasleentzat.Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak, curriculum hauen bidez,ziurtatu nahi du curriculum horiek oinarrizko gutxieneko irakaskuntzekinbat etortzea; horrez gain, elebitasun integratzaile bat erraztu nahi da,azaroaren 24ko 10/1982 Legeak, Euskararen erabilera normalizatzeko

    oinarrizkoak, xedatutakoari eta otsailaren 19ko 1/1993ko Legeak, EuskalEskola Publikoari buruzkoak, xedatutakoari jarraiki. Lege horietan, hainzuzen, familien aukeratzeko askatasuna oinarri hartuta, beharrezkotzat

    jotzen da bi hizkuntza ozialak ikastea.

    Euskara, Euskal Herriko berezko hizkuntza, eta gaztelania ozialak diraEuskadin, eta horregatik herritar guztiek dute hizkuntza biok ezagutu etaerabiltzeko eskubidea. Euskararen kasuan, irakaskuntza ezinbestekoardatza izan da euskararen ezagutza zabaltzeko, eta halaxe izaten jarraitubehar du. Hortaz, euskarak lehentasuna izan beharko du hezkuntzan; izanere, hizkuntza ozial horren ezagutza urriagoa da curriculumetan jasotakohelburuetarako. Lehentasun hori bat etorriko da Euskararen AholkuBatzordearen Euskara 21 txostenak ematen dituen gomendioekin.

    Euskal Herria terminoa erabiltzeko modua ere aldatu da. XVI. mendeazgeroztik, termino hori euskal literaturaren historiako zenbait testutannkatuta dago eta testu horietatik gizartean erabiltzera pasatu da,

    hizkuntza- eta kultura-kontzeptu bat izendatzeko, baina ez lurralde-izateaedo izate politiko-administratiboa; kontzeptu hori, ostera, Euskal AutonomiaErkidego edo Euskadi terminoek jasotzen dute, Euskal Herriaren Autonomia

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    4/844

    Sarrera

    5

    Estatutuaren edukiaren arabera.

    Hezkuntza gazteak bizikidetza tolerante eta demokratiko batean trebatudaitezkeen gunea da. Hori dela eta, egin diren curriculumek giza eskubideenbalioak aldarrikatzen dituzte, beren eskubide eta betebeharrez kontzientediren herritarrak prestatzeko, indarkeria deslegitimatzeko eta biktimekikoenpatia sustatzeko. Berariaz nabarmendu nahi izan da, baita ere,hezkuntzak balio etiko eta demokratikoen transmisioan duen garrantzia,erakundeekiko, zuzenbide-estatuarekiko eta herriaren nahiaren fruitu denordenamendu juridikoarekiko estimua sustatzeaz gain.Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak, jakitun delarik hezkuntzaaurrerapenerako eta etorkizuna bermatzeko tresna dela, kalitatekoirakaskuntza baten aldeko apustua egin nahi du, gure haur eta gazteekXXI. mendeko gizartean beharrezkoak diren ezagutza, abilezia eta balioakeskura ditzaten.Horretarako, aurkezten diren curriculumek alderdi hauek barne hartzendituzte:

    lErrealitatea ulertzeko eta eraldatzeko ezagutzak, kultura eta gaitasun

    kritikoa duten herritar bilakatuko dituztenak eta profesional bikainakizatea ahalbidetuko dituztenak.l Mundura ireki eta beste pertsona batzuekin elkarlanean aritzeko

    gaitasunak, informazioaren eta komunikazioaren teknologiekeskaintzen dituzten aukerak erabiliz.

    l Elkarrekin euskal gizarte demokratiko, tolerante eta solidario bateraikitzeko baloreak.

    Azken batean, curriculum berriak hau lortzeko erreferente gisa eratu dira:

    herritar bakoitzak eskuratzea bere ahalmena eta talentua kontuan hartutagara ditzakeen prestakuntza eta ezagutzak, edozein direla ere bere sexua,sinesmenak, jatorria eta baliabide ekonomikoak.Curriculum berriak edizio integratu eta osatu baten barruan aurkeztenditugu. Edizio honetan, curriculumei buruz kontsulta egitea errazagoa da,eta irakasleek eta Hezkuntzarekin konprometituta daudenek beren lanaantola dezakete eta beren lanaren garapenerako erreferentzia argi etaegonkor izan dezakete, eduki horiek indarrean daudenak direlako ziurtasun

    juridikoa izanda.

    Espero dut Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak denbora-tartelaburrean egindako ahalegin hau nkatu ahal izatea, profesionalen artean eta

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    5/844

    Sarrera

    6

    gizartean onarpen handia izango duten curriculumak (Haur Hezkuntzakoak,Lehen Hezkuntzakoak, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakoak eta

    Batxilergokoak) ezarrita. Izan ere, curriculum horiei esker, heztearenzereginean inplikatutako guztiek erreferentzia argiak eta egonkorrak edukiahal izango dituzte, beren lana burutu ahal izateko.

    Vitoria-Gasteiz, 2010eko ekaina

    Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketako sailburuaIsabel Cela Diguez

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    6/844

    7

    Dekretuaren atalak

    DEKRETUAREN testu moldatua Euskal Autonomia Erkidegoko OinarrizkoHezkuntzaren curriculuma sortu eta ezartzen duena.

    Hezkuntzari buruzko 2/2006 Lege Organikoan (2006ko maiatzaren3koa) xedatutakoaren arabera, autonomia-erkidegoek Lege horretanaraututako irakaspenen curriculuma ezarriko dute. Euskal AutonomiaErkidegoko Estatutuak Euskal Autonomia Erkidegoari esleitzen dioirakaskuntzari dagokion guztiaren gaineko eskumena, hau da, mailak etagraduak, modalitateak eta espezialitateak. Eskumen horretaz baliatuz,Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak onartu egin zuen Euskal

    Autonomia Erkidegorako Lehen Hezkuntzaren eta Derrigorrezko Bigarren

    Hezkuntzaren curriculuma, eta urriaren 16ko 175/2007 Dekretua argitaratuzuen, Oinarrizko Hezkuntzaren curriculuma sortu eta Euskal AutonomiaErkidegoan ezartzekoa (azaroaren 13ko EHAA).

    Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak urriaren 16ko 175/2007Dekretua aldatu beharra ikusi du, koherentzia egon dadin oinarrizkoizaerarekin nkatutako gutxienezko irakaskuntzen eta dekretu horrenartean eta, halaber, elebitasun integratzaile bat egon dadin, EuskararenNormalizazioari buruzko 10/1982 Oinarrizko Legearen arabera (azaroaren24koa), eta Euskal Eskola Publikoari buruzko 1/1993 Legearen arabera(otsailaren 19koa). Bi hizkuntza ozialak ikasi beharra zehazten da bi legehorietan, familien aukera-askatasuna errespetatuz.

    Euskara, Euskal Herriko berezko hizkuntza, eta gaztelania ozialak diraEuskadin eta horregatik herritar guztiek dute hizkuntza biok ezagutu etaerabiltzeko eskubidea derrigorrezko eskolatze-aldia amaitzean. Euskararenkasuan, irakaskuntza funtsezko ardatza izan da ezagutza zabaltzeko eta

    ardatz izaten jarraitu behar du. Hortaz, euskarak lehentasuna izan beharko

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    7/844

    Dekretuaren atalak

    8

    du hezkuntza-eremuan; izan ere, hizkuntza ozial horren ezagutza urriagoada dekretu honetan jasotako helburuetarako. Lehentasun hori bat etorriko

    da Euskararen Aholku Batzordearen Euskara 21 txostenak ematen dituengomendioekin.

    Euskal Herria terminoa erabiltzeko modua ere aldatu da. XVI.mendeaz geroztik, termino hori euskal literaturaren historiako zenbaittestutan nkatuta dago -eta testu horietatik gizartean erabiltzera pasatuda-, hizkuntza- eta kultura-kontzeptu bat izendatzeko, baina ez lurralde-izatea edo izate politiko-administratiboa; kontzeptu hori, ostera, Euskal

    Autonomia Erkidegoa edo Euskadi terminoek jasotzen dute, EuskalHerriaren Autonomia Estatutuaren edukiaren arabera.

    Horren arabera, Euskadiko Eskola Kontseilua entzun ondoren etanahitaezko txostenak igorri ondoren Eusko Jaurlaritzako Aholku BatzordeJuridikoarekin bat, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa sailburuarenproposamenez eta Jaurlaritzaren Kontseiluak 2010ko martxoaren 30eanegindako bilkuran aztertu ondoren, honako hau

    Euskal gizarteak, eta bereziki hezkuntza-komunitateak, eztabaida-prozesuzabal bat egin du azken ikasturteetan, derrigorrezko eskolaldian zeroinarrizko prestakuntza eman behar den nkatzeko. Zenbait kolektibokurteak daramatzate euskal hezkuntza-curriculuma lantzen, bai berenkabuz, bai Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren bultzada edogonbidapena jasota; gainera, Hezkuntza Saila buru-belarri aritu da laneancurriculuma osatzeko prozesuan, bai nantzazio-baliabideak emanez,bai Saileko hezkuntza-zerbitzuetako adituak prozesuaren zerbitzura

    jarriz. Prozesu horretan egindako hausnarketen ondorioz, zenbait agiri

    sortu dira, hala nola Derrigorrezko Eskolaldirako Euskal Curriculuma(Euskal Herriko Ikastolen Konfederazioak, Kristau Eskolak eta Sortzen-Ikasbatuazek bultzatutakoa), Euskal Herrirako Curriculuma (Sarean-ek,EHIGEk eta BIHEk, ikastetxe publikoetako zuzendaritza-taldeetako etagurasoen elkarteetako ordezkariek bultzatua), eta beste kolektibo batzuek(kooperatibak, etab.) bultzatutako agiriak. Azken urte honetan, curriculum-proposamenen lantze-erritmoek bat egin dute, eta bateratze-lan horrenondotik egin da dekretu hau, derrigorrezko eskolaldirako oinarrizkocurriculumaren funtsezko alderdiak arautzeko.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    8/844

    Dekretuaren atalak

    9

    Hezkuntza-legediari erreparatuta, aipatu behar da 2/2006 Legeak,

    Hezkuntzari buruzkoak (LOE), eta 1513/2006 eta 1631/2006 ErregeDekretuek arautu dituztela, hurrenez hurren, Lehen Hezkuntzako etaDerrigorrezko Bigarren Hezkuntzako gutxieneko irakaskuntza-edukiak.Halaber, 806/2006 Errege Dekretuak arautzen du zer egutegiri jarraitukozaion hezkuntza-etapa horiek ezartzeko, 2007/2008 ikasturtean hasita.

    Arau-esparru berri horrek irakatsi beharreko gutxieneko irakaskuntza-eduki oinarrizkoak arautzen ditu, eta autonomia-erkidegoei dagokie bihezkuntza-etapa horietako curriculuma egitea eta ezartzea.

    Lisboan 2000. urtean egin zen goi-bileraren ondotik, Europar Batasunakhezkuntzari buruz duen ikuspegia lantzeko prozesuan, Integrazio osorako2010 Europa Plana: jakintzaren gizartea izeneko agiria adostu zen. Agiriaoinarrizko prestakuntzaren esparrua zehazteko egindako ahaleginaren islada, eta, oinarri-oinarrizko gaitasunekin batera (irakurtzeko, idazteko etaoinarrizko aritmetikarako gaitasunak), jakintzaren gizartean izan beharrekoprestakuntza berria zehazten du; esaterako, informazioaren gizartekoteknologiei buruzko jakintzak eta gizabanakoaren izaera ekintzailea.

    Azken eduki horiek Europako Batzordeak egindako 2005/0221 (COD)proposamenari erreparatuta zehaztu dira.

    Lehen aldia da dekretu batek Oinarrizko Hezkuntza osoa araubakarrean biltzen duela; hau da, Lehen Hezkuntza eta Derrigorrezko BigarrenHezkuntza batera hartzen dituela. Sarrera honetako lehen paragrafoanadierazi dugu derrigorrezko eskolaldia (6 urtetik 16 urtera bitartekoa) hartudela erreferentziako hezkuntza-esparrutzat, eta haren izaera jarraituanabarmendu da. Hala ere, eskolaldia, oro har, Haur Hezkuntzan hasten

    da. Hau da Oinarrizko Hezkuntzako etapen egiteko nagusia: ikasleeioinarri sendoak ematea, helduen bizitzako arazoei jakintasun nahikozeta jakintza hori etengabe eguneratzeko gaitasunez aurre egiteko prestadaitezen. Hezkuntza-gaitasun orokorrak dira Oinarrizko Hezkuntzarenprozesu osoa bideratzeko erreferentzia-ardatz nagusiak. Halaber, EuroparBatasuneko erakundeen aburuz, funtsezko gaitasunak dira herritarguztiek lortu beharreko helburu komuna eta, ondorioz, horiek landu behardira hezkuntza-etapa komun eta derrigorrezkoan. Hori guztia lantzen du III.eranskinak, oinarrizko araudiak erabilitako eskemari jarraituz. Horiek horrela,

    Oinarrizko Hezkuntzarako dekretu bakarrean arautu dira Lehen Hezkuntza

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    9/844

    Dekretuaren atalak

    10

    eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza, prestakuntza-prozesuaren izaerajarraitua islatzeko modurik onena baiteritzogu; gainera, horrela jokatuta,

    hezkuntza-etapa bakoitzaren ezaugarri espezikoei eusten zaie, ezaugarrihoriek mantentzeko premia dagoen alderdietan.

    Dekretu honek beste ekarpen bat egiten du aurreko dekretuekiko; izanere, hark araututako curriculumak ikasleek izan beharreko gaitasuneierreparatzen die, eta aurrez adierazitako curriculum-proposamenakaintzat hartuta, hezkuntzaren lau zutabeak (UNESCO erakundearentzategindako Delors txostena, 1996) jaso ditu: ezagutzen ikastea, egitenikastea, elkarrekin bizitzen ikastea, izaten ikastea.

    Horiek horrela, euskal hezkuntza-sistema aldaketa orokor baten bideanda, gure ikasleek oinarrizko gaitasunak eta trebetasun giltzarriak eskuratuditzaten, eta, bide horretan, dekretu honek jakintzaren hainbat alor etagaitan araututako curriculum-edukiak ikasleen zerbitzura izango dira.

    Oinarrizko Hezkuntzako eredu bat ezartzen du dekretu honek, pertsonengaitasunak osorik garatzeko printzipio orokorrak aintzat hartuta, eta

    kontuan izanda zer oinarrizko gaitasun izan behar dituzten pertsonek,norberaren errealizazioa eta garapena lortzeko, herritar aktiboak izateko,gizarteratzeko eta enplegua lortzeko. Berariaz nabarmentzekoak dira,oinarrizko gaitasunen artean, Euskal Herriko hizkuntzari eta kultura-ondareari buruzkoak.

    Bide hau, ordea, ez da hutsetik hasten. Euskal hezkuntzak nabarmenduizan du, beste testuinguru batean eta beste xede batzuk lortu nahianizan bada ere, gaitasunek curriculumean duten egiturazko lekua; hain

    zuzen, 1997an Lanbide Heziketako Euskal Plana onartu zenetik aurrera.Lanbide-gaitasuna zer den denitzen du plan horrek, eta, berariaz, esatendu gaitasun, jarrera eta jakintzen multzo bat dela, pertsonek eskuratubeharrekoa, lan-jarduerak kalitatez eta ekaziaz egiteko. Denizio horiderrigorrezko hezkuntzaren alorrera ekarrita, esan behar da oinarrizkogaitasunek beren barnean hartu behar dutela jakintza multzo bat, euskalherritar orok izan beharrekoa, giza jarduerak eta eginkizunak kalitate- etaekazia-maila egokiz egiteko. Gizabanakoek, egungo gizartean, askotarikotestuingurutan aplikatu behar dituzte beren jakintzak. Testuinguru horiek

    asko alda daitezke, eta pertsonek gai izan behar dute aldaketa horieierantzuteko, sormen-gaitasunez eta berrikuntzarako jarrera izanda.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    10/844

    Dekretuaren atalak

    11

    Ildo horretatik, oinarrizko gaitasunak landuta, ikasitakoa aurrez dakitenarigehitzeko aukera izango dute ikasleek; hala, elkarrekin lotuko dituzte

    ikasitako edukiak eta haiek eraginkortasunez erabiltzeko aukera izangodute, hainbat egoera eta testuingurutan aplikatzeko batik bat, euskalkulturarekin lotutakoetan.

    Lehen adierazi den moduan, Europar Batasunak ere berariaz bultzatuditu hezkuntza-arauen gaitasun-alderdiak. Zortzi gaitasuneko zerrendabat onartu zuen Europako Parlamentuak, eta hezkuntza-administrazioak,pixkanaka, gaitasun horiek jasotzen ari dira beren arauetan, horiek baitiraEuropako hezkuntza-sistemen identitate-ikurra. Hain justu, erronka horrierantzuteko hautatu ditu dekretu honek zenbait oinarrizko gaitasun, gureikasle guztiek eskuratu beharrekoak. Eskola-lanaren ardatz-elementuaketa ikasleak ebaluatzeko erreferentzia izango dira gaitasun horiek.

    Ikastetxeen autonomia eta hezkuntza-komunitatearen parte-hartzea diradekretu honek indartu nahi dituen beste ildo estrategiko batzuk. Dekretuhonek tarte handia uzten die ikastetxeei beren autonomia erabil etazehaztu dezaten. Ikastetxeek curriculumeko, antolamenduko eta beste arlo

    batzuetako alderdi ugari zehaztu beharko dituzte hezkuntza-proiektuan etacurriculum-proiektuan. Hori dela eta, dekretu honek ez ditu curriculumarenalderdi guztiak zehazten; aitzitik, berariaz bultzatzen du ikastetxeek berengain har dezaten, arduraz, hezkuntza-komunitate bakoitzean aplikatukoden curriculuma zehazteko lana. Horrez gainera, talde-lanaren aldekoaldarria egiten du, eta orokortu egin nahi ditu euskal hezkuntza-sistemanazken urteotan landu diren jardunbide egokiak.

    Ikastetxeek autonomia pedagogikoa eta antolamendu-autonomia dute

    hezkuntza- eta kudeaketa-proiektuak egin, eta, horien bidez, eskola-ordutegia handitzeko edo haren antolamendua aldatzeko; betiere,hezkuntzaren etengabeko hobekuntza errazteko. Planteamendu hori eginda,ikasleen ezaugarrietara eta ikastetxe bakoitzaren gizarte-testuingururamolda daitezke hezkuntza-proiektuak.

    Ikasleen eskolaldia arrakastatsua izan dadin, funtsezkoa da hezkuntza-komunitateko sektore guztiek, eta, batik bat, familiek ikasleen hezkuntza-bidean parte har dezaten; hala, dekretu honek erraztu egiten du parte-hartze

    hori, ikastetxearen hezkuntza-proiektuko planak zehazteko orduan.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    11/844

    Dekretuaren atalak

    12

    Horrenbestez, ikastetxeetako gobernu- eta partaidetza-organoek etairakasleriak zehaztu eta egokitu beharko dituzte, azken buruan, hezkuntza-

    gaitasunak eta curriculum-edukiak ikastetxeen ezaugarrietara, etahorixe bera egin beharko dute jakintza-arloen eta irakasgaien ordutegi-esleipenarekin.

    Dekretu honek lehentasuna ematen dio hizkuntzen trataerari.Hizkuntzetarako Europako Erreferentzia Markoa da elebitasuna,eleaniztasuna eta ikastetxeko hizkuntza-proiektuaz diharduten artikuluenesparru-testuingurua; izan ere, bat etorri behar dute Europar Batasunekohizkuntza-politikak eta ikastetxeetako hizkuntza-proiektuek, betiere, EuskoLegebiltzarrak alor horretan arautzen duena beteta.

    Gizartearen errealitate soziolinguistiko eta soziokulturalarekin bat egiteko,testuinguru eleanitz bati erantzungo dion markoa sortu nahi da; hala,ikasleek bi hizkuntza ozialak eta atzerri-hizkuntza bat edo bi beharbezala ikas ditzaten da azken xedea. Ebaluazioetan izandako emaitzei etaingurunearen ezaugarri soziolinguistikoei erreparatuta, ikastetxeek aukeradute hizkuntza bakoitzaren erabilera-esparrua handitzeko.

    Euskara izango da marko berriaren hizkuntza nagusia. Egungo errealitatesoziolinguistikoak gaztelaniaren erabilera bultzatzen duela aintzat hartutaeta ikusita eguneroko jardunak eta ebaluazioek frogatua dutela irakastekoeta ikasteko prozesuan euskara erabiltzea funtsezkoa dela, ikasleek euskaraahoz eta idatziz behar bezala erabiltzeko gaitasuna eskuratuko badute,euskarak elementu integratzailea izan behar du hezkuntza-sisteman, etaerabilera nagusiko hizkuntza, lehen adierazitako irakasteko eta ikastekoprozesuan. Gaztelania edukiak ikasteko hizkuntza izango da, hura behar

    bezala ikasiko dela bermatzeko.

    Ikastetxeek beren proiektuetan erabakitako lekua izango dute atzerri-hizkuntzek, baina, betiere, proiektuek bermatu egin beharko dute ikasleekbete egingo dituztela hizkuntza ozialetarako araututa dauden gaitasun-mailak.

    Aniztasunaren trataera da, planteamendu inklusibo batetik abiatuta,hezkuntzaren kalitatea balioesteko irizpide giltzarrietako bat. Inklusioa da

    euskal hezkuntza-sistemaren ardatza. EAEko hezkuntza-sistema lanean ari

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    12/844

    Dekretuaren atalak

    13

    da azken hogeita bost urteotan, ikasleek ikasteko izan ditzaketen trabaketa oztopoak kentzeko, eta xedetzat du ikasle guztiek garapen pertsonal,

    sozial, eta, behar izanez gero, profesional osoa lor dezaten. Hala, orain arteibilitako bidea izan da Euskal Autonomia Erkidegoko Oinarrizko Hezkuntzankatu eta haren curriculuma ezartzeko dekretu hau egin eta aplikatzekoerreferentzia, eta, nola ez, bide horrek izan behar du, hemendik aurrera ere,gure eguneroko lanaren erreferentzia nagusia. Curriculumak, eta, oro har,hezkuntza-sistema osoak ikasle guztien zerbitzura jarri behar dute, eta ezalderantziz; hau da, ez dute ikasleek jarri behar curriculuma betetzearen etahura garatzearen zerbitzura. Horrenbestez, oinarri-oinarrizko irizpide horri

    jarraitu behar diote hezkuntza-administrazioak eta irakasleen kolektiboak,dekretu honen edukia interpretatzeko.

    Filosoa hori errealitatean gauzatzeko, hezkuntza inklusiboaren alde egitenda, haren oinarritzat joz ekitatea, elkartasuna eta aukera-berdintasuna;halaber, lehenetsi egin da oinarrizko gaitasunak eskuratzea, ikasleenaniztasunaren trataera eta ikasteko zailtasunei emandako arreta. Gutxienekogaitasun-mailak herritarren gehiengo handi batek lortzea denez ezarritakohelburu komuna, beharrezkoa da aniztasuna tratatzeko moduak indartzea

    eta zabaltzea, lehendik ezarrita dauden helburuak eta ibilbideak hartzea etaeguneratzea, eta beste helburu eta ibilbide berri batzuk nkatzea. Halaber,sendotu egin nahi dira ikastetxeko eta ikastetxetik kanpoko bizikidetzarekinlotutako alderdiak, eta, horrekin batera, tutoretza-lanak indartu. Tutoretza-esparrua lantzeko, derrigorrezko ordu-esleipen bat emango zaio, eta,ondorioz, indartu egingo dira orientazioko eta tutoretzako programak.

    Azkenik, dekretu honek egutegi bat nkatzen du, hura Euskal AutonomiaErkidegoan ezartzeko.

    Lehen Hezkuntzako eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako ordutegiakjasotzen dira I. eta II. eranskinetan. Curriculum honi hezkuntza-gaitasunorokorrak eta oinarrizko gaitasunak eransteari buruzko azalpen zehatz bat

    jasotzen da III. eranskinean, eta azaltzen da zergatik irauten duten arloeketa irakasgaiek gaitasunen inguruan eraturiko curriculum batean.

    IV. eranskinean, azkenik, zikloka jasotzen dira Lehen Hezkuntzako arloetakohelburuak, edukiak eta ebaluazio-irizpideak, eta baita metodologiari buruzko

    hainbat iritzi ere; V. eranskinean, aldiz, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakoirakasgaien helburuak, edukiak eta ebaluazio-irizpideak jasotzen dira, etametodologiari buruzko orientabide anitz ematen dira maila bakoitzerako.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    13/844

    Dekretuaren atalak

    14

    Ondorioz, nahitaezko txostenak eman direnez eta Aholku Batzorde

    Juridikoaren oniritzia duenez, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketasailburuak egindako proposamenari jarraituta, Jaurlaritzaren Kontseiluakaztertu eta onartu du berau 2007ko urriaren 16an egindako bilkuran.Horrenbestez,

    XEDATZEN DUT

    I. KAPITULUA: XEDAPEN OROKORRAK

    1. artikulua.- Xedea

    1.- Euskal Autonomia Erkidegoko Oinarrizko Hezkuntzako curriculumaezartzen du dekretu honek, eta hura ezartzeko modua xedatzen.Hala ere, betetzekoa izango da Lehen Hezkuntzako eta DerrigorrezkoBigarren Hezkuntzako gutxieneko irakaskuntzak ezartzen dituenoinarrizko arau-esparrua.

    2.- Pertsonek bizitza osorako eskuratuko duten hezkuntzaren etapa komunaeta derrigorrezkoa da Oinarrizko Hezkuntza, eta Lehen Hezkuntza eta

    Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza hartzen ditu barnean.

    2. artikulua.- Aplikazio-eremua

    Dekretu hau Euskal Autonomia Erkidegoko ikastetxe guztietan aplikatukoda, baldin eta Lehen Hezkuntza eta/edo Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzairakasten badute.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    14/844

    Dekretuaren atalak

    15

    3. artikulua.- Printzipio orokorrak

    1.- Gizakien ahalmenak osorik garatzea da Oinarrizko Hezkuntzaren xedea;hau da, ahalmen sikoak, motorrak, kognitiboak, komunikaziokoak,sozialak eta afektiboak garatzea, Haur Hezkuntzan hasitako prozesuadela jakinda. Horrekin batera, pertsona guztiek izan beharreko oinarrizkogaitasunak lantzeko xedea du, norberaren errealizazioa eta garapenalortzeko, herritar aktiboak izateko, gizarteratzeko eta enplegua lortzeko.

    2.- Oinarrizko Hezkuntza eskola-komunitate guztiari zuzenduta izanda,garapen pertsonaleko, familiarreko, soziokulturaleko, akademikoko etaprofesionaleko alderdiak antolatzeko asmo orientatzailea du. OinarrizkoHezkuntzaren azken xedea ikasleen potentzialtasun osoa garatzenlaguntzea da, horietako bakoitzak dituen aukera errealei erreparatuta.

    3.- Oinarrizko Hezkuntzako jakintza-arloek eta irakasgaiek beren barneanhartuko dituzte hezkuntza-gaitasun orokorrak; hala, jakintza-arloekzein irakasgaiek ikuspegi guztietatik landuko dituzte oinarrizko gaitasunhoriek.

    4.- Lehen Hezkuntzak eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzak izaera hezitzaileaeta orientatzailea dute, eta horrek esan nahi du irakasle guztiak direlahezitzaile, eta batera eta modu koordinatuan esku hartu behar dutela,dagokien hezkuntza-etapan eta curriculum-arloan. Esku-hartze horiikasleen heziketan ardura duten gurekin lankidetzan egingo dute, batikbat familiarekin, baina baita gizarteko sozializazioko eta hezkuntzako besteinstantzia eta eragile batzuekin batera lan eginda ere.

    5.- Eskola inklusiboaren aldeko planteamendua egiten da, eta harenoinarritzat jotzen dira ekitatea, elkartasuna eta aukera-berdintasuna;ildo horretatik, hauek lehenetsiko ditu Oinarrizko Hezkuntzak: ikasleekoinarrizko gaitasunak eskuratzea; ikasleen aniztasunari arreta ematea;gertatu bezain laster hautematea eta tratatzea ikasteko zailtasunak;ikasleei tutoretzak eta hezkuntza-orientazioa ematea, eta familiekikoharremana zaintzea. Horren guztiaren helburua hezkuntza-inguruneegokia eraikitzea eta ikasteko oztopoak ezabatzea da.

    6.- Ikastetxeetako bizikidetza egokia izan dadin, bake positiborako, gizaeskubideetarako, justiziarako, elkartasunerako eta inklusiorako heziketaeman behar dute ikastetxeek. Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    15/844

    Dekretuaren atalak

    16

    Sailak sustatu egingo du ikastetxeko proiektu osoak egin daitezen,horien xedea bada bake-kultura bat sortzea eta oinarritzat hartzen

    badituzte errespetuan, elkarrizketan eta emozioen erregulazioan etakontrolean ardaztutako jardunbideak. Proiektu horiek, halaber, oinarriizan behar dituzte gatazken trataera etikoa eta hezkuntza-komunitatekopertsona guztien eskubideak eta betebeharrak.

    4. artikulua.- Antolamendu-printzipioak

    1.- Oinarrizko Hezkuntza derrigorrezkoa eta doakoa da. Eskolaldiko hamarurte hartzen ditu, eta, normalean, sei urtetik hamasei urtera egiten da,bi hezkuntza-etapatan banatuta: lehen sei urteek Lehen Hezkuntzaosatzen dute, bi ikasturteko hiru ziklotan antolatuta; ondorengo lauurteek, berriz, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza.

    2.- Lehen Hezkuntza bi urteko ziklotan dago egituratuta, eta zenbaitjakintza-arlo ditu, izaera osoa eta integratzailea dutenak. DerrigorrezkoBigarren Hezkuntza ikasturtetan eta irakasgaitan antolatuta dago,

    diziplinen arteko lotura eta koordinazioa zainduz. Bigarren Hezkuntzakarreta berezia jarriko dio ikasleen hezkuntza- eta lanbide-orientazioari.Laugarren ikasturteak berezkoa izango du ikasleei orientazioa ematekoxedea, bai derrigorrezko eskolaldiaren ondorengo ikasketetarako, bailan-bizitzari ekiteko.

    3. Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak Oinarrizko Hezkuntzarakobidea erraztuko die hezkuntza-sistema titulaziorik eskuratu gabe utziduten gazte eta helduei, eta, horretarako, irakaskuntza modu malguak

    baliatuko ditu.

    5. artikulua.- Oinarrizko Hezkuntzaren xedeak

    Pertsonek bizitza osorako eskuratuko duten hezkuntzaren etapa komunaeta derrigorrezkoa da Oinarrizko Hezkuntza, eta hauek dira haren xedeak,giza nortasunaren garapen osoa lortzeko:

    a) Ikasleak prestatzea pertsona helduen bizitzari ekiteko; bizitza osobat izateko, gizabanako diren aldetik; gizarteko herritar aktibo

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    16/844

    Dekretuaren atalak

    17

    izateko; eta izadiaren zaintzarekiko eta garapen iraunkorrarekikokonpromisoa duten pertsonak izateko.

    b) Ikasleek euskal kulturako eta kultura unibertsaleko oinarrizkoelementuak eskura ditzaten lortzea, eta maila handiagoko ikasketakegiteko nahiz lanean hasteko prestatzea, berme osoz.

    c) Ikasleekin sentsibilizazio-lana egitea eta haiek gaitzea bizitzan zeharetengabe ikasteko gai izan daitezen.

    6. artikulua.- Hezkuntza-gaitasun orokorrak

    1.- Hezkuntza osorako nahiz oinarrizko hezkuntzarako ardatzerreferentzialak dira hezkuntza-gaitasun orokorrak, eta hezkuntza-testuinguru guztietan ikasten dira, bai formaletan, bai informaletan.Hezkuntza-gaitasun orokorrak komunak dira Oinarrizko Hezkuntzako

    jakintza-arlo eta irakasgai guztietan, eta lortu nahi diren xedeen etaarlo eta irakasgai guztien arteko lotura-elementuak edo bitartekariak

    dira; hala, hezkuntza-gaitasun orokorren bidez, jakintza-arloek zeinirakasgaiek handitu egiten dute hezkuntza-planteamendu oso baterakoeta oinarrizko gaitasunak eskuratzeko egiten duten ekarpena.

    2.- Hauek dira hezkuntza oso baterako ardatz erreferentzialak, mailapertsonalean, familiarrean, soziokulturalean, akademikoan etaprofesionalean:

    a) Arduraz eta autonomiaz bizitzen ikastea, eta, zehazki, nork bere

    burua ezagutzen ikastea, norberaren buru-osasuna eta osasunsikoa zaintzen ikastea eta ohitura osasuntsuak hartzea, segurusentitzeko. Izadiaz eta natura-baliabideez arduraz gozatzen ikastea,gizadi osoaren eta egungo nahiz geroko belaunaldien ondarea direnaldetik.

    b) Irizpide kritikoz ikasten eta pentsatzen ikastea, eta, zehazki,askotariko informazio-iturrietatik (batik bat, komunikabideetatik)

    jasotako informazioa interpretatzea, sortzea eta ebaluatzea.

    Erabakiak hartzen eta arazoak konpontzen ikastea, ikasteko eta lanegiteko ohiturak eta ikasteko estrategiak eskuratzea, eta jakintzazientikoko eta matematikoko metodoak aplikatzen ikastea, jakintza

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    17/844

    Dekretuaren atalak

    18

    teorikoaren eta praktikoaren alorrek planteatzen dituzten arazoakidentikatzeko eta konpontzeko.

    c) Bi hizkuntza ozialetan, eta, gutxienez, atzerri-hizkuntza bateanhitz egiten ikastea, eta, berariaz, komunikabideak eta informaziokoeta komunikazioko teknologiak irizpide kritikoz erabiltzen etainterpretatzen ikastea. Irizpide hori bera jarraitu behar dute ikasleekhizkuntza artistikoarekin, musika-adierazpenarekin eta gorputzaren,plastikaren eta ikusizko alorraren adierazpenekin.

    d) Elkarrekin bizitzen ikastea, eta, berariaz, harreman positiboak izateneta, gatazka-egoeretan, elkarrizketara eta negoziaziora jotzenikastea. Halaber, gogoz eta demokratikoki parte hartzen ikastea,lankidetzan jarduten eta taldean lan egiten ikastea, eta aniztasunaerrespetatzea, elkartasun-jarrerak erakutsiz.

    e) Pertsona gisa garatzen ikastea, norbera izanda, eta emozionegatiboak kontrolatzea eta nork bere burua modu positiboaneta errealistan balioestea. Pertsona autonomoa izatea, norberak

    hartutako erabakien ardura hartzea, eta printzipio etikoei jarraitzea.

    f) Egiten eta ekiten ikastea, erabakiak eta ardurak hartzeko ekimenaizatea, esfortzua eta zailtasunak gainditzeko ahalegina balioestea,eta ekintzailea izatea, bizitzaren alor guztietan.

    7. artikulua.- Oinarrizko gaitasunak

    1.- Testuinguru edo egoera askotarikoek eskatutako jakintza, trebetasunak,jarrerak eta balioak konbinatzean datza oinarrizko gaitasunen funtsa, etagaitasun horiek eskuratu behar dituzte Oinarrizko Hezkuntzako ikasleguztiek, bai pertsona gisa errealizatzeko eta garatzeko, bai herritaraktiboak izateko eta gizarteratzeko.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    18/844

    Dekretuaren atalak

    19

    2.- Hauek dira Oinarrizko Hezkuntzako curriculumeko oinarrizkogaitasunak:

    a) Zientzia-, teknologia- eta osasun-kulturarako gaitasuna.

    b) Ikasten ikasteko gaitasuna

    c) Matematikarako gaitasuna

    d) Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna

    e) Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzekogaitasuna

    f) Gizarterako eta herritartasunerako gaitasuna

    g) Giza eta arte-kulturarako gaitasuna

    h) Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna

    3.- Jakintza-arloak eta irakasgaiak landuz eskuratzen dira oinarrizkogaitasunak. Baina ez da hori gaitasunak eskuratzeko modu bakarra,eskolako nahiz eskolaz kanpoko bizipenen bidez ere eskuratzen baitira,eta, besteak beste, ikastetxeen organizazioaren eta funtzionamenduarenbidez, irakaskuntza-jardueren bidez, hezkuntza-komunitateko kideenartean ezarritako harreman moduen bidez eta programatutako jardueraosagarri eta eskolaz kanpokoen bidez.

    4.- Ikasleek Oinarrizko Hezkuntzan eskuratu behar dituzten oinarrizkogaitasunak azaltzen ditu III. eranskinak. Ikasleek gaitasun horiekeskuratzea izango da dekretu honek araututako curriculumeneta ikastetxeek heziketa-proiektuetan curriculum horiei egindakozehaztapenen xedea.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    19/844

    Dekretuaren atalak

    20

    8. artikulua.- Oinarrizko Hezkuntzaren helburuak

    Hezkuntza-gaitasun orokorrak oinarri hartuta zehazten dira OinarrizkoHezkuntzako helburuak, betiere, oinarrizko gaitasunei erreparatuta:

    1.- Arduraz bizitzen ikastea:

    a) Giza gorputzaren eta sexualitatearen funtzionamenduaren alderdiguztiak ezagutzea, ulertzea eta onartzea, eta norberaren etagainerako pertsonen gorputzarekin lotutako ekintza eta erabakipertsonalek norberaren eta giza taldeen osasunean dituztenondorioez jabetzea. Gorputza zaintzeak eta osasuntsu mantentzeak,ariketa sikoa egiteak eta elikadura orekatu bat eramateak bizitzapertsonalari eta sozialari dakarzkion onurak garatzea, nkatzea etabalioestea.

    b) Ingurune naturala balioestea eta hura arduraz gozatzea. Izadiarenfuntzionamenduaren oinarrizko mekanismoak aztertzea, giza

    jarduerek izadian duten eragina ulertzea, eta hura babesten, zaintzen

    eta hobetzen laguntzea, gizakien eta gizakien hurbileko animalienbizi-kalitatearen nolakotasuna baldintzatzen duen elementua denaldetik.

    c) Kosmoseko eta lurreko partaidetzat identikatzea eta izaki biziduneta giza espeziearen kidetzat hartzea nork bere burua. Horren xedeada norberaren izaera eta gizaki guztien izaera komuna ulertzea etaekosistema osasungarri bati eusteko ardura hartzea.

    2.- Ikasten eta pentsatzen ikastea:

    a) Modu koherentean eta kritikoan pentsatzen ikastea, eta ohiturakhartzea diziplina, esfortzua, erantzukizuna eta lan eta ikasketaindibidualerako eta taldekakorako teknikak lantzeko, hala,ikasketarekin lotutako eginkizunak eraginkortasunez egiteko etanorberaren garapenerako bitartekoak eskuratzeko. Horrek guztiakbultzatu egin behar du nork bere buruan konantza izatea etaikaslearen sen kritikoa, ekimena, jakin-mina, interesa eta sormena.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    20/844

    Dekretuaren atalak

    21

    b) Problema zientikoak eta matematikoak identikatzea, planteatzeaeta ebaztea, kalkulu-eragiketez, geometriari buruzko jakintzaz

    eta zenbatespenez baliatuta, eta azken horiek eguneroko bizitzanaplikatzeko gai izatea. Problemak sormenez eta autonomiazebazteko, eskura dituen jakintzak eta baliabide materialak erabilibehar ditu ikasleak; esaterako, beste pertsona batzuen lankidetzaedo laguntza.

    c) Zientziaren eta teknologiaren garapena, aplikazioak eta haiekingurune sikoan eta sozialean zer eragin duten jakitea eta balioestea.Zenbait diziplinatan egituratutako jakintza integratutzat hartu behardute ikasleek jakintza zientikoa, eta metodo zientikoak aplikatueta baliabide teknologikoak erabili behar dituzte, jakintzareneta esperientziaren eremuetako problemak identikatzeko etaebazteko.

    3.- Komunikatzen ikastea:

    a) Zuzen, egoki, autonomiaz eta sormenez ulertzea eta adieraztea

    euskarazko eta gaztelaniazko ahozko eta idatzizko testuaketa mezuak, eta horiek erabiltzea komunikatzeko, norberarenpentsamenduak antolatzeko, errealitatea interpretatzeko, eta hitzegiteko bete behar diren prozesuei buruzko gogoeta egiteko.Literatura irakurtzeari, lantzeari eta aztertzeari ekitea.

    b) Zuzen, egoki eta oinarrizko autonomiaz ulertzea eta adierazteaatzerri-hizkuntza bateko edo gehiagoko ahozko eta idatzizko testuaketa mezuak, eta horiek erabiltzea komunikatzeko, norberaren

    pentsamenduak antolatzeko, eta hitz egiteko bete behar direnprozesuei buruzko gogoeta egiteko.

    c) Ikaslearen bizi-inguruneko errealitate soziolinguistikoa ikuspegikritikoz interpretatzea, eta hizkuntzak sortzeko eta garatzeko etahizkuntzen arteko harremanak nkatzeko faktoreak zein diren jakitea.Hizkuntzen aniztasuna errespetatzea eta aniztasun hori herrien etagizabanakoen aberastasun eta eskubidetzat hartzea, interesa etaerrespetuzko jarrerak izateko eskubide horren erabilerarekiko eta

    hizkuntza-normalizazioko prozesuekiko.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    21/844

    Dekretuaren atalak

    22

    d) Informazioko teknologiak eta komunikabideak erabiltzea ikastekoeta jakintza berriak eskuratzeko prozesuan, betiere, hartutako eta

    sortutako mezuekiko ikuspegi kritikoa izanda.

    e) Arte-sorkuntza ulertzea, ezagutzea eta balioestea; arte-hizkuntzarenmezu zuzenak eta iradokitakoak identikatzea eta ikuspegi kritikozaztertzea; eta arte-adierazpenez eta -obrez gozatzeko ahalmena,sentikortasun estetikoa eta sormena garatzea, eta arte-hizkuntzakerabiltzea gauzak adierazteko eta komunikatzeko.

    f) Norberaren burua herritartzat hartzea, kultura askotariko ingurunean,eta balioa ematea norberaren hizkuntza eta kulturari eta bestehizkuntza eta kulturei; hala, ikasleak, nortasun ugariei erreparatuta,bere nortasuna eraiki behar du, modu inklusiboan.

    4.- Elkarrekin bizitzen ikastea:

    a) Talde-jarduerak planikatzen eta egiten laguntzea, eta, berariaz,bizikidetza-arauak eta demokratikoki ezartzen diren gainerako

    arauak ezagutzea eta betetzea, norberaren helburuak eta interesaktaldeko gainerako kideenekin uztartuz, norberarenak ez direnikuspegiak errespetatuz, elkarrizketa landuz eta norberari dagozkionardurak hartuz. Hori guztia giza eskubideak errespetatuz egin behardute ikasleek, herritar aktiboa izateko prestatuz.

    b) Auziak prebenitzeko eta haiek modu baketsuan konpontzekotrebetasunak eskuratzea; esaterako, entzute aktiboa, enpatia,asertibitatea, emozioen erregulazioa eta kontrola, eta negoziazioa

    eta bitartekaritza. Horien xedea ikasleak lankide-giroko testuingurubatean bizitzea da, hala nola eskolan, familian, etxean eta ikasleakbizikide dituen gizarte-taldeetan.

    c) Ikasleak arduraz onartzea bere betebeharrak eta zer eskubide dituenjakitea eta horiek erabiltzea, gainerako pertsonak errespetatuz.Ez onartzea jaiotzagatik, arrazagatik, sexuagatik, erlijioagatik,iritziagatik eta bestelako ezaugarri indibidual edo sozialengatikegiten diren diskriminazioak. Tolerantea izatea eta lankidetza- eta

    elkartasun-jarrerak izatea pertsonekiko eta taldeekiko.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    22/844

    Dekretuaren atalak

    23

    d) Gizarteko arauak eta ohiturak betetzea pertsonekin harremanakizatean eta gizarte-jardueretan parte hartzean; besteak beste, bide-

    hezkuntzako arauak eta nork bere burua babesteko hezkuntzaridagozkionak. Errespetuzko jarrerak izatea, trako-istripuak etabestelako istripuak prebenitzeko.

    e) Sexuen arteko diferentziak eta pertsona guztien arteko eskubide-eta aukera-berdintasuna balioestea eta errespetatzea, eta, horrekinbatera, gizonak nahiz emakumeak diskriminatzea eragin dezaketenestereotipoak baztertzea.

    f) Euskal herritartzat izatea norberaren burua, kultura askotarikoingurunean, eta balioa ematea euskal hizkuntza eta kulturari edotanorberak berezko eta erreferentziazko dituenei; hala, ikasleak,identitate anizkunei erreparatuta, nortasun propio bat eraiki behardu, modu inklusiboan. Horrek guztiak erreferentziazko marko komunbat eraikitzeko bide eman behar du, pertsonen arteko diferentziakerrespetatu eta bizikidetza erraztuko duena.

    g) Euskal Herriko kulturaren eta historiaren oinarrizko alderdiak eta arte-eta kultura-ondarea ezagutzea, balioestea eta errespetatzea, etaxede horiek betetzea gainerako kultura eta gizarteekiko. Kultura etasozietateen funtzionamenduko mekanismoak eta balioak aztertzea,batik bat, herritarren eskubideei eta betebeharrei dagozkienak,haiek ikuspegi kritikoz aintzat hartzeko eta haiekiko iritzi eta irizpidepertsonalak izateko.

    5.- Ikaslearen giza alderdiak garatzen ikastea:

    a) Bizi-ibilbidea gainerako pertsonekin batera eraikitzen duen subjektuautonomotzat ikustea norberaren burua, eta pertsonek ekintzakzer irizpide eta baliori jarraituz egiten dituzten jakitea. Kritikoa etaarduratsua izatea norberaren buruarekin eta gainerako pertsonekin,norberaren garapen osoa, gizartearen garapena eta izadiarekikooreka lortzeko.

    b) Autoestimua eta gaitasun emozionalak lantzea eta horiek adieraztea

    nortasunaren esparru guztietan eta gainerako pertsonekikoharremanetan; betiere, indarkeria eta aurreiritziak alde batera utzita.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    23/844

    Dekretuaren atalak

    24

    c) Ikasleak modu egokian ikustea bere burua eta bere ezaugarriak eta

    aukerak, jarduerak autonomiaz eta orekaz egitea, eta balioa emateahelburuak lortzeko esfortzuari eta zailtasunak gainditzen joateari.

    6.- Egiten eta ekiten ikastea:

    a) Izaera ekintzailea garatzea, norberarenganako konantza-jarreren,partaidetzaren, sen kritikoaren eta ekimen pertsonalaren bidez, etakonpromisoa hartzea plangintzak egitea eta erabakiak nahiz ardurakhartzea eskatzen duten proiektuekin.

    b) Norberaren jarrerak identikatzea eta ikasteko nahiz lan egitekoaukeren alderdi onak eta txarrak balioestea, norberaren proiektuakademikoa eta profesionala zehazteko, ikuspegi errealista batetiketa norberaren gaitasun eta balioekin bat etorrita.

    II. KAPITULUA: CURRICULUMAREN ANTOLAMENDUA

    9. artikulua.- Curriculuma

    1.- Dekretu honen araubide-esparruan, hau izango da curriculuma:Oinarrizko Hezkuntzako jakintza-arloen eta irakasgaien gidaritzakooinarrizko gaitasunen, helburuen, edukien, pedagogia-metodoeneta ebaluazio-irizpideen multzoa.

    2.- Dekretu honetako IV. eta V. eranskinetan jasotzen dira Lehen

    Hezkuntzako jakintza-arloen eta Derrigorrezko BigarrenHezkuntzako ikasgaien helburuak, edukiak eta ebaluazio-irizpideak,eta, gainera, zehaztu egiten da zer-nolako ekarpena egiten dutenoinarrizko gaitasunak eskuratzeko.

    10. artikulua.- Pedagogia-printzipioak

    Pedagogia-proposamenak egiteko, hezkuntza-proiektuan jasotakoprintzipioez gain, honako pedagogia-printzipio hauek hartuko dituzte

    kontuan ikastetxeek:

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    24/844

    Dekretuaren atalak

    25

    1.- Hezkuntza-gaitasun orokorrak jaso behar ditu irakaskuntza etaikaskuntzako prozesuak, eta kontzeptuzko, prozedurazko eta

    jarrerazko edukiak biltzen dituzten oinarrizko gaitasunak lortzeaizan behar du prozesu horren xedea.

    2.- Lana proiektu osoen bidez eginez gero, erraztu egiten da oinarrizkogaitasunak ikasleei helarazteko bidea eta jakintza-arloen etairakasgaien arteko diziplinartekotasuna.

    3.- Ikastetxe-eredua hezkuntza-komunitatera eta, oro har, gizartera irekitzenari dela, beharrezkoa da ebaluazioaren parte hartzea handitzea.

    4.- Familiek eta irakasleriak parte-hartze eta inplikazio handia izanbehar dute eskola-antolamenduan, eta indartu egin behar dairakasleen hezitzaile-izaera. Hala, bermatu egin behar da HaurHezkuntzaren, Lehen Hezkuntzaren eta Derrigorrezko BigarrenHezkuntzaren arteko koordinazioa.

    5.- Irakurketa ezinbesteko faktorea da oinarrizko gaitasunak garatzeko

    eta komunikaziorako gaitasuna sendotzeko. Lehen Hezkuntzaematen duten ikastetxeek, hezkuntza-jarduera antolatzeko orduan,egunean gutxienez hogeita hamar minutuko irakurketa-denborasartu beharko dute, etapako maila guztietan.

    11. artikulua.- Lehen Hezkuntzako jakintza-arloak

    1.- Jakintza-arlo hauek landuko dira Lehen Hezkuntzako ziklo guztietan:

    lNatura, Gizarte eta Kultura Ingurunearen EzagueralArte HezkuntzalGorputz HezkuntzalGaztelania eta LiteraturalEuskara eta LiteraturalAtzerriko HizkuntzalMatematika

    2.- Hezkuntza-etapa honetako hirugarren zikloan, ikastetxeek bigarren

    atzerri-hizkuntza bat jaso dezakete curriculumean. Hirugarrenzikloko azken mailan, Herritartasunerako eta Giza Eskubideetarako

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    25/844

    Dekretuaren atalak

    26

    Hezkuntzaren arloa gehituko da, eta jakintza-arlo horrek berezikilanduko du gizonen eta emakumeen arteko berdintasuna.

    3.- Arreta berezia eskainiko zaie beste jakintza batzuk eskuratzeko izaerainstrumentala duten jakintza-arloei.

    4.- Jakintza-arloen bidezko antolamendua egingo bada ere, aintzathartuko da hezkuntza-etapa horren izaera orokorra, adin horretakoikasleen bizipenei eta ikasitakoa integratzeko premiari erreparatuta.Hezkuntza-etapa horretan, hezkuntza-ekintzak ahalegina egingo duikasleen bizipenak eta ikasketak integratzeko, eta ekintza hori ikasleenlan-erritmora egokituko da.

    12. artikulua.- Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako irakasgaiak

    1.- Irakasgai hauek irakatsiko dira Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakomaila guztietan:

    lEuskara eta Literatural

    Gaztelania eta LiteraturalAtzerriko HizkuntzalMatematikalGizarte Zientziak, Geograa eta HistorialGorputz Hezkuntza

    2.- Horiez gainera, lehen mailatik hirugarren mailara bitartean, ikasgaihauek irakatsiko dira:

    lNatura ZientziaklHerritartasunerako eta giza eskubideetarako hezkuntzalPlastikaren eta ikusizkoen hezkuntzalMusikalTeknologiak

    Lehen eta bigarren mailetan, lehen hezkuntzaren azken zikloan baino bijakintzagai gehiago ikasi ahal izango dira, gehienez.

    Hirugarren mailan, ikastetxeek bi ikasgai hauetan bana dezakete NaturaZientzien ikasgaia: batetik, Biologia eta Geologia, eta, bestetik, Fisikaeta Kimika. Ikasgai hori, hala ere, ikasgai bakartzat joko da, ikasleak

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    26/844

    Dekretuaren atalak

    27

    mailaz igaroko duen ala ez erabakitzeko.

    Irakasgai batzuen trataera zehatza gorabehera, denetan jorratuko dirairakurmena, mintzamena eta idazmena, ikus-entzunezko komunikazioa,informazioaren eta komunikazioaren teknologiak eta baloreetan hezikoda, batez ere gizon-emakumeen berdintasunari eta emakumeen kontrabiolentziarik ez eragiteari dagokionez.

    Irakurketa ezinbesteko faktorea da oinarrizko gaitasunak garatzeko etakomunikaziorako gaitasuna sendotzeko. Ikastetxeek ikasgai guztienhezkuntza-jardueran bermatu behar dute irakurketari eskainitakodenbora, maila guztietan.

    3.- Laugarren mailan, lehen puntuan adierazitako ikasgaiez gain, Etika etagizabide hezkuntza irakatsiko da.

    Maila horretan, Matematika ikasgaia bi eduki-aukeretan antola dezaketeikastetxeek, ikaslearen egoerari erreparatuta; hau da, ikasleak mailahori amaitzean Matematika ikasten jarraituko duen ala ez.

    Ikasturte honetako irakasgai batzuen trataera zehatza gorabehera, denetanjorratuko dira irakurmena, mintzamena eta idazmena, ikus-entzunezkokomunikazioa, informazioaren eta komunikazioaren teknologiak etabaloreetan heziko da, batez ere gizon-emakumeen berdintasunari etaemakumeen kontra biolentziarik ez eragiteari dagokionez.

    4.- Adierazitako ikasgaiez gain, hautazko ikasgaiak, aukera askekoak etaerrefortzuko edo indartzeko ikasgaiak izango dira, hurrengo atalean eta

    26. artikuluan adierazten den moduan. Lehen hiru mailetan hautazkoikasgairen bat ikasi ahal izango da. Laugarren mailan hautazko ikasgaibat edo gehiago egin ahal izango dira.

    5.- Laugarren mailan, aukera askeko zortzi irakasgai hauetatik hiru ikasibeharko dituzte ikasleek:

    lBiologia eta GeologialFisika eta KimikalPlastikaren eta Ikusizkoen HezkuntzalInformatikalLatina

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    27/844

    Dekretuaren atalak

    28

    lMusikalAtzerriko Bigarren HizkuntzalTeknologia

    Goian adierazitako zortzi irakasgaiak eskaini beharko dituzte ikastetxeek.Ikasleen aukeraketa orientatzeko, irakasgai horiek zenbait aukeratan bildaitezke.

    6.- Herritartasunerako eta Giza Eskubideetarako Hezkuntza eta Etikaeta Gizabide Hezkuntza irakasgaiek bereziki landuko dute gizonen etaemakumeen arteko berdintasuna.

    7.- Hezkuntza-etapa irakasgaitan antolatuko bada ere, aintzat hartuko daetapari dagokion diziplinartekotasuna eta oinarrizko gaitasunak etahezkuntza-gaitasun orokorrak eskuratzeko egiten duen ekarpena. Leheneta bigarren mailan, irakasgaiak arlo orokorretan antola daitezke.

    13. artikulua.- Elebitasuna eta eleaniztasuna

    1.- Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak neurriak hartuko dituhezkuntza-sistema elebiduna sendotzeko eta ikasleek, OinarrizkoHezkuntza amaitzean, Euskal Autonomia Erkidegoko bi hizkuntzaozialetan komunikatzeko gaitasuna eskuratuko dutela bermatzeko.Xede hori lortzeko, ikastetxeek euskara eta gaztelania landuko dituzteOinarrizko Hezkuntzan, ikasleek eskura ditzaten bi hizkuntza horiekulertzeko eta ahoz eta idatziz adierazteko trebetasunak. Xedea da bihizkuntza horiek harremanetarako eta erabilerako hizkuntzak izatea eta

    eremu pertsonalean, sozialean eta akademikoan erabiltzea.

    2.- Aurreko idatz-zatian adierazitako helburuak lortzeko, ikastetxeek, berenhizkuntza-proiektua aintzat hartuta, beren ezaugarrietara moldatu etaegokituko dute dekretu honek egindako curriculum-planteamendua;halaber, aintzat hartuko dute hizkuntzak komunikazio-hizkuntza gisaerabiltzea dela bide egokiena elebitasunaren helburua lortzeko eta

    jakintza-arlo eta ikasgai bakoitzeko curriculum-edukiak irakasteko.

    3.- Elebitasuna oinarri hartuta, ikasle eleanitzak sortzeko xedea erdiesteko,atzerri-hizkuntzen ikaskuntza eta erabilerak nkatzeko neurriak ezarrikodituzte ikastetxeek, eta bermatu egingo dute bete egiten direla bi

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    28/844

    Dekretuaren atalak

    29

    hizkuntzetarako ezarrita dauden gaitasun-mailak. Ikastetxeek aukeraizango dute zenbait ikasgai atzerri-hizkuntza horietan irakasteko,

    horretarako arautzen diren baldintzak betez.

    4.- Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak aukera emango du ikasleekDerrigorrezko Bigarren Hezkuntzan ikasitako hizkuntzen jakintza-ziurtagiri ozialak eskuratzeko proba homologatuak egin ditzaten, eta,horrekin batera, sustatu egingo du Batxilergoa egingo ez duten ikasleekhizkuntzak ikasi ahal izan ditzaten.

    5.- Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak, bere eskuduntzen araberaerabakiko ditu Euskal Autonomia Erkidegoko baimendutako atzerrikozentroek irakatsi beharreko espainiar eta euskal hizkuntza eta kultura,Espainian dauden atzerriko zentroen erregimenari buruz 806/1993Errege Dekretuak (maiatzaren 28koa) dioenaren arabera.

    14. artikulua.- Ordutegia

    1.- Lehen Hezkuntzan, 875 orduko ordutegia bete beharko da urtean,ikasturte bakoitzean. Jakintza-arlo bakoitza lantzeko behar den denboraizango da arlo bakoitzari esleitutako ordutegia, betiere, alde batera utzigabe hezkuntza-etapa horren izaera orokorra eta integratzailea.

    2.- Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan, 1.050 orduko ordutegia betebeharko da gutxienez ikasturte bakoitzean.

    3.- Eskola-antolamendua errazteko eta ikastetxeek aukera izan dezaten

    beren ezaugarri espezikoei erantzuteko, beren hezkuntza-, hizkuntza-eta curriculum-proiektuarekin bat etorriz, ikastetxe bakoitzak jakintza-arlo eta irakasgaien artean banatuko ditu ordu horiek; betiere, I. etaII. eranskinetan araututako gutxieneko ordutegia betez eta Hezkuntza,Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ezarritako prozedurari jarraituz.Eranskinek erreferentzia gisa adierazitako ordutegia bete beharko duteaukera hori baliatzen ez duten ikastetxeek.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    29/844

    Dekretuaren atalak

    30

    4.- Eskola-egunek goizeko eta arratsaldeko saioak izango dituzte. Astekoarratsalde bat irakasle guztien parte-hartzea eskatzen duten lanak

    egiteko erabiltzea baimendu dezake Hezkuntza, Unibertsitate etaIkerketa Sailak, baina horrek ez du esan nahi ikasleen asteko ordutegiamurriztu behar denik. Salbuespenezko arrazoiak beharko dira eskola-egunak beste modu batera antolatzeko.

    15. artikulua.- Eskola-egutegia

    1.- Ikastetxearen hezkuntza-proiektuarekin koherente izanda erabakiko duikastetxe bakoitzak bere eskola-egutegia. Hezkuntza, Unibertsitate etaIkerketa Sailak, urtero, erreferentziazko eskola-egutegia bat nkatukodu. Egutegi horrek 175 irakastegun izango ditu, gutxienez.

    2.- Eskola-ikasturteak inoiz ez dira hasiko irailaren bata baino lehen,eta amaitzeko azken eguna ekainaren hogeita hamarra izango da.Salbuespenez, Hasierako Lanbide Prestakuntzako Programetakolantokiko prestakuntza egiteko, alda egin daitezke adierazitako muga

    horiek, enpresen jardueraren lan-baldintzek horrela jokatzea eskatzenbadute.

    16. artikulua.- Ratioak

    1.- Lehen Hezkuntzan, 25 ikaslek osatuko dute, gehienez, unitate bakoitza,eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan, berriz, gehienezko kopurua 30ikaslekoa izango da.

    2.- Mailaz igaro gabeko ikasleak edo hezkuntza-sistemara berandu sartudiren ikasleak izateagatik, talderen batek gehienezko ratioa gaindituahal izango du, baina taldeak ezingo du ehuneko hamarrean bainohandiagoan gainditu adierazitako ratioa.

    3.- Irakasle/ikasgela erlazioa handitu ahal izango da, ikasleen ezaugarrieierreparatuta eta ikastetxearen programa eta proiektu baimendueierreparatuta.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    30/844

    Dekretuaren atalak

    31

    III. KAPITULUA: IKASTETXEAREN HEZIKETA PROIEKTUA ETA CU-

    RRICULUM PROIEKTUA

    17. artikulua.- Ikastetxearen Hezkuntza Proiektua

    1.- Dekretu honen esanetara, ikastetxeak egindako hezkuntza-aukera etahark ezarritako jardunbide-ildo nagusiak jasotzen dituen proposamen-agiri osoa izango da Ikastetxearen Hezkuntza Proiektua, hezkuntza-komunitateak ikastetxean egingo duen hezkuntzako esku-hartzeakoherentziaz zuzentzeko erreferentziatzat erabiliko dena.

    2.- Honako hauek jasoko ditu Ikastetxearen Hezkuntza Proiektuak:hezkuntza-jardueraren balioak, helburuak eta lehentasunak; ikaskuntza-prozesuan zer hizkuntza erabiliko diren nkatzeko irizpideak eta aukeraaskeko irakasgaien eskaintza egiteko erabiliko direnak; ebaluazio-prozesuko alderdi orokorrak; tutoretzako ekintza-plana eta aniztasunarentrataerarako neurriak; eta ikastetxeak erabakitako bestelako alderdiak.Hori guztia nkatzeko, euskal gizartearen eta ikastetxearen berarentestuinguru sozioekonomikoari eta kulturalari erreparatu behar zaio, bai

    eta ikasleen ezaugarriei eta premiei ere. Halaber, aintzat hartu behar dahezkuntza-helburuak lortzeko eta oinarrizko gaitasunak eskuratzekobidea erraztea izan behar duela agiri horrek nkatutako neurrienhelburuak.

    3.- Ikastetxeetako ordezkaritza-organo gorenaren eta itundutako ikastetxepribatuetako ordezkaritza-organo titularraren egitekoa izango daIkastetxearen Hezkuntza Proiektua onartzea. Agiri hori argitara emanbeharko da.

    4.- Ikastetxeek, halaber, familiekiko, profesionalekiko eta ikasleekikokonpromisoak sustatuko dituzte, batzuek zein besteek zer eginkizun eta

    jarduera egiteko konpromisoa hartuko duten zehazteko eta hezkunta-prozesua errazteko.

    5.- Ikastetxeek, beren autonomia erabilita eta araututako esparruarenbarruan, esperimentazio-saioak eta lan-planak egin ditzakete,antolamendu moduak probatu eta eskola-ordutegia handitu; baina,

    betiere, familiak aparteko ekarpenik egitera behartu gabe eta hezkuntza-administrazioari eskakizunik egin gabe.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    31/844

    Dekretuaren atalak

    32

    18. artikulua.- Ikastetxearen Hizkuntza Proiektua

    1.- Dekretu honen esanetara, hizkuntzen irakaskuntzarekin etaerabilpenarekin lotutako alderdi guztien plangintza egingo duen agiriada hizkuntza-proiektua, ikastetxeek egindakoa, beren hezkuntza-esparruan aplikatzeko. Hezkuntza-proiektuan jasotako ikaskuntza-prozesuan hizkuntzak nola irakatsiko eta erabiliko diren nkatuko duhizkuntza-proiektuak, eta zehaztu egingo zer-nolako trataera izangoduten hizkuntzek curriculum-proiektuan. Agiri horretan jasotakoerabakiek eragin zuzena izango dute ikastetxeko beste agiri batzuetan;esaterako, barne-araudian, urteko plangintzan, barne- eta kanpo-harremanak arautuko dituzten printzipioetan, eta abarretan. Izan ere,azken horien bidez gauzatuko dira hizkuntza-proiektuan adostutakoprintzipioak.

    2.- Ikastetxeek hezkuntza-proiektuaren barruan jasoko dute berenhizkuntza-proiektua.

    19. artikulua.- Ikastetxearen Curriculum Proiektua

    1.- Dekretu honen esanetara, dekretu honexek araututako curriculumakikastetxe bakoitzean duen zehaztapena da curriculum-proiektua.

    2.- Curriculum-proiektuak ikastetxearen testuinguru sozioekonomikoraeta kulturalera, ikasleen ezaugarri eta premietara, eta ikastetxearenhizkuntza-aukeretara eta baliabideetara egokitu behar du dekretu honen

    eranskinetan araututako curriculuma; betiere, ikastetxeko hezkuntza-proiektua erreferentziatzat hartuta. Hala, curriculum-proiektuakOinarrizko Hezkuntzako irakaskuntza-edukiak zehaztuko ditu LehenHezkuntzako zikloetarako eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakomaila guztietarako, eduki horiek dekretu honetan araututako curriculumoziala betez irakats daitezen.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    32/844

    Dekretuaren atalak

    33

    3.- Ikastetxearen Curriculum Proiektuak honako alderdi hauek nkatukoditu, gutxienez:

    l Hezkuntza-jarduerari lotutako gaitasunak, helburuak eta edukiak,ikasleen beharrei egokitutakoak, irakaskuntza-alderdi guztietan

    jasoak.l Ziklo edo ikasturte bakoitzeko ebaluazio-irizpideen zehaztapena,

    etapa bakoitza amaitzean eskuratu beharreko gutxieneko gaitasun-mailak, eta ikasleen ebaluazio- eta promozio-prozesuari buruzkoerabakiak.

    lIkastetxearen Hizkuntza Proiektuko curriculum-alderdiak.lPedagogia-irizpideen eta irizpide didaktikoen zehaztapena, bai

    eta metodologia-aukerena eta curriculum-materialei buruzkoaere, betiere, ikastetxeko irakasleen lanaren jarraikortasuna etakoherentzia bermatuta izanda.

    lHezkuntza-laguntzaren premia berariazkoa duten ikasleen egoeraosotasunean tratatzeko irizpideak, bai hezkuntza-premia bereziakdituzten ikasleena, bai gaitasun indibidual handiak dituztenena, baihezkuntza-sistemara berandu sartu direnena.

    l

    Aukerakotasunari eta curriculum desberdineko alderdiei buruzkoerabakiak.lTutoretza-ekintzarako irizpideak eta hezkuntza-orientazioa egiteko

    moduari buruzkoak.

    4.- Hezkuntza-etapa bat baino gehiago irakasten dituzten ikastetxeetakocurriculum-proiektuek zehaztu egin beharko dituzte hezkuntza-etapabakoitzaren ezaugarriak, haien arteko koherentzia zainduz.

    20. artikulua.- Ikastetxearen Curriculum Proiektua egitea

    1.- Zikloak eta ikasturteak ezartzen diren neurrian egingo dute ikastetxeekcurriculum-proiektua. Ezarpen-prozesua amaituta, Hezkuntza

    Administrazioari aurkeztuko zaio curriculum-proiektua, eta azkenhorrek, hezkuntzako ikuskaritzaren txostena jaso ondoren, curriculum-proiektuak hari aplikagarri zaizkion arauak betetzen dituen ala ezerabakiko du, eta, horri erreparatuta, proiektuaren bideragarritasunari

    buruzko oharrak egingo ditu.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    33/844

    Dekretuaren atalak

    34

    2.- Ikastetxe publikoetan eta itunduetan, Irakasleen Klaustroak eginbeharko du curriculum-proiektua. Klaustroari dagokio curriculum-

    proiektua onartzea, baina, hura onartu aurretik, Eskola Kontseiluareniritzia jaso beharko da ikastetxe pribatu itunduetan, eta OrdezkaritzaOrgano Gorenarena ikastetxe publikoetan. Curriculum-proiektuanxedatutakoak urteko planaren bidez gauzatuko dira ikasturteanzehar, eta, zehazki, irakaskuntza-jardueretako programaren bidez etaprestakuntza-jardueretako, eskolaz kanpoko jardueretako eta jardueraosagarrietako programaren bidez.

    3.- Finantziazio publikorik gabeko ikastetxe pribatuetan, curriculum-proiektua nork egin eta onartu behar duen jakiteko, eskumenen barne-banaketari erreparatu beharko zaio.

    4.- Ikastetxean irakasten diren hezkuntza-etapa guztiak landuko ditucurriculum-proiektuak. Hasierako hezkuntza-etapetatik ikasleak jasoohi dituzten ikastetxeetan, etapa bakoitzeko curriculum-proiektuakegiteko prozesua koordinatzeko batzorde bat eratuko da, etapa horienarteko koherentzia bermatzeko.

    5.- Ikasturte hasieran, jakitera eman beharko dira maila bakoitzeangainditu beharreko gutxieneko helburuak eta ikastetxearen curriculum-proiektuan onartutako ebaluazio-irizpideak.

    6.- Ikastetxeetako hezitzaileek autonomia izango dute hezkuntza-mailahorretan erabili behar den material didaktikoa aukeratzeko, betiereDekretu honen eranskinean ezarritako curriculumera egokitzen badira.

    7.- Testuliburuak eta bestelako materialak eskuratu eta argitaratzeko ezda beharko Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren baimenik.Nolanahi ere, liburu eta materialon zorroztasun zientikoa eta hizkuntzaegokitu egin beharko dira ikasleen adinera eta dekretu honetanaraututako curriculumera. Era berean, islatu eta sustatu egin beharkodituzte gure ordenamendu juridikoaren printzipio, balore, askatasun,eskubide eta betebeharrak, baita lege hauetan jasotako printzipioeta baloreak ere: otsailaren 19ko 1/1993 Legean Euskal EskolaPublikoarenean abenduaren 28ko 1/2004 Lege Organikoan Genero

    Biolentziaren kontra guztiz babesteko neurriei buruzkoan ; izan ere,hezkuntza-jarduera lege horietara egokitu behar da.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    34/844

    Dekretuaren atalak

    35

    8.- Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailari dagokio ikastetxeek berenpedagogia-autonomia erabiliz aukeratutako testu-liburuak eta gainerako

    curriculum-materialak ikuskatzea, ikaskuntzako eta irakaskuntzakoelementu guztiak ikuskatzeko ohiko prozesuaren baitan.

    21. artikulua.- Ikasgelako curriculum-plangintza

    1.- Ikastetxearen Curriculum Proiektuari jarraituz egingo dute irakasleekberen irakaskuntza-jarduna, hura ikasleen berariazko ezaugarrietaraegokituz.

    2.- Ziklo edo, hezkuntza-etaparen arabera, ikasturte bereko ikasketakirakasten dituzten irakasleek koordinatu egingo dituzte ikasgela-programazioak, elkarren arteko koherentzia izan dezaten.

    3.- Jakintza-arlo edo irakasgai bera irakasten duten irakasleek elkarrekinegingo dute lan ikasgelako curriculum-programazioa egiteko, elkarlanhorren bidez bermatuta izan daitezen bai ikasketen koordinazioa, bai

    jakintza-arlo edo irakasgai berak ikasten ari diren ikasleen aukera-berdintasuna, eta hezkuntza-etapako nahiz Oinarrizko Hezkuntzakoikasketen progresioa.

    22. artikulua.- Irakasle-taldea

    1.- Ikasgela batean esku-hartzen duten irakasleek osatzen dute irakasle-taldea. Antolamendu-neurriez baliatuz, Oinarrizko Hezkuntzako

    ikasletan esku hartzen duten irakasleen kopurua murrizten ahalegindukodira ikastetxeak; batik bat, Lehen Hezkuntzan, Derrigorrezko BigarrenHezkuntzako lehen mailetan eta Hasierako Lanbide PrestakuntzakoProgrametan. Halaber, posible den heinean, jakintza-arloak irakastendituzten irakasleek ez dute ikasle-taldez aldatuko Derrigorrezko BigarrenHezkuntzan zehar.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    35/844

    Dekretuaren atalak

    36

    2.- Tutoreek bi ikasturte egingo dituzte, gutxienez, ikasle-taldeekin, eta biikasturte horiek bat etorriko dira, Lehen Hezkuntzan, hezkuntza-etapa

    horretako zikloekin. Behar bezala justikatu beharko dira arau horriegindako salbuespenak.

    23. artikulua.- Tutoretza- eta orientazio-arloa

    1.- Hezkuntza-orientazioa etengabeko laguntza-prozesu sistematikoada, hezkuntza-jarduerak bere barnean hartzen duena, eta helburudu ikasleei gaitasunak eskuratzeko laguntza ematea, beren proiektupertsonalaren eta profesionalaren jabe izan daitezen.

    2.- Ikastetxearen hezkuntza-proiektuari jarraiki, Tutoretza-plana daikasle guztiekin eskolaldi osoan tutoretza-jardueretan landuko direnorientazioko eta bestelako ekintzak antolatzeko egitura. Ekintza horienhelburua ikasleek oinarrizko gaitasunak eskuratzea da.

    3.- Tutoreei dagokie plan hori aurrera eramatea, irakasle-taldearekin eta

    ikasle-taldearengan eragiten duten gainerako eragileekin batera.Ikastetxean orientazio-lanetan aritzen diren profesionalek lagunduegingo diote tutoreari lan horretan.

    4.- Ikastetxeetako tutoretzaplanek atal hauek izango dituzte, gutxienez:lTutoretzan landuko diren gaitasunak, helburuak eta edukiak (ikasleei

    emandako orientazioari eta haien jarraipena egiteari buruzkoak),ikasleen premiei egokituta.

    lTutoreak ikasleekiko, irakasle-taldearekiko eta familiekiko egin

    beharreko lanak eta bestelako lanak.lEkintza horiek ikasturtean zehar egiteko plangintza.lTutoretza-plana ebaluatzeko irizpideak.

    5.- Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak jarraibideak emango dituOinarrizko Hezkuntzako tutoretza-planak egin eta aurrera eramateko.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    36/844

    Dekretuaren atalak

    37

    6.- Tutoreak, irakasle-taldearen aholkularitza jasota, eskola-orientazioindibidualeko txosten bat egingo du, familiei informazioa emateko eta

    ikasleei orientazioa emateko, dauden aukeren artean hautaketa bategiteko. Txosten hori etapa bakoitzaren amaieran egingo da, gutxienez,eta baita aparteko inguruabarrek hala eskatzen badute; esaterako,ikasle batek zikloz edo ikasturtez igaro behar ez badu. Txosten horiekguztiak isilpekoak izango dira.

    Lehen Hezkuntza amaitzean egingo den txosten indibidualak, gutxienez,adierazi behar du ikasleak zenbateraino eskuratu dituen ikasedukiak,batik bat, ikasle horren hezkuntza-garapena gehien baldintzatukodutenak. Halaber, ikaslearen banakako arreta bermatzeko funtsezkotzat

    jotzen diren alderdiak jaso beharko ditu txosten horrek.

    Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzaren edo Hasierako LanbidePrestakuntzako Programa baten amaieran egindako txostenak etorkizunakademikoari edo lanbidezkoari buruzko orientazioa eman behar dioikasleari.

    IV. KAPITULUA: ANIZTASUNAREN TRATAERA

    24. artikulua.- Aniztasunaren trataerarako neurriak

    1.- Aniztasunaren trataerarako neurriek xede hauek dituzte: ikasleenberariazko hezkuntza-premiei erantzutea eta ikasleek curriculumean

    jasotako oinarrizko gaitasunen gutxieneko mailak eskuratzea. Neurrihoriek bide bat ireki behar dute, adierazitako helburuak eta xedeko

    titulazioak lor ditzaten ikasleek.

    2.- Aniztasunaren trataerarako neurriek erantzun egin behar diete ikasleenhezkuntza-premiei, haien ikasteko interesa, motibazioa eta ahalmenaaintzat hartuta, ingurune normalizatu eta inklusibo batean ikasdezaten.

    3.- Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ekintza konpentsatzaileakbultzatuko ditu egoera indibidual edo kolektibo txarrean dauden ikasleen

    eskolatzearekiko. Horretarako, aniztasuna tratatzeko neurriak arautukoditu Sailak, antolakuntzakoak eta curriculumekoak, ikastetxeek, beren

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    37/844

    Dekretuaren atalak

    38

    autonomia erabilita, ikasleen ezaugarrietara molda eta antola ditzatenikasketak. Ikastetxe publiko eta pribatu itunduei baliabideak hornitzeko,

    kontuan hartuko da ikastetxeek zer neurritan eskolatzen dituztenpertsona horiek.

    4.- Besteak beste, neurri hauek arautuko dira: ikasle-talde arrunteanlaguntza ematea; talde-banaketak; aukerako irakasgaien eskaintza;indartze-neurriak; curriculumaren egokitzapenak; irakasgaiak jakintza-arlotan jasotzea, ikasle-taldeetako irakasleen kopuruak murrizteko;eskolatze osagarriko programak; hezkuntzako esku-hartze orokorrekoeta espezikoko proiektuak; curriculum desberdineko programak etahezkuntza-laguntza espezikoa behar duten ikasleen tratamendubanakatua egiteko programak; eta unitate bakoitzeko irakasleen ratioakhanditzea.

    5.- Ikasle-taldeetako irakasleen kopurua murrizteko irakasgaiak jakintza-esparrutan biltzen badira, jardunbide horrek eutsi egin beharko die

    jakintza-arloen eta irakasgaien helburuei, edukiei eta ebaluazio-irizpideei, bai eta horiei guztiei esleitutako ordu kopuruari ere. Ikasketen

    antolamendua aldatuko du integrazio edo biltze horrek, baina ez dueraginik izango ikasleak gorako mailetara igarotzeko hartu beharrekoerabakietan.

    6.- Curriculumeko helburuak lortzea errazteko, berariazko prozedurakezarriko dira, baldin eta beharrezkoa ikusten bada jarduera-planberezi bat egitea, hezkuntza-premia bereziak dituzten ikasleen premieierantzuteko. Plan horrek curriculum-egokitzapenak egin ditzake,curriculumaren edukietatik eta ebaluazio-irizpideetatik aldenduz.

    Ikaslearekiko jarduera-planean adierazitako curriculum-egokitzapenenhelburua hauxe da: oinarrizko gaitasunak ahalik eta gehien garatzeaikasle horiengan. Curriculum-egokitzapen horietan nkatutakoebaluazio-irizpideak izango dira ikasleen ebaluazioa eta promozioaerabakitzeko erreferentziak.

    7.- Ahalmen intelektual handiko ikasleen eskolatzea malgutzeko aukeraizango da, irakaskuntza haien ikasketa-erritmora egokituta; hala, aukeraizango da ikasle horiek garaia baino lehenago sartzeko hezkuntza-

    etapa batean edo etaparen baten iraupena laburtzeko, baldin etabeharrezkotzat jotzen bada ikasleen oreka pertsonala eta sozializazioagaratzeko. Halako neurriak hartzeko, jarduera-plan bat egin beharko

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    38/844

    Dekretuaren atalak

    39

    da, normalizazioa eta inklusioa erreferentziazko printzipiotzat hartuta,ikaslearen premiei osoro erantzuteko. Ikasle mota hori hautemateko

    prozedura bat ezarriko da.

    8.- Ikastetxeek curriculum-proiektuan jasoko dituzte aniztasunarentrataerarako neurriak.

    25. artikulua.- Aniztasunaren trataera Lehen Hezkuntzan

    1.- Esku-hartze hezitzaileak aintzat hartu behar du ikasleen ezaugarrienaniztasunaren printzipioa, hori baita ikasle guztien garapena bideratzekoeta ikasle bakoitzaren premiei egokitutako arreta emateko bidea.

    2.- Behin ikasleen hezkuntza-premia espezikoak goiz hautemanda,antolakuntzako nahiz curriculumaren arloko neurriak har daitezke,ikasleen heziketaren indargarri. Neurri hauek har daitezke, besteakbeste: laguntza ematea talde arruntean, ikasle-taldeen taldekatzemalguak egitea eta curriculumean egokitzapenak egitea.

    3.- Curriculumeko eta antolakuntzako neurriak hartuko dira hezkuntza-premia bereziak dituzten ikasleek aukera izan dezaten beren ahalmenakahalik eta gehien garatzeko eta hezkuntza-etapako helburuak lortzeko.Ikasleen hezkuntza-aurrerapen egokia bermatzea da neurrionhelburua.

    26. artikulua.- Aukerakotasuna eta indartze-jarduerak Derrigorrezko

    Bigarren Hezkuntzan

    1.- Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako curriculumak aukerakotasunerakoeta indartze-jardueren ezarpenerako eremu bat eskaintzen die ikasleei,eta eremu hori ezartzeak helburu hau du: ikasleen interesei eta premieierantzutea, ikasketak indartzea ikasleak premia handiena duen gaietan,orientazio-aukerak handitzea, bizitza aktiborako trantsizioa errazteaeta Oinarrizko Hezkuntzako helburuek nkatutako gaitasunak garatzenlaguntzea.

    2.- Eremu horretan, hiru irakasgai mota eskainiko dira: hautazkoak; hezkuntzaindartzekoak; eta aukera askekoak, 12.5 artikuluak araututakoak.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    39/844

    Dekretuaren atalak

    40

    3.- Hautazko irakasgaiak dituzten mailetan, ikastetxeek beti eskaini beharko

    dute Atzerriko Bigarren Hizkuntza, eta, 3. mailan, Kultura Klasikoa.Hautazko irakasgaien eskaintza egiteko, Hezkuntza, Unibertsitate etaIkerketa Sailak arau bidez onartutakoak eskainiko dituzte ikastetxeek.Eskaintza horrek zabala eta orekatua izan behar du.

    4.- 4. mailan, soilik egoera hau gertatzen bada izango da posibleikastetxeak nkatutako aukera askeko irakasgaien edo irakasgaihorren multzokatzeen aukeraketa murriztea: irakasgai horietakoren batirakasteko nahikoa ikasle ez izatea. Dena den, murrizketa hori egiteko,aurrez ezarritako irizpide objektibo batzuk erabili beharko dira.

    5.- Ikastetxeek informazioa eta orientazioa emango diete ikasleei, dekretuhonetako 12.5. artikuluan adierazitako irakasgaien eta hautazkoirakasgaien aukeraketa egiteko. Hala, helburua izango da ikasleakegindako aukeraketa baliagarria izatea oinarrizko ikasketak nkatzekoeta gerorako heziketa-aukerak edo laneratze-aukerak errazteko.

    6.- Ikastetxeek zenbait irizpide ezar ditzakete ikasleak indartze-irakasgai batikas dezan hautazko irakasgaiaren ordez; betiere, ordea, beharrezkoaikusi bada neurri hori hartzea nahitaezkoa dela ikasleak oinarrizkogaitasunak eskuratzeko. Ikastetxeek ezarriko dute indartze-irakasgaihorien curriculuma.

    27. artikulua.- Esku-hartze orokorreko eta esku-hartze espezifikoko

    proiektuak.

    1.- Esku-hartze orokorreko proiektuen bidez, egoera txarreko inguruneetandauden ikastetxeek erantzun egingo diote ikasleen hezkuntza-premiei,ikastetxe osoan edo hezkuntza-etaparen batean esku-hartze orokorrekoplanteamendu bat eginez.

    2.- Hezkuntza-premia bereziak dituzten ikasleen egoerari aurre egitekoegiten dira esku-hartze espezikoko proiektuak. Premia horien sorburua,besteak beste, izan daiteke ikaslea ahulezia-egoeran dagoen gizarte-

    edo kultura-ingurune bateko kide izatea, eskolara egokitzeko arazolarriak izatea edo eskola-porrota.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    40/844

    Dekretuaren atalak

    41

    3.- Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak nkatuko ditu, berariazegindako deialdien bidez, proiektu horiek zehazteko eta aurrera

    eramateko baldintzak.

    28. artikulua.- Curriculum desberdineko programak

    1.- Ikastetxeek curriculum desberdineko programak antola ditzakete,ezaugarri jakin batzuk dituzten ikasleentzat. Programa horiekHezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak nkatutako markoanegin beharko dira, ikasleen egoera ebaluatu ondoren. Hala, programahorien xedeko ikasleak hauek dira: curriculumaren edukiak, jarduerapraktikoak eta irakasgaiak bestelako modu batean antolatzea komenizaienak eta hezkuntza-etapako helburuak eta oinarrizko gaitasunaknahiz Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako graduatu-titulua eskuratzekometodologia espeziko bat jarraitzeko premia dutenak.

    2.- Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako hirugarren mailan has daitezkeikasleak programa horietan parte hartzen. Programa horietan parte har

    dezakete, halaber, bigarren maila amaitu ondoren, hirugarren mailaraigarotzeko moduan izan ez eta Derrigorrezko Oinarrizko Hezkuntzanmaila bat errepikatu duten ikasleek. Dena dela, ikasleak programahorietan sartzeko, beharrezkoa izango da haien ebaluazio akademikoaeta psikopedagogikoa egitea, Hezkuntza, Unibertsitate eta IkerketaSailak ezarritako moduan, eta, programan sartu aurretik, ikasleari etaharen familiari entzun beharko zaie.

    3.- Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak egokitu egingo du dekretu

    honek ezarritako curriculuma eta bi esparru espezikotan antolatukodu. Esparru batek hizkuntzetako eta gizarte-arloko prestakuntza-elementuak bilduko ditu, eta besteak, berriz, prestakuntza-elementuzientiko eta teknologikoak. Programa horietan parte hartzen dutenikasleek hezkuntza-etapako, gutxienez, hiru irakasgai ikasi behardituzte, ahal bada ikasle-talde arruntean, aurreko esparruetatik kanpo.

    Hizkuntza- eta gizarte-esparruak bere baitan jasoko ditu, gutxienez,Gizarte Zientziak, Geograa eta Historia, Gaztelania eta Literatura eta

    Euskara eta Literatura irakasgaien oinarrizko curriculum-alderdiak.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    41/844

    Dekretuaren atalak

    42

    Esparru zientiko eta teknologikoak, berriz, Matematika, NaturarenZientziak eta Teknologia ikasgaiei dagozkienak jasoko ditu. Atzerriko

    Hizkuntza ez bada hizkuntza- eta gizarte-esparruan jasotzen, aurrekoparagrafoan adierazitako hiru irakasgaietako baten gisan ikasi beharkoda.

    4.- Curriculum desberdineko programek zehaztu egin beharko dute zermetodologia, eduki eta ebaluazio-irizpide erabiliko dituzten, ikasleekoinarrizko gaitasunak eskuratuko dituztela bermatzeko.

    5.- Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako oinarrizko gaitasunak eta helburuakizango dira curriculum desberdineko programetan parte hartzenduten ikasleak ebaluatzeko erreferentzia, eta horiek guztiak programabakoitzaren ebaluazio-irizpide espezikoetan adieraziko dira.

    6.- Programa amaituta, ikasleren batek ez baditu Derrigorrezko BigarrenHezkuntzako graduatu-titulua eskuratzeko baldintzak bete, ikasleakaukera izango du 32.3 artikuluak araututakoa baino urtebete gehiagoz

    jarraitzeko programan.

    29. artikulua.- Hasierako Lanbide Prestakuntzako Programak

    1.- Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak arautu eta zehaztuko duzer baldintza bete beharko diren hasierako lanbide-prestakuntzakoprogramak baimendu, eta, horien bidez, gazteen gizarteratzea,eskolatzea eta laneratzea bultzatzeko. Derrigorrezko BigarrenHezkuntzako ikastetxeek bideratuko dituzte programa horiek, zuzenean

    edo akordioak, hitzarmenak edo kontratazioak eginez erakunde publikoedo pribatuekin nahiz pertsona sikoekin.

    2.- Programaren hasierako urteko abenduaren 31 baino lehen hamaseieta hemezortzi urte bitarteko adina beteta duten ikasleak sar daitezkehasierako lanbide-prestakuntzako programetan; betiere, ez baduteDerrigorrezko Bigarren Hezkuntzako graduatu-titulua eskuratu.Komunitate terapeutikoetan, espetxeetan edo antzeko zentroetandauden pertsonen kasuan soilik eman daiteke adin hori gainditzeko

    baimena.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    42/844

    Dekretuaren atalak

    43

    3.- Salbuespenez, eta ikaslearen nahiz haren guraso edo tutoreekin adosjarrita, adin hori hamabost urtera murriztu daiteke, baldin eta, bigarren

    maila egin ondoren, ikasleak ez baditu hirugarren mailara igarotzekobaldintzak betetzen eta hezkuntza-etapa horretan maila bat errepikatubadu. Ikasle horiek programan sartzeko, ebaluazio akademiko etapsikopedagogiko bat egin beharko da, araututako eran. Halaber,orientazio pertsonaleko eta profesionaleko plan bat egin beharko da,eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako graduatu-titulua eskuratzekomoduluak ikasteko konpromisoa hartu beharko dute ikasleek.

    4.- Hasierako lanbide-prestakuntzako programek erreferentziatzat izanbehar dute lanbide-prol bat, eta prol hori gaitasun orokorren bidezeta gaitasun pertsonal, sozial eta profesionalen bidez adieraziko dute.Prol hori adierazteko, azaldutakoez gainera, lanbide-gaitasunen eta,hala badagokio, Lanbide Kualikazioen Katalogo Nazionalaren egungoegituran lehen maila duen gaitasun-unitateen zerrenda bat jasoko duteprogramek.

    5.- Hasierako lanbide-prestakuntzako programek hiru modulu mota izango

    dituzte: lanbide-proleko gaitasunak lantzeko berariazko moduluak,zeinak, hala badagokio, praktika-aldi bat izango duten lantokietan, etaLanbide Kualikazioen eta Lanbide Heziketaren Sistema Nazionalareneskakizunak beteko dituzten; oinarrizko gaitasunak zabaltzeko etahezkuntza-sistematik lan-mundurako urratsa errazteko prestakuntza-modulu orokorrak; eta ikasleak Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakograduatu-titulua lortzera bideratuko dituzten moduluak.

    6.- Programa horietako derrigorrezko moduluak gainditu ondoren emandako

    ikasketa-ziurtagiriek eskubidea emango diote, hala eskatzen duenari,lan-arloko Administrazio eskudunak pertsona horri eman diezazkiontitulazioari dagozkion lanbide-gaitasuneko ziurtagiriak.

    7.- Artikulu honetako hirugarren atalean adierazitako ikasleentzat izanezik, borondatezkoa izango da Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakograduatu-titulua eskuratzeko moduluak egitea. Hezkuntza, Unibertsitateeta Ikasketa Sailak baimendutako ikastetxeek irakatsiko dituzte moduluhoriek.

    8.- Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako graduatu-titulua eskuratzekomoduluak hiru arlo hauen inguruan antolatuko dira: komunikazio-

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    43/844

    Dekretuaren atalak

    44

    arloa, gizarte-arloa eta arlo zientiko eta teknologikoa. Hezkuntza,Unibertsitate eta Ikerketa Sailak egokitu egingo du Dekretu honek

    ezarritako curriculuma, eta hiru arlo horien inguruan antolatuko du.Halaber, zenbait prozedura ezarriko ditu graduatu-titulua eskuratzekomoduluak ikasiko dituzten gazteek zer ikasi duten ebaluatzeko, baieskolatze arruntean, bai Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan, baiprogramako gainerako moduluetan.

    9.- Praktika-aldia lantokietan egiteko fasea gauzatzeko, Hezkuntza,Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ikasle horien ezaugarrietarakoegokituko du 156/2003 Dekretua, uztailaren 8koa, Lanbide HeziketakoPrestakuntza Zikloetako Lantokiko Prestakuntzako Moduluarenegikaritza arautzekoa.

    30. artikulua.- Hasierako Lanbide Prestakuntzako Programak

    hezkuntza-premia bereziak dituzten ikasleentzat eta Zereginen

    Ikaskuntzarako Gelak.

    1.- Modalitate bat baino gehiagotan egin dezake Hezkuntza, Unibertsitateeta Ikerketa Sailak ezarritako hasierako prestakuntzako programeneskaintza, eskaintza horrek behar bezala erantzun diezaien ikasleengiza beharrizanei eta gizarte- eta heziketa-premiei. Hezkuntza-premiabereziak dituzten ikasleentzako berariazko eskaintza egin beharko dumodalitate horietako batek. Lanpostu bat lortzeko adinako autonomiapertsonala eta soziala izan behar dute ikasle horiek, baina ez modalitatearruntetan sartzeko adinakoa.

    2.- Gutxitasun intelektualak direla-eta, hezkuntza-premia bereziak dituztenikasleak berariazko talde batean sartuko dira, Zereginen IkaskuntzarakoLanbide Prestakuntzako taldera, hain zuzen.

    3.- Hauxe da Zereginen Ikaskuntzarako Gelen helburua: gutxitasunintelektualen ondorioz hezkuntza-premia bereziak dituzten ikasleaklanerako eta bizitza aktiborako prestatzea. Oro har, 4 ikasturtez hartukodira ikasleak, eta haiek hartzeko gehienezko adina 20 urtekoa izangoda. Salbuespenez, ikasle horien eskolaldia 21 urtera arte luzatzea

    baimendu daiteke, betiere, ikaslearen jarrerei eta interesei erreparatuta,ebaluazio-taldeak uste badu ikaslearen lanerako gaitasuna hobetudaitekeela horrela jokatuta.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    44/844

    Dekretuaren atalak

    45

    31. artikulua.- Eskolatze Osagarriko Programak

    1.- Heziketa-prozesuan berariazko laguntzaren beharrean dauden ikasleentzatdaude eginak Eskolatze Osagarriko Programak. Derrigorrezko BigarrenHezkuntzako ikasleak izan behar dute programako partaideak, eta,gehienez, 15 urte beteak izan, programaren hasierako urtearen abenduaren31rako. Ikasle horien laguntza-premiak ezaugarri pertsonal larrietan edoeskola-historiaren nolakotasunean du oinarria, eta programan sartu aurretikagortua egin behar dira, ikasle horiekiko, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakaniztasunari arreta emateko aurreikusita dituen neurri guztiak.

    2.- Programa horiek helburu hau dute: ikasle horiek jarrera baikorrakgaratzea heziketa-prozesuarekiko, beren ikaskideekiko, irakasleekikoeta gizarte-ingurunearekiko, eta, horien bidez, lehenik eta behin,ikasleek arlo pertsonalean eta gizarte-arloan aurrera egitea eta, gerora,programa amaitu ondoren, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakohelburuak lortzeko prozesuari berrekitea.

    3.- Eskolatze Osagarriko Programak Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzairakasten duten ikastetxe publikoetan egingo dira, edo, bestela, gizartekoedo hezkuntzako esku-hartzea egiten duten erakunde eta entitateetan.

    Azken erakunde eta entitate horiek programa osagarri horiei buruzkohitzarmen edo itun bat izenpetuko dute Hezkuntza, Unibertsitate etaIkerketa Sailarekin, berariaz egingo diren deialdien bidez.

    V. KAPITULUA: IKASLERIA, EBALUAZIOA,

    MAILAZ IGAROTZEA ETA TITULAZIOA

    32. artikulua.- Eskolatzea

    1.- Oro har, sei urte betetzen duten urte naturalean sartuko dira ikasleakOinarrizko Hezkuntzan, sei urte emango dituzte Lehen Hezkuntzan,eta hamabi urte dituztela eskolatuko dira Derrigorrezko BigarrenHezkuntzan. Lau urte egingo dituzte bigarren hezkuntza-etapa horretan,eta, normalean, 16 urte bete arte eskolatuko dira.

    2.- Ahalmen intelektual handiko ikasleak identikatu badira eta ikasle horieimalgutu egin bazaie Lehen Hezkuntzako eskolaldia, aukera izango

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    45/844

    Dekretuaren atalak

    46

    da ikasle horiei baimentzeko Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan sardaitezen hamabi urte betetzen dituzten urte naturala baino lehen.

    3.- Oro har, ikasleek eskubidea izango dute hemezortzi urte betetzendituzten urteko ikasturtera arte eskolatuak izateko eskola-erregimenarruntean. Hamabost.- 32. artikuluaren laugarren idatz-zatia honelaidatzita geratuko da:

    4.- Salbuespenez, Irakaskuntza Berritzeko zuzendariak baimena emandezake ikasleek 19 urte bete arte Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan

    jarraitzeko, baldin eta ikasleak heziketa bereziko geletan eskolatutabadaude ikastetxe arruntetan, edota ikusteko eta entzuteko ezintasunenedo ezintasun sikoen ondorioz hezkuntza-premiak badituzte, edotahezkuntza bereziko laguntza espezializatua jasotzen badute.

    5.- Aukera izango da hamasei urte beteta izan eta hezkuntza-etapa horiamaitu gabea duten ikasleei baimena emateko ikasketak helduentzakoirakaskuntzan amaitu ditzaten; betiere, ezin badute, lanean ari direlakoedo errendimendu handiko kirolariak direlako, erregimen normalean

    eskolatuta jarraitu.

    33. artikulua.- Ebaluazioa

    1.- Lehen Hezkuntzan, ikasleen gaitasunen ebaluazioa banakatua, jarraituaeta orokorra izango da, eta ikasleak curriculumeko arlo guztietanegindako aurrerapenari erreparatuko dio, oinarrizko gaitasunak kontuanhartuta.

    2.- Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan, ikasleen ebaluazioa banakatua,jarraitua eta curriculumeko irakasgai, arlo eta moduluetan bereizia izangoda, oinarrizko gaitasunak aintzat hartuta. Ebaluazio jarraituko prozesuhorretan, irakasgai, arlo edo moduluren bati dagozkion gaitasunakeskuratu gabe geratu diren ikasleek aparteko proba bat egiteko aukeraizango dute. Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ezarritakoprozedura eta baldintzak betez egingo da proba hori.

  • 7/22/2019 Oinarrizko_Hezkuntza_Euskaraz.pdf

    46/844

    Dekretuaren atalak

    47

    3.- Oinarrizko Hezkuntzan, hauek izango dira ebaluazioaren erreferentzianagusiak: curriculumak ziklo eta maila bakoitzeko arlo eta irakasgaietarako

    ezarritako ebaluazio-irizpideak, ikastetxearen curriculum-proiektuaneta programazio didaktikoetan zehaztuak. Jarduera-planek arlo edoirakasgai bakoitzean nkatutako oinarrizko gaitasunekiko ezarritakoebaluazio-irizpideak erabiliko dira hezkuntza-premia bereziko ikasleakebaluatzeko.

    4.- Ikasleen gaitasunak ebaluatzeko prozesuan, ikasle-taldeei dagozkienirakasle-taldeek landuko dute ikasleen ebaluazioa, tutoreak koordinatuta,eta, beharrezkoa ikusten bada, ikastetxeko orientazio-zerbitzuarenaholkuak jasoz. Lan hori egiteko, ikasleei buruzko informazioa eskuratubeharko da aurretik, bai familiengandik, bai hezkuntza-komunitatekobeste eragile batzuengandik. Irakasgai bakoitzeko hasierako kalikazioaemateko eskumena eta ardura irakasgai hura eman duen irakaslearenaizango da, eta irakasle-taldeak batera egingo du lan ebaluazio-prozesuko erabaki orokorrak hartzeko.

    5.- Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak erabakiko du zer prozedura-

    arau bete beharko diren ikasleak ebaluatzeko, eta zenbait jarraibideegin eta zabalduko ditu, ikastetxeei eta irakasleei aukera ematekoberen irakaskuntza-jarduna ebalua dezaten.

    6.- Ebaluazio jarraituko prozesuan, ikasleren baten aurrerapena ez badabehar bezalakoa, heziketa indartzeko neurriak ezarriko dira. Ziklokoedo ikasturteko edozein unetan har daitezke neurri horiek, ikastekozailtasunak hauteman bezain laster. Hala, neurri horiek helburu garbiadute: ikasleek, heziketa-prozesuan aurrera egiteko, ezinbesteko

    ikasketak eskuratuko dituztela bermatzea.

    7.- Ikasleen ikaste-jardueraz gainera, irakaskuntza-prozesua eta berekegindako lana ebaluatuko dute irakasleek, curriculumak araututakooinarrizko gaitasunak eskuratu diren ala ez aztertzeko. Ikasturtebakoitzaren amaieran gutxienez, irakasle-taldeak ebaluazio orokorrekoemaitzak bilduko ditu, eta prozesua bideratzeko aldaketak prop