nº 147 marzo 2016

Exemplar xentileza deste establecemento

O Concello de Muras ten

acondicionado máis de seis

quilómetros de sendas. Tamén

traballa en convenios con ou�

tras entidades de cara a poñer

en valor o seu patrimonio. 11

Muras pon en valor o seu patrimonio natural earqueolóxico

actualidade

Iván Sangiao dirixe os adestramentos de diferentes niveis e

categorías do Club Sangiao Taekwondo. 24

Nace un novo club deportivo na comarca

deporte

A MOEXMU alcanza a trixésimo segunda edi�

ción acollendo tamén o XXX Concurso de

Gando Frisón, a XXX Exposición de Raza

Rubia Gallega e a XX Poxa de Gando Selecto.

20

Muimenta volve acoller a maior mostra exposicióngandeira da comarca entre o 1 e o 3 de abril

Esta queixería familiar de Moreda (Lanzós) colecciona

recoñecementos polo seu queixo San Simón da Costa que

se homenaxea a primeira fin de semana de abril. 19

Crisanto SAT ensina a elaborar San Simón daCosta

actualidadeO San Simón da Costa:un queixo para exaltar

Vilalba acolle o 2 e o 3 de abril a XXII Festa do Queixo

San Simón da Costa con Héctor López de pregoeiro e a

final do IX Concurso de Tapas en vivo. 7

Neste artigo, imos falar dun dos

grupos máis coñecidos da Garda

Civil, o SEPRONA, que está dedi�

cado á conservación da natureza e

do medio ambiente, así como da ri�

queza cinexética, piscícola e fores�

tal, e dos recursos hidráulicos.

O nome de SEPRONA, son as ini�

ciais do Servizo de Protección da

Natureza, e creouse tras unha orde

xeral, a número 72, de data 21 de

xuño de 1988, como resposta espe�

cializada de garantir o dereito que

teñen os cidadans de gozar dun

medio ambiente adecuado, ade�

máis do deber de conservalo.

O traballo que realizan os axentes

da Garda Civil que forman parte do

SEPRONA, é moi extenso, ade�

máis de que deben adaptarse ás leis

e decretos tanto da Unión Europea,

estatais, autonómicos, e mesmo or�

denanzas municipais, que adoitan

estar continuamente adaptándose,

o que fai que sexan a especialidade

que máis lexislación manexa.

Organízanse de forma que teñen un

órgano central, denominado

UCOMA (Unidade Central Opera�

tiva Medioambiental), polo que

presta apoio ás diferentes unidades

territoriais. Logo cada provincia

ten a) unha Oficina Técnica, que da

apoio e coor�

dina co resto

das unidades

provinciaisˇ b)

Equipos de

Protección, en�

cargados de de�

t e c t a r ,

cuantificar e in�

vestigar as

agresións ao medio ambienteˇ e c)

Patrullas de Protección, encargados

da prevención, vixilancia e de de�

nunciar calquera atentado contra o

medio ambiente (son as unidades

básicas, xa que desenvolven a súa

función en todos os ámbitos, ur�

bano e rural).

Os cometidos fundamentais deste

grupo pódese dividir en varios epí�

grafes:

� Realizar investigacións para o es�

clarecemento daqueles delitos e

faltas contra o medio natural.

� Interpoñer denuncia ante as auto�

ridades competentes de todas aque�

las infraccións que detecten no

ámbito das súas actuacións.

� A prevención da contaminación

do medio ambiente a través da vi�

xilancia e control daquelas activi�

dades que teñan un potencial

degradante, así como da verifica�

ción dos niveis de contaminación.

� A protección do soporte físico na�

tural, que son o chan, a auga e a at�

mósfera.

� O fomento das condutas de res�

peto á natureza e o medio am�

biente.

� A protección de todas as especies

que poboan o medio natural.

En cuanto ás áreas nas que o SE�

PRONA actúa, atopámonos que

son bastantes amplas, abarcando

tantas como afrentas contra o

medio ambiente poidan detectarse,

e que imos a sinalar nas liñas se�

guintes:

� Ordenación do territorio: constru�

cións, aterramientos, excavacións.

� Patrimonio histórico español: xa�

cementos arqueolóxicos.

� Pesca continental e marítima.

� Relacións con organismos me�

dioambientais.

� Turismo, lecer

e deportes ao

aire libre.

� Residuos ur�

banos, perigo�

sos, clínicos,

industriais, etc.

� Sanidade ani�

mal e vexetal,

así como a cali�

dade alimentaria.

� Dominios públicos, hidraúlico e

marítimo�terrestre.

� Animais domésticos e salvaxes.

� Actividades cinexéticas.

� Espazos naturais, costas e praias.

� Incendios forestais: prevención,

extinción e investigación.

� Transporte e comercio de peixe

de talla non reglamentaria (PA�

CIAP).

� Contaminación atmosférica,

acústica, hídrica e de chans.

� Comercio ilegal de especies pro�

texidas de flora e fauna salvaxe.

En Galicia, os axentes traballan de

forma moi activa e unha das últi�

mas actuacións que levaron a cabo

sucedéronse nesta última semana,

cando o Seprona puxo en mans da

Xustiza, dous casos de suposto

maltrato animal.

O primeiro ocurreu en Outes, onde

se acusa a unha muller polas con�

dicións nas que tiña a un can nunha

das súas leirasˇ e o segundo noutro

municipio coruñés, en Noia, onde

o acusado é un varón, quen é inves�

tigado por golpear en varias oca�

sións a un gato cun pau.

Isto vai da man coa denuncia rea�

lizada por este grupo da Garda

Civil, que sinalaban un aumento

dos casos de maltrato animal no

ano 2015, aínda que tamén é de�

bido a que existe un reforzo da le�

xislación da protección dos

animais.

A colaboración cidadá é esencial

no inicio das actuacións, e moitas

veces para o esclarecemento deste

tipo de delitos, xa que cada vez hai

máis conciencia da protección dos

animais.

Por iso, se unha persoa é coñece�

dora dun problema relacionado co

medio ambiente, co maltrato a

algún animal, é importante dar co�

municación ao Seprona, e así pe�

dirlles axuda e que actúen.

As denuncias que se presenten ante

eles non requiren dun formulario

especial, xa que a súa actuación

producirase de oficio, polo que é

importante sinalar os feitos dos que

se ten coñecemento.

2 colaboraciónsmarzo 16

Saúde, paz e

ben para que o

clima que se

aveciña forta�

leza plenamente

a todos e todas

porque, senón,

a euforia debilí�

tase cando é importante para

que o estado de ánimo recupere

despois do sempre inverno que

se vai… que realmente deixa

moitas secuelas diversas que

cadaquén sabe ou se imaxina.

Así di a beirarrúa que leva moi�

tos anos mirando como a xente

sofre as consecuencias das fria�

xes e mollei�

ras, causantes

de tantas cala�

midades e si�

tuacións que

lle tocou pre�

senciar. Por

iso, vive pen�

dente de tódo�

l o s

acontecemen�

tos que xor�

den polas

rúas. Diaria�

mente escoita a uns e outras

xuntanzas que ás veces poden

ser moi divertidas polas oco�

rrencias daqueles “persoeiros

paveros ”improvisadores dal�

gún conto gracioso ou unha

“miguiña pícaro” que ata os da

pandilla da valla ao servizo do

Pobo toman boa nota… para di�

vertirse nas súas andanzas ter�

tulianas e festexeiras que con

ansia viven xa pensado na

Festa dos Pepes que directa e

indirectamente participan na

xuntanza anual de sempre co�

rrespondentemente ao sábado

antes do día do Santo Patriarca

San Xosé que comeza cunha

misa anunciada previamente co

disparo de potentes bombas de

palenque e oficiada por un invi�

tado de honra distinguido

“Pepe” ao igual que designado

oferente que nas súas verbas fai

súplicas e recordos emocionais

dignamente en acción de grazas

ao santo onde se destacan año�

ranzas gratas de tantos anos fes�

texando tal acontecemento.

A beirarrúa, cunha miguiña de

pesimismo, afirma que o tempo

pasa e deixa pegadas moi sig�

nificativas porque escoita polas

rúas queixas que cadaquén

sente pola desabogosa e fácil

de amañar onde os gobernantes

desaxeitadamente actuaron e

fixeron “mella” economica�

mente cuestionada polas pe�

quenas empresas onde a clase

traballadora sofre permanente�

mente difi�

cultades abo�

cadas para

subsistir.

A valla ao

servizo do

Pobo cre que

os da nova

ola, aínda coas resacas vivas do

ambiente do Antroido, pasan

por alto a realidadeˇ mentres as

súas vivenzas acontecidas en�

lazan coa primavera para pasar

páxina e desfrutar do bo tempo

cavilando na Semana Santa

para celebrar acontecementos

tradicionais que comezan o

Domingo de Ramos

e acaban o Do�

mingo de Resurrec�

ción para desfrutar

un bo ambiente pri�

maveral que posibi�

lite o

d e s p r e n d e m e n t o

das capas de roupa

ó lombo que tantas

friaxes rexeitaron

na previsión dunha

boa saúde.

A beirarrúa, coa de�

voción que tódolos anos im�

prime ao paso das procesións e

celebracións eclesiásticas, des�

exa que todo o pobo participe

con amor para pedir unha cli�

matoloxía axeitada na procura

favorable a unha solemnidade

digna e satisfactoria.

Conclusión:

Afortunado mes onde se xuntan

inverno e primavera

el que se vai

ela que queda.

¡Adeus inverno!

¡Ola primavera!

O pasado día 11 faleceu na parro�

quia dos Vilares de Guitiriz o ve�

ciño e amigo Abelardo Calvo

Freire, mais coñecido por Abe�

lardo do Carboeiro. Foi moi amigo

do poeta Xosé María Díaz Castro,

do que era veciño a súa dona, na�

cida tamén no Vilariño.

Sempre alegre e bromista, pero

con una seriedade excepcional, foi

un gran emprendedor que probou

fortuna en varios tipos de traballos

e negocios. A mediados do século

pasado fixo a súa casa na finca

chamada O Carboeiro no Castro

dos Vilares e puxo unha taberna na

que vendía tamén ultramarinos,

tan necesarios naqueles anos, xa

que era a única vía de saírse al�

gunha vez da rutina e do autocon�

sumo. Pouco mais tarde montou

unha pista de baile ou “sala de fes�

tas” pola que pasaron moitas or�

questras, algunhas delas da propia

parroquia, incluso magos e outras

actuacións, que animaban a novos

e vellos naqueles tempos de penu�

ria, pero nos que nunca faltou a

ilusión. Moitos e moitas atoparon

parella naquela pista de baile, pero

incluso naquel mesmo local foi

onde despois celebraron o ban�

quete da voda, como fixemos moi�

tos mozos e mozas da comarca,

pois para esas ocasións tamén

facía de restaurante.

Daquela alternaba o seu traballo

na taberna co de tratante de ma�

deira, oficio que nunca deixou até

a súa xubilación, aínda que por

menos tempo tamén foi tratante de

gando e incluso chegou a contratar

algunha obra de construción como

a reparación da escola de Drada e

nos tempos da sega e das mallas

axudaba desinteresadamente nesas

labores a algún veciño do arredor.

Fixo de capataz cando polos anos

cincuenta do século pasado se

plantou a serra de Montouto e se�

guro que me deixo no tinteiro al�

gunha das actividades profesionais

desenroladas por este incansable

vilarego, que tamén participou na

fundación da sociedade de “Made�

ras Galicia” cando montou o serra�

doiro na Moscosa.

Exerceu de concelleiro do axunta�

mento de Guitiriz durante unha le�

xislatura e o seu altruísmo levouno

a crear unha comisión de veciños

para construír o novo cemiterio e

presidir a Comunidade de Montes

da parroquia dos Vilares.

El foi quen me doou a enorme

pedra granítica que arrincou nunha

finca que tiña a súa dona diante da

casa de Díaz Castro e na que es�

culpín o busto do poeta que se

atopa na Costa do Pazo, cerca da

súa casa e da igrexa dos Vilares.

Moitas grazas estimado e admi�

rado amigo, intentaremos seguir o

teu exemplo de bonhomía e xene�

rosidade.

por Raúl Río

Na lembranza de Abelardo do Carboeiro

o recuncho do criminólogo

SEPRONAPablo Filgueiras e Aranzazu Rodilla,

expertos en Seguridade e Criminólogos

A beirarrúa e a valla o servizodo pobo: “Asómase a

primavera”

Ramón Paz Guntín - A Casa dos Marios

3colaboracións marzo 16

FeminismoLara Real Lema, psicóloga en Psies

Psicoloxía

Marabillosa-mente

Vaia por diante que estou a favorda igualdade de dereitos e obri�gas entre homes e mulleres epenso que aínda queda moitopor facer. Dito isto, dun tempo aesta parte, dende determinadossectores e medios se axita a ban�deira do feminismo con certoton condescendente e de supe�rioridade moral que pouco tenque ver co movemento social doque eu participo. Así, o diario Huffington Postrecollía fai uns días un artigoque co gallo do Día do Paialertábanos do perigo de aga�sallar ao noso proxenitor cunperfume. O problema se�gundo a Yolanda Domínguezé que corremos o risco de“aplicar todos os estereotiposde xénero xuntos, e pagarcartos por eles”. Di esta mu�ller que non nos damos deconta, pero os nomes dosperfumes en vez de fragan�cias recollen clichés que separano noso mundo en masculino efeminino. Vexamos, ¿a maioríados anuncios de perfumes sonestereotipados? Si. ¿Cando com�pras un perfume, que valoras?Na maior parte dos casos o fac�tor determinante é a fragancia eo prezo, o nome e as súas impli�cacións nin sequera é algo a teren conta.

Outro exemplo, é o dunha per�soa que baixo pseudónimo afir�maba en “eldiario.es” que“deberíanse poder poñer queixasnos bares onde de repente chepoñan cancións de reguetón por�que fan apoloxía da violencia dexénero”. Vale que non a todo omundo lle gusta “O taxi”, valeque as letras non son precisa�mente pedagóxicas, pero de aí a

dicir que se berras “A gasolina”xustificas a violencia de xé�nero… hai un abismo. Cando saio de marcha bailo re�guetón, sei moitas das súas le�tras e incluso me fan graza,porque me recordan momentosdivertidos. Cando miro a televi�sión non estudo sempre a pro�gramación segundo o test deBechdel, que indica que paranon ser machista deben saír dúaspersonaxes femininas, falarentre elas e a conversa ten quetratar de algo máis que non sexaun home. Ás veces ata vexo rea�litis e leo revistas de chismes.Gústame verme favorecida noespello, e intento que os pelosdas miñas pernas non asomenpor debaixo dos pantalóns,… enon por iso son menos femi�nista. Coido que como mulleres temosmoitos outros frontes abertos,como por exemplo os cánons debeleza que se tentan impoñerdende certas cadeas de roupa, aestúpida moda de que a cinturapoida taparse cun folio en verti�cal ou que un tal Álvaro Reyesimparta “seminarios de sedu�ción” con temáticas tituladas “asmulleres non saben o que querene é a nosa obriga ensinarllo” ou“un non quere dicir si”. Iso pornon falar da desigualdade sala�rial, a violencia obstétrica, a fi�gura de muller floreiro enmoitos ámbitos ou a lacra daviolencia de xénero, esas son asbatallas que penso que temosque librar e non a depilacióncomo mecanismo opresor, o re�guetón como xustificación daviolencia ou o perigo das colo�nias con nomes como Le maleterrible.

Despois de tres meses sen Goberno en España, os posibles candidatos buscan fórmulas para poder sentar

no escano presidencial.X. Varela

Recentemente, o atropelo dunpelotón de ciclistas na provinciade Pontevedra por un octoxena�rio condutor reavivou unha po�lémica que, como moitas outras,aflora cando se produce un feitotan dramático como o sinalado.Neste caso, derivou no falece�mento dun dos afeccionados queía nese grupo, aparte de variosferidos de diversa considera�ción. O que aquí escribe, que se autodefine como militante da bici�cleta, amosa unha especial sen�sibilidade pola seguridadedaquelas persoas practicantes dociclismo de ruta, sexan afeccio�nados ou profesionais, e daque�las que usan a bici paradesprazarse con asiduidade, nasúa vida cotiá, coñecidos comociclousuarios. De aí que o acci�dente acontecido na Guarda osinta como moi próximo.Pois o debate é se unha persoade avanzada idade está apta ounon para conducir un coche.Xorden cuestións tales comoanalizar os controis á hora de re�novar o correspondente carné,se deberían ser máis exhaustivosdo que son na actualidade. Ou secómpre limitar as zonas onde osmáis veteranos poidan manexarvehículos a motor. Ou unha pos�tura máis radical, que sería pro�hibir circular a aqueles quepasen dunha idade determinada. Non semella doado atopar solu�

cións axeitadas. Unha das carac�terísticas da sociedade actual é oenvellecemento da poboaciónˇ aesperanza de vida aumentou e oíndice de persoas maiores medraano tras ano.Esas mesmaspersoas, en moi�tos dos casos,d e s e n v o l v e nunha vida nor�malizada, coassúas respectivasactividades co�tiás, entre asque se encontraseguir condu�cindo o seu pro�pio coche.Incluso, nos úl�timos tempos, a moda dos utili�tarios que se manexan sen serpreciso ter o carné de conducir,utilizados en boa medida preci�samente por xente maior. Iso sencontar aqueles que na GaliciaRural contemplamos subidos óstractores, tanto para traballar nastarefas do campo como paradesprazarse. Talvez, cumpriría, coma casesempre, atopar consensos, aíndaque non semellen doados. Enprimeiro lugar, o auto control, édicir, que a propia persoa sexaquen de recoñecer se está encondicións de conducir. Que oseu ego non se poña por riba daseguridade propia e allea. Unpaso atrás a tempo pode evitar

unha traxedia. En segundotermo, os famosos psicotécnicosque se realizan cando se renovao carné de conducir, probable�mente as persoas de certa idade

ou outrasque polassúas cir�cunstanciasparticularespodan supo�ñer un riscoá hora dec o n d u c i r ,deban so�meterse aprobas demaior com�plexidade econ máis

periodicidade. E por último, sealguén non reúne os requisitosbásicos, non pode conducir. Éobvio.No entanto, en absoluto se pre�tende culpar os maiores do sem�pre inaceptable número deaccidentes que acontecen nas es�tradas, xa que non sería xusto.Pero hoxe tocou falar dunha re�alidade que existe. Afrontémolae poñamos os remedios necesa�rios. Que non caia no esquece�mento ata que as noticias nosinformen que outro señor maiorcometa unha imprudencia comocondutor con fatais consecuen�cias. Despois, novamente a po�lémica. Curemos antes delamentar.

Maiores ó voltantePablo Veiga

Marta Sánchez Fernández, responsable do Rincón Encantado,

abriu nova tenda na rúa da Pravia.

Newton Formación impartía para Restaurante Montero de Vilalba

(Lugo) un curso de oito horas en “Desfibrilación Semiautomática” que

o converte no primeiro restaurante cardioprotexido da provincia.

O curso de 20 horas “Educar en cooperativismo” da UCETAG e

impartido por Ana Lorenzo da cooperativa Cidadania no que

participaban mulleres de Xermade, As Pontes, Cospeito, Vilalba,

Lugo e Guitiriz era clausurado o xoves 17 de marzo coa pre-

senza do alcalde de Xermade e un dos edís da corporación.

Convidados pola Fun-

dación Celta de Vigo,

54 alumnos da Escola

Deportiva de Fútbol do

Concello de Vilalba e

do RC Villalbés asistían

o sábado 12 de marzo

ao encontro da Pri-

meira División entre o

Celta e a Real Socie-

dade. Os rapaces visi-

taron tamén o museo

do R.C. Celta de Vigo e

recibiron como agasa-

llo unha bufanda oficial.

O Concello de Vilalba

facía entrega ao Vice-

presidente do club

unha placa conmemo-

rativa en agradece-

mento pola invitación.

4 sociedademarzo 16

Moisés Martínez (Sito) con Natalia e Fran, xerente e camareiros

do novo discoPub Zero na rúa Guitiriz de Vilalba.

5colaboracións marzo 16

Ramón Chao nos 80 do sé�culo pasado, posando noparque Rosalía de Castro deLugo. A fotografía corres�ponde a unha das visitas "deincógnito" que fixo a Vi�lalba desde París, tras a po�lémica xerada a raíz dapublicación da súa primeiranovela: "El lago de Como"(Barcelona, Editorial ArgosVergara, 1983 � ISBN: 84�7178�534�X), titulada comoa obra homónima de Galas,que o seu pai lle mandabainterpretar ao piano de ma�neira obsesiva, especial�mente cando recibía aconvidados ilustres no hotelChao. Os malentendidos que pro�

vocou aquel libro na capitalchairega �identificada notexto como Reigada� fixeronque o autor decidise pasarao anonimato durante varioslustros, ata que en abril de2011 tivo lugar a súa recon�ciliación definitiva con Vi�lalba, nun actomultitudinario celebrado naCasa da Cultura. Nestaimaxe, Ramón aparece dis�frazado de pianista rumano,para pasar desapercibido nasúa vila natal. "Só me reco�ñeceu o can da familia,mentres estaba tomando uncafé na terraza do Fornos",diría tempo despois o escri�tor e xornalista afincado enFrancia.

Pódese dicir, detoda a vida, que osseres humanosforon, son e serán,cultivadores natosdo que ao día dehoxe destaca anivel xeral unha palabra non“máxica” que os medios de co�municación “peta que peta” nonparan de machacar como sedunha “forxa” se tratara e onde oclásico “ferreiro” quenta quequenta para caldear e moldear oferro da forma axeitada e nece�saria para conseguir o obxectivodesexado que comparativamenteé, nin máis nin menos que, a “co�rrupción”, non fácil de moldear,e se pensa que cadaquén, invo�luntariamente, ou non, sole par�ticipar, onde sistematicamentexorde, e se contempla, diversa�mente en distintas actuacións si�milares, ou non...O autor do libro do Xosé ao seualumnado advertía que para ca�miñar pola vida era, é e será, moiimportante que a humildade pre�valeza sempre presente e, entodo lugar, para prudentementeenfrontarse a tentacións indignasque orientativamente acostumanser enganosas e perversas que aodía de hoxe, á vista están, a esca�seza de valores está presente e ahonradez loce pola súa ausencianunha sociedade absurda e “pa�sota” derivada quizás xa dende ainfancia onde moitos e moitasquedaron unha miguiña marca�dos ou malformados psicoloxica�mente condenados para un futuro

“escurentesco” que, consecuen�temente, o acusan moralmente,en formas non axeitadas, paradesenvolver responsabilidadesque requiren e esixen ser posui�dores dunha honestidade inta�chable.U autor do libro do Xosé previñaao seu alumnado e advertía queos cartos non daban nin dan afelicidade. É unha situacióncomparativa que ao día dehoxe a sociedade sofre angus�tiosamente unhas consecuen�cias derivadaseconomicamente de sistemasperversos capaces de agran�dar a crise cada vez máissenón se pon freo a tantos etantas que cada día xorden.Eles, “privilexiados discapa�citados” cunha mentalidadesen xeito nin razón que acos�tuman ser a causa dos grandesdesequilibrios económicos que acidadanía en xeral ten que sopor�tar, que sumado ao que a vistaestá, mirando como o paromedra coma a col na hora. Eveña verzas! Que cunha cachiñode unto xa non se pasa famementres outros “privilexiados”disfrutan comendo mariscos parafacer propaganda a nivel interna�cional da “marca España”...“Estado de Bienestar” e folclore,

sol, boa comida eque non falte unhaxentiña na com�paña da televisiónonde o fútbolacostuma ser o re�laxante preferido

ao igual que o “Sálvame Deluxe”acoplado ao “Gran Hermano”que acaparan a gran audienciaque tanta importancia e admira�ción esperta en todo o país paraaliviar os sacrificios tan durosque a crise proporcionou e aíndacontinúa a tan cacareada situa�ción que os medios informativos

denominan “corrupción·.Se ao día de hoxe existira o autordo libro do Xosé, diría: “Xa estáben! A vaquiña polo que vale!”,asemellando ao anuncio da tele�visión da Galega, para engadirque “para gustos, píntanse colo�res... e, se de comer se trata, sa�bores... e para refrescar e crearun bo ambiente, que non faltenas flores.Continuará...

Fotos para a lembranzapor Moncho Paz

O libro do XoséMemorias populares

Ramón Paz Guntín - A Casa dos Marios

Á parte das dúbidas ao elixirunha nova comercializadorade electricidade comparandoque empresa ofrece as mello�res tarifas e maior transparen�cia, unha das razóns polas quemoitos postergamos cambiar�nos de compañía da luz é otempo que cremos que nos vaia levar toda a xestión. En rea�lidade, o trámite por parte dousuario pode supor uns poucosminutos e os tempos mediosque leva este proceso sitúanseactualmente en España aoredor de escasos 14 días. Boasnoticias se temos en conta queas Directivas e as Leis secto�riais establecen un tempo má�ximo de 21 días para que odistribuidor execute o cambio.Son datos a Comisión Nacio�nal dos Mercados e a Compe�tencia (CNMC), que publicouos informes correspondentes

ao pasado ano de supervisióndos cambios de comercializa�dor. Máis de tres millóns decidadáns cambiaron de submi�nistrador de enerxía durante otres primeiros trimestres do2015, de acordo coa entidadeˇdos cales case dous millóns emedio pertencen á subminis�tración eléctrica e o outromedio ao sector gasista.Os tempos medios se sitúan en14 días para un cambio desubministración eléctrica e 15días para o gas. Ditos tempospoden variar segundo a moda�lidade e a canle de contrata�ción utilizados. Unha das

principais dúbidas que nosxorde aos consumidores áhora de cambiar son tramites afacer e sobre todo pola preo�cupación de que no medio daxestión nos quedemos sensubministración. No procesode cambio de comercializadoro cliente ten a total seguridadede que en ningún momento sevai a quedar sen electricidadePara que quede máis claro aCNMC nos mesmos informescitados máis arriba lembrapaso por paso o proceso quese pon en marcha unha vezque o consumidor elixiu a quecompañía quere cambiarse:

O consumidor ponse en con�tacto co comercializador eli�xido e dálle o seuconsentimento para que em�pezo a tramitar a súa solici�tude, o comercializadorentrante envíalle unha solici�tude de cambio ao distribuidorao que estamos conectados e odistribuidor avalía a solici�tude. Se a acepta, debe infor�mar tanto ao comercializadorentrante como ao saínte e ac�tivar o cambio.Hai que advertir que aínda queo habitual é que o proceso detramitación discorra sen pro�blemas, en ocasións a solici�

tude do comercializador en�trante pode ser rexeitada. Istoocorre por razóns técnicasfundamentalmente. Para fa�cernos unha idea da frecuen�cia coa que isto ocorre dicirque os citados informes daCNMC falan dunhas taxas derexeitamento do 7,6% do8,1% e do 10.3% no pri�meiro, segundo e terceiro tri�mestre do pasado 2015respectivamente. Como se dá o caso de que al�gunhas comercializadoras for�man parte do mesmo grupoempresarial que as distribui�doras hai que sinalar que osporcentaxes medios candounha e outra pertencen a gru�pos empresariais distintos sonsuperiores cousa que non de�bería ocorrer xa que todos oscomercializadores deberíanrecibir o mesmo trato.

Ramón Chao disfrazado.

Cambio de comercializadora

Enerxía e aforrocoa Asesoría Enerxética Terra Chá

O Concello de Vilalba pon enmarcha un sistema de xestiónelectrónica que permite aforrartaxas, tempo e desprazamentos.“Trátase dun cambio importanteque significa un antes e un des�pois na relación do consistoriocoa veciñanza”, explicaba o al�calde, Gerardo Criado, en rela�ción á nova implantación desteservizo dende o luns 21 de marzo.Este sistema informático facilitaa tramitación inmediata de docu�mentación requirida de xeito ha�bitual no Concello, coma porexemplo as certificacións de con�vivencia ou empadroamento.Deste xeito, os veciños e veciñaspoderán realizar algunhas xes�tións presentando unicamente oDNI sendo o trámite identificado

cun código de barras. “Evítase,deste xeito, gran volume de pape�leo no Concello”, explicabaCriado.Polo momento está implantadono Rexistro, pero tamén se esten�derá á área de servizos sociais eurbanismo. Coa súa total implan�tación chegará tamén a posibili�dade de consultar o estado detramitación dun expediente a tra�vés do móbil do mesmo modoque se o alcalde poderá asinarelectronicamente.

Eliminación de taxas

Outro dos beneficios deste sis�tema é o aforro económico quesuporá para os vilalbeses e vilal�besasˇ xa que permite a elimina�ción das taxas públicas, aínda que

non no caso dos expedientes ur�banísticos.

Cambios na Casa do Concello

Estes cambios na atención aos ve�ciños e veciñas terán repercusióntamén na distribución do espazoda propia casa consistorial quesufrirá a reubicación das oficinasactuais. O rexistro municipal tras�ladarase da primeira á plantabaixa onde se ubicará tamén unhaoficina de atención ao cidadán naala dereita, xunto a servizos so�ciais. Así, a Policía Local trasla�daríase á ala esquerda e o colexioelectoral alí ubicado pasaría a for�mar parte doutras dependenciasmunicipais. E, na primeira planta,situaranse as oficinas de tesoure�ría e intervención.

A direccción xeral de Xuventudee Voluntariado impulsaba en Vi�lalba o programa de participa�ción xuvenil ÁgoraXovedestinado a fomentar e consoli�dar o protagonismo dos mozos emozas a través da creación deforos que faciliten a participa�ción da xuventude galega navida social, económica e cultu�ral. Trátase do primeiro dos 12 forosque se desenvolverán no marcodeste programa que pretende“apoiar a posta en marcha deideas innovadoras no ámbito so�cial e profesional e promover aparticipación e o diálogo, cre�ando espazos de encontro entreos mozos, a administración e asociedade civil, co fin de inter�cambiar información e experien�cias sobre temas de interese paraa mocidade”, segundo explicabadurante a inauguración a direc�tora xeral, Cecilia Vázquez.A temática e o programa de acti�vidades de cada un dos forosestá deseñado en función dasparticularidades sociais, econó�micas e culturais do ámbito terri�torial no que se desenvolva.Deste xeito, o foro de Vilalba de�nomínase ÁgoraRural e o perfildo seu programa de actividadesestá enfocado ás oportunidadespara os mozos e mozas nos pe�quenos e medianos concellos. A primeira das mesas redondas

estivo enfocada aos retos e opor�tunidades xuvenís no rural econtou con poñentes das esferasempresarial, educativa e finan�ceira. Juan Manuel López La�brada �presidente de AJE Lugo�,Luis García Fernández – Direc�tor Centro de Promoción RuralEFA Fonteboa de Coristanco�, eAna Outón González � Subdirec�tora Triodos Bank Noroéste�participaron nesta xornada.ÁgoraRural en Vilalba contoucoa participación do catedráticoda Universidade de Santiago,Jorge Mira, que fixo unha refle�xión en clave biográfica da pe�gada do rural na súa carreiraprofesional. Tras un monólogoen clave de humor sobre a edu�cación non formal no rural acargo de Pedro Brandariz, o fororematou cunha mesa redondaonde 6 mozos e mozas relatarona súa experiencia creando novasoportunidade empresariais enconcellos de pequeno tamaño nosector primario e nos eidos de�portivo, social ou cultural. Foi ocaso de Modesto Toubes, Quei�xería Casleiras (Vilalba)ˇ SimónCabarcos, Blindaxe Sport (AsPontes)ˇ Daniel Vega, Acruga(Ribadeo)ˇ Silvia Basanta,Granxa Garabullos (Cospeito)ˇAndrés Goteira e Jesús López,Gaita Films (Meira) e Xulio Ro�dríguez, Labregos de Lugo (Rio�torto).

O Concello de Vilalba implanta un sistema dexestión electrónica que “mellora a atención aoscidadáns”

Os edificios públicos de Vilalba �dende centros educativos ata ins�talacións deportivas ou culturais�contarán con pictogramas que fa�cilitan a identificación de depen�dencias e de hábitos relacionadosco uso de cada unha delas.Isto é grazas a un proxecto encomún do Centro Ocupacional deVilalba � Terra Chá e o Concellode Vilalba ante a necesidade deofrecer maior información aaquelas persoas con dificultadespara a comunicación �tanto afec�tados e afectadas por Trastornosdo Espectro Autista (TEA) comapara calquera outro tipo de colec�tivo con dificultades para a com�prensión do idioma escrito oufalado�, o Concello de Vilalbaprocuraba unha solución aotempo que o Centro Ocupacionalpresentaba un proxecto nese sen�tido.Juan Rico, un dos usuarios doCentro Ocupacional, explica que"estes pictogramas ou imaxesserven para indicar os usos dosdistintos lugares tamén para es�tranxeiros" ou persoas que nonsaiban ler, por exemplo.Isto constitúe, segundo recorda aedil de educación, Patricia Tei�jeiro, "un paso máis na adaptabi�lidade das instalacións educativasao alumnado que escolarizan fa�vorecendo, tamén, a actividade

docente". Beneficios que se tras�ladan tamén a outras instalaciónsmunicipais de cara ao seu uso porcalquera colectivo de persoas.

Pictogramas

Os Sistemas Aumentativos e Al�ternativos de Comunicación(SAAC) son formas de expresióndistintas á linguaxe falada, queteñen como obxectivo aumentar(aumentativos) e/ou compensar(alternativos) as dificultades decomunicación e linguaxe das per�

soas con algún tipo dedificultade nesta áreaempregando símbolosgráficos ou xestuais.Os pictogramas em�pregados polo CentroOcupacional de Vi�lalba � Terra Chá sonos recollidos polo por�tal ARASAAC, do De�partamento deIndustria e Innovacióndo Goberno de Ara�gón, segundo as nor�mas aceptadas.Mónica Debasa, usua�ria do Centro Ocupa�cional e responsable deboa parte do procede�mento de fabricacióndos pictogramas, ex�plicaba que o procede�mento do seu traballo,

posto en marcha en outubro.Agora o procedemento rematacoa súa colocación, que come�zaba na piscina municipal debidoá súa prioridade, tanto en interio�res coma exteriores. Por iso, ossinais son plastificados e, algúnsdeles, elaborados en materiaismáis resistentes á humidade.Neste procedemento participarona maior parte dos usuarios doCentro Ocupacional que traba�llan, na actualidade, en numero�sos proxectos.

O Centro Ocupacional de Vilalba colocapictogramas en dependencias públicas

Xuventude inicia en Vilalba unprograma de participación damocidade na vida social,económica e culturalÁgoraXove puxo en relación a xuventude eo rural

novas da chairavilalba

Gerardo Criado e Cecilia Vázquez, durante a inauguración do foro.

Juan Rico e Mónica Debasa foron os encargados

de colocar os pictogramas na Casa da Cultura.

6 actualidademarzo 16

7actualidade marzo 16

A Área de Cultura da Deputaciónachegará 25.000 euros para acreación dun centro de interpretacióndo liño en Ínsua

A II Ruta BTT do Queixo San Simónda Costa esgotaba as prazas dispoñiblesen dúas semanas

A festa acollerá tamén un obradoiro infantil a cargo de Lukas deMasterChef Junior e a final en directo do IX Concurso de Tapas

A Área de Cultura colabora coa musealización doedificio da Liga Santaballesa cun depósito depezas

A Asociación de Mulleres San Bartolomeude Ínsua, promotora do proxecto, conta cocompromiso económico do Concello e a cesiónda reitoral por parte do Bispado

O chef Héctor López ensinará a cociñar con SanSimón da Costa na súa vixésimo segunda festa

A Área de Cultura da DeputaciónProvincial prevé destinar 25.000euros para a creación dun Centrode Interpretación do liño na pa�rroquia vilalbesa de Ínsua dendeonde traballa a Asociación deMulleres Rurais de San Bartolo�meu de Ínsua dende fai anos narecuperación do proceso do liñoe da lá.A asociación local, promotora docentro de interpretación, informado compromiso do Bispado paraa cesión da casa reitoral por unperíodo de 50 anos e do Concellode Vilalba de colaborar económi�camente achegando a mesmacantidade que a Área de Culturada Deputación.O delegado de Cultura da Depu�

tación Provincial, Xosé Ferreiro,sinalaba que “no afán da Área deCultura por difundir e protexer onoso patrimonio inmaterial esta�remos sempre dispostos a colabo�rar en iniciativas coma estas” e,neste sentido, adiantaba que “aÁrea de Cultura da Deputaciónde Lugo colaborará neste pro�xecto para o cal iniciaremos osdebidos trámites administrativose o contacto co Concello de Vi�lalba para que se efectivicen oscompromisos adquiridos coaAsociación”.Así o declaraba durante unha vi�sita ao local social da asociaciónonde mantiña un encontro coa re�presentante do colectivo, LourdesOtero.

"O San Simón da Costa é un dosembaixadores de Vilalba polomundo" como recorda o rexedorlocal, Gerardo Criado, en cada oca�siónˇ senón que, agora, da nome aunha ruta BTT xa consolidada.É que a pesar de celebrarse esteano a segunda edición desta ruta,abondaron dúas semanas para cu�brir as 250 prazas ofertadas polaorganización a cargo do Clube Ci�clista Terra Chá que se reserva ou�tras 50 para os socios econvidados. "Tiñamos as prazascubertas 20 días de rematar o prazode inscrición", apuntaba MarcosGómez.A crecente afección por este de�porte sobre dúas rodas tamén se fainotar na comarca chairega dendeonde chegarán o domingo 3 deabril boa parte dos participantesaos que se sumarán tamén dendeAs Pontes, Lugo, A Coruña ou, in�cluso, dende Asturias.

A ruta, de 52 quilómetros e dificul�tade elevada, pasará preto de variasdas queixerías do San Simón daCosta no seu percorrido dende AMagdalena por Lanzós, O Reguei�riño, Lousada, Santaballa e SanSimón antes de volver ao punto departida. Ao seu remate, os partici�pantes poderán disfrutar da XXIIFesta do Queixo San Simón daCosta e dun xantar no restauranteMontero.Con todo, dende a organizaciónexplican que "a ruta está pensadapara persoas que levan 20 anospracticando este deporte coma parapersoas que están comezando".Así, haberá "alternativas de menosdistancia e menor dificultade",apuntaba o tesoureiro do club,Rubén Pico, quen aproveitaba paradar as grazas aos patrocinadores eao Concello e forzas de seguridade"que amosaron a súa disposiciónpara colaborar".

O chef lugués Héctor López, dorestaurante España, será o prego�eiro da Festa do Queixo San Simónda Costa deste 2016 que se cele�brará en Vilalba entre o 2 e o 3 deabril. Pero, a maiores, ofrecerá unhademostración en vivo de cociña naPraza da Constitución o sábado apartir das doce e media da mañá.O mesmo 2 de abril, a partir das tresda tarde, Lukas, de MasterChef Ju�nior, dirixirá un taller de cociña in�fantil para o que se deben inscribiros interesados antes das dúas emedia da tarde.Ás cinco e media da tarde a prazavilalbesa acollerá a final do con�curso de tapas que concluirá coaentrega de premios e o pregón deHéctor López, arredor das sete doserán, como recordaba durante apresentación da festa Adela Fernán�dez, secretaria da Asociación deQueixeiros organizadora do evento.E xa o domingo 3 de abril desen�volverase a tradicional feira que,coma cada primeiros de abril, severá enriquecida coa presenza denumerosos expositores na Praza daConstitución. Nesta ocasión, se�gundo explicaba a concelleira deFeiras e Mercados, Chery Grandío,serán arredor de 60 stands de ali�mentación �entre os que se atopanoito das queixerías produtoras de

San Simón da Costa e algunhaoutra�, 15 de artesanía e outros tan�tos de asociacións.Trátase dunha festa de exaltación.Coincidían na súa definición tantoo alcalde, Gerardo Criado, coma arepresentante dos queixeiros noacto, Adela Fernández, e o propioxerente da DOP San Simón daCosta, Ángel Ramil.O rexedor local apuntaba que "nosseus comezos, a feira era un impor�tante punto de venda" do produtoˇpero, na actualidade, "é máis doadoatopar o queixo San Simón daCosta en plataformas ou tendas es�pecializadas", segundo considera asecretaria da asociación.Pola súa banda, Ángel Ramil, des�

tacaba un incremento do 22,8% daprodución durante o 2015 con res�pecto ao ano anterior entre as 11queixerías inscritas na DOP. Defeito, foron un total de 489.342 aspezas vendidas: 339.212 de SanSimón grande e 150.130 bufóns.

Aparcamento municipal gratuíto

O alcalde de Vilalba adiantaba aposta en funcionamento dun apar�camento na parcela de máis de8.000 metros cadrados situada enfronte ao Centro de Saúde vilalbésde cara á feira de abril, que coin�cidindo coa Festa do Queixo SanSimón da Costa, acostuma a serdas feiras con maior volume devehículos na vila.

O delegado de Cultura daDeputación de Lugo, o na�cionalista Xosé Ferreiro, vi�sitaba tamén Santaballa paramanter un encontro coaAsociación Cultural Ami�gos da Liga Santaballesapara coñecer de perto calesson as actividades que reali�zan así como as súas nece�sidades.A antiga escola habaneira,hoxe en día restaurada, écentro multiusos e conservao seu espírito orixinal, ser�vindo como local social dasdiversas entidades que teñena súa sede na parroquia vilalbesade Santaballa.O delegado de Cultura, Xosé Fe�rreiro, e o representante da Aso�

ciación de Amigos da Liga Santa�ballesa, Isidro Cillero, asinaronunha acta de depósito en virtudeda cal a Área de Cultura da Depu�

tación deLugo entregaá Asociaciónde Amigosda Liga San�t a b a l l e s aunha serie demobil iar iode etnografíae de artes de�c o r a t i v a sprovinte doMuseo deLugo, e quese museali�zará no pro�pio edificio

da Liga Santaballesa. Entre este mobiliario destacan va�rios tornos de afiar e de torcer oliño, un tascón do liño, unha de�bandoira, unha consola con apli�ques de bronce, dourada epolicromada, varios sagrarios etres vitrinas que a propia entidadeempregará como útis para a muse�alización do edificio, que, tal ecomo informaron desde a Asocia�ción, agardan ter dispoñible paradesfrute do público en vindeirosdías.

Ferreiro con Lourdes Otero e a súa filla, Míriam Fernández.

Ferreiro cos representantes da Liga Santaballesa.

López, Fernández, Criado e Grandío durante a presentación da XXII

Festa do Queixo San Simón da Costa.

vilalba

O responsábel da Área de Cul�tura coincidía en sinalar durantea súa visita a Vilalba que “ambasdúas entidades teñen unha acti�vidade cultural constante e moiinteresante e fructífera” e expli�caba que “desde a Área de Cul�tura, como non podía ser doutro

xeito, apoiaremos sempre o te�cido asociativo e as iniciativasculturais que xorden da base so�cial, pois consideramos que asinstitucións deben estar ao ser�vizo do pobo e servir de impul�soras de todo este traballocultural”.

Actividade cultural “constante”

8 actualidademarzo 16

begonte

castro de rei

A Xunta destinará máis de 320.000euros á renovación da rede deabastecemento de Baamonde

A Consellería de Educación substituirá os lucernarios

do IES Terra Chá para corrixir a entrada de humidades

O BNG de Castro de Rei denuncia que o punto limpo

de Ludrio é un “vertedoiro incontrolado”A Consellería de Medio Ambiente

e Ordenación do Territorio inves�

tirá máis de 320.000 euros na reno�

vación da rede de abastecemento

de Baamonde, no concello de Be�

gonte.

A titular deste departamento auto�

nómico, Beatriz Mato, trasladába�

lle este compromiso ao alcalde da

localidade, José Ulla, durante unha

xuntanza de traballo mantida a co�

mezos de marzo en Santiago. Mato

precisou que está previsto licitar os

traballos este mesmo ano.

A infraestrutura de abastecemento

nesta zona de actuación consta

dunha rede principal de distribu�

ción en ambas as marxes da estrada

N�VI, con conexións secundarias

nos viarios público de entidade

local e no núcleo urbano de Baa�

monde, dando servizo así á poboa�

ción.

Nesta área existe unha alta porcen�

taxe de redes de distribución cuxa

renovación é necesaria, a través da

instalación de materiais de mellor

calidade e da optimización do fun�

cionamento e rendemento desta

rede municipal.

O proxecto, que xa foi supervisado

tecnicamente e que se remitirá ao

concello para información pública

e aprobación no pleno, contempla

a renovación das infraestruturas de

abastecemento de auga potable nas

parroquias de Baamonde e San

Martiño de Pacios. Estas obras

darán continuidade ás xa iniciadas

hai catro anos pola Deputación pro�

vincial. Entre outras actuacións, re�

novarase a rede de distribución,

realizaranse 16 conexións á rede de

abastecemento existente, e repoñe�

ranse as acometidas domiciliarias

de abastecemento afectadas.

A Consellería de Cultura, Educa�

ción e Ordenación Universitaria

procederá á substitución dos lucer�

narios existentes na cuberta do IES

José Trapero Pardo, da Terra Chá,

para evitar a filtración de humida�

des.

Así o explicou a delegada territorial,

Raquel Arias, quen afirmou que as

obras se acometerán no verán,

cando rematen as clases, e contan

cun orzamento de 21.125 euros.

Os traballos consistirán na retirada

dos paneis e a montaxe doutros de

placa de policarbonato celular de 16

mm de espesor, incluíndo pezas de

soporte e xuntas de estanqueidade,

e a montaxe de remates para a cu�

berta. Actuarase sobre unha super�

ficie aproximada de 250 metros

cadrados de cuberta.

Esta actuación responde á demanda

da dirección, que advertiu da filtra�

ción de humidade por un lucernario

de uralita que ocasionaba mesmo

goteiras localizadas no vestíbulo ou

nos corredores.

As obras enmárcanse dentro da pro�

gramación da consellería de traba�

llos de reparación, reforma ou me�

llora dos centros educativos da

provincia. Estas actuacións, afir�

mou Arias, “son unha mostra clara

da aposta que está a facer a Xunta

pola educación pública, porque in�

vestir en equipamento é tamén in�

vestir en calidade. “Na medida das

posibilidades orzamentarias”, recal�

cou, “a Xunta está sempre disposta

a cubrir as necesidades e demandas

que nos formulan dende os centros

educativos”.

O concello de Castro de Rei acor�

dou no ano 2010 crear varios pun�

tos limpos para a recollida de

plásticos agrícolas, entre eles o de

Ludrio, para dar servizo ás parro�

quias de Ludrio, Loentia, Mon�

driz, Dumpín, Duancos, Orizón e

Viladonga.

No acceso ao recinto hai un cartel

que, sen determinar nin día da se�

mana nin hora para depositar o

material, indica que “só se poden

depositar plásticos agrícolas de

silos e invernadoiros, deberán de�

positarse dentro do recinto limpos,

secos e atados e non se admiten

outros residuos e estarán someti�

dos ao control municipal”.

A realidade é que este punto limpo

é un auténtico vertedoiro incontro�

lado, saturado de materiais de todo

tipo (móbeis, rodas, escombros,

plásticos, ) espallados por fóra do

recinto e pola pista de acceso a

este provocando un importante

foco de con�

taminación

ambiental e

un atentado á

paisaxe que

o rodea.

A situación á

que chegou

este punto

limpo pon de

manifesto,

unha vez

máis, a incapacidade do alcalde e

do seu grupo de goberno para con�

trolar e xestionar con eficacia os

escasos servizos que presta o con�

cello e resolver os problemas e de�

mandas que ten a nosa veciñanza.

Por iso, o BNG denuncia publica�

mente a situación do punto limpo

de Ludrio e demanda unha actua�

ción urxente do alcalde para elimi�

nar este vertedoiro incontrolado e

acondicionar e manter este punto

limpo cos fins e nas condicións

para as que foi creado.

Mato e Ulla durante a súa xuntanza.

O BNG leva ao Parlamento Galego a inquietude dun

grupo de docentes do IES Trapero PardoO BNG, a través do deputado

Cosme Pombo, levará ao Parla�

mento Galego unha iniciativa para

clarificar as intencións do goberno

da Xunta de Galiza sobre a oferta

educativa no IES Trapero Pardo. A

iniciativa do BNG está motivada

por un escrito remitido por un

grupo de docentes do centro no

que se denuncia que, no presente

curso, hai estudantes que non pui�

deron cursar materias optativas en

Cuarto de ESO e máis en Bacha�

relato, habendo alumnado sufi�

ciente para formar grupo, por falla

de profesorado.

A diminución da calidade educa�

tiva que recibe o alumnado está

motivada, segundo explicou

Cosme Pombo, pola non implan�

tación da F.P. Básica, pola diminu�

ción de materias optativas, pola de�

ficiente atención ao alumnado con

dificultades de aprendizaxe, pola

redución de horario de apertura da

biblioteca escolar e aulas de infor�

mática, pola dificultade para aten�

der ao alumnado que utiliza o

transporte escolar e pola imposibi�

lidade de levar a cabo o mante�

mento de equipos e instalacións do

centro. Todas estas situacións

foron motivadas polos recortes or�

zamentarios e de persoal impostos

polo goberno da Xunta de Galiza.

Tamén sinalou o parlamentario

nacionalista que “os recortes orza�

mentarios son os responsábeis de

que o centro non puidera ofertar a

FP básica, malia que había un

grupo suficiente de alumnos inte�

resados na mesma”. O Grupo Par�

lamentar do BNG comparte a de�

nuncia e preocupación do profe�

sorado do centro e da comunidade

educativa, diante duns recortes

que repercuten tan negativamente

na oferta de materias por parte

deste IES e mesmo provocan a au�

sencia da oferta da FP básica na

comarca.

O BNG entende que a Consellería

de Educación debería de primar a

oferta e a calidade do ensino pú�

blico fronte aos recortes orzamen�

tarios e de profesorado e sinala,

Cosme Pombo, que “non é de re�

cibo a política de recortes conti�

nuados no ensino público porque

se está a xogar coa educación e co

dereito fundamental a recibir unha

educación de calidade, tamén no

noso Rural”.

Estado do punto limpo de Ludrio.

A Xunta asinará en abril o contrato

con Indra e Inaer para a posta en

marcha do polo de avións non tri�

pulados.

O conselleiro de Economía e In�

dustria, Francisco Conde, partici�

paba na primeira reunión do grupo

de traballo do polo tecnolóxico e

industrial de Rozas, que reunía na

sede da Axencia Galega de Inno�

vación a membros da consellería,

xunto a executivos de Inaer e a súa

matriz, Babcock, incluíndo aos

responsables de UAVs e de I+Dˇ

así como a responsables de Indra,

entre eles o Director de Innovación

e o Xerente de Vehículos Aéreos.

O encontro, que se producía tan só

uns días despois de elixir a Indra e

Inaer como socios da Xunta no

polo de avións non tripulados, é o

punto de partida para empezar a

definir o contrato que a Xunta asi�

nará con Indra e con Inaer, e no

que quedarán plasmados por unha

parte, todos os compromisos que

ambas empresas fixeron explícitos

na oferta conxunta que presenta�

ron ao procesoˇ e, por outra, o ca�

lendario desas actuacións.

A Xunta asinará en abril o contrato conIndra e Inaer para a posta en marchado polo de avións non tripuladosen Rozas

A Consellería de Medio Ambientee Ordenación do Territorio vén derematar as obras de ampliación emellora da rede de abastecementono Concello de Cospeito. O direc�tor de Augas de Galicia, RobertoRodríguez Martínez, fixo entregadas obras ao alcalde, ArmandoCastosa, cuxo custe superou os500.000 euros (510.657), e que apartir de agora serán responsabi�lidade da Administración local,entidade que deberá encargarse dasúa conservación e mantemento.A actuación deu continuidade aostraballos executados na primeirafase, na cal se construíu unha es�tación de tratamento de auga po�table (ETAP) e un depósito de1.500 m³, situado en Infesta.Tamén se executou a primeirafase da condución principal. Entotal, esa primeira fase supuxo uninvestimento de 1,4 millóns deeuros.A segunda fase consistiu no abas�tecemento das parroquias de Pino(San Martiño), Rioaveso (Santa�lla), Seixas (San Pedro), Sistallo(San Xoán), Tamoga (San Xiao)e Vilapene (Santa María). Conestas obras buscouse dotar de ser�

vizo de abastecemento axeitado amaioría das parroquias do conce�llo de Cospeito, garantindo unhasubministración de auga en cali�dade e cantidade á poboación.As obras consistiron principal�mente na execución dunha redeen tubaxe de polietileno de altadensidade, formada por unha con�dución xeral á cal se conectaráncatro ramais, e no reforzo do de�pósito de Feira do Monte, debidoa que a captación da cal se ali�menta presenta problemas enépoca estival, polo que se incluíuunha conexión co propio depósito

que ten unha capacidade de1.500m3 e que ofrecerá un caudalconstante de 3,5 l/s, equivalente auns 300 m3/ día (medio depósito).A delegada territorial da Xunta enLugo, Raquel Arias, participoutamén na visita e salientou a im�portancia deste tipo de actuaciónsque “redundan no beneficio dosveciños e veciñas do medio ruralao incrementarse e mellorarse asinfraestruturas das aldeas ofrecén�dolles servizos de calidade que,ademais, repercuten positiva�mente no coidado e na proteccióndo seu entorno”.

A comisión organizadora, con mo�tivo do vintecinco aniversario daFesta da Filloa de Muimenta,achega á localidade o espectáculoteatral e musical “Sede de mal”con Luis Iglesia �natural do veciñoconcello de Riotorto� e XabierDeive.Logo do éxito en Matalobos e deestar protagonizando dúas das se�ries da TVG máis recoñecidaspolo público, Pazo de Familia eSerramoura, ambos actores danlle

renda solta ao seu lado máis sal�vaxe e presentan unha comedia adoce cordas sobre o lado escuro davida: humor, teatro, música aovivo con blues e rock and roll “ágalega”.Producido por Boneca Lareta, afunción de “Sede de mal” terálugar no Centro Socio Cultural daXuventude e da Terceira Idade“Manuel Gesto Varela” – Casa daCultura o vindeiro 29 de abril apartires das dez da noite.

A conselleira do Medio Rural re�cibía en San Caetano ao alcalde de

Cospeito, Armando Castosa Alva�riño, para coñecer as necesidades

deste municipio, enespecial as relaciona�das co agro.Ángeles Vázquezofrecía ao rexedor acolaboración da Con�sellería para traballarna mellora da calidadede vida dos veciños eveciñas de Cospeito.

9actualidade marzo 16

cospeito

guitiriz

A Xunta remata a ampliación e mellora da rede de

abastecemento no municipio de Cospeito

O público destaca as tapas doMerendero, Guinea e Xoldra noIV Que bo estás Guitiriz

Os "agasallos de marisco e pe�tisco de maíz ao mousse de cho�colate" do Merendero foron osmellor valorados polo público doIV Que bo estás Guitiriz no queos 22 establecementos partici�pantes despachaban arredor de27.000 tapas."Sin fronteiras", do Guinea, e"Rock&Roll", do pub Xoldra,completan o podio dunha ediciónna que o establecemento respon�sable da tapa gañadora do ano pa�sado, a pastelería Nimbos, ocupao cuarto posto da clasificacióndas tapas máis votadas polo pú�blico que participaba, á súa vez,no sorteo de agasallos.Daniel Blanco é o gañador doprimeiro premio, valorado en 250euros, e que consiste nunha es�

t a n c i adunha noiteno hotel daadega Mar�qués deRiscal, concea, visitaguiada espa, ade�mais dunlote de pro�dutos daadega.

O segundo, terceiro e cuarto pre�mio contan con cadanseu lote deprodutos Marqués de Riscal va�lorados en 200, 150 e 100 eurosque serán outorgados a Fina Váz�quez, María Solmo e Lucía Lo�zano, respectivamente.

Merendero: un dos favoritos de

tódalas edicións

Esta non é a primeira ocasión naque o establecemento hostaleirodos Vilares logra esta distinciónno concurso de tapas do munici�pioˇ xa que se fixera co primeiropremio nas dúas primeiras edi�cións cedendo só na pasada edi�ción ante a proposta da PasteleríaNimbos e o Bar San Juan, pri�meira e segunda do concursoconvocado o ano pasado.

Luis Iglesia e Xabier Deivecelebrarán en Muimenta os25 anos da Festa da Filloacon "Sede de mal"

A conselleira do Medio Rural reuniuse co alcalde deCospeito para coñecer as necesidades do municipio

A plataforma 'Por que a rúa do Mercado de Guitiriznon deixe de ser peonil' entrega 1.500 euros aSOMOS unidos contra el cáncer

O acto de entrega terá lugar o 10 de abril coincidindo coa representaciónda peza teatral “DuraLex” na Casa Habanera

A plataforma de veciños “Porque a rúa do Mercado de Guiti�riz non deixe de ser peonil” en�tregará os 1.500 euros devoltospola Subdelegación do Gobernoá entidade sen ánimo de lucro“SOMOS unidos por el cáncer”logo dunha votación online.Dende a Plataforma lembranque “logo do xuízo do recursointerposto por Afonso Losadacontra a multa imposta polaSubdelegación do Goberno araíz das protestas contra a aper�tura ao tráfico da rúa do Mer�cado de Guitiriz, a sentenzaexonerou a Afonso, condeandoá Subdelegación á devolucióndos 1.500 euros impostos e queforan recadados por aportaciónscidadáns mediante botes de re�collida e con ingresos nunhaconta bancaria habilitada ao res�pecto”.Dende a Plataforma de veciños“Por que a rúa do Mercado deGuitiriz non deixe de ser peonil”valoran como “moi positiva asolidariedade amosada pola ve�ciñanza do noso Concello e porpersoas doutras zonas que tamén

fixeron as súas aportaciónsdiante do que a todas luces eraunha sanción desproporcionadae inxusta, que se amosa despoisda sentenza como unha sanciónpolitizada que pouco tiña quever co que realmente aconteceue que só buscaba amedrentar epenalizar a discrepancia”.A Plataforma de veciños xa tiñamanifestado a súa intención dedoar os cartos recadados a unhaentidade sen ánimo de lucro nocaso de que nos xuízos fora anu�lada a sentenza e lles volveranos cartos polo que, agora, cum�pren a súa promesa “para facerextensíbel a solidariedade reci�bida cara outra causa importantecomo é SOMOS unidos por elcáncer que desenvolve unhalabor de apoio, atención e axudaa tódalas persoas afectadas polocancro, tanto pacientes coma fa�miliares”. SOMOS unidos por el cáncer foia entidade elixida logo dunhavotación online na que obtivo 23votos dun total de 52 emitidos,fronte aos 14 obtidos por Xer�molos, os 9 que recibiu un pro�

grama de axuda alimentar quexestionaría o Concello ou os 4que recibiu Dereitos Civís e ou�tros dous votos para apoiar aosrefuxiados que o Concello secomprometeu a acoller.

Acto de entrega

A entrega dos cartos realizaraseaproveitando a representaciónda obra de teatro “DURA LEX”o vindeiro domingo 10 de abrila partir das sete da tarde na CasaHabanera. Esta obra, encadradano programa Seráns Culturais daÁrea de Cultura da Deputaciónde Lugo pretende amosar dexeito humorístico a deriva repre�sora e de perda de dereitos e li�berdades que está a tomar axustiza no Estado Español e quese vé acrecentada coa Lei Mor�daza. “Semellábanos que reflexaen certo modo o que aconteceuen Guitiriz aqueles días e permí�tenos darlle un envoltorio lúdicoá entrega dos cartos. Ao rematehaberá unha pequena charla co�loquio que permitirá que todos etodas poidamos compartir expe�riencias e opinións ao respecto”.

“Agasallos de marisco e petisco de maíz ao mousse de

chocolate”.

Luis Iglesia e Xabier Deive.

10 actualidademarzo 16

A Área de Cultura aproba un convenio para acreación e posta en funcionamento do Centrode Interpretación do Vilariño

O Concello deGuitiriz abrede novo a aulaCeMIT

A Deputación Provincial apro�baba na Xunta de Goberno destevenres 26 de febreiro o convenioda Área de Cultura co Concello deGuitiriz para a creación e posta enfuncionamento do Centro de In�terpretación do Vilariño, enca�drado na “Ruta da Pedra de XoséMaría Díaz Castro”.O delegado de Cultura, Xosé Fe�rreiro, explicaba que a finalidadedeste Centro de Interpretaciónserá a promoción e realización detoda clase de acción que permitan“divulgar a vida e a obra do poetaDíaz Castro, a cultura e a arte tra�dicional, a historia económica esocial, a etnografía, a organiza�ción social e a artesanía da áreaxeográfica da Terra Chá”.

O convenio concretase coa cesióndo uso do inmoble por parte dosherdeiros de Díaz Castro á Depu�tación e ao Concello, unha cesión

que será gratuíta por un perí�odo de 15 anos. O Concellode Guitiriz fica comprometidoa acometer todas as obras deacondicionamento do espazopara a adaptación do mesmoaos fins perseguidos, respon�sabilizándose tamén da aper�tura�peche do Centro deInterpretación do Vilariño du�rante a semana sendo os pro�pietarios os encargados destatarefa durante as fins de se�mana. As obras de acondicio�namento deberán estarrematadas con data límite do

30 de setembro do 2016. A Áreade Cultura da Deputación de Lugoachega para esta actividade untotal de 44.483,52 euros.

A Aula CeMIT de Guitiriz volveabrir as súas portas en horario deluns a venres de catro da tarde aoito do serán. Pero tamén, deforma puntual, as fins de semanapara impartir algún curso de for�mación.A aula funcionará como ataagora: como aula aberta paratodos e todas aquelas que des�exen empregar un ordenador e,mesmo, acceder a Internet.Igualmente, realizaranse cursosde formación relacionados coasnovas tecnoloxías. Nese sentido,dende o Concello animan a ins�cribirse no Concello ou na propiaaula CeMIT aos interesados e in�teresadas. Así mesmo, convidanaos veciños e veciñas a suxerircursos que poidan resultar de in�tereseˇ xa que, "en función da de�manda, poderíanse levar a cabo".

guitiriz

Homenaxe nos Vilares ao músicoPepe de Cristos e ás orquestrasde baile da posguerraO músico dos Vilares, José LópezDíaz, Pepe de Cristos, recibía estevenres 25 de marzo de mans deArantxa Álvarez, vocalista da or�questra Los Satélites e tamén vi�larega, o premio Trapeiro de

Honra 2016 que concede cadaano a asociación socio�culturalLareira de soños a unha persoa ouentidade destacada da parroquiade Díaz Castro.Ademais da familia do antigo cla�rinetista e saxofonista das orques�tras Armonía e Chedeiroacompañaron no acto a Pepe deCristos o vocalista da antiga for�mación da Armonía, Ricardo Ri�vera, que interpretou unha pezaao saxo e cantou o pasodoble deGuitirizˇ a alcaldesa de Guitiriz,Regina Polín, o presidente dehonra do clube de prensa de Fe�rrol e autor do libro das orques�tras de baile de Ferrolterra, ManCastroˇ e a impulsora do proxectoLareira de soños, Pastora Veres.

Pepe foi homenaxeado, conxun�tamente coas orquestras de baileda posguerra e todolos músicosdaqueles tempos, nun acto car�gado de emoción e complicidadeno marco das festas da Pascua.

Pola súa banda,Arantxa Álvarezagradecía o legadodaquelas orques�tras en tempos tanduros e difícilespara que as or�questras galegasactuais sexan con�sideradas as me�llores e puxo aPepe e aos seuscompañeiros comoexemplo a seguirpola súa vocación,entrega e compro�miso.Ricardo Riveraaproveitaba parafacer un repaso deanécdotas daque�les temposˇ men�tres que ManCastro falaba dasnumerosas forma�

cións existentes e da precariedadecoa que desenvolvían as súa acti�vidade comparadas coas actuaisformacións musicais. ReginaPolín facía unha loubanza dagrandeza de Pepe de Cristosdesde a súa humildade e PastoraVeres adiantaba a pasaxe do seulibro dedicada a José López Díaz.Pepe agradecía a homenaxe emo�cionado e alegre polo recoñece�mento, máis aínda, por non contarcon el.Lareira de soños agradecía atodos a súa colaboración e puxoa Pepe como modelo de artista,veciño e gran persoa, representa�tivo da parroquia dos Vilares e enxeral da vocación artística chai�rega.

Ricardo Rivera interpretando unha peza ao saxo

durante a homenaxe a Pepe de Cristos.

Xosé Ferreiro, deputado delegado de

Cultura.

A Xunta de Galicia vén de notificara inscrición no rexistro de asocia�cións á Asociación Socio�CulturalLareira de Soños que iniciara ostrámites o pasado mes de xaneiropara constituir o colectivo con co�bertura legal e administrativa.Deste xeito, o que nacera como unproxecto multidisciplinar que cadavez inclúe máis propostas e activi�dades culturais en torno á parro�quia guitiricense dos Vilares, é xa

unha asociación legalmente cons�tituída.Nas vindeiras semanas convoca�rase a Asamblea Constituínte deelección de cargos e aprobación deestatutos, cotas e actividades.Mentres, por esixencias burocráti�cas para o inicio do proceso deconstitución legal, constitúen a di�rectiva Pastora Veres, Luz Campe�llo, Antón Tenreiro, AdrianaQuijada, Mar Beres e Xelo Teijido.

"Lareira de Soños", rexistradacomo asociación socio-cultural

O grupo Nova Poesía Guitirica(NPG) promoverá a realizaciónde murais�graffitis dedicados aDíaz Castro en Guitiriz.Esta é a nova iniciativa do grupoque se encargará da parte poéticados murais, pero que se porá encontacto con artistas locais parao seu deseño.

Deste xeito, a NPG continúa adesenvolver actividades actuais,de rúa, chamadas a normalizar apoesía na vida das persoas, destavolta, con imaxes de gran for�mato, seguindo os pasos de ini�ciativas coma a de comezos deano cos "poemas pendurados dasfarolas".

Díaz Castro tamén estará nas rúasguitiricenses grazas a unha novainiciativa da NPG

Muras pon en valor o seu patrimonio natural e arqueolóxicoMuras é o concello chairegomáis setentrional e, polo tanto,tamén asociado moitas veces ácomarca mariñá. De feito, algúns

dos lugares das parroquias deAmbosores e O Sisto pertencentamén ao municipio de Ourol.Ademais da capitalidade munici�pal, Muras, o Viveiró é outra dasparroquias máis coñecidas desteconcello formado por outrascatro �A Balsa, O Burgo, Irixoae Silán� que completan os seus163 km2.Ata un total de 381 aeroxenera�dores se reparten nesta superficieconvertendo ao termo municipalmurense no concello galego conmáis eólicos, un sector que sesuma ao primario –agrícola egandeiro� coma un dos máis re�

levantes no municipio no quetamén se establecen algunhascoma Plásticos Ferro SL ouTEPSA, por exemplo.

O sector eólico é, pois, unha im�portante fonte de ingresos paraas arcas municipais �chegandoata os 561.213,12 euros ao anoentre as convocatorias competi�tiva e non competitiva� que nosúltimos anos destinaban esa par�tida á posta en funcionamento daAldea Etnográfica de CarelleGrande. Nembargantes, o cam�bio no equipo de goberno doConcello de Muras mudaba esatendencia cara ao acondiciona�mento de varias rutas de sendei�rismo nunha aposta do actualequipo de goberno local en ma�teria medioambiental e de apro�

veitamento turístico e dinamiza�ción cara ao exterior.Se ben o proxecto da aldea etno�gráfica “non se debe deixar per�

der”, segundoconsidera o edil so�cialista encargadodas áreas de mediorural e medio am�biente, MarioRoucoˇ tamén écerto que a aldea et�nográfica “está nasmans da fiscalía”.De feito, o rexedorlocal, o nacionalistaManuel Requeixo,explica que “o pro�xecto presentado oano pasado non es�taba avalado polospermisos e autoriza�cións requiridas”.Nese senso, “aoConcello presentá�

banselle dúas opcións: modificarpuntualmente o proxecto presen�tado para a concesión desa sub�vención correspondente aoFondo de Compensación Am�biental nunha liña acorde ás ac�tuacións subvencionadas polofondo ou renunciar a el”.Finalmente, o Concello modifi�caba a proposta de actuacións notermo municipal de Muras parao acondicionamento de máis deseis quilómetros de sendeirosentre Muras, Beira do Río, Ca�rracedo e Carelle Grande nasrutas que se deron por denominar“Ruta do Río” –de 2,8 quilóme�

tros de dificultade baixa e dunhahora e cuarto de duración apro�ximada�, “Ruta da Fraga” –de1,5 quilómetros de dificultademedia�baixa e de 45 minutos deduración aproximada� e, final�mente, a “Ruta de Carelle” –dedous quilómetros de dificultadebaixa e de 45 minutos de dura�ción aproximada�.Paralelamente, acondicionábaseun espazo pedagóxico na área re�creativa da Veigaˇ publicábaseun tríptico informativo sobreestas e outras rutas, os valoresnaturais e patrimoniais do muni�cipio, así coma das citas anuais elugares de intereseˇ e realizábasea plantación de castiñeiros, encolaboración coa IXP Castaña deGalicia, nunha superficie de 5das arredor de 30 hectáreas daaldea etnográfica de CarelleGrande. “Seguindo as recomen�dacións da intervención, o Con�cello pode actuar nas parcelasˇpero non nas vivendas”.

Área para autocaravanasO Concello de Muras tamén tenprevisto o deseño dun percorridocircular polo Viveiró que inclui�ría a primeira área de autocara�vanas do municipio a carón docolexio. “É un xeito de poñer envalor infraestruturas coas que xacontamos. Para a adecuación dazona do campo de fútbol só se�rían necesarias algunhas actua�cións por parte do Concellocomo a creación de tomas deauga ou a construción de duchas

e pozos negros ”. E, por outrabanda, “dinamízase o núcleo doViveiró que se atopa preto dunhazona turística como é Viveiro”.

Rutas dos Cruceiros de MurasIgual que toda a comarca daTerra Chá, Muras tamén contacun importante patrimonio artís�tico relacionado coa Igrexa cató�lica. Unha mostra disto son osinnumerables cruceiros que nosatopamos en cada unha das pa�rroquias dos municipios chaire�gos. Nese sentido, en Murasatópanse deseñadas dez rutas di�ferentes coas que se convida acoñecer de preto os cruceiros dassúas oito parroquias. O mapa einformación sobre as mesmaspódese descargar na web doConcello de Muras: www.conce�llomuras.es.

ActividadesO 15 de maio está prevista unharuta guiada por Mario Saavedrade cara a poñer en valor a ri�queza patrimonial do municipio.Pero esta non será a única inicia�tiva. De feito, o equipo de go�berno traballa nun proxecto decara á recuperación da zona doCastelo das Torres en colabora�ción coa Deputación Provincial.Igualmente, o municipio acolleráun curso de verán da USC entreo luns 4 e o martes 5 de xullosobre “Arqueoloxía: castros ecomunidades rurais. Proposta deinvestigación e intervencióndesde Muras”.

A área recreativa da Veiga é o inicio da “Ruta do Río” de Muras.

muras

A segunda edición do DesafíoVolta a Lugo por etapas dirixidaa ciclistas afeccionados celebra�rase o vindeiro mes de maio econtará con dúas, das tres novasetapas, na comarca chairega.Muras converterase na meta daprimeira o venres 20 de maio esaída da segunda, o sábado 21,despois de arrancar en Lugo pa�sando por Friol e Xermade, porexemplo. De feito, inclúe tresaltos de montaña: Coubueira, Vi�lacampa e Gañidoira. DendeMuras a segunda etapa perco�rrerá máis de 117 cruzando denovo a Terra Chá ata chegar aSarria de onde sairá a terceira ederradeira etapa o domingo 22para rematar no Pazo de Feiras eCongresos de Lugo tras 5 altosde montaña: Vilaesteva, Restelo,Lago, Campo de Arbre e Vega.Serán uns 400 quilómetros dedistancia e uns 7.000 metros dedesnivel positivos dunha probade carácter individual para cici�listas maiores de 18 anos deambos sexos.

A organización do Desafío Voltaá Lugo entregará a tódolos ins�critos unha “bolsa do corredor”composta de toda a informaciónrelativa a proba, dorsais e chip,credenciais e o merchandisingoficial dos patrocinadores, asímesmo, os deportistas terán aoseu dispor en todo momento ser�vizo de cronometraxe, asistenciamédica, avituallamiento, servizotécnico para pequenas repara�cións, buffet libre, servizo de au�tobús escoba e servizo detransporte ao lugar da proba,tanto dos propios corredorescoma da súa equipaxe.Ao acto de presentación asistirono Vicepresidente da Deputación,o nacionalista Antonio Veigaˇ oalcalde de Muras, Manuel Re�queijoˇ os concelleiros de de�porte de Sarria e Lugo, EfrénCastro e Miguel Fernández, res�pectivamenteˇ ademais do depu�tado � delegado da Área dePromoción Económica e Socialda Deputación, Álvaro SantosˇJosé Antonio Seijas e Santiago

Seijas, membros do Club Ci�clista Cidade de Lugo �club or�ganizador� e o presidente deFederación Galega de Ciclismo,Juan Carlos Muñiz.O deputado � delegado de Coo�peración cos Concellos e De�porte, Antonio Veiga, explicabaque “este tipo de eventos, únicosou case únicos, farán que a pro�vincia de Lugo sexa un referentena organización de eventos a

nivel estatal, e permitirá dar a co�ñecer a centos de deportistas eacompañantes a incríbel xeogra�fía e a diversa riqueza cultural epatrimonial que agochan as dife�rentes comarcas polas que trans�corre o Desafío” así mesmo,mostrouse convencido de que “aorganización será quen de enchero cupo máximo de inscricións,pois a pasada edición foi todo unexemplo de boa xestión depor�

tiva e organizativa”, porúltimo o Vicepresidentecomprometeuse a“desde xa traballar paraque novas edicións vol�van a celebrarse e quese darán a coñecernovos concellos da pro�vincia de Lugo”.

InscriciónsAs inscricións para par�ticipar na proba estaránabertas ata o 15 de maioa través da páxina webhttp://www.desafiovol�talugo.com/gl. Os cus�

tes de inscrición serán de 65euros para os ciclistas federados,110 euros non federados –inclu�índo a licenza de 3 días� ata o 24de abril. Despois desta data, oprezo incrementarase ata os 80euros para as persoas xa federa�das e os 135 as non federadas.Os nenos e nenas e o deporte debase tamén terán protagonismona segunda edición do DesafíoVolta a Lugo.

Muras será meta da primeira e saída da segunda etapa do Desafío Volta a Lugo

de cicloturismo

A proba conta coa colaboración de diferentes entidades.

11actualidade marzo 16

12 actualidademarzo 16

“Preto da metade do orzamento municipal de Muras se destina a servizos sociais”O Concello de Muras cambiaba de

rumbo tralas pasadas eleccións muni�

cipais. O candidato do BNG�AA, Ma�

nuel Requeixo, convertíase en alcalde

co apoio do edil socialista, Mario

Rouco, tamén integrado no novo

equipo de goberno murense que ten

como obxectivo “a dinamización de

todo o termo municipal e a mellora da

calidade de vida dos veciños e veci�

ñas”.

Nese primeiro sentido, xa se teñen

posto en marcha iniciativas en diversos

puntos do municipio co obxectivo de

“descentralizar”. “Pretendemos chegar

a tódalas parroquias”, segundo defende

o rexedor, Manuel Requeixo. Así, neste

mesmo mes de marzo celebrábase un

obradoiro de xabón e cosmética natural

na escola do Viveiró que tamén ten

acollido unha charla informativa sobre

os requirimentos para a aplicación de

produtos fitosanitarios e outra sobre o

“catastrazo” igual que a capitalidade

municipal. E tamén se ten achegado in�

formación á Balsa ou Silán sobre os

problemas e solucións contra a vespa

velutina.

Pero a dinamización social chegaba

tamén coa oferta de actividades lúdicas

puntuais coma os espectáculos teatrais

para tódolos públicos e títeres, obradoi�

ros de Nadal e actividades de Entroido

especialmente dirixidas aos máis pe�

quenos e pequenas. E cos cursos de

manualidades, Pilates, Zumba e ioga

mantense a actividade social no muni�

cipio ao longo do ano.

Outra aposta pola dinamización social

do actual equipo de goberno, na súa

vertente cultural, será a Romaría Chai�

rega de Obradoiros de Artesáns prevista

para o sábado 28 de maio ou o curso de

verán que se celebrará no municipio

entre o 4 e o 5 de xullo, en colaboración

coa Universidade de Santiago de Com�

postela, sobre “arqueoloxía: castros e

comunidades rurais. Proposta de inves�

tigación e intervención desde Muras”

porque, segundo o alcalde, “onde hai

coñecemento hai futuro”.

Anteriormente, por novembro, tamén

se poñía en marcha a Feira do Mel no

Viveiró coa que pretenden poñer en

valor un dos produtos do municipio

descentralizando, de novo, a oferta lú�

dica da capitalidade municipal. Trátase

dunha “aposta polo sector primario” tan

destacado no concello que se engade á

tradicional feira do poldro e gando do

monte. Pero, ademais destas citas fes�

tivas, o Concello procura manter infor�

mados aos gandeiros e gandeiras sobre

temas do seu interese: as modificacións

da PAC para o período 15�20, a nor�

mativa sobre queimas ou talas, etc. O

edil de medio ambiente e medio rural,

Mario Rouco, recoñece que “algún ve�

ciño comenta que xa non sabe onde

gardar os folletos informativos que

achegamos a cada vivenda do munici�

pio. Tratamos de facerlles chegar a

maior información posible para que co�

ñezan tanto a actividade do Concello

coma calquera outra que lles resulte de

interese”.

En relación á calidade de vida dos ve�

ciños e veciñas, o equipo de goberno

mostra o seu interese na política social

a través dos orzamentos municipais

para 2016 que lograban aprobar en

pleno “por unanimidade”. O alcalde

destaca que “preto da metade do orza�

mento municipal, ata 844.000 euros, se

dirixe a servizos aos veciños e veciñas:

servizos comunitarios –o que supón un

36%�, educación –un 7%�, cultura e

deporte –ata un 6%�“.

Tamén, en materia social, o equipo de

goberno estuda a posibilidade de ofre�

cer o servizo de Xantar no Fogar aos

maiores do municipio. Requeixo ex�

plica que “o Partido Popular non está

pola labor de ofrecer este servizo por�

que non resulta rendible debido ao ele�

vado número de maiores no

noso municipio xa que ata un

55% da poboación é maior de

65 anos. Segundo os criterios

da Xunta o propio ente auto�

nómico debería achegar o

50%, o ente local un 25% e o

propio usuario o outro 25%. Con todo

estamos a barallar posibilidades ante

este servizo que precisaría dun orza�

mento de 60.000 euros anuais”.

Tamén incide o rexedor en que “dende

o PP tampouco están a favor da boni�

ficación eléctrica que dende o BNG se

anunciaba en campaña como medida

de apoio aos veciños e

veciñas. Cremos que xa

debería incluírse no seu

momento na negocia�

ción coas eólicas que se

instalaron no termo mu�

nicipal. Agora traballa�

mos na creación dunha

ordenanza para a bonifi�

cación enerxética por

unidade familiar ou vi�

venda que precisaría de

150.000 euros de orza�

mento en beneficio da

veciñanza censada á que se lle achega�

rían pagamentos en dous prazos aten�

dendo a criterios de corte social:

familias numerosas, nivel de ingresos,

situación de desemprego, etc”.

Outra medida de apoio ás familias era

proposta polo grupo municipal popular

de cara a aumentar as axudas por nata�

lidade dende os 300 euros aprobados

polo anterior equipo de goberno ata os

1.000 euros. Igualmente dende o PP

local solicitaban a apertura dunha liña

de axudas para pais con menores, em�

padroados no municipio, de entre 3 e

12 anos ao seu cargo nunha moción en

contra da que votaban os membros do

equipo de goberno local xa que cren

que “debemos investir en servizos so�

ciais” para que o municipio se converta

nun “atractivo lugar para vivir”.

Unha das materias pendentes do Con�

cello de Muras era a incorporación dun

traballador social para a que está a pi�

ques de saír a listaxe de admitidos no

procedemento. Tamén recoñece o edil

socialista que “advertimos a necesidade

dun ou dunha orienta�

dora laboral, pero

aínda debemos estudar

fórmulas para a presta�

ción deste servizo no

municipio de xeito

propio ou en colabora�

ción con outras entidades”. Igualmente

pretenden dende o Concello “apoiar a

emprendedores e autónomos con axu�

das compatibles coas doutras adminis�

tracións para o que precisan unha

ordenanza ao respecto”, como indica

Mario Rouco. Pola contra, o novo or�

zamento xa recolle outra liña de axu�

das, tamén compatibles coas doutras

administracións, para estudantes e de�

portistas de alto rendemento.

Pola súa banda, o rexedor local advirte

a necesidade de regularizar a situación

das traídas de auga municipais ou de

“levar a luz ata a vivenda dun octoxe�

nario de Beira do Río” a través dun pro�

xecto “custoso e para o que a

distribuidora eléctrica presenta certas

dificultades”. E coincide co socio de

goberno, Mario Rouco, na necesidade

de mellorar a cobertura de Internet

aínda que este último considera que

“debemos priorizar algúns asuntos

sobre outros: Internet temos, non en

boas condicións pero dispoñemos

del”.

Infraestruturas

O Fondo de Compensación Ambiental

supón para o Concello de Muras máis

dun terzo do seu orzamento. Estas

achegas empregaranse en infraestrutu�

ras coma o arranxo da ponte de Coru�

xos, a drenaxe de augas nos 180

quilómetros de estradas municipais –

“dende o último punto do Mouriscón

ata Pío Alto, Silán de Abaixo ou ata a

Balsa limitando co municipio de Aba�

dín”, precisa Mario Rouco�, o acondi�

cionamento dunha ruta de sendeirismo

circular no Viveiró co seu propio es�

pazo pedagóxico ou a adquisición

dunha carpa de 10x30 metros para uso

veciñal.

Con fondos doutras administracións, o

goberno local agarda impulsar un pro�

xecto de 165.000 euros de orzamento

na procura da eficiencia enerxética e a

seguridade dos veciños e veciñas a tra�

vés da renovación dun cadro

eléctrico en Muras e os dous

do Viveiró.

O equipo de goberno traballa

tamén nun proxecto de cara á

recuperación da zona do Cas�

telo das Torres, en colabora�

ción coa Deputación

Provincial, “porque non pode�

mos deixar desaparecer o noso

patrimonio arqueolóxico”.

Xestión municipal

O actual equipo de goberno ten

denunciado as dificultades coas que se

atopaba para coñecer a situación eco�

nómica real das arcas municipais ou os

procedementos legais que rexían o día

do día do Concello. Por exemplo, “non

hai ordenanza que regule o uso das ins�

talacións municipais e as súas taxasˇ

polo que non se pode ofrecer o uso das

máquinas de ximnasia coas que conta

o local social da antiga cooperativa”,

segundo indicaba Mario Rouco alu�

dindo ás dificultades que atopan á hora

de ofrecer servizos á veciñanza.

Pero xa en material legal, o rexedor re�

corda que “que, ademais da Aldea Et�

nográfica, tamén están nas mans da

Fiscalía as dietas do anterior rexedor”.

O cambio de temón no goberno local

“non quedará só en palabras, agarda�

mos que os feitos se noten xa a finais

deste ano 2016”, segundo apuntaba

Rouco en relación aos proxectos que se

teñen presentado ante outros organis�

mos a finais do 2015 ou comezos deste

ano en materia de emprego e forma�

ción continua en colaboración con ou�

tros Concellos ou para a creación dun

Punto de Atención á Infancia (PAI)

para o que o Concello conta xa con or�

zamento pero que agardan a resposta

dos mesmos para a súa posta en mar�

cha. “O noso traballo está feito. A pelota

está no tellado da Xunta”, advirte. Do

mesmo xeito, Requeixo precisa que,

“ata o momento, o Concello estaba a

funcionar cos orzamentos do ano ante�

rior” polo que o traballo de xestión mu�

nicipal se apreciará a partir deste ano a

través dos orzamentos que xa foron

propostos polo actual equipo de go�

berno.

Casa do Concello de Muras.

muras

“O proxecto

de goberno en

Muras agarda

resultados a

medio prazo”

1�

actualidade marzo 16

O centro de ensino profesionalvilalbés, IES Lois Peña Novo,inicia o terceiro trimestre destecurso 2015�2016 cunha xornadade portas abertas o vindeiroxoves 31 de marzo coa que dar acoñecer ao público a súa ofertaformativa de cara aos vindeiroscursos.O IES Lois Peña Novo é o centrode referencia no ensino medioprofesional para varios munici�pios chairegos e neste curso, queconta con arredor de 200 alum�nos e alumnas da zona e inclusoda Laracha ou Teo, ofrece dousciclos superiores �de Administra�ción e Finanzas e de Administra�ción de Sistemas Informáticos enRede� tres ciclos medios �deElectromecánica de VehículosAutomóbiles, Instalacións Eléc�tricas e Automáticas e XestiónAdministrativa� dous de forma�ción profesional básica �de In�formática de Oficina eMecánica� ademais da educaciónsecundaria de adultos e de dousbacharelatos semipresenciais enxornada de tarde�noite.

A pesar de que neste curso non

se levaba adiante o primeiro

curso do Ciclo Medio de Xes�

tión Administrativa, volverá

implantarse en vindeiros cur�

sos?

Este ano non foi posible debidoás poucas solicitudes por partedo alumnadoˇ pero temos alu�mado do segundo curso no cen�tro. Estamos loitando para volverabrir primeiro en setembro.

Cales son os criterios para a

implantación duns ciclos for�

mativos ou outros aquí na zona

da Terra Chá?

Os criterios xa veñen de lonxe,porque son os que están, os queno seu día se estimou convenien�tes. Supoño que deberían ser osque a sociedade demandara, peronon é tan doado de facer. Esta�mos tentando mirar de poderofrecer algún máis, sobre todopensando nesas demandas etamén en poder satisfacer a todotipo de alumnado.

Ademais do desenvolvemento

curricular desta formación, o

centro tamén está involucrado

noutras iniciativas e proxec�

tos...

Si, a verdade é que en moitos,

tanto a nivel de centro como deformación do profesorado: obrasdiversas, celebracións, colabora�cións con entidades, acción e di�namización cultural, innovación,prácticas no estranxeiro co Eras�mus +, etc.

Ata o momento, a última ini�

ciativa será a xornada de por�

tas abertas que se celebrará no

centro o xoves 31 de marzo.

Cal é o obxectivo?

O obxectivo principal é darnos acoñecer, tentando que a xentesaiba o que se fai dentro do cen�tro, que poidan achegarse a veloe logo tamén tratar de conseguirun maior número de alumnas ealumnos. Cremos que non é omesmo coñecer o centro por re�ferencias que poder visitalodesta maneira, pois as persoasque veñan han poder ver tódolosespazos e talleres, que contancon equipamentos completos ede alto nivel, ademais poderánfalar co noso profesorado e oalumnado que pode dar contadunha experiencia real e posi�tiva.

Como se desenvolverá entón a

xornada?

Abriranse as portas a tódalaspersoas que nos queiran visitar,alumnado, familias e público enxeral, desde as nove menoscuarto da mañá ata as nove ecuarto do serán. Desde cada de�partamento farase un pequeno

percorrido ensinando o que nelesse está a facer, respondendo áscuriosidades que poidan ter osasistentes e aclarando todas asdúbidas que lles xurdan. Taménse farán demostracións dos tra�ballos e proxectos que se desen�

volven no centro, con especialprotagonismo do alumnado, quetamén exercerá de guieiro e darámostra do que se aprende noLois. Cómpre destacar iniciati�vas punteiras nas que participa ocentro e que poderán verse depreto: a impresión 3D, a domó�

tica, os vehículos híbridos e agrande novidade que é o cochemovido con hidróxeno, que é oresultado dun proxecto levado acabo polo noso IES e outros trescentros máis. Por certo, queda�des todos convidados a asistir.

�A �ornada de portas abertas do xoves 31 de marzo servirá para mostrar oos proxectos que se desenvolven no centro”

Emilio Silva Otero, profesor de Formación e Orientación Laboral e director do IES Lois Peña Novo de Vilalba

As actividades de conmemoracióndo 50 aniversario do IES SantiagoBasanta Silva de Vilalba darán co�mezo en abril, pero estenderanseata comezos do verán. Encontroscon ex�alumnos ou ex�alumnas,exposicións, muráis, ciclo de cine,xantar e festa conmemorativa eoutra festa popularˇ ademais demoitas actividades culturais –maxia, teatro, poesía, contacontos,música…� servirán de celebra�ción.O luns 11 de abril, Luz Paz ofre�cerá a primeira das charlas de ex–alumnos do centro falando sobre“ser arquitecta no século XXI”.Posteriormente, Lalo Baamonderepasará as súas experiencias“dende o sector agrario ao finan�ceiro” o venres 6 de maioˇmentresque Telly Ramil fará o mesmo“dende o lugar de orixe aomundo… e volta”, o venres 20 demaio. Sobre estudos e deporte dealto nivel falará os irmáns Iván eNicolás Castro e José Cuba o mér�cores 25 de maio. E ManuelNúñez Singala será o encargadode pechar o ciclo de conferenciaso martes 7 de xuño abordando asoportunidades da lingua galega.Todas elas darán comezo ás docemenos cuarto da mañá.

Ciclos de cine, teatro, música...

Serán dous os ciclos de cine queorganice o centro nas vindeiras se�manas con motivo do aniversario. Por unha banda, “O Cine daqueles

tempos” achegará cinco películasestreadas durante o curso 66�67:“El bueno, el feo y el malo”, “Enbandeja de plata”, “Rebelión Sa�murai”, “En el calor de la noche”e “El Gradudo”. A súa proxecciónterá lugar entre o xoves 19 demaio e o xoves 16 de xuño nosalón de actos do instituto ás oitodo serán.E, por outra banda, entre as acti�vidades dirixidas ao alumnado doscolexios Mato Vizoso, Ínsua Ber�mudez e Escola de Educación In�fantil de Vilalba, Monseivane deMoreda, Terra Chá de Román,Castelao de Belesar, AquilinoIglesia de Abadín, C.E.I.P. de Xer�made e Antía Cal de Muras, des�envolverase un ciclo de cineinfantil no que se proxectarán“Las aventuras de Panda y susamigos”, “Mi vecino Totoro”, “Laprincesa prometida”, “Buscando aNemo”, “El Gigante de Hierro” e“Corazón de dragón”.Tamén pensado para os máis pe�quenos e pequenas, o IES BasantaSilva organiza sesións de teatro econtacontos. Así, por exemplo omércores 13 de abril Tanxarinaachegará un espectáculo de silue�tas animadas e actores co espectá�culo “A Casa do Avó” a 214rapaces e rapazas nunha primeirasesión e a 190 noutra. O 24 demaio será a quenda de RaquelQueizás que tamén ofrecerá dúasfuncións do seu espectáculo decontacontos, títeres e teatro de ob�

xectos, “A maleta da avoa”, ante201 e 187 rapaces e rapaces, res�pectivamente. Finalmente, 210 e172 alumnos e alumnas dos cen�tros de ensino de Infantil e Prima�ria disfrutarán dos títeres de luvae variña de Fantoches Baj con“Tío Miseria”.E, ademais de toda esta oferta lú�dica, tamén están programadasoutras oito actividades culturais.O Mago Antonciño ofrecerá unespectáculo de maxia de preto oxoves 14 de abril na biblioteca doIES só para o alumnado de 1º daESO. Ata dúas funcións, unhapola mañá para o alumnado docentro e outra ao serán aberta aopúblico, ofrecerá Cándido Pazóque interpretará “O Decamerón”o venres 29 de abrilˇ Lucía Aldaoe María Lado con “Moita poesía,pouca diversión” o martes 10 demaioˇ “O asombro con ManuelMaría” de Fantoches Baj venres13 de maio ou Celso F. Sanmartíno venres 27 que tamén ofrecerádúas sesións de contacontos, perounha delas no acto de graduaciónde 2º de Bacharelato.Pola súa banda, Os D’Abaixoachegarán a súa música ao audito�rio municipal o venres 6 de maioa partir das oito do serán con en�trada aberta ao público. Os alumnos e alumnas de 3º ESOA representarán o mércores 1 dexuño a peza teatral “O achado docastro”, de Manuel Núñez Sin�gala, en dúas sesión para o alu�

mado do centroˇ pero repetirán denovo o venres 3 de xuño ás oito doserán con entrada aberta ao pú�blico.A música de Magical Colors poráfin a esta programación cultural ovenres 10 de xuño tamén cunhafunción para alumnos e alumnasdo centro e outra aberta ao públicoás oito do serán no salón de actos.

Exposicións

A actividade dos primeiros anosdo centro poderase apreciar na ex�posición “Os primeiros anos doInstituto” que será inaugurada ovenres 22 de abril ás oito do seránna sala de exposicións do audito�rio municipal onde permanceráata o domingo 10 de xullo.Pero, ademais desta, a sala de ex�posicións do propio centro de en�sino acollerá outra mostra.“Bichos chairegos (O que noncorre, voa) recolle fotografías etextos que permiten achegarnos aespecies vexetais e silvestres dacontorna e aos que nos referimoscomo “bicho”. Será inaugurada omartes 12 de abril ás once e cuartoda mañá e permanecerá expostaata o venres 17 de xuño.

Mural

Entre as actividades de conmemo�ración tamén se atopa a elabora�ción dun mural no muro exteriordo salón de actos que conta cunhasuperficie de 120 metros cadra�dos. Instalaranse andamios entre o

18 de maio e o 17 de xuño para talefecto. Os interesados e interesa�das poderán deixar a súa pegadaos xoves en horario de catro a setee media da tarde.

Festas

A participación do público ábresecoa festa e xantar conmemorativoque se celebrará o sábado 7 demaio en Vilalba. coa participaciónda Banda de Música de Rábade,Begonte e Outeiro de Rei, os gru�pos de música tradicional de Vi�lalba �Buxos Verdes, MatoVizoso, Lusco e Fusco e Panderei�teras de Andrade� e a Banda deMüsica de Vilalba. Cara ás tres datarde servirase o xantar na carpada Praza para o que se pecha oprazo de inscrición o 26 de abrilou co remate das 800 prazas dis�poñibles por un prezo de 28 euros.A orquestra Suavecito amenizaráa verbena.Pero os actos de celebración nonrematarán ata o sábado 9 de xullocunha festa popular coma “hai 50anos” con dianas e alboradasacompañadas de xigantes e cabe�zudos, o concerto da Banda deMúsica de Vilalba, das Pandere�teiras de Andrade e de Escolma deMeus e Os Modernos.A inauguración do mural conme�morativo, con teatralización daEscola Municipal de Teatro de Vi�lalba, terá lugar trala recepciónoficial das autoridades ás sete datarde na Casa da Cultura.

O IES Basanta Silva celebra con actividades diversas os seus 50 anos

Emilio Silva, director do IES Lois Peña Novo.

�� actualidademarzo 16

terra chá

A candidata mindoniense á presi�dencia do PP de Lugo, Elena Can�dia, lograba o 69% dos votos doscompromisarios na votación destedomingo 6 de marzo durante oXVII Congreso Provincial do PP deLugo. Con 512 apoios, fronte aos215 da soberina Raquel Arias, a vo�ceira do Grupo Provincial Popularfacíase coa dirección do partido naprovincia.

Comité executivoO Comité executivo do PP deLugo, encabezado pola rexedoramindoniense, Elena Candia, con�tará co actual subdelegado do Go�berno en Lugo, Ramón Carballo,como vicepresidente provincial.Juan Carlos Armesto Quiroga seráo secretario xeralˇ Daniel Vega, osecretario de organización e JuliaRodríguez Barreira exercerá de vo�ceira.As vicesecretarías estarán ocupadaspor Julio Álvarez, en política localˇMarga López, de comunicaciónˇQuique Rozas, de mediación socialˇManuel Antonio Fernández Piñeiro,de novas tecnoloxíasˇ Toño Ga�llego, de mocidade e participaciónˇJosé Santos, de acción electoralˇDemetrio Salgueiro, de política

económica local José Antonio Gar�cía, de asuntos xurídicos. O rexedorvilalbés, Gerardo Criado Guizán,completa a executiva do PP deLugo como vicesecretario de des�envolvemento rural.Tamén haberá outros chairegos nocomité executivo. Unha dos cincocoordinadores do sector primarioserá a edil de Abadín, BegoñaGauteˇ un dos dous coordinadoresdo sector comercio e autónomosserá Juan Manuel López Labrada eunha dos tres coordinadores de edu�cación, a voceira do Partido Popularen Rábade, Remedios González.Igualmente, o alcalde de Cospeito,Armando Castosaˇ e o xermadinoAntonio Riveira formarán parte docomité como vogais e, en represen�tación de NNXX, Fernando Carrei�ras. A maiores, faltan por nomear oscoordinadores comarcais que seránelixidos pola militancia.José Manuel Barreiro é nato do co�mité executivo provincial por per�tencer ao Comité ExecutivoNacional e por pertenceren ao co�mité executivo de Galicia taménson natos: Alfonso Villares, RaquelArias, José Manuel Balseiro, Su�sana López Abella, Juan FranciscoLópez Prieto e Jaime Castiñeira.

O subdelegado do Goberno,Ramón Carballo, e o comandantexefe de Operacións da Garda Civilde Lugo, Carmelo Ruíz, presenta�ron quince novos vehículos que seveñen de incorporar ao parquemóbil da Comandancia e que sedestinarán principalmente aos ser�vizos de seguridade cidadá e aoSeprona.Trátase de oito vehículos da marcaToyota (modelo Rav�4, con motor2.2 de 150 CV) e sete da marcaNissan (modelo X�Trail, conmotor 1,6 de 130 CV) que se re�partirán entre as catro Compañíasda Comandancia, atendendo ás ne�cesidades de reposición.

Adaptados ás necesidades poli�ciaisAtendendo ás súas características,estes quince novos vehículos daGarda Civil son de alta mobilidadepara a demarcación rural á que vandestinados e teñen motorizaciónsdiesel. Contan ademais cos acce�sorios e extras que respostan ás ne�cesidades do servizo policial. Así,están dotados das últimas tecnolo�xías en acústica e luminosidade, eincorporan ademais as novasmamparas de seguridade extraíble,o que lles con�fire unha altaversat i l idadecomo cochespoliciais, xa quepermite utiliza�los en modo pa�trulla ou para otraslado puntualde detidos.De igual xeito,os vehículos dis�poñen de Sis�tema de

Comunicación SIRDEE (Sistemade radiocomunicacións Dixitais deEmerxencia do Estado), localiza�ción GPS, megafonía, sirena,ponte de sinalización prioritaria(conxunto de luces oficiais dispos�tas no teito do vehículo), defensaspoliciais e porta�defensas, e linter�nas (con instalación dos pertinen�tes cargadores), ademais da pinturabicolor que caracteriza aos vehícu�los da Garda Civil. O prezo decada unidade supera os 35.000euros, variando en función dos ac�cesorios.

Mellor atenciónNo transcurso da presentación, osubdelegado do Goberno asegurouque a incorporación dos novos ve�hículos “é unha boa nova” xa quea renovación do parque móbil “fa�vorecerá a prestación dunha me�llor atención aos cidadáns, aotempo que reforza a propia segu�ridade dos profesionais da GardaCivil”.A plantilla de vehículos actual daComandancia da Garda Civil deLugo é de 219 vehículos, entre tu�rismos, todoterrenos e motocicle�tas, e á marxe dos vehículos dosque dispón o Subsector de Tráfico.

Gerardo Criado, vicesecretario dedesenvolvemento rural do PP de Lugo

Elena Candia, nova presidentado PP de Lugo

A Santa Sé facía público a media�dos de marzo o nomeamento doclaretiano P. Luis Ángel de lasHeras Berzal bispo da diocese deMondoñedo�Ferrol polo PapaFrancisco. Así foi comunicadopola Nunciatura Apostólica enEspaña á Conferencia EpiscopalEspañola (CEE).

O P. Luis Ángel delas Heras, CMF, éna actualidade pre�sidente da Confe�rencia Española deRelixiosos (CON�FER) e SuperiorProvincial da Pro�vincia de Santiagodos MisioneirosClaretianos.A diocese de Mon�

doñedo�Ferrol está vacante polotraslado de Mons. Manuel Sán�chez Monge á de Santander. Estáá fronte da mesma, como admi�nistrador diocesano, D. AntonioRodríguez Basanta.O P. Luis Ángel de las Heras,presidente de CONFER desde2013.

O Pai Luis Ángel de las Heras, nomeadobispo de Mondoñedo-Ferrol

A Garda Civil de Lugo renova oparque móbil con 15 novos vehículos

Novo parque eólicoentre Mondoñedo e APastorizaA Xunta vén de autorizar un novoparque eólico do concurso galegoentre os municipios de Mondo�ñedo e A Pastoriza.Norvento desenvolverá este par�que Carracedo onde se investiránpreto de 13 millóns de euros. Con�tará con 3 aeroxeradores cunha po�tencia total de 9MW, e estímaseque a produción de enerxía anualse aproximará aos 34.000 MWh aoano, o correspondente ao consumopor exercicio de preto de 8.000 fa�milias.

NAUSTI celebra o seu30 aniversario e elixenova directiva

Contacontos polo Día doLibro Infantil e Xuvenil eentrega de premios enXermade

A ARC NAUSTI viaxaba a Sober,o pasado domingo 20 de marzo cogallo dos actos de celebración do30 aniversario da Asociación nos�tina e aproveitando un dos días daFeira do Viño de Amandi.A viaxefoi de balde para 60 os socios e so�cias que quixeron gozar do día.Por outra banda, o vindeiro do�mingo 3 de abril a asociación ce�lebrará a Asemblea XeralOrdinaria a partir das catro e mediada tarde. O principal punto naOrde do Día será a elección denova directiva ao se cumpriren oscatro anos da actual que xa tenanunciado que non seguirá á frontedo colectivo. Con todo, animan aque os socios e socias continúendándolle vida “á nosa queridaNausti”.

A Biblioteca Municipal de Xer�made prepara unha actividade deanimación á lectura para o xoves31 de marzo, a partir das seis datarde, unha sesión de contacontos“Contos de peto da AsociaciónCultural Cucarandainas” coa quese difundirá a mensaxe da escritorabrasileña Luciana Sandroni titu�lado "Era unha vez...", para con�memorar o Día Internacional doLibro Infantil e Xuvenil e o nace�mento de Hans Christian Ander�sen. Ao remate, o alcalde, RobertoGarcía Pernas, entregará os diplo�mas e agasallos do Certame de Po�esía Infantil "Nadal 2015 " aos setepremiados e premiadas.

Subvencións da Xunta ásfestas de interese turístico

A Xunta de Galicia, a través daAxencia Turismo de Galicia, des�tinará 300.000 euros á promocióndas festas de interese turístico daComunidade a través dunha liña deaxudas á que poderán optar osConcellos con festas declaradas deinterese turístico de Galicia comaa Festa da Filloa de Muimenta, enCospeitoˇ o Festival de Pardiñas,en Guitirizˇ ou o Belén Electrónicode Begonte.As actuacións subvencionables po�derán acadar un máximo de axudade 3.000 euros, sempre que os gas�tos sexan iguais ou superiores aeste importe. No caso de que osgastos non acaden esa contía, aaxuda será como máximo o im�porte destes.Neste ámbito, Turismo de Galiciatamén asinou un convenio de cola�boración con Abanca para o apoio,promoción e difusión destas festas.

Apoio á participaciónxuvenil co ‘IniciativaXove’

O programa Iniciativa Xove departicipación xuvenil é unha inicia�tiva de educación non formal pio�neira a nivel de todo o Estado “noque a administración non lle indicaaos mozos e mozas o que teñenque facer, senón que lles pide pro�postas para despois apoialas copropósito de estimular o liderado,a creatividade e o talento xuvenil”.Esta iniciativa contará en 2016 cuninvestimento de 547.364,95 euros,un orzamento dirixido tanto a aso�ciacións xuvenís como a gruposinformais de mozos e mozas. Cun orzamento máximo por pro�xecto de 5.000 euros, IniciativaXove permitirá o desenvolve�mento de 140 proxectos nos queparticiparán máis de 700 rapaces erapazas.O prazo de presentaciónde proxectos remata o luns 4 deabril.

Amigos da Liga Santaballesapoñía en funcionamento a websobre a parroquia, santaballa.es,coincidindo coa emisión o mar�tes 22 de marzo do programa‘Buscando Ardebullo’ gravado enSantaballa. Outra localidadechairega, Parga, xa fora protago�nista doutra emisión do programaque conducen Xosé Antonio Tou�riñán e Marcos Pereiro.

Santaballa estrea web

A Comandancia suma 219 vehículos.

Barreiro, Levy, Candia e Feijóo.

Luis Ángel de las Heras, novo bispo de Mondoñedo�Ferrol.

A Xunta investirá case 1,5 mi�llóns de euros na construción de9 sendas que sumarán 8,3 quiló�metros na comarca da Terra Chápara favorecer desprazamentoscotiás seguros e sustentables. Odirector da Axencia Galega deInfraestruturas (AXI), FranciscoMenéndez, e a delegada territo�rial da Xunta en Lugo, RaquelArias, acompañados polo al�calde, José Ulla, presentaban enBegonte o Plan de Sen�das de Galicia para a co�marca da Terra Chá.Francisco Menéndezdestacaba que, as actua�cións que se desenvolve�rán nesta zonapermitirán configurar uneixo de mobilidade sos�tible entre Abadín e Rá�bade, ao completar oscamiños de servizo exis�tentes nas estradas LU�113, LU�121 e LU�111,

con actuacións en Abadín, Vi�lalba, Cospeito e Begonte, queinclúen sendas na contorna denúcleos como Pumariño, OSanto ou Toiral. Ademais, con�témplanse a execución de sendasna LU�115 para unir Castro deRibeiras do Lea co polígono in�dustrialˇ na LU�242 en Guitirizde modo que se conecte Parga coMesón da Cabra, na NacionalVIˇ e na LU�170 para unir O

Chao coa área recreativa e ocampo de fútbol, en Xermade.O obxectivo do Goberno galegoé que os veciños da Terra Chápoidan ter, canto antes, sendasseguras, sustentables e integra�das na paisaxe para realizar osseus itinerarios habituais.Estas actuacións teñen benefi�cios para as persoas, ao velarpola súa seguridade e tratar defomentar hábitos máis sauda�

blesˇ para as vilas,supoñendo menorconxestión de ve�hículos en tramossaturados e novosespazos de trán�sitoˇ e para omedio, buscandomenos contamina�ción acústica e me�llorando a calidadedo aire, ao reducira emisión de gasescontaminantes.

As bases do borrador do novo de�creto que regula o funcionamentodos Centros de Información á Mu�ller (CIM) recollen a súa actuali�zación de cara a dar cabida ásdemandas e adaptarse á situaciónactual da sociedade co obxecto dedar continuidade e mellorar o ser�vizo que prestan os CIM. Entre outras cousas, o borradorpropón establecer como prioritaria

a atención a mulleres vítimas deviolencia de xénero e a mulleresen situación de especial vulnerabi�lidade. Pero, ademais, regulase que entreas funcións que poderán desenvol�ver estes centros inclúense activi�dades de información e atenciónao colectivo LGTBI (Lesbianas,Gais, Bisexuais, Transexuais e In�tersexuais).

A Xunta investirá case 1,5 millóns de euros naconstrución de 9 sendas “seguras e sustentables”na comarca

O novo decreto dos CIM inclúe entreas súas actividades a información eatención ao colectivo LGTBI

Os alcaldes do PSOE na provin�cia de Lugo abordaron cos seusrepresentantes na Fegamp prio�ridades municipais. Fixérononun encontro na sede do partidona capital luguesa, no que parti�cipou o presidente deste orga�nismo, tamén do PSOE, AlfredoGarcía. Os rexedores acordaron

que todos os meses manteránunha reunión cos membros so�cialistas da provincia luguesa naComisión Executiva da Fegamp,que son José Tomé e ReginaPolín, alcaldes de Monforte deLemos e Guitiriz, para consen�suar as inquedanzas municipaisna provincia que deben ser ob�xecto de debate na FederaciónGalega de Municipios e Provin�cias.Na xuntanza, abordaron a sen�tencia de inconstitucionalidadeda Reforma Local, unha norma�tiva “nociva para os Concellos,pois, en contra da nosa vontade,pretendía prohibirnos ofrecer aos

nosos veciños servizos priorita�rios”, apuntaron os rexedores.Por este motivo, subliñaron que“o noso obxectivo agora é abrirdende a Fegamp un proceso denegociación para conseguir unhanova lei de financiación local.Estamos dispostos a ter as com�petencias razoables, pero sempre

co financiamento correspondepara poder ofrecer aos nosos ve�ciños servizos públicos de cali�dade”, destacaron os socialistas.

Escolas Infantís, colexios e

centros de saúde

Os alcaldes trataron os proble�mas que teñen co Consorcio Ga�lego de Igualdade e Benestar,dependente da Xunta, ao res�pecto das Escolas Infantís. Su�bliñaron que non se están acumprir os convenios medianteos cales os Concellos asumen o33% dos custes de mantementodestas instalacións, pois os mu�nicipios pagan máis desta por�

centaxe, en algún caso, ata a to�talidade dos gastos. Alfredo Gar�cía explicou que a Fegamp estanegociando unha solución.Outros dos asuntos tratados foi asituación dos CEIP. Os Conce�llos xa asumen os custes de man�temento, limpeza, luz econserxería destas instalacións,pero falta investimento por parteda Xunta para a mellora dos cen�tros escolares –cando é a súa res�ponsabilidade� que sonimposibles de asumir dende asarcas municipais. Ao respecto dos centros desaúde, os alcaldes destacaron astrabas que o Goberno galego doPP está a impor para transferirestas instalacións, supondo máiscustes impropios para os Conce�llos.

Revisión catastral

Os alcaldes amosaron a súa pre�ocupación ao respecto do “Ca�tastrazo”. Subliñaron que sefixeron valoración moi elevadasque prexudican para outros im�postos e transmisións patrimo�niais. Denunciaron que moitosdos seus veciños están tendoproblemas para solicitar subven�cións, como por exemplo asbecas estudantís, xa que os al�pendres, cobertizos ou os esta�blos das explotacións agrariasagora computan como segundavivenda. Acordaron que é nece�sario que se revise á baixa a po�nencia de valores catastrais xaque están moi por enriba do mer�cado.

O BNG aprobaba nunha asembleacomarcal a única candidatura pre�sentada para a renovación dos ór�ganos de dirección comarcais.“Trátase dunha candidatura deconsenso na que están representa�das distintas sensibilidades queforman parte do BNG” explicabao novo responsábel comarcal Ber�nardo Valdês.A executiva comarcal, que será oórgano executivo dentro do conse�llo comarcal, está formado por 5mulleres e 4 homes. Desta execu�tiva forma parte Esther López, quefoi responsábel comarcal ataentón. Tanto na executiva comono propio consello comarcal hairepresentación de moitos dos con�cellos da comarca nos que houbounha importante renovación e in�corporación de persoas grazas aoproceso de Asembleas Abertas quese deu antes das eleccións munici�pais.O consello comarcal é o órgano dedirección do BNG nos 37 conce�llos da zona centro de Lugo e teráunha executiva da que forman

parte as 9 persoas que encabezana lista. Ás 25 persoas que forman o con�sello comarcal sumaranse, a maio�res, as/os responsábeis locaisescollidas/os polas distintas asem�bleas locais.

Membros do consello comarcal

O consello comarcal encabezadopor Bernardo Valdês contará con:Lucía López, Félix Jorquera , Es�ther López , Efrén Castro , Davi�nia Rubinos , Maite FerreiroTallón, Xesús Méndez, MaríaRodríguez , Iván Sangiao , DignaLagarón , Xosé Ferreiro, CosmeEladio Pombo, Mónica López Ro�dríguez, Mario Outeiro , SabelaPérez, Felipe Nieto, RubénArroxo, Paz Abraira, Xoán Ma�nuel Tubío, Paula Arias, FelipeRivas, Xosé Manuel Becerra, IagoVázquez e Xosé Antón Bao. E alistaxe de suplentes conta con:María Abuín , Afonso Losada ,Montserrat Tubío, Antonio NiñoSaavedra e Branca RodríguezPazos.

Alcaldes socialistas da provincia abordaron cos seusrepresentantes na Fegamp prioridades municipais

O BNG de Lugo renova o seuConsello ComarcalFélix Jorquera e Esther López, na executiva

Arias, Ulla e Menéndezpresentaron o Plan en Begonte.

Foto de familia do consello comarcal do BNG de Lugo.

Os alcaldes socialistas da provincia mantiveron unha xuntanza na sededo partido da capital lucense.

A directora xeral de Igualdade daba a coñecer en Lugo o contido do borrador.

terra chá15actualidade marzo 16

O Pleno da Deputación de Lugoaprobaba o martes 29 de marzo aproposta do Goberno Provincialde Orzamento para 2016 e incor�poración remanentes ao mesmo,que ascende a 96,3 millóns deeuros, dirixidos, na súa totalidade,a políticas de emprego, políticassociais e infraestruturas nos 67Concellos lucenses. O orzamento consolidado paraeste ano, que ascende a88.307.166 euros, foi aprobadocoa maioría simple dos deputadosdo PSOE e BNG, pois os do PPausentáronse durante a votación, eo Deputado non adscrito votou encontra. Os remanentes, que suman8.018.656 euros, foron aprobadoscos votos de PSOE, PP e BNG, eco voto en contra do deputado nonadscrito. A suma de ambas as dúascantidade supón que a Deputaciónde Lugo conte este ano cun orza�mento de 96.325.822 euros. Conrespecto ao 2015, os investimen�tos reais aumenten en 16,6 millónsde euros grazas á débeda cero queten o organismo provincial. Ao respecto das emendas, quecentraban o debate do PP e do de�putado non adscrito, cómpre sa�lientar que é o Presidente, comoresponsable legal da proposta deorzamento, o que ten a potestadelegal de decidir se se aceptan ounon. Con todo, a maiores CamposConde quixo celebrar unha Comi�sión Informativa, coa presenza davoceira do PP e do deputado nonadscrito, na que os propios técni�cos da Deputación valorasen asemendas. Estes concluíron quenon se axustan á legalidade, noncumpren co límite temporal depresentación, invaden competen�cias da Presidencia ou infrinxen asliñas xerais do Orzamento presen�tadas no Parlamento galego. Porexemplo, tentando reducir os fon�dos para políticas de actuación nos67 Concellos, coa supresión doplan de mellora de traídas de augae camiños municipais ou co re�corte en 1,3 millóns de euros daprogramación de mellora das es�tradas provinciais, entre outrasˇ enbeneficios duns poucos munici�pios.

Emprego, preto de 20 millóns de

euros

Ata 6,5 millóns de euros se desti�nan a novos plans de emprego di�rixidos aos veciños dos 67Concellos da provincia, 2 millónsde euros da Unión Europea, que oGoberno Provincial da Deputa�ción foi capaz de captar recente�mente para a posta en marcha doprimeiro plan de emprego xuvenilparticipativo na provincia, LUGO�WORK, dirixido a lucenses des�empregados de entre 18 a 30 anosconstitúen novos fondos que se in�

corporan ao Orzamento de 2016.Así mesmo, 10,5 millóns de eurosestansee a executar para a contra�tación de máis de 500 lucensesque estaban no paro en empresase entidades da provincia a travésdo Ben Empregado (fondos do2015 que se seguen a executar no2016 ao continuar o Ben Empre�

gado). Tamén se destinarían525.000 euros para a posta enmarcha do primeiro Centro de Re�cría de gando vacún público enEspaña, que xerará 20 empregosˇe 363.300 euros para a posta enmarcha de 6 residencias e centrosde día públicos, que xerarán unmínimo de 60 empregos �os cen�tros para maiores de Castroverde,A Fonsagrada, Pol, Trabada, Pe�drafita do Cebreiro e Ribas de Sil�.

Infraestruturas, case 15 millóns

de euros

Para os 4.200 quilómetros da redeviaria provincial destínanse 7,6millóns de euros e 5,7 millóns deeuros para o POS co que se tri�plica a achega da Deputación paraobras municipais nos 67 Conce�llos con respecto ao ano pasado.Nese sentido, recorda o equipo degoberno que “13 deputados apro�baran no Pleno duplicala e non tri�plicala, recortando en 900.000euros a achega municipal”. Taménse destinan 1,5 millóns de eurospara traídas de auga e camiños dos67 Concellos.

Políticas sociais: 11,2 millóns de

euros

Increméntase en 300.00 euros apartida para Axudas ao Fogar ataalcanzar os 1,5 millóns de eurosaos que hai que engadir 335.380euros para o servizo de Teleasis�tencia. Para os Concellos terácusto cero. Tamén se incrementa�rán o número de ususarios se a Leio permite. Á residencia de Ribadeo outór�ganselle 200.000 euros que pode�rán ascender aos 700.000 se aXunta non cumpre co seu compro�miso, tal e como se comprometeu

a facer o Presidente coa Plata�forma Veciñal, así como con al�gúns representantes daCorporación. E ás residencias ecentros de día públicos de Naviade Suarna, Guitiriz, Meira e O Sa�viñao (orzamento de pasadasanualidades xa comprometido)destinaranse 4,8 millóns e 1,5 mi�

llóns para os centros de maiores dePortomarín, Folgoso do Courel eBecerreá. Ao primeiro Centro de InnovaciónSocial en Galicia (INLUGO), Es�cola de Imaxe e Son e FundaciónTIC diríxense 1,6 millóns deeuros, 350.000 euros para o Planen Impulso do Campus de Lugo,312.000 euros para a UNED,152.500 euros para Rof Codina eRelacións Laborais.

Residencias e centros de día pú�

blicos

Ao respecto das residencias e cen�tros de día públicos da Deputa�ción, o Presidente explicaba que“primeiro poremos en marcha oscentros que temos rematados. Le�vamos 6 meses esperando polas li�cencias da Xunta (PIA) para quepoidan funcionar as da Fonsa�grada e Castroverde. Rematare�mos as de Pol, Trabada, Pedrafitado Cebreiro e Ribas de Sil. Logofaremos as comprometidas enNavia de Suarna, Guitiriz, Meira eO Saviñao para, seguidamente,construír as de Portomarín, Fol�goso do Courel e Becerreá. O ob�xectivo é telas rematadas todas aolongo do mandato. Agardamos acolaboración da Xunta para a con�certación de prazas públicas. Soli�citei unha reunión co Conselleirode Política Social para abordareste asunto, que é unha necesidadepara a nosa provincia, pois non secrean prazas públicas en centrosde maiores públicos dende os anos70”.

Apostas persoais do Presidente

Unha das apostas persoais do Pre�sidente é a creación dun Plan Inte�gral de Turismo na provincia, parao se dedican 500.000 euros do or�

zamento de 2016. Outra das súasapostas, que xa avanzou no seudiscurso de investidura, é a postaen marcha de medidas de colabo�ración cos Concellos para a xes�tión de residuos e aforro de custosenerxéticos, pois, “como alcaldeque son, coñezo de primeira mana necesidade de fórmulas de cola�

boración cos municipios nestesenso”. Deste xeito, no presu�posto de 2016 hai 1,5 millónsde euros para este fin.

Deporte, cultura e artesanía

O Vicepresidente destacaba �durante a presentación da pro�posta de orzamentos por partedo equipo de goberno que, fi�nalmente, era aprobada enpleno� que para actuacións de�portivas se dedicaran 4,2 mi�llóns de euros. “Seguiremossendo a Deputación de Españaque máis inviste en deportepor habitante”. Para actua�cións culturais e a Rede Muse�

ística dedicaranse 7,5 millóns deeuros e para o impulso da Artesa�nía e o Deseño 1,4 millóns deeuros.

7 millóns de euros para actua�

cións nos 67 concellos da provin�

cia

Darío Campos subliñaba que “é

un presuposto equilibrado, conaportacións para todos os Conce�llos”. O Presidente adiantaba que7 millóns de euros serán para ac�tuacións nos 67 Concellos da pro�vincia. Achéganse 1,54 millóns de euros

comprometidos polo Presidentetras as reunións que mantivo conAlcaldes e Voceiros de 9 Conce�llos. O Corgo, 218.150 eurosˇ Car�balledo: 99.387 eurosˇ Palas deRei: 230.000 eurosˇ e Xove250.000 euros �todos eles para apromoción e fomento do deporte�. Cervo recibirá 135.000 eurospara pavimentación de vías públi�cas, Foz 700.000 euros para a me�llora de estradas provinciais eRiotorto 100.000 euros para ma�quinaria municipal e promocióndo turismo. As Nogais, 120.000euros e Begonte 45.000 euros parainfraestruturas en ambos casos.Outros 2,1 millóns de euros desti�naranse a actuacións en 17 Conce�llos aprobadas polo anteriorGoberno Provincial do Partido Po�pular. “Sempre dixen que non megustaron as formas nas que seacordaron estes convenios peroque os ía a respectar se cumpríancoa legalidade. Hai Concellos quecontraron as obras e os afectadossempre son os veciños”, apuntabaCampos Conde. Dese orzamento destinaranse áTerra Chá 161.500 euros para Be�gonteˇ 243.083,56 euros para Vi�lalbaˇ e 71.465,65 euros para oConcello de Castro de Rei. En tó�dolos casos o orzamento destina�rase ao acondicionamento de vías

municipais. Pero tamén se destinarán 3 millónsde euros para actuacións nos res�tantes Concellos da provincia, édicir, nos non beneficiados dos or�zamentos comprometidos, ante�riormente citados.

16 actualidademarzo 16

Aprobado o presuposto do Goberno de 96,3 millóns para emprego,políticas socias e infraestruturas nos 67 Concellos

#SanMarcos

Veiga, Campos e García Porto presentan a proposta de orzamentos para 2016.

A voceira do Grupo Provincial doPartido Popular, Elena Candia,considera que o debate orzamenta�rio celebrado en pleno responde a“un claro modelo ditatorial, no queo bipartito tratou de limitar as ac�cións dos deputados”. Candiaafirma que “a provincia de Lugonon se merece este Goberno na De�putación, pero non será o PP o quebloquee a recepción de fondos aosconcellos”.“Recorren a manobras políticaspara evitar incluír as propostas dosoutros grupos”, di Candia quen re�corda que se aprobou un orzamentoque “non nace froito do consenso”.

Emendas do PP

O PP pedía un reparto equitativo,xusto e legal dos fondos públicosentre todos os concellos da provin�ciaˇ con este obxecto solicitouse unincremento do Plan de Obras e Ser�vizos (POS) e do Servizo de Axuda

no Fogar (SAF), o único aspectomodificado no orzamento a pro�posta do PP, aínda que non na con�tía que desexaban os populares. OPP tamén conseguiu garantir obrasen 33 concellos.Ademais, dende o Grupo Provin�cial do PP presentáronse emendaspara evitar o reparto dixital dassubvencións públicas e que as con�cesións destes fondos fosen apro�badas polo máximo órgano, o doPleno, “o que é o máis claro exem�plo de respecto á transparencia e dalegalidade”.Por último, os populares solicita�ban que se respectasen os acordosque se adoptan en pleno, ou porparte do presidente provincial �tanto do actual como anteriores� eque contasen con informes favora�bles dos funcionarios correspon�dentes. “É o sentir común encalquera estado democrático”, con�clúe.

Elena Candia: “A provincia de Lugo non semerece este Goberno na Deputación, peronon será o PP o que bloquee a recepciónde fondos aos concellos”

A Xunta de Goberno da Deputa�ción Provincial de Lugo apro�baba o 11 de marzoinvestimentos no rural por im�porte de 1.100.000 euros. Trátaseda resolución das tres últimasliñas de actuación da Área de Co�operación e Asistencia aos Con�cellos impulsadas no ano 2015.En total realizaranse 134 actua�cións ao longo de toda a provin�cia, neste senso o Deputadodelegado da Área de Coopera�ción e Asistencia aos Concellosasegurou que entidades sociais ecolectivos da meirande parte dosconcellos da provincia de Lugoson beneficiarias destas tres liñasde actuación, desde Viveiro aoNorte até Carballedo no sur, oudesde Cervantes o leste até Gui�tiriz o oeste”, así mesmo aclarouque “ para estas axudas a Área deCooperación e Asistencia recibiumáis de trescentas solicitudes, ocal deixa clara a utilidade e a ne�cesidade da continuación destaactuación económica”.O Vicepresidente da Deputaciónde Lugo dixo finalmente que “ aDeputación de Lugo continuará aimpulsar na actual lexislatura me�didas de apoio, con cifras econó�micas reais non só con palabras,como as das liñas de Cooperacióne Asistencia aos Concellos apro�badas este venres, que contribúana paliar a sangría demográfica,especialmente severa nos conce�llos rurais, e que permita que osseus habitantes teñan acceso aservizos básicos de calidade asícomo garantir un nivel de presta�cións sociais equiparable ao de

outras poboacións de maior ta�maño, para a Vicepresidencia é oobxetivo número un contribuir aigualdade de oportunidades de tó�dolos habitantes da provincia in�dependentementede onde se loca�lice o seu domici�lio”.

Liña 1: Pro�grama de me�llora dam o b i l i d a d erural e posta envalor dos nú�cleos rurais daprovinciaEsta liña vai diri�xida ao acondi�cionamento deelementos dosnúcleos rurais,pobos e vías pú�blicas comopoden ser os muros de contenciónou soleiras, melloras de camiñospúblicos, construcción de depósi�tos contra incendios, redes deabastecemento para o gando, in�fraestructuras de regadío e a me�llora de espazos públicosadicados a aparcadoiros ou a ac�tividades comunitarias. Concedé�ronse 69 axudas por un importetotal de 750.000 euros.

Liña 2: Programa de restaura�ción, reforma, conservación emellora de centros sociocultu�rais e o seu contorno inmediatoTen por obxecto a mellora e con�servación dos centros sociocultu�rais, as entidades beneficiarias

realizarán actuacións coma son oacondicionamento de locais e osseus accesos, renovación de fies�tras, dotación de calefaccións,acometidas eléctricas ou abaste�

cemento de auga en 30 locais porimporte de 263.207,08 euros.

Liña 3: Programa de equipa�mento de centros socioculturais35 entidades, colectivos e agrupa�cións de veciños adquirirán equi�pamentos audiovisuais, equiposinformáticos, así como bens mo�bles en xeral por importe de86.792,92 euros.A resolución das axudas publica�rase no Boletín Oficial da Provin�cia nos vindeiros días, o prazopara a execución das obras e a ad�quisición de equipamentos re�mata o vindeiro 30 de xuño e asúa posterior xustificación o 31de agosto.

O Vicepresidente da Deputación,o nacionalista Antonio Veiga, fixoentrega dun diploma aos deportis�tas lucenses premiados no 2015cunha das 200 bolsas económicasque concedeu a Área de Deporte.Ao acto asistiron mozos e mozasdunha vintena de modalidades de�portivas diferentes, entre as quedestacan por número de beneficia�rios o atletismo, natación, loita,taekwondo ou tiro olímpico. A Deputación concedeu 70.000euros en bolsas económicas en de�cembro do 2015, das cales 133foron parar a deportistas de até 16anos, 55 para atletas de até 26, 7para persoas de até 35 anos e 5para os deportistas que estiveronlesionados na tempada deportivado 2015 ou practican algunha mo�dalidade de deporte para capacida�des diferentes, neste senso oVicepresidente recalcou “o bo mo�mento que está a atravesar o de�porte na provincia de Lugo, e oque me crea máis ledicia, o bo fu�turo que esperamos ter, pois o 60%dos beneficiarios apenas cheganaos 16 anos e temos un gran nú�

mero de deportistas femininos quea ben seguro nos darán mais duntitular grazas aos seus logros de�portivos”.Veiga quixo agradecer a presenzade moitos dos deportistas premia�dos, así coma dos seus pais e nais“a pesares de que son horas nasque os mozos e mozas teñen ades�tramentos así coma actividades ex�traescolares”, tamén tivo palabrasde recoñecemento para a impor�tante labor que realizan os pais enais dos deportistas porque “detrásde cada éxito deportivo hai un granesforzo tanto do propio deportistacoma dos seus proxenitores”.“Os deportistas lucenses seguiráncontando co apoio da Deputacióntamén no 2016”, así o fixo saber oDeputado�Delegado de Deporte,que xá avanzou que para o ano encurso a Deputación aprobará unhanova edición das bolsas para de�portistas individuais e aclarou que“como mínimo manteremos o es�forzo económico nesta liña de ac�tuación que recordemos tivo pretode 350 solicitudes na última edi�ción".

A Área de Cooperación e Asistencia aosConcellos concede 1.100.000 euros en axudasao rural da provincia

O Vicepresidente da Deputación deLugo recibe aos beneficiarios dasbolsas de deportistas individuaisdo 2015

A Área de Cultura da Deputaciónestá a traballar para crear un pro�grama, dirixido a todos os centrosde ensino público da provincia deLugo, para afondar no coñece�mento do patrimonio cultural lu�cense.Tal e como expuxo o delegadoXosé Ferreiro, “trátase de ampliar aoferta aos centros que desde a Áreade Cultura vimos tendo desde haimoitos anos, a través da Rede Mu�seísitica Provincial, e que este novoprograma redunde nun maior coñe�cemento tanto dos catro Museos daRede como do propio CEN�TRAD”.Desde a Área de Cultura da Depu�tación de Lugo sinalan que este pro�grama contribuirá a dar a coñecer epoñer en valor “o noso rico patri�monio cultural entre as e os máisnovos”, sinalaba Ferreiro. O dele�gado de Cultura anunciaba tamén

que “este programa de visitasacompañarase dunha guía didácticano caso dos catro Museos da Redee do CENTRAD, de maneira que,a maiores de realizar estas visitas aonoso patrimonio, as e os docentespoidan continuar a traballar estas te�máticas nas aulas e introducilas noscurrículos escolares”.Xosé Ferreiro concluía indicandoque “desde as institucións públicastemos que fomentar un contactomáis estreito coa comunidade edu�cativa, sabedores de que é precisoincidir na educación para que onoso patrimonio cultural sexa res�pectado e valorado, e contribuír,deste xeito, á súa salvagarda para asxeracións futuras”. Así mesmo,lembraba que “Lugo conta condous elementos que son Patrimonioda Humanidade e temos que poñe�los en valor entre as xeracións máisnovas”.

A Área de Cultura da Deputación deLugo traballa nun programa paraachegar o patrimonio cultural aescolares

O responsable de Cultura da Depu�tación de Lugo, o nacionalista XoséFerreiro, presentaba a programa�ción dos Seráns Culturais para osvindeiros meses, xunto a LucíaLópez, responsable técnica do pro�grama.Ferreiro explicaba que “serán untotal de 42 representacións de es�pectáculos feitos en Galiza, e en ga�lego, que se desenvolverán pordiversos Concellos ao longo daprovincia de Lugo, buscando con�solidar a nosa provincia como unespazo de cultura en todas as disci�plinas”.

Actividades diversas para pú�blico familiar e con entrada gra�tuítaO Delegado de Cultura destacabaque os Seráns Culturais incluén“moi variadas actividades, desdemúsica, pasando polo teatro, ou amaxia, orientadas a un público fa�

miliar” dixo, e abondaba, “estes Se�ráns Culturais beben do grandeéxito acadado con esta programa�ción o ano pasado, cunha afluenciacontinuada de público tanto nas ac�tividades de infantil coma de adul�tos. Este ano impulsamos unhaprogramación máis ambiciosa aolongo de todas as comarcas lucen�ses, adaptada á nosa realidade pro�vincial, e que vai traer a Lugo asnovidades culturais de primeira ca�lidade que xera o grandísimo ta�lento existente no noso País”.

Ano Manuel MaríaFerreiro destacaba especialmente aprogramación que se inclúe nestesSeráns Culturais en torno ao AnoManuel María, pois na programa�ción contemplánse espectáculosque poñen e valor a vida e obra dopoeta chairego tales como “A ver�dadeira historia do poeta Manuelde Paderna”, da compañía lucense

de nova creación Lucecús Teatroou “Canta o cuco” onde MagínBlanco e Uxía cantan a ManuelMaría. Así mesmo, o espectáculo“Andando a terra. Uxía canta a Ma�nuel María”, que conta co aval daCasa Museo Manuel María, estarátamén presente na programacióndestes Seráns Culturais.Completan a proposta o concerto“Sons de maio…para ManuelMaría” que o alumnado e o profe�sorado da Tradescola ofrecerá naPraza de San Marcos o xoves 19 demaio, e tamén o programa “LinguaViva” que por terceiro ano conse�cutivo terá como fío condutor o te�atro e a danza, implicando a moitaspersoas, baixo a dirección artísticade Paloma Lugilde de PalimocoTeatro, e que o 17 de maio porá enescea “E foi o trebón”, produto dotraballo de obradoiros abertos aopúblico que se poñerán en marchadurante o mes de abril.

Os Seráns Culturais da Área de Cultura da Deputaciónde Lugo achegan 15 representacións á comarca chairega

Antonio Veiga, deputado delegado da Área deCooperación cos Concellos.

Os deportistas recibiron cadanseu diploma no Pazo de San Marcos.

#SanMarcos17actualidade marzo 16

18 actualidademarzo 16

O goberno español vaticina o

fechamento de 5.000 explotacións

de leite nos próximos 5 anos

Abel Caballero descarta Carmela

Silva como candidata do PSdeG á

Xunta

A patronal conserveira, en guerra contra adenominación de orixe que protexe o mexillóngalego

O proceso de refundación doBNG xa está en marcha. “Hoxecomeza a andar por todo o país conome de 'proceso Adiante'”,anunciou Rubén Cela, membroda Executiva Nacional na presen�tación da iniciativa, que decorreuesta segunda feira. Un proceso“aberto e plural”, dixo Ana Pon�tón, portavoz nacional do BNG,que apontaba ao propio nome,'adiante', como mostra da con�fianza no país e na propia organi�zación nacionalista. A andainacomeza este mes de abril conmáis de 100 encontros abertospor todo o país. Esa é a primeirafase, “de arquitectura”, resumiuPontón, na que a base social de�batirá e decidirá sobre os pasos aseguir. A partir de aí tres fasesmáis, con punto de chegada na úl�tima, que versará sobre fórmulasde participación e debate organi�zativo. A idea é culminar o pro�ceso en marzo de 2017, mais asúa propia formulación é “flexí�bel”, lembrou a portavoz nacio�nal, para facer fronte aos procesoselectorais.“Nunca se fixo un proceso contanta profundidade no BNG”, sa�lientou Pontón, corroborando odito por Rubén Cela pouco antessobre que “no fondo e na forma”estabamos perante un proceso“diferente a todos os vividosantes” na fronte nacionalista.'Adiante' nace do propio mandatode refundación xurdido da XVAsemblea Nacional. Ana Pontón

enumerou “os tres obxectivos”principais da iniciativa que se vénde activar: actualizar o discursodo proxecto do BNG, recuperar opulso social e ensanchar a basesocial do nacionalismo. Aspira oBNG, reiterou, a ser “a casacomún de todos e todas as nacio�nalistas”.

Paredes de cristal

Cela explicou que este roteiro im�plica “reflexión”, “debate in�terno” e o que faga falla, apontou,para “correxir e mellorar” de caraá ofrecer “un proxecto naciona�lista renovado e que aspire atodo”. E a base social nacionalistavai ser a protagonista, tanto a quemilita no BNG como aquelas per�soas que acreditan na necesidadede dispor dunha forza propia. Apáxina web www.adiante.gal vai

ser, neste proceso, unha ferra�menta importante. Complemen�tará e reforzará os procesos departicipación tradicionais (asem�bleas, encontros, deb ates presen�ciais...), facilitando as achegas.“Vai ser un exemplo de transpa�rencia interna: dispoñibilizaremostodas as convocatorias, debates,resultados das votacións, conclu�sións dos debates...”.Ao cabo, estamos “perante o ini�cio dun proceso moi importantepara o futuro do nacionalismo”,apontou Ana Pontón, reiterandoque “o país precisa máis quenunca o nacionalismo”. É este, onacionalismo, o que o BNG sitúacomo a ferramenta máis util parafacer fronte á situación actual dopaís, marcada por realidadescomo o desemprego ou a emigra�ción.

A sentenza firme que ditaminaque ningúnha conserva de mexi�llón pode facer referencia á orixegalega do produto se non estáamparada pola Denominación deOrixe Protexida cabrea, e moito,á gran patronal conserveira, An�faco, que sempre quixo que esaDOP se limitase ao mexillónpara fresco e non afectase á in�dustria conserveira. Un criterioque a xustiza botou pola chan.O secretario xeral de Anfaco,Juan Vieites, a raíz da sentenza,manifestou que esa resoluciónvai levar a aque “en 3 ou 5 anos”non se enlate mexillón galego eque se use “doutros países”. Parao Consello Regulador do Mexi�

llón, “estas manifestacións pode�ríanse considerar como reco�mendacións colectivas aos seusasociados para que executentales indicacións e, en conse�cuencia, ser pacto colusorio, oque vulneraría a Lei de Defensada Competencia”.

Xuntanza

Anfaco convocou na súa sede deVigo a produtores de mexillón,asegura o Consello. Nese encon�tro, indica, encabezado polo pro�pio presidente da patronal, JesúsAlonso, presentouse aos produ�tores á sinatura un documentodirixido á Consellería. “A pri�meira reflexión que xorde é a co�

acción exercida polo poder decompra para conseguir tal decla�ración. Nese escrito solicítase áConsellería do Mar a tramitacióndunha suspensión da DOP, tem�poral e con carácter cautelar.Todo parece indicar que o es�crito é unha incitación á Conse�llería a tomar resoluciónsinxustas e contrarias á Lei (pre�varicación)”.O presidente de Anfaco é o res�ponsábel da principal empresaconserveira de mexillón de Chile(produto que se vende en conser�vas como galego,como denunciao sector), e que á súa vez é inter�provedor dunha gran cadea dedistribución.

O BNG activa 'Adiante', o proceso de refundación

para dotar o país “do nacionalismo que precisa”

O goberno español agoira que nosvindeiros 5 anos botarán o fechopor volta de 5.000 das 16.000granxas de leite existentes no Es�tado, o que supón que desapare�cerán unha de cada tres das quehai na actualidade. Desas 16.000explotacións leiteiras, algo máisde 9.000 están en Galiza.Fernando Miranda, director xeralno Ministerio de Agricultura, si�nalou na Cadena SER que ”notranscurso de cinco ou seis anospodemos situarnos nas 10.000 ex�plotacións. 10 ou 12.000, quesería o razoábel”. “A rendabili�dade exixe un tamaño mínimo, e

ese tamaño mínimo é o que vanprocurando os gandeiros", con�clúe.En novembro do 2013 o prezomedio ao que se lle pagaba en Ga�liza un litro de leite ao gandeiroera de 39 céntimos. Dous anosdespois, en novembro de 2015,era de 28,7 céntimos, unha quedado 26,4%, a máis grande de entretodos os territorios do Estado es�pañol. Nos once primeiros mesesdo 2015 fecharon no conxunto doEstado español 600 explotaciónsgandeiras. Delas, 475 en Galiza, oque supón o 70% do total e o 5%das que había no noso país.

“Cando un está nunlugar debe asen�tarse”, así contes�taba este domingoAbel Caballero aunha pregunta daentrevista conce�dida á Cadena Ser,que o interpelabasobre a posibili�dade de que a actual presidenta daDeputación de Pontevedra fose acandidata do PSdeG á presiden�cia da Xunta.Para o tamén presidente da Fede�ración Española de Municipios eProvincias (FEMP),Carmela Silva“sería unha moi boaopción para Galiza,España ou Europapero este non é ocaso”. “Eu son al�calde de Vigo. Levonove anos e non memovo de aquí nin con lanzacha�mas”, engadiu.

Caballero admitiu que desbotouformar parte da xestora que dirixea día de hoxe o PSdeG, ao igualque tampouco quixo facer parteda Executiva que presidía o entónsecretario xeral dos socialdemó�

cratas, José RamónGómez Besteiro.O alcalde de Vigo, quesalientou o “deterioro”de Feijóo e a súa xes�tión “deficiente efrouxa”, emprazou oPSdeG a “dosificarben os seus tempos” e

a elixir o candidato á Presidenciada Xunta sen présas.

galiza

O alcalde de Vigo, Abel Caballero, un dos pesos do

actual PSdeG, descartou este domingo Carmela

Silva, presidenta da Deputación de Pontevedra e

referente do PSdeG en Vigo, como candidata dos

socialdemócrata á presidencia da Xunta.

Anfaco reclama a suspensión da DOP, denuncia o Consello Regulador do

Mexillón, nunha actuación que "podería inducir á prevaricación".

Na actualidade hai perto de 16.000, das cales

9.000 son galegas.

Dividirase en catro fases - a primeira en abril, con máis de 100 encontros

abertos por toda Galiza-; e ten entre os seus obxectivos “actualizar o dis-

curso” e “recuperar o pulso social”. “Nunca se fixo un proceso así, tan pro-

fundo e aberto, no BNG”, dixo Ana Pontón, portavoz nacional.

“Caballero di

que desbotou

participar da

xestora que

dirixe o

PSdeG”

1�actualidade marzo 16

“Cada ano aumentamos o volume de transformación e comercializaciónde San Simón da Costa, pero mantemos a súa calidade”

Crisanto SAT

O San Simón da Costa “DonCrisanto” facíase coa distinciónde ouro na XVIII Cata dos Quei�xos de Galicia na que o ano an�terior lograra a prata. Pero esteé só o último, ata o momento,dos recoñecementos que a quei�xería Crisanto SAT vén lo�grando nos últimos anos.Pouco antes dábanse a coñeceros galardóns dos World CheeseAwards 2015 nos que Don Cri�santo lograba unha distinción debronce entre os queixos presen�tados baixo esta Denominaciónde Orixe Protexida, cando o anoanterior se facía cunha pratapolo mesmo queixo noutra cate�goría.O mesmo produto facíase coadistinción de mellor queixo ma�durado de vaca nos premios“Alimentos de España al mejorqueso 2015” convocados poloMinisterio de Agricultura, Ali�mentación e Medio Ambientecada dous anos. De feito, é xa asexta ocasión na que recibe estepremio ao telo recibido en cadaedición dende o 2003 a excep�ción do ano 2009. Todas estas distincións demos�tran a calidade dun produto pro�pio da comarca chairega, nestecaso, elaborado nunha SAT deMoreda (Lanzós) por seis mem�bros da mesma familia –Cri�santo, Lola e os seus fillos JoséRamón, Rocío e María CubaAlonso ademais de Domingo,xenro dos primeirosˇ ademais deSusana e Cristina� que traballannunha explotación gandeira cuncenso de 30 vacas e, por su�posto, nunha queixería á que llededican “moitas horas de traba�llo con moito cariño”. ��� ��� que é o principal

segredo do voso San Simón da

Costa?

O San Simón da Costa é o nosoproduto máis prezado e está ela�

borado con sinxeleza, amor e es�mero coas nosas propias mans.Á queixería Don Crisanto chegao leite directamente das súasvacas que pastan ao aire librenos mellores pastos da chaira.Pero ese leite debe pasar un pro�

ceso de pasteurización onde seeliminará calquera tipo de pató�xenos. O primeiro paso na ela�boración dos seus queixos é acreación dunha pasta tras enga�dir o callo, fermento se o calcioao leite. Despois córtase e somé�tese a un lavado con auga pararetirar sobrantes. Coa pasta cor�tada comeza o proceso de mol�deado a través dun molde cónicocon dimensións concretas que ofan único. Logo de bañar osqueixos en salmoira para queadquiran a salgadura e a texturaidónea, pasan ás cámaras de se�cado e maduración onde perma�necerán durante un mínimo de45 días –ou 30 no caso dos bu�

fóns� controlándolles a humi�dade e a temperatura para facili�tar a maduración perfecta.Finalmente, os queixos son afu�mados con madeira de bidueiroco que conseguimos un aroma esabor característicos da DOP

San Simón da Costa que nondeixa indiferente ao padal máisesixente.

Como evoluciona a vosa forma

de traballar para mellorar o

produto?

Desde un primeiro control damateria prima, seguindo todosos pasos artesanalmente conmoito interese e esmero.

As distincións que tedes reci�

bido supoñen unha boa plata�

forma de promoción no

mercado? E certa “presión” á

hora de presentar sempre un

produto extraordinario?

Ademais, producides queixo

do país, máis coñecido como

“patela”, e requeixo. Gozan

tamén dunha boa aceptación?

Cada ano imos aumentandotamén a produción do queixo dopaís "patela".

O volume de transformación e

comercialización da DOP San

Simón da Costa incremen�

touse un 22,30% no 2015 con

respecto ao ano anterior.

Como evoluciona, no caso da

vosa queixería, a produción

deste queixo?

O volume de transformación ecomercialización tamén res�ponde a un pequeno incrementocada ano debido á calidade queten o produto e a súa demanda.Aumentamos o volume, peroconservamos a calidade.

Segundo a vosa experiencia,

para que tipo de consumo e/ou

consumidor se dirixe o San

Simón e o “patela”?

A maioría dos consumidores de“patela” son xente de idade,mentres que o San Simón é máisbuscado por consumidores másnovos e para venda en tendas es�

pecializadas.

En xeral, cales son as caracte�

rísticas dun bo queixo galego?

O queixo San Simón, como ga�lego que é, resulta ideal paraacompañar con sabores doces ousalgados.

“Predicades” co exemplo?

Que presenza ten este produto

lácteo na vosa dieta e a través

de que formas culinarias se in�

tegra?

Na nosa dieta está presente tó�dolos días como sobremesa �sóou con marmelo�, aperitivo oupara cociñar �en salsas ou ensa�ladas.

Procedemento de elaboración do queixo San Simón da Costa: orixe do leite, elaboración da pasta, lavado, moldeado, salgadura e maduración.

O último día do mes de marzo, orecinto feiral Manuel Vila deMuimenta recibirá xa a maqui�naria que participará na XXXIIMostra Exposición de Muimenta(MOEXMU) entre o venres 1 eo domingo 3 de abril.Con este son xa 30 anos de Con�curso de Gando Frisón �no queparticiparán 22 gandeirías dasprovincias de A Coruña, Ponte�vedra e Lugo, principalmente� ede Exposición de Raza RubiaGallega e 20 as edicións nas quea MOEXMU celebra unha poxade gando selecto que contará concatro cabezas cedidas polaGranxa Gaioso Castro.Entre o concurso e a poxa degando selecto participarán untotal de 124 cabezas de gando.Delas, a súa maioría pertencen áGandería Pozo (Lugo), SAT AVereda e SAT Rei de Miñotelo(ambas da Terra Chá) e a Gande�ría Capón (Chantada).A progamación, como vén sendohabitual, dará comezo o venrespola tarde co pregón �a cargo deLuis Valle� e unha festa da ter�ceira idade �coa música de OsValuros�ˇ despois de rematar, aolongo da mañá, de ultimar a co�locación dos 130 expositores deartesanía popular galega, produ�

tos galegos de calidade, viños daterra, mel, utensilios gandeirosou cans de raza e de recibir aogando participante nas distintasactividades desta feira.O sábado o recinto abrirase aopúblico cara ás dez da mañá paraacoller xa as seccións de xatas exovencas do XXX Concurso deGando Frisón que este ano contaco xuíz Pol Collel.Igual que na pasada edición aXX Poxa de Gando Selecto ce�lebrarase ás doce do mediodíado sábado. Ese mesmo 2 de abrilcontinuará pola tarde o concursonas seccións de vacas de leite econtará tamén a programacióncunha demostración de ferreiros,en colaboración co Centro de

Artesanía e Deseño (CEN�TRAD) da Deputación Provin�cial.O domingo tamén se abrirá o re�cinto ás dez da mañá, pero ata asonce non dará comezo o con�curso de manexadores mozosque se desenvolverá por sec�cións de idade antes do concursode manexadores adultos. Á unhado mediodía farase a entrega dospremios do concurso para darpeche á MOEXMU ás dúas domediodía.Con todo, pola tarde, tamén concolaboración do CENTRAD, ha�berá unha demostración das fia�deiras do liñoˇ aínda que nonserán as únicas propostas de de�mostracións de oficios, xa que

ao longo da fin de semana dife�rentes artesáns amosarán o seutraballo en vivo no propio stand.Este ano, tamén se habilitará unespazo no propio recinto paraque os nenos e nenas poidanxogar con tractores a pedaisˇademais de acoller outras de�

mostracións e actividades habi�tuais que se complementancunha exposición do CENTRADque achegará traxes tradicionais,olerías, cestaría, prata e mesmoinstrumentos musicais.O orzamento total da MOEXMUachegarase aos 100.000 euros.

A primeira reunión do Plan deFortalecemento do Sector Lácteocoa que bota a andar a primeiraestratexia conxunta de todos osaxentes implicados para consoli�dar e estabilizar este sector cele�brábase o 2 de marzo. Tras axuntanza, presidida pola conse�lleira do Medio Rural, ÁngelesVázquez anunciaba que todos ospresentes apoiaron unha batería depropostas urxentes que trasladarao Goberno central para a súa de�fensa no Consello de Ministros deAgricultura da Unión Europeapara garantir a estabilidade do sec�tor de xeito inmediato. “Persegui�mos un único fin que é fortalecero lácteo galego, e unha reivindica�ción, que é que falar do lácteo enEspaña sexa falar en primeiro

lugar do lácteo galego”, declarabaa titular de Medio Rural.Estas propostas pasan, segundoexplicou a conselleira, por unhasuba do prezo e do volume de in�tervención tanto do leite en pocomo de manteiga, ao tempo queun control e unha regularizacióndos mercados para evitar certasprácticas como a venda a perdas.Para iso, tamén se reclaman me�didas para lograr a transparenciaen todos os elos da cadea de valor.Na batería de medidas inclúesetamén o fomento do consumo dosprodutos lácteos no mercado inte�rior da UE e a identificación daorixe dos mesmos. “Que o De�creto de cesión de prezos que tenque saír a nivel nacional se tras�lade tamén a toda Europa para que

falemos dun mercado único e nasmesmas condicións”, insistía Án�geles Vázquez.Respecto ás medidas a máis longoprazo, no encontro estableceuseunha cronoloxía de actuación decara ao futuro. A mesa de traballoreunirase polo menos unha vez aomes para comprobar os avances eseguir traballando en melloras aprol do sector. “De maneira quenon nos xuntemos todos só candohai un problema crítico, senónmanter un diálogo continuo a sa�bendas da importancia do sector”,aclarou a conselleira.A posta en marcha do Plan de For�talecemento do Sector Lácteo co�mezaba o 8 de febreiro cando sepresentaba no Consello AgrarioGalego. Agora celebrábase unha

primeira reunión de traballo, ungran paso adiante dado que é aprimeira vez que nunha mesa sexuntan todos axentes da cadea devalor (industria, distribución, co�operativas, organizacións profe�sionais agrarias), incluídos osórganos de control de calidade e

de mercado como o LaboratorioInterprofesional Galego de Aná�lise do Leite (Ligal) e o CentroGalego de Control Leiteiro (Cega�col), así como a Universidade e oámbito científico, xunto coa admi�nistración. Todos, volverán a reu�nirse nun prazo máximo dun mes.

XXXII MOEXMU: Muimenta volve acoller a maior mostra exposición gandeira dacomarca entre o 1 e o 3 de abril

A mesa de traballo do Plan de fortalecemento do sector lácteo consensúa o trasladode medidas urxentes a Bruxelas

20 agromarzo 16

Comisión organizadora (á esquerda) e repesentantes da comisión, AFRICOR, a Xuinta, a Deputación e o Concello con gandeiros e gandeiras (á dereita).

Reunión da mesa de traballo polo lácteo.

Hermanos Falcón ofrecerá esteano durante a XXXII Mostra Ex�posición de Muimenta – MO�EXMU, entre o 1 e o 3 de abril,unha demostración en vivo dofuncionamento do seu robot demuxido automático Merlin coainstalación dunha máquina e apresenza de animais para com�probar, nun marco incomparable,

o funcionamento real dun dosmúltiples sistemas de muxido queFullwood Packo pode ofrecer aogandeiro para adaptarse ás súasnecesidades e ás características dasúa granxa.Como xa é habitual, ofrecerántamén unha mostra de tódolosprodutos que ofrecen solución in�tegral aos gandeiros e gandeiras.

Demostración de robot de muxido automático

A conselleira do Medio Rural,Ángeles Vázquez, visitaba dúasexplotacións de gando vacún nomunicipio de Castro de Rei: unhapara produción de leite e outra decarne.A conselleira lembraba que estáaberto o prazo para solicitar asaxudas para o desenvolvementode pequenas explotacións, cun or�zamento para este ano de 3,5 mi�llóns de euros, ata o 2 de abril.Ángeles Vázquez destacaba queesta liña de achegas está destinadaaos titulares de pequenas explota�cións agrarias inscritas no Rexis�tro de Explotacións Agrarias deGalicia que teñan a capacitaciónprofesional suficiente, residan nacomarca na que radique a explo�tación ou nunha limítrofe e, sendomaiores de idade, non teñan aca�dado a idade de xubilación.Así mesmo, a conselleira sinalouque as explotacións beneficiariasdestas axudas requirirán, comomínimo, dun volume de traballoequivalente á metade dunha Uni�dade de Traballo Agrario (UTA)imputable ao titular e manterase alo menos os 5 anos posteriores aopago final da axuda.A conselleira coñecía de primeira

man as instalacións de ambas ex�plotacións, cuxa titularidade recaena muller. Neste senso, ÁngelesVázquez felicitou ás propietariase subliñou que o seu departa�mento ten como obxectivo funda�mental elevar a porcentaxe demulleres que acceden á titulari�dade ou cotitularidade de explota�cións agrarias, acadando ousuperando o 50%.Ángeles Vázquez engadía que seas mulleres tiveran o mesmo ac�ceso aos recursos produtivos queos homes podería incrementarse orendemento das explotacións agrí�colas entre un 20 e un 30%, poloque é imprescindible acabar coabrecha de xénero no agro galego.

Axudas para o agroTamén está aberto o prazo de pre�sentación de solicitudes para asaxudas para o apoio aos investi�mentos nas explotacións agrícolase incorporación de agricultoresmozos, cun orzamento de 36 e 18millóns de euros respectivamente.No caso das achegas para o apoioaos investimentos nas explota�cións agrícolas, requírese ser titu�lar dunha explotación agrariainscrita no Rexistro de explota�

cións agrarias de Galicia e levar acabo un plan que mellore o rende�mento global da explotación. Poroutra banda, as axudas para a cre�ación de empresas para os agricul�tores mozos están destinadas aaquelas persoas que, habendocumprido os 18 anos e non che�gando aos 41, desexen crear ou in�corporarse a unha actividadeagraria e acaden a capacitaciónprofesional suficiente.

Explotacións visitadasA titular do departamento deMedio Rural visitaba a explota�ción de Ana María Teijeiro Cas�tro, dedicada á produción decarne. Conta cun total de 70 ani�mais: 40 de máis de 24 meses deidade, 16 con idade entre 6 e 24meses, e 14 de menos de 6 meses.A totalidade dos animais son deraza Limiá.A outra explotación visitada foi ade Mª Carmen Barreiro Irimía,dedicada á produción de leite.Neste caso, conta cun total de 185animais: 105 de máis de 24 mesesde idade, 55 con idade entre 6 e24 meses, e 25 de menos de 6mesesˇ sendo a totalidade dos ani�mais de raza Frisona.

O IX Congreso do SLG cele�brado o 12 de marzo en Lugoservía para conformar a Direc�ción Nacional para os vindeiroscatro anos que seguirá encabe�zada por Isabel Villalba, titulardunha explotación de leite efabas en Lourenzá.Apoiarán o seu labor na Execu�tiva que xestionará o día a día daorganización agraria Daniel Ro�dicio (sector cunícola, A Bola),María Ferreiro (sector lácteo,Teixeiro), Mariano Pazos (sectorlácteo, A Baña), Miguel AnxoMéndez (horta ecolóxica,Vedra), Ana Eiras (sector lácteo

e hortícola en ecolóxico, Rois),Xosé Lois Varela Carreira (carnede vacún ecolóxica, Palas deRei), Concepción Docampo San�román (horta e froita ecolóxica,Vedra), Loreto Hernáez Oubiña(froita e horta ecolóxica, Portodo Son) e Adolfo Cabarcos Saa�vedra (vacún de carne e vocal naIXP Tenreira Galega, Xermade).Pero, a Dirección Nacional es�tará formada por 37 persoas eli�xidas nas asembleas comarcaisprevias, as persoas responsábeisde sectores e quince membrosmáis elixidos no propio Con�greso.

A nivel organizativo, a afiliaciónvotou favorablemente os cam�bios estatutarios dirixidos a dina�mizar o traballo do SindicatoLabrego Galego: a creación dunEncontro Anual, que servirá paraanalizar cada doce meses o des�envolvemento e cumprimentodos comprimisos e obxectivosdos plans de traballo aprobadosnos congresosˇ e a creacióndunha Secretaría de Mocidade eoutra de Agroecoloxía, de cara adar corpo institucional a dúasáreas que cada vez están a cobrarmáis forza e protagonismo no díaa día do SLG.

A Consellería do Medio Ruralacordaba a finais do 2014 elaborarunhas propostas para a revisión doPlano Forestal de Galiza, vixentedende 1992. Así, criábase no Con�sello Forestal un grupo de traballoque se reunía durante 2015 paraelaborar unhas directrices, resul�tado dun inquérito deseñado pordous coordenadores propostos polaConsellaría. "Esta metodoloxía de traballo, res�trinxida aos membros do ConselloForestal e con excesiva presenzado sector da madeira (20 dos 25membros), tentaba ser superadamediante o compromiso inicial deincorporar ao documento os resul�tados das consultas aos colectivosexternos. Perante o incumprimentodeste acordo, organizacións comoa ORGACCM presentes no Con�sello Forestal, permearon ao restodas entidades que vivimos, xestio�namos e traballamos no mediorural os documentos de traballo,trasladando no seu nome as con�clusións".

Eucaliptos para as conselleiras"As directrices inicialmente apro�badas non son nin representativasdo sector, nin democráticas, ninproduto dun consenso entre todosos sectores relacionados co montee co medio rural. Na opinión dasorganizacións asinantes �ADEGA,Amigos da Terra, APDR, APRO�PIGA, CIG, Comité en Defensa doMonte Galego, FEG, FRUGA,ORGACCMM, OVICA, SLG,SOS Coello do Monte e Unitega�,as directrices para a revisión doPlano Forestal de Galiza resultadodeste proceso teñen tres obxectivosclaros.Por unha banda, “eliminar o carác�ter xermánico das titularidades ve�ciñais e privatizar a súa xestión. Porexemplo, mediante a entrega ásempresas forestais, a través dosmal chamados contratos de xestiónpública, das terras comunitarias debalde, aplicando as falsas e inxus�tas débedas dos consorcios e con�venios. Ou seguir considerando áscomunidades de montes como su�xeitos pasivos no Imposto de So�

ciedades, como se foran meras em�presas mercantís”. Por outra, “apostar pola produciónde madeira con pouco valor enga�dido, a biomasa forestal e os culti�vos enerxéticos: Por exemplo,mediante o mantemento das sub�vencións públicas ao eucalipto,consolidando o Eucaliptus globu�lus e permitindo que o Eucaliptusnitens (especie introducida polosintereses económicos de ENCE),só poidan substituirse polo E. glo�bulus. Ou a forestación de terrasagrícolas e a falla de iniciativaspara recuperar a superficie agrícolausurpada, alén de abrir a porta aouso masivo da biomasa forestal eos cultivos enerxéticos para produ�cir electricidade (o outro negociode ENCE)”. E, finalmente, “priorizar a produ�ción forestalista favorecendo a de�gradación ambiental: Por exemplomediante a intensivización da pro�dución con monocultivos de espe�cies alóctonas, o aproveitamentodos bosques de ribeira ou o usomasivo de agrotóxicos, esquecendoa o obxectivo de conservar os solose mitigar os impactos do cambioclimático”.En resumo, as organizacións asi�nantes cren que "a política de mon�tes do Partido Popular foi epretende seguir sendo totalmenteforestalista. Baseada na plantaciónindiscriminada, non contempla osoutros usos do monte e certifica aperda da paisaxe en mosaico tradi�cional galega. O novo Plano Fores�tal seguirá a provocar a perda desolos e a persistencia dos incendiosforestais, que seguirán a degradaros ecosistemas e a fosilizar enor�mes cantidades de cartos públicos". "O documento hipoteca o futurodos montes galegos e coarta a con�secución dun medio rural multifun�cional e sustentábel. Ataca aosmontes veciñais e agrede aos eco�sistemas e á poboación que viveneles. Xa que logo, as entidadesasinantes, organizacións que vivi�mos, xestionamos ou traballamosno medio rural, rexeitamos estasdirectrices e esiximos á Xunta a súadevolución".

Medio Rural destina para 2016 un importede 3,5 millóns de euros en axudas para odesenvolvemento de pequenas explotacións

Organizacións rurais esixen aretirada das directrices donovo Plano Forestal

Isabel Villalba ocupará a Secretaría Xeral doSLG outros catro anosO xermadino Adolfo Cabarcos, responsable do sector de vacún de carne

21agro marzo 16

agro

Representantes da FRUGA, ADEGA e CIG entregaron Eucaliptus nitensás conselleiras de Medio Rural e Medio no Día da Árbore.

Nova Directiva Nacional do SLG.

�� empresamarzo 16

“O uso de area silícea nos cubículos do gando vacún de leite garante a súa salubridade,hixiene e contribúe ao aforro de custes nas explotacións”

Serafín de la Fuente Rego, xerente de Cholo SL

Cholo SL é unha empresa fami�

liar vilalbesa con máis de 40 anos

de experiencia no sector da obra

civil e industrial –especializada

en urbanizacións, canalizacións,

pavimentacións asfálticas� e das

escavacións e desmontes.

Tamén conta cunha canteira pro�

pia da que extraen areas silíceas

de diferentes grosores e varios

tipos de zahorraˇ ademais do ser�

vizo de alugueiro de colectores

de diferentes tamaños �de 6 a 10

m3�, para residuos procedentes

de construción, demolición e in�

dustriais non perigosos que trans�

portan, posteriormente, a unha

planta de xestión autorizada.

C���� SL conta con máis de 40

anos de experienciaˇ pero cal é

a súa filosofía de traballo?

Traballamos co fin de ofrecer aos

nosos clientes as maiores garan�

tías e o maior compromiso nos

proxectos que executamos. Para

iso contamos cos mellores me�

dios materiais e un persoal alta�

mente cualificado, o que nos

permite realizar todos os nosos

traballos por medios propios.

Ademais, sempre realizamos os

nosos traballos baixo os selos de

Calidade ISO 9001ˇ Xestión Am�

biental ISO 14001 e Prevención

de Riscos Laborais OSHAS

18001.

Aproveitando a extracción de

area silícea, Cholo SL ten

tamén en marcha un servizo re�

lacionado co sector gandeiro...

O xacemento ao que pertence a

explotación da Canteira denomi�

nada Monterrey situada no lugar

de Fonfría, é de orixe sedimenta�

rio formado por areas caracteri�

zadas por disgregarse en gran

moi fino redondeado, de alta es�

fericidade e curva granulométrica

regular cunha alta porcentaxe de

finos comprendidos entre 0�2

mm.

Trátase de area probada e reco�

mendada para o seu uso en cubí�

culos para o gando vacún sobre a

que levamos innovando 15 anos

de cara á súa mellora.

Conta, entón, con asesora�

mento especializado?

Veterinarios e podólogos especia�

lizados na saúde dos animais té�

ñennos asesorado, ante a recente

adecuación da planta de lavado,

sobre a produción deste tipo de

area para uso específico en camas

de vacas leiteiras.

Cales son as propiedades que

fan apropiado este material

para o uso gandeiro?

Por tratarse dun material inorgá�

nico que garante unha maior sa�

lubridade e hixiene, impide a

proliferación de microorganis�

mos e patóxenos causantes de

infeccións. Igualmente, gra�

zas á súa baixa capacidade de

absorción consegue unha

cama fresca e seca con gran

capacidade drenante. Ade�

mais, este árido é adecuado

para os problemas podolóxi�

cos con respeto ao desgaste

dos cascos, así como para os

problemas de dermatite e úl�

ceras.

Que beneficios económicos

poden supoñer o uso deste

tipo de area nunha explota�

ción gandeira?

Esta area fina, esférica e sen

arestas proporciona unha super�

ficie suave e confortable que me�

llora o benestar dos animais ao

incrementar o seu tempo de des�

canso. Así, contribúe ao aumento

da produción no caso de gando

vacún de leite.

Pero, tamén é destacable a dura�

ción dos equipos para o manexo

da area na explotación que favo�

rece o tamaño dos gránulos infe�

rior a 1 mm nun 90%.

Ten, polo tanto, impacto directo

no aforro dos custes de produción

das explotacións.

Que diferenzas presenta este

tipo de area de orixe sedimen�

taria con respecto á area artifi�

cial de roca?

A canteira Monterrey, de natu�

reza sedimentaria, permite a ex�

tracción mecánica de partículas

homoxéneas de grans esféricos

de cor branca con gran capaci�

dade de drenaxe e escaso des�

gaste fronte ás areas de filón de

roca dura e compacta que se ex�

traen mediante voaduras con ex�

plosivos ata obter partículas

heteroxéneas de grans irregulares

con arestas e de cor indetermi�

nada con boa capacidade de dre�

naxe, pero cun intenso desgaste.

Ademais, a area de orixe sedi�

mentario atópase libre de mine�

rais coma o ferro, alumina ou

micaˇ mentres que a area artificial

se compón dunha mestura de mi�

nerais.

Serafín de la Fuente, nas instalacións da canteira Monterrey.

Vilalba álzase co título de campioa galega deloitas olímpicas en libre olímpica e grecorromanajúniorSegundo posto por equipos en grecorromana na categoría júnior e

terceiro en libre olímpica para o Club Rábade

O Club de LoitasOlímpicas de Vilalbafíxose co primeiroposto por equipos nacategoría junior, tantonas modalidades delibre olímpica como degrecorromana, noCampionato Galego dacategoría que se cele�braba o sábado 12 demarzo en Santiago deCompostela.É que os deportistas vi�lalbeses acadaban unsgrans resultados:Ramón Monasterio(ouro en libre e en gre�corromana), Yago López (ouro enlibre e prata en grecorromana),Roberto Díaz (ouro en libre eprata en grecorromana) e CarlosYobanni (prata en libre e bronceen grecorromana).Igualmente, os vilalbeses asina�ban unha destada actuación nacategoría escolar onde se fixeronco terceiro posto do podio. O vi�lalbés Rubén Fraga facíase coouro, mentras que José Barrio e oxermadino Adán Blanco acada�ban unha prata e un bronce na súaestrea na competición escolarfóra das ligas alevíns. É, polotanto, "un gran mérito acadarestes éxitos".A Escola de Rábade tamén se po�

siciona coma unha das principaisescolas galegas, especialmente nacategoría feminina. O ouro aca�dado por Laura Arias, a prata deSonia Roa e o bronce de GerganaDimitrova marcan o camiño a se�guir polo resto dos clubs lucensesen canto á promoción deste de�porte entre as escolares. Taménda Escola de Rábade hai que des�tacar o ouro de Jonathan Pernasen libre e grecorromana e osbronces de Ángel Campo e Cris�tian Pena en libre olímpica e gre�corromana. Cristian Pumaresademais dun bronce en libreolímpica tamén acadaba a prataen grecorromana.Ao final, o Club Rábade, dirixido

por Marcos Carral, fíxose co se�gundo posto por equipos en gre�corromana na categoría júnior e oterceiro posto en libre olímpica.O festival de preseas lucenses re�mata co ouro de Manuel AntónNùñez Ferreiro en grecorromanae cuarto en libre olímpica na ca�tegoría escolar.Deste xeito, os deportistas lucen�ses desputáronlle aos pontevedre�ses a súa tradicional hexemoníaneste deporte.A próxima cita para os campiónsserá o Campionato de España Jú�nior e Escolar que terá lugar opróximo 2 de abril en Pontevedraa onde acudiron varios dos depor�tistas vilalbeses.

Dous ouros e unha prata nosCampionatos de España de LoitaSambo para o club vilalbés

Rubén Fernández será o único representante da APSan Ramón na fase provincial de dúatlon escolar

Os deportistas con licenza poloclub vilalbés Miguel Riopedre eZaira Bermúdez acadaron osouros no campionato de EspañaSénior de Loita Sambo que se ce�lebraban o domingo 6 de marzo enXixón.Adrián Imedio acadaba a prata aoperder na final ante Miguel Riope�dre. Os tres deportistas represen�taron a Vilalba nos Campionatosde España de Sambo, aínda queadestran no club universitario de

judo da UDC dirixido polo nosocompañeiro Eduardo Carballeira.Carballeira, ademais de ser Licen�ciado en Educación Física, é se�leccionador galego de Judo etraballou como técnico en equiposuniversitarios británicos e doutrospaíses europeos.Estes resultados abren as portas áparticipación destes deportistasnas disciplinas asociadas de loitapara aumentar o número de com�peticións durante a tempada.

Vilalba acollía o sábado 19 demarzo a proba de dúatlon escolardo programa Xogade clasificatoriapara o provincial coa participaciónde 80 rapaces e rapazas das catego�rías benxamín, alevín, infantil e ca�dete.Os 25 mellores, por categoría esexo, de cada proba zonal partici�parán na final do “Xogade”, desen�volvido pola Secretaría Xeral parao Deporte da Xunta de Galicia, encolaboración coa Federación Ga�lega de Tríatlon.Paula Castro, Andrea Lamas eLucía Darriba �todas elsa do Ci�dade de Lugo Fluvial� lograban aprimeira, segunda e terceira posi�

ción na proba benxamín femininoˇmentres que na categoría masculinaTiago Pousada �Cidade de LugoFluvial� remataba por diante deMarco Pousada �tamén do Fluvial�e Jorge Doural �da AD Salto doCoro�.Carla Fernández �Cidade de LugoFluvial�, Claudia Gómez �Tri�PentaTerras de Lugo�e Ainhoa Corral �tamén do Tri�Penta Terras de Lugo�lograban os mellores tempos dascategoría alevín feminino. E, enalevín masculino, Jarno Pousada �Cidade de Lugo Fluvial� subía aomáis alto do podio por diante deIván Rego �Tri�Penta Terras deLugo� e Rubén Fernández �da AP

San Ramón de Vilalba�.As rapazas da categoría infantil quelograban clasificarse eran: ElsaPena, Carla Guisande e Iria Fernán�dez �todas elas do Cidade de LugoFluvial�, mentres que entre os rapa�ces �todos do mesmo club tamén�lograban a praza Esteban Basanta,Hugo Gómez e Adrián Sanfiz.Finalmente, entre as deportistas dacategoría cadete era Carmen Belloa que se facía co ouro por diante deIsabel Rodríguez, prata, e Uxía Fer�nández, bronce �todas do Cidade deLugo Fluvial igual que os rapacesvencedores da categoría: FranGómez, Javier Pena e Ismael Fran�cos.

23deporte marzo 16

Numerosos metais e distincións lograron os deportistas lucenses.

deporte

Os deportistas adestran no club universitario de judo da UDC.

A Escola de Tae Kwon�Do MooDuk Kwan facíase coa segundapraza do Campionato Galego defree style, o subcampionato galegode free style masculino e a terceirapraza da xeral en free style femi�nino.A escola vilalbesa presentábasecun pequeno, pero intenso, equipoque a nivel individual conseguirongrandes resultados que contribuí�ron ao subcampionato galego defree style por equipos.Gabriel Tembras proclamábasevencedor en técnica e free style na

categoría júnior. Pero, a estes títu�los súmanse as dúas pratas queacadaba na categoría de parellasxunto a Beatriz Felpeto, tamén nasdúas modalidades: en técnica efree style.A propia Beatriz Felpeto conse�guía outra prata na categoría jú�nior feminino en free style etécnica de xeito individual e taménen trío feminino júnior de técnicaxunto a Silvia García Festo e UxíaRodríguez García.A vindeira cita será o Open de Es�paña.

Moo Duk Kwan, subcampioagalega de free style

Gabriel Tembras e Beatriz Felpeto, prata en técnica e free style.

Tras oito anos de experienciacomo adestrador de taekwondo,

Iván Sangiao impulsa unha nova

iniciativa deportiva na comarca:

o Club Sangiao Taekwondo.

Adestrador de Taekwondo de

Nivel I entre outros títulos e men�

cións, este mozo emprendedor é

Mestre especialista en Educación

Física titulado pola USC con es�

pecialidade en Didáctica da Edu�

cación Física pola Universidade

Camilo José Cela e Atención á

Diversidade tamén por esta úl�

tima así como mención polo

organismo internacional

EUPEA co lema “Society and

activity issues”.

Pero, en que consiste o pro�

xecto?

Este é un proxecto para os e as

deportistas, para todas aquelas

persoas que se sintan con

ganas de practicar este arte�de�

porte. Temos varias vías dentro

do noso proxecto, a máis inme�

diata é o taekwondo en tódalas

súas facetas, adestramento,

aprendizaxe, colaboración,

competición, etc. Fomentamos

a autoestima e autonomía per�

soal de cada deportista facendo

que dea o mellor de si mesmo/a o

cal ten unha repercusión tremen�

damente positiva no grupo de tra�

ballo e adestramento.

A outra vía é o desenvolvemento

interno, a sociabilización de tódo�

los socios e deportistas do clubˇ

un dos obxectivos é crear un

grupo moi cohesionado, que xa o

está a haber, onde a confianza, o

apoio mutuo e a realización de

actividades en conxunto, de dis�

tinta índole enfatizan este obxec�

tivo.

E finalmente, relacionado con

todo isto temos o último dos pro�

dutos, onde froito da metodoloxía

e disciplina de traballo fomenta�

mos o gusto do deporte en xeral,

da actividade lúdica e actividades

complementarias, onde temos

distintas propostas para realiza�

ción de actos deportivos, sociais

e culturais dos que iremos dando

conta ó seu debido tempo.

Como e cando nace?

Este club naceu no mes de fe�

breiro deste ano 2016 trala miña

desvinculación doutra entidade

deportiva relacionada co taek�

wondo. Un grupo de persoas ani�

máronme a seguir adestrando e

adestrándoos a través da creación

deste club. Debo agradecer de

igual maneira as distintas asocia�

cións, ximnasios, etc. que tamén

me animaron e me propuxeron

proxectos ata, finalmente, optar

pola creación dunha nova enti�

dade.

Unha vez decantados por iniciar

un novo proxecto tocou darlle

forma e fixémolo entre todos e

todas, de xeito asambleario e to�

talmente democrático. Os socios

votaron primeiramente o nome

do club, por moi poucos puntos

gañou a idea de chamarlle “Club

Sangiao Taekwondo”, unha vota�

ción moi axustada ao igual que as

votacións para escoller símbolo.

Fixemos distintas aportacións

onde gañou a idea de empregar

unha árbore que representa a vida

en si mesma.

Eu encárgome da faceta depor�

tiva: dirixo e planifico os adestra�

mentos onde tódalas semanas se

traballa nas distintas e moi varia�

das “ramas” que ofrece o taek�

wondo.

Facilidades e dificultades da

súa posta en marcha?

As únicas dificultades que atopa�

mos na creación da entidade

foron administrativas. Pero non

son dificultades en si, trátase dos

prazos de espera ata poder rexis�

trar o club nos distintos lugares e

entidades.

Nese sentido, que balance rea�

liza do arranque do proxecto?

A acollida foi perfecta, os socios

amosáronse ilusionados dende o

primeiro día. Unha das nosas

principais bazas é o noso funcio�

namento completamente demo�

crático e transparente, posto que

cada socio participa en cada mo�

vemento e iso fai que a involucra�

ción sexa óptima.

Con que colaboracións e apoios

conta?

O noso maior apoio é o de cada

socio, nacemos como sociedade e

como tal o club pertence aos so�

cios. A parte disto é un orgullo

para nós contar dende o primeiro

momento co apoio do sector pri�

vado: Suministros La Ronda,

unha empresa de saneamento e

construción líder na provincia

fixo unha forte aposta por nós.

Foi un apoio inmediato, nada

máis saber que iniciamos un novo

proxecto quixeron sumarse como

patrocinadores e iso motivounos

bastante. Por outra banda, están

chegando colaboradores do ám�

bito privado, La Tomea, de Rá�

bade é o primeiro en sumarse

neste apartado e a directiva está

con negociacións para que o noso

proxecto social conte co respaldo

suficiente. De institucións públi�

cas non recibimos ningún apoio

polo de agora, tamén hai que dicir

que a directiva do club está come�

zando as negociacións xa que o

club é coma un “recén nado”.

Cabe destacar dende o primeiro

momento a colaboración que

acordamos para as distintas acti�

vidades co veciño club Jansu, de

Vilalba, acordando a colabora�

ción recíproca para que cada ac�

tividade ou evento que

organicemos sexa o máis satisfac�

torio posible, xa temos algo en

marcha...

Como se desenvolve a súa acti�

vidade?

As instalacións son da miña

propiedade, coa colaboración

de todos, nun tempo récord

estiveron adecuadas para a

práctica do taekwondo con

materiais completamente

novos. Estamos situados en

Gaioso, no concello de Outeiro

de Rei, en plena Terra Chá e ades�

tramos catro días á semana nos

distintos horarios, martes, xoves

e venres a partir das sete da tarde

e os sábados á mañá. Os sábados

sempre temos actividade comple�

mentaria, é dicir, parte do adestra�

mento faise no exterior da

instalación. Temos a área recrea�

tiva de Penas de Rodas a pouca

distancia e cando o tempo acom�

paña saímos a adestrar alí cunha

lixeira carreira e distintas activi�

dades, é unha forma de tomar

contacto co medio natural, desco�

nectar e saír da rutina que fai máis

levadeira a esixencia coa que se

plantexa cada adestramento.

E quen se pode unir ao club?

Actualmente contamos con so�

cios e deportistas procedentes de

distintos concellos chairegos �Be�

gonte, Rábade ou Outeiro de Rei�

e tamén xente de Lugo. Estamos

abertos a distintos colectivos so�

ciais e asociacións. De feito,

temos previsto colaborar con al�

gúns nas próximas datas. Non

temos dereito de admisión, polo

que toda aquela persoa que teña

ganas de desfrutar e pasar uns

momentos alegres e saudables é

benvida!

E os deportistas con licenza fe�

derativa, están a preparar al�

gunha proba?

Tódolos deportistas do club están

obrigados a ter a súa licenza fe�

derativa, sen distinción e por

tanto todos e todas poderán parti�

cipar de igual maneira nas activi�

dades e competicións. De feito,

estamos xa preparando o Open

Internacional de España, unha

das máis prestixiosas probas

mundiais.

A pesar de arrancar pouco a

pouco, xa amosamos bo rende�

mento. A pesar de que hai depor�

tistas que levan case cinco

semanas parados, o cal é unha pe�

quena dificultade ao estar en

plena tempadaˇ temos dúas de�

portistas que están en postos de

selección galega e unha delas in�

cluso de desputar a preselección

para o Campionato de España

Sub 21 polo que a esixencia e os

retos son moi altos.

Que características destacaría

da práctica deportiva en xeral?

O deporte en si, correctamente

practicado e baixo a supervisión

de persoal cualificado ten múlti�

ples beneficios, tanto a nivel psi�

colóxico como físico. A práctica

habitual xera un estado de satis�

facción e benestar, que sen entrar

en termos técnicos fai que nos ve�

xamos e sintamos mellor. A nivel

físico eu decántome en indicar

sempre a faceta preventiva da ac�

tividade deportiva, xa que se

poden prever doenzas e patolo�

xías de moi diversa índole, dende

articulares ata fisiolóxicas. O de�

porte é saúde e con el gañamos

calidade de vida. Iso é indubida�

ble.

E sobre o taekwondo en parti�

cular?

O taekwondo fomenta a autoes�

tima e a autorrealización persoal.

Para min iso é un piar fundamen�

tal e para tódolos deportistas do

noso club a satisfacción persoal e

a confianza en un mesmo son

esenciais. Noutros niveis, o taek�

wondo polo seu dinamismo, fo�

menta a axilidade, a coordinación

e sobre todo o equilibrio. Xa no

eido deportivo a forza, velocidade

e flexibilidade son as cualidades

máis explotadas e que están pa�

tentes en cada deportista.

Para min é un dos deportes máis

completos que existen, sendo de�

finido incluso como “arte�de�

porte” polo vínculo entre arte

marcial e deporte.

O Club Sangiao Taekwondo en�

tende o taekwondo como unha

vía de practicar deporte de xeito

ameno, con moita actividade lú�

dica e moita interacción entre tó�

dolos membros. En cada

adestramento a esixencia vai co�

ligada coa colaboración, é unha

das primeiras cousas ás que cada

deportista se ten que habituar nos

adestramentos da entidade.

Empregamos unha metodolo�

xía moderna, moi afastada do

mando directo tradicional que

se pode ver en moitos lugares,

dende os máis novos ata os

máis veteranos están satisfei�

tos coas nosas liñas e pautas me�

todolóxicasˇ a algúns cóstalles

máis adaptarse e saír do conven�

cional, pero co tempo a satisfac�

ción xeral e o progreso están

garantidos.

Particularmente animo a probar o

Taekwondo a calquera lector ou

lectora do Terra Chá, gustaríame

que fose no Club Sangiao, en Ou�

teiro de Rei, pero quero recordar

que a nosa comarca conta con

máis clubs nos que facelo como

son o Moo Duk Kwan de Vilalba

ou o Jansu, tamén de Vilalba co

que mantemos un acordo de co�

laboración.

Iván Sangiao (á esquerda) e deportistas do grupo de combate saudando antes dos exercicios (á dereita).

�Unha das nosas principais bazas é o noso funcionamento completamente democráticoe transparente, posto que cada socio participa en cada movemento ”

Iván Sangiao, adestrador do Club Sangiao Taekwondo

24 deportemarzo 16

deporte

“Para tódolos deportistas

do noso club a satisfacción

persoal e a confianza nun

mesmo son esenciais”

25c�����a �a��� �6

Vi�a�ba e���bi ! " aba��#$ d#$ ce%" #$ &d'ca"�(#$$#b & Manuel María para conmemorar as Letras

Galegas

A FEGAMP asina un convenio coaFundación Manuel María parapromover a lectura e coñecementodas obras de Manuel María

Izal, Dorian, Belize, Agoraphobia, Xoel López, MissCaffeína e Lagartija DJ completan o cartel

O Concello de Vilalba e os dis�tintos centros de ensino do mu�nicipio colaboran neste 2016 decara á conmemoración das Le�tras Galegas en homenaxe aopoeta da Terra Chá, ManuelMaría.Nese sentido, segundo acordaronnunha xuntanza mantida entrerepresentantes das distintas ins�titucións este xoves 17 de marzo,serán tres as grandes iniciativas

que desenvolverán de cara ao 17de maio. Por unha banda, acor�daron a instalación de códigosQR con enlaces a traballos au�

diovisuais dos centros educati�vos de Vilalba � os colexios TerraChá, Monseivane, Castelao,Ínsua Bermúdez e Mato Vizoso,a Escola de Educación Infantilde Vilalba, a escola infantil AGaliña Azul, os institutos San�tiago Basanta Silva e Lois PeñaNovo e o Centro Ocupacional�en distintos edificios públicos eoutros.Os debuxos elaborados polos

alumnos e alumnas destes cen�tros educativos en relación ás Le�tras Galegas e ao poeta ManuelMaría tamén se disporán en esta�

blecementos comerciais e hosta�leiros do municipio en colabora�ción coa Asociación deEmpresarios Sete Pontes.Finalmente, a terceira iniciativaestá tamén relacionada coa visi�bilidade da figura do poeta a tra�vés dos traballos manuais dosrapaces e rapazas destes centros.Debuxos e poemas penduraránde teas que se colocarán nas ba�randas da praza da Constitución.

As propostas poranse enmarcha trala volta ásaulas despois de SemanaSanta de cara á súa exhi�bición durante o mes demaio. A coordinacióndestas actividades con�cretarase noutra novaxuntanza que se cele�brará despois das vaca�cións de Semana Santa.

Calendario de activida�

des

O Concello de Vilalbaprepara un calendariocon outras iniciativasdoutros colectivos e aso�

ciacións culturais que completa�rán a programación en torno aManuel María e as Letras Gale�gas na capital da Terra Chá.

O Instituto de Estudios Chaire�gos, IESCHA, aprobaba poraclamación o nomeamento deSara Jato como socia de honrana asamblea ordinaria deste2016.Ademais, a xuntanza servía paradar a coñecer o plano de activi�dades do colectivo para todo oano. Así, aproveitando a Feirado Queixo San Simón da Costa,o sábado 2 e o domingo 3 deabril contarán cun posto de pu�blicacións do instituto.Tralas actividades de xaneiro efebreiro, a presentación dos po�emarios de Xoán Xosé Fernán�dez Abella, a exposiciónpictórica de Baldo Ramos e a re�presentación teatral a cargo dosBaluros de Castro de Reiˇ chega�rán outras propostas de carácteranual, outras puntuais, outras de�dicadas a Manuel María con mo�tivo das Letras Galegas e outrascompartidas co IES SantiagoBasanta Silva con motivo do seuquincuaxésimo aniversario.Exposicións, teatro, conferen�cias, presentacións, cinema erutas de sendeirismo son as prin�cipais propostas que en abrilterán por protagonista ao centrode ensino secundario vilalbésque cumpre 50 anos –cunha con�

ferencia de Xosé Manuel Beiras,a inauguración da exposición de“Bichos chairegos” e “Os pri�meiros anos do Instituto” ou arepresentación teatral de Can�dido Pazó�. A estas actividadessúmase a terceira ruta culturalque se desenvolverá o 10 deabril a Pontevedra e Combarro.Maio servirá para render home�naxe ao poeta da Terra Chá, Ma�nuel María, cun concerto de Osd’Abaixo o venres 6 ás oito doserán no auditorio municipalˇ“Moita Poesía, Pouca Diver�sión” de Lucía Aldao e MaríaLado, o martes 10 a partir dasoito da tarde no salón de actosdo centroˇ teatro con Fantochesbaj. no mesmo escenario o ven�res 13ˇ o concerto de Uxía o sá�bado 14 e unha táboa redondaarredor de “Manuel María” mo�derada por Manolo Roca e coaintervención de Lois Diéguez,Marica Campo, Mini e Mero.O 3 de xuño o grupo de teatro de3º da ESO representará “OAchado do Castro” no salón deactos do IES Basanta Silva apartir das oito do seránˇ o 10 seráa quenda da música con “Magi�cal Colors” no centro de ensinoe o 17, Lourenzo FernándezPrieto ofrecerá unha conferencia

con motivo do centenario das Ir�mandades da Fala sobre as quepreparan unha exposición.Tamén continúan as edicións dasmostras fotográficas “Tal comoeramos” en Guitiriz e “Memoriafotográfica” en Alba. E, ademaisda presentación do poemario“Doce ducias” de BaldomeroIglesias, haberá tempo para rea�lizar a XVI Ruta Chairega, nestecaso, andando as terras de Ou�teiro de Rei o 19 de xuño.“Tal como eramos” en Vilalbachegará ao auditorio municipalo 26 de agosto onde permane�cerá ata o 30 de setembro. E,nese mes, participará o IESCHAno Día da Cultura Chairega enhomenaxe a Manuel María o día9.O 9, pero de outubro, agardanrealizar unha ruta por GaliciaAdiante con destino no Ézaro eao longo do mes ofrecer unhaconferencia sobre a lingua ga�lega. E trala presentación dolibro de Manuel Roca, O soñodo desenvolvemento de Galicia.

A economía galega na obra de

Lois Peña Novo, e do festival deTeatro Buxiganga en novembroˇo IESCHA rematará o ano coapublicación do caderno de estu�dos chairegos nº8.

A Federecion Galega de Munici�pios e Provincias, representadapolo seu presidente, Alfredo Gar�cía, vén de rubricar un conveniocoa Fundación Manuel María, re�presentada pola presidenta SaletaGoy, para que a veciñanza dosdistintos concellos do país seachegue e coñeza a obra de Ma�nuel María. A través deste convenio, a FE�

GAMP achegaaos concellosgalegos unhaproposta deac t iv idadesparticipativas,elaborada polaF u n d a c i ó n ,tendentes apromover alectura dasobras do escri�tor entre os di�f e r e n t e s

públicos. Así, entre outras, unconcurso escolar de recitado po�ético, unha quedada literaria, arepresentación de pezas teatrais,rutas e itinerarios literarios, des�cubertas de animais e flora dacontorna a través da poesía deManuel María, elaboración de vi�deopoemas, exposicións de ilus�tracións e fotografía dixital,concertos musicais…

Supersubmarina, Pablo Und Destruktion,

Músculo!, Daniless Dj e a Banda de

Música de Vilalba únense ao FIV de

Vilalba 2016

O aniversario do Basanta Silva e o ano ManuelMaría centran as actividades do IESCHA no 2016

Á novena edición do FIV de Vi�lalba, que terá lugar o 29 e 30 deabril con Izal, Dorian, Belize eAgoraphobia, Xoel López, MissCaffeína e Lagartija DJ no cartel,contará tamén con Supersubma�rina, Pablo Und Destruktion,Músculo!, Daniless Dj e a Bandade Música de Vilalba.O primeiro nome é a banda deBaeza, Supersubmarina, que ac�tualmente se atopa presentandoo seu terceiro álbum de estudo"Viento de cara" en varias cida�des españolas contando con moiboas críticas por parte do públicoe medios.

Pablo Und Des�truktion, que seatopa coa presen�tación do seu úl�timo traballo"Vigorexia emo�cional", puromúsculo, pura lí�rica, puro esta�blo, pura rabia,puro Pablo.Tamén participa�rán no festivalxunto aos gale�gos Músculo! eDaniless Dj aBanda de Músicade Vilalba queofrecerá un con�certo de versiónsde The Beatles,

Simon and Garfunkel, Queen,Abba e ata un medley dos 80.

Por datas

O venres subirán ao escenario dacarpa fucsia Supersubmarina,Xoel López, Pablo Und Destruk�tion, Músculo! e Lagartija Djˇmentres que o sábado será aquenda de Izal, Dorian, MissCaffeina, Belize, Agoraphobia,Daniless Dj e a Banda de Músicade Vilalba.Os abonos pódense adquirir enwww.ticketea.com por 20 eurosmáis gastos ata o 12 de abril ouesgotar existencias.

Representantes do Concello e dos centros de ensino de Vilalba participaron nunha

xuntanza de coordinación de actividades.

Alfredo García e Saleta Goi asinando o convenio.

cultura

Supersubmarina.

O terrachá.xa pon a disposición das novas figuras da poesía chairega este espazo no que publicar as súas creación literarias. Os interesados en participar no

‘Recuncho do poeta’ poden enviar os seus versos ao enderezo terrachaxa@fmpublicidade.com

26 poesíamarzo 16

recuncho do poeta

O recuncho do poeta,nas librerías da comarca

O terrachá.xa recolle este e outros poemas coa edición

de O recuncho do poeta que recolle unha escolma dos

versos dos seus colaboradores habituais xa publicados

no xornal e outros inéditos.

Danza reveladora doutra harmonía,

arredor dun Pazo, carballos centenarios,

fermosas fervenzas, xoias da natureza,

Sobrado dos Monxes recuncho interior galego.

Benvido sexas viaxeiro, anque tardes,

sentirás no ánimo a vella historia,

e cantarás a balada da treboada,

nos vellos carballos, sinfonía máxica.

Máxico País Galego, ergueito ante mín,

trémulas pingas de auga sostidas nunha folla,

paixón litúrxica do Monte Pindo,

sombría algarabía collín en desexos,

alí onde o vento é música para o espírito.

Espertan os ríos murmuriadeiros, alí onde

nacen vellos, e deixan obrigas,

tesouros do noso rural, plantío novo,

prender a alma con fios verdes, e ser

somentes libres.

A paisaxe vai pegada ao cristal da vida,

e escapamos nun tren de cantigas novas.

Soia quedaches casa do Gado,

na antiga carballeira, achegase a ti,

a lenda do medallón perdido, e

a pita de ouro cos sete pitiños.

“Casa do

Gado”

Ana Mar Fraga

“Esencia dun

pobo”

Manuel Ferreiro

Quixera ser paxariñopara votarme a voar

e non encontrar ramallospara poderme pousar

e esquecerme do mundoe voar....voar....voar....

Quixera ser unha lendapara que falaran de min

e ter o oído finopara escoitar desde o ceotodo o que na terra din.

Quixera meterme drentodo meu pior inimigo

e cambiarlle o pensamentoe podelo convencer

pra que fora meu amigo.

Quixera ser unha veladesas que vas apagar

para estar mui preto de ticando vaias a soprar

e contemplar nos teus ollosa ansia de acabar prontopara non verme queimar.

Quixera ser morraletapra lembrar tantos oloresque dixaron as merendasque fixo con tanto mimo

a muller dos meus amores.

Quixera ser auga clarade regos ríos e mares

pra remediar os sedentose limpar todos os lixos

que hai en tantos lugares.

Quixera ser alimentocon volunta inocentea arredar toda miseria

de necesidad e hambrunaque padece tanta xente.

Quixera ser a xustizasin estar cego nin mudoe esquencer o corazónpara que fora a razóna que repartira a lei

lei da boa, non do embudo.

Quixera ser eu diñeiropara cambiarme de polairme pra casa do probedeixar a do rico sola.

Quixera ser arboredacon ramas pra pousar pombas,

osixeno, madeira e frutos,niños e flores e sombras.

Quixera ser moitas cousaspero millor só ser euxa o dicía o pensadorves a palla no alleo

non ves a viga no teu.

Todo o que eu quero sere unha ficticia ilusión,

mais debullando o que digohasta poido ter razón.

Pois penso, probe de min,que o que ten moito poderfai o camiño máis curtoentre ser un o que é ou o que quixera ser.

“Quixera ser”

Antonio Ramudo

Sei un conto dunha moza

que fai tempo que conozo

e ten celos da veciña

de que lle saque o mozo.

Pasa o tempo investigando

se vai xunto dela ou non

e por moito que pregunte

sempre lle din que non.

Que moza desconfiada

canto traballo lle da

telo rapaz cabo dela

desde a noite ata a mañá.

Ela quere casar con el

pero el di que non

se agora é desconfiada..

Casada! Pensas que non?

Hai almas que bailan no ceo,

hai almas que aturuxan no inferno,

hai almas que son esencia

dun pobo meigo e vello.

Aqueles que aman a súa fala,

aqueles que aman a súa patria

son esencia de pobo vello castrexo

que viven prendidos á terra

ata que perden o pelello.

De día miran á terra

de noite ás estrelas e ao ceo,

soñando coa súa patria galega

esa que levan sempre dentro.

Os montes, o mar, os ríos e a terra,

os vivos, os mortos e os que non naceron

mestúranse en liturxia sagrada

para ser esencia dun pobo eterno.

Coa mestura de estes elementos

faremos unha bandeira nova

que de amizade teña xeito

para que o vento cante liberdade

coa esencia dun pobo vello.

Xúntanse ó lonxe ceo e auga,

na noite de lúa chea, estrelada

noite fermosa de verán

que xoga e bica un mar en calma.

Os meus ollos non cansan

ollando os reflexos sobre o mar

das estrelas mirándose no espello,

que elas e a lúa fan brilar.

Estou quedo na beira da ribeira

intentando buscar na inmensidade

de tanta grandeza como vexo

o milagre de esta realidade.

E teño medo

do que vexo,

ante o segredo

do que descoñezo.

Son como unha area do areal,

ou unha gota de ese mar,

síntome tan pouquiña cousa

ante o que me rodea,

que teño medo,

moito medo.

“Teño medo”

Jesús Trastoy“O conto

dunha moza”

Jaime

Fernández

Que ler? a elección de:

Que escoitar?

Ramón Monasterio

Campión galego júnior de loitalibre olímpica e grecorromana

Un libro Un disco

Unha comida

Un sitio onde vivir Unha personaxe histórica

Tempos de bebidas isotónicas e fast�food está constituído por trinta relatos bre�ves que deitan unha ollada, unhas veces de gran angular, outras de teleobxec�tivo, sobre as contradicións e o devalo da sociedade galega do noso tempo. Autilización preferente da primeira persoa como voz narradora testemuñal, axus�tada en cada relato ao rexistro do personaxe, confírelle rotundidade e credibi�lidade a cada unha destas historias mínimas. Un humor marabilloso, sutilmenteretranqueiro, e un coidado rexistro lingüístico coloquial, impregnado cos aro�mas dos viguismos e das variantes da fala popular das Rías Baixas, tiran dunhalectura tan engaiolante como acedamente divertida para configurar un libroque berra, que protesta, que denuncia. Dende o memorable relato «O curso denovas tecnoloxías», que abre o libro a gargalladas, pasando pola versión bífidade «By Glory Lake» ou polo emotivo «Non me chames terrorista», até o es�tremecedor «Vitrasa», Álex Alonso debulla algunhas das causas e prexuízosda desigualdade e da precariedade da Galicia actual.

Semella que o nome do grupo vén dunha canción de Stephen Stills, non écasualidade. Escoitar aos londinenses (con alma californiana) é voltar aos se�tenta con America, C,S & Nou The Guess Who. O seu primeiro traballo, The

Mountain Waves de 2013, deixounos un gratísimo sabor de boca. O grupovencera na edición 2011 do Emergent Talent Competition, o festival de novostalentos de Glastonbury e dende entón marcou un camiño firme de ideas noseu son. Con “Palomino” voltamos a gozar dun gran disco. Moi ben traballado e senfisuras. Dende o single adianto “Dance through the night” ata os temas maísdestacados da entrega como “It s a shame”, que podería pasar por unha ho�menaxe ao gran Neil Young. Se che gusta o folk rock dos setenta, gozarás con este disco.

Tempos de bebidas isotónicas e fast-food,Álex Alonso. Edicións Xerais

XVII Premio de Narrativa Curta Ánxel Fole

El Nombre del Viento,de Patrick Rothfuss

“Magia y Efectos Especiales”de Izal

“Churrasco”

Unha película

“Un equipo legendario”,dirixida por Thomas Carter

Algún lugarpara visitar

Australia

Unha bebida

“Nestea”

Pontevedra Steve Jobs

Treetop Flyers: “Palomino”

por Félix Jorquerafmenfm.blogspot.com.es

Manuela Vellés, Marian Álvarez, Sam Louwyck, Pierre Kiwitt, Tho�mas Coumans, Isak Férriz.

Manuela (Marian Álvarez) é unha mineira rexeitada por ser mediomeiga, pero capaz de embarcarse nun roubo aos nazis por tratar decurar á súa filla enferma. Pola súa parte Candela (Manuela Vellés) éa súa irmá pequena, que a acompaña nesta gran aventura, na que de�mostrarán que dúas mineiras galegas puideron cambiar o curso dahistoria da Segunda Guerra Mundial... "Lobos sucios" está ambien�tada nas minas galegas de wolframio explotadas polos nazis durantea guerra, inspirada libremente en feitos, historias e personaxes reais.

Ano: 2015. País: España. Xénero: thriller. Anos. II Guerra Mundial.Director: Simón Casal. Guión: Paula Cons, Noelia del Río, FelipeRodríguez Lameiro. Música: Sergio Moure. Fotografía: Sergi Ga�llardo. Produtora: Coprodución España�Bélgicaˇ Agallas Films /Dream Team Concept / Left Field Ventures.

Que ver?Lobos sucios, dirixida por Simón Casal

27recomendacións marzo 16

óns

máis en www.terrachaxa.com

eventosLugo

Museo Provincial de LugoFisuras na vitrina. Abrindo a Sala do Tesouro

ata o 30 de abrilTrátase dun proxecto cultural feito arredor da antiga colección de ourivería Gil Va-rela –na súa maioría composta por pezas senlleiras na prehistoria galega– xunto coaescolla da obras de 14 artistas- galegos e galegas na súa inmensa maioría: XoánAnleo, Mónica Alonso, Nilo Arias, Fernando Baena, Mónica Cabo, Ana DMatos,

Amaya González Reyes, Xurxo Oro Claro, Laura Piñeiro, Santi Jiménez, Rubén San-tiago, Mauro Trastoy, Jorge Varela e Manuel Vidal.

teatroBegonteO Castro

“A verdadeira historia do poeta Manuel de Paderna”2 de abril

Lucecús Teatro achega a peza «A verdadeira historia do poeta Manuel de Paderna»,a partir de textos de Manuel María, a Begonte dentro da programación dos SeránsCulturais da Área de Cultura da Deputación Provincial o sábado 2 de abril a partir das

cinco e media da tarde no local social da A.C. O Castro.

A PastorizaCasa do Concello

“Nabiza Girl”2 de abril

Nabiza Girl é unha superheroína galega por accidente. Os seus superpoderes sonfroito da casualidade e dunha vida de traballo no campo e nas leiras. Isabel Riscoachega á Pastoriza este espectáculo o sábado 2 de abril a partir das dez da noitedentro da programación Seráns Culturais da Área de Cultura da Deputación Provincial

de Lugo.

XermadeCampo da Feira de Momán

“Rodesindo da Barrosa. O Afiador”9 de abril

Pepe Penabade achega a Rodesindo da Barrosa, un afiador que en pleno século XXIpercorre os camiños de Galiza, ao Campo da Feira de Momán (Xermade) dentro daprogramación dos Seráns Culturais da Área de Cultura da Deputación Provincial coacolaboración da AA.VV. de Momán, o sábado 9 de abril a partir das seis e media da tarde.

GuitirizCasa Habanera

“Dura Lex”10 de abril

Volta e Dálle Teatro achega á Casa Habanera de Guitiriz este espectáculo, dentro daprogramación dos Seráns Culturais da Área de Cultura da Deputación Provincial, odomingo 10 de abril a partir das sete do serán. O xuíz do espectáculo ofrece á sociedadea solución perfecta a todas as imperfeccións do sistema xudicial ante a urxencia dereformas e recortes no eido xudicial, sancionada pola crise e a política gubernamental.

MuimentaCasa da Cultura

“Sede de mal”29 de abril

A comisión organizadora, con motivo do vintecinco aniversario da Festa da Filloa deMuimenta, achega á localidade o espectáculo teatral e musical “Sede de mal” con LuisIglesia -natural do veciño concello de Riotorto- e Xabier Deive o venres 29 de abril a

partir das dez da noite.

MuimentaRecinto feiral Manuel Vila

XXXII Mostra Exposición de Muimenta - MOEXMUdo 1 ao 3 de abril

O recinto feiral Manuel Vila de Muimenta acollerá unha nova edición da MOEXMU entreo venres 1 e o domingo 3 de abril. O chairego Luis Valle será o pregoeiro e Pol Collel, oxuíz do XXX Concurso de Gando Frisón. Pero, tamén se celebrará a XXX Exposición de

Gando de Raza Rubia Galega e a XX Poxa de Gando Selecto.

VilalbaPraza da Constitución

XXII Festa do Queixo San Simón da Costado 2 ao 3 de abril

O queixo San Simón da Costa será o protagonista,un ano máis, da feira de abril en Vi-lalba. Arredor de 60 stands de alimentación -entre os que se atopan oito queixerías daDOP vilalbesa-, 15 de artesanía e outras tantas de asociacións se reunirán na Praza daConstitución durante a fin de semana. A maiores, o sábado 2 de abril Héctor Lópezofrecerá unha demostración en vivo de cociña a partir das doce e media da mañá. E apartir das tres da tarde, Lukas, de MasterChef Junior, dirixirá un taller de cociña infantilpara o que se deben inscribir os interesados antes das dúas e media da tarde. Ás cincoe media da tarde a praza vilalbesa acollerá a final do concurso de tapas que concluirácoa entrega de premios e o pregón de Héctor López, arredor das sete do serán. Xa o

domingo 3 de abril desenvolverase a tradicional feira.

VilalbaAuditorio Municipal Carmen Estévez

Festival do Humor2, 9 e 16 de abril

O Festival do Humor inicia no mes de abril, no Auditorio Carmen Estévez, tendo unhaduración de tres sábados consecutivos nos que se achegarán a Vilalba Isi, Pepe Sue-vos e Rober Bodegas. As entradas xa están a venda, por un prezo único de 5 euros, naCasa da Cultura no seu horario habitual: de luns a venres de once da mañá a unha domediodía e de cinco e media da tarde a nove do serán e os sábados, polas mañás de

once a unha. Non recomendado a menores de 14 anos.

GuitirizLabrada

IX Feira da Verza e do Lacón Cocido16 de abril

Organizada pola plataforma ProLabrada, a programación da feira dará comezo á unhado mediodía cunha misa campestre que dará paso a unha sesión vermú e unha comidacampestre. Pola tarde haberá xogos populares e a entrega de premios ás cestas do

concurso entre as que se repartirán 180, 140 e 100 euros entre as presentadas por ba-rrios e 90, 60 e 30 euros entre as propostas individuais. Pola noite, haberá churrascada

antes da verbena coa orquestra Los Españoles.

VilalbaFIV 2016

do 29 ao 30 de abrilVilalba volverá a tinguirse de rosa entre o venres 29 e o sábado 30 de abril para recibira Izal, Supersubmarina, Dorian, Belize, Agoraphobia, Pablo Und Destruktion, XoelLópez, Miss Caffeína, Buffetlibre e Lagartija DJ. Os abonos están á venda a través

das webs www.fivdevilalba.com e www.ticketea.com.

28 actualidademarzo 16

29sociedade marzo 16

O sexto Festival Solidario celebrado o pasado 27 de febreiro no auditoriomunicipal Carmen Estévez coa participación do grupo de danza mo-derna de Vilalba, o Dúo Estrellas, o ilusionista Xosé Manuel Carballo, arondalla Añoranzas, de Ferrol, e María Xosé Lamas e Martiño Maseda,como presentadores lograba recadar 3.022,80 euros para o proxecto“Desenvolvemento agropecuario e invernadoiros para o centro de re-cuperación nutricional” en Quezaltepeque, no noroeste de Guatemala,aos que hai que engadir 770 euros de colectas.

Mariano Casado, María Leal, Carmen Varela, Antonio Martíneze Mercedes Fraga celebraron o seus aniversarios cunha festano colexio de Moncelos acompañados de compañeiros , fami-liares e amigos.

Queixería Prestes está a piques de poñer en marcha a segundanave no polígono industrial de Vilalba para a elaboración do seuqueixo azul Lara&Sara e outros elaborados con fungos.

Dentro das actividades do “Mes de Rosalía: Mes da Muller” que

organiza o Concello de Guitiriz, inclúese a presentación do II Plan

de Igualdade (PIOM) en diferentes parroquias do municipio, char-

las ou espectáculo de títeres; pero tamén a homenaxe a varias

mulleres emprendedoras do municipio coincidindo co 8 de marzo,

Día Internacional da Muller Traballadora, ou a iniciativa “Andando

con Rosalía" dividida en dúas etapas. Os participantes percorre-

ron treitos do Camiño Norte ao seu paso polo termo municipal.

Na primeira das etapas realizábase un pequeno percorrido dende

Pígara a San Alberte, onde se celebraba un acto cultural para a

inauguración da exposición itinerante sobre Díaz Castro.

!)*+),-./ )*+Participa no noso concurso mandando un sms ou whatsapp ao

606 86 33 22, dando a resposta que ti creas para acertar coa

nosa personaxe do mes. Entre os acertantes sortearemos unha

cea para dúas persoas no Restaurante A Nova Ruta.

Quen é esta

rapaza?

fotodenuncia

enquisa na web

Vilalba está chea de inmobles en estado ruinoso coma

este da Rúa Cidade de Lugo.

Vilalba “en ruínas”

Quen cre que sería o mellor candidato do PSdG

á presidencia da Xunta?

http://www.terrachaxa.com/poll

José Blanco ......................................... 0 %

Francisco Caamaño ........................... 50 %

Carmela Silva .................................... 13 %

Fernando González Laxe ..................... 38 %

Pista:

Escritora e mestra chairega.

30 servizosmarzo 16

Mes pasado

Solución:

Gañador:

David Vázquez Rouco.

Marcos Fanego.

NUNCIOS POR PALABRAS

O TARXETEIRO

ANÚNCIESE (GRATIS A PARTICULARES) TELF/FAX: 982 51 03 35TERRA CHÁ.XA APTO. 86 27800 VILALBA - terrachaxa@fmpublicidade.com

� VÉNDESE CASA DE PEDRA HABITABLE EN SAN SIMÓNCON BODEGA GRANDE, GARAXE, CHOZA, TERREO, POZOE POZO NEGRO. CONSTA DE COCIÑA, CON COCIÑA ECO�NÓMICA, COMEDOR, SALA DE ESTAR, CHIMENEA, DORMI�TORIOS, BAÑO E ASEO. PREZO: 50.000 EUROS. TELF. 630579 643.

� ALÚGASE LOCAL EN VILALBA PARA BAR, CAFETERÍA,PUB OU CALQUERA OUTRO TIPO DE ACTIVIDADE EN ZONACÉNTRICA. PREZO ECONÓMICO E A CONVIR. INTERESA�DOS CHAMAR AO 636 307 595.

� ALÚGANSE BAIXO (145 METROS CADRADOS) E ENTRE�CHÁN (119 METROS CADRADOS). AMBOS NA RÚA CALVA�RIO. TELF: 625 104 928.

ALÚGASE APARTAMENTO TOTALMENTE AMOBLADO ENBARREIROS PARA TODO O ANO. BO PREZO. TELF. 666 549622.

� VÉNDESE CASA NA FEIRA DO MONTE (AO LADO DA CASADO CONCELLO). TELF. 662 253 823 (CHAMAR POLA NOITEDESPOIS DAS NOVE).

� VÉNDESE SOLAR DE 700 M2 CON 8 M DE FRENTE NA RÚADA FEIRA. BEN SITUADO PARA NEGOCIO. TELF. 610 39 4052.

� ALÚGASE LOCAL CÉNTRICO EN VILALBA IDEAL PARA PE�RRUQUERÍA, DENTISTA, OFICINAS, ETC. TELF. 692 132 351.

� VÉNDESE PRAZA DE GARAXE A MOI BO PREZO EN AVDA.DE GALICIA (AO LADO DA ZAPATERÍA BAAMONDE). TELF.630 57 96 43.

� VÉNDESE TERREO URBANO AO LADO DA COOPERATIVADE SANTABALLA. TELF. 654 164 108.

� ALÚGASE PRAZA DE GARAXE NA RÚA PLÁCIDO PEÑA 16�18 EDIFICIO EIMIL (VILALBA). TELF. 982 51 23 70.

� MANOLO DA TERRA CHÁ, 47 ANOS, SEPARADO, ALTO, TRA�BALLADOR, COÑECERÍA MULLER DA ZONA. TELF. 679 058 179.

� HOME SEPARADO DE 65 ANOS BUSCA MULLER DE 60 NONFUMADORA E SEN CARGAS. TELF. 630 403 711.

� RAPAZ SOLTEIRO DE 44 ANOS BUSCA RAPAZA SOLTEIRADE ENTRE 35 E 44. PREFERIBLEMENTE QUE LLE GUSTE AALDEA. TELF. 671 416 679.

� GUSTARÍAME COÑECER MULLER ENTRE 45 E 60 ANOSPARA AMIZADE OU O QUE XURDA. TELF. 648 147 243.

� RAPAZ SOLTEIRO DE 41 ANOS QUERE COÑECER RAPAZAPARA AMIZADE OU O QUE XURDA. TELF. 634 40 47 43.

� OFRÉCESE CHÓFER A PARTICULARES CON COCHE OU SENCOCHE. TELF. 667 444 004.

� SE OFRECE SEÑORA PARA FACER COMIDAS POLAS FES�TAS, TAREFAS DO FOGAR OU COIDAR NENOS OU MAIORES.TELF: 697 604 818.

�DÁNSE CLASES PARTICULARES DE INGLÉS, FRANCÉS, LIN�GUA E CLASES DE APOIO A PRIMARIA, ESO E BAC DE HUMA�NIDADES. TELF. 697 596 016.

� OFRÉCESE DIPLOMADA EN MAXISTERIO PARA DAR CLASESPARTICULARES (INFANTIL/PRIMARIA/1E2 ESO) E COIDARNENOS A DOMICILIO. TELF: 636 382 326.

� OFRÉCESE SEÑORA INTERNA PARA COIDADO DE PERSOASMAIORES, NENOS OU LIMPEZA DO FOGAR. TELF. 634 288 235.

�OFRÉCESE CHICA PARA LIMPAR POR HORAS OU COIDARNENOS, PREFERENTEMENTE POLAS MAÑÁS. INTERESADOSCHAMAR AO TELF. 637 24 96 02.

� ARRÉGLANSE PERSIANAS DE ALUMINIO E COLÓCANSEVENECIANAS. TELF. 639 241 614.

�OFRÉCESE CHICA PARA COIDAR DE PERSOAS MAIORESTANTO DE DÍA COMA DE NOITE. TELF. 629 987 316.

� BÚSCASE RAPAZA INTERNA PARA O COIDADO DUNHA PER�SOA MAIOR. TELF. 610 704 165.

JOSÉ ÁNGEL LAGARES BUSCA EMPREGO. CONTA CON EX�PERIENCIA NO SECTOR DAS TELECOMUNICACIÓNS, PEROACEPTARÍA OUTRO TIPO DE EMPREGO. TELF. 633 686 246.

� VENDESE SOLAR UNIFAMILIAR EN VILALBA (DETRÁS DEPROTECCIÓN CIVIL) DE 1.055 METROS CADRADOS CONPASO DE SERVIDUME. PREZO 25.000 EUROS A CONVIR. TELF.646 324 192.

�ALÚGASE CERVEXARÍA TOTALMENTE EQUIPADA (31doDEZ)NA RÚA BASANTA SILVA 16�18 (VILALBA). TELF. 629 028 396.

�FÁNSE LIMPEZAS DE FINCAS E XARDÍNS. DESBROCEMANUAL. PREzOS ECONÓMICOS. TELF. 647 441 483.

� VÉNDENSE ROLOS DE SILO E HERBA SECA. TAMÉN SEVENDE UN PONY POR 250 EUROS. TELF. 605 680 188 E 982 5279 06.

� REALÍZANSE TODO TIPO DE TRABALLOS FORESTAIS: DES�BROCE, PODA E PODA EN ALTURA, PLANTACIÓNS, CORTA DELEÑA, TRABALLOS DE XARDINERÍA, PECHES DE FINCAS,ETC. TELF. 696 224 709. ECONÓMICO.

� VÉNDENSE ROLOS DE HERBA SECA. TELF: 982 527 136 E664 103 964.

� VÉNDENSE CHANTOS PARA PECHE DE FINCAS. TELF. 618839 595.

�VÉNDENSE CHANTAS DE SEGUNDA MAN PARA PECHE DEFINCAS. ENTRE 30 E 40 METROS. TELF. 648 147 243.

� VÉNDENSE ESTACAS DE CASTAÑO DE 2 M. TELF. 635 25 45 85.

� VÉNDENSE 2 CÁMARAS DE VIXILANCIA CON DECODIFICA�DOR (DE INTERIOR) EN BO ESTADO E PREZO MOI ECONÓ�MICO. TEL. 625 104 928.

� FANSE TODO TIPO DE TRABALLOS EN CARPINTERÍA DEMADEIRA. INFORMES NO TELÉFONO: 622 638 985.

�VÉNDESE VIÑO CASEIRO EXQUISITO. SERVIMOS A DOMICI�LIO GRANEL E EMBOTELLADO. TLF. 644 162 550.

� VÉNDESE RADIO�CD REPRODUCTOR MP3 DE COCHEMARCA KENWOOD, MODELO KDC�W434A. INTERESADOSCHAMAR OU CONTACTAR POR WHATSAPP NO TELF. 655228 614.

�VÉNDESE MEL CASEIRA. TELF. 659 257 742

� VÉNDENSE 50 M. DE TUBOS DE ACEIRO E BARRICAS DOVIÑO. TELF. 69760 48 18.

� VÉNDENSE HUCHAS DO TRIGO CENTENARIAS. TELF. 630407 533.

� VENDO CAIXAS DE PLÁSTICO DE 60X40X25 CM. IDEAISPARA VENDIMIA. PREZO NEGOCIABLE. TELF. 616 954 119.

�VÉNDESE MUÍÑO ANTIGO DE CEREAL. TELF. 648 703 876.

� VÉNDESE FRIGORÍFICO DE 80 CM. APROXIMADAMENTECON MOI POUCO USO EN 100 EUROS. TELF. 630 579 643.

� VÉNDESE MÁQUINA DE TABACO EN BO ESTADO. MOI BOPREZO. INTERESADOS CHAMAR AO TELÉFONO 637 363 879.

� VÉNDENSE 100 CAIXAS DE MADEIRA DE 220X90X70 MM.PREZO NEGOCIABLE. TELF. 622 638 985.

� VÉNDESE LEÑA DE CARBALLO, EUCALIPTO E SALGUEIROXA TROCEADA. TELF: 648 147 243.

� VÉNDENSE 5 PARCELAS NAS PARROQUIAS DE GOIRIZ ECARBALLIDO (VILALBA). TELF. 633 439 694 OU 984 293 975.

emprego

ofertas inmobiliarias

outras ofertas

ofertas do agro

31publicidade marzo 16

relacións persoais

REALÍZANSE TRABALLOS DE MEDICIÓN E VALORACIÓN DE

PARCELAS. TELF. 616 204 665.

DESE

ÑO

ER

OTU

LAC

IÓN

PU

BLI

CID

AD

E

AV

OG

AD

AS

ASE

SOR

ÍA

A Terra Chá atópase surcadapor numerosos camiños que co�munican cada unha das súas pa�rroquias, así como a propiacomarca coas veciñas, verte�brando o territorio e facilitandoo desenvolvemento económicoe a a vida cotiá dos seus habi�tantes dende tempos inmemo�riais.Un dos camiños por excelenciaque percorre boa parte da TerraChá e o afamado Camiño Nortede Santiago, durante as etapas29 (Abadín�Vilalba), 30 (Vi�lalba� Baamonde) e 31 (Baa�monde – Sobrado dos Monxes),o cal lles permite descubrir afermosa paisaxe chairega eparte dos seus monumentosmáis significativos a aquelesque marchan cara a tumba doApóstolo. Na etapa que transcorre dendeBaamonde a Vilalba o Camiñoatópase co río Labrada(afluente do Ladra) na parro�quia de San Bartolomeu deInsua, topónimo derivado dofeito de estar rodeada por estesdous ríos. O obstáculo, comoera de esperar, solucionousecoa construción dunha ponte, aPonte de Saa, unha obra á quepopularmente coñece como ro�mana, pero realmente a súa es�trutura denota claramente unhafábrica baixomedieval. Aíndaasí non sería erróneo pensar

que a ponte teñauns cementos deorixe romana,pois os camiñosmedievais nonson mais que areutilización dosroteiros indíxe�nas e romanosprecedentes.

A ponte de Saa presenta unhalonxitude considerable, cunarco principal lixeiramente

apuntado que abarca o leito dorío, ademais de cinco aliviadoi�ros respectivamente a cada

lado, realizadosmediante peque�nos arcos demedio puntodescendentes entamaño. Estecambio de alturaé unha caracte�rística máis daspontes medie�

vais, podendo apreciar con fa�cilidade no seu trazado unascenso paulatino de altura a

ambos lados que conflúe nunpunto medio, coincidindo coaclave do arco principal. O material que se empregoupara súa construción foi o gra�nito, para as doelas dos arcoprincipal e os dous inmediatos,laxa e pedra local, posible�mente transportada no seu díadende o próximo monte “AsLouseiras”.A finais do século XX a pontefoi restaurada debido ó seu malestado, feito que supuxo peque�nas variacións no aspecto pre�vio, coma a elevación dosparamentos laterais e a exten�sión do trazado de acceso.Ó seu carón vense celebrandodende antano a romaxe de SanRamón, santo ó que se lle adicaunha pequena capela próxima,e que congrega no mes de xullopara esta festa os veciños da pa�rroquia con típicas merendaspopulares. Deste xeito, resistindo ó pasodo tempo, a Ponte de Saa seguedesempeñando a labor funda�mental para a que foi conci�bida: dar paso sobre o ríoLabrada ós veciños de Insua edo Barrio da Ponte de Saa, máisa aquelas persoas de todo omundo que dirixen o seu cami�ñar cara Santiago, as cales nonpoden deixar de reparar nestafermosa construción base dacomunicación tradicional local.

Descubrindo opatrimonio chairego

A Ponte de Saa

con Míriam Fernández