Rosa LuxemburgoRosa Luxemburgo(1871 – 1919)(1871 – 1919)

Róża Luksemburg, máis coñecida polo seu nome castelanizado Rosa Luxemburgo, naceu o 5 de marzo de 1871 en Zamosc, cerca de Lublin, en Polonia , no seo dunha familia de orixe xudea. Naceu cun defecto no crecemento que a discapacitou fisicamente toda a súa vida. Despois de estar postrada na cama por unha doenza na cadeira á idade de cinco anos, quedo cunha coxeira permanente.Ao mudarse a Varsovia, Rosa asistiu a un instituto feminino (Gymnasium) dende 1880; a esa idade tan temperá, Rosa aparece xa como membro do partido polaco esquerdista «Proletariat» dende 1886. En 1889, para evitar a súa detención, marchou a Suiza. Alí asistiu á Universidade de Zurich, estudando filosofía, historia, política, economía e matemáticas simultaneamente. As súas áreas de especialización foron a Teoría do Estado, a Idade Media e as crises económicas e de intercambio de stock.Foi cofundadora do Partido Socialdemócrata do Reino de Polonia (SDKP).En 1898, Rosa Luxemburgo obtuvo a cidadanía alemana e mudouse a Berlín. Alí participou activamente coa á máis esquerdista do Partido Socialdemócrata Alemán (SPD). Ao rematar a I Guerra Mundial fundou o xornal A Bandeira Vermella, xunto co tamén aleman Karl Liebknecht. Os seus libros máis coñecidos son Reforma ou Revolución (1900), Folga de masas, partido e sindicato (1906), A Acumulación del Capital (1913) e A revolución rusa (1918).Tomou parte na frustrada revolución de 1919 en Berlín. A revolta foi sofocada e ao su remate centos de persoas, entre elas Rosa Luxemburgo, foron encarceradas, torturadas e asasinadas.Actualmente, un domingo a mediados de xaneiro celébrase cada ano en Berlín o día de Rosa Luxemburgo e Karl Liebknecht, en lembranza do asasinato dos dous dirixentes comunistas o 15 de xaneiro de 1919.

Política paquistaní. Loitou contra o réxime militar do seu país e converteuse na primeira muller dirixente do mundo musulmán, ao ser elixida primeira ministra da República de Paquistán en 1988.Filla de Zulfikar Alí Bhutto, presidente da República de Paquistán destituído en 1977 tras o golpe militar do xeneral Zia ul-Haq, e máis tarde condenado á morte e executado, Benazir estudou Ciencias Políticas nas Universidades de Harvard e Oxford. A súa vocación política medrou tras a destitución do seu pai e en 1979 regresou a Paquistán para loitar pola restauración da democracia. Permaneceu detida ata que en 1984 foi obrigada a abandoar o país e exiliarse en Londres, desde onde mantivo unha denuncia constante da ditadura militar e dirixiu o Partido Popular de Paquistán (PPP) ata que 1988 puido regresar.Organizou o Movemento para a Restauración da Democracia e desenvolveu unha política de mobilización de masas enfrontada ao ditador. A súa personalidade cobrou unha dimensión internacional. Tras a morte do xeneral Zía nun misterioso accidente de avión, gañou as eleccións de 1988 e foi elixida primeira ministra. Con todo, contou coa oposición dos partidos relixiosos, que non admitiron que unha muller estivese á fronte do goberno. Conseguiron acabar co seu mandato nas eleccións anticipadas de 1990. En 1993, Benazir Bhutto foi reelixida para ocupar o cargo de primeira ministra da República de Paquistán. Destituída en 1996, autoexiliouse en 1999 nos Emiratos Árabes Unidos. Tras o seu regreso a Paquistán, en outubro de 2007, foi asasinada dun disparo durante un mitin político do seu partido o 27 de decembro do mesmo ano.

Benazir Bhutto(Karachi, 1953 - Rawalpindi, 2007)

Adela CortinaÉ catedrática de Ética e Filosofía política da Universidade de Valencia. TEn 1976, defende a súa tese doutoral, sobre Deus na filosofía transcendental kantiana. Unha bolsa de investigación permitiulle frecuentar a Universidade de Múnich, onde entrou en contacto co racionalismo crítico, o pragmatismo e a ética marxista e, máis en concreto, coa filosofía de Habermas e Apel. Ao reintegrarse á actividade académica en España, orienta definitivamente os seus intereses de investigación cara á ética. En 1981 ingresa no departamento de filosofía práctica da Universidade de Valencia.

En 1986 obtén a Cátedra de Filosofía Moral, relativa á economía, a empresa, a discriminación da muller, a guerra, a ecoloxía, a xenética, etc. En artigos e conferencias, expresou a súa opinión sobre outros tantos aspectos da vida, que sometida a exame "merece ser vivida".

Está casada co tamén filósofo e catedrático da Universidade de Valencia, Jesús Conill. É membro da Comisión Nacional de Reprodución Humana Asistida e Vogal do Comité Asesor de Ética da Investigación Científica e Tecnolóxica.

Coa súa obra Ética de la razón cordial, foi gañadora do Premio Internacional de Ensaio Jovellanos 2007.

É Membro da Real Academia de Ciencias Morais e Políticas (2 de decembro de 2008), sendo a primeira muller que entra a formar parte desta institución e a investidura como Doutora Honoris Causa pola Universitat Jaume I de Castelló (15 de xaneiro de 2009).

O recente nomeamento de Soidade Puértolas como Académica da Lingua dirimiuse en dura pugna con Clara Janés e, precisamente, Adela Cortina.

Entre os seus libros cabe recordar Ética mínima (1986), Ética sin moral (1990), Ética aplicada y democracia radical (1993), Ética de la empresa (1994), Ciudadanos del mundo (1997), Hasta un pueblo de demonios (1998) e Alianza y contrato (2001).

Ruth Matilda Anderson(1893-1983)

Foi unha fotógrafa, etnógrafa e escritora norteamericana nacida en Nebraska. Recibiu as primeiras leccións do seu pai, o tamén fotógrafo Alfred Anderson. Ao tempo, a fotógrafa trasládase a Nova York, onde asistiu á Clarence H. White School for Photography, onde se gradúa en 1919. En 1921 comeza a traballar na Hispanic Society of America, onde precisamente encárganlle a creación dun arquivo fotográfico sobre a cultura e a sociedade ibérica.

Durante os anos vinte viaxou cinco veces a España. Entre 1924 e 1926 percorreu Galicia buscando as tradicións máis castizas e realizou máis de cinco mil imaxes. Anos máis tarde este material resultoulle fundamental para a realización do seu libro Gallegan Provinces of Spain: Pontevedra and La Coruña. A tarefa encargada pola Hispanic Society foi desenvolvida con tanto profesionalismo e dedicación que Ruth converteuse na gran etnóloga de Galicia. Por outra banda, mostrou un gran afecto pola arte e a cultura popular galega, chegando a traducir cantigas de Rosalía de Castro e Pondal.

A exposición das súas fotografías que permanecerá aberta ata o 4 de abril na sede da Fundación Caixa Galicia da Coruña é un dos compendios máis ricos sobre a historia galega. Está dividida en diversos apartados que describen a totalidade da obra e que están relacionados coa relixión, a vida no medio rural, o gando, os oficios e traballos no ámbito urbano e as feiras e mercados que daban conta das diversas artesanías e a produción cultural da comunidade.

Cecilia Helena Payne-Gaposchkin (1900-1979)

Astrónoma angloestadounidense que descubriu que o sol está composto

maioritariamente por hidróxeno.

Tras graduarse en Cambridge marchou a Estados Unidos en 1922, pensando que sendo muller tería alí máis posibilidades. Tivo na Universidad de Harvard como director de tese a Harlow Shapleya. En1925 converteuse na primeira persoa en obter un Ph.D.(doutorado) en astronomía co seu traballo Stellar Atmospheres, A contribution to the Observational Study of High Temperature in the Reversing Layer of Stars. Conseguiu correlacionar con precisión as clases espectrales das estrellas coa súa temperatura. A súa tese establecía que o hidróxeno era o compoñente máis abundante na constitución dunha estrela. En1956 converteuse na primeira muller profesora en Harvard e máis tarde na primeira catedrática. De acordo con G. Kass-Simon e Patricia Farnes, a súa carreira marcou un punto de inflexión no Harvard College Observatory. Baixo a dirección de Edward Charles Pickeringde, o observatorio ofrecera máis oportunidades ás mulleres que outras institucións, con notables logros alcanzados a principios do século XX por Williamina Fleming, Antonia Maury, Annie Jump Cannon e Henrietta Swan Leavitte. Pero co doutorado de Paynes-Gaposchkin, as mulleres entraron pola porta grande.