• Materialismo Dialektikoa TEORIA: Errealitatea, eta naturari buruzko azalpena

• Materialismo Historikoa PRAXIS: Giza jarduera praktikoa (lana): gizakiak naturarekin duen harremanean. Gizartea eta historia

MARXEN TEORIA FILOSOFIKOAK :

Materialismo Historikoa Gizartearen sorrera eta garapenaren azalpen materialista: Gizartea eta historia gizakiaren jarduera praktikoaren emaitza dira: gizakiak lanaren bidez natura eraldatzen du

Bizi baldintza materialek kontzientzia determinatzen dute.

Materia eta kontzientzia, aurkako elementuen bilakaera dialektikoa, klaseen arteko borrokaren historia da

Historiaren helburua gizakia askatzea da

da Marxen teoria ezaguna, baina gizakiaren askapena gauzatzeko

ulertu behar da: Teoria beharrezkoa baita Praxis hori bideratzeko

Hegelen Dialektikaren eragina eta Marxek egindako kritika

Hegelen Dialektikan

Errealitatea, etengabeko bilakaeran,

kontraesanaren legearen arabera aldatzen da

Marxek Errealitatearen aldaketa etengabea, eta

Kontraesana (aldaketaren motorea) onartuko ditu, baina Hegelen kontra, kontraesana ez da “ideia hutsetik” abiatzen, aldaketa

errealitate material eta konkretuan ematen da

“Ezaren gudaz baietza sortuz, ukazioa legetzat hartuz beti aurrera joatea”

Existitzen den errealitate bakarra

unibertsoa bizitza gizakia

materiaz osaturik ez dago arimarik kontzientzia lanaren emaitza da

errealitate bakarra

gertaera guztiak kontrako elementuen borrokaren emaitza dira

borrokan dauden elementu horiek

• gertaera bera osatzen dute • gertaeraren aldaketaren kausa dira

Naturan, Gizartean Pentsamenduan

errealitate bakarra

“Gizonak ba du inguru latz bat menperatzeko premia, burruka hortan bizi da eta hori du bere egia”

“Eta horrela bizitzen gera sortuz ta sortuz gure aukera,

atsedenik hartu gabe: lana eginaz goaz aurrera,

kate horretan denok batera gogorki loturik gaude”.

MATERIA, etengabeko borroka dialektikoan aldatzen

Aldaketa prozesu horri

dialektika

deritzogu

bakarra

• Hegelen dialektikan, errealitatea ulertzeko

abiapuntua, espiritua edo arrazoia da. • Marxen ustez, materia da dena; ez mekanismo

fisiko gisa hartuta, baizik eta gizakiaren jarduerarekiko materia, dialektikoki jokatzen duena historia sortuz

“Gizonen lana jakintza dugu: ezagutuz aldatzea,

naturarekin bat izan eta harremanetan sartzea.

• Tesia • Antitesia • Sintesia

tesia eta antitesia "x" eta ez "x“ gertaera bat eta bere ukazioa oraintxe dena, eta aldaketaren bidez izango dena

• Tesia • Antitesia • Sintesia

Marxek historia konkretuan islatzen du kontrakoen borroka

• Tesia • Antitesia • Sintesia

Aurkakoak hasieran aldi berekoak dira, eta bata bestearekin eboluzionatuz doaz: Aldaketa bakoitza "Jauzi kuantitatiboa da"

• Tesia • Antitesia • Sintesia

...eta kontraesana aurreratuz doa, bazterketa bihurtu arte orduan aurkako batek bestearen ukazioa dakar...

... eta sintesi gisa agertzen da, "jauzi Kualitatiboa" gertatu delako

• Tesia • Antitesia • Sintesia

“Izarren hautsa egun batean bilakatu zen bizigai”

“…Ezaren gudaz baietza sortuz, ukazioa legetzat hartuz beti aurrera joatea”

Gizakia “hauts hartatikan

uste gabean

noizpait

ginaden

gu ernai”

Gizakia Natura da

bere sorburua,

eta bera ere

naturala da

Ez da Jainkoaren

“semea”, ez

dago Jainko

baten antza eta

irudira egina

Gizakia

Gizakia Izaki naturala

da: unibertsoan

dauden beste

izakiak

bezalakoa, ez

gehiago

Izarren hautsa

Izarren hautsa egun batean bilakatu zen bizigai,

hauts hartatikan uste gabean noizpait ginaden gu ernai.

Eta horrela bizitzen gera sortuz ta sortuz gure aukera,

atsedenik hartu gabe: lana eginaz goaz aurrera,

kate horretan denok batera gogorki loturik gaude.

Gizonak ba du inguru latz bat menperatzeko premia,

burruka hortan bizi da eta hori du bere egia.

Ekin ta ekin bilatzen ditu, saiatze hortan ezin gelditu,

jakintza eta argia; bide ilunak nekez aurkitu,

lege berriak noizpait erditu, hortan jokatuz bizia.

Gizonen lana jakintza dugu: ezagutuz aldatzea,

naturarekin bat izan eta harremanetan sartzea.

Eta indarrak ongi errotuz, gure sustraiak lurrari lotuz,

bertatikan irautea: ezaren gudaz baietza sortuz,

ukazioa legetzat hartuz beti aurrera joatea.

Ez dadukanak ongi ohi daki eukitzea zein den ona,

bere premiak bete nahirikan beti bizi da gizona.

Gu ere zerbait bagera eta, gauden tokitik hemendik bertan

saia gaitezen ikusten: amets eroak bazterturikan,

sasi zikinak behingoz erreta, bide on bat aukeratzen.

Gu sortu ginen enbor beretik sortuko dira besteak,

burruka hortan iraungo duten zuhaitz-ardaxka gazteak.

Beren aukeren jabe eraikiz ta erortzean berriro jaikiz

ibiltzen joanen direnak: gertakizunen indar ta argiz

gure ametsa arrazoi garbiz egiztatuko dutenak.

Eta egia bilakaturik ametsaren antziduri,

herri zahar batek bide berritik ekingo dio urduri;

guztien lana guztien esku jasoko dute sendo ta prestu,

beren bizitzen edergai; diru zakarrak bihotzik ez du,

lotuko dute gogor ta estu, haz ez dadin gizonen gain.

Xabier Lete

Gizakia...?

Gizakiaren berezitasuna Gizatiarra izatea da

Gizatiarra izatea, natura eraldatzean datza

Beste animaliek ez bezala, lan egiten du: tresnen

bidez natura eraldatuz produktuak ateratzen

Gizakiaren zerizana edo esentzia lana da

Gizakia eta lana “Gizakia bere harreman sozialak direna da”

Gizakia eta lana Naturarekin eta beste gizakiekin duen erlazioan,

gizakiak bere kontzientzia lortzen du

Gizakia eta lana Lana jarduera soziala da eta lan egiten gizakia

gizaki bihurtzen da

Gizakia gizaki bihurtzen da gizarte baten partaidea den

neurrian, eta aldi berean gizarte zehatz baten produktua da

Gizakia eta lana

Beraz, aldi berean da gizartearen produktua eta

gizartearen produktorea

Gizakia eta lana

Gizakia eta lana Lanaren jarduera eta berarekin lotutako harremanak

denboran zehar aldatuz doaz

Gizakia eta lana horrela, gizakiaren izaera ere aldatuko da

Gizakia lanaren bidez bere burua aldatzen du, aldi

berean giza harremanak eta gizartea bera aldatuz

Gizakia eta lana

Gizakiaren eta gizartearen izaera historikoa da

Gizakia eta lana

“Filosofiaren papera, orain arte, mundua interpretatzea

izan da; gakoa, ordea, mundu hori eraldatzean datza” - Karl Marx -

”Eta indarrak ongi errotuz, gure sustraiak lurrari lotuz, bertatikan irautea”