MARCO Memoria anual 2005

MEMORIADE ACTIVIDADES2005

MEMORIA ANUAL 2005

DDeesseeññoo ggrrááffiiccooNuria Barreras

RReevviissiióónn tteexxttoossPatricia Verdial Garay

FFoottooggrraaffííaaEnrique TouriñoXesús de ArcosMarcos CanosaCarlos Puga

IImmpprreessiióónnCA Gráfica

Créditos © Da presente edición, a Fundación MARCO© Dos textos e das traduccións, a Fundación MARCO© Das fotos, os autores

Depósito legalxxxxxx

FUNDACIÓN MARCO

Concello de VigoCaixanovaXunta de GaliciaDeputación de PontevedraMinisterio de Cultura

PADROADO

PPrreessiiddeennttaaCorina Porro Martínez

VVooggaaiissD. Ignacio Javier López-Chaves CastroD. Xosé Carlos Arias MoreiraDª. Margarida Rosa Martíns VilanovaD. Julio Fernández GayosoD. José Luis Pego AlonsoD. Guillermo Brea Vila D. Luis Bará TorresDª. Josefa Casal MartínezDª. Francisca Canal GómezD. Carlos Alberdi Alonso

PPaaddrrooaa ddee HHoonnrraaDª. Carlota Álvarez Basso

SSeeccrreettaarriiooJosé Riesgo Boluda

DDiirreeccttoorrIñaki Martínez Antelo

MARCOMuseo de Arte Contemporánea de Vigo

PPrrooppiieettaarriiooConcello de Vigo

Proxecto financiado pola Unión Europea (FEDER)Programa INTERREG II ESPAÑA-PORTUGAL

DDiirreeccttoorrIñaki Martínez Antelo

XXeerreenntteeBenito Pinal Otero

RReessppoonnssaabbllee ddee EExxppoossiicciióónnss Agar Ledo Arias

CCoooorrddiinnaaddoorraa ddee EExxppoossiicciióónnssMarta García Viña

TTééccnniiccoo ddee MMoonnttaaxxeePaul Edward Guy

RReessppoonnssaabbllee ddee DDooccuummeennttaacciióónn ee PPuubblliiccaacciióónnssNuria Barreras Viso

RReessppoonnssaabbllee ddee CCoommuunniiccaacciióónnMarta Viana Tomé

AAssiisstteennttee DDppttoo.. CCoommuunniiccaacciióónnPilar Souto Soto

SSeeccrreettaarrííaa ddee DDiirreecccciióónnPatricia Verdial Garay

AAddmmiinniissttrraacciióónnAlberto Abal García


MARCOMUSEO DE ARTECONTEMPORÁNEA DE VIGO

ÍNDICEPRESENTACIÓN PRESIDENTA FUNDACIÓN MARCO 7 DIRECTOR MARCO 9

1. A INSTITUCIÓN FUNDACIÓN MARCO 13O RELEVO NA DIRECCIÓN15

2. EXPOSICIÓNS EXPOSICIÓNS TEMPORAIS 19 PUBLICACIÓNS 42SELECCIÓN PRENSA EXPOSICIÓNS 45

3. ACTIVIDADES PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 49 XORNADAS DE PORTASABERTAS 60 PROGRAMACIÓN DO SALÓN DE ACTOS 63BIBLIOTECA 73 PÁXINA WEB 79

4. AGRUPACIÓN DE AMIGOS CALENDARIO DE ACTIVIDADES 85 LISTA DE MEMBROS 87

5. OS DATOS INFORME ECONÓMICO-ADMINISTRATIVO 93 COLABORACIÓN CON OUTRASENTIDADES 94 CIFRAS VISITANTES 95 PERSOAL 97OUTROS SERVIZOS E INFORMACIÓN XERAL 99

MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO MARCO | 7

PRESENTACIÓN

2005 foi un ano de renovación para todos. A celebración da Volvo Ocean Race, que partiu da ría de Vigo o 12de novembro para dar la volta ao mundo, precipitou uns cambios na fisionomía do centro da cidade e motivouque toda a xente se implicase nunha serie de iniciativas para as que, tanto o Concello como as institucións,estiveron traballando durante todo o ano. Coincidindo con este evento, o MARCO organizou unha exposición,baixo o título de “Un mar de fotos na Colección Fotográfica do Concello de Vigo”, cunha escolma de imaxes dacolección de fotografías do Concello, nas que o motivo principal é a visión do mar en Galicia e Vigo.

Esta renovación trouxo novos aires tamén á dirección do MARCO. O posto da que levara o temón da institu-ción dende os seus inicios, Carlota Álvarez Basso, foi ocupado por Iñaki Martínez Antelo, ata ese momento res-ponsable de exposicións do museo, que asumiu o cargo coa ilusión e o reto de consolidar a imaxe desta ins-titución de cara ao futuro.

E os ventos de cambio trouxeron mostras do máis heteroxéneo: dende exemplos de arte internacional do con-tinente americano como a mostra “20 Desarranxos. Panorama da arte brasileira”, ou “Estrañamente familia-res. Deseño e vida cotiá”, organizada polo Walker Art Center de Minneapolis, pasando polo extremo oriente con“Chikaku. Espazo e memoria en Xapón, ata nos aproximar ao noso continente cunha mostra de fotografía aus-tríaca “A patria está ao virar na esquina”, e chegar a institucións como Telefónica, traendo a Colección deFotografía desta institución, nun percorrido que nos achegou ao noso pasado recente con “Diáspora. 10 artis-tas galegos no exilio latinoamericano. 1930-1970”, exposición coa que se iniciou unha colaboración coaFundación Luis Seoane d’A Coruña.

Non hai que esquecer o noso Espazo Anexo, que funcionou a toda máquina este ano 2005, dando pulo a artis-tas novos, ben con mostras colectivas como “Aberto por obras” -dun grupo de investigación da Facultade deBelas Artes de Pontevedra- ou ben recollendo o traballo individual de artistas como Carlos Rodríguez-Méndezou Fran Herbello. Porque o noso novo director aposta polas promesas no panorama artístico do noso contor-no e de fóra.

Alén da programación especificamente expositiva, cabe destacar a celebración no salón de actos do MARCOdas Xornadas de Reflexión “Arte Contemporáneo en la Democracia”, no mes de novembro, que afianzaron a con-fianza do Ministerio de Cultura no noso centro, coa participación das figuras máis salientables do panoramaartístico español.

Por iso na súa nova etapa, o MARCO segue a ser un espazo vivo e aberto a todos os públicos, facéndoo un lugarde encontro ideal para todos os interesados polas novas tendencias artísticas. Animados pola grande acolli-da de público interesado, renóvanse os programas de actividades para escolares, os obradoiros para nenose os cursos de formación en arte contemporánea para adultos, acadando un éxito que anima a seguir reman-do nesta dirección.

Mais para que o barco chegue a bo porto, fai falta o traballo ilusionado dun equipo que une a súas forzas e pro-fesionalidade nun obxectivo común, para que todos xuntos fagamos desta institución o buque insignia domovemento cultural na nosa cidade.

Excma Sra. Dª. Corina Porro MartínezPresidenta Fundación MARCO


PRESENTACIÓN

Se a publicación dun anuario supón sempre unha excelente oportunidade para facer balance e ollar caraadiante, a Memoria de Actividades 2005 do MARCO é, neste sentido, excepcional. Este ano produciuse un rele-vo na dirección deste centro que me leva a analizar e valorar o xa conseguido, e asumir as miñas novas res-ponsabilidades nun presente que é tamén intención de futuro.

En xuño de 2005, a que fora creadora do proxecto do MARCO e directora dende a súa inauguración en novem-bro de 2002, Carlota Álvarez Basso, deixou o posto de dirección para afrontar novos retos profesionais. Por uninevitable salto no tempo, a preparación editorial desta Memoria 2005 coincide cun período no que Carlota xanon desempeña as súas funcións como directora. E non obstante, boa parte do aquí contido é obra súa.

Unha vez cumpridos os seus tres primeiros anos de funcionamento, o MARCO ten conseguido moitos dos seusobxectivos iniciais. Proba diso é a boa acollida de público e crítica e a valoración da nosa oferta, recollida a tra-vés de distintas vías e instrumentos de avaliación. A día de hoxe está a funcionar ao cen por cen a totalidadede espazos do edificio, dende as salas de exposición ata a sala de proxectos ou Espazo Anexo, a biblioteca-mediateca, o salón de actos, os talleres de didáctica ou ‘Laboratorio das artes’, e a oferta de servizos externoscomo a tenda-librería e o restaurante-cafetería. Un total de 181.560 persoas teñen pasado polo MARCO dendea súa data de inauguración.

As seguintes páxinas conteñen información polo miúdo sobre os programas e actividades desenvolvidosdurante este ano: exposicións temporais, programación didáctica, cursos para adultos, servizos da bibliote-ca-mediateca, eventos do salón de actos –ciclos audiovisuais, concertos e festivais, conferencias, presenta-cións, xornadas e mesas redondas– e actividades da Agrupación de Amigos, que a día 31 de decembro de 2005contaba con 378 membros titulares.

En boa parte, todo isto foi posible grazas ao establecemento de redes e colaboracións con distintas institu-cións e empresas de eido local, nacional e internacional, especialmente no que se refire á coprodución de expo-sicións e actividades de formación e difusión. En Galicia, a Facultade de Belas Artes de Pontevedra, EGACI, CGAI,Fundación Laxeiro e Fundación Luis Seoane; en España, o Centro José Guerrero de Granada, Universidad deSalamanca, Centro Andaluz de Arte Contemporáneo, CAAM de Las Palmas, ARTIUM de Álava, Casa Asia deBarcelona ou Fundación Telefónica; institucións internacionais como The Japan Foundation, Foro Cultural deAustria, The British Council, Walker Art Center de Minneapolis, e CRAC de Alsacia, levaron o nome do MARCO edos nosos artistas alén das nosas fronteiras.

Por outra banda, no ano 2005 o MARCO rexistrou un notable aumento no número de visitantes: 58.470 é a cifraanual, que supón un incremento do 24,15% respecto ao ano anterior. Cada vez son máis os cidadáns que seachegan ao MARCO para visitar unha exposición, disfrutar dun concerto ou un ciclo de cine, utilizar os servi-zos da biblioteca, participar nun curso, nos obradoiros para familias ou en calquera outra actividade. Taménhai un aumento de público procedente doutras cidades, o que é mostra do interese espertado polo proxectodo MARCO máis aló dos límites locais. Neste ano tentamos ampliar a nosa oferta con proxectos expositivos quepuidesen interesar a distintos tipos de públicos. Visitantes habituais ou ocasionais interesados polas mostrasde países como Brasil, Xapón ou Austria, pero tamén pola recuperación de artistas históricos galegos no exi-lio, ou pola obra de creadores emerxentes como Carlos Rodríguez-Méndez ou Fran Herbello.

Os obxectivos cos que asumo a dirección do MARCO teñen que ver coa súa multiplicidade de funcións comocentro de arte: un espazo de exhibición, pero tamén ámbito de investigación e lugar para a formación de pro-fesionais. Durante os anos vindeiros procuraremos consolidar a súa posición, reforzar aínda máis a súa pre-senza na vida cotiá da cidade, e potenciar a súa proxección exterior, promovendo a cooperación con empre-sas, institucións, asociacións, e calquera outra persoa ou entidade que nos brinde a súa colaboración. O nosoreto é achegar a arte e outras manifestacións da cultura contemporánea a uns visitantes afortunadamentecada vez mellor informados e máis esixentes.

Iñaki Martínez AnteloDirectorMARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo

1. A INSTITUCIÓN FUNDACIÓN MARCO13 O RELEVO NA DIRECCIÓN15


A INSTITUCIÓN

FUNDACIÓN MARCO

MARCO, MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGOPropietario: Concello de VigoProxecto cofinanciado pola Unión Europea (FEDER).Programa INTERREG II ESPAÑA-PORTUGAL

PADROADO DA FUNDACIÓN MARCOData da Acta Fundacional: 22 de outubro 2002

ENTIDADES FUNDADORAS

Excmo. Concello de VigoExcma. Xunta de GaliciaExcma. Deputación Provincial de PontevedraCaixanova

MEMBROS DO PADROADO DA FUNDACIÓN MARCO 2005

Presidenta: Dª. Corina Porro Martínez

Secretario: D. José Riesgo Boluda

VocaisPolo Concello de Vigo

D. Ignacio Javier López-ChavesD. Xosé Carlos Arias MoreiraDª. Margarida Martíns Vilanova

Por CaixanovaD. Julio Fernández GayosoD. José Luis Pego AlonsoD. Guillermo Brea Vila

Pola Xunta de GaliciaD. Jesús Pérez Varela (ata o 05/08/05)D. Ángel Sicart Giménez (ata o 11/08/05)D. Luis Bará Torres (dende o 20/10/05)Dª. Josefa Casal Martínez (dende o 20/10/05)

Pola Deputación de PontevedraDª. Francisca Canal Gómez

Dirección MARCO: Dª Carlota Álvarez Basso (ata o 19/06/05)D. Iñaki Martínez Antelo (dende o 17/11/05)

14 | MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO


REUNIÓNS DEPADROADO

Lugar: Sala de Padroado2º andar MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo

n Reunión XI: Data 13/05/2005n Reunión XI: Data 22/09/2005n Reunión XII: Data 20/10/2005n Reunión XIII: Data 17/11/2005n Reunión XIV: Data 20/12/2005

O RELEVO NADIRECCIÓN

O 17 de xuño de 2005 foi unha data importante na his-toria do MARCO. Ese día, coincidindo cos actos inaugu-rais da exposición Estrañamente familiares, CarlotaÁlvarez Basso abandonaba oficialmente o seu postocomo directora do museo para asumir novas responsa-bilidades profesionais. Este feito, e o relevo posterior nadirección, foron sen dúbida os acontecementos máissalientables da traxectoria do MARCO neste ano.

A decisión fíxose pública un mes antes, o día 13 demaio, ao finalizar a X Reunión do Padroado daFundación MARCO, nunha conferencia de prensa na quea directora saínte estivo flanqueada pola Alcaldesa deVigo e Presidenta da Fundación MARCO, Corina PorroMartínez, e polo Concelleiro de Cultura, Ignacio López-Chaves Castro.

Ademais da súa capacidade e entrega, a súa determinación na toma de decisións foi un factor esencial naposta en marcha e funcionamento do centro, especialmente na etapa inicial, complexa por definición: estru-tura do persoal, definición de liñas de programación, estratexias de promoción e –segundo as súas propiaspalabras– inclusión do MARCO no imaxinario da cidadanía e no mapa da arte contemporánea.

O Padroado da Fundación MARCO, en reunión de data 13 de maio de 2005, decidiu o nomeamento de CarlotaÁlvarez Basso como padroa de honra. Alén dese recoñecemento oficial, dende estas páxinas queremos facer-lle chegar o noso agradecemento e os nosos mellores desexos. É probable que a distancia física e temporalde lugares que no seu día foron espazos cotiáns provoque unha sensación ambivalente de extrañeza e con-fianza; por iso, esperamos que no futuro o MARCO sexa para ela un lugar “estrañamente familiar”.

O 17 de novembro de 2005, o Padroado da Fundación MARCO decidiu o nomeamento de IñakiMartínez Antelo como novo Director do Museo de Arte Contemporánea de Vigo.

A resolución foi adoptada durante a XIII reunión do Padroado, na que estiveron presentes aPresidenta da Fundación, Dª Corina Porro Martínez, o Secretario, D. José Riesgo Boluda, e osseguintes vocais representantes das entidades fundadoras: D. Ignacio Javier López-ChavesCastro, D. Xosé Carlos Arias Moreira e Dª Margarida Rosa Martíns Vilanova (polo Concello deVigo), D. Luis Bará Torres e Dª. Fina Casal Martínez (pola Xunta de Galicia), Dª Francisca CanalGómez (pola Deputación de Pontevedra), e D. Guillermo Brea Vila (por Caixanova), ademaisde Dª Carlota Álvarez Basso, anterior directora do MARCO, na súa calidade de Padroa de Honra.

O proceso de selección iniciárase o día 23 de xuño de 2005, data na que se aprobou a reso-lución que establecía as Bases de convocatoria para o posto de Director/a da FundaciónMARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo.

Unha vez rematada a reunión, a Alcaldesa de Vigo e Presidenta da Fundación MARCO, DªCorina Porro Martínez, fixo público o nome do novo director aos medios de comunicación reu-nidos no museo, e expresou a súa satisfacción pola boa marcha e resultado do proceso.


A INSTITUCIÓN

FOTO JESUS DE ARCOS

2. EXPOSICIÓNS EXPOSICIÓNS TEMPORAIS19 SALAS DEEXPOSICIÓN DA PLANTA BAIXA E PRIMEIRO ANDAR 22ESPAZO ANEXO 36 PUBLICACIÓNS 42SELECCIÓN PRENSA EXPOSICIÓNS 45

A principal liña de programación do MARCO consiste na organización de exposiciónstemporais encamiñadas ao coñecemento e difusión da arte e da cultura contempo-ráneas, e para cumprir este reto organizamos durante o ano 2005 un total de novemostras, ampliando a oferta en relación a anos anteriores, nos que o número deexposicións nunca superara as oito anuais.

Este incremento foi, en parte, consecuencia das actividades que albergou o EspazoAnexo, inaugurado en setembro de 2004, e no que en 2005 se puideron ver tresexposicións. As dúas primeiras de dous novos artistas galegos, Fran Herbello e CarlosRodríguez-Méndez, que presentaron sendas instalacións realizadas ex profeso paraeste lugar. En Souvenir, Fran Herbello tapizou literalmente de céspede o chan da salaprincipal, e colocou uns altofalantes debaixo do mesmo polos que soaba o cantoduns grilos; Herbello invitaba ao espectador a interactuar co espazo descalzándosee camiñando pola herba; ademais, co paso do tempo o céspede foi colonizado poroutros pequenos hóspedes, esta vez reais –formigas, moscas e algún que outroinsecto. En contraste, na parte oposta da sala, amosábase unha proxección dun candurmindo que ladraba alporizado ao achegarse o espectador. Pola súa banda, CarlosRodríguez-Méndez invadiu a sala cunhas enormes columnas realizadas con turba,entre as que o visitante podía deambular, ademais das series de fotografía e vídeo quedocumentan as accións que realiza en contornas urbanas, apropiándose de ocos efoxos ou realizando construcións efémeras con materiais de refugo abandonados nasrúas. Por último presentouse, en colaboración coa Facultade de Belas Artes dePontevedra, a mostra colectiva Aberto por obras, unha reflexión sobre a propia acti-vidade creadora, que foi evolucionando durante os tres meses de exhibición pormedio da participación do público e a través do propio proceso creador.


EXPOSICIÓNS

EXPOSICIÓNSTEMPORAIS



Grazas a todos eles, o Anexo converteuse este ano nunha sala de experimentacióne reflexión, un espazo que interactúa co contorno e –o máis importante– cos seusvisitantes.

As outras seis exposicións programadas durante 2005 foron proxectos maiormen-te pluridisciplinares e colectivos, o que ven sendo a ‘marca da casa’ dende os seusinicios. Compartían ademais outra característica común, xa que todas as mostrastiñan un carácter temático, ou cando menos a súa montaxe foi deseñada tematica-mente, como foi o caso da Colección de Fotografía Contemporánea de Telefónica.

Comezando polo primeiro andar, abrimos o ano coa presentación de 20Desarranxos. Panorama da arte brasileira, producida polo MAM, Museu de ArteModerna de São Paulo, e comisariada por Gerardo Mosquera, curador de recoñeci-do prestixio internacional. O proxecto partiu da edición 2003 do “Panorama da ArteBrasileira”, a segunda exposición periódica máis importante do Brasil, pero comonovidade e para a súa presentación no MARCO de Vigo, contou coa participación doartista galego Jorge Barbi, do que se seleccionaron dúas obras que se axustabanperfectamente ao concepto de “desarranxo”. Ademais, dous dos artistas participan-tes, Adriano e Fernando Guimarães, presentaron catro performances en distintosespazos do museo e dirixiron un taller sobre esta disciplina artística. Foi a primei-ra vez que a mostra se presentaba fóra do Brasil, e a única oportunidade de vela enEspaña.

A continuación veu Diáspora. 10 artistas galegos no exilio latinoamericano (1930-1970), organizada en coprodución coa Fundación Luis Seoane d’A Coruña. Foi unproxecto que levou varios meses de pescudas e duro traballo, entre outras razónspolas dificultades de conseguir en préstamo algunhas das pezas que se exhibiron,ben por motivos de conservación ou por pertencer a coleccións privadas que nuncaantes se amosaran ao público. A mostra relataba, a través dunha selección de dezartistas, as consecuencias que a saída cara ao exilio tivo para a cultura galega eamosaba a evolución dos traballos realizados por cada un deles antes, durante, edespois dos acontecementos que causaron a súa marcha. Ademais o programa secompletou cun ciclo de cine no Salón de Actos dedicado a Carlos Velo e realizado encolaboración co CGAI, Centro Galego de Artes da Imaxe.

Finalmente, A Patria está ao virar na esquina. Fotografía contemporánea de Austriafoi unha mostra producida polo Foro Cultural de Austria na que catorce artistas devarias xeracións, seleccionados pola comisaria Andrea Domesle, amosaban diferen-tes visións do seu país, utilizando preferentemente o soporte fotográfico, aíndaque tamén estiveron presentes a pintura e o vídeo. O MARCO achegaba así ao públi-co a obra de creadores austríacos que dous meses máis tarde serían os protagonis-tas de ARCO, a Feira de Arte Contemporánea de Madrid, no seu vixésimo quinto ani-versario.

A planta baixa tivo tamén unha moi coidada programación, sempre buscando a súacomplementariedade coas mostras que ao mesmo tempo estaban a seren exhibi-das no primeiro andar. En xaneiro inaugurouse unha excepcional proposta exposi-tiva organizada en torno a unha selección de pezas feita pola comisaria CarlotaÁlvarez Basso, pertencentes á Colección de Fotografía Contemporánea deTelefónica. Unha mostra con obras dos nomes máis salientables da historia da foto-


EXPOSICIÓNS

grafía artística, articulada tematicamente, e centrada na transición fotográfica dodocumento á fotografía creativa. Resultou que os grandes formatos das pezas–moitas delas con medidas superiores a dous metros, e chegando incluso aos tres–atoparon nas salas do MARCO o espazo perfecto para a súa exhibición.

Continuando cunha liña expositiva xa presente en anos anteriores, a seguinte expo-sición retomou o deseño como protagonista da planta baixa do museo.Estrañamente Familiares. Deseño e vida cotiá supuxo tamén a continuación dacolaboración do MARCO co prestixioso Walker Art Center de Minneapolis, que foi oencargado da produción e que elixiu a cidade de Vigo como única sede española paraa súa presentación. O visitante puido comprobar a presenza –ás veces desaperci-bida– do deseño na nosa vida cotiá a través de pezas arquitectónicas, obxectos,mobiliario doméstico e urbano, e mesmo prendas de vestir. Todos eles proxectos asi-nados por destacados deseñadores que se moven na tan comentada fronteira entrea arte e o deseño.

A derradeira exposición do ano, Chikaku. Tempo e memoria en Xapón comisariadapor Toshiharu Ito en colaboración con Miki Okabe e producida por The JapanFoundation, foi todo un acontecemento dentro e fóra da nosa cidade, a xulgar polacobertura dos medios de comunicación, e sobre todo pola visualización das cifrasde visitantes. Só á inauguración asistiron máis de 1.000 persoas, e durante osmeses que estivo aberta ao público houbo cifras récord que elevaron ata case60.000 o número de visitantes durante este ano 2005. A mostra reunía exemplosde pintura, escultura, instalacións, fotografía, vídeo, cine, arquitectura, e a presen-tación da performance da artista Emiko Kasahara nun dos patios do museo. Foi amáis importante exposición colectiva de artistas xaponeses contemporáneos rea-lizada ata ese momento no noso país, e o MARCO de Vigo tivo de novo o privilexio deser a súa única sede en España, grazas á colaboración con Casa Asia de Barcelona.

2005 foi un ano moi dinámico e activo, no que intentamos achegar aos nosos visi-tantes unha ampla variedade de xéneros, disciplinas, formatos, e novos procesoscreativos do panorama artístico actual, e no que primamos conceptos como a inves-tigación artística, a educación, a innovación e a experimentación das artes como fór-mulas enriquecedoras da cultura contemporánea. Mantivemos colaboracións coninstitucións de diversa índole, nun intento de atopar apoios dentro e fóra das nosasfronteiras que nos permitan manter unha programación de calidade, e satisfacer asía todos os públicos que nos visitan e aos que, en definitiva, nos debemos.

Marta García ViñaCoordinadora de Exposicións



SALASDE EXPOSICIÓN DA PLANTA BAIXA E DO PRIMEIROANDAR

20 DESARRANXOSPANORAMA DA ARTE BRASILEIRA

A orixe da exposición 20 DESARRANXOS, comisariada polo prestixioso crítico cubano Gerardo Mosquera, ató-pase na edición 2003 do Panorama da arte brasileira, organizada polo MAM (Museu de Arte Moderna de SãoPaulo) dende 1969. Por vez primeira, o Panorama viaxaba fóra do Brasil e presentábase internacionalmente.E o MARCO acolleu esta exposición –mostra do que se está a realizar nunha das escenas máis innovadorasda arte contemporánea actual– como única sede en España.

A decisión do MAM de encomendar o comisariado a un estranxeiro indicaba preocupación dos organizadorespor renovar un evento tan consolidado. Así, o curador concibiu o seu labor en dúas direccións: traballar coaarte e máis os artistas, pero tamén cuestionar os Panoramas como institución. Facer unha exposición easemade desarranxar o seu marco institucional para levar a cabo cambios renovadores. Dalgún xeito, GerardoMosquera creou un “anti-panorama”, porque evitou a idea de presentar unha antoloxía ou exame da arte bra-sileira contemporánea para crear unha exposición baseada nun concepto propio, capaz de se soster por simesma e de viaxar ao exterior.

O concepto de desarranxo non foi imposto polo comisario, senón construído dende o observado na prácticaartística, tras unha viaxe de investigación por once cidades de Brasil, onde se valorou o traballo de máis duncentenar de artistas. O título inspírase nun músico cubano dos anos sesenta, o pianista e compositor FeloBergaza, que entusiasmaba ao público cos seus arranxos musicais, tan radicais que el os chamaba des-arranxos: “a súa exaltada inventiva de compositor e executante facía que ao final quedara pouco do númeroorixinal, aínda que non se crebase o seu marco”. Neste concepto baséase a exposición: desarranxos creati-vos de estruturas, materiais, da dimensión formal ou do contido das obras. En palabras de Gerardo Mosquera,“algúns artistas crean as súas obras mediante o recurso formal e conceptual de ‘desarranxar’ unha estrutu-ra. O desarranxo pódese levar a cabo na dimensión formal da obra, no seu contido, na súa proxección, ou entodos eles”.

Todos os artistas participantes foron elixidos por seren protagonistas importantes destas orientacións, e por-que as súas obras se podían entretecer no discurso visual da mostra. Por isto, dos vinte artistas reunidos,catro non eran brasileiros nin vivían no Brasil: o galego Jorge Barbi, o belga Wim Delvoye, a chinesa KanXuan, e máis o arxentino Jorge Macchi. A inclusión destes artistas deulle á mostra un carácter máis temáti-co e aberto, e respondía a unha autocrítica, dende dentro, das exposicións determinadas por marcos nacio-nais ou rexionais.


EXPOSICIÓNS

COMISARIO

Gerardo Mosquera –crítico, comisario e historiador da arte– naceu en LaHabana en 1945. Dende hai unha década é conservador e comisario deexposicións no New Museum of Contemporary Art de Nova York. Fundadorda Bienal de La Habana, foi co-comisario de “Ante América”, 1992-94. Entreas súas últimas exposicións destacan: “No es sólo lo que ves. Pervirtiendoel minimalismo”, MNCARS Madrid, 2000; "Wilfredo Lam", XXIII BienalInternacional de São Paulo, 1996. Gerardo Mosquera é membro dos conse-llos editoriais de varias revistas especializadas, e autor de varios librossobre arte contemporánea, entre os que figuran: Beyond the Fantastic.Contemporary Art Criticism from Latin America (editor), Londres, 1995;Contracandela, Caracas, 1995; El diseño se definió en octubre, La Habana,1989, Bogotá, 1992.

ARTISTAS

Jorge Barbi (A Guarda, Pontevedra,1958)Paulo Climachauska (Río de Xaneiro, Brasil, 1948)Umberto Costa Barros (Río de Xaneiro, Brasil, 1948)José Damasceno (Río de Xaneiro, Brasil, 1968)Wim Delvoye (Wervik, Bélxica, 1965); vive e traballa en Gante, Bélxica; e

Londres, Reino UnidoFernanda Gomes (Río de Xaneiro, Brasil, 1960)José Guedes (Fortaleza, Brasil, 1958)Adriano e Fernando Guimarães (Brasilia, Brasil, 1968; Brasilia, Brasil, 1962)Kan Xuan (Xuan Chang, China, 1972); vive e traballa en Amsterdam, HolandaLeonilson (Fortaleza, Brasil, 1957 – São Paulo, Brasil, 1993)Lucas Levitan e Jailton Moreira (Porto Alegre, Brasil, 1977; São Leopoldo,

Brasil, 1960); viven e traballan en Porto Alegre, Brasil Jorge Macchi (Bos Aires, Arxentina, 1963)Cildo Meireles (Río de Xaneiro, Brasil, 1948)Marcone Moreira (Pío XII, Brasil, 1982); vive e traballa en Marabá, BrasilVik Muniz (São Paulo, Brasil, 1961); vive e traballa en Nova York, EEUUErnesto Neto (Río de Xaneiro, Brasil, 1964)José Patrício (Recife, Brasil, 1960)Sara Ramo (Madrid, 1975); vive e traballa en Belo Horizonte, BrasilAdriana Varejão (Río de Xaneiro, Brasil, 1964)Alex Villar (Vitoria, Brasil, 1962); vive e traballa en Nova York, EEUU

FICHA TÉCNICA

DATAS21 xaneiro - 8 maio 2005

LUGARSalas de exposición do primeiro andar

PRODUCIÓNMAM, Museu de Arte Moderna de São Paulo

COLABORACIÓN Embaixada de Brasil en Madrid

COMISARIOGerardo Mosquera

ASISTENTE COMISARIOAdrienne Samos

COORDINACIÓN E REXISTROMarta García Viña

MONTAXEPaul E. Guy e equipo de montaxe do MARCO

TRANSPORTEART TRANS

SEGUROITAU SegurosSTAI



OUTROS DESARRANXOSAdemais das salas do primeiro andar, a exposición abriuse a outrosespazos dentro e fóra do MARCO, coa exhibición dalgunhas obrasque formaban parte integrante da mostra. Dende os CóctelesMolotov de Paulo Climachauska nun lugar tan emblemático comoa sede da Fundación Laxeiro, próxima ao museo, ata as ¿reais ousimuladas? Inclinacións musicais de Lucas Levitan e JailtonMoreira, divididas entre a tenda-librería do MARCO e a tenda dediscos ELEPÉ, que funcionaban como chiscos cómplices cara aoespectador. Moi preto deles, as sutís intervencións de FernandaGomes en distintos espazos do museo como a biblioteca ou o tallerde didáctica, foron os ámbitos elixidos pola artista para deixar asúa pegada.

Tamén formaban parte integrante da mostra as performances titu-ladas Escuridão, Luz–,Respiración+, e Respiración–, de Adriano eFernando Guimarães, que se amosaban en vídeo nunha das salas,e que foron presentadas en distintos lugares do museo os días 25e 26 de febreiro. Nas intervencións e performances destes artis-tas, a medio camiño entre as artes visuais e escénicas, o corpo dosactores e do público está sempre envolto en “xogos” de regula-ción e control. A espectacularidade das obras e o magnífico traba-llo dos performers fixo que eses días as salas da planta baixa setransformaran en lugares privilexiados para o disfrute estético e ainteracción co público.

Como actividade complementaria desta exposición organizouseun ttaalllleerr ddee ppeerrffoorrmmaanncceess –“O xogo, o discurso e o corpo”– dirixi-do por Adriano e Fernando Guimarães, que tivo lugar no mes defebreiro, e no que participaron artistas e estudantes de Belas Artes.

PERFORMANCESAdriano e FernandoGuimarães

EscuridãoLuz–Respiración+Respiración–

Datas:25 e 26 de febreiro 2005

Participantes:Alessandro BrandãoCarol NemetalaMariana NunesSérgio SartorioBruno Torres

Coa colaboración de:Ignacio Pérez-JofreDiego Santomé


EXPOSICIÓNS

COLECCIÓN DE FOTOGRAFÍACONTEMPORÁNEA DETELEFÓNICA

Tras a exposición organizada en Madrid en febreiro de 2004, que supuxo a presentación públi-ca da Colección de Fotografía Contemporánea de Telefónica, o MARCO acolleu esta mostracomo primeira sede dun longo percorrido por museos e centros de arte de toda España.

O eixo vertebrador da colección é ese punto de inflexión polo que a fotografía, na segunda meta-de do século XX, pasa de ser un documento a se converter nun relato; comeza a adquirir con-ciencia da súa capacidade expresiva e do valor da súa actividade de representación, subverten-do os propios códigos e linguaxes que este medio emprega. Construída a partir de nomes emble-máticos da contemporaneidade plástica, inclúe formulacións radicais e conceptuais, esteticistase narrativas, documentais e sociais, nun conxunto que reflicte a variedade e máis o eclecticis-mo dun momento creativo dunha riqueza e abundancia pouco frecuentes.

Os artistas que forman parte da Colección de Fotografía Contemporánea de Telefónica utilizana fotografía como medio de expresión e experimentación. As súas imaxes falan do que podeser hoxe a experiencia artística no contexto da cultura contemporánea.

Dado que hoxe en día xa non existen dúbidas verbo do valor artístico da fotografía e de que éunha das expresións artísticas máis utilizadas polos creadores actuais, era necesario come-zar a Colección amosando unha certa filiación, que tivese un sesgo histórico e que, polotanto, iniciase a súa andadura nos anos sesenta, cos traballos da Escola de Düsseldorf, os dis-cípulos de Bernd & Hilla Becher en Europa (Thomas Ruff, Thomas Struth, Andreas Gursky) ede John Baldessari no continente americano (Richard Prince, Cindy Sherman), para avanzarpola fotografía cinemático-pictoralista (Jeff Wall, Sam Taylor-Wood), ata os desenvolvemen-tos narrativos máis actuais.



COMISARIA

Carlota Álvarez Basso é Licenciada en Socioloxía con douto-ramento sobre Consumo Cultural en España polaUniversidade Complutense de Madrid. Puxo en marcha oMARCO, sendo elixida Padroa de Honra á súa saída. Dirixiu odepartamento audiovisual no MNCARS, e o Pazo de Culturade Pontevedra. Na actualidade é directora de proxectos naSociedad Estatal de Conmemoraciones Culturales. Asimesmo, é membro de varios comités de honor e consellosasesores de institucións culturais; participa en xurados depremios e festivais e mesas redondas, ofrece conferenciase colabora con textos críticos en catálogos e revistas.

ARTISTAS

Marina Abramovic (Belgrado, Serbia e Montenegro, 1946)Helena Almeida (Lisboa, Portugal, 1934)Francis Alÿs (Amberes, Bélxica, 1959)Miriam Bäckström (Estocolmo, Suecia, 1967)John Baldessari (National City, California, EEUU, 1931)José Manuel Ballester (Madrid, 1960)Per Barclay (Oslo, Noruega, 1955)Bleda e Rosa: María Bleda (Castellón, 1969) e José María Rosa (Albacete, 1970)James Casebere (Lansing, Michigan, EEUU, 1953)John Coplans (Londres, Reino Unido, 1920)Philip-Lorca diCorcia (Hartford, Connecticut, EEUU, 1953)Olafur Eliasson (Copenhague, Dinamarca, 1967)Günther Förg (Fussen, Alemaña, 1952)Pierre Gonnord (Cholet, Francia, 1963)Paul Graham (Reino Unido, 1956)Andreas Gursky (Leipzig, Alemaña, 1955)Mona Hatoum (Beirut, Líbano, 1952)Candida Höfer (Eberswalde, Alemaña, 1944)Sabine Hornig (Pforzheim, Alemaña, 1964)Axel Hütte (Essen, Alemaña, 1951)Jürgen Klauke (Kidling, Alemaña, 1943)Panos Kokkinias (Atenas, Grecia, 1965)Sherrie Levine (Hazleton, Pensilvania, EEUU, 1947)Vik Muniz (Súo Paulo, Brasil, 1961)Shirin Neshat (Qazvin, Irán, 1957)Gabriel Orozco (Jalapa, Veracruz, México, 1962)Perejaume (Sant Pol de Mar, Barcelona, 1957)Richard Prince (Canal de Panamá, Panamá, 1949)Gonzalo Puch (Sevilla, 1950)Miguel Río Branco (As Palmas de Gran Canaria, 1946)Thomas Ruff (Zell am Harmersbach, Alemaña, 1958)Jörg Sasse (Bad Salzuflen, Alemaña, 1962)Andrés Serrano (Nova York, EEUU, 1950)Cindy Sherman (Glen Ridge, Nova Jersey, EEUU, 1954)Thomas Struth (Geldern, Alemaña, 1954)Sam Taylor-Wood (Londres, Reino Unido, 1967)Salla Tykkä (Helsinki, Finlandia, 1973)Zhang Huan (An Yang, Henan Province, China, 1965)

FICHA TÉCNICA

DATAS28 xaneiro - 5 xuño 2005

LUGARSalas de exposición da planta baixa

PRODUCIÓNMARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo

PATROCINIOFundación Telefónica

COMISARIACarlota Álvarez Basso


MONTAXEPaul Edward Guy e equipo de montaxe do MARCO

TRANSPORTEManterola Hasenkamp

SEGUROSTAI

A distinción aceptada entre fotógrafos e artistas que utili-zan a fotografía tende a desaparecer. Os creadores actuaissérvense da fotografía con total liberdade e coñecemento decausa, sen se sentir na obriga de demostrar as virtudes ouposibilidades do medio, porque teñen tras eles 170 anos dehistoria, onde todo se manifestou dabondo. Dende a fotogra-fía analóxica á dixitalizada, as novas tecnoloxías aplicadas áarte estaban presentes na mostra, así como certos exem-plos decisivos da relación da fotografía coa performance ouco documento social.

No MARCO, e co fin de facilitar a lectura da mostra aos visitan-tes, realizouse unha montaxe temática en torno a seis temasprincipais, algúns deles xéneros clásicos que se atopan nasraíces da historia da arte: o retrato, a paisaxe, a fotografíaarquitectónica –tanto de interior como de exterior– as esce-nas urbanas, e máis a utilización do corpo como plataformade comunicación plástica.


EXPOSICIÓNS

DIÁSPORA10 ARTISTAS GALEGOS NO EXILIOLATINOAMERICANO (1930-1970)Dende a súa data de apertura, unha das liñas de programación do MARCO baséase na produción de exposi-cións que teñan como base un traballo de investigación sobre o pasado recente da creación plástica enGalicia, que fomenten as revisións históricas e a recuperación de autores ou movementos artísticos galegosvencellados a linguaxes vangardistas. Este área de reflexión tivo como resultado a mostra inaugural Atlántica,na temporada 2002-2003, e A creación do necesario. Aproximación ao deseño do século XX en Galicia, no2004. En 2005 o labor de investigación centrouse no estudo das importantes consecuencias da diáspora lati-noamericana na produción de dez dos máis importantes artistas galegos do século XX, nunha mostra orga-nizada en coprodución coa Fundación Luis Seoane d’A Coruña.

A historia de Galicia está inevitablemente vencellada ao termo “diáspora”: a saída de galegos cara ao estran-xeiro ten sido un contínuum dende finais do século XIX, acelerándose debido ao exilio motivado pola GuerraCivil e rematando coa importante emigración dos anos sesenta. Este goteo de persoas, xa fosen exiliados, refu-xiados ou emigrantes, tivo consecuencias inmediatas para a cultura galega, pola saída de persoeiros relevan-tes das artes e das letras que poderían ter desenvolvido un labor fecundo no país, e efectos secundarios máisa longo prazo, na produción artística dos fillos de galegos nados fóra de Galicia.

O obxecto desta mostra, a través dun labor de pescuda da cultura galega no exterior nas súas vertentes plás-tica, literaria e cinematográfica, era aportar novas claves de lectura da historia da arte galega do século XX,amosando datos que permitisen reconstruír unha historiografía alternativa ao discurso oficial académico, naque estivera presente a transcendencia da diáspora e do exilio, e as súas consecuencias, no desenvolvemen-to da cultura de Galicia.

A exposición non pretendía facer un inventario de todos os artistas galegos que formaron parte ou mantive-ron contacto coa cultura galega no exilio, senón, por medio do estudo detallado do caso de dez artistas signi-ficativos, achegarse a un fenómeno colectivo que nunca foi estudado como tal. Por outra banda, se ben os cre-adores presentes na mostra son sobradamente coñecidos, o efecto da diáspora na súa creación plástica nuncafora analizado cunha visión de conxunto. Ademais, a mostra sacou á luz obras pouco coñecidas ou inéditasdalgúns destes artistas –como Souto ou Colmeiro– que amosan o seu compromiso social en tempos anterio-res á República e durante a Guerra Civil.



ARTISTAS

Ángel Botello (Cangas do Morrazo, 1913 - San Juan de PuertoRico, 1986)Castelao (Rianxo, 1886 - Bos Aires, 1950Manuel Colmeiro (Silleda, 1901 - Salvaterra de Miño, 1999)Isaac Díaz Pardo (Santiago de Compostela, 1920)Eugenio Granell (A Coruña, 1912 - Madrid, 2001)Maruja Mallo (Viveiro, 1902 - Madrid, 1995)Luis Seoane (Bos Aires, 1910 - A Coruña, 1979)Arturo Souto (Pontevedra, 1902 - México, 1964)José Suárez (Allariz, 1902 - A Guarda, 1974)Carlos Velo (Pereiros, Cartelle, 1909 - México D.F., 1988)

O reflexo de tres momentos históricos –a preguerra, oconflito e a pegada americana– foron os criterios bási-cos para a selección de obras. A través delas, e da docu-mentación bibliográfica, destacábanse varios eixostemáticos: a vivencia da Guerra; a saudade do país deixa-do atrás, e, por último, a influencia da nova terra e a olla-da destes artistas sobre a realidade americana.

En canto á presentación da montaxe, tres grandes capí-tulos conformaban a mostra: por unha banda, a selec-ción de obras de pintura, escultura e fotografía; ensegundo lugar, o apartado dedicado á documentacióngráfica, con carteis, libros, folletos, e reproducións enformato dixital que ofrecían información sobre as activi-dades destes creadores na diáspora, con especial inci-dencia na relación entre artistas plásticos e creadoresliterarios; e por último, o capítulo dedicado á produciónde fotografía e cinematografía de autores galegos enAmérica Latina, cos traballos fotográficos de JoséSuárez, e a proxección en continuidade da películaGalicia, de Carlos Velo.

Ademais, en colaboración do CGAI (Centro Galego dasArtes da Imaxe), e co fin de poder exhibir a obra comple-ta de Carlos Velo, organizouse no salón de Actos un ciclode cine dedicado a este autor, que foi parte integrante daexposición e, ao mesmo tempo, actividade complemen-taria da mesma.

COMISARIO

Carlos López Bernárdez é Licenciado en Historia, sec-ción Historia da Arte, exercendo de profesor de Lingua eLiteratura Galegas. Ten numerosos títulos publicadosdedicados ás vangardas galegas, así como varias edi-cións críticas e traducións de libros. Na actualidade évicepresidente da Asociación de Escritores en LinguaGalega e membro do Consello de Redacción das revistasEnsaio, Revista de teatro de Galicia e norte de Portugal,e Contemporánea, a revista da Asociación de Escritoresen Lingua Galega.

FICHA TÉCNICA

DATAS20 maio - 11 setembro 2005

LUGARSalas de exposición do primeiro andar

PRODUCIÓNMARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo, eFundación Luis Seoane, coa colaboración do CGAI,Centro Galego de Artes da Imaxe

PATROCINIOMinisterio de Cultura

COLABORACIÓN Repsol YPF

ITINERANCIAMARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo, eFundación Luis Seoane

COMISARIOCarlos López Bernárdez

COORDINACIÓN E REXISTRO Marta García Viña

MONTAXEPaul Edward Guy e equipo demontaxe do MARCO

MONTAXE AUDIOVISUALITAVI AV

TRANSPORTEAlcoarte

SEGUROSTAIAón Gil y Carvajal


EXPOSICIÓNS

ESTRAÑAMENTE FAMILIARESDESEÑO E VIDA COTIÁ

A partir do mes de xuño, e continuando unha liña de programa-ción sobre as relacións entre arte e deseño –iniciada en 2003con Indisciplinados. A posición da arte nas fronteiras do deseño,e que en 2004 tivo como resultado A creación do necesario– oMARCO acolleu unha exposición temática de ámbito internacio-nal que ofrecía unha reflexión sobre un dos temas máis presen-tes na creación contemporánea, como son as relacións entredeseño e vida cotiá. Nesta ocasión a mostra estaba producidapolo Walker Art Center de Minneapolis –institución coa que oMARCO colaborara xa en 2004 con The Last Picture Show– ecomisariada polo director do seu Departamento de Deseño.

Esta exposición falaba da importancia do deseño nas nosas vidas,a través dun conxunto de obras insólitas que incluía proxectosarquitectónicos, obxectos de uso cotián, mobiliario doméstico eurbano, prendas de vestir e obras de deseño gráfico, entre outrasáreas de investigación e creación que en ocasións daban comoresultado pezas híbridas entre un e outro campo. Obxectos e pro-xectos que exploraban o papel do usuario na súa concepción e nasúa función, e que nalgúns casos requirían da intervención doespectador para a realización do produto final.

Unha luz que responde ao silencio, unha mesa que non sabe onde está, unha granxa de porcos do tamaño deun rañaceos, unha casa que colle nun peto... Estrañamente familiares recollía máis de corenta proxectos inno-vadores a nivel internacional que tocaban diferentes campos: a arquitectura, o mundo do moble, a moda e odeseño gráfico. A través de pezas que cuestionan o común, transforman o cotián e desdebuxan as fronteirasentre a forma e a súa función, esta exposición desafiaba as nosas suposicións sobre o deseño dos obxectose dos espazos que nos rodean.

A mostra estruturábase en torno a catro ideas principais que cuestionaban as premisas convencionais sobreo deseño de obxectos e espazos: obxectos polémicos que nos obrigan a reconsiderar a relación que estable-cemos cos produtos, que ditan novos rituais de uso e expectativas; estruturas portátiles que responden a con-dicións nómades de lixeireza e fugacidade e debilitan os principios arquitectónicos tradicionais de situaciónconcreta e permanencia; obxectos multifuncionais que cambian tanto de forma como de uso, diluíndo así arelación establecida tradicionalmente entre as chamadas “forma e función”; e por último, deseños extraordi-narios que remiten a obxectos e espazos que, sen a transformación á que os someten, serían normais ecorrentes, o que atrae a nosa atención cara ás condicións da vida cotiá.

A exposición abranguía intencionadamente varios campos de acción e incluía deseñadores de diferentes paísescuns proxectos que varían en alcance e escala. Esta variedade de persoas, ideas e obras pretendía reflectir acomplexidade intrínseca ao deseño contemporáneo. En palabras do comisario, “algunhas obras ofrécense aomundo como produtos para seren comprados, mentres que outras existen só como propostas; a constancia e afluidez do cotián aseguran a súa continuidade, mais non a súa sinxeleza. A tarefa do deseño consiste en con-cienciarnos dos seus efectos, facéndonos aceptar a súa omnipresencia cada vez máis predicible (a familiarida-de do estraño) mediante o impedimento da súa inevitable absorción no cotián (a estrañeza do familiar)”.



ARTISTAS

Michael Anastassiades (Atenas, Grecia, 1968)Atelier Bow-Wow (fundado en 1992, Toquio, Xapón)Shigeru Ban (Toquio, Xapón, 1957)Jop van Bennekom (Scherpenzeel, Holanda, 1970)Thomas Bernstrand (Estocolmo, Suecia, 1965)Jurgen Bey (Soest, Holanda, 1965)Blu Dot Design (fundado en 1996, Minneapolis, EE.UU.)Julian Lion Boxenbaum (1972, Nova York, EE.UU. )Constantin Boym e Laurene Leon Boym (Boym

Partners Inc., fundado en 1986, Nova York, EE.UU.)Anthony Dunne e Fiona Raby (Dunne & Raby, fundado

en 1994, Londres, Reino Unido)Elephant Design (fundado en 1997, Toquio, Xapón)Moreno Ferrari (La Spezia, Italia, 1952)Doug Garofalo (Nova York, EE.UU., 1958)Markku Hedman (Espoo, Finlandia, 1966)Koers, Zeinstra, van Gelderen (fundado en 1996,

Amsterdam, Holanda)LOT-EK (fundado en 1992, Nova York, EE.UU.)MVRDV (fundado en 1991, Róterdam, Holanda)Nucleo (fundado en 1997, Turín, Italia)Marijn van der Poll (Eindhoven, Holanda, 1971)R & Sie... (fundado en 1989, París, Francia)Martín Ruiz de Azúa (Vitoria, España, 1965)Jennifer Siegal (Office of Mobile Design, fundado en

1998, Los Angeles, EE.UU.)Alejandro Stöberl (Bos Aires, Arxentina, 1963)SU11 architecture + design (fundado en 1998, Nova

York, EE.UU.)Frank Tjepkema (Xenebra, Suíza, 1970) e Peter van der

Jagt (Doetichem, Holanda, 1971)Shigeru Uchida (Yokohama, Xapón, 1943)Paolo Ulian (Massa, Italia, 1961)Marcel Wanders (Boxtel, Holanda, 1963)Allan Wexler (Bridgeport, EE.UU., 1949)Rachel Whiteread (Londres, Reino Unido, 1963)www.fortunecookies.dk (fundado en 1998,

Øksnehallen, Dinamarca)

COMISARIO

Andrew Blauvelt é Director do Departamento deDeseño do Walter Art Center de Mineápolis. Recibiunumerosos premios profesionais como deseñadorgráfico e conta tamén con numerosas publicaciónse exposicións. Blauvelt é autor de ensaios como crí-tico e historiador, colaborando ademais con variaspublicacións na edición de números especiaissobre deseño e cultura, entre elas Emigré, Eye,Visible Language e o American Center for DesignJournal.

FICHA TÉCNICA

DATAS17 xuño - 25 setembro 2005

LUGARSalas de exposición da plan-ta baixa

PRODUCIÓNWalker Art Center,Minneapolis, EEUU

COMISARIOAndrew Blauvelt

COORDINACIÓNIñaki Martínez Antelo

REXISTROMarta García Viña

MONTAXEDavid DickPaul Edward Guy e equipode montaxe do MARCO


TRANSPORTEMT Art International

SEGUROHuntington T. BlockInsurance Agency, Inc


EXPOSICIÓNS

A PATRIA ESTÁ AO VIRAR NA ESQUINAFOTOGRAFÍA CONTEMPORÁNEA DE AUSTRIA

O título desta exposición fotográfica facía referencia a un contexto xeográfico que era tamén temático. Aatención ao tema da “patria” perseguía unha perspectiva e unha estética austríacas: ¿é aínda posible, na erada globalización, identificar unha paisaxe artística por medio das características dun país e da mentalidadedos seus habitantes? A través de obras de 14 artistas, esta mostra analizaba as máis diversas visións dunmesmo país, mantendo vivo o debate sobre a relación entre a realidade e a súa imaxe, sobre a cuestión daposibilidade de representación do mundo.

Na exposición estaban presentes distintas xeracións de artistas. Algúns –Erwin Wurm, Muntean/Rosenblum,Lois Renner, Elke Krystufek– forman parte das xeracións novas e intermedias máis coñecidas no estranxei-ro; outros, pola contra, pertencen ao grupo de artistas máis veteranos, ou que teñen influído decisivamentena escena artística interna: Dieter Huber, Leo Kandl, Friedl Kubelka, Eva Schlegel, Margherita Spiluttini, PeterDressler, Helmut Kandl ou Paul Albert Leitner. Ademais, contábase coa participación de artistas máis novosaínda por descubrir, como Norbert Becwar ou Martin Krenn.

As perspectivas eran tan diversas como os materiais empregados: xunto a fotografías en branco e negro ouimaxes a cor de distintos formatos, exhibíanse outras pezas como vídeos, pinturas ou postais. Respecto áselección de obras, unha das características da mostra era a variedade de xéneros e motivos, e a represen-tación das correntes artísticas máis significativas do país.

As áreas temáticas abranguían dende a paisaxe natural e urbana á fotografía de grupo, retratos e autorretra-tos. Un dos temas máis presentes era a análise de acontecementos políticos recentes ou pasados, así comoo catolicismo dominante en Austria, as obsesións sexuais, a imaxe tópica do país, a relación entre naturezae cultura, o turismo, a vida no campo ou a cidade, a rexión alpina, as vellas e novas xeracións, os mundos inte-riores, e a relación cos bens culturais.

As obras seleccionadas eran tamén mostra dasdistintas visións e usos da arte da fotografía:dende os artistas que interpretan a fotografíacomo pintura –Renner, Schlegel, Huber– ásimaxes “realistas” de Leo Kandl ou Spiluttini;pasando pola fotografía de performance, cunhaposta en escena que integra elementos de crí-tica social. Outros, como Muntean/Rosenblum,utilizan a fotografía como un máis dos mediosartísticos posibles, e Martin Krenn segue a ten-dencia recente de deixar a autoría nun segun-do plano.

COMISARIA

Andrea Domesle, residente en Viena, estudou Historia da Artee Literatura Xermánica na Universidade de Munich, naSorbona IV de París e na Universidade de Friburgo. Entre 1996e 2001 traballou no Kunsthalle de Mannheim, noKunstmuseum de Basilea e no Staatliche Museen en Berlín.De 2001 a 2003 foi directora artística da KunstvereinBrotfabrik Galerie en Berlín, e editora xefe da revista interna-cional de fotografía Eikon na cidade de Viena. Entre 2002 e2004 realizou estudios de posgrao sobre “Xestión de exposi-cións e comunicación cultural” na Universidade de ArtesAplicadas de Viena. Na actualidade traballa como comisaria ecrítica de arte independente, e é autora de diversas monogra-fías e publicacións sobre a arte dos séculos XIX a XXI.



FICHA TÉCNICA

DATAS23 setembro 2005 - 8 xaneiro2006

LUGARSalas de exposición do primeiroandar

PRODUCIÓNMinisterio de Asuntos Exterioresde Austria

PATROCINIOForo Cultural de Austria

ITINERANCIAUniversidad de SalamancaMARCO, Museo de ArteContemporánea de Vigo

COMISARIAAndrea Domesle



TRANSPORTEArtecom

SEGUROSTAI

ARTISTAS

Norbert Becwar (Viena, Austria, 1970)Peter Dressler (Kronstadt, Romanía, 1942)Dieter Huber (Schladming, Austria, 1962)Helmut Kandl (Laa an der Thaya, Austria, 1953)Leo Kandl (Mistelbach, Zaya, Austria, 1944)Martin Krenn (Viena, Austria, 1970)Elke Krystufek (Viena, Austria, 1970)Friedl Kubelka (Viena, Austria, 1946)Paul Albert Leitner (Jenbach, Austria, 1957)Markus Muntean/Adi Rosenblum (Graz, Austria, 1962; Haifa,Israel, 1962)Lois Renner (Salzburgo, Austria, 1961)Eva Schlegel (Hall, Austria, 1960)Margherita Spiluttini (Schwarzach, Salzburgo, Austria, 1947)Erwin Wurm (Bruck, Mur, Austria, 1954)


EXPOSICIÓNS

CHIKAKUTEMPO E MEMORIA EN XAPÓN

A palabra xaponesa chikaku, a cotío traducida como “percepción”, é un compostode dous caracteres: chi [coñecemento] e kaku [sensación]. Chi ten un significa-do lóxico, coma cando forma parte da palabra chie ou “sabedoría”. Kaku utilízasepara crear a palabra kankaku ou “sensación”. A combinación destes elementos tencomo resultado unha única palabra que representa tanto o pensamento coma asensación. Chikaku ten sido sempre unha palabra con dous significados diferen-tes.

Este foi o título da mostra que o MARCO de Vigo presentou en exclusiva paraEspaña; unha exposición que analizaba a evolución da arte xaponesa dos últi-mos cincuenta anos, con obras procedentes de diversos ámbitos creativos e endistintos soportes: pinturas, esculturas, instalacións, fotografías, vídeos, cine earquitectura. Todo isto convertíaa na máis importante mostra colectiva de artexaponés contemporánea realizada ata agora no noso país, con obras de 16 artis-tas de distintas xeracións, e cun especial enfoque que tomaba como base tres con-ceptos: as formas de percepción, o sentido do tempo, e as estruturas da memoria.

Tanto dende o punto de vista da súa repercusión en medios, como pola extraordinaria acollida por parte da crí-tica e dos visitantes, e as institucións e persoas implicadas na súa organización –moi especialmente TheJapan Foundation e Casa Asia– CHIKAKU pode ser cualificada como a exposición estrela do ano 2005 noMARCO. Os actos inaugurais contaron coa presenza, ademais dun bo número de artistas participantes, doEmbaixador de Xapón en España, e representantes das entidades participantes.

Dende finais do século XIX, tras case 300 anos de illamento, Xapón embárcase nunha carreira de moderniza-ción extremadamente acelerada. O importante crecemento acadado durante tres períodos chave –a recons-trución social da posguerra nos anos 50, o rápido crecemento económico dos 70 e a revolución das tecnolo-xías da información nos 90– o teñen convertido nun país vangardista que destaca polo seu poderío econó-mico e o seu desenvolvemento tecnolóxico.



A rápida saída da cultura xaponesa do seu illamento histórico ten provocado que o mundo da arte se vexa mar-cado por unha forma extraordinariamente diferente de entender a existencia. A arte xaponesa contemporáneacréase baixo a complexa influencia da modernización e o desenvolvemento tecnolóxico. Sen embargo, e apesar destes cambios vertixinosos, os xaponeses aínda conservan o seu propio estilo de vida con fondas raí-ces físicas e culturais; a confrontación entre o mundo dos valores tradicionais e o da modernidade máisfuturista aparecen reflectidos nas obras dos principais artistas deste país.

Tradicionalmente, a ollada do mundo occidental sobre un país tan fascinante e contraditorio coma Xapón nonestivo exenta de visións tópicas e incluso míticas. Ao carón da gran cantidade de comentarios sobre o seu éxitoeconómico e diferenzas culturais en xeral, o certo é que o noso coñecemento sobre outros aspectos da cul-tura xaponesa é de cote fragmentario e demasiado condicionado por certos clixés.

A exposición tentaba volver a analizar os valores estéticos occidentais, a reconsiderar o significado da arteno século XXI, e a identificar novas posibilidades para a arte xaponesa no complexo marco da vida contempo-ránea, especialmente á vista das recentes transformacións artísticas nos sistemas de comunicación e mul-timedia, e do papel dos avances tecnolóxicos, cada vez máis presentes no noso quefacer diario.

No tocante á montaxe, coidouse especialmente a presentación das obras en sala, cunha distribución espacialdeseñada para a ocasión polo arquitecto Makoto Sei Watanabe, que desempeñou un dobre papel como arqui-tecto encargado do deseño de montaxe, e como artista participante. As súas solucións, ideadas para poten-ciar ao máximo a capacidade de percepción dos espectadores, tiveron como elemento máis salientable a súaintervención a modo de trompe l’oeil no panóptico central.

PERFORMANCEEmiko Kasahara

La Charme, 2005

Participantes:Eva Alfonso GonzálezBelmira de Jesús QuirazSira Mª Martín LombaCristina Pazos MéndezBegoña Salaberri ItuarteRaquel Vázquez GonzálezBegoña Vázquez Mosquera

Coa colaboración de:Peluquería Mara Costas,Vigo

Voluntarias:Nereida Rial PeraltaCarmen Asensio AmadoIria Vázquez LópezNieves González Prado

Entre os meses de outubro e decembro, CHIKAKU estivo acompañada dun conxunto de actividades comple-mentarias, entre as que se inclúen a creación dun directorio web sobre arte xaponesa actual na biblioteca-mediateca, o ciclo de cinema xaponés organizado polo Cineclube Lumière en colaboración co MARCO, e os talle-res de Manga para público infantil e adulto.

Os días 7 e 8 de outubro, coincidindo coas xornadas inaugurais, a artista Emiko Kasahara presentou a súa per-formance La Charme nun dos patios da planta baixa. As sete mulleres participantes, seleccionadas a travésdun casting convocado polo MARCO e pola propia artista, tiveron a oportunidade de participar directamenteno proceso creativo e vivir de primeira man a experiencia de se converter en parte integrante da obra.


EXPOSICIÓNS

ARTISTAS

Rieko Hidaka (Toquio, 1958) Takashi Ito (Fukuoka, Xapón, 1956)Emiko Kasahara (Toquio, 1963)Yayoi Kusama (Matsumoto, Xapón, 1929)Trinh T. Minh-ha (Hanoi, Vietnam, 1952)Daido Moriyama (Osaka, Xapón, 1938)Hiroyuki Moriwaki (Wakayama, Xapón, 1964)Takuma Nakahira (Toquio, Xapón, 1938)Tetsuya Nakamura (Chiba, Xapón, 1969)Motohiko Odani (Toquio, Xapón, 1972)Taro Okamoto (Kawasaki, Xapón, 1911 –Toquio, 1996)Yutaka Sone (Shizuoka, Xapón, 1965)Yoshihiro Suda (Yamanashi, Xapón, 1969)Hiroshi Sugimoto (Toquio, 1948)Makoto Sei Watanabe (Yokohama, Xapón, 1952)Miwa Yanagi (Kobe, Xapón, 1967)

COMISARIO

Nado en Toquio en 1953, Toshiharu Ito é historiador dearte, teórico de arte e comunicación e comisario deexposicións. Entre 1990 e 2001 foi Catedrático na TamaArt University de Toquio, e dende o ano 2001 na TokyoNational University of Fine Arts and Music. Entre 1992 e1998 foi comisario no Inter Communication Center deToquio, e dende 1995 é Director Artístico no IntermediaInstitute de Osaka; entre os anos 2000 e 2003 traballoucomo Director Artístico no Tokyo AAD Studio de Toquio.Unha selección das súas publicacións inclúe os seguin-tes títulos: History of 20th Century Photography(Toquio, 1988); Machine Art (Toquio, 1991); ElectronicArt (Toquio, 1999).

FICHA TÉCNICA

DATAS7 outubro 2005 - 22 xaneiro 2006

LUGARSalas de exposición da planta baixa

PRODUCIÓNThe Japan FoundationMARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo

COLABORACIÓNCasa Asia, Barcelona

ITINERANCIAKunsthaus GrazMARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo

COMISARIOToshiharu Ito, coa colaboración de Miki Okabe

RESPONSABLE PROXECTO NO MARCOIñaki Martínez Antelo

COORDINACIÓN Marta García Viña

REXISTROMarta García ViñaMiki Okabe

DESEÑO DA MONTAXEMakoto Sei Watanabe

MONTAXENorifumi HasegawaSassa HidehikoPaul Edward Guy e equipo de montaxe do MARCO

TRANSPORTEManterola HasenkampSankyu Inc.

SEGURONational Versicherung ZürichKuhn & BülowNipponkoa Insurance Co., Ltd.



ESPAZO ANEXO

CARLOS RODRÍGUEZ-MÉNDEZ

O Espazo Anexo do MARCO, concibido dende asúa orixe como sala de proxectos dedicada á pro-dución e promoción de artistas emerxentes gale-gos, iniciou a súa programación do ano 2005cunha exposición individual de Carlos Rodríguez-Méndez.

Para a presentación no Espazo Anexo da que foia súa primeira exposición en Galicia, CarlosRodríguez-Méndez creou dous tipos de obra: porunha banda as súas esculturas Columnas(2004) e Canal XIV (2004-2005), grupos escul-tóricos realizados a base de estruturas recuber-tas de turba. Pola outra, a continuación en Vigo dedúas series comezadas en Madrid, que por esta-ren feitas na cidade daban especial sentido á pre-sentación da súa obra no MARCO. Estas series,exhibidas en DVD, eran Construír procesos(2003-2005) –construcións efémeras realiza-das a pé de rúa con materiais de desfeito queproveñen de contedores de obras– e Traballosde fóra (2004-2005), nos que se fotografía a simesmo dentro de buratos xa existentes.

Se hai algo que sorprende nun primeiro achegamento ao traballo deste artista é o seu moi particular xeito dese enfrontar ao acto creativo, dende o momento de construción da obra no taller ata a súa instalación no espa-zo expositivo, entendido como parte fundamental dese proceso. As súas rotundas esculturas de turba non sóse sitúan nese ámbito, senón que o van habitando, como negándose a se limitar a unha única e definitiva colo-cación. Este proceso é rexistrado polo artista en vídeo, cun claro obxectivo documental que considera tanimportante como a escultura en si mesma, e que permite máis dunha lectura da obra.

As súas esculturas, herdeiras dalgún xeito da tradición da arte povera, dun material tan precario y efémerocomo a terra, e co forte compoñente de repetición seriada que as podería enlazar coa arte minimal, dispúñan-se no Espazo Anexo invadindo a sala, e obrigando ao espectador a rodealas para poder acceder ao interior. Sena exposición inaugural do Anexo as dimensións da obra de Angela de la Cruz impedían ao público percorrera sala, as enormes pezas de Carlos Rodríguez-Méndez buscaban un efecto similar –aínda que con recursosmoi diferentes– de invasión completa do espazo.


EXPOSICIÓNS

CARLOS RODRÍGUEZ-MÉNDEZ (As Neves, Pontevedra, 1968)

EExxppoossiicciióónnss iinnddiivviidduuaaiiss2004 Galería KA, Madrid · Columnas de tierra, Ateneo, Madrid2003 Pseudomorfosis del Amor, Los29Enchufes, Madrid·Relación=Recibo (coa poeta Maite Dono), Ateneo, Madrid2002 Restablecer, Espacio f, Madrid · Reenvío, CatálogoGeneral, Bilbao · Concierto para tres esculturas, Concejalíade Cultura, Las Pedroñeras, Cuenca

EExxppoossiicciióónnss ccoolleeccttiivvaass 2005 En algún lugar alguien está volando furiosamentehacia ti, Inéditos 2005, La Casa Encendida, Madrid · III Bienalde escultura Riofisa, Madrid2004 Guasipichai, Los29enchufes, Madrid · Extensión sobreuna segunda morfología privada, Casas y calles 04, Madrid2003 Expresa 2003, Arte y Cultura Contemporánea,Ciudadela, Pamplona · Generación 2003, La Casa Encendida,Madrid. Itinerante a Barcelona, Sevilla, Cascais, Santiago deCompostela · Catálogo General, Bilbao · Galería Artificial,Madrid 2002 Catálogo General, Bilbao · Exposición Internacional deArtes Plásticas, Valdepeñas2001 Presentación de los artistas de la temporada 2002,Espacio f, Madrid1998 Ciento y... postalicas a Federico García Lorca, FórumFilatélico, Madrid

BBoollssaass ee pprrooxxeeccttooss2003 Bolseiro pola Fundación Arte y Derecho, convocatoria VII 2002 Membro fundador do proxecto SilodeArte, financiadopola Fundación Arte y Derecho, Madrid

PPuubblliiccaacciióónnssMaderuelo, Javier, “Pilares de Tierra”, en El País, Babelia,setembro 2004Cereceda, Miguel, “El artista que yo he visto”, en Arte yNaturaleza, setembro 2004García Yelo, María, “En estado puro”, en ABC Cultural, setem-bro 2004

“A aparente dualidade da miña obra preséntase claramente na exposición do Anexo. Os vídeos son capacesde contar o que nunca tivera conseguido coa obra plástica. Pero os dous medios están, no meu caso,ligados entre si por unha mesma intención, que ten que ver coa convivencia e co sentido de pertenza, etamén cun modo procesual de entender a escultura e a arte. As esculturas son elementos cos que seapropiar do espazo expositivo, que irrompen e conviven con ese espazo simbolicamente. E nos meusvídeos utilizo procesos de traballo absolutamente privados para manter unha experiencia de convivencia ede pertenza completa cun lugar determinado, cun territorio no que xerar unha especie de rutina. Para istouso ‘escenografías’ e ámbitos moi similares e repetitivos, que son presentados de xeito ríxido, directo.Mostro interese polas series sobre un mesmo discurso, e traballo deste xeito tamén coa escultura. Enambos casos é fundamental a atención ao proceso en si mesmo. É o único modo que coñezo detranscender o feito mesmo da arte”.

Carlos Rodríguez-Méndez

FICHA TÉCNICA

DATAS18 marzo - 19 xuño 2005

LUGAREspazo Anexo

PRODUCIÓNMARCO, Museo de ArteContemporánea de Vigo

COMISARIOIñaki Martínez Antelo



TRANSPORTEÁngel Barquero

SEGUROSTAI



FRANHERBELLOSOUVENIR

Fran Herbello é sobre todo coñecido no panorama artís-tico polas súas fotografías en branco e negro, imaxesirreais construídas polo propio autor coma colaxes con-ceptuais, cuns elementos entre os que se establecenmúltiples asociacións. Froito destas conxuncións, cadaobra ofrece múltiples e numerosas lecturas, se ben oautor vai máis alá do simple xogo intelectual. Nestasimaxes a transmisión de sensacións non é só cons-ciente, senón que revelan tamén relacións inconscien-tes, condicionadas polo estado anímico do observador.

No seu proxecto para o Espazo Anexo do MARCO,Herbello presentou dúas propostas –unha instalacióne unha proxección de vídeo– realizadas especificamen-te para este ámbito, nas que introduciu elementos erecursos pouco habituais na súa obra, e que o artistaconsiderou coma un reto á hora de se enfrontar a unespazo coma o do Anexo.

A primeira, Souvenir 1, situábase na sala principal,transformada en campo de herba que ocupaba a tota-lidade do espazo, con altofalantes camuflados que emi-tían sons de grilos, variables no seu ton e intensidade,na procura dunha sensación de arbitrariedade queacentuaba o carácter natural do son. Esta instalaciónpoderíase entender como presentación dunha fotogra-fía de viaxe, un escenario que ben paga unha foto-lem-branza para que cada quen a individualice coa súa presenza. O campo de grilos é un lugar que nos evoca o pasa-do, que nos fai exercitar a memoria dun xeito similar a cando contemplamos imaxes da nosa infancia. O artistareproducía un escenario propio do rural que recordamos ao situarmos entre a explanada verde, o arrecendo aherba e o son dos grilos. Trae ao presente vivencias pasadas e traslada o campo á cidade, acollendo no museo unespazo para os domingos, para o lecer e o turismo, e facendo referencia aos decorados que moitas veces atopa-mos nos espazos naturais, xardíns de recreo onde a idea de atracción substitúe á de distracción. Non foi casua-lidade que, por vez primeira, o muro frontal do Anexo se substituíra por unha parede de cristal, situando o esce-nario ao pé da rúa e convertendo o espazo expositivo nun escaparate aberto aos transeúntes.

Souvenir 2, o vídeo que se proxectaba sobre a parede do fondo do corredor, amosaba un can durmindo. Cada vezque un visitante entraba na sala e se achegaba á pantalla, activábase un detector de presenza e o can esperta-ba, rompía a ladrar e volvía durmir tras un curto período de tempo. Este can-actor tiña a misión do cérbero, do cangardián que actuaba como propietario da sala durante todo o período da exposición. Nesta peza, non exenta dehumor e ironía, Herbello falaba sobre a delimitación de espazos de seguridade nos museos e ámbitos urbanos,en contraste co mundo rural. No campo, os cans están para protexer o terreo; nas cidades dispoñemos alarmaspara evitar roubos nas vivendas e lugares públicos. A terra desaparece como propiedade, substituída polo cocheou a vivenda. Tomando outra vez como punto de partida unha imaxe evocadora da súa infancia, chamaba a nosaatención sobre o contraste da figura do can e sobre o valor da terra no medio rural e urbano. A terra, e o seu valoresencial no mundo rural, desaparece como propiedade, substituída polo coche ou a vivenda.

FICHA TÉCNICA

DATAS8 xullo - 2 outubro 2005

LUGAREspazo Anexo

PRODUCIÓNMARCO, Museo de ArteContemporánea de Vigo

COMISARIACarlota Álvarez Basso




EXPOSICIÓNS

“Ás veces, cando cruzo a ría para vir á cidade, atópome con escenas propias do rural que asocio conpequenas mostras arqueolóxicas, souvenirs do seu pasado.

Agora que o rural que coñezo se vai achegando ao souvenir, actualiza o recordo destas imaxes derivadasda intersección dos dous planos. Desta disolución xorden escenas propias de ámbitos surrealistas,dislocacións que moitas veces son dolorosas, pero que pola súa estrañeza chaman a atención; oselementos perden o seu lugar natural e os códigos que lle son propios tenden a desaparecer.

Na fala do rural, desenvólvense con destreza asociacións rápidas, manéxanse termos flexibles que seagrupan de xeitos múltiples para producir mensaxes cargadas de retórica.

Na cidade, a perda destes códigos transfórmase en recursos similares nalgúns dos anuncios publicitarios.A asociación de elementos que pertencen a distintos eidos é cousa bastante usada na estratexia depersuasión da publicidade. Tamén é un elemento usual nos circuítos surrealistas: buscan a colisión entrepolos, atorden a mirada e abren outros campos de lectura.

Isto é algo que me interesa e aquí, no corte entre os dous planos, é onde me instalo para tentardesenvolver unha proposta baseada no produto desta obrigada relación”.

Fran Herbello

FRAN HERBELLO (Menziken, Suíza, 1977)

EExxppoossiicciióónnss iinnddiivviidduuaaiiss2005 Fundación Torrente Ballester, Santiago de Compostela2003 Miradas virxes, Centro Torrente Ballester, Ferrol2002 Explorafoto 2002, Casa del Japón, Salamanca · Encontros daImagem 2002, Famalicão, Portugal · Fundación Luis Seoane, ACoruña · Galería Railowsky, Valencia · Fundación Granell, Santiagode Compostela2001 Edificio da Xunta de Galicia, Lugo · Teatro Principal,Pontevedra · Galería Berini, Barcelona · PhotoEspaña 2001, SalaMinerva, Círculo de Bellas Artes, Madrid2000 Outono fotográfico, Casa da Xuventude, Ourense

EExxppoossiicciióónnss ccoolleeccttiivvaass 2005 Detrás da pel, Galería C5 Colección, Santiago de Compostela· Galería Por Amor al Arte, Porto, Portugal2002 Poéticas fotográficas en la era digital. Ninfomanías-Infomanías, Centro Cultural Conde Duque, Madrid · ARCO 2002,stand Galería Berini, Madrid · Imaxes maiores, Caixa Galicia.Exposición itinerante

PPuubblliiccaacciióónnssHerbello, Fran, Mal de Corpo, Vigo, C.E.F., 2005VV.AA. BLINK, 100 Photographers, 10 Curators, 10 Writers, NovaYork, Phaidon, 2002“Fran Herbello”, en Monografías Nº 2, A Coruña, 2002Herbello, Fran. A imaxe e semellanza, Vigo, C.E.F., 2000



ABERTO POR OBRASPROCESAR

¿En que parte do noso corpo situamos as nosascontencións, os nosos medos, as nosas culpas?

“A miña proposta xorde a partir deste interrogante,unha pregunta que require contemplación propia,dende unha ollada que ten que penetrar o puramentesuperficial, físico, externo, para se internar naverdade agochada que contén a cada quen (...)

Na proposta de interacción co público, a preguntadiríxese aos espectadores e participantes cun sentidoespecífico: pedirlles unha reflexión sobre as súaspropias contencións e a súa posible localización, olugar onde se localizan no seu corpo. A continuaciónrealizarase unha fotografía dixital desas partes docorpo, e tras un traballo de manipulación porcomputadora, estas imaxes iranse imprimindo eincluíndo no espazo expositivo”.

Loreto Blanco

A acción de Juan Carlos Meana colocaba aoespectador fronte a algúns dos interrogantesque pode presentar a idea de desexo a partirdas vivencias máis inmediatas. Aosparticipantes se lles entregaban espellos egafas de mergullo para que puidesenexperimentar por si mesmos aposibilidade/imposibilidade dun acto simplecomo é o de camiñar.

“Os espellos (...) son espazos abertos para ainterrogación das nosas propias querenzas,tanto na súa versión escultórica na obra Elolvido de los deseos, coma na acciónConfidencias del deseo, que presenta unhapescuda cara atrás cunha clara intención deestablecer relacións entre o presente e opasado dos desexos”.

Juan Carlos Meana

FICHA TÉCNICA

DATAS14 outubro 2005 - 22 xaneiro 2006

LUGAREspazo Anexo

PRODUCIÓNFacultade de Belas Artes dePontevedra en colaboración co MARCO

COORDINACIÓNMarta García Viña


TRANSPORTEArtecom

SEGUROSTAI

A última iniciativa desenvolvida no Espazo Anexo no ano2005 tivo como punto de partida o labor de investigaciónsobre os procesos de creación artística por parte dun gru-po de traballo vencellado á Facultade de Belas Artes dePontevedra, con diferentes aplicacións e particularidades,tanto na reflexión sobre a actividade creadora como napráctica de taller.

O proxecto a desenvolver tiña dous eixos de actuación:por unha banda, a apertura da creación individual cara aocolectivo, centrándose nun diálogo que permitira múlti-ples e variadas intervencións de cada un dos artistas. Poroutra, a apertura do espazo de taller (creación) ao espa-zo da exposición (difusión), fomentando a interconexiónentre ámbalas dúas funcións. En consecuencia, a ideaconsistía máis nun proxecto de traballo que no planea-mento habitual dunha exposición.

Como reflexión sobre a propia actividade creadora, tomou-se como pretexto e punto de partida o mito de Acteon eDiana (Metamorfose de Ovidio), e desenvolvíanse variosdos aspectos que nel aparecen –desexos, medos, sedu-cións, castigos, invisibilidades, frustracións, impoten-cias– para establecer un percorrido por diferentes proce-sos de creación.


EXPOSICIÓNS

Fruela Alonso (Laviana, Asturias, 1974)

Licenciado en Belas Artes (especialidade de Pintura) pola Facultade deBelas Artes de Pontevedra, Universidade de Vigo. Entre 1999 e 2001, pro-grama de Doutoramento “Alternancias en torno ao debuxo”,Departamento de Debuxo, Facultade de Belas Artes de Pontevedra,Universidade de VigoEExxppoossiicciióónnss iinnddiivviidduuaaiiss1997 Gesto contra razón. Casa de la Cultura de La Felguera, Asturias2003Caminos hacia un paisaje. Miradas virxes, Centro Torrente Ballester, Ferrol

Loreto Blanco (Moaña, Pontevedra, 1964)

-Doutora en Belas Artes pola Universidad del País Vasco. Dende 1992,Profesora Titular de Pintura na Facultade de Belas Artes de Pontevedra,Universidade de VigoEExxppoossiicciióónnss iinnddiivviidduuaaiiss1984 Casa de Cultura, Concello de Vigo1988 Galería Kaska y Windsor, Bilbao · Metáforas sobre la casa y el mar. Aulade Cultura de Sestao · Aula de Cultura da Caja de Ahorros Municipal de Bilbao1991 Galería Bacelos, Vigo · Pinemas. Galería Vanguardia, BilbaoAcechos. Galería Bacelos, Vigo · Gente Menuda. Galería Bacelos, Vigo2000 Cosmos . Museo La Fábrica, Abarca de Campos, Palencia · Creacióndunha escultura permanente no xardín exterior. Museo La Fábrica,Palencia · Luces. Galería Bacelos, Vigo2005 Peticionarias. Galería Bacelos, Vigo · Peticionarias. Galería Windsor, Bilbao

Itziar Ezquieta (A Coruña, 1975)

Licenciada en Belas Artes pola Facultade de Belas Artes de Pontevedra,Universidade de VigO. - Entre 2000 e 2002, programa de Doutoramento“Contemplarse para comprenderse: identidades múltiples na creación artís-tica en torno á mirada”, Departamento de Pintura, Facultade de Belas Artesde Pontevedra, Universidade de VigoEExxppoossiicciióónnss iinnddiivviidduuaaiiss1999 Ovodos. El Masón, Pontevedra2001 Sitios S/T. Galería Anexo, Pontevedra2002 ( ). Espacio para el Arte. Sala Pórtico, Santiago de Compostela2003 IDENTIDADes. FRÁGIL. Gracias. Caja Madrid, PontevedraRED. Galería Paloma Pintos, Santiago

Jesús Hernández(Salamanca, 1963)

Catedrático de Pintura na Facultade de Belas Artes de Pontevedra,Universidade de VigoEExxppoossiicciióónnss iinnddiivviidduuaaiiss1985 Pintura. Sala Caja Postal, Zamora · Pintura. Sala Provincia, León ·Pintura. Torreón de Lozoya, Segovia1986 Escultura. Patio Escuelas, Salamanca1988 Pintura. Caja de Ahorros, Salamanca1990 Obra gráfica e instalación. Casa Lis, Salamanca1998 Diálogo en H. Instalación. Galería Bacelos, Vigo2001 Sentidos del mirar. Galería Bacelos, Vigo2002 Desvelos e vigilias. Pazo da Cultura, Pontevedra2003 Arte en Pontevedra. Pazo da Cultura, Pontevedra

Juan Carlos Meana (Vitoria, 1964)

-Doutor en Belas Artes pola Universidad del País Vasco. Profesor Titular naFacultade de Belas Artes de Pontevedra, Universidade de VigoEExxppoossiicciióónnss iinnddiivviidduuaaiiss1986 Casa de Cultura, Vitoria-Gasteiz1987 Límites. Casa de Cultura, Vitoria-Gasteiz1988 Galería Kaska y Windsor, Bilbao1989 Galería Bernanos, París · El peso y la levedad. Trayecto Galería,Vitoria-Gasteiz1991 Ciclos. Trayecto Galería, Vitoria-Gasteiz1993 Tiempo y memoria. Trayecto Galería, Vitoria-Gasteiz1994 La corrección de los deseos (Tiempo y memoria). Galería El Dientedel Tiempo, Valencia1995 Perezas y anhelos. Galería Bacelos, Vigo1997 Yaceres, Trayecto Galería, Vitoria-Gasteiz · Las miradas pendientes.Museo La Fábrica, Abarca de Campos, Palencia1998 Obra Única (con Iñaki Cerrajería), Trayecto Galería, Vitoria-Gasteiz1999 Sospecha y Conspiración. Galería Bacelos, Vigo2001 Lo que hay que hacer, lo que hay que dejar. Sala Amárica. Museo deBellas Artes de Álava, Vitoria-Gasteiz2002 Enseres, estares. Galería Bacelos, Vigo2003 Entre la necesidad y la imposibilidad. Sala Carlos III, UniversidadPública de Navarra, Pamplona · Convictos y disidentes. Asociación cultu-ral ‘A carón do mar’, Cangas do Morrazo, Pontevedra2004 Sin yo. Trayecto Galería, Vitoria-Gasteiz

Jesús Pata (Pontevedra, 1971)

Licenciado en Belas Artes (especialidade de Pintura) pola Facultade deBelas Artes de Pontevedra, Universidade de Vigo. Doutor en Humanidadespola Universidad Pompeu Fabra, Instituto Universitario de Cultura,BarcelonaEExxppoossiicciióónnss ccoolleeccttiivvaass2001 Novos Valores. Deputación de Pontevedra. · I certame “NovosValores” Auditorio de Galicia. Xunta de Galicia. Concello de Santiago deCompostela.2002 Colectiva de Gravado. Pontevedra · II certame “Novos Valores”Auditorio de Galicia. Xunta de Galicia. Concello de Santiago de Compostela



PUBLICACIÓNSNeste ano 2005 o MARCO editou varias publicacións moi diferentes entre si. No caso de Diáspora, catálogoeditado conxuntamente coa Fundación Luis Seoane, compre destacar a recuperación dunha escolma de 23textos históricos sobre a arte galega e a diáspora; A patria está ao virar na esquina foi unha colaboración coaUniversidad de Salamanca, e Chikaku. Tempo e memoria en Xapón –cun atractivo deseño de cuberta que xogacoa nosa percepción– é un libro de obrigada consulta para quen se queira achegar á arte contemporánea pro-ducida en Xapón dende a década dos anos setenta. Eu, Museo e Carlos Rodríguez-Méndez continuaban a liñada colección ‘Espazo Anexo’, e foron editados unha vez clausuradas as mostras para poder recoller os proce-sos de produción das pezas deseñadas especificamente para esta sala. Este ano compre salientar tamén apublicación de dúas separatas como complemento dos catálogos orixinais: a de 20 Desarranxos. Panoramada arte brasileira, adaptada ao contexto da mostra en Vigo, e a de Strangely Familiar, que recollía as traduciónsao galego e castelán dos textos do catálogo en lingua inglesa. Por último, o libro Voces de Atlántica, publica-do conxuntamente coa Editorial Galaxia, recolle entrevistas coa maioría dos artistas de Atlántica, así como asintervencións dos protagonistas durante as xornadas de debate suscitadas pola que foi unha das mostrasinaugurais do MARCO.

PPaannoorraammaa ddaa AArrttee BBrraassiilleeiirraa:: ((ddeessaarrrruummaaddoo)) 1199 ddeessaarrrraannjjooss

149 p., cor, 19 x 23,5 cmTextos: Adrienne Samos, Gerardo Mosquera e Paulo ClimachauskaDeseño: Jose Roberto FreireEdición: portugués, castelán e inglésEditado por: Museu de Arte Moderna de São PauloPVP: 20 €

2200 ddeessaarrrraannxxooss:: ppaannoorraammaa ddaa aarrttee bbrraassiilleeiirraa ((SSeeppaarraattaa))

63 p., cor, 19 x 23, 5 cmTextos: Gerardo Mosquera, Adrienne SamosDeseño: Nuria Barreras Edición: galego–castelánEditado por: Fundación MARCOISBN: 84-933121-8-5PVP: incluído

DDiiáássppoorraa:: 1100 aarrttiissttaass ggaalleeggooss nnoo eexxiilliioo llaattiinnooaammeerriiccaannoo 11993300 –– 11997700

221 p., cor, 24 x 29,5 cmTextos: Xerardo Álvarez Gallego, Antonio Baltar, EduardoBlanco–Amor, Castelao, Manuel Colmeiro, Isaac Díaz Pardo, RafaelDieste, Miguel Anxo Fernández, Eugenio Granell, Carlos LópezBernárdez, Maruja Mallo, Luis Seoane, Luís Soto Fernández,Lorenzo Varela, Carlos VeloDeseño: Xosé Díaz (Imago Mundi)Edición: galego–castelánEditado por: Fundación MARCO e Fundación Luis SeoaneISBN: 84-934364-0-2PVP: 25 €


EXPOSICIÓNS

MMAARRCCOO:: mmeemmoorriiaa ddee aaccttiivviiddaaddeess 22000044

87 p., b/n, 22 x 29,5 cmTextos: Equipo do MARCODeseño: Nuria BarrerasEdición: galegoEditado por: Fundación MARCO

VVoocceess ddee AAttlláánnttiiccaa

303 p., b/n, 17 x 24 cmTextos: David Barro, Carme Vidal, Ignacio Basallo, Luís Borrajo, Xabier CorreaCorredoira, Alberto Datas, Manuel Facal, Xosé Freixanes, Antón Goyanes,Armando Guerra, Ánxel Huete, Menchu Lamas, Antón Lamazares, FranciscoLeiro, Manuel Moldes, César Otero, Antón Patiño, Alberte Permuy, ManuelQuintana Martelo, Silverio Rivas, Manuel Ruibal, Xesús Vázquez, Xosé Vivián,Cipriano Jiménez, Alberto González–Alegre, Román Pereiro, AlfonsoPexegueiro, X. Antón Castro, Xavier SeoaneDeseño: DesoñosEdición: galegoEditado por: Fundación MARCO e Editorial GalaxiaISBN: 84-934364-1-0PVP: 30 €

SSttrraannggeellyy ffaammiilliiaarr:: ddeessiiggnn aanndd eevveerryyddaayy lliiffee

344 p., cor, 15,5 x 22 cmTextos: Jonathan Bell, Aaron Betsky, Andrew Blauvelt, Jamer HuntDeseño: Andrew Blauvelt e Alex DeArmondEdición: inglésEditado por: Walker Art CenterISBN: 0-935640-75-4PVP: 35 €

EExxttrraaññaammeennttee ffaammiilliiaarreess:: ddiisseeññoo yy vviiddaa ccoottiiddiiaannaa ((SSeeppaarraattaa ))

159 p., 15 x 21,5 cmTextos: Jonathan Bell, Aarón Betsky, Andrew Blauvelt, Jamer HuntDeseño: Nuria BarrerasEdición: galego e castelánEditado por: Fundación MARCOPVP: incluído

““EEuu MMuusseeoo””:: cceennttrroo ddee AArrttee EEGGOO nnoo MMAARRCCOO ddee VViiggoo87 p., b/n e cor, 18 x 21 cmTextos: Carmen Cantón, Xosé Manuel LensDeseño: Albert FolchEdición: galego-castelánEditado por: Fundación MARCOISBN: 84-933121-9-3PVP: 10 €

LLaa ppaattrriiaa eessttáá aa llaa vvuueellttaa ddee llaa eessqquuiinnaa:: ffoottooggrraaffííaa ccoonntteemmppoorráánneeaa ddee AAuussttrriiaa125 p., cor, 17 x 24 cmTextos: Andrea DomesleDeseño: A. F. Diseño gráficoEdición: castelán e alemánEditado por: Ediciones Universidad de Salamanca e Fundación MARCOISBN: 84-7800-529-3PVP: 12 €

CChhiikkaakkuu:: tteemmppoo ee mmeemmoorriiaa eenn XXaappóónn == TTiieemmppoo yy mmeemmoorriiaa eenn JJaappóónn224 p., cor, 24 x 30 cmTextos: Toshiharu Ito, Makoto Sei Watanabe, Ryuta Imafuku, Yoko TawadaDeseño: Albert FolchEdición: galego, castelán e inglésEditado por: Fundación MARCOISBN: 84-934364-3-7PVP: 25 €

CCaarrllooss RRooddrríígguueezz--MMéénnddeezz69 p., cor, 18 x 21 cmTextos: Miguel Cereceda, Iñaki Martínez Antelo, Carlos Rodríguez–MéndezDeseño: David Carballal e Juan GallegoEdición: galego-castelánEditado por: Fundación MARCOISBN: 84-934364-2-9PVP: 10 €



SELECCIÓN PRENSAEXPOSICIÓNS

Proba da boa imaxe do MARCO durante o ano 2005 foi aampla difusión das exposicións temporais e outras activida-des en medios de comunicación locais, autonómicos, esta-tais e internacionais, así como en publicacións especializa-das, anuarios e noticiarios turísticos. O labor dos profesio-nais da prensa escrita, medios dixitais, radio e televisión foiesencial para a mellor difusión e coñecemento das nosasactividades e obxectivos.

No que respecta á prensa escrita, estas páxinas presentanunha selección dalgunhas das noticias máis destacadas doano 2005. Ademais dos xornais de maior difusión en Galicia,que adicaron páxinas especiais nos seus diarios e suple-mentos ás exposicións do MARCO, tamén os suplementosculturais das máis importantes publicacións nacionais fixé-ronse eco das mesmas, en ocasións como noticia de pri-meira páxina ou en reportaxes interiores.

Os datos cuantitativos de índices de repercusión en mediosamosan resultados altamente satisfactorios: máis de 2.000noticias e mencións sobre as actividades programadas en2005, cunha media de 170 por exposición, na que as “estre-las mediáticas” foron as mostras CHIKAKU, 20 DESARRAN-XOS, e DIÁSPORA.


EXPOSICIÓNS

9 febreiro 2005 LA VOZ DE GALICIA

11 xuño 2005 , BABELIA (EL PAÍS)



30 xuño 2005 FARO DE VIGO 3 setembro 2005 ABCD las artes y las letras

18 setembro 2005 GALICIA HOXE 8 outubro 2005 ATLÁNTICO DIARIO 16 outubro 2005 EL CORREO GALLEGO

16 decembro 2005 EP3 (EL PAÍS)1 decembro 2005 EL CULTURAL (ELMUNDO)

3. ACTIVIDADES PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA49 PROGRAMASPARA ESCOLARES 51 TALLERES INFANTÍS E ACTIVIDADESPARA FAMILIAS 53 CURSOS PARA ADULTOS 57OBRADOIROS 59 XORNADAS DE PORTASABERTAS 60 PROGRAMACIÓN DO SALON DEACTOS 63 PROGRAMACIÓN AUDIOVISUAL 64CONCERTOS + FESTIVAIS 67 OUTROS EVENTOS 68XORNADAS DE REFLEXIÓN 69 CONFERENCIAS,ENCONTROS E MESAS REDONDAS 71 CESIÓN DEESPAZOS 72 BIBLIOTECA 73 ACTIVIDADES 76PÁXINA WEB 79


ACTIVIDADES

PROGRAMACIÓNDIDÁCTICA

Un dos rasgos distintivos do MARCO é o feito de reunir nun mesmo departamento boa parte dastarefas de comunicación –especialmente as relacións cos medios– e a programación didáctica.Esta dualidade ou bifrontismo lévanos a unha reflexión sobre a necesidade de sintonizar dúasvertentes de ritmos tan distintos e que, non obstante, teñen en común o papel de intermediación.Sexa en relación cos profesionais dos medios, cos seus lectores e audiencias, co público infantile adolescente, cos asistentes a cursos e talleres, co público das visitas guiadas ou cos participan-tes en calquera outra actividade, a nosa función é sempre a de intermediarios entre as obras dearte e os nosos públicos, tentando atopar a mellor linguaxe de comunicación con cada un dos des-tinatarios.

Dende o punto de vista cuantitativo, o número de participantes nas actividades que neste capítu-lo agrupamos baixo o título xenérico de ‘programación didáctica’, e que inclúen tanto a programa-ción para escolares como os talleres para familias, cursos de adultos, programación de verán etalleres de artistas, incrementouse nun 13,5% respecto ao ano anterior.

Por outra banda, se o ano 2003 significou o inicio dun programa educativo propio, e 2004 a diver-sificación e consolidación da oferta, 2005 foi un ano de experimentación de novos contidos e meto-doloxías, especialmente nas actividades para escolares e nos obradoiros de verán. Cando falamosde programación didáctica referímonos a un conxunto de actividades pero tamén a unha funciónou –cando menos– intención. Se consideramos os centros de arte como espazos de crecemen-to, o planeamento dun programa educativo de calidade é unha das súas funcións primordiais, unelemento distintivo que sustenta boa parte do noso quefacer como xestores culturais. Ademais,neste período foi se cadra máis evidente que a didáctica do MARCO non é un conxunto indepen-dente de actividades, senón un contido transversal e complementario do resto da programación,e moi especialmente das exposicións temporais.

No que respecta aos programas para escolares e talleres para familias, unha vez máis o factoresencial foi o labor do persoal educador, os mellores emisores/receptores da información, en con-tacto diario e directo cos destinatarios. Durante 2005, varias persoas traballaron como educado-res nas salas e talleres, en distintos turnos e períodos: Angel Borrero, Yurema Collazo, LauraFernández, Luis Gómez, Laura Gómez, Mª Xosé Martínez, Patricia Moure, Angeles Rodríguez e MaríaUrrutia, coordinados por Carolina Posada. Todos eles, xunto cos nenos, rapaces, adultos e docen-tes acompañantes, foron os verdadeiros protagonistas da boa marcha do programa. As novassesións de monicreques e as visitas ás salas de exposición no caso das actividades para familias,e as exposicións de arte brasileira, de fotografía contemporánea, e de arte xaponesa contempo-ránea, durante as visitas e talleres de escolares deseñadas por Pedro Cordón para cada mostra,brindaron moitas oportunidades de crecemento e educación da mirada –sempre poliédrica– apartir do coñecemento e o disfrute.

E falando de poliedros, quizais o proxecto máis innovador de 2005 foron os talleres de veránARTE+MATES. Xoguemos coas formas, un programa experimental que tomaba como punto de par-

tida o labor dun grupo interdisciplinar de profesores de ensino secundario –plásticae matemáticas, especialmente xeometría– sobre o nivel de desenvolvemento davisión espacial no alumnado da ESO, e que foi posible grazas ao patrocinio doMinisterio de Cultura. O museo convertíase en lugar de investigación e divulgación deproxectos en relación coa educación artística, e como espazo de probas “in situ”, apli-cando e ampliando experiencias procedentes das aulas noutros contextos e gruposde idade.

Os obxectivos eran fomentar a valoración e aprendizaxe conxunta de materias tradi-cionalmente separadas; entender conceptos e nocións matemáticas a través da súaaplicación en creacións plásticas; mellorar habilidades de observación, reflexión einterpretación; e potenciar a visión espacial a través da contemplación e análise deobras de arte. Da necesidade de modificar enfoques e metodoloxías naceu esta pro-posta, que pretendeu contribuír a unha relación máis estreita entre as materias docurrículo escolar e a educación artística, ademais de amosar algúns aspectos pou-co coñecidos das matemáticas e a xeometría en relación coa arte e a realidade quenos rodea. O programa tivo continuidade durante a temporada de outono, na que amostra CHIKAKU ofreceu novas posibilidades de ensaio da percepción espacial.

Durante o 2005, os cursos para adultos continuaron sendo un vehículo de achega-mento á cidadanía, e ofreceron un espazo no que o fin non é tanto o coñecemento ensi como unha mellor recepción das obras de arte. Ademais do éxito indiscutible do cur-so de iniciación, impartido por Ana Pereira, programáronse outros temáticos ou mono-gráficos: durante o primeiro cuadrimestre, “Panorama. Campos temáticos na arteactual” tomaba como punto de partida a mostra Desarranxos do primeiro andar, ofre-cendo a posibilidade dun contacto directo coas obras, dunha experiencia con todosos sentidos que vai moito máis alá dunha imaxe proxectada. A partir de outubro, ocurso titulado “O cine na fronteira das artes plásticas”, realizado en colaboración coCGAI, Centro Galego das Artes da Imaxe, e impartido por varios expertos, facía un per-corrido polas frutíferas relacións e contaminacións entre o cine e das artes plásti-cas.

En resumo, 2005 foi un período cheo e ilusionante, pero queda moito por descubrire aprender nos anos vindeiros, nos que continuaremos atentos a novos proxectos,experiencias e metodoloxías didácticas, pero sobre todo ás demandas e necesidadesdos nosos públicos máis próximos, principais destinatarios das actividades descri-tas nas seguintes páxinas.

Marta Viana Tomé e Pilar Souto SotoDepartamento de Comunicación e Didáctica



Resultados globais da temporada 2004(xaneiro - xuño + outubro -decembro)

Programas para escolaresTotal centros: 215Total escolares: 7.896

Talleres infantís e actividades para familiasTotal participantes: 4.260

Talleres infantís de veránTotal participantes: 1.886

Visitas guiadas para asociaciónsTotal participantes: 1.746

Cursos de adultosTotal participantes: 330

Talleres de artistasTotal participantes: 41

Xornadas de portas abertasTotal participantes: 6.768


ACTIVIDADES

PROGRAMAS PARA ESCOLARES

Número total de centros: 215Número total de escolares: 7.896

Seguindo o ritmo do curso escolar, dúas tempadas debuxan o programa edu-cativo do MARCO cada ano: a que vai do mes de xaneiro ao comezo do verán, eo inicio do novo curso entre outubro e decembro. O programa, de carácter gra-tuíto, diríxese ao alumnado e profesorado de Educación Infantil, Primaria,Secundaria, Bacharelato e FP, de centros públicos e privados. Ademais dasvisitas e obradoiros in situ, comprende actividades opcionais para antes edespois da visita ao MARCO, dispoñibles a través da web.

Durante este ano 2005, unha vez máis, os participantes puideron disfrutar dasvisitas e obradoiros deseñados especificamente para cada exposición: as mos-tras 20 Desarranxos, Diáspora, e a Colección de Fotografía Contemporánea deTelefónica entre os meses de xaneiro e xuño; e a exposición Chikaku sobre artecontemporánea xaponesa entre outubro e decembro.

XANEIRO – XUÑO 2004De xaneiro a xuño continuouse co programa de actividades didácticas e obradoiros titulado AArrtteellllaannddoo......ppaarraaeessccoollaarreess, iniciado no mes de outubro de 2004.

AARRTTEELLLLAANNDDOO...... ppaarraa eessccoollaarreessDo 13 de outubro de 2004 ao 24 de xuño de 2005Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artesmartes a venres, de 11.00 a 14.00

RReessuullttaaddooss ccuuaannttiittaattiivvooss

mmeess nnºº cceennttrrooss nnºº eessccoollaarreess

xaneiro (do día 25 ao 28) 7 241

febreiro 21 776

marzo 23 940

abril 41 1.666

maio 40 1.342

xuño (ata o día 24) 34 897

total centros: 166 total escolares: 5.518



OUTUBRO – DECEMBRO 2005A partir do mes de outubro comezou unha nova etapa do programa, que na tempada 2005-2006 levaba portítulo FFoorrmmaass nnoo mmaaxxíínn......

FFOORRMMAASS NNOO MMAAXXÍÍNN...... ppaarraa eessccoollaarreessA partir do 13 de outubro de 2005 Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artesmartes a venres, de 11.00 a 14.00

RReessuullttaaddooss ccuuaannttiittaattiivvooss

mmeess nnºº cceennttrrooss nnºº eessccoollaarreess

outubro (dende o día 13) 10 547

novembro 24 915

decembro 15 572

total centros: 49 total escolares: 2.034


ACTIVIDADES

TALLERES INFANTÍS E ACTIVIDADES PARA FAMILIAS

ACTIVIDADES DE FIN DE SEMANA

Sen dúbida, outro dos programas estrela do MARCO durante 2005 foi o dedicado ás actividades para familiasdas fins de semana, dirixidas a público infantil e adulto. Do mesmo modo que a programación para escolares,as actividades para familias seguen un ritmo estacional, e adaptan os seus horarios aos hábitos e preferen-cias dos públicos destinatarios.

Entre os meses xaneiro e xuño, os obradoiros dos sábados esti-veron precedidos de sesións de contacontos no Laboratorio dasArtes, o espazo de didáctica no primeiro andar. Historias vividasque funcionan como punto de partida para a interpretación, ocoñecemento e a práctica de técnicas artísticas. Os domingos, asexposicións temporais do MARCO servían de ponte para activi-dades e obradoiros.

A partir do mes de outubro, Marquiño e outros personaxescomo Lady Minimal, a pinga Chof, ou o Burato Cibernético,acompañaron aos máis pequenos nun percorrido polos move-mentos artísticos dos séculos XX e XXI. Os espectáculos demonicreques no salón de actos foron seguidos de obradoirosno Laboratorio das Artes, relacionados coa sesión de cada día.

O programa de monicreques do ano 2005 foi posible grazas aopatrocinio do Ministerio de Cultura.

Número de participantes nas actividades de fin de semana: 4.260Número de participantes nos obradoiros de verán: 1.886

SESIÓNS DE MONICREQUES

Spray attack! Teoría da cor

Picasso e o libro máxico Cubismo, abstracción

Chof, a pinga viaxeira Expresionismo

Recíclate comigo Ready-made

Príncipe Maximus, o namorado Minimal

E ti, ¿que sabes facer? Ready-made, arte Pop

O burato cibernético Net-art

OUTUBRO – DECEMBRO 2004FFOORRMMAASS NNOO MMAAXXÍÍNN...... ppaarraa ffaammiilliiaass l Obradoiros plásticos infantís, contacontos e visitas ás exposicións,

para nen@s de 3 a 8 anos sós ou acompañados de adultosl Do 8 de outubro ao 17 de decembro de 2005l Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artesl Venres, de 18.00 a 20.00; sábados e domingos de 12.00 a 14.00

XANEIRO – XUÑO 2005AARRTTEELLLLAANNDDOO...... ppaarraa ffaammiilliiaass l Obradoiros plásticos infantís, contacontos e visitas ás exposicións,

para nen@s de 3 a 8 anos, sós ou acompañados de adultos.l Do 7 de xaneiro ao 26 de xuño de 2005l Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artesl Venres, de 18.00 a 20.00; sábados e domingos de 12.00 a 14.00



Venres: talleres plásticos infantís mmeess nnºº ppaarrttiicciippaanntteess

xaneiro 65febreiro 107marzo 114abril 189maio 97xuño 39

total participantes: 611

Venres: talleres plásticos infantís mmeess nnºº ppaarrttiicciippaanntteess

outubro 191novembro 145decembro 104


sábados: monicreques e talleres mmeess nnºº ppaarrttiicciippaanntteess



Domingos:talleres en torno ás exposicións

mmeess nnºº ppaarrttiicciippaanntteess



Sábados: contacontos e talleres mmeess nnºº ppaarrttiicciippaanntteess


total participantes: 1.016

Domingos:talleres en torno ás exposicións

mmeess nnºº ppaarrttiicciippaanntteess




ACTIVIDADES

OBRADOIROS DE VERÁN

ARTE E MATEMÁTICASXOGUEMOS COAS FORMAS

Para nen@s a partir de 3 anos sós ou acompañados de adultosDo 8 de xullo ao 17 de setembro de 2005Lugar: salas de exposición e Laboratorio das ArtesMartes a sábados (festivos incluídos), de 12.00 a 14.00Produción: MARCO, Departamento DidácticoDeseño das actividades: Pedro A. Cordón Casais e Mª Xosé Martínez PérezCoa colaboración de: Blanca González, Antonio Pena, Esther Pérez, Manoli SaburidoPatrocinio: Ministerio de Cultura

ARTE+MATES, que estivo en marcha durante toda a temporada de verán, foi un innovador programa edu-cativo centrado na relación das matemáticas –máis concretamente da xeometría– coa arte e o nosocontorno, e que tiña como principal obxectivo axudar ao achegamento de dous eidos creativos aparente-mente afastados o un do outro.

O proxecto baseábase en diversos aspectos da xeometría que teñen relación coa arte e o xogo, especial-mente a visión espacial e a percepción das formas, que relacionan directamente as dúas áreas de traba-llo. Acompañados por educadores do museo, os participantes realizaban diversas actividades adaptadasa cada grupo de idade, nas que se combinaban aspectos da xeometría con experiencias artísticas.

Cada día os educadores planeaban un “artema” –termo inventado para definir unha especie de problema“artístico-matemático”– a resolver. A solución era unha creación plástica metade matemática, metadeartística. Por exemplo, a construción dun Tam-gram (artema diario), dun Móbil (artema semanal) ou dunMosaico 3D (artema colectivo).

ARTE+MATESXoguemos coas formas

mes nº participantes

xullo 882

agosto 640

setembro (ata o día 17) 364

ttoottaall ppaarrttiicciippaanntteess:: 11..888866



OBRADOIROS DE NADALDurante o último trimestre do ano, a exposición CHIKAKU e a cultura xaponesa serviron de inspiración paraos obradoiros de Nadal e para unha experiencia didáctica en torno ao debuxo Manga.

n TTaalllleerreess ddee NNaaddaall:: ““ppaappeeiiss ee ccaarrttóónnss ppaarraa rreeggaallaarr””l Para nen@s de 3 a 8 anosl Do 27 de decembro de 2005 ao 5 de xaneiro de 2006l Lugar: Laboratorio das Artes l Martes a venres, de 12.00 a 14.00

O origami ou arte da papiroflexia, conservada a través de xeracións, foi un excelente medio para conectara cultura xaponesa coa arte e as matemáticas a través da construción en papel de corpos xeométricos,que axudaron a envolver e crear fermosos agasallos de Nadal.

n TTaalllleerr ddee MMaannggaa l Para nen@s de 3 a 8 anosl Venres 30 de decembro de 2005, de 18.00 a 20.00l Lugar: Laboratorio das Artes

Acompañados por Tomás Morón, profesor de Manga na Escola Joso de Sabadell, os pequenos descubrironas posibilidades desta forma de expresión, creando os seus propios personaxes.

CCaalleennddaarriioo tteemmááttiiccoo1. xoguemos... coas formas [do 8 ao 16 xullo]2. xoguemos... cos volumes [do 19 ao 23 de xullo]3. xoguemos... co espazo [do 26 ao 30 de xullo]4. xoguemos... coas medidas [do 2 ao 6 de agosto]5. xoguemos... coa escala [do 9 ao 13 de agosto]6. xoguemos... coas combinacións [do 16 ao 20 de agosto]7. xoguemos... coas repeticións [do 23 ao 27 de agosto]8. xoguemos... coa xeometría [do 30 de agosto ao 3 de setembro]9. xoguemos... cos planos [do 6 ao 10 de setembro]10. xoguemos... coas fraccións [do 13 ao 17 de setembro]


ACTIVIDADES

CURSOSPARA ADULTOSNúmero total de paticipantes: 330

XANEIRO – MAIO 2005

Durante o primeiro semestre de 2005 cumpríronse amplamente as expectativas do programa de cursos dearte contemporánea para adultos, con resultados moi satisfactorios tanto polo número de participantescomo pola calidade dos docentes e contidos das sesións.

Respecto ao curso de iniciación, a partir de febreiro rematou o ciclo 1 e tivo lugar o ciclo 2, centrado nas mani-festacións artísticas da segunda metade do século XX. Pola súa banda, os docentes do curso avanzado fina-lizaron o ciclo relacionado co obxecto na arte contemporánea e, co mesmo enfoque temático e complemen-tario das exposicións temporais, desenvolveron outro ciclo sobre campos temáticos na arte actual, que toma-ba como punto de partida a mostra Desarranxos no primeiro andar.

Na temporada de outono a principal novidade foi o curso monográfico en torno ao cine e as artes plásticas,organizado en colaboración co CGAI, Centro Galego das Artes e a Imaxe. Unha panorámica da arte cinemato-gráfica e dos movementos e autores que ao longo da historia do cine se aproximaron dun modo máis claroás artes plásticas, ata chegar a época actual, na que moitos cineastas experimentais atopan nas galerías ecentros de arte as súas principais canles de difusión.



n CCuurrssoo ddee iinniicciiaacciióónn áá aarrttee ccoonntteemmppoorráánneeaa:: 110000 ppaarrttiicciippaanntteess

CICLO 2: “A arte dos séculos XX e XXI: da 2ª guerra mundial aos nosos días”l Datas: do 2 de febreiro ao 25 de maio de 2005l Docente: Ana Pereira Molaresl Lugar: salón de actosl Horario: mércores de 19.00 a 20.30

n CCuurrssoo aavvaannzzaaddoo ddee aarrttee ccoonntteemmppoorráánneeaa:: 5500 ppaarrttiicciippaanntteess

CICLO 2: “Panorama: campos temáticos na arte actual”l Datas: do 25 de xaneiro ao 31 de maio de 2005l Docentes: Xosé Manuel Buxán Bran e Ignacio Pérez-Jofre (sesións

teóricas); Juan Martínez de la Colina (visitas guiadas)l Martes alternos, de 19.00 a 20.30, completados cunha visita a gale-

rías e centros de arte un sábado de cada mes, entre as 11.00 e as14.00 (a cargo de Juan Martínez de la Colina)

OUTUBRO – DECEMBRO 2005n CCuurrssoo ddee IInniicciiaacciióónn áá aarrttee ccoonntteemmppoorráánneeaa:: 112200 ppaarrttiicciippaanntteess

CICLO 1: “A arte do século XX: de principios de século á 2ª guerra mundial”l Datas: do 5 de outubro de 2005 ao 25 de xaneiro de 2006l Docente: Ana Pereira Molaresl Lugar: salón de actosl Horario: mércores de 19.00 a 20.30

n OO cciinnee nnaa ffrroonntteeiirraa ddaass aarrtteess pplláássttiiccaass:: 6600 ppaarrttiicciippaanntteess

l Datas: do 18 de outubro de 2005 ao 31 de xaneiro de 2006l Docentes: Xaime Pena, Xosé Luis Castro de Paz, Xosé Nogueira,

Alberte Pagán, Antonio Weinrichterl Lugar: salón de actosl Horario: martes de 19.00 a 20.30l Colabora: CGAI, Centro Galego das Artes da Imaxe

OBRADOIROS

n TTaalllleerr ddee ppeerrffoommaannccee:: 1155 ppaarrttiicciippaanntteess““OO xxooggoo,, oo ddiissccuurrssoo ee oo ccoorrppoo”” DDiirriixxiiddoo ppoorr:: AAddrriiaannoo ee FFeerrnnaannddoo GGuuiimmaarrããeess

Actividade complementaria da exposición 20 DESARRANXOS. Panoramada arte brasileiral Datas: do 17 ao 24 de febreiro de 2005l Lugar: salón de actosl Sesións do taller: 17, 18, 21, 22 e 23 de febreiro, de 16.00 a 20.00l Presentación pública de resultados: xoves 24 febreiro, ás 20.00

No mes de febreiro, coincidindo coa presentación ao público das per-formances de Adriano e Fernando Guimarães, organizouse un tallerde creación de performances dirixido por estes dous creadores bra-sileiros, e destinado a artistas, estudantes de belas artes, artes escé-nicas, e disciplinas afíns.

O taller propoñía un achegamento á arte da performance partindo deconceptos teóricos e da investigación persoal no eido da linguaxe cor-poral. Durante a presentación pública de resultados, na que cada undos participantes presentou a súa proposta, o salón de actos conver-teuse en lugar para a experimentación e a creación, aberto ao diálo-go con outros medios expresivos, no contexto da multidisciplinarie-dade da linguaxe artística e as súas contaminacións.

Participantes: Paola Brao, Andrea Costas Lago, Cristina Iglesias Reyes,Ernesto Junco Vega, Antón Lamapereira López, María MarticorenaCabezas, Eva Martínez Villar, Ignacio Pérez Jofre, Rita RodríguezGarcía, Beatriz Rodríguez Martínez, Xacobo Sanmartín García, DiegoSantomé González, Carmen Suárez Cabeza, Patricia Valverde Esteiro.

n TTaalllleerr ddee mmaannggaa:: 26 participantesDDiirriixxiiddoo ppoorr:: TToommááss MMoorróónn

l Actividade complementaria da exposición CHIKAKU. Tempo e memo-ria en Xapón

l Datas: 27, 28 e 29 de decembro de 2005l Lugar: sala perimetral B1 (1º andar)l Horario: de 18.00 a 20.00

Como actividade complementaria da exposición CHIKAKU. Tempo ememoria en Xapón, o Manga foi protagonista desta actividade, desti-nada a adolescentes e público interesado a partir dos 14 anos deidade. O taller estivo dirixido por Tomás Morón, profesor de Cómic naEscola Joso de Sabadell. A partir da aprendizaxe de nocións de debu-xo e guión de Mangas, os participantes realizaron as súas propiascreacións.


ACTIVIDADES



XORNADAS DEPORTAS ABERTAS

Día Internacionaldos Museos 2005O MUSEO, PONTE ENTRE CULTURASl Martes 17 de maio: XORNADA DE PORTAS ABERTASl Actividades para público de todas as idadesl Horario: entre as 11.00 e as 21.00

No MARCO celebramos o Día Internacional dosMuseos (18 de maio) no festivo máis próximo, omartes 17 de maio, Día das Letras Galegas. Paraesa data preparouse un completo programa de acti-vidades en distintos lugares do museo, dirixidas atodo tipo de público, e que estiveron en marchadurante toda unha xornada de portas abertas naque participaron un total de 22..003399 persoas.

““AAQQUUÓÓFFOONNOO,, oo ssoonn ddaa aauuggaa””Presentación, por vez primeira en Vigo, desta insta-lación interactiva que crea, a partir do son de gotasde auga, unha serie de fantasías musicais únicas eirrepetiblesLugar: Salón de ActosPatrocina: Aguas de Mondariz y Fuente del Val S.A.

““OO ddoommiinnóó xxiiggaannttee””Un xogo colectivo de creación plástica no que osparticipantes, a partir de fichas xigantes, construí-ron o seu propio dominó de formas e cores relacio-nados con elementos de distintas culturas.Lugar: zona peonil en torno ao museo

LLiibbrroo ddee vviissiittaass ddoo DDííaa IInntteerrnnaacciioonnaall ddooss MMuusseeoossUn álbum aberto para que cada visitante puiderareflectir as súas impresións sobre a visita ao museo.Lugar: vestíbulo de entrada ao museo

MMeessaa iinnffoorrmmaattiivvaa ddaa AAggrruuppaacciióónn ddee AAmmiiggooss ddooMMAARRCCOOA presidenta da AAM, Daniela Sarraíno, acompañadade persoal voluntario, estivo a disposición do públi-co para informar sobre as actividades e obxectivosda Agrupación.Lugar: vestíbulo de entrada ao museo

Ademais, durante todo o día permaneceron abertasao público as exposicións temporais, coa posibilida-de de visitas guiadas ás mesmas para público infan-til e adulto.

3 x MARCOXornadas de Portas Abertasl Datas: 11, 12 e 13 de novembro

Coincidindo co terceiro aniversario do MARCO o 13 de novembro,e coa saída oficial da Volta ao Mundo de Vela VOLVO OCEAN RACEdo Porto de Vigo o 12 de novembro, organizáronse unhas xorna-das de portas abertas durante toda a fin de semana.

Neses tres días, 44..772299 persoas pasaron polas instalacións domuseo, o que supuxo un novo récord de visitantes. Nenos e adul-tos participaron nas actividades dirixidas a público de todas asidades: exposicións temporais, visitas guiadas, maratónArtFutura, monicreques e obradoiros infantís, mostras da biblio-teca, performances no Espazo Anexo, e mesas informativas.

Para esas datas organizouse unha mostra específica que tiñacomo eixo temático a cidade de Vigo e a súa relación co mar, a tra-vés de imaxes de 12 fotógrafos galegos e internacionais queofrecían as súas diferentes visións da nosa cidade, das súasxentes e da súa relación co mar.

A exposición Un mar de fotos reunía unha selección de imaxesprocedentes da Colección Fotográfica do Concello de Vigo, nasque o motivo principal era a visión do mar en Vigo, e que perma-neceu aberta ao público ata o mes de decembro, no horario habi-tual do museo.


ACTIVIDADES

EExxppoossiicciióónn ““UUNN MMAARR DDEE FFOOTTOOSS nnaa CCoolleecccciióónn FFoottooggrrááffiiccaa ddoo CCoonncceelllloo ddee VViiggoo”” l Datas: do 9 de novembro ao 11 de decembro de 2005l Lugar: Sala perimetral B1 (primeiro andar)l Artistas:

Gabriele Basilico, Xulio Correa, Ron O’Donnell, Cristina García Rodero,Paul den Hollander, John Kippin, Arquivo Llanos, Xurxo Lobato, SusanMeiselas, Sebastião Salgado, Allan Sekula, e John Sternfeld.

MMaarraattóónn AARRTTFFUUTTUURRAA 22000055Durante estas xornadas, e continuando coas proxeccións do FestivalArtfutura 2005, ofrecéronse dous pases gratuítos de cada un dos 3programas.l Datas: venres 11, sábado 12 e domingo 13 de novembro de 2005l Lugar: salón de actos

““CCoonnffiiddeenncciiaass ddoo ddeesseexxoo””,, ddee JJuuaann CCaarrllooss MMeeaannaaJuan Carlos Meana, un dos artistas participantes na exposición Abertopor obras, levou a cabo esta acción no Espazo Anexo, coa participaciónde todo o público interesado.l Data: sábado 12 de novembro de 2005 l Lugar: Espazo Anexo e praza peonil posterior

EEssppeeccttááccuulloo ddee mmoonniiccrreeqquueess ee ttaalllleerr ppaarraa ffaammiilliiaass“E ti, ¿que sabes facer?” foi o título da sesión de monicreques desesábado, na que os pequenos, da man de artistas como Andy Warhol eJoseph Beuys, aprenderon conceptos asociados á arte Pop e o ready-made.l Data: sábado 12 de novembro de 2005 l Lugar: salón de actos e Laboratorio das Artes

TTaalllleerreess iinnffaannttííss:: ““uunn mmaarr ddee ffoottooss””A exposición Un mar de fotos inspirou as actividades dos obradoirosneste fin de semana: creación de móbiles e murais con motivos mari-ños a partir de figuras bidimensionais e tridimensionais, utilizando pin-tura de dedos e todo tipo de materiais reciclados. l Datas: venres 11 e domingo 13 de novembro de 2005 l Lugar: Laboratorio das Artes

LLiibbrroo ddee vviissiittaass ““33 xx MMAARRCCOO””Un albume aberto para que cada visitante puido reflectir as súas impre-sións sobre a visita ao museo, e sobre a traxectoria do MARCO nestes 3anos de vida.l Datas: venres 11, sábado 12 e domingo 13 de novembro l Lugar: vestíbulo de entrada ao museo

MMeessaa iinnffoorrmmaattiivvaa ddaa AAggrruuppaacciióónn ddee AAmmiiggooss ddoo MMAARRCCOOl Datas: venres 11, sábado 12 e domingo 13 de novembrol Lugar: vestíbulo de entrada ao museo

VViissiittaass gguuiiaaddaass ááss eexxppoossiicciióónnss tteemmppoorraaiissl Datas: venres 11, sábado 12 e domingo 13 de novembrol Lugar: salas de exposición e Espazo Anexo




ACTIVIDADES

PROGRAMACIÓN DO SALÓN DE ACTOS

Porcentaxe de ocupación: 75%Número de asistentes: 12.172 persoas

2005 foi, ata o momento, o ano máis frutuoso na asistencia de distintos públicos aos eventos no salón deactos. Seguindo a liña iniciada en 2003, esta versátil ‘caixa negra’ continuou transformándose cada día do anopara adaptarse ás necesidades dun centro como o MARCO, cunha actividade constante que apostou novamen-te pola diversidade de propostas: dende os Festivais ArtFutura e Resfest, ou os ciclos de cine monográficose documentais, até os concertos e festivais de música contemporánea, actividades didácticas, espectáculospara nenos e adultos, conferencias, seminarios e presentacións. Especial relevancia tiveron as xornadas“Arte contemporánea na democracia”, organizadas en colaboración coa Dirección General de Cooperación yComunicación Cultural do Ministerio de Cultura, que contaron coa presenza dun bo número de protagonistasda historia recente da arte contemporánea en España.

Por outra banda, a posibilidade de aluguer de este espazo a distintas empresas e institucións, e os eventosrealizados en colaboración con outras entidades, como o Festival Alternativo de Teatro e Danza Alt’05 ou oFestival de Jazz “Imaxina sons”, ámbolos dous en colaboración co Concello de Vigo, trouxeron ao MARCOnovos públicos e espectadores interesados nas posibilidades deste espazo con vocación comunicadora.



PROGRAMACIÓNAUDIOVISUAL

CICLO DE CINE MONOGRÁFICO JOSÉ VAL DEL OMAR

l Datas do ciclo: 21, 22 , 23, 28 e 30 de abril; 5, 6, 7 , 12 e 13 de maio l Organización: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo, coa colaboración do

Archivo María José Val del Omar - Gonzalo Sáenz de Buruaga e Tráfico de Ideasl CCoonnffeerreenncciiaa--pprreesseennttaacciióónn:: “José de Val del Omar”, a cargo de Piluca Baquero Val

del Omar e Gonzalo Sáenz de Buruaga. Data: 21 de abril

Como parte da súa programación audiovisual de 2005, e coa inestimable colaboración do Archivo María JoséVal del Omar-Gonzalo Sáenz de Buruaga e Tráfico de Ideas, o MARCO organizou un ciclo monográfico dedicadoa un dos máis importantes autores de cine experimental, José Val del Omar (Granada 1904 - Madrid 1982).Visionario do cinema, e considerado como un dos grandes precursores da vangarda cinematográfica, José Valdel Omar abriu camiños completamente novos na interpretación óptica e sonora coas súas mediametraxesAguaespejo Granadino (1953), co que apaixonou á crítica europea, e Fuego en Castilla (1959) que obtivo oPremio á Técnica no Festival de Cannes de 1961. Estas dúas, xunto á inconclusa Barro, forman o TrípticoElemental de España, que pretendía culminar coa súa unificación nun filme vértice, Ojála, que xamais acaba-ría. O ciclo do MARCO incluíu, ademais do Tríptico Elemental, os filmes Vibración de Granada e FiestasCristianas / Fiestas Profanas, e completábase con dúas pezas de Cristina Esteban (Ojalá) e Eugeni Bonet (Tiratu reloj al agua) sobre a figura e a obra de José Val del Omar.

CICLO DE CINE MONOGRÁFICO CARLOS VELO

l Datas do ciclo: 26, 27 e 28 de maio; 2, 3 e 4 de xuño; 9, 10 e 11 de xuño l Organización: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo, en colaboración co

CGAI (Centro Galego das Artes da Imaxe)l CCoonnffeerreenncciiaa--pprreesseennttaacciióónn:: “O cine galego na diáspora”, a cargo de Miguel Anxo

Fernández. Data: 26 de maio

O ciclo monográfico dedicado ao cineasta Carlos Velo, organizado en colaboración co CGAI (Centro Galego dasArtes da Imaxe), era parte integrante da exposición DIÁSPORA. 10 artistas galegos no exilio latinoamericano(1930-1970). O ciclo iniciouse o 26 de maio cunha conferencia-presentación sobre “O cine galego na diáspo-ra”, a cargo de Miguel Anxo Fernández, autor do texto do mesmo título no catálogo da mostra.

Carlos Velo (Cartelle, Ourense, 1909 - México D.F., 1988) é considerado un dos salientables mestres do docu-mental na historia do cine, aparte de ser quizais o autor máis reputado da especialidade no cine español daII República xunto ao seu colaborador, o produtor Fernando G. Mantilla. Se curtametraxes como Galicia (1936),Almadrabas (1935) ou Infinitos (1935), están entre o máis destacado da etapa republicana, e mesmo a lon-gametraxe Romancero marroquí (1938), filmes realizados en México como o documental Torero! (1956) eunha adaptación de Pedro Páramo (1966), destacan entre a súa numerosa produción en cincuenta anos deactividade no país azteca.


ACTIVIDADES

ARTFUTURA 2005 OBXECTOS VIVOS + ESPAZOS SENSIBLES

l Datas: do 27 de outubro ao 18 de novembro l Produción: ArtFutura

Novamente, o MARCO de Vigo ofreceu enexclusiva para Galicia o programa audio-visual completo deste Festival, que sepresentou simultaneamente noutrasoito cidades: Barcelona (Mercat de lesFlors), Granada (Parque de las Ciencias),León (MUSAC), Madrid (La CasaEncendida), Murcia (Puertas de Castilla),Palma de Mallorca (Centre de Cultura SaNostra), Tenerife (Centro de Arte LaRecova) e Vitoria (Artium).Se na edición anterior ArtFutura tratabasobre a superposición do virtual e o físi-co, este ano, baixo o título xenérico“Obxectos vivos + Espazos sensibles”,exploraba o futuro dos obxectos e oscontornos na era dos fluxos de datos.

O programa de 2005 incluíu capítulos xa clásicos como ArtFutura Show e 3D en España –que recollen os mello-res exemplos españois e internacionais de animación en 3D– ou Full Motion Theater, dedicado ás manifesta-cións visuais xeradas polo mundo do lecer dixital, ademais dun avance do festival Resfest 2005. Unha das sec-cións máis atractivas para o público narraba en imaxes o proceso de produción da película A noiva cadáverde Tim Burton a través dos cataláns Grangel Studio, creadores do deseño dos personaxes. Os Strandbeest(bestas da praia) do holandés Theo Jansen foron protagonistas doutro dos programas, e as retrospectivasExperimental Futura –unha selección dos mellores traballos experimentais de animación dixital presentadosno festival ArtFutura ao longo dos seus primeiros 15 anos– e 12 Años de 3D en España, completaban esta edi-ción 2005.

CICLO DE CINEOLLADAS DO CINE XAPONÉS

l Datas: do 3 ao 31 de outubrol Organización: Cineclube Lumière, en colaboración co MARCO

Coincidindo coa apertura da exposición CHIKAKU. Tempo e memoria en Xapón, e como actividade complemen-taria desta mostra, Cineclube Lumière e MARCO ofreceron durante todo o mes de outubro o ciclo de cine titu-lado “Olladas do cine xaponés”, unha selección de cinco títulos ordenados cronoloxicamente, con obras de cine-astas xaponeses das últimas décadas, dende principios dos oitenta á actualidade.

Programa:- 3 outubro: Narayama Bushiko [A balada de Narayama], de Shoei Imamura. Xapón 1982- 10 outubro: Zegen [Zegen, o home dos bordeis], de Shoei Imamura. Xapón-EEUU 1987- 17 outubro: Ten To Chi To [Kagetora o guerreiro], de Haruki Kadokawa. Xapón-EEUU 1990- 24 outubro: Tasogare Seibei [O ocaso do Samurai], de Yoji Yamada. Xapón 2002- 31 outubro: Daremo Shiranai [Ninguén sabe], de Hirokazu Kore-Eda. Xapón 2004



FESTIVAL DE CINE DIXITAL RESFEST 2005

l Datas: do 1 ao 30 de decembro l Produción: ArtFutura

No mes de decembro, e por terceira vez consecutiva, chegou aoMARCO o festival global e itinerante de referencia no cine dixital,que se ten convertido no mellor escaparate do traballo que estána realizar as últimas xeracións de cineastas. Neste ano 2005, naque foi a súa novena edición, o Festival RESFEST incluíu curtame-traxes, pezas de animación e “motion graphics”, videoclips eretrospectivas especiais. Unha ampla selección de máis de quin-ce horas de material audiovisual de alto impacto, procedente detodos os recunchos do mundo, e seleccionado entre 1.800 pezasrecibidas durante o último ano.

Unha vez máis, os espectadores poideron disfrutar do traballo de directores independentes, nomes consoli-dados no mundo da publicidade e o videoclip, estudos e equipos creativos de todas as disciplinas, que estánabrindo novas vías na linguaxe cinematográfica por medio da imaxinación e do uso máis creativo das novastecnoloxías dixitais.

No programa deste ano salientaron as tres seleccións de curtametraxes, os vídeos musicais de electrónicae rock independente das seccións “Cinema Electronica” e “Vídeos that Rock!”, e as pezas de deseño gráficoen movemento e a animación experimental do apartado “By design”. Ademáis, as retrospectivas deste anoestiveron dedicadas aos vídeos do músico norteamericano Beck, e ao colectivo de directores escandinavosTracktor, autores de premiados traballos publicitarios e videoclips. O programa complétase cos apartadosmonográficos “Cut and Paste” [Cortar e pegar], adicado aos audiovisuais baseados no reciclaxe, e “TripleThreat” [Tripla ameaza], con tres dos novos directores máis afamados de Asia, Europa e os Estados Unidos.

Ademais, por vez primeira, RESFEST incluiu un apartado dedicado ao cine dixital español –Resfest Spain– parao que se seleccionou a obra Ergotango, do vigués Marcos Mosquera, baixo o pseudónimo “Imput Select”.

FOTO

: MAR

COS

CANO

SA


ACTIVIDADES

CONCERTOS + FESTIVAIS

CONCERTOS COMENTADOSEN TORNO A JOHN CAGE

l Datas: 15 e 16 de abril l Organización: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo, en colaboración co

Conservatorio Superior de Música de Vigol Dirección: Nicasio Gradaille, profesor de piano contemporáneo no Conservatorio

Superior de Música de Vigol Programa:

venres 15 JJoohhnn CCaaggee:: aa ssúúaa mmúússiiccaa ppaarraa ppiiaannoosábado 16 JJoohhnn CCaaggee ee ooss sseeuuss ccoonntteemmppoorráánneeooss

No mes de abril iniciouse unha colaboración entre o MARCO e o ConservatorioSuperior de Música de Vigo, cunha programación especial que baixo o título Entorno a John Cage intentaba divulgar e achegar ao público a personalidade e a obradunha das figuras máis influentes na historia da arte do século XX.

Foron dous concertos interpretados por alumnos da clase de PianoContemporáneo do Conservatorio Superior de Música de Vigo, dirixidos e comen-tados polo seu profesor Nicasio Gradaille, coa colaboración de dous cantantes edun grupo de percusión.

O primeiro concerto fixo un percorrido pola música de John Cage para piano, tantoconvencional como non convencional. Obras da súa etapa atonal, música pensa-da para coreografía, obras numéricas do final da súa vida, pezas para piano pre-parado, para piano pechado e canto, e outras dos anos 50 que incluían radios, dis-tintos obxectos, e que unen a música e a performance. En determinados momen-tos fíxose unha lectura de textos do propio Cage.

O segundo estivo dedicado á música dos seus contemporáneos, compositores quedun ou outro xeito teñen influído no seu pensamento: en América, Henry Cowell eMorton Feldman; e en Europa Pierre Boulez, Karlheinz Stockhausen, e tamén EricSatie, que nos honrou coa súa presenza coa axuda do actor Xosé Manuel Esperante.

SALÓN SINSAL INVERNOl Data: 23 marzol Produción: SinSalaudiol Concerto: JJoosseepphhiinnee FFoosstteerr (EEUU)

O ciclo de concertos producidos por SinSalaudio e organizados en colaboración coMARCO comezaron a finais de marzo coa actuación de Josephine Foster, unha artistaque non pertence a ningún tempo. Como escribiu Rafael Romero na revisión do festivalSinsal, “cunha aparencia entre hippie e lunática, Foster cubriu o salón de actos doMARCO co repertorio de arias folkies dunha ‘soprano frustrada’ (segundo as súas, cre-mos e confirmamos, equivocadas palabras)”.

OUTROS EVENTOSn FFeessttiivvaall AAlltteerrnnaattiivvoo ddee TTeeaattrroo ee DDaannzzaa AALLTT’’0055:: ““VViiggoo,, aa oouuttrraa aalltteerrnnaattiivvaa””

l Datas en MARCO: do 8 ao 12 de marzo de 2005l Organiza: Concellería de Cultura, Concello de Vigo, en colaboración con Noescafé Teatro

Colabora: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigol Programa especial: SSooaass nnaa eesscceennaa

Dentro da IV edición do Festival Alternativo de Teatro e Danza, e continuando coa programación de ciclos temáti-cos, o ano 2005 dedicouse ás mulleres no teatro. O programa especial SOAS na ESCENA reuniu a un grupo deactrices, directoras de escena e dramaturgas (Alicia Gómez, Luma Gómez, Viviana Figueroa, Pepa Plana, Mercéde Rande e Lola Correa, directora do Festival) que estrearon os seus traballos unipersoais, creados especialmen-te para a ocasión. Cada xornada abriulle ao público a posibilidade de entrar nun espazo único e íntimo no queunha muller-actriz amosaba toda a súa forza e sensibilidade na soidade do escenario.

n II FFeessttiivvaall IInntteerrnnaacciioonnaall ddee JJaazzzz ddee VViiggoo,, ““IImmaaxxiinnaa ssoonnss””l Datas en MARCO: 20, 21, 27 e 28 de xuño l Organiza: Concellería de Cultura, Concello de Vigol Colabora: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo

“Imaxina sons”, o Festival Internacional de Jazz de Vigo, trouxo á cidade aos mellores artistas de todos os esti-los. A programación para o MARCO incluíu varias conferencias e mesas redondas sobre temas diversos, como asituación do jazz e a súa difusión en Galicia, España e Europa, as súas influenzas e novas tendencias. Os concer-tos reuniron a músicos como Iñaki Salvador (“Piano solo”), Ramón López (“Cancións para batería”), VicentCourtois (“Violoncelo solo”) e Carlos Barreto (“Solo Pictórico”).



SALÓN SINSAL PRIMAVERAl Data: 14 de maiol Produción: SinSalaudiol Concerto: GGaanngg GGaanngg DDaannccee (EEUU)

O último grande descubrimento do pasado 2004 na escena de Nova York, epicentro doRock Contemporáneo, é Gang Gang Dance. Quen tivo a oportunidade de velos, di quenon hai dous concertos iguais e que cada ocasión é unha experiencia inesquecible. Asúa liña de traballo sempre se sitúa nunha estrutura moi hipnótica e psicodélica na quede forma improvisada van fluíndo compases e sonoridades tribais da India, Etiopía ouXapón sobre bases de Hip-Hop, Rock ou Electrónica.

SALÓN SINSAL OUTONOl Data: 19 novembrol Produción: SinSalaudiol Concerto: JJaammeess YYoorrkkssttoonn (Reino Unido), SSaammaarraa LLuubbeellsskkii (EEUU) e PP..GG.. SSiixx (EEUU)

Con este triplo concerto para o outono, pechouse o ciclo SinSal 2005 no MARCO. JamesYorkston –descubridor da fórmula máxica capaz de converter cancións en abrazos,sorrisos ou bágoas– Samara Lubelski –coa súa combinación de folk e psicodelia– e P.G.Six (Pat Gubler), personaxe fundamental no underground máis ecléctico, foron os seusprotagonistas.


ACTIVIDADES

XORNADAS DE REFLEXIÓNARTE CONTEMPORÁNEA NA DEMOCRACIA

O 24 e 25 de novembro foron sen dúbida días importantes na historia do MARCO. Por primeira vez reuníase enVigo un bo número de protagonistas do pasado recente da arte contemporánea en España: directores e ex-directores de museos, críticos e historiadores da arte, comisarios... figuras chave para explicar os anteceden-tes, presente e futuro dos centros de arte da península.

As xornadas formaban parte do ciclo de encontros “Cultura endemocracia”, organizado polo Ministerio de Cultura, que se cele-brou entre os meses de maio e novembro de 2005 en distintascidades e sedes de España, e que tiña como obxectivo reflexionarsobre a evolución da cultura española durante os últimos 30anos, marcados pola construción dunha sociedade democráti-ca, e fomentar o diálogo e debate en torno aos retos que presen-tan os tempos novos.

Dentro dos temas tratados neste ciclo de encontros, o MARCO deVigo foi elixido como sede para acoller as xornadas sobre “Artecontemporánea na democracia”. Ao longo das dúas xornadas dereflexión, abertas ao público, foron xurdindo diferentes cuestiónse interrogantes sobre modelos de xestión, programación e obxec-tivos dos centros e museos de arte contemporánea, tanto na súafunción de conservación como na de investigación, formación, esobre todo como espazos de diálogo e de intercambio de ideas.

A inauguración das Xornadas estivo a cargo de Carlos Alberdi,Director de Cooperación y Comunicación Cultural do Ministerio deCultura, e o programa estruturouse en tres mesas redondas,abertas ao público en xeral: a primeira ofreceu unha lectura dia-crónica dos anos 80 e 90; a segunda, unha avaliación sincróni-ca da situación actual; por último, analizáronse outros modelosde xestión artística. Baseadas nunha análise da cronoloxía e ahistoria dos diferentes centros de arte inaugurados en Españadurante os últimos trinta anos, as mesas redondas serviron depunto de partida para afrontar algúns dos desafíos da culturaespañola no futuro.



O ambiente de cordialidade que se respirou duran-te as xornadas fixo que algúns dos participantes oconsiderasen un foro axeitado falar do seu presen-te e futuro profesional, ou para comunicar algun-has das novas que máis tarde se farían públicasoficialmente. Por exemplo, os asistentes foron tes-temuñas dunha despedida adiantada e emotivade Rosina Gómez Baeza como directora de ARCO, edo encontro dos máis novos directores de centrosde arte contemporánea de Galicia, recentementenomeados: Iñaki Martínez Antelo e Manuel Olveira,que nesas datas asumían as súas novas respon-sabilidades, ademais do reencontro de CarlotaÁlvarez Basso co centro do que fora directora.

Mesa 1 Primeira xeración de museos e centros de arte contemporáneade España

- Gloria Picazo. Directora do Centre d'Art La Panera, Lleida- Daniel Giralt-Miracle. Crítico e historiador da arte- Rosina Gómez Baeza. Directora de ARCO- Gloria Moure. Crítica e comisaria, ex-directora do CGAC, Santiago de

Compostela, e do Espai Poble Nou, Barcelona- Antonio Franco. Director do MEIAC, Museo Extremeño e

Iberoamericano de Arte Contemporáneo, Badaxoz

Mesa 2 Novos museos de arte contemporánea de España: do ano 2000 aos nosos días

- Carlota Álvarez Basso. Ex-directora do MARCO e responsable de proxec-tos da Sociedad Estatal de Conmemoraciones Culturales, Madrid

- Yolanda Romero. Directora do Centro José Guerrero, Granada- Teresa Velázquez. Directora do Museo Patio Herreriano, Valladolid- Javier González de Durana. Director do ARTIUM, Centro-Museo Vasco de

Arte Contemporáneo, Vitoria- Rafael Doctor. Director do MUSAC, Museo de arte Contemporáneo de

Castilla y León

Mesa 3 Outros espazos culturais. Outros modelos de xestión

- Ferrán Barenblit. Director do Centre d'Art Santa Mónica, Barcelona- Daniel Villegas. Representante de AVAM, Artistas Visuales Asociados de

Madrid- Manuel Olveira. Ex-director de Hangar en Barcelona, e director do CGAC,

Centro Galego de Arte Contemporánea, Santiago de Compostela

Arte contemporáneo na democracia

l Datas24 e 25 de novembro

l Organizan:MARCO, Museo de Arte Contemporáneade Vigo, e Dirección General deCooperación y Comunicación Cultural,Ministerio de Cultura

l Coordinación no MARCO:Patricia Verdial Garay

Inauguración

Inauguración das xornadas a cargo de:- Carlos Alberdi, Director de Cooperación e

Comunicación Cultural do Ministerio deCultura

- Ignacio J. López-Chaves, Concelleiro deCultura do Concello de Vigo

- Iñaki Martínez Antelo, Director do MARCO


ACTIVIDADES

CONFERENCIAS,ENCONTROS EMESAS REDONDAS

n CCoonnffeerreenncciiaa GGeerraarrddoo MMoossqquueerraa:: ““DDeessaarrrreeggllaannddoo eell aarrttee bbrraassiilleeññoo”” Actividade complementaria da exposición 20 DESARRANXOS. Panoramada arte brasileiraData: 26 de xaneiro

n PPrreesseennttaacciióónn ddoo lliibbrroo ““LLoorreennzzoo VVaarreellaa,, vviiddaa ee oobbrraa””Autor: Carlos López Bernárdez (Edicións Xerais de Galicia, Día das LetrasGalegas 2005)Actividade complementaria da exposición DIÁSPORA. 10 artistas galegosno exilio latinoamericanoData: 8 de abril

n PPrreesseennttaacciióónn ddoo lliibbrroo:: ““RReettaagguuaarrddiiaa.. LLaa gguueerrrraa cciivviill ttrraass llooss ffrreenntteess””Autor: Alfonso Domingo (Editorial Oberon)Data: 3 de marzo

n PPrrooxxeecccciióónn ddoo ddooccuummeennttaall ““MMaaddrriidd,, 1111--MM:: ttooddooss ííbbaammooss eenn eessee ttrreenn””Produción: DocusMadridData: 4 de marzo

n PPrreesseennttaacciióónn ddee ccuurrttaammeettrraaxxeess ddooss aalluummnnooss ddaa EEIISSVV,, EEssccoollaa ddee IImmaaxxeeee SSoonn ddee VViiggooOrganiza: EISV, Escola de Imaxe e Son de Vigo, coa colaboración do MARCOData: 17 de marzo

n PPrreesseennttaacciióónn ddee ccuurrttaammeettrraaxxeess ddooss aalluummnnooss ddaa EEGGAACCII,, EEssccoollaa GGaalleeggaaddee CCiinneeOrganiza: EGACI, Escola Galega de Cine, coa colaboración do MARCOData: 7 de abril

n CCeelleebbrraacciióónn ddoo DDííaa MMuunnddiiaall ddaa AAnniimmaacciióónnOrganiza: EGAP, Escola Galega de Animación Profesional, coa colaboracióndo MARCOProxección de curtametraxes de animación, e mesa redonda, coa parti-cipación de Carlos Ares, MiguelAnxo Prado, Lhosca Arias, Clidio Novio, eJorge Neves.Data: 28 de outubro

n CCoonnffeerreenncciiaa ddee SSaannttiiaaggoo CCiirruuggeeddaa:: ““SSiittuuaacciioonneess uurrbbaannaass yy uunniiddaaddeess ddeeeejjeeccuucciióónn””Presentado pola artista Carme NogueiraOrganiza: COAG, Colexio de Arquitectos de Galicia, coa colaboración do MARCOData: 10 de novembro

Conferencia de Gerardo Mosquera

Día Mundial da Animación

Conferencia de Santiago Cirugeda



CESIÓN DE ESPAZOSn PPrreesseennttaacciióónn ddoo lliibbrroo XXoosséé TTeeiixxeeiirroo.. AA oobbrraa ggrrááffiiccaa dduunn ppssiiqquuiiaattrraa mmúússiiccoo

Data: venres 1 de abril de 2005Entidade organizadora: Laboratorio de Prótesis E. Mariñas S.L.

n PPrreesseennttaacciióónn ddoo ÓÓxxiiddoo ddee ZZiirrccoonniioo MMeeccaanniizzaaddooData: venres 1 de abril de 2005Entidade organizadora: Laboratorio de Prótesis E. Mariñas S.L.

n XXoorrnnaaddaa ssoobbrree oo LLiibbrroo BBrraannccoo ppaarraa aa RReeffoorrmmaa ddoo GGoobbeerrnnoo LLooccaallData: 11 de abril Entidade organizadora: Colexio Provincial de Pontevedra de F.H.N.

n PPrreesseennttaacciióónn ddee ppuubblliiccaacciióónnss ddoo IInnssttiittuuttoo ddee EEssttuuddiiooss VViigguueesseessCatálogo de Vigo (Vigo a través de un siglo) e Vigo en 1927, da editorial P.P.K.O. (edición facsímil)Data: 14 de abril Entidade organizadora: Instituto de Estudios Vigueses

n PPrreesseennttaacciióónn ddaa lloonnggaammeettrraaxxee ““VViicceevveerrssaa,, nnoonn mmee cchhaammeess eessttrraannxxeeiirroo””,, ddee XXaann CCaarrllooss PPéérreezz LLeeiirraaData: 6 de maio Entidade organizadora: Aquarela Comunicación S.L.

n PPrreesseennttaacciióónn ddoo nnoovvoo eessttaabblleecceemmeennttoo ddee CCeerráámmiiccaass MMaannuueell GGiillData: 29 de abril Entidade organizadora: Cerámicas Llorens S.L.

n PPrreesseennttaacciióónn nnoovvoo pprroodduuttoo xxiinneeccoollóóxxiiccoo ““AAnnggeelliiqq””Data: 19 de maio Entidade organizadora: Schering España S.A.

n AAccttoo ddee ddeessppeeddiiddaa ddaa pprroommoocciióónn ddee 44ºº EESSOO ddoo CCoolleexxiioo EEssttuuddiiooData: 24 de xuño Entidade organizadora: Colexio Estudio, Vigo

n PPrreesseennttaacciióónn ddoo lliibbrroo CCeessáárreeoo GGoonnzzáálleezz:: ttrreeiinnttaa aaññooss ddee cciinnee eessppaaññoollData: 5 de xullo Entidade organizadora: CGAI, Centro Galego das Artes da Imaxe

n PPrreesseennttaacciióónn ddoo lliibbrroo RReeccoorrddaannddoo llooss ttrraannvvííaass ddee VViiggoo,, ddee AAnnttoonniioo GGiirráállddeezz LLoommbbaaData: 22 de setembro Entidade organizadora: Instituto de Estudios Vigueses

n PPrreesseennttaacciióónn ddoo lliibbrroo FFuuxxiiddooss ee GGuueerrrriilllleeiirrooss AAnnttiiffrraannqquuiissttaass nnaa CCoommaarrccaa ddee VViiggoo,, ddee XXooaann CCaarrllooss AAbbaaddData: 24 de outubro Entidade organizadora: Instituto de Estudios Vigueses


ACTIVIDADES

BIBLIOTECA

2005 foi o ano dos usuarios, a nosa atención centrouse no público que se veu achegando á biblioteca. Temosestudado as súas expectativas e preferencias, poñendo a punto os detalles que fagan máis cómodo e agra-dable este servizo, e procuramos, dentro das nosas posibilidades, dinamizar esta relación con diversas acti-vidades que se desenvolveron na sala de lectura, a través do correo electrónico e na web.

Se contemplamos globalmente o acontecido neste ano 2005, vemos unha nova biblioteca que se presentaperante a comunidade de xeito tímido e observador, pero tamén ambiciosa e dinámica. Observando a inter-acción entre os usuarios e a selección de información que lles ofrecemos, fixemos evolucionar en tempo realas seccións máis activas como é a hemeroteca e preparamos coidadosamente unha próxima evolución dofondo bibliográfico en 2006.

Nun mundo no que a cantidade de información dispoñible crece exponencialmente, o papel do centro dedocumentación non ha de ser simplemente acumular, senón seleccionar, ordenar, e presentar, servindo demediador entre os contidos e os usuarios. Procurar un achegamento cualitativo tanto como cuantitativo.

Se o factor humano ten sido a chave na evolución da biblioteca este ano crucial, xa que foi o noso primeiro anode portas abertas, non podemos deixar de mencionar as persoas que atenderon diariamente este servizo.Estudantes e xente recén diplomada, que a través de diversos programas institucionais asumiron con pai-xón e valentía os relevos nun arduo traballo de grande especialización como é a xestión de contidos bibliográ-ficos.

Como conclusión, todo o equipo quere agradecer a amabilidade dos nosos usuarios, as súas suxestións etamén a súa paciencia fronte ás nosas pescudas e enquisas. Se por unha banda estas persoas teñen sido oobxecto da nosa dedicación, tamén foron a motivación para seguir traballando no desenvolvemento deste pro-xecto que quere chegar a ser o centro de documentación do século XXI que os profesionais e afeccionados áarte de Vigo e a súa ampla área de influenza se merecen.

Nuria Barreras VisoIria Fernández MourizSara Allú ValBianca Rodríguez MiguélezConchi Rey Ríos

n Horario: de martes a ven-res, de 11.00 a 14.00 e de16.00 a 20.00

n Acceso gratuíto polaentrada posterior domuseo, rúa Progreso

n Consta de 32 postos delectura, 3 equipos infor-máticos para consulta delcatálogo y navegaciónweb y dos salas anexasde audiovisuais.

n Servizo de lectura en sala,non hai préstamo domici-liario

n Acceso web ao catálogobibliográfico a través dewww.marcovigo.com



OOss uussuuaarriiooss ddaa bbiibblliiootteeccaa

No cadro seguinte reflíctense as cifras de usuarios que utilizaron abiblioteca durante este ano. Analizamos por unha banda as persoasque accederon á biblioteca directamente sen visitar o museo e quedimos en chamar Usuarios Directos, e por outra banda as persoas queacudiron á biblioteca logo de visitar as exposicións aos que chamamosVisitantes.

mmeess uussuuaarriiooss vviissiittaanntteess TTOOTTAALLxaneiro 192 94 286febreiro 246 154 400marzo 172 154 326abril 179 147 326maio 197 131 328xuño 190 184 374xullo 154 123 277agostosetembro 174 81 255outubro 141 99 240novembro 249 166 415decembro 238 123 361TTOOTTAAIISS 22..113322 11..445566 33..558888

No mes de abril, cando se cumprían seis meses da apertura ao públicoda biblioteca, fíxose unha enquisa coa finalidade de estudar o perfil dosnosos usuarios, os seus campos de interese de cara á evolución dosfondos, e a valoración da calidade do servizo.

Respecto ao perfil de usuario, como é habitual nunha biblioteca espe-cializada, un 66,2% son profesionais da arte e o deseño, fronte a un33,8% de non profesionais. Isto é un dato importante xa que nos infor-ma de que nos atopamos perante un público preparado e esixente.

Artista: 15,20%Deseñador: 3,30 %Investigador: 1,60% Estudante de arte/deseño: 13,50%Profesor de arte/deseño: 3,30%Outras profesións relacionadas coa arte: 28,80%Non relacionado coa arte: 33,80%

Podemos dicir que temos un público fiel. Temos corroborado a travésdas enquisas que unha parte importante do mesmo, un 33%, son usua-rios habituais, e que ademais un 44% ten o carné de biblioteca. Estecarné non é imprescindible xa que o acceso á sala de lectura é libre egratuíto; trátase de abrir unha canle de comunicación cos usuarioshabituais que desexen recibir as nosas novas e boletíns.

Durante oano 2005 atendéronse nabiblioteca a 3.960 usuarios

A profesión dun 66,2%relaciónase directamente coa arte

Ao remate de 2005rexistráranse 198 socios


ACTIVIDADES

OO ffoonnddoo bbiibblliiooggrrááffiiccoo

Durante o ano 2005 incorporáronse ao fondo 689 volumes, que proceden practicamente na súa tota-lidade do sistema de doazón e intercambio. Este servizo abrangue 115 museos e centros de arte cosque mantemos unha relación de intercambio editorial axustada aos diferentes perfiles de cada cen-tro editor, e nos proporciona documentación de gran valor xa que nos informa da actualidade da esce-na artística contemporánea.

A través dos datos das enquisas atopámonos con que as seccións máis valoradas polos usuarios sona fotografía, o cine, o vídeo, a new media e a arte na rede. Un segundo grupo de preferencias son a teo-ría da arte, a historia da arte contemporánea e a sección de catálogos de exposicións. Estes datos dasenquisas coinciden coas expectativas de evolución dun centro de documentación das nosas caracte-rísticas cara aos novos medios e os formatos dixitais.

Na actualidade a nosa oferta documental analízase por materias do xeito seguinte:

Dicionarios e Referencia: dicionarios, anuarios, bienais... 124Teoría xeral da arte: estética, crítica, teoría da cor, imaxe... 358Historia da arte contemporánea e movementos artísticos 89Museoloxía. Montaxe de exposicións 61Teoría e historia da fotografía 43Teoría e historia do cine. Monografías directores de cine 183Arquitectura e urbanismo 56Deseño 108Arte e tecnoloxía. Vídeo. Arte na rede 47Catálogos de exposicións colectivas 599Catálogos de exposicións individuais Galicia 338Catálogos de exposicións individuais España 603Catálogos de exposicións individuais Internacional 718Catálogos de Feiras e Bienais 144Publicacións Fundación MARCO 25Libros infantís 34Folletos 555Audiovisuais DV 361Audiovisuais CD 69Publicacións periódicas Galicia 12Publicacións periódicas España 44Publicacións periódicas Internacional 16Publicacións periódicas en archivo 45

Para saber máis sobre os fondos da biblioteca, sen saír da casa, do tra-ballo ou do centro de estudos, calquera persoa con conexión a internetpode consultar o catálogo da Biblioteca a través da páxina web doMARCO. Este catálogo actualízase semanalmente xa que se atopa enconstante evolución. Tamén a través da web poderá xestionar a obten-ción do Carné de Usuario, realizar suxestións e consultar as nosas lectu-ras recomendadas que xeralmente se relacionan coas actividades expo-sitivas do MARCO.

Número total depublicacións en

2005: 4.515

ACTIVIDADES

EN TORNO ÁS EXPOSICIÓNS

A especialización da nosa biblioteca derívase directamente do proxecto museístico do MARCO como centro dearte, principalmente das exposicións que son o cerne da súa actividade. Coa intención de se converter nunespazo complementario e enriquecedor para os visitantes e participantes nos diferentes programas domuseo, a biblioteca levou a cabo neste ano catro exposicións bibliográficas e un directorio web de recursosen torno a un total de cinco exposicións. Ademais do público visitante e usuarios propiamente ditos da biblio-teca, tivemos a satisfacción de comprobar que foron os asistentes de sala e o persoal de didáctica quenessacaron máis proveito destas exposicións, do que cabe salientar que esa información atopou unha importan-te canle de comunicación.

ESPECIAL PERFORMANCE

l Datas: 21 xaneiro – 8 maio 2005

Con ocasión do Taller de Performance dos irmáns Guimarães, actividade complementaria daexposición 20 desarranxos, recolléronse nos expositores da sala de lectura 33 materiais dosnosos fondos relacionados coa performance, entre escritos teóricos, catálogos de exposi-cións, monografías de artistas e audiovisuais. O obxectivo foi proporcionar información aosalumnos do taller e a todo o público ao que as magníficas performances desta exposicióntiñan espertado o interese por esta forma de arte contemporánea.



FUNDACIÓN TELEFÓNICA

l Datas: 28 xaneiro – 5 xuño 2005

No panóptico do museo, na planta baixa, unha gran-de mesa circular serviu como expositor de 37 catálo-gos individuais dos artistas presentes na exposiciónda Colección de fotografía contemporánea daFundación Telefónica. Todos estes volumes xa per-tencían aos nosos fondos, agás algún que foi adqui-rido polo servizo de doazón/intercambio para estaocasión. Esta bibliografía estivo totalmente integradadentro da exposición, constituíndo un agradableespazo de descanso e reflexión.

DIÁSPORA: 20 ARTISTAS GALEGOS NO EXILIO LATINOAMERICANO

l Datas: 20 maio – 11 setembro 2005

Esta exposición bibliográfica xurdiu do traballo de documentación paralelo á produción da exposición Diáspora,20 artistas galegos no exilio latinoamericano. Aos materiais xa pertencentes á biblioteca sumáronse outrosseleccionados polos responsables da exposición que foron adquiridos polo servizo de doazón/intercambio e final-mente pasaron a formar parte do fondo da biblioteca. Foron seleccionados 63 volumes que se expuxeron naBiblioteca, dos que 37 eran monografías e exposicións individuais dos artistas e 26 catálogos de exposiciónscolectivas.

FOTOGRAFÍA CONTEMPORÁNEA DE AUSTRIA

l Fechas: 23 setembro – 8 xaneiro 2005

Nesta ocasión, esta interesante exposición bibliográfica foi posible grazas á cesión temporal dos fondos porparte da Embaixada de Austria, entidade patrocinadora da exposición A patria está ao virar na esquina. Nosexpositores da sala de lectura presentáronse 24 volumes, na súa maior parte catálogos individuais dos artis-tas participantes na exposición.

DIRECTORIO ELECTRÓNICO CHIKAKU

l Presentación: 14 de outubro 2005

O traballo previo de investigación sobre esta exposi-ción, levounos á conclusión de que a documentaciónmáis accesible e relevante atopábase precisamentena rede. Ademais da investigación, o Departamentode Documentación creou a interface web na que seclasifican e comentan diversos enlaces ás páxinasdos artistas, e tamén a museos, galerías e centrosde arte e de deseño xaponés. Este traballo estivoacompañado dunha pequena mostra bibliográfica naque predominaron os temas de manga, anime edeseño, como documentación para os participantesno Taller de Manga, actividade complementaria daexposición Chikaku, tempo e memoria en Xapón.


ACTIVIDADES

OS BOLETÍNS ELECTRÓNICOS PARA SOCIOSDende o mes de abril de 2005 puxemos en marcha os boletíns de noticias, o primeiro servizo específico paraos usuarios rexistrados. Un Boletín de novidades que serve para dar a coñecer as novas incorporacións aofondo, e un Boletín de convocatorias relacionadas coa arte (bolsas, premios, cursos, etc.). Para elaborarestes boletíns, que se distribúen alternativamente os días 1 e 15 de cada mes, a información se recolle, cla-sifica e verifica; posteriormente se maqueta en html e se envía a través dun mailing list aos usuarios que teñandado o seu consentimento.

BOLETÍN DE NOVIDADES

Nel relaciónanse os últimos materiais catalogados, inclu-ídas as publicacións periódicas, indicando a súa localiza-ción física. l Periodicidade: mensual

BOLETÍN DE CONVOCATORIAS

Reúne bolsas, subvencións, congresos, cursos, xorna-das e premios tanto a nivel local coma nacional ou inter-nacional, nos eidos relacionados coa arte contemporá-nea.l Periodicidade: mensual

BOLETÍN ESPECIAL MASTERS

Realizado en setembro de 2005, recompila os principaismasters a nivel nacional, relacionados co mundo da ArteContemporánea.l Periodicidade: anual



A PÁXINAWEB


ACTIVIDADES

Número visitas en 2005:47.688Promedio diario: 130

A través dos estudos estadísticos da nosa páxina webpodemos comprobar que se trata dun servizo moi utiliza-do para obter información sobre as actividades do museo.Estes datos corroboran o feedback dos nosos usuariosque recibimos a través do e-mail principalmente, as vecespropoñendo melloras, pero sobre todo expresando a súasatisfacción polo seu deseño e usabilidade.

Entendemos por visita unha serie de clics no sitio doMARCO por parte dun visitante individual. Dentro de cadavisita ou sesión podemos comprobar as páxinas máis soli-citadas. Ademáis das páxinas de entrada polas que lóxica-mente todo usuario debe pasar, en primeiro lugar está aaxenda, que con as súas tres vistas semanal, mensual eanual, reflicte con inmediatez os eventos que día a día sedesenvolven nos diferentes espazos do museo. En segun-do lugar o máis visitado foi o blog do proxecto “Eu museo”,nos primeiros meses do ano, seguido de cerca por exposi-cións, publicacións recentes e o capítulo de actividades.

Con estes resultados comprobamos a rendabilidade daaxenda, unha ferramenta moi útil de cara ao usuario quequere programar a súa visita ao MARCO, poidendo acedercun simple clic á ficha de cada evento particular. Por outrabanda, de cara a usuarios que necesitan contidos máisconcretos, este ano fixemos un especial esforzo por colgarna web documentos completos en formato pdf nos capítu-los de descargas das fichas de exposicións (follas de sala),concertos e festivais (notas de prensa), e moi especial-mente os programas educativos de cada exposición, quese descargan desde as fichas de didáctica, de gran utilida-de para os centros educativos para a preparación das visi-tas escolares.

4. AGRUPACIÓN AMIGOS MARCO CALENDARIO DE ACTIVIDADES85LISTA DE MEMBROS 87


AMIGOS MARCO

AGRUPACIÓNAMIGOSMARCO

Durante o ano 2005 tiveron lugar varios feitos importantes narecente historia da Agrupación de Amigos do MARCO:

- A nosa consolidación como grupo significativo: a 31 dedecembro de 2005 a Agrupación estaba constituída por 378membros, 130 máis có ano anterior.

- A conexión entre o museo e as galerías e centros de arte donoso contorno, a través do ciclo de visitas “MARCOExtramuros”, iniciado no mes de outubro.

- A ampliación dos nosos horizontes: o pasado mes de xuñoorganizouse a primeira viaxe fóra de España, para visitar aBienal de Venecia, e participamos no XII Congreso Mundial deAmigos de Museos celebrado en Sevilla en outubro de 2005,baixo o título “Museos e Amigos: fronte a novas realidades”.

- A contribución da agrupación á valorización do noso patri-monio cultural, a través do ciclo de visitas e percorridos aoaire libre “¿Coñeces a túa ciade?”

O encontro de Sevilla reuniu a un total de 330 representantes de 36 países de Europa, Asia, América e Oceanía,e resultou unha ocasión perfecta para o debate e a reflexión, fiel reflexo da dimensión internacional da impli-cación da sociedade civil no impulso vital aos museos. Este encontro serviu tamén para analizar as novas rea-lidades destes espazos, os elementos que integran a institución museística, e a importancia social da mesmacomo ferramenta educacional, todo isto dende moi distintas tradicións culturais.

As conclusións ás que se chegou logo de varios días de debate foron as seguintes:

1. O museo deixou de ser só unha entidade conservadora da memoria para se converter nunha ins-titución cultural

2. Os Amigos poden e deben fortalecer a súa función educativa no museo3. A misión educativa do museo ten que estar en consonancia co dereito á cultura4. Os museos como vía de desenvolvemento económico, axudan á erradicación da pobreza e á evo-

lución dos rapaces5. Pódense realizar grandes ideas museísticas con pequenos orzamentos, ilusionando e motivan-

do o persoal do museo, aos voluntarios, aos Amigos e ás autoridades6. Os Amigos dos museos deberían estar presentes nos Consellos Directivos dos mesmos para des-

envolver estratexias conxuntas7. Os Amigos han de seguir sendo a ponte entre o museo e o seu público8. O Marketing é unha ferramenta máis da que os museos se poden valer para atraer ao público e

darse a coñecer9. Os museos consolídanse coma un dos destinos primordiais do turismo cultural10. A política cultural haberá de eliminar a improvisación e procurar a planificación territorial, cultu-

ral e turística11. Os museos integran tamén o patrimonio intanxible, ético, ecolóxico e espiritual12. En definitiva, o museo ha de ollar cara ao futuro mantendo a perpetuidade da memoria



Neste ano 2005, o Día Internacional dos Museos tivo como lema “O muse-os, ponte entre culturas”. Os aspectos que se quixeron evidenciar destetema foron a integración cultural, o papel social do museo, as coleccións,a colaboración interdisciplinar e o desenvolvemento.

Posto que todos desexamos apoiar ao MARCO, hai moitas formas de cola-boración e cada membro pode reflexionar sobre o que lle pareza o mellorxeito de facelo, contribuindo co seu esforzo, o seu tempo, o seu ánimo, assúas capacidades, a súa aportación económica, etc.

Dado que todos os museos precisan fondos para se proxectar cara aofuturo, gustaríanos que as empresas galegas entrasen tamén a formarparte da nosa Agrupación; non foi casualidade que o Ministerio de Culturaelixise en España cinco museos para os seus patrocinios e que entreelles estivese o MARCO.

Nun artigo de Babelia do pasado mes de xuño evidénciase que Galiciavive nos últimos anos unha etapa de dinamismo cultural. Certo. Todosestamos moi ledos de ter tal cantidade de ofertas culturais que en moitasocasións chegamos a pensar que temos que elixir ou rexeitar algunhaporque as citas solápanse. Isto aquí hai dous anos era impensable.

Quero darlle as grazas a todo o equipo do MARCO co cal mantemos unhaestreita relación de colaboración; felicitar tamén ao novo director, IñakiMartínez, polo seu cargo que levará co equilibrio e a profesionalidade queveu poñendo ao servizo do museo durante estes anos, e expreso o meudesexo de que a creación de novos hábitos culturais e o achegamento dacidadanía que se ten conseguido grazas a unha programación de calida-de se siga a manter.

Coa esperanza de ter moitas construtivas ocasións de encontro, douvosas grazas por acompañarnos ata aquí.

Daniela SarrainoPresidenta da Agrupación de Amigos do MARCO

Presidentes de asociacións de diferentes países do mundo,participantes no XII Congreso Mundial de Amigos de Museos

Daniela Sarraíno, presidenta da Agrupación de Amigos do MARCO, Carla Bassi , presidenta da Federación Mundial de Amigos de Museos,

Victorino M. Manalo, Director do Metropolitan Museum de Manila,Mercedes Franco, presidenta da Federación Española,

Lola Mitjans, presidenta de Amics dels Museus Dalí

CALENDARIO DEACTIVIDADES DA AGRUPACIÓN DE AMIGOS DO MARCO DURANTE O ANO 2005


AMIGOS MARCO

VISITAS GUIADAS

n VViissiittaass gguuiiaaddaass ááss eexxppoossiicciióónnss tteemmppoorraaiiss ddoo MMAARRCCOO

Exposición 20 DESARRANXOS. Panorama da arte brasileira,guiada polo comisario Gerardo Mosquera22 xaneiro 2005 (80 participantes)

Exposición Colección de Fotografía Contemporánea deTelefónica, guiada pola comisaria, Carlota Álvarez Basso5 febreiro 2005 (35 participantes)

Exposición DIÁSPORA. 10 artistas galegos no exilio latino-americano, guiada polo comisario, Carlos López Bernárdez28 maio 2005 (27 participantes)

Exposición ESTRAÑAMENTE FAMILIARES. Deseño e vidacotián, guiada por Iñaki Martínez Antelo3 setembro 2005 (30 participantes)

Exposición A PATRIA ESTÁ AO VIRAR NA ESQUINA. Fotografíacontemporánea de Austria, guiada pola comisaria, AndreaDomesle24 setembro 2005 (18 participantes)

Exposición CHIKAKU. Tempo e memoria en Xapón, guiadapolo comisario, Toshiharu Ito, e a súa colaboradora MikiOkabe8 outubro 2005 (51 participantes)

n OOuuttrraass vviissiittaass gguuiiaaddaass ppaarraa mmeemmbbrrooss ddaa AAggrruuppaacciióónn

Visita As entrañas do MARCO, guiada por Carolina Posada2 abril 2005 (15 participantes)

Visita á exposición do escultor Silverio Rivas na sala deexposicións do Centro Cultural Caixanova 22 abril 2005 (28 participantes)

Visita á nova sede da Fundación Pedro Barrié de la Maza enVigo, e á exposición A Galicia industrial, guiada pola directorada Fundación, Marta Rey. 23 novembro 2005 (61 participantes)

Visita guiada á exposición Chikaku

Visita guiada á exposición Diáspora

PROGRAMA “MARCO EXTRAMUROS”VViissiittaass aa ggaalleerrííaass ee cceennttrrooss ddee aarrttee gguuiiaaddaass ppoorrJJuuaann MMaarrttíínneezz ddee llaa CCoolliinnaa

A partir de outubro, e como novidade da tempada2005-2006, inaugurouse un novo programa de visi-tas a galerías e centros de arte fóra do MARCO. Oobxectivo destas visitas, que teñen lugar un sábadode cada mes, é contribuír á colaboración entre osaxentes do mundo da arte (artistas, público, museos,galerías, centros de arte), favorecer a difusión das ini-ciativas culturais da cidade, e ofrecer un novo servizoaos membros da Agrupación, familiarizándolles coacontecer artístico e fomentando o coleccionismo.

VViissiittaa 11 MARCO ExtramurosPrograma: presentación do ciclo no salón deactos; visita virtual á exposición “A paisaxe rein-ventada” (Pazo de Mariñán, A Coruña); exposición“Caracteres”, de Francisco Leiro (Galería AdHoc,Vigo); exposición “Apeiros do s. XIX – Esculturasdo s. XXI” (Centro Cultural Caixanova, Vigo)1 outubro 2005 (27 participantes)

VViissiittaa 22 MARCO ExtramurosPrograma: visita virtual á 9ª Bienal de Arte deEstambul (1ª parte) no salón de actos; exposición“La hora de la estrella”, de Manuel Vilariño (GaleríaBacelos, Vigo); exposición “Lugar de Condide”, deAntón Goyanes (Galería PM8, Vigo)5 novembro 2005 (26 participantes)

VViissiittaa 33 MARCO ExtramurosPrograma: exposición Aberto por obras (MARCO,Espazo Anexo); visita virtual á 9ª Bienal de Arte deEstambul (1ª parte) no salón de actos3 decembro 2005 (22 participantes)

PROGRAMA “¿COÑECES A TÚA CIDADE?”PPeerrccoorrrriiddooss ccuullttuurraaiiss ppoollaa cciiddaaddee ddee VViiggoo,, gguuiiaaddoossppoorr AAlliicciiaa CCaarrrreerraa ((VVaann--CCoommuunniiccaacciióónn CCuullttuurraall))

33ºº PPeerrccoorrrriiddoo:: A historia a través da arquitectura2 xullo 2005 (35 participantes)

44ºº PPeerrccoorrrriiddoo:: Visita ao casco histórico de VigoPrograma: visita ao casco histórico de Vigo15 outubro 2005 (32 participantes)

55ºº PPeerrccoorrrriiddoo: visita ao Pazo Museo Quiñones de León16 decembro 2005 (32 participantes)

A Agrupación de Amigos do MARCO agradece espe-cialmente a colaboración desinteresada de VanDivulgación Cultural na realización deste ciclo devisitas.

VIAXESn VViiaaxxee ee vviissiittaa áá BBiieennaall ddee VVeenneecciiaa

do 23 ao 26 de xuño de 2005 (14 participantes)

n XXIIII CCoonnggrreessoo MMuunnddiiaall ddee AAmmiiggooss ddee lloossMMuusseeooss:: ““MMuusseeooss yy aammiiggooss.. FFrreennttee aa nnuueevvaassrreeaalliiddaaddeess””Sevilla, Teatro Lope de Vegado 18 ao 22 de outubro de 20052 participantes + 1 becario FMAM

OUTROS EVENTOSn CCeennaa aannuuaall dos membros da Agrupación de

Amigos, coincidindo coa celebración do DíaInternacional dos Museos 2005, no restaurante-cafetería do MARCO18 maio 2005

n MMeessaa iinnffoorrmmaattiivvaa da Agrupación de Amigos, aten-dida pola Presidenta e persoal voluntario, conmotivo da celebración do DDííaa IInntteerrnnaacciioonnaall ddoossMMuusseeooss 22000055 e a Xornada de Portas Abertas 17 maio 2005, Día das Letras Galegas

n MMeessaa iinnffoorrmmaattiivvaa da Agrupación de Amigos,atendida pola Presidenta e persoal voluntario,con motivo da celebración do 3º aniversario domuseo e as XXoorrnnaaddaass ddee PPoorrttaass AAbbeerrttaass““33XXmmaarrccoo””11, 12 e 13 novembro 2005

n PPaarrttiicciippaacciióónn ddaa PPrreessiiddeennttaa eenn aaccttiivviiddaaddeess ddeeddiiffuussiióónn Reunión da Junta Directiva da FEAM Madrid, Museo de América, 9 abril 2005



Programa MARCOEXTRAMUROS: Visita á

Galería Bacelos


AMIGOS MARCO

LISTA DE MEMBROSDA AGRUPACIÓN DE AMIGOS DO MARCO

Número total de membros a 31/12/2005: 378

1 Entidade Amiga, 3 Amigos protectores, 4 Amigoscolaboradores, 17 Familias Amigas (63 membros), 3 Parellas Amigas, 92 Artistas/EstudantesAmigo/as, 210 Amigo/as

1 ENTIDADE AMIGA

Fernández Puentes, Carmen (Galería Bacelos)

4 AMIGOS COLABORADORES

Alfonso, RománGómez Montaña, AliciaLamas Díaz, RobertoVilela Fernández, Manuel

3 AMIGOS PROTECTORES

Rodríguez Alonso, CarmenSalgueiro Benito, ÁngelSarraíno, Daniela

17FAMILIAS AMIGAS

Cordero Santamaría, Oscar JavierDa Rocha Álvarez, Xosé MaríaFernández Varela, JaimeGonzález Sanjurjo, SantiagoHermida Fernández, José A.Hilario Camo, PilarIglesias Rodríguez, BegoñaIlarri Junquera, FernandoMatamoro Irago, DinMontesinos Castro, FaustinoOcaña Eiroa, SerafínOliveira López, J. IgnacioPereiro Rodríguez-Lepina, PabloRodríguez de Legísima Pérez, BelénSurís Regueiro, Oscar JoséTaylor, ElizabethTraba Díaz, Amada

3 PARELLAS AMIGAS

Costas Hermida, MaraDel Valle Corrochano, DanielSoneira Veiga, Alberto

María de Corral e amigos da Agrupación na Bienal de Venecia



92 ARTISTAS/ESTUDANTES AMIGOS

Albés Otero, JuliaAlonso Prado, BegoñaAlonso Rial, JuanAlonso Rial, JoséAlonso-Lamberti Casuso, LeopoldoÁlvarez Bernal, ManuelÁlvarez Canella, Alfonso Álvarez González, CarlosArias Melón, IsmaelBarreira Reboredo, LauraBarreiro Curras, AndreaBlanco Granado, JaimeBlanco Piñeiro, PatriciaBlanco Vázquez, ElenaBonilla Rodríguez, José FranciscoCarrera González, José AntonioCastro Quinteiro, CristinaCastro Temes, MilagrosCostas Figueroa, ManuelaCostas Lago, AndreaCunqueiro Méndez, LeticiaDe la Calzada Monge, MartaDe la Cuesta Marina, CristinaDomínguez, JaimeFernández Collazo, Juan ManuelFernández Núñez, CristinaFernández Prada, ElenaFernández Rey, PilarFernández Rodríguez, EmiliaFernández-Novoa García, VictoriaFranco Costas, XiselaFuertes Blas, JavierFumega Domínguez, XianaGarcía del Portillo MargaritaGarcía Freire, Mª CarmenGarcía Sánchez, X. CarlosGómez Dahlgren, ElenaGómez Gómez, OlgaGonzález Crespán, BlancaGonzález Gómez, JaimeGonzález Vázquez, DoloresGrande Alonso, PedroGutiérrez Taboada, AlberteHeredero González-Pousa, MaríaHernández Barbosa, SonsolesHonrubia González, Yolanda

Iglesias Fernández, EligioIglesias Rodríguez, PabloIglesias Villar, ConsueloJensen Silva, Jens PeterLago Díaz, MarcosLópez Cid, Mª LuisaLópez de la Osa González, LeónLópez Escalante, GonzaloLópez Fernández, José ManuelLópez Lence, MercedesLópez Sánchez, Adela IsabelLosada Fernández, José AntonioMarcos Guerrero, AlejandroMuiños Paz, SusanaNavarrete Alvarez, LauraNieto Servia, EncarnaciónPacheco, SimónPena Fernández, Francisco JavierPena Rey, AlbertoPequeño Rodríguez, Mª ElenaPereira Soto, OscarPérez-Jofre Santesmases, IgnacioPinedo Villagarcía, PatriciaPonce Riós, MaríaPortas Sáez-Torres, MartaQueiruga Méndez, Félix EnriqueRajó Brea, RobertoRepresas Portela, SilviaReza Losada, AdriánRivera Baltanas, TaniaRodríguez Bernárdez, Juan CarlosRodríguez Damián, AmparoRodríguez de Legísima y Cerecedo, Mª LuisaRodríguez García, BegoñaRodríguez Rodríguez, GuillermoRodríguez Rodríguez, DanielRodríguez Salgado, Francisco JavierTaboada Rozas, MarisaTeixeira Rodríguez, MingosTerroso Hernández, AsunciónValverde Esteiro, PatriciaVarela Preu, AlbaVázquez Lorenzetti, LilianaVicente Santos, CharoVieito Fuentes, XanVillanueva Rodríguez, Montserrat

210 AMIGOS

Adrio Corbal, CarmelaAguín García, Ana Mª RosaAlmuiña Díaz, LauraAlonso Barros, Mª IsabelAlonso Gil, MonserratAlonso Lamberti, FabiolaAlonso Ocaña, RosaAlonso Rivas, CelsoAlvarado Ferreira, RaúlÁlvarez Álvarez, CarlosÁlvarez Bastida, MercedesÁlvarez-Blázquez, ÁlvaroÁlvarez Carrera, MargaritaÁlvarez González, CristinaÁlvarez Martín, Mª JesúsAraujo Fernández, Mª DoloresArce Herrero, AlejandroArias de Trabazo, MabelArias Estévez, Mª NievesArmada Rodríguez, EduardoArmellini Cavalli, CarlaAzevedo Vieira de Castro, David AugustoBarreiro Álvarez, EnriqueBarreras García, MariaBarxa Álvarez, NemesioBasso Ramírez, GiselaBastos Molares, CristinaBello Yebra, MatildeBerea Cruz, BelénBermúdez Graiño, TeresaBlanco Llinares, AlbertoBouso Cedrón, Mª JesúsBouzas Sierra, Mª RosaBrea Pedreira, TeresaBueno Díaz, José LuisCabeza González, MarinaCalvar Santos, EvaCalvo Rivas, ConcepciónCampins Traspuesto, BartoloméCarbón Gómez, ElviraCarreira del Real, Mª del PilarCarrera Gómez, AliciaCartea López, HéctorCartea López, JoaquínCastro Álvarez, Eva MaríaCastro Gordejuela, Daniel

Visita á exposición Colección Telefónica guiada por Carlota Álvarez Basso Programa Coñece a túa Cidade


AMIGOS MARCO

Castro Martínez, FranciscaCerdeira Botana, LuciaChico Castro, JosefaCividanes Barreras, Rosa MaríaCliment Galán, TeresaComesaña Costas, ConcepciónComesaña García, José ÁngelComesaña García, TeresaComesaña Pampillón, TelmoConde Barreras, PabloCortes Rodríguez, Mª del CarmenCostas Alonso, DanielCribeiro Gómez, PrisciliaCunqueiro, CésarCuña Cuña, Isolina LuisaDa Riba Casaux, RaquelDahlgren Thorsell, MartaDevesa Muñiz, Mª TeresaDíaz Almeida, ÁngelesDíaz Fernández, Mª EmiliaDíaz Freire, PurificaciónDíaz Paz, LucreciaDomeque Bailo, FermínEstévez Caride, ManuelEstévez Garrido, Mª de La Paz ElsaEstévez López, Mª ElisaFeáns Batíns, Mª Carmen Fernández Armada, SiraFernández Cabaleiro, MercedesFernández Carnicero, AraceliFernández Covelo, ConcepciónFernández Díaz, PilarFernández Estévez, NoeliaFernández Fernández, Mª DoloresFernández Fernández, RaquelFernández Ibáñez, Mª JesúsFernández López, Mª del ConsueloFernández Márquez, Mª Rosa Fernández Martín, RocíoFernández Menéndez, Mª JoséFernández San Miguel, Mª CarmenFernández Sanromán, JacintoGallástegui Otero, CruzGarayo del Río, MartaGarcía Doval, DiegoGarrido Fenés, AliciaGilino Villarramus, José LuisGómez Reboiro, Victoria

González Lamas, Mª BertaGonzález Martínez, Mª JesúsGonzález Pérez, Mª PilarGonzález Rodríguez, Mª EmiliaGonzález Sanjurjo, AnaGonzález Sanjurjo, LucíaGonzález Sanjurjo, PíaGonzález-Babé Ozores, DoloresGraña Morales, AntonioGrimberghs Rial, CristinaGrobas Montenegro, JoséGuenaga Goyogana, EstíbalizGulias Pérez, Mª RosaHermida Núñez, GuadalupeHermo Miranda, MagdalenaHernández Piñuela, GuadalupeHerranz Álvarez, CarmenIglesias Álvarez, ÁngelesIglesias Álvarez-Novoa, VeraIrrisardi Vázquez, TeresaJustel Nandín, MargaritaLatorre Vázquez, SoledadLópez Lorenzo, Mª CarmenLópez-Quecuty Puig, AmaliaLores Silva, Mª EugeniaLugo Álvarez, DeborahLuján Cerdán, TamaraMaañón Laxe, XabierMaicas, MarisaMárquez Rivera, RosaMartínez Comesaña, PilarMartínez Martín, IrisMartínez Nieto, RubénMaure Rivas, AntonioMeijide Gayoso, RosaMéndez Amoedo, MercedesMíguez Vigo, AnaMillara Turienzo, JulioMiñambres Puig, Mª MercedesMogueira March, JuliaMontes Graña, CarmenMora Morandeira, José MiguelNovo Alvarez, Mª del PilarNúñez Alonso, OrencioNúñez Portela, Mª del CarmenNúñez Portela, Amalia Núñez Portela, FernandaOliva Levanti, Françoise

Olmedo Herrero, Ignacio M.Otero Bouza, FátimaOtero Fernández, JosefinaPardo Teijeiro, Xosé FranciscoPena Roces, AnaPeña Fernández, MarinaPereira Molares, AnaPereira Muro, GonzaloPérez Estévez, JavierPérez Galán, José MªPérez García, José DomingoPérez González, MaritéPérez Martín, Mª BlancaPérez Ramírez, María JoséPérez-Izaguirre y Urquiz, Ane LorePintado García, CarmenPiñeiro Prieto, AnaPortela Fernández-Jardón, CésarPortela Marín, Mª JoséPrado Freire, Mª LuzPrat Viñas, TeresaPrego Pereiro, Mª AmeliaPrelchi Gallego, Mª ConsueloPuerta Prado, MargotQuintana Mirón, JorgeRajó Campos, SalvadorRequeijo Costoyas, ConchitaRial Barreiro, PaulaRíos Calvo, LuisRodil Coedo, InésRodríguez García, Mª JoseRodríguez Lago, José RamónRodríguez Márquez, JesúsRodríguez Merino, VictoriaRodríguez Moure, PilarRodríguez Ortiz de Eribe, Mª BegoñaRomaní Creo, Mª AsunciónSaburido Enríquez, ManuelaSalgado Fernández, AliciaSalvador Celada, LuzSánchez del Cueto Losada, CarlosSández Macho, ManuelSanmartín Fernández, JaimeSantacreu Martínez, Mª JoséSantiago Freijanes, María PazSarasquete Otero, TeresaSchulke Marco, NicoleSevillano Castaño, JoaquinaSilva Diniz, NoéSostre López de Medina, EugeniaSoto Gil, Francisco JavierTaboada Costas, Francisco JavierTáboas Paz, MarinaTilve Gómez, OlgaTomé Rey, PilarTorreiro Sio, BenitoTourón Torrado, BeatrízTraba Díaz, XoánTrabazo Arias, DanielTreig Guardiola, Mª SalvadoraTroitiño Dapena, XulioUlloa Sousa, Mª del CarmenVarela Iglesias, RosaVázquez Álvarez, BelénVázquez Reynoso, María JoséVilas Otero, Mª ElenaZarauza Ozores, FabiolaZorrilla Rivero, Mª José

Visita á exposición de Silverio Rivas en Caixanova

5. OS DATOS INFORME ECONÓMICO-ADMINISTRATIVO 93 COLABORACIÓN CON OUTRAS ENTIDADES 94 CIFRAS VISITANTES 95 PERSOAL 97OUTROS SERVIZOS E NFORMACIÓN XERAL 99


OS DATOS

INFORME ECONÓMICO-ADMINISTRATIVOPara a consecución dos seus fins fundacionais, a Fundación MARCO dispuxo no exercicio 2005 dun orzamen-to de gasto aprobado polo seu Padroado, de 1.863.548,06 (310.068.308 ptas.)

O orzamento finalmente executado foi de 1.768.848,17 (294.311.572 ptas.) que foi financiado nun 88,31 %polas achegas das súas entidades Fundadoras co seguinte reparto:

n Concello de Vigo (42,47%)n Caixanova (20,35%)n Xunta de Galicia (16,99%)n Deputación de Pontevedra (8,49%).

O reparto por conceptos de gastos é o que se reflicte na seguinte táboa:

DISTRIBUCION POR CONCEPTOS DE GASTO REALIZADO EN 2005

IIMMPPOORRTTEE %% EENN PPEESSEETTAASS

PERSOAL 346.109,51 19,57% 57.587.777

PERSOAL SUBCONTRATADO 344.661,83 19,49% 57.346.904

MANTEMENTO 298.033,18 16,86% 49.588.549

PROGRAMACION 639.250,22 36,15% 106.362.286

PERSOAL PROGRAMA LABORA 74.937,62 0,45% 12.468.571

AMORTIZ, GTOS FROS E IMPOSTOS 65.212,37 3,69% 10.850.425

11..776688..220044,,7733 110000,,0000%% 229944..220044..551122

PERSOAL

PERSOAL SUBCONTRATADO

MANTENEMENTO

PROGRAMACIÓN

PROGRAMA LABORA

AMORTIZACIÓNS, GASTOS FINANCIEIROS E IMPOSTOS



COLABORACIÓNCON OUTRAS ENTIDADES

CCOOPPRROODDUUCCCCIIOONN DDEE EEXXPPOOSSIICCIIOONNSS CCOONN OOUUTTRROOSS MMUUSSEEOOSS

n FFuunnddaacciióónn LLuuiiss SSeeooaanneeCoprodución da exposición “DIASPORA. 10 artistas gale-gos no exilio latinoamericano. 1930-1970”

PPAATTRROOCCIINNIIOOSS DDEE EEXXPPOOSSIICCIIOONNSS

n JJaappaann FFoouunnddaattiioonnPatrocinio da exposición “CHIKAKU. Tempo e memoria enXapón”

n FFuunnddaacciióónn TTeelleeffóónniiccaaPatrocinio da exposición “Colección de FotografíaContemporánea de Telefónica”

n MMiinniisstteerriioo ddee CCuullttuurraaPatrocinio da exposición “DIÁSPORA. 10 artistas galegosno exilio latinoamericano. 1930-1970”

CCOOLLAABBOORRAACCIIÓÓNNSS EENN EEXXPPOOSSIICCIIÓÓNNSS

n CCaassaa AAssiiaaColaboración para a exposición “CHIKAKU. Tempo ememoria en Xapón”

n CCGGAAII,, CCeennttrroo GGaalleeggoo ddaass AArrtteess ddaa IImmaaxxeeProdución das obras audiovisuaies da exposición“DIÁSPORA. 10 artistas galegos no exilio latinoamericano.1930-1970” e do ciclo de cine monográfico “Carlos Velo”

n FFoorroo CCuullttuurraall ddee AAuussttrriiaaColaboración para a exposición “A patria está ao virar naesquina. Fotografía contemporánea de Austria”

n EEmmbbaaiixxaaddaa ddee BBrraassiillColaboración na exposición “20 desarranxos. Panoramada arte brasileira”

n FFaaccuullttaaddee ddee BBeellaass AArrtteess ddee PPoonntteevveeddrraa,, UUnniivveerrssiiddaaddeeddee VViiggooColaboración para a exposición “Aberto por obras”

n FFuunnddaacciióónn LLaaxxeeiirrooColaboración na exposición “20 desarranxos. Panoramada arte brasileira”

n RReeppssooll YYPPFFColaboración para a exposición “DIASPORA. 10 artistasgalegos no exilio latinoamericano. 1930-1970”

n DDiissccooss EElleeppéé DDaaiillyy PPrriicceeColaboración na exposición “20 desarranxos. Panoramada arte brasileira”

CCOOLLAABBOORRAACCIIÓÓNNSS NNOOUUTTRRAASS AACCTTIIVVIIDDAADDEESS

n MMiinniisstteerriioo ddee CCuullttuurraaSubvención das seguintes actividades didácticas:- Programa educativo para escolares “Arte e matemáticas”- Programa de espectáculos de monicreques e tallerespara familias

n MMiinniisstteerriioo ddee CCuullttuurraa,, DDiirreecccciióónn XXeerraall ddee CCooooppeerraacciióónn eeCCoommuunniiccaacciióónn CCuullttuurraallPatrocinio das Xornadas de Reflexión “ArteContemporánea en Democracia”

n AAgguuaass ddee MMoonnddaarriizz FFuueennttee ddeell VVaall,, SS..AA..Patrocinio da presentación do Aquófono, actividade realiza-da no MARCO co gallo do Día Internacional dos Museos

OOUUTTRROOSS CCOONNVVEENNIIOOSS

n UUnniivveerrssiiddaaddee ddee SSaannttiiaaggoo ddee CCoommppoosstteellaaConvenio de colaboración para a realización de prácticaspor parte dos alumnos da licenciatura de Historia da Arte

n UUnniivveerrssiiddaaddee ddee VViiggooConvenio de colaboración para a realización de prácticaspor parte dos alumnos da Facultade de Ciencias Sociaise da Comunicación

n EEssccoollaa SSuuppeerriioorr ddee CCoonnsseerrvvaacciióónn ee RReessttaauurraacciióónn ddeeBBeennss CCuullttuurraaiiss ddee GGaalliicciiaaConvenio de colaboración para a realización de prácticaspor parte dos alumnos da citada Escola

n IInnssttiittuuttoo ddee EEdduuccaacciióónn SSeeccuunnddaarriiaa VVaalleennttíínn PPaazzAAnnddrraaddeeConvenio de colaboración para a realización de prácticaspor parte dos alumnos a través dos programas deFormación nos Centros de Traballo

n EEGGAACCII,, EEssccoollaa GGaalleeggaa ddee CCiinneeCoConvenio de colaboración cultural e artístico para arealización de actividades en común

Ao longo do ano 2005 foron moitas as institucións e empresas que colaboraron coa Fundación MARCO para poder levar a caboas actividades realizadas. Entre elas cabe subliñar as seguintes:


OS DATOS

CIFRAS VISITANTES 2005

Número total de visitantes: 58.470

Se en 2004 o dato máis salientable neste capítu-lo foi a chegada do visitante 100.000 ao MARCO,neste ano 2005 acadáronse cifras récord nas xxoorr--nnaaddaass ddee ppoorrttaass aabbeerrttaass organizadas con motivode dúas celebracións: 2.039 persoas na xornadado Día Internacional dos Museos, que celebramoso 17 de maio, e 4.729 entre os días 11, 12 e 13 denovembro, datas do 3º Aniversario do MARCO. Entotal, 66..776688 visitantes que neses días foron moitomáis alá do público habitual.

XANEIRO 3.400 Visitantes

PPúúbblliiccoo eenn xxeerraall:: 22..334444Exposicións: 2.038Salón de Actos: 120Biblioteca-Mediateca 186

GGrruuppooss:: 11..005566Escolares: 241Activ. familias: 380Activ. infantil: 130Curso Adultos: 224Asociacións: 81

FEBREIRO 4.462 Visitantes



MARZO 5.386 Visitantes



TÁBOAS-DESGLOSE DOS DATOS 2005



ABRIL 5.286 Visitantes


GGrruuppooss:: 22..666688Escolares: 1.666Activ. familias: 457Activ. infantil: 170Curso Adultos: 296Asociacións: 79

MAIO 6.704 Visitantes


GGrruuppooss:: 22..444499Escolares: 1.342Activ. familias: 477Activ. infantil: 107Asociacións: 78

XUÑO 3.734 Visitantes


GGrruuppooss:: 11..110099Escolares: 897Activ. familias: 171Activ. infantil: 39Asociacións: 2

XULLO 3.169 Visitantes


GGrruuppooss:: 11..222200Activ. infantil: 873Asociacións: 347

AGOSTO 3.164 Visitantes

PPúúbblliiccoo eenn xxeerraall:: 22..337766Exposicións: 2.376

GGrruuppooss:: 778888Activ. infantil: 785Asociacións: 3

SETEMBRO 2.529 Visitantes


GGrruuppooss:: 447799Activ. infantil: 399Asociacións: 80

OUTUBRO 5.687 Visitantes

PPúúbblliiccoo eenn xxeerraall:: 44..229933Exposicións: 2.959Salón de Actos: 1.233Biblioteca-Mediateca 101


NOVEMBRO 9.751 Visitantes



DECEMBRO 5.198 Visitantes


GGrruuppooss:: 11..886622Escolares: 572Activ. familias: 104Activ. infantil: 648Curso Adultos: 257Asociacións: 231Talleres artistas: 50


OS DATOS

PERSOALMARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo

Director/aCarlota Álvarez Basso (ata o 19/06/05)Iñaki Martínez Antelo (dende o 17/11/05)

XerenteBenito Pinal Otero

Responsable de exposiciónsIñaki Martínez Antelo

Coordinadora de exposiciónsMarta García Viña

Técnico de montaxePaul Edward Guy

Responsable de Documentación e PublicaciónsNuria Barreras Viso

Responsable de Comunicación e DidácticaMarta Viana Tomé

Asistente Dpto. Comunicación e DidácticaPilar Souto Soto

Secretaría de DirecciónPatricia Verdial Garay

AdministraciónAlberto Abal García

FOTO

: CAR

LOS

PUGA



Persoal auxiliar durante o ano 2005

DDeeppaarrttaammeennttoo ddee EExxppoossiicciióónnssPersoal de montaxe

Severino Vázquez TrebejoAlberto Conde ÁlvarezJan Peter LandqvistIsabel Domínguez SardinaXosé Fernández DomínguezSergio Blanco DovalAlexanco Aceiro MarquésHelder Leal FigueiredoManuel Rodríguez Vicente

Programa Labora e becarios en prácticasJoaquín M. Morales Vila, programa Labora, Xunta de Galicia

(ata outubro 2005)Jose Castañal Crecente, programa Labora, Xunta de Galicia

(dende outubro 2005)Alexanco Aceiro Marques, becario en prácticas

DDeeppaarrttaammeennttoo ddee CCoommuunniiccaacciióónn ee DDiiddááccttiiccaaDidáctica

Pedro Antonio Cordón Casais, asesor externoLaura Gómez González, programa Labora, Xunta de GaliciaMª de los Angeles Rodríguez Bermúdez, programa Labora, Xunta de GaliciaMatilde Álvarez González, becaria en prácticasSilvia Alonso Figueroa, becaria en prácticas

ComunicaciónVictor Frade FontánAdriana Martínez Sande, becaria en prácticasAna Martínez ArísXiana Fumega Domínguez, becaria en prácticasAna Mª Lorenzo Padín, becaria en prácticas

DDeeppaarrttaammeennttoo ddee DDooccuummeennttaacciióónn ee PPuubblliiccaacciióónnssIria Fernández Mouriz, programa Labora, Xunta de Galicia

(ata setembro 2005)Sara Allú Val, becaria en prácticas Bianca Rodríguez Miguélez, becaria en prácticasMª Conchi Rey Ríos , programa Labora, Xunta de Galicia

(desde setembro 2005)

DDeeppaarrttaammeennttoo ddee AAddmmiinniissttrraacciióónnSusana Trezado Carro, programa Labora, Xunta de GaliciaMaría Soledad Quinteros, programa Labora, Xunta de GaliciaMaría Cristina Rodríguez Moure, programa Labora, Xunta deGaliciaBelén Acuña Regueira, programa Labora, Xunta de Galicia

Persoal subcontratado empresas de servizo

FFEERRRROOSSEERRJulio Bacariza FernándezJosé Estévez VillegasJosé Manuel Rial Muñiz

GGRRAANNDDAALL SSEERRVVIICCEE SS..LL Coordinadora

Carolina Posada GonzálezEducadoras

Ángel Borrero ValcárcelYurema Collazo FernándezLaura Fernández DomínguezJosé Luis Gómez AmoedoMaría José Martínez PérezPatricia Moure RodríguezMaría Urrutia Baliño

Actores espectáculo de títeresGuy Bobillo PérezMarcos Escariz PérezMarta González de Castro

LLIIMMPPEEZZAASS AAZZUULLMantemento

Rosa Mª Cordero OujoMª Carmen Domínguez CamposConsuelo Val FranciscoAurea López ChapelaObdulia Sotelo RialDolores Sánchez RodríguezCatalina Díaz PazosMª Luisa González InsuelaMª Carmen Castro González

SSEECCUURRIITTAASSSeguridade

Pedro Pérez CarideCarlos Tourón FerreiraJorge Pereira LópezJosé E. Alonso IglesiasLuis A. Acebedo BravoJorge Álvarez GarcíaLuis A. Acebedo BravoJorge Álvarez García

Asistentes de sala/taquillaJosé Antonio Carrera GonzálezCarlos Castro CostasMª Idoya Chapela SilvaAndrés Dacosta CosqueCristina García PortasCristina González DomínguezCarlos González FernándezAmaya Martínez-Randulfe LandínMª Auxiliadora Pallares ÁlvarezAlba Carme Pardo CartelleMª Isabel Prado GonzálezEsther Rodríguez CarroOlalla Mª Rodríguez FrancoAlejandra del Valle GarcíaJulia del Valle García

CristaleirosElisa Míguez DomínguezÁngel Antonio Lodeiro RodríguezJosé Rafael Alcaire MartínJuan Luis López LópezHumberto Manuel Pérez IglesiasVíctor Manuel Sendín Romero

AuxiliaresEstefanía Cortegoso RíosSonia Pereira OmilMarta Fraguiero González


OS DATOS

INFORMACIÓN XERALENTRADAPrezo: 3€Martes de 16.00 a 20.00 e mércores todo o día: “ti decides” (pago opcional)Estudiantes con carné/ maiores de 65 anos/ desempregados/ pensionistas: 2€Nenos-as ata 6 anos: gratuítaDe 7 a 14 anos: 1€Familia numerosa: 1€ por persoaGrupos a partir de 10 persoas: 1€ por visitanteAmigos do MARCO: gratuíta

MUSEOMartes a sábados (festivos incluidos), de 11.00 a 21.00Domingos, de 11.00 a 15.00. Pechado os luns

ESPAZO ANEXO Praza peonil posteriorMartes a sábados (festivos incluidos), de 11.00 a 14.00 e de 17.00 a 21.00Domingos, de 11.00 a 14.00. Pechado os lunsEntrada gratuíta

BIBLIOTECA-MEDIATECAAcceso pola entrada posterior do museoMartes a venres, de 11.00 a 14.00 e de 16.00 a 20.00Pechada sábados, domingos e lunsEntrada gratuíta

OUTROS SERVIZOS

TENDA-LIBRERÍA PLAXIOLuns a sábados (festivos incluidos), de 11.00 a 21.00Domingos, de 11.00 a 15.00Tel.: 986 113941 [email protected]

RESTAURANTE-CAFETERÍA MARCELINOPANYVINOLuns, martes e mércoles, de 11.00 a 22.00Xoves, venres e sábado de 11.00 a 02.00Pechado os domingosTel. +34 886 116 415. www.marcelinopanyvino.com

A tenda-librería do MARCO renovou a súa oferta e planeamento no ano2005. O día 28 de xullo inaugurouse PPLLAAXXIIOO, un novo proxecto ideadopolos vigueses Jesús Campos e Alfonso Collazo, que naceu como unharedefinición do concepto de tenda-librería tradicional. Ademais da vendade libros de arte, deseño, arquitectura, música e estética, ofrece outrosservizos como peticións de libros á medida, venda de agasallos e mer-chandising, venda de pezas e obxectos de arte realizados especialmen-te para a tenda, servizo de edición de obras audiovisuais, e programaciónde actividades paralelas. Deste xeito, PPLLAAXXIIOO vai cubrindo pouco a poucoas necesidades e demandas de profesionais e afeccionados ao mundo daarte contemporánea na nosa cidade.

O restaurante-cafetería MMaarrcceelliinnooppaannyyvviinnoo continuou na súa liña de cali-dade e bo criterio, tanto no aspecto culinario coma na creación dunambiente inmellorable para o encontro social. No ano 2005 é salientableo incremento nas demandas de clientes procedentes de distintas empre-sas e institucións; cada vez máis persoas elixen o restaurante-cafeteríado MARCO como o lugar ideal para ceas, xantares e outras celebracións.Ademais, como non podía ser menos, o Marcelino serviu unha vez máiscomo lugar de celebración dos cócteles inaugurais das exposicións eoutros eventos relacionados coa vida do museo, como a cea anual daAgrupación de Amigos do MARCO.

Restaurante-cafetería Marcelinopanyvino

Tenda-librería

OUTROS SERVIZOS

EE AADDEEMMAAIISS.....- Visitas guiadas gratuitas todos os días ás 18.00 h.- Visitas de grupo con cita previa (tel. 986 113900 ext. 307 pu 314)- Facilidades de acceso para persoas discapacitadas- Aseos adaptados- Gardarroupa

MARCO Memoria anual 2005

Documents

Transcript of MARCO Memoria anual 2005