Udal aldizkaria / 2013ko martxoa

HONDAKINEN

KUDEAKETA EREDUA:

KONPOSTAJEA

HERRIKOETXEA

AURRE-KONTUAK

...

ea-martxoa.indd 1 04/03/13 03:02

1

LOREZAINTZA

El año pasado se decidió llevar a cabo los trabajos de jardinería por medio del auzolan. Tras un año de trabajo colectivo voluntario, vemos las ventajas económicas, comuni-tarias y de bienestar que nos ofrece este sistema de trabajo. Desde el ayuntamiento sólo podemos agradecer el trabajo de los vecinos y las vecinas que han participado.

En lo que respecta al aspecto económico, si en 2011 la partida para labores de jardi-nería fue de 12000€, en 2012 se redujo a la mitad. De este dinero, 3000€ se utilizaron para gastos de jardinería. La otra mitad ha servido para las papeleras de acero inoxi-dable, los dispensadores de bolsas para recoger excrementos de perro y los ceniceros que se han colocado en las calles del municipio.

En 2013 seguiremos con el presupuesto del curso anterior y también con la misma filosofía de trabajo. Quien quiera participar en estas labores, sepa que será muy bien recibido.

Pasa den urtean herriko lorezain-tza lanak auzolanean egitea era-baki genuen. Urtebete beran-duago, borondatez aritu diren lagunen lan bikaina ikusita, argi dago auzolanak fruitu ederrak eman ditzakeela. Beraz, eskerrik asko lanean aritu zareten guztioi zuen esfortzuaren bidez auzola-naren onura ekonomiko, komu-nitario eta ongizatezkoak erakus-teagatik.

Alde ekonomikoari erreparatuta, gogora dezagun 2011ko aurre-kontuan lorezaintzari 12000€ egokitu zitzaizkiola. 2012an, al-diz, lan hau auzolanean egiteko ideiarekin, diru partida erdira murriztu zen. Diru honen erdia, 3000€, erabili da lorezaintza gas-

tuetarako: lore berriak, hainbeste urtetan aldatu gabe egon diren lurrak garbitu, aldatu eta onga-rritzea, lorontzi zaharrak berriztea eta berriak jartzea.

Beste 3000€ekin, ostera, herriko kaleetan ikusi ahal izan dituzuen altzairu herdoilgaitzezko za-rrakontziak, txakur kakak batze-ko poltsen dispentsagailuak eta hautsontziak erosi dira.

2013an iazko proiektu eta aurre-kontuarekin jarraiko dugu. Esan beharrik ez dago parte hartu nahi duenaren laguntza beti ongi eto-rria izango dela. Beraz, animatu zaitez elkarlanean gure herriko txokoak polit, txukun eta garbi mantentzera.

ea-martxoa.indd 2 04/03/13 03:02

2

5

7

10

13

14

17

18

19

20

A L EHONETAN

HERRIKOETXEA

AHOTSLEJARDIRI

ELKARRIZKETA

KONPOSTAJEA

AURREKONTUAK

MOILAKOLUR-JAUSIA

TRAFIKOA

ONDAREA: MAMURRUAK

AGENDA

LABURRAK

ea-martxoa.indd 3 04/03/13 03:02

3

ZINEGOTZIEN

AGURRAEgun on denoi.

Olga Royo Ajuria naiz . Ea-ko uda-letxean zinegotzia , EAJ-PNV tal-de barruan. Angelutxu auzoan bizi naiz nere familiarekin , ANDUTZA Landetxean hain zuzen.

Andereño lanak bukatuz , aurre ju-bilazioa Landetxean ematen dut. Turismo munduan jarraitzen dut TURDAIBAI Elkarteko zuzendari-tza eramaten. Herriko NATXITU-BEA elkarteko partaidea ere ba-naiz.

Gure herria Turismorako oso inte-resgarria da bai kultura zein natu-ra aldetik begiratuta. Begi bistan dago urtero gehitzen joaten dela bisitari kopurua Turismo Bulegoak zihurtatuta urtez-urte.

Alde honetatik turismo munduan gabiltzanok gero eta gogotsuago jokatu behar dugu gure eskain-tza hobetzeko. Hau da, kalitatezko maila bat erakusteko. Denborak ez dira onak egia esan, baina au-rrerantz joan behar dugu.

Aprobetxatzen dut herriko ko-mertzioen aldeko aipamen bat egiteko. Gogoratu behar gara ber-ton dauzkagula eta gure zerbitzu-ra dauzkagula egunez egun.

Angelutxutar bezala gogoratu au-zoan bertan daukagun txokoa. Toke bat eta bizitasuna ematea merezi duela. Ea denon artean animatzen garen eta berrartzen ditugun aurreko denborak.

Dakigunez, laster semaforoak izango dira martxan bai Angelu-txun zein Natxitun. Ea honekin al-datzen diren abiadura arazoak.

Despedida bezala esaten dizuet hemen naukazuela behar duzue-narako.

Prejubilada de la enseñanza, vivo con mi familia en la Casa Rural Andutza (Ange-lutxu). Llevo la dirección de Turdaibai y participo en Natxitubea.

Como indica el número de visitantes de la oficina de turismo, nuestro pueblo es muy interesante para este sector. En este sentido, los que nos dedicamos al turis-mo deberíamos hacer un esfuerzo para mejorar nuestra oferta.

Aprovecho también para mencionar los comercios del pueblo. Debemos recordar que los tenemos aquí mismo, a nuestro servicio, día tras día.

Como vecina de Angelutxu, creo que de-beríamos dar un toque y vida al txoko.

Como sabréis, pronto tendremos sema-foros en Angelutxu y Natxitua. Veremos si con esto cambian los problemas de tráfico.

Me despido diciendo que aquí estoy para lo que necesitéis.

ea-martxoa.indd 4 04/03/13 03:02

4

Olga RoyoEAJko zinegotzia

ea-martxoa.indd 5 04/03/13 03:02

5

HERRIKOETXEA

Kostata bada ere, badoaz aurrera lanak, eta ea ba laster Eskolondo Herriko Etxea zabaltzerik dagoen.

Gabonetan izan ziren “Ate irekie-tako” saioetan ikusi ahal izan ze-nuten moduan, gimnasileku ede-rra dugu bertan. Berau hornitzeko Udala badabil, han eta hemen, ki-rol tresna berriak lortzen. Liburu-tegia ere prest dugu, zoruarekin egon ziren ustekabeko arazoak konponduta, hornitzea baino ez dugu falta. Eta beste horrenbeste esan dezakegu ume txikientzako ludotekaz eta tabernaz, elektra-tresna eta altzariak noiz iritsiko zain baikaude.

Bestalde, ikusiko zenutenez, tei-latua berriztatzeko lanetan hasi dira EGOINekoak eta eguraldiak lagunduz gero, hilabete eskasean amaituta edukiko omen dugu.

Bitartean herritar taldetxo bat dabil Herriko Etxea zabaltzeko beharko direnak lotu guran: ta-bernaren esleipena, gimnasileku eta liburutegiaren funtzionamen-dua, ordutegia… Oraindik gauzak guztiz zehaztu barik daude, baina laster herriari aurkezteko moduan egongo gara. Bitartean ez eduki beldurrik zeuen ideiak edo pro-posamenak Udalari jakinarazteko,

pozik gaude zuen ideiak entzute-ko eta. Argi izan behar dugu He-rriko Etxea herritar guztiona dela eta guztiok izango dugula berau erabiltzeko aukera eta zaintzeko ardura.

Tabernaren ardura hartzeko bal-dintzak zehazten ere bagabiltza. Herriko bizitza sozial eta kultu-rala bizkortzea izan behar da ha-ren betebehar nagusia, eta beraz, taberna hartu nahi duenak bere planteamendua proiektu baten bidez aurkeztu beharko du; hau da, zer eskainiko dion tabernak herriari herri-giroa biziberritzeko asmoz.

Honekin batera, asko balora-tuko da euskara, herrian bizitzea, egoera sozioekonomikoa edo es-perientzia, beste gauza batzuen artean.

Aipatutako guztiaz gainera, leku asko dauka oraindik Herriko Etxeak, oraingoz konpondu gabe gelditu dena; etorkizunerako aukera ederrak emango dizkigu-na herritarroi hainbeste ekitaldi-tarako eta hainbeste beharrizan asetzeko. Argi dago dirua behar dela horretarako ere, eta ez gau-dela sasoirik aproposenean diru

ea-martxoa.indd 6 04/03/13 03:02

6

Las obras de Esko-londo van finali-zando poco a poco, estando ahora Egoin trabajando en el te-jado.

Ya se han encargado los muebles para la ludoteca y para la biblioteca y los elec-trodomésticos del bar, así como parte de la maquinaria del gimnasio.

Actualmente esta-mos dándole vueltas al funcionamiento y muy pronto lo com-partiremos con los vecinos y las vecinas del municipio.

En breve empeza-remos a pedir los proyectos a aquellos que estén interesa-dos en alquilar el bar.

En definitiva, parece que pronto podre-mos disfrutar de un edificio que deberá ser un lugar para to-dos y todas.

kontuei dagokionez. Baina uste dugu hau baino garrantzitsuagoa izango dela herritarron gogoa, borondatea eta ekimena. Herri-tarrok zer nahi dugun, horrexeri ekingo diogu, apurka-apurka bada ere. Guztion esku dago; prest zau-dete?

Auzolana beti izan da gure he-

rrian, eta auzolanean asko egin li-teke; eta ondo. Zergatik ez denon artean konpondu orain diru faltan ukitu barik gelditu den barruko kirol/jolas lekua? Seguru denon artean erraz egingo genukeela, gustura gainera! Prest zaudete auzolanerako? Ba, adi egon, laster etorriko da eta!

ea-martxoa.indd 7 04/03/13 03:02

7

Eako gazteek Kirikiñauzi gazte asanblada barria sortu dabe. Aldi-zkariko ale honetan asanbladako kide bateri egin deutsagu alkarri-zketa. Bedaronako Ahots Lejardi-gaz egon gara gazte kolekiboaren inguruan berba egiteko.

Zein izan da gazte asanblada ba-rria sortzeko prozesua?

Igazko Gazte Egunetik sortu zan. Natxituarrek antolatzen eben egun hau Bedarona, Natxitua eta Eako gazteok antolatzea erabagi eta batzen hasi ginen. Prozesu ne-kagarria izan bazan be, orain arte herri berean bata bestearengan-dik hain hurre (fisikoki) baina aldi berean hain urrun bizi ginen gaz-teon artean ekipo ona egiten gen-duala konturatu ginen; ilusinoz, sormenez eta alkarregaz gauza barriak egiteko gogoz betetakoa. Horregaitik erabagi zan Gazte Asanblada sortzea.

Ze arazo edo beharrizanei erant-zun gura deutse?

Hasierako helburua 3 auzoe-tako koadrila ezbardinen artean alkarlan giroa sortzea zan. Behin batuta, herriko gazteon proble-matikari (lokalen egonkortasuna,

pasibidadea, euskeraren erabile-ra…) urtenbidea emoteko bilgune izan nahi dau Kirikiñauzik. Gaine-ra gure nahi eta ametsak aurrera eroateko taldea izatea nahi dogu, inork zer eskaini itxaroten egon barik guk geuk geure gozamen gune eta uneak sortzeko. Herriko aktibidadearen parte ere izan nahi dogu, orotariko ekintzetan parte hartuz beste kultur taldeekin ba-tera herriari bizia emoteko.

Nortzuk batzen zarie?

Bedaru, Natxitu eta Ieko 15-27 urte bitarteko danetariko gazteak. Gure nahia gazte gehiagori lekua egitea da. Koadrila jakin batzuk eta norbanakoren bat edo bes-te biltzen gara, baina asmoa he-rriko mota guztietako gaztentzat bilgunea izatea da; taldera batu nahi daben edonork ateak zabalik daukoz. Bereziki herriko lokaletan biltzen diren gazteen parte har-tzea botatzen dogu faltan; horiei gonbite berezia egitea dogu hu-rrengo egitekoa, askok oraindik gazte asanblada sortu dala ere ez dakite eta.

Zeintzuk izan dira Kirikiñauziren lehenengo pausuak?

Hasieran indarrak alkar ezagutu,

ELKARRIZKETA

ea-martxoa.indd 8 04/03/13 03:02

Ahots Lejardi

Bedarutarra

1988.IX.12

Kirikiñauzi gazte

asanbladako kidea

8

taldeari nortasuna emon, batzeko ohitura hartu eta asanblada giro egokia sortzen jarri doguz. Baina ekintzetan murgiltzeko beharra be ikusi dogu hasieratik gure egi-tekoa bileretan batzera ez mu-gatzeko eta parte hartzaileontzat gustuko zerbait izateko. Honezke-ro inauterietako egitarauan parte hartu dogu mamorruen ohitura-ren berreskurapenean jarraituz.

Zer daukazue buruan aurrera be-gira?

Urte guztirako ekintzak au-

rreikusi doguz (ikastaroak, zinemaldiak,pala txapelketa, gazte eguna …). Herritik herriarentzako eta bereziki gazteok gazteontzako plangintza prestatu dogu. Orain arte herritik kanpo bilatu dogu-na (zaletasunak,jai giroa,ikasteko lekuak,lagunak,lana,kultura, sor-men guneak…) geure herrian guk geuk sortu daikeguala pentsatzen dogu eta horrekiko egin gura dogu apustu. Eskaintzeko asko daukan gazteria dago herrian eta horri herriaren eta bereziki gazteon abantailarako etekina atera nahi deutsagu.

ea-martxoa.indd 9 04/03/13 03:02

9

KONPOSTA

Otsailaren 16an Natxituko Hai-zeder eskolan 50 herritar elkartu ziren etxeetan bakoitzak bere ka-buz konposta egiteko azalpenak hartu eta ondoren konpostontziak eramateko.

Horrela, hondakina gutxitu eta za-borra berriro erabili ahal izateko konpromisoa hartu zuten Bedaro-na, Ea eta Natxituko hainbestek.

Gaur egun asko kontzientatu gara hondakinen gaiak daukan garran-tziaz eta Udalaren eta herritar batzuen artean gai honi buelta batzuk eman eta kanpaina abian dago jadanik. Beste herri batzue-tan ere ari dira praktika honekin eta baten batzuek euren herriko hondakinen tratamendurako ar-datz legez hartu dute.

ZER DA KONPOSTA EGITEA?

Etxean eta bere bueltako honda-kin organikoak aparte batu eta materia organiko bihurtzea ziklo naturalera bueltatuz. Horrela, za-borrontzireta botatzen den hon-dakin kopurua era nabarmenean gutxitzen da, modu errazean eta konplikazio barik. Beste alde ba-tetik, azkenean gauzak ondo egi-ten badira gure lorontzietarako

edo orturako ongarri edo abono naturala eskuratuko dugu. Kalita-te onekoa, gainera!

ZERGAITIK KONPOSTATU?

Geuk sortzen dogun hondakina, geuk kudeatu (gestionatu) ahal izateko. Gure etxeko zaborra %40an murriztuko dugu konpos-tajea eginaz. Horrela berez-berez selekzioa neke barik lortzen dugu eta hondakinen garraioa gutixtu eta merketu egingo zaigu, inguru-

ea-martxoa.indd 10 04/03/13 03:02

10

men bentaja dezente eskuratuz, bai guretzat baita hurrengoentzat ere.

ZER BEHAR DA?

• 3 m2ko lur zatitxo bat nahikoa da (laua) etxeko konpostajea antolatzeko.

• Konpostontzia eta 10 bat egu-nik behin konpostontzira bo-tatzen dena nahasteko burdi-na.

• Txirlora edo antzekoa. Estruk-turantea esaten zaio.

• Eta batez ere, geure ingurua

hobeto gobernatzeko gogoa.

Konpostajea norberak eginiko ku-txa zabal batean ere egin daiteke edo ortuan, pilo batean; zaborron-tziak ipini aurretik gure baserrie-tan modu naturalean egiten izan da simaurtegi edo sats piloetara botata hainbeste eta hainbeste hondakin. Hura bai zela hondakin bikaina!

Gure herrian modu indibidualean lehendik ere izan dute eta esate baterako HAIZEDER eskolan ur-tebete daramate bertako janari hondakinak konpostontzi batera botatzen.

Aurtengo otsailetik aurrera askoz gehiago izango dira horretara ja-rriko diren herritarrak. Denera 27 konpostontzi txiki eta 10 handi (binaka edo hirunakakoak) banatu ziren otsailaren 16an.

Teknikari batek azaldu zuen zelan egin konposta eta bi hilabete ba-rru bueltatxo bat egingo du etxe-rik etxe sortutako zalantzak argitu eta laguntza emateko hala behar duenari.

Azkenik konpostajearekiko eki-men hau hitzarmen bitartez egin dela argitzea ere komeni da. Hau da, udalak hala eskatu izan dute-nen esku utzi ditu konpostontziak eta erabiltzaileak ardura zehatz batzuk hartu dituzte:

• Konpostontzia udalerrian

ea-martxoa.indd 11 04/03/13 03:02

11

kokatzea.

• Azalpenak hartzea ordu eta er-diko saio baten.

• Sortu leitezkeen zalantzen parte ematea.

• Teknikari baten laguntza onartzea.

Berba gutxitan esateko, modu

aproposean egitea gauzak.

Hainbeste lekutan jarduera ho-netan aspalditik dabiltzan arren, Busturialdean herri mailako eta udal mailako lehenengo esperien-tzietakoa da honakoa. Ziur emai-tza bikainak izango dituela eta gero eta jende gehiago gehituko dela konpostatzera.

2013 2012Zor Publikoa 63.707,95 68.899,88Korporazioa 12.760,00 16.350,00Administrazio Orokorra 332.992,75 326.474,91Zerbitzu Sozialak 42.577,33 50.027,30Osakidetza 9.611,90 8.912,08Eskolak 54.568,29 43.766,84Hirigintza 39.602,20 49.681,00Udal jabegoen etxeetako mantenimendua 4.000,00 3.000,00Plan general 32.600,00 47.000,00Zabor Bilketa 75.276,60 65.672,00Publizitatea 1.034,00 2.000,00Kultura 50.170,00 61.390,00Txokoak eta gimnasioa 53.753,89 32.387,36Arkeologia 3.000,00 0,00Herri Etxea (Polikiroldegi) 26.656,82 0,00Kale eta bideak 41.463,40 73.570,82Turismo 13.219,69 12.015,00

856.994,82 861.147,19

GastuakFuntzioa

Está claro que existe cada vez mayor conciencia sobre la importancia del modelo de gestión de los residuos. Ante esto, el Ayuntamiento y varios vecinos y vecinas del municipio nos hemos puesto manos a la obra para llevar a cabo un proyecto en el que participarán más de una treintena de familias haciendo compost con los residuos orgánicos que generan.

El 16 de febrero se repartieron 27 composteras individuales y 10 grandes (para dos o tres viviendas) y se impartió un taller para explicar el proceso del compostaje. Veremos cómo marcha esta iniciativa y seguiremos dando pasos hacia la sostenibilidad.

ea-martxoa.indd 12 04/03/13 03:02

12

AURREKONTUAK

Aurkezten dugun aurrekontua gastu arrunten aurrekontua da. Zer esan nahi du honek? Hemen urte hasieran aurreikusten ditu-gun sarrerak eta irteeerak baka-rrik agertzen direla. Hau da, ez dira agertzen aurreko urteko diru laguntzen bidez lortu ditugun so-berakinak (Remanente de tesore-ría).

Agertzen diren zenbakiak krisi ga-raiaren isla dira. Gue sarrerak be-hera datoz, baina ez nabarmenki eta, zenbaki batzuk aldatuta, gas-tuen maila ia-ia mantendu egiten da. Hala ere, araudia tarteko, kri-siaren ondorio gogorrak jasateko arriskua daukagu. Izan ere, Espai-niako gobernuak indarrean jarri

dauen araudi barriaren arabera, tesoreriako soberakiak ezin dira erabili inbertsioetarako, zorrak ki-tatzeko bakarrik baizik.

Horrela, kontraesan baten erdian gaude, maileguak beharrezko azpiegiturak finantziatzeko es-katzen baitira. Ezarritako araudi berriak dio, baina, lehen guztiz normala zena orain ezin dela egin. Hori horrela izango bada (oraindik ez dago argi eta) herriko azpiegi-turak atzeratu egingo direla au-rreikus daiteke.

Gogoratu, edozein galdera edo gai argitzeko udaletxean izango gai-tuzuela zain.

2013 2012Impuestos 126.836,71 123.035,20Tasas 76.641,71 67.499,40Transferencias 620.798,80 645.943,22Alquileres 32.717,60 24.669,37

856.994,82 861.147,19

SarrerakCapitulo

El presupuesto que presentamos aquí es el del gasto correinte. Como podréis com-probrar, aunque contemos con menos dinero que el año anterior, más o menos se mantiene el nivel de gasto.

Lo que es más preocupante es en qué se traduce la Ley Orgánica de Estabilidad Presu-puestaria, ya que si se confirma que el remanente de tesorería sólo se podrá destinar a pagar la deuda, las inversiones para infraestructuras se verían bastante afectadas.

ea-martxoa.indd 13 04/03/13 03:02

13

Urtarrilaren 17an Eako moilan lur-jausia izan genuen, 15tn ha-rri erori ziren peñoi ondoan eta ordudanik bertarako pasua zarra-tuta dago, konpondu bitartean. Ezinbesteko ikusten dugu harriak erretiratu eta mendiaren magala eustea eta horretarako datozen egunetan bilerak egingo ditugu bertan eskuduntza daukaten ad-ministrazioekin, Eusko Jaurlarit-zako Portuen arduradunarekin eta Espainiako Kostas sailaren zuzen-dariarekin.

MOILAKOLUR-JAUSIA

El 17 de enero hubo un corrimiento de tierra en el muelle de Ea, quedando ce-rrado el paso al peñón. Además de retirar las piedras, vemos imprescindible con-tener la ladera, por lo que nos estamos en contacto con las administraciones competentes: Puertos (Gobierno Vasco) y Costas (Gobierno del Estado).

ea-martxoa.indd 14 04/03/13 03:02

14

Tras años de movilizaciones vecinales, comenzaron hace unos meses las obras para dar solución al problema del tráfico en el casco de Natxitua y en Angelutxu. En este último punto se están colocando semáforos y reflectores en los pasos de cebra. En Eleizalde se han estrechado los carriles, se ha reubicado la parada de autobuses en dirección a Gernika y tendremos pasos de cebra elevados.

Gure herrian azken urteotan hainbat gorabehera izan ditu gai honek; mugikortasunarenak ale-gia. Baina zalantza barik Ange-lutxuko pasabidea eta Natxituko Eleizalde ingurua izan dira go-rabeheratsuenak, bai istripuen aldetik, baita herritarren aldetik izandako mobilizazioengaitik ere.

Puntu horietan arreta jartzea eta konponbideak eskatzea orain 20 urtetik dator; ordukoak dira lehen pankartak. 2010ean, Natxituko eskola zabaltzeak ordura arteko arriskua handitu egin zuen eta berriro ere herritarrak gutunak, sinadura batzeak, bide mozketak, elkarretaratzeak… egin zituzten. 2012ra itxaron behar izan da neu-

rriak hartzeko. Aurtengo neguan hasi dira beharrean eta udabe-rrian amaitzekotan dira.

Angelutxun semaforoak eta ze-brabideetan reflektoreak izango dira abiadura kontrolatzeko neu-rri bereziak eta horrekin batera argiztapen indartsua. Eleizalden, ostera, bidea estutu egitearen gai-netik, eskola ondoko geltoki be-rria eta jasotako bi zebrabide eta “lomo de asno” deituriko altuerak.

Natxituko Jai Batzordearen ustez, euren mobilizazioak eragin zuze-na izan dute obra horietan. Aurre-ra begira, Eako eta Bedaronako guneak geratzen zaizkigu orain-dik, errepideei dagokienean.

TRAFIKOA

ea-martxoa.indd 15 04/03/13 03:02

15

Egunotan entzun dut Karnaba-la (inauteri, ihauteri, aratuztea...) erromatarren garaitik datorren neguko jaia dela (“carnes le-vare”, “carnes tolendas” geure “aratuzte”aren esanahi berare-kin).

Jatorria edozein izanda ere, froga ugari dugu, jakiteko Euskal He-rrian ondo sustraitutako ohitu-ra dela (Lanz, Zubieta, Ituren eta abar luze bat). Ondo dakigu, jakin ere, debeku eta jazarpen guztien gainetik edo azpitik gaur arte hel-du zaigula karnabalak ospatzeko grina euskaldunoi. Euskal Herriko zenbat herritan antolatzen diren ikustea baino ez dago. Gora gu, horretan ere!

Karnabalaren ezaugarriak, han eta hemen ez dira berdinak izaten... Brasilen: Samba, Lantzen: Miel Otxin, Tenerifen: Lumak, Mun-dakako Atorrak, Venezian: Kare-tak... eta abar eta abar... Gaur egun hirietakoak eta herri txikietakoak ere nahiko desberdinak izan ohi dira.

Gure nagusiek ere umetan, halan eta holan, baina egiten omen zi-tuzten euren karnabalak... Txitxi-burduntzia, tostadak , txokolatea (zegoenean) eta “Maskaritak”.

Tokian tokiko ezaugarriak bai-na gureei euskal usaina dariela pentsatu nahi dut. Euskal tradi-zioan oinarritutako jai euskaldu-nak, euskaraz sortutako jai berezi majikoak. Izatez, euskal kultura euskaldunak sortutakoa izan be-har derrigorrez, bai orain 1000 urtekoa zein oraindik egiteko da-goena, egingo duguna.

Gure gaurko 22 urte inguruko gazteek, orain 19 urte 3 inguru baino ez zeuzkaten, eta direnetik ezagutzen dituzte “Ieko MAMU-RRUEK” eta Ieko karnabala. (Eu-rentzat galdu nahi ez duten, du-gun, “betiko ohitura zaharra” da).

Beldurrez, ikaraz, negarrez... eta gaueko amets gaiztoak ere ondo gogoratzen dituzte, baita euren amek ere... (Ama beti ama! Ze ondo!).

Eta eurek, gazteak dira gaur egun karnabala antolatu, mantendu eta indartu nahi dutenak. Bejondeie-la!

Zikinak direla batzuk, itsusiak besteak, zaratatsuak eta beldur-garriak... Besterik ez?

Eako karnabala? Oin puntetatik

MAMURRUAK *Andoni Landaren ekarpena

ea-martxoa.indd 16 04/03/13 03:02

16

bururaino euskalduna izan nahi duena, Ama Nafarroako geure mendietatik ura edan nahi duen egarriak eragindakoak.

Itsas unibertsoko mamurru baka-rrenetarikoa, ”Itsas – mamurrue”, Nafarroako ahaideak dituen “Ba-so-mamurrue”. Elementu natu-ralak maite dituztenak... Trasgre-sioa, odola, pekorotza, eskatak eta arrain hatsa... Euren artean borrokan ea zein den zein baino

gehiago, zarata geure aurretikoen oroimenez, arrantzale eta baso eta baserri mundukoak... Eurei es-ker dira Ie , Bedaru, Natxitu... etab.Eurei esker gara Natxituar, Beda-rutar eta Ietar.

Ondarea zorrez eta eskubidez osatutakoa omen da...

Topa! Gure sustraien ohoretan. Harro!

ea-martxoa.indd 17 04/03/13 03:02

17

AGENDA

Bularretik mintzora

Pello Añorgak ipuinak kontatzen ikasteko tailerra eskainiko du.

Martxoaren 6an eta 13an 17:15etik19:15era Haizeder eskolan

Korrika

Martxoaren 22an

17:30 Korrika txikia Bedarona eta Natxitun

01:35 Korrika badator!

Kulturaniztasun jardunaldiak

Apirilaren 5ean

17:00etan Origami (papiroflexia) ikastaroa nagusientzako Nagako japonia-rraren eskutik

19:30ean Baltistan eta Saharari buruzko hitzaldi tertulia

Apirilaren 6an

11:00etan Origami (papiroflexia) ikastaroa umeentzako Nagako japoniarra-ren eskutik

13:00etan Berton bizi diren etorki- nekin tertulia

Emakume langilearen eguna

Martxoaren 8an

...ESKAINTZA OSOAREN BERRI DAUKAZUUDABERIKO AGENDAREN TRIPTIKOAN

ea-martxoa.indd 18 04/03/13 03:02

LABURRAK

Eskerrak eman gura dizkiogu Mari Carmen Uribarriri, urtero legez, Ga-bon sasoian Udaletxea eta Gabonetako Zuhaitza apaintzeagatik.

Itsasgas ya ha comenzado la gasificación de Bedarona.

Queremos agradecer a Mari Carmen Uribarri el haber decorado el Ayuntamiento y el árbol en navidades.

18

Euskararen arloan, 2010-2012rako EBPN (Euskara Biziberritzeko Plan Nagusia) izan dugu oinarritzat. Arrazoi ezberdinengatik ez dugu guztiz bete. Hori dela eta, EBPNaren luzapena egingo dugu.

Eako lanak bukatuta, badabiltza Itsasgasekoak Bedaronan gasa sar-tzeko lanetan.

En el ámbito del euskara tenemos como base el EBPN (Plan General de Promoción del Uso del Euskera) para 2010-2012. En vista de que no se ha cumplido en su totalidad, se prorrogará.

Esther Kortak egindako ikerketa toponimikoa guztiz amaituta, laster izango dugu eskuartean. Gogoratuko duzuen bezala, duela pare bat hilabete Estherren lanaren aurkezpen bat egin zen eta alegazioak egi-teko epe bat zabaldu zen. Alegazio guztiak kontuan izanda, eta beha-rrezkoak diren kontsulta guztiak eginda, laster jendartean aurkeztuko dugu azken emaitza.

Ya está terminado el mapa toponímico de Esther Korta tras tomar en cuenta todas las alegaciones y hacer todas las consultas necesarias. Pronto se hará una presentación pública.

Zakarrontzi eta hautsontzi berriak jarri ditugu herrian, baita txakur kakak batzeko boltsen dispentsagailuak ere. Erabili eta manten deza-gun herria garbi denon artean.

Se han colocado nuevas papeleras, ceniceros y dispensadores de bolsas de recogida de excrementos caninos.

ea-martxoa.indd 19 04/03/13 03:02

Azaleko eta kontrazaleko argazkiak Olako bidekoak dira. Osteratxo atse-gin baterako ibilibide bikaina geratu da.

ea-martxoa.indd 20 04/03/13 03:02