Lingua Galega e Literatura (E.S.O Literatura Galega do … · ESO e 2º de Bacharelato...

IES Xelmírez I, Lingua Galega e Literatura, curso 2016-17 Páxina 1

DEPARTAMENTO DE

PROGRAMACIÓN

Lingua Galega e Literatura (E.S.O. E BACHARELATO)

Literatura Galega do S. XX

Oratoria

Lit. Universal (Adultos)

Análise e comentario de textos.

Ano académico 2016-2017

Profesorado do Departamento

Dª Pilar Reino Lampón D. Manuel Portas Fernández

Dª Mª Isabel Prada Bustillo D. Bieito Iglesias Araúxo

Dª María Fraga López Dª Diana Baltar López

D. Francisco A. Lestón Villar Dª Susana Mª Vázquez Recarey


ÍNDICE Páx. 1.-Introdución 6

2.- ESO

2.1.- Obxectivos xerais 6

2.2.- Contribución ao desenvolvemento das competencias clave 7

2.3.- 1º ESO 10

2.3.1.- Estándares avaliables 10

2.3.2.- Secuenciación e temporalización dos contidos 15

2.3.3.- Obxectivos 20

2.3.4.- Grao mínimo de consecución para superar a materia. 21

2.3.5.- Procedementos e instrumentos de avaliación 26

2.3.6- Concrecións metodolóxicas 27

2.3.7.- Materiais e recursos didácticos. 27

2.3.8.- Criterios de avaliación 27

2.3.9.- Criterios de cualificación 29

2.3.10.- Avaliación inicial 29

2.3.11.- Atención á diversidade. 29

2.3.12.- Transversalidade. 30

2.4.- 2º de ESO 31










2.4.10.- Actividades de seguimento e avaliación da materia pendente 54




2.5.- 3º de ESO 56















2.6.- 4º ESO 75













2.5.13.- Transversalidade 99

3.- BACHARELATO 100

3.1.- Introdución 100

3.2.- Obxectivos xerais 101

3.3.- Contribución ao desenvolvemento das competencias clave 102

3.4.- 1º BACHARELATO 103

3.4.1.- Obxectivos para 1º de Bacharelato 103

3.4.2.-Contidos, estándares, competencias clave e temporalización 106









3.5.- 2º BACHARELATO 122

3.5.1.- Obxectivos para 2º de Bacharelato 122

3.5.2.- Contidos, estándares e competencias clave. 122

3.5.3.- Distribución dos contidos por trimestres 126








3.5.10- Actividades de seguimento e avaliación da materia pendente 135



3.6.- 2º BACHARELATO (LOE) 137


3.6.2.- Contidos comúns 137

3.6.3.- Contidos por unidades 139

3.6.4.- Temporalización 142


3.6.6.- Contidos mínimos. 143

3.6.7.- Instrumentos de avaliación 144

3.6.8.- Criterios de cualificación. 144

3.6.9.- Actividades de recuperación e reforzo 145

3.6.10.- Activ. de seguimento e avaliación da materia pendente 145

3.6.11.- Material e recursos didácticos. 145

3.7.- LITERATURA DO S. XX E DA ACTUALIDADE 147


3.7.2.- Contidos, temporalización, estándares e competencias 148

3.7.3.- Grao mínimo de consecución para superar a materia 150

3.7.4. Procedementos e instrumentos de avaliación 152

3.7.5.- Concrecións metodolóxicas. 153

3.7.6. Materiais e recursos 153



3.7.9.- Atención á diversidade 156


4.- ORATORIA 158

4.1.- Obxectivos 158

4.2.- Contidos, temporalización, criterios de avaliación, estándares e

competencias 158

4.3.- Grao mínimo de consecución para superar a materia 161

4.4. Procedementos e instrumentos de avaliación 163

4.5.- Concrecións metodolóxicas. 163

4.6. Materiais e recursos 164

4.7..- Criterios de cualificación 164

4.8..- Atención á diversidade 164

4.9..- Transversalidade. 165

5.- LITERATURA UNIVERSAL


5.2- Obxectivos, contidos, criterios de avaliación, estándares de

aprendizaxe e competencias clave 166

5.3.- Grao mínimo de consecución dos estándares para superar a materia 171


5.4. Distribución e secuenciación dos contidos 173

5.5.- Procedementos e instrumentos de avaliación 173

5.6.- Concrecións metodolóxicas 174

5.7- Criterios de cualificación 174

5.8.- Atención á diversidade 174

5.9.- Transversalidade 175

6.- ANÁLISE E COMENTARIO DE TEXTOS 176


6.2.- Contribución da materia ao desenvolvemento das competencias

clave 176

6.3.- Obxectivos 177

6.4.- Concreción de obxectivos e criterios de avaliación 178

6.5.- Distribución e secuenciación dos contidos 183

6.6.- Procedementos e instrumentos de avaliación 183

6.7.- Concrecións metodolóxicas. 185

6.8.- Materiais e recursos. 185

6.9.- Criterios de cualificación 186

6.10.- Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e a práctica

docente 186

6.11.- Avaliación inicial 187

6.12.- Atención á diversidade 188

6.13.- Transversalidade 188

7.- Medidas de atención á diversidade (NEAE) 189

8.- Actividades extraescolares 190

9.- Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e a práctica docente 191

10.- Mecanismos de revisión, avaliación e modificación da programación. 195


1.-INTRODUCIÓN

A aplicación da LOMCE., cuns obxectivos, metodoloxía e competencias novas, no

presente ano académico leva consigo a elaboración dunha nova programación en 2º e 4º de

ESO e 2º de Bacharelato completándose así a implantación de dita lei.

No entanto, e dado que no ensino de adultos, o alumnado ten a posibilidade de

escoller entre 2º de Bacharelato LOE ou LOMCE, incluímos tamén a dobre programación.

Alén disto, este ano temos no Departamento catro materias novas:

- Literatura do S. XX e da actualidade (2º de Bacharelato)

- Oratoria (2º de ESO)

- Literatura Universal (Ensino de Adultos)

- Análise e comentario de textos (1º de Bach)

Incluímos, por tanto, neste documento as programacións de ditas materias.

A programación de Portugués, como se imparte en todos os niveis, presentámola

noutro documento.

2.-ESO

2.1.- Obxectivos xerais a) Asumir responsablemente os seus deberes, coñecer e exercer os seus dereitos no respecto ás

demais persoas, practicar a tolerancia, a cooperación e a solidariedade entre as persoas e os

grupos, exercitarse no diálogo, afianzando os dereitos humanos e a igualdade de trato e de

oportunidades entre mulleres e homes, como valores comúns dunha sociedade plural, e

prepararse para o exercicio da cidadanía democrática.

b) Desenvolver e consolidar hábitos de disciplina, estudo e traballo individual e en equipo, como

condición necesaria para unha realización eficaz das tarefas da aprendizaxe e como medio de

desenvolvemento persoal.

c) Valorar e respectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e oportunidades entre eles.

Rexeitar a discriminación das persoas por razón de sexo ou por calquera outra condición ou

circunstancia persoal ou social. Rexeitar os estereotipos que supoñan discriminación entre

homes e mulleres, así como calquera manifestación de violencia contra a muller.

d) Fortalecer as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas

relacións coas demais persoas, así como rexeitar a violencia, os prexuízos de calquera tipo e

os comportamentos sexistas, e resolver pacificamente os conflitos.

e) Desenvolver destrezas básicas na utilización das fontes de información, para adquirir novos

coñecementos con sentido crítico. Adquirir unha preparación básica no campo das

tecnoloxías, especialmente as da información e a comunicación.

f) Concibir o coñecemento científico como un saber integrado, que se estrutura en materias, así

como coñecer e aplicar os métodos para identificar os problemas en diversos campos do

coñecemento e da experiencia.

g) Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza en si mesmo, a participación, o sentido

crítico, a iniciativa persoal e a capacidade para aprender a aprender, planificar, tomar

decisións e asumir responsabilidades.

h) Comprender e expresar con corrección, oralmente e por escrito, na lingua galega e na lingua

castelá, textos e mensaxes complexas, e iniciarse no coñecemento, na lectura e no estudo da

literatura.

i) Comprender e expresarse nunha ou máis linguas estranxeiras de maneira apropiada.


j) Coñecer, valorar e respectar os aspectos básicos da cultura e da historia propias e das outras

persoas, así como o patrimonio artístico e cultural. Coñecer mulleres e homes que realizaran

achegas importantes á cultura e á sociedade galega, ou a outras culturas do mundo.

k) Coñecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e o das outras persoas, respectar as

diferenzas, afianzar os hábitos de coidado e saúde corporais, e incorporar a educación física e

a práctica do deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social. Coñecer e valorar a

dimensión humana da sexualidade en toda a súa diversidade. Valorar criticamente os hábitos

sociais relacionados coa saúde, o consumo, o coidado dos seres vivos e o medio ambiente,

contribuíndo á súa conservación e á súa mellora.

l) Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das manifestacións artísticas, utilizando

diversos medios de expresión e representación.

m) Coñecer e valorar os aspectos básicos do patrimonio lingüístico, cultural, histórico e artístico

de Galicia, participar na súa conservación e na súa mellora, e respectar a diversidade

lingüística e cultural como dereito dos pobos e das persoas, desenvolvendo actitudes de

interese e respecto cara ao exercicio deste dereito.

n) Coñecer e valorar a importancia do uso da lingua galega como elemento fundamental para o

mantemento da identidade de Galicia, e como medio de relación interpersoal e expresión de

riqueza cultural nun contexto plurilingüe, que permite a comunicación con outras linguas, en

especial coas pertencentes á comunidade lusófona.

2.2.- Contribución ao desenvolvemento das competencias clave

A materia de Lingua Galega e Literatura favorece a posta en práctica das competencias

básicas e, por tanto, contribúe poderosamente ao seu desenvolvemento no alumnado non só no que á

competencia en comunicación lingüística se refire senón tamén canto ás seis restantes.

A seguir, presentamos unha breve xustificación de como pode a nosa materia contribuír ao proceso de

desenvolvemento competencial retomando aqueles descritores das competencias anteriormente

expostos que poden ser especificamente abordados desde a Lingua Galega e Literatura.

▪ Comunicación lingüística Como xa sinalamos, resulta evidente que esta é a competencia á que máis e mellor pode

contribuír a nosa materia. Por tanto, non cómpre incidirmos nos aspectos que poden ser postos en

práctica a través de Lingua Galega e Literatura, mais si debemos sinalar que a plena competencia en

comunicación lingüística precisa tamén de destrezas que permitan que certos saberes das áreas de

lingua actúen como vasos comunicantes que faciliten o proceso de aprendizaxe do alumnado e que

proporcionen, á fin, un mellor aproveitamento de determinados conceptos e estruturas.

Alén disto, hai que recalcar a relevancia do desenvolvemento da comprensión lectora. A

lectura aparece integrada como habilidade básica desta competencia, mais tamén se lle recoñece o

valor instrumental imprescindíbel para a consecución das restantes competencias e, en xeral, de

calquera das actividades que garden relación non só coa educación, senón co desenvolvemento vital

persoal.

- Coñecementos sobre o compoñente lingüístico (léxico, gramática, semántica, fonoloxía, ortografía e

ortoépica), sobre o compoñente pragmático-discursivo e sobre o compoñente sociocultural.

- Desenvolvemento das estratexias de mellora da lectura e de comprensión lectura.

- Promoción de elementos que faciliten a alfabetización múltiple.

- Adquisición de valores como o respecto á normas de convivencia, o exercicio activo da cidadanía, o

desenvolvemento dun espírito crítico, o respecto aos dereitos humanos e ao pluralismo e a concepción

do diálogo como ferramenta primordial para a convivencia, a resolución de conflitos e o

desenvolvemento das capacidades afectivas en todos os ámbitos.

- Curiosidade, interese e creatividade cara á aprendizaxe e o recoñecemento das destrezas inherentes

como a lectura, a conversa, a escritura etc. como fontes de pracer relacionadas co goce persoal.

Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía

Tradicionalmente esta foi unha das competencias cuxo desenvolvemento resultou desbotado

desde as materias da área lingüística dado que se lles presupuña a estas unha menor capacidade de


actuación; porén, o desenvolvemento do razoamento e do pensamento lóxico e a súa aplicación a

tarefas claramente integradas nos nosos plans curriculares –como, por exemplo, a análise sintáctica–

requiren claramente do desenvolvemento destas destrezas.

- Coñecementos sobre os números, a mellora das comprensión dos termos nos conceptos matemáticos,

as representacións matemáticas como as gráficas

- Habilidades como a emisión de xuízos fundados, o seguimento de cadeas argumentais, a análise de

gráficos e doutras representacións matemáticas, o uso de datos e de procedementos científicos para a

consecución dun obxectivo que inclúa a chegada a conclusións e a toma de decisións seguindo un

razoamento dedutivo

- O rigor, o respecto aos datos, a veracidade, a valoración do coñecemento científico etc.

Competencia dixital A competencia dixital é un dos eixos do desenvolvemento competencial necesario para

desenvolverse como cidadán e cidadá activo e integrado na sociedade actual. Desde a materia de

Lingua Galega e Literatura, da mesma maneira que desde as outras áreaslingüísticas, un dos puntos

fortes do desenvolvemento desta competencia pasa por ofrecer ao alumnado destrezas de busca, de

síntese e de análise de información, para alén do manexo competente de diferentes ferramentas e

recursos informáticos.

- Adquisición de coñecementos sobre linguaxes e códigos específicos así como seus procesos de

decodificación e de transferencia; acceso a fontes de información e estabelecemento de parámetros

adecuados de busca, selección e procesamento da información.

- Interese por participar en traballos colaborativos, motivación e curiosidade pola aprendizaxe e tamén

mellora do uso das tecnoloxías.

Aprender a aprender Aprender a aprender é unha das competencias con máis alto grao de transversalidade cuxa

progresión nas destrezas que require garante a consecución dun obxectivo de alto nivel: o

recoñecemento do alumno ou da alumna como aprendiz e a análise dos seus puntos fortes e das

fraquezas que presenta no seu modo de abordar a nosa materia e as materias restantes.

- Coñecementos sobre estratexias de resumo, análise e síntese que permiten o deseño de estratexias de

aprendizaxe que permiten unha abordaxe eficaz de diferentes campos e saberes.

- Desenvolvemento de estratexias de planificación, supervisión e avaliación das tarefas levadas a

cabo.

- Potenciación da motivación e da confianza.

Competencias sociais e cívicas Trátase dunha das competencias máis intrinsecamente relacionadas co currículo de Lingua

Galega e Literatura, xa que a integración neste dos bloques de Lingua e sociedade e de Coñecemento

literario fan que a explicación dun e doutro ámbito beban directamente das fontes da interpretación e

de análise da sociedade en que se insiren.

Alén dos coñecementos directamente vinculados coa historia de Galiza, o tratamento desta

competencia desde a nosa materia tamén debe ter con conta o desenvolvemento de actitudes cívicas

claramente apreciábeis no decorrer diario das aulas e no desenvolvemento de actividades como, por

exemplo, os debates.

- Adquisición de coñecementos relativos á vida segundo os parámetros dunha determinada sociedade;

percepción das identidades culturais e nacionais como un proceso sociocultural dinámico e cambiante;

coñecemento dos acontecementos contemporáneos e dos principais acontecementos históricos a nivel

tanto local como mundial; comprensión dos fenómenos migratorios.

- Desenvolvemento das destrezas necesarias para comunicarse de forma eficaz en calquera ámbito

social ou persoal; a capacidade de negociación; a realización de intervencións en público adecuadas; a

reflexión crítica e creativa.

- Potenciación de actitudes como a autoconfianza, a integridade, o interese pola comunicación

intercultural, a tolerancia, a disposición a superar preconceptos, o sentido da responsabilidade e a

reflexión acerca das mensaxes transmitidas polos medios de comunicación.


Conciencia e expresións culturais Finalmente, a competencia en conciencia e expresións culturais, ao igual que acontece coa

competencias sociais e cívicas, mantén unha relación máis estreita da nosa materia co currículum. O

achegamento ao feito literario, o estudo de épocas e períodos artísticos tanto propios como vinculante

coa historia europea constitúen unha parte importante da nosa materia.

Alén do coñecemento sobre os xéneros literarios, os seus códigos estéticos e o seu

desenvolvemento histórico, esta competencia tamén se practica mediante a creación de textos de

intención literaria.

- Adquisición de coñecementos de historia da cultura desde diferentes disciplinas artísticas incluída a

literatura, o coñecemento de autores/as, obras e estilos representativos incluíndo o coñecemento de

autores/as actuais, a identificación das relacións entre as manifestacións artísticas e as sociedades en

que se insiren, os coñecementos sobre a evolución das ideas estéticas e dos gustos e convencións.

- Potenciación da imaxinación e desenvolvemento do pensamento creativo, traballo en equipo,

iniciativa.

- Actitudes como a valoración da liberdade de expresión, o dereito á diversidade cultural, o respecto

polas diferentes manifestacións culturais e artísticas e o interese por participar da vida cultural da

comunidade.

IES Xelmírez I, Lingua Galega e Literatura, curso 2016-17 / 1º ESO Páxina 10

2.3.- 1º ESO

2.3.1.- Estándares de aprendizaxe avaliables

NOTA: As indicacións abreviadas en forma de letras a números incluídos nas táboas seguintes correspóndense cos que aparecen no DECRETO 86/2015, do

25 de xuño, polo que se establece o currículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia.

O currículo divide os contidos, os criterios de avaliación e os estándares de aprendizaxe en cinco bloques. O tratamento que lles demos nesta programación pretende proporcionar as ferramentas que permitan desenvolver unha praxe pedagóxica baseada na mestura dos bloques curriculares que poden ser abordados desde calquera das subdisciplinas que compoñen a materia.

Unid 1. Comunicación oral. Escoitar e falar

2. Comunicación escrita. Ler e escribir

3. Funcionamento da lingua 4. Lingua e sociedade

5. Educación literaria

1 Expresión oral. Quen es? B1.2. / B1.3. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.10. Gramática. Comunicación. A lingua e a súa organización. B1.3. Ortografía. Alfabeto: letras e dígrafos. B1.6.

Lectura: Bandeiras negras. B2.1. / B2.6. / B2.7. Expresión escrita. Biografía. B2.1. / B2.3. / B2.8. / B2.12. / B2.13. Gramática. Comunicación. A lingua e a súa organización. B2.1. Ortografía. Alfabeto: letras e dígrafos. B2.7. / B2.8. Literatura. Literatura e linguaxe literaria. B2.8. / B2.12. Técnicas de traballo. Definición e busca no dicionario. B2.4 Reforzo de competencias. B2.1. / B2.2. Autoavaliación de contidos. /Autoavaliación de destrezas. B2.14.

Léxico. Corpo humano. B3.1. / B3.3. Gramática. Comunicación. A lingua e a súa organización. B3.6. / B3.10. /B3.13. Ortografía. Alfabeto: letras e dígrafos. B3.2. / B3.4. Literatura. Literatura e linguaxe literaria. B3.13. Técnicas de traballo. Definición e busca no dicionario. B3.3. Autoavaliación de contidos. / Autoavaliación de destrezas. B3.11

Lectura: Bandeiras negras. B5.1. /B5.4. Expresión escrita. Biografía. B5.2. / B5.4. / Literatura. Literatura e linguaxe literaria. B5.2. / B5.6.


2 Expresión oral. Onde estás? B1.2. / B1. 3. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9. / B1.10.

Lectura: “Practicas a ecoloxía doméstica?”. B2.1. / B2.2. / B2.3. / B2.6. / B2.7. / B2.11. / B2.12. Expresión escrita. Diario. B2.8. / B2.11. / B2.12. Gramática. Palabra e categorías gramaticais. Concordancia. Funcións sintácticas na cláusula. B2.8. Literatura. Recursos estilísticos (I). B2.12. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.2. Autoavaliación de contidos. /Autoavaliación de destrezas. B2.14.

Léxico. Parentesco. B3.1. / B3.3. Gramática. Palabra e categorías gramaticais. Concordancia. Funcións sintácticas na cláusula. B3.4. / B3.6. / B3.9. Expresión oral. Onde estás? B3.1. Ortografía. Sílaba. Ditongo, tritongo e hiato. B3.2. / B3.4. Literatura. Recursos estilísticos (I). B3.5. Autoavaliación de contidos. / Autoavaliación de destrezas. B3.11.

Lingua e sociedade. Linguas do mundo. B4.1. / B4. 2. / B4.5.

Lectura: “Practicas a ecoloxía doméstica?”. B5.6 Expresión escrita. Diario. B5.1. / B5.6. Literatura. Recursos estilísticos (I). B5.1. / B5.3. / B5.6.

3 Expresión oral. Que fas? B1.2. /B1.3. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.10.

Lectura: “Un vampiro moi atrevido” e “Historia dunha noite de medo”. B2.1. / B2.7. /B2.12. Expresión escrita. Carta. B2.1 / B2.2. / B2.8. / B2.9. / B2. 13. Literatura. Recursos estilísticos (II). B2.1. /B2.12. Técnicas de traballo. Subliñado. B2.1. / B2.8. Reforzo de competencias. B2.1. /B2.4. Autoavaliación de contidos. /Autoavaliación de destrezas. B2.14.

Expresión escrita. Carta. B3.1. / B3.9. Léxico. Casa. B3.1. / B3.3. Gramática. Substantivo. B3.4. / B3.6. / B3.13. Ortografía. Acentuación (I): regras xerais. B3.2. / B3.4. / B3.13. Literatura. Recursos estilísticos (II). B3.9. Autoavaliación de contidos. / Autoavaliación de destrezas. B3.11.

Lectura: “Un vampiro moi atrevido” e “Historia dunha noite de medo”. B5.1. / B5.3. /B5.6. Literatura. Recursos estilísticos (II). B5.1. / B5.3. / B5.4. / B5.6

4 Expresión oral. Imos á escola? Lectura: “Os problemas de dona Léxico. Escola Lingua e sociedade. Lectura: “Os


B1.2. / B1. 3. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9. / B1.10.

Gramática”. B2.1. / B2.7. / B2.12. Expresión escrita. Palíndromo. B2.1. / B2.5. / B2.7. / B2.12. / B2.13. Literatura. Xéneros literarios. B2.1. / B2.8. / B2.12. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.3. Autoavaliación de contidos. /Autoavaliación de destrezas. B2.14.

B3.1. / B3.3. Gramática. Adxectivo. B3.4. / B3.6. / B3.13. Ortografía. Acentuación (II): ditongos, tritongos e hiatos; diérese. B3.2. / B3.4. / B3.13. Autoavaliación de contidos. / Autoavaliación de destrezas. B3.11.

Mapa lingüístico europeo. B4.1. / B4.2. Reforzo de competencias. B4.1. /B4.6.

problemas de dona Gramática”. B5.1. / B5.5. /B5.6. Expresión escrita. Palíndromo. B5.1. / B5.3. / B5.6. Literatura. Xéneros literarios. B5.1. / B5.2. / B5.3. / B5.4. /B5.5. / B5.6

5 Expresión oral. Cando foi? B1.2. / B1. 3. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9. / B1.10

Lectura: “O caderno de Ánxela”. B2.1. / B2.7. / B2.12. Expresión escrita. Guía de viaxe. B2.1. / B2.2. / B2.8. / B2.9. / B2.13. Técnicas de traballo. Resumo. B2.1. / B2.2. /B2.8. / B2.11. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.4. / B2.8. Autoavaliación de contidos. /Autoavaliación de destrezas. B2.14.

B3.1. / B3.3. Gramática. Pronome (I): pronome persoal tónico. B3.4. / B3.6. / B3.13. Ortografía. Acentuación (III): acentuación diacrítica. B3.2. / B3.4. / B3.13. Reforzo de competencias. B3.3. Autoavaliación de contidos. / Autoavaliación de destrezas. B3.11.

Lectura: “O caderno de Ánxela”. B5.1. / B5.4. /B5.6. Literatura. Xénero lírico (I): métrica. B5.1. / B5.2. / B5.3. / B5.6. / B5.7.

6 Expresión oral. Que tempo vai? B1.1. / B1.2. / B1.3. / B1.6. / B1.7. /B1.8. / B1.9. / B1.10.

Lectura: “O primeiro e-readernaceu en Ferrol”. B2.1. / B2.3. / B2.6. / B2.7. / B2.8. / B2.9. / B2.12. Expresión escrita. Microrrelato. B2.1. / B2.8. / B2.12. / B2.13. Reforzo de competencias.

Lectura: “O primeiro e-readernaceu en Ferrol”. B3.1. / B3.12. Léxico. Tempo atmosférico. B3.1. / B3.3. Gramática. Pronome (II): pronomepersoal átono; artigo.

Lingua e sociedade. Linguas da Península Ibérica. B4.1. / B4.2. / B4.3. / B4.6.

Expresión escrita. Microrrelato. B5.1. / B5.4. / B5.6. Literatura. Xénero lírico (II): rima e estrofa.


B2.1. / B2.3. /B2.8. Autoavaliación de contidos. /Autoavaliación de destrezas. B2.14.

B3.4. / B3.6. / B3.13. Ortografía. Puntuación (I): punto, vírgula e punto e vírgula. B3.4. / B3.5. / B3.13. Autoavaliación de contidos. / Autoavaliación de destrezas. B3.11

B5.1. / B5.2. / B5.3. / B5.6.

7 Lectura: “Cincenta” e “LeavingNew York nevereasy”. B1.9. Expresión oral. Como imos? B1.2. / B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9. /B1.10.

Lectura: “Cincenta” e “LeavingNew York nevereasy”. B2.1. / B2.6. / B2.7. / B2.12. Expresión escrita. Noticia. B2.1. / B2.3. / B2.8. / B2.10. / B2.13. Técnicas de traballo. Esquema. B2.1. / B2.4. /B2.8. / B2.11. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.2. / B2.8. Autoavaliación de contidos. /Autoavaliación de destrezas. B2.14.

Léxico. Medios de transporte. B3.1. / B3.3. Gramática. Pronome (III): demostrativo, posesivo, identificador, cuantificador, numeral, relativo, interrogativo e exclamativo. B3.4. / B3.6. / B3.13. Ortografía. Puntuación (II): dous puntos, puntos suspensivos e sinais de interrogación e de exclamación. B3.4. / B3.5. / B.10. / B3.13. Autoavaliación de contidos. / Autoavaliación de destrezas. B3.11.

Lectura: “Cincenta” e “LeavingNew York nevereasy”. B5.1. / B5.3. / B5.6. Literatura. Xénero lírico (III): o poema. B5.1. / B5.2. / B5.3. / B5.6.

8 Expresión oral. Estás informado/a? B1.1. / B1.2. / B1.3. /B1.4. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9. / B1.10.

Autoavaliación de contidos. /Autoavaliación de destrezas. B2.14.

Léxico. Alimentación (I). B3.1. / B3.3. Gramática. Verbo. B3.4. / B3.6. / B3.9. / B3.13. Ortografía. Puntuación (III): trazo curto, medio e longo, parénteses e aspas B3.4. / B3.5. / B3.13. Autoavaliación de contidos. / Autoavaliación de destrezas.

Lingua e sociedade. Lingua galega. B4.1. / B4.2.

Lectura: A sensación de Camelot. B5.1. / B5.5. / B5.6. Literatura. Xénero narrativo (I): voz narrativa. B5.2. / B5.8. / B5.6.


B3.11.

9 Expresión oral. Que facemos de comer? B1.1. / B1.2. / B1.3. / B1.4. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9. / B1.10.

Lectura: “Contos para nenos que dormen deseguida”. B2.1. / B2.6. / B2.7./ B2.11. /B2.12. Expresión escrita. Cuestionario. B2.1. / B2.2. / B2.9. / B2.13. Técnicas de traballo. Traballo académico. B2.1. / B2.4. / B2.5. / B2.8. / B2.11. / B2.13. / B2.14. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.4. / B2.8. Autoavaliación de contidos. /Autoavaliación de destrezas. B2.14.

Léxico. Alimentación (II). B3.1. / B3.3. Gramática. Conxugación verbal. B3.4. / B3.6. / B3.9. / B3.13. Ortografía. Uso de b e v. B3.4. / B3.13. Autoavaliación de contidos. / Autoavaliación de destrezas. B3.11.

Lectura: “Contos para nenos que dormen deseguida”. B5.1. / B5.4. / B5.6. Literatura. Xénero narrativo (II): acción, personaxes, espazo e tempo. B5.2. / B5.4. / B5.6.

10 Expresión oral. Gústanche os animais? B1.2. / B1.3. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9. / B1.10.

B2.1. / B2.2. / B2.8. Autoavaliación de contidos. /Autoavaliación de destrezas. B2.14.

Léxico. Animais. B3.1. / B3.3. Gramática. Adverbio, preposición e conxunción. B3.4. / B3.6. Ortografía. Uso de h. Uso de x e s. B3.2. / B3.4. Autoavaliación de contidos. / Autoavaliación de destrezas. B3.11.

Lingua e sociedade. Preconceptos lingüísticos. B4.1. / B4.2. / B4.5. / B4.7.

Literatura. Xénero dramático (I): texto teatral. B5.2. / B5.5. / B5.6.

11 Lectura: “Bando” e “Esta miña urbe ten moitos defectos”. B1.10. Expresión oral. Paseamos? B1.2. / B1.3. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9. / B1.11. Técnicas de traballo. Exposición oral.

Lectura: “Bando” e “Esta miña urbe ten moitos defectos”. B2.1. / B2.7. Expresión escrita. Haiku. B2.1. / B2.13. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.8. Autoavaliación de contidos.

Léxico. Árbores e plantas. B3.1. / B3.3. Gramática. Texto e propiedades textuais. B3.5. / B3.7. / B3.8. / B3.13. Ortografía. Grupos consonánticos. B3.2. / B3.4. / B3.13. Autoavaliación de contidos. /

Lectura: “Bando” e “Esta miña urbe ten moitos defectos”. B5.1. / B5.3. / B5.6. Expresión escrita. Haiku.


B1.9. / B1.10. /Autoavaliación de destrezas. B2.14.

Autoavaliación de destrezas. B3.11.

B5.1. / B5.2. / B5.3. / B5.6. Literatura. Xénero dramático (II): representación teatral. B5.2. / B5.5. / B5.6. /

12 Expresión oral. Prefires campo ou cidade? B1.2. / B1.3. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9. / B1.10.

Lectura: “De cómo ValentinoRufini e Âkil Pillabán dan conta das súas historias”. B2.1. / B2.7. / B2.12. Expresión escrita. Horóscopo. B2.2. / B2.5. / B2.6. / B2.8. / B2.9. / B2.13. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.8. Autoavaliación de contidos. /Autoavaliación de destrezas. B2.14.

Léxico. Paisaxe rural e paisaxe urbana. B3.1. / B3.3. Gramática. Texto descritivo e texto narrativo. B3.7. / B3.8. / B3.13. Ortografía. Xuntos ou separados? B3.4. / B3.6. / B3.13. Autoavaliación de contidos. /

Lingua e sociedade. Normalización na contorna. B4.1. / B4.4. / B4.5.

Lectura: “De cómo ValentinoRufini e Âkil Pillabán dan conta das súas historias”. B5.1. / B5.2. / B5.5. / B5.6. Literatura. Banda deseñada. B5.2. / B5.6. / B5.7

2.3.2-.-Secuenciación e temporalización dos contidos dos contidos Dividimos a programación en 12 unidades. Cada unidade presenta 8 bloques de contido: 1) Lectura, 2) Expresión escrita, 3) Léxico, 4)

Gramática, 5) Expresión oral, 6) Ortografía, 7) Literatura e 8) Técnicas de traballo –unidades impares– ou Lingua e sociedade –unidades pares–.

Alén disto, o profesorado complementará/adaptará a súa actividade con materiais de elaboración propia ou colaborativa con outro

profesorado do Departamento ou doutras disciplinas.

Lectura Cada unidade comezarase cun texto seguido de actividades: actividades de comprensión textual, actividades de

comprensión lectora, actividades de análise do texto e actividades de ampliación; este último grupo abrangue actividades

de creación literaria e de ampliación da lectura a través de traballos de investigación, exposicións orais, debates etc.


Expresión

escrita

Iníciase cun breve apartado teórico que presenta as principais características do tipo de texto que se vai traballar. Son

diferentes modelos textuais para traballar na aula, útiles tanto desde o punto de vista persoal, social ou profesional, como

da vertente lúdica da escrita. Os modelos textuais que se traballan son os seguintes: biografía, diario, carta, palíndromo,

guía de viaxe, microrrelato, noticia, folleto publicitario, cuestionario, crítica, haiku e horóscopo.

Léxico Preténdese facer da adquisición de léxico un elemento relevante atendendo a organizar os campos semánticos que se

presentan en función da súa complexidade e da necesidade de vocábulos que poidan mostrar os alumnos e as alumnas na

súa vida cotiá. Trátase de contidos dedicados á adquisición de vocabulario, mais tamén á precisión e enriquecemento do

caudal léxico persoal de cada alumno/a; de aí que as actividades se centren con frecuencia nas relacións semánticas, na

fraseoloxía e na precisión léxica.

Gramática A Gramática preséntase con partes de teoría e de actividades. Pártese de dúas unidades introdutorias centradas na

comunicación, como epicentro da praxe gramatical, e na palabra, coa súa tipoloxía de categorías gramaticais, coa súa

concordancia e coas súas funcións sintácticas, para despois centrarnos no estudo e na análise do substantivo, do adxectivo,

do pronome, do verbo, do adverbio, da preposición e da conxunción. Finalmente, as dúas últimas unidades constitúen unha

primeira aproximación á Gramática do texto a partir do concepto de texto e da análise das propiedades textuais, coa

finalidade de aplicar destes coñecementos á redacción de textos descritivos e textos narrativos.

Expresión

oral

Consideramos fundamental para a consecución dos estándares de aprendizaxe da materia de Lingua Galga e Literatura, así

como para a consecución das competencias clave, a inclusión dun apartado completo de Expresión oral.

Realizaranse un conxunto de actividades que, polo regular, manteñen certo vínculo co apartado de Léxico.

Ortografía Consideramos que, para fomentar unha aprendizaxe verdadeiramente construtiva e para mellorar o interese do alumnado

por este apartado, a organización da Ortografía debe responder a unha progresión real da dificultade e á non repetición de

contidos. A abordaxe da Ortografía para o 1.º curso de ESO comprende o alfabeto, a acentuación, o uso dos sinais de

puntuación e as regras de uso daquelas letras que poidan supor certa dificultade.

Literatura Por se tratar do primeiro curso de ESO consideramos necesaria a introdución de coñecementos sobre o concepto de

literatura e sobre os distintos xéneros literarios. A análise pormenorizada tanto dos recursos estilísticos como das

particularidades dos xéneros lírico, narrativo e dramático serven como alicerce para que o alumnado se vaia introducindo

na práctica do comentario literario.

Así mesmo, consideramos tamén necesaria, dada a idade do alumnado e aproveitando capacidades traballadas na etapa de

primaria, a inclusión dun bo número de actividades que estimulen o gusto pola lectura a través da creación literaria.

Técnicas de

traballo /

O oitavo e último bloque de cada unidade divídese en dous subapartados: Técnicas de traballo e Lingua e sociedade. As

unidades pares recollen as Técnicas de traballo mentres que as unidades impares presentan unha páxina de actividades


Lingua e

sociedade

dedicadas aos contidos de Lingua e sociedade.

O obxectivo das técnicas de traballo é garantir a adquisición dunha serie de destrezas básicas para facilitar a comprensión

de textos e o seu posterior estudo, ferramentas necesarias para o traballo en todas as áreas de estudo, polo que

consideramos fundamental incluír este apartado dentro das unidades e non nun apéndice.

Os aspectos que se traballarán en 1º. de ESO son:

-Definición de busca no dicionario.

-Subliñado.

-Resumo.

-Esquema.

-Traballo académico.

-Exposición oral.

Co apartado de Lingua e Sociedade preténdese introducir o alumnado dunha forma amena nos conceptos básicos desta

disciplina que van ter que manexar durante a súa vida académica e que resultan imprescindíbeis para comprender a

situación actual da nosa lingua. Este é o motivo polo que se minimiza a inclusión de teoría neste apartado, tratando estes

contidos:

-Linguas do mundo.

-Linguas de Europa.

-Linguas da Península Ibérica.

-Lingua galega.

-Preconceptos lingüísticos.

-Normalización na contorna.

1º Trimestre

Lectura Expresión

escrita

Léxico Gramática Expresión

oral

Ortografía Literatura Técnicas de

traballo /

Lingua e

sociedade

Unid. 1

(semanas

1-3)

Bandeiras

negras

Biografía

Corpo

humano

Comunicación

. A lingua, a

súa

Quen es?

Alfabeto:

letras e

dígrafos

Literatura e

linguaxe

literaria

Definición e

busca no

dicionario


organización

Unid. 2

(semanas

4-6)

“Practicas a

ecoloxía

doméstica?”

Diario

Parentesco

Palabra e

categorías

gramaticais.

Concordancia.

Funcións

sintácticas na

cláusula

Onde estás?

Sílaba.

Ditongo,

tritongo e

hiato

Recursos

estilísticos (I)

Linguas do

mundo

Unid. 3

(semanas

7-9)

Un vampiro

moi atrevido”

e “Historia

dunha noite de

medo”

Carta

Casa

Substantivo

Que fas?

Acentuación

(I): regras

xerais

Recursos

estilísticos (II)

Subliñado

Unid. 4

(semanas

10-12)

“

Os problemas

de dona

Gramática”

Palíndromo

Escola

Adxectivo

Imos á escola?

Acentuación

(II) ditongos,

tritongos e

hiatos; diérese

Xéneros

literarios

Linguas de

Europa

2º Trimestre

Lectura Expresión

escrita


oral


traballo /

Lingua e

sociedade

Unid. 5

(semanas

13-15)

O caderno de

Ánxela

Guía de viaxe

Tempo

cronolóxico

Pronome (I):

pronome

persoal tónico

Cando foi?

Acentuación

(III):

acentuación

diacrítica

Xénero lírico

(I): métrica

Resumo

Unid. 6 “O primeiro e- Microrrelato Tempo Pronome (II): Que tempo Puntuación(I): Xénero lírico Linguas da


(semanas

16-18)

reader naceu

en Ferrol”

atmosférico

pronome

persoal átono;

artigo

vai?

punto, vírgula

e punto e

vírgula

(II): rima e

estrofa

Península

Ibérica

Unid. 7

(semanas

19-21)

“Cincenta” e

“LeavingNew

York

nevereasy”

Noticia

Medios de

transporte

Pronome (III):

demostrativo,

posesivo,

identificador,

cuantificador,

numeral,

relativo,

interrogativo e

exclamativo

Como imos?

Puntuación

(II): dous

puntos, puntos

suspensivos e

sinais de

interrogación

e de

exclamación

Xénero lírico

(III): poema

Esquema

Unid. 8

(semanas

22-24)

A sensación

de Camelot

Folleto

publicitario

Alimentación

(I)

Verbo

Estás

informado/a?

Puntuación

(III): trazo

curto, medio e

longo,

parénteses e

aspas

Xénero

narrativo (I):

voz narrativa

Lingua galega

3º trimestre

Lectura Expresión

escrita


oral


traballo /

Lingua e

sociedade

Unid. 9

(semana

s 25-27)

“Contos para

nenos que

dormen

deseguida”

Cuestionario

Alimentación

(II)

Conxugación

verbal

Que facemos

de comer?

Uso de b e v

Xénero

narrativo (II):

acción,

personaxes,

espazo e

tempo

Traballo

académico


Unid.10

(semana

s 28-30)

“Lingua de

signos: as

palabras nas

mans e no

rostro”

Crítica

Animais

Adverbio,

preposición e

conxunción

Gústanche os

animais?

Uso de h

Uso de x e s

Xénero

dramático (I):

texto teatral

Preconceptos

lingüísticos

Unid. 11

(semana

s 31-33)

“Bando” e

“Esta miña

urbe ten

moitos

defectos”

Haiku

Árbores e

plantas

Texto e

propiedades

textuais

Paseamos?

Grupos

consonánticos

Xénero

dramático (II):

representación

teatral

Exposición

oral

Unid. 12

(semana

s 34-36)

“De como

ValentinoRufi

no e Âkil

Pillabán dan

conta das súas

historias”

Horóscopo

paisaxe rural e

paisaxe

urbana

Texto

descritivo e

texto narrativo

Prefires

campo ou

cidade?

Xuntos ou

separados?

Banda

deseñada

Normalización

na contorna

2.3.3.-Obxectivos

o Utilizar a lingua galega, oralmente e por escrito, como instrumento para a comunicación interpersoal e para a comprensión,

análise e organización dos feitos e saberes de calquera tipo.

o Utilizar a lingua galega para a comprensión e para a elaboración de informacións orais e escritas atendendo ás características

formais de cada unha delas.

o Valorar a lingua galega como propia de Galiza, comprendendo as circunstancias históricas que condicionaron a súa evolución. o Comprender as circunstancias que condicionaron a historia social da lingua galega, afirmándoa como propia de Galicia, así como as

que hoxe condicionan o seu uso, de xeito que se estea en disposición de superar as que supoñen obstáculo para a súa utilización en calquera

contexto e situación

o Coñecer as linguaxes específicas e analizar criticamente as funcións sociais dos medios de comunicación de masas.

o Valorar as variedades xeográficas do galego con vistas á aprendizaxe da lingua estándar libre de interferencias e prexuízos.


o Identificar os elementos formais e os mecanismos da lingua nos planos fonético-fonolóxico, morfosintáctico, léxico-semántico e

textual.

o Recoñecer os elementos temáticos, estruturais e expresivos que caracterizan un texto literario, así como as principais obras,

autores e períodos máis significativos da literatura galega.

o Utilizar criticamente e con progresiva autonomía as bibliotecas, os medios de comunicación social e as TIC para obter, interpretar,

elaborar e valorar información de diversos tipos e opinións diferentes

o Ler con fluidez, compresión e actitude crítica, apreciando a literatura galega como patrimonio cultural e como estímulo para unha

práctica literaria propia.

2.3.4.- Grao mínimo de consecución para superar a materia.

Bloque 1: Comunicación oral. Escoitar e falar

Estándar % LGB1.1.1. Comprende e interpreta a intención comunicativa de textos orais sinxelos (noticias de actualidade). 50

LGB1.1.2. Traslada a información relevante ou a idea xeral de textos sinxelos a resumos. 50

LGB1.2.1. Recoñece, xunto ao propósito e a idea xeral, os datos máis relevantes en textos orais do ámbito social e educativo. 40

LGB1.2.2. Segue instrucións para realizar tarefas de aprendizaxe con progresiva autonomía. 40

LGB1.3.1. Coñece e aprecia as normas que rexen a cortesía na comunicación oral (intervén na orde que lle corresponde, manifesta respecto polas opinións alleas e recoñece e rexeita a linguaxe discriminatoria).

40

LGB1.3.2. Recoñece a importancia dos aspectos prosódicos (entoación, pausas, ton, timbre e volume) e o significado da linguaxe non verbal. 40

LGB1.4.1. Identifica a intención comunicativa, as ideas principais e as secundarias de programas informativos. 50

LGB1.4.2. Compara o tratamento da mesma noticia en diferentes medios de comunicación e extrae conclusións a partir das coincidencias e diferenzas atopadas. 30

LGB1.4.3. Identifica e rexeita os usos lingüísticos que levan implícitos prexuízos ou discriminacións. 70

LGB1.5.1. Consulta os medios de información dixitais para seleccionar contidos relevantes e incorporalos ás súas producións. 40

LGB1.5.2. Emprega as TIC para facer as súas presentacións máis claras e visualmente atractivas. 50

LGB1.6.1. Aprecia a emisión dunha pronuncia correcta, recoñece os erros de produción oral propia e allea e propón solucións para melloralas. 40

LGB1.6.2. Comprende, interpreta e rexeita os prexuízos que se poidan asociar á pronuncia da lingua galega. 70


LGB1.6.3. Usa, se a posúe, a variante dialectal propia e asúmea como a variedade habitual do seu contexto. 60

LGB1.7.1. Produce textos orais, en intervencións espontáneas, adecuadas á situación e á intención comunicativa desexada, con coherencia, cohesión e corrección. 40

LGB1.7.2. Participa con fluidez nas intervencións orais espontáneas respectando as regras morfosintácticas desta lingua, en especial a colocación do pronome átono, así como a fonética galega (pronuncia das sete vogais, n velar e fonema fricativo palatal xordo).

40

LGB1.7.3. Emprega nas intervencións orais espontáneas expresións propias do galego (fraseoloxía adecuada). 60

LGB1.7.4. Emprega nas intervencións orais espontáneas un léxico rico e variado. 50

LGB1.8.1. Intervén en debates e coloquios do ámbito educativo, respectando as regras de interacción. 40

LGB1.8.2. Cínguese ao tema, non divaga e atende ás instrucións da persoa moderadora nos debates e coloquios. 40

LGB1.9.1. Elabora guións para organizar os contidos de exposicións formais ou informais breves. 50

LG1B1.9.2. Respecta os aspectos prosódicos da linguaxe non verbal (a posta en escena, os xestos e a mirada), manifesta autocontrol das emocións ao falar en público e diríxese ao auditorio con autoconfianza e seguridade

40

LGB1.9.3. Adecúa a súa pronuncia á finalidade da situación comunicativa. 50

LGB1.9.4. Incorpora progresivamente palabras propias do nivel formal ás súas producións orais. 60

LGB1.9.5. Analiza similitudes e diferenzas entre discursos formais e espontáneos. 50

LGB1.9.6. Recoñece e avalía erros (repeticións de conectores, pobreza léxica e castelanismos) nos discursos orais propios e alleos e trata, progresivamente, de evitalos. 40

LGB1.10.1. Participa en conversas informais nos que intercambia información e expresa a súa opinión, fai invitacións e ofrecementos, e pide e dá indicacións ou instrucións sinxelas. 40

LGB1.10.2. Desenvólvese correctamente en situacións da vida cotiá que implique solicitar unha información ou un servizo.

50

Bloque 2: Comunicación escrita. ler e escribir.

Estándar % LGB2.1.1. Utiliza técnicas de análise e síntese do contido: subliñados, esquemas e resumos. 60

LGB2.1.2. Recoñece a intencionalidade do emisor a partir de elementos contextuais explícitos. 50

LGB2.1.3. Reconstrúe o sentido global e compón o esquema xerarquizado das ideas. 40

LGB2.1.4. Procura o léxico descoñecido en dicionarios, analiza a forma da palabra ou deduce o significado polo contexto. 50

LGB2.1.5. Interpreta o significado de elementos non lingüísticos (símbolos, iconas etc.). 60

LGB2.1.6. Busca información para ampliar e completar o contido das mensaxes a través de distintos recursos: xornais, revistas, libros, enciclopedias, buscadores de internet. 40


LGB2.1.7. Contrasta os contidos analizados cos coñecementos propios, antes e despois da lectura. 50

LGB2.2.1. Comprende, interpreta e sintetiza o contido de textos propios da vida cotiá: mensaxes electrónicas ou de móbil, de correo electrónico, normas e instrucións de uso. 50

LGB2.3.1. Comprende, interpreta e sintetiza escritos dos medios de comunicación, especialmente, os narrativos e expositivos de estrutura descritiva e secuencial. 50

LGB2.4.1. Comprende, interpreta e sintetiza textos propios da vida educativa: webs educativas, información de dicionarios, glosarios e enciclopedias en distintos soportes. 40

LGB2.4.2. Segue instrucións para realizar tarefas de aprendizaxe guiadas, con progresiva autonomía. 60

LGB2.5.1. Usa de forma guiada as bibliotecas e as TIC para obter información e consultar modelos de composición escrita. 50

LGB2.6.1. Manifesta unha actitude crítica ante as mensaxes que transmiten prexuízos e reflexiona sobre os usos lingüísticos discriminatorios. 60

LGB2.6.2. Identifica e evita o uso de expresións habituais que evidencian prexuízos de distinta natureza: relixiosos, raciais e sexistas. 80

LGB2.7.1. Le en voz alta con dicción, entoación e ritmo adecuados e con respecto pola puntuación do texto. 50

LGB2.7.2. Le en voz alta seguindo os patróns fonéticos do galego. 60

LGB2.7.3. Utiliza recursos das TIC para rexistrar a voz. 40

LGB2.8.1. Utiliza esquemas sinxelos e notas para ordenar as ideas e estruturar o contido do texto. 40

LG2.8.2. Adecúa o texto ao rexistro coloquial ou formal segundo o requira a situación comunicativa. 50

LGB2.8.3. Utiliza elementos lingüísticos e discursivos esenciais para a cohesión das ideas: conectores textuais básicos, e concordancias dentro do sintagma nominal e dentro do sintagma verbal.

40

LGB2.8.4. Puntúa o texto en relación coa organización oracional e a forma do texto (os parágrafos e a distribución e organización das ideas expresadas). 50

LGB2.8.5. Revisa o texto con respecto ás normas morfolóxicas, ortográficas e tipográficas. 60

LGB2.9.1. Produce textos propios das relacións sociais: notas, cartas, avisos, mensaxes electrónicas ou de móbil. 30

LGB2.10.1. Produce, a partir dun modelo, textos propios dos medios de comunicación, fundamentalmente, noticias, en formato papel ou dixital. 50

LGB2.10.2. Coñece a estrutura do xornal (seccións e xéneros) e os elementos paratextuais que acompañan as noticias. 30

LGB2.11.1. Produce, en formato papel ou dixital, textos descritivos, narrativos e expositivos propios da vida educativa, especialmente, resumos, exposicións sinxelas e conclusións sobre tarefas e aprendizaxes realizadas.

30

LGB2.12.1. Produce textos de distintos xéneros: descricións, narracións de feitos e exposicións de ideas e conceptos. 40

LGB2.13.1. Utiliza, con progresiva autonomía, as funcións básicas dun procesador de textos para organizar os contidos e mellorar a presentación. 50

LGB2.13.2. Emprega os correctores ortográficos para resolver dúbidas e revisar a ortografía. 50

LGB2.14.1. Participa, de modo guiado, nas tarefas de revisión e mellora das producións propias e alleas. 40

LGB2.14.2. Acepta o erro como parte do proceso de aprendizaxe e mostra unha actitude positiva de superación. 60


Bloque 3: Funcionamento da lingua.

Estándar % LGB3.1.1. Utiliza un vocabulario amplo e preciso para expresarse con claridade nun rexistro axeitado á situación. 50

LGB3.2.1. Recoñece e pronuncia correctamente os fonemas propios da lingua galega. 70

LGB3.3.1. Obtén, de xeito autónomo, información lingüística relativa á clase de palabras e a normativa en dicionarios, en diferentes soportes, e noutras obras de consulta. 50

LGB3.4.1. Aplica correctamente as normas ortográficas e morfolóxicas da lingua galega. 60

LGB3.4.2. Aplica estratexias para a corrección lingüística, gramatical e ortográfica dos textos. 40

LGB3.5.1. Analiza e usa correctamente a puntuación de acordo coa cohesión textual. 40

LGB3.6.1. Recoñece e explica o uso das categorías gramaticais nos textos, utiliza este coñecemento para corrixir erros e distingue as flexivas das non flexivas. 40

LGB3.7.1. Recoñece e explica nos textos as referencias deícticas persoais. 40

LGB3.8.1. Identifica, explica e usa distintos tipos de conectores textuais máis comúns, en particular os temporais e explicativos. 50

LGB3.9.1. Producir textos orais e escritos de diferentes xéneros, usando as regras de concordancia. 50

LGB3.9.2. Identificar as función sintácticas no seo da oración. 40

LGB3.10.1. Recoñece as modalidades asertivas, interrogativas, exclamativas, desiderativas, dubitativas e imperativas en relación coa intención comunicativa do emisor. 30

LGB3.11.1. Recoñece os erros nas producións orais e escritas propias e alleas a partir da avaliación e autoavaliación. 40

LGB3.12.1. Participa en proxectos (elaboración de materiais multimedia, folletos, carteis, recensión de libros e películas, obras de teatro etc.) nos que se utilizan varias linguas e relacionados cos elementos transversais, evita estereotipos lingüísticos ou culturais e valora as competencias que posúe como persoa plurilingüe.

30

LGB3.13.1. Utiliza os coñecementos lingüísticos de ámbito contextual, textual, oracional e da palabra, desenvolvidos no curso nunha das linguas, para mellorar a comprensión e produción dos textos traballados en calquera das outras.

30

Bloque 4: Lingua e sociedade.

Estándar % LGB4.1.1. Valora a lingua como instrumento co cal se constrúen todos os saberes e como medio de relación interpersoal e de sinal de identidade dun pobo a través da identificación de elementos lingüísticos de noso na literatura de tradición oral e no xénero humorístico.

80

LGB4.1.2. Coñece as linguas que se falan en Galicia. 100


LGB4.1.3. Coñece os territorios que forman parte da comunidade lusófona. 60

LGB4.1.4. Coñece recursos en rede de lecer (literatura de tradición oral, música e xogos) en lingua galega adaptados á súa idade. 40

LGB4.2.1. Describe e analiza a situación sociolingüística de Galicia a partir do estudo do seu contexto familiar e a do resto do alumnado. 50

LGB4.2.2. Coñece e valora os antropónimos galegos. 60

LGB4.3.1. Analiza a súa propia práctica lingüística e valora a importancia de contribuír individual e socialmente á normalización da lingua galega. 50

LGB4.4.1. Coñece a lexislación que regula os dereitos lingüísticos individuais. 30

LGB4.5.1. Coñece o que é un prexuízo. Detecta e analiza a presenza de novos e vellos prexuízos cara ao galego na súa práctica lingüística e na do seu contorno. 70

LGB4.6.1. Aprecia as variantes diatópicas do galego como símbolo de riqueza lingüística e cultural. 60

LGB4.6.2. Rexeita os prexuízos sobre as variedades dialectais e utiliza os trazos propios da súa zona. 70

LGB4.6.3. Coñece as principais variantes diatópicas do galego e clasifica producións lingüísticas segundo o bloque dialectal ao que pertencen. 30

Bloque 5: Educación literaria.

Estándar % LGLB5.1.1. Le, con regularidade e de maneira guiada, obras literarias para desenvolver o criterio lector; expón unha opinión persoal sobre a lectura dunha obra axeitada á idade, relaciona o seu sentido coa propia experiencia e outros coñecementos adquiridos, e asimila os trazos estéticos xerais que definen cada texto.

40

LGLB5.2.1. Compara textos literarios e non literarios e describe as súas diferenzas e similitudes. 40 LGLB5.2.2. Diferencia textos dos tres grandes xéneros a partir dos seus trazos característicos máis xerais. 50 LGLB5.3.1. Le expresiva e comprensivamente, fai audicións de poemas recitados ou cantados, sinala a temática ou temáticas abordadas e describe os valores estilísticos dos textos. 50 LGLB5.4.1. Le expresiva e comprensivamente textos narrativos breves e recoñece a funcionalidade dos elementos formais básicos. 50 LGLB5.5.1. Le dramatizada e comprensivamente, visiona pezas teatrais e aprecia os seus compoñentes e procedementos máis relevantes. 50 LGLB5.6.1. Escribe textos sinxelos de intención estética, servíndose dos coñecementos literarios adquiridos e dos recursos retóricos traballados na aula. 40 LGLB5.7.1. Describe e caracteriza os trazos definitorios básicos do cómic como linguaxe artística. 50 LGB5.7.2. Identifica e describe, nun cómic dado, os principais trazos definitorios. 50 LGLB5.7.3. Describe e caracteriza os trazos definitorios básicos da canción como linguaxe artística. 40 LGB5.7.4. Identifica e describe, nunha canción dada, os seus principais trazos definitorios. 40 LGLB5.8.1. Familiarízase, seguindo unhas pautas orientadoras, co emprego dos fondos e recursos que ofrecen as bibliotecas, incluídas as virtuais, para a procura de información básica e a resolución de dúbidas de traballo.

50


2.3.5.- Procedementos e instrumentos de avaliación

Ademais de ter en conta o esforzo, a capacidade de traballo e a actitude na clase, os coñecementos do alumnado valorarase a través dos

seguintes instrumentos de avaliación:

Control do traballo diario.

Control do caderno de traballo (contido, caligrafía, presentación, ortografía, etc.)

Control das obras de lectura.

Control do coñecemento dos distintos aspectos da lingua e da literatura a través de probas específicas.

O alumnado con necesidades específicas terán unha adaptación destes instrumentos conforme as súas necesidades. Basicamente esta

adaptación consistirá:

- Exames escritos con preguntas breves, cerradas, claras e con vocabulario o máis sinxelo posíbel. No entanto, estes exames teñen que ir

adaptados ao nivel de estudos que cursa o alumno/a.

- Deixar máis tempo para a os exames e probas escritas, ser flexíbeis na súa duración e mesmo dividilas en dúas sesións

- Cando se observa que os exames escritos fican incompletos, completalos de forma oral

Actividades de recuperación e reforzo

Este tipo de actividades terán en moitos casos un carácter individual dependendo dos aspectos en que cada alumno/a precise ese reforzo.

De forma xeral poderemos establecer as seguintes pautas:

Obras de lectura. Se un alumno/a ten problemas de comprensión ou capacidade para a lectura dunha das obras indicadas o profesor/a

poderá facilitarlle unha obra máis adaptada ás súas capacidades.

Traballo diario e elaboración do seu caderno. O profesor ou profesora entregará novas actividades ao alumnado que teña que

recuperar sendo necesario que o alumno as entregue realizadas ao profesor ou figuren no seu caderno.

Exames. No caso de que o alumno non atinxise un nivel suficiente nun exame e a cualificación non se vise compensada con outros

instrumentos de avaliación, será necesaria a repetición de dita proba.


O alumnado que por diversas razóns non asista á clase e perda o dereito á avaliación continua terá que someterse a unha proba final de

toda a materia, incluídas as obras de lectura.

2.3.6.- Concrecións metodolóxicas

A metodoloxía a utilizar estará condicionada pola composición de cada grupo de alumnos/as. Con carácter xeral podemos afirmar que se

tentará:

- Unha metodoloxía práctica que esperte o interese do alumnado e o seu traballo diario.

- Combinar as explicacións teóricas do profesor/a coa practica e exercicios que realicen os alumnos/as.

- Procurar unha variedade de materiais que fagan atractivo o traballo e o estudo.

- Utilizar materiais auxiliares (música, xornais…) que fagan atractivo o traballo e axuden a coñecer a realidade.

- Integrar, na medida do posíbel, o uso das TIC

2.3.7.- Materiais e recursos didácticos

Para alén do material que o profesorado poida achegar no seu traballo diario, establécese o uso do seguinte material:

Libro de texto

VV.AA. Lingua e Literatura......................................... Consorcio Editorial Galego

Obras de lectura

Elena Gallego Abad……………… Dragal I. A herdanza do dragón

Fernández Paz, Agustín …………… Lúa do Senegal

Manuel María ……………………. A farsa de Bululú

2.3.8.- Criterios de avaliación.

Mostrar unha actitude positiva nos seguintes aspectos:

o Comportamento na aula.

o Interese pola aprendizaxe.


o Esforzo e constancia no traballo.

o Respecto polos compañeiros e compañeiras.

o Respecto pola diversidade cultural.

Extraer a intención comunicativa e a idea xeral de textos escritos sinxelos dos ámbitos social e académico. Seguir as instrución para

realizar tarefas guiadas de aprendizaxe.

Realizar exposicións e narracións orais planificadas claras e áxiles e participar de forma construtiva en diversas interaccións

comunicativas (simulacións, traballos colaborativos...)

Escribir, seguindo un modelo, narracións e descricións, así como outros textos sinxelos propios da vida cotiá, das relacións sociais e dos

medios de comunicación.. Planificar e revisar os ditos textos coa axuda do profesorado aplicándolles normas básicas de adecuación, de

coherencia, de cohesión, de corrección e de precisión léxica.

Consultar, baixo a dirección do profesorado, textos en diferentes soportes co fin de extraer a información solicitada e incorporala ás

propias producións.

Aplicar os coñecementos sobre a lingua e as normas do uso lingüístico para resolver problemas de comprensión e para compoñer e

revisar de xeito dirixido os propios textos.

Recoñecer, a través da reflexión sobre os usos discursivos, os mecanismos da lingua e coñecer e usar unha terminoloxía lingüística

básica.

Observar os condicionamentos máis evidentes valoración e usos social do galego e utilizar a lingua galega con fluidez e normalidade nos

máis diversos contextos comunicativos.

Recoñecer a diversidade lingüística do mundo actual, con especial atención ao contorno peninsular.

Ler con regularidade obras literarias e desenvolver criterio lector; expoñer unha opinión persoal sobre a lectura dunha obra axeitada á

idade, relacionando o seu sentido coa propia experiencia e recoñecendo os trazos xerais do xénero.

Utilizar os coñecementos literarios na comprensión de textos breves ou fragmentos, atendendo especialmente aos trazos xenéricos e á

funcionalidade dos recursos retóricos..

Participar de maneira activa na creación de textos de intención estética tomando como modelo os lidos e comprendendo os recursos a

empregar.

.


2.3.9.-Criterios de cualificación

Aos instrumentos antes citados concederáselles o seguinte valor:

Actitude e traballo diario 20% : Actitude e participación adecuada na aula 10%. Realización adecuada das tarefas encomendadas 10%

Obras de lectura.............................................20% Coñecemento dos distintos aspectos da lingua e da literatura a través de probas específicas ................................................................60%

Nas probas escritas poderá descontarse un 10% da cualificación por erros lingüísticos (ortografía, morfoloxía…)

O alumnado que por diversas razóns non asista á clase e perda o dereito á avaliación continua sufrirá unha proba final, incluíndo as obras de lectura e

será cualificado por dita proba.

Cando un alumno non acade os mínimos esixíbeis na avaliación, terá posibilidade de recuperación realizando unha proba sobre os mesmos contidos.

A nota da avaliación ordinaria será o resultado da media das avaliacións anteriores. O alumnado que non aprobe na convocatoria ordinaria ten dereito a un

exame na convocatoria extraordinaria. Esta proba é única para cada nivel e inclúe todos os contidos da programación.

2.3.10.- Avaliación inicial.

A avaliación inicial realizarana os profesores/as impartan docencia en cada nivel. Nela deberán de constatarse as capacidades e

coñecemento do alumnado nos seguintes aspectos:

- Capacidade e comprensión lectora

- Expresión oral

- Expresión escrita.

- Coñecemento da realidade socio-cultural galega.

- Coñecemento do uso das TIC

- Coñecemento da realidade lingüística galega e española

A avaliación realizarase con exercicios e actividades que cada profesor/a realice cos seus alumnos/as.

Servirá esta avaliación para ao longo do ano adaptar os materiais e as técnicas de traballo á situación do grupo en xeral e de cada

alumno/a en particular.

2.3.11.-Atención á diversidade Cada vez máis contamos nas nosas aulas cun maior número de alumnado con necesidades específicas de apoio educativo (NEAE).

Segundo o Decreto 86/2015 debemos incluír dentro desta denominación aqueles alumnos e alumnas que:


- Presenten dificultades específicas de aprendizaxe.

- Teñan trastorno por déficit de atención e hiperactividade (TDAH).

- Teñan altas capacidades intelectuais.

- Se viran obrigados/as a incorporarse tardiamente ao noso sistema educativo.

- Posúan condicións persoais ou de historia escolar que así o recomenden.

Os principios básicos para o tratamento co alumnado con NEAE parten da inclusión na aula, da non discriminación e da igualdade

efectiva. Para favorecer o cumprimento destes principios as actividades de aprendizaxe integradas responderán a tipoloxías e agrupamentos

variados –favorecendo en moitos casos os agrupamentos flexíbeis– e gradadas en dificultade. No caso de que sexa preciso, o profesorado

elaborará materiais adaptados, así como probas específicas.

No apartado “Instrumentos de avaliación “ constan tamén unhas referencias a este tema.

2.3.12.-.- Transversalidade

Segundo o estabelecido no Decreto 86/2015, de 25 de xuño polo que se regula o currículo da educación secundaria obrigatoria e do

bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia os elementos transversais que deben traballarse a través de todas as materias son os seguintes:

- Comprensión lectora.

- Expresión oral e escrita.

- Comunicación audiovisual.

- Tecnoloxías da información e da comunicación.

- Emprendemento.

- Educación cívica e constitucional.

Alén disto, tamén son considerados elementos transversais a ter en conta no desenvolvemento das aulas os seguintes valores e conceptos:

Igualdade e respecto

Ecoloxía e respecto polo medio

Educación dos/das consumidores/as

Educación para saúde

Educación para o lecer


2.4. 2º de ESO

O currículo divide os contidos, os criterios de avaliación e os estándares de aprendizaxe en cinco bloques. O tratamento que lles demos no noso manual

persegue proporcionar ferramentas que permitan desenvolver unha praxe pedagóxica baseada na mestura dos bloques curriculares, que poden ser

abordados desde calquera das subdisciplinas que compoñen a materia.

2.4.1.-Estándares de aprendizaxe avaliables

1. Comunicación oral. Escoitar

e falar 2. Comunicación escrita. Ler

e escribir 3. Funcionamento da

lingua 4. Lingua e sociedade 5. Educación literaria

Unidade 1

Lingua e texto. Propiedades textuais (I): adecuación. B1.10. Expresión oral. Presentar unha persoa. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.9. Ortografía. Alfabeto: letras e dígrafos. B1.2. / B1.5. Reforzo de competencias. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.8. / B1.9. / B1.10.

Lectura. “Brais”. B2.1. / B2.6. /B2.7. / B2.8. / B2.11. / B2.12., B2.14. Expresión escrita. Convite. B2.2. / B2.8. / B2.9. / B2.12 / B2.13 / B2.14. Lingua e texto. Propiedades textuais (I): adecuación. B2.1. / B2.2. / B2.4. / B2.6./ B2.9 . Ortografía. Alfabeto: letras e dígrafos. B2.8. Técnicas de traballo. Biblioteca Virtual. B.2.5. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.3. / B2.5. / B2.6. / B2.8. / B2.12. / B2.13. / B2.14.

Lectura. “Brais”. B3.1. / B3.4. / B3.6. Léxico. Aspecto físico / Significado denotativo e significado connotativo. B3.1. / B3.3. / B3.12. Gramática. A palabra e a súa estrutura. Categorías gramaticais. B3.5. / B3.7. Ortografía. Alfabeto: letras e dígrafos. B3.1. / B3.2. / B3.5. Reforzo de competencias. B3.1. / B3.3. / B3.5. / B3.6. Autoavaliación de contidos / Autoavaliación de competencias B3.10.

Lectura. “Brais”.

B5.1. / B5.3. / B5.7.

Expresión escrita.

Convite.

B5.7.

Ortografía. Alfabeto:

letras e dígrafos.

B5.7.

Literatura. Orixes da

literatura.

B5.1. / B5.6.

Técnicas de traballo.

Biblioteca Virtual.

B5.9.

Unidade 2

Lectura. “carta geográfica” / “Chachauí”. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. Expresión oral. Saudar e despedirse.

Lectura. “carta geográfica” / “Chachauí”. B2.5 / B2.6. / B2.7. / B2.8. / B2.11. / B2.12. / B2.13. B2.14.

Lectura. “carta geográfica” / “Chachauí”. B3.1. / B3.3. Expresión escrita. Chío. B3.1. / B3.4. / B3.5. / B3.6.

Lectura. “carta geográfica”

/ “Chachauí”.

B4.3. / B4.8.

Lingua e sociedade.

Linguas minoritarias e

Lectura. “carta

geográfica” / “Chachauí”.

B5.1. / B5.2. / B5.6. /

B5.7. / B5.9.

Expresión escrita. Chío.


B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.9. Ortografía. Sílaba. Ditongo, tritongo e hiato. B1.2. / B1.5. Lingua e sociedade. Linguas minoritarias e minorizadas. B1.5. / B1.6. / B1.9. / B1.10. Reforzo de competencias. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.8. / B1.9. / B1.10.

Expresión escrita. Chío. B2.2. / B2.3. / B2.8. / B2.9. /B2.12. / B2.13. / B2.14. Lingua e texto. Propiedades textuais (II): coherencia. B2.1. / B2.2. / B2.8. Literatura. Xéneros literarios. B2.8. / B2.12. / B2.13. / B2.14. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.3. / B2.5. / B2.6. / B2.8. / B2.12. / B2.13. / B2.14.

/ B3.12. Léxico. Sentimentos e estados de ánimo. B3.1. / B3.3. / B3.7. Gramática. Substantivo (I). B3.1. / B3.3. / B3.5. / B3.7. / B3.9. / B3.10. Ortografía. Sílaba. Ditongo, tritongo e hiato. B3.1. / B3.2. / B3.5. / B3.10. Reforzo de competencias. B3.1. / B3.3. / B3.5. / B3.6. Autoavaliación de contidos / Autoavaliación de competencias B3.10.

minorizadas.

B4.1. / B4.2.

B5.5. / B5.7.

Lingua e texto.

Propiedades textuais (II):

coherencia.

B5.1.

Gramática. Substantivo

(I).

B5.1.

Ortografía. Sílaba.

Ditongo, tritongo e hiato.

B5.1.

Literatura. Xéneros

literarios.

B5.1. / B5.2. / B5.3. /

B5.4. / B5.5. / B5.6. /

B5.7.

Unidade 3

Lectura. “Auga con fronteiras”. B1.5. / B1.6. / B1.8. / B1.9. / B1.10. Léxico. Roupa e calzado / Polisemia e homonimia. B1.5. / B1.6. Expresión oral. Dar os parabéns e agradecer. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.9. / B1.10. Ortografía. Acentuación (I) regras xerais. B1. 2. / B1.5. Literatura. Literatura electrónica. B1.2. / B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9. / B1.10.

Lectura. “Auga con fronteiras”. B2.1. / B2.2. / B2.3. / B2.5. / B2.6. / B2.8. / B2.9. / B2.11. / B2.13. / B2.14. Expresión escrita. Fanfiction. B2.8. / B2.12. / B2.13. / B2.14. Lingua e texto. Propiedades textuais (III): cohesión. B2.4. / B2.8. Ortografía. Acentuación (I) regras xerais. B2.8. Literatura. Literatura electrónica. B2.8. / B2.12. / B2.13. /

Lectura. “Auga con fronteiras”. B3.1. / B3.3. / B3.4. / B3.5. / B3.6. Lingua e texto. Propiedades textuais (III): cohesión. B3.8. / B3.9. Léxico. Roupa e calzado / Polisemia e homonimia. B3.1. / B3.3. Gramática. Substantivo (II). B3.5. / B3.7. Ortografía. Acentuación (I) regras xerais. B3.2. / B3.5. /B3.10.

Produción escrita.

Fanfiction.

B5.3. / B5.7.

Lingua e texto.

Propiedades textuais (III):

cohesión.

B5.1.

Gramática. Substantivo

(II).

B5.1.

Ortografía. Acentuación

(I) regras xerais.

B5.1.

Literatura. Literatura

electrónica.

B5.1. / B5.7.


B2.14. Técnicas de traballo. Gráfica. B2.1. / B2.2. / B2.3. / B2.4. / B2.5. / B2.8. / B2.13. Reforzo de competencias. B2.2. / B2.4. / B2.5. / B2.8. / B2.12. / B2.13. / B2.14.

Reforzo de competencias. B3.5. / B3.6. / B3.7. Autoavaliación de contidos / Autoavaliación de competencias B3.10.

Unidade 4

Lectura. A rateira. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.8. / B1.9. / B1.10. Léxico. Cuartos da casa (I): cociña e sala. B1.5. / B1.6. / B1.9. Expresión oral. Expresar sorpresa e incredulidade. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.9. / B1.10. Ortografía. Acentuación (II): ditongos, tritongos e hiatos; diérese. B1.2. / B1.5. Literatura. Subxéneros líricos: canción e oda. B1.5. / B1.6.

Lectura. A rateira. B2.5. / B2.7. / B2.8. / B2.12. / B2.13. / B2.14. Expresión escrita. Regras de xogo. B2.8. / B2.12. / B2.13. / B2.14. Lingua e texto. Estrutura narrativa. B2.8. / B2.12. / B2.14. Literatura. Subxéneros líricos: canción e oda. B2.12. / B2.14. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.3. / B2.5. / B2.8. /B2.11. / B2.12. / B2.13. / B2.14.

Lectura. A rateira. B3.1. /B3.3. Expresión escrita. Regras de xogo. B3.4. / B3.5. / B3.6. / B3.8. Lingua e texto. Estrutura narrativa. B3.4. / B3.5. / B3.6. / B3.8. Léxico. Cuartos da casa (I): cociña e sala. B3.1. Gramática. Adxectivo. B3.5. / B3.7. / B3.9. / B3.10. Ortografia. Acentuación (II): ditongos, tritongos e hiatos; diérese. B3.5. / B3.10. Reforzo de competencias. B3.1. / B3.3. / B3.5. / B3.6. Autoavaliación de contidos / Autoavaliación de competencias B3.10.

Lingua e sociedade.

Lusofonía.

B4.1. / B4.3. / B4.8.

Lectura. A rateira.

B5.1. / B5.4.

Lingua e texto. Estrutura

narrativa.

B5.1.

Gramática. Adxectivo.

B5.1.

Ortografia. Acentuación

(II): ditongos, tritongos e

hiatos; diérese.

B5.1.

Literatura. Subxéneros

líricos: canción e oda.

B5.1. / B5.2. / B5.5. /

B5.6. / B5.7. / B5.9.

Unidade 5 Lectura. “A tenda da señora Hirsch”. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.7. /

Lectura. “A tenda da señora Hirsch”. B2.1. / B2.5. / B2.6. / B2.7. /

Lectura. “A tenda da señora Hirsch”. B3.1. / B3.2./ B3.3. / B3.4.

Lectura. “A tenda da

señora Hirsch”. B5.1. / B5.3. / B5.7.


B1.8. / B.10. Léxico. Xogos / Sinonimia. B1.5. / B1.6. Gramática. Pronome (I): artigo, demostrativo e posesivo. B1.6. Expresión oral. Describir. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.9. Ortografía. Acentuación (III): acentuación diacrítica. B1.2. / B1.5. Técnicas de traballo. Presentación de diapositivas. B1.3. / B1.5. / / B1.9. / B1.10.

B2.8. / B2.12. / B2.13. / B2.14. Expresión escrita. Relato policial. B2.8. / B2.12. / B2.13. / B2.14. Lingua e texto. Estrutura descritiva. B2.8. / B2.12. Literatura. Subxéneros narrativos: conto e novela. B2.12. / B2.14. Técnicas de traballo. Presentación de diapositivas. B2.8. / B.2.12. / B2.13. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.4. / B2.5. / B2.8. / B2.13.

/ B3.5. / B3.6. Expresión escrita. Relato policial. B3.3. / B3.4. /B3.5. Lingua e texto. Estrutura descritiva. B3.4. / B3.5. / B3.6. B3.8. / B3.9. Léxico. Xogos / Sinonimia. B3.1./ B3.3. Gramática. Pronome (I): artigo, demostrativo e posesivo. B3.4. / B3.5. Expresión oral. Describir. B3.2. Ortografía. Acentuación (III): acentuación diacrítica. B3.2. / B3.5. Reforzo de competencias. B3.1. / B3.3. Autoavaliación de contidos / Autoavaliación de competencias B3.10.

Expresión escrita. Relato

policial.

B5.3. / B5.6. / B5.7.


descritiva. B5.1.


narrativos: conto e

novela.

B5.1. / B5.3. / B5.5. /

B5.6. / B5.7.

Unidade 6

Lectura. “Ovella descarreirada” / “E estamos os inútiles”. B1.5. / B1.7. / B1.8. / B1.9. / B1.10. Lingua e texto. Estrutura persuasivo-argumentativa. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9. / B1.10. Léxico. Cuartos da casa (II): cuarto e baño. B1.3. / B1.5. / B1.6.

Lectura. “Ovella descarreirada” / “E estamos os inútiles”. B2.1. / B2.5. / B2.6. / B2.7. / B2.8. / B2.12. / B2.14. Expresión escrita. Ortogramas. B2.12./ B2.13. / B2.14. Lingua e texto. Estrutura persuasivo-argumentativa. B2.4. / B2.6. / B2.7.

Lectura. “Ovella descarreirada” / “E estamos os inútiles”. B3.1. / B3.2. / B3.3. / B3.5. Expresión escrita. Ortogramas. B3.2. / B3.4. Lingua e texto. Estrutura persuasivo-argumentativa. B3.3. / B3.4. / B3.5. / B3.6. / B3.8.


persuasivo-argumentativa.

B4.4.

Lingua e sociedade.

Situación legal das linguas

do Estado español.

B4.1. / B4.2. / B4.4. / B4.6.

Lectura. “Ovella

descarreirada” / “E

estamos os inútiles”.

B5.1. / B5.2. / B5.5.

/B5.6. / B5.7.

Expresión escrita.

Ortogramas.

B5.1. / B5.2. / B5.3. /

B5.5. / B5.7.

Ortografía. Puntuación

(I): punto, vírgula e punto


Gramática. Pronome (II): identificador, cuantificador, numeral, relativo, interrogativo e exclamativo. B1.3. / B1.6. / B1.10. Expresión oral. Mudar de tema. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.8. / B1.9. / B1.10. Ortografía. Puntuación (I): punto, vírgula e punto e vírgula. B1.2. / B1.5.

Ortografía. Puntuación (I): punto, vírgula e punto e vírgula. B2.8. B2.1. / B2.3. / B2.5. / B2.8. / B2.12. / B2.13.

Léxico. Cuartos da casa (II): cuarto e baño. B3.1. / B3.2. / B3.3. Gramática. Pronome (II): identificador, cuantificador, numeral, relativo, interrogativo e exclamativo. B3.4. / B3.5. / B3.10. Ortografía. Puntuación (I): punto, vírgula e punto e vírgula. B3.4. / B3.8. / B3.10. Literatura. Subxéneros narrativos: lenda. B3.11. Lingua e sociedade. Situación legal das linguas do Estado español. B3.11. Reforzo de competencias. B3.1. / B3.3. / B3.11 Autoavaliación de contidos / Autoavaliación de competencias. B3.10.

e vírgula.

B5.1.


narrativos: lenda.

B5.1. / B5.3. / B5.5. /

B5.6. / B5.7. / B5.9.

Unidade 7

Lectura. “Augusta Ada Byron, condesa de Lovelace (1815-1851)”. B1.3. / B1.4. / B1.5. / B1.6. / B1.8. / B1.9. / B1.10. Lingua e texto. Estrutura expositivo-explicativa. B1.3. / B1.7. /B1.9. / B1.10. Expresión oral. Persuadir. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.8. / B1.9. /

Lectura. “Augusta Ada Byron, condesa de Lovelace (1815-1851)”. B2.1. / B2.4. / B2.5. / B2.6. / B2.7. / B2.11. Expresión escrita. Folla de reclamación. B2.2.B2.8. / B2.9. / B2.14. Lingua e texto. Estrutura expositivo-explicativa. B2.1. / B2.3. / B2.4. / B2.5. /

Lectura. “Augusta Ada Byron, condesa de Lovelace (1815-1851)”. B3.1. / B3.2. / B3.3. Expresión escrita. Folla de reclamación. B3.4. Lingua e texto. Estrutura expositivo-explicativa. B3.4. / B3.8. Léxico. Informática. /


narrativos: fábula.

B5.1. / B5.2. / B5.3. /

B5.5. / B5.6. / B5.7.


B1.10. Ortografía. Puntuación (II): dous puntos, puntos suspensivos e sinais de interrogación e de exclamación. B1.2. / B1.5.

B2.12. / B2.13. Técnicas de traballo. Cadro sinóptico. B2.1. / B2.4. / B2.13. Reforzo de competencias.B2.2. / B2.5. / B2.8. / B2.9. / B2.13.

Antonimia. B3.1. / B3.2. / B3.3. / B3.12. Gramática. Pronome (III): persoal. B3.4. / B3.5. / B3.10. Ortografía. Puntuación (II): dous puntos, puntos suspensivos e sinais de interrogación e de exclamación. B3.2. / B3.5. / B3.6. / B3.10. Reforzo de competencias. B3.1. / B3.3. Autoavaliación de contidos / Autoavaliación de competencias B3.10.

Unidade 8 Lectura. “Catulo e Caleno”.B1.3. / B1.5. Expresión oral. Expresar coincidencia e indiferenza. B1.3. / B1.4. / B1.5. / B1.6. / B1.9. / B1.10. Ortografía. Puntuación (III): trazo curto, medio e longo; parénteses e aspas. B1.2. / B1.5.

Lectura. “Catulo e Caleno”. B2.1. / B2.7. / B2.12. Expresión escrita. Entrada dunha enciclopedia en liña. B2.1. / B2.4. / B2.5. / B2.8. / B2.11. / B2.12. B2.13. Lingua e texto. Estrutura obrigativo-instrucional. B2.1. / B2.2. / B2.4. / B2.8. / B2.12. / B2.14. Reforzo de competencias.B2.1. / B2.2. / B2.5. / B2.9. / B2.13.

Lectura. “Catulo e Caleno”. B3.1. / B3.2. / B3.3. Expresión escrita. Entrada dunha enciclopedia en liña. B3.5. Lingua e texto. Estrutura obrigativo-instrucional. B3.4. / B3.5. / B3.8. Léxico. Oficios e profesións. B3.1. / B3.2. / B3.3. / B3.7. / B3.10. Gramática. Verbo (I): tempo, modo, número e persoa verbais; formas infinitas do verbo. B3.5. / B3.7. / B3.9. / B3.10. Ortografía. Puntuación

Lingua e sociedade.

Normalización lingüística.

B4.1. / B4.4. / B4.5.

Lectura. “Catulo e

Caleno”. B5.1. / B5.4. /

B5.6. / B5.7.


dramáticos: comedia e

traxedia. B5.1. / B5.4. /

B5.5. / B5.6. / B5.7.

/B5.9.


(III): trazo curto, medio e longo; parénteses e aspas. B3.2. / B3.4. / B3.5. / B3.6. Reforzo de competencias. B3.1. / B3.3. Autoavaliación de contidos / Autoavaliación de competencias B3.10.

Unidade 9 Lectura “A bela adormecida na devesa” B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.8. / B1.10. Léxico. Saúde / Hiponimia, hiperonimia e cohiponimia. B1.5. / B1.6. Expresión oral. Pór exemplos. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.8. / B1.10. Ortografía. Uso de b e v. B1.2. / B1.5. Técnicas de traballo. Póster multimedia. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.10.

Lectura. “A bela adormecida na devesa”. B2.1. / B2.5. / B2.6. / B2.7. / B2.8. / B2.9. / B2.12. / B2.13. / B2.14. Expresión escrita. Receita. B2.2. / B2.5. / B2.8. / B2.9 / B2.13. / B2.14. Lingua e texto. Estruturas dialogada e monologada. B2.8. / B2.9. / B2.10. Gramática. Verbo (II): verbos regulares e semirregulares. B2.12. / B2.14. Literatura. Subxéneros didácticos: ensaio. B2.1. / B2.2. / B2.3. / B2.4. / B2.7. Técnicas de traballo. Póster multimedia. B2.8. / B2.9. / B2.13. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.3. / B2.5. / B2.8. / B2.10. / B2.12. / B2.13. / B2.14.

Lectura. “A bela adormecida na devesa”. B3.1. / B3.3. / B3.4. / B3.5. / B3.6. Expresión escrita. Receita. B3.4. / B3.5. / B3.6. Lingua e texto. Estruturas dialogada e monologada. B3. 3. / B3.5. / B3.6. Léxico. Saúde / Hiponimia, hiperonimia e cohiponimia. B3.1. / B3.3. Gramática. Verbo (II): verbos regulares e semirregulares. B3.4. / B3.5. / B3.7. / B3.10. Ortografía. Uso de b e v. B3.5. Técnicas de traballo. Póster multimedia. B3.4. / B3.5. / B3.6. Reforzo de competencias. B3.1. / B3.3. / B3.5. / B3.6. Autoavaliación de contidos / Autoavaliación

Lectura. “A bela

adormecida na devesa”.

B5.1. / B5.3.

Lingua e texto. Estruturas

dialogada e monologada.

B5.1.

Gramática. Verbo (II):

verbos regulares e

semirregulares.

B5.1. / B5.7.

Ortografía. Uso de b e v.

B5.1.


didácticos: ensaio.

B5.1. / B5.6.


de competencias B3.10.

Unidade 10 Lectura. “Viaxar” / “tenerife”. B1.3. / B1.5. Expresión escrita. Monólogo. B1.5. / B1.6. / B1.9. / B1.10. Léxico. Paisaxe marítima. B1.5. / B1.6. Expresión oral. Pedir e facer aclaracións. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.8. / B1.10. Ortografía. Uso de h. Uso de s/x. B1.1. / B1.2. / B1.5. Literatura. Literatura e cinema. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.10. Lingua e sociedade. Variedades lingüísticas. B1.5.

Lectura. “Viaxar” / “tenerife”. B2.1. / B2.2. / B2.6. / B2.7. / B2.8. / B2.12. / B2.14. Expresión escrita. Monólogo. B2.9. / B2.12. / B2.14. Lingua e texto. Portada dun xornal. B2.1. / B2.2. / B2.3. / B2.5. / B2.8. / B2.10. / B2.13. / B2.14. Gramática. Verbo (III): verbos irregulares; perífrase verbal; voz verbal. B2.8. / B2. 10. / B2.14. Ortografía. Uso de h. Uso de s/x. B2.12. / B2.14. Literatura. Literatura e cinema. B2.5. / B2.6. / B2.8. / B2.12. / B2.13. / B2.14. Lingua e sociedade. Variedades lingüísticas. B2.8. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.3. / B2.5. / B2.8. / B2.12. / B2.13. / B2.14.

Lectura. “Viaxar” / “tenerife”. B3.1. / B3.4. / B3.5. / B3.6. Expresión escrita. Monólogo. B3.4. / B3.5. / B3.6. Lingua e texto. Portada dun xornal. B3.4. / B3.5. / B3.6. Léxico. Paisaxe marítima. B3.1. / B3.3. Gramática. Verbo (III): verbos irregulares; perífrase verbal; voz verbal. B3.4. / B3.5. / B3.6. / B3.7. / B3.10. Ortografía. Uso de h. Uso de s/x. B3.1. / B3.3. / B3.4. / B3.5. / B3.6. Literatura. Literatura e cinema. B3.4. / B3.5. / B3.6. Reforzo de competencias. B3.1. / B3.3. / B3.5. / B3.6. Autoavaliación de contidos / Autoavaliación de competencias B3.10.

Lingua e sociedade.

Variedades lingüísticas.

B4.8.

Lectura. “Viaxar” /

“tenerife”.

B5.1. / B5.2.

Expresión escrita.

Monólogo.

B5.1. / B5.4. / B5.7.

Gramática. Verbo (III):

verbos irregulares;

perífrase verbal; voz

verbal.

B5.1.

Ortografía. Uso de h. Uso

de s/x.

B5.1.

Literatura. Literatura e

cinema.

B5.1. / B5.8.

Unidade 11 Lectura. “De xeración en xeracion”. B1.3. / B1.6. /B1.8. / B1.10.

Lectura. “De xeración en xeración”. B2.1. / B2.3. / B2.5. / B2.6. /

Lectura. “De xeración en xeración”. B3.1. / B3.3. / B3.4. / B3.5.

Reforzo de competencias.

B4.3.

Lectura. “De xeración en

xeración”.

B5.7.


Léxico. Animais (I). Holonimia e meronimia. B1.5. / B1.6. Expresión oral. Pór condicións. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.10. Ortografía. Grupos consonánticos. B1.1. / B1.2. / B1.5. Literatura. Literatura e videoxogos. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.9. / B1.10. Reforzo de competencias. B1.5. / B1.6. / B1.9. / B1.10.

B2.7. / B2.8. / B2.12. / B2.13. / B2.14. Expresión escrita. Guión audiovisual. B2.8. / B2.9. / B2.13. / B2.14. Lingua e texto. Textos xornalísticos informativos. B2.1. / B2.3. / B2.5. / B2.6. / B2.8. / B2.10. / B2.13. / B2.14. Literatura. Literatura e videoxogos. B2.8. / B2.12. / B2.14. Técnicas de traballo. Mapa conceptual. B2.1. / B2.13. Reforzo de competencias. B2.3. / B2.4. / B2.5. / B2.8. / B2.10. / B2.12. / B2.13. / B2.14.

/ B3.6. / B3.8. Expresión escrita. Guión audiovisual. B3.4. / B3.5. / B3.6. Lingua e texto. Textos xornalísticos informativos. B3.4. / B3.5. / B3.6. Léxico. Animais (I). Holonimia e meronimia. B3.1. Gramática. Adverbio, preposición e conxunción. B3.1. / B3.5. / B3.8. / B3.10. Ortografía. Grupos consonánticos. B3.1. / B3.5. Literatura. Literatura e videoxogos. B3.4. / B3.5. / B3.6. Reforzo de competencias. B3.5. / B3.6. Autoavaliación de contidos / Autoavaliación de competencias B3.10.

Expresión escrita. Guión

audiovisual.

B5.1. / B5.7.

Gramática. Adverbio,

preposición e conxunción.

B5.1.

Ortografía. Grupos

consonánticos.

B5.1.


videoxogos.

B5.1. / B5.3. / B5.7. /

B5.9.

Unidade 12 Lectura. Pedra sobre pedra. B1.3. / B1.6. Léxico. Animais (II). B1.5. / B1.6. Expresión oral. Calmar o/a interlocutor. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.10. Ortografía. Xuntos ou separados?

Lectura. Pedra sobre pedra. B2.1. / B2.5. / B2.6. / B2.7. / B2.8. / B2.12. / B2.13. / B2.14. Expresión escrita. Soneto. B2.7. / B2.8. / B2.12. / B2.14. Lingua e texto. Textos xornalísticos de opinión:

Lectura. Pedra sobre pedra. B3.1. / B3.3. / B3.4. / B3.5. / B3.6. Expresión escrita. Soneto. B3.4. / B3.5. / B3.6. Lingua e texto. Textos xornalísticos de opinión: artigo de opinión e

Lingua e sociedade.

Preconceptos lingüísticos.

B4.7. / B4.8.

Lectura. Pedra sobre

pedra. B5.1. / B5.4. / B5.6. /

B5.7.

Expresión escrita. Soneto.

B5.1. / B5.2.

Ortografía. Xuntos ou

separados? B5.1.


B1.2. / B1.5. Literatura. Literatura e outras artes. B1.5. / B1.3. / B1.6. / B1.8. / B1.9. / B1.10. Lingua e sociedade. Preconceptos lingüísticos. B1.5. / B1.6. / B1.8. / B1.9./ B1.10. Reforzo de competencias. B1.5. / B1.6. / B1.9. / B1.10.

artigo de opinión e editorial. B2.1. / B2.3. / B2.5. / B2.8. / B2.14. Literatura. Literatura e outras artes. B2.5. / B2.8. / B2.9. / B2.12. / B2.13. / B2.14. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.4. / B2.5. / B2.8. / B2.12. / B2.13. / B2.14.

editorial. B3.4. / B3.5. / B3.6. Léxico. Animais (II). B3.1. Gramática. Frase: funcións sintácticas e tipos. B3.9. Ortografía. Xuntos ou separados? B3.5. Literatura. Literatura e outras artes. B3.4. / B3.5. / B3.6. Reforzo de competencias. B3.1. / B3.5. / B3.6. Autoavaliación de contidos / Autoavaliación de competencias B3.10.


outras artes.

B5.1. / B5.2. / B5.7.

Reforzo de competencias.

B5.7.

2.4.2.- Secuenciación e temporalización dos contidos

Divídese a programación en 12 unidades. Cada unidade presenta 9 bloques de contido: 1) Lectura; 2) Expresión escrita; 3) Lingua e texto; 4) Léxico;

5) Gramática; 6) Expresión oral; 7) Ortografía; 8) Literatura e 9) Técnicas de traballo –unidades impares– ou Lingua e sociedade –unidades pares–.



Lectura Cada unidade ábrese cun texto acompañado por un conxunto de actividades. Todas as lecturas van acompañadas

de actividades de comprensión lectora, análise do texto e actividades de ampliación: creación literaria e

ampliación da lectura a través de tarefas integradas que esixen a realización de investigacións, o desenvolvemento

de presentacións orais, a realización de debates, a creación de materiais diversos a través de recursos dixitais etc.

Expresión escrita Iníciase cun breve apartado teórico que presenta as principais características do tipo de texto que se vai traballar e

que, polo regular, ofrece un modelo do texto explicado.

A utilidade desta sección baséase en ofrecer diferentes modelos textuais para traballar na aula, os cales foron escollidos


buscando tanto a practicidade desde o punto de vista persoal, social ou profesional, como a vertente lúdica da escrita; ao

tempo, tratamos de recoller modelos textuais relacionados co mundo dixital.

Os modelos textuais que se traballan no libro de 2.º de ESO son os seguintes: convite, chío, fanfiction, regras de

xogo, relato policial, ortogramas, folla de reclamación, entrada dunha enciclopedia en liña, receita, monólogo,

guión audiovisual, soneto.

Lingua e texto Iníciase cunha explicación teórica seguida de actividades. Trátanse as propiedades do texto e as diferentes

estruturas textuais (narrativa, descritiva, persuasivo-argumentativa, expositivo-explicativa, obrigativo-

instrucional, dialogada e monologada); finalmente, as tres últimas unidades focan o texto xornalístico, desde a

portada do xornal até os escritos informativos (noticia e reportaxe) e de opinión (artigo de opinión e editorial).

Neste apartado téntase ofrecer explicacións teóricas sinxelas e concisas, a fin de lle facilitar ao estudantado a

comprensión e a asimilación dos conceptos presentados, e unha abundante exemplificación.

Léxico Nas unidades pares, trabállanse actividades de alargamento vocabular en campos semánticos relacionados co ser

humano (aspecto físico, sentimentos e estados de ánimo, saúde, roupa e calzado...), a súa vida cotiá (xogos, oficios e

profesións etc.) e a súa contorna (casa, paisaxe marítima, animais...), e nos rexistros formal e informal (tecnicismos,

expresións feitas etc.); porén, nas unidades impares, a segunda páxina está destinada á explicación teórica das relacións

semánticas e ás actividades correspondentes.

Gramática Estudarase teoría e realizaranse actividades. Comézase pola palabra, tanto na súa estrutura e tipoloxía como na

súa agrupación en categorías gramaticais, para despois abordar o substantivo, o adxectivo, o pronome, o verbo, o

adverbio, a preposición e a conxunción. Após o tratamento destas categorías gramaticais, cerra o libro a unidade

12, en que se tratan os compoñentes sintácticos no nivel da frase.

Expresión oral Consideramos fundamental para a consecución dos estándares de aprendizaxe da materia de Lingua Galega e

Literatura, así como para a consecución das competencias clave, a inclusión dun apartado completo de Expresión

oral.

A progresión de dificultade desenvólvese ao longo dos catro cursos de ESO e trata de ir do ámbito cotián e

espontáneo ao máis afastado do universo do alumnado e máis complexo, que precisa, por tanto, dunha maior

preparación previa; abórdanse así múltiples situacións que exixen o dominio tanto de rexistros formais como de

rexistros informais.

Mediante este apartado o alumnado terá ocasión de practicar na aula diferentes microdestrezas orais:

presentar a unha persoa

saudar e despedirse


dar os parabéns e agradecer

expresar sorpresa e incredulidade

describir, mudar de tema, persuadir

expresar coincidencia e indiferenza

pór exemplos

pedir e facer aclaracións

pór condicións

calmar o/a interlocutor/a.

Ortografía Vaise realizando ao longo do curso unha breve síntese de regras ortográficas seguida de abundantes actividades

para reforzar mediante a práctica os coñecementos adquiridos no curso pasado.

Literatura Neste bloque afóndase no coñecemento e na práctica de diferentes subxéneros literarios, alén de profundar na

orixe na literatura e nas relacións coas artes clásicas e contemporáneas.

Partindo dos recursos estilísticos analizados durante o curso anterior constrúese unha panorámica que aborda os

subxéneros máis relevantes: oda, novela, lenda, comedia, traxedia, ensaio...

O percorrido polos diferentes subxéneros literarios alicerza a práctica do comentario literario e facilita a

comprensión de textos diferentes a través de diferentes modelos textuais, mentres que, por outra banda, o estudo

da orixe da literatura e da interrelación entre diferentes disciplinas artísticas pretende promover no alumnado a

visión da literatura como unha disciplina viva.

Así, consideramos tamén necesaria, dada a idade do alumnado e aproveitando capacidades traballadas en etapas e

cursos anteriores, a inclusión dun bo número de actividades que estimulen o gusto pola lectura a través da

creación literaria.

Técnicas de traballo / Lingua e

sociedade

O noveno e último bloque de cada unidade divídese en dous apartados: Técnicas de traballo e Lingua e sociedade.

As unidades pares recollen Técnicas de traballo, en canto as unidades impares presentan unha páxina de

actividades dedicadas aos contidos de Lingua e sociedade.

As Técnicas de Traballo preséntanse cunha breve introdución teórica, sempre acompañada da pertinente

exemplificación, seguida de actividades que permitan pór en práctica a habilidade adquirida. Os aspectos que se

presentan no manual de 2º. de ESO son:

biblioteca virtual

gráfica

presentación de diapositivas


cadro sinóptico

póster multimedia

mapa conceptual

Pola súa parte, o apartado de Lingua e sociedade debe propiciar unha reflexión natural, e mesmo lúdica, sobre os

seguintes contidos, de modo que o alumnado poida percibir que se trata de nocións básicas dentro da nosa

sociedade e non de meros coñecementos memorísticos. Eis estes contidos:

linguas minoritarias e minorizadas

lusofonía

situación legal das linguas do Estado Español

normalización lingüística

variedades lingüísticas

preconceptos lingüísticos

Lectura Expresión

escrita

Lingua e

texto Léxico Gramática

Expresión

oral Ortografía Literatura

Técnicas de

traballo /

Lingua e

sociedade

Pro

xec

to d

o 1

.º t

rim

estr

e: A

her

dan

za t

op

on

ímic

a

1.º

tri

mes

tre

Unidade

1

“Brais” Convite Propiedades

textuais (I):

adecuación

Aspecto físico

/ Significado

denotativo e

significado

connotativo

A palabra e a

súa estrutura.

categorías

gramaticais

Presentar unha

persoa

Alfabeto:

letras e

dígrafos

Orixes da

literatura

Biblioteca

virtual

Unidade

2

“carta

geográfica”

e

“Chachauí”

Chío Propiedades

textuais (II):

coherencia

Sentimentos e

estados de

ánimo

Substantivo

(I)

Saudar e

despedirse

Sílaba.

Ditongo,

tritongo e

hiato

Xéneros

literarios

Linguas

minoritarias e

minorizadas

Unidade

3

Auga con

fronteiras

Fanfiction Propiedades

textuais (III):

cohesión

Roupa e

calzado /

Polisemia e

homonimia

Substantivo

(II)

Dar os

parabéns e

agradecer

Acentuación

(I): regras

xerais

Literatura

electrónica

Gráfica

Unidade

4

A rateira Regras de

xogo

Estrutura

narrativa

Cuartos da

casa (I): cociña

e sala

Adxectivo Expresar

sorpresa e

incredulidade

Acentuación

(II): ditongos,

tritongos e

hiatos; diérese

Subxéneros

líricos:

canción e

oda

Lusofonía


Lectura Expresión

escrita

Lingua e texto Léxico Gramática

Expresión


Técnicas de

traballo /

Lingua e

sociedade

Pro

xec

to d

o 2

.º t

rim

estr

e: N

ovel

a a

var

ias

man

s

2.º

tri

mes

tre

Unidade

5

“A tenda da

señora Hirsch”

Relato

policial

Estrutura

descritiva

Xogos /

Sinonimia

Pronome (I):

artigo,

demostrativo e

posesivo

Describir Acentuación

(III):

acentuación

diacrítica

Subxéneros

narrativos:

conto e

novela

Presentación de

diapositivas

Unidade

6

“Ovella

descarreirada”

e “E estamos

os inútiles”

Ortogramas Estrutura

persuasivo-

argumentativa

Cuartos da

casa (II):

cuarto e

baño

Pronome (II):

identificador,

cuantificador,

numeral,

relativo,

interrogativo e

exclamativo

Mudar de

tema

Puntuación

(I): punto,

vírgula e

punto e

vírgula

Subxéneros

narrativos:

lenda

Situación legal

das linguas do

Estado español

Unidade

7

“Augusta Ada

Byron,

condesa de

Lovelace

(1815-1851)”

Folla de

reclamación

Estrutura

expositivo-

explicativa

Informática

/ Antonimia

Pronome (III):

persoal

Persuadir Puntuación

(II); dous

puntos,

puntos

suspensivos e

sinais de

interrogación

e de

exclamación

Subxéneros

narrativos:

fábula

Cadro sinóptico

Unidade

8

“Catulo e

Caleno”

Entrada

dunha

enciclopedia

en liña

Estrutura

obrigativo-

instrucional

Oficios e

profesións

Verbo (I):

tempo, modo,

número e

persoa

verbais;

formas

infinitas

Expresar

coincidencia

e indiferenza

Puntuación

(III): trazo

curto, medio e

longo;

parénteses e

aspas

Subxéneros

dramáticos:

comedia e

traxedia

Normalización

lingüística


Lectura Expresión

escrita

Lingua e

texto Léxico Gramática Expresión


Técnicas de

traballo /

Lingua e

sociedade

Pro

xec

to d

o 3

.º t

rim

estr

e: D

e fe

sta

en f

esta

3.º

tri

mes

tre

Unidade

9

“A bela

adormecida

na devesa”

Receita Estruturas

dialogada e

monologada

Saúde /

Hiponimia,

hiperonimia e

cohiponimia

Verbo (II):

verbos

regulares e

semirregulares

Pór exemplos Uso de b e v Subxéneros

didácticos:

ensaio

Póster

multimedia

Unidade

10

“Viaxar” e

“tenerife”

Monólogo Portada dun

xornal

Paisaxe

marítima

Verbo (III):

verbos

irregulares;

perífrase verbal;

voz verbal

Pedir e facer

aclaracións

Uso de h. Uso

de s/x

Literatura e

cinema

Variedades

lingüísticas

Unidade

11

“De

xeración en

xeración”

Guión

audiovisual

Textos

xornalísticos

informativos

Animais (I) /

Holonimia e

meronimia

Adverbio,

preposición e

conxunción

Pór condicións Grupos

consonáticos

Literatura e

videoxogos

Mapa

conceptual

Unidade

12

Pedra sobre

pedra

Soneto Textos

xornalísticos

de opinión:

artigo de

opinión e

editorial

Animais (II) Frase: funcións

sintácticas e

tipos

Calmar o/a

interlocutor/a

Xuntos ou

separados

Literatura e

outras artes

Preconceptos

lingüísticos

2.4.3.- Obxectivos

Asumir responsablemente os seus deberes, coñecer e exercer os seus dereitos no respecto ás demais persoas, practicar a tolerancia, a

cooperación e a solidariedade entre as persoas e os grupos, exercitarse no diálogo, afianzando os dereitos humanos e a igualdade de trato e de

oportunidades entre mulleres e homes, como valores comúns dunha sociedade plural, e prepararse para o exercicio da cidadanía democrática.

Desenvolver e consolidar hábitos de disciplina, estudo e traballo individual e en equipo, como condición necesaria para unha realización eficaz

das tarefas da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.


Valorar e respectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e oportunidades entre eles. Rexeitar a discriminación das persoas por razón

de sexo ou por calquera outra condición ou circunstancia persoal ou social. Rexeitar os estereotipos que supoñan discriminación entre homes e

mulleres, así como calquera manifestación de violencia contra a muller.

Fortalecer as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións coas demais persoas, así como rexeitar a

violencia, os prexuízos de calquera tipo e os comportamentos sexistas, e resolver pacificamente os conflitos.

Desenvolver destrezas básicas na utilización das fontes de información, para adquirir novos coñecementos con sentido crítico. Adquirir unha

preparación básica no campo das tecnoloxías, especialmente as da información e a comunicación.

Concibir o coñecemento científico como un saber integrado, que se estrutura en materias, así como coñecer e aplicar os métodos para

identificar os problemas en diversos campos do coñecemento e da experiencia.

Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza en si mesmo, a participación, o sentido crítico, a iniciativa persoal e a capacidade para

aprender a aprender, planificar, tomar decisións e asumir responsabilidades.

Comprender e expresar con corrección, oralmente e por escrito, na lingua galega e na lingua castelá, textos e mensaxes complexas, e iniciarse

no coñecemento, na lectura e no estudo da literatura.

Comprender e expresarse nunha ou máis linguas estranxeiras de maneira apropiada.

Coñecer, valorar e respectar os aspectos básicos da cultura e da historia propias e das outras persoas, así como o patrimonio artístico e cultural.

Coñecer mulleres e homes que realizaran achegas importantes á cultura e á sociedade galega, ou a outras culturas do mundo.

Coñecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e o das outras persoas, respectar as diferenzas, afianzar os hábitos de coidado e saúde

corporais, e incorporar a educación física e a práctica do deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social. Coñecer e valorar a

dimensión humana da sexualidade en toda a súa diversidade. Valorar criticamente os hábitos sociais relacionados coa saúde, o consumo, o

coidado dos seres vivos e o medio ambiente, contribuíndo á súa conservación e á súa mellora.

Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das manifestacións artísticas, utilizando diversos medios de expresión e representación.


Coñecer e valorar os aspectos básicos do patrimonio lingüístico, cultural, histórico e artístico de Galicia, participar na súa conservación e na

súa mellora, e respectar a diversidade lingüística e cultural como dereito dos pobos e das persoas, desenvolvendo actitudes de interese e

respecto cara ao exercicio deste dereito.

Coñecer e valorar a importancia do uso da lingua galega como elemento fundamental para o mantemento da identidade de Galicia, e como

medio de relación interpersoal e expresión de riqueza cultural nun contexto plurilingüe, que permite a comunicación con outras linguas, en


2.4.4.- Grao mínimo de consecución para superar a materia en cada estándar.

Bloque

1 LGB1.1.1. Comprende o sentido global e identifica a intención comunicativa de textos orais de carácter informativo propios dos medios de comunicación audiovisual (reportaxes, crónicas e documentais).

50%

LGB1.1.2. Traslada a información relevante de discursos orais dos medios de comunicación audiovisual a esquemas ou resumos. 50%

LGB1.2.1. Recoñece, xunto ao propósito e a idea xeral, os feitos e datos relevantes en textos orais do ámbito social e educativo. 40%

LGB1.2.2. Comprende e segue as instrucións para realizar tarefas de aprendizaxe con progresiva autonomía. 30%

LGB1.3.1. Coñece, aprecia e usa as normas que rexen a cortesía na comunicación oral (intervén na quenda que lle corresponde, respecta as opinións e recoñece e rexeita a linguaxe discriminatoria).

40%

LGB1.3.2. Recoñece a importancia dos aspectos prosódicos (entoación, pausas, ton, timbre e volume) e o significado dos trazos máis característicos da linguaxe non verbal.

40%

LGB1.4.1. Diferencia as ideas principais e as secundarias e identifica a intención comunicativa de programas de carácter informativo: noticias, reportaxes e crónicas.

60%

LGB1.4.2. Compara o tratamento da mesma noticia en diferentes medios de comunicación e extrae conclusións a partir das coincidencias e diferenzas atopadas. 30%

LGB1.4.3. Reflexiona sobre as mensaxes e rexeita usos lingüísticos que levan implícitos prexuízos e discriminacións. 70%

LGB1.5.1. Aprecia a emisión dunha pronuncia e prosodia correcta, recoñece os erros nas producións orais propias e alleas e propón solucións para melloralas. 50%

LGB1.5.2. Comprende, interpreta e rexeita os prexuízos que se poidan asociar á pronuncia galega.

70%

LGB1.6.1. Produce textos orais, en intervencións espontáneas, adecuadas á situación e á intención comunicativa desexada, con coherencia, cohesión e corrección.

50%


40%

LGB1.6.3. Emprega nas intervencións orais espontáneas expresións propias do galego (fraseoloxía adecuada). 40%

LGB1.6.4. Emprega nas intervencións orais espontáneas un léxico rico e variado. 30%

LGB1.7.1. Consulta os medios de información dixitais para seleccionar contidos relevantes e incorporalos ás súas producións. 30%

LGB1.7.2. Emprega as TIC para facer as súas presentacións máis claras e atractivas visualmente. 50%


LGB1.8.1. Intervén en debates e coloquios do ámbito educativo con respecto ás regras de interacción e ás opinións alleas. 50%

LGB1.8.2. Cínguese ao tema, non divaga e atende ás instrucións da persoa moderadora nos debates e coloquios. 50%

LGB1.8.3. Expresa e compara con compañeiras/os a súa opinión sobre unha obra de lectura. 40%

LGB1.9.1. Elabora guións para organizar os contidos de exposicións formais ou informais breves. 60%

LGB1.9.2. Fai uso dos aspectos prosódicos da linguaxe non verbal (a presentación, a posta en escena, os xestos e a mirada), manifesta autocontrol das emocións ao falar en público e diríxese ao auditorio con autoconfianza e seguridade.

30%

LGB1.9.3. Incorpora progresivamente palabras propias do nivel formal nas prácticas orais da lingua. 50%

LGB1.9.4. Adecúa a súa pronuncia á finalidade da práctica oral. 50% LGB1.9.5. Recoñece a avalía erros (repeticións de conectores, pobreza léxica e castelanismos) nos discursos orais propios e alleos e trata, progresivamente, de evitalos.

40%

LGB1.10.1. Participa en conversas informais nos que intercambia información e expresa a súa opinión, fai invitacións e ofrecementos e pide e dá indicacións ou instrucións sinxelas.

50%

LGB1.10.2. Desenvólvese correctamente en situacións da vida cotiá que implique solicitar unha información ou un servizo. 70% LGB1.10.3. Utiliza as fórmulas de tratamento e as regras de cortesía axeitadas ao destinatario e á situación comunicativa.

50%

Bloque

2 LGB2.1.1. Analiza e sintetiza o contido dun texto en resumos e esquemas que estruturan visualmente as ideas. 50%

LGB2.1.2. Busca o significado do léxico descoñecido a partir do contexto, analiza a forma das palabras ou usa dicionarios para contextualizar as acepcións. 50%

LGB2.1.3. Identifica a idea principal e as secundarias e comprende a relación existente entre elas. 60%

LGB2.1.4. Relaciona a información explícita e implícita dun escrito en función do contexto. 30%

LGB2.1.5. Compila información para comprender e ampliar o coñecemento das mensaxes: busca bibliografía; consulta libros, revistas, xornais; utiliza recursos audiovisuais e buscadores de internet.

30%

LGB2.1.6. Contrasta os contidos dos textos analizados cos coñecementos propios, antes e despois da lectura. 50% LGB2.2.1. Comprende e interpreta a información máis relevante de textos propios da vida cotiá e das relacións sociais: diarios, cartas persoais, avisos e solicitudes.

50%

LGB2.2.2. Comprende instrucións escritas de certa complexidade que lle permiten desenvolverse en situacións da vida cotiá. 60%

LGB2.2.3. Comprende e interpreta normas de convivencia, regras de xogos, correspondencia escolar. 60%

LGB2.3.1. Comprende e interpreta textos propios dos medios de comunicación (noticias). 70%

LGB2.3.2. Localiza a información destacada de textos propios dos medios de comunicación: portadas e titulares. 50% LGB2.4.1. Comprende e interpreta textos propios da vida educativa, especialmente, os instrutivos e expositivos: webs educativas, dicionarios, glosarios e enciclopedias.

50%

LGB2.4.2. Identifica as características específicas de todo tipo de textos nos que se expoñan feitos e se expliquen ideas e conceptos das distintas materias curriculares.

40%

LGB2.5.1. Utiliza, de forma progresivamente autónoma, diversas fontes de información e integra os coñecementos adquiridos nos seus discursos orais e escritos.

50%


LGB2.5.2. Coñece e utiliza habitualmente dicionarios impresos ou en versión dixital. 50%

LGB2.5.3. Coñece o funcionamento das bibliotecas, así como as bibliotecas dixitais e é quen de solicitar libros e vídeos de xeito autónomo. 50%

LGB2.6.1. Detecta mensaxes que transmiten prexuízos e evita usos lingüísticos discriminatorios. 70%

LGB2.6.2. Identifica e expresa posturas de acordo e desacordo sobre aspectos parciais ou globais dun texto. 50%

LGB2.6.3. Elabora a súa propia interpretación sobre o significado dun texto. 30%

LGB2.6.4. Respecta as opinións dos demais. 80%

LGB2.7.1. Le en voz alta con dicción, entoación e ritmo adecuados (interpreta os signos de puntuación) á situación comunicativa e á función da mensaxe. 70%

LGB2.7.2. Usa recursos audiovisuais para rexistrar a voz. 40%

LGB2.8.1. Elabora esquemas sinxelos para ordenar as ideas e estruturar o texto. 50%

LGB2.8.2. Adecúa as súas producións ao rexistro formal e educativo. 50%

LGB2.8.3. Utiliza elementos lingüísticos e discursivos de cohesión interna do texto (a deíxe, as referencias internas de tipo léxico e os conectores). 50% LGB2.8.4. Usa os signos de puntuación do texto en relación coa organización oracional e coa forma do texto (os parágrafos e a distribución e ordenación das ideas expresadas)

60%

LGB2.8.5. Revisa e reescribe o texto con respecto polas regras ortográficas e morfolóxicas. 50%

LGB2.8.6. Usa técnicas de tratamento textual coas TIC: procesadores de texto, programas de presentación, dicionarios electrónicos e correctores. 50%

LGB2.8.7. Complementa as producións con elementos textuais e paratextuais: ilustracións e gráficos.

30%

LGB2.9.1. Produce textos propios da vida cotiá e das relacións persoais: diarios, cartas persoais, avisos, solicitudes e participación en foros. 50%

LGB2.10.1. Produce, en soporte impreso ou dixital, textos propios dos medios de comunicación a partir dun modelo (noticias). 50%

LGB2.11.1. Produce, en formato papel ou dixital, textos de carácter educativo: cuestionarios, resumos, informes de tarefas, descricións e explicacións sobre contidos das materias curriculares.

30%

LGB2.12.1. Produce, en formato papel ou dixital, escritos de distinta tipoloxía a partir dun modelo, fundamentalmente, narrativos e descritivos. 30%

LGB2.12.2. Sintetiza e resume narracións e descricións sen parafrasear o texto resumido. 40% LGB2.13.1. Usa técnicas de tratamento textual coas TIC: procesadores de texto, programas de presentación, dicionarios electrónicos, e correctores para textualizar e revisar e mellorar os escritos.

50%

Bloque

3 LGB3.1.1. Utiliza un vocabulario amplo e preciso para expresarse con claridade nun rexistro axeitado á situación comunicativa. 50%

LGB3.2.1. Recoñece e pronuncia correctamente os fonemas propios da lingua galega. 80%

LGB3.3.1. Obtén, de xeito autónomo, información lingüística de todo tipo en dicionarios, en diferentes soportes, e noutras obras de consulta. 50%

LGB3.4.1. Completa, transforma e valora textos orais ou escritos de maneira adecuada e correcta atendendo ás normas. 50%

LGB3.5.1. Aplica correctamente as normas ortográficas e morfolóxicas da lingua galega. 50%

LGB3.5.2. Aplica estratexias para a corrección lingüística, gramatical e ortográfica dos textos. 50%

LGB3.6.1. Analiza e usa correctamente a puntuación para a cohesión textual. 60%


LGB3.7.1. Coñece e utiliza adecuadamente substantivos e formas verbais na comprensión e produción de textos orais e escritos. 50%

LGB3.7.2. Exprésase, con estilo propio, utilizando os recursos da lingua con flexibilidade e creatividade. 40% LGB3.8.1. Identifica e usa distintos tipos de conectores de espazo, oposición, contraste, así como os mecanismos gramaticais e léxicos de referencia interna que lle proporcionan cohesión a un texto.

50%

LG3.8.2. Utiliza os elementos lingüísticos para a cohesión interna. 50% LG3.9.1. Completa, transforma e elabora enunciados de maneira axeitada e correcta atendendo aos compoñentes sintácticos.

50%

LG3.10.1. Recoñece os erros nas producións orais e escritas propias e alleas a partir da avaliación e autoavaliación, propondo solucións para a súa mellora. 50%

LGB3.11.1. Participa en proxectos (elaboración de materiais multimedia, folletos, carteis, recensión de libros e películas, obras de teatro, etc.) nos que se utilizan varias linguas e relacionados cos elementos transversais, evita estereotipos lingüísticos ou culturais e valora as competencias que posúe como persoa plurilingüe.

50%

Bloque

4 LGB4.1.1. Valora a lingua como instrumento co cal se constrúen todos os saberes e como medio de relación interpersoal e de sinal de identidade dun pobo a través da identificación de elementos lingüísticos de noso en diferentes contextos

90%

LGB4.1.2. Distingue entre linguas maioritarias, minoritarias e minorizadas e aplica estes conceptos ao caso galego. 70%

LGB4.1.3. Coñece as linguas que se falan en España e valora a súa existencia como un elemento de riqueza cultural. 90%

LGB4.1.4. Coñece as linguas que se falan na actualidade en Galicia por mor da emigración. 30%

LGB4.1.5. Valora a importancia da relación de Galicia coa comunidade lusófona e coñece os territorios que a integran. 80%

LGB4.1.6. Coñece recursos en rede de lecer (literatura de tradición oral, música e xogos) e educativos en lingua galega adaptados á súa idade e compáraos con outros similares da lusofonía.

50%

LGB4.2.1. Describe a situación sociolingüística de Galicia a partir do estudo do seu contorno (concello e comarca), compáraa coa situación doutros contextos e analiza as diferenzas.

50%

LGB4.2.2. Coñece e valora os topónimos galegos. 90%

LGB4.3.1. Coñece as principais iniciativas normalizadoras no ámbito educativo. 50%

LGB4.3.2. Analiza a súa propia práctica lingüística e valora a importancia de contribuír individual e socialmente á normalización da lingua galega. 50%

LGB4.4.1. Coñece a lexislación que regula a utilización do galego e a súa promoción no ámbito educativo e local. 30%

LGB4.5.1. Coñece o que é un prexuízo. Detecta e analiza a presenza de prexuízos de carácter estético e socioeconómico cara ao galego na súa práctica lingüística e na do seu contorno.

50%

LGB4.6.1. Identifica e clasifica as variantes diafásicas do galego. 30%

LGB4.6.2. Analiza a súa práctica lingüística e identifica nela os trazos propios da xerga estudantil. 30%

LGB4.6.3. Recoñece os trazos da variedade estándar da lingua galega e valóraa como variante unificadora. 70%

LGB4.6.4. Rexeita os prexuízos sobre as variedades dialectais e utiliza os trazos propios da súa zona. 80% Bloque

5 LGLB5.1.1. Le con regularidade obras literarias e desenvolve criterio lector; expón unha opinión persoal sobre a lectura dunha obra axeitada á idade e relaciona o seu sentido coa propia experiencia e outros coñecementos adquiridos.

50%

LGLB5.1.2. Describe o uso dos elementos propios de cada xénero literario, o punto de vista empregado e o uso estético da linguaxe nos Textos literarios. 50%


LGLB5.2.1. Le expresiva e comprensivamente e fai audicións de poemas recitados ou cantados, determina o tema principal, a est rutura xeral e pon de relevo os principais recursos estilísticos.

50%

LGLB5.3.1. Le expresiva e comprensivamente textos narrativos breves, localiza e describe os elementos estruturais e formais máis salientables: punto de vista, tempo, espazo e personaxes principais.

50%

LGLB5.4.1. Le dramatizada e comprensivamente, visiona pezas teatrais e recoñece os compoñentes e procedementos que caracterizan os subxéneros. 50%

LGLB5.5.1. Compara textos pertencentes aos diferentes xéneros, sinalando as coincidencias e diferenzas, tanto estruturais coma formais. 50% LGLB5.5.2. Compara textos pertencentes ao mesmo xénero pero a diferentes subxéneros, sinalando as coincidencias e diferenzas, tanto estruturais coma formais.

50%

LGB.5.6.1. Analiza textos literarios, de maneira guiada, identifica os trazos dos subxéneros e a funcionalidade dos recursos retóricos. 50%

LGLB5.7.1. Escribe textos de intención estética servíndose dos coñecementos literarios adquiridos e dos recursos retóricos traballados na aula. 50%

LGLB5.8.1. Describe e caracteriza os trazos definitorios básicos da linguaxe cinematográfica. 40%

LGB5.8.2. Identifica e describe os principais trazos da linguaxe cinematográfica nunha ou varias secuencias fílmicas. 40%

LGLB5.9.1. Sérvese, seguindo unhas pautas orientadoras, dos fondos e recursos que ofrecen as bibliotecas, incluídas as virtuais, para a realización de traballos e cita axeitada destes.

50%





Control do caderno de traballo (contido, caligrafía, presentación, ortografía, etc.)







- Deixar máis tempo para os exames e probas escritas, ser flexíbeis na súa duración e mesmo dividilas en dúas sesións




Este tipo de actividades terán en moitos casos un carácter individual dependendo dos aspectos nos que cada alumno/a precise ese reforzo.












tentará:



- Procurar unha variedade de materiais que fagan a atractivo o traballo e o estudo.





Libro de texto



Obras de lectura

Xosé Miranda…………………Pel de lobo

César Mallorquí ………………As lágrimas de Shiva

Manuel Lourenzo…………….. Irmán do vento

2.4.8.- CRITERIOS DE AVALIACIÓN

1) Mostrar unha actitude positiva nos seguintes aspectos:

a. Comportamento na aula.

b. Interese pola aprendizaxe.

c. Esforzo e constancia no traballo.

d. Respecto polos compañeiros e compañeiras.

e. Respecto pola diversidade cultural.

2) Extraer a intención comunicativa, o tema, as ideas principais e os datos relevantes de diferentes textos orais dos medios de comunicación e do ámbito

escolar, así como seguir instrucións para realizar tarefas de aprendizaxe con progresiva autonomía.

3) Extraer a intención comunicativa, o tema, as ideas principais e os datos relevantes de diferentes textos escritos dos ámbitos social e académico, así

como seguir instrucións para realizar tarefas de aprendizaxe con progresiva autonomía.

4) Realizar exposicións e narracións orais planificadas claras e áxiles e participar de forma construtiva en diversas interaccións comunicativas

(simulacións, traballos colaborativos...)

5) Escribir –a partir de modelos aos que incorporar as propias achegas- textos propios dos medios de comunicación e dos ámbitos social e académico.

Planificar e revisar os ditos textos con progresiva autonomía aplicándolles normas de coherencia, cohesión, corrección e precisión léxica.

6) Consultar de maneira progresivamente autónoma textos en diferentes soportes co fin de seleccionar a información relevante e incorporala ás propias

produción, especialmente a traballos do ámbito académico adecuados ao nivel.

7) Aplicar os coñecementos sobre a lingua e as normas do uso lingüístico para resolver problemas de comprensión e para compoñer e revisar de xeito

progresivamente autónomo os propios textos.

8) Recoñecer, a través da reflexión sobre os usos discursivos, os mecanismos da lingua e coñecer e usar unha terminoloxía lingüística básica.

9) Observar os condicionamentos actuais da valoración e usos social da lingua galega e utilizala con fluidez e normalidade nos máis diversos contextos

comunicativos.

10) Recoñecer e comprender a diversidade lingüística do mundo actual.


11) Ler con regularidade obras literarias e desenvolver criterio lector; expoñer unha opinión persoal sobre a lectura dunha obra axeitada á idade,

relacionando o seu sentido coa propia experiencia e valorando o usos dos elementos do xénero, o punto de vista e o emprego da linguaxe.

12) Utilizar os coñecementos literarios na comprensión de textos breves ou fragmentos, atendendo especialmente aos trazos xenéricos e á funcionalidade

dos recursos retóricos..

13) Participar de maneira activa na creación de textos de intención estética tomando como modelo os lidos e comprendendo os recursos a empregar.

2.4.9.-Criterios de cualificación


Actitude e traballo diario 20% : Actitude e participación adecuada na aula 10%. Realización adecuada das tarefas encomendadas 10%

Obras de lectura.............................................20% Coñecemento dos distintos aspectos da lingua e da literatura a través de probas específicas .................................................................60%

Nas probas escritas poderá descontarse un 10% da cualificación por erros lingüísticos (ortografía, morfoloxía…)

O alumnado que por diversas razóns non asista á clase e perda o dereito á avaliación continua sufrirá unha proba final, incluíndo as obras

de lectura e será cualificado por dita proba.





A avaliación inicial realizarana os profesores/as que impartan docencia en cada nivel. Nela deberán de constatarse as capacidades e



- Expresión oral









2.4.11.-Atención á diversidade Cada vez máis contamos nas nosas aulas cun maior número de alumnado con necesidades específicas de apoio educativo (NEAE).









variados –favorecendo en moitos casos os agrupamentos flexíbeis– e gradadas en dificultade. No caso de que sexa preciso, o profesorado



2.4.12.-.- Transversalidade







- Emprendemento.









2.5.- 3º ESO

2.5.1.-Estándares de aprendizaxe avaliables

O currículo divide os contidos, os criterios de avaliación e os estándares de aprendizaxe en cinco bloques. O tratamento que lles demos nesta programación pretende proporcionar as ferramentas que permitan desenvolver unha praxe pedagóxica baseada na mestura dos bloques curriculares que poden ser abordados desde calquera das subdisciplinas que compoñen a materia.



Unid 1. Comunicación oral. Escoitar e falar

2. Comunicación escrita. Ler e escribir

3. Funcionamento da lingua 4. Lingua e sociedade

5. Educación literaria

1 Expresión oral. Pedir información persoal. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9.

Ortografía. Acentuación (I): regras xerais. B1.6

Lectura: “Ruthie, a de Edna”. B2.1. / B2.7. / B2.8.

Lingua e texto. Funcións da linguaxe. B2.12.

Reforzo de competencias B2.1. / B2.3. / B2.6. / B2.7. / B2.11. / B2.12. / B2.13.

Lectura: “Ruthie, a de Edna”. B3.1. / B3.9. / B3.10.

Lingua e texto. Funcións da linguaxe. B3.10. / B3.11. / B3.13.

Léxico. Hixiene e coidado persoal. B3.1. / B3.5.

Léxico. Campo semántico. B3.1. / B3.5.

Gramática. A lingua e a súa organización. B3.2. / B3.4. / B3.8. / B3.9. / B3.13.

Ortografía. Acentuación (I): regras xerais. B3.4. / B3.5. / B3.6.

Lingua e sociedade. Historia da lingua (I): orixe da lingua galega. B4.2. / B4.6.

Lectura: “Ruthie, a de Edna”. B5.6.

Literatura galega. Xéneros literarios. B5.1. / B5.5.

2 Expresión oral. Mostrar alegría e tristeza B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9

Lectura: Sempre quixen bailar un tango. B2.1. / B2.7. / B2.8.

Lingua e texto. Tipoloxía textual (I): tipos de texto segundo a canle comunicativa. B2.12. / B2.14.


Lectura: “Sempre quixen bailar un tango” B3.1. / B3.10.

Léxico. Sentimentos e estados de ánimo. B3.1. / B3.5.

Lingua e texto. Tipoloxía textual (I): tipos de texto segundo a canle comunicativa. B3.10.

Léxico. Campo asociativo. B3.1. / B3.5.

Gramática. Nome substantivo e nome adxectivo. B3.2. / B3.13.

Lingua e sociedade. Historia da lingua (II): a lingua galega na Idade Media. B4.1. / B4.3. / B

Lectura: Sempre quixen bailar un tango. B5.6.

Literatura. Literatura medieval. Lírica profana (I). B5.1. / B5.2. / B5.3. / B5.4. / B5.5. / B5.6.


Ortografía. Acentuación (II): ditongos, tritongos e hiatos; diérese. B3.4. / B3.6.

3 Expresión oral. Expresar contrariedade e desculparse. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9.

Lectura: “Un estudo encontra hórreos galegos en Australia e en Nova Zelandia”. B2.1. / B2.3. / B2.8.

Lingua e texto. Tipoloxía textual (II): tipos de texto segundo a temática e a intención comunicativa. B2.1. / B2.2. / B2.3. / B2.4. / B2.5. / B2.12.


Lingua e texto. Tipoloxía textual (II): tipos de texto segundo a temática e a intención comunicativa. B3.9. / B3.10. / B3.13.

Léxico. Hospedaxe. B3.1. / B3.5.

Léxico. Familia léxica. B3.1. / B3.5.

Gramática. Pronome (I): artigo, demostrativo e posesivo. B3.2. / B3.13.

Ortografía. Acentuación (III): acentuación diacrítica. B3.4. / B3.5. / B3.6.

Lingua e sociedade. Linguas en contacto (I): interferencias e alternancia de código. B4.4. / B4.9.

Lectura: “Un estudo encontra hórreos galegos en Australia e en Nova Zelandia” B5.6.

Literatura. Lírica profana (II). B5.1. / B5.2. / B5.3. /

B5.4. / B5.5. / B5. .

4 Expresión oral. Narrar unha historia. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9.

Lectura: “ShoppingGirls” e “Son un manequín…”. B2.1. / B2.7. / B2.8.

Lingua e texto. Texto literario: biografía e autobiografía. B2.1. / B2.12.

Reforzo de competencias B2.1. / B2.3. / B2.6. / B2.7. / B / B2.12. / B2.13.

Lingua e texto. Texto literario: biografía e autobiografía. B3.9. / B3.10. / B3.13.

Léxico. Comercio. B3.1. / B3.5.

Léxico. Palabras patrimoniais, cultas e semicultas. B3.1. / B3.5.

Gramática. Pronome (II): identificador, cuantificador, numeral, relativo, interrogativo e exclamativo. B3.2. / B3.13.

Ortografía. Maiúsculas e minúsculas. B3.6. / B3.7.

Lingua e sociedade. Linguas en contacto (II): conflito lingüístico; bilingüismo e diglosia; normalización e substitución lingüísticas. B4.1. / B4.5.

Literatura. Cantigas de temática amorosa: cantigas de amigo e cantigas de amor. B5.1. / B5.2. / B5.3. / B5.4. / B5.5. / B5.6.

5 Expresión oral. Describir unha persoa. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9.

Lectura: “As exhibicións cinematográficas en Galiza (1896-1954)”. B2.1. / B2.4. / B2.8.

Lingua e texto. Texto literario (II): retrato e autorretrato.

Lingua e texto. Texto literario (II): retrato e autorretrato. B3.9. / B3.10. / B3.13.

Léxico. Arquitectura. B3.1. / B3.5.

Léxico. Abreviación, abreviatura e símbolo. Gramática. Pronome (III): persoal. B3.2. / B3.13.

Ortografía. Puntuación (I): punto, vírgula e punto e

Lingua e sociedade. O galego e a lusofonía. B4.3.

Lectura: “As exhibicións cinematográficas en Galiza (1896-1954)”. B5.6.

Literatura.


B2.5. / B2.12.

Reforzo de competencias B2.1. / B2.3. / B2.6. / B2.7. / B2.10. / B2.11. / B2.12. / B2.13.

vírgula. B3.6. / B3.7.

Cantigas de escarnhomaldizer. Outros xéneros. Lírica relixiosa. Prosa medieval. B5.1. / B5.2. / B5.3. / B5.4. / B5.5. / B5.6.

6 Expresión oral. Contraargumentar. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9.

Lingua e texto. Texto xornalístico (I): debate. B1.3. / B1.4. / B1.5. / B1.7. / B1.8. / B1.9. / B1.10.

Lectura: Tres capitáns de tempos idos. B2.1. / B2.8.

Lingua e texto. Texto xornalístico (I): debate. B2.1. / B2.3. / B2.12.

Lingua e texto. Texto xornalístico (I): debate. B3.9. / B3.10. / B3.13.

Léxico. Artes plásticas. B3.1. / B3.5.

Léxico. Enriquecemento do léxico (I): derivación. B3.1. / B3.3. / B3.5.

Gramática. Verbo (I): formas persoais. B3.2. / B3.13.

Ortografía. Puntuación (II): sinais de interrogación, exclamación, dous puntos e aspas. B3.6. / B3.7.

Lingua e sociedade. Historia da lingua (III): a lingua galega nos Séculos Escuros e na Ilustración. B4.1. / B4.4. / B4.6

Lectura: Tres capitáns de tempos idos. B5.6.

Literatura. Literatura da Idade Moderna. B5.1. / B5.2. / B5.3. / B5.4. / B5.5. / B5.6.

7 Expresión oral. Mostrar acordo e desacordo. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9

Lingua e texto. Texto xornalístico (II): entrevista. B1.1. / B1.2. / B1.6. / B1.8. / B1.10.

Lingua e texto. Texto xornalístico (II): entrevista. B2.1. / B2.3. / B2.10.


Lingua e texto. Texto xornalístico (II): entrevista. B3.9. / B3.10. / B3.13.

Léxico. Cinema. B3.1. / B3.5.

Léxico. Enriquecemento do léxico (II): composición. B3.1. / B3.3. / B3.5.

Gramática. Verbo (II): formas infinitas, perífrase verbal e voz verbal. B3.2. / B3.13.

Ortografía. Puntuación (III): trazo medio, curto e longo, barra oblicua e apóstrofo. B3.6. / B3.7.

Lingua e sociedade. Historia da lingua (IV): a lingua galega do século XIX até 1916. B4.1. / B4.4. / B4.6

Lectura: “Topsecret” e “Hoax”. B5.6.

Literatura. Prerrexurdimento e Rexurdimento. B5.1. / B5.2. / B5.3. / B5.4. / B5.5. / B5.6.

8 Lingua e texto. Texto xornalístico (II): entrevista. B1.1. / B1.2. / B1.6. / B1.8. / B1.10. B1.1. / B1.2. / B1.6. / B1.8. / B1.10


Lingua e texto. Texto xornalístico (III): crónica e reportaxe. B3.9. / B3.10. / B3.13.

Léxico. Música e baile. B3.1. / B3.5.

Léxico. Enriquecemento do léxico (III): sigla, acrónimo e amálgama. B3.1. / B3.3. / B3.5.

Gramática. Adverbio, preposición e conxunción.

Lingua e sociedade. Lingua estándar e desvíos. B4.9.

Lectura: “Sangue do noso sangue”. B5.6.

Literatura. Rosalía de Castro. B5.1. / B5.2. / B5.3. / B5.4. / B5.5. / B5.6.


B3.2. / B3.13.

Ortografía. Uso de b/v, de h e dalgunhas vogais. B3.4. / B3.5. / B3.6.

9 Expresión oral. Pedir información. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9.

Lingua e texto. Texto científico: relatorio, conferencia, teleconferencia e mesa redonda. B1.3. / B1.4. / B1.5. / B1.6

Lectura: Caderno de Xapón. B2.1. / B2.3. / B2.8.

Lingua e texto. Texto científico: relatorio, conferencia, teleconferencia e mesa redonda. B2.1. / B2.5. / B2.11. / B2.12.


Lingua e texto. Texto científico: relatorio, conferencia, teleconferencia e mesa redonda. B3.9. / B3.10. / B3.13.

Léxico. Radio e televisión. B3.1. / B3.5.

Léxico. Enriquecemento do léxico (IV): préstamo e estranxeirismo. B3.1. / B3.3. / B3.5.

Gramática. Unidade e función sintácticas; frase. B3.2. / B3.8. / B3.13.

Ortografía. Uso doutras consoantes. B3.4. / B3.5. / B3.6.

Lingua e sociedade. Variedades lingüísticas: variedades diatópicas e variedades diastráticas. B4.9

Lectura: Caderno de Xapón. B5.6.

Literatura. Eduardo Pondal. B5.1. / B5.2. / B5.3. / B5.4. / B5.5. / B5.6.

10 Expresión oral. Pedir favores e servizos. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9.

Lectura: “Aparece nos meus soños…” e “(Debilidadedebilidade pola luz do anxo caído)”. B2.1. / B2.8.

Lingua e texto. Texto administrativo: acta e solicitude. B2.1. / B2.2. / B2.9. / B2.12.


Lingua e texto. Texto administrativo: acta e solicitude. B3.9. / B3.10. / B3.13.

Léxico. Ecoloxía. B3.1. / B3.5.

Léxico. Enriquecemento do léxico (V): onomatopea. B3.1. / B3.3. / B3.5.

Gramática. Funcións sintácticas na cláusula (I): suxeito, predicado, CD e CI. B3.2. / B3.8. / B3.13.

Ortografía. Grupos consonánticos. B3.4. / B3.5. / B3.6.

Lingua e sociedade. O galego e as leis. B4.7.

Lectura: “Aparece nos meus soños…” e “(Debilidadedebilidade pola luz do anxo caído)”. B5.6.

Literatura. Manuel Curros Enríquez. B5.1. / B5.2. / B5.3. / B5.4. / B5.5. / B5.6.

11 Expresión oral. Chamar a atención do/da interlocutor/a. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9.

Lectura: “Corredores”. B2.1. / B2.8.

Lingua e texto. Texto publicitario: anuncio. B2.1. / B2.12.

Reforzo de competencias B2.1. / B2.2 / B2.4. / B2.6. / B2.7. / B2.11. / B2.12. / B2.13.

Lingua e texto. Texto publicitario: anuncio. B3.9. / B3.10. / B3.13.

Léxico. Seres míticos e ritos máxicos. B3.1. / B3.5.

Léxico. Enriquecemento do léxico (VI): palabra tabú e eufemismo. B3.1. / B3.3. / B3.5.

Gramática. Funcións sintácticas na cláusula (II): atributo, predicativo, suplemento, complemento axente e

Lingua e sociedade. Lingua inicial e usos lingüísticos. B4.9

Lectura: “Corredores”. B5.6.

Literatura. Ensaio, narrativa e teatro do Rexurdimento. Literatura finisecular. B5.1. / B5.2. / B5.3. /


complemento circunstancial. B3.2. / B3.8. / B3.13.

Ortografía. Palabras homónimas e parónimas. B3.4. / B3.5. / B3.6.

B5.4. / B5.5. / B5.6.

12 Expresión oral. Conversar ao teléfono. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9.

Lectura: Antígona. B2.1. / B2.7. / B2.8.

Lingua e texto. Texto electrónico: correo electrónico e conversa gráfica. B2.1. / B2.12. / B2.9. / B2.14.


Lingua e texto. Texto electrónico: correo electrónico e conversa gráfica. B3.9. / B3.10. / B3.13.

Léxico. Deporte. B3.1. / B3.5.

Léxico. Enriquecemento do léxico (VII): cultismo e latinismo. B3.1. /B3.3. / B3.5.

Gramática. Cláusula e oración. B3.2. / B3.8. / B3.13.

Ortografía. Xuntos ou separados? B3.2. / B3.5. / B3.6.

Lingua e sociedade. Preconceptos lingüísticos. B4.8.

Lectura: Antígona. B5.6.

Literatura. Literatura popular. B5.1. / B5.2. / B5.3. / B5.4. / B5.5. / B5.6.

2.5.2.- Secuenciación e temporalización de contidos Dividimos a programación en 12 unidades. Cada unidade para 3.º de ESO consta nomeadamente dun libro de texto dividido en 12 unidades

con varios anexos. Cada unidade presenta 8 bloques de contido: 1) Lectura, 2) Expresión oral, 3) Lingua e texto, 4) Léxico, 5) Gramática, 6)

Ortografía, 7) Lingua e sociedade e 8) Literatura. Alén disto, o profesorado complementará/adaptará a súa actividade con materiais de elaboración propia ou colaborativa con outro


Lectura Cada unidade comezarase cun texto seguido de actividades: actividades de comprensión textual, actividades de

comprensión lectora, actividades de análise do texto e actividades de ampliación; este último grupo abrangue actividades

de creación literaria e de ampliación da lectura a través de traballos de investigación, exposicións orais, debates etc.

Expresión

oral

É fundamental para a consecución dos estándares de aprendizaxe da materia de Lingua Galga e Literatura, así como para a

consecución das competencias clave, a inclusión dun apartado completo de Expresión oral.

Realizaranse un conxunto de actividades que, polo regular, manteñen certo vínculo co apartado de Léxico.

Lingua e

texto

Procúrase un achegamento a diferentes modelos textuais desde unha perspectiva práctica: tres unidades destinadas a

introducir algúns conceptos teóricos básicos como as funcións da linguaxe e as principais distincións entre tipoloxías

textuais (texto oral, texto escrito e texto electrónico etc.) para despois centrármonos nos bloques de texto literario, texto

xornalístico, texto científico, texto administrativo, texto publicitario e texto electrónico.

En todos os casos propíciase a reflexión desde o punto de vista teórico sobre a estrutura idónea para os diferentes modelos


textuais, mais tamén se introduce un bo número de prácticas que permiten pór en marcha eses coñecementos.

Léxico Divídese este bloque en dous apartados: un de léxico, semellante ao de cursos anteriores, e outro de semántica, que

incorpora contidos e actividades referidos á organización do léxico, ao seu enriquecemento etc.

Pretendemos facer da adquisición de léxico un elemento relevante atendendo a organizar os campos semánticos que se

presentan en función da súa complexidade e da necesidade de vocábulos que poidan mostrar os alumnos e as alumnas na

súa vida cotiá. Gramática Partimos dunha unidade introdutoria centrada na lingua e na súa organización para despois centrármonos no estudo e na análise

do substantivo, do adxectivo, do pronome, do verbo, do oadverbio, da preposición e da conxunción. O recoñecemento das

categorías gramaticais resulta imprescindíbel para o bloque seguinte que se abre a partir da unidade 9 até a fin co estudo da

Sintaxe: diferentes tipos de frase, elementos básicos para ir avanzando no desenvolvemento desta disciplina, estudo das

funcións sintácticas no interior da cláusula e distinción entre cláusulas e oracións.

. Este modelo gramatical e terminolóxico que usamos ten como obra de referencia a Gramática práctica da lingua galega.

Comunicación e expresión (Baía Edicións, 2011).

Ortografía Para fomentar unha aprendizaxe verdadeiramente construtiva e para mellorar o interese do alumnado por este apartado, a

organización da Ortografía debe responder a unha progresión real da dificultade e á non repetición de contidos. A abordaxe da

Ortografía para o 3.º curso de ESO comprende a acentuación, o uso dos sinais de puntuación e as regras de uso de letras e

palabras que poidan entrañar unha especial dificultade.

Lingua e

sociedade

Este bloque presenta dous tipos de contidos ben diferenciados. Por unha banda, aparecen catro unidades dedicadas á historia da

lingua galega desde a súa orixe até 1916, que se colocan en paralelo coas unidades que tratan o mesmo período histórico

literario; consideramos que este era o mellor modo de facilitar o estudo do alumnado e de estabelecer relacións entre o que se

conta nun e noutro apartado.

As restantes oito unidades afondan en conceptos como o de bilingüismo, diglosia, conflito lingüístico e normalización

lingüística, mais tamén no concepto de lingua estándar, na lusofonía, nas variedades lingüísticas dos galego, na lexislación

lingüística etc.

Literatura En 3.º curso de ESO introdúcese por vez primeira o estudo da historia da literatura. Primeiro estudamos o concepto de

Literatura Galega e a periodización desta con relación a outras literaturas europeas. Repásanse os xéneros literarios que

consideramos fundamental para se iniciar no estudo da historia literaria.

O fundamental será o estudo da historia da Literatura Galega desde a Idade Media até a Literatura de fins do XIX

Na unidade 12 dedícase á literatura popular


2.5.3.- Obxectivos

Comprender a intención comunicativa implícita e explícita, o tema, a idea principal e as secundarias de textos propios dos medios de

comunicación audiovisual.Seguir e recoller resumidamente o desenvolvemento oral dunha exposición académica.

Identificar e contrastar o propósito comunicativo en textos escritos do ámbito público e dos medios de comunicación, así como da vida

académica, analizando criticamente os seus contidos, interpretando as connotacións e mensaxes implícitas que deles se deduzan e inferindo o

tema principal e os secundarios.Comprender e seguir as instrucións que regulan a vida social e os procesos de aprendizaxe complexos.

Realizar exposicións orais planificadas claras e áxiles de traballos e de informacións de actualidade contrastando os diferentes puntos de vista e

opinións expresadas en distintos medios audiovisuais.Participar de forma construtiva en diversas interaccións comunicativas (simulacións,

traballos colaborativos...) respectando as regras que as rexen e adoptar o rexistro adecuado a cada tipo de texto e situación.

Escribir textos propios dos medios de comunicación e dos ámbitos social e académico, usando con progresiva liberdade os modelos propostos

na aula.Planificar e revisar os mencionados textos de maneira case autónoma para asegurar a súa coherencia, cohesión, corrección e precisión

léxica.

Consultar de maneira case autónoma textos en diferentes soportes co fin de seleccionar e analizar criticamente a información relevante para

integrala nas propias producións, especialmente en traballos do ámbito académico adecuados ao nivel.

Aplicar os coñecementos sobre a lingua e as normas do uso lingüístico para resolver problemas de comprensión e para compoñer e revisar de

xeito progresivamente autónomo os propios textos.

Recoñecer, a través da reflexión sobre os usos discursivos, os mecanismos da lingua, e coñecer e usar a terminoloxía lingüística adecuada.

Identificar as causas e consecuencias dos feitos máis relevantes da historia social da lingua galega anterior ao século XX; extraer os trazos

principais que definen a actual situación sociolingüística de Galicia, analizando criticamente os condicionamentos da valoración e uso social do

galego; utilizar a lingua galega con fluidez e normalidade nos máis diversos contextos comunicativos.

Recoñecer as causas da diversidade lingüística e dos procesos sociolingüísticos e mais coñecer e facer uso dos dereitos nesta materia.

Ler con regularidade obras literarias e desenvolver criterio lector; expoñer unha opinión persoal sobre a lectura dunha obra axeitada á idade,

relacionando o seu sentido coa propia experiencia e valorando a estrutura, o punto de vista e o emprego da linguaxe.

Utilizar os coñecementos literarios na comprensión de textos breves ou fragmentos, atendendo especialmente á relación co contexto, á

evolución dos xéneros, formas e estilos e funcionalidade dos recursos retóricos.



empregar; explicar as relacións das obras co contexto histórico e literario en que aparecen os autores máis relevantes, realizando un traballo de

información e de síntese ou de resolución de problemas.

2.5.4. Grao mínimo de consecución para superar a materia.

Bloque 1. Comunicación oral. Escoitar e falar

Estándar %

LGB1.1.1. Comprende o sentido global e identifica a intención comunicativa e a estrutura de textos orais propios dos medios de comunicación audiovisual

(entrevistas, noticias, crónicas e reportaxes).

60

LGB1.1.2. Interpreta textos orais e traslada a información relevante a esquemas ou resumos. 60 LGB1.2.1. Diferencia as ideas principais e as secundarias e identifica a intención comunicativa de programas de carácter informativo: noticias, reportaxes e

crónicas.

60

LGB1.2.2. Compara o tratamento da mesma noticia en diferentes medios de comunicación e extrae conclusións a partir das coincidencias e diferenzas

atopadas.

40

LGB1.2.3. Reflexiona sobre as mensaxes e rexeita usos lingüísticos que levan implícitos prexuízos e discriminacións. 70 LGB1.3.1. Identifica as ideas principais e secundarias dun texto oral expositivo ou argumentativo, formal ou informal, producido na variante estándar ou en

calquera das variedades dialectais.

50

LGB1.3.2. Recoñece a intención comunicativa dos textos. 50 LGB1.3.3. Diferencia as explicacións dos argumentos. 60 LGB1.4.1. Identifica a intención comunicativa, a tese e os argumentos dos debates, relatorios e mesas redondas dentro do ámbito educativo e elabora un

esquema ou resumo.

50

LGB1.4.2. Recoñece os procedementos lingüísticos para manifestarse a favor ou en contra. 60 LGB1.5.1. Coñece, aprecia e usa as normas que rexen a cortesía na comunicación oral (intervén na quenda que lle corresponde, respecta as opinións e recoñece

e rexeita a linguaxe discriminatoria).

60

LGB1.5.2. Recoñece a importancia dos aspectos prosódicos (entoación, pausas, ton, timbre e volume) e o significado dos trazos máis característicos da linguaxe

non verbal.

50

LGB1.6.1. Aprecia a emisión dunha pronuncia galega correcta, recoñece os erros de produción oral propia e allea a partir da práctica habitual de autovaliación e

propón solucións para melloralas.

70


LGB1.6.2. Comprende, interpreta e rexeita os prexuízos que se poidan asociar á maneira de pronunciar a lingua galega. 70 LGB1.6.3. Usa a variante dialectal propia e asúmea como a variedade habitual do seu contexto. 60 LGB1.7.1. Participa activamente en debates ou coloquios, respecta as regras de interacción, intervención e cortesía, manifesta as súas opinións e respecta as

dos demais.

40

LGB1.7.2. Cínguese ao tema, non divaga e atende ás instrucións do moderador nos debates e coloquios. 40 LGB1.7.3. Avalía as intervencións propias e alleas. 50 LGB1.7.4. Respecta as quendas de palabra, o espazo, xesticula de xeito adecuado, escoita activamente os demais e usa fórmulas de saúdo e despedida. 50 LGB1.8.1. Elabora guións para organizar os contidos de exposicións formais ou informais breves. 40 LGB1.8.2. Participa con fluidez nas intervencións orais espontáneas ou formais respectando as regras morfosintácticas desta lingua, en especial a colocación do

pronome átono, así como a fonética galega (pronuncia das sete vogais, n velar e fonema fricativo palatal xordo).

40

LGB1.8.3. Emprega nas intervencións orais expresións propias do galego: infinitivo conxugado e fraseoloxía adecuada. 50 LGB1.8.4. Fai uso dos aspectos prosódicos da linguaxe non verbal (a presentación, a posta en escena, os xestos e a mirada), manifesta autocontrol das

emocións ao falar en público e diríxese ao auditorio con autoconfianza e seguridade.

40

LGB1.8.5. Emprega nas intervencións orais espontáneas un léxico rico e variado. 50 LGB1.8.6. Adecúa a súa pronuncia á finalidade da práctica oral. 30 LGB1.8.7. Recoñece a avalía erros (repeticións de conectores, pobreza léxica e castelanismos) nos discursos orais propios e alleos e trata, progresivamente, de

evitalos.

40

LGB1.9.1. Participa en conversas informais nos que intercambia información e expresa a súa opinión. 50 LGB1.9.2. Desenvólvese correctamente en situacións da vida cotiá que implique solicitar unha información ou un servizo. 60 LGB1.9.3. Utiliza as fórmulas de tratamento e as regras de cortesía axeitadas ao destinatario e á situación comunicativa. 50 LGB1.9.4. Realiza e explica resumos ou exposicións educativas sinxelas. 60 LGB1.10.1. Consulta os medios de información dixitais para seleccionar contidos relevantes e incorporalos ás súas producións. 60

LGB1.10.2. Emprega as TIC para facer as súas presentacións máis claras e atractivas visualmente.

60

Bloque 2. Comunicación escrita. Ler e escribir.

Estándar %

LGB2.1.1. Usa técnicas de síntese do contido dos textos: subliñados, esquemas e resumos. 60


LGB2.1.2. Usa técnicas de ampliación e organización da información: táboas, cadros, gráficos e mapas conceptuais. 50 LGB2.1.3. Busca e asimila o significado de palabras do rexistro formal e incorpóraas progresivamente ao seu vocabulario. 50 LGB2.1.4. Relaciona a información explícita e implícita dun escrito en función do contexto. 40 LGB2.2.1. Comprende e interpreta textos propios da vida cotiá e das relacións sociais: convocatorias, actas de reunión e regulamentos. 60 LGB2.2.2. Identifica os trazos característicos dun escrito (tipografía, distribución de espazos e escollas léxicas) coa tipoloxía textual (convocatoria, actas de

reunión e regulamentos).

60

LGB2.3.1. Comprende e interpreta textos xornalísticos, fundamentalmente en entrevistas, crónicas e reportaxes. 40 LGB2.3.2. Distingue entre os contidos informativos e as opinións que se expresan nos textos xornalísticos. 50 LGB2.4.1. Comprende e interpreta textos propios do ámbito educativo, especialmente os expositivos e explicativos elaborados a partir da información obtida

nas bibliotecas.

50

LGB2.4.2. Consulta fontes xerais (enciclopedias) e especializadas (monográficos e webs temáticas) para ampliar a información e mellorar o coñecemento da

mensaxe.

60

LGB2.4.3. Interpreta, deduce e explica a información que aparece en diagramas, gráficas e mapas conceptuais. 40 LGB2.5.1. Interpreta o sentido global e compón o esquema xerarquizado das ideas de textos expositivos e explicativos. 40 LGB2.5.2. Identifica a estrutura comunicativa das mensaxes escritas e a intención do emisor. 40 LGB2.6.1. Aplica correctamente o sistema de procura na biblioteca e nos buscadores de internet para obter, organizar e seleccionar información. 50 LGB2.7.1. Identifica e expresa posturas de acordo e desacordo sobre aspectos parciais ou globais dun texto. 60 LGB2.7.2. Recoñece e evita usos lingüísticos que transmiten prexuízos ou mensaxes discriminatorias. 80 LGB2.8.1. Le en voz alta, de xeito fluído e respecta a fidelidade ao texto. 50 LGB2.8.2. Respecta os patróns fonéticos do galego (fonética sintáctica e entoación) e emprega a dicción e o ritmo axeitado á lectura do texto. 60 LGB2.9.1. Produce, en formato papel ou dixital, textos da vida cotiá ou das relacións sociais, segundo os modelos propostos na aula: convocatorias, actas de

reunións e intervencións en foros.

40

LGB2.10.1. Produce, en soporte impreso ou dixital, textos xornalísticos, fundamentalmente, entrevistas, crónicas, reportaxes. 50 LGB2.11.1. Produce, en soporte impreso ou dixital, textos expositivos e explicativos sobre distintas materias curriculares elaborados a partir de información

obtida en bibliotecas e outras fontes de información.

40

LGB2.11.2. Usa correctamente elementos formais nos traballos educativos: citas bibliográficas, índices, paxinación, notas ao pé de páxina, organización de

títulos, capítulos, etc.

40

LGB2.12.1. Planifica a composición dos escritos en función do tipo de texto e da situación comunicativa para redactar textos adecuados, coherentes e ben

cohesionados.

40


LGB2.12.2. Redacta borradores, utiliza esquemas, árbores ou mapas conceptuais para planificar e organizar os seu escritos. 40 LGB2.12.3. Consulta fontes de información en distintos soportes para seleccionar contidos relevantes que posteriormente reelaborará e incorporará ao seu

escrito.

50

LGB2.12.4. Utiliza o rexistro lingüístico adecuado en función da situación comunicativa e do ámbito de uso. 50 LGB2.12.5. Usa elementos lingüísticos e discursivos para alcanzar a coherencia e cohesión interna (conectores e tratamento de formas verbais). 40 LGB2.12.6. Revisa os textos de xeito gradual para resolver dificultades de contido (temática e estrutura) e de forma (cuestións tipográficas, ortográficas e

gramaticais).

60

LGB2.13.1. Usa as TIC (procesadores de textos e correctores ortográficos) para organizar os contidos, mellorar a presentación e facilitar a corrección dos textos

escritos.

50

LGB2.14.1. Coñece e utiliza as ferramentas TIC para intercambiar opinións sobre escritos alleos e escribir e dar a coñecer os propios en blogs, redes sociais de

lectores e escritores.

50

Bloque 3. Funcionamento da lingua.

Estándar %

LGB3.1.1. Selecciona o léxico e as expresións axeitadas en contextos comunicativos de uso formal da lingua. 50

LGB3.2.1. Produce textos orais e escritos de diferentes xéneros cun correcto uso das distintas categorías gramaticais. 40

LGB3.2.2. Identifica e explica os usos e valores das categorías gramaticais relacionándoas coa intención comunicativa e a tipoloxía textual. 40

LGB3.3.1. Recoñece e explica os procedementos de creación de palabras. 60

LGB3.3.2. Crea palabras novas utilizando os procedementos de creación. 50

LGB3.4.1. Recoñece e usa adecuadamente a fonética da lingua galega. 70 LGB3.5.1. Utiliza os dicionarios e outras fontes de consulta en diferentes soportes, resolven as súas dúbidas sobre o uso correcto da lingua e progresa na aprendizaxe.

50

LGB3.6.1. Emprega textos orais e escritos e respecta as normas gramaticais. 50

LGB3.7.1. Revisa os textos para puntuar correctamente. 50

LGB3.8.1. Recoñece e explica nos textos as funcións sintácticas oracionais e diferenza os elementos que as desempeñan. 40

LGB3.9.1. Identifica, explica e usa distintos conectores, así como outros mecanismos que lle achegan cohesión a un texto. 40 LGB3.10.1. Determina o tema, delimita a estrutura e identifica a progresión temática en producións propias e alleas. Elabora textos nos que ten en conta os parámetros anteriores.

50

LGB3.11.1. Interpreta o sentido de textos orais e escritos, identifica a intención comunicativa e a recoñece a postura de cada emisor. 40



50


60

Bloque 4. Lingua e sociedade.

Estándar %

LGB4.1.1. Valora a lingua como medio de relación interpersoal e de sinal de identidade dun pobo e amósase capaz de explicar a súa postura. 80 LGB4.1.2. Distingue entre bilingüismo e diglosia e aplica estes termos de forma axeitada á realidade galega. 60 LGB4.1.3. Valora o plurilingüismo inclusivo, desde a lingua propia, como expresión da riqueza cultural da humanidade e amósase capaz de explicar a súa

postura.

70

LGB4.1.4. Coñece as linguas que forman parte da nosa familia lingüística. 50 LGB4.1.5. Coñece os territorios que forman parte da comunidade lusófona e a importancia desta na vida social e económica galega. 60 LGB4.1.6. Incorpora á súa práctica cotiá os principais recursos da rede en lingua portuguesa (buscadores e enciclopedias). 40 LGB4.2.1. Describe e analiza a situación sociolingüística de Galicia. 60 LGB4.2.2. Analiza gráficas sobre o uso do galego segundo a idade das persoas. 50 LGB4.2.3. Identifica os castelanismos nas producións lingüísticas e depura estes elementos no seu propio discurso. 70 LGB4.3.1. Coñece as principais iniciativas normalizadoras da lingua galega. 50 LGB4.3.2. Comprende o concepto normalización e explica o proceso normalizador do galego. 70 LGB4.3.3. Analiza a súa propia práctica lingüística e valora a importancia de contribuír individual e socialmente á normalización da lingua galega. 70 LGB4.4.1. Recoñece os principais elementos na orixe e formación da lingua galega desde os seus inicios ata 1916. 60 LGB4.4.2. Recoñece os acontecementos relevantes da historia social da lingua galega desde os seus inicios ata 1916. 60 LGB4.4.3. Identifica as causas dos feitos máis relevantes da historia social da lingua galega desde os seus inicios ata 1916. 60 LGB4.4.4. Identifica as consecuencias dos feitos máis relevantes da historia social da lingua galega desde os seus inicios ata 1916. 60 LGB4.4.5. Interpreta gráficos, táboas, textos e información dos medios e das TIC, relacionados coa historia social da lingua galega desde os seus inicios ata

1916.

50

LGB4.5.1. Coñece a lexislación estatal e autonómica que regula a utilización do galego e a súa promoción. 40 LGB4.6.1. Coñece o que é un prexuízo, detecta e analiza a presenza de prexuízos de carácter sociocultural e sociopolítico cara ao galego na súa práctica

lingüística e na do seu contorno.

60


LGB4.7.1. Identifica e clasifica as variantes diastráticas do galego. 50 LGB4.7.2. Recoñece os trazos da variedade estándar da lingua galega e valóraa como variante unificadora. 50 LGB4.7.3. Rexeita os prexuízos sobre as variedades dialectais e utiliza os trazos propios da súa zona. 50

Bloque 5. Educación literaria.

Estándar %

LGLB5.1.1. Identifica as distintas épocas e períodos da literatura galega desde as súas orixes na Idade Media ata 1916. 60 LGLB5.1.2. Comprende e explica razoadamente as distintas épocas e períodos da literatura galega desde a Idade Media ata 1916 e sinala os seus principais

trazos característicos.

60

LGLB5.2.1. Selecciona, seguindo criterios razoados, textos representativos da literatura galega desde a Idade Media ata 1916 para a súa lectura. 50 LGLB5.2.2. Le autonomamente obras ou textos representativos da literatura galega desde a Idade Media ata 1916, resume o seu contido, sinala os seus trazos

característicos definitorios e relaciónaos co contexto histórico, cultural e sociolingüístico do período da literatura galega correspondente.

40

LGB5.2.3. Comenta, de forma guiada, textos de obras da Literatura galega desde a Idade Media ata 1916, sinala os seus trazos característicos definitorios e

relaciónaos co contexto histórico, cultural e sociolingüístico do período da literatura galega correspondente.

60

LGLB5.2.4. Compara textos literarios dunha mesma época ou período ou de diferentes épocas e períodos atendendo aos seus principais contidos, sinala os

seus trazos característicos definitorios e pon todo en relación co contexto histórico, cultural e sociolingüístico da(s) época(s) ou do(s) período(s).

50

LGLB5.3.1. Le expresiva, comprensiva e/ou dramatizadamente textos narrativos, poéticos, teatrais e ensaísticos representativos da literatura galega desde a

Idade Media ata 1916.

50

LGLB5.3.2. Participa con proveito de audicións de textos narrativos, poéticos, teatrais e ensaísticos representativos da literatura galega desde a Idade Media

ata 1916 e escribe/debate, argumentadamente, sobre aspectos literarios básicos destes.

50

LGLB5.4.1. Elabora traballos individual e/ou colectivamente, nos que se describen e analizan textos representativos da literatura galega desde a Idade Media

ata 1916.

50

LGLB5.5.1. Consulta fontes de información básicas para a realización de traballos sinxelos e cita axeitada destas. 50 LGLB5.5.2. Emprego de diferentes recursos básicos das TIC para a realización de traballos sinxelos e cita axeitada destes. 50 LGLB5.6.1. Crea ou recrea textos sinxelos de intención literaria partindo das características dos traballados na aula. 40 LGLB5.6.2. Desenvolve o gusto pola escrita como instrumento de comunicación capaz de analizar e regular os sentimentos e xuízos. 40















Este tipo de actividades terán en moitos casos un carácter individual dependendo dos aspectos nos que cada alumno/a precise ese reforzo.













tentará:








Libro de texto


Obras de lectura

Jaureguízar …………….. Corazón de chocolate

Castelao………………… .. Os dous de sempre

Gonzalo Navaza …………. Erros e Tánatos

2.5.8.- Criterios de avaliación


Comportamento na aula.

Interese pola aprendizaxe.


Esforzo e constancia no traballo.

Respecto polos compañeiros e compañeiras.

Respecto pola diversidade cultural.

Comprender a intención comunicativa implícita e explícita, o tema, a idea principal e as secundarias dos textos propios dos medios de

comunicación audiovisual, así como seguir e recoller resumidamente o desenvolvemento oral dunha exposición académica.

Identificar e contrastar o propósito comunicativo en textos escritos de ámbito público e dos medios de comunicación, así como da vida

académica, analizando criticamente os seus contidos, interpretando as connotacións e mensaxes implícitas que deles se deduzan e

inferindo o tema principal e os secundarios. Comprender e seguir as instrucións que regulan a vida social e os procesos de aprendizaxe

complexos.

Realizar exposicións orais planificadas claras e áxiles de traballos e de informacións de actualidade contrastando os diferentes puntos de

vista e opinións expresadas en distintos medios audiovisuais, así como participar de forma construtiva en diversas interaccións

comunicativas (simulacións, traballos colaborativos...) respectando as regras que as rexen. Adoptar o rexistro adecuado a cada tipo de

texto e situación.

Escribir textos propios dos medios de comunicación e dos ámbitos social e académico, usando con progresiva liberdade os modelos

propostos na aula. Planificar e revisar os ditos textos de maneira case autónoma para asegurar a súa coherencia, cohesión, corrección e

precisión léxica.

Consultar, de maneira case autónoma, textos en diferentes soportes co fin de seleccionar e analizar criticamente a información relevante

para integrala nas propias producións, especialmente en traballos do ámbito académico adecuados ao nivel.

Aplicar os coñecementos sobre a lingua galega e as normas do uso lingüístico para resolver problemas de comprensión e para compoñer

e revisar de xeito progresivamente autónomo os propios textos.

Recoñecer, a través da reflexión sobre os usos discursivos, os mecanismos da lingua e coñecer e usar a terminoloxía lingüística adecuada.

Identificar as causas e consecuencias dos feitos máis relevantes da historia social da lingua galega anterior ao século XX; extraer os

trazos principais que definen a actual situación sociolingüística de Galiza, analizando criticamente os condicionamentos da valoración e

usos social do galego; utilizar a lingua galega con fluidez e normalidade nos máis diversos contextos comunicativos.

Recoñecer as causas da diversidade lingüística e dos procesos socio lingüísticos.

Ler con regularidade obras literarias e desenvolver criterio lector; expoñer unha opinión persoal sobre a lectura dunha obra axeitada á

idade, relacionando o seu sentido coa propia experiencia e valorando a estrutura, o punto de vista e o emprego da linguaxe.

Utilizar os coñecementos literarios na comprensión de textos breves ou fragmentos, atendendo especialmente á relación co contexto, á

evolución dos xéneros, formas e estilos e á funcionalidade dos recursos retóricos.



empregar; explicar as relacións das obras co contexto histórico e literario en que aparecen e os autores máis relevantes, realizando un

traballo de información e de síntese ou de resolución de problemas.

2.5.9.- Criterios de cualificación


Actitude e traballo diario 10% : Actitude e participación adecuada na aula 0’5%. Realización adecuada das tarefas encomendadas 0’5% Obras de lectura.............................................20%

Coñecemento dos distintos aspectos da lingua e da literatura a través de probas específicas ...................................................................70%

Nas probas escritas poderá descontarse até un 15 % por erros lingüísticos.

O alumnado que por diversas razóns non asista á clase e perda o dereito á avaliación continua realizará unha proba final, incluíndo as obras de lectura

e será cualificado por dita proba.




2.5.10.- Actividades de seguimento e avaliación da materia pendente

O xefe de Departamento ou, no seu caso, o profesor ou profesora encargado dos pendentes, fará un seguimento deste alumnado seguindo estas

pautas:

Encomenda e corrección de exercicios e traballos do nivel pendente tendentes a atinxir un aceptábel dominio da materia.

Encomenda da lectura de obras.

Exames parciais nos que dividan os contidos segundo a secuenciación por trimestres desta programación

Para o alumnado que non realizase satisfactoriamente estas actividades, celebrarase no mes de maio, conforme o horario

establecido pola Xefatura de Estudos un exame de todos os contidos do curso



A avaliación inicial realizarana l os profesores/as impartan docencia en cada nivel. Nela deberán de constatarse as capacidades e



- Expresión oral








2.5.12.-Atención á diversidade

Cada vez máis contamos nas nosas aulas cun maior número de alumnado con necesidades específicas de apoio educativo (NEAE).









variados –favorecendo en moitos casos os agrupamentos flexíbeis– e gradadas en dificultade. No caso de que sexa preciso o profesorado



Esta atención á diversidade vese facilitada e reforzada neste instituto coa existencia dun agrupamento específico.


2.5.13.- Transversalidade:







- Emprendemento.




Educación viaria






2.6.- 4º ESO

2.6.1.- Estándares avaliables

O currículum divide os contidos, os criterios de avaliación e os estándares de aprendizaxe en cinco bloques. O tratamento que lles demos no noso

manual persegue proporcionar ferramentas que permitan desenvolver unha praxe pedagóxica baseada na mestura dos bloques curriculares, que poden

ser abordados desde calquera das subdisciplinas que compoñen a materia.

1. Comunicación oral. Escoitar e

falar 2. Comunicación escrita. Ler

e escribir 3. Funcionamento da

lingua 4. Lingua e sociedade 5. Educación literaria

Unidade 1

Lectura. “En palacio”. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.12. Expresión oral. Expresar seguranza. B1.5 / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.10. / B1.11. / B1.12. / B1.13. Léxico. Política e lexislación / Polisemia e homonimia. B1.6. / B1.7. / B1.12. Reforzo de competencias. B1.6. / B1.7. / B1.12. / B2.13.

Lectura. “En palacio”. B2. 1. / B2.3. / B2.8. / B2.9. Lingua e texto. Adecuación. B2.1 / B2.2. / B2.9. / B2.14. Lingua e sociedade. Plurilingüismo. B2.3. / B2.4. / B2.7. / B2.8. / B2.9. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.5. / B2.8. / B2.9. / B2.10.

Lectura. “En palacio”. B3.6. / B3.7. Lingua e texto. Adecuación. B3.6. / B3.7. / B3.12. Léxico. Política e lexislación / Polisemia e homonimia. B3.1. / B3.5. Gramática. Comunicación, lingua e disciplinas lingüísticas. B3.2. / B3.3. / B3.4. / B3.6. / B3.8. Ortografía. Acentuación (I): regras xerais. B3.6. / B3.14. Reforzo de competencias. B3.1. / B3.5. / B3.6. / B3.7.

Lingua e sociedade. Plurilingüismo. B4.1. / B4.2. / B4.8.

Lectura. “En palacio”. B5.2. / B5.3. Reforzo de competencias. B5.6.

Unidade 2 Lectura. “Peinador: unha moeda galega antes do euro”. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.7. /

Lectura. “Peinador: unha moeda galega antes do euro”.

Lectura. “Peinador: unha moeda galega antes do euro”.

Lingua e sociedade. Diversidade lingüística na Península Ibérica.


B1.9. / B1.10. / B1.12. / B1.13. Expresión oral. Facer suxestións. B1.5 / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.10. / B1.11. / B1.12. / B1.13. Léxico. Economía e finanzas. B1.6. / B1.7. / B1.12. Lingua e sociedade. Diversidade lingüística na Península Ibérica. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.11. / B1.12. / B1.13. Reforzo de competencias. B1.2. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.12. / B1.13.¡

B2.1. / B2.3. / B2.4. / B2.8. / B2.10. Lingua e texto. Coherencia. B2.1 / B2.2. / B2.9. Lingua e sociedade. Diversidade lingüística na Península Ibérica. B2.8. / B2.10. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.6. / B2.7. / B2.9.

B3.1. / B3.6. Lingua e texto. Coherencia. B3.10. / B3.11. Léxico. Economía e finanzas. B3.1. / B3.5. Gramática. Substantivo. B3.3. / B3.5. / B3.6. / B3.7. / B3.8. Ortografía. Acentuación (II): ditongos, tritongos e hiatos; acentuación diacrítica; diérese. B3.6. Reforzo de competencias. B3.1. / B3.6.

B4.1. / B4.2./ B4.3 / B4.7.

Unidade 3

Lectura. “Autopoética in progress” / “Some answers to the last poem on late capitalism”. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.10. / B1.13. Expresión oral. Destacar unha idea. B1.5 / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.10. / B1.12. / B1.13. Léxico. Deportes de aventura / Antonimia. B1.6. / B1.7. / B1.12. Lingua e sociedade. O galego e a lusofonía. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9. / B1.11. / B1.12. / B1.13. Reforzo de competencias. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.7. /

Lectura. “Autopoética in progress” / “Some answers to the last poem on late capitalism”. B2.1. / B2.8. / B2.9. / B2.10. / B2.14. Expresión oral. Destacar unha idea. B2.2. Lingua e texto. Cohesión (I). B2.1. / B2.3. / B2.9. / B2.14. Lingua e sociedade. O galego e a lusofonía. B2.1. / B2.5. / B2.8/ B2.9. / B2.10. / B2.14. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.2. / B2.8. / B2.9. / B2.10. / B2.14.

Lectura. “Autopoética in progress” / “Some answers to the last poem on late capitalism”. B3.1. / B3.6. / B3.7. / B3.12. Lingua e texto. Cohesión (I). B3.1. / B3.9. Léxico. Deportes de aventura / Antonimia. B3.1. / B3.5. Gramática. Pronome persoal. B3.6. / B3.8. Ortografía. Puntuación (I): sinais que delimitan enunciados. B3.6. / B3.7.

Lingua e sociedade. O galego e a lusofonía. B4.1. / B4.3.

Lectura. “Autopoética in progress” / “Some answers to the last poem on late capitalism”. B5.2. / B5.3. / B5.4. / B5.5. / B5.6.


B1.8. / B1.9. / B1.10. / B1.12. / B1.13.

Lingua e sociedade. O galego e a lusofonía. B3.6. / B3.7. Reforzo de competencias. B3.6. / B3.7. / B3.9. / B3.10. / B3.12.

Unidade 4

Expresión oral. Reformular. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.10. / B1.12. / B1.13. Léxico. Administración / Hiperonimia, hiponimia e cohiponimia. B1.6. / B1.7. / B1.12. / B1.13. Reforzo de competencias. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9. / B1.10. / B1.11. / B1.12. / B1.13.

Lectura. “Reis Magos”. B2. B2.1. / B2.2. / B2.9. / B2.10. / B2.12. B2.14. Lingua e texto. Cohesión (II). B2.2. / B2.9. / B2.14. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.5. / B2.6. / B2.8. / B2.9. / B2.10. / B2.14.

Lectura. “Reis Magos”. B3.1. / B3.5. / B3.6. / B3.7. / B3.9. / B3.10. / B3.11. / B3.12. Lingua e texto. Cohesión (II). B3.6. / B3.7. / B3.9. Gramática. Interrogativo e exclamativo. B3.6. / B3.8. Ortografía. Puntuación (II): sinais de inserción. B3.6. / B3.7. Reforzo de competencias. B3.1. / B3.5. / B3.6. / B3.7. / B3.9. / B3.10. / B3.12. /

Lingua e sociedade. A lingua galega nas leis. B4.1. / B4.2. / B4.4. / B4.5.

Lectura. “Reis Magos”. B5.2. / B5.3. / B5.6.

Unidade 5

Lectura. “Vive tempo e próspero”. B1.5. / B1.12. Expresión oral. Facer conxecturas. B1.4. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.12. / B1.13. Lingua e texto. Estruturas dialogada e monologada. B1.1. / B1.5. / B1.6. / B1.9. / B1.12. Léxico. Xustiza / Holonimia e meronimia. B1.4. / B1.5. / B1.6. / B1.9. / B1.12. Reforzo de competencias B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.12. /

Lectura. “Vive tempo e próspero”. B2.1. / B2.5. / B2.7. / B2.9. / B2.14. Lingua e texto. Estruturas dialogada e monologada. B2.9. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.5. / B2.7. / B2.8.

Lectura. “Vive tempo e próspero”. B3.1. / B3.4. / B3.5. B3.6. / B3.10. / B3.11. Lingua e texto. Estruturas dialogada e monologada. B3.6. / B3.7. / B3.9. / B3.10. / B3.11. / B3.12. / B3.13. Léxico. Xustiza / Holonimia e meronimia. B3.1. / B3.5. Gramática. Verbo B3.2. / B3.6. / B3.8. Ortografía. Uso dalgunhas

Lectura. “Vive tempo e próspero”. B1.5. / B1.12. Expresión oral. Facer conxecturas. B1.4. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.12. / B1.13. Lingua e texto. Estruturas dialogada e monologada. B1.1. / B1.5. / B1.6. / B1.9. / B1.12. Léxico. Xustiza / Holonimia e meronimia. B1.4. / B1.5. / B1.6. / B1.9. / B1.12. Reforzo de competencias

Lectura. “Vive tempo e próspero”. B2.1. / B2.5. / B2.7. / B2.9. / B2.14. Lingua e texto. Estruturas dialogada e monologada. B2.9. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.5. / B2.7. / B2.8.


B1.13. vogais e de b e v. B3.4. / B3.6. Reforzo de competencias. B3.1. / B3.5. / B3.13.

B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.12. / B1.13.

Unidade 6

Lectura. “Epitalamio das cebolas” e “É difícil comprender que sucede connosco mentres todo cambia”. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.12. / B1.13. Expresión oral. Xeneralizar e facer excepcións. B1.4. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.11. / B1.12.

Lectura. “Epitalamio das cebolas” e “É difícil comprender que sucede connosco mentres todo cambia”. B2.1. / B2.8. / B2.9. / B2.10. / B2.14. Lingua e texto. Estrutura narrativa. B2.1. / B2.9. / B2.14. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.3. / B2.8.

Lectura. “Epitalamio das cebolas” e “É difícil comprender que sucede connosco mentres todo cambia”. B3.1. / B3.5. / B3.10. / B3.13. Lingua e texto. Estrutura narrativa. B3.6. / B3.9. / B3.10. / B3.11. / B3.12. Léxico. Ciencia / Abreviación, abreviatura e símbolo. B3.1. / B3.3. / B3.5. Gramática. Adverbio. Preposición. Conxunción. B3.6. / B3.9. Ortografía. Uso de h e de s/x. B3.6.

Lectura. “Epitalamio das cebolas” e “É difícil comprender que sucede connosco mentres todo cambia”. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.12. / B1.13. Expresión oral. Xeneralizar e facer excepcións. B1.4. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.11. / B1.12.

Lectura. “Epitalamio das cebolas” e “É difícil comprender que sucede connosco mentres todo cambia”. B2.1. / B2.8. / B2.9. / B2.10. / B2.14. Lingua e texto. Estrutura narrativa. B2.1. / B2.9. / B2.14. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.3. / B2.8.

Unidade 7

Lectura. Un hotel de primeira sobre o río. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.12. Expresión oral. Expresar dúbida e indecisión. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.12. / B1.13.

Lectura. Un hotel de primeira sobre o río. B2.1. / B2.8. / B2.9. / B2.10. / B2.11. Lingua e texto. Estrutura descritiva. B2.1. / B2.3. / B2.9. / B2.14. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.5. / B2.8. / B2.10.

Lectura. Un hotel de primeira sobre o río. B3.1. / B3.5. / B3.10. Lingua e texto. Estrutura descritiva. B3.6. / B3.9. / B3.10. / B3.11. / B3.12. Léxico. Educación viaria / Composición. B3.1. / B3.3. / B3.5. Gramática. Sintaxe (I): unidades e funcións sintácticas; frase. B3.8. Ortografía. Uso doutras

Lectura. Un hotel de primeira sobre o río. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.12. Expresión oral. Expresar dúbida e indecisión. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.12. / B1.13.

Lectura. Un hotel de primeira sobre o río. B2.1. / B2.8. / B2.9. / B2.10. / B2.11. Lingua e texto. Estrutura descritiva. B2.1. / B2.3. / B2.9. / B2.14. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.5. / B2.8. / B2.10.


consoantes. B3.6. Reforzo de competencias. B3.1. / B3.5. / B3.10.

Unidade 8

Lectura. “Unha viaxe até a terra do xeo”. B1.5. / B1.6. Expresión oral. Consensuar. B1.5. / B1.6. /B1.7. / B1.9. / B1.11. / B1.12. / B1.13. Lingua e texto. Estrutura persuasivo-argumentativa (I). B1. 4. / B1. 5. / B1.9. / B1.11. Léxico. Teatro / Derivación. B1.5. / B1.6. Lingua e sociedade. variedades lingüísticas (I): variedades diatópicas. B1.6.

Lectura. “Unha viaxe até a terra do xeo”. B2.1. / B2.8. Lingua e texto. Estrutura persuasivo-argumentativa (I). B2.1. / B2.4. 7 B2.6. / B2.9. / B2.13. / B2.14. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.3. / B2.8. / B2.11.

Lectura. “Unha viaxe até a terra do xeo”. B3.1. / B3.5. / B3.6. / B3.10. Lingua e texto. Estrutura persuasivo-argumentativa (I). B3.9. / B3.10. / B3.11. / B3.12. Léxico. Teatro / Derivación. B3.1. / B3.3. / B3.5. Gramática. Sintaxe (II): cláusula e funcións de SUXEITO, PREDICADO, CD e CI. B3.2. / B3.8. Ortografía. Grupos consonánticos (I). B3.6.

Lectura. “Unha viaxe até a terra do xeo”. B1.5. / B1.6. Expresión oral. Consensuar. B1.5. / B1.6. /B1.7. / B1.9. / B1.11. / B1.12. / B1.13. Lingua e texto. Estrutura persuasivo-argumentativa (I). B1. 4. / B1. 5. / B1.9. / B1.11. Léxico. Teatro / Derivación. B1.5. / B1.6. Lingua e sociedade. variedades lingüísticas (I): variedades diatópicas. B1.6.

Lectura. “Unha viaxe até a terra do xeo”. B2.1. / B2.8. Lingua e texto. Estrutura persuasivo-argumentativa (I). B2.1. / B2.4. 7 B2.6. / B2.9. / B2.13. / B2.14. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.3. / B2.8. / B2.11.

Unidade 9

Expresión oral. Resumir. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.10. / B1.12. / B1.13. Lingua e texto. Estrutura persuasivo-argumentativa (II): tipos de argumento. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.12. / B1.13.

Lectura. “Nintendo” / “(Pinoccio)”. B2.1. / B2.2. / B2.8. / B2.9. / B2.13. / B2.14. Lingua e texto. Estrutura persuasivo-argumentativa (II): tipos de argumento. B2.1. / B2.4. / B2.9. / B2.13. / B2.14. Lingua e sociedade. Variedades lingüísticas (II): variedades diastráticas, diafásicas e diacrónicas. B2.9. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.5. / B2.8. / B2.9. / B2.10. / B2.13. / B2.14.

Lectura. “Nintendo” / “(Pinoccio)”. B3.1. / B3.6. / B3.7. / B3.9. Lingua e texto. Estrutura persuasivo-argumentativa (II): tipos de argumento. B3.6. / B3.7. / B3.11. / B3.12. Léxico. Culinaria / Neocomposición. B3.1. / B3.3. / B3.5. Gramática. Sintaxe (III): funcións sintácticas na cláusula. B3 .6. / B3.8. Ortografía. Grupos consonánticos (II).

Lingua e sociedade. Variedades lingüísticas (II): variedades diastráticas, diafásicas e diacrónicas. B4.9.

Lectura. “Nintendo” / “(Pinoccio)”. B5.2. / B5.3. / B5.6.


B3.6. Lingua e sociedade. Variedades lingüísticas (II): variedades diastráticas, diafásicas e diacrónicas. B3.12. Reforzo de competencias. B3.1. / B3.5. / B3.6. / B3.7. / B3.9. / B3.10. / B3.11. / B3.12.

Unidade 10

Lectura. Unha primavera para Aldara. B1. B1.6. / B1.7. / B1.12. / B1.13. Expresión oral. Improvisar un discurso. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.10. / B1.12. / B1.13. Lingua e texto. Estrutura persuasivo-argumentativa (III): persuasión e argumentación. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.10. / B1.12. / B1.13. Léxico. Emprego e relacións laborais. B1.6. / B1.7. / B1.12. / B1.13. Reforzo de competencias. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.12. / B1.13.

Lectura. Unha primavera para Aldara. B2.1. / B2.8. / B2.9. / B2.10. / B2.11. / B2.14. Lingua e texto. Estrutura persuasivo-argumentativa (III): persuasión e argumentación. B2.1. / B2.5. / B2.6. / B2.7. / B2.9. / B2.10. Léxico. Emprego e relacións laborais. B2.8. Lingua e sociedade. Historia da lingua (I): a lingua galega de 1916 a 1936. B2.3. / B2.5. / B2.8. / B2.10. / B2.13. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.3. / B2.4. / B2.8. / B2.9. / B2.10. / B2.13. / B2.14.

Lectura. Unha primavera para Aldara. B3.1. / B3.5. / B3.6. Lingua e texto. Estrutura persuasivo-argumentativa (III): persuasión e argumentación. B3.6. / B3.7. / B3.11. / B3.12. Léxico. Emprego e relacións laborais. B3.1. / B3.3. / B3.4. / B3.5. Gramática. Sintaxe (IV): tipos de cláusula; cláusula subordinada substantiva. B3.2. / B3.8. / B3.9. Ortografía. Palabras que comezan por... B3.1. / B3.3. / B3.6. Reforzo de competencias. B3.1. / B3.5. / B3.6. / B3.7. / B3.12.

Lingua e sociedade. Historia da lingua (I): a lingua galega de 1916 a 1936. B4.5. / B4.6.

Lectura. Unha primavera para Aldara. B5.2. / B5.3. / B5.5.

Unidade 11 Lectura. “A xeración Biotopo”. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.10. / B1.11. / B1.12.

Lectura. “A xeración Biotopo”. B2.1. / B2.5. / B2.8. / B2.9. /

Lectura. “A xeración Biotopo”. B3.1. / B3.6. / B3.7. / B3.12.

Lingua e sociedade. Historia da lingua (II): a lingua galega de 1936 a 1975.

Lectura. “A xeración Biotopo”. B5.6.


B1.13. Expresión oral. Presentar o currículo propio. B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.10. / B1.13. Léxico. Enerxía / Estranxeirismo, cultismo e latinismo. B1.6. / B1.7. / B1.12. / B1.13. Lingua e sociedade. Historia da lingua (II): a lingua galega de 1936 a 1975. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.8. / B1.9. / B1.10. / B1.11. / B1.12. / B1.13. Reforzo de competencias. B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.10 / B1.12. / B1.13.

B2.10. / B2.14. [Expresión oral. Presentar o currículo propio.

B2.2. / B2.11 ]1

Lingua e texto. Estrutura expositivo-explicativa. B2.1. / B2.5. / B2.12. / B2.13. / B2.14. Léxico. Enerxía / Estranxeirismo, cultismo e latinismo. B2.8. Reforzo de competencias. B2.1. / B2.5. / B2.8. / B2.9. / B2.10. / B2.14.

Lingua e texto. Estrutura expositivo-explicativa. B3.6. / B3.7. / B3.9. / B3.10. / B3.11. / B3.12. Léxico. Enerxía / Estranxeirismo, cultismo e latinismo. B3.1. / B3.3. / B3.5. Gramática. Sintaxe (V): cláusula subordinada adxectiva e cláusula subordinada adverbial. B3.2. / B3.6. / B3.8. / B3.9. Ortografía. Palabras que terminan en... B3.1. / B.3.3 / B3.6. Reforzo de competencias. B3.1/ B3.5. / B3.6. / B3.7. / B3.10. / B3.12.

B4.4. / B4.6. / B4.8.

Reforzo de competencias. B5.6.

Unidade 12

Expresión oral. Participar nunha entrevista de traballo. B1.3. / B1.4. / B1.5. / B1.6. / B1.7. / B1.9. / B1.10. / B1.12. / B1.13. Léxico. Deportes e actividades acuáticas / Onomatopea, palabra tabú e eufemismo. B1.6. / B1.7. / B1.12. / B1.13. Lingua e sociedade. Historia da lingua (III): a lingua galega de 1975 á actualidade. B1.3. / B1.5. / B1.6. / B1.7. /

Lectura. “Peixes voadores non identificados”. B2.1. / B2.8. / B2.9. / B2.14. [Expresión oral. Participar nunha entrevista de traballo.

B2.2., B2.11.] 2

Lingua e texto. Estrutura obrigativo-instrucional. B2.1. / B2.2. / B2.5. / B2.6. / B2.9 / B2.10. / B2.14. Léxico. Deportes e actividades acuáticas / Onomatopea, palabra tabú e

Lectura. “Peixes voadores non identificados”. B3.1. / B3.5. / B3.6. / B3.7. / B3.11. / B3.12. Lingua e texto. Estrutura obrigativo-instrucional. B3.6. / B3.7. / B3.9. / B3.11. / B3.12. Léxico. Deportes e actividades acuáticas / Onomatopea, palabra tabú e eufemismo. B3.1. / B3.3.

Lingua e sociedade. Historia da lingua (III): a lingua galega de 1975 á actualidade. B4.4. / B4.5. / B4.6. / B4.8.

Lectura. “Peixes voadores non identificados”. B5.2. / B5.3. / B5.6.

1 Aínda que este bloque está orientado á expresión oral, a actividade pode transformarse nun exercicio de produción escrita.

2 Aínda que este bloque está orientado á expresión oral, a actividade pode transformarse nun exercicio de produción escrita.


B1.8. / B1.9. / B1.10. / B1.11. / B1.12. / B1.13. Reforzo de competencias. B1.6. / B1.7. / B1.12. / B1.13.

eufemismo. B2.8. Lingua e sociedade. Historia da lingua (III): a lingua galega de 1975 á actualidade. B2.1. / B2.5. / B2.7. / B.8. / B2.10. / B2.14. Reforzo de competencias. B2.2. / B2.11. / B2.14.

Gramática. Sintaxe (VI): oración; oración composta e oración bipolar. B3.8. / B3.9. Ortografía. Xuntos ou separados? B3.3. / B3.6. Lingua e sociedade. Historia da lingua (III): a lingua galega de 1975 á actualidade. B3.6. / B3.7. Reforzo de competencias. B3.6. / B3.7. / B3.9. / B3.12.

Unidade 13

A literatura galega desde comezos do século XX até 1936. B5.1. / B5.2. / B5.3. / B5.4. / B5.5. / B5.6.

Unidade 14

A literatura galega desde 1936 até a Xeración dos 50. B5.1. / B5.2. / B5.3. / B5.4. / B5.5. / B5.6.

Unidade 15

A literatura galega desde os anos 50 até a actualidade. B5.1. / B5.2. / B5.3. / B5.4. / B5.5. / B5.6.

2.6.2-.-Secuenciación e temporalización dos contidos dos contidos A programación de 4º de ESO divídese en 15 unidades. As unidades 1-12 presentan 7 bloques de contido: 1) Lectura; 2) Expresión oral; 3)

Lingua e texto; 4) Léxico; 5) Gramática; 6) Ortografía e 7) Lingua e sociedade mentres que as unidades 13-15 recollen os contidos correspondentes a

Historia da Literatura.




Lectura As unidades 1 a 12 ábrense cun texto acompañado por un conxunto de actividades. Na selección de textos primamos os

seguintes parámetros: calidade e adecuación aos intereses e gustos do alumnado e paridade entre o número de

escritores e de escritoras e a heteroxeneidade xenérica (tres unidades van encabezadas por textos narrativos, tres por

textos líricos, tres por textos dramáticos e tres por textos extraídos de xornais, revistas, folletos etc. tanto en papel

como dixitais).

Todas as lecturas van acompañadas de actividades que se organizan en progresión de complexidade e que están

agrupadas do seguinte modo: actividades de comprensión textual, actividades de comprensión lectora, actividades de

análise do texto e actividades de ampliación; este último grupo abrangue actividades de creación literaria e de

ampliación da lectura a través de tarefas integradas que esixen a realización de investigacións, o desenvolvemento de

presentacións orais, a realización de debates, a creación de materiais diversos a través de recursos dixitais etc.

Expresión oral

Consideramos fundamental para a consecución dos estándares de aprendizaxe da materia de Lingua Galega e

Literatura, así como para a consecución das competencias clave, a inclusión da expresión oral, recorrendo

principalmente ao xogo de roles para a súa consecución.

As unidades de 4.º de ESO céntranse na organización e na síntese da información, no manexo da cortesía e nas

habilidades vinculadas co mundo laboral.

En xeral, este apartado busca recrear situacións verosímiles que faciliten a transferencia do aprendido, de aí que se

traballen as destrezas necesarias para crear e manter un diálogo produtivo, para argumentar e chegar a un acordo, para

analizar e sintetizar a información e para realizar presentacións dentro do ámbito laboral.

Lingua e texto Este apartado está estruturado da seguinte maneira: unha primeira parte, conformada polas catro primeiras unidades,

que está dedicada as propiedades textuais –e en que se confire unha atención especial aos marcadores discursivos como

un dos principais recursos de cohesión textual–; e unha segunda parte, desenvolvida ao longo das oito unidades

seguintes, que recolle as diversas estruturas textuais; nesta última parte faise especial fincapé na estrutura persuasivo-

argumentativa (organización, características lingüísticas, tipos de argumento etc.).

Léxico O apartado de Léxico realizaranse actividades de ampliación vocabular en campos semánticos ligados á esfera

cívica (política e lexislación, economía e finanzas, administración, xustiza, emprego e relacións laborais...) e ao

lecer (deportes acuáticos e de aventura, teatro, culinaria etc.) e nos rexistros formal e informal (tecnicismos,

expresións feitas...). Realizarase tamén unha revisión e a ampliación teórico-práctica das relacións semánticas e

dos procesos de formación de palabras –que xa foran abordados de maneira máis sintética nos manuais de 2.º e de


3.º de ESO, respectivamente–.

Gramática No que respecta á gramática desenvolveranse os contidos teóricos e as actividades correspondentes.

Este bloque divídese en dúas partes; a primeira, que está constituída polas seis primeiras unidades, céntrase nunha

revisión en esquema de todas as categorías gramaticais, ás cales precede unha primeira unidade destinada á

comunicación, á lingua e ás disciplinas lingüísticas. Pola súa parte, as seis unidades seguintes comprenden o estudo das

unidades e das funcións sintácticas no interior destas, para alén do recoñecemento das estruturas sintácticas e do tipo de

cláusulas e oracións segundo a natureza do PREDICADO.

Esta estrutura foi concibida como unha revisión e unha ampliación dos contidos gramaticais dos cursos anteriores,

dado que se trata do último nivel da Educación Secundaria Obrigatoria e dun curso previo a unha Reválida.

Por outra parte, séguese unha terminoloxía moderna e coherente e na aula virtual ofrécese variantes terminolóxicas co

fin de facilitar o tratamento integrado de linguas. O modelo gramatical e terminolóxico que se emprega en todo o

proxecto da ESO ten como obra de referencia a Gramática práctica da lingua galega. Comunicación e expresión (Baía

Edicións, 2011).

Ortografía Na ortografía preséntanse contidos teóricos acompañados de abundantes e variados exemplos .

A organización da Ortografía debe responder a un reforzo efectivo e a unha progresión real da dificultade, por vez

dunha repetición de contidos. Por este motivo, o 4.º curso de ESO foi concibido como un repaso e unha ampliación dos

contidos do curso anterior, dado que se trata do último nivel da Educación Secundaria Obrigatoria e dun curso previo a

unha Reválida; pola súa parte, o 2.º curso supón unha revisión moi práctica dos contidos de 1.º de ESO, mentres que en

3.º se introduce unha ampliación teórico-práctica de 1.º curso.

En relación aos contidos da Ortografía para o 2.º curso de ESO, trátanse a acentuación, a puntuación, os usos

dalgunhas vogais de dalgunhas consoantes, os grupos consonánticos, as palabras que presentan dúbidas canto á escrita

do seu inicio ou fin e, finalmente, os vocábulos cuxos constituíntes poden grafarse xuntos ou separados.

Lingua e sociedade O bloque de Lingua e sociedade prosegue coa estrutura e contidos de 3.º de ESO : teoría acompañada por actividades

significativas que permiten asentar os coñecementos deste bloque ao tempo que se traballan competencias xerais.

Aparecen catro unidades dedicadas á historia da lingua galega desde 1916 até a actualidade, para facilitar o salto aos

contidos literarios que se recollen a seguir; consideramos que este era o mellor modo de facilitar o estudo do alumnado

e de estabelecer relacións entre o que se inclúe nun e noutro apartado.


As restantes nove unidades afondan en conceptos como o plurilingüismo, as linguas da Península Ibérica, a

normalización lingüística, a diglosia, as variedades lingüísticas, a lexislación lingüística, os preconceptos lingüísticos, a

lusofonía etc.

Literatura Neste bloque amplíase o coñecemento adquirido en anos anteriores sobre a Historia da Literatura Galega deste

principios do século XX até a actualidade. O contido literario ofrécese agora todo unido nun conxunto para facilitar a

comprensión de períodos literarios e a análise de autores/as significativos/as.

Os contidos periodizáronse á volta de tres grandes marcas cronolóxicas: a literatura desde comezos do século XX até

1936 a literatura da guerra civil, do exilio e dos anos 50, cos primeiros pasos para a recuperación do noso sistema

literario; e por último, unha panorámica da produción literaria desde a década dos 50 até a actualidade.

Dentro das unidades séguese a seguinte estrutura; en primeiro lugar, aparece unha caracterización do período histórico

acompañada por unha selección das características literarias máis destacadas; e a seguir, recóllense os/as autores/as

máis destacados/as de cada época. Tanto as características dos períodos como as dos/das autores/as veñen seguidas por

unha selección de textos representativos coas súas correspondentes actividades, mais tamén se recollen, alén dos textos

literarios, actividades que permiten traballar outros contidos do bloque.

Preséntase aquí unha posíbel distribución por trimestres aínda que serían posíbeis outras:

- Comezar pola literatura para logo continuar nos sucesivos trimestres cos restantes temas

- Catro unidades de lingua por trimestre e unha de literatura.

1º Trimestre

Lectura Expresión oral Lingua e texto Léxico Gramática Ortografía Lingua e sociedade

Unidade 1

“En palacio” Expresar seguranza Adecuación Política e

lexislación /

Polosemia e

homonimia

Comunicación,

lingua e disciplinas

lingüísticas

Acentuación (I) Plurilingüismo

Unidade 2

“Peinador: unha

moeda galega antes

do euro”

Facer suxestións Coherencia Economía e

finanzas /

Sinonimia

Substantivo /

Adxectivo

Acentuación (II) Diversidade

lingüística na

Península Ibérica



Unidade 3

“Autopoética in

progress” e “Some

answers to the last

poem on late

capitalism”

Destacar unha idea Cohesión (I) Deportes de

aventura /

Antonimia

Pronome persoal /

Artigo /

Demostrativo /

Posesivo

Puntuación (I) O galego e a

lusofonía

Unidade 4

“Reis Magos” Reformular Cohesión (II) Administración /

Hiperonimia,

hiponimia e

cohiponimia

Identifcador /

Cuantificador /

Numeral / Relativo

/ Interrogativo e

exclamativo

Puntuación (II) A lingua galega

nas leis

Unidade 5

“Vive tempo e

próspero”

Facer conxecturas Estruturas

dialogada e

monologada

Xustiza /

Holonimia e

meronimia

Verbo Uso dalgunhas

vogais e de b/v

Situación

sociolingüística do

idioma galego

2º Trimestre


Unidade 6

“Epitalamio das

cebolas” e “É

difícil

comprender que

sucede connosco

mentres todo

cambia...”

Xeneralizar a

facer excepcións

Estrutura narrativa Ciencia /

Abreviación,

abreviatura e

símbolo

Adverbio /

Preposición /

Conxunción

Uso de h e de s/x Conflito lingüístico e

diglosia. Planificación

lingüística

Unidade 7

Un hotel de

primeira sobre o

río

Expresar dúbida e

indecisión

Estrutura

descritiva

Educación viaria /

Composición

Sintaxe (I) Uso doutras

consoantes

Preconceptos lingüísticos

Unidade 8

“Unha viaxe até a

terra do xeo”

Consensuar Estrutura

persuasivo-

argumentativa (I)

Teatro /

Derivación

Sintaxe (II) Grupos

consonáticos (I)

Variedades lingüísticas (I)

Unidade 9

“Nintendo” e

“(Pinoccio)

Resumir Estrutura

persuasivo-

Culinaria /

Neocomposición

Sintaxe (III) Grupos

consonánticos (II)

Variedades lingüísticas (II)


Cando chega o

día...”

argumentativa (II)

Unidade 10

Unha primavera

para Aldara

Improvisar un

discurso

Estrutura

persuasivo-

argumentativa (III)

Emprego e

relacións laborais /

Sigla, acrónimo e

amálgama

Sintaxe (IV) Palabras que

comezan por...

Historia da lingua galega

(I): a lingua galega de 1916

a 1936

3º Trimestre

Lectura Expresión oral Lingua e texto Léxico Gramática Ortografía Lingua e

sociedade

Unidade 11

“A xeración

Biotopo”

Presentar o

currículo propio

Estrutura

expositivo-

explicativa

Enerxía /

Estranxeirismo,

cultismo e

latinismo

Sintaxe (V) Palabras que

terminan en...

Historia da lingua

galega (II): a

lingua galega de

1936 a 1975

Unidade 12

“Peixes voadores

non identificados”

Participar nunha

entrevista de

traballo

Estrutura

obrigativo-

instrucional

Deportes e

actividades

acuáticas /

Onomatopea,

palabra tabú e

eufemismo

Sintaxe (vi) Xuntos ou

separados?

Historia da lingua

galega (III): a

lingua galega de

1975 á

actualidade

Literatura

Unidade 13

A literatura galega

desde comezos do

século XX até

1936

Unidade 14

A literatura galega

desde 1936 até a

Xeración dos 50

Unidade 15

A literatura galega

desde os anos 50

até a actualidade


2.6.3. Obxectivos

Asumir responsablemente os seus deberes, coñecer e exercer os seus dereitos no respecto ás demais persoas, practicar a tolerancia, a

cooperación e a solidariedade entre as persoas e os grupos, exercitarse no diálogo, afianzando os dereitos humanos e a igualdade de trato e de

oportunidades entre mulleres e homes, como valores comúns dunha sociedade plural, e prepararse para o exercicio da cidadanía democrática.

Desenvolver e consolidar hábitos de disciplina, estudo e traballo individual e en equipo, como condición necesaria para unha realización eficaz

das tarefas da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.

Valorar e respectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e oportunidades entre eles. Rexeitar a discriminación das persoas por razón

de sexo ou por calquera outra condición ou circunstancia persoal ou social. Rexeitar os estereotipos que supoñan discriminación entre homes e

mulleres, así como calquera manifestación de violencia contra a muller.

Fortalecer as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións coas demais persoas, así como rexeitar a

violencia, os prexuízos de calquera tipo e os comportamentos sexistas, e resolver pacificamente os conflitos.

Desenvolver destrezas básicas na utilización das fontes de información, para adquirir novos coñecementos con sentido crítico. Adquirir unha

preparación básica no campo das tecnoloxías, especialmente as da información e a comunicación.

Concibir o coñecemento científico como un saber integrado, que se estrutura en materias, así como coñecer e aplicar os métodos para

identificar os problemas en diversos campos do coñecemento e da experiencia.

Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza en si mesmo, a participación, o sentido crítico, a iniciativa persoal e a capacidade para

aprender a aprender, planificar, tomar decisións e asumir responsabilidades.

Comprender e expresar con corrección, oralmente e por escrito, na lingua galega e na lingua castelá, textos e mensaxes complexas, e iniciarse

no coñecemento, na lectura e no estudo da literatura.

Comprender e expresarse nunha ou máis linguas estranxeiras de maneira apropiada.

Coñecer, valorar e respectar os aspectos básicos da cultura e da historia propias e das outras persoas, así como o patrimonio artístico e cultural.

Coñecer mulleres e homes que realizaran achegas importantes á cultura e á sociedade galega, ou a outras culturas do mundo.

Coñecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e o das outras persoas, respectar as diferenzas, afianzar os hábitos de coidado e saúde

corporais, e incorporar a educación física e a práctica do deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social. Coñecer e valorar a

dimensión humana da sexualidade en toda a súa diversidade. Valorar criticamente os hábitos sociais relacionados coa saúde, o consumo, o

coidado dos seres vivos e o medio ambiente, contribuíndo á súa conservación e á súa mellora.

Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das manifestacións artísticas, utilizando diversos medios de expresión e representación.

Coñecer e valorar os aspectos básicos do patrimonio lingüístico, cultural, histórico e artístico de Galicia, participar na súa conservación e na

súa mellora, e respectar a diversidade lingüística e cultural como dereito dos pobos e das persoas, desenvolvendo actitudes de interese e

respecto cara ao exercicio deste dereito.


Coñecer e valorar a importancia do uso da lingua galega como elemento fundamental para o mantemento da identidade de Galicia, e como

medio de relación interpersoal e expresión de riqueza cultural nun contexto plurilingüe, que permite a comunicación con outras linguas, en


2.6.4.- Grao mínimo de consecución dos estándares para aprobar a materia

Bloque 1: Comunicación oral. Escoitar e falar

Estándares % LGB1.1.1. Comprende o sentido global de textos orais dos medios de comunicación audiovisuais, identifica o propósito, a tese e os argumentos de noticias debates ou declaracións, determina o tema e recoñece a intención comunicativa do/da falante.

40

LGB1.1.2. Distingue as partes nas que se estruturan as mensaxes orais, o tema, así como a idea principal e as secundarias. 40 LGB1.1.3. Analiza criticamente tanto a forma como o contido de noticias, debates e procedentes dos medios de comunicación e recoñece a validez dos argumentos. 50 LGB1.2.1. Distingue entre opinión e persuasión en mensaxes publicitarias orais e identifica as estratexias de enfatización. 40 LGB1.2.2. Analiza os elementos verbais dos textos orais: no plano fónico (xogos fónicos), no plano morfosintáctico (condensación, concisión e economía) e no plano léxico-semántico (léxico connotativo, simbólico e atractivo para o receptor).

50

LGB1.2.3. Analiza os elementos non verbais, en especial a imaxe (mensaxe icónica) e o son (diálogo, ruídos e música), en anuncios publicitarios ou outro tipo de comunicacións orais.

50

LGB1.3.1. Identifica a intención comunicativa, a tese e os argumentos dos debates, relatorios e mesas redondas do ámbito educativo e elabora un esquema ou resumo. 60 LGB1.3.2. Recoñece os procedementos lingüísticos para manifestarse a favor ou en contra dunha opinión ou postura. 60 LGB1.4.1. Identifica a intención comunicativa, a idea principal e as secundarias, de calquera texto oral, formal ou informal, producido na variante estándar ou en calquera das variedades dialectais.

60

LGB1.5.1. Identifica os recursos que proporcionan adecuación, coherencia e cohesión ao discurso. 40 LGB1.5.2. Coñece e aplica as normas que rexen a cortesía na comunicación oral e respecta as opinións alleas. 50 LGB1.5.3. Recoñece a importancia dos aspectos prosódicos (entoación, pausas, ton, timbre e volume), a linguaxe corporal adecuada (mirada e posición do corpo), así como o autocontrol das emocións ao falar en público.

50

LGB1.6.1. Recoñece a emisión dunha pronuncia galega correcta, identifica os erros na produción oral allea e produce discursos orais que respectan as regras prosódicas e fonéticas da lingua galega.

70

LGB1.6.2. Recoñece e rexeita argumentadamente os prexuízos que se poidan asociar á pronuncia propia da lingua galega. 80 LGB1.6.3. Usa, se a posúe, a variante dialectal propia e asúmea como a variedade habitual do seu contexto. 60 LGB1.7.1. Produce textos orais, en intervencións espontáneas, adecuadas á situación e á intención comunicativa desexada, con coherencia, cohesión e corrección. 50 LGB1.7.2. Participa con fluidez nas intervencións orais espontáneas respectando as regras morfosintácticas desta lingua, en especial a colocación do pronome átono, así como a fonética galega (pronuncia das sete vogais, n velar e fonema fricativo palatal xordo).

70

LGB1.7.3. Emprega nas intervencións orais espontáneas expresións propias do galego: infinitivo conxugado e fraseoloxía adecuada. 70


LGB1.7.4. Emprega nas intervencións orais espontáneas un léxico rico e variado. 70 LGB1.8.1. Reflexiona e ten unha postura crítica ante as mensaxes discriminatorias que proveñen dos medios de comunicación. 60 LGB1.8.2. Rexeita argumentadamente os usos lingüísticos que levan implícitos prexuízos ou discriminacións. 70 LGB1.9.1. Planifica a produción oral, estrutura o contido, revisa os borradores e esquemas. 40 LGB1.9.2. Presenta os contidos de forma clara e ordenada e con corrección gramatical. 60 LGB1.9.3. Utiliza o rexistro adecuado á situación comunicativa. 40 LGB1.9.4. Emprega axeitadamente os elementos prosódicos e (entoación e pronuncia axeitada, pausas, ton, timbre e volume), a l inguaxe corporal (mirada e posición do corpo) así como o autocontrol das emocións ao falar en público.

40

LGB1.9.5. Emprega as TIC para documentarse bibliograficamente, revisar gramaticalmente o texto e elaborar unha presentación atractiva e innovadora. 50 LGB1.10.1. Recoñece erros (incoherencias, repeticións, ambigüidades, pobreza léxica, erros fonética e entoación inadecuada) nos discursos propios e alleos para evitalos nas súas producións.

40

LGB1.11.1. Desenvolve argumentos de forma comprensible e convincente e comenta as contribucións das persoas interlocutoras. 40 LGB1.11.2 Aplica as normas que rexen a cortesía na comunicación oral, respecta as quendas e as opinións alleas e emprega unha linguaxe non discriminatoria. 50 LGB1.12.1. Desenvólvese con eficacia en situacións que xorden na vida diaria así como noutras de estudo ou traballo e participa en conversas informais. 40 LGB1.13.1. Identifica e describe os valores da lingua oral como un instrumento útil na aprendizaxe, así como para relacionarse cos demais e enriquecerse como persoa. 60 LGB2.1.1. Emprega pautas e estratexias que facilitan a análise do contido (resumos, cadros, esquemas e mapas conceptuais). 40 LGB2.1.2. Aplica os coñecementos lingüísticos propios (gramaticais e léxicos) e recursos alleos (dicionarios e outras fontes de documentación) para solucionar problemas de comprensión.

50

Bloque 2: Comunicación escrita. ler e escribir.

Estándares % LGB2.1.3. Elabora o esquema xerarquizado de ideas dun texto. 40 LGB2.1.4. Deduce información global do texto a partir de contidos explícitos e implícitos. 50 LGB2.1.5. Entende o significado de palabras propias do rexistro culto e incorpóraas ao seu discurso. 60 LGB2.2.1. Identifica a intención comunicativa, o tema e os subtemas de escritos propios da vida cotiá relacionados co ámbito laboral, administrativo e comercial. 50 LGB2.2.2. Comprende, interpreta e valora textos propios da vida cotiá pertencentes a distintos ámbitos: laboral (currículo, carta de presentación, ficha de contratación en empresas e redes sociais de procura de emprego, contrato, nómina e vida laboral), administrativo (carta administrativa e solicitude ou instancia) e comercial (carta comercial, carta de reclamación e impreso administrativo de reclamación).

40

LGB2.3.1. Comprende textos relacionados co ámbito educativo, tanto materiais de consulta (dicionarios, glosarios, enciclopedias, etc.), como libros de texto e recursos de temas especializados en internet.

50

LGB2.3.2. Interpreta a información de mapas, gráficas, diagramas. 60


LGB2.4.1. Identifica o tema e a intención comunicativa de textos argumentativos. 50 LGB2.4.2. Elabora a súa propia interpretación a partir dos argumentos expresados nun texto. 50 LGB2.5.1. Diferencia os trazos característicos dos textos xornalísticos de opinión: carta ao director, editorial, columna e artigo de opinión. 30 LGB2.5.2. Valora a intención comunicativa dun texto xornalístico e distingue entre información, opinión e persuasión. 50 LGB2.6.1. Comprende e interpreta as mensaxes explícitas e implícitas que transmiten os textos publicitarios dos medios de comunicación (anuncios). 50 LGB2.6.2. Reflexiona e ten unha postura crítica ante as mensaxes persuasivas que proveñen dos medios de comunicación. 60 LGB2.7.1. Reflexiona sobre os usos lingüísticos que levan implícitos prexuízos ou mensaxes discriminatorias. 70 LGB2.7.2. Detecta prexuízos e mensaxes discriminatorias implícitas nos textos de medios de comunicación con especial atención á publicidade. 60 LGB2.8.1. Selecciona contidos, analiza información e extrae conclusións a partir da consulta de materiais en distintos soportes. 50 LGB2.8.2. Sérvese dos recursos que ofrecen as bibliotecas ou as TIC para integrar os coñecementos adquiridos nos seus escritos. 50 LGB2.9.1. Utiliza distintas técnicas de planificación para organizar o seu discurso (diferentes tipos de esquemas e mapas conceptuais). 50 LGB2.9.2. Utiliza o rexistro adecuado en función da tipoloxía textual e do acto comunicativo. 40 LGB2.9.3. Ordena as ideas e estrutura os contidos en unidades sintácticas consecutivas e encadeadas con conectores e outros elementos de cohesión. 50 LGB2.9.4. Coñece as regras ortográficas e as normas morfosintácticas e sérvese das ferramentas lingüísticas ao seus alcance (correctores, dicionarios e gramáticas) para aplicalas correctamente.

60

LGB2.9.5. Revisa o texto para comprobar que a organización dos contidos do texto é correcta e que non se cometen erros ortográficos, gramaticais, de formato ou de presentación.

60

LGB2.10.1. Usa as TIC para a corrección dos textos: corrector ortográfico do procesador de textos, dicionarios en liña e outras páxinas especializadas no estudo da lingua galega.

60

LGB2.10.2. Usa procesadores de textos para mellorar a presentación dos seus escritos, especialmente na presentación dos seus traballos educativos, atendendo a cada unha das funcionalidades de cada elemento: encabezamento e pé de páxina, numeración de páxinas, índice, esquemas etc.

50

LGB2.10.3. Usa as TIC como medio de divulgación de textos propios, de coñecemento doutros alleos e de intercambio de opinións. 40 LGB2.11.1. Produce, respectando as súas características formais e de contido, e en soporte tanto impreso como dixital, textos propios da vida cotiá pertencentes a distintos ámbitos: laboral (currículo, carta de presentación, ficha de contratación en empresas e redes sociais de procura de emprego), administrativo (carta administrativa e solicitude ou instancia) e comercial (carta comercial, carta de reclamación e impreso administrativo de reclamación).

40

LGB2.12.1. Crea, en soporte impreso ou dixital, cartas á dirección e columnas de opinión. 40 LGB2.13.1. Elabora, en soporte impreso ou dixital, textos argumentativos, redactados a partir da información obtida de distintas fontes. 40 LGB2.13.2. Crea, en soporte impreso ou dixital, un texto argumentativo propio a partir dun tema dado sen documentación previa. 40 LGB2.13.3. Sintetiza a información e resume textos argumentativos sen repetir nin parafrasear o texto de partida. 50 LGB2.14.1. Identifica e describe os valores da escritura non só como unha ferramenta para organizar os pensamentos senón tamén como un instrumento para relacionarse cos demais e enriquecerse como persoa.

50



Estándares % LGB3.1.1. Recoñece, explica e usa un léxico amplo e preciso de diferentes categorías gramaticais. 60 LGB3.1.2. Recoñece, explica e usa fraseoloxía diversa da lingua galega nas súas producións orais e escritas. 60 LGB3.2.1. Recoñece e usa correctamente as formas verbais e as perífrases verbais da lingua galega e distingue os diversos tipos. 70 LGB3.3.1. Recoñece e explica os procedementos de creación de palabras. 70 LGB3.3.2. Crea palabras novas utilizando os procedementos de creación léxica. 60 LGB3.3.3. Recoñece os valores de prefixos e sufixos e as súas posibilidades combinatorias para crear novas palabras. 60 LGB3.3.4. Identifica a procedencia grega ou latina de prefixos e sufixos habituais no uso da lingua galega. 50 LGB3.4.1. Recoñece e usa adecuadamente a fonética da lingua galega, con especial atención á entoación, ás vogais de grao medio e ao n velar. 70 LGB3.5.1. Usa eficazmente os dicionarios e outras fontes de consulta, tanto en papel como en soporte electrónico, especialmente sobre cuestións de uso (semántico e sintáctico) e de normativa, para resolver dúbidas, e para progresar na aprendizaxe autónoma e para ampliar o seu vocabulario.

50

LGB3.6.1. Aplica correctamente as normas ortográficas e morfolóxicas da lingua galega nos discursos orais e escritos. 60 LGB3.6.2. Recoñece o valor funcional e social das normas ortográficas e morfolóxicas da lingua galega. 60 LGB3.7.1. Analiza e usa correctamente a puntuación, de acordo coa cohesión sintáctica. 60 LGB3.8.1. Recoñece enunciados e identifica a palabra nuclear que o organiza sintáctica e semanticamente. 60 LGB3.8.2. Recoñece a estrutura interna das oracións, identificando o verbo e os seus complementos. 70 LGB3.8.3. Respecta a orde correcta dos elementos da estrutura sintáctica galega. 50 LGB3.8.4. Clasifica oracións segundo a natureza do predicado. 50 LGB3.8.5. Usa a terminoloxía sintáctica correcta. 50 LGB3.9.1. Recoñece, explica e usa os nexos textuais de causa, consecuencia, condición, hipótese e os conclusivos, así como os mecanismos gramaticais e léxicos de cohesión interna.

50

LGB3.10.1. Identifica a estrutura do texto, en construcións propias e alleas. 60 LGB3.10.2. Xustifica argumentadamente a división en parágrafos de textos propios e alleos. 50 LGB3.10.3. Identifica a progresión temática en textos propios e alleos. 40 LGB3.10.4. Elabora textos cunha estrutura apropiada, divididos en parágrafos e empregando os mecanismos de progresión temática. 50 LG3.11.1. Identifica e describe a estrutura e os trazos lingüísticos dos diferentes xéneros textuais, especialmente nos argumentativos, e aplícaos nas producións propias. 50 LGB3.11.2. Recoñece nun texto, e emprega nas producións propias, os distintos procedementos lingüísticos para a expresión da subxectividade. 50 LGB3.12.1. Xustifica a adecuación das producións en función do contexto, do tema e do xénero textual. 50 LGB3.12.2. Elabora producións lingüísticas cunha adecuación apropiada ao contexto, ao tema e ao xénero textual. 50 LGB3.13.1. Participa en proxectos (elaboración de materiais multimedia, folletos, carteis, recensión de libros e películas, obras de teatro, etc.) nos que se utilizan varias linguas e relacionados cos elementos transversais, evita estereotipos lingüísticos ou culturais e valora as competencias que posúe como persoa plurilingüe.

40



50


Estándares % LGB4.1.1. Valora a lingua como medio de relación interpersoal e de sinal de identidade dun pobo e argumenta fundamentadamente e cun discurso propio a súa postura. 70 LGB4.1.2. Valora o plurilingüismo inclusivo, desde a lingua propia, como expresión da riqueza cultural da humanidade e argumenta cun discurso propio a súa postura. 70 LGB4.1.3. Coñece os territorios que forman parte da comunidade lusófona e sabe describir a súa importancia dentro das linguas do mundo no século XXI. 70 LGB4.1.4. Incorpora á súa práctica cotiá os principais recursos da rede en portugués (buscadores, enciclopedias e portais de noticias). 50 LGB4.2.1. Coñece e describe a lexislación estatal e autonómica básica en materia lingüística. 50 LGB4.2.2. Describe acertadamente con criterios sociolingüísticos a situación galega actual. 70 LGB4.2.3. Analiza gráficas de distribución de linguas tirando conclusións nas que incorpora os seus coñecementos sociolingüísticos. 60 LGB4.2.4. Describe a situación sociolingüística de Galicia e emprega a terminoloxía apropiada. 70 LGB4.2.5. Analiza as tendencias de evolución da lingua galega a partir da situación sociolingüística actual. 60 LGB4.3.1. Identifica os procedementos de normalización e argumenta axeitadamente a necesidade de continuar con este proceso na lingua galega. 70 LGB4.3.2. Distingue normativización e normalización e explica axeitadamente cada fenómeno. 70 LGB4.3.3. Analiza a súa propia práctica lingüística e valora a importancia de contribuír individual e socialmente á normalización da lingua galega. 60 LGB.4.3.4. Coñece os principais axentes normalizadores en Galicia e valora a súa importancia. 60 LGB4.4.1. Recoñece os principais elementos da evolución da lingua galega desde 1916 ata a actualidade. 60 LGB4.4.2. Recoñece os acontecementos relevantes da historia social da lingua galega desde 1916 e elabora textos expositivos sobre as diferentes etapas. 60 LGB4.4.3. Identifica as causas dos feitos máis relevantes da historia social da lingua galega desde 1916. 70 LGB4.4.4. Identifica as consecuencias dos feitos máis relevantes da historia social da lingua galega desde 1916. 70 LGB4.4.5. Interpreta gráficos, táboas, textos e información dos medios e das TIC, relacionados coa historia social da lingua galega desde 1916. 50 LGB4.5.1. Describe a situación sociolingüística e legal das linguas de España e analiza criticamente textos (literarios e xornalísticos), gráficos ou documentos audiovisuais que traten sobre a situación sociolingüística do Estado español.

60

LGB4.6.1. Sinala os prexuízos lingüísticos atribuíbles a calquera lingua e especialmente á galega e rebáteos cunha argumentación axeitada. 70 LGB4.6.2. Analiza a opinión propia sobre as linguas, detecta os prexuízos, en caso de os ter, e rebáteos argumentadamente. 70 LGB4.7.1. Recoñece os principais fenómenos que caracterizan as variedades xeográficas da lingua galega. 50 LGB4.7.2. Recoñece os trazos da variedade estándar da lingua galega. 60 LGB4.7.3. Valora a lingua estándar como variedade unificadora. 60


LGB4.7.4. Valora as variedades xeográficas da lingua galega como símbolo de riqueza lingüística e cultural e rexeita fundamentadamente calquera prexuízo sobre a variación diatópica.

80

LGB4.7.5. Recoñece as variedades diastráticas e diafásicas da lingua galega e describe o influxo da situación sociolingüística nelas. 60

Bloque 5. Educación literaria.

Estándares % LGLB5.1.1. Identifica os distintos períodos e xeracións da literatura galega de 1916 ata a actualidade. 70 LGLB5.1.2. Comprende e explica razoadamente os distintos períodos da literatura galega de 1916 ata a actualidade sinalando os seus principais trazos característicos. 70 LGLB5.2.1. Selecciona, seguindo criterios razoados, obras representativas da literatura galega de 1916 ata a actualidade para a súa lectura. 50 LGLB5.2.2. Le autonomamente obras ou textos representativas da literatura galega de 1916 ata a actualidade, resume o seu contido, sinala os seus trazos característicos definitorios e relaciónaos co contexto histórico, cultural e sociolingüístico do período da literatura galega correspondente.

60

LGB5.2.3. Comenta, de forma guiada ou libre, textos de obras da Literatura galega desde 1916 ata a actualidade, sinala os seus trazos característicos definitorios e relaciónaos co contexto histórico, cultural e sociolingüístico do período da literatura galega correspondente

60

LGLB5.2.4. Compara textos literarios dun mesmo período ou de diferentes períodos atendendo aos seus principais contidos, sinala os seus trazos característicos definitorios e pon todo en relación co contexto histórico, cultural e sociolingüístico do período ou períodos.

60

LGLB5.3.1. Le expresiva, compresiva e/ou dramatizadamente textos narrativos, poéticos, teatrais e ensaísticos representativos da literatura galega de 1916 ata a actualidade.

70

LGLB5.3.2. Participa con proveito de audicións de textos narrativos, poéticos, teatrais e ensaísticos representativos da literatura galega de 1916 ata a actualidade e escribe/ debate, argumentadamente, sobre os seus valores literarios.

50

LGLB5.4.1. Elabora traballos individual e/ou colectivamente nos que se describen e analizan textos representativos da literatura galega de 1916 ata a actualidade. 50 LGLB5.5.1. Consulta fontes de información variadas para a realización de traballos e cita axeitada destas. 50 LGLB5.5.2. Emprego de diferentes recursos das TIC para a realización de traballos e cita axeitada destes. 60 LGLB5.6.1. Crea ou recrea textos de intención literaria partindo das características dos traballados na aula. 50 LGLB5.6.2. Desenvolve o gusto pola escrita como instrumento de comunicación capaz de analizar e regular os sentimentos e xuízos. 50

2.6.5.- Procedementos e instrumentos de avaliación.


























tentará:









Libro de texto


Obras de lectura FERNÁNDEZ PAZ… Corredores de sombras

CASTELAO............. Cousas

ROSA ANEIROS…. Ámote, Leo



Comportamento na aula.

Interese pola aprendizaxe.

Esforzo e constancia no traballo.

Respecto polos compañeiros e compañeiras.

Respecto pola diversidade cultural.

Comprender a intención comunicativa implícita e explícita, o tema, a idea principal e as secundarias dos textos propios dos medios de comunicación

audiovisual, así como seguir e recoller resumidamente o desenvolvemento oral dunha exposición académica.

Identificar e contrastar o propósito comunicativo en textos escritos de ámbito público e dos medios de comunicación, así como da vida académica,

analizando criticamente os seus contidos, interpretando as connotacións e mensaxes implícitas que deles se deduzan e inferindo o tema principal e os

secundarios. Comprender e seguir as instrucións que regulan a vida social e os procesos de aprendizaxe complexos.

Realizar exposicións orais planificadas claras e áxiles de traballos e de informacións de actualidade contrastando os diferentes puntos de vista e

opinións expresadas en distintos medios audiovisuais, así como participar de forma construtiva en diversas interaccións comunicativas (simulacións,

traballos colaborativos...) respectando as regras que as rexen. Adoptar o rexistro adecuado a cada tipo de texto e situación.

Escribir textos propios dos medios de comunicación e dos ámbitos social e académico, usando con progresiva liberdade os modelos propostos na

aula. Planificar e revisar os ditos textos de maneira case autónoma para asegurar a súa coherencia, cohesión, corrección e precisión léxica.

Consultar, de maneira case autónoma, textos en diferentes soportes co fin de seleccionar e analizar criticamente a información relevante para

integrala nas propias producións, especialmente en traballos do ámbito académico adecuados ao nivel.

Aplicar os coñecementos sobre a lingua galega e as normas do uso lingüístico para resolver problemas de comprensión e para compoñer e revisar de

xeito progresivamente autónomo os propios textos.

Recoñecer, a través da reflexión sobre os usos discursivos, os mecanismos da lingua e coñecer e usar a terminoloxía lingüística adecuada.


Identificar as causas e consecuencias dos feitos máis relevantes da historia social da lingua galega anterior ao século XX; extraer os trazos principais

que definen a actual situación sociolingüística de Galiza, analizando criticamente os condicionamentos da valoración e usos social do galego; utilizar

a lingua galega con fluidez e normalidade nos máis diversos contextos comunicativos.

Recoñecer as causas da diversidade lingüística e dos procesos socio lingüísticos.

Ler con regularidade obras literarias e desenvolver criterio lector; expoñer unha opinión persoal sobre a lectura dunha obra axeitada á idade,

relacionando o seu sentido coa propia experiencia e valorando a estrutura, o punto de vista e o emprego da linguaxe.

Utilizar os coñecementos literarios na comprensión de textos breves ou fragmentos, atendendo especialmente á relación co contexto, á evolución dos

xéneros, formas e estilos e á funcionalidade dos recursos retóricos.

Participar de maneira activa na creación de textos de intención estética tomando como modelo os lidos e comprendendo os recursos a empregar;

explicar as relacións das obras co contexto histórico e literario en que aparecen e os autores máis relevantes, realizando un traballo de información e

de síntese ou de resolución de problemas.

2.6.9.- Criterios de cualificación Aos instrumentos antes citados concederáselles o seguinte valor:

Actitude e traballo diario 10% : Actitude e participación adecuada na aula 0’5%. Realización adecuada das tarefas encomendadas 0’5% Obras de lectura.............................................20%

Coñecemento dos distintos aspectos da lingua e da literatura a través de probas específicas .....................................................................70%

Nas probas escritas poderá descontarse até un 15 % por erros lingüísticos.

O alumnado que por diversas razóns non asista á clase e perda o dereito á avaliación continua terá que someterse a unha proba final de toda

a materia, incluídas as obras de lectura.

Cando un alumno non acade os mínimos esixíbeis na avaliación, terá posibilidade de recuperación realizando unha proba sobre os mesmos contidos. A

nota da avaliación ordinaria será o resultado da media das avaliacións anteriores. O alumnado que non aprobe na convocatoria ordinaria ten dereito a un



A xefa de Departamento ou, no seu caso, o profesor ou profesora encargado dos pendentes, fará un seguimento deste alumnado seguindo estas

pautas:


Encomenda da lectura de obras de lectura.






A avaliación inicial realizarana os profesores/as impartan docencia en cada nivel. Nela deberán de constatarse as capacidades e



- Expresión oral






















Esta atención á diversidade vese facilitada e reforzada neste instituto coa existencia dun agrupamento específico.








- Emprendemento.




Educación viaria





IES Xelmírez I, Lingua Galega e Literatura, curso 2016-17 / 1º Bacharelato Páxina 100

3.- BACHARELATO

3.1- Introdución

As linguas son instrumentos de comunicación e de interacción social, de conservación e transmisión de coñecemento, de participación cidadá na vida

social, de investigación, creación, experimentación e descuberta. A través delas achegámonos ao xeito de vida e ás formas de pensamento doutros pobos e dos

seus patrimonios culturais.

A formación lingüística é un instrumento que ten como obxecto falar, ler e escribir sobre emocións, afectos e experiencias, sobre o mundo, é un

medio para as relacións interpersoais e o recoñecemento da alteridade, é motor do noso pensamento e das nosas reflexións e porta de acceso ao coñecemento.

Ten que ser unha ferramenta para a equidade, xa que debe facilitar os medios necesarios para comunicar no ámbito educativo e na vida profesional e social,

nomeadamente en contextos formais e educativos, ademais de sensibilizar cara aos usos creativos e lúdicos das linguas e permitir unha achega ao patrimonio

literario e cultural que estas propician.

A educación plurilingüe e intercultural adopta enfoques plurais transversais e integradores. A súa finalidade é promover o uso integral do repertorio

lingüístico, discursivo, estratéxico e intercultural que posúe o alumnado e que vai adquirindo ao longo das súas diversas experiencias lingüísticas dentro e fóra

do ámbito educativo. Pola súa banda, mediante o diálogo intercultural póñense en xogo dispositivos de relación social esenciais, como son o recoñecemento

do outro como lexítimo, o reforzamento da identidade propia no recoñecemento da identidade das demais persoas, a aceptación da diversidade persoal, social

e cultural e o respecto dos dereitos fundamentais. Aínda que cada lingua ten as súas características propias, que requiren un tratamento e un traballo

específicos, hai determinados aspectos do currículo que precisan ben seren abordados de maneira parella e utilizar a mesma terminoloxía nas dúas linguas

para non dificultar innecesariamente o proceso de aprendizaxe do alumnado, segundo contempla o artigo 8 do Decreto 79/2010, do 20 de maio, para o

plurilingüismo no ensino non universitario de Galicia.

O tratamento integrado das linguas debe considerar o punto de partida diferente de cada unha delas. Xa que logo, non se pode esquecer a situación de

minorización da lingua galega. Cómpre favorecer o uso e a aprendizaxe desta lingua de xeito que se impulse a súa normalización. O alumnado galego debe

rematar a súa escolarización co nivel de usuario competente nas dúas linguas oficiais, galego e castelán, o que implica a utilización adecuada e eficaz das dúas

nun amplo repertorio de situacións comunicativas, propias de diferentes ámbitos, cun grao crecente de formalidade e complexidade.

O tratamento de todos estes contidos abordarase desde unha óptica competencial, valorando as relacións que cada un deses contidos ten coas competencias

clave, que aparecen especificadas, a partir dos estándares de aprendizaxe avaliables, no currículo da materia.

A avaliación, por iso mesmo, será competencial e terá en conta a relación que se establece no currículo entre os estándares de aprendizaxe, detallados en cada

bloque e as competencias clave.

A materia de Lingua Galega e Literatura preséntase estruturada en cinco bloques:

- Bloque 1, "Comunicación oral. Escoitar e falar", atende ao uso oral da lingua. Incide, sobre todo, na necesidade de que o alumnado galego teña

modelos de fala adecuados e poida pór en práctica a súa lingua dentro e fóra da aula en contextos formais e informais.

- Bloque 2, "Comunicación escrita. Ler e escribir", ocúpase da comprensión e a produción escrita.


- Bloque 3, "Funcionamento da lingua", integra contidos relacionados co código e a súa organización e responde á necesidade de reflexión sobre a

propia lingua coa finalidade de capacitar para o seu uso correcto, sen concibir os coñecementos lingüísticos como un fin en si mesmo.

- Bloque 4, "Lingua e sociedade", pretende que o alumnado comprenda os procesos sociolingüísticos e identifique os prexuízos para a súa superación.

Así mesmo, persegue que recoñeza e empregue termos sociolingüísticos de xeito preciso.

- Bloque 5, "Educación literaria", asume o obxectivo de facer do alumnado lectorado competente, que integre a lectura como un mecanismo de

comprensión do propio eu e da sociedade ao longo de toda a súa vida, a través do achegamento á historia da literatura galega, así como ássúas obras e

aos seus autores e autoras máis salientables, recoñecendo a vinculación destes produtos literarios coa propia historia de Galiza.

3.2.- Obxectivos xerais do Bacharelato a) Exercer a cidadanía democrática, desde unha perspectiva global, e adquirir unha conciencia

cívica responsable, inspirada polos valores da Constitución española e do Estatuto

de autonomía de Galicia, así como polos dereitos humanos, que fomente a corresponsabilidade na construción dunha sociedade xusta e equitativa e favoreza a

sustentabilidade.

b) Consolidar unha maturidade persoal e social que lle permita actuar de forma responsablee autónoma e desenvolver o seu espírito crítico. Ser quen de prever

e resolver pacificamente os conflitos persoais, familiares e sociais.

c) Fomentar a igualdade efectiva de dereitos e oportunidades entre homes e mulleres, analizar e valorar criticamente as desigualdades e discriminacións

existentes e, en particular,a violencia contra a muller, e impulsar a igualdade real e a non discriminación daspersoas por calquera condición ou circunstancia

persoal ou social, con atención especial ás persoas con discapacidade.

d) Afianzar os hábitos de lectura, estudo e disciplina, como condicións necesarias para o eficaz aproveitamento da aprendizaxe e como medio de

desenvolvemento persoal.

e) Dominar, tanto na súa expresión oral como na escrita, a lingua galega e a lingua castelá.

f) Expresarse con fluidez e corrección nunha ou máis linguas estranxeiras.

g) Utilizar con solvencia e responsabilidade as tecnoloxías da información e da comunicación.

h) Coñecer e valorar criticamente as realidades do mundo contemporáneo, os seus antecedentes históricos e os principais factores da súa evolución. Participar

de modo solidario no desenvolvemento e na mellora do seu contorno social.

i) Acceder aos coñecementos científicos e tecnolóxicos fundamentais, e dominar as habilidades básicas propias da modalidade elixida.

l) Comprender os elementos e os procedementos fundamentais da investigación e dos métodos científicos. Coñecer e valorar de forma crítica a contribución

da ciencia e da tecnoloxía ao cambio das condicións de vida, así como afianzar a sensibilidade e o respecto cara ao medio ambiente e a ordenación sustentable

do territorio, con especial referencia ao territorio galego.

m) Afianzar o espírito emprendedor con actitudes de creatividade, flexibilidade, iniciativa, traballo en equipo, confianza nun mesmo e sentido crítico.

n) Desenvolver a sensibilidade artística e literaria, así como o criterio estético, como fontes de formación e enriquecemento cultural.

ñ) Utilizar a educación física e o deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social, e impulsar condutas e hábitos saudables.

o) Afianzar actitudes de respecto e prevención no ámbito da seguridade viaria.


p) Valorar, respectar e afianzar o patrimonio material e inmaterial de Galicia, e contribuír á súa conservación e mellora no contexto dun mundo globalizado.

3.3. -Contribución ao desenvolvemento das competencias clave As competencias clave son as seguintes:

1. Competencia en comunicación lingüística (CCL): A creación e interpretación de emisións orais, a lectura de textos de diversa índole, así como a

composición de producións escritas planificadas sobre os temas propostos, adecuadas á situación e á intención comunicativa desexada, con coherencia,

cohesión, corrección ortográfica e cunha coidada presentación, amais da participación en interaccións orais de acordo coas normas establecidas e da

realización de producións orais planificadas, son todas elas actividades que contribúen a un desenvolvemento activo das competencias en comunicación

lingüística.

2. Competencia para aprender a aprender (CAA): a interrelación dos contidos conceptuais estudados na clase coa lectura de textos de carácter literario,

histórico ou documental reforza as estratexias cognitivas e permite unha adquisición pertinente e contextualizada dos citados contidos. A análise crítica de

diferentes discursos contribúe a desenvolver estratexias para a comprensión do sentido literal e o significado implícito de calquera tipo de texto.

3. Competencia dixital (CD): A procura de información, non só escrita, senón tamén audiovisual a través da rede, e a elaboración, tratamento e presentación

da información en formato dixital permite desenvolver esta competencia.

4. Competencia social e cidadá (CSC):Comprender a situación da propia lingua axuda a apreciar a diversidade lingüística e cultural como un dereito dos

pobos e dos individuos e como unha riqueza para a Humanidade. Tomar conciencia do protagonismo social e individual á hora de transformar a realidade,

contribuíndo ao proceso de valorización do idioma e da súa normalización social, leva consigo a adquisición dunha posición activa dentro da sociedade e do

devenir da mesma.

5. Competencia Matemática e Competencias Básicas en Ciencia e Tecnoloxía (CMCCT): Contribuirase ao coñecemento e análise das transformacións

industriais e tecnolóxicas e as súas repercusións, positivas e negativas, sobre a vida humana e do planeta en xeral. O respecto e coidado do medio, o uso

responsábel dos recursos naturais, o consumo racional e crítico son elementos para a calidade de vida. Unha visión crítica co discurso antropocéntrico e o

desenvolvemento das ferramentas cognitivas (lingüísticas e interpretativas) permitirán tomar decisións con autonomía e iniciativa nun mundo onde os

cambios científicos e tecnolóxicos teñen unha influencia decisiva na vida individual e colectiva.

6. Conciencia e Expresións Culturais (CEC). Favorécese o coñecemento, comprensión e valoración crítica das manifestacións culturais e artísticas e a súa

utilización como fonte de enriquecemento persoal e de goce, valorando a súa protección e conservación como parte do patrimonio dos pobos. O estudo da

historia da lingua e da literatura contribúe ao coñecemento básico de diferentes obras e manifestacións destacadas do patrimonio cultural, ao mesmo tempo

que capacita para identificar as relacións existentes entre esas manifestacións e a sociedade e as persoas que as crearon. Permite coñecer os diferentes estilos

artísticos e literarios que se sucederon na ao longo da Historia, nomeadamente nos períodos medieval, moderno e contemporáneo.

7. Autonomía e Iniciativa Persoal (AIP). Contribúese a que o alumnado sexa quen de deseñar, artellar, desenvolver e avaliar accións e proxectos,

individuais ou colectivos, con creatividade, confianza, responsabilidade e sentido crítico.

Na presente programación aparecen relacionados os estándares de aprendizaxe avaliables coas competencias claves nas distintas unidades que compoñen o

libro Lingua galega e literatura 1º Bacharelato da Editorial Baía en cada un dos Bloques en que está organizada a materia, segundo o Decreto 86/2015, do 25

de xuño de 1015, polo que se establece o currículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia.


3.4- 1º de Bacharelato

3.4.1. Obxectivos para 1º bacharelato 1. Producir textos orais e escritos respectuosos coas regras de coherencia, cohesión, adecuación, presentación e corrección ortográfica que facilitan a

comunicación lingüística.

2. Elaborar exposicións orais e composicións escritas realizadas de xeito documentado e cun vocabulario rico e rigoroso.

3. Respectar e aplicar as normas básicas que rexen o intercambio e a interacción comunicativa.

4. Ler comprensivamente.

5. Analizar e comentar textos de natureza diversa e cun nivel de dificultade adaptado aos obxectivos propios desta etapa.

6. Pescudar, seleccionar e integrar información procedente de fontes bibliográficas e audiovisuais proporcionadas polas bibliotecas, polas tecnoloxías da

información e por outras fontes.

7. Valorar a nosa lingua como elemento de identidade colectiva e o esforzo e o compromiso individual e colectivo a prol da normalización lingüística.

8. Amosar interese pola literatura como manifestación artística do ser humano, como fonte de formación permanente e de enriquecemento e satisfacción

persoais.

9. Analizar e reflexionar sobre obras e fragmentos de diversos períodos literarios.

10. Comprender e reflexionar sobre os principais conceptos de lingüística xeral que teñen que ver coa comunicación e a linguaxe: comunicación, linguaxe,

lingua, unidades lingüísticas, signo lingüístico, funcionalidade lingüística e disciplinas lingüísticas.

11. Identificar os distintos tipos de rexistro lingüístico e as súas manifestacións lingüísticas.

12. Aplicar ás producións propias os coñecementos sobre os rexistros, así como identificalos e analizalos en producións alleas.

13. Recoñecer a presentación e a corrección ortográfica como dúas propiedades textuais que deben aplicarse ás producións propias.

14. Rever casos de ortografía dubidosa.

15. Recoñecer e identificar os trazos característicos das categorías gramaticais substantivo e adxectivo, explicar os seus usos e valores nos textos.

16. Recoñecer e identificar os trazos característicos de outras palabras adnominais (artigo,demostrativo, posesivo, cuantificadores e identificadores), así como

a súa tipoloxía.

17. Recoñecer e identificar as características lingüísticas do verbo e os seus usos (a conxugación verbal regular e irregular, as perífrases verbais, o infinitivo

conxugado).

18. Caracterizar (intención comunicativa, estrutura formal e de contido e características lingüísticas), identificar e producir textos descritivos, narrativos,

argumentativos, expositivos e dialogados pertencentes a distintos ámbitos de uso.

19. Identificar as características lingüísticas e a tipoloxía dos conectores (preposicións, conxuncións e locucións prepositivas).

20. Empregar adecuadamente conectores para dotar de coherencia as propias producións.

21. Recoñecer e identificar as características lingüísticas dos adverbios e conxuncións adverbiais, a súa tipoloxía e os seus usos.

22. Aplicar ás producións propias, orais e escritas os coñecementos e destrezas sobre ortografía, morfosintaxe e gramática textual.

23. Comprender e describir o proceso de formación do idioma galego e das demais linguas romances a partir do latín.


24. Identificar os elementos constitutivos do galego procedentes do substrato e do superestrato, así como do estrato latino.

25. Recoñecer as principais evolucións fonéticas que se producen no proceso de transformación do latín ao galego.

26. Distinguir e empregar adecuadamente os cultismos, semicultismos e as palabras patrimoniais.

27. Identificar e describir as características lingüísticas fundamentais do galego en distintas etapas da súa historia (medieval,séculos XVI,XVII e XVIII e

período do Rexurdimento, no século XIX) e ser quen de localizalas e analizalas en textos.

28. Identificar e describir os principais factores relativos ao contexto histórico, social, político, filosófico, relixioso, etc.que condicionan e determinan a

evolución social e de usos do idioma galego en distintas etapas da súa historia (medieval, séculos XVI, XVII e XVIII e período do Rexurdimento, no século

XIX).

29. Coñecer e valorar a diversidade lingüística no mundo, en Europa e na Península Ibérica.

30. Comprender e empregar adecuadamente nas análises os conceptos básicos da sociolingüística.

31. Definir con rigor os conceptos de “literatura” e “texto literario”.

32. Caracterizar os diferentes xéneros literarios e analizar os seus principais recursos.

33. Describir a cronoloxía xeral da historia da literatura galega.

34. Contextualizar sociohistórica e sociolingüisticamente textos literarios das diferentes etapas.

35. Recoñecer e analizar textos da literatura medieval: a lírica profana (cantiga de amor, de amigo e de escarnio), a lírica relixiosa (as cantigas de Santa

María) e a prosa medieval.

36. Recoñecer e analizar textos da literatura dos chamados Séculos Escuros e da Ilustración, así como da literatura popular oral.

37. Recoñecer e analizar textos literarios do século XIX, correspondentes ás fases do Pre-Rexurdimento e do Rexurdimento, en particular das principais

figuras dese período: Rosalía de Castro, Curros Enríquez e Pondal.


3.4.2.- Contidos e temporalización, estándares de aprendizaxe e competencias



1º trimestre

Unid. Contidos Estándares de aprendizaxe Competenci

as

1 1. Sociedade e comunicación humana.

2. Comunicación animal.

3. Elementos que interveñen no acto de comunicación.

4. Funcións da linguaxe.

5. Signo lingüístico: significante e significado.

6.A dobre articulación da linguaxe.

7. A lingua como sistema.

8. As variedades lingüísticas. Os rexistros.

9. A comunicación escrita.

O GALEGO COMO LINGUA ROMÁNICA. DO LATÍN AO GALEGO 1. A situación lingüística da Península antes da romanización: o substrato.

2. A Gallaecia romana, berce do idioma. Os romanos en Galiza.

3. O superestrato.

4. O nacemento das linguas romances.

5. Palabras populares, cultismos e semicultismos.

ORTOGRAFÍA. 1. Uso de b e v.

2. Prefixos ab/abs.

3. Prefixo ob.

4. Uso de s e x.

5. Acento diacrítico.

B1.1/ B1.2/ B1.3/ B1.2.2./ B1.2.2./

B1.2.3./ B1.2.4./B1.3.1./ B1.3.2/ B1.3.3./

B1.4.1/ B1.4.2./ B1.4.3./ B1.5.1./

B1.5.2./ B1.5.3/ B1.5.4./ B1.5.5./

B1.5.6./B1.6.1./ B1.6.2./ B1.6.3./

B1.6.4./ B1.7.1./ B1.7.2./ B1.7.3./

B1.7.4./ B1.8.1/ B1.8.2/ B1.8.3/ B1.9.1/

B1.10.1/ B1.10.2/ B1.11.1/ B1.11.2/

B1.11.3/

B2.1.1 /B2.1.2/ B2.1.3./ B2.1.4./ B2.2.1./

B2.2.2/ B2.2.3./ B2.2.4./B2.2.5./

B.2.10.1/ B2.20.2/ B2.10.3.

B3.1.1./ B.3.1.2./ B3.2.1./ B3.2.2./

B3.3.1./

B4.3.1./ B4.3.2./ B4.4.1./ B4.4.2.

CLL

CSC

CAA

CD

2 UN MUNDO DE LINGUAS 1. As linguas no mundo.

2. A orixe do multilingüismo e a ecoloxía das linguas.

3. Conflito e diglosia.

4. Linguas maioritarias, linguas minoritarias e linguas minorizadas.

5. Funcións sociais da lingua.

6. Lingua oficial, lingua nacional e internacional.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.2.1/ B1.2.2/ B1.2.3/

B1.2.4/ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/ B1.4.1/

B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3./

B1.5.4./ B1.6.1/ B1.6.2./ B1.6.3/ B1.6.4/

B1.7.1/ B1.7.2/ B1.7.3/ B1.7.4/ B1.8.1/

B1.8.2/ B1.9.1/ B1.10.1/ B1.11.1/

B1.11.2/ B1.11.3

CCL

CSC

CCEC


7. A realidade lingüística en Europa.

8. A diversidade lingüística no Estado Español. O catalán. O euskera. O astur-leonés ou asturiano. O

aranés. O galego.

9. A presenza exterior da lingua.

10. A lusofonía.

11. Sociedades multilingües, individuos plurilingües.

ORTOGRAFÍA 1. Uso de h.

2. Uso de h, s/xs e b/v.

B2.1.1./ B2.1.2/ B2.1.3/ B.2.2.1/ B2.2.2/

B2.2.3/ B2.2.4/ B2.2.5/ B2.10.1/ B2.10.2/

B2.10.3

B3.2.1./ B3.2.2./ B3.3.1./ B3.10.1/

B3.11.1

B4.1.1/ B4.2.1./ B4.2.2/ B4.2.3./

CAA

CEC

3 O NOME 1. O substantivo. A categoría de xénero. A categoría de número. Clasificación semántica dos

substantivos.

2. O adxectivo. A morfoloxía do adxectivo. A gradación do adxectivo. A comparación. Clasificación

semántica dos adxectivos.

O TEXTO DESCRITIVO 1. Tipoloxías dos textos descritivos.

2. Características lingüísticas da descrición.

3. Ámbitos de uso dos textos descritivos.

ORTOGRAFÍA: Uso de x.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./

B1.2.3./ B1.2.4./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/

B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/ B1.5.6/ B1.6.1/

B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.7.3, B1.7.4, B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1,

B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1,

B1.11.2B1.11.3

B2.1.1, B2.1.2, B2.1.3, B2.1.4, B2.10.1,

B2.10.2, B2.10.3

B3.4.1

CCL

CCA

CSC

CD

CAA

4 OS PRONOMES. 1. Os pronomes persoais. Formas dos pronomes persoais.

2. Os pronomes relativos. Definición e morfoloxía. Usos e valores.

3. Os pronomes interrogativos e exclamativos. Pronomes interrogativos. Pronomes exclamativos.

O TEXTO DIALOGAL 1. Características lingüísticas e formais.

2. Tipoloxía dos textos dialogais.

3. Principais tipos de textos dialogais.

4. Estrutura da conversa.

5. As regras da conversa. A cooperación e a cortesía

ORTOGRAFÍA 1. Grupos CC e CT

2. Acentuación.

3. Uso de maiúsculas e minúsculas.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./

B1.2.3./ B1.2.4./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/

B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/ B1.5.6/ B1.6.1/

B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.7.3, B1.7.4, B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1,

B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1,

B1.11.2B1.11.3,

B2.1.1, B2.1.2, B2.1.3, B2.1.4, B2.2.1,

B2.2.2, B2.2.3, B2.2.4, B2.2.5, B2.4.1,

B2.4.2, B2.4.3, B2.10.1, B2.10.2,

B2.10.3

B3.4.1.

CCL

CAA

CSC

CD

CEC

AIP

5 AS PALABRAS ADNOMINAIS. 1. O artigo. Usos e valores do artigo.

2. O demostrativo. Colocación, usos e valores.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./

B1.2.4./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/ B1.4.1/ B1.4.2/

B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

CCL

CAA


3. O posesivo. Colocación, usos e valores.

4. Identificadores, ordinais e cuantificadores. Os pronomes identificadores. Os pronomes

ordinais. Os pronomes cuantificadores.

O TEXTO EXPOSITIVO. 1. Tipoloxía dos textos expositivos.

2. Características dos textos expositivos.

3. A linguaxe científica e didáctica.

ORTOGRAFÍA 1. Sufixos -ente, -inte e -iente.

2. Uso do h.

3. Abreviaturas.

4. Desviacións da norma.

5. Acentuación.

6. Uso de b e v.

B1.5.6/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/

B1.7.2/ B1.7.3, B1.7.4, B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1,

B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2B1.11.3.,

B2.2.1, B2.2.2, B2.2.3, B2.2.4, B2.2.5, B2.4.1,

B2.4.2, B2.4.3, B2.10.1, B2.10.2, B2.10.3

B3.9.1, B3.5.1.

CSC

CD

CEC

AIP

6 O VERBO. 1. Definición e clasificación.

2. Estrutura xeral.

3. Verbos regulares, semirregulares e irregulares.

4. Modos e tempos verbais.

O TEXTO NARRATIVO. 1. Características formais do texto narrativo.

2. Trazos lingüísticos.

ORTOGRAFÍA 1. Uso do guión.

2. Terminacións -eu/-eo.

3. Abreviaturas.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./

B1.2.4./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/ B1.4.1/ B1.4.2/

B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/

B1.7.2/ B1.7.3, B1.7.4, B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1,

B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2B1.11.3.,

B2.2.1, B2.2.2, B2.2.3, B2.2.4, B2.2.5, B2.4.1,

B2.4.2, B2.4.3, B2.10.1, B2.10.2, B2.10.3,

B3.6.1.

CCL

CAA

CSC

CD

CEC

AIP

2º TRIMESTRE


as

7 O VERBO. 1. As formas non persoais do verbo. O infinitivo. O xerundio. O Participio.

2. As perífrases verbais. Definición e delimitación. Clasificación.

O TEXTO ARGUMENTATIVO. 1. Tipoloxía dos textos argumentativos.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./

B1.2.4./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/ B1.4.1/ B1.4.2/

B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/

B1.7.2/ B1.7.3, B1.7.4, B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1,

CCL

CAA

CSC


2. Características formais.

3. Os tipos de argumentos.

ORTOGRAFÍA 1. Uso do h.

2. Sufixos -nte.

B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2B1.11.3.,

B2.2.1, B2.2.2, B2.2.3, B2.2.4, B2.2.5, B2.4.1,

B2.4.2, B2.4.3, B2.10.1, B2.10.2, B2.10.3,

B3.6.1

CD

CEC

AIP

8 ADVERBIOS, PREPOSICIÓNS E CONXUNCIÓNS 1. Adverbios. Definición e caracterización. Locucións adverbiais. Clasificación dos

adverbios e locucións adverbiais.

2. Preposicións.

3. Conxuncións.

COMENTARIO CRÍTICO DE TEXTOS

ORTOGRAFÍA 1. Uso de h, s/x e b/v.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./

B1.2.4./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/ B1.4.1/ B1.4.2/

B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/

B1.7.2/ B1.7.3, B1.7.4, B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1,

B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2B1.11.3.,

B2.2.1, B2.2.2, B2.2.3, B2.2.4, B2.2.5, B2.4.1,

B2.4.2, B2.4.3, B2.10.1, B2.10.2, B2.10.3,

B3.7.1, B3.8.1

CCL

CAA

CSC

CD

CEC

AIP

9 INTRODUCIÓN XERAL Á LITERATURA GALEGA 1. Que é literatura? 2. A que chamamos literatura galega? 3. Claves na conformación do sistema literario galego. 4. Periodización da literatura galega. 5. Axentes do panorama literario. O COMENTARIO DE TEXTOS LITERARIOS. 1. Comentario de textos poéticos. 2. Comentario de textos narrativos. 3. Comentario de textos teatrais.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./

B1.2.4./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/ B1.4.1/ B1.4.2/

B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/

B1.7.2/ B1.7.3, B1.7.4, B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1,

B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2B1.11.3.,

B2.2.1, B2.2.2, B2.2.3, B2.2.4, B2.2.5, B2.4.1,

B2.4.2, B2.4.3, B2.10.1, B2.10.2, B2.10.3,

B5.1.1, B5.1.2, B5.1.3

CCL

CAA

CSC

CD

CEC

AIP

10 O GALEGO NA IDADE MEDIA 1. Contexto histórico, social e cultural.

2. A lingua galega na Idade Media.

3. O proceso de minorización do galego.

4. A consolidación de dúas variedades lingüísticas.

5. O portugués como lingua de cultura.

A LITERATURA GALEGO-PORTUGUESA MEDIEVAL 1. As orixes da poesía romance.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./

B1.2.4./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/ B1.4.1/ B1.4.2/

B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/

B1.7.2/ B1.7.3, B1.7.4, B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1,

B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2B1.11.3.,

B2.2.1, B2.2.2, B2.2.3, B2.2.4, B2.2.5, B2.4.1,

B2.4.2, B2.4.3, B2.10.1, B2.10.2, B2.10.3,

CCL

CAA

CSC

CD


2. A cultura trobadoresca en Europa.

3. Ámbito xeográfico da poesía medieval galego-portuguesa.

4. Etapas na evolución da poesía medieval galego-portuguesa.

5. O espectáculo trobadoresco. Autores e intérpretes.

6. A tradición manuscrita.

B4.5.1, B4.5.2, B4.5.3

B5.3.1

CEC

AIP

11 LÍRICA PROFANA MEDIEVAL. CANTIGAS AMOROSAS. 1. A cantiga de amigo. Orixes. Características xenéricas. A forma da cantiga de amigo. A

temática das cantigas de amigo. Modos poéticos. Personaxes da cantiga de amigo. A

natureza no discurso amoroso.

2. A cantiga de amor. O código do amor cortés. Temas. A forma da cantiga de amor.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./

B1.2.4./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/ B1.4.1/ B1.4.2/

B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/

B1.7.2/ B1.7.3, B1.7.4, B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1,

B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2B1.11.3.,

B2.2.1, B2.2.2, B2.2.3, B2.2.4, B2.2.5, B2.4.1,

B2.4.2, B2.4.3, B2.10.1, B2.10.2, B2.10.3,

B4.4.1, B4.4.2, B4.5.1, B4.5.2, B4.5.3

B5.3.1, B5.3.2

CCL

CAA

CSC

CD

CEC

AIP

12 CANTIGAS DE BURLAS, XÉNEROS MENORES, CANTIGAS DE SANTA

MARÍA E PROSA MEDIEVAL 1. Cantigas de burlas. As cantigas de escarnho e as cantigas de maldizer. Tipoloxía e

principais ciclos temáticos. A lingua e forma da cantiga de burlas.

2. Os xéneros menores.

3. As Cantigas de Santa María. Caracterización da obra. Estrutura.Métrica. Problemática

da autoría. Fontes. Motivacións. A tradición manuscrita.

4. A prosa medieval.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./

B1.2.4./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/ B1.4.1/ B1.4.2/

B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/

B1.7.2/ B1.7.3, B1.7.4, B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1,

B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2B1.11.3.,

B2.2.1, B2.2.2, B2.2.3, B2.2.4, B2.2.5, B2.4.1,

B2.4.2, B2.4.3, B2.10.1, B2.10.2, B2.10.3,

B4.5.1, B4.5.2, B4.5.3

B5.3.1, B5.3.2

CCL

CAA

CSC

CD

CEC

AIP

3º TRIMESTRE


as

13 OS SÉCULOS ESCUROS E O PRE-REXURDIMENTO. 1. Os Séculos Escuros. A situación política. A demografía. Imaxe de Galiza e dos

galegos durante os Séculos Escuros. Situación socio-lingüística. As orixes do conflito

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./

B1.2.4./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/ B1.4.1/ B1.4.2/

B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

CCL

CAA


lingüístico.

2. A reivindicación lingüística na Ilustración e no Pre-rexurdimento. Galiza baixo o

absolutismo dos Borbóns. Os Ilustrados: renacer da conciencia galega. Situación

sociolingüística no século XVIII. A formación dos prexuízos lingüísticos. Os ilustrados e

o espertar da conciencia lingüística.

A LITERATURA GALEGA NOS SÉCULOS ESCUROS. 1. A literatura oral e popular. O Cancioneiro popular. A narrativa oral.

2. As manifestacións literarias cultas nos Séculos Escuros. Poesía. Teatro. Prosa.

3. A literatura ilustrada e pre-renacentista. Os ilustrados, literatos en galego. A literatura

política anti-francesa e antiabsolutista.

B1.5.6/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/

B1.7.2/ B1.7.3, B1.7.4, B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1,

B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2B1.11.3.,

B2.2.1, B2.2.2, B2.2.3, B2.2.4, B2.2.5, B2.4.1,

B2.4.2, B2.4.3, B2.10.1, B2.10.2, B2.10.3,

B4.6.1, B4.6.2, B4.6.3, B4.6.4

B5.2.1, B5.2.2, B5.5.1., B5.6.1.

CSC

CD

CEC

AIP

14 A LINGUA GALEGA NO TEMPO DO REXURDIMENTO. 1. Galiza no século XIX. A situación socioeconómica. Contexto político. A evolución do

pensamento galeguista.

2. A lingua galega no século XIX. Axentes da castelanización. As institucións do Estado

centralista como motores da castelanización. Valoracións sociais, ámbitos e niveis de uso

do galego.

CLAVES DO REXURDIMENTO. OS PRECURSORES 1. Claves do Rexurdimento. Períodos do Rexurdimento. Obxectivos do Rexurdimento.

Ámbitos de actuación e principais iniciativas.

2. Os Precursores do Rexurdimento.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./

B1.2.4./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/ B1.4.1/ B1.4.2/

B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/

B1.7.2/ B1.7.3, B1.7.4, B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1,

B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2B1.11.3.,

B2.2.1, B2.2.2, B2.2.3, B2.2.4, B2.2.5, B2.4.1,

B2.4.2, B2.4.3, B2.10.1, B2.10.2, B2.10.3,

B4.7.2, B4.7.2, B4.7.3, B4.7.4, B4.7.5

B5.7.1, B5.8.1.

CCL

CAA

CSC

CD

CEC

AIP

15 ROSALÍA DE CASTRO 1. Aspectos biográficos.

2. Unha figura suxeita a visións deformadas.

3. O compromiso social.

4. O feminismo.

5. Obra literaria. Obra en galego. Obra en español.

6. Principais trazos lingüísticos e estilísticos.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./

B1.2.4./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/ B1.4.1/ B1.4.2/

B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/

B1.7.2/ B1.7.3, B1.7.4, B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1,

B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2B1.11.3.,

B2.2.1, B2.2.2, B2.2.3, B2.2.4, B2.2.5, B2.4.1,

B2.4.2, B2.4.3, B2.10.1, B2.10.2, B2.10.3,

B4.7.2, B4.7.2, B4.7.3, B4.7.4, B4.7.5

B5.7.1, B5.8.1.

CCL

CAA

CSC

CD

CEC

AIP

16 EDUARDO PONDAL 1. Aspectos biográficos.

2. Obra poética de Pondal.

3. Estética e ideoloxía de Pondal.

4. Principais liñas temáticas.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./

B1.2.4./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/ B1.4.1/ B1.4.2/

B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/

B1.7.2/ B1.7.3, B1.7.4, B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1,

CCL

CAA

CSC


5. Lingua e estilo de Pondal.

6. A escola pondaliana.

MANUEL CURROS ENRÍQUEZ 1. Aspectos biográficos.

2. Obra poética.

3. Principais liñas estéticas, temáticas e ideolóxicas da poesía de Curros.

4. Lingua e estilo.

5. A escola poética de Curros. A poesía social finisecular.

A PROSA E O TEATRO DO REXURDIMENTO. 1. A prosa. Narrativa histórica. Narrativa sentimental. Narrativa costumista. Narrativa de

trasfondo político.

2. O teatro. Teatro histórico. Teatro costumista e sentimental. Teatro social e

anticaciquil.

B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2B1.11.3.,

B2.2.1, B2.2.2, B2.2.3, B2.2.4, B2.2.5, B2.4.1,

B2.4.2, B2.4.3, B2.10.1, B2.10.2, B2.10.3,

B4.7.2, B4.7.2, B4.7.3, B4.7.4, B4.7.5

B5.7.1, B5.8.1.

CD

CEC

AIP

3.4.3.- Grao mínimo de consecución para superar a materia

Bloque 1. Comunicación oral. Falar e escoitar.

Estándar %

LGB1.1.1. Identifica a intención comunicativa, a idea principal e as secundarias, de calquera texto oral, formal ou informal, producido na variante estándar ou en calquera das variedades dialectais.

60

LGB1.1.2. Recolle as ideas fundamentais e secundarias en resumos, esquemas ou mapas conceptuais. 50

LGB1.1.3. Interpreta, reflexiona e emite xuízos críticos sobre discursos orais de distinta natureza. 50

LGB1.2.1. Sintetiza o contido dun texto ou responde preguntas concretas relativas á comprensión de textos orais. 60

LGB1.2.2. Comprende as ideas principais e contidos relevantes dunha presentación, charla ou conferencia. 60

LGB1.2.3. Recoñece as distintas estratexias de organización do contido nunha exposición oral sobre un tema especializado propio do ámbito educativo ou de divulgación científica e cultural. 60

LGB1.2.4. Escoita de maneira activa, toma notas e formula preguntas coa intención de aclarar ou ampliar ideas que se desprenden da exposición oral. 60

LGB1.3.1. Recoñece a intención comunicativa, as ideas principais e relevantes de programas de radio e televisión (entrevistas, documentais, series e películas). 50

LGB1.3.2. Identifica as características propias dos principais xéneros informativos e de opinión procedentes dos medios de comunicación social. 50

LGB1.3.3. Analiza e explica os recursos verbais e non verbais. 50

LGB1.4.1. Identifica os recursos que proporcionan adecuación, coherencia e cohesión ao discurso. 50


LGB1.4.2. Coñece, valora e aplica as normas que rexen a cortesía na comunicación oral; respecta as quendas e as opinións alleas. 60

LGB1.4.3. Recoñece a importancia dos aspectos prosódicos (entoación, pausas, ton, timbre e volume), a linguaxe corporal adecuada (mirada e posición do corpo), así como o autocontrol das emocións ao falar en público.

70

LGB1.5.1. Planifica os seus textos orais e produce discursos adecuados, coherentes e ben cohesionados. 60

LGB1.5.2. Consulta fontes de información diversas e revisa os borradores e esquemas. 60

LGB1.5.3. Presenta os contidos de forma clara e ordenada e con corrección gramatical. 70

LGB1.5.4. Utiliza o rexistro adecuado á situación comunicativa. 60

LGB1.5.5. Emprega axeitadamente os elementos prosódicos e (entoación e pronuncia axeitada, pausas, ton, timbre e volume), a linguaxe corporal (mirada e posición do corpo) así como o autocontrol das emocións ao falar en público.

70

LGB1.5.6. Emprega as TIC para documentarse bibliograficamente, revisar gramaticalmente o texto e elaborar unha presentación atractiva e innovadora. 50

LGB1.6.1. Desenvolve un tema do currículo con rigor, claridade e corrección gramatical. 50

LGB1.6.2. Emprega léxico preciso e especializado e evita o uso de coloquialismos e palabras comodín. 60

LGB1.6.3. Emprega recursos verbais e non verbais en textos expositivos. 40

LGB1.6.4. Adecúa o texto segundo a intención comunicativa, o tema e o xénero textual. 60



50



LGB1.8.1. Desenvolve argumentos de forma comprensible e convincente e comenta as contribucións das persoas interlocutoras. 60

LGB1.8.2. Aplica as normas que rexen a cortesía na comunicación oral, respecta as quendas e as opinións alleas e emprega unha linguaxe non discriminatoria. 70

LGB1.9.1. Desenvólvese con eficacia en situacións que xorden na vida diaria así como noutras de estudo ou traballo e participa en conversas informais. 50

LGB1.10.1. Recoñece en exposicións propias e alleas as dificultades expresivas (incoherencias, repeticións, ambigüidades, mal uso dos rexistros pobreza léxica, fonética e entoación inadecuada) e identifica interferencias lingüísticas e desviacións da norma.

50

LGB1.10.2. Deseña estratexias para mellorar e progresar de xeito autónomo. 40


70

LGB.1.11.2. Recoñece e rexeita argumentadamente os prexuízos que se poidan asociar á pronuncia propia da lingua galega. 80




Estándar %

LGB2.1.1. Recolle as ideas fundamentais do texto en resumos, esquemas e mapas conceptuais. 60

LGB2.1.2. Interpreta o sentido global do texto, identifica o propósito comunicativo do/da autora e emite opinións e xuízos sobre a mensaxe. 60

LGB2.1.3. Distingue o tema principal e os subtemas e compón o esquema xerarquizado das ideas do texto. 50

LGB2.1.4. Utiliza recursos bibliográficos, audiovisuais e dixitais para facilitar a comprensión e complementar a información do texto. 60

LGB2.2.1. Selecciona e presenta os contidos dos seus textos de forma clara e ordenada. 70

LGB2.2.2. Identifica e describe as características lingüísticas dos distintos tipos de rexistro. 60

LGB2.2.3. Utiliza o rexistro lingüístico axeitado á situación comunicativa das súas producións. 60

LGB2.2.4. Utiliza mecanismos variados de cohesión lingüística. 50

LGB2.2.5. Axústase ás normas ortográficas e morfolóxicas da lingua galega. 60

LGB2.3.1. Comprende, interpreta e sintetiza tanto o contido de materiais de consulta (dicionarios, glosarios e enciclopedias) e textos argumentativos e expositivos (ensaios). 50

LGB2.3.2. Identifica o tema e a estrutura de textos de carácter expositivo e argumentativo, de tema especializado, propios do ámbito educativo ou de divulgación científica e cultural. 50

LGB2.3.3. Sintetiza e distingue as ideas principais e as secundarias de textos de carácter expositivo e argumentativo propios do ámbito educativo. 60

LGB2.3.4. Analiza os recursos verbais e non verbais dos textos expositivos e argumentativos de tema especializado e valóraos en función da intención comunicativa do/da autor/a, do tema e do xénero textual.

60

LGB2.3.5. Desenvolve un tema do currículo con rigor, claridade e corrección ortográfica e gramatical. 50


LGB2.4.1. Comprende, produce e valora de forma crítica textos publicitarios e periodísticos de carácter informativo ou de opinión. 50

LGB2.4.2. Interpreta as mensaxes publicitarias e recoñece os elementos de persuasión dos anuncios. 40

LGB2.4.3. Identifica e rexeita as ideas e os usos lingüísticos discriminatorios dos textos publicitarios. 70

LGB2.5.1. Identifica e analiza a intención comunicativa, a estrutura formal, de contido e as características lingüísticas dos textos descritivos e produce outros textos similares. 50

LGB2.6.1. Produce, identifica e analiza a intención comunicativa, a estrutura formal, de contido e as características lingüísticas dos textos expositivos. 50

LGB2.7.1. Produce, identifica e analiza a intención comunicativa, a estrutura formal e de contido e as características lingüísticas dos textos narrativos. 50

LGB2.8.1. Produce, identifica e analiza a intención comunicativa, a estrutura formal e de contido e as características lingüísticas dos textos argumentativos. 50

LGB2.9.1. Produce, identifica e analiza a intención comunicativa, a estrutura formal e de contido e as características lingüísticas dos textos dialogados. 50

LGB2.10.1. Consulta fontes dixitais, contrasta e selecciona a información relevante mediante fichas-resumo. 60


LGB2.10.2. Planifica os escritos en función dunha orde predefinida e revisa o proceso de escritura con axuda de ferramentas dixitais. 60

LGB2.10.3. Respecta as normas de presentación dos traballos escritos, a organización en epígrafes, procedementos de cita, notas a pé de páxina, bibliografía. 60


Estándar %

LGB3.1.1. Emprega os principais coñecementos de Lingüística Xeral para comprender e analizar textos alleos de distintos ámbitos e para producir, compor e revisar textos propios e de temáticas diversas vinculados á comunicación e á linguaxe.

50

LGB3.1.2. Describe os principais conceptos de Lingüística Xeral: comunicación, linguaxe, lingua, unidades lingüísticas, signo lingüístico e diversas disciplinas lingüísticas. 60

LGB3.2.1. Recoñece os rexistros lingüísticos en textos orais e escritos en función da intención comunicativa. 70

LGB3.2.2. Valora a importancia de utilizar o rexistro axeitado a cada situación comunicativa e aplícao nas súas producións orais e escritas. 70

LGB3.3.1. Produce textos escritos ou orais de diferentes xéneros mostrando un correcto nivel de corrección gramatical, presentación, adecuación, coherencia, cohesión e corrección. 50

LGB3.4.1. Identifica e explica os usos e valores do substantivo e do adxectivo nun texto, relacionándoos coa intención comunicativa, coa tipoloxía textual, así como con outros compoñentes da situación comunicativa.

70

LGB3.5.1. Identifica e explica os usos e valores dos determinantes, relaciona a súa presenza coa intención comunicativa e a tipoloxía textual, así como con outros compoñentes. 70

LGB3.6.1. Identifica e explica os usos e valores dos verbos e das perífrases e relaciona a súa presenza coa intención comunicativa e a tipoloxía textual, así como con outros compoñentes. 70

LGB3.7.1. Identifica, explica e usa distintos tipos de conectores que lle proporcionan cohesión a un texto. 60

LGB3.8.1. Identifica e explica os usos e valores dos adverbios e das locucións adverbiais e relaciona a súa presenza coa intención comunicativa e a tipoloxía textual, así como con outros compoñentes.

70

LGB3.9.1. Identifica e explica os usos e valores dos pronomes e relaciona a súa presenza coa intención comunicativa e a tipoloxía textual, así como con outros compoñentes. 70


60


60


Estándar %

LGB4.1.1. Distingue as funcións sociais da lingua e determina a situación do galego respecto a elas. 70

LGB4.2.1. Describe a diversidade lingüística no mundo, en Europa e na Península Ibérica. 60


LGB4.2.2. Determina o papel da lusofonía nas linguas do mundo no século XXI e a súa importancia cultural e económica desde a perspectiva galega. 70

LGB4.2.3. Diferencia e explica os conceptos de multilingüismo, plurilingüismo, lingua minoritaria e lingua minorizada, conflito lingüístico e diglosia e describe os fundamentos do ecolingüismo. 70

LGB4.3.1. Describe a romanización e o nacemento das linguas romances. 50

LGB4.3.2. Identifica e describe os diferentes elementos constitutivos do galego ao longo da historia (substrato, estrato e superestrato). 50

LGB4.4.1. Recoñece os cultismos, semicultismos e palabras patrimoniais e cita algún exemplo. 60

LGB4.4.2. Distingue as familias léxicas irregulares e utilízaas correctamente. 60

LGB4.5.1. Identifica e describe as características lingüísticas fundamentais do galego antigo. 40

LGB4.5.2. Describir o contexto histórico e cultural do galego antigo así como a súa situación sociolingüística. 50

LGB4.5.3. Identifica o galego antigo en documentos non literarios e literarios. 50

LGB4.6.1. Distingue as características lingüísticas fundamentais do galego medio (séculos XVI, XVII e XVIII), describe o seu contexto e identifícao en textos. 50

LGB4.6.2. Describe o contexto histórico e cultural do galego medio así como a súa situación sociolingüística. 60

LGB4.6.3. Analiza a repercusión desta etapa de dialectalización da lingua no desenvolvemento posterior do galego. 60

LGB4.6.4. Identifica o galego medio en documentos non literarios e literarios. 50

LGB4.7.1. Distingue as características lingüísticas fundamentais do galego moderno (desde o século XIX ata 1916). 60

LGB4.7.2. Describe o contexto histórico e cultural do galego moderno (desde o século XIX ata 1916) así como a súa situación sociolingüística. 70

LGB4.7.3. Analiza a repercusión da etapa de nacemento do galego moderno (desde o século XIX ata 1916) no desenvolvemento posterior da lingua. 60

LGB4.7.4. Identifica o galego moderno (desde o século XIX ata 1916) en documentos non literarios e literarios. 50

LGB4.7.5. Elabora traballos de xeito individual e/ou en grupo nos que se describen e analizan textos anteriores a 1916. 60

Bloque 5. A literatura.

Estándar %

LGB5.1.1. Define "literatura" e "texto literario", caracteriza os diferentes xéneros e analiza os seus principais recursos formais e describe a cronoloxía xeral da historia da literatura galega. 60

LGB5.1.2. Compara textos de diferentes xéneros, caracterizándoos a partir dos seus trazos formais e estruturais definitorios. 60

LGB5.1.3. Adscribe á súa época autores/as e textos destacados da historia da literatura galega. 70

LGB5.2.1. Define "literatura galega de tradición oral" e as súas principais concrecións xenéricas, concreta a historia da súa vitalidade e mais as principais manifestacións e compilacións nos diferentes períodos históricos ata a actualidade.

70

LGB5.2.2. Le e comenta textos dos diferentes xéneros da literatura galega de tradición oral e identifica os seus principais trazos formais, estruturais e temáticos. 70


LGB5.3.1. Identifica, analiza e describe a literatura medieval: contextualiza sociohistórica e sociolingüisticamente as súas orixes, define as características principais e analiza a lírica profana (cantiga de amor, de amigo e de escarnio), a lírica relixiosa (cantigas de Santa María) e a prosa medieval.

60

LGB5.4.1. Le e comenta textos representativos da literatura medieval, caracterízaos formal, estrutural e tematicamente e ponos en relación co contexto sociohistórico e sociolingüístico. 50

LGB5.5.1. Identifica, analiza e describe a literatura do galego medio (séculos XVI, XVII e XVIII): contextualiza sociohistórica e sociolingüisticamente a produción desta etapa, e describe e analiza as obras e os/as autores/as principais.

60

LGB5.6.1. Le e comenta textos representativos da literatura do galego medio, caracterízaos formal, estrutural e tematicamente e ponos en relación co contexto sociohistórico e sociolingüístico.

50

LGB5.7.1. Identifica, analiza e describe a literatura do Rexurdimento: contextualiza sociohistórica e sociolingüisticamente a produción do Prerrexurdimento e o Rexurdimento pleno ata 1916 e describe e analiza as obras e os/as autores/as principais deste período.

80

LGB5.8.1. Le e comenta textos representativos da literatura do Rexurdimento (tanto do Prerrexurdimento como do Rexurdimento pleno e a literatura de comezos do século XX ata 1916), caracterízaos formal, estrutural e tematicamente e ponos en relación co contexto sociohistórico e sociolingüístico.

80








Exames escritos con preguntas breves, cerradas, claras e con vocabulario o máis sinxelo posíbel. No entanto, estes exames teñen que ir


Deixar máis tempo para os exames e probas escritas, ser flexíbeis na súa duración e mesmo dividilas en dúas sesións

Cando se observa que os exames escritos fican incompletos, completalos de forma oral

Traballo diario. O profesor ou profesora entregará novas actividades ao alumnado que teña que recuperar sendo necesario que o alumno

as entregue realizadas ao profesor e figuren no seu caderno.





Obras de lectura. Se a falta da lectura se debe a un problema de incapacidade para superar esa obra, facilitarase unha obra máis

adaptada ás capacidades do/a alumno/a.






A metodoloxía a utilizar estará condicionada pola composición de cada grupo de alumnos/as. A secuenciación por trimestres pode variar

a criterio da profesora/ or para traballar en cada trimestre cada un dos bloques. Con carácter xeral podemos afirmar que se tentará:







1. Libro de texto

VV.AA. Lingua e Literatura.................................. Consorcio Editorial Galego


2. Obras de lectura

ARTO PASSILINA………….. O bosque dos raposos aforcados

CASTELAO ……………..… Os vellos non deben de namorarse

ANEIROS, Rosa...................... Resistencia

VILLAR, Domingos ……….… A praia dos afogados.


Utilizar a lingua galega para comunicarse, oralmente e por escrito, con corrección fonética, morfo-sintáctica, léxica e ortográfica.

Coñecer e ter a capacidade de elaborar distintos tipos de textos: descritivos, narrativos, argumentativos, expositivos, informativos…

Identificar as interferencias lingüísticas entre galego e castelán, valorando a corrección no uso do galego.

Coñecer a evolución histórica da lingua galega desde o seu nacemento até o S. XX e comprender criticamente as circunstancias que condicionaron o seu uso.

Comprender o multilingüismo e a ecoloxía das linguas. O conflito lingüístico e a diglosia. Lingua minoritaria e lingua minorizada

Valorar a diversidade lingüística como unha riqueza e os dereitos lingüísticos como base das sociedades democráticas. Comprender a diversidade lingüística

do Estado español.

O galego na lusofonía.

Elaborar a información, oralmente e por escrito, a partir dos medios tradicionais de comunicación e dos medios informáticos (internet, bases de datos,

procesadores de textos...).

Coñecer os conceptos teóricos e os procedementos lingüísticos (flexión, clasificación, análise, etc.) de todas as clases de palabras e saber levalos á práctica.

Coñecer os autores e comentar as obras máis representativas da literatura galega da Idade Media e dos séculos XV, XVI, XVII, XVIII e XIX, e establecer

relacións entre os textos e a etapa na que foron creados.

Interpretar textos e obras literarias e emitir xuízos fundados sobre aspectos formais e temáticos.



Actitude e traballo diario 10% : Actitude e participación adecuada na aula 0’5%. Realización adecuada das tarefas encomendadas 0’5% Obras de lectura.................................................20%

Coñecemento dos distintos aspectos da lingua e da literatura a través de probas específicas .....................................................................70%


toda a materia, incluídas as obras de lectura. Nas probas escritas poderase descontar até un 20% por erros ortográficos. Cando un alumno non acade os


mínimos esixíbeis na avaliación, terá posibilidade de recuperación realizando unha proba sobre os mesmos contidos. A nota da avaliación ordinaria será o

resultado da media das avaliacións anteriores. O alumnado que non aprobe na convocatoria ordinaria ten dereito a un exame na convocatoria extraordinaria.

Esta proba é única para cada nivel e inclúe todos os contidos da programación.





















- Emprendemento.





Educación viaria






3.5.- 2º BACHARELATO

3.5.1.-. OBXECTIVOS

Os obxectivos xerais para 2º de Bacharelato son os seguintes:

Exercer a cidadanía democrática, desde unha perspectiva global, e adquirir unha conciencia cívica responsable, inspirada polos valores da

Constitución española e do Estatuto de Autonomía de Galicia, así como polos dereitos humanos, que fomente a corresponsabilidade na

construción dunha sociedade xusta e equitativa e favoreza a sustentabilidade.

Consolidar unha maturidade persoal e social que lle permita a cada alumno/a actuar de forma responsable e autónoma, desenvolver o seu

espírito crítico e ser quen de prever e resolver pacificamente os conflitos persoais, familiares e sociais.

Fomentar a igualdade efectiva de dereitos e oportunidades entre homes e mulleres, analizar e valorar criticamente as desigualdades e

discriminacións existentes e, en particular, a violencia contra a muller, e impulsar a igualdade real e a non discriminación das persoas por

calquera condición ou circunstancia persoal ou social, con atención especial ás persoas con discapacidade. Afianzar os hábitos de lectura,

estudo e disciplina, como condicións necesarias para o eficaz aproveitamento da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.

Dominar, tanto na súa expresión oral como na escrita, a lingua galega e a lingua castelá.

Expresarse con fluidez e corrección nunha ou máis linguas estranxeiras.

Utilizar con solvencia e responsabilidade as tecnoloxías da información e da comunicación.

Coñecer e valorar criticamente as realidades do mundo contemporáneo, os seus antecedentes históricos e os principais factores da súa

evolución. Participar de xeito solidario no desenvolvemento e na mellora do seu contorno social. Afianzar o espírito emprendedor con

actitudes de creatividade, flexibilidade, iniciativa, traballo en equipo, autoconfianza e sentido crítico.

Desenvolver a sensibilidade artística e literaria, así como o criterio estético, como fontes de formación e enriquecemento cultural.

Valorar, respectar e afianzar o patrimonio material e inmaterial de Galicia, e contribuír á súa conservación e mellora no contexto dun

mundo globalizado.


3.5.2. Contidos, estándares de aprendizaxe e competencias clave

Unid Contidos Estándares Competen

cias

1 SINTAXE. INTRODUCIÓN XERAL 1. Unidades, funcións e relacións. 2. A frase. ESTRUTURA DA PALABRA 1. A estrutura da palabra: o morfema. 2. Tipos de palabras. 3. A formación das palabras. ORTOGRAFÍA. 1. Ditongos e hiatos. 2. O acento diacrítico

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.3.4/ B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.5.7/ B1.5.8/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1, B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2/ B1.11.3.,

B2.1.1 / B2.1.2 / B2.1.3/ B2.1.4/ B2.2.1, B2.2.2, B2.3.1. / B2.3.2 / B2.3.3/

B2.3.4/ B2.4.1, B2.4.2, B2.5.1 / B 2.5.2/ B2.5.3/ B2.6.1 / B 2.6.2.

B3.4.1 / B3.5.1/ B3.6.1 / B3.7.1.

CCL CSC CAA AIP

2 AS FUNCIÓNS CLAUSAIS 1. Predicado. 2. Suxeito. 3. Complemento directo. 4. Suplemento. 5. Complemento indirecto. 6. Complementos circunstanciais. 7. Complemento axente. 8. Complemento predicativo. 9. Atributo. FONÉTICA E FONOLOXÍA. OS FONEMAS 1. Fonética e Fonoloxía. 2. O fonema. 3. Os trazos distintivos. 4. Vogais e consoantes. 5. O sistema vocálico. 6. O sistema consonántico. 7. A sílaba. 8. Os trazos suprasegmentais.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.3.4/ B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.5.7/ B1.5.8/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1, B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2/ B1.11.3.,

B2.1.1 / B2.1.2 / B2.1.3/ B2.1.4/ B2.2.1, B2.2.2, B2.3.1. / B2.3.2 / B2.3.3/

B2.3.4/ B2.4.1, B2.4.2, B2.5.1 / B 2.5.2/ B2.5.3/ B2.6.1 / B 2.6.2.

B3.1.1 / B3.1.2 / B3.2.1 / B3.3.1. / B3.3.2 / B3.3.3 / B3.4.1 / B3.5.1/ B3.6.1 /

B3.7.1.

CCL CSC CAA AIP CMCCT


3 TIPOLOXÍA DAS CLÁUSULAS 1. Segundo a natureza do predicado. 2. Segundo a estrutura sintáctica. UNIDADE E DIVERSIDADE DAS LINGUAS 1. As variedades lingüísticas. 2. As variedades do galego: diacrónicas, diafásicas, diastráticas e diatópicas.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.3.4/ B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.5.7/ B1.5.8/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1, B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2/ B1.11.3.,

B2.1.1 / B2.1.2 / B2.1.3/ B2.1.4/ B2.2.1, B2.2.2, B2.3.1. / B2.3.2 / B2.3.3/

B2.3.4/ B2.4.1, B2.4.2, B2.5.1 / B 2.5.2/ B2.5.3/ B2.6.1 / B 2.6.2.

B3.1.1 / B3.1.2 / B3.2.1 / B3.3.1. / B3.3.2 / B3.3.3 / B3.4.1 / B3.5.1/ B3.6.1 /

B3.7.1.

CCL CSC CAA CD CEC AIP

4 INTRODUCIÓN Á GRAMÁTICA DO TEXTO 1. O texto. 2. As propiedades do texto. A LINGUA COMÚN OU VARIEDADE ESTÁNDAR 1. O proceso de estandarización do galego. 2. As desviacións da norma culta: vulgarismos, arcaísmos e hiperenxebrismos. 3. Préstamos e interferencias.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.3.4/ B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.5.7/ B1.5.8/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1, B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2/ B1.11.3.,

B2.1.1 / B2.1.2 / B2.1.3/ B2.1.4/ B2.2.1, B2.2.2, B2.3.1. / B2.3.2 / B2.3.3/

B2.3.4/ B2.4.1, B2.4.2, B2.5.1 / B 2.5.2/ B2.5.3/ B2.6.1 / B 2.6.2.

B3.1.1 / B3.1.2 / B3.2.1 / B3.3.1. / B3.3.2 / B3.3.3 / B3.4.1 / B3.5.1/ B3.6.1 /

B3.7.1.

CCL CSC CAA CEC AIP

5 A SEMÁNTICA 1. Introdución á semántica. 2. Significado, denotación e connotación. 3. O lexema. 4. Campo lexical ou campo semántico. CONFLITO LINGÜÍSTICO E PREXUÍZOS 1. Conflito lingüístico e diglosia. 2. Os prexuízos lingüísticos.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.3.4/ B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.5.7/ B1.5.8/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1, B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2/ B1.11.3.,

B2.1.1 / B2.1.2 / B2.1.3/ B2.1.4/ B2.2.1, B2.2.2, B2.3.1. / B2.3.2 / B2.3.3/

B2.3.4/ B2.4.1, B2.4.2, B2.5.1 / B 2.5.2/ B2.5.3/ B2.6.1 / B 2.6.2.

B3.1.1 / B3.1.2 / B3.2.1 / B3.3.1. / B3.3.2 / B3.3.3 / B3.4.1 / B3.5.1/ B3.6.1 /

B3.7.1.

B4.1.1 /B4.1.2 / B4.2.1 / B4.2.2 / B4.3.1 /B4.3.2/ B4.3.3/B4.3.4 / B4.3.5/

B4.4.1 / B4.4.2/ B4.4.3/ B4.4.4/ B4.4.5 /B4.5.1 / B4.6.1

CCL CAA AIP CSC CEC

6 RELACIÓNS SEMÁNTICAS 1. Relacións de significado. 2. Relacións de significante. SITUACIÓN SOCIOLINGÜÍSTICA ACTUAL 1. A situación sociolingüística de Galiza. 2. Factores sociolingüísticos que configuran a situación actual.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.3.4/ B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.5.7/ B1.5.8/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1, B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2/ B1.11.3.,

B2.1.1 / B2.1.2 / B2.1.3/ B2.1.4/ B2.2.1, B2.2.2, B2.3.1. / B2.3.2 / B2.3.3/

B2.3.4/ B2.4.1, B2.4.2, B2.5.1 / B 2.5.2/ B2.5.3/ B2.6.1 / B 2.6.2.

B3.1.1 / B3.1.2 / B3.2.1 / B3.3.1. / B3.3.2 / B3.3.3 / B3.4.1 / B3.5.1/ B3.6.1 /

CCL CAA AIP CSC CEC CD


3. O galego: lingua minorizada, non minoritaria. 4. O galego: lingua en proceso de normalización.

B3.7.1.

B4.1.1 /B4.1.2 / B4.2.1 / B4.2.2 / B4.3.1 /B4.3.2/ B4.3.3/B4.3.4 / B4.3.5/

B4.4.1 / B4.4.2/ B4.4.3/ B4.4.4/ B4.4.5 /B4.5.1 / B4.6.1

7 O CAMBIO SEMÁNTICO

1. Causas do cambio semántico. 2. Tipos de cambio semántico. FUNCIÓNS E ÁMBITOS DE USO DA LINGUA 1. Competencias, lingua inicial e usos. 2. As competencias lingüísticas e os ámbitos de uso.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.3.4/ B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.5.7/ B1.5.8/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1, B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2/ B1.11.3.,

B2.1.1 / B2.1.2 / B2.1.3/ B2.1.4/ B2.2.1, B2.2.2, B2.3.1. / B2.3.2 / B2.3.3/

B2.3.4/ B2.4.1, B2.4.2, B2.5.1 / B 2.5.2/ B2.5.3/ B2.6.1 / B 2.6.2.

B3.1.1 / B3.1.2 / B3.2.1 / B3.3.1. / B3.3.2 / B3.3.3 / B3.4.1 / B3.5.1/ B3.6.1 /

B3.7.1.

B4.1.1 /B4.1.2 / B4.2.1 / B4.2.2 / B4.3.1 /B4.3.2/ B4.3.3/B4.3.4 / B4.3.5/

B4.4.1 / B4.4.2/ B4.4.3/ B4.4.4/ B4.4.5 /B4.5.1 / B4.6.1

CCL CAA CSC AIP CEC CD

8 A LINGUA GALEGA ENTRE 1990 E 1936 1. Contexto demográfico e económico. 2. Contexto político. 3. Situación da lingua. 4. Iniciativas normalizadoras. AS IRMANDADES DA FALA 1. A poesía no tempo das Irmandades da Fala. 2. As Irmandades e a consolidación da narrativa galega. 3. O teatro no tempo das Irmandades da Fala

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.3.4/ B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.5.7/ B1.5.8/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1, B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2/ B1.11.3.,

B2.1.1 / B2.1.2 / B2.1.3/ B2.1.4/ B2.2.1, B2.2.2, B2.3.1. / B2.3.2 / B2.3.3/

B2.3.4/ B2.4.1, B2.4.2, B2.5.1 / B 2.5.2/ B2.5.3/ B2.6.1 / B 2.6.2.

B5.1.1/ B5.1.2 / B5.1.3 / B5.2.1 /B5.2.2 /B5.2.3


9 A XERACIÓN NÓS 1. Caracterización do grupo. 2. Vicente Risco. 3. Ramón Otero Pedrayo. 4. Castelao

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.3.4/ B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.5.7/ B1.5.8/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1, B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2/ B1.11.3.,

B2.1.1 / B2.1.2 / B2.1.3/ B2.1.4/ B2.2.1, B2.2.2, B2.3.1. / B2.3.2 / B2.3.3/

B2.3.4/ B2.4.1, B2.4.2, B2.5.1 / B 2.5.2/ B2.5.3/ B2.6.1 / B 2.6.2.

B5.1.1/ B5.1.2 / B5.1.3 / B5.2.1 /B5.2.2 /B5.2.3


10 AS VANGARDAS NA LITERATURA GALEGA 1. As vangardas artístico - literarias do primeiro terzo do século XX. 2. As vangardas en Galiza. 3. A xeración dos novecentistas. PANORAMA DA RENOVACIÓN LITERARIA

1. Poesía.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.3.4/ B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.5.7/ B1.5.8/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1, B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2/ B1.11.3.,

B2.1.1 / B2.1.2 / B2.1.3/ B2.1.4/ B2.2.1, B2.2.2, B2.3.1. / B2.3.2 / B2.3.3/

B2.3.4/ B2.4.1, B2.4.2, B2.5.1 / B 2.5.2/ B2.5.3/ B2.6.1 / B 2.6.2.

B5.1.1/ B5.1.2 / B5.1.3 / B5.2.1 /B5.2.2 /B5.2.3

CCL CAA CSC AIP CEC CMCCT CD


2. Prosa. 3. Teatro. 4. Ensaio. 5. Xornalismo

11 A LINGUA GALEGA DURANTE O FRANQUISMO (1936-1975) 1. Contexto histórico, social e cultural: a guerra civil e as súas consecuencias; a ditadura franquista. 2. A resistencia lingüística e cultural. A LITERATURA GALEGA NA DIÁSPORA 1. O labor cultural do exilio galego. 2. A poesía na diáspora. 3. O teatro na diáspora. 4. A narrativa e o ensaio na diáspora.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.3.4/ B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.5.7/ B1.5.8/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1, B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2/ B1.11.3.,

B2.1.1 / B2.1.2 / B2.1.3/ B2.1.4/ B2.2.1, B2.2.2, B2.3.1. / B2.3.2 / B2.3.3/

B2.3.4/ B2.4.1, B2.4.2, B2.5.1 / B 2.5.2/ B2.5.3/ B2.6.1 / B 2.6.2.

B5.3.1 /B5.3.2 / B5.3.3 / B5.4.1 / B5.4.2 / B5.4.3


12 A LITERATURA GALEGA DE POSGUERRA: A POESÍA 1. Contexto. Do silencio á lenta recuperación. 2. Principais tendencias da poesía galega de posguerra. 3. Poetas da Xeración do 25 que publican na posguerra. 4. Poetas da Xeración do 36. 5. Celso Emilio Ferreiro.

6. Os epígonos da Xeración do 36: a Promoción de Enlace

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.3.4/ B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.5.7/ B1.5.8/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1, B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2/ B1.11.3.,

B2.1.1 / B2.1.2 / B2.1.3/ B2.1.4/ B2.2.1, B2.2.2, B2.3.1. / B2.3.2 / B2.3.3/

B2.3.4/ B2.4.1, B2.4.2, B2.5.1 / B 2.5.2/ B2.5.3/ B2.6.1 / B 2.6.2.

B5.3.1 /B5.3.2 / B5.3.3 / B5.4.1 / B5.4.2 / B5.4.3


13 A LITERATURA GALEGA DE POSGUERRA: NARRATIVA, ENSAIO E TEATRO. 1. A narrativa de posguerra. 2. O ensaio de posguerra. 3. O teatro de posguerra.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.3.4/ B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.5.7/ B1.5.8/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1, B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2/ B1.11.3.,

B2.1.1 / B2.1.2 / B2.1.3/ B2.1.4/ B2.2.1, B2.2.2, B2.3.1. / B2.3.2 / B2.3.3/

B2.3.4/ B2.4.1, B2.4.2, B2.5.1 / B 2.5.2/ B2.5.3/ B2.6.1 / B 2.6.2.

B5.3.1 /B5.3.2 / B5.3.3 / B5.4.1 / B5.4.2 / B5.4.3


14 A XERACIÓN DOS 50 1. A renovación da poesía galega. 2. A Nova Narrativa Galega. 3. O teatro da Xeración dos 50. 4. O teatro independente e a Mostra de Ribadavia

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.3.4/ B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.5.7/ B1.5.8/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1, B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2/ B1.11.3.,

B2.1.1 / B2.1.2 / B2.1.3/ B2.1.4/ B2.2.1, B2.2.2, B2.3.1. / B2.3.2 / B2.3.3/

B2.3.4/ B2.4.1, B2.4.2, B2.5.1 / B 2.5.2/ B2.5.3/ B2.6.1 / B 2.6.2.

B5.3.1 /B5.3.2 / B5.3.3 / B5.4.1 / B5.4.2 / B5.4.3



15 A LINGUA GALEGA NA ACTUALIDADE

1. Contexto sociopolítico. 2. Características do galego na actualidade. TENDENCIAS DA LITERATURA GALEGA ACTUAL: NARRATIVA E ENSAIO 1. A narrativa galega nas últimas décadas. 2. O ensaio nas últimas décadas.

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.3.4/ B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.5.7/ B1.5.8/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1, B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2/ B1.11.3.,

B2.1.1 / B2.1.2 / B2.1.3/ B2.1.4/ B2.2.1, B2.2.2, B2.3.1. / B2.3.2 / B2.3.3/

B2.3.4/ B2.4.1, B2.4.2, B2.5.1 / B 2.5.2/ B2.5.3/ B2.6.1 / B 2.6.2.

B4.1.1 /B4.1.2 / B4.2.1 / B4.2.2 / B4.3.1 /B4.3.2/ B4.3.3/B4.3.4 / B4.3.5/

B4.4.1 / B4.4.2/ B4.4.3/ B4.4.4/ B4.4.5 /B4.5.1 / B4.6.1

B5.5.1 / B5.5.2 /B5.5.3 / B5.6.1 /B5.6.2 / B5.6.3/ B5.7.1

CCL CAA CSC AIP CEC CD CMCCT

16 TENDENCIAS DA LITERATURA GALEGA ACTUAL: POESÍA E TEATRO 1. A poesía das últimas décadas. 2. O panorama do teatro galego actual. .

B1.1.1/ B1.1.2/ B1.1.3/ B1.2.1/ B1.2.2./ B1.2.3./ B1.3.1/ B1.3.2/ B1.3.3/

B1.3.4/ B1.4.1/ B1.4.2/ B1.4.3/ B1.5.1/ B1.5.2/ B1.5.3/ B1.5.4/ B1.5.5/

B1.5.6/ B1.5.7/ B1.5.8/ B1.6.1/ B1.6.2/ B1.6.3/ B1.6.4/ B1.7.1/ B1.7.2/

B1.8.1, B1.8.2, B1.9.1, B1.10.1, B1.10.2, B1.11.1, B1.11.2/ B1.11.3.,

B2.1.1 / B2.1.2 / B2.1.3/ B2.1.4/ B2.2.1, B2.2.2, B2.3.1. / B2.3.2 / B2.3.3/

B2.3.4/ B2.4.1, B2.4.2, B2.5.1 / B 2.5.2/ B2.5.3/ B2.6.1 / B 2.6.2.

B4.1.1 /B4.1.2 / B4.2.1 / B4.2.2 / B4.3.1 /B4.3.2/ B4.3.3/B4.3.4 / B4.3.5/

B4.4.1 / B4.4.2/ B4.4.3/ B4.4.4/ B4.4.5 /B4.5.1 / B4.6.1

B5.5.1 / B5.5.2 /B5.5.3 / B5.6.1 /B5.6.2 / B5.6.3/ B5.7.1

CCL CSC CAA AIP CEC CD

3.5.3. CONTIDOS: DISTRIBUCIÓN POR TRIMESTRES

1º TRIMESTRE

Comunicación oral: falar e entender

1. Comprensión e valoración de textos.

2. Producións, exposicións orais (planificadas ou espontáneas, individuais ou en grupo), debates.

Comunicación escrita: ler e escribir

Comprensión e produción textual: análise e comentario de textos (I)

1. As propiedades textuais.

2. Resumo, tema e título.

3. Estrutura: ideas principais e secundarias. O esquema.

Funcionamento da lingua

1. A Fonética e a Fonoloxía. Descrición de fonemas. 2. As variedades dialectais. Bloques e áreas dialectais. Principais trazos fonéticos, morfolóxicos e sintácticos. O texto dialectal.


Lingua e sociedade

1. Estereotipos e prexuízos lingüísticos. A súa repercusión nos usos.

2. Historia da lingua (I): O galego moderno no primeiro terzo do século XX (de 1916 a 1936). Contexto histórico e situación sociolingüística.

Características lingüísticas fundamentais.

3. Construción da variedade estándar da lingua galega. Interferencias e desviacións da norma.

Obs.: Elaboración dun traballo (individual ou colectivo) para describir e analizar cuestións sociolingüísticas (Lectura de referencia: Made in

Galha, Séchu Sende)

Educación literaria

Literatura galega de 1916 a 1936

1. A poesía das Irmandades da Fala. Características, autores e obras representativas.

2. A poesía de vangarda. Características, autores e obras representativas.

3. A prosa do primeiro terzo do XX: as Irmandades e o Grupo Nós (narrativa, ensaio e xornalismo).

4. O teatro do primeiro terzo do XX: Irmandades, vangardas e Grupo Nós.

2° TRIMESTRE





Comprensión e produción textual: análise e comentario de textos (H)

1. Intencionalidade. Opinión do autor/a.

2. Significado de palabras.

3. Redacción dun texto argumentativo (comentario crítico).


1. Estrutura e formación de palabras. Tipo de morfemas e análise morfolóxica.


2. A semántica: campos semánticos. As relacións e os cambios semánticos. Definición de palabras.

Lingua e sociedade

1. Construción da variedade estándar da lígoa galega. Interferencias e desviacións da norma.

2. Historia da lingua (II): O galego moderno desde 1936 até 1978. Contexto histórico e situación

sociolingüística. Características lingüísticas fundamentais.

Educación literaria. Literatura galega entre 1936 e 1975

1. A poesía entre 1936 e 1975: a Xeración do 36, a Promoción de Enlace, a Xeración das Festas Minervais.

2. A prosa entre i 936 e 1976: os renovadores da prosa (Fole, Blanco Amor, Cunqueiro e Neira Vilas).

3. A Nova Narrativa Galega. Características, autores e obras representativas.

4. O teatro galego entre 1936 e 1976: a Xeración dos 50 e o Grupo de Ribadavia.

3º TRIMESTRE





1. Comprensión e produción textual: análise e comentario de textos (III)

2. Redacción dun texto argumentativo (comentario crítico).


1. A sintaxe: unidades e funcións sintácticas. Análise morfosintáctica.

Lingua e sociedade

1. Historia da lingua (111): O galego moderno desde 1978 até a actualidade. Contexto histórico e situación sociolingüística. Características lingüísticas

fundamentais.

2. A evolución da conciencia lingüística: análise e interpretación.

Educación literaria. Literatura galega de 1975 até a actualidade

1. A literatura do exilio entre 1936 e 1976: poesía, prosa e teatro.

2. A poesía de fins do XX e comezos do XXI. Temas e autores dos 80 e dos 90. Poetas

e tendencias actuais mais relevantes.

3. A prosa de fins do XX e comezos do XXI. Ternas e autores dos 80 e dos 90. Prosistas


e tendencias actuais mais relevantes.

4. O teatro de fins do XX e comezos do XXI. Temas e autores dos 80 e dos 90. Dramaturgos, tendencias e compañías actuais máis relevantes.

Os apartados do bloque "Comunicación escrita", aínda que van distribuídos por trimestres, poderanse traballar todos en calquera deles. De ser necesario,

repasaranse aspectos significativos das clases de palabras, vistos en 1° de Bacharelato.

3.5.4.- Grao mínimo de consecución para superar a materia

Bloque 1. Comunicación oral. Falar e escoitar.

Estándar %

LGB1.1.1. Identifica a intención comunicativa, a idea principal e as secundarias, de calquera texto oral, formal ou informal, producido na variante estándar ou en calquera das variedades dialectais.

60

LGB1.1.2. Recolle as ideas fundamentais e secundarias en resumos, esquemas ou mapas conceptuais. 60

LGB1.1.3. Interpreta, reflexiona e emite xuízos críticos sobre discursos orais de distinta natureza. 60

LGB1.2.1. Identifica as ideas principais e contidos relevantes dunha presentación (charla ou conferencia sobre temas especializados do ámbito educativo). 60

LGB1.2.2. Recoñece as distintas estratexias de organización do contido nunha exposición oral sobre un tema especializado propio do ámbito educativo ou de divulgación científica e cultural. 60

LGB1.2.3. Escoita de maneira activa, toma notas e formula preguntas coa intención de aclarar ou ampliar ideas que se desprenden da exposición oral. 50

LGB1.3.1. Interpreta e identifica a intención comunicativa, o tema e a estrutura en anuncios sonoros e/ou audiovisuais. 50

LGB1.3.2. Identifica as características propias dos principais xéneros informativos e de opinión dos medios de comunicación social. 60

LGB1.3.3. Analiza os recursos verbais e non verbais que se empregan na publicidade para convencer os destinatarios ou destinatarias. 60

LGB1.3.4. Analiza de forma crítica a forma e contido das mensaxes publicitarias e evita usos lingüísticos discriminatorios. 60

LGB1.4.1. Identifica os recursos que proporcionan adecuación, coherencia e cohesión ao discurso. 60

LGB1.4.2. Coñece e aplica as normas que rexen a cortesía na comunicación oral e respecta as opinións alleas. 70

LGB1.4.3. Recoñece a importancia dos aspectos prosódicos (entoación, pausas, ton, timbre e volume), a linguaxe corporal adecuada (mirada e posición do corpo), así como o autocontrol das emocións ao falar en público.

70

LGB1.5.1. Planifica os seus textos orais e produce discursos adecuados, coherentes e ben cohesionados. 60

LGB1.5.2. Consulta fontes de información diversas e revisa os borradores e esquemas. 50

LGB1.5.3. Presenta os contidos de forma clara e ordenada e con corrección gramatical, cínguese ao tema e non divaga. 60

LGB1.5.4. Emprega axeitadamente os elementos prosódicos (entoación e pronuncia axeitada, pausas, ton, timbre e volume), a linguaxe corporal (mirada e posición do corpo) así como o autocontrol das emocións ao falar en público.

70

LGB1.5.5. Exprésase con facilidade e recorre a paráfrases ou circunloquios cando non encontra a expresión precisa. 60

LGB1.5.6. Utiliza o rexistro adecuado á situación comunicativa. 70

LGB1.5.7. Tenta buscar a complicidade do público e demostra seguridade ao responder as preguntas do auditorio. 40


LGB1.5.8. Emprega as TIC para documentarse bibliograficamente, revisar gramaticalmente o texto e elaborar unha presentación adecuada á situación e á intención comunicativa desexada, con coherencia, cohesión e corrección.

50



80



LGB1.7.1. Desenvolve un tema do currículo con rigor, claridade e corrección gramatical e fonética. 60


LGB1.8.1. Desenvolve argumentos de forma comprensible e convincente e comenta as contribucións das persoas interlocutoras. 50

LGB1.8.2. Aplica as normas que rexen a cortesía na comunicación oral, respecta as quendas e as opinións alleas e emprega unha linguaxe non discriminatoria. 70

LGB1.9.1. Desenvólvese con eficacia en situacións que xorden na vida diaria así como noutras de estudo ou traballo e participa en conversas informais. 50

LGB1.10.1. Recoñece en exposicións propias e alleas as dificultades expresivas (incoherencias, repeticións, ambigüidades, mal uso dos rexistros pobreza léxica, fonética e entoación inadecuada), e identifica interferencias lingüísticas e desviacións da norma.

50

LGB1.10.2. Deseña estratexias para mellorar e progresar de xeito autónomo. 50


70

LGB1.11.2. Recoñece e rexeita argumentadamente os prexuízos que se poidan asociar á pronuncia propia da lingua galega. 80



Estándar %

LGB2.1.1. Sintetiza as ideas fundamentais do texto en resumos, esquemas e mapas conceptuais. 60

LGB2.1.2. Interpreta o sentido global e identifica a intención comunicativa do emisor en textos expositivos e argumentativos de distintos ámbitos. 50

LGB2.1.3. Diferencia as ideas principais e as secundarias e sintetiza o contido de textos expositivos e argumentativos de distintos ámbitos. 50

LGB2.1.4. Utiliza recursos bibliográficos, audiovisuais e dixitais para facilitar a comprensión dun texto e complementar as súas producións. 60

LGB2.2.1. Planifica os seus traballos seguindo unha orde predefinida e revisa o proceso de escritura para mellorar a produción final. 50

LGB2.2.2. Produce textos propios de distintos ámbitos usando o rexistro adecuado, organizando os enunciados en secuencias lineais e ben cohesionadas. 60

LGB2.3.1. Desenvolve un tema do currículo con rigor, claridade e corrección gramatical. 60

LGB2.3.2. Adecúa a súa expresión ás condicións da situación comunicativa (tema, destinatario, ámbito discursivo e xénero textual) e emprega os recursos expresivos propios do rexistro formal.

60

LGB2.3.3. Emprega léxico preciso e evita o uso de coloquialismos ou palabras comodín. 60

LGB2.3.4. Organiza os contidos dos seus traballos en función duns obxectivos fixados previamente, contrasta posturas enfrontadas e defende a súa opinión con argumentos. 60

LGB2.4.1. Describe os trazos morfosintácticos, léxico-semánticos e pragmático-textuais de textos expositivos e argumentativos. 50


LGB2.4.2. Recoñece e explica a función no texto dos distintos procedementos de cita: estilo directo, estilo indirecto, estilo indirecto libre e cita encuberta. 70

LGB2.5.1. Consulta información en fontes bibliográficas e dixitais e compila os datos máis relevantes en fichas-resumo. 60

LGB2.5.2. Respecta as normas de presentación dos traballos escritos, a organización en epígrafes, procedementos de cita, notas a pé de páxina, bibliografía. 60

LGB2.5.3. Utiliza procesadores de texto e correctores ortográficos para mellorar a presentación e evitar erros ortográficos e tipográficos. 60

LGB2.6.1. Recoñece, describe e utiliza recursos de cohesión gramaticais e léxico-semánticos. 60

LGB2.6.2. Describe os tipos de rexistro e analiza as súas manifestacións lingüísticas. 50


Estándar %

LGB3.1.1. Define e identifica os fonemas vocálicos e consonánticos da lingua galega. 60

LGB3.1.2. Valora as normas fonéticas como medio para facilitar a comunicación eficaz. 70

LGB3.2.1. Explica as principais variedades dialectais e valora a diversidade lingüística como parte de noso patrimonio cultural. 60

LGB3.3.1. Explica os procedementos de formación das palabras. 60

LGB3.3.2. Recoñece e explica os tipos de morfemas así como a análise morfolóxica. 70

LGB3.3.3. Recoñece, analiza e explica a estrutura morfolóxica. 70

LGB3.4.1. Recoñece as diferentes estruturas sintácticas, explica as relacións que se establecen e emprega a terminoloxía axeitada. 70

LGB3.5.1. Identifica e explica as relacións e unidades semánticas. 70


50


50


Estándar %

LGB4.1.1. Recoñece os estereotipos e prexuízos lingüísticos e determina a súa repercusión nos usos. 80

LGB4.1.2. Elabora traballos de xeito individual e/ou en grupo nos que se describen e analizan cuestións sociolingüísticas. 60

LGB4.2.1. Describe e interpreta o proceso de construción da variante estándar da lingua galega. 70

LGB4.2.2. Recoñece as interferencias lingüísticas no galego, con especial atención aos castelanismos e desenvolve un discurso propio libre destes elementos. 70

LGB4.3.1. Distingue as características lingüísticas fundamentais do galego moderno (desde 1916 ata 1978). 50

LGB4.3.2. Describe o contexto histórico e cultural do galego moderno (desde 1916 ata 1978), así como a súa situación sociolingüística. 70

LGB4.3.3. Diferencia e describe as etapas que podemos establecer entre 1916 e 1978 desde o punto de vista sociolingüístico. 50

LGB4.3.4. Analiza a importancia da etapa 1916-1978 no desenvolvemento posterior da lingua. 70


LGB4.3.5. Identifica o galego moderno (desde 1916 ata 1978) en documentos non literarios e literarios. 60

LGB4.4.1. Distingue as características lingüísticas fundamentais do galego moderno (desde 1978 ata a actualidade). 60

LGB4.4.2. Describe o contexto histórico e cultural do galego moderno desde 1978 ata a actualidade, así como a súa situación sociolingüística. 70

LGB4.4.3. Analiza a importancia da etapa desde 1978 ata a actualidade no desenvolvemento do galego. 70

LGB4.4.4. Recoñece o galego como unha lingua en vías de normalización e sinala as súas fortalezas e debilidades. 70

LGB4.4.5. Sinala as principais características lingüísticas en documentos non literarios e literarios desde 1978 ata a actualidade. 50

LGB4.5.1. Elabora unha descrición esquemática na que se detallen as diferentes etapas da historia da lingua galega e as súas principais características. 60

LGB4.6.1. Analiza e interpreta a evolución da conciencia lingüística na historia da lingua galega. 70

Bloque 5. A literatura.

Estándar %

LGB5.1.1. Identifica, analiza e describe a poesía galega de 1916 a 1936: autores/as de Vangarda e outros/as autores/as. 70

LGB5.1.2. Identifica, analiza e describe a prosa galega de 1916 a 1936: autores/as das Irmandades, o Grupo Nós (narrativa e ensaio) e outros/as autores/as. 70

LGB5.1.3. Identifica, analiza e describe o teatro galego de 1916 a 1936: autores/as das Irmandades, Vangardas e Grupo Nós. 70

LGB5.2.1. Le e comenta textos representativos da poesía galega de 1916 a 1936, caracterízaos formal, estrutural e tematicamente e ponos en relación co contexto sociohistórico e sociolingüístico.

70

LGB5.2.2. Le e comenta textos representativos da prosa galega de 1916 a 1936, caracterízaos formal, estrutural e tematicamente e ponos en relación co contexto sociohistórico e sociolingüístico.

60

LGB5.2.3. Le e comenta textos representativos do teatro galego de 1916 a 1936, caracterízaos formal, estrutural e tematicamente e ponos en relación co contexto sociohistórico e sociolingüístico.

60

LGB5.3.1. Identifica, analiza e describe a poesía galega entre 1936 e 1975: produción bélica e autores/as do exilio, a Xeración de 1936, a Promoción de Enlace e a Xeración das Festas Minervais.

70

LGB5.3.2. Identifica, analiza e describe a prosa galega entre 1936 e 1975: produción bélica e os autores do exilio, os renovadores da prosa (Ánxel Fole, Eduardo Blanco-Amor, Álvaro Cunqueiro e Xosé Neira Vilas) así como A Nova Narrativa Galega e autores/as dos primeiros 70.

70

LGB5.3.3. Identifica, analiza e describe o teatro galego entre 1936 e 1975: teatro do exilio, a Xeración dos 50 e o Grupo de Ribadavia. 70

LGB5.4.1. Le e comenta textos representativos da poesía galega de 1936 a 1975, caracterízaos formal, estrutural e tematicamente e ponos en relación co contexto sociohistórico e sociolingüístico.

60

LGB5.4.2. Le e comenta textos representativos da prosa galega de 1936 a 1975, caracterízaos formal, estrutural e tematicamente e ponos en relación co contexto sociohistórico e sociolingüístico.

60

LGB5.4.3. Le e comenta textos representativos do teatro galego de 1936 a 1975, caracterízaos formal, estrutural e tematicamente e ponos en relación co contexto sociohistórico e sociolingüístico.

60

LGB5.5.1. Identifica, analiza e describe a poesía galega de 1975 ata a actualidade: temas, xéneros e subxéneros, e estéticas dos/das principais autores/as dos 80, os 90 e o novo século. 70

LGB5.5.2. Identifica, analiza e describe a prosa galega de 1975 ata a actualidade: temas, xéneros e subxéneros, e estéticas dos/das principais autores/as dos 80, os 90 e o novo século. 70

LGB5.5.3. Identifica, analiza e describe o teatro galego de 1975 ata a actualidade: temas, xéneros e subxéneros, e estéticas dos/das principais autores/as dos 80, os 90 e o novo século. 70


LGB5.6.1. Le e comenta textos representativos da poesía galega de 1975 á actualidade, caracterízaos formal, estrutural e tematicamente e ponos en relación co contexto sociohistórico e sociolingüístico.

60

LGB5.6.2. Le e comenta textos representativos da prosa galega de 1975 á actualidade, caracterízaos formal, estrutural e tematicamente e ponos en relación co contexto sociohistórico e sociolingüístico.

60

LGB5.6.3. Le e comenta textos representativos do teatro galego de 1975 ata a actualidade, caracterízaos formal, estrutural e tematicamente e ponos en relación co contexto sociohistórico e sociolingüístico.

60

LGB5.7.1. Analiza e comenta, a través de probas escritas ou traballos, cando menos unha obra completa de cada un dos períodos literarios referidos. 60

3.5.4. Procedementos e instrumentos de avaliación.

Ademais de ter en conta o esforzo, a capacidade de traballo e a actitude na clase, os coñecementos do alumnado valoraranse a través dos






Exames escritos con preguntas cerradas, claras e con vocabulario o máis sinxelo posíbel. No entanto, estes exames teñen que ir

adaptados ao nivel de estudos que cursa o/a alumno/a.





Obras de lectura. Se a falta da lectura se debe a un problema de incapacidade para superar esa obra, facilitarase unha obra máis

adaptada ás capacidades da/o alumna/o.








tentará:







Libro de texto

Determinará o profesor ou profesora o libro que vai utilizar, se considera oportuno utilizar un en concreto. Durante todo o ano lectivo

utilizarase a obra Made in Galiza de Séchu Sende para tratar os temas de sociolingüística.

Obras de lectura obrigatoria. 1º Trimestre:

- Álvaro Cunqueiro Cantiga nova que se chama ribeira

2º Trimestre:

- E. Blanco Amor A esmorga

3º Trimestre. Escoller unha das seguintes obras:

- Miguel Anxo Prado Ardalén

- Inma López Silva Aqueles días en que eramos malas

- Luís Rei Núñez O encargo do Sr. Castelao



Utilizar a lingua galega para comunicarse, oralmente e por escrito, con corrección fonética, morfo-sintáctica, léxica e ortográfica.

Coñecer e ter a capacidade de elaborar distintos tipos de textos: descritivos, narrativos, argumentativos, expositivos, informativos…

Identificar as interferencias lingüísticas entre galego e castelán, valorando a corrección no uso do galego.

Coñecer a evolución histórica da lingua galega no S. XX e comprender criticamente as circunstancias que condicionaron o seu uso.

Analizar os usos sociais da lingua, valorando prexuízos e estereotipos.

Valorar a diversidade lingüística como unha riqueza e os dereitos lingüísticos como base das sociedades democráticas. Comprender a diversidade

lingüística do Estado español.

Coñecer o proceso de normalización do galego na actualidade. O galego na lusofonía.

Coñecer a progresiva estandarización da lingua e as principais desviacións da norma culta.

Coñecer as variedades diacrónicas, diafásicas, diastráticas e diatópicas do galego.

Coñecer as relacións semánticas das palabras.

Coñecer a Fonética e Fonoloxía: fonemas, trazos suprasegmentais, acento, entoación.

Comprender a estrutura da palabra e os procedementos para a creación de novas palabras.

Elaborar a información, oralmente e por escrito, a partir dos medios tradicionais de comunicación e dos medios informáticos (internet, bases de datos,

procesadores de textos...).

Coñecer os autores e comentar as obras máis representativas da literatura galega do século XX e comezos do XXI e establecer relacións entre os textos e

a etapa en que foron creados.

Interpretar textos e obras literarias e emitir xuízos fundados sobre aspectos formais e temáticos.



Obras de lectura……………………………… 20 %

Coñecemento dos distintos aspectos da lingua e da literatura a través de probas específicas.............................80%.

En calquera caso, para atinxir o aprobado será necesario que o alumno demostre un coñecemento mínimo (3 sobre 10) tanto da parte dedicada ao

estudo da lingua, como ao estudo da literatura.




Nas probas escritas poderase descontar até un 20% por erros ortográficos.





A xefa de Departamento ou, no seu caso, o profesor ou profesora encargado dos pendentes, fará un seguimento deste alumnado seguindo

estas pautas:



Exames parciais que dividan os contidos segundo a secuenciación por trimestres desta programación.


establecido pola Xefatura de Estudos, un exame de todos os contidos do curso.






















- Emprendemento.




Educación viaria





IES Xelmírez I, Lingua Galega e Literatura, curso 2016-17 / 2º Bacharelato (LOE) Páxina 138

3.6.- 2º BACHARELATO, (LOE)

3.6.1.-. OBXECTIVOS

Os obxectivos específicos para o 2º curso serán os seguintes:

1.- Valorar positivamente a lingua galega e empregala oralmente e por escrito en todas as situacións.

2.- Identificar as variantes dialectais e sociais do galego, valorándoas como elementos enriquecedores da lingua.

3.- Analizar as relacións entre diferentes linguas e identificar os fenómenos de conflito lingüístico e de interferencia lingüística.

4.- Coñecer as características sociolingüísticas da lingua galega ao longo de todo o século XX ata a actualidade e en todos os seus ámbitos e funcións

de uso.

5.- Empregar correctamente a variedade estándar do galego e identificar as súas características.

6.- Analizar textos de todos tipos aplicando as regras de análise textual.

7.- Recoñecer e aplicar regras lingüísticas na análise morfosintáctica e na fonoloxía.

8.- Identificar as principais épocas, características, autores, obras e tendencias estéticas na literatura galega do século XX e comezos do XXI.

9.- Ler comprensivamente, analizar e comentar textos literarios do século XX e comezos do XXI.

10.- Ampliar o vocabulario persoal a través da análise de textos, identificación de relacións e campos semánticos.

3.6.2.- CONTIDOS COMÚNS - Lectura comprensiva, análise e comentario de textos de natureza diversa e cun nivel de dificultade adaptado aos obxectivos propios da etapa postobrigatoria.

- Produción de textos orais e escritos respectuosos coas regras de coherencia, cohesión, adecuación, presentación e corrección ortográfica que facilitan a

comunicación lingüística.

- Elaboración de exposicións orais e composicións escritas realizadas de xeito documentado e cun vocabulario rigoroso que lle proporcionen ao alumnado os

rudimentos do discurso científico.

- Aplicación e respecto polas normas básicas que rexen o intercambio e a interacción comunicativa.

- Busca, obtención, selección e integración de información procedente de fontes bibliográficas e audiovisuais proporcionadas polas bibliotecas e polas

tecnoloxías da información.

- Valoración da nosa lingua como elemento de identidade colectiva e consideración positiva do esforzo e o compromiso individual a prol da normalización

lingüística.


- Interese pola literatura como manifestación artística do ser humano, como fonte de formación permanente e de satisfacción persoal. Reflexión e análise de

obras e fragmentos de diversos períodos literarios.

Lingua e texto.

- Propiedades do texto: a coherencia e a cohesión. Análise de procedementos lingüísticos básicos e aplicación ás propias producións. A progresión temática.

- A fonética e a fonoloxía. Descrición de fonemas.

- As variedades dialectais. Bloques e áreas dialectais. Principais trazos fonéticos, morfolóxicos e sintácticos. O texto dialectal.

- Estrutura e formación de palabras. Tipos de morfemas e análise morfolóxica.

- Sintaxe: unidades e funcións sintácticas. Análise sintáctica.

- Semántica: campos semánticos. As relacións e os cambios semánticos. Definición de palabras.

A sociolingüística.

- As funcións sociais da lingua. Conflito e diglosia. Estereotipos e prexuízos lingüísticos: a súa repercusión nos usos.

- Historia da normativización: a construción da variedade estándar. Interferencias e desviacións da norma.

- Linguas minorizadas e linguas minoritarias. O galego: lingua en vías de normalización.

- O galego no 1º terzo do século XX: características lingüísticas fundamentais. Contexto histórico e situación sociolingüística.

- O galego de 1936 a 1975: características lingüísticas fundamentais. Contexto histórico e situación sociolingüística.

- O galego de finais do século XX e comezos do XXI: características lingüísticas fundamentais. Contexto histórico e situación sociolingüística.

A literatura.

A literatura do primeiro terzo do século XX:

A poesía das Irmandades e a poesía de vangarda.

A prosa: as Irmandades e o Grupo Nós (narrativa, ensaio e xornalismo).

O teatro: Irmandades, Vangardas e o Grupo Nós.

A literatura entre 1936 e 1976:

A poesía: a Xeración de 1936, a Promoción de Enlace e a Xeración das Festas Minervais. A poesía do exilio.

A prosa: os renovadores da prosa: Fole, Blanco Amor, Cunqueiro e Neira Vilas. A Nova Narrativa Galega. A prosa do exilio.


O teatro galego entre 1936 e 1976: a Xeración dos 50 e o Grupo de Ribadavia. O teatro do exilio.

A literatura de fins do século XX e comezos do XXI:

Poesía: temas e autoras e autores dos 80 e dos 90. Poetas e tendencias actuais máis relevantes.

Prosa: temas e autoras e autores dos 80 e dos 90. Prosistas e tendencias actuais máis relevantes.

Teatro: o teatro dos 80 e dos 90. Dramaturgos, tendencias e compañías actuais máis relevantes.

3.6.3. CONTIDOS POR UNIDADES

Unidade 1

As unidades sintácticas. Unidades, funcións e relacións sintácticas. Os enunciados. A frase.

A estrutura da palabra. Lexemas e afixos. Palabras simples, compostas, derivadas e parasintéticas.

Flexión de xénero nas evolucións de –ANUM, -ANAM, ONEM e –ONAM

Formación do plural en palabras compostas e estranxeirismos.

Unidade 2

A cláusula. As funcións clausais. Tipoloxía das cláusulas.

A formación de palabras. A derivación. A composición. AS palabras complexas. Os neoloxismos.

Posición do pronome átono

Unidade 3

Introdución á gramática do texto. Os elementos do contexto e a adecuación da comunicación.

A estrutura do texto. Propiedades do texto. Coherencia e cohesión.

O fonema. Os trazos distintivos. Vogais e consoantes. O sistema vocálico. O sistema consonántico. A sílaba. Os trazos suprasegmentais.

As construcións comparativas.

Uso das conxuncións comparativas.

Unidade 4

A Semántica. Significado, designación e sentido. Significado, denotación e connotación. Tipos de significado.

Unidade e diversidade da lingua. As variedades lingüísticas. A lingua común ou variedade estándar. O proceso de estandarización do galego.

Variedades do galego. Variedades diatópicas ou xeográficas: bloques e áreas do galego.

Usos especiais dos dativos.


A reflexividade.

O infinitivo conxugado.

Unidade 5

O lexema. As estruturas léxicas. Estruturas paradigmáticas primarias e secundarias. Estruturas sintagmáticas ou solidariedades léxicas.

A lingua galega no primeiro terzo do século XX (1900-1936).

A lingua galega durante o franquismo (1936-1975).

Verbos semirregulares e irregulares.

Clasificación morfolóxica: “que” e “se”.

Unidade 6

Relacións de incompatibilidade. A antonimia. Relacións de inclusión. Relación entre significante e significado.

O conflito lingüístico. Linguas minoritarias e linguas minorizadas. Bilingüismo e diglosia. Lexislación lingüística. Sociedades multilingües,

individuos plurilingües. Factores psicosociais: estereotipos e prexuízos.

Unidade 7

O cambio semántico: definición. Causas do cambio semántico. Tipos de cambio semánticos. Consecuencias do cambio semántico.

Situación actual do idioma. Características lingüísticas do galego actual. Contexto sociopolítico. Situación sociolingüística. Factores

sociolingüísticos. Funcións sociais da lingua. O proceso de normalización.

Ditongos e hiatos. Acentuación: o acento diacrítico.

Unidade 8

As Irmandades da Fala e a dinamización da literatura galega.

A poesía no tempo das Irmandades

A modernización da narrativa.

Teoría e praxe teatral das Irmandades da Fala.

Unidade 9

O grupo Nós.

Vicente Risco

Ramón Otero Pedrayo

Castelao


Unidade 10

As vangardas artísticas e literarias do primeiro terzo do século XX.

Problemática das vangardas en Galiza.

Revistas e manifestos relacionados coa vangarda en Galiza.

Os “Novecentistas”

Panorama da renovación literaria galega dos anos 20 e comezos dos 30.

Unidade 11

Caracterización xeral do labor cultural do exilio galego.

A poesía na diáspora.

O teatro na diáspora.

A narrativa e o ensaio na diáspora.

Unidade 12

A poesía galega de posguerra. Contexto. Do silencio á lenta recuperación.

Principais tendencias da poesía galega de posguerra.

Un poeta singular: Luís Pimentel.

Celso Emilio Ferreiro e o triunfo do socialrealismo.

Outros autores da Xeración do 36.

Os epígonos da Xeración do 36: a Promoción de Enlace.

Unidade 13

A narrativa galega de posguerra. Principais liñas temáticas.

O realismo popular de Ánxel Fole.

O realismo fantástico de Cunqueiro.

O realismo social de Blanco Amor.

O ensaio galego de posguerra. A editorial Galaxia e a resistencia cultural no interior. Saudosismo e reflexión sobre a identidade.

Unidade 14

A Xeración dos 50. Caracterización xeral.

A renovación da linguaxe poética galega. Principais poetas da Xeración dos 50.


A Nova Narrativa Galega. Características formais e temáticas. Principais obras e autores.

A narrativa de Xosé Neira Vilas.

O teatro galego de posguerra. O teatro após a guerra do 36. O teatro da Xeración dos 50. O Teatro Independente e a Mostra de Ribadavia. Principais

autores do Grupo Abrente.

Unidade 15

Tendencias da literatura galega actual (I)

1975-1985: A consolidación da narrativa en galego.

Tendencias da narrativa recente (1985-....)

A narrativa galega nos primeiros compases do século XXI.

O ensaio nas últimas décadas.

Unidade 16

Tendencias da literatura galega actual (II)

Evolución xeral da poesía galega a partir de 1975.

A hexemonía socialrealista e os “Novísimos”.

O cambio de rumbo na poesía galega e a Xeración dos 80.

Epígonos da Xeración dos 80.

A Xeración dos 90.

Novísimas voces: a poesía galega no comezo do terceiro milenio.

Panorama do teatro galego actual.

3.6.4.-TEMPORALIZACIÓN

Os contidos distribuiranse nas tres avaliacións que se realizan ao longo do curso da seguinte forma:

Seis unidades en cada unha das dúas primeiras avaliacións.

Tres unidades na terceira avaliación, introducindo no transcurso das explicacións modelos de exame de selectividade.


3.6.5.- CRITERIOS DE AVALIACIÓN

• Utilizar a lingua galega para comunicarse con corrección, oralmente e por escrito, con propiedade léxica, morfolóxica e sintáctica.

• Coñecer a evolución da lingua galega ao longo do S. XX e comprender criticamente as circunstancias que condicionaron o seu uso, así como a súa

situación actual a todos os niveis.

• Analizar as valoracións sobre o idioma e as actitudes psicolingüísticas e sociolingüísticas, a partir de situacións de comunicación concretas.

• Elaborar a información a partir dos medios de comunicación de masas, diferenciando as características das seccións e dos programas e prestando

atención ás súas linguaxes específicas.

• Coñecer os conceptos teóricos e os procedementos lingüísticos (flexión, clasificación, etc.) propios da gramática galega.

• Recoñecer as diferentes unidades da lingua, as súas combinacións e a relación entre elas e os seus significados.

• Desenvolver un tema, oralmente e por escrito, de forma coherente e ordenada, utilizando un guión previo.

• Elaborar xuízos críticos e valorativos sobre textos específicos (narracións, descricións, exposicións, argumentacións, instrucións, etc.), con diferente

nivel de formalización e variedade de contidos (científicos, humanísticos, literarios, etc.).

• Utilizar con propiedade o léxico galego (común e específico), a partir de contextos significativos.

• Coñecer os autores e comentar as obras máis representativas da literatura galega dos séculos XX e XXI, e establecer relacións entre os textos e a etapa

en que foron creados.

• Interpretar e valorar as obras da literatura galega como contribucións culturais dunha comunidade diferenciada e como modelos de lingua.

3.6.6.CONTIDOS MÍNIMOS

1. Coñecemento dos conceptos fundamentais da sociolingüística: conflito lingüístico, diglosia, bilingüismo, glotofaxia, planificación lingüística,

normalización..., aplicados á realidade galega.

2. Coñecemento da situación lingüística ao longo da historia con especial incidencia na actualidade: marco legal, medios de comunicación, ensino,

mundo xudicial, administración...

3. Coñecemento e capacidade de análise morfolóxica das distintas clases de palabras.

4. Coñecemento das funcións sintácticas e dos distintos tipos de cláusulas e oracións, así como corrección na realización das análises sintácticas.

5. Coñecemento das relacións semánticas entre as palabras e capacidade de elaboración de familias léxicas regulares e irregulares.

6. Coñecemento da evolución da literatura galega no S. XX, dos seus principais fitos históricos e dos autores máis significativos:

a. Cabanillas e as Irmandades da Fala

b. O Grupo Nós.


c. Manuel Antonio e o vangardismo

d. O exilio da literatura.

e. Os grandes narradores da posguerra: Cunqueiro, Fole e Blanco Amor.

f. Os poetas da xeración do 36.

g. A literatura de fins do S. XX e comezos do XXI.

7. Coñecemento e capacidade de elaboración de distintos tipos de textos: descritivos, narrativos, argumentativos, expositivos, informativos…

3.6.7. INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

Ademais de ter en conta o esforzo, a capacidade de traballo e a actitude na clase, os coñecementos do alumnado valoraranse neste curso a través dos

exames que se realizarán ao longo do curso e que, na medida do posíbel, servirán para preparar os alumnos para as PPAU.



- Exames escritos con preguntas cerradas, claras e con vocabulario o máis sinxelo posíbel. No entanto, estes exames teñen que ir




3.6.8. CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN



Coñecemento dos distintos aspectos da lingua e da literatura a través de probas específicas....................80%.


En calquera caso, para atinxir o aprobado será necesario que o alumno demostre un coñecemento mínimo (3 sobre 10) tanto da parte dedicada ao

estudo da lingua, como ao estudo da literatura.




3.6.9.-ACTIVIDADES DE RECUPERACIÓN E REFORZO

De forma xeral poderemos establecer o seguinte: No caso de que o alumno non acadase un nivel suficiente nun exame e a cualificación non se vise

compensada con outros instrumentos de avaliación, será necesaria a repetición de dita proba.

3.6.10.- ACTIVIDADES DE SEGUIMENTO E AVALIACIÓN DA MATERIA PENDENTE

O xefe de Departamento ou, no seu caso, o profesor ou profesora encargado dos pendentes, fará un seguimento deste alumnado seguindo estas

pautas:






3.6.11. MATERIAL DIDÁCTICO.

1. Libro de texto

Non se utilizará un libro de texto único

2.- Obras de lectura obrigatoria. Cada alumno/a lerá unha obra por trimestre a escoller entre as seguintes:

1º Trimestre:

-Xosé-Henrique Costas (coord): ………..55 mentiras sobre a lingua galega, Ed. Laiovento

-SéchuSende:………………………….. Made in Galiza, Ed. Galaxia

2º Trimestre:

-Álvaro Cunqueiro: ……………………..Os outros feirantes, Ed. Galaxia

-E. Blanco Amor: ………………………Xente ao lonxe, Ed. Galaxia

3º Trimestre:

-Eva Moreda: ……………………………A Veiga é como un tempo distinto, Ed. Xerais


-María López Sández: …………………O faro escuro, Ed. Galaxia

-Miguelanxo Prado: ……………………Ardalén, El Patito Editorial

-Manuel Rivas: …………………………Poemas de 21 gramos na báscula de Ohio, Ed. Xerais

IES Xelmírez I, Lit. Galega do S. XX e actualidade, curso 2016-17 / Páxina 148

3.7.-Literatura Galega do Século XX e da Actualidade

Introdución

Como complemento á de Lingua galega e literatura, esta materia pretende que o alumnado galego poida ampliar o seu coñecemento da

cultura da comunidade da que forman parte, aumentar o seu coñecemento do mundo, analizar de forma crítica a realidade e, así, mellorar as

súas posibilidades comunicativas e estéticas.

Nesta materia de literatura galega preséntanse contidos referentes á literatura do século XX e da actualidade por estaren próximos á

sensibilidade da xuventude, proximidade que facilitará a relación coa obra literaria a nivel contextual, textual e estético.

Todo o alumnado cursa Lingua galega e literatura, co cal adquire unha visión xeral da creación literaria. Por tanto, para o

desenvolvemento desta materia débese partir da materia común, de forma que non se produza unha redundancia de contidos e se favoreza o

afondamento na formación literaria do alumnado.

Esta materia permitiralle ao alumnado, ademais da ampliación de coñecementos literarios, a mellora na utilización de procedementos,

técnicas, habilidades e estratexias que axudarán na análise, na investigación, no desenvolvemento do xuízo crítico e na reutilización da

información, aplicables non só no campo literario como tamén noutros campos do saber e en situacións da súa vida cotiá.

A lectura será actividade fundamental nesta materia, entendida como acción complexa que implica comprender, explicar, analizar,

interpretar e valorar a obra literaria, de forma que se perciba como algo vivo, creativo e lúdico, que conforme lectores/as sensibles,

curiosos/as, reflexivos/as e respectuosos/as cara a todas as manifestacións literarias, artísticas e de pensamento ou opinión.

É fundamental propiciar o traballo da aula que estimule as inquedanzas literarias do alumnado e no que se fomente o espírito crítico, a

escoita e o respecto polas distintas ideas e opinións sobre unha obra, a autoría ou un tema. O desenvolvemento destas actitudes conseguirá

non só que os alumnos e as alumnas afonden nos seus coñecementos literarios, como tamén que completen a súa personalidade como persoas

responsables, críticas e tolerantes, que sexan quen de expor as súas opinións de xeito argumentado e de captar e aceptar as opinións das outras

persoas.

Os contidos desta materia preséntanse agrupados en seis bloques: o primeiro "Aspectos comúns", que estarán presentes no tratamento

dos contidos dos restantes bloques; o segundo "Narrativa"; o terceiro "Poesía"; o cuarto "Teatro"; o quinto "Ensaio", e o sexto "A literatura e

outras artes".

3.7.1.- Obxectivos


Para alén dos obxectivos xerais de 2º de Bacharelato que xa constan nesta programación, son obxectivos específicos desta materia:

Coñecemento dos distintos xéneros literarios.

Coñecemento dos recursos utilizados pola linguaxe literaria.

Coñecemento da creación literaria ao longo do S.XX

Lectura de obras literarias e valoración da súa categoría estética e como expresión da cultura nacional.

Comprensión da relación entre a obra literaria e o contexto socio-cultural.

Coñecemento da relación entre a literatura galega e tendencias da literatura universal.

Elaboración de pequenos traballos de investigación sobre autores e obras.

3.7.2.- Temporalización, contidos, estándares de aprendizaxe e competencias.

1º trimestre

Unidade Contidos Estándares de aprendizaxe Compe

tencias

1 A poesía no 1º terzo do séc. XX

1. A depresión finisecular

2. Temas da poesía de Cabanillas.

3. Ética e estética en Cabanillas.

4. As vangardas artísticas na literatura galega.

5. Os manifestos literarios.

6. Principais movementos de renovación poética. Manuel Antonio.

LGSXX 1.1.1. / LGSXX 1.2.1. / LGSXX 1.3.1. / LGSXX

1.4.1. / LGSXX 1.5.1. / LGSXX 1.6.1. / LGSXX 1.7.1. /

LGSXX 1.8.1. /

LGSXX3.1.1 / LGSXX3.1.2 / LGSXX3.2.1 / LGSXX3.2.2 /

CCL

CAA

CSC

CD

CEC

AIP

2 A narrativa no primeiro terzo do séc. XX

1. O impulso da narrativa galega: as Irmandades da Fala.

2. A renovación narrativa no 1º terzo do séc. XX. O grupo Nós.

3. Vicente Risco: tradición e vangarda.

4. Castelao, unha narrativa orixinal.

5. Otero Pedrayo, o escritor integral.



LGSXX 1.8.1. /

LGSXX2.1.1/ LGSXX2.1.2/ LGSXX2.2.1 / LGSXX2.3.1/

LGSXX5.1.1 / LGSXX5.2.1 / LGSXX5.3.1 /

CCL

CAA

CSC

CD

CEC

AIP

3 O teatro do 1º terzo do séc. XX.

1. Contexto histórico.

2. O teatro das Irmandades.



LGSXX 1.8.1. /

CCL

CAA

CSC


3. O teatro do Grupo Nós e o teatro vangardista. LGSXX4.1.1 / LGSXX4.1.2 / LGSXX4.2.1 / LGSXX4.3.1 / CD

CEC

AIP

2º trimestre

4 A guerra civil e a posguerra. A poesía de posguerra.

1. A actividade cultural no exilio.

2. Do silencio á lenta recuperación.

3. Principais liñas poéticas da poesía de posguerra.

4. A xeración do 36. Características xerais.

5. O socialrealismo: Celso Emilio Ferreiro..



LGSXX 1.8.1. /


CCL

CAA

CSC

CD

CEC

AIP

5 A xeración das Festas Minervais

1. A Promoción de enlace.

2. Características xerais da xeración dos 50.

3. Principais poetas: Antón Avilés de Taramancos, Manuel María,

Uxío Novoneira, ...



LGSXX 1.8.1. /


CCL

CAA

CSC

CD

CEC

AIP

6 A narrativa de posguerra..

1. A narrativa entre 1936 e 1976. Principais liñas temáticas.

2. O realismo social e realismo máxico (Blanco Amor e Cunqueiro)

3. Crónica do mundo rural: Anxel Fole e Neira Vilas.

4. A nova narrativa galega.



LGSXX 1.8.1. /

LGSXX2.1.1/ LGSXX2.1.2/ LGSXX2.2.1 / LGSXX2.3.1

CCL

CAA

CSC

CD

CEC

AIP

3º trimestre

7 O teatro de posguerra

1. O teatro galego no franquismo.

2. O teatro no exilio. Blanco Amor, Castelao.

3. O teatro da Xeración do 36 no difícil contexto do franquismo.

4. A modernización: Álvaro Cunqueiro e Carvalho Calero.

5. O teatro da Xeración dos 50. A Mostra de Ribadavia. A Xeración

Abrente.



LGSXX 1.8.1. /


CCL

CAA

CSC

CD

CEC

AIP

8 O ensaio e o xornalismo na literatura galega.

1. O ensaio e o xornalismo en galego no 1º terzo do século XX. A

Nosa Terra, a revista Nós, ...



LGSXX 1.8.1. /

CCL

CAA

CSC


2. O ensaio galego no exilio.

3. O decisivo papel da Editorial Galaxia.

4. O ensaio galego a fins do século XX e comezos do XXI.

LGSXX5.1.1 / LGSXX5.2.1 / LGSXX5.3.1 / CD

CEC

AIP

9 A literatura galega actual

1. Narrativa actual.

2. Poesía actual.

3. Teatro actual.

4. A literatura galega e as outras artes: música, cómic, cinema, teatro,

...



LGSXX 1.8.1. /

LGSXX2.1.1/ LGSXX2.1.2/ LGSXX2.2.1 / LGSXX2.3.1




LGSXX6.5.1 / LGSXX6.6.1 /

CCL

CAA

CSC

CD

CEC

AIP

3.7.3. Grao mínimo de consecución dos estándares de aprendizaxe.

Bloque 1. Aspectos comúns

Estándar %

LGSXX1.1.1. Le e interpreta textos significativos do século XX e da actualidade, identifica neles os aspectos formais e temáticos que os individualizan e valóraos como

expresión da sensibilidade autorial e da identidade cultural de Galicia.

50

LGSXX1.2.1. Analiza e describe os elementos intratextuais e extratextuais que impregnan as obras literarias, así como a estrutura e técnica que os sustentan. 60

LGSXX1.3.1. Estuda e describe a relación entre a obra literaria e o contexto sociocultural en que foi creada, e recoñece as influencias literarias e non literarias presentes nela. 70

LGSXX1.4.1. Valora e describe a pluralidade de estéticas e temáticas literarias do século XX e da actualidade a través da análise do seu tratamento por diferentes autoras e

autores.

60

LGSXX1.5.1. Analiza e describe a relación entre textos da literatura galega do século XX e da actualidade con textos doutras literaturas, e explica as conexións formais e

temáticas existentes entre eles.

50

LGSXX1.6.1. Estuda e describe a relación entre a obra literaria e outras artes (cine, pintura, música, etc.) e describe influencias e hibridacións. 50

LGSXX1.7.1. Elabora traballos de investigación escritos e/ou orais sobre algunha obra ou aspecto salientable dela, empregando as fontes de documentación necesarias, e

emite unha opinión persoal argumentada.

60

LGSXX1.8.1. Crea textos de intención literaria nos que ten presentes as técnicas e os coñecementos adquiridos no estudo e na análise das obras da literatura galega do século

XX e da actualidade.

60


Bloque 2: Narrativa

Estándar %

LGSXX2.1.1. Analiza a narrativa galega do século XX e da actualidade, e determina os seus paradigmas, os contextos e as influencias. 60

LGSXX2.1.2. Comenta e compara textos narrativos da literatura galega do século XX e da actualidade, e describe a coincidencia ou diverxencia temática, formal ou estilística. 70

LGSXX2.2.1. Analiza o relato e sinala as súas principais características: estrutura, técnicas e extensión. 60

LGSXX2.3.1. Analiza a novela e describe os seus trazos definitorios: tipo de narrador, deseño de personaxes e tratamento das categorías de espazo e tempo. 60

Bloque 3. Poesía

Estándar %

LGSXX3.1.1. Analiza a poesía galega do século XX e da actualidade determinando os seus paradigmas, os seus contextos e as súas influencias. 60

LGSXX3.1.2. Comenta e compara textos poéticos da literatura galega do século XX e da actualidade e describe a coincidencia ou diverxencia temática, formal ou estilística. 60

LGSXX3.2.1. Describe o fondo ou contido dos principais textos poéticos do período e describe temas e motivos. 60

LGSXX3.3.1. Analiza a forma ou expresión dos principais textos poéticos do período e describe o nivel actancial (actores e personaxes), a enunciación (voz, perspectiva e

suxeito lírico), a estrutura e a figuración (tropos, figuras de dicción e figuras de pensamento).

60

Bloque 4. Teatro

Estándar %

LGSXX4.1.1. Analiza o teatro galego do século XX e da actualidade e determina os seus paradigmas, os seus contextos e as súas influencias. 60

LGSXX4.1.2. Comenta e compara textos teatrais da literatura galega do século XX e da actualidade, e describe a coincidencia ou diverxencia temática, formal ou estilística. 60

LGSXX4.2.1. Analiza o teatro desde a súa compoñente literaria e caracteriza a traxedia, a comedia e o drama do período. 60

LGSXX4.3.1. Analiza o teatro como espectáculo e describe o funcionamento dos elementos e axentes escénicos. 60

Bloque 5. Ensaio

Estándar %

LGSXX5.1.1. Analiza o ensaio galego do século XX e da actualidade e determina os seus paradigmas, os seus contextos e as súas influencias. 40

LGSXX5.2.1. Analiza diferentes tipos de ensaios literarios: (auto)biografías, libros de viaxe, memorias, diarios e críticas literarias. 40

LGSXX5.3.1. Analiza diferentes tipos de ensaios xornalísticos: artigos de opinión, crónicas e entrevistas. 40


Bloque 6. Literatura e outras artes

Estándar %

LGSXX6.1.1. Analiza e describe as relacións, influencias e producións hibridadas da literatura e o cine. 40

LGSXX6.2.1. Analiza e describe as relacións, influencias e producións hibridadas da literatura e a música. 40

LGSXX6.3.1. Analiza e describe as relacións, influencias e producións hibridadas da literatura e as artes plásticas. 40

LGSXX6.4.1. Analiza e describe as relacións, influencias e producións hibridadas da literatura e a fotografía. 40

LGSXX6.5.1. Analiza e describe as relacións, influencias e producións hibridadas da literatura e a banda deseñada. 40

LGSXX6.6.1. Analiza e describe as relacións, influencias e producións hibridadas da literatura e as novas tecnoloxías. 40


Ademais de ter en conta o esforzo, a capacidade de traballo e a actitude na clase, os coñecementos do alumnado valorarase a través dos seguintes

instrumentos de avaliación:


Control do coñecemento dos distintos aspectos da literatura a través de probas específicas.

O alumnado con necesidades específicas terá unha adaptación destes instrumentos conforme as súas necesidades. Basicamente esta


Exames escritos con preguntas cerradas, claras e con vocabulario o máis sinxelo posíbel. No entanto, estes exames teñen que ir



Cando se observa que os exames escritos fican incompletos, completalos de forma oral





Traballo diario. O profesor ou profesora entregará novas actividades ao alumnado que teña que recuperar sendo necesario que o

alumno as entregue realizadas ao profesor ou figuren no seu caderno.







tentará:







Non se utilizará libro de texto

O fundamental nesta materia será a análise de texto e lectura de obras que o profesor/a irá planificando, ben para o conxunto do

alumnado, ben de forma individualizada entre as seguintes:

CABANILLAS.....................Na noite estrelecida

CABANILLAS................... A man de Santiña

CASTELAO........................Un ollo de vidro

CASTELAO....................... Os vellos non deben de namorarse

CASTELAO...................... Cousas

RISCO..............................O lobo da xente


RISCO............................. Do caso que lle aconteceu ao doutor Albeiros

RISCO............................ A trabe de ouro e a trabe de alquitrán

OTERO PEDRAYO..... Narrativa breve ( A criada; Pantelas, home libre; Dona Xoana e don Guindo)

MANUEL ANTONIO......De catro a catro

CUNQUEIRO..................Escolma de relatos de Xente de aquí e acolá, Os outros feirantes, Escola de menciñeiros.

FOLE................................ Escolma da súa narativa.

BLANCO AMOR............. Os biosbardos.

BLANCO AMOR............. Teatro para a xente

POETAS DA XERACIÓN DO 36 (Carvalho Calero, Aquilino I. Alvariño, Díaz Catro, Cunqueiro, ...) Escolma da súa poesía.

CELSO EMILIO F........... Longa noite de pedra.

FERRÍN........................... Arnoia, Arnoia

FERRÍN........................... Con pólvora e magnolias

CASARES....................... Vento ferido

POETAS DA XERACIÓN DAS FESTAS MINERVAIS (Manuel María, Bernardino Graña, Avilés de Taramancos, Salvador García Bodaño, Uxío Novoneira....) Escolma da súa poesía.

RIVAS, Manuel……………… Que me queres, amor?

RIVEIRO COELLO……………. Os elefantes de Sokúrov

MURADO, Miguel Anxo… Libro de horas

Unha escolma de poesía actual


1. Ler e interpretar textos significativos do século XX e da actualidade, identificar neles os aspectos formais e temáticos que os individualizan e valoralos

como expresión da sensibilidade autorial e da identidade cultural de Galicia.

2. Analizar os elementos intratextuais e extratextuais que impregnan as obras literarias, así como a estrutura e técnica que os sustentan.

3. Estudar a relación entre a obra literaria e o contexto sociocultural en que foi creada, e recoñecer as influencias literarias e non literarias presentes nela.

4. Valorar a pluralidade de estéticas e temáticas literarias do século XX e da actualidade a través da análise do seu tratamento por diferentes autoras e autores.

5. Analizar a relación entre textos da literatura galega do século XX e da actualidade con textos doutras literaturas, e explicar as conexións formais e

temáticas existentes entre eles.

6. Estudar a relación entre a obra literaria e outras artes (cine, pintura, música, etc.) e describir influencias e hibridacións.


7. . Elaborar traballos de investigación escritos e/ou orais sobre algunha obra ou aspecto salientable dela, empregando as fontes de documentación necesarias,

e emitir unha opinión persoal argumentada.

8. Crear textos de intención literaria nos que se teñan presentes as técnicas e os coñecementos adquiridos no estudo e na análise das obras da literatura galega

do século XX e da actualidade

9. Analizar a narrativa galega do século XX e da actualidade determinando os seus paradigmas, os contextos e as influencias.

10. Estudar o relato e sinalar as súas principais características: estrutura, técnicas e extensión.

11. Estudar a novela e describir os seus trazos definitorios: tipo de narrador, deseño de personaxes e tratamento das categorías de espazo e tempo

12. Analizar a poesía galega do século XX e da actualidade determinando os seus paradigmas, os seus contextos e as súas influencias.

13. Estudar o fondo ou contido dos principais textos poéticos do período, determinando temas e motivos.

14. Estudar a forma ou expresión dos principais textos poéticos do período, determinando o nivel actancial (actores e personaxes), a enunciación (voz,

perspectiva e suxeito lírico), a estrutura e a figuración (tropos, figuras de dicción e figuras de pensamento).

15. Analizar o teatro galego do século XX e da actualidade determinando os seus paradigmas, os seus contextos e as súas influencias.

16. Analizar o teatro desde a súa compoñente literaria e caracterizar a traxedia, a comedia e o drama do período.

17. Analizar o teatro como espectáculo e describir o funcionamento dos elementos e axentes escénicos

18. Analizar o ensaio galego do século XX e da actualidade determinando os seus paradigmas, os seus contextos e as súas influencias.

19. Analizar diferentes tipos de ensaios literarios: (auto)biografías, libros de viaxe, memorias, diarios e críticas literarias.

20. Analizar diferentes tipos de ensaios xornalísticos: artigos de opinión, crónicas e entrevistas

21. Analizar as relacións, influencias e producións hibridadas da literatura e o cine.

22. Analizar as relacións, influencias e producións hibridadas da literatura e a música.

23. Analizar as relacións, influencias e producións hibridadas da literatura e as artes plásticas.

24. Analizar as relacións, influencias e producións hibridadas da literatura e a fotografía.

25. Analizar as relacións, influencias e producións hibridadas da literatura e a banda deseñada.

26. Analizar as relacións, influencias e producións hibridadas da literatura e as novas tecnoloxías





Análise de textos ……………………………..20%

Coñecemento dos distintos aspectos da lingua e da literatura a través de probas específicas.........................................................60%.

























- Emprendemento.




Educación viaria





IES Xelmírez I, Oratoria, curso 2016-17 / Páxina 159

4.- Oratoria

4.1.- Obxectivos:

Para alén dos obxectivos xerais de 2º de ESO, serán obxectivos específicos desta materia.

Aprendizaxe para escoitar e ouvir os argumentos dos demais.

Coñecemento de técnicas para a expresión oral.

Aumento da seguridade e autoestima do alumno/a.

Capacidade para transmitir ideas.

Capacidade para convencer aos demais.

Autocrítica sobre o propio discurso e capacidade para comprender e avaliar as ideas dos demais

4.2.- Temporalización, contidos, estándares e competencias:

1º Trimestre

Bloque 1. O discurso persuasivo

Contidos Criterios de avaliación Estándares de

aprendizaxe

Competenci

as clave

B1.1. Discursos persuasivos escritos (presentacións e debates). Tipos de

discurso persuasivo. Intención comunicativa. Estrutura do texto. Procedementos retóricos. Características estilísticas.

B1.2. Discursos persuasivos orais en situacións formais (presentacións e

debates) e informais. Tipos de discurso persuasivo. Intención comunicativa.

Estrutura do texto. Procedementos retóricos. Características estilísticas.

B1.3. Pronuncia, voz, mirada, linguaxe corporal e presenza escénica.

B.1.1. Ler e comprender discursos persuasivos sinxelos de

diferentes tipos.

B.1.2. Escoitar e ver discursos persuasivos sinxelos de diferentes tipos.

ORB1.1.1. /ORB1.1.2.

/ ORB1.1.3. / ORB1.1.4. / ORB1.1.5. /

ORB1.1.6. / ORB1.2.1.

/ ORB1.2.2. / ORB1.2.3. /

ORB1.2.4. /

ORB1.2.5.

CCÑ

CMCCT

CAA

CSIEE

CCEC


2º Trimestre

Bloque 2: Elaboración do discurso persuasivo


aprendizaxe

Competenci

as clave

B2.1. Concreción dunha mensaxe persuasiva. Trazos da mensaxe persuasiva: claridade e brevidade.

B2.2. Adaptación do discurso ao contexto.

B2.3. Estratexias para captar a atención e a benevolencia da audiencia.

B2.4. Adaptación do discurso ao modelo textual ou xénero elixido.

B2.5. Adaptación ao tempo e á canle de comunicación.

B2.6. Documentación e investigación. Alfabetización mediática.

B2.7. Tipos de fontes documentais. Criterios de selección.

B2.8. Estratexias de procura.

B2.9. Xestión da información.

B2.10. Selección das ideas. Tipos de contidos: contidos lóxicos (datos, teorías, citas, etc.) e os emocionais (anécdotas, imaxes, vídeos, etc.).

B2.11 Recursos argumentativos: premisas, teses e siloxismos.

B2.12. Estrutura do discurso: introdución, desenvolvemento e conclusión. Disposición das ideas.

B2.13. Textualización do discurso.

B2.14. Coherencia e cohesión.

B2.15. Corrección lingüística.

B2.16. Figuras retóricas: metáfora, paralelismo, antítese, interrogación retórica, etc.

B2.17. Proceso de revisión. Correctores.

B2.1. Elaborar unha mensaxe breve e clara que funcione como núcleo do discurso.

B2.2. Adaptar a creación e o deseño do discurso ás características do contexto comunicativo.

B2.3. Identificar e manexar fontes documentais.

B2.4. Obter e organizar a información para afondar no coñecemento do tema do discurso, mediante a documentación e a investigación.

B2.5. Seleccionar as ideas máis adecuadas e organizalas nunha estrutura ordenada e eficaz.

B2.6. Empregar recursos propios da argumentación.

B2.7. Organizar as ideas nunha estrutura ordenada e eficaz.

B2.8. Redactar o discurso con corrección lingüística, creatividade e eficacia persuasiva.

B2.9. Realizar o proceso de revisión do texto.

ORB2.1.1. / ORB2.2.1. / ORB2.2.2. / ORB2.2.3. / ORB2.3.1. / ORB2.3.2. / ORB2.4.1. / ORB2.4.2. / ORB2.5.1. / ORB2.6.1. / ORB2.7.1. / ORB2.8.1. / ORB2.8.2. / ORB2.9.1. / ORB2.9.2.

CCÑ

CMCCT

CAA

CSIEE

CCEC


3º Trimestre

Bloque 3: A presentación do discurso persuasivo


aprendizaxe

Competenci

as clave

B3.1. Memorización do discurso. Regras mnemotécnicas.

B3.2. Interiorización do discurso.

B3.3. Xestión emocional para falar en público (entusiasmo, confianza e

seguridade).

B3.4. Xestión das emocións negativas.

B3.5. Dicción: pronuncia, volume, ritmo, ton, modulación, intensidade, pausas e silencios.

B3.6. Kinésica: comunicación corporal. Tics.

B3.7. Proxémica: espazo escénico.

B3.8. Naturalidade fronte a artificiosidade.

B3.9. Soportes informáticos e audiovisuais para apoiar o discurso.

B3.1. Desenvolver estratexias mnemotécnicas do discurso

a partir de secuencias pequenas ata dar co texto completo.

B3.2. Memorizar o discurso deixando espazo para a

improvisación e a espontaneidade.

B3.3. Potenciar as emocións positivas na exposición perante o público.

B3.4. Controlar a conduta asociada ás emocións negativas ante situacións comunicativas con público.

B3.5. Pronunciar con corrección, claridade e expresividade.

B3.6. Empregar a linguaxe corporal e a presenza escénica

como códigos comunicativos para enxalzar a expresividade e

eficacia do discurso.

B3.7. Utilizar programas informáticos e audiovisuais para

o deseño de presentacións co fin de potenciar o significado e a expresividade do discurso.

ORB3.1.1. /

ORB3.2.1./ ORB3.3.1. / ORB3.4.1. / ORB3.4.2. /

ORB3.5.1. / ORB3.5.2.

/ORB3.5.3. /ORB3.6.1. /ORB3.6.2. /

ORB3.7.1.

CCÑ

CMC

CT

CAA

CSIEE

CCEC

Bloque 4: Oratoria, valores e educación emocional


aprendizaxe

Competenci

as clave

B4.1. Oratoria para a construción da veracidade do discurso.

B4.2. Oratoria para a participación activa na democracia.

B4.3. Representación das habilidades persoais e sociais no discurso.

Autoconfianza, empatía e asertividade.

B4.1. Usar a oratoria como un instrumento ético para a

construción ou aproximación colectiva á verdade.

B4.2. Elaborar textos para intervir en ámbitos de

participación social, reais ou simulados, con respecto polas

normas de convivencia e procurando a resolución pacífica dos conflitos.

B4.3. Desenvolver as relacións interpersoais e a propia personalidade grazas ao uso cívico da palabra.

ORB4.1.1. / ORB4.1.2.

/ ORB4.2.1. / ORB4.2.2.

/ORB4.3.1. ORB4.3.2. /

ORB4.3.3.

CCÑ

CMCCT

CAA

CSIEE

CCEC


4.3._ Grao mínimo de consecución para superar a materia

Bloque 1. O discurso persuasivo

Estándar % ORB1.1.1. Identifica nos textos escritos os argumentos principais e a tese. 50

ORB1.1.2. Explica a intención do discurso. 50

ORB1.1.3. Identifica a estrutura do texto e a relación entre ideas. 50

ORB1.1.4. Identifica as estratexias para captar a atención e a benevolencia da audiencia equilibrando o uso de recursos emocionais e racionais. 50

ORB1.1.5. Contrasta o contido do texto co coñecemento obtido noutras fontes e co que sabe. 60

ORB1.1.6. Valora a influencia dos trazos lingüísticos e dos procedementos retóricos na eficacia da mensaxe. 50

ORB1.2.1. Identifica nos textos orais os argumentos principais e a tese. 60

ORB1.2.2. Explica a intención persuasiva do discurso e exprésaa. 50

ORB1.2.3. Identifica a estrutura do texto e a relación entre as ideas que expón. 50

ORB1.2.4. Contrasta o contido do texto co coñecemento obtido noutras fontes e co que sabe. 50

ORB1.2.5. Identifica os recursos da linguaxe non verbal, e describe o seu valor expresivo. 50

Bloque 2: Elaboración do discurso persuasivo

Estándar %

ORB2.1.1. Condensa nunha frase breve e clara unha mensaxe persuasiva. 50

ORB2.2.1. Emprega nun texto estratexias comunicativas para captar a atención e a benevolencia da audiencia. 50

ORB2.2.2. Planifica o discurso tendo en conta as características do modelo ou xénero elixido. 50

ORB2.2.3. Deseña o discurso tendo en conta o tempo e a canle de comunicación de que dispón. 50

ORB2.3.1. Identifica as fontes das que pode obter información. 60

ORB2.3.2. Selecciona as fontes documentais máis acaídas e as súas propias vivencias para extraer contidos e ideas variadas relacionadas co tema do discurso. 60

ORB2.4.1. Analiza de xeito crítico a información atopada e avalía a súa idoneidade para o obxectivo do seu discurso. 60

ORB2.4.2. Organiza os datos para o seu tratamento facendo uso das técnicas de traballo intelectual. 50

ORB2.5.1. Selecciona as ideas combinando equilibradamente os contidos lóxicos cos emocionais, para construír unha proposta persoal e orixinal. 50

ORB2.6.1. Emprega con propiedade os recursos propios da argumentación. 50

ORB2.7.1. Organiza os contidos nunha estrutura clara e eficaz, na que se observa unha introdución, unha conclusión e un desenvolvemento coherente do corpo do discurso. 50


ORB2.8.1. Redacta o discurso con coherencia, cohesión e corrección lingüística. 60

ORB2.8.2. Emprega recursos retóricos básicos de maneira orixinal e ao servizo da eficacia persuasiva. 50

ORB2.9.1. Realiza sucesivas revisións, correccións e melloras do texto, axudándose da autoavaliación e da coavaliación. 50

ORB2.9.2. Utiliza as TIC nos procesos de revisión da corrección ortográfica. 60

Bloque 3: A presentación do discurso persuasivo

Estándar % ORB3.1.1. Desenvolve estratexias propias para memorizar un texto. 60

ORB3.2.1. Presenta un texto aprendido sen perder a improvisación e a espontaneidade. 50

ORB3.3.1. Realiza unha exposición na que procura manifestar confianza, seguridade e serenidade para gozar da oportunidade de presentar o seu discurso perante un auditorio. 60

ORB3.4.1. Recoñece as emocións negativas (medo escénico, inseguridade, nerviosismo, etc.) como unha manifestación natural da exposición perante o público. 50

ORB3.4.2. Desenvolve estratexias propias e saudables para controlar a conduta asociada ás emocións negativas. 50

ORB3.5.1. Pronuncia con corrección e claridade un texto de creación propia. 60

ORB3.5.2. Emprega con especial coidado o ritmo de elocución natural de xeito que permita seguir a exposición con facilidade. 60

ORB3.5.3. Emprega as pausas, os silencios e os cambios de ton e de ritmo de maneira significativa, para potenciar o poder expresivo do seu discurso. 50

ORB3.6.1. Emprega nunha exposición a mirada, a posición do corpo e a xestualidade de maneira natural, eliminando progresivamente pequenos vicios e tics inadecuados. 50

ORB3.6.2. Ocupa o espazo con naturalidade e personalidade, evitando o artificio. 50

ORB3.7.1. Deseña presentacións con diapositivas sinxelas, claras e creativas, e emprega con moderación os recursos audiovisuais. 60

Bloque 4: Oratoria, valores e educación emocional

Estándar %

ORB4.1.1. Emprega nun discurso as estratexias da retórica e da oratoria de maneira ética e honesta, recoñecendo as debilidades do razoamento propio e valorando as achegas do

razoamento alleo.

50

ORB4.1.2. Identifica as estrataxemas que terxiversan a información. 50

ORB4.2.1. Presenta proxectos, achegas, opinións ou refutacións en ámbitos orais diversos reais ou ficticios. 60

ORB4.2.2. Elabora discursos para a defensa lexítima de dereitos establecidos. 60

ORB4.3.1. Recoñece a manifestación das súas habilidades intrapersoais a través do discurso. 50

ORB4.3.2. Presenta as súas ideas desde unha perspectiva empática e sen agredir as outras persoas. 50

ORB4.3.3. Desenvolve habilidades asertivas para expor as propias ideas con honestidade, afirmando os propios dereitos. 50


4.4.- Procedementos e instrumentos de avaliación




Control da comprensión dos textos orais ( contido, intencionalidade…)

Control da capacidade expresiva e expositiva.



- Darlle máis tempo para realizar a exposición.

- Procurar que a faga nun ambiente relaxado.

- Darlle temas de exposición facilmente asequíbeis.


Este tipo de actividades terá sempre un carácter individual dependendo dos aspectos en que cada alumno/a precise ese reforzo.

4.5.- Concrecións metodolóxicas


tentará:







4.6.- Materiais e recursos didácticos

Dada a natureza desta materia, o material a utilizar será facilitado polo profesorado:

- Textos orais (audios, vídeos…) que sirvan de modelo e de fonte informativa

- Textos escritos que fornezan información adecuada aos temas tratados.

4.7.- Criterios de cualificación:

Establécense os seguintes criterios:

- Actitude e traballo diario………………………………………: 20%

- Respecto polas ideas e opinións dos compañeiros/as…………..: 10%

- Actitude crítica…………………………………………………: 10%

- Corrección lingüística…………………………………………..: 10%

- Propiedade no uso de vocabulario ……………………………..: 10 %

- Coherencia na exposición dos contidos……………………… .: 40%

4.8.-Atención á diversidade Cada vez máis contamos nas nosas aulas cun maior número de alumnado con necesidades específicas de apoio educativo (NEAE).













4.9.- Transversalidade







- Emprendemento.








IES Xelmírez I, Literatura Universal, Adultos, curso 2016-17 / Páxina 167

5.-Literatura Universal

5.1.- Introdución

A lectura de textos procedentes da literatura universal intervén no proceso de maduración

afectiva, intelectual e estética do alumnado, xa que o coñecemento desta parte fundamental

do patrimonio cultural da humanidade, na que se levan depositado a imaxinación, os

sentimentos e os pensamentos de distintas culturas ao longo da historia, conduce os/as

estudantes a afondar na comprensión da propia identidade, tanto individual como colectiva,

así como a valorar de xeito crítico a realidade do mundo contemporáneo. A lectura de

fragmentos ou obras completas representativas do patrimonio literario universal permítelle

ao alumnado coñecer outras realidades sociais e culturais, enriquecer a súa personalidade,

ampliando a súa visión do mundo, e afianzar os seus hábitos de lectura, desenvolvendo o

seu sentido estético.

A aproximación á materia de Literatura Universal como coñecemento e aprendizaxe

contribúe a desenvolver a competencia lingüística, as sociais e cívicas, e a de conciencia e

expresión cultural dos alumnos e das alumnas adquiridas durante a ESO e na materia común

de Lingua Castelá e Literatura.

O desenvolvemento destes coñecementos literarios en bacharelato implica a descuberta da

lectura como unha experiencia enriquecedora, que produce no/na estudante unha resposta

afectiva e intelectual, fundada tanto na construción do sentido do texto como no

recoñecemento das súas particularidades expresivas e discursivas.

Os contidos organízanse en dous bloques. O primeiro bloque, "Procesos e estratexias",

abrangue contidos comúns, centrados no comentario de textos (obras completas ou

fragmentos seleccionados), e concíbese como a construción compartida do sentido das obras

e a explicación das súas convencións literarias. A lectura, a interpretación, a análise e a

valoración dos textos literarios constitúe a actividade fundamental da materia. Este bloque

inclúe, asemade, o estudo das relacións significativas entre as obras literarias e o resto das

artes (obras musicais, cinematográficas, pictóricas, etc.). O segundo bloque, "Os grandes

períodos e movementos da literatura universal", dedícase ao estudo cronolóxico das obras

máis significativas de cada momento, a través dunha selección de obras e autores/as. Esta

presentación cronolóxica pon de relevo a recorrencia de certos temas e motivos, así como a

evolución das formas literarias ao longo da historia.

En definitiva, esta materia facilita o desenvolvemento do individuo como lector competente,

capaz de comparar textos literarios de distintas épocas e autores, e capaz de descubrir neles

recorrencias temáticas, así como semellanzas ou diverxencias expresivas. Deste xeito, o

alumnado ha aprender a transferir os seus coñecementos, relacionando o contido e as formas

de expresión dunha obra literaria co contexto histórico e cultural no que se inscribe, o que

ha favorecer a aprendizaxe autónoma.


5.2.- Obxectivos, contidos, criterios de avaliación, estándares de aprendizaxe e competencias clave

Bloque 1: procesos e estratexias

Obxectivos Contidos Criterios avaliación Estándares Competencias

clave

h

i

l

n

B1.1. Lectura e

comentario de

fragmentos, antoloxías e

obras completas

significativas da

literatura universal.

B1.1. Ler, comprender, analizar e

comentar obras breves,

fragmentos ou obras completas

significativas de distintas épocas,

interpretando o seu contido de

acordo cos coñecementos

adquiridos sobre temas e formas

literarias, así como sobre períodos

e os/as autores/as

significativos/as.

LUB1.1.1. Le fragmentos significativos ou textos

completos de obras da literatura universal,

identificando algúns elementos, mitos ou

arquetipos creados pola literatura e que chegaron a

converterse en puntos de referencia da cultura

universal.

CSC

CCEC

LUB1.1.2. Interpreta obras ou fragmentos

representativos de distintas épocas, situándoas no

seu contexto histórico, social e cultural,

identificando a presenza de determinados temas e

motivos, e recoñecendo as características do xénero

e do movemento en que se inscriben, así como os

trazos máis salientables do estilo literario.

CCEC

CSC

CAA

c

h

i

l

n

B1.2. Relacións entre

obras literarias e o resto

das artes.

B1.2. Interpretar obras narrativas,

líricas e dramáticas da literatura

universal nomeadamente

significativas, relacionando a súa

forma e o seu contido coas ideas

estéticas dominantes do momento

en que se escribiron, e coas

transformacións artísticas e

LUB1.2.1. Interpreta determinadas obras

narrativas, líricas e dramáticas da literatura

universal nomeadamente significativas e

relaciónaas coas ideas estéticas dominantes do

momento en que se escribiron, analizando as

vinculacións entre elas e comparando a súa forma

de expresión.

CCL

CSC


históricas producidas no resto das

artes.

LUB1.2.2. Establece relacións significativas entre a

literatura e o resto das artes, interpretando de xeito

crítico algunhas obras ou fragmentos significativos

adaptados a outras manifestacións artísticas,

analizando as relacións, as similitudes e as

diferenzas entre diferentes linguaxes expresivas.

CCL

CCEC

c

h

i

l

n

B1.3. Observación,

recoñecemento e

valoración da evolución

de temas e formas

creados pola literatura

nas diversas formas

artísticas da cultura

universal. Selección e

análise de exemplos

representativos.

Superación de

estereotipos (de xénero,

clase, crenzas, etc.).

B1.3. Observar, recoñecer e

valorar a evolución dalgúns temas

e formas creados pola literatura e

o seu valor permanente en

diversas manifestacións artísticas

da cultura universal.

LUB1.3.1. Comenta textos literarios de diferentes

épocas e describe a evolución de determinados

temas e formas creados pola literatura.

LUB1.3.2. Recoñece o valor permanente destes

temas e formas da literatura noutras manifestacións

artísticas da cultura universal.

CCL

CSC

CCEC

h

i

l

n

B1.4. Observación,

recoñecemento e

valoración da evolución

de temas e formas

creados pola literatura

nas diversas formas

artísticas da cultura

universal. Selección e

análise de exemplos

representativos.

B1.4. Analizar e comparar textos

da literatura universal e das

literaturas galega e española da

mesma época, pondo de

manifesto as influencias, as

coincidencias e as diferenzas

entre eles.

LUB1.4.1. Compara textos literarios da literatura

universal e textos das literaturas galega e española

da mesma época, e recoñece as influencias mutuas

e o mantemento de determinados temas e formas.

CSC

CCL


Bloque 2. Os grandes períodos e movementos da literatura universal

Obxe

ctivos

Contidos Criterios avaliación Estándares Compete

ncias

clave

b

g

h

l

n

B2.1. Da Antigüidade á Idade Media: As mitoloxías e a

orixe da literatura.

B2.2. Renacemento e Clasicismo:

– Os cambios do mundo e a nova visión do home durante o

Renacemento.

– A lírica do amor: o petrarquismo. Orixes: a poesía

trovadoresca e o Dolce Stil Nuovo. A innovación do

Cancioneiro de Petrarca. Lectura e comentario dunha

antoloxía lírica e dalgún conto da época.

– A narración en prosa: Boccaccio.

– Teatro clásico europeo. O teatro isabelino en Inglaterra.

Comenzo do mito de Fausto dentro da literatura. Lectura

e comentario dunha obra de teatro clásico. Observación

das relacións existentes entre as obras de teatro clásicas e

as obras de diferentes xéneros musicais e

cinematográficos que xurdiorn a partir delas.

B2.3. O Século das Luces:

– O desenvolvemento do espíritu crítico: a Ilustración. A

Enciclopedia. A prosa ilustrada.

– A novela europea no século XVIIl. Os herdeiros de

Cervantes e da picaresca española na literatura inglesa.

– Lectura comentada dalguna novela europea da prosa

ilustrada e dalgún fragmento de novela inglesa dso século

XVlll.

B2.4. O movemento romántico:

B2.1. Ler, comprender e

analizar obras breves,

fragmentos ou obras

completas, significativas de

distintas épocas, interpretando

o seu contido de acordo cos

coñecementos adquiridos

sobre temas e formas

literarias, así como sobre

períodos e autores/as

significativos/as

. B2.2. Realizar traballos

críticos sobre a lectura dunha

obra significativa dunha

época, interpretándoa en

relación co seu contexto

histórico e literario, obtendo a

información bibliográfica

necesaria e efectuando unha

valoración persoal.

B2.3. Realizar exposicións

orais ou escritas acerca dunha

obra, un/unha autor/a ou unha

época con axuda de medios

LUB2.1.1. Le e analiza textos

literarios universais de distintas

épocas, interpretando o seu

contido de acordo cos

coñecementos adquiridos sobre

temas e formas literarias, así

como sobre períodos e autores/as

significativos/as.

LUB2.2.1. Realiza traballos

críticos sobre unha obra lida na

súa integridade, relacionándoa co

seu contexto histórico, social e

literario e, de ser o caso, co

significado e a relevancia do/da

autor/a na época ou na historia da

literatura, e consultando fontes de

información diversas.

LUB2.3.1. Realiza presentacións

orais ou escritas planificadas

integrando coñecementos

literarios e lectura, cunha correcta

estruturación do contido,

argumentación coherente e clara

das propias opinións, consulta e

CCL

CSC

CD

CCEC


– A revolución romántica: conciencia histórica e novo

sentido da ciencia.

– O Romanticismo e a súa conciencia de movemento

literario. Precursores: Goethe.

– A poesía romántica e a novela histórica.

– Lectura e comentario dunha antoloxía de poetas

románticos europeos e dalgún fragmento de novela

histórica.

– Observación das relacións existentes entre as obras

literarias do romanticismo e as obras de diferentes

xéneros musicais (sinfonías, poemas sinfónicos, lieder,

óperas), cinematográficos e teatrais que xurdiron a partir

delas.

B2.5. A segunda metade do século XlX:

– Da narrativa romántica ao Realismo en Europa. Literatura

e sociedade. Evolución dos temas e as técnicas narrativas

do Realismo. Principais novelistas europeos do século

XIX. Lectura e comentario dunha antoloxía de

fragmentos de novelas realistas.

– O nacemento da gran literatura norteamericana (1830-

1890). Da experiencia vital á literatura. O renacemento

do conto. Lectura e comentario dalgúns contos da

segunda mitade do século XlX.

– O arranque dla modernidade poética: de Baudelaire ao

Simbolismo. Lectura dunha antoloxía de poesía

simbolista.

– A renovación do teatro europeo: un novo teatro e unhas

novas formas de pensamento. Lectura e comentario

dunha obra.

– Observación das relacións existentes entre as obras

literarias deste período e as obras de diferentes xéneros

musicais, cinematográficos e teatrais que xurdiron a partir

audiovisuais e das tecnoloxías

da información e da

comunicación, expresando as

propias opinións, seguindo un

esquema preparado

previamente, valorando as

obras literarias como punto de

encontro de ideas e

sentimentos colectivos e como

instrumentos para acrecentar o

caudal da propia experiencia

cita de fontes, selección de

información relevante e

utilización do rexistro apropiado

e da terminoloxía literaria

necesaria.

LUB2.3.2. Explica oralmente ou

por escrito os cambios

significativos na concepción da

literatura e dos xéneros literarios,

en relación co conxunto de

circunstancias históricas, sociais e

culturais, e establecendo relacións

entre a literatura e o resto das

artes

. LUB2.3.3. Valora oralmente ou

por escrito unha obra literaria,

recoñecendo a lectura como unha

fonte de enriquecemento da

propia personalidade e como un

medio para profundar na

comprensión do mundo interior e

da sociedade.


delas.

B2.6. Os novos enfoques da literatura no século XX e as

transformacións dos xéneros literarios:

– A crise do pensamento novecentista e a cultura de fin de

século. A quebra da orde europea: a crise de 1914. As

innovacións filosóficas, científicas e técnicas e a súa

influencia na creación literaria.

– A consolidación dunha nova forma de escribir na novela.

Estudo das técnicas narrativas. Lectura dunha novela

corta, dalgún relato e/ou dalgún conto representativo

deste período.

– As vangardas europeas. O surrealismo. Lectura dunha

antoloxía de poesía vangardista.

– A culminación da gran literatura americana. A xeración

perdida.

– O teatro do absurdo e do compromiso. Lectura dalgunha

obra representativa destas correntes dramáticas.

Observación das relacións existentes entre as obras desta

época e as obras de diferentes xéneros musicais,

cinematográficos e teatrais que xurdiron a partir delas.

5.3.- Grao mínimo de consecución dos estándares para superar a materia.

Estándar %

LUB1.1.1. Le fragmentos significativos ou textos completos de obras da literatura universal, identificando algúns elementos, mitos ou

arquetipos creados pola literatura e que chegaron a converterse en puntos de referencia da cultura universal.

60

LUB1.1.2. Interpreta obras ou fragmentos representativos de distintas épocas, situándoas no seu contexto histórico, social e cultural,

identificando a presenza de determinados temas e motivos, e recoñecendo as características do xénero e do movemento en que se inscriben, así


como os trazos máis salientables do estilo literario. 60

LUB1.2.1. Interpreta determinadas obras narrativas, líricas e dramáticas da literatura universal nomeadamente significativas e relaciónaas coas

ideas estéticas dominantes do momento en que se escribiron, analizando as vinculacións entre elas e comparando a súa forma de expresión.

50

LUB1.2.2. Establece relacións significativas entre a literatura e o resto das artes, interpretando de xeito crítico algunhas obras ou fragmentos

significativos adaptados a outras manifestacións artísticas, analizando as relacións, as similitudes e as diferenzas entre diferentes linguaxes

expresivas.

60

LUB1.3.1. Comenta textos literarios de diferentes épocas e describe a evolución de determinados temas e formas creados pola literatura. 50

LUB1.3.2. Recoñece o valor permanente destes temas e formas da literatura noutras manifestacións artísticas da cultura universal. 60

LUB1.4.1. Compara textos literarios da literatura universal e textos das literaturas galega e española da mesma época, e recoñece as influencias

mutuas e o mantemento de determinados temas e formas.

50

LUB2.1.1. Le e analiza textos literarios universais de distintas épocas, interpretando o seu contido de acordo cos coñecementos adquiridos sobre

temas e formas literarias, así como sobre períodos e autores/as significativos/as.

60

LUB2.2.1. Realiza traballos críticos sobre unha obra lida na súa integridade, relacionándoa co seu contexto histórico, social e literario e, de ser o

caso, co significado e a relevancia do/da autor/a na época ou na historia da literatura, e consultando fontes de información diversas

50

LUB2.3.1. Realiza presentacións orais ou escritas planificadas integrando coñecementos literarios e lectura, cunha correcta estruturación do

contido, argumentación coherente e clara das propias opinións, consulta e cita de fontes, selección de información relevante e utilización do

rexistro apropiado e da terminoloxía literaria necesaria.

50

LUB2.3.2. Explica oralmente ou por escrito os cambios significativos na concepción da literatura e dos xéneros literarios, en relación co

conxunto de circunstancias históricas, sociais e culturais, e establecendo relacións entre a literatura e o resto das artes 40

LUB2.3.3. Valora oralmente ou por escrito unha obra literaria, recoñecendo a lectura como unha fonte de enriquecemento da propia

personalidade e como un medio para profundar na comprensión do mundo interior e da sociedade

50


5.4.- Distribución e secuenciación dos contidos:

1ª Avaliación

1.- A literatura popular (xéneros literarios):

2.- De Poe a Lovecraft (A literatura de misterio)

3.- A literatura policial (Conan Doyle, Raymond Chandler)

4.- O conto literario (Poe, London, Chejov, Cortázar, etc) do XIX e o XX

5.- A poesía do XIX e o XX (de Baudelaire a Neruda)

6.- A novela contemporánea: de Madame Bovary á Metamorfose

------------------------

2ª Avaliación:

7.- Literatura medieval e moderna

8.- A Divina Comedia (Pia dei Tolomei e o poema de Cunqueiro Ricorditi di me)

9.- Decamerón

10.- Romeo e Xulieta (representación da obra n´As crónicas do sochantre, de Cunqueiro)

11.- O Quixote (episodio de Maritornes)

12.-O terremoto de Chile, de Von Kleist

------------------------

3ª Avaliación

13.- A literatura antiga

14.- Poesía: poemas de Safo

15.- Lírica: Epigramas de Marcial

16.- Poesía épica: fragmentos da Ilíada

17 Teatro: Edipo rei

18.- Literatura relixiosa: o Libro da Xénese

5.5.- Procedementos e instrumentos de avaliación.

Ademais de ter en conta o esforzo, a capacidade de traballo e a actitude na clase, os

coñecementos do alumnado valoraranse a través dos seguintes instrumentos de avaliación:


Control do coñecemento dos distintos aspectos da literatura a través de probas

específicas.

O alumnado con necesidades específicas terán unha adaptación destes instrumentos

conforme as súas necesidades. Basicamente esta adaptación consistirá:


Exames escritos con preguntas cerradas, claras e con vocabulario o máis sinxelo

posíbel. No entanto, estes exames teñen que ir adaptados ao nivel de estudos que

cursa o/a alumno/a.

Deixar máis tempo para os exames e probas escritas, ser flexíbeis na súa duración e

mesmo dividilas en dúas sesións

Cando se observa que os exames escritos fican incompletos, completalos de forma

oral

Traballo diario. O profesor ou profesora entregará novas actividades ao alumnado que

teña que recuperar sendo necesario que o alumno as entregue realizadas ao profesor ou

figuren no seu caderno

5.6.- Concrecións metodolóxicas

A metodoloxía a utilizar estará condicionada pola composición de cada grupo de

alumnos/as. Con carácter xeral podemos afirmar que se tentará:

- Unha metodoloxía práctica que esperte o interese do alumnado e o seu traballo

diario.

- Combinar as explicacións teóricas do profesor/a coa practica e exercicios que

realicen os alumnos/as.



5.7.- Criterios de cualificación

O setenta por cento da nota virá dada por un control sobre os coñecementos teóricos

explicados nas aulas e o trinta por cento restante polo traballo diario dos alumnos, a

participación nos comentarios das lecturas e as recensións sobre diversos textos

encomendadas polo profesor.

5.8.-Atención á diversidade

Cada vez máis contamos nas nosas aulas cun maior número de alumnado con

necesidades específicas de apoio educativo (NEAE). Segundo o Decreto 86/2015 debemos

incluír dentro desta denominación aqueles alumnos e alumnas que:






Os principios básicos para o tratamento co alumnado con NEAE parten da inclusión

na aula, da non discriminación e da igualdade efectiva. Para favorecer o cumprimento destes

principios as actividades de aprendizaxe integradas responderán a tipoloxías e agrupamentos

variados –favorecendo en moitos casos os agrupamentos flexíbeis– e gradadas en dificultade.


No caso de que sexa preciso o profesorado elaborará materiais adaptados, así como probas

específicas.

No apartado “Instrumentos de avaliación “ constan tamén unhas referencias a este

tema.

5.9.- Transversalidade:

Segundo o estabelecido no Decreto 86/2015, de 25 de xuño polo que se regula o

currículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade Autónoma

de Galicia os elementos transversais que deben traballarse a través de todas as materias son os

seguintes:





- Emprendemento.


Alén disto, tamén son considerados elementos transversais a ter en conta no

desenvolvemento das aulas os seguintes valores e conceptos:


Educación viaria






6.- ANÁLISE E COMENTARIO DE TEXTOS.

6.1. INTRODUCIÓN

A materia de Análise e comentario de texto ensínase neste centro en dous grupos de

Bacharelato. O seu principal obxectivo é desenvolver nos alumnos a competencia para

entender e interpretar textos, con especial énfase nos aspectos que teñen que ver coa

percepción do seu sentido último ou fundamental e a súa información esencial. Tamén forma

parte desta materia a dimensión produtiva: impulsar os alumnos a desenvolver as habilidades

de creación textual, concretadas no desenvolvemento de opinión persoal sobre o texto

mencionado, tanto en termos de contido como, opcionalmente, da súa forma. Así, contribúese

a que o alumno adquira non só as destrezas suficientes para superar a proba de acceso para a

Universidade, como tamén para que se converta nun cidadán competente, coa maturidade

suficiente para afrontar o ensino superior.

6.2. CONTRIBUCIÓN DA MATERIA AO DESENVOLVEMENTO DE

COMPETENCIAS CLAVE

As competencias clave son definidos como "saber facer" que se aplica a unha gran

variedade de contextos académicos, sociais e profesionais.

Admitindo que na ensinanza de análise de textos predomina o carácter instrumental, é

necesario recoñecer a estreita relación entre esta área e a adquisición da maioría das sete

competencias clave identificadas pola Unión Europea:

Comunicación lingüística.

Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía.

Competencia dixital.

Aprender a aprender.

Competencias sociais e cívicas.

Espírito de iniciativa e espírito emprendedor.

Sensibilización e expresións culturais.

O currículo da materia Análise e comentario crítico de textos contribúe decisivamente ao

desenvolvemento de todos os aspectos que compoñen a competencia en comunicación

lingüística. Alén diso, as habilidades e estratexias para o uso dunha lingua determinada e a

capacidade de converter a lingua en obxecto de observación, aínda que se adquiren nunha

lingua, son transferidos e aplicados á aprendizaxe doutras. Esta aprendizaxe contribúe, á súa

vez, a mellorar a competencia sobre o uso de linguaxe en xeral. Aprende a falar, escoitar, ler e

escribir, para comunicarse cos outros, mais tamén a adquirir novos coñecementos. A linguaxe

alén de ferramenta de comunicación, é un medio de representar o mundo e é a base do

pensamento e do coñecemento. O acceso ao saber e á construción de coñecementos a través

da linguaxe está directamente relacionada coa competencia Aprender a aprender.

Por outra parte, aprender a técnica de análise comentario de textos tamén é aprender a


analizar e resolver problemas, deseñar plans e emprender procesos de toma de decisións, xa

que unha das funcións da linguaxe é regular e dirixir a nosa propia actividade. Polo tanto, a

adquisición de competencias relacionadas coa análise e comentario textos contribúe ao

progreso no sentido de iniciativa persoal e á regulación da actividade con autonomía

progresiva (competencia de Sentido de iniciativa e espírito emprendedor).

A materia contribúe ao tratamento da información e á competencia dixital ao ter como un

dos seus obxectivos proporcionar coñecementos e habilidades para a busca e selección de

información relevante de acordo con necesidades diferentes, así como para a súa reutilización

na produción de textos propios. A procura e selección de moitas destas informacións vai

esixir, por exemplo, o uso adecuado de bibliotecas ou utilización de Internet; a realización

guiada destas investigacións proporcionará, polo tanto, un medio para o desenvolvemento da

competencia dixital. Isto está apoiado polo feito de que o currículo inclúe o uso de soportes

electrónicos na composición de textos de forma que poden ser abordadas mías eficazmente

algunhas operacións implicadas no proceso de escritura (planificación, elaboración, revisión)

e que constitúen un dos contidos básicos do tema. Tamén favorece o desenvolvemento desta

competencia nesta área o uso de novos medios dixitais como un recurso didáctico en canto

implican un uso social e colaborativo de escritura e coñecemento.

Esta materia contribúe tamén de forma decisiva ao desenvolvemento de competencias

sociais e cívicas, entendida como un conxunto de competencias e habilidades de relación,

convivencia, respecto e comprensión entre as persoas. En realidade, aprender a analizar e

comentar os textos é aprender a comunicarse cos outros, para entender o que eles transmiten e

achegarse a outras realidades. Tamén contribúe a materia a esta competición na medida en que

os modos polos cales a linguaxe transmite e sanciona prexuízos e imaxes estereotipadas do

mundo, a fin de axudar a erradicar os usos discriminatorios da linguaxe.

Lectura, interpretación e valoración de textos de distintos tipos son esenciais para o

desenvolvemento da competencia Conciencia e expresións culturais; neste sentido

procurarase que os textos que se traballen na aula traten temas relacionados coas distintas

culturas do mundo.

6.3. OBXECTIVOS

O Bacharelato contribuirá a desenvolver nos estudantes e alumnos as habilidades que lles

permitan:

a) Exercer a cidadanía democrática desde unha perspectiva global, e adquirir unha conciencia

cívica responsable, inspirada nos valores da Constitución española e do Estatuto de

Autonomía de Galicia, así como polos dereitos humanos, para promover a responsabilidade

na construción unha sociedade xusta e equitativa e que favoreza a sostibilidade.

b) Consolidar unha madurez persoal e social que lle permite actuar con responsabilidade e de

forma autónoma e desenvolver o seu espírito crítico. Ser capaz de prever e solucionar


pacificamente os conflitos persoais, familiares e sociais.

c) Fomentar a efectiva igualdade de dereitos e oportunidades entre homes e mulleres, analizar

e valorar criticamente as desigualdades e a discriminación existente e, en particular, a

violencia contra as mulleres e impulsar a igualdade real e a non discriminación das persoas

por calquera condición ou circunstancia persoal ou social, con especial atención ás persoas

con discapacidade.

d) Afianzar hábitos de lectura, estudo e disciplina, como condicións necesarias para o eficaz

aproveitamento da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.

e) Dominio tanto na expresión oral como na expresión escrita, da lingua galega e da española.

f) Expresarse con fluidez e correctamente en unha ou máis linguas estranxeiras.

g) Utilizar de forma fiable e responsable as tecnoloxías da información e da comunicación.

h) Coñecer e valorar criticamente as realidades do mundo contemporáneo, os seus

antecedentes históricos e os principais factores da súa evolución. Participar de maneira

solidaria no desenvolvemento e na mellora do seu contorno social.

i) Acceder aos coñecementos científicos e tecnolóxicos fundamentais, e dominar as

habilidades básicas da modalidade elixida.

l) Comprender os elementos e procedementos fundamentais da investigación e dos métodos

científicos. Coñecer e valorar criticamente a contribución da ciencia e da tecnoloxía para o

cambio das condicións de vida e reforzar a sensibilidade e o respecto ao medio ambiente e

xestión sostible dos territorio, con especial referencia a Galicia.

m) Afianzar o espírito emprendedor con actitudes de creatividade, flexibilidade, iniciativa,

traballo en equipo, confianza en si mesmo e sentido crítico.

n) Desenvolver a sensibilidade artística e literaria así como o criterio estético como fontes de

formación e enriquecemento cultural.

o) Utilizar a educación física e o deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social e

impulsar condutas e hábitos saudables.

o) Consolidar actitudes de respecto e prevención en materia de seguridade viaria.

p) Valorar, respecto e fortalecer o patrimonio material e inmaterial de Galicia, e contribuír á

súa conservación e mellora no contexto dun mundo globalizado.


6.4. Concreción de obxectivos xerais, contidos, criterios de avaliación, competencias clave, estándares de aprendizaxe e grao mínimo de

consecución para superar a materia

Obxectivos - contidos Criterios de Avaliación e competencias clave Estándares de aprendizaxe avaliábeis Grao mínimo de

consecución dos

estándares (%)

Bloque 1 O texto como unidade de comunicación

b, d, e, g, m

Contidos:

- As propiedades do texto.

Adecuación, coherencia,

cohesión.

- A adecuación ao contexto.

- A coherencia semántica: a

organización do contido e

progresión temática.

- A coherencia pragmática: a

información implícita.

- A Cohesión gramatical. A

cohesión léxica. Os marcadores

de discurso.

- Identificar os mecanismos de cohesión dun

texto (recorrencia, substitución, conectores,

marcadores discursivos ....

- Valorar a linguaxe oral e escrita como medios

eficaces de comunicación interpersoal, a

adquirisición de novos coñecementos, a

comprensión e análise da realidade e a

organización racional das ideas.

Competencias:

1) A comunicación lingüística.

4) Aprender a aprender.

5º) competencias sociais e cívicas.

6º) Sentido de iniciativa e espírito empresarial.

7) Sensibilidade e expresión cultural.

- Identifica o mecanismo de recorrencia nun

texto.

- Recoñece os distintos procedementos de

substitución nun texto.

- Identifica o mecanismo de elipse nun texto.

- Recoñece a función dos diferentes tipos de

conectores e marcadores do discurso.

-Interpreta correctamente as implicaturas dun

enunciado.

-Valora a lingua oral e escrita como medios

eficaces de comunicación interpersoal, a

adquisición de novos coñecementos, a

comprensión e análise da realidade e a

organización racional das ideas.

60

60

60

50

50

60

Bloque 2. Tipoloxía textual

Obxectivos:

Criterios de avaliación:

Estándares de aprendizaxe:

Grao mínimo (%)


b, d, e, g, m

Contidos:

-Tipos Textos segundo o seu

ámbito de uso (o artigo

xornalístico e o ensaio).

-Tipos de textos segundo a súa

modalidade discursiva (textos

expositivos e textos

argumentativos).

- Comprender o concepto de xénero discursivo.

- Clasificar os Textos – segundo o ámbito de

uso, a área de coñecemento, o modo de

expresión e a modalidade textual.

Competencias:



5º) Competencias sociais e cívicas.

7) Sensibilidade e expresións culturais.

Entende o concepto de xénero. discursivo

Textos -Clasifica os textos segundo o seu

ámbito de uso, de coñecemento e modo de

expresión.

-Clasifica os textos segundo a modalidade

textual.

50

50

Bloque 3. Textos argumentativos e expositivo-argumentativos

Obxectivos:

b, d, e, g, m

Contidos:

-Organización e estrutura dos

textos argumentativos e

expositivo-argumentativo.

-Características lingüísticas dos

textos argumentativos e

expositivo-argumentativos.


- Recoñecer os distintos tipos de exposicións e

os procedementos e trazos lingüísticos

característicos desta modalidade.

- Recoñecer os distintos tipos de argumentacións

e identificar as estrutura e trazos lingüísticos

desta modalidade.

- Recoñecer os distintos tipos de argumentos con

que se pode defender ou rebater unha idea.

Competencias:




- Recoñece os distintos tipos de exposicións.

-Diferencia os procedimentos propios da

exposición.

-Identifica os trazos lingüísticos

característicos da exposición.

- Recoñece os distintos tipos de

argumentacións.

- Establece a estrutura argumentativa dun

texto.

- Identifica os trazos lingüísticos

características do argumento.

- Recoñece os distintos tipos de argumentos

con que se pode defender ou rebater unha

Grao mínimo (%)

50

50

40

50

50


5º) competencias sociais e cívicas.

7) Conciencia e expresión cultural.

idea.

40

Bloque 4. Análise de textos argumentativos e expositivo-argumentativos

Obxectivos:

b, d, e, g, m

Contido:

- Lectura comprensiva do texto.

- Determinación do tema do

texto.

- O Resumo dun texto.

- O Esquema


- Expresar con brevidade e coas súas propias

palabras o contido do texto.

- Distinguir a idea principal e as secundarias.

- Analizar a estrutura organizativa do texto.

- Utilizar sistematicamente os coñecementos

sobre a lingua e o seu uso no comprensión e

análise de textos, así como a composición e

revisión dos propia, empregando a terminoloxía

axeitada.

- Identificar o tema dun texto.

Competencias:



7) Conciencia e expresións culturais.


- Expresa con brevidade e coas súas propias

palabras o contido do texto.

- Identifica correctamente o tema, a tese e os

argumentos utilizados no texto.

- Distingue a idea principal e secundario.

- Recoñece a relación entre as partes do texto

(organización de ideas).

- Representa esas relacións a mediante a

elaboración dun esquema.

Grao mínimo (%)

50

50

50

50

Bloque 5. O comentario crítico de textos argumentativos e expositivo-argumentativo

Grao mínimo (%)


Obxectivos:

b, d, e, g, h, m, n, p

Contido:

- Interpretación persoal do texto.

- Valoración persoal do texto.


-Interpretar correctamente o sentido do texto e a

súa intención.

-Completar, matizar ou rebater o dito no texto

con argumentos propios, evitando a paráfrase do

mesmo.

-Propoñer solucións ou alternativas para os

temas formuladas.

-Redactar de forma ordenada e coherente, e con

boa presentación.

-Redactar con precisión terminolóxica, riqueza

de vocabulario sintaxe fluída.

-Redactar con corrección e adecuación as ideas

expostas no texto.

Competencias:



5º) Competencias sociais e cívicas.

6º) Sentido de iniciativa e espírito empresarial.

7) Conciencia e expresión cultural.


- Interpreta correctamente o sentido do texto

e a súa intención.

- Non se limita a repetir o dito no texto, isto

é, a parafrasealo.

- Completa, matiza ou rebate o dito no texto

con argumentos propios.

- Suxire ou propón solucións ou alternativas

para os temas formulados.

- Redacta de forma clara, ordenada e

coherente.

- Redacta con precisión terminolóxica,

riqueza de vocabulario e sintaxe fluída.

- Redacta con corrección e adecuación as

ideas que expón o texto.

- Interésase pola boa presentación dos textos

escritos.

50

40

40

40

50

40

50

60

IES Xelmírez I, Análise e comentario de textos, curso 2016-17 / Páxina 184

6.5. Distribución e secuenciación dos contidos

Primeiro trimestre:

- As propiedades do texto. Adecuación, coherencia, cohesión. Adecuación ao contexto (3

sesións).

- A coherencia semántica: a organización do contido e progresión temática. A coherencia

pragmática: a información implícita (2 sesións).

- Cohesión gramatical. A cohesión léxica. Os marcadores de discurso (5 sesións).

Segundo trimestre:

- Tipos de textos segundo o seu ámbito de uso (o artigo xornalístico e o ensaio) (2 sesións).

- Tipos de textos segundo a súa modalidade discursiva (textos expositivos e argumentativos)

(2 sesións).

- Organización e estrutura de textos argumentativos e expositivos-argumentativa (3 sesións).

- Características lingüísticas dos textos argumentativos e expositivos-argumentativa (3

sesións).

Terceiro trimestre:

- Lectura comprensiva do texto. Determinación do tema do texto(1 sesión).

- O resumo dun texto (2 sesións).

- O esquema (1 sesión).

- Interpretación persoal do texto equipo texto.Valoración persoal do texto (6 sesións).

6.6. Os procedementos e instrumentos de avaliación

A avaliación da aprendizaxe do alumno concéntrase en tres puntos:

1. A comprobación dos coñecementos iniciais que teñen que comezar o curso, mediante

unha proba inicial, ou ao comezo de cada unidade didáctica, a través da observación

directa do profesor. Tomando como punto de partida os coñecementos previos,

constataranse, a través da actividade diaria, o progreso do alumno no grao de

adquisición de coñecementos e o desenvolvemento das súas capacidades, e

detectaranse as dificultades atopadas neste proceso.

2. O desenvolvemento continuo e progresivo do proceso: Os datos recollidos nesta


avaliación continua serán discutidos cos alumnos facilitándolles individualmente

información sobre o seu progreso e as dificultades detectadas en cada un dos aspectos

valorados da materia.

3. A comprobación dos coñecementos adquiridos nun momento dado: Ao final de cada

trimestre, e en determinadas épocas do ano, realizarase unha avaliación que mida os

resultados acadados por toda clase e o grao de consecución, por cada alumno, das

competencias clave.

O carácter progresivo, acumulativo e reiterativo da aprendizaxe da materia fai que a

avaliación dos alumnos deba centrarse nos progresos que vaia realizando durante todo o

curso. Así, as deficiencias apreciadas nun determinado período de avaliación han de ser

recuperadas no seguinte período, insistindo nos aspectos específicos que non acadaron o

mínimo esixíbel. A avaliación final do curso deberá medir o grao de dominio das

competencias clave. Caso de un alumno non acadar o grao mínimo de realización de

competencias clave, o profesor pode realizar unha proba de recuperación de toda a materia,

que se aterá aos criterios de cualificación establecidos.

A avaliación dos alumnos farase mediante os seguintes instrumentos:

- Valoración da asistencia, a puntualidade, dilixencia, atención, participación, urbanidade e

compostura na aula.

- Observación do traballo desenvolvido na casa mediante a revisión do caderno, ou do

traballo desenvolvido na aula, individualmente ou en equipos (contido, expresión, caligrafía,

ortografía, presentación ...). A profesora poderá exixir en calquera momento e sen previo

aviso a presentación do caderno do alumno para avaliar as actividades realizadas na aula ou

as tarefas encomendadas para a súa realización fóra da xornada escolar. Neste sentido,

valorarase que o caderno estea completo e actualizado; que os alumnos respectar os prazos de

realización e entrega de exercicios e traballos, e que o alumno dispoña do material necesario

para o aproveitamento da aula.

- Comprobación de que o estudante toma notas, comprende ou erra con frecuencia, que

corrixe os erros tanto de contido como ortográficos. Así, poderase informar o alumno do que

fai ben e do que necesita mellorar.

- Análise das producións textuais do estudante para comprobar o seu grao de madurez e

capacidades empregadas.

- Comprobar, por medio de probas específicas dos coñecementos adquiridos sobre a materia.

As probas serán elaboradas de modo que permitan aplicar os criterios de avaliación

establecidos e comprobar o grao de adquisición das competencias clave.


Para a avaliación das probas escritas teranse en consideración non só os contidos das

respostas, como tamén (e sobre todo) a forma. Así, na cualificación dun exame escrito teranse

en conta:

• A cohesión do texto. A correcta organización e enlace das diferentes partes.

• Como resultado do anterior, a puntuación e a expresión escrita.

• A corrección e adecuación do vocabulario empregado.

• A corrección ortográfica

• A presentación aceptable que, en calquera caso, garanta a lexibilidade do texto.

• A competencia lingüística do alumno.

6.7. Concrecións metodolóxicas

A metodoloxía de Análise e comentario crítico de textos baséase na proposta de pautas

simples que permiten aos alumnos realizar unha lectura comprensiva, determinar o tema,

realizar unha síntese e elaborar un comentario persoal sobre un texto proposto. O obxectivo

final é que os alumnos escriban os seus propios comentarios, polo que é moi importante elixir

os textos que sexan entendidos polos alumnos, pois se se acerta na selección de textos,

asegurarse a participación dos alumnos, aspecto fundamental para ensinar e practicar este

tipo de actividade.

Traballarase especialmente con artigos xornalísticos de opinión, de tipo argumentativo ou

expositivo-argumentativo. E dentro dos artigos de opinión, seleccionaranse principalmente

columnas de autores/as coñecidos/as pois teñen varias vantaxes:

- As/ Os autoras/es son moitas veces escritoras/es, que coidan do uso da linguaxe.

- Tratan temas actuais de grande interese para os lectores.

- Seleccionan problemas permanentes na sociedade.

É conveniente que sexan abordados unha variedade de temas de interese para a

xuventude: tabaquismo, medio ambiente, novas tecnoloxías, deportes, drogas, emigración ....

O tratamento destas cuestións é particularmente interesante, non só porque proporciona

información sobre temas actuais, como tamén porque os alumnos aprenden a analizar con

profundidade os temas tanto do punto de vista lingüística como do tratamento dos seus

contidos.

6.8. Materiais e recursos

• Dicionarios de lingua.

• Material de reprografía: a natureza da materia e a propia concepción metodolóxica

impón o uso constante dunha variedade de textos para a súa análise e comentario, que

serán reprografiados.

• Vídeos didácticos (fondos do Departamento, da Biblioteca ou da propia profesora.


• Canón de proxección multimedia e aplicacións informáticas.

• Uso de aulas TIC, para promover o uso de novas tecnoloxías no proceso de ensino-

aprendizaxe.

6.9. Criterios de Cualificación

Valórase en 50% a proba que ao final de cada trimestre se realizará como aplicación dos

contidos estudados en cada avaliación.

O outro 50% valórase o traballo desenvolvido polo alumno na aula durante o trimestre,

así como a súa actitude, a participación, a constancia, ...

Nas exposicións orais e escritas terase en conta a expresión. Nas actividades escritas pódese

deducir ata un máximo de 2 puntos, 0,05 por erro de ortografía, e 0,2 puntos por erros

morfolóxicos, sintácticos e léxicos graves. Tamén se penalizará a má presentación dos

exercicios escritos.

A avaliación é continua, polo que se valorará positivamente o progreso do alumno ao longo

do curso. Os temas que se suspenderon nunha avaliación poden ser recuperados ao longo do

curso. O alumno que supere as tres avaliacións aprobará o curso. A súa nota final é a media

ponderada das tres avaliacións parciais. Se un estudante suspende unha ou dúas avaliacións

mais ten un desenvolvemento positivo e recupera a materia suspensa tamén aproba o curso.

Se un estudante suspende a terceira avaliación tendo aprobado as anteriores, poderá aprobar

sempre que a nota media das tres avaliacións sexa cinco puntos. En calquera caso, para poder

aprobar, o alumno debe obter unha puntuación media de 5 puntos cunha puntuación mínima

de 3 puntos en calquera das avaliacións suspensas.

Na convocatoria de setembro proporase unha proba escrita con preguntas sobre os contidos

estudados. O exame será avaliado sobre 10 puntos. Aprobará o alumno que obteña unha

puntuación igual ou superior a 5 puntos.

6.10. Indicadores de rendemento para avaliar o proceso de ensinanza-aprendizaxe e a

práctica docente.

Resulta útil unha ficha en que se recollen os aspectos avaliables da actividade docente. En

primeiro lugar o profesor e ao final do curso, o grupo de alumnos / as da materia, farán unha

reflexión conxunta e unha investigación sobre o labor docente. A ficha é a seguinte:

1 2 3 4

1. Deseño diferentes actividades de aprendizaxe para acadar cada un

dos obxectivos.

2. Motivo os meus alumnos / as comunicando os obxectivos que quero

acadar e a finalidade das actividades, partindo dos seus coñecementos


previos, relacionando os contidos con situacións reais, informando da

utilidade e creando expectativas.

3. Emprego metodoloxías que favorecen o desenvolvemento dunha

actitude positiva do alumno / a, e que teña en conta os seus intereses.

4. Propoño actividades que favorezan a aprendizaxe autónoma

(procura de información, traballos, investigación ...).

5. Cando iniciamos unha unidade ou un novo tema, os alumnos / as

coñecen: os obxectivos e as competencias que queren desenvolver,

diferentes actividades para desenvolver, como se avalían ...

6. As actividades están relacionadas con situacións da vida real.

7. En función das características de cada alumno / a, presento

diferentes tarefas e logros.

8. Propoño varias metodoloxías.

9. ¿Como organizar o grupo de clase? (Expresa, póñase en

porcentaxe).

traballo individual

parellas

Pequeno Grupo

Gran grupo

%

%

%

%

10. Utilización de recursos e materiais variados para a aprendizaxe da

materia: materiais manipulabades, gráfico audiovisual, material

impreso ...

6.11. DESEÑO DA AVALIACIÓN E MEDIDAS QUE SE POIDAN ADOPTAR COMO

CONSECUENCIA DOS SEUS RESULTADOS

É fundamental ter, desde o inicio do curso, un coñecemento o máis profundo posible do

nivel académico dos alumnos, tanto individualmente como en grupo. Para iso, é esencial

realizar unha proba de avaliación inicial.

Durante a primeira semana de clase pasarase aos alumnos unha proba escrita para medir

o nivel de coñecementos, competencias e habilidades que posúen no referente á análise e

comentario crítico de textos. Analizarán un texto a partir do cal mediante preguntas sobre o

significado das palabras, elementos que dan cohesión ao texto, o seu resumo, así como a súa

interpretación e comentario crítico.

Analizaranse os resultados e, se for preciso, adoptaranse medidas para fortalecer aqueles

alumnos en que se aprecie que non teñen o nivel básico desexable para abordar o

desenvolvemento curricular ..


6.12. MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE

Atención á diversidade dos estudantes é un elemento central das decisións

metodolóxicas adoptadas para este curso.

Para este fin, deséñanse accións para coñecer as características de cada alumno e

axustarse a elas combinando estratexias, métodos, técnicas, recursos, organización do

espazos e tempos para facilitar que acaden os estándares de aprendizaxe avaliábeis. A

atención ás diferenzas individuais canto a motivacións, intereses, capacidades e estilos de

aprendizaxe están contemplados pola combinación de metodoloxías, actividades e tarefas

propostas; a combinación de linguaxes e soportes, a posibilidade de articular diferentes

itinerarios ... elementos todos orientados a atender ás necesidades de aprendizaxe de cada

alumno e para permitir o seu desenvolvemento individual.

Para atender os diferentes ritmos de aprendizaxe, contémplanse actividades específicas

de reforzo e ampliación destinadas a mellorar as posibilidades de acadar os obxectivos

educativos nesta etapa.

6.13. CONCRECIÓN DOS ELEMENTOS TRANSVERSAIS QUE SON

TRABALLADOS

No currículo de Análise e comentario crítico de textos inclúese unha serie de contidos

que son transversais nas distintas disciplinas, sen prexuízo do seu tratamento específico

nalgunhas delas: a comprensión de lectura, expresión oral e escrita, comunicación

audiovisual, información e tecnoloxía de comunicación, emprendedores e educación cívica e

constitucional.

De modo xeral establécense as seguintes liñas de actuación:

• A comprensión lectora e expresión oral e escrita constitúen un obxectivo fundamental da

disciplina, e eríxense na base principal da actividade do alumnado, que se centran na lectura

de textos humanistas, xornalísticos, etc. así como na produción de textos de carácter

expositivo-argumentativo.

• O uso da tecnoloxía da información e comunicación é entendida non só como un soporte

para certos compoñentes e ferramentas de aplicación na aula, como tamén pola súa función

básica para a personalización da aprendizaxe, polas súas innúmeras posibilidades didácticas,

e pola conexión cos hábitos e experiencias das novas xeracións de estudantes.

Alén diso, como a base desta materia é a lectura e interpretación de textos que tratan

cuestións de interese permanente ou relacionados coa sociedade de hoxe, constitúen unha

achega tan fundamental para reflexionar e tentar promover valores como a consideración da

dignidade de todos humanos (racismo, inmigración), o respecto polas tradicións como parte

do patrimonio de todos os pobos e toda a humanidade, o voluntariado, o consumo

responsable e respecto ao medio ambiente, tabaquismo, dependencia de drogas, deportes, ...


7. MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE. (NEAE)

O alumnado con necesidade específica de apoio educativo (NEAE) require unha atención

educativa diferente á ordinaria para que poida acadar o máximo desenvolvemento das súas

capacidades.

Dentro das NEAE está o alumnado que manifesta graves dificultades de comunicación e/ou

outro tipos de discapacidades (motora, intelectual). Este alumnado está integrado na aula

ordinaria, salvo algunhas sesións que precise unha atención máis individualizada.

Metodoloxía. Recursos

Para o alumnado con dificultades de comunicación, teremos en conta o seguinte:

-Ten dúas formas de comunicarse a través dun sistema alternativo e aumentativo de

comunicación. Por unha parte, utiliza taboleiros e, por outra parte, utiliza o Tobii. Para a

utilización das táboas de comunicación, faise que leve o propio dedo á casilla que el queira.

Outra forma de comunicación é darlle opcións, indicadas nas palmas das mans a cada lado da

cabeza e que escolla cos movementos da cabeza e mirada.

En canto ao Tobii, está comezando a desenvolverse a través del, pero cústalle enormemente

pola fatiga que provoca o programa. O Tobii é un dispositivo que permite controlar o rato do

ordenador coa mirada. Pero para o control do Tobii é necesario un gran traballo e a

dosificación de tempos, posto que ten que permanecer coa mirada moi centrada durante o

tempo que o utilice. O Tobii é compatible con numerosos programas educativos baseados en

pictogramas e imaxes reais. Actualmente está utilizando o Grid.

Presenta moitas áreas do currículo ás que non pode acceder. Todos os contidos, criterios e

estándares relacionados coa comunicación oral, como motricidade e coa expresión non son

accesibles nin adaptados para el. Por este motivo, aínda que non presente un desfase

curricular significativo, vémonos na tesitura de suprimir certos contidos e estándares e

adaptar outros á súa forma de comunicación, que na actualidade predominantemente é o

Tobii.

Para a realización destas tarefas cóntase coa mestra de Audición e Linguaxe que o acompaña

de forma permanente na aula e colabora cos profesores especialistas nas adaptacións das as

unidades didácticas e as tarefas da aula ao seu Sistema Alternativo de Comunicación.

Para o alumnado que precisa modificacións significativas do currículo elaborase a adaptación

curricular (AC).

Avaliación:

A avaliación da aprendizaxe do alumnado con NEAE require de formas e instrumentos

diferentes, que teñan en conta as súas dificultades de xeneralización das aprendizaxes, a súa

baixa tolerancia á frustración, o desfase que pode darse en certas áreas ou materias, as súas

dificultades na comprensión e a expresión oral e escrita.

Os exames, probas serán:

- Serán claros, impresos a unha soa cara, porque con frecuencia se esquecen de darlle a volta

ao papel.

- Minimizar os tempos dos exames, podendo facelos en varias sesións.

- Con preguntas pechadas (verdadeiro/falso, opción múltiple), de completar ou de resposta

curta.


- Con espazo suficiente para responder as preguntas. •

- Complementar con probas orais, en especial para os derivados do déficit na “motricidade

fina”, e para avaliar as competencias adquiridas realmente polo alumno/a.

- Poderase realizar probas utilizando tableta ou computador. Así como favorecer a entrega de

traballos en formato dixital.

- Ofertando as axudas que precise, contado coa colaboración do profesorado especialista de

apoio educativo.

-Realizar os exames en espazos fóra da aula (na aula específica de apoio) para poder facer as

adaptacións na avaliación que sexan necesarias en tempo e forma, sen interromper ao resto do

grupo.

8.- Actividades extraescolares:

1.- Colaboración co Equipo de Dinamización e normalización Lingüística en:

- Correlingua

- Festival teatral intercentros.

2.- Charlas con escritores/as.

3.- Asistencia a representacións teatrais que haxa en Compostela ao longo do ano

4.- Asistencia a algunha proxección cinematográfica que se considere de interese

5.- Club de debate

6.- Colaboración con diversas actividades que se realicen no centro, nomeadamente:

- Samaín.

- 25 de Nov.: Día Internacional para a Eliminación da Violencia contra as mulleres.

- 30 de Xan.: Día escolar da Non- Violencia e a Paz

- Entroido

- 8 de Marzo: Día Internacional da Muller traballadora.

- 21 de marzo: Día da Poesía

- 23 de abril: Día do libro

- Maio: Semana das Letras

IES Xelmírez I, Lingua Galega e Literatura, curso 2016-17 / Indicadores de logro Páxina 192

9.- INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DE ENSINO E A PRÁCTICA DOCENTE

MODELO PARA O PROFESORADO

ASPECTOS A AVALIAR A DESTACAR… A MELLORAR… PROPOSTAS DE

MELLORA PERSOAL

Temporalización das Unidades Didácticas

Desenvolvemento dos obxectivos didácticos

Manexo dos contidos da unidade

Descritores e desempeños competenciais

Realización de tarefas

Estratexias metodolóxicas seleccionadas

Recursos

Claridade nos criterios

de avaliación

Uso de diversas ferramentas de avaliación

Evidencias dos estándares de aprendizaxe

Atención á diversidade

Interdisciplinariedade


MODELO PARA O DESENVOLVEMENTO DA PRÁCTICA DOCENTE

DESENVOLVEMENTO DA PRÁCTICA DOCENTE 1 2 3 4

Informo os alumnado dos criterios, dos procedementos e dos instrumentos de avaliación

Informo as familias dos criterios, dos procedementos e dos instrumentos de avaliación.

Formulo situacións introdutorias previas ao tema que vou tratar.

Estimulo a participación dos alumnos a partir das súas experiencias.

Comunico a finalidade das aprendizaxes, a súa importancia, utilidade e aplicación na vida real.

Presento os contidos dando unha visión xeral do tema

Facilito a adquisición de novos contidos intercalando preguntas aclaratorias, exemplificando..

Á hora de seleccionar as actividades, teño en conta que existen diferentes tipos de ritmos e

intereses.

Formulo actividades variadas.

-Introdución.

-Desenvolvemento

-Consolidación.

-Reforzo.

-Ampliación

Nas actividades que propoño hai equilibrio entre as actividades individuais e as actividades grupais

Á hora de constituír grupos reducidos , teño en conta os seguintes criterios:

Fágoos a sorteo.

Fago os grupos por niveis.

Fago grupos nos que os seus membros teñen distintos niveis


Á hora de realizar as actividades teño en conta as “dinámicas cooperativas”

Emprego técnicas metodolóxicas variadas: expositiva, investigadora

Emprego medios técnicos audiovisuais.

Emprego recursos didácticos variados (audiovisuais, informáticos…) tanto para a presentación dos

contidos como para a práctica do alumnado.

Comprobo que comprenden a tarefa que teñen que realizar: facendo preguntas, estimulando a que

verbalicen o proceso durante a realización das tarefas.

Facilito estratexias de aprendizaxe: como buscar fontes de información, pasos para resolver

cuestións..

Reviso e corrixo frecuentemente as actividades propostas na clase e para a casa.

Proporciono información ao alumnado sobre a execución das tarefas e como melloralas.

No caso de que os logros acadados polo alumnado sexan insuficientes, propoño novas actividades

que faciliten a súa adquisición.

No caso de que os logros acadados sexan suficientemente acadados nun breve período de tempo,

propoño novas actividades que faciliten un maior grao de adquisición.

Propoño actividades que posibiliten acadar distintos graos de execución

Adopto medidas de apoio para o alumnado que presenta desfase curricular ou dificultades de

aprendizaxe.

Coordínome co profesorado de apoio para a adecuación de contidos, actividades, metodoloxía,

recursos e adaptalos os alumnos con dificultades

Teño en consideración as orientacións do departamento de orientación na adopción de medidas a

adoptar co alumnado con necesidades específicas de apoio educativo.

Código: 1 (nunca); 2(poucas veces); 3 (case sempre), 4(sempre).


CUESTIONARIO SOBRE A AVALIACIÓN

SOBRE A AVALIACIÓN 1 2 3 4

Participo activamente nas sesións de avaliación, á hora de tomar decisións colexiadas no tocante a:

- Promoción do alumnado.

- Adopción de medidas de atención á diversidade.

- Elaboración do Consello orientador.

Teño en conta o procedemento xeral de avaliación en relación co establecido na programación

Realizo unha avaliación inicial a comezo de curso, o comezo de cada unidade didáctica.

Establezo criterios obxectivos para avaliar o aprendizaxe do alumnado

O alumnado coñece os criterios de avaliación e de cualificación que se empregan

Ao avaliar unha actividade en equipo, ademais da cualificación global, cada membro do grupo

obtén outra individual que é reflexo da súa contribución persoal.

Utilizo diferentes rexistros de recollida de datos.

- Listas de control.

- Escalas de valoración.

- Anecdotario.

- Diarios de clase.

Emprego diferentes procedementos e instrumentos de avaliación coherentes cos estándares de

aprendizaxe, adaptados á diversidade dos alumnos e diferentes segundo os contidos tratados

Utilizo diferentes medios para informar as familias, o profesorado e o alumnado dos resultados da

avaliación

Emprego a autoavaliación do alumnado



CUESTIONARIO PARA O ALUMNADO

INDICADORES 1 2 3 4

Fago con regularidade as tarefas propostas polo profesorado.

Entrego os traballos segundo as indicacións dadas polo profesorado e na data acordada

Participo activamente (achego ideas, axudo a resolver problemas, realizo a miña parte do traballo)

nos traballos propostos en equipo.

Pregúntolle ao profesorado as dúbidas..

Solicito a axuda e a aprobación frecuente do profesorado.

Estou satisfeito do meu traballo

As cualificacións obtidas reflicten o meu esforzo e traballo.

Asisto regularme a clase.

Teño frecuentemente faltas de puntualidade

Xustifico os meus retrasos e faltas de asistencia ao/á titor/-a

Preocúpome por poñerme ao día na materia cando falto a clase.

Adopto unha actitude respectuosa co profesorado.

Adopto unha actitude respectuosa co alumnado.

Asumo responsabilidades.

Teño unha actitude positiva cara ao estudo

O que aprendo nunha materia aplícoo e relaciónoo con outras.

IES Xelmírez I, Lingua Galega e Literatura, curso 2016-17 / Avaliación programación /Páxina 198

10.- Avaliación da programación didáctica

A avaliación da programación didáctica é un dos aspectos fundamentais do traballo docente, xa que permite determinar con exactitude os puntos

fracos e as fortalezas do traballo desenvolto ao longo de todo un curso académico.

A adecuada posta en marcha de mecanismos de avaliación da programación propiciarán unha notábel mellora do traballo nas aulas. Porén,

debemos ter en conta que materiais, metodoloxías, recursos, actividades etc. que funcionan durante un curso poden non facelo no seguinte, posto

que o factor humano do alumnado e a súa diversidade xoga un papel determinante no noso traballo diario. Para tratar de paliar no mínimo estes

inconvenientes debemos contar cun bo repertorio de materiais flexíbeis e apoiarnos en metodoloxías que permitan as adaptacións curriculares

que sexan precisas.

Á hora de avaliarmos o cumprimento da programación debemos considerar unha serie de indicadores de logro que teñan en conta como mínimo

os seguintes elementos: obxectivos, contidos, consecución dos estándares de aprendizaxe, contribución aos obxectivos xerais da etapa,

contribución ao desenvolvemento das competencias clave, procedementos e instrumentos de avaliación, factores que favoreceron o cumprimento

da programación / causas de non cumprimento, reflexión sobre as posíbeis situacións imprevistas acontecidas ao longo do curso e propostas de

mellora.

- Modelo de avaliación da programación didáctica

Docente: Curso e grupo:

Puntos fortes da programación

Puntos fracos da programación

Aspectos a manter no próximo curso

Aspectos a mellorar no próximo curso

Cumprimento dos obxectivos xerais da programación

Desenvolvemento das unidades didácticas

Desenvolvemento das actividades programadas

Funcionamento das metodoloxías aplicadas

Utilización de recursos e materiais didácticos

Consecución dos estándares de aprendizaxe

Funcionamento dos procedementos de avaliación

Pertinencia dos instrumentos de avaliación

IES Xelmírez I, Lingua Galega e Literatura, curso 2016-17 / Avaliación programación /Páxina 199

Eficacia das medidas de recuperación

Contribución ao desenvolvemento das competencias clave

Contribución ao desenvolvemento dos obxectivos xerais de etapa

Dinámica do grupo

Participación en actividades extraescolares e complementarias

Medidas de atención á diversidade

Favorecemento da multidisciplinariedade

Favorecemento do tratamento integrado de linguas

Factores que favoreceron o cumprimento da programación

Causas de non cumprimento da programación

Lingua Galega e Literatura (E.S.O Literatura Galega do … · ESO e 2º de Bacharelato...

Documents

Transcript of Lingua Galega e Literatura (E.S.O Literatura Galega do … · ESO e 2º de Bacharelato...