Het meten van de soft skill “presenteren” bij studenten...
Transcript of Het meten van de soft skill “presenteren” bij studenten...
Hetmetenvandesoftskill“presenteren”bijstudentenvan
deopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaarROCLeeuwenborghICTLyceum
IvoHeuts-2817713–EDU71t
ICT&Education(Media)
2
Algemenegegevens Gegevensstudent:Naam: HeutsIvo(I.P.L.M)Studentnummer: 2817713Studie: ICT&Educatie(M)BI-Diplomering,EDU71T,cohort2016Telefoon: 0637173924E-mail: [email protected]:Naamschool: ROCLeeuwenborghICTLyceumAdres: Arendstraat12,6135KT,SittardBegeleider: Dhr.JeroenCremersTelefoon: 0647087078E-mail: [email protected]
3
VoorwoordDitpraktijkonderzoeksverslagishetresultaatvaneen4maandendurendpraktijkonderzoekinhetkadervanmijnafstuderenvoorFontysICT&Educatie.HetafgelopenhalfjaarhebikmijnlaatstedocentstageuitgevoerdbijdeApplicatie-enMediaontwikkelaaropleidingvanROCLeeuwenborghteSittard.Hetpraktijkonderzoekiseenvandefacettendataanbodisgekomentijdensdezestage.Hetiseenleerzameervaringgeweestomhetpraktijkonderzoekvoortebereidenenuittevoeren.Dankzijditpraktijkonderzoekisvoormijduidelijkgewordenwatikbijeenvolgendonderzoekhetzelfdezoudoenenwatikanderszouaanpakken.Ditisonderanderebeschrevenindediscussie.GraagwilikmijnstagebegeleiderJeroenCremersenmijncollegadocentTerenceSlotbedankenvoordeleerzameennuttigepeerfeedbackmomenten.OokwilikcollegadocentDennisWardenburghbedankenvoorzijnmedewerkingaanhetpraktijkonderzoek.TenslottewilikhetICTLyceumvanROCLeeuwenborghbedankenvoordemogelijkhedendiemijaangebodenzijnomhetpraktijkonderzoekuittevoeren.Veelleespleziergewenst,IvoHeuts.Beek,6januari2018
4
SamenvattingIndehuidigesituatiewordendehardskills(vakspecifiekevaardigheden)aandehandvancriteriauithetkwalificatiedossiergetoetst.Softskills(veelalcommunicatieveensocialevaardigheden)wordenmomenteelnietgetoetst.HetdoelvanditpraktijkonderzoekisomerachtertekomenhoedocentenvandeApplicatie-enMediaontwikkelaaropleidingdesoftskill“presenteren”formatiefkunnentoetsen.Hiervoorisdevolgendeonderzoeksvraagopgesteld:“Hoekunnendocentenvandeniveau4opleidingApplicatie-enMediaontwikkelaardesoftskill“presenteren”formatieftoetsenwaardooreenstudentgemotiveerdwordtomautonoomtewerkenaanzijnvakspecifiekepresentatievaardigheden?”.Hetisbelangrijkdateenstudentzelfstandiggaatwerkenaanzijnpresentatievaardighedenalshijdaaroverfeedbackheeftontvangen.Omantwoordtekunnengevenopdehoofdvraagzijneropbasisvaneentheoretischkadermeerderemeetinstrumentenontwikkeld(enquête,observatieschema’s,rubric-formatenSTARR-format)dietoegepastzijnbijonderandereobservaties.Deenquêtedieafgenomenisbijstudentengeeftaandatzijbehoeftehebbenaanstimulatievaneendocentomaanhunpresentatievaardighedentewerken.Dehelftvandeeerstejaarsstudentendiedeenquêteingevuldhebben,gevenaandatzijlievernietpresenteren.Ookkomtnaarvorendateenmerendeelvandestudentenopenstaatvoorondersteuningomdepresentatievaardighedenteverbeteren.TijdensdeobservatieszijneenrubriceneenSTARR-formatineenpraktijksituatiegetest.Erisgekekenhoestudentendetoetsingervarenhebben,enofstudentennadetoetseneenbeeldhaddenvanwatzijkunnenverbeterenaanhunpresentatievaardigheden.HieruitkomtduidelijknaarvorendateenzelfbeoordelingmetbehulpvaneenSTARR-formatdoorstudentenalsprettigwordtervaren.Ookzijnstudentenzichdoordezetoetsvormbewustervanhunverbeterpunten.AandehandvanditpraktijkonderzoekishetaantebevelenomstudenteneenzelfbeoordelingmetbehulpvaneenSTARR-reflectieuittelatenvoeren.Eendocentofeendocententeamhoeftgeenaandachtmeertebestedenaanhetformat.Alseenstudentduidelijkverzochtwordtomuitgebreidendiepgaandtereflecterenopzijngegevenpresentatie,isdekansgrootdathijautonoomgaatwerkenaanzijnpresentatievaardigheden.Ditomdatdestudentzelfheeftingezienwaarhijaanmoetwerken.
5
InhoudsopgaveVerklarendewoordenlijst 061-Inleiding 071.1Aanleidingensituatieschets 1.2Probleemstelling1.3Doelstelling1.4Deonderzoeksvraag1.5Relevantievanhetonderzoek2-Theoretischkader 092.1Zelfdeterminatietheorie2.2Competentiegerichtonderwijs2.3ToetsvormenopdeniveausvanMiller
2.3.1Competentietoetsing2.3.2Rubricsbijperformanceassessments2.3.3Zelfbeoordeling
2.4Verbaleennon-verbalecommunicatie. 2.5Deelvragen3-Methodevanhetonderzoek 153.1Participanten3.2Meetinstrumenten3.3Validatieenbetrouwbaarheidmeetinstrumenten3.4Procedure3.5Analyse3.6Presentatie4-Resultatenvanhetonderzoek 254.1Studentenenquête4.2Observaties 5-Conclusieendiscussie 345.1Beschrijvingvanconclusies5.2Beperkingenvanhetonderzoek5.3Suggestiesvoorvervolgonderzoek5.4Praktischeimplicaties5.5AanbevelingenLiteratuurlijst 39Bijlage1.Opzetenquête 41Bijlage2.Resultatenenquête 43Bijlage3.Assessmentobservatieschema 46Bijlage4.Assessmentfeedback 47Bijlage5.Rubric 50Bijlage6.STARR-formatobservatieschema 51Bijlage7.GesimplificeerdSTARR-format 52Bijlage8.STARR-formatresultaten 54Bijlage9.Ephoruscheck 59
6
VerklarendewoordenlijstWoord Omschrijvinghardskills Hardskillszijncognitievemeetbare,
functioneleoftechnischevaardigheden.IndeICT-sectorvalthierbijvoorbeeldprogrammerenofnetwerkwerkbeheeronder.
probleemgestuurdprojectmatigonderwijs Ditsoortonderwijsheeftalsdoelomaantesluitenopdemanierwaaropeenmensleert.Studentenwerkenzelfstandigofingroepsverbandaanprojecten.Dedocentgeeftinstructies,enverleendinformatieoffeedback.
performanceassessment Eenprestatiemetingdooreenuitgevoerdetaakeneensystematischuitgevoerdeorganisatie.
softskills Softskillszijnniet-cognitievecapaciteiten.Hierondervallenvaardighedenalscommuniceren,presenteren/pitchen,samenwerking,professionelewerkhoudingenzorgzaamheid.
7
1-Inleiding1.1AanleidingensituatieschetsROCLeeuwenborghteSittardiseenmbo-onderwijsinstellingwaarinverschillendeberoepsopleidingenaangebodenworden.OnderdenoemerICTLyceumwordteenviertalvolledigdagonderwijs(BOL)ICT-opleidingenaangeboden.HierondervallendeopleidingenMedewerkerICT(niveautwee),MedewerkerICTBeheer(niveaudrie),ICTBeheerder(niveauvier)endeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaar(niveau4).DitpraktijkonderzoekisgerichtopdeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaar.HetvakgebiedApplicatie-enMediaontwikkelingvraagtomberoepsbeoefenaarsdieoversoftskillsenhardskillsbeschikken.DeICT-sectorstaaterombekenddatheteenvandemeestevoluerendeberoepssectorenis.Vakgerelateerdevaardighedendiestudentenmomenteelaangeleerdkrijgenkunnenbinneneenkorttijdsbestek(±5jaar)achterhaaldzijn.Hetisdaaromvanbelangdateenberoepsbeoefenaarzijnsoftskillsopordeheeft,zodathijzichalleenhoefttefocussenopnieuwevakgerelateerdeontwikkelingen.OokdeOnderwijsraadsteltvastdatonderwijsinstellingenniet-cognitievecapaciteitenvanstudentenmeerzoudenmoetenwaarderen.Hetrisicobestaatzelfsdatdeonderwijskwaliteitverslechtertalshierniettijdigopgeanticipeerdwordt(Onderwijsraad,2013).IndehuidigesituatiewordendehardskillsaandehandvandecriteriavanuithetkwalificatiedossierApplicatie-enMediaontwikkelaar(Crebonr.25187)getoetst.Softskillswordenmomenteelnietgetoetst,ietswatuiteindelijkweldebedoelingis.Dezetoetsingzouformatief,dusontwikkelingsgerichtmoetenzijn.Hetstrevenvandeonderwijskundigleiderisomaandezevaardighedengeencijferstekoppelen.Inplaatsdaarvankrijgteenstudenteenomschrijvingdieuitlegtinwelkemateeenstudentaaneenspecifiekevaardigheidvoldoet.VolgensJoosten-tenBrinkeenSluijsmansishetbijformatievetoetsingvanbelangdatdeinformatiediedestudentkrijgtbetekenisvolis.Debeoordelingsinformatiemoetvoordestudentbruikbaarzijn.Ookmoetdebeoordelingdestudentmotiverenomteleren(Joosten-tenBrinke,Sluijsmans,2017).Eenbeoordelingmetcijferszonderverdereuitleggeeftgeenduidelijkbeeldweervandeontwikkelingvaneenstudent.Ookishetrisicogrootdateenstudentgedemotiveerdraakt.1.2ProbleemstellingDeonderwijskundigleidervanhetICTLyceumisvanmeningdatstudentengedemotiveerdkunnenrakendoorformatievetoetsingvansoftskills.Eenstudentdienietdeaandachtvandeklasopzichgerichtwilthebbenofnietgraagpresenteert,zoudoorprestatiedrukgedemotiveerdkunnenraken.DeICT-sectoriseensectordieooktemakenheeftmet“zorgleerlingen”vanuithetautistischspectrum.GeertsenKralingenbeschrijvenin“Handboekvoorleraren”datstudentenuithet
8
autistischspectrumzichbewustzijnvanhunsterkeenmindersterkekanten(Geerts,Kralingen,2015).Alseenstudentuithetautistischspectrumeenmaalhetbeeldheeftdathijeenbepaaldesoftskillnietbeheerst,danschuilthetgevaardathijernietaangaatwerken.Ditiseeninteressantgegevenwatookopregulierestudentenvantoepassingis.Erisbehoefteaaneenformatievetoetsvormdievooralgroeimogelijkhedenbiedtaaneenstudent.Destudentmoetkunneninzienwatermomenteelgoedgaat,enwaarhijnogaanmoetwerken.Ditiszowelvanbelangvoor“zorgleerlingen”alsvoorderegulierestudenten.DemotivatiewilhetICT-docententeamvoorkomen.Studentenmoetengemotiveerdnaardeopleidingblijvenkomen,watuiteindelijkvroegtijdigeuitvalvanstudentenmoetvoorkomen.Tijdensditpraktijkonderzoekzalonderzochtwordenwelkeformatievetoetsvormengeschiktzijnomeensoftskillinkaarttebrengen.Hetisvanbelangdatdetoetsvormeenduidelijkbeeldgeeftoverdeontwikkelingvandestudent.Destudentmoetdeinformatiekunnengebruiken,enhetmoeteenmotiverendeffecthebben. Uithetonderzoekvolgteenadviesoverwelketoetsvormhetmeestgeschiktisomeensoftskillformatieftebeoordelen.1.3DoelstellingDedoelstellingvanditpraktijkonderzoekisomeenadviestegevenoverwelkeformatievetoetsvormgeschiktisomeensoftskilltebeoordelen.Demogelijketoetsvormenstaanvermeldtinhoofdstuk2.Desoftskill“presenteren”zalgemetenwordentijdenshetpraktijkonderzoek.EenstudentmoetietsICTofapplicatie-enmediaontwikkelinggerelateerd(vakinhoudelijk)kunnenpresenteren.Ermoetstructuurenvoldoendediepganginhettechnischverhaalzitten.Hettechnischverhaalmoettebegrijpenzijnvooriemanddiegeen(code)technischekennisvanzakenheeft.EenafgestudeerdApplicatie-enMediaontwikkelaarzalzijnhelecarrièregeconfronteerdwordenmetsituatieswaarinhijmoetpresenteren.Ditkaneenpitchzijnvoorcollega’s,ofeenproductpresentatie.Destudentzalals(beginnend)beroepsbeoefenaarervoordeelvanhebbenalshijdezesoftskillbeheerst.Ookstaatinhetkwalificatiedossier“Applicatie-enMediaontwikkelaar”(Crebonr.25187)bijdeberoepsspecifiekeonderdelenvermelddateenapplicatie-enmediaontwikkelaarkennismoethebbenvanpresentatietechnieken(SectorkamerICTencreatieveindustrie,2015).Vanuiteenkwalificerendperspectiefvaneenbeginnendberoepsbeoefenaarishetvanbelangomdesoftskill“presenteren”temeten.1.4DeonderzoeksvraagHoekunnendocentenvandeniveau4opleidingApplicatie-enMediaontwikkelaardesoftskill“presenteren”formatieftoetsenwaardooreenstudentgemotiveerdwordtom*autonoomtewerkenaanzijnvakspecifiekepresentatievaardigheden?
9
*VolgensDecienRyanisgeïdentificeerderegulatiedemeestautonomevormvanextrinsiekemotivatie.Dekansisgroterdateenstudentgemotiveerdwordtomzichteontwikkelenalshijeenduidelijkeomschrevenbeoordelingkrijgt(Deci,Ryan,2000).1.5RelevantievanhetonderzoekVoordestudentenishetbelangrijkomhunpresentatievaardighedenminimaalopeenacceptabelniveautehebbenalszijaanhunBPV-stagebeginnen.Doorstudenteneenmotiverendetoetsvormvanvakspecifiekepresenstatievaardighedenaantebieden,isdekansgrootdatzijacceptabelevakspecifiekepresentatievaardighedenbeheersenaanheteindevanhettraject.DeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaariseenrelatiefjongeopleidingbijROCLeeuwenborgh.Totophedenzijnernoggeenstudentenafgestudeerdopdezeopleiding.Dehuidigetweedejaarsstudentenzulleninhetvoorjaarvan2018voorheteerstdeelnemenaandeeerste(oriënterende)BPV-stage.Hierdooriservanuitleerbedrijvennoggeenterugkoppelinggeweestbetreftdekwaliteitenvanvakspecifiekepresentatievaardigheden.Docentenvandeniveau4opleidingNetwerkbeheerhebbenmomenteeleentrajectopgestartwaarbijdocentenbewusterrekeninghoudenmetdesoftskills(bij1.1staatvermelddatdezenognietgetoetstworden).Hierondervaltookdesoftskill“presenteren”.DeaanleidingvanhettrajectisdatdeopleidingNetwerkbeheerterugkoppelingontvingvanstagebedrijvendateraandachtbesteedmagwordenaandesoftskills.HetisvangrootbelangvoordestudentenenvoorhetimagovanhetICTLyceumdatzijopniveaukunnenpresenteren.DitomdatdeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaareenrelatiefnieuweopleidingis.Deonderwijskundigleiderendocentenhebbenvraagnaareenvastmeetinstrumentofvastetoetsmethodevoorhetformatiefbeoordelenvandesoftskill“presenteren”.
2-TheoretischKaderDittheoretischkaderdraagtbijaaneenoverzichtvantoetsvormendiedeautonomegeïdentificeerderegulatievaneenstudentaanspreken.Hetbevatdevolgendedriekernconcepten:zelfdeterminatietheorie,competentiegerichtonderwijsentoetsvormenopdeniveausvanMiller.HetkernconcepttoetsvormenopdeniveausvanMillerbevatdevolgendesub-concepten:competentietoetsing,rubricsbijperformanceassessmentsenzelfbeoordeling.DezelfdeterminatietheorievanDeci&Ryangeefteenbeeldvandesoortenmotivatiesdieeenrolspelenbijformatievetoetsing.TussendezelfdeterminatietheorieenhetcompetentiegerichtonderwijsvandeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaarzijnduidelijkeverbanden,welketerugtevindenzijninparagraaf2.1en2.2.VervolgensmoetvastgesteldwordenhoecompetentiesgetoetstwordenbinnendeniveausvanMiller,enwelkeverbandenerzijnmetdezelfdeterminatietheorie.Tenslotteinformeerthet
10
theoretischkaderovertoetsvormendiegeschiktzijnomdesoftskill“presenteren”tetoetsen.Hierbijkomenderubrictoetsmatrixendetoetsvormzelfbeoordelingaanbod.2.1ZelfdeterminatietheorieDezelfdeterminatietheorievanEdwardL.DecienRichardM.RyanisteplaatsenbinnenhetcompetentiegerichtonderwijsvanhetICTLyceum.Dezetheorie(gebaseerdopempirischonderzoek)maaktonderscheidtussenintrinsiekeenextrinsiekemotivatiewaarmeedocentenkunneninspelenoppsychologischebasisbehoeftenvaneenstudent.Hetgevoelvancompetentieishiereenvan.Ditgevoelzorgtvoor(zelf)vertrouwenindeeigenontwikkelingenhetkunnenvaneenstudent,waardoorhijzichzalontwikkelen(Deci&Ryan,2008).Eenanderbelangrijkaspectuitdezelfdeterminatietheorieisdeveronderstellingdatextrinsiekemotivatiedenatuurlijkeintrinsiekemotivatieindewegkanzitten.HetpraktijkonderzoekheeftalsdoelomeenstudenttemotiverenentelatenontwikkelenHetisvanbelangomervoortewakendateentoetsmatrixoftoetsmethode(deextrinsiekemotivatie)ernietvoorzorgtdateenstudentdieintrinsiekgemotiveerdismettegenzindeelgaatnemenaandeformatievetoetsing.Dekansisgrootdatdeprestatieeenvertekendbeeldgeeftvanhetkunnenvaneenstudent.Alsvoorbeeld:eenstudentheeftnormaalgeenproblemenmetpresenteren.Sindshijverplichtisomregelmatigtepresenterenheefthijmeermoeiteomtepresenteren.Inditgevalheeftdeextrinsiekemotivatieervoorgezorgddatdeintrinsiekemotivatievandestudentverdwenenis.Inparagraaf2.2isinTabel1teziendathetcompetentiegerichtonderwijsernaarstreeftomeencurriculumopmaataantebieden.Hiermeekunnenbovenstaandesituatieswordenvoorkomen.2.2CompetentiegerichtonderwijsHetICTLyceumhanteerthetcompetentiegerichtprojectmatigonderwijs.ZijhebbenhetstandpuntingenomendathetconstructiefprobleemgestuurdcompetentiegerichtonderwijsaansluitbijhetICT-onderwijsvande21steeeuw.Ditindevormvandeberoepsgerichtekwalificatie.Competentiegerichtmbo-onderwijsheeftintheorieeengoedeaansluitingophethogeronderwijsomdatbinnenhethoger(ICT)onderwijsookcompetentietoetsingplaatsvindt.Erzijnookanderevormenvanonderwijsmogelijkdieaansluitenbijhethogeronderwijs.Dezevallenechterbuitendescopevanditpraktijkonderzoek.Jaspers&Heijmen-Verstegensprekenoverdatermeer(algemene)vaardighedenvaneenstudentwordenaangesprokeninhetcompetentiegerichtonderwijs(Jaspers&Heijmen-Verstegen,2004).Hierondervallenookdesoftskills.Dezevaardighedenzoudennietofinminderemateaangesprokenzijnbinnenhettraditioneleonderwijs.Denkaanalgemenevaardigheden/softskillsdiegeïntegreerdzijnbinnenprojectenofstudieopdrachten.Zelfreflectieenzelftoetsingzijnvaardighedendiejevaneenmbo-studentmagverwachten.
11
Doorzelfreflectieszaleenstudentzichbewustzijnvandeeigenontwikkeling,enkanintrinsiekemotivatieervoorzorgendatdestudentzichverderontwikkeld.Heteinddoelisdateenstudentautonoomzalreflecteren,enbewustisvanzijnontwikkelpunten.HieronderindetabelstaanverschillentussenhettraditioneleonderwijsenhetcompetentiegerichtonderwijszoalsomschrevendoorJaspersenHeijmen-Verstegen.Uitdetabelblijktdattoetsenenbeoordelenbinnenhetcompetentiegerichtonderwijsaaneenaantalzakenmoetvoldoen.Competentietoetsingmoeterinvoorkomen,eneenstudentmoetbijvoorbeeldeenstudietaakuitvoerentijdensdetoetsing.InTabel1valtopdatalgemenevaardighedengeïntegreerdkunnenzijnbinneneenstudietaak.Hierzoubijvoorbeelddesoftskillpresenterenvallendieeenstudentmoetaantonentijdenseenassessment.Zelfreflectieenzelftoetsingkomtookaanbodinhetcompetentiegerichtonderwijs.Inhetkernconceptendesub-conceptenvanparagraaf2.3wordtdetoetsingbesprokenwaarbijzelfreflectieenzelftoetsingaanbodkomt.Tabel1Deverschillentussentraditioneelencompetentiegerichtonderwijs(Jaspers&Heijmen-Verstegen,2004).Traditioneelonderwijs CompetentiegerichtonderwijsKennisinhoudenendisciplinegerichtevaardighedenvormenhetuitgangspuntvoorhetcurriculum
Competentiesmetbijbehorendetakenenpraktijk-ofprobleemsituatiesvormenhetuitgangspuntvanhetcurriculum
Vooralkennisenvaardighedenwordengetoetst Vooralcompetentieswordengetoetst
Studentenbestuderenvoorafbepaaldeinhouden Studentenvoerenstudietakenuit,aldannietsamenmetanderestudenten
Afzonderlijkevaardigheidsmodules Algemenevaardighedengeïntegreerdinstudietaken
Docentgestuurdetoetsing Zelfreflectieenzelftoetsingspeleneenfundamentelerol
Allestudentendoorlopenminofmeerhetzelfdecurriculum(aanbodgericht)
Afhankelijkvaningangsniveauwordteencurriculumopmaatsamengesteld(vraaggestuurd)
Noot:Aangepastvan“Toetswijzer,competentiegerichtbegeleiden&beoordeleninhetHogerOnderwijs”Jaspers,M.,&Heijmen-Verstegen,I,(2004),p.7.2.3ToetsvormenopdeniveausvanMillerNuhetbekendiswatdezelfdeterminatietheorieenhetcompetentiegerichtonderwijsinhoud,isheteenlogischestapomaandachttebestedenaandecompetentiedriehoekvanMiller(Miller,1990).Inhet“HandboekvoorLeraren”vanGeertsenKralingenstaatomschrevendatbinnendepiramidevanMillereenonderscheidgemaaktwordentussenhet“kennen”en“handelen”vaneenstudent(Geerts,Kralingen,2015).Eenstudentkanbijvoorbeeldwetenhoehijmoetpresenteren(kennen),maarzouuiteindelijkookmoetenhandelenomaantetonendathijdevaardigheidbeheerst(het“showshow”en“does”niveau).
12
Figuur1CompetentiedriehoekmetdeniveausvanMiller(Miller,1990).VolgensGeertsenKralingenkunnenstudentenopshows-howniveauhuncompetentiesaantonendoorsimulatiesoffictieveoefeningen,waaronderbijvoorbeeldperformanceassessmentsvallen.Debedoelingvandepresentatiesoftskillbeoordelingisdateenstudentzijn“handelen”gaatverbeterenalsdatnodigis.Hierbijkomtdezelfdeterminatietheorieweeraanbod.Doordeextrinsiekemotivatievandesoftskillbeoordelingishetdebedoelingdatdestudentautomatischintrinsiekgemotiveerdwordtomzijn“handelen”teverbeteren.Ditkanalleenalseenstudentzichcompetentvoelt,enweetwaarhijaanmoetwerken.Erzalnuverdiepingkomenoverwatcompetentietoetsingpreciesinhoudt,enmetwelketoetsingsmatrixentoetsvormendecompetentie/softskillpresenterengetoetstzoukunnenworden.2.3.1CompetentietoetsingHethogerICT-onderwijsenhet(competentiegerichte)mboICT-onderwijsbereidenstudentenvooropeenveranderendearbeidsmarkt.DeICT-sectorishetvoorbeeldvaneensectorwaarincontinuveranderingeninplaatsvinden,waarbijdekansgrootisdatiemandineentijdsbestekvan10jaartotaalanderewerkzaamhedengaatverrichten.Zoalsomschrevenstaatinhetboek“Toetseninhethogeronderwijs”moetenstudentenbeschikkenovereenaantalvaardigheden,houdingenkenniswaarmeezijzichkunnenaanpassenaanhetveranderendewerkveld(vanBerkel,Bax,Joosten-tenBrinke,2017).Desoftskillpresenterenvaltondervaardighedendiegevraagdwordenvanuithetkwalificatiedossier.Een(beginnend)beroepsbeoefenaarzalbijnaaltijdpresentatiesmoetengeven,ongeachtzijnfunctie.2.3.2RubricsbijperformanceassessmentsVoorcomplexevaardigheden/softskillszoalspresenteren,kritischdenken,hetvermogenomtereflecterenenzovoorts,bestaangeenstandaard(schriftelijke)toetsendiejekanafnemen.
13
Zoalsbeschreveninhethoofdstuk“Toetsenmetrubrics”inhetboek“Toetseninhethogeronderwijs”,wordtervoorcomplexevaardighedengebruikgemaaktvanalternatievetoetsvormenzoalseen(performance)assessment(vandenBos,Burghout,Joosten-tenBrinke,2017).Een(performance)assessmentkaninsommigegevallenlastigenonvoldoendebetrouwbaarbeoordeeldwordendooreendocent.Hiervoorkaneentoetsmatrixzoalsrubricseenoplossingvoorbieden.Welishetvanbelangdatdekwalificatie-eisenvaneenperformanceassessmentuitgebreidenanalytischstaanomschrevenineenrubric.Iederedocentmoetnamelijkvolgenseenvaststramiendesoftskillopdezelfdemanierbeoordelen(reproduceerbaar).Ookstaateromschrevendateenrubriceeninstrumentiswaarmeejeaandehandvanvooropgesteldecriteriainhoudelijkinformatiekangevenovereenleerprestatie.Eenstudentkaninzienwaarhijopdatmomentcompetentinis,enwaarhijeventueelnoginmoetofkangroeien.Ditmoeteenstimulanszijnomerautonoomaantewerken.In“Toetseninhethogeronderwijs”wordtaangehaalddatArterenChappuis(Arter,Chappuis,2006)viertypendoelenomschrijvenwaarvoorrubricsalsbeoordelingsinstrumentkandienen:Kennisdoelenophetniveauvaninzichtenentoepassingen,hogereordecognitievevaardigheden,performanceskillsencreatingproducts.Hettoetsenvandesoftskillpresenterenvaltzowelondereenhogereordecognitievevaardigheden.Uitgebreidomschrevenrubricskunnenintheoriegeschiktzijnomeenperformanceassessmenttebeoordelen.2.3.3ZelfbeoordelingZelfbeoordelingiseenmethodewaarbijstudentenactiefnadenkenoverwelkeleerdoelenzijbehaaldhebben.DesireéJoosten-tenBrinkeenDominiqueSluijsmanssprekenoverdriestappendieeenstudentuitvoertbijeenzelfbeoordeling.Studentenbeoordelenhungeleverdewerk,zienverschillentussenhetgeleverdewerkendeuiteindelijkeuitkomstenengaannieuweactiviteitenuitvoerenomhundoeltebereiken(Joosten-tenBrinke,Sluijsmans,2017).EenzelfbeoordelingsformatwathierbijaansluitiseenSTARR-format.BijeenSTARR-formatbliktiemandinstappenterugopdesituatie,detoebedeeldetaak,deondernomenacties,hetresultaatenreflecteerthiertenslotteop.Eenstudentzijnintrinsiekemotivatiehetmeestaangesprokenwordenalshijzelfinzietdaterbijeenvaardigheidgroeimogelijkhedenzijn.Tenslottesluiteenzelfbeoordelingaanbijhetcompetentiegerichtonderwijsaangezienzelfreflectieenzelftoetsingeenbelangrijkerolhierinspelen.2.4Verbaleennon-verbalecommunicatieInsub-paragraaf2.3.3staatomschrevenhoejeeenstudenteenperformanceassessmentkanlatenuitvoeren.Alsobservator/beoordelaarmoetjewetenopwelkecriteriageletmoetworden.Verbaleennon-verbalecommunicatiezijnessentiëlecriteriawaaropgeletmoetworden.
14
2.4.1VerbalecommunicatieBijeenperformanceassessmentishetverbaleaspectvaneenpresentatiezeerbelangrijk.Ineentoetsmatrix(bijvoorbeeldeenrubric)dientduidelijkomschreventewordenwaaropeenstudentbeoordeeldwordtbetreffendezijnverbalecommunicatie.Ookishetbijeenzelfbeoordelingvanbelangdateenstudentdoetreflecterenopzijnverbalecommunicatie.Korswagenomschrijftinzijn“DrieluikMondelingeCommunicatie”datiedereeneeneigenmaniervansprekenheeft.Iemandkanheelinformeelofjuistformeelspreken.Ookkaneenpresentatieheelkrachtigofjuisttwijfelendoverkomen(Korswagen,1992).Hetisbelangrijkdatstudentenovervakgerelateerdezakenkrachtigenzelfverzekerdkunnenspreken.ZemoetenmeteenpresentatieeenopdrachtgeverwetenteovertuigendatzijgenoegkennishebbenbetreftICTofapplicatie-enmediaontwikkelinggerelateerdezaken.Dezevaardigheidistijdenseenstageeninhetbedrijfslevencruciaalomzichzelfteprofileren.2.4.2Non-verbalecommunicatieCohnenEkmanomschrijvenin“NewHandbookofMethodsinNonverbalBehaviourresearch”datvanallenon-verbalecommunicatiegezichtsuitdrukkingeneenvandemeestgecompliceerde,maarduidelijkenon-verbalecommunicatieisdieerbestaat(Cohn,Ekman,2008).Eenfronskanbijvoorbeeldvelebetekenissenhebben.Devraagisofdestudentoverietsnadenktofdatdestudenthetergensnietmeeeensis.Ookishetbelangrijkdatergekekenwordtnaardehoudingvaneenpersoon.Eenpersoonkaneengeslotenhoudinghebben(alseenstudentmetdearmenoverelkaarstaat)ofjuisteenopenhouding(metderugrechtstaand).Hetisvanbelangomineendirecteinstructiegoedmeteencollegaaftestemmenwaarpreciesopgeletgaatworden.Non-verbalecommunicatieiseenzeerbreedbegripdatiedereenanderskaninterpreteren.Naaraanleidingvanhetgeheletheoretischkaderkandeconclusiegetrokkenworden:Eenperformanceassessmentiseengeschiktetoetsingsmethodewaarbijeenstudentkanaantonendathijdesoftskillpresenterenbeheerst.Doorgebruiktemakenvaneenanalytischerubrickanhetassessmentconcreetbeoordeeldworden.Feedbackmetbehulpvaneengoedomschrevenrubrickanervoorzorgendateenstudentautonoomzijnsoftskillgaatverbeteren.OokishetmogelijkomeenstudentzijnperformanceassessmentzelftelatenbeoordelenDitdoorgebruiktemakenvaneenSTARR-format,waarineenstudentgaatterugblikkenopdesituatie,taak,actie,resultaatenreflectie.Totslotishetvanbelangdatbijdeformatievetoetsingvandepresentatievaardigheidrekeninggehoudenwordtmetverbaleennon-verbalecommunicatie.Ditiseenbelangrijkaspectvoordelatereuitwerkingvandemeetinstrumenten.
15
2.5DeelvragenInhoofdstuk1isdevolgendehoofdvraaggeformuleerd:Hoekunnendocentenvandeniveau4opleidingApplicatie-enMediaontwikkelaardesoftskill“presenteren”formatieftoetsenwaardooreenstudentgemotiveerdwordtomautonoomtewerkenaanzijnvakspecifiekepresentatievaardigheden?Omuiteindelijkeenantwoordtevindenopdehoofdvraag,zijnnaaraanleidingvanhoofdstuk2(hettheoretischkader)devolgendedriedeelvragengeformuleerd:Inhoeverrehebbeneerstejaarsstudentenstimulatievaneendocentnodigomhunpresentatievaardighedenteverbeteren? Welketoetsvormofvormenwaarmeedesoftskill“presenteren”formatiefgetoetstwordtervarendeeerstejaarsstudentenalspositief? Inhoeverrekrijgteenstudenthetinzichtdathijmoetwerkenaanzijnpresentatievaardigheidnadathijeenrubricbeoordelingheeftgekregenofeenzelfbeoordelingheeftgedaan?
3-MethodevanonderzoekDithoofdstukbehandeltdemethodevanonderzoekdietijdensditpraktijkonderzoekistoegepast.Erwordtachtergrondinformatieverstrektoverdeparticipantenendegebruiktemeetinstrumentenkrijgeneennaderetoelichting.Ookiseraandachtvoordevalidatieendebetrouwbaarheidvandemeetinstrumentenendeprocedurewaarindezezijntoegepast.Totslotstaatvastgelegdwatdevoorgenomenmaniervananalysezalwordenenwatdeuiteindelijkemaniervanpresentatievandeonderzoekgegevenszalzijn.3.1ParticipantenDitpraktijkonderzoekvindtplaatsbijdeeerstejaarsstudentenvandeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaardienognietdeelgenomenhebbenaaneenBPV-stage. Algemenegegevensparticipanten:Tabel2Totaaloverzichtvanmogelijkdeelnemendeparticipanten.
Participanten Geslacht Opleiding leeftijdStudenten(n=29)
2vrouwenen27mannen.
Applicatie-enMediaontwikkelaar(Niveau4).
Leeftijdscategorie17t/m28jaar.
16
3.2MeetinstrumentenTijdensditpraktijkonderzoekzijnintotaalvijfmeetinstrumenteningezet,waarvantweemeetinstrumenteneenondersteunendefunctiehadden.Heteerstemeetinstrumentiseenenquêtedieisingezetomantwoordtekrijgenopdeeerstedeelvraag.Hettweedemeetinstrumentiseenobservatieschemameteenbijbehorendrubric-format.BijdelaatsteobservatierondewordtgebruikgemaaktvaneenspecifiekobservatieschemaeneenondersteunendSTARR-format.Deobservatiegerelateerdemeetinstrumentenlevereneenbijdrageaandebeantwoordingvandetweedeenderdedeelvraag.3.2.1EnquêteDeenquêtebestaatuit5geslotenvragenen2openvragenaangezieneralleeneenaantalzakengevalideerd/geselecteerdmoetenworden.Deopenvragenkunnenleidentotnieuweinzichten.DeenquêteisafgenomenmetbehulpvanGoogleForms.Viaeenversleuteldewebomgevingvullendeelnemersdigitaaldegegevensin.Deenquêteisnietanoniemafgenomenomdathetmogelijkmoetzijnomeendeelnemertebenaderen.Eendeelnemerisaltijdtraceerbaaromdathijzijnnaaminvultaanhetbeginvandeenquête.Degegevensvandeenquêtewordengeanonimiseerdverwerkt. 3.2.2Doelvandeenquête:Hetdoelvandeenquêteishetverkrijgenvaneenalgemeenbeeldoverhoestudentenaankijkentegenhet“moeten”presenteren(sentimenten).Ookwordtmetdeenquêteresultatendeeerstedeelvraagbeantwoord:“Inhoeverrehebbeneerstejaarsstudentenstimulatievaneendocentnodigomhunpresentatievaardighedenteverbeteren?”.Nadatdeenquêteuitgevoerdiswordendelaatstevoorbereidingengetroffenomhettweedegedeeltevanhetpraktijkonderzoekuittevoeren.Hettweedegedeeltebestaatuitobservatierondeswaarbijdesoftskill“presenteren”vanstudentenformatiefbeoordeeldwordt.3.2.3ObservatiesDeobservatieswordenuitgevoerdintweeobservatierondes.Deeersteobservatierondevindtplaatstijdensperformanceassessments.Nahetassessmentkrijgteenstudentfeedbackoverzijnpresentatievaardighedenmetbehulpvaneenrubric.DetweedeobservatierondevindtplaatswanneerstudentenindividueeleenzelfbeoordelinguitvoerenaandehandvaneenSTARR-reflectie.Deobservatorletopdirectwaarneembaargedragtijdensdeobservatie(bijvoorbeeldnon-verbalecommunicatie).3.2.4StappenplanobservatiesErwordentweeverschillendeobservatieschema’sopgezet.Tevenswordentweeverschillendeondersteunendemeetinstrumenteningezetwaardoorsommige
17
observatiepuntenverschillen.Welhebbenbeideschema’shetgezamenlijkedoelomgestructureerddeverbaleennon-verbalecommunicatievandestudentteobserveren.Eenschemaisspecifiekvoordeassessmentbeoordeling,hetandereschemavoordezelfbeoordeling.Deonderzoekerparticipeertindeeersteobservatieronde,dusisheteenparticiperendeobservatie.Ookisersprakevaneentweedeobservator,welkenietparticipeertindeobservaties.Ineersteinstantiezijnerdirecteobservaties,deobservatorisfysiekaanwezigtijdensdeobservatie.Opeenlatertijdstipbestudeerthijhetvideo-enaudiomateriaal.Tabel3geefthetstappenplanweerwaarmeebeideobservatierondesvoorbereidenuitgevoerdworden.Hetuitgangspuntvanditschemaisdatdeuitvoerdervanhetstappenplanzelfdeelneemtalsobservator.Eentweedeobservatorwordtookbetrokkenbijdeobservaties.Tabel3Voorbereidingenuitvoeringstappenplanobservaties.Stap Omschrijvingactiviteit BetrokkenenStap1 Opstellenobservatieschemaomeen
gestructureerdeobservatieuittekunnenvoeren.
Observator1.
Stap2 Observatieschemabesprekenmetdetweedeobservator.Eventuelewijzigingenaanbrengennaaraanleidingvandefeedbackvandetweedeobservator
Observator1en2.
Stap3 Hetdefinitieveobservatieschemabesprekenmetdetweedeobservator.Ditgebeurtvoordatdeobservatiesuitgevoerdgaanwordentijdenseendirecteinstructie.
Observator1en2.
Stap4 Uitvoeringvandedirecteobservatiesmetbehulpvandeobservatieschema’s.Inhetgevalvandeobservatierondewaarbijeenrubricgebruiktwordtzaleenvandetweeobservatorenfeedbackgeven(eenparticiperenderol).DitisnietvantoepassingbijdeobservatierondewaarbijdestudentenzelfevaluatiesuitvoerenmetbehulpvaneenSTARR-format.
Observator1en2.
Stap5 Eeneventuelenabespreking.Ditzal(waarschijnlijk)hetgevalzijnalsergroteverschillenzijntussendeobservatiegegevens.
Observator1en2.
Tabel4vermeldthetpreciezedoelvandeobservaties,dekernbegrippenendedeelaspecten.
18
Tabel4Hetpreciezedoelvandeobservaties,kernbegrippen,deelaspectenenstellingen.
3.2.5Rubric&STARR-formatterondersteuningEriseenrubricopgesteldwaarmeedesoftskill“presenteren”formatiefbeoordeeldwordt.Inderubricstaandevolgendecriteria:inhoud,vorm,verbalecommunicatie,non-verbalecommunicatie,en(audio)visuelehulpmiddelen.Derubricisalspilotgetestomdepresentatievaardighedenvanstudententemeten.Opbasisvandeindividueleresultatenzaleenselectieplaatsvindenvanstudentendiedeel-nemenaanhetpraktijkonderzoek(sterke,neutraleenzwakkerepresentatoren).Ditkrijgendedesbetreffendestudententijdigtehoren.Deonderzoekergebruiktdezelfderubrictijdensdeobservaties.Nadeperformancekrijgteenstudentpassendefeedbacktehorenaandehandvaneenrubric.VoordeobservatieswaarbijstudenteneenzelfbeoordelinguitvoerenkrijgendebetrokkenstudenteneenSTARR-formataangeleverd.Ditformatiseenhulpmiddelomeenkwalitatievezelfreflectieuittekunnenvoeren.BijeenSTARR-reflectieblikteenstudentterugopdesituatie,zijntaak,deuitgevoerdeactiesenheteindresultaat.Tenslottereflecteertdestudenthierop.Deeerstejaarsstudentenhebbennognieteerdermeteenreflectieformatgewerkt,erkannietvanhenverwachtwordendatzijzonderenigehouvasteenzelfreflectiekunnenuitvoeren.
Doelobservaties Kernbegrip Deelaspecten StellingenHetdoelvandeobservatiesisdirectwaarneembaargedragvastteleggenbetreffenddebeoordeling.Begrijptdestudentzijnbeoordelingenheeftdestudentindegatenwaarhijnogaanmoetwerken?Deobservatorvulttijdensdeobservatiesdeformatieverubricin.
Motivatie
Intrinsiekeen(natuurlijke)extrinsiekemotivatie
Destudentraaktdoordedesbetreffendebeoordelingwelofniet(extra)gemotiveerdomtewerkenaanzijnsoftskill“presenteren”.
Communicatie
Non-verbaleenverbalecommunicatie.
Destudentzalinzijncommunicatielatenblijkenofhijwelofnietzijnfeedbackbegrepenheeft.Destudentzalinzijncommunicatielatenblijkendathijdemaniervantoetsingwelofnietopprijsstelt.
Autonomie
Zelfregulatieenzelfreflectie.
Alsdestudentzijnfeedbackbegrepenheeft(hijweetwaarhijaanmoetwerken),dankandestudentaandeslag.
19
3.2.6DoelvandeobservatiesDeobservatieslevereneenbijdrageaandebeantwoordingvandetweedeenderdedeelvraag:“Welketoetsvormofvormenwaarmeedesoftskill“presenteren”formatiefgetoetstwordtervarendeeerstejaarsstudentenalspositief?”en“Inhoeverrekrijgteenstudenthetinzichtdathijmoetwerkenaanzijnpresentatievaardigheidnadathijeenrubricbeoordelingheeftgekregenofeenzelfbeoordelingheeftgedaan?”.Dedatawordtverzameldwordenvanuithetperspectiefvandeobservator. 3.3Validatieenbetrouwbaarheidmeetinstrumenten3.3.1ValiditeitvragenlijstDevragenlijstbevateenaantalvragendiebetrekkinghebbenopelkaar.Dezevragenwordenalshetwaredubbelgesteldineenanderebewoording.Alseenstudentaangeeftdathijnietgraagpresenteert,danzalbijhetvolgendeantwoordnietnaarvorenkomendathijwelgraagpresenteert.Degesteldegeslotenvragenzijnhelderenuitgebreidomschrevenvoordestudenten.Erisgeengebruikgemaaktvaneventueledubbelzinnighedenofstrikvragen.Ditzouzorgenvoorruisindeuiteindelijkedata.3.3.2betrouwbaarheidvragenlijstDevragenlijstmoetdezelfderesultatenopleverenalseenandereonderzoekerdezezoutoepassen.Ookisergeensprakevaneenvoorkeursbehandeling,omdatallestudentenverzochtwordenomdeeltenemenaandeenquête.Ditomeenrealistischbeeldvandehuidigesituatietekrijgen.Deenquêtebestaatgrotendeelsuitgeslotenvragen.Ditmoetervoorzorgendatditspecifiekeinformatieoplevert.Openvragenlokkenbredebeantwoordinguitdiekunnenleidentotnieuweinzichten.Hierdoorisereenaanvullendevraagopgenomenwaarbijeenstudenteeninvulmogelijkheidheeft:“Watvoorsoort(en)digitalehulpmiddel(en)gebruikjedan?”.Eenaantalvragenzijnsuggestief,maardezebeïnvloedennietdebeantwoording.DeantwoordmogelijkhedeninTabel5zijnhiervoorbeeldenvan.
20
Tabel5Antwoordmogelijkhedenopdeenquêtevraag:“Welkantwoordomschrijfthetbestewatjedenktwanneerjetehorenkrijgtdatjeeenpresentatiemoetgeven?”.Positievebeantwoording Twijfelendebeantwoording NegatievebeantwoordingGeenprobleem.Presenterengaatmijnormaalgoedaf.
Geenprobleem.Weldenkikdatmijnpresentatieskillsverbeterdmoetenworden.
Lieverniet.Ikdoehetalleenmaaromdatikhetmoetdoen.
Lieverniet.Mijnpresentatieskillszoudenverbeterdmoetenworden.
3.3.3Validiteitobservatieschema’sDeuitkomstenvandeobservatieschema’swordendoorobservator1enobservator2besproken.Beideobservatorenmoetenelkaaraanvullenenkritischkijkenofdewaarnemingvandeanderklopt.Ditzalvooralhetgevalzijnalsdegegevensvandeobservatorennietovereenkomen.Observator2iseencollegadocent(expert)diehetvak“ProblemManagement”geeft.Verbaleennon-verbalecommunicatievanstudentenspeelteenbelangrijkerolbijhetvak.Eendirecteinstructieaandetweedeobservatordraagtbijaandebetrouwbaarheidvandeobservatie.Tijdensdezeinstructievindtafstemmingplaatstussendeobservatoren.Verbaleennon-verbalecommunicatiezijnzeerbredebegrippen,dieiedereenandersinterpreteert.Degegevensvandeobservatieswordenzowelopaudioalsvideoopgenomen.Ditheeftalsvoordeeldateenkritischeanalyseachterafmogelijkis,waardoorergeenvertekendbeeldvandewerkelijkheidontstaat.3.3.4betrouwbaarheidobservatieschema’sDeobservatieschema’smoetengrotendeelsdezelfderesultatenopleverenwanneerdezedoormeerderepersonentoegepastwordeninhetonderzoek.Inhetgevalvanditpraktijkonderzoekmoetenderesultatenvanobservator1en2grotendeelsovereenkomen.Welmoetereendirecteinstructiegegevenwordenomditvoorelkaartekrijgen.3.3.5ValiditeithulpinstrumentenrubricenSTARR-formatDerubricisgebaseerdopdeassessmentbeoordelingsmodellenvandeUniversiteitvanAmsterdam,LeidenUniversiteit,UtrechtUniversityenTheClinicalTeacher(HogeschoolvanAmsterdam,2008)(LeidenUniversiteit,Onbekend)(UtrechtUniversity,Onbekend)(WileyBlackwell,2012).Dezezijnterugtevindenopdeopenbareonlineportalenvandeopleidingsinstituten.Hieruitisoptemakendatdezenogsteedsingebruikzijn,waardoorhetstabielebasissenzijnomereenrubricmeeoptestellen.HetSTARR-formatiseenaangepasteversievandeALO-opleidingvandeHogeschoolvanAmsterdam(HvA,2012).Eenaantalzakenzijnsimplistischherschrevenzodatdembo
21
niveau4doelgroephetformatzoubegrijpen.Dezewasterugtevindenopeenopenbaaronlineportaal,wataangeeftdathetformatnogsteedsingebruikis.3.3.6betrouwbaarheidhulpinstrumentenrubricenSTARR-formatHetrubricmeetinstrumentmoetgrotendeelsdezelfderesultatenopleverenwanneerdezedooreenanderpersoontoegepastzouworden.Derubriciseenholistischerubric,ditwiltzeggendateenbeoordelaarruimteheeftomaftewijkenvanhetbeoordelingsmodel(vandenBos,Burchhout,Joosten-tenBrinke,2017).Ditzalinuitzonderlijkesituatieskunnenvoorkomen.Echterzijnderubriccriteriazouitgebreidomschrevendatiederebeoordelaarnormaliterdezelfdebeoordelingzougeven.HetSTARR-formatstaatgarantvoorreproduceerbaarheidomdatdestappenliggenvastgelegdinhetformat.Hierkanvooraf,tussentijdsofachterafgeeninvloeduitgeoefendworden.3.4ProcedureTabel6vermeldteenoverzichtvanalleactiviteiten.Hierinstaandeparticipanten,demeetinstrumenten,dedesbetreffendedeelvraag,inhoudentopicsdiehiermeeaangesprokenwordenvanuithettheoretischkader.Tabel6Participanten,demeetinstrumenten,desbetreffendedeelvraag,inhoudentopics.
Participanten Instrument Deelvraag Inhoud Topics(kader)Studenten(n=29)
Enquête(01)
1 Inhoeverrehebbeneerstejaarsstudentenstimulatievaneendocentnodigomhunpresentatievaardighedenteverbeteren?
Intrinsiekemotivatie.Zelfevaluatie.
Studenten(n=06)
Observatieschema+rubric(02,02.1)Observatieschema+STARR-format(03,03.1)
2+3 Welketoetsvormofvormenwaarmeedesoftskill“presenteren”formatiefgetoetstwordtervarendeeerstejaarsstudentenalspositief?Inhoeverrekrijgteenstudenthetinzichtdathijmoetwerkenaanzijnpresentatievaardigheidnadathijeenrubricbeoordelingheeftgekregenofeen
Performanceassessment.Kennenenhandelen.Voorbereiding.Presenteren.Non-verbalecommunicatie.Verbalecommunicatie.
22
ZoalstezienisinTabel7bestaatdeprocedurevanhetpraktijkonderzoekuit14concretestappen.Dezestappenbevattendeontwikkelingendeuitvoeringvandemeetinstrumenten.Dithoortindevolgorde:enquête,observatieronde1enobservatieronde2.Aansluitendvindendevolgendestappenplaats:verwerkingvandeonderzoeksresultaten,analyseringvandegegevensentenslottedediscussieenconclusie.Tabel7Procedureoverzichtpraktijkonderzoek. Stap Omschrijvingactiviteit BetrokkenenStap1 Opstellenenquêtevoordeeerstejaars
studentenvandeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaar.
Onderzoeker.
Stap2 Wijzigingenplegenaandeenquête,endefinitieveversieopstellen.
Onderzoeker.Peers.
Stap3 Uitvoeringvandeenquête. Onderzoeker.Participerendestudenten.
Stap4 Opstellenobservatieschema’svoorassessmentmetrubricbeoordelingobservatieenSTARR-formatobservatie.Ditomeengestructureerdeobservatieuittekunnenvoeren.Tevenszaleenrubricvoordeobservatiessamengesteldworden,eneenSTARR-formatsimplistischherschrevenworden.
Observator1(onderzoeker).
zelfbeoordelingheeftgedaan?”.
(Audio-visuele)hulpmiddelen.Rubrics. Zelfbeoordeling.Zelfevaluatie.Extrinsiekemotivatie.Intrinsiekemotivatie.Ervaring.Autonoomhandelen.
23
Stap5 Observatieschema’sbesprekenmetdetweedeobservator.Eventuelewijzigingenaanbrengennaaraanleidingvandefeedbackvandetweedeobservator
Observator1en2.Peers.
Stap6 Hetopgestelderubric-formatinpilotvormtesten.Ditindevormvanformatievepresentatieperformanceassessments.
Observator1(onderzoeker).
Stap7 Eventuelewijzigingenaanbrengenaanhetrubric-formatnaaraanleidingvandepilot.
Observator1(onderzoeker).
Stap8 Hetassessmentmetrubricbeoordelingenhetobservatieschemabesprekenmetdetweedeobservator.Ditgebeurtvoordatdeeersteobservatieuitgevoerdwordttijdenseendirecteinstructie.
Observator1en2.
Stap9 Uitvoeringvanobservatieperformanceassessmentmetrubricbeoordeling.
Observator1en2.Participerendestudenten.
Stap10 Eeneventuelenabespreking.Ditzal(waarschijnlijk)hetgevalzijnalsergroteverschillenzijntussendeobservatiegegevens.
Observator1en2.
Stap11 HetSTARR-formatobservatieschemabesprekenmetdetweedeobservator.Ditgebeurtvoordateersteobservatieuitgevoerdwordttijdenseendirecteinstructie.
Observator1en2.
Stap12 UitvoeringvandeSTARR-formatobservatie. Observator1en2.Participerendestudenten.
Stap13 Eeneventuelenabespreking.Ditzal(waarschijnlijk)hetgevalzijnalsergroteverschillenzijntussendeobservatiegegevens.
Observator1en2.
Stap14 Verwerkingvandeonderzoeksresultaten,analyse,discussieenconclusie.
Onderzoeker.Peers.
3.5AnalyseDeanalyseisgebaseerdopdevijfdomeinenvanGoodlad(Goodlad,1979).Dezedomeinenzijnterugtevindeninhetboek“Praktijkonderzoekindeschool”vanCyrillavanderDonkenBasvanLanen(vanderDonk,vanLanen,2016).
24
3.5.1DataordeningTabel8Dataordening.
Demeestegegevenszullenvoortkomenuitdeobservaties.Deervaringenvandestudentenzijneenbelangrijkefactorwaarmeetweedeelvragenenuiteindelijkdehoofdvraagbeantwoordwordt.3.5.2Ordenen,reducerenencombinerenvandataDedatavandestudentenenquêtewordtgereduceerd.Destudentenkrijgengrotendeelsalleengeslotenmeerkeuzeantwoordenaangebodeneneentweetalopenvragen.Dedatawordtgecategoriseerdindriecategorieën(metieder3studenten):studentendiepositieftegenoverpresenterenstaan(graagdoenpresenterenenergeenmoeitemeehebben),studentendieneutraaltegenoverpresenterenstaanenstudentendienegatieftegenoverpresenterenstaan(nietgraagpresenterenofermoeitemeehebben).DatavandeobservatieswordengecategoriseerdzoalsaanbevolendoorVanderDonkenVanLanenbijanalysemethode7(categorieënsamenvoegen).Hetobservatieschemabevatmeerdereobservatiepunten,diegecategoriseerdwordeninpositiefennegatiefvertoondgedrag.Hierondereenvoorbeeldhoededataverwerktwordt.
Deelvraag Datawaarmeededeelvraagwordtbeantwoord
Inhoeverrehebbeneerstejaarsstudentenstimulatievaneendocentnodigomhunpresentatievaardighedenteverbeteren?
Deantwoordenopdemeerkeuzevragenvandeenquête.Deantwoordenvandeopenvragendievermeldstaanindeenquête.
Welketoetsvormofvormenwaarmeedesoftskill“presenteren”formatiefgetoetstwordtervarendeeerstejaarsstudentenalspositief?
Dedatadiehoortbijdeobservatiepuntenuithetobservatieschemavanobservatieronde1en2.
Inhoeverrekrijgteenstudenthetinzichtdathijmoetwerkenaanzijnpresentatievaardigheidnadathijeenrubricbeoordelingheeftgekregenofeenzelfbeoordelingheeftgedaan?
Dedatadiehoortbijdeobservatiepuntenuithetobservatieschemavanobservatieronde1en2.
25
Tabel9.Voorbeeldweergavevandatacategoriseringperobservator.
Observator01Gedragvanstudenten
(pos.)Aantalkerenvoorgekomen
Gedragvanstudenten(neg.)
Aantalkerenvoorgekomen
Omschrijvingvangedrag. Aantalkeerincijfers.
Omschrijvingvangedrag. Aantalkeerincijfers.
3.5.3Data-analyseWanneeralleruwedatainbijlagesverwerktis,endemeestrelevantedatagecategoriseerdis,kanovergegaanwordenopdedata-analyse.Eenaantalvragenstaanbijdeanalysecentraal.Watzijndebelangrijksteopvallendheden?Watzijndeconclusies?Kunnendedeelvragenbeantwoordwordenaandehandvandedata-analyseconclusies?3.5.4Conclusies Uiteindelijkwordenconclusiesgetrokkenofderesultatenvandeenquête,observatieronde1enobservatieronde2dedeelvragenkunnenbeantwoorden.Dedeelvragenkunnenpositiefofnegatiefbeantwoordworden.Inhetmeestongunstigegevalkaneendeelvraagnietbeantwoordworden,watdaneenbelangrijkonderwerpisvoordediscussie.3.5.5PresentatieTabellenenofcirkeldiagrammenzulleneenfeitelijkeweergavegevenvanderesultaten.Ditomzoweleenvolledigeomschrijvingtekunnenaanbieden,alsookeenvisuelesamenvatting.Opbasisvanderesultatenzullenconclusiesgetrokkenworden.
4-ResultatenvanhetonderzoekDithoofdstukvermeldtderesultatendieeenbijdrageleverenaandebeantwoordingvandedeelvragen.Deresultatenzijnafkomstigvanhetenquêtemeetinstrumentenvandeingevuldeobservatieschema’smetdebijbehorendehulpinstrumenten(rubricenSTARR-format).4.1Studentenenquête4.1.1AchtergrondinformatieDeenquêteisintotaaldoor20eerstejaarsstudentenvandeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaaringevuld.Ditbinnenhettijdsbestekvaneenweek.Wegensziekteofandereomstandighedenhebben9overigestudentendeenquêtenietingevuld.
26
4.1.2DebijbehorendedeelvraagDeresultatenvandestudentenenquêtelevereneenbijdrageaandebeantwoordingvandeeerstedeelvraag:“Inhoeverrehebbeneerstejaarsstudentenstimulatievaneendocentnodigomhunpresentatievaardighedenteverbeteren?”.4.1.3ResultatenIndezeparagraafwordendebelangrijkstebevindingenvermeldtvandeafgenomenenquête.Degeheleenquêteisintezienindebijlage(zieBijlage1).Tevenszijndegeanonimiseerdeantwoordenintezienindebijlage(zieBijlage2).Cirkeldiagram1bevatderesultatenvandestelling:“Welkantwoordomschrijfthetbestewatjedenktwanneerjetehorenkrijgtdatjeeenpresentatiemoetgeven?”.InTabel10staandeantwoordmogelijkhedendiedestudentenkregen.Dezewarenzowel“positief”als“negatief”vanaard.Debeantwoordingvandestellingzouinzichtengevenoverdehuidigedenkwijzevanstudententegenoverpresenteren.Ookgeefthetinzichteninhethuidigzelfevaluerendvermogenvandestudenten.Tabel10:antwoordoptiesopdestelling:“Welkantwoordomschrijfthetbestewatjedenktwanneerjetehorenkrijgtdatjeeenpresentatiemoetgeven?”.“Positief”vanaard “Negatief”vanaard“Geenprobleempresenterengaatmijnormaalgoedaf.”
“Lieverniet.Mijnpresentatieskillszoudenverbeterdmoetenworden.”
“Geenprobleem,weldenkikdatmijnpresentatieskillsverbeterdmoetenworden.”
“Lieverniet.Ikdoehetalleenmaaromdatikhetmoetdoen.”
Cirkeldiagram1geeftderesultatenweervandevraagstelling“Welkantwoordomschrijfthetbestewatjedenktwanneerjetehorenkrijgtdatjeeenpresentatiemoetgeven?”.DeresultateninCirkeldiagram1lateneenfiftyfiftyverdelingzientussenstudentendiedevraagstelling“positief”vanaardbeantwoordhebbenenstudentendiedevraagstelling“negatief”vanaardbeantwoordhebben.Vande10studentendiedevraagstelling“positief”beantwoordhebben,geven8studentenaandatzijgeenmoeitehebbenomtepresenteren,maarzijhunpresentatievaardighedenwelwillenverbeteren.Vandeoverige10studentendiedevraagstelling“negatief”beantwoordhebben,geven9studentenaandatzijlievernietpresenteren.Dezestudentengevenindebeantwoordingaandatzijpresenterennietsvinden,endatzijhetalleenmaardoenomdathethenopgedragenwordt.Opvallendisdat1studentaangeeftdathijnegatieftegenoverhetpresenterenstaat.Hijwilthetalleenmaardoenomdatheteenverplichtingis.
27
Cirkeldiagram1Welkantwoordomschrijfthetbestewatjedenktwanneerjetehorenkrijgtdatjeeenpresentatiemoetgeven?Cirkeldiagram2bevathetresultaatvandevraagstelling:“Zoujijhetfijnvindenalsjeondersteuningaangebodenwordtomjepresentatie-vaardigheden(softskill)teverbeteren?”.DezevraaghadalsdoelomerachtertekomenofdehuidigeeerstejaarsstudentenvandeApplicatie-enMediaontwikkelaaropleidingüberhauptbehoeftehebbenomondersteuningtekrijgen.Bijdezevraagmochtendestudentenzelfeenantwoordinvullen.Deantwoordenzijngecategoriseerdindriesoortenbeantwoording:positief,neutraalennegatief.Uitcirkeldiagram2blijktdatvandeintotaal20studenten9studentenaangevendatzijhetfijnzoudenvindenomondersteuningtekrijgen.Tevensgeven4studentenaandatzijer“neutraal”instaanomondersteuningtekrijgen.Tenslottegeven7studentenaandatzijgeenbehoeftehebbenaanondersteuning.
2
8
1
9
Geenprobleem.Presenterengaatmijnormaalgoedaf.
Geenprobleem.Weldenkikdatmijnpresentatieskillsverbeterdmoetenworden.
Lieverniet.Mijnpresentatieskillszoudenverbeterdmoetenworden.
Lieverniet.Ikdoehetalleenmaaromdatikhetmoetdoen.
28
Cirkeldiagram2Zoujijhetfijnvindenalsjeondersteuningaangebodenwordtomjepresentatie-vaardigheden(softskill)teverbeteren?4.1.4BeantwoordingvandedeelvraagDeeerstedeelvraag:“Inhoeverrehebbeneerstejaarsstudentenstimulatievaneendocentnodigomhunpresentatievaardighedenteverbeteren?”.Naaraanleidingvandeenquêteresultatenkangeconcludeerdwordendatdeeerstejaarsstudentenbehoeftehebbenaanstimulatievaneendocentomaanhunpresentatievaardighedentewerken.Dezestimulatezouindevormvanondersteuningkunnenzijn.DehelftvandeeerstejaarsstudentenvandeopleidingApplicatie-enMediaontwikkelaardiedeenquêteingevuldhebben,gevenaandatzijlievernietpresenteren.Ditomdatzijvindendatdepresentatievaardighedennognietopordezijn,ofdatzijhetalleendoenomdathethenverplichtwordt.Totslotkomtaanhetlichtdateenmerendeelvandestudentenopenstaatvoorondersteuningomdepresentatievaardighedenteverbeteren(zieCirkeldiagram2).Hetzoueenoptiekunnenzijnomeenbegeleidendtrajectoptestartenomdepresentatievaardighedenvanstudententekunnenverbeteren.4.2Observaties4.2.1AchtergrondinformatieAandehandvanobservatieschema’smetbijbehorendehulpinstrumentenzijnertweeobservatierondesgehouden(zieBijlage3,5,6,7).Tijdensdetweeobservatierondesiser
9
4
7
Positief
Neutraal
Negatief
29
gekekennaardeverbaleennon-verbalecommunicatievandestudent.Ditomerachtertekomenofdegebruiktebeoordelingsvorm(rubricfeedbackofzelfbeoordeling)destudentaansprak.Daarnaastisvanbelangdatdestudentweetwateventuelevervolgstappenzijn.Aandeeersteobservatierondehebben6studentendeelgenomen.Tijdensdetweedeobservatierondewaren4vande6studentenaanwezigdieookdeelgenomenhaddenaandeeersteobservatieronde. 4.2.2DebijbehorendedeelvragenDeresultatenvandestudentenenquêtemoeteneenbijdrageleverenaandebeantwoordingvandetweedeenderdedeelvraag:“Welketoetsvormofvormenwaarmeedesoftskill“presenteren”formatiefgetoetstwordtervarendeeerstejaarsstudentenalspositief?”en“Inhoeverrekrijgteenstudenthetinzichtdathijmoetwerkenaanzijn presentatievaardigheidnadathijeenrubricbeoordelingheeftgekregenofeenzelfbeoordelingheeftgedaan?”.4.2.3ResultatenObservatie1:Performanceassessmentmetformatievebeoordelingaandehandvaneenrubric.Dedeelnemendestudentenhaddendeopdrachtgekregenomeenpresentatievoortebereidendiemaximaal10minutenmochtduren.HetonderwerpmoestICT-ofApplicatie-Mediaontwikkelinggerelateerdzijnvoorhetvakdidactischelementvanditpraktijkonderzoek(zietheoretischkader).Depresentatieswerdengegevenvoortweeobservatorenendeoverigemedestudenten.Ookwerdendepresentatiesopvideoopgenomen.DezelfdestudentenzoudentijdensdetweedeobservatierondemetbehulpvandevideobeeldenkunnenreflecterenmethetSTARR-format.InTabel11enTabel12staandeobservatiegegevensvandeperformanceassessmentobservatiesvermeldtperobservator.Eriseentotaaloverzichtgemaaktwaarinhetgeobserveerdegedragomschrevenstaat,enhoevaakditgedragintotaalisvoorgekomen.Tabel11Totaaloverzichtobservatieschema’sperformanceassessmentobservatiesvanobservator1.
Observator1Gedragvanstudenten
(pos.)Aantalkerenvoorgekomen
Gedragvanstudenten(neg.)
Aantalkerenvoorgekomen
Destudenttoontpositievenon-verbalecommunicatiesignalenopfeedbackdiehijontvangt.
14 Destudenttoontnegatievenon-verbalecommunicatiesignalenopdefeedbackdiehijontvangt.
1
Destudentgeeftaandathijdefeedbackbegrepenheeft.
7 Destudentgeeftaandathijdefeedbacknietbegrepenheeft.
0
30
Destudentishetverbaaleensmetdebevindingen.
7 Destudentishetverbaaloneensmetdebevindingen.
1
Destudentgeeftnon-verbalesignalendathijhetweleensismetdebevindingen.
7 Destudentgeeftnon-verbalesignalendathijhetoneensismetdebevindingen.
1
Destudentgeeft(duidelijk)verbaalaandathijwelaandeslaggaatmetdefeedbackdiehijheeftontvangen.
0 Destudentgeeft(duidelijk)verbaalaandathijnietaandeslaggaatmetdefeedbackdiehijheeftontvangen.
0
Destudentgeeftverbaalaandathijwelweetwatdevervolgstappen(kunnen)zijn.
3 Destudentgeeftverbaalaandathijnietweetwatdevervolgstappen(kunnen)zijn.
1
Destudentgeeft(duidelijke)non-verbalesignalenafdathijgemotiveerdisomaandeslagtegaanmetdebevindingen.
3 Destudentgeeft(duidelijke)non-verbalesignalenafdathijnietgemotiveerdisomaandeslagtegaanmetdebevindingen.
0
TOTAAL 31 TOTAAL 4
Tabel12Totaaloverzichtobservatieschema’sobservatiesvanobservator2.
Observator2Gedragvanstudenten
(pos.)Aantalkerenvoorgekomen
Gedragvanstudenten(neg.)
Aantalkerenvoorgekomen
Destudenttoontpositievenon-verbalecommunicatiesignalenopfeedbackdiehijontvangt.
6 Destudenttoontnegatievenon-verbalecommunicatiesignalenopdefeedbackdiehijontvangt.
0
Destudentgeeftaandathijdefeedbackbegrepenheeft.
5 Destudentgeeftaandathijdefeedbacknietbegrepenheeft.
0
Destudentishetverbaaleensmetdebevindingen.
5 Destudentishetverbaaloneensmetdebevindingen.
0
Destudentgeeftnon-verbalesignalendathijhetweleensismetdebevindingen.
6 Destudentgeeftnon-verbalesignalendathijhetoneensismetdebevindingen.
0
31
Destudentgeeft(duidelijk)verbaalaandathijwelaandeslaggaatmetdefeedbackdiehijheeftontvangen.
4 Destudentgeeft(duidelijk)verbaalaandathijnietaandeslaggaatmetdefeedbackdiehijheeftontvangen.
0
Destudentgeeftverbaalaandathijwelweetwatdevervolgstappen(kunnen)zijn.
2 Destudentgeeftverbaalaandathijnietweetwatdevervolgstappen(kunnen)zijn.
0
Destudentgeeft(duidelijke)non-verbalesignalenafdathijgemotiveerdisomaandeslagtegaanmetdebevindingen.
4 Destudentgeeft(duidelijke)non-verbalesignalenafdathijnietgemotiveerdisomaandeslagtegaanmetdebevindingen.
0
TOTAAL 32 TOTAAL 0UitTabel11enTabel12isoptemakendatobservator1intotaal31positievegedragingenen5negatievegedragingenheeftvastgesteld.Observator2heeftintotaal32positievegedragingenen0negatievegedragingenvastgesteldenvermeldtopzijnobservatieformulier.RubricfeedbackbevindingenDe(verkorte)getranscribeerdefeedbackwaarinstudenten(eventueel)reflecterenzijngeanonimiseerdintezienindebijlage(zieBijlage4).Hetisgeblekendat5vande6studentennietkon/deedvertellenwaarzijaanmoetenwerkenomhunpresentatievaardigheidteverbeteren.Tabel13:Rubricfeedbackbevindingen.
rubricfeedbackreflectieAantalstudentendatwelkanvertellenwaarzijeenvolgendekeerwelofnietaanmoetenwerken(resultaatenreflectieonderdeelvanSTARR).
1 Aantalstudentendatnietkanvertellenwaarzijeenvolgendekeerwelofnietaanmoetenwerken(resultaatenreflectieonderdeelvanSTARR).
5
Observatie2:ZelfevaluatiemetbehulpvaneenSTARR-format.Destudentendiedevorigeobservatierondehaddengepresenteerdgingendezeobservatierondeeenzelfevaluatieuitvoeren.Zijwerdengevraagdomdevideopnamevandedoorhungegevenpresentatieterugtekijken.Nadateenstudentdevideo-opnamehadbekekenwerdhemverzochtomtebeginnenaaneenzelfevaluatie.DitaandehandvaneenvoorafaangeleverdSTARR-format.HetwasdeeerstekeerdatdestudenteneenSTARR-formathebbentoegepast
32
Indeonderstaandetweetabellenstaandeobservatiegegevensvermeldtperobservator.Eriseentotaaloverzichtgemaaktwaarinhetgeobserveerdegedragomschrevenstaat,enhoevaakditgedragintotaalisvoorgekomen.Tabel14Totaaloverzichtobservatieschema’szelfbeoordelingmetSTARR-formatobservator1.
Observator1Gedragvanstudenten
(pos.)Aantalkerenvoorgekomen
Gedragvanstudenten(neg.)
Aantalkerenvoorgekomen
Destudentheeftzichtbaargeenmoeiteom(kritisch)tereflecterenopzijnpresentatievaardigheden.Kijkendnaardelichaamstaal(non-verbaal).
10 Destudentheeftzichtbaarmoeiteom(kritisch)tereflecterenopzijnpresentatievaardigheden.Kijkendnaardelichaamstaal(non-verbaal).
5
Destudentgeeftverbaalaan(indevormvanmompelenofpraten)dathijgemakkelijkkanreflecterenopzijnpresentatievaardigheden.
0 Destudentgeeftverbaalaan(indevormvanmompelenofpraten)dathijmoeiteheeftomtereflecterenopzijnpresentatievaardigheden.
2
Destudentgeeftverbaalaandathijwelweetwatdevervolgstappen(kunnen)zijn.
4 Destudentgeeftverbaalaandathijnietweetwatdevervolgstappen(kunnen)zijn.
0
Destudentgeeft(duidelijke)non-verbalesignalenafdathijgemotiveerdisomaandeslagtegaanmetdebevindingen.
4 Destudentgeeft(duidelijke)non-verbalesignalenafdathijnietgemotiveerdisomaandeslagtegaanmetdebevindingen.
0
TOTAAL 18 TOTAAL 7Tabel15Totaaloverzichtobservatieschema’szelfbeoordelingmetSTARR-formatvanobservator2.
Observator2Gedragvanstudenten
(pos.)Aantalkerenvoorgekomen
Gedragvanstudenten(neg.)
Aantalkerenvoorgekomen
Destudentheeftzichtbaargeenmoeiteom(kritisch)tereflecterenopzijnpresentatievaardigheden.Kijkendnaardelichaamstaal(non-verbaal).
16 Destudentheeftzichtbaarmoeiteom(kritisch)tereflecterenopzijnpresentatievaardigheden.Kijkendnaardelichaamstaal(non-verbaal).
5
33
Destudentgeeftverbaalaan(indevormvanmompelenofpraten)dathijgemakkelijkkanreflecterenopzijnpresentatievaardigheden.
2 Destudentgeeftverbaalaan(indevormvanmompelenofpraten)dathijmoeiteheeftomtereflecterenopzijnpresentatievaardigheden.
2
Destudentgeeftverbaalaandathijwelweetwatdevervolgstappen(kunnen)zijn.
4 Destudentgeeftverbaalaandathijnietweetwatdevervolgstappen(kunnen)zijn.
0
Destudentgeeft(duidelijke)non-verbalesignalenafdathijgemotiveerdisomaandeslagtegaanmetdebevindingen.
3 Destudentgeeft(duidelijke)non-verbalesignalenafdathijnietgemotiveerdisomaandeslagtegaanmetdebevindingen.
0
TOTAAL 25 TOTAAL 7Observator1heeftintotaal18positievegedragingenen7negatievegedragingenvastgesteldtijdenszijnobservatie.Observator2heeftintotaal25positievegedragingenen7negatievegedragingenvastgesteldbijdestudenten.STARR-bevindingenOokisergekekennaardeantwoordendiedestudenteningevuldhebbenbijdetwee“RR”onderdelenvandeSTARR-Reflectie(resultaatenreflectie).Erisgekekenofeenstudentwelofnietkonomschrijvenwaarzijaanmoetenwerkenomeenvolgendekeerbetertepresenteren.DeSTARR-reflectiesvandestudentenzijngeanonimiseerdintezienindebijlage(zieBijlage8).Tabel16ZelfbeoordelingmetSTARR-formatbevindingen.
STARR-formatresultatenAantalstudentendienietuitgebreidkunnenomschrijvenwaarzijeenvolgendekeerwelofnietaanmoetenwerken(resultaatenreflectieonderdeelvanSTARR).
2 Aantalstudentendieweluitgebreidkunnenomschrijvenwaarzijeenvolgendekeerwelofnietaanmoetenwerken.(resultaatenreflectieonderdeelvanSTARR).
2
4.2.4beantwoordingvandedeelvragenBeantwoordingvandetweededeelvraag:“Welketoetsvormofvormenwaarmeedesoftskill“presenteren”formatiefgetoetstwordtervarendeeerstejaarsstudentenalspositief?
34
TijdensdetweeobservatierondesisuitderesultateninTabel11,12,14en15geblekendatdestudentenbeidesoortenbeoordelingenpositiefervarenhebben.Kijkendnaardeverbaleennon-verbalecommunicatie.Zoweleenrubricbeoordelingnaeenpresentatie,alsdezelfbeoordelingmetbehulpvaneenSTARR-formatspreektdestudentenpositiefaan.Beantwoordingvandederdedeelvraag:“Inhoeverrekrijgteenstudenthetinzichtdathijmoetwerkenaanzijnpresentatievaardigheidnadathijeenrubricbeoordelingheeftgekregenofeenzelfbeoordelingheeftgedaan?”.Aandehandvanderesultatenisduidelijknaarvorengekomendateenstudenthetbesteweetwaaraanhijmoetwerkenalshijeenzelfbeoordelingheeftgedaan.Iederestudentheeftopzijnminst1resultaatenreflectieingevuld(de“RR”vanSTARR),daarnaastheeft2vande4studentenuitgebreidwetentereflecteren(tezieninTabel16).Defeedbackrondeaandehandvanderubric-beoordelingheeftniethetresultaatgeleverdwatnodigisomeenstudentinzichtentegevenwaaraanhijmoetwerken.InTabel13isteziendatslechts1vande6studentenbeknoptheeftverteldwaarhijaanzoumoetenwerkenomzijnpresentatievaardigheidteverbeteren.InBijlage4iseenvolledigegetranscribeerdfeedbackgesprekintezien.Daarvaltmeteenopdatvooraldedocentaanhetwoordisgeweestenheeftnagedacht.Nahetterugkijkenvandeoverigeopnameskongeconcludeerdwordendatditbijallefeedbackgesprekkenaandeordewas.5-Conclusieendiscussie 5.1BeschrijvingvanconclusiesDeconclusieszullengegevenwordenaandehandvandebeantwoordingvandehoofdvraag:“Hoekunnendocentenvandeniveau4opleidingApplicatie-enMediaontwikkelaardesoftskill“presenteren”formatieftoetsenwaardooreenstudentgemotiveerdwordtomautonoomtewerkenaanzijnvakspecifiekepresentatievaardigheden?”.Deenquêteresultatengevenweerdateenmerendeelvandestudentenopenstaatvoorondersteuningomdevakspecifiekepresentatievaardighedenteverbeteren.Ditmaaktduidelijkdateengrootaantalstudentengemotiveerdisomondersteuningtekrijgen.Rekeninghoudendmetdezelfdeterminatietheorieishetnuvanbelangdatstudentengemotiveerdblijvenomhunpresentatievaardighedenteverbeteren.Hetperformanceassessmentwatgevolgdwerddooreenformatieverubricbeoordelingisdestudentenvolgensdeonderzoeksresultatenpositiefbevallen.Studentenhebbenhiermeedemogelijkheidgekregenomtelatenziendatzij“kunnen”presenteren.Hierbijmoetgedachtwordenaanhet“shows-how”niveauvandecompetentiedriehoekvanMiller.Bijnaallestudentendiedeelgenomenhebbenaandeeersteobservatierondekunnennietaangevenwatzijeenvolgendekeeranderszoudendoen.Deantwoordenwarenmeestal
35
kortzichtigofeenherhalingvandedocentzijnfeedback.Waarschijnlijkheeftdedocentteveelvoordestudentengedacht,inplaatsvandatdestudentenzelfactiefnagedachthebbenoverhunmogelijkeontwikkelingofaandachtspunten.Erkoniniedergevalnietuitopgemaaktwordendateenstudentgemotiveerdwasomautonoomtewerkenaanzijnpresentatievaardigheden.Hierbijmoetgeconcludeerdwordendateenformatieverubricbeoordelingdooreendocentnietdebestemanierisompresentatievaardighedentebeoordelen.DezelfbeoordelingaandehandvaneenSTARR-formatwasdestudentenookpositiefbevallen.Eenstudentzijnintrinsiekemotivatiezalhetmeestaangesprokenwordenalshijzelfinzietdaterbijeenvaardigheidgroeimogelijkhedenzijn.IederestudentdieeenSTARR-reflectieheeftingevuld,heeftautomatischnagedachtoverhetresultaatengereflecteerd.Daarbijmoetwelopgemerktwordendat2studentendituitgebreidhebbengedaan,de2overigestudentenhaddenditminderuitgebreidgedaan.Docentenvandeniveau4opleidingApplicatie-enMediaontwikkelaarkunnendesoftskill“presenteren”formatieftoetsendoordestudenteneenzelfbeoordelingintelatenvullen.Alseenstudentduidelijkverzochtwordtomuitgebreidendiepgaandtereflecterenopzijngegevenpresentatie,isdekansgrootdathijautonoomgaatwerkenaanzijnpresentatievaardigheden.Ditomdatdestudentzelfheeftingezienwaarhijaanmoetwerken(eenvaardigheiddiegeëistwordtbinnenhetcompetentiegerichtonderwijs).5.2BeperkingenvanhetonderzoekTijdensditpraktijkonderzoekzijneenaantalbeperkingenaanbodgekomenwaardoorhetdevraagisofdegegevensvanditonderzoek(volledig)representatiefzijn.Hieronderstaanperfasedevoorgekomenbeperkingenvermeldt.5.2.1BeperkingenenquêteDeresultatenvandeenquêtehebbenalsbeperkingdat20studentenvandeintotaal29studentendeenquêtehebbeningevuld.HierdoorzijnderesultatenvandeenquêtenietrepresentatiefvooralleeerstejaarsstudentenvandeopleidingApplicatieenMediaontwikkelaar.Zijhaddeneenweekdetijdgekregenomdeenquêteintevullen.Eristweemaaleenherinneringviademailverstuurdwaarindestudentenverzochtwerdomdeenquêteintevullen.Ookhebbendestudenteneenmededelingtijdensdeprojectlessengehadwaarwederomverzochtwerdomdeenquêteintevullen.Ditheefteruiteindelijkingeresulteerddat20studentendeenquêtehebbeningevuld.Echterheeftongeveer70%deelgenomenaandeenquêtewaardoorhetwelvalideenrealistischegegevenszijnwaaruitconclusieszijngetrokken.Hetisgoedomtestrevennaareenpercentagedatdichtbijde100%ligt,maarhetisnietrealistischomdateraltijdonverwachteomstandighedenzijn.
36
5.2.2Beperkingenobservatieronde1DeselectievanstudentenIneersteinstantiewashetdebedoelingomstudententeselecterenaandehandvandeeerderafgenomenenquête.Ditwerdechterafgeradendoorgeraadpleegdepeers.Inplaatsdaarvanzijnstudentengeselecteerdopbasisvaneerderepresentatieresultaten.Dezepresentatieresultatenwarenafkomstigvaneenpilotvoorafgaandaanhetonderzoekwaarbijderubricgetestisdietoegepastzouwordenbijdeeersteobservatieronde.Echterwasereenkleinewijzigingaangebrachtaandeuiteindelijktoegepasterubric.Hierdoorwarenstudentengeselecteerdopbasisvandeouderubric,watuiteindelijk“vervuilde”selectieswaren.Eenvolgendekeerishetvanbelangomalleeneenselectietemakenaandehandvaneenpilot,alsprecieshetzelfdeformatgebruiktgaatworden.Deselectiekanookplaatsvindenaandehandvanpresentatieresultatenvandetaalvakken.Bijdetaalvakkenwordtbijhetgevenvanpresentatieskritischgekekennaardevoorbereidingvaneenpresentatie,devorm,deinhoud,verbalecommunicatie,non-verbalecommunicatieengebruikte(audio-)visuelehulpmiddelen.Dezecriteriakomenookaanbodinhetgebruikterubricformat(zieBijlage5).DedirecteinstructievanhetobservatieschemaDeresultatenwarenprimateanalyseren,maarerwaseengrootverschiltussendetijdspannevandewaarnemingwaarindeobservatorenderesultatenhebbenaangekruist.Observator1heeftwaarnemingenaangekruistineentijdspannevan4tot5minuten.Observator2heeftdewaarnemingenaangekruistineentijdspannevanmaximaal2minuten.Dedirecteinstructieistekortgeschotenophetmomentdateenwaarnemingaangekruistmoestworden.Erhadbijvoorbeeldafgesprokenkunnenwordenomgebruiktemakenvaneenstopwatch.Uiteindelijkzijnderelevantegegevensgemetengeworden.Eenvolgendekeermoeterkritischgekekenwordennaardetijdspanne-instructie.HetaantalobservatorenHetisaanteradenommeerdan2observatorenintezettentijdenseenobservatie.Ditkomtgoedvanpaswanneereenobservatormeerderehandelingentegelijkmoetuitvoeren(zowelobserverenalsfeedbackgeven).Inhetgevalvanditpraktijkonderzoekisditgoedafgelopen.Devaliditeitkanalsnoggewaarborgdwordenomdatervergelijkingsmateriaalwasvanobservator2,waaruitbleekdatdedatavandeobservatiepuntenovereenkwamen.Hetenigeverschilwasdetijdspannewaarindeobservatiepuntenwarengeconstateerd.5.2.3Beperkingenobservatieronde2AfwezigheidvanstudentenTijdensobservatieronde2waren2vande6studentenafwezigdiezoudendeelnemen.Inhetleerlingvolgsysteemstondvermeldtdatdestudentenzichziekgemeldhadden.Zijwarenhierdoorlegitiemafwezig,maardekansbestaatookdatdestudentenzichbewustziekgemeldhadden.Destudentenwarenervanopdehoogtedatzijzoudenreflecterenop
37
dedoorhungegevenpresentatie.Ditwasdestudententijdensprojectlessenmedegedeeldgewordenenzehaddeneen(uitgebreide)mailontvangen.Hetiseengoedehandelinggeweestomdestudentenhetvertrouwentegevendatzijgeenmisbruikzoudenmakenvandeinformatie.Desondanksisheteenvolgendekeerverstandigeromstudentennietopdehoogtetestellendatzenogmaalsietsmoetendoen.Figuur2Voorbeeldvandemaildiededeelnemendestudentenontvangenhebbenvandeobservator.Beste(…..),(…..),(…..),(…..),(…..)&(…..),Julliehebbendevorigeweekgepresenteerd(nogmaalsdankhiervoor:)),enfeedbackdaaroverontvangen.MorgengaanjullieeenSTARR-reflectieinvullen(geenzorgenikleghetmorgenuit,ofjekanalvasteensopGooglekijken).HetkomtzicheropneerdatjeaanhandvandeSTARR-methodiekzelfgaatreflecterenopjouwgegevenpresentatie.Ditgaanjulliedoenaandehandvandevideo-opnamesdieikvorigeweekvanjulliepresentatiegemaaktheb.Geenzorgen,deanderestudentenkrijgendezeopnamesniettezien.Ditzijnprivéreflectiemomenten.Ikhoopdatalleseenbeetjeduidelijkisentotmorgen(tweedelesuurPrB).Metvriendelijkegroet,(…..)Ineenidealesituatieishetaanteradenommeerdan6studententebenaderenomdeeltenemenaaneenobservatieronde.Ditomdekansteverkleinendatuiteindelijkeennogminderrepresentatiefaantalstudentendeelneemtaandevervolgobservatie.Echterwashetindehuidigesituatiedoordetijdsplanningnietmogelijkommeer6studententebenaderen.5.3SuggestiesvoorvervolgonderzoekVooreenvervolgonderzoekwaarbijditpraktijkonderzoeknogmaalswordtuitgevoerd,ishetvanbelangdaterrekeninggehoudenwordtmetdebeperkingendietijdensditpraktijkonderzoeknaarvorenzijngekomen.Ditkomtdevaliditeitendebetrouwbaarheidvanhetonderzoektengoede.Alshetonderzoekdannogmaalswordtuitgevoerd,isdekanszeergrootdatderesultateneenmeervalidebeeldgevenvandepraktijkdandehuidigeresultatenvanditpraktijkonderzoek.Eenandereoptievooreenvervolgonderzoekzouzijnomdeeffectiviteit(ofeenstudentautonoomgaatwerkenaanzijnpresentatievaardigheden)temetenvanverschillendezelfbeoordelingsformats.Hetisinditonderzoeknaarvorengekomendateenstudentbewusterbezigismetzijnpresentatievaardighedenontwikkelingalshijeenzelfreflectie/zelfbeoordelinguitvoert.HetzouinteressantzijnomerachtertekomenofmeerformatseveneffectiefzijnalshetSTARR-formatwattijdensditonderzoekistoegepast.
38
5.4PraktischeimplicatiesDeresultatengevenweerdateenrubricalstoetsmatrixeenhandighulpmiddelkanzijn,maardathetnietaltijdevenhandigofeffectiefisomdezetoetepassen.Hetwasarbeidsintensiefvoordeobservatoromdepresentatieteobserverenentegelijkertijdeenrubricbeoordelingintevullen.Ditzoueventueelinvloedkunnenhebbenopdeformatievebeoordelingvandestudent.Hetisdaaromnaaraanleidingvanditpraktijkonderzoekafteradenomalsdocenteenstudentzijnpresentatievaardighedentebeoordelenmeteenrubric.Tevensishetontwikkelenvandeholistischerubriccriteriavrijarbeidsintensiefwerkvooreendocent.EenSTARR-formatopzetten(aandehandvananderetoegepasteformats)iseenstukminderarbeidsintensiefwerkvoordedocent.HetSTARR-formatvanditpraktijkonderzoekzoumeteenindepraktijkdoorstudententoegepastkunnenwordenomtereflecterenopeengegevenpresentatie.5.5AanbevelingenAandehandvanditpraktijkonderzoekishetaantebevelenomstudenteneenzelfbeoordelingmetbehulpvaneenSTARR-reflectieuittelatenvoeren.Erligteengoedformatklaarwatmeteenindepraktijktoegepastkanworden.Eendocentofeendocententeamhoeftgeenaandachtmeertebestedenaanhetformat(eventuelekleinewijzigingenkunnenaltijdgedaanworden).Hetisookgeblekendateenstudentmaximaal15minutennodighadomeenSTARR-reflectieintevullen.Alseendocentverwachtdatdestudententhuisnietgaanreflecteren,kanhijervoorkiezenomdestudenteneenSTARR-reflectieintelatenvullentijdensdelesuren.Alseendocenteenlesheeftvan50minuten,dankanhijzekernog35minutenaaninstructiebesteden.Mitshijditgoeddoetvoorbereiden.EendooreenstudentingevuldeSTARR-reflectieheeftvelevoordelenvoordepraktijk.EenstudentisbewustbezigmetzijnontwikkelingenheeftditzwartopwitvastgelegdineenSTARR-reflectie.DeSTARR-reflectieheeftbegrijpelijkeuitgangspuntenvoordestudentomtewerkenaanzijnpresentatievaardigheden,omdathijdezezelfgeformuleerdheeft.DeSTARR-reflectieisookhandigvooreenvakdocentofdementoromeenstudenteropaantekunnensprekenwanneerhijnietgewerktheeftaanzijnpresentatievaardigheden.Watzoukunnenmetfeed-up,feedbackenfeedforwardzoalsbeschrevendoorHattieenTimperley(Hattie,Timperley,2007).Eenstudentkanookgecomplimenteerdwordenalszijnpresentatievaardighedenverbeterdzijntenopzichtevandevorigekeer.
39
D-LiteratuurlijstBerkel,H.,van,Bax,A.,Joosten-Brinke,D.,ten.(2017).Toetsenvancompetentie.InGulikers,J.Benthum,N.,van,InToetseninhethogeronderwijs‘6edruk’(pp.227-228).Houten:BohnStafleuvanLoghum.Berkel,H.,van,Bax,A.,Joosten-Brinke,D.,ten.(2017).Toetsenmetrubrics.InBos,P.,vanden,Burchhout,C.,Joosten-Brinke,D.,ten.,InToetseninhethogeronderwijs‘6edruk’(pp.201-210).Houten:BohnStafleuvanLoghum.Berkel,H.,van,Bax,A.,Joosten-Brinke,D.,ten.(2017).Formatieftoetsen.InSluijsmans,D.Joosten-tenBrinke,D.,InToetseninhethogeronderwijs‘6edruk’(pp.90).Houten:BohnStafleuvanLoghum.Donk,C.,vander,Lanen,B.,van.(2016).Analyserenenconcluderen.InPraktijkonderzoekindeschool‘3edruk’(pp.218-225).BussumUitgeverijCoutinho.Donk,C.,vander,Lanen,B.,van.(2016).Onderzoeksvormen.InPraktijkonderzoekindeschool‘3edruk’(pp.48).BussumUitgeverijCoutinho.Donk,C.,vander,Lanen,B.,van.(2016).Plannen.InPraktijkonderzoekindeschool‘3edruk’(pp.155-159).BussumUitgeverijCoutinho.Deci,E,L.,&Ryan,R,M.(2008)Self-DeterminationTheory:AMacrotheoryofHumanMotivation,Development,andhealth.CanadianPsychology.49,182-185.Geraadpleegdop1oktober2017,vanhttps://search-proquest-com.lib.fontys.nl/docview/614482328/fulltextPDF/BD1C1947C9C2475APQ/1?accountid=165118Dweck,C.(2015).Growth.BritishJournalofEducationalPsychology.Oxford:Wiley-Blackwell.Ebbens,S.,Ettekoven,S.(2016).Samenwerkendleren:Praktijkboek.Groningen:NoordhoffUitgevers.Geerts,W.,&Kralingen,R.,van.(2015).Leerlingenmetspecifiekepedagogischeendidactischebehoeften.(pp.239-244).InHandboekvoorleraren‘6edruk’.Bussum:UitgeverijCoutinho.Geerts,W.,&Kralingen,R.,van.(2015).Toetsenopdeniveau’svanmiller.InHandboekvoorleraren‘6edruk’.(pp.175-188).Bussum:UitgeverijCoutinho.Hattie,J.,Timperley,H.(2007)ThePowerofFeedback.Geraadpleegdop2januari2017van:http://education.qld.gov.au/staff/development/performance/resources/readings/power-feedback.pdf
40
HogeschoolvanAmsterdam.(2012).ZelfevaluatietenbehoevevanhetbeoordelingsportfolioStartbekwaamheidHoofdfase3,ALO.Geraadpleegdop15november2017,vanhttps://score.hva.nl/Bronnen/Voorbeeld%20zelfevaluatie%20competentie%20lesgeven%20ALO.pdfJaspers,M.,&Heijmen-Verstegen,I.(2004).Toetswijzer,competentiegerichtbegeleiden&beoordeleninhetHogerOnderwijs.Eindhoven:FontysHogescholen,afdelingonderwijs.Jinni,Harrigan,A.,Rosenthal,R.,Klaus,Scherer,R.(2008).Basicresearchmethodsandprocedures.InCohn,J,F.,Ekman,P.,InThenewHandbookofMethodsinNonverbalBehaviorResearch‘1edruk’(pp.10-12).Oxford:OxfordUniversityPress.Korswagen,J,J,C.,(1992).Hetverbaleaspectvandegespreksvoering.InDrieluikmondelingecommunicatieII.Doeltreffendleidinggevenendeelnemenaantwee-eenvraaggesprekken‘2edruk’(pp.30-31).Houten:BohnStafleuvanLoghum.LeidenUniversiteit.(Onbekend).Beoordelingsformulierpresentatievaardigheden.Geraadpleegdop15november2017,vanhttp://media.leidenuniv.nl/legacy/beoordelingsformulier-presentatie.pdfPanadero,E,.&Anders,J.(2013).Theuseofscoringrubricsforformativeassessmentpurposesrevisited:Areview.EducationalResearchReview,9,129-144.Geraadpleegdop24september2017,vanhttps://ac-els-cdn-com.lib.fontys.nl/S1747938X13000109/1-s2.0-S1747938X13000109-main.pdf?_tid=42e710ea-a2bd-11e7-a464-00000aab0f26&acdnat=1506432121_4029b61381733544c7b8896ca87b900aSamenwerkingsorganisatieBeroepsonderwijsBedrijfsleven.(2015)Applicatie-enMediaontwikkelaar.Geraadpleegdop8november2017van:https://kwalificaties.sbb.nl/Details/Index/2883?type=Dossier&returnUrl=%2F%3FTrefwoorden%3D25187TheClinicalTeacher.(2012).Encouragingteachingandpresentationskills.Geraadpleegdop15november2017,vanhttp://onlinelibrary.wiley.com.lib.fontys.nl/doi/10.1111/j.1743-498X.2012.00603.x/fullUniversiteitvanAmsterdam.(2008).BeoordelingsformulierMondelingePresentaties.Geraadpleegdop16november2017,vanfile:///Users/ivoheuts/Downloads/beoordelingsformulier_mondelinge_presentaties%20(7).pdfUtrechtUniversity.(Onbekend).Beoordelingscriteriapresentaties.Geraadpleegdop16november2017,vanhttp://www.cs.uu.nl/docs/vakken/iv/docs/beoordelingscriteria%20presentaties.pdf
41
Bijlage1.OpzetenquêtePresenterenstudentenquête(max.5min.)Bestestudenten,Deenquêtediejevoorjezietmoetmijeenbeeldgevenoverhoejulliedenkenoverpresenteren.Hebjeermoeitemee?Doejehetjuistgraag.Enhoeschatjijjezelfinalspresentator?Dezeenquêteiseenonderdeelvanmijnpraktijkonderzoek.Ikwiljullievragenomditdanookzoserieusmogelijkintevullen.Jehelptjezelfenandereneruiteindelijkmee;)Graagzouikuiterlijkwoensdag22novemberalleresultatenbinnenwillenhebben.Alvastbedankt,(…….)Watisjenaam?(Antwoordveld)AlgemeenbeeldBenjijeenpersoondiegraagpresenteertofeenpersoondiehetleukvindtomeenpresentatietegeven?JaNeeWeethetnietWelkantwoordomschrijfthetbestewatjedenktwanneerjetehorenkrijgtdatjeeenpresentatiemoetgeven?Geenprobleem.Presenterengaatmijnormaalgoedaf.Geenprobleem.Weldenkikdatmijnpresentatieskillsverbeterdmoetenworden.Lieverniet.Mijnpresentatieskillszoudenverbeterdmoetenworden.Lieverniet.Ikdoehetalleenmaaromdatikhetmoetdoen.Watisvolgensjoujehuidigepresentatieniveau?OnervarenniveauBeginnendniveau
42
NeutraalniveauGevorderdniveauMeesterniveauMaakjijnormaal(gewoonlijkofmeestal)gebruikvaneendigitaalhulpmiddelbijeenpresentatie?JaNeeEventueelWatvoorsoort(en)digitalehulpmiddel(en)gebruikjedan?PowerPointPrezi(Portfolio)voorbeelden(Antwoordveld)Zoujijhetfijnvindenalsjeondersteuningaangebodenwordtomjepresentatievaardigheden(softskill)teverbeteren?(Antwoordveld)Bedanktvoorjedeelname!Jekandeenquêtenuafsluiten.
43
Bijlage2.ResultatenenquêteHieronderstaandegeanonimiseerdeantwoordenvan20studentendiedeenquêtehebbeningevuld.
Ben jij een persoon die graag presenteert of een persoon die het leuk vindt om een presentatie te geven.?
Welk antwoord omschrijft het beste wat je denkt wanneer je te horen krijgt dat je een presentatie moet geven?
Wat is volgens jou je huidige presentatie niveau?
Maak jij normaal (gewoonlijk of meestal) gebruik van een digitaal hulpmiddel bij een presentatie?
Wat voor soort(en) digitale hulpmiddel(en) gebruik je dan?
Zou jij het fijn vinden als je ondersteuning aangeboden wordt om je presentatievaardigheden (soft skill) te verbeteren?
Nee
Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.
Neutraal niveau Ja
PowerPoint, Prezi nee
Weet het niet
Geen probleem. Welk denk ik dat mijn presentatie skills verbeterd moeten worden.
Neutraal niveau Ja
PowerPoint, Prezi, (Portfolio) voorbeelden Ja
Nee
Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.
Neutraal niveau Ja
PowerPoint, Prezi nee
Weet het niet
Geen probleem. Welk denk ik dat mijn presentatie skills verbeterd moeten worden.
Neutraal niveau Ja PowerPoint Misschien
Nee
Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.
Neutraal niveau Ja PowerPoint Nee.
Nee
Geen probleem. Welk denk ik dat mijn presentatie
Neutraal niveau Ja PowerPoint Ja
44
skills verbeterd moeten worden.
Ja
Geen probleem. Presenteren gaat mij normaal goed af.
Neutraal niveau Ja
PowerPoint, Prezi Ja
Nee
Geen probleem. Welk denk ik dat mijn presentatie skills verbeterd moeten worden.
Neutraal niveau Ja PowerPoint ja
Nee
Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.
Neutraal niveau Eventueel
PowerPoint, Prezi Hoeft niet, maar kan wel
Nee
Geen probleem. Welk denk ik dat mijn presentatie skills verbeterd moeten worden.
Neutraal niveau Ja PowerPoint kan maar hoeft niet
Nee
Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.
Beginnend niveau Nee PowerPoint i geuss
Nee
Geen probleem. Welk denk ik dat mijn presentatie skills verbeterd moeten worden.
Neutraal niveau Ja PowerPoint nee
Weet het niet
Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.
Neutraal niveau Ja PowerPoint nee bedankt
Weet het niet
Geen probleem. Welk denk ik dat mijn presentatie
Gevorderd niveau Ja PowerPoint Prima
45
skills verbeterd moeten worden.
Nee
Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.
Neutraal niveau Ja
PowerPoint, Prezi Maakt mij niks uit.
Nee
Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.
Neutraal niveau Ja PowerPoint Nee.
Nee
Liever niet. Ik doe het alleen maar omdat ik het moet doen.
Neutraal niveau Ja
PowerPoint, (Portfolio) voorbeelden Ja
Nee
Liever niet. Mijn presentatie skills zouden verbeterd moeten worden..
Neutraal niveau Ja PowerPoint Ja
Ja
Geen probleem. Presenteren gaat mij normaal goed af.
Gevorderd niveau Ja PowerPoint nee
Ja
Geen probleem. Welk denk ik dat mijn presentatie skills verbeterd moeten worden.
Neutraal niveau Ja
PowerPoint, Demo video
Ja hoor, er is altijd ruimte voor verbetering
46
Bijlage3.Assessmentobservatieschema
47
Bijlage4.Assessmentfeedback.Hieronderstaandeletterlijkegetranscribeerdefeedbackgesprekkenvan6studentendiedeelgenomenhebbenaande(rubric)observatie.(Volledig)feedbackmomentstudent01:Docent:Ja(…..).Hoevondjehetzelfgaan?Student:Ikvondhetopzichbestgoedgaan.Docent:Ja,daarmagikjouzekervoorcomplimenteren.Ikkijkzoalsdevorigekeerbijdegroepsverbandbeoordelingennaardevijfniveaus:Inhoud,vorm,verbalecommunicatie,non-verbalecommunicatieen(audio-)visuelehulpmiddelen.Hierbijkijkikooknaardeniveauszoalsbeginnend,presentatorenalles.Allesiseigenlijkbijjouwelgoed,enhebikdusoppresentatorniveaugezet.Docent:Quainhoud,eenduidelijkeinleiding,middenenslot.Eengoedetijdsverdelinggemaakt.Evennunietdenkendaanhetfilmpje,maarjaallsealsjedaterbijhadgedaanwasheteengoedetijdsverdelinggeweest.Jedeedongeveer3min.peronderdeel.Quaverbalecommunicatiewasjeduidelijk(inhetsprekenenalles).Letwelopde“uhms”.Wantdatisinderdaad,wantdatis….Daarmeebenjijnietdeenigste.Datissese..…Datkomtvakervoorditsoortstopwoordjesmaarbenjeerbewustvandatjedatmoetvoorkomen.Docent:Verderhebjeookheelgoedcontactgemaaktmethetpubliek,watookeenonderdeelisvandeverbalecommunicatie.Jehebtjepubliekbetrokkenerbijomjeverhaalteversterken.(Audio-)visuelehulpmiddelen.Jehebteenhelenettepresentatiegemaakt.Jammerjainderdaadvoordetijdvanhetfilmpjedan(destudenthadvanwegedetijdsplanningnietmeerdemogelijkheidomeenfilmpjetelatenzien).Maarjehebthemweltoegevoegd,duswatdatbetreftmagjezeertevredenzijn.Docent:Ja,daarkomthetzicheigenlijkopneer.Student:Oké,dankjewel.Docent:zijnerverdernogvragenvanjouuit?Student:Uhm…nee,vanuitmijniet. Docent:Weetjij,waarjij,hoejijheteenvolgendekeeraanzoupakken?Student:Uhm…Ikdenkdatikhetvakerdoorganemen,endatiknogmeergalettenopde“uhms”.Docent:Oké,dankjewel.
48
Feedbackmomentstudent02:Hieronderstaatalleenhetreflectievegedeeltegetranscribeerd:Docent:Zijnervragennogbetreftdefeedback,enweetjewaarjeaankanwerken?Student:Nee.Docent:Ofweetjewaarjeaankanwerkennog?Student:Yes.Docent:Nou,dankjewel. Feedbackmomentstudent03:Hieronderstaatalleenhetreflectievegedeeltegetranscribeerd:Docent:Ishetvoorjouduidelijk,ofiserietswaarjehetnietmeeeensbent?Student:Nee,ikbenhetermeeeens.Docent:Okédankjewel.Dedocentheeftdestudentnietmeergevraagdofhijwistwaardieaankonwerken.Ditisduidelijkindefeedbacknaarvorengekomen.Feedbackmomentstudent04:Hieronderstaatalleenhetreflectievegedeeltegetranscribeerd:Hieronderstaatalleenhetreflectievegedeeltegetranscribeerd:Docent:Zijnerdingenwaarjehetmeeeensbent,zijnerdingenwaarjehetmeeoneensbent,zijnervragen?Student:Nee,iksnapeigenlijkalleswel.Docent:Yes,allright.Dankjewel.
49
Dedocentheeftdestudentnietmeergevraagdofhijwistwaardieaankonwerken.Ditisduidelijkindefeedbacknaarvorengekomen.Feedbackmomentstudent05:Hieronderstaatalleenhetreflectievegedeeltegetranscribeerd:Docent:Zijnernogvragenofiserietsnietduidelijk?Student:Nee….Docent:Weetjijnuwaarjijeventueelaanzoukunnenwerkennog?Student:Nee,datzalwaarschijnlijkachterafwelkomen.Docent:Okédankjewel.Feedbackmomentstudent06:Hieronderstaatalleenhetreflectievegedeeltegetranscribeerd:Docent:Magikjebedankenvoordedeelname.Student:(studentruimtzijnspullenopomdathetlesuurafgelopenwas,hijgeeftnietsmeeraan.Deklaswasinhetalgemeenrumoerig).
50
Bijlage5.Rubric
51
Bijlage6.STARR-formatobservatieschema
52
Bijlage7.GesimplificeerdSTARR-formatSTARR-formatgebaseerdophetzelfevaluatieformatieformatvandeALOopleidingvandeHogeschoolvanAmsterdam(HvA,2012).HogeschoolvanAmsterdam.(2012).ZelfevaluatietenbehoevevanhetbeoordelingsportfolioStartbekwaamheidHoofdfase3,ALO.Geraadpleegdop15november2017,vanhttps://score.hva.nl/Bronnen/Voorbeeld%20zelfevaluatie%20competentie%20lesgeven%20ALO.pdfSTARR-reflectieformat. Naam+klas:Reflecteeropjouwgegevenpresentatiedooralleonderstaandevragentebeantwoorden.BewaarhetSTARR-formulieralsbewijslast(enreflectiemateriaal)opeenpersoonlijkePadletpagina.Bijvoorbeeld:https://www.padlet.com/jouw_naam/starrS=Situatie:BeschrijfkortdeaanleidingenhetdoelvandezeSTARR.Geeftevensaanwiedeopdrachtgever(klantofdocent)wasenwieeventueelanderebetrokkenenwaren.
T=Taak:Beschrijfzouitgebreidmogelijkdeexactetaak/opdrachtdiejehadenderoldiejedaarinvervulde.
A=Activiteiten:Beschrijfkortdeaanpakdiejehebtgehanteerd:welkevoorbereidinghebjegedaan,welkeactiviteitenhebjetijdensdepresentatiegedaan,inwelkevolgordeetc.?
53
R=Resultaat:Isdepresentatieverlopenzoalsjeverwacht/gehoopthad,ofjuistniet?Benjewelofniettevredenoverhetresultaat?
R=Reflectie:Geefhieronderaanwatervoorjouwgevoelgoedgingtijdensdepresentatie,enwatermindergoedging.Waarzoujeeenvolgendekeeropmoetenletten,enwatzoujehetzelfdeaanpakken?Hebjeereenpositiefofeennegatiefgevoeleraanovergehouden?
54
Bijlage8.STARR-formatresultaten Hieronderstaandeletterlijkeingevuldeantwoorden(inclusiefeventueelfoutievezinsopbouwengrammaticalefouten)vermeldtdievierstudenteningevuldhebbentijdenseenobservatiemetbehulpvaneenSTARR-format.Antwoordenstudent01S=Situatie:BeschrijfkortdeaanleidingenhetdoelvandezeSTARR.Geeftevensaanwiedeopdrachtgever(klantofdocent)wasenwieeventueelanderebetrokkenenwaren.Ommijnsoftskillpresenterenteverbeteren.Docentinopleiding(…….)Docentmr.(…….)
T=Taak:Beschrijfzouitgebreidmogelijkdeexactetaak/opdrachtdiejehadenderoldiejedaarinvervulde.Ikmoesteenpresentatiemaken(alsjeergeenhad)engeven.Daarbijmoestiknaderhandeenkleinereflectiegeven.
A=Activiteiten:Beschrijfkortdeaanpakdiejehebtgehanteerd:welkevoorbereidinghebjegedaan,welkeactiviteitenhebjetijdensdepresentatiegedaan,inwelkevolgordeetc.?Ikhebgekekenwelkepresentatieiknogopmijnlaptophadenhebdezeeenkeertjedoorgelezenendeinformatiedatiknietwist(1jaartal)opgezochtvoorinformatie.Ikhebdepresentatiegeopenddaarnaeenindelingtoendeinformatieovergebrachtendaarnadepresentatiegesloten.
R=Resultaat:Isdepresentatieverlopenzoalsjeverwacht/gehoopthad,ofjuistniet?Benjewelofniettevredenoverhetresultaat?Depresentatiegingbeteralsverwacht,wantikwaseenbeetjenerveus,maarikbenzeertevredenmethetresultaat.
55
R=Reflectie:Geefhieronderaanwatervoorjouwgevoelgoedgingtijdensdepresentatie,enwatermindergoedging.Waarzoujeeenvolgendekeeropmoetenletten,enwatzoujehetzelfdeaanpakken?Hebjeereenpositiefofeennegatiefgevoeleraanovergehouden?Ikgingnietstotterenenhadgeenspraakgebrek.Ikhaaldemijzelfeenbeetjeneermethetzeggenvandatikeennaamverkeerduitsprak.Ikkandevolgendekeerletteneroplettendatikmindermoeilijkewoordengebruikmaarderestzalikhetzelfdedoen.Ikhebnietechteengevoeleraanovergehoudendusnietnegatiefmaarooknietpositief.Antwoordenstudent02S=Situatie:BeschrijfkortdeaanleidingenhetdoelvandezeSTARR.Geeftevensaanwiedeopdrachtgever(klantofdocent)wasenwieeventueelanderebetrokkenenwaren.Deaanleidingisdepresentatiedieikeerdergehoudenheb.Hetdoelisomzelftereflecterenopmijneigenpresentatieendaarbijmisschienvoormijzelferietsuittehalen.
T=Taak:Beschrijfzouitgebreidmogelijkdeexactetaak/opdrachtdiejehadenderoldiejedaarinvervulde.Detaakwashetpresenterenenderoldieikdaarbijspeeldeispresentator.
A=Activiteiten:Beschrijfkortdeaanpakdiejehebtgehanteerd:welkevoorbereidinghebjegedaan,welkeactiviteitenhebjetijdensdepresentatiegedaan,inwelkevolgordeetc.?IkhebeenPowerPointpresentatiegemaaktenhebdezevlakvoordepresentatieeenaantalkeerdoorgelezen.Ikbegonbijhetuitleggenvaneenonderwerpendaarverderopin.Dithebikgedaanvoordehoofdensubonderwerpen.
R=Resultaat:Isdepresentatieverlopenzoalsjeverwacht/gehoopthad,ofjuistniet?Benjewelofniettevredenoverhetresultaat?
56
Ikhadzelfgehooptdathetwatbeterzouverlopenomdatiknamelijkergzenuwachtigwerdnadeintro.Ditzorgdeervoordatikmindergoeduitmijnwoordenkwam.Maardaarbuitenhebiktochmijnboodschapkunnenoverbrengendusbeniknietontevreden.
R=Reflectie:Geefhieronderaanwatervoorjouwgevoelgoedgingtijdensdepresentatie,enwatermindergoedging.Waarzoujeeenvolgendekeeropmoetenletten,enwatzoujehetzelfdeaanpakken?Hebjeereenpositiefofeennegatiefgevoeleraanovergehouden?Aanhetbeginvandepresentatiewasikredelijkzelfverzekerdmaarkortdaarnawerdikheelergzenuwachtig.Ikkwammindergoeduitmijnwoorden,moestvakeraflezen.DaarbuitenwasdetekstopdePowerPointmoeilijktelezen,daarhadikopmoetenletten.Ikhebereennegatiefgevoeloveromdatikergzenuwachtigwerd.
Antwoordenstudent03S=Situatie:BeschrijfkortdeaanleidingenhetdoelvandezeSTARR.Geeftevensaanwiedeopdrachtgever(klantofdocent)wasenwieeventueelanderebetrokkenenwaren.IkschrijfdezeSTARRopdrachtomdatmijndocent(…….)vroegofikdezeopdrachtkonmakenalszelfreflectienamijnpresentatie.
T=Taak:Beschrijfzouitgebreidmogelijkdeexactetaak/opdrachtdiejehadenderoldiejedaarinvervulde.Hetwasmijntaakomtepresenterenentelatenzienwatvoorniveauvanpresenterenikhebaan(…….).
A=Activiteiten:Beschrijfkortdeaanpakdiejehebtgehanteerd:welkevoorbereidinghebjegedaan,welkeactiviteitenhebjetijdensdepresentatiegedaan,inwelkevolgordeetc.?Tervoorbereidingvoordepresentatiehadikeenblaadjegemaaktwaarinstondwatikallemaalmoestzeggenenhebdezeuitmijnhoofdgeleerd.
57
R=Resultaat:Isdepresentatieverlopenzoalsjeverwacht/gehoopthad,ofjuistniet?Benjewelofniettevredenoverhetresultaat?Ikbenweltevredenoverhetresultaataangezienhetbehoorlijkgoedging.Alleenmoetikechtgaanlettenopdeuhms...
R=Reflectie:Geefhieronderaanwatervoorjouwgevoelgoedgingtijdensdepresentatie,enwatermindergoedging.Waarzoujeeenvolgendekeeropmoetenletten,enwatzoujehetzelfdeaanpakken?Hebjeereenpositiefofeennegatiefgevoeleraanovergehouden?Hetpresenterenzelfgingwelgoed,alleenwarenerweinigplaatjesenveelteveeluhm…momentjes.
Antwoordenstudent04S=Situatie:BeschrijfkortdeaanleidingenhetdoelvandezeSTARR.Geeftevensaanwiedeopdrachtgever(klantofdocent)wasenwieeventueelanderebetrokkenenwaren.Wehaddendeopdrachtgekregenomeenpresentatietegevenvooronzeklas.Deopdrachtgeverwasdestagiair:(…….).
T=Taak:Beschrijfzouitgebreidmogelijkdeexactetaak/opdrachtdiejehadenderoldiejedaarinvervulde.WijmoesteneenoudeofnieuwePowerPointpresentatiemaken/gebruiken.Dezepresentatiemoestenwevoordeklaspresenteren.
58
A=Activiteiten:Beschrijfkortdeaanpakdiejehebtgehanteerd:welkevoorbereidinghebjegedaan,welkeactiviteitenhebjetijdensdepresentatiegedaan,inwelkevolgordeetc.?Ikhadeennieuwpresentatiegemaaktovereeneventwaariknaartoewasgegaan.Dezepresentatiehebiknogeensdoorgenomenendedocenthadmijaangebodenomtepresenteren.Tijdensdepresentatiehebikhetpubliekerbijbetrokkendoortevragenofzedateventkonden.
R=Resultaat:Isdepresentatieverlopenzoalsjeverwacht/gehoopthad,ofjuistniet?Benjewelofniettevredenoverhetresultaat?Ikbentevredenmetmijnpresentatie,hetpubliekdeedalleennietmeezoalsikgehoopthad.Ookvilhetmijopdatikergzenuwachtigoverkwam.Maarvoorderestginghetgoed.
R=Reflectie:Geefhieronderaanwatervoorjouwgevoelgoedgingtijdensdepresentatie,enwatermindergoedging.Waarzoujeeenvolgendekeeropmoetenletten,enwatzoujehetzelfdeaanpakken?Hebjeereenpositiefofeennegatiefgevoeleraanovergehouden?Ikhadeenpositiefgevoelnadepresentatie.Ikvondalleendatikervaakuhmzeienergzenuwachtigoverkwam.Maarvoorderestgingdiegoed.
59
Bijlage9.EphoruscheckDearIvoHeuts,Yourdocumenthasbeenhandedinsuccessfullyandyourteacherevanleer([email protected])hasbeennotified.Thisisyourconfirmation.Youcanprintorsavethise-mailforfuturereference.Yourconfirmation:Uniquecode:3bafac12-bbcb-4e2e-8cc5-1912dae8c788Handin-code:[email protected]:Sunday,January7,20189:16:16AMCETYourteacher:Name:evanleerE-mailaddress:[email protected]:Name:IvoHeutsStudentnumber:2817713E-mailaddress:[email protected]:
60