Haur eta Lehen Hezkuntzako ikasleen lanak

2

ARGITARATZAILEA: Baseclick S.L.

MAKETAZIOA: Joseba Arozena.

LEGE GORDAILUA: SS-230-94

3

Artista maiteok:

30 urte beteko dira aurten Irungo UdalakEuskararen Hilabetea martxan jartzea erabakizuenetik. Urte hauetan asko izan zarete hasieranantolatzen genuen literatur lehiaketan eta ondo-ren argitaratzen ditugun IRUNERO ale berezie-tan parte hartu duzuenok. Zuen ekarpen txikibezain handiekin gela txokotik euskara plazaraeramateko ahalegina egin duzue. Ez da, bada,txantxetakoa urte hauetan egindako ibilbidea.

Esku artean duzun azken IRUNEROren aleberezi honek jaso du aurrekoen lekukoa. Irungoikastetxe guztietako haur eta gaztek parte hartuduzue IRUNERO ale berezi hau egikaritzen, izanere guztiok duzue zer esana; guztion zer esanakdu garrantzia; guztiok gara gai esan nahi dugunaesateko; guztiok gara gai, gainera, hori era duin,zuzen eta, zergatik ez, literarioan egiteko.

Urtero bezala, goraipatu nahi dut haur eta gaztesortzaile hauetako bakoitzaren atzean dagoenirakasle-trebatzailea. Hauen lan isila dago haur

eta gazte hauetako bakoitzaren atzean, berezkozaletasuna ez baita gehienetan nahikoa izatensortzaile izateko; landu, trebatu eta aberastubehar izaten da berezko hori esku artean dugunmaila iristeko eta horretan irakasleak bidelagunbikainak izan dira, dira eta izango dira.

Eskerrik zintzoenak parte hartzaile guztioi. IRU-NERO honetan parte hartu duten sortzaileakpoztuko dira irakurle zaren horrek, lan hauekmaitekiro eta arretaz irakurtzen badituzu.

Bukatzeko hiru eskari egin nahi nizkizueke:

- Irakasle, erabil ezazu IRUNERO hau irakureta idatz zaletasuna zure ikasleen artean ugal-tzeko.

- Irakurle, edonor zarela ere irakur ezazu IRU-NERO hau haur eta gazte batzuen ilusio eta sor-menaren ispilu moduan.

- Euskaltzale oro, irakur ezazu itxaropenezeuskararen fruitu apal eta duin hau.

Har ezazue nire agurrik beroena

Fernando SAN MARTÍN GUBÍAEUSKARA ORDEZKARIA

AGURRA

EUSKARA ZURE AHOTIK

Irunen, 2015eko martxoan

4

Aurkibidea

BELASKOENEA- Aireari buruzko esperimentua 5. or.- San Martzialera oinez 16. or.- Luis Marianoren omenez 26. or.- Orbel haizea 36. or.

DUNBOA- AG21 Elikadura jasangarria 6. or.- Euskaraz jolasean 17. or.- Esaera zaharrak 27. or.- Gure baratza 37. or.

EGUZKITZA- Gure gorputza 7. or.- Eguzki sistema 18. or.- Historia eta historiaurrea 28 .or.- Arrautzezko flana(Gela egonkorra) 30. or.- Bertsoak 38. or.

ELATZETA- Marrazkia 8. or.- Marrazkia 19. or.- Izozkiaren errezeta 29 or.- Steve 39 or.

EL PILAR- Marrazkia 9. or.- Asmakizunak 20. or.- Barrez lehertzen 40. or.

ERAIN TXIKI- Ipuinari buruzko marrazkia 10. or.

IRUNGO LA SALLE- Marrazkiak 11. or.- Ura eta sua belaunetik behera 21. or.- Komikia 31. or.- Inauteriak 41. or.

LEKA-ENEA- Olentzero Leka-Enean 12. or.- Erroskoa 22. or.- Herri kirolak Leka-Enean 32. or.- Desioen zuhaitza 42. or.

SAN VICENTE DE PAUL- Euskaraz jolastu /Euskara bihotzean 13. or.- Ezetz asmatu ! 23. or.- Kartel lehiaketa 33. or.- Hiri galdu magikoa 43. or.

TOKI-ALAI- Ipar-poloa 14. or.- Unibertsoa 24. or.- Kometa bat 34. or.- Billy Elliot 44. or.

TXINGUDI IKASTOLA- Marrazkiak 15. or.- Diktaketa 25. or.- Inauteriak 35. or.- Antzerkia ingelesez 45. or.

5Haur Hezkuntza

Belaskoenea HH

BELASKOENEA ESKOLAKO 5 URTEKO GELAKOAKZIENTZIAREN MUNDUAN MURGILDU GARA ETA AIRE-ARI BURUZKO ESPERIMENTUAK EGIN DITUGU.

6 Haur Hezkuntza

Dunboa HH 4 et 5 urte

4 ETA 5 URTEKO UMEEK AGENDA 21erako ELIKADURA JASANGARRIARI BURUZ EGINDAKO LANA

7Haur Hezkuntza

Eguzkitza HH

Gure gorputza

8

Elatzeta HH Joel. 5 urte

Haur Hezkuntza

El PIlar HH Sarah O´Connell. 5 urte

9Haur Hezkuntza

10

Erain Txiki HH Ane Abad. 5 urte. Ipuina: Hiru hartzak eta Begi Urdin

Haur Hezkuntza

La Salle HH Uxue Iturria eta Maialen Pérez. 5 urte

11Haur Hezkuntza

12

Leka- Enea HH

Haur Hezkuntza

San Vicente de Paul HH Ariana eta Maddi

13Haur Hezkuntza

14 Haur Hezkuntza

Toki-Alai HH Daniel

15Haur Hezkuntza

Txingudi HH Amaiur, Erik eta Miguel Angel

16

Belaskoenea LH LH 1

Lehen Hezkuntza

Lehen zikloko ikasleok azaroaren 21ean San Martzial mendira oinez igo ginen. OSOURRUTI DAGO. Hemendik hamar kilometrotara, gutxi gora behera. UFFFF!

SAN MARTZIAL

Zati batzuk aldapatsuak zirenez, atsedenalditxiki bat hartu genuen, indarra hartzeko.

Deskantsatu ondoren eskailerak igo genituen.Zenbatzen hasi ginen, baina asko zirenez zen-batzeari utzi genion. Hurrengoan ondo egiteaerabaki genuen.

Goian Irun, Hondarribia eta Hendaia ikustekoaukera izan genuen.

Eta beste aldean Aiako Harriak.Zein kolore politak….

Asko Jolastu genuen. PRIMERAN PASAGENUEN ETA BESTEBATEAN BUELTATU NAHIDUGU!

Dunboa LH LH 1

17Lehen Hezkuntza

18

Eguzkitza LH LH 1

Lehen Hezkuntza

Elatzeta LH 1. zikloa

19Lehen Hezkuntza

20

El Pilar LH Nora Rodriguez. 2. maila

Lehen Hezkuntza

21Lehen Hezkuntza

Irungo La Salle LH Janisha Soto eta Aitana Sanchez. 2. maila

22 Lehen Hezkuntza

Leka-Enea Nicole, Romaissa, Lorea eta Nicolas 1. eta 2. maila

San Vicente de Paul LH LH 1

23Lehen Hezkuntza

24

Toki Alai LH June. 2. maila

Lehen Hezkuntza

Txingudi LH Nora Lacasa. 2. maila

25Lehen Hezkuntza

26

Belaskoenea LH LH 2

Lehen Hezkuntza

Belaskoenea eskolako bigarrenzikloko ikasle guztiok Amaia an-tzokira joan ginen musikazgozatzera.

Ordubeteko saioan, Luis Marianokantariaren ibilbidea kontatzenzuen ikuskizun biografikoa ikusigenuen; Irunen hasi zenetik mun-duari bira ematera eraman zuenarrakasta handiz.

Saio horretan, zuzeneko inter-pretazioak eta Luis Marianoberak grabatutako irudiak etaemanaldiak ikusi genituen.Horrela, kantari irundar hau norzer ezagutu genuen, bai artistabai pertsona gisa.

Bere biografia landu genuengelan eta hor doa:

Mariano Eusebio González, arte-an “Luis Mariano” izenaz ezagu-na, 1914ko abuztuaren 13an jaiozen Irunen. Bi urte bakarrikzituela, bere familia Bordelerajoan zen bizitzera, eta han biziizan zen, 1922an berriz ere

Irungo jaioterrira itzuli zenarte. “La Salle” anaien ikastetxe-an ikasi zuen, eta gazte-gazteta-tik antzeman zitzaion marrazte-ko dohaina zuela.

1941. urtean, bere ahotsa maitezutenek bultzatuta, BordelekoMusika Kontserbatorioan izenaematera animatu zen, eta hantenor bilakatu zen.

1946 eta 1949 artean, zazpi filmegin zituen, eta bigarren operetabat estreinatu zuen.

Hilobia Arrangoitzen dago,oraindik ere hainbat zalek bisita-tua eta lorez apaindua.

Ezagutu zutenek gizon ona etaalaia zela esaten dute; bereadiskideen adiskidea, eta betilaguntza eskatzen zionari lagunt-zeko prest. Irunek aspalditikoroitzen du, hiriaren bihotzeanbere izena duen kale batekin etalorategi batzuekin. Haietan, gai-nera, bere omenez 2009an jarri-tako eskultura bat ere badago.

Dunboa LH LH 2

27Lehen Hezkuntza

Urtarrilean 4º maileko ikasleek“Esaera zaharren” sekuentzi bat egindugu, hortarako zenbait pauso emanditugu:

1.- Denon artean, talde txikietan etaeskolako liburutegian, euskal libu-ruak aztertu ditugu, esaera zaharrenbildumak. Liburutegian bertan, guregustokoak aukeratu ditugu.

2.- Gehien gustatzen zaizkigunakaukeratu eta gero, gelan talde txikie-tan irakurri eta esaldi horiek zer esannahi duten ulertzen saiatu gara, esaldibatzuk ulertzea ez da oso erraza izan

guretzat.

3.- Esaldiak ulertu eta gero, bakarkolanean, esaldiak idatzi ditugu, kasuhonetan, negua dela eta, pinuarenantzeko formato batean.

4.- Idatzi ondoren, bakoitzak gelanbere ikaskideen aurrean esaera zaha-rra irakurri eta ahoz bere esan nahialandu dugu.

5.- Azkenik, talde txikietan, bestegeletara joan gara eta han esaerazaharrak irakurri ditugu.

ESAERA ZAHARRAK

28 Lehen Hezkuntza

Eguzkitza LH LH 2

Hist

oria

eta

hist

oria

urrea

Elatzeta LH LH 2

29Lehen Hezkuntza

30

Eguzkitza Gela egonkorra

Lehen Hezkuntza

Arrautzezkoflana

Irungo La Salle LH Lorena Szwechlowicz . 4. maila

31Lehen Hezkuntza

32

Leka-Enea LH 3. eta 4. maila

Lehen Hezkuntza

San Vicente de Paul LH Beñat Mendes. 4. maila

33Lehen Hezkuntza

34

Toki Alai LH Faysal, Farabi, Adam, Promise LH 2

Lehen Hezkuntza

KOMETA BATZER BEHAR DUGU: egunkari bat, guraizeak, kola, bi makil, zeloa, haria eta plastiko botil bat. NOLA EGITEN DEN:- Lehenengo, egunkari papera forma erronboan moztu eta makilak gurutze forman jarri erpin batetik bestera.- Gero, zeloarekin makilak paperean itsatsi.- Ondoren, bi aldeetan, barrukaldean bi zulo txiki egin eta haria zuloetatik pasa.- Bi hariekin korapilo bat egin eta korapilo horri beste hari luze bat lotu.- Azkenik, egunkari paperarekin kometa apaindu.

Txingudi LH 4. D

35Lehen Hezkuntza

36

Belaskoenea LH 6. maila

Lehen Hezkuntza

Dunboa LH 5. maila

37Lehen Hezkuntza

38

Eguzkitza LH Ainhoa Elortegi eta Garai Etxeberria. 5. maila

Lehen Hezkuntza

"Nik izena dut Garai "Kaixo arratsalde onerrima dut Unai hemen da Ainhoaeta noski jakina iruditu zitzaidan etsai bat dut bai. hemengo basoa

Nik ditut gustukoak Neskatilak gabiltzajakina legoak gogoz gaur bai dantzaneta atzo egin nituen musika jarri dute nire bi autoak gure herriko plazan"

Eskolan bukatuko dut nik erotuta Egilea: Ainhoa ElortegiPatiora iritsiko naizni txoratuta"

Egilea: Garai Etxeberria

Bertsoak

Elatzeta LH Alejandro eta Ekaitz. 6. maila B

39Lehen Hezkuntza

Egun batean, ume bat mine-crateko liburu bat irakur-tzen ari zen,bat bateanlogura sentitu zuen etalokartu egin zen.Amesten hasi zen. Bestedimensio batean zegoen.(Minecrafteko dimensioan).

Steve,begi batzuk aurkituzituen eta zerura botazituen orduan begiak mugi-tzen ari zirela ikusi zueneta Steve begiari jarraituegin zion ondoren begiakportal bateen aurrean gel-ditu ziren.

Steve kutxa bat ikusizuen,hor barruan diaman-tezko ezpata eta diaman-tezko zaldun jantzia zego-en,eta horrekin portalerasartu zen.Han barruan dra-goi mutante bat zegoen,ahotik mamako bolak bota-tzen zituena eta portalhorretan Enderman pilo bat

zeuden.Steveri ideia bat bururatuzitzaion, Dragoiari hiltzeazen. Orduan Dragoia Stevezegoela konturatu zen etaDragoia magmako bolakbotatzen hasi zen.Steveri Dragoiari hiltzekogutxi falta zitzaioneanEnderman bat atzetikSteveri ezpata batekin jozion eta Steve hil zuen.

Bat batean Steve esnatuzen eta amets bat zela kon-turatu zen.

STEVE

40

El Pilar LH 6. maila

Lehen Hezkuntza

Irungo La Salle LH Martin Pastrana, Jaime Almazan eta Iker Iturrioz. 6. maila

41Lehen Hezkuntza

42

Leka-Enea LH 5. maila

Lehen Hezkuntza

San Vicente de Paul LH LH 3

43Lehen Hezkuntza

Gure eskolan,Toki-Alai, azken urtehauetan Hezkidetza eta Berdintasunalantzen ari gara. Honekin lotuta, “BillyElliot” filma ikusi ondoren, denok bate-ra, kritika txiki bat egin dugu.

Pelikula hau ez da film arrunt bat.Dantzari izan nahi duen mutil batenbizitza kontatzen du.

Hori lortzeko, bere inguruan gertatzendena alde batera uzten du eta dantza-ri izateko ametsa aurrera eramatensaiatzen da. Bere ingurukoen hitz txa-rrak entzun arren, bere proiektuarekinaurrera jarraitzen du, amore emangabe.

Gidoia oso ondo dago , baina batzue-tan oso hitz itsusiak esaten dituzte.Hori da pelikula honen alde txar baka-rra.

Alderdi gehienak positiboak dira.Istorioa oso polita da: mutil batek balle-ta egin nahi du eta bere familia nahiko“matxista” denez, hasiera batean, berebenetako nahia zela ulertu arte, trabapila bat jartzen dizkio. Gainera osoondo grabatuta dago eta amaitu arteinteresa mantentzen du.

Malko bat baino gehiago sortarazi eginduen film hau gomendagarria da. Nikuste dut umeei baita helduei ere gus-tatuko zaiela .

44

Toki-Alai LH Haizea Berridi. 6. maila

Lehen Hezkuntza

BILLY ELLIOT

Txingudi LH 5. maila

45Lehen Hezkuntza

Aurten seigarren aldiz,Alan Kennedyren bisitaizan dugu TxingudiIkastolan. Besteak beste,aktore, gidoigile, irakas-le, mago eta musikariden eskoziar hau LehenHezkuntzako 5. mailakoikasleengana etorri da. Autoa tresnaz betetazuela, sekulako titiriteroitxuraz iritsi zaigu. Laugauzatxorekin gela ego-kitu, musika tresnak afi-natu eta berehala jarri daprest hiru emanaldiko lanegunari ekiteko.Hiru saioak izan diraarrakastatsuak oso.Hauxe zioen arratsalde-an aktore nagusietakobat izan den Nereak:“Alanen antzerkiandenok oso ondo pasatudugu, batez ere jendeabere paperean sartudelako. Gainera gauzabarregarri asko jarri diz-kigu: ileordeak, txanoak,arropak, eta abar. Alanekmusika tresna pila jotzendu, adibidez: banjoa,gaita, koilarak, aho gita-rra… Nire ustez gaita jot-zea oso zaila da, bainaberak jotzen dueneanerraza dela ematen du.Gaita jotzea bakarrik ez,beste musika tresnekinere erraza dela ematendu.”Irakaslea izanik, jendeakingelesa ulertzea izaten

da Alanen helburuetakobat. Tresnak eta keinuakerabiliz, edo esaldiakbeste modu batera for-mulatuz, gidoiaren hariadenek ulertzea lortzen dueskoziarrak. Ikusle guz-tien partaidetza eskatzendu, egoera barregarriaksortzen saiatzen da etamusika maiz tartekatzendu, horrela lortzen dujende guztia gustura sen-titzea.Ikasle, zein irakasleekgozatu ederra hartu duguaurten ere!

Antzerkia ingelesez

Alan Kennedyeskoziarra

aktore, gidoi-gile, irakasle,

mago etamusikari da,

besteak beste.