IZENAK:_______________________________________________________________________________________________________________________TALDEA:_________________

Maite Domínguez

HARREMANA ETA KOORDINAZIOA

1. Harremana eta koordinazioa, izaki bizidunetan. 5. Sistema endokrinoa2. Estimulu errezeptoreak 6. Lokomozio-aparatua3. Koordinazio-sistemak 7. Landareen erantzunak estimuluekiko4.Nerbio-sistema

1. Harremana eta koordinazioa, izaki bizidunetan

da betetzeko

da ere da

dira dira

dituzten ematen zaizkien gertatzen dituzten eta egiten den diren eta

eta bidali dira

horretarako bereiztuz GURUINAK BIOTIKOAK

2. Estimulu-errezeptoreak

HARREMAN-

KANPO-BARNE INGURUNEKO

HAUTEMATE

ELEMENTUAK

ERREZEPTOREA

MOTAK

EGITURAK

ANIMALIETA

NERBIOZENTROETARA

INFORMAZIOA JASO

INTERPRETAT

AGINTEA

SISTEMAENDOKRINOA

ERANTZUNAKGAUZATZEN

EGITURA

ANIMALIETA

ERREAKZIO GISA

MOTAK

LOKOMO.

GURUINEK

PORTAERA ETA MOLDAERA

KANPO

LANDARE

HAZIZ ANIMALI

IKASIA

deritze bereizten dira

arabera araberazein

hala nola daude daude

AZALA

hala nola jasoz jasoz

esaterako esaterako GOSEA

3. Koordinazio-sistemak

BARNE-ESTIMULUAK

HAUTEMATEK

KOKAPENARE

KANPO-ERREZEPTOREAK

KANPO-ESTIMULUAK

ORGANISMOAREN BARNEAN

BARNE-ESTIMULUAK

KIMIKOAK BEROA(TERMIKOAK)

UKIPEN(AZALA)

SOINU(BELARRIA)

INGURUNEKOSUBSTANTZI

DASTAMENZELULAK

ARGIAHAUTEMAN

IKUSMENA

OZELOAK(ARTROP

KOORDINAZIO-SISTEMAK

beharrezkoak dira dituzte

egin bidez daitezen osatuta

bidez sortuz

direla

eta

ditu arduratzen diren

4. Nerbio-sistema

UNEEGOKIAN

NERBIO-

ZELULA OSOESPEZIALIZATUAK

ERREGULATUZ ETA KONTROLATU

ORGANISMOAREN FUNTZIOAK

SUBSTANTZIA KIMIKOAK (HORMONAK)

ERREGULATU ETA KONTROLATZEN

LANDAREEK

FUNTZIOAK KOORDINAT

NERBIO-SISTEMA

deritzo bereizten ditugu

dira dira eratutako hemen direla

eratzen dute bihurtu dituzte prestatu hauek

arduratzen direla

direla eta eraman direla

agintea eman eginez eratutako

hauetan ateratzen dira

daramatzate

eta

bidali

5. Sistema endokrinoa 6. Lokomozio-aparatua

ORGANO ETA EGITURAK

INFORMAZIOA JASOTZEAZ

INFORMAZIOARENINTERPRETAZIOA

ORNOGABEEN

GONGOIL-SISTEMAK

KONPLEXUA

INTERPRETATU (AZTERTU)

ERANTZUNA

GARUNA etaBIZKARREZURMUINA

NERBIOAK

NERBIO SAREA

NERBIO-

GORPUTZ-ATAL GUZTIETARA

FUNTZIONAMENDU

ESTIMULUAHAUTEMAN

NERBIOZENTROETARA

ERANTZUN EGOKIA

ORGANOEFEKTORETARA

ERANTZUNA GAUZATU

BORONDATEZ.EKINTZAK

LOKOMOZIO-

eratuta ematen die bereizten ditugu

izanik dutela eta

sortzen oro har dituztela kontrolatuz

dituela egiteko dituela osaturik

direla sorraraziz N.S. betez ahalbidetuz baino

organismotik dabiltzan

eta erabiliz

7. Landareen erantzunak estimuluekiko

GURUIN ENDOKRINOZ

ODOLEAN GARRAIATUZ

ERANTZUN MOTELAGOAK

DENBORALUZEAGOKOAK

ANIMALIE

MUGIMENDUA

ORNOGABEETA

AUKERA

LOKOMOZIO

FUNTZIOAK

HAZKUNTZARTIKULAZIOE

FUNTZIOA

EUSKARRI

LOKOMOZIO

BABESA(ORGANOAK)

dira izan daitezke hainbat

baino hala nola isuriz

dira dira gehienetan loturik

eragiten dute izan daitezke eragina izanik

nagusiki batean hala nola

ANIMALIENA

MOTELAGOA

MEKANIKOAK

BEROA(TERMIKOAK)

HIDRIKOAK

MOTAK

MUGIMENDU

IRAUNKORRAK

LANDAREAREN HAZKUNTZAN

POSITIBOA

FOTOTROPISMO

TIGMOTROPISMO

IRAGANKORRAK

LANDAREARENBIZI-FUNTZIOAK

LANDAREHORMONAK

FRUITUAK -LORAK

1.- Lotu gezien bidez kontzeptuak, azaltzen den adibideari jarraituz:

Estimulua Errezeptorea ZentzumenaSubstantzia gaseosoa Begia EntzumenaArgia Belarria UsaimenaSubstantzia likidoa Mihia UkimenaUkimenezkoa Sudur-hobiak DastamenaSoinua Larruazala Ikusmena

2.- Definitu kontzeptu hauek:

a) Errezeptoreak. .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................b) Mugimenduzko erantzuna........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................c) Harremana........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................d) Estimulua........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................e) Ikasitako portaera.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................

...............

.........................................................................................................................

..................................

3.- Kaio handiaren mokoak orin gorrixka bat du. Orin hori kumeentzako estimulua da, leku horretan mokoarekin kolpa dezaten. Portaera horrek gurasoek jandako elikagaiak berriro ahora ekartzea eragiten du, eta janari hori kumeei ematea. Erantzun galdera hauei:

a)Kumeek janaria lortzeko orin gorrian mokoka aritzen direnean, zer portaera mota ikusten duzu?...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................b) Kumeak orin gorri horretan mokoka aritzeko estimulua kanpo-estimulua ala barru-estimulua da?...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................c) Zer erantzun eragiten du gurasoengan? Zer koordinazio-sistemak esku hartzen du erantzun horretan?.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

4.- Azaldu zer erreakzio izaten duen harrapari batek harrapa dezakeen harrapakin bat ikusten duenean........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

5.- Deskribatu ornogabe gehienek duten lokomozio-aparatua....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

.........................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

.........................................................................................................6.- Taula honek animalien nerbio-sistema eta hormona-sistema konparatzen ditu. Osatu.

Ezaugarriak Nerbio-sistema Hormona-sistemaZer bide erabiltzen du Nerbioak OdolaZeren bidez helarazten du

HormonakErantzunaren lastertasunaErantzunaren iraupena LaburraZer funtzio erregulatzen eta koordinatzen du

7.- Idatzi izenak ornodunen nerbio-sistemaren eskema anatomiko honetan eta azaldu laburki nola funtzionatzen duen.7

6.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

8.- Adierazi zer fenomeno gertatzen den kasu hauetan:a)Eguneko beroak tulipen loreak irekitzen laguntzen du..................................................................................................................................................................

b) Landareen sustraiak ura dagoen lurzoruko guneetarantz hazten dira..................................................................................................................................................................c) Landareen erantzun iraunkorrak, hainbat estimuluri erantzunez landarea norabide jakin batean haztea eragiten dutenak.................................................................................................................................................................d) Eguzki-lore luzearen loreak itxi egiten dira, hodeiek zerua estaltzen dutenean..................................................................................................................................................................9.- Azaldu kontzeptu hauen arteko aldeak:

a) Errezeptorea eta efektorea....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

b) Nerbio-sistema eta sistema endokrinoa...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

c) Mugimenduzko erantzuna eta erantzun hormonala.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... d) Nerbio-zentroak eta nerbioak....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

10.- Adierazi animalien efektore hauek zer erantzun motari dagozkion, eta azalpena eman.

a) Guruinak. ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

b) Giharrak....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

11.- Osatu esaldi hauek hitz egokia idatziz:a) Sistema .................................................... hormonak ekoiztuz erregulatzen eta koordinatzen ditu funtzioak.b) ....................................................informazioa nerbio-bulkaden bidez helarazten berezitutako zelulak dira.

c) ....................................................-sistemaren erantzunak laburrak dira, eta sistema erantzunak iraunkorrak dira.d) Sistema endokrinoa ..................................... ................................ osatuta dago.e)Animaliek bi ....................................................-sistema dituzte: sistema endokrinoa eta nerbio-sistema.

12.- Osatu animalien errezeptoreei buruzko taula hau:Errezeptoreak Kokapena Ezaugarriak

Bero-errezeptoreak

Ahoa eta sudurra

Ukimen, presio, mina, mugimendu eta soinuarekiko sentikorrak.

Argi-errezeptoreak

13.- Gepardoek ehizan erakusten diete kumeei zazpi hilabete bete ondoren, eta irakaspena urtebetez luzatzen da, gutxi gorabehera.

a) Zer jokabide izaten dute gepardokumeak beren kabuz, gurasoen laguntzarik gabe, ehizan hasten direnean?

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

................................................b) Gepardoaren zer errezeptorek sumatuko dute inguruan dagoen

harrapakina, edo harrapakin horren mugimenduak?..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

c) Zer erantzun sortuko du egoera horrek gepardoan?..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

14.- Lotu gezien bidez kontzeptuak dagokien lokomozio-aparatuarekin.

Hezurrak •Mudak • • Ornogabeen lokomozio-aparatua

Giharrak •Exoeskeletoa • • Ornodunen lokomozio-aparatuaBizkarrezurra •Burezurra •

15.- Idatzi izenak eskema anatomiko hauetan eta konparatu animalia talde hauen nerbio-sistemak.

........................................nerbio-sistema ....................................nerbio-sistema

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

.........................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

.........................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............

16.- Definitu kontzeptu hauek:a) Geotropismoa.

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

................................................b) Nastiak.

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

................................................c) Estimulu hidrikoak.

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

................................................d) Tropismoa.

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

................................................

17.- Jarri laukitxo bakoitzean sistema bakoitzari dagozkion ezaugarriak: nerbio-bulkaden bidez erregulatzen eta koordinatzen du; hazkuntza erregulatzen du; erantzun azkarrak kontrolatzen ditu; erantzun iraunkorrak kontrolatzen ditu; lokomozioa erregulatzen eta koordinatzen du; hormona-ekoizpenaren bidez rregulatzen eta koordinatzen du; neuronaz osatuta dago; guruin endokrinoz eratuta dago.

Sistema endokrinoa

18.- Definitu kontzeptu hauek:a) Portaera.

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

.........................................................................................................b) Koordinazioa.

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

.........................................................................................................c) Erantzuna.

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

.........................................................................................................d) Estimulua.

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

.........................................................................................................

19.- Kontzeptuak alderatu:

Nerbioak

Endoeskeletoa

Nerbio-erantzuna

20.- Lotu organo, zelula-egitura edo mugimendu mota bakoitza dagokion organismoari edo zelulari.a)Gazela 1) Flageluab)Gau-lorea 2) Pseudopodoakc)Espermatozoidea 3) Nastiakd)Bakterioa 4) Gorputz-adarrake)Paramezioa 5) Tropismoaf)Okertutako zuhaitza 6) Zilioak

21.- Hauetako zein ekintza helarazten dituzte nerbio motorrek? Zein, zentzumen-nerbioek?a) Hatz batean ziztada bat sentitzea:.......................................................................b) Burua atzerantz mugitzea:.......................................................................................c) Zure jolaskidea arriskuren batez ohartaraztea:……………………………………………..d) Jertse baten kolore gorria:………………………………………………………………………………….e) Neska baten perfumea usaintzea:..........................................................................f) Bostekoa ematea bostekoa ematen dizunari:.......................................................

22.- a) Zertarako balio du harreman-funtzioak izaki bizidunen artean? ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................………………………………………………………..

b) Zer elementuk hartzen dute esku harremanean?***

*23.- Osatu eskema hau, izaki bizidunen arteko harremanaren elementuak idatziz:6

24.- Azaldu nola funtzionatzen duen nerbio-sistemak.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

25.- Osatu esaldiak.

a) Zentzumen-organoak kanpo-estimuluak hautematen dituzten ......................................................... dira.b) Nerbio-sistemak organismoaren funtzioak ............................................... eta ........................................................ ditu, ...................................................... bitartez.c) Sistema endokrinoa ….................................................................... osatzen dute. Guruin horiek ..……………………….. izeneko substantzia kimikoak sortzen dituzte.d) Artropodoak ….......................... egiten dira mudari esker.e) Intsektuetan, buruko gongoilek…................................... eratzen dute.

26.- Definitu kontzeptu hauek.

a) Exoeskeletoa....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

b) Kanpo-errezeptorea....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

c) Neurona....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

d) Ekintza erreflexuak....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

27.- Adierazi esaldi hauek zuzenak ala okerrak diren, «Z» edo «O» letren bidez.................a) Borondatezko mugimenduak giharren bitartez gauzatzen dira. Giharrak uzkurtu edo erlaxatu egiten dira.................b) Lokomozio-aparatua substantzia kimikoak sortzen dituen organo multzoa da. Substantzia horiek mezulari-lana egiten dute.................c) Hezurrak elkarren artean lotzen dira artikulazioen bitartez.................d) Substratuari finko bizi diren animaliek estalki malguak dituzte mugitzeko.................e) Inguruan zenbait estimulu izanez gero, animaliak lekualdatu egiten dira, erreakzio modura.

28.- Osatu taula hau, ornodunen nerbio-egitura motak aintzat hartuta.

Nerbio-egiturak Funtzioa

Nerbio-zentroak

Nerbioak

29.- Zein dira lokomozio-aparatuaren osagai nagusiak?*.........................................................*.........................................................

30.- Zer estimulu mota hautematen dituzte landareek?*.........................................................*.........................................................*.........................................................*.........................................................*.........................................................*.........................................................

31.- Zer alde dago landareen tropismo positiboaren eta negatiboaren artean?...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................32.- Intsektuen exoeskeletoak, gogorra eta zurruna izateaz gain, artikulazio arinak ditu. Zer onura ematen dizkie egitura horrek intsektuei?............................................................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................

.........................................................................................................

33.- Izaki bizidunentzat beharrezkoa da ingurunearekin eta beste izaki bizidunekin harremana edukitzea.Begiratu marrazki honi eta erantzun.

11 1 a) 0 Zer harreman dago animalia hauen artean?.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .. b).. Nola hautematen du gazelak lehoinabarra inguruan dagoela? Eta lehoinabarrak?.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................34.- Defini itzazu:.

a)Estimulua:............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................b)Erantzuna:...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

35.- Begiratu berriro 33. ariketako marrazkiari, eta lotu zutabe hauek.5.-6a)Estimulua 1)Lehoinabarrak gazela hautematen du.b)Erantzuna 2)Lehoinabarra gazela zelatatzeko prestatzen da.c)Informazio-lanketa 3)Lehoinabarra gazela ehizatzen hasten da.5Lekualdatzeek sortzen dituzten erantzunak positiboak (estimulura hurbildu) edo negatiboak dira (estimulutik urrundu).• Zer erantzun mota du lehoinabarrak?:…………………………………………………………………• Eta gazelak?:..................................................................................................................

36.- Tropismoa da bi zutabe hauen gaia. Ezkerrekoan hainbat tropismo mota daude, eta eskuinekoan tropismo mota horiei dagozkien definizioak. Lotu bi zutabeak.a-Geotropismoa 1-Ekintza mekanikoek eragindako erantzuna.b-Fototropismoa 2-Substantzia kimiko batek eragindako erantzuna.

c-Kimiotropismoa 3-Argiak eragindako erantzuna.d-Tigmotropismoa 4-Grabitateak eragindako erantzuna.

37.- Tropismoa positibotzat hartzen da, landarea estimulu alderantz hazten bada, eta negatibotzat estimulutik urruntzen bada. Begiratu eskema honi eta pentsatu pinuak nola erantzuten duen argiaren aurrean.

a) Zer tropismo motak dira?..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

b)Zeintzuk dira estimuluak?

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....c) Adierazi tropismo hori positiboa edo negatiboa den:–Zurtoinean:.................................................

–Sustraietan:..............................................21

338.- 8Nastiak dira bi zutabe hauen gaia. Lotu bi zutabeak. Ezkerrekoan hainbat nastia mota daude, eta eskuinekoan, nastia mota horiei dagozkien definizioak.

a-Sismonastiak 1-Substantzia kimikoen estimuluek eragindako erantzunak.b-Kimionastiak 2-Argi-estimuluek eragindako erantzunak.c-Fotonastiak 3-Kolpeek edo astinduek eragindako erantzunak..-

39.- Osatu zentzua izango duen paragrafoa, hitz hauek erabiliz: nerbioek, garuna, nerbio-zentroek eta bizkarrezur-muina.

Nerbio-sistema ............................................................... eta ................................ osatzen dute.Lehenengoek (adibidez, ......................... eta ......................................... ) informazioa aztertueta erantzunak erabakitzen dituzte. Bigarrenek informazioa eramaten dute.

40.- Osatu eskema hitz hauek erabiliz: nerbio motorrak, garuna, nerbio-sistema nagusia, zentzumen-nerbioak, nerbio-sistema periferikoa.

41.- Bilatu errezeptoreen eta efektoreen definizioa. Lotu bi zutabe hauek,gezien bidez.3

442.- Biribildu zirkulu gorri batekin errezeptoreekin harremana izan dezaketen hitzak, eta zirkulu urdin batekinefektoreekin harremana eduki dezaketenak.

1

443.- Osatu eskema hitz hauek erabiliz: lokomozio-sistema, hormonak, hezurrak, tendoiak, giharrak, sistema endokrinoa.

44.- Bilatu hitz hauek zure ikasliburuan edo entziklopedia batean.• Hormona:............................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................……………………………………….• Tendoia:.............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................………………………………………………………..• Guruin endokrinoa:........................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................………………………………………………………..7645.- Osatu taula hau, adieraziz zer zentzumenek eta zer errezeptoreek hautematen dituzten inguruko informazio horiek, ugaztunetan.

INFORMAZIOA ZENTZUMENA ERREZEPTOREATenperaturaObjektuen formaArgiak eta itzalakElikagaiak dituzten substantziak

Inguruko bibrazioakAireko substantzia kimikoakObjektuen koloreakPresioa46. Adierazi beheko ekintza hauek borondatezkoak ala oharkabekoak diren.

a) Untxiek, sasien artean hotsen bat entzunez gero, burua bihurtzen dute ............................................

b) Tximinoek, besoan sastada bat sumatuz gero, azkar-azkar kentzen dute. ...........................................

c) Katamotzak goizean goiz ibaiertzera joaten dira, ura edatera. ..............................................................

d) Lehoien bihotz-taupadak bizkortu egiten dira, gazelak harrapatu nahian atzetik doazenak............

e) Elefanteek ia gorputzeko tenperatura berbera izaten dute beti. ..........................................................

f) Koalek gozo-gozo laztantzen diete azala kumeei. ........................................................................................

g) Hontzek begiak mugitzen dituzte etengabe, harrapakinik baden ikusteko. ..................................

47. Azaldu zer ondorio atera daitekeen bi marrazki hauetatik.

48.- Ugaztunek bost sentzumen dituzte: ikusmena, entzumena, dastamena, usaimena eta ukimena. Zure ustez, horietatik zein bi zentzumenek ematen dute inguruneari buruzko informazio gehien?

49.- Ornodunen gorputzeko zer organotara bidaltzen dute informazioa zentzumen-organoek? Zer egiten du organo horrek zentzumen-organoetatik jasotako informazioarekin?

50.- Adierazi zein den estimulua(1) eta zein erantzuna(2), egoera hauetako bakoitzean.

a) Kanpoan oso tenperatura hotza denean, muskerrak ezkutuan gorde, eta geldi-geldi geratzen dira, energia kontsumoa ahalik eta gehiena murrizteko(1).....................................................................................................................................................................................................................................................................................................(2).....................................................................................................................................................................................................................................................................................................

b) Lur-zizareek argitik ihes egiten dute, eta hezetasun bila, lur hezean barrurantz ezkutatzen dira

(1).....................................................................................................................................................................................................................................................................................................(2).....................................................................................................................................................................................................................................................................................................

c) Marmokek, beste animalia bat ukituz gero, zeluletako batzuetan duten harizpi bat jaurtitzen dute, eta haren bidez, likido erresumingarri bat injektatzen diote animalia horri.

(1).....................................................................................................................................................................................................................................................................................................(2).....................................................................................................................................................................................................................................................................................................

d) Kamaleoiak, inguruan harrapakinen bat dagoela susmatuz gero, kamuflatu egiten dira, dauden lekuko tonu berberak hartuz.

(1).....................................................................................................................................................................................................................................................................................................(2).....................................................................................................................................................................................................................................................................................................

51. Izaki bizidun guztiak gai dira beste banako batzuetan portaera jakinak eragingo dituzten estimuluak sortzeko. Hori izaki bizidunen arteko komunikazio mota bat da.

Adierazi zer esanahi izan dezaketen gertaera hauek:a) Tximinoek garrasi egiteak...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................b) Inurriek feromonak sortzeak...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................c) Zenbait hegazti arrek luma koloretsuak izateak.

.........................................................................................................................

............................

.........................................................................................................................

............................d) Zenbait arrain emek sabel konkortua izateak...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................