Goiko eta erdiko arnas

traktuaren infekzioakGoiko eta erdiko arnas

traktuaren infekzioak

ARNAS INFEKZIOAKARNAS INFEKZIOAK

Arnas infekzioak alde biri edo gehiagori egin diezaiekete kalte aldi berean

Adinaren, immunitatearen edo aldez aurreko beste faktore batzuen arabera aldatzen da espresio klinikoa

BIRUSAK : garrantzitsuagoak goiko arnas traktuan eta faringitisean

BAKTERIOAK : garrantzitsuagoak erdiko otitisean, sinusitisean,faringitisean, epiglotitisean, bronkitisean eta pneumonietan

Mikroorganismo batzuek leku batzuetarako joera handia dute,tropismoa edo biziraupenagatik

ARNAS TRAKTUAARNAS TRAKTUA

Modu arruntean infektatzen da (10.000 mikroorganismo/egun)

- kanpora irekia dagoelako- patogenoetara zabalik dagoelako

Anatomiak partikulen sistema kontrolatu eta zuzendu- barrunbe nasalak : sistema mukoziliarra- airearen norabide-aldaketa- beheko traktuak : mukia eta zelula ziliatuak

ARNAS TRAKTUAARNAS TRAKTUAOrofaringeko mikrobiota

• S. aureus• S. epidermidis• S. pneumoniae• H. influenzae• S. viridans• Moraxella• Neisseria

Atxikidura lekuengatiko lehiaSubstantzia mikrobiziden eraketa

ARNAS TRAKTUAARNAS TRAKTUAGaixotasuna hasteko mekanismoak

Patogeno-maila nahikoa egoteaAire bidezko transmisioaEhun aproposetan pilatzeaAtxikitze-faktoreak eta hemolisinakToxinakEhunetan ugaltzeaDefentsa-mekanismoetatik ihes egiteko bideak garatzea

BELARRIAKBELARRIAK

Eragile arruntenaArnas birus sintzitiala

GripeaParainfluenzaAdenobirusaErrinobirusa

Eustakio tronparen disfuntzioa(goiko arnas traktuaren infekzioa)

KongestioaButxatzea

Bakterioakugaltzea

Zornedun infekzioa

Bakterioak : S. pneumoniae eta H. influenzae

Moraxella catarrhalisS. pyogenes eta S. aureus

Pseudomonas

Erdiko otitis akutuaren (EOA) 4.675 kasuren mikrobiologia

Mikroorganismoak %Streptococcus pneumoniae 33Haemophilus influenzae 21Moraxella catarrhalis 3Staphylococcus aureus 1Streptococcus pyogenes 8Beste bakterio batzuk 2Hazkuntza esterilak 31

Bluestone, Klein, 1988

EOAren KATEGORIAK, HASIERAKO KLINIKA IKUSITA

EOAren KATEGORIAK, HASIERAKO KLINIKA IKUSITA

SINPLEAOsasun-egoeraren kalterik ez

Konplikazio lokalik ezOtitis errepikaturik ezImmunoeskasirik ez

KONPLEXUAOtitis errepikatuak

Aldez aurreko tratamenduaHedatzeko arriskua

Immunoeskasia

LARRIAOsasun-egoeraren kalte nabaria

Otalgia larriaMastoiditisaren presentzia

Aurpegiko nerbioaren kalteaNSZren kaltea

EOAren TRATAMENDUA, KLINIKA IKUSITAEOAren TRATAMENDUA, KLINIKA IKUSITA

SINPLEA Amoxizilina (40 mg/kg/egun, 3 dositan)TMP-SMX (8/40 mg/kg/egun, 2 dositan)

KONPLEXUA Amox + Klab. (40 mg/kg/egun, 3 dositan)Zefuroxima-axetiloZefiximaZefaklor

LARRIA Zeftriaxona (50-100 mg/kg/egun, 1 edo 2 dositan)

SINUAKSINUAK

Barrunbeak esterilak normalean(garbiketa mukoziliarra)

Infekzioa kronifikatzen bada

Birusengatiko infekzioa(garbiketa-mekanismoak suntsitu)

Bakterioen bigarren mailako inbasioa(aireztapen eta drainatze txarra)

Oxigenoa gutxitzen da

Anaerobioen hazkuntza

SINUSITISA - ETIOLOGIASINUSITISA - ETIOLOGIA

AKUTUA H. influenzaeS. pneumoniaeC. pneumoniaeM. catarrhalis

KRONIKOA PeptoestreptococcusFusobacteriumBacteroidesS. aureusviridans taldeko estreptokokoak

SINUSITISA - AGERPEN KLINIKOASINUSITISA - AGERPEN KLINIKOA

AKUTUA SukarraAurpegian minaZornedun jariapen nasalaZefaleaButxatze nasalaMin lokala sinuaren gainetik

KRONIKOA Sukar ez oso altuaOndoezaZornedun deskarga erretronasala Halitosia

SINUSITISA - TRATAMENDUASINUSITISA - TRATAMENDUA

AKUTUA AmoxizilinaBetalaktamasa Amox / Klabpositiboa bada TMP / SMX

Zefaklor - Klindamizina

KRONIKOA KlindamizinaTMP / SMX

Mina gutxitu, drainatzea erraztu eta bakterioen kontra aritu

SUDURRA ETA EZTARRIASUDURRA ETA EZTARRIA

Nasofaringeko infekzio gehienak BIRUSEK eraginda daude

HOTZERIA ARRUNTA

FARINGITISAZaila da bereiztea birusengatikoa

eta bakterioengatikoak

Errinobirusak% 40-50

Koronabirusak% 10

Besteak :ParainfluenzaAdenobirusaEnterobirusa

GripeaArnas birus sintzitiala

Hazkuntza eta latexko aglutinazioaS. pyogenes

Birusak : %60-90Adenobirusa

EBBA Coxsackie

S. pyogenes

M proteinaAtxikidura

AntifagozitarioaAb. opsonizanteak

Toxina eritrogenikoaHemolisinak

DNAsakHialuronidasa

EstreptokinasaProteinasak

KonplikazioakZornedunak

Immunologikoak

TRATAMENDUATRATAMENDUA

FARINGOAMIGDALITISA

PenizilinaAmoxizilina edo Anpizilina

(baldin erdiko otitisa agertzen bada batera)Amoxi / Klab

2. mailako ZefalosporinakEritromizinaKlindamizina

EPIGLOTITISAEPIGLOTITISA

Hedapen zuzena nasofaringetik

Ia beti bigarren mailako bakteriemia dago

Inflamazio akutua edema eta neutrofiloen infiltrazioarekin

Agerpen txarra (arina)Zorionez, arraroa

Ume gazteakb motako H. influenzae

LARINGE eta TRAKEALARINGE eta TRAKEAUme gazteetan oso arrunta : KRUPHelduetan : MARRANTA (erronkera)

Goiko bidean infekzioa

Histamina eta IgE : Mediatzaile inflamatorio immunitarioak ?

Ia denak BIRUSEK sortaraziak1 eta 3 motako parainfluenza

Echobirusak

Maiztasun txikiagoa :Tuberkulosia

Candida albicans

Argiaren estutzea(arnasa hartzean gaiztotu)

mukosa trakealaren tumefakzioa

Estridorea

BRONKIOAK eta BRONKIOLOAKBRONKIOAK eta BRONKIOLOAK

BIRUSAKGripea

1, 2 eta 3 parainfluenzaArnas birus sintzitiala

AdenobirusaErrinobirusa

Koronabirusa

BAKTERIOAKM. pneumoniae

ChlamydiaS. pneumoniaeH. influenzae

BRONKIOLITISA Arnas birus sintzitiala1 eta 3 parainfluenza

ZiliolisiaNekrosia

Askatze epiteliala

Mukosaren hiperjariapenaLamina propioaren edema

Neutrofiloen pilaketaMediatzaile inflamatorioak

(errinobirusa)

LESIOAK

Transmisioa :aerosolak

eskuak eta fomiteak

BRONKITIS KRONIKOABRONKITIS KRONIKOA

Arraste mukoziliarraren atzeraezineko lesioa

Edozein mikroorganismo ezar daiteke

S. pneumoniaeH. influenzaeP. aeruginosaS. aureus

PMNen estimulua bronkioen argira

Bronkitis kronikoa duten %50ekBronkiektasiak duten guztiek

Populazio polimikrobianoaegonkorraLesioa

GAIZKIAGOTZEAKGAIZKIAGOTZEAK

Mikroorganismoen dentsitatea gehitzeaAntigenikoki desberdina den mikroorganismoa agertzea

Espezie berri bat agertzea

Karkaxa zornedun bihurtzen daEspektorazioren bolumena handitzen da

Eztula eta disnea gehitzen da

DIAGNOSTIKOADIAGNOSTIKOABirusen diagnostikoa azterketa epidemiologikoak egiteko

FARINGOAMIGDALITISATorunda - Hazkuntza - Latexa

S. pyogenes

ERDIKO OTITISADiagnostiko klinikoa

Laborategia : tinpanoan zeharreko ziztada (min oso akutua, egoera septikoa,

gaiztotzea, immunoeskasiak)

SINUSITIS AKUTUARx

Laborategia : ziztada - xurgatzea(eboluzio txarra, hedapen intrakraneala,

immunoeskasia)(aerobio eta anaerobioen analisia)

EPIGLOTITISAEpiglotisaren lagina hartzerik ez

Hemokultura

LARINGITISAGehienetan birusa

Gram eta zornedun jariapenen hazkuntza(laringoskopia zuzena)

Hemokultura

DIAGNOSTIKOADIAGNOSTIKOA

BRONKITIS AKUTUAGaixo gehienek ez dute ospitalizatu beharrik izaten

Birusa : zelula-hazkuntza edo shell-vial (lehenengo 3 egunetan)IFI - ELISA lagineko Ab-ak detektatzeko

IgM M. pneumoniae eta C. pneumoniae bereizteko(berandu agertzen da eta berrinfekzioetan ez da detektagarria)

KARKAXA EGOKIAK HAZTEKOPMN eta ez zelula ezkatatsuak

8 mikroorganismo baino gehiago

TRATAMENDUATRATAMENDUA

Paziente nagusiak oso sintomatikoakAmox / KlabZefuroxima

Eritromizina (B. pertusis)Erribabirina aerosolez (ABS)

BRONKITIS AKUTUASintomatikoa

BRONKITIS KRONIKOARENGAIZKIAGOTZEAK

BRONKITIS KRONIKOARENGAIZKIAGOTZEAK

Amoxizilina / KlabulanikoZefuroxima - axetilo

ZefodoximaOfloxazino

KlaritromizinaAzitromizina

12 orduz behin 5 egunean gutxienez

Goiko eta erdiko arnas traktuareninfekzioen etiologia

Goiko eta erdiko arnas traktuareninfekzioen etiologia

1.- Haurretan EOAn antibiotikoak ematea onuragarritasun baxua du, baina mastoiditisaren arriskua nabarmen gutxitzen da.

2.- Antibiotikoak oso eraginkorrak dira bronkitis akutuak tratatzeko.

3.- Sinusitis akutuetan penizilina eta amoxizilina (7-10 egun) erabiltzea oso eraginkorra da.

4.- Faringoamigalitisetan, antibiotikoak erabiltzea eraginkorra da sintomen iraupena gutxitzen delako.

5.- Dexametasona eta budesonida erabiltzeak sintomen gutxipena dakar (printzipalki EOAren kasuan), eta ospitalean egoteko denboraldia gutxitu egiten da nabarmen.