Garaterm corpusa osatzen (ZTF)

Garaterm egitasmoa eta TSE programa

1. Hizkuntza gutxituen normalizazioa

2. Hizkuntzaren elaborazioa edo garapen funtzionala

3. Garaterm egitasmoaren abiapuntuak

4. Terminologia Sareak Ehunduz (TSE) programa

5. Garaterm corpusean egin ditzakegun kontsultak

6. Zientzia eta Teknologia Fakultateko lagina

7. Testuak Garaterm-en kargatzeko prozesua

Garatutako hizkuntzak (Fishman 1968): hizkuntza idatziak estandarizatuak aurrerapen teknologiko eta sozialen eskakizunetara

egokitzeko gauza

Hizkuntzen normalizazio-plangintza (Haugen 1966, 1983)[= estandarizazioa]

Estatus-plangintza 1. Hautapena 3. Ezarpena(inplementazioa)

Corpus- plangintza 2. Kodifikazioa• Grafizazioa• Gramatikalizazioa• Lexikalizazioa

4. Lantze funtzionala(elaborazioa)

• Terminologiarenmodernizazioa• Garapen estilistikoa

Jabekuntza-plangintza (Cooper, 1989; Hornberger, 2016)

1. Hizkuntza gutxituen normalizazioa

Hizkuntza-plangintzaHaugen (1966, 1983)

Hautapena

Kodifikazioa• Grafizazioa• Gramatikalizazioa• Lexikalizazioa

Ebaluazioa

Elaborazioa• Terminologia• Estiloak

(Testuak)

Ezarpena(Testuak) Terminologia-plangintza

(Auger 1986)

(a) Ikerketa

(b) Normalizazioa

(c) Zabalkundea

(d) Ezarpena

(e) Ebaluazioa

(f) Eguneratzea

ADITUENERABILERA

Espezializaziomaila desberdinetakotestuak sortzea, besteakbeste, zientzia-testuak

• Elhuyar• UEU• Unibertsitateko

ikasleaketa ikasleak

Jabekuntza Euskara Zientifikoaren Plana (1979)Euskara ZerbitzuakZuzentzaileak

UZEI (1979)Terminologia Batzordea (2002)

1. Hizkuntza gutxituen normalizazioa

Euskara Batua

Erregistroespezializatuak

Euskalterm

TESTUEN ADIBIDEAK EKOIZLEA HARTZAILEA TESTUENESPEZIALIZAZIOMAILA

• Artikulu zientifikoak• Kongresuetako komunikazioak• Web eta blog espezializatuak• Txosten teknikoak• Ikerketa-egitasmoen txostenak

Zientzia-alor bateko aditua

Zientzia-alor bereko aditua

osoespezializatuak

• Txosten teknikoak• Ikerketa-egitasmoen txostenak

Zientzia-alor bateko aditu-profesionala

Beste alor bateko aditu-profesionala

osoespezializatuak

• GrAL txostenak eta aurkezpenak.• MAL txostenak eta aurkezpenak.• Doktoretza-tesiak

Ikerketa-gaitasuna frogatu behar duen unibertsitateko ikaslea

Gaitasuna ebaluatu behar duen aditu-irakaslea

espezializatuak

• Testu-liburuak• Eskoletan irakasleak egiten dituen saioak aditua

adituak izateko ikasten dutenak nahiko espezializatuak

• Hiztegi entziklopedikoen artikuluak• Saiakera-liburuak• Dibulgazio-artikuluak eta hitzaldiak• Zientziari buruzko informazioa ematen duten

web eta blog ez- espezializatuak• Interpretazio-zentroak eta zientzia-museoak

aditua(k)gizarte osoa(edo gizartearen sektore jakin bat)

ez oso espezializatuak

• Egunkarietako dibulgazio-artikuluak• Ikus-entzunezko komunikabideetan ematen

diren zientzia eta teknikari buruzko berriak kazetaria(k) gizarte osoa ez-espezializatuak

Test

u es

pezi

aliz

atue

n ek

oizl

eak

aditu

ak

K

ontz

eptu

esp

ezia

lizat

uen

gain

eko

kont

rola

2. Hizkuntzaren elaborazioa edo garapen funtzionala

2. Hizkuntzaren elaborazioa edo garapen funtzionala

• Hizkuntzaren elaborazio funtzionala testuen bidezegiten da.

• Testu espezializatuak: espezialitate-alorretakoadituek ekoizten dituzte.

• Testu espezializatuetan erabiltzen diren hizkuntza-elementu bereizgariak erregistro espezializatuak

o Alorrez alorreko terminologia bereizgarriao Fraseologia espezializatua Kolokazioak: partikulak igorri

hormonak jariatu-pean jarri

Formulak: Lan honen helburua daEmaitzek erakusten duteLaburbilduz

Hizkuntzen NORMALIZAZIOA

Norma batera eraman= estandarizatu(kontzeptu bat denominazio bat)Jakintza-alor baten barruan

Normal bihurtu= ondo garatutako hizkuntzetan

bezalakoa bilakatu(Terminologian)• Jakintza-alorren arteko mugak zalantzan• Terminoak ez dira espezialitate-alor

batekoak: komunikazio-egoera jakinbatzuetan erabiltzen dira.

• Terminoak aldakorrak denboran, egoerapragmatikoetan eta diskurtsoetan.

• Kontzeptu-aldakortasuna (~polisemia)Denominazio-aldakortasuna (~sinonimia)

2. Hizkuntzaren elaborazioa edo garapen funtzionala

Normalizazio terminoa terminologiari (edota bestelako hizkuntza-baliabideei) aplikatzen zaionean, bi zentzu (Cabré 2003):

•Erakunde baten interbentzioa terminoen aldaki batzuk beste batzuen aldean hobesteko.

(Adibidez, Terminologia Batzordea Euskalterm)

•Terminoen aldaki batzuen finkapena diskurtso-komunitate espezializatuen barruko autorregulazioaz.

o Diskurtso-komunitate espezializatuko kideek adostasunez termino eta aldakiak finkatzea.

o Diskurtso-komunitate espezializatuetako kideek egindako erabilera dela eta termino eta aldakiak berez finkatzea.

2. Hizkuntzaren elaborazioa edo garapen funtzionala

• Euskarazko erregistro akademikoen garapena eta erabilera neurri handian unibertsitateko ikasgeletan gertatzen da komunikazio-egoera espezializatu errealak.

• Unibertsitateko ikasgeletan prestatzen dira etorkizuneko aditu euskaldunak. Mundu profesionalean erabiliko dituzten terminologia eta fraseologia ikasten dituzte.

• Terminologiaren eta fraseologia espezializatuaren zirkulazioa eta finkapena zailtzen duten faktoreak:

• Adituen arteko sare arinik eza.• Ikasgeletan erabiltzen diren ahozko eta idatzizko testuak eta terminologia

biltzeko zailtasunak: testu espontaneoak, ahozkoak…• Terminologiaren eta bestelako baliabideen gaineko etengabeko

interbentzioa: testuen kontrola, terminologia ofizialaren lehenestea, Euskaltzaindiaren Hiztegiaren erabakien interpretazioa eta aplikazioa…

• Erregistro akademikoen normalizazioari lagunduko badiogu, hizkera horiek garatzen, zabaltzen eta finkatzen diren ingurunera jo behar dugu: TESTUAK.

3. Garaterm egitasmoaren abiapuntuakhttp://garaterm.ehu.es/garaterm_ataria/

http://garaterm.ehu.es/garaterm_ataria/

Erregistro akademikoak nola garatzen ari diren ikertzeko Hiztegietan eta terminologia-datubaseetan ageri diren terminoak

eta aldakien ezarpena ebaluatzeko. Hiztegietan jasota ez dauden terminoak eta aldakiak

(denominatiboak eta kontzeptualak) detektatzeko. Finkatzen doazen kolokazioak eta formulak detektatzeko. Irakaskasle eta ikasleek maiz egiten dituzten akatsak, kalkoak

edota hizkuntzaren erabilera zalantzagarriak detektatzeko.

3. Garaterm egitasmoaren abiapuntuakhttp://garaterm.ehu.es/garaterm_ataria/

Adituek eta ikasleek (+itzultzaileek+zuzentzaileek+erakunde normalizatzaileek)hizkuntza-elementu espezializatuen erabilera in vivo kontsultatu ahal izateko.Hizkuntza-irakasleek erregistro akademikoen garapenari eta

finkapenari laguntzeko materialak prestatzeko.

Zertarako bildu testu akademikoak?

http://garaterm.ehu.es/garaterm_ataria/

4. Terminologia Sareak Ehunduz Programa (TSE)http://garaterm.ehu.es/garaterm_ataria/tse-programa/(2010-…)

http://garaterm.ehu.es/garaterm_ataria/tse-programa/

1. konpromisoMAILA

(10 ordu)

2. konpromisoMAILA

(60 ordu)

Irakasgaiaren HIZTEGI TERMINOLOGIKOA3. konpromisoMAILA (60 ordu)DOCENTIAZ

Programan aitortua

4. Terminologia Sareak Ehunduz Programa (TSE)http://garaterm.ehu.es/garaterm_ataria/tse-programa/

Ekimen berria Neonimia Zientifiko-Teknikoaren Behatokia

• Beste hizkuntzetan sortzen doazen kontzeptu berrietarakoeuskal ordainak bilatzea, eta hedatzea.

• Hiztegi eta datubase terminologikoetan jasota ez daudentermino eta aldakiak dokumentzatzea.

• Aldakortasun asistematikoa erakusten duten termino etaaldakietarako harmonizazio-proposamenak egitea.

• Informazioa eta gogoetak zabaltzea blog baten bidez.

http://garaterm.ehu.es/garaterm_ataria/tse-programa/

1. konpromisoMAILA

(10 ordu)

4. Terminologia Sareak Ehunduz Programa (TSE)http://garaterm.ehu.es/garaterm_ataria/tse-programa/

http://garaterm.ehu.es/garaterm_ataria/tse-programa/

5. Garaterm corpusean egin daitezkeen kontsultakhttp://garaterm-corpusa.ixa.eus/

http://garaterm-corpusa.ixa.eus/

5. Garaterm corpusean egin daitezkeen kontsultakhttp://garaterm-corpusa.ixa.eus/

http://garaterm-corpusa.ixa.eus/

5. Garaterm corpusean egin daitezkeen kontsultakhttp://garaterm-corpusa.ixa.eus/

http://garaterm-corpusa.ixa.eus/

5. Garaterm corpusean egin daitezkeen kontsultakhttp://garaterm-corpusa.ixa.eus/

http://garaterm-corpusa.ixa.eus/

5. Garaterm corpusean egin daitezkeen kontsultakhttp://garaterm-corpusa.ixa.eus/

http://garaterm-corpusa.ixa.eus/

5. Garaterm corpusean egin daitezkeen kontsultakhttp://garaterm-corpusa.ixa.eus/

http://garaterm-corpusa.ixa.eus/

5. Garaterm corpusean egin daitezkeen kontsultakhttp://garaterm-corpusa.ixa.eus/

http://garaterm-corpusa.ixa.eus/

5. Garaterm corpusean egin daitezkeen kontsultakhttp://garaterm-corpusa.ixa.eus/

http://garaterm-corpusa.ixa.eus/

5. Garaterm corpusean egin daitezkeen kontsultakhttp://garaterm-corpusa.ixa.eus/

http://garaterm-corpusa.ixa.eus/

5. Garaterm corpusean egin daitezkeen kontsultakhttp://garaterm-corpusa.ixa.eus/

Zuzendu gabeko testuak

Zuzendutako testuak

http://garaterm-corpusa.ixa.eus/

5. Garaterm corpusean egin daitezkeen kontsultakhttp://garaterm-corpusa.ixa.eus/

http://garaterm-corpusa.ixa.eus/

5. Garaterm corpusean egin daitezkeen kontsultakhttp://garaterm-corpusa.ixa.eus/

http://garaterm-corpusa.ixa.eus/

6. Zientzia eta Teknologia Fakultateko lagina

6. Zientzia eta Teknologia Fakultateko lagina

6. Zientzia eta Teknologia Fakultateko lagina

7. Testuak Garaterm-en kargatzeko prozesua(1) Fitxategiak prestatzea• Saihestu, ahal delarik, pdf formatuko fitxategiak.• Onartzen diren formatuak: Html (.html, .htm, .xhtml), Testua (.txt),

Word (.doc, .docx, ...), Powerpoint (.ppt, .pptx, ...), Oppenoffice (.odt, .odp, ...), PDF, Latex (.tex).

• Latex dokumentuak konprimituta igo behar dira konpilatzeko behar diren dokumentu guztiekin batera (.tar.gz, .zip), baina “.tex” dokumentuak ez du karpeta baten barruan egon behar: goiko mailan egon behar da ondo prozesa dadin.

• Bereizi fitxategi desberdinetan genero desberdinetako testuak: irakaskuntza-gida, apunteak, ppt aurkezpenak, ariketak, praktika-protokoloak, azterketak…

• Garbitu fitxategiak ahal den beste lan-ingurunera igo aurretik: a) Bibliografia-zerrendak kendu. b) Euskara ez diren hizkuntzetan dauden testu-zati luzeak ezabatu.c) Orrialde edota diapositiba guztietan errepikatzen diren goiburuak ezabatu: maiz errepikatzen direnez, estatistikak desitxuratzen dituzte.

7. Testuak Garaterm-en kargatzeko prozesua(2) Lan-ingurunera sartzea http://ixa2.si.ehu.es/garaterm

Parte-hartzaileei erabiltzailea eta pasahitza esleitzea

http://ixa2.si.ehu.es/garaterm

7. Testuak Garaterm-en kargatzeko prozesua(3) Egileen datuak sartzea

7. Testuak Garaterm-en kargatzeko prozesua(4) Fitxategiak igotzea

7. Testuak Garaterm-en kargatzeko prozesua(4) Fitxategiak igotzea

7. Testuak Garaterm-en kargatzeko prozesua(4) Fitxategiak igotzea

7. Testuak Garaterm-en kargatzeko prozesua(5) Igotako fitxategiaren metadatuak erabiltzea beste

fitxategi batzuk igotzeko (edo metadatuak zuzentzea)

Metadatuak eguneratu Fitxategi berria gorde

7. Testuak Garaterm-en kargatzeko prozesua(6) EMAITZA

Número de diapositiva 1Número de diapositiva 2Número de diapositiva 3Número de diapositiva 4Número de diapositiva 5Número de diapositiva 6Número de diapositiva 7Número de diapositiva 8��Número de diapositiva 11Número de diapositiva 12Número de diapositiva 13Número de diapositiva 14��Número de diapositiva 17Número de diapositiva 18Número de diapositiva 19Número de diapositiva 20Número de diapositiva 21Número de diapositiva 22Número de diapositiva 23Número de diapositiva 24Número de diapositiva 25Número de diapositiva 26Número de diapositiva 27Número de diapositiva 28Número de diapositiva 29Número de diapositiva 30Número de diapositiva 31Número de diapositiva 32Número de diapositiva 33Número de diapositiva 34Número de diapositiva 35Número de diapositiva 36Número de diapositiva 37