Galdakao udalerriko Emakume - Bizkaia · tzat hartuz diskriminazioa eragotziko duten hainbat neurri...

Plan de Igualdad de Oportunidadesentre Mujeres y Hombres del

municipio de Galdakao

2003 - 2007

Bizkaiko ForuAldundia

Diputación Foralde Bizkaia

Gizartekintza SailaDepartamento de Acción SocialAhaldun NagusiarenKabinetea

Gabinete del Diputado General



Galdakao udalerriko Emakumeeta Gizonen arteko Aukera

Berdintasunerako Plana

2003 - 2007



Gizartekintza Saila Departamento de Acción Social Ahaldun NagusiarenKabinetea




GALDAKAOKO UDALAAYUNTAMIENTO DE GALDAKAO

NNNNNNNNN OOOOOOOOO BBBBBBBBB LLLLLLLLL EEEEEEEEEAAAAAAAAA NNNNNNNNN TTTTTTTTT EEEEEEEEE I GGGGGGGGG LLLLLLLLL EEEEEEEEE SSSSSSSSS I AAAAAAAAA DDDDDDDDD EEEEEEEEE

GGGGGGGGG AAAAAAAAA LLLLLLLLL DDDDDDDDDAAAAAAAAA KKKKKKKKK

AAAAAAAAAOOOOOOOOO


NNNNNNNNNOOOOOOOOOBBBBBBBBBLLLLLLLLLEEEEEEEEE

AAAAAAAAANNNNNNNNNTTTTTTTTTEEEEEEEEEIGGGGGGGGGLLLLLLLLLEEEEEEEEESSSSSSSSSIAAAAAAAAADDDDDDDDDEEEEEEEEEGGGGGGGGGAAAAAAAAALLLLLLLLLDDDDDDDDDAAAAAAAAAKKKKKKKKKAAAAAAAAAOOOOOOOOO



AAAAAAAAAOOOOOOOOO

Pla

n d

e Ig

ua

lda

d d

e O

por

tun

ida

des

en

tre

Mu

jere

sy

Hom

bre

s d

el m

un

icip

io d

e G

ald

ak

ao

20

03

- 2

00

7G

ald

ak

ao

ud

ale

rrik

o E

ma

ku

me

eta

Giz

onen

art

eko

Au

ker

a B

erd

inta

sun

era

ko

Pla

na

20

03

- 2

00

7

Galdakao udalerriko Emakume eta Gizonen arteko Aukera

Berdintasunerako Plana

2003 - 2007



Gizartekintza Saila Departamento de Acción Social



Ahaldun NagusiarenKabinetea





AAAAAAAAAOOOOOOOOO

IZENBURUA: “Galdakao udalerriko Emakume eta Gizonen arteko Aukera Berdintasunerako Plana.

2003 - 2007”

EGILEA: Galdakaoko Udala, Bizkaiko Foru Aldundiko Ahaldun Nagusiaren Kabinetea eta

Bizkaiko Foru Aldundiko Gizartekintza Saila

DISEINU GRAFIKOA

ETA MAKETAZIOA: Arrin. Komunikazioa eta Diseinua

DATA: Martxoa 2004

DESKRIBATZAILEAK: Berdintasun Planak

ALE-ZENBAKIA: 1.000

INPRIMAKETA: Gráficas Santamaría, S.A.

L.G.: VI-140/04

AURKIBIDEA

AURKEZPENA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

1. JUSTIFIKAZIOA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

2. PLANA LANTZEKO PROZESUA ETA METODOLOGIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

— Plana lantzeko prozesua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

— Metodologia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

3. INSTITUZIO ETA LEGE ESPARRUA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

— Sarrera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

— Ekintza positibotik generoko mainstreaming-era . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

— Oinarrizko baliabideak abian jartzeko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

4. AUKERA BERDINTASUNERAKO PLANA 2003 – 2007 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

— Sarrera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

4

UDALEAN BERDINTASUNA LANTZEN

1. ARLOA. Prestakuntza eta sentsibilizazioa aukera berdintasunean . . . . . . 33

Helburuak eta ekintzak

2. ARLOA. Generoa, datuak eta dokumentazioa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37


3. ARLOA. Emakumeen jabekuntza sustatzea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41


4. ARLOA. Berdintasuna sustatzea lan esparruan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45


5. ARLOA. Lankidetza beste erakunde batzuekin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51


6. ARLOA. Gauzatzeko estrategia eta jarraipena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55


7. ARLOA. Planaren hedapena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59


UDALERRIAN BERDINTASUNA LANTZEN

8. ARLOA. Prestakuntza eta enplegu alorrean . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63


9. ARLOA. Hiriaren antolamendua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67


5

10. ARLOA. Kultura eta kirola guzti-guztientzat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71


11. ARLOA. Hezkidetza dela eta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77


12. ARLOA. Bitartekoak arrisku edo gizarte-bazterketa egoeran dauden

emakumeentzak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81


13. ARLOA. Baliabideak lanean eta familian adiskidetzea lortzeko . . . . . . . . 85


14. ARLOA. Osasuna eta bizi-kalitatea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89


5. BIBLIOGRAFIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93

6

AURKEZPENAEmakume eta gizonen arteko berdintasuna, eskubidea izateaz gain, beharrizan estrategikoa erebada demokrazian sakontzeko eta, sozialki eta ekonomikoki, gizarte zuzenagoa, kohesionatua-goa eta garatuagoa eraiki ahal izateko.

Aurrerapenak izan badira ere, estatistikek erakusten digutenez, emakumeak oraindik ere des-berdintasun-egoera nabaria dute gizonekiko.

Udalbatza Osoak aho batez onetsi zuen Galdakaoko udalerriko I. emakume eta gizonen artekoAukera Berdintasun Plana 2003-2007. Izan ere, onespen horrekin Galdakaoko biztanle guztienongizate handiagoa lortu nahi dugu, eta Korporazio honek berdintasun-politikekin duen konpro-misoa argi eta garbi erakutsi nahi dugu.

Planaren diseinuan, hainbat Elkartek, profesionalek, gizarte-eragilek, talde politikok eta bestekhartu du parte. Horregatik, guzti-guztiei nire esker ona helarazi gura diet, zeren eta euren lagun-tza barik Plan hau ez bailitzateke gure herriaren sentiera eta pentsakeraren adierazgarri.

Honela, bide berri bati hasiera ematen diogu, Udal Arlo guztien partaidetza eta erantzunkizune-an oinarriturik, baita herritar guztienean ere. Horren helburua da gero eta emakume eta gizongehiago parte hartzea eta berdintasun-baldintza beretan inplikatzea gure gizartearen eremu guz-tietan. Hori guztia, Udalak berak hasita, eragile bultzatzaile eta eraldatzailea den aldetik.

Badakit prozesu luzea eta zaila izango dela, baina ziur naiz Plan honek bizi-kalitate hobea ekarri-ko digula guztioi. Alde horretatik, datozen urteetan lan egiteko asmoa dugu eta, denon ahalegi-nez, segur nago ondorio nabarmenak izango direla gure herrian.

ALKATEA

JOSEBA ESCRIBANO ETXEBARRIA

7

JUSTIFIKAZIOA1.

Gizonezkoen eta emakumezkoen arteko Aukera Berdintasuna aipatzeak batzuek zein besteek

gizarteari egiten dizkioten ekarpenak kontuan hartzea esan nahi du. Ondasun eta baliabide guz-

tiak banatzen hastea esan nahi du, bizitzako alor guztiak elkarbanatzea. Emakumeek erabakiak

hartzea esan nahi du, politikan, ekonomian, kulturan eta gizarteko arlo guztietan; jakina, gizo-

nezkoak famili bizitzan eta bizitza afektiboan inplikatzea ere esan nahi du.

Egiteko garrantzitsu honek esparru politikoaren inplikazioa eskatzen du, Berdintasuna helburu-

tzat hartuz diskriminazioa eragotziko duten hainbat neurri indarrean jartzeko: diskriminazio zuze-

na, sexuagatiko tratamendu diferentziatua eragiten duena; zeharkako diskriminazioa, modu ez

oso agerikoan bada ere, emakumezkoei nahiz gizonezkoei Aukera Berdintasuna erdiestea era-

gozten diena.

Arazoaz jakitun, Administrazioek Aukera Berdintasunerako Politikak abian jartzeari ekin diote

azken bi hamarkadetan, legediak eta araudiek babesten duten berdintasuna egiazko berdintasun

bihur dadin.

Udalek funtsezko eginkizuna dute zeregin honetan guztian, apirilaren 2ko 7/1985 Toki

Erregimeneko Oinarrien Lege Erregulatzaileak aitortzen dizkien eskumenengatik eta herritarren-

gandik hurbilen dauden erakundeak izateagatik. Hala, Udalen ekimenak oinarrizko tresna dira

gizonezkoen eta emakumezkoen arteko Aukera Berdintasunerako politika publikoak indarrean

jartzeko.

Ekimen horiek aurrerapen handia ekarriko dute, ez bakarrik emakumeen bizitza kalitatearen

hobekuntzan, baita demokraziaren beraren sendotzean ere, pertsonen oinarrizko askatasun eta

eskubide guztien babes eta defentsarako bidea bermatuko baitute.

9

PLANA LANTZEKOPROZESUA ETA

METODOLOGIA2.

Dokumentu honek bi oinarri nagusi ditu: batetik, 2002ko urriaren eta 2003ko otsailaren arteanbildutako datuen analisia; bestetik, Udaleko Gizarte Ongizate Sailak landutako Galdakaoko Gazteeta Emakumeei buruzko azterlanen berrikuspena.

Dokumentua lantzeko, ezinbestekoa izan da Udalaren "barnetik" lan egiten duten pertsonenlaguntza eta udalerriko hainbat Gizarte Eragileren, Elkarteren eta Emakume Talderen elkarlana.Pertsona eta talde horiek emandako informazioari esker, agerian geratu dira udal politikek ema-kumezkoengan eta gizonezkoengan dituzten eragin desberdinak.

Hiru izan dira Berdintasunerako Plana lantzeko prozesuak izan dituen une edo aldi nagusiak.Hasteko, eta kronologiari erreparatuz, Abendua: ordu arte eginikoaren Memoria etaZirriborroaren Aurrerapena aurkeztu ziren. Zirriborroaren Aurrerapenean, Udalari berari nahizudalerriko herritarrei zuzendutako Helburu eta Ekintza batzuk proposatzen ziren. Lehen doku-mentu hori Plana sustatzeko ardura izan duen Arloari helarazi zitzaion, ordu arte eginiko lanaaztertzeko eta, hala balegokio, aurreikusitako lan eskeman zuzenketak egiteko.

Bigarren une batean, Otsailean, Lehen Zirriborroa landu zen. Zirriborro horretan, arlo bakoitzaridagozkion Helburu eta Ekintza guztiak zerrendatzeaz gainera, elkarrizketetan bildutako informa-zioa, Udaleko langileei zuzendutako galdesortan jasotako iritziak eta Udalaren beraren barne-funtzionamenduaren inguruko hainbat alderdiren genero-analisia bildu ziren. Halaber, 2003.urterako Plan Eragile baten diseinua aurkeztu zen.

Behin zirriborroa aurkeztuta, Plana lantzeko ardura duten pertsonen arteko bilkura egin zen, zirri-borroari buruzko iritziak eta iradokizunak ezagutzeko. Dagozkion aldaketak egin ondoren, doku-

11

Plana lantzekoprozesua

mentua plana abian jartzeko eginkizuna duten pertsonei bidali zitzaien: Teknikariei, EmakumeElkarteei, Udalaren mende dauden entitateei eta Planak barne hartzen dituen esparruetan jardu-ten duten beste hainbat Eragileri.

Prozesuaren xedea argia izan da: ekimenak gauzatzeko erantzukizun zuzena duten pertsonakaintzat hartzea, Zirriborroaren edukiak beren testuinguruan kokatzeko eta planarekin lotutakoiradokizun eta iritzi guztiak kontuan hartzeko.

Iradokizun guztiak kontsideratu eta aztertu ditugu, dagozkion zuzenketak egin ahal izateko, baiBerdintasunerako Planaren ekintzetan, bai Plan Eragileak dituen atal bakoitzean.

Azkenik, honako dokumentu hau hirugarren une edo aldi bati dagokio, eta azken 6 hilabeteetanerabili diren datu, iritzi eta aldaketa guztiak biltzen ditu. Bi dira dokumentu honen helburu nagu-siak: batetik, gai honekin zerikusia duten pertsona guztiek HITZARTUTAKO eta ONARTUTAKOPlana erdiestea eta, bestetik, tresna PRAKTIKO eta ERAGINKORRA lortzea.

12

Plana lantzekoprozesua

Informazio KUANTITATIBOA nahiz KUALITATIBOA erabili dugu, Aukera BerdintasunerakoPlanak dokumentu eragilea izan behar duelako eta Udalaren baliabideak (eskumen arlokoaknahiz materialak) eta udalerriaren beharrak kontuan hartu behar dituelako.

Datu kuantitatiboenbilketa

Datu kuantitatiboen bilketa honako dokumentu eta azterlanetan oinarritu da:

• Udaleko Gizarte Ongizate Sailak landutako hiru Azterlanen berrikuspena eta analisia:

1. "Galdakaoko Emakumeen egoerari buruzko Txosten-diagnostikoa". 2000. urtea.2. "Galdakaoko Emakumeen gizarte-egoera". 2002. urtea.3. "Galdakaoko gaztediaren inguruko ikerketa soziologikoa". 2002. urtea.

• Gizarte-komunitate Baliabideen Sailak landutako hainbat Dokumenturen berrikuspena etaanalisia.

• Udaleko Arloei eta udalerriko beste baliabide, entitate eta Elkarteei buruzko informazio oro-korra biltzen duen "Galdakaoko Gida, 2002–2003" –ren berrikuspena.

• Udaleko Langileei buruzko Datuak dokumentuaren eguneratzea.

13

Metodologia

• Udal Zerbitzuei, zerbitzu horietako jarduerei eta jarduera horietan parte hartzen duten herri-tarrei buruzko informazioa biltzea, zerbitzu horietako arduradunekin zuzenean harremanetanjarriz edo telefono nahiz posta elektroniko bidez.

• Udaletik Kanpoko Erakundeei buruzko informazioa biltzea, haien antolamendua eta eskain-tzen dituzten zerbitzuak ezagutzeko.

Datu kualitatiboenbilketaInformazio kualitatibo guztia Banakako elkarrizketa eta Eztabaida-taldeen bidez bildu dugu. Biizan dira datuen bilketarako euskarri gisa erabili diren materialak: Galdesortak eta Lan-gidoiak.Informazioa biltzeko teknika horien bidez, honako helburu hauek lortu nahi izan ditugu:

• Udaleko langile guztien iritzia jakitea, Aukera Berdintasunak udalaren funtzionamenduan etakudeaketan duen egoerari buruz. Halaber, udalerriko emakumeen egoera eta ekimen hone-kiko duten interesa ezagutzea.

• Prozesuan zehar plazaratzen diren eta udaleko arloekin edo haien interesekin zerikusia dutenproposamen guztiak aintzat hartzea.

• Aukera Berdintasunaren inguruan hausnartzea eta zalantza guztiak argitzea. Halaber, ekimenhau jendea sentsibilizatzeko tresna bihurtzea.

• Plana egiteko prozesuan eta exekuzioan ahalik eta jende gehien inplikatzea.

14

Metodologia

INSTITUZIO ETA LEGEESPARRUA3.

16

Sarrera

Europako Batasuna da Aukera Berdintasunerako alorrean lantzen diren araudiek, ekimenek eta

programek oinarritzat hartzen duten instituzio-esparrua. Europako Batasunak arteztarauak ezar-

tzen ditu, eta Estatu Kideek aintzat hartzen dituzte beren zeregin politikoetarako.

Berdintasunaren aldeko legegintza ekimenek hirurogeita hamarreko hamarkadan izan zuten

jatorria, lan mundura bideratutako neurriekin eta indarreko araudietako alderdi diskriminatzaile-

ak ezabatzeko hainbat erabakirekin.

Ondoren, laurogeiko hamarkadaren hasieran, Europako Legebiltzarrak hiru eztabaida-saio egin

zituen "Emakumeak Europan" gaia aztertzeko. Hain zuzen ere, eztabaida horietan adostutakoa

Komunitate Ekintzarako lehen Programa lantzeko erabili zen. Orduz geroztik, bost izan dira inda-

rrean jarri diren Programak, helburu nagusi batekin, hau da, emakumearen parte-hartzea gizar-

teko alor guztietara zabaltzea: enplegura, prestakuntzara, hezkuntzara, gizarte zerbitzuetara, kul-

turara eta, oro har, bizitza publikora. Gaur egun, Komunitate Ekintzarako V. Programa da inda-

rrean dagoena: Gizonezkoen eta Emakumezkoen arteko Berdintasuna, 2001-2005.

Espainiar Estatuari dagokionez, Aukera Berdintasunerako Planen abiapuntua Emakumearen

Institutuaren sorrerak ezarri zuen, 1983an.

EAEn, Emakunderen sorreraz geroztik, 1988an, hiru Ekintza Positiboko Plan burutu dira. Gaur

egun, III. Plana da indarrean dagoena, Eusko Jaurlaritzak 1999ko abenduaren 21ean onartua.

Planak, besteak beste, 1995ean Pekinen eginiko Emakumeei buruzko IV. Mundu Batzarreko

17

Sarrera

Ekintza Plataformak ezarritako helburuak eta Aukera Berdintasunerako Komunitate Ekintzarako

IV. Programak eginiko proposamenak biltzen ditu.

Era berean, Bizkaiko Foru Aldundiaren ekimenez, Aukera Berdintasunerako lehen Foru Plana

2000-2003 bultzatzea helburu duen egitura tekniko bat sortu da, 2000. urtean. Aukera

Berdintasunerako eta Genero Politiketarako Unitatea du izena, eta honako hau da haren helbu-

ruetako bat:

"Bizkaiko Lurralde Historikoko Toki-entitateen konpromisoa bultzatzea, gizonezkoen

eta emakumezkoen arteko Aukera Berdintasuna lortzeko".

Bestetik, jakina den bezala, udalak dira herritarren behar eta interesetatik hurbilen dauden era-

kundeak. Hala, Toki Erregimeneko Oinarri Legeak argi eta garbi adierazten du zein diren udalen

eskumenak alor honi dagozkion jarduerak sustatu eta herritarrei zerbitzuak eskaintzeko.

Jarduketa marko hori da gizonen eta emakumeen arteko desberdintasunak eragozteko neurriek

oinarritzat hartu behar dutena.

Udal esparruan, Ekintza Positiboko Planak edo Aukera Berdintasunerako Planak dira gizonezko-

en eta emakumezkoen arteko Berdintasunerako politikak bideratzeko erabiltzen diren bitarteko-

ak. Emakunderen 2002ko datuen arabera, 31 udalerri dira Euskal Autonomia Erkidegoan

Berdintasunerako Plan bat onartu dutenak. Udalerri horiek udalerri guztien %12,4 hartzen dute,

baina EAEko biztanleriaren %62,92ra iristen dira.

Ekintza positibotikgeneroko

mainstreaming-era

Aukera Berdintasunerako Plan honek aintzat hartu dituen gomendioak bi jatorri dituzte: batetik,

Komunitate Ekintzako V. Programako europar gomendioak eta, bestetik, "Europako Batzordeko

Mainstreaming Aditu Taldeak" Aukera Berdintasunerako politiken inguruan landutako

Amaierako Txostenean proposatutakoak.

Europako Batasunaren esparruan, Genero Zeharkakotasuna edo "Mainstreaming" delakoa fun-

tsezko tresnatzat hartzen da Berdintasunerako Politikak garatzeko. Hona hemen nola definitzen

duen aipatutako Aditu Taldeak kontzeptu hori:

"prozesu politikoen antolamendua (berrantolamendua), hobekuntza, garapena eta

ebaluazioa, halako moldez, non erabaki politikoak hartzeko ardura duten eragileek

kontuan hartuko baitute genero berdintasunerako ikuspegia, politika guztietan,

maila guztietan eta etapa guztietan".

Tresna hori, beraz, Berdintasunaren arloko edozein ekimenaren ardatz bihurtzen da. Plan honek,

ondorioz, estrategia hori gauzatzeko mekanismoak hartzen ditu kontuan.

Ekintza Positiboa da Berdintasunaren aldeko ekimenek erabiltzen duten beste tresnetako bat.

Aurrekoa bezain eraginkorra, Europako Batasuneko Ekintza Programetan agertzen da. Ekintza

Positiboa Aukera Berdintasunaren alorrean erabili izan den politika "tradizionaltzat" har daiteke,

eta genero desberdintasunak eragiten dituen arazo espezifikoei aurre egitea du helburu.

18

Europako Batasuneko Aukera Berdintasunerako Aholku Batzarrak honela definitzen du:

"ekintza programa baten ereduan oinarritzen den estrategia, Aukera Berdintasuna

ezartzeko helburua duena, gizartean gertatzen diren diskriminazioak zuzentzeko edo

gainditzeko aldi baterako neurrien bidez".

Bi estrategiak elementu osagarri bihurtzen dira Berdintasunerako Politiken exekuzioan.

Zeharkakotasunak aldaketarako ahalmen handia du, nahiz eta gutxieneko denbora bat duen, egi-

turetan eragiten duelako; bestetik, Ekintza Positiboak askoz bizkorrago jarduten du, diskrimina-

zio egoera zehatzetan. 19

Ekintza positibotikgenerokomainstreaming-era

Bost dira Berdintasunerako Politikak egitean zeharkakotasun ikuspegi batetik kontuan hartu

behar diren elementu nagusiak.

Lehenik, Konpromiso eta Borondate Politikoa. Europako Batzordeko Aditu Taldeak landutako

txostenak adierazten duenez, aurrez aldeko baldintzarik garrantzitsuena da, borondate hori izan-

go baita genero politika publikoetara bideratuko diren giza baliabideak eta baliabide ekonomi-

koak erabakiko dituena.

Bigarrenik, Baliabide materialak eta giza baliabideak. Ezinbestekoa da aurrekontuetan Aukera

Berdintasunerako diru-partida espezifikoak zehaztea, epe laburreko nahiz epe luzeko kostuak

kontuan hartuz. Giza baliabideei dagokienez, Administrazioaren barnean lan egingo duten

Berdintasunaren aldeko profesionalak behar dira; bestetik, langileen prestakuntzaz arduratuko

diren eragileak (Berdintasun Eragileak) behar dira, Toki Administrazioko langileak, Gizarte eragi-

leak, Instituzioak eta Enpresak generoaren ikuspegitik dinamizatu, orientatu eta lagunduko dituz-

tenak.

Emakumeen Parte-hartzea da Berdintasunerako politikek ezinbestekoa duten hirugarren ele-

mentua. Haien iritziak eta ekarpenak funtsezkoak dira arazoak beste modu batez ikusi eta solu-

zioak proposatzeko.

Berdintasunaren aldeko ekimenaren laugarren elementu nagusia Toki Administrazioa Sakon

Ezagutzea da. Jadanik egin dira lehen urratsak zeregin horretan, Berdintasunaren Planarekin.

20

Oinarrizko baliabideak

abian jartzeko

21

Nolanahi ere, beharrezkoa da hasitako ibilbideari jarraitzea, politika publikoak lantzeko ardura

duten eragileak gero eta hobeto ezagutzeko: Udaleko langileak eta ordezkari politikoak. Era bere-

an, berebiziko garrantzia du era honetako prozesuen funtzionamendua, eskumenak eta erantzu-

kizunak sakon ezagutzeak.

Azkenik, bosgarren oinarrizko elementua Gizartea ezagutzea litzateke. Beharrezkoa da ikertzen

jarraitzea eta gizonezkoen eta emakumezkoen arteko harremanei genero ikuspegia eranstea.

Halaber, funtsezkoa da neurri politikoek pertsonengan dituzten ondorioak baloratzea, planifika-

zio eta etengabeko ebaluazio ahalegin baten bidez lortzen dena.

Oinarrizko baliabideak abian jartzeko

AUKERABERDINTASUNERAKO

PLANA2003 - 20074.

Ondoren aurkeztuko dugun egitura ideia honen gainean egituratuta dago: udalerrian nekez egin-

go dugu hobera Aukera Berdintasunaren gaian, aurretik udal administrazioan "barrutik" lan egi-

ten ez badugu. Ildo horretan, lehendabizi Udalarentzako berarentzako Helburuak eta Ekintzak

proposatzen ditugu eta, ondoren, udalerriko Herritarrentzat eta Gizarte Eragileentzat pentsatu-

takoak.

Lehenengo kasurako Helburuak eta Ekintzak guztira 22 dira eta, bigarren kasurako, 92.

Ondorengo era honetan banatuta daude:

Udalean berdintasuna lantzen: 8 Helburu eta 42 Ekintza

Udalerrian berdintasuna lantzen: 14 Helburu eta 50 Ekintza

23

Sarrera

Prestakuntza eta sentsibilizazioa aukera

berdintasunean1. ARLOA

HELBURUA

Udaleko langileak eta kargu politikoak Aukera Berdintasunarekiko sentikor bihurtzea.

1.1. EKINTZA

Udalaren Prestakuntza-planaren barruan, Aukera Berdintasunaren aldeko politika eta estrategia

publikoei buruzko ikastaroa ematea udaleko langileei eta kargu politikoei, ikastaroaren orduak

eta baldintzak beraientzako egokienak izango direla.

1.2. EKINTZA

Informazio-saioak antolatzea, etxeko tratu txarreko biktimei laguntzeko dagoen protokolo insti-

tuzionala, protokoloa ezarri behar duten profesional guztiei (udaltzaingoa, ertzaintza, udaleko

osasun-pertsonala eta gizarte-ongizateko langileak) jakinarazteko.

1.3. EKINTZA

Enplegu eta Lan-harremanetako alorrean gizon eta emakumeen arteko Aukera Berdintasunari

buruzko prestakuntza-ikastaroak ematea enpresa-batzordeari eta kontratazio-batzordeari.

25

Helburuak etaekintzak

1.4. EKINTZA

Hizkuntza eta Irudiak modu berdintzailean erabiltzeko gomendioak jasoko dituen gidaliburua

egitea udalaren laguntzarekin.

1.5. EKINTZA

Hizkuntzan eta Irudietan jokaera berdintzailea adierazteko ikastaroak, mintegiak, jardunaldiak eta

abar antolatzea Udaleko langileentzat eta kargu politikoentzat. 26


Generoa,datuak eta

dokumentazioa2. ARLOA

HELBURUA

Galdakaoko Udalaren barruan sortuko den informazioa bildu, landu eta hedatzerakoan

Genero-ikuspegia kontuan hartzea.

2.1. EKINTZA

Udaleko programa informatiko guztietan sexu-aldagaia sartzea pixkanaka, udaleko informa-

zioan, ikerketetan eta estatistiketan emakumeak zein gizonak egon daitezen.

2.2. EKINTZA

Udaleko sistema informatikoa egokitzea, aldagai batzuk (sexua, adina, egoera zibila, eraso-mota,

zenbat aldiz eraso duten, eta abar) sartuz, etxeko tratu txarreko biktimak diren emakumeek egin-

dako auzi-eskeak jaso ahal izateko.

2.3. EKINTZA

Udaleko dokumentazio administratiboa (oroitza-txostenak, batzar-agiriak, txostenak, eta abar),

argitalpenak eta udal-kanpainak genero-ikuspegia kontuan hartuz berriz aztertzea eta, hala behar

denean, egokitzea.

28


Emakumeenjabekuntza

sustatzea3. ARLOA

HELBURUAUdaleko emakumeek eta gizonek boterearen egituretan eta erabakiak hartzean baldintza

beretan parte hartzea, bai maila politikoan bai maila pertsonalean.

3.1. EKINTZA

Klase politikoari zuzendutako prestakuntza-jarduera egitea, emakumeek eta gizonek Udalekoerabakiak baldintza beretan hartzeak duen garrantziaz jabearazteko.

3.2. EKINTZA

Udaleko emakume langileekin bilerak egitea, barne-sustapenari, prestakuntzari edo lana etafamilia bateragarri egiteko moduari buruzko eskakizunak eta beharrak ezagutzearren.

3.3. EKINTZA

Udaleko emakumeei zuzendutako garapen pertsonalari buruzko prestakuntza-ekintzak garatzea,Herri Arduralaritzaren Euskal Erakundeak (HAEE) babestutako Prestakuntza Planaren bidez, gaihauek kontuan hartuz: "Buruzagitzako teknikak", "Gatazkak konpontzea", "Gizarterako etaZuzendaritzako gaitasunak", "Asertibotasuna eta Jabekuntza", "Komunikazioa eta Jendearen-tzako arreta genero-ikuspegia kontuan hartuz".

3.4. EKINTZA

"Baterako erantzukizuna" eta "Lana eta familia bateragarri egitea" gaiei buruzko prestakuntza-ikastaroak antolatzea, Udaleko langileentzat eta kargu politikoentzat.

30


4. ARLOABerdintasuna

sustatzealan esparruan4. ARLOA

1. HELBURUALangileen politikak lan-esparruan emakumeen eta gizonen arteko Aukera Berdintasuna

berma dezala sustatzea, hain zuzen ere, langileak hautatzean, barne-sustapenean eta lan-

gileen lanpostuak aintzat hartzean.

4.1. EKINTZA

Oposizio-lehiaketen bidezko aukeratze-prozesuetan berdinketarik egonez gero, lanpostu horre-tarako ordezkari gutxien duen sexua izango da beste aukeratze-irizpide bat, gizonek eta emaku-meek kontratazio berrietan baldintza beretan parte har dezaten.

4.2. EKINTZA

Urtero Enpleguko Institutu Nazionalaren zein Tokiko Korporazioen bidez egiten diren kontrata-zioetan, Udalak hautagaien zerrenda (emakume eta gizon-kopuru bera izango duena) eskatukodu, batez ere gizon edo emakume gutxi dagoen lanetan, langileak hautatzea gero eta zuzenagoaizan dadin.

4.3. EKINTZA

Enpleguko Institutu Nazionalaren zein Tokiko Korporazioen bidez egiten diren kontratazioetanaukeratze-irizpide hau kontuan hartzea: oinarrizko errentak jasotzen dituzten emakumeen kon-tratazioa ahalbidetzea.

32


4.4. EKINTZA

Udaltzaingoko langileak hautatzeko proba fisikoetarako irizpideak berriz aztertzea eta, hala behardenean, egokitzea, emakumeen eta gizonen arteko Aukera Berdintasuna bermatzearren.

4.5. EKINTZA

"Kaleetako Lantaldeak" deritzon talderako emakume gehiago kontratatzeko beharrezko ekintzakegitea, urteko gutxieneko progresioa ezarriz.

4.6. EKINTZA

Kontratazioko Epaimahaietan emakume eta gizonen partaidetza zuzena egon dadila, arauekeskatzen duten titulu akademikoaren mailak eta espezializazio-mailak errespetatuz.

4.7. EKINTZA

Lanpostuen Zerrenda (LPZ) genero-ikuspegitik aztertzea; hala behar denean, lanpostu eta kate-goria profesionalen balioespena eta sailkapena aldatzeko edo egokitzearren.

4.8. EKINTZA

Emakume langileen egoera aztertzea, "gehiegizko trebakuntza" egoerak, prestakuntza-beharraketa langileen ordezkaritza-organoek jasotzen ez dituzte berariazko eskakizunak ezagutzera eman-go dituen ikerketa baten bidez.

33


2. HELBURUA

Genero-ikuspegia enpresetako azpikontratazio-prozesuetan sartzea, emakumeen eta gizonen

arteko Aukera Berdintasunaren alde lan egiten duten ala ez ikus dadin.

4.9. EKINTZA

Enpresetako azpikontratazioan emakumeen eta gizonen partaidetza neurriduna balioespen-iriz-

pidetzat hartzea, batez ere bi sexuek ordezkari gutxi duten enpresetan.

4.10. EKINTZA

Azpikontratazio-prozesuen esleipen eta merezimendu-baremoan enpresek Aukera Berdintasu-

narekiko konpromisoa dutela jasotzea.

4.11. EKINTZA

Publizitate-kanpainen edo kartelak edota iragarkiak jartzea dakarten bestelako zerbitzuen kontra-

tazio-orrian emakumeenganako tratu berdintzailea bermatuko delako klausula sartzea.

4.12. EKINTZA

Emakumeei prestakuntza eta laguntza eskaintzen dizkieten enpresak kontratatzeko balioespen-

irizpideen barruan, emakumeak aldi berean prestakuntza-ekintzetara bertaratzea eta erantzuki-

zun pertsonalak eta familiarrak bateragarri egitea ahalbidetuko duten neurriak sartzea.

34


Lankidetza besteerakunde batzuekin5. ARLOA

36

HELBURUAEmakumeen eta gizonen arteko Aukera Berdintasunaren garapenean eragina izan dezake-

ten Erakundeekin, Batzordeekin edo Entitateekin komunikazio eta lankidetza-bideak gara-

tzea.

5.1. EKINTZA

Enpleguko Kontseilu Sektorialean parte hartzea, kontseiluaren egitarauen barruan emakume-entzako ekintza positiboko neurriak proposatuz, Udaleko Enplegu Sailak aurkitutako beharrakoinarri harturik.

5.2. EKINTZA

Bertako enpresariekin harremanetan jartzeko modua sortzea, emakumeek lana aurkitzeko dituz-ten benetako aukerak zein diren jakiteko, emakume gutxi dagoen lanbideetan aukerak sortzekosentikor bihurtuz.

5.3. EKINTZA

Koordinatzeko bideak sortzea, emakume asko parte hartzen duten prestakuntzan (HelduenHezkuntza, Kultura, Emakumearen Gela, Emakumeen Elkarteak) diharduten profesionalek partehar dezaten, ikastaro eta tailer guztiak koordinatzeko, eskaintza egokitu eta handitu ahal izateko,hezkuntza-jarduerak gainezarri ez daitezen.


37

5.4. EKINTZALan-taldea sortzea, Galdakaoko Ikastetxeek, Lanbide Hastapenetarako Ikastegiak, Udalak beraketa Udala dagoen Berritzeguneak parte har dezaten, baterako hezkuntzan garatzeko proposa-menei ekiteko.

5.5. EKINTZAUdaltzainaren, Ertzaintzaren, Osasun-zentroen eta Gizarte-ongizatearen arteko koordinazio-bide-ak sortzea, erasoak edo tratu txarrak jasateagatik laguntza eskatzen duten emakumeei eragin-kortasunez lagundu ahal izateko.

5.6. EKINTZAOsasun Kontseilua sor dadin proposatzea, hiritarren, eta batez ere, emakumeen prebentzioaneta osasun-laguntzan diharduten udaleko erakundeek parte har dezaten, esaterako, Udalak,Osasun-zentroek eta Ikastetxeek.

5.7. EKINTZAEusko Jaurlaritzako Osasun Sailarekin harremanetan jartzea, Galdakaoko emakumeen osasun-beharrak ezagutzera emango dituzten datu klinikoak ezagutzeko, eta horretarako epidemiologiikerketa bati ekingo zaio, emakumeen gaixotasunak edo emakumeei erasaten dien gaixotasunakdetektatzearren.

5.8. EKINTZAEmakumeen osasunaren ikuspena bermatzeak duen garrantzia proposatzea Osasun-zentroari,datuak biltzea, neurtzeko tresnak eta ebaluazioaren adierazleak genero ikuspegitik berriz azter-tuz.


Gauzatzekoestrategia eta

jarraipena6. ARLOA

39

HELBURUA

Baliabide materialak eta giza baliabideak esleitzea Udaleko Aukera Berdintasunerako

Plana gauzatzeko.

6.1. EKINTZA

Udalaren urteko aurrekontuetan Plana gauzatzeko beharrezko baliabide ekonomikoak esleitzea.

6.2. EKINTZA

Udaleko arloen antolamendua aldatzea, Alkatetzaren mendeko Berdintasunerako berariazko

arloa eratuz.

6.3. EKINTZA

Udaleko eskaintza publikoan "Aukera Berdintasunerako Agentea" izeneko figura profesionala

sortzea, goi-mailako edo erdi-mailako tituluduna, Berdintasunerako Plana sustatu, garatu eta

ebaluatuko duena.

6.4. EKINTZA

Udaleko pertsona jakinak izendatzea, bai maila politikoan bai teknikoan, Plana sustatu, koordi-

natu, jarraitu eta ebaluatzeko.


40

6.5. EKINTZA

Udaleko Emakumeen Elkarteen eta Taldeen artean aldizkako (hilean behin, bi hilean behin...)

koordinazio-bilerak egitea Udaleko ordezkariekin, proposamenak eztabaidatzeko eta gogoeta

egiteko foroa sortzeko eta Planaren ekintzen gauzatzea eta jarraipena sustatzeko.


Planarenhedapena7. ARLOA

42

HELBURUA

Aukera Berdintasunerako Plana jakinarazi eta hedatzea.

7.1. EKINTZA

Aukera Berdintasunerako Planaren edukiak udaleko Emakumeen Elkarteen artean eta gizarte-tal-

deen artean hedatzea. Horretarako liburuxkak, web orriak, lan-bilerak edota mintegiak erabiliko

dira.

7.2. EKINTZA

Aukera Berdintasunerako Planaren edukiak Udaleko langileen artean eta kargu politikoen artean

hedatzea. Horretarako plana argitaratu eta haien artean banatuko da.

7.3. EKINTZA

Aukera Berdintasunerako Planaren edukiak gizarte-agenteen, enpresen, udalekoak ez diren zer-

bitzuen eta hiritarren artean hedatzea. Liburuxken edota bileren bidez jakinaraziko dira planaren

helburuak eta erakundeetan izango duen eragina.

7.4. EKINTZA

Udalaren "Galdakao Berri" aldizkarian monografiko bat sartzea, Aukera Berdintasunerako Plana

abiaraziko dela jakinarazteko galdakoztarrei.


43

7.5. EKINTZA

Urtero, Aukera Berdintasunari buruzko Jardunaldiak antolatzea sistemaz, Emakumeen Elkarteen

eta Gizarte-agenteen lankidetzarekin, galdakoztarrei Aukera Berdintasunerako Planaren jardue-

ren berri emateko.


Prestakuntza eta enplegu

alorrean8. ARLOA

45

HELBURUA

Emakumeek Toki-Garapenerako eta Enplegurako Arloan egiten diren egitarauetan eta jar-

dueretan duten partaidetza ezagutu eta hobetzea.

8.1. EKINTZA

Ikerlan bat egitea, Galdakaoko emakumeen eta gizonen lan-egoera zein den jakiteko eta presta-

kuntza eta enplegu alorrean dituzten beharrak eta eskakizunak ezagutzeko.

8.2. EKINTZA

Toki-Garapenerako Arloaren, Gizarte-zerbitzuen, Emakumeen Elkarteen eta hiritarren beste era-

kunde batzuen arteko komunikazio-bidea sortzea.

8.3. EKINTZA

Herritarrei, eta batez ere emakumeei lan-poltsaren berri ematea. Horretarako, Toki-

Garapenerako eta Enplegurako Arloaren barruan berariazko atal bat eratuko da.

8.4. EKINTZA

Lanerako Prestakuntza ikastaroak emakumeen benetako ikasteko aukerara egokitzea, txanda eta

ordutegi asko eskainiz.


46

8.5. EKINTZA

Emakumeei zuzendutako Lanerako Prestakuntza eskaintza handitzea, enplegu-arro bakoitzaren

benetako beharrak kontuan hartuz, beharrak emakumeentzako benetako aukera bilaka daitezen.

8.6. EKINTZA

Galdakaoko dendei buruzko azterketa bati ekitea genero-ikuspegitik. Azterketan emakumeen eta

gizonen partaidetza, Merkatarien Elkartean dauden, egiten dituzten prestakuntza-jarduerak, eta

abar ezagut daitezen.

8.7. EKINTZA

"Etxeko langileei" buruzko ikerlana egitea, beren beharrak eta berariazko eskakizunak ezagutze-

ko.

8.8. EKINTZA

Triptiko edo liburuxka bat diseinatzea, Toki-Garapenerako eta Enplegurako Arloak herritarrei

prestakuntza eta enplegu alorrean eskaintzen dizkien zerbitzuen berri emateko.


Hiriarenantolamendua9. ARLOA

48

1. HELBURUA

Hirigintza antolamenduaren, etxebizitza politikaren eta garraio publikoaren funtzionamen-

duaren bitartez gizon-emakumeen bizi-kalitatearen hobekuntza sustatzea, bakoitzaren bal-

dintza, egoera eta beharretara egokituta.

9.1. EKINTZA

Kanpaina bat egitea lelo honekin: "Izan dezagun hiri osasuntsu eta segurua", emakumeek hona-

ko hauetarako egindako ekarpenak jasoz: irisgarritasuna, astialdirako guneak eta Galdakaoko

Udaleko auzo guztietan segurtasun falta eragiten duten leku guztiak.

9.2. EKINTZA

Zabaltzea badaudela Udalean edo inguruko beste batzuetan hainbat esparrutan nabarmendu

diren emakumeak, eta haien izenak kaleetan, plazetan, eraikinetan eta abarretan jarri.

9.3. EKINTZA

Udalean babes ofizialeko etxeen sorrera sustatzea.

9.4. EKINTZA

Administrazio eskudunari eskatzea inguruko auzo guztiak, batez ere Arkotxa eta Aperribai,

Galdakaoko Udalaren erdigunearekin lotzen dituen garraio publikoaren sarea egokitzeko.


49

9.5. EKINTZA

Administrazio eskudunari eskatzea asteburuetan zabaltzeko Bilbo-Galdakao autobus linearen

ordutegia.

9.6. EKINTZA

Administrazio eskudunari eskatzea beste autobus linea bat martxan jartzeko Galdakao autobu-

sen geltoki nagusiarekin (TERMIBUS) lotzearren Garellanon (Basurtu).

2. HELBURUA

Udalaren mende dauden eta Udaleko gizarte taldeek erabiltzen dituzten eraikin eta loka-

len diseinua, antolamendua eta funtzionamendua herritarren beharretara egoki daitezen

sustatzea.

9.7. EKINTZA

Kultur Etxe bat sortzea Aperribaiko eskola zaharretan.

9.8. EKINTZA

Helduen Hezkuntza Iraunkorreko ikasleen beharretara egokitutako behin betiko lokal bat ezar-

tzea, haien beharrok kontuan hartuta: barrera arkitektonikoak, ekipamendu teknikoak, ikasleen

kopurua eta abar.


10. ARLOAKultura eta

kirola guzti--guztientzat10. ARLOA

51

1. HELBURUA

Sustatzea emakumeen gizarte integrazioa eta parte-hartzea herriko gizarte bizitzan.

10.1. EKINTZA

Komunikazio bide espezifiko bat sortzea emakumeentzat, Udaleko edozein esparru edo saileta-

tik haientzat antolatutako kultur jarduerak, prestakuntza arlokoak eta abar azaltzeko.

10.2. EKINTZA

Jakitea emakumeek eta gizonek zer-nolako parte-hartzea duten kultur esparruan, herriko Talde,

Elkarte, Elkargo eta abarrekin izandako harremanen bidez.

10.3. EKINTZA

Estatistika bat egitea, Galdakaon erroldatutako emakume eta gizonen jatorria azaltzeko, herriko

gizarte sarea hobetzeko.

10.4. EKINTZA

Bermatzea Udaleko Emakumearen Gelatik emakumeentzat prestatzen diren tailerren jarraipena.


52

10.5 EKINTZA

Kultur programak genero ikuspegitik diseinatu eta lantzea, emakumeen eta gizonen parte-har-

tze orekatua bultzatzeko jarduerak barne hartuta.

10.6. EKINTZA

Diru laguntzen bidez sustatzea berariaz emakumeei zuzendutako jarduerak, nola emakume

Elkarteek antolatzen dituztenak, hala beren lana Galdakaoko herrian egiten duten Entitateek

prestatutakoak.

10.7. EKINTZA

Elkarte guztientzako diru laguntzei buruzko ordenantzan baremo bat sartzea, emakumeen eta

gizonen arteko aukera berdintasunarekin zerikusia duten gaiak barne hartzen dituzten jardueren

proposamenak baloratzeko.

2. HELBURUASustatzea emakumeen eta gizonen presentzia eta parte-hartze orekatua kirol sistemako

sektore guztietan.


53

10.8. EKINTZA

Ikerketa bat egitea jakiteko zein den emakumeen presentzia eliteko kirolean, kirol klub eta fede-

razioetan, Udalak diruz lagunduta.

10.9. EKINTZA

Sustatzea emakumeen partaidetza Galdakaoko kirol klubetan, emakumeak kirol praktikan barne-

ratzen dituztenei zuzenduta.

10.10. EKINTZA

Interes bereziko kiroltzat hartu goragoko mailetara igotzeko edo promozionatzeko aukeran dau-

den emakumeek egindakoak, kasuan kasuko diru laguntza emanda.

10.11. EKINTZA

Emakumeen parte-hartze eraginkorrarekin kirol eta jolas jarduerak programatzea herriaren

barruan, haien beharrak eta interesak kontuan hartuta ordutegiei, lekuen egokitze eta erabilera-

ri eta abarri dagokienez.

10.12. EKINTZA

Foileto bat egitea herritar guztientzat, herriko emakumeek eta gizonek kirol mailan duten parte

hartzea jasotzearren, eta azpimarratzea emakumeen esku-hartze eraginkorra, beren kirol ibilbi-

deagatik ezagunak direnen izenak aipatuta.


54

10.13. EKINTZA

Herriko argitalpenetan era sistematikoan ematea herriko neskatilek eta emakumeek egindako

kirol jarduerei buruzko berriak.

3. HELBURUASustatzea emakumeen eta gizonen presentzia eta parte-hartze orekatua sortze eta ekoiz-

pen artistikoan.

10.14. EKINTZA

Foileto bat egitea herritar guztientzat, neskatilek eta mutikoek Musika Eskolan duten parte-har-

tzea jasotzearren.


Hezkidetzadela eta11. ARLOA

56

HELBURUA

Eskola-komunitatea sentsibilizatzea emakumeen eta gizonen arteko Aukera-berdintasun

printzipioaz.

11.1. EKINTZA

Berritzaguneari proposatzea neurketa tresna bat lantzeko, horretan barne hartuta neskatilei eta

mutikoei ematen zaien heziketan elementu sexistarik dagoenetz agerian uzten duten faktoreak:

eskola guneen erabilera, haur jolasak, kirolen praktika eta abar.

11.2. EKINTZA

Berritzegunearekin lankidetzan aritzea hezkuntza zentro guztietan diagnostiko bat egiteko, haien

errealitatea agerian uztearren hezkidetzaren ikuspegitik.

11.3. EKINTZA

Jardunaldi ireki bat egitea, ikastetxe guztiei zuzenduta, Udalaren parte-hartzearekin, eta horietan

hitzaldiak edo mintegiak proposatzea, gaian esperientzia duten profesionalen laguntzarekin.

11.4. EKINTZA

Zentro bakoitzean lan-plan bat egitea, eta lehentasunak ezartzea ikusitako premiei dagokienez,

betiere Udalaren laguntzarekin.


Bitartekoak arrisku edo gizarte-bazterketa

egoeran dauden emakumeentzat12. ARLOA

58

1. HELBURUA

Jarduerak egitea etxeko tratu txarrak eta eraso sexualak prebenitzeko eta gertatuz gero

laguntzeko.

12.1. EKINTZA

Azaroaren 25aren inguruan –etxeko indarkeriaren aurkako nazioarteko eguna– herritarrei zuzen-

dutako sentsibilizazio kanpaina bat antolatzea, Galdakao barruan biktimei eskaintzen zaizkien

zerbitzuak jakinarazteko baliatuko dena.

12.2. EKINTZA

Herriko etxeetan tratu txarren biktima diren emakumeei babesa eta segimendua eskaintzea, eta

laguntza psiko-soziala ematen duten zerbitzuak eskaintzea, hala nola harrera pisua, aholkularitza

psikologikoa, aholkularitza juridikoa, lan munduan sartzea eta abar.

2. HELBURUA

Gizarte bazterketa egoeran dauden emakumeen kasuetan ikerketa eta ekintza bultzatzea.


59

12.3. EKINTZA

Gizarte laguntzak jasotzen dituzten emakumeen eta gizonen arteko alderdi bereizgarriak azter-

tzea, eta horretarako ikerketa bat egitea dauden egoera desberdinak antzematearren: alargun-

duta, bananduta edo dibortziatuta, haurrak edo adineko pertsonak zaindu beharra eta abar.

12.4. EKINTZA

Liburuxka bat egitea Galdakaoko emakumeentzat, eta horretan informazioa ematea babes sozia-

leko sistemez eta horiek eskuratzeko moduez: prestazio ekonomikoak, aholkularitza psikologikoa

eta juridikoa, etxez etxeko laguntzak eta abar.

12.5. EKINTZA

Sakontzea Galdakaon bizi diren emakume immigranteen errealitatean, eta horretarako ikerketa

bat egitea hauek azaltzeko: nongoak diren, lan egoera, hezkuntza maila, famili egoera eta abar.


Baliabideak lanean eta familian

adiskidetzea lortzeko13. ARLOA

61

1. HELBURUA

Sustatzea premia pertsonalak eta familiarrak betetzeko eta emakumeen zein gizonen lan

produktiboa ahalbidetzeko Zerbitzu Sozio-komunitarioen garapena eta egokitzapena.

13.1. EKINTZA

Udal Haurtzaindegi Zerbitzu bat sortzea, egungo gizarte eskaria kontuan hartuko duena: ordute-

giak, garraioa, zonen banaketa, oporrak eta abar. Eta Eusko Jaurlaritzari eta Diputazioari lagun-

tza eskatzea zerbitzua finantzatzeko.

13.2. EKINTZA

Laguntza zerbitzu espezifiko bat sortzea adinekoentzat, horren bitartez iraupen laburreko aldie-

tan bete behar diren premia bereziak konpontzeko (adinekoa Osasun Etxera laguntzea, senda-

gaiak bilatzea, arreta iraupen laburreko gaixotasunetan); Diputazioari eta Eusko Jaurlaritzari

laguntza eskatuko zaie zerbitzua finantzatzeko.

2. HELBURUA

Lan egiten duten pertsona guztiek enplegua famili ardurekin bateratzea ahalbidetzeko lan

baldintza egokiak sustatzea.


62

13.3. EKINTZA

Udal kanpaina baten bitartez, famili arrazoiak direla-eta eskatzen diren baimenak, lizentziak edo

eszedentziak, hala nola amatasun/aitatasunari dagozkionak erregulatzen dituzten arauak zabal-

tzea.

3. HELBURUA

Galdakaoko herritarrak sentsibilizatzea etxeko lanetan emakume eta gizonen artean egon

behar duen erantzunkidetasunari buruz.

13.4. EKINTZA

Truke tailerrak egitea emakumeentzat eta gizonentzat, egin ohi ez dituzten etxeko lanetan trebe-

zia lor dezaten.

13.5. EKINTZA

Kartel bat egin, eta bertan mezu eta irudien bidez azaltzea zein garrantzitsua den erantzunkide-

tasuna gizonen eta emakumeen arteko berdintasuna bultzatzeko neurria den aldetik.


Osasuna etabizi-kalitatea14. ARLOA

64

1. HELBURUA

Emakumeei eragiten dieten osasun arazoak agerian jartzea.

14.1. EKINTZA

Herritarrei, udal aldizkarian edo egunkarian monografiko bat sartuta, informazioa ematea etxe-

ko lanen arrisku fisiko, psikiko eta sozialei buruz.

14.2. EKINTZA

Ezintasun fisiko edo psikikoren bat duten Galdakaoko emakumeak bultzatzea minusbaliotasuna-

ren onarpena eskatzera, eta horretarako triptiko bat erabiltzea, minusbaliotasun bat zer den, zein

motatakoak diren, nola eta non eskatu behar den eta abar jakinarazteko.

2. HELBURUA

Bermatzea emakumeei laguntza emango zaiela beren bizi-kalitatea hobetzea dakarten

esparru guztietan.

14.3. EKINTZA

Mantentzea Galdakaoko emakumeentzako Laguntza Psikologikoko Zerbitzua eta Laguntza

Juridikokoa, garapen pertsonal eta sozialerako oinarrizko baliabide bat diren aldetik.


BIBLIOGRAFIA5.

EUROPAKO BATZORDEA. "Gizonen eta Emakumeen Berdintasunari buruzko komunitatearenesparru-estrategia baterantz" (2001 – 2005) Emakumearen Institutua. Madril

EMAKUNDE/ Emakumearen Euskal Erakundea. (1997) "Genero-ikuspuntua tokiko eta eskualde-ko garapenean integratzeko eskuliburua".

EUROPAKO KONTSEILUKO MAINSTREAMING ADITUEN TALDEA (2001) "GenerokoMainstreaming-a. Kontzeptu-esparrua, metodología eta "praktika onen" aurkezpena.Argitaratzailea: Emakumearen Institutua. Madril

BERDINTASUN PLANAK:

BARAKALDO "Barakaldoko gizonen eta emakumeen arteko aukera berdintasunerako I. Plana"(Año 2000)

DIPUTACIÓN FORAL DE BIZKAIA. "Emakumeen eta gizonen arteko aukera BerdintasunerakoLehen Foru Plana eta genero-politikak 2000 – 2003"

EMAKUNDE/ Emakumearen Euskal Erakundea. (1999-2003) "Euskal Autonomia ElkartekoEmakumeentzako Ekintza Positiboen III Plangintza".

EMAKUNDE/ Emakundearen Euskal Erakundea. "Hizkuntza, hitzak baino zer edo zer gehiago: hiz-kuntzaren erabilera ez-sexistarako proposamenak".

GORDEXOLA "Gordexolako emakumeentzako Ekintza Positiboen I Udal Plangintza". 1999-2002

GAZTELA ETA LEONGO JUNTA. "Gaztela eta Leongo emakumeen eta gizonen arteko AukeraBerdintasunerako Plangintza Integrala". 2001-2005

66

PORTUGALETE. "Emakumeen eta gizonen arteko Aukera Berdintasunerako Plangintza". 2003-

2006

ZIERBENA "Zierbenako emakumeentzako Ekintza Positiboen I. Plangintza" (2001-2003)

UDALEKO BARNE DOKUMENTUAK:

"Galdakaoko emakumeen gizarte egoera". 2002ko martxoa. Zero Tailer Soziologikoa.

2001eko Memoria. Kultura eta Gazteria Saila. Juan Miguel Ereño; Marian Alonso; Laura Pinto.

"Ikerketa soziologikoa Galdakaoko nerabe guztien egoerari buruz". 2002. urtea. Zero Tailer

Soziologikoa.

"Galdakaoko Udaleko Gizarte Ekintza arloan Emakumeari Laguntza Psikologikoa emateko

Zerbitzuak jarraitzeko proposamena". (2002ko iraila-2003ko uztaila). "Bezain" Psikologia eta

Sexologia Zentroa

"Famili Bitartekotza Zerbitzua ez-banantze prozesuetan". Memoria, 2001eko irailetik 2002ko

uztaila arte.

67

Galdakao udalerriko Emakume - Bizkaia · tzat hartuz diskriminazioa eragotziko duten hainbat neurri...

Documents

Transcript of Galdakao udalerriko Emakume - Bizkaia · tzat hartuz diskriminazioa eragotziko duten hainbat neurri...