k !...etaitto.

Bixente MartinezEibarrera bueltan

22001199-II-8 1087 zzkkiiaa..

astean esanak”Hego Euskal Herrian (HEE)174 gizonek eta 54 emakumek eginzuten beren buruaz beste iaz;emakumeen halako hiru da berenburua hiltzen duten gizonenkopurua. Proportzio hori handiagoaizaten da gazteen eta zaharrenenartean. Adibidez, HEE-n, 15-29urteen artean beren buruaz besteegin zuten guztiak mutilak izanziren. 80 urtetik gorakoen arteanere nabarmen gehiago dira berenburua hiltzen duten gizonezkoak,%92. Baina suizidio ahaleginen bategin zuten 15-19 urtekoen arteanlautik hiru ziren neskak”

(IÑAKI MARKEZ, PSIKIATRA)

“2002an 25 gatazka armatu zeudenmunduan, eta 2017 amaieran, 33.Zenbat eta arma gehiago egon,gordinagoa da gerra, eta larriagoakdira ondorioak. Gaur intentsitatehandiko hamahiru gatazka armatudaude; urtean 1.000 hildako bainogehiago eragiten dituzte. Europarairisten ari diren pertsonak gukfinantzatutako gerra batzuetatikihes dabiltza: gatazkarik egonezean, ez lukete ihes egingo.UNHCR-ren arabera, 68 milioipertsona baino gehiago lekualdatudira, baina milioi bat besterik ez dairitsi Europara. Beste 67 milioiekinzer gertatu den? Ikusezin egindituzte. 40 milioi inguru herrialdebarruko lekualdatzeak izan dira”

(MONICA VEGA, BANCA ARMADAKO KIDEA)

“Ez dago uzta txarrik; uzta guztiakdira onak, bai ardoarenak baisagardoarenak. Urtero kopla beraentzuten dugu: `Aurtengo uztaparegabea da, nortasun handikoa´.Urtero lelo bera entzutendudanean, alderdi politikoenhauteskunde-programen geroeta antz handiagoa hartzen diot.Hutsezintasun hori, urte txar bakarbat ere ez egotea... Are gehiagoazken urteotan izan duguneguraldi aldrebesarekin. Gainera,azken aldian sagardoaz aridirenean, badirudi ardoaz ari direla.Aurtengo uztak erregaliz, masustaeta bainila lurrinak dauzka, loreusaina, retrogustoa eta bouketa.Prezioan ere parekatuko dira!”

(ARITZ GORROTXATEGI, ZUTABEGILEA)

EEiibbaarrkkoo UUddaallaakk,, GGiippuuzzkkooaakkoo FFoorruu AAlldduunnddiiaakkeettaa EEuusskkoo JJaauurrllaarriittzzaakkoo KKuullttuurraa eettaa HHiizzkkuunnttzzaaPPoolliittiikkaa SSaaiillaakk ddiirruuzz llaagguunndduuttaakkoo aallddiizzkkaarriiaa

ARGITARATZAILEA: ...eta kitto! Euskara Elkartea.

HELBIDEA: Urkizu, 11. 20600 Eibar

TELEFONOAK: 943 20 67 76 / 943 20 09 18 /603 598 285.

FAXA: 943 20 28 72.

ASTEKARIAREN E-MAILAK: erredakzioa@etakitto.eus komunikabideak@etakitto.eus publizitatea@etakitto.eus

ELKARTEAREN E-MAILAK:elkartea@etakitto.eus / normalizazioa@etakitto.eus

ERREDAKZIO-KONTSEILUA:Ana Aizpurua, Itziar Albizu,Ekhi Belar, Jose Luis Gorostegieta Silbia Hernandez

ADMINISTRAZIOA: Marisol Uriarte

KOORDINATZAILEA: Ana Aizpurua

ERREDAKZIO-BURUA: Silbia Hernandez

DISEINUA ETA MAKETAZIOA:J.L. Gorostegi

ARGAZKI ARLOA:Malen Jainagaeta Malen Illarramendi

HIZKUNTZA ARDURA: Juan Andres Argoitiaeta Maider Aranberri

PUBLIZITATEA: Itziar Albizu eta Belen Ulazia

TELEFONOA: 943 20 67 76

AZALEKO ARGAZKIA: Bixente Martinez

BANAKETA-ARDURA:Mohammed El Ghabali

TIRADA: 8.150 ale

INPRIMATEGIA: GERTU koop. (Oñati)

COPYRIGHT-A: ...eta kitto!

LEGE-GORDAILUA: SS/430/92.ISSN: 1132 - 1679

("...eta kitto!”k ez du bere gain hartzen aldizkarianadierazitako esanen eta iritzien erantzunkizunik)

EIBARKOUDALA

GIPUZKOAKO FORU ALDUNDIA

Gure aurrekoek erabiltzen zuten euskeraMEHE.- Lodiera txikia, edo normalean baino txikiagoa duena. Bizidunak argalak izaten dira,gainerakoak meheak. “Solomua beti mehe-mehe ebagitzen eban”. Arina, pisu gutxikoa. “Oso errazoi mehiak emon dittue zor jakun eskubidia ukatzeko”.

KKULTURA ETA HHIZKKUNTTZAA PPOLITIKAA SSAAIILLA((HHIZKUNTZA PPOLITIKAARRAKKO SSAAILBUURRUOORRDDEETTZZAA))

eskutitzakLagun euskaltzale hori:Jakingo duzunez, aurten Korrikaz gozatzeko aukera

izango dugu berriz ere. Apirilaren 4an Garestik abia-tuko da 21. Korrika, apirilaren 14an Gasteiza heltzeko.Eta, hori posible izan dadin, ehunka pertsonak, aurre-tiaz, lan itzela egiten dihardugu.

Korrikan parte hartzeko moduak askotarikoak dira.Eta, parte hartzeko asmotan bazabiltza, gutun honenbidez gurekin bat egin dezazun eskatzera gatozkizu.Horretarako Eibarren, otsailaren 13an, 18:30ean, AEKeuskaltegian egingo dugun Korrika batzordearen le-hen deialdira etorrita.

Bertan 21. Korrikaren nondik norakoak eta gure he-rrian egingo direnak ezagutzeko aukera izango duzueta, horrela, nahi izanez gero, herrirako bestelako eki-taldiak proposatzekoa ere bai. Horrez gain, herrian

egin beharreko lanak zerrendatu eta banatuko ditugu.Jakin badakigu denok ez ditugula aukera berberak gu-re ekarpenak egiteko eta, horregatik hain zuzen ere,konpromisorik gabe etor zaitezen eskatu nahi dizugu.Bertan entzundakoaren arabera erabakiko duzu, gero,zeure ekarpena zein izan daitekeen; eta, inolako au-kerarik izango ez bazenu ere, Korrika geure herrianizango dela ezagutu eta zabal dezazun da gure nahia.

Korrikak hasiera-hasieratik aldarrikatu duen bezala,bere helburuak bete daitezen, guztion ekarpena etaahalegina dira beharrezkoak. Denon parte-hartzeaz lor-tuko dugu Euskal Herri euskalduna, eta denon eskueta oinei esker eraman ahal izango dugu euskararenlekukoa Garestik Gasteiza. Ahalegin horretan zeure la-guntza estimagarria izango dugulakoan, besterik gabe.

2211.. KKoorrrriikkaa

– Korrika prestatzeko bilera duzu hilaren 13an –

...eta kitto!danon ahotan2019-II-8

4

DDomekan San Blas eguna izan zala eta, eibartar mor-duak jarraittu zetsen opillak eleizan bedeinkatzekoohitturiari. Hori dala eta, herriko eliza guztietan sanbla-sak bedeinkatzeko mezak ospatu zittuen. San Andresparrokixan eguardiko mezia hasi aurretik bedeinkatu zi-ttuen opillak eta, elizatik urtetzian, askok pareko eskul-turekin batera argazkixa egitteko aprobetxau eben. Azi-ttaiñen be jende mordua alkartu zan parrokixan, san-

Eibartarrak San Blas opillak bedeinkatzeko ohitturiari eutsi detse

Egogaiñekuen burrukiak segitzen dauAurreko astietan egindakuaren bidetik, aste honetanbe mobilizaziñuak egin dittue Egogain GerontologiaZentruko bihargiñak. Iazko azaruan hasi eben borrokaldi-xaren harira, Eibarko EH Bilduk “babes osua” azaldu nahidetse. Bilduko ordezkarixen berbetan, “lan baldintza dui-ñak eskatzen dittue, bertako egoiliarrak bihar dan moduanzaindu eta tratatzeko. PNV eta PSEren Aldundiak hainbatmurrizketa gauzatu nahi dittu, bihargiñen lan baldintzakmurriztuko dittue eta egoiliarrak zaintza duin bat eskura-tzeko eskubidia be arriskuan ipiñiko dabe”.

Zahartziaren inguruko negozio-aukerak sustatuko dittue DebegesanDebegesa Garapen Agentziak “Debabarrena eraldatzen: ne-gozio aukerak zahartzearen arloan” egitasmo barrixa ipiñi daumartxan, “biztanlerixaren zahartziaren erronkari heldu eta jardue-ra ekonomikua sustatzeko eta herritarren bizi-kalidadia hobetzekoaukera gisa ekiteko asmuarekin”. Proiektua Gipuzkoako Foru Al-dundiko Ekonomia Sustapeneko, Landa Inguruneko eta Lurralde

Orekako departamentuak diruz lagundu dau eta, diñuenez, bat da-tor Adinberri zahartze osasuntsurako foru estrategixarekin.

Proiektuak, lehen fase batian, lankidetza sare bat osatzia daukahelburu. Arduradunen berbetan, “sarea askotariko eragilliak osa-tuko dabe: enpresak (industria, IKTen sektoria...), inplikaturiko era-gilliak (Udalak, zaharren egoitzak, eguneko zentruak, etxerik-etxe-ko laguntza zerbitzuak...), osasunarekin loturia daken erakundiak(Debabarrena ESI), Lanbide Heziketako ikastetxiak, teknologixa-zentruak... Bere eginkizuna, bestalde, gizarte-laguntzarako eta in-dustria zein teknologixa garapenerako jarduerekin lotutako gara-pen ekonomikorako daguazen aukerak identifikatzia litzake”.

Proiektua abiatu dabe, Debegesak urtarrillaren 22xan Debaba-rrenian zahartziaren esparruan biharra egitten daben hogei bateragille alkartu zittuan eta, horrekin batera, Debabarreneko Uda-lekin eta Debabarrena ESIrekin be egin dittue billerak. Juan An-gel Balbas Debegesako zuzendari nagusixaren berbetan, “SilverEconomy dalakuak eskualdeko enpreseri dibersifikaziñorako au-keria eskintzen detse”.

blasak bedeinkatzeko goizian egindako mezan eta, opi-llak ez eze, ogixak, frutak, kordelak eta kandelak beeruan zittuen bedeinkatzera. Bestalde, parrokixako ar-duradunak aditzera emon dabenez, mezia amaittu etajarraixan egindako erretratuak jaso nahi dittuanak horre-tarako aukeria izango dau datorren astetik aurrera, Ikatzargazkidendara juan eta han eskatuta.

...eta kitto!danon ahotan

2019-II-85

autuan

HHezeguneen Munduko Egunaren harira, Euskal Kostaldeko Geoparkeak mendiurteera gidatua antolatu dau bixarko, Aranzadi Zientzia Elkartearen laguntasuna-rekin. “Geoparkeko mendiko hezeguneak, bide ondoko oasi ezezagunak” izenburu-ko exkursiñuakin Geoparkeko mendialdeko hórrek hezegune bereziok zenbat balixodaben emon nahi dabe ezagutzera. Ibillaldixa Aranzadi Zientzia Elkarteko bi kidek gi-datuko dabe. Itziartik abiatuko dira eta Artutzan eta Urritzuko putzuak eta bertakobioaniztasuna ezagutzeko aukeria izango dabe parte-hartzailliak.

Jardueria famelixa osuarendako pentsautakua da. Itziarren amaittuko da, kopaubatekin. Gaiñera, gaztiendako oparixa egongo da. Parte hartzia duan da eta azalpe-nak euskeraz emongo dittue. Hitzordua goizeko 10:00etan jarri dabe, Itziarko fron-toian. Parte hartu nahi dabenak aurretiaz izena emotia eskatzen dabe antolatzailliak,ingurumena@geoparkea.com helbidera idatzitta.

Mendiko hezeguniak ezagutzeko urteeria egingo dabe bixar

AURREKONTUARIOSOKO ZUZENKETIAEibarko Irabazik aditzera emondabenez, udal aurrekontuari osokozuzenketia egingo detsa, gobernutaldiak etxebakuendako aterpetxiamartxan ipintzeko konpromisorikhartu ezian. Aterpetxia taldiarenproiektu nagusiña da eta ezdetsala uko egingo berretsi dau.

ALKARRETARATZIAGure Esku Dagok deittuta,Kataluñiarekin alkartasunaazaltzeko alkarrataratzia egingoda martitzenian, “Elkartasunaaterpe. Konponbidea,democracia, llibertat” goiburuarijarraittuta, 19:00etan hasittaUntzagan.

asteko

datua667788

GGizzaarrttee LLaarrrriaallddiko LLaagguunnttzza eskaaeerrarieerraannttzuunn zzetssen Eibarko Udalak 20018.uurrttiaann eettaa 448888..22777 euroo eerrabillii zzittuenhhoorrrretaarraakkoo.. 2200166xxan emondakoddiirruullaagguunnttzzaakk 44522 izan zziraann;; eta 20177xxaneemmoonnddaakkuak 6066 (485..2229 euro).

EEIIBBAARRKKOOHHIIZZKKUUNNTTZZAA EESSKKOOLLAAOOFFIIZZIIAALLAAJardiñeta, 320600 Eibar

MATRIKKULA LIBREAOtsailaren 4tik 21era

ALEMANA, FRANTSESA etaINGELESA: A2, B1, B2 eta C1EUSKARA: A2, B1 eta B2

MATRIKULA EGITEKO:www.eoieibarheo.hezkuntza.netARGIBIDE GEHIAGO: eoieibarheo@gmail.com

943.20.06.18

13:00ak arte

...eta kitto!danon ahotan2019-II-8

6

JJabetze Eskolakuak udaberrixan egingo diran ikastaruen ba-rri emon dabe. Matrikulaziño-epia martxuaren 7ra arte egongoda zabalik. Izen-emotiak Andretxean (13:00ak aurretik) edo Pe-goran (14:30xak aurretik) egin ahal izango dira. Honek dira da-guazen aukerak: “Conociendo tu movil”, “Caminemos juntas: ta-ller de alpargatas”, “Me pones… flamenca: taller de comunica-ción”, “Ekin autodefentsa feministari”, “Viaje a mi casa interior:¿Qué necesito para ser feliz? eta “Gure buruaren jabe”. Infor-maziño gehixagorako: eibar.eus/eu/berdintasuna-andretxea.

Udaletik jakiñarazi dabenez, Txaltxa Zelai eta Eibarko Txikito kalien artian irla ba-ten modura daguan plazatxua goittik behera konponduko dabe. Horretarako biharraklehiaketara etara eta gero, Obras Especiales Proyectos e Infraestructuras enpresa-kuak lortu dabe obraren arduria. Biharrak 193.660 eurotan (BEZa barne) adjudikatudittue eta biharrak egitteko 12 asteko epia eukiko dabe. Bestiak beste, zoladura ba-

rriztatuko dabe eta plazaazpixan daguazen udal lo-kaletan daguazen hezeta-sun-arazuak konpondukodittue. Lan honek iazkoudal aurrekontuaren ingu-ruko negoziaziñuan Eibar-ko PSE-EEren eta EAJ-PNVren artian adostuta-kuaren emaitza dira.

Miguel de Aginaga plazia barriztatuko dabe

Jabetze Eskolako ikastaruetarakoizen-emotia zabalik dago

Berogaillu batek eragineban Bittor Sarasketakaleko keiaMartitzen arratsaldian, 18:30xak aldera Bi-ttor Sarasketa kaleko Beistegi eraikiñetikkeiak urtetzen zebala ikusitta, eta gaiñeraerre usaiña eguanez, suhiltzaillieri abisua emonzetsen, eraikiñian sua ixotu zala pentsauta. Ha-landa be, zorionez ez zan ezer larririk gertatu:lekukuak esandakuaren arabera, Musika Ban-dakuak ensaiuetarako erabiltzen daben lokalian“pellets” berogaillua piztera juan ziranian ho-rrek eztanda egin eta horrek eragin eban keia.Halanda be, badaezpada suhiltzailliak barrurasartu ziran, juan aurretik dana ondo egualabaieztatu eta arriskurik ez eguala ziurtatzeko.

herriko kaleei begirada

Dibujo Eskolarekin elkarlanean

eeggiilleeaa::ELENA LARRAÑAGA

ELGETA KALE

...eta kitto!danon ahotan

2019-II-87

UUrteroko ohitturiari jarraittuta, astelehenian, SantaAgeda bezperan herriko hainbat taldek kalera urteneben santaeskian, Sizilian jaixotako martiriaren ome-nezko koplak kantatzen.

Goizian ikastetxiak izan ziran protagonista: batzukeskolan bertan ibilli ziran kantuan eta beste batzuek,barriz, kalera urten eben Santa Ageda koplak abestera,parian topau genduazen Urkizu herri ikastetxeko ikas-liak, esaterako.

…eta kitto! Euskara Elkartearen eskutik egin zankalejirarako oso talde politta alkartu zan eta, Musika Es-

kolako Marisol Arrillaga soiñujoliak, ikasliak eta EibarkoKantuzaleak taldekuak lagunduta, kalejiran ibilli ziran Ur-kizu inguruan. Amaieran, gaiñera, euskera alkartiarenegoitzan txokolate berua eta txorizo egosixa jan zittuen.

Kaleetan Kantuz taldekuak be Urkizutik abiatu ziransantaeskian eta, Untzagarako bidian, hainbat geldialdiegin zittuen, koplak kantatzeko.

Eta Sostoa abesbatzak, barriz, 19:30xetan ekin ze-tsan Santa Ageda bezperako kalejirari, Ego Gain kalian,Eibarko trikitilarixak lagunduta. Urtero lez, Urkizunamaittu eben ibilbidia.

Santa Agedari eskindutako koplak bete zittuen kaliak astelehenian

TALDE GUZTIAK KANTUAN GRABATU ETA BIDEOAK GUREMEDIATEKAN IKUSGAI IPIÑI DITTUGU. IKUSTEKO SARTUetakitto.eus/mediateka/bideoak HELBIDEAN.

...eta kitto!kolaborazioa2019-II-8

8

EErrebal kalian obretan, eta hogei aparkaleku, gitxienez, ken-du dittue. Inguru horretan lehen be aparkatzia gatxa bazan, oinitzela da. Kotxiarekin buelta batzuk emon ostian, sutan jarri, etahorretaz idaztia pentsau dot, herriko zonalde horren abandonuaazaltzeko.

Baiña etxeko buzoia zabaldutakuan, gaixari beste buelta batemon detsat, jaso dodan alkatiaren partiduaren propagandia adarjotze hutsa begittandu jatalako.

Merkatu plaziaren kontuak hamaika urte pasatxo daroiaz gureartian. Hamaika urte porrotik porrot. Frankismoko presuak eginda-ko eraikiña bai ala bai bota bihar, porlanaren erresuman bizi gara-lako, eta megaproiektu bat (orubian kabidu be egitten ez zana) erai-ki, marka komertzial handien mesedetan, denda txikixen kaltetan.

Horretarako guztiorretarako, merke saldu zan terrenua. Danonondaria esku pribatuetara pasau. Bittartian, eraikitzailliak errekiajo, eta udalak orubia erosi bihar. Atzera be dirua galdu.

Krisi betian, zentzunik be ez zekanez, auzokidieri galdetu ze-tsen ia proiektuakin zer egin. Jakiña, auzokuak espaziuak biharzirala esan zeben. Udalak eurenari eutsi arren, gerora ukatu egin,eta megaproiektua ahaztu zeban.

Lizitaziñua etorri zan, eta bazirudixan zeozerk urtengo zebalatxolopote horretatik. Baiña ixa Australiaraiño zulatu ostian, Otei-zaren hutsa geratu jaku, eta ez orixotarraren eskultura urdiña! Ezdaka dirurik lizitautako enpresiak, eta diru gehixago eskatu! Obrakgeldirik, eta udalak kendu lizitaziñua.

!? ikurrak bentanetan agertu, eta arrapataka, magia! Apirillianbarriro be obrak hasiko ei dira, alkatiak bere partiduko propagan-dan azaldu deskun arabera. Kasualidadia, elekziñuen aurreko hi-llian! Zertan egon dira oin arte?

Desastre galanta, hamarkada bateko abandonua, eta haustes-kunde aurretik ustezko konponbidia. Beti bardin ibilli bihar ete di-ra? Kokoteraiño!

leire narbaiza

Errebal, adar-jotze galanta

“Etxeko buzoia zabaldutakuan jaso dodan merkatu plazaren inguruko

alkatiaren partiduaren propagandiaadar jotze hutsa begittandu jata”

Lanean lasai-lasai nengoela freskagarri bat hartzea bururatuzitzaidan. “Latak” gorriak izaten ditu eta “zero” edo azukregabeko formatukoa zen nik aukeratutakoa. Halako batean pa-ziente batek zanga-zanga harrapatu ninduen eta hona etorri zenbere errieta: Iñaki! Baina zer egiten duzu zuk hori edaten? Hori po-zoia da! Ni piska bat lotsatu nintzen, baina arnasa berreskuratunuenean odola irakiten jarri zitzaidan; eta berriro ere harrituta ge-ratu nintzen gizakiok nahi duguna ulertzeko eta ondorio interesa-tuak ateratzeko dugun gaitasunarekin.

Elikagai bat kaltegarria dela entzuten dugunean, gure intere-sen arabera ateratzen ditugu ondorioak. Edari alkoholikoak min-biziarekin erlazionatuak daudela askotan esan digute, baina ho-rri ez diogu garrantzirik emango... denok edaten dugu... betida-nik egiten den gauza horietako bat da... Azukrea ere gaixotasunaskorekin lotzen da, gizentasuna, diabetesa... OMS-en azken

aholkuen arabera, ahalik eta gutxien kontsumitzea gomenda-tzen dute. Baina hori ere ez zaigu axola... zer da bizitza kapri-txorik gabe? Ospakizun bat, gozo gabe? Haragi prozesatuak erekolon minbiziarekin erlazionatuak daudela frogatu da, baina ho-rrek ere bost axola!!!! Gora hanburgesa! Eta zer esan tabakoa-ri buruz? No koment.

Hori bai! Arraindegian zain nengoela, pertsona bati entzun nioninterneten irakurri zuela edulkoratzaileak agian osasunerako kal-tegarriak zirela, patatin patatan... Horri bai! Horri jarriko diot arre-ta! Sinesgarritasuna eman eta nire kontzientzia lasai utzi: ez dutedulkoratzailerik hartuko, beraz, osasuna zaintzen ari naiz!

Goza dezagun lasai bizitzako plazerrekin, baina ez dezagun gu-re burua engainatu... Jan dezagun txuleta bat ardo piskat batekineta, nola ez, postrean San Blas goxo-goxo zati on bat, baina jakindezagun gure buruari kalte egiten ari garela. On egin!

iñaki elortza“Jan dezagun txuleta bat ardo piskat

batekin eta, postrean, San Blas goxo-goxo zati on bat. Baina jakin dezagun

gure buruari kalte egiten ari garela”

Gortasun selektiboa

eeibartHARTUak

Nikolai izena dutenei Kol-yo esan ohi zaie Bulga-rian modu informal edomaitekorrean. Gure bizilaguna-ren izena, ordea, Kolyo da ofi-zialki. “Aitxitxa ere horrela dei-tzen zen eta berarengatik jarrizidaten izena”. Kolyo DikovKolev (“-ev amaiera jartzenzaie abizenei Bulgarian”)2016an iritsi zen Eibarrera,2000. urtetik Madril eta Valla-doliden bizi eta gero. Berehalagustatu zitzaion Eibar, berejaioterriaren antza duelako, etaez dauka beste toki batera joa-teko asmorik.

Trantsizio latzaJambol izeneko hirian jaio

zen Kolyo, Sofia (Bulgariakokapitala) eta Itsaso Beltzarenartean, “Sofia eta Burgas ba-tzen dituen autobidearen er-dian”. Hiri industriala da, “in-dustria oso ona gainera”, eta90. hamarkadaren hasieran90.000 biztanle inguru zituen,baina gaur egun 70.000 per-tsona bizi dira. “Sobietar Bata-sunaren orbitatik hurbil zeudenherrialdeen merkatua azkar de-segin zen 90. hamarkadan eta,ondorioz, produkzioa asko jai-tsi zen eta enpresa askok ate-ak itxi behar izan zituzten”.Trantsizioa deitzen diote sasoihorri. Kolyok lan egiten zuenenpresak ere produkzioa jaitsizuen eta beste zerbait bilatubehar izan zuen. “Aitak lurrakzituen eta berarekin lanean ibi-li nintzen, baina gauzak ez zi-

ren ondo irten eta Bulgariatikalde egin nuen”.

Gurasoak Madrilera, alabak unibertsitatera

Bulgariatik Madrilera joanzen Kolyo, eta emaztea eta ala-ba biak Jambolen geratu zirenalabek ikasketak amaitu ahalizateko. “Gero, nagusia Dort-mundeko (Alemania) unibertsi-tatera joan zen eta gazteenaBristolera (Ingalaterra)”. Emaz-tea Kolyorekin bildu zen Ma-drilen eta Valladoliden ere pa-re bat urte egin zituzten. Biko-teak gogor egin zuen lan ala-ben ikasketak ordaintzeko,“baina emazteak minbizia izanzuen eta hil egin zen”. Gauregun alaba biak Alemanian bi-zi dira, baina Gabonetan etaudako oporretan eurekin ego-teko aukera izaten du Kolyok.“Gainera, alaba zaharrena Do-nostiarekin maiteminduta da-go aspaldi, ni Euskal Herrira bi-zitzera etorri baino lehen, etaaitzakia ona da hona bisitanetortzeko”.

Zilindro hidraulikoen zirkulua ixten

“Zilindro hidraulikoak egitenhasi nintzen lanean eta berdin

amaituko dut”. Bulgarian hasieta Eibarren itxiko du zirkuluaKolyok, Mallabiko Larzep en-presan. Madrilen lanean zego-enean enpresak Mallabira pa-satu zuen produkzioa eta ho-na etortzeko aukera emanzion Kolyori. “Maleta egin etaberehala etorri nintzen”. Eus-kal Herriko paisaia eta klimaoso gustoko ditu, “nire he-rrialdearen oso antzekoak di-ra”, eta Jardiñeta kalean pozikbizi da bere bikotearekin.“Mendia ikusten dugu leiho-

tik, toki lasaia da eta lantokitikhurbil dago”.

Bulgariako etxea zaintzenBulgariako beste lankide ba-

tekin etorri zen Kolyo Eibarre-ra eta oso harreman ona daukaherrian ezagutu duen jendea-rekin. Bestetik, udan Bulgaria-ra joaten da urtero. “Alaba za-harrenaren familiarekin joatennaiz, itsasertzean daukan etxe-ra. Nire etxea ikustera joatennaiz baita ere, inor bizi ez de-nez konponketak egin behardirelako”. Aldiz, Kolyok ez dau-ka hara bizitzera itzultzeko as-morik, “oporretan bakarrik”.Ondo ohitu da hemengo bizi-modura. “Jatorri kristaua duguguk ere, eta nahiz eta gu orto-doxoak izan, antzera ikustendugu bizitza”.

Eibarren, Jambolen bezala

Bizitzeko toki egokia aurkitu du Kolyok Eibarren. Ekhi Belar

”Egun on”

9

...eta kitto!elkarrizketa2019-II-8

10

-- NNooiizz jjoo zzeennuueenn EEiibbaarrrreenn aazzkkeenneennggooaallddiizz??

Ondo gogoratzen badut, orain dela ha-mar urte izan zen, Oskorrik eta EibarkoMusika Bandak eskaini genuen kontzer-tua.- Beraz, zure jaioterrian jotzeko gogoz?

Bai, noski! Coliseoan jotzeko aukerasortu zenean asko poztu nintzen. Aspaldinegoen begiratzen zer egin nezakeen Ei-barren jotzeko eta azkenean lortu da.-- AAzzaarrooaann ‘‘UUrr bbeerrrrii,, uurrttee bbeerrrrii’’ ddiisskkooaa kkaa--lleerraattuu zzeennuueenn.. LLaann hhoorrii aauurrkkeezzttuukkoo dduu--zzuuee CCoolliisseeooaann eeddoo ‘‘DDeebbaallddee ffeessttaa’’ ddiiss--kkooaarreenn iillddooaa jjaarrrraaiittuukkoo dduuzzuuee??

‘Ur berri, urte berri’ gabon kanten ingu-ruko diskoa da, beraz, ez dauka zentzu as-korik sasoi honetan horrelako abestiak jo-tzea. Gabonen inguruan landu dugu. Ige-laren Bandaren proiektu berezia da, talde-ko hiru kideez gain beste musikari batzuekhartu dutelako parte proiektuan. ‘Debaldefesta’ lana taularatuko dugu Coliseoan,baina baita kantu berri batzuk ere.-- BBeerrttssoollaarriieekk eerraabbiillttzzeenn ddiittuuzztteenn ddooiinnuueeiiddeeddiikkaattuuttaakkoo ddiisskkooaa ddaa ‘‘DDeebbaallddee ffeessttaa’’..NNoollaa uuzzttaarrttzzeenn ddiirraa bbeerrttssoollaarriittzzaarreenn ddooii--nnuu ttrraaddiizziioonnaallaakk eettaa jjaazzzz ddooiinnuuaakk??

Igelaren Bandaren estiloa edo ideia be-ti izan da euskal kantu zaharretatik abiatu

eta modu instrumentalean, inprobisazioa-rekin, jazzaren espirituarekin nahastea.Bertsolaritzak zerikusi handia dauka inpro-bisazioarekin eta oso aproposa iruditu zi-tzaigun bertso doinuak erabiltzea ‘Debal-de festa’ lanerako.-- DDooiinnuueekk ggaarrrraannttzziiaa ddaauukkaattee bbeerrttssoollaarrii--ttzzaann,, bbaaiinnaa bbaaiittaa bbeerrbbeekk eerree.. ‘‘DDeebbaallddeeffeessttaa’’ llaannaarreenn kkaassuuaann,, oorrddeeaa,, eezz ddaaggoobbeerrbbaarriikk,, iinnssttrruummeennttaallaa ddaa.. MMuussiikkaarreennbbiittaarrtteezz bbeerrbbeekkiinn eessaann eezziinn ddaaiitteezzkkeeeennggaauuzzaakk aazzaalldduu ddaaiitteezzkkee??

Musikak adierazten dituen sentimen-duak ezin dira berbekin azaldu. Bestetik,gure gauza pertsonala da. Igelaren Ban-dako kideak ez gara abeslariak, espresa-tzeko dugun bidea ez da berba, musikabaizik, eta hortik abiatu dugu gure estiloa.Berbarik gabeko bertsoak sortu nahi izanditugu bertsoen doinuetatik abiatuz.-- ZZuuzzeenneekkooeettaann eerree iinnpprroobbiissaattuu eeggiitteenndduuzzuuee?? IIggeellaarreenn BBaannddaarreenn kkoonnttzzeerrttuu bbaa--kkooiittzzaa eezzbbeerrddiinnaa ddaa??

Bai. Ideia edo abiapuntu nagusiak ida-tzita daude, baina inprobisaziora jotzen du-gu kantuak garatzeko. Bertsolariek bezalaegiten dugu. Gaia guretzako doinua da,baina egun bakoitzean gai berarekin ber-tso ezberdinak egiten ditugu.-- AAuurrrreettiikk llaanndduuttaakkooaa ddaa hhoorrii aallaa mmoo--mmeennttuukkoo iinnssppiirraazziiooaarreekkiinn iirrtteetteenn ddaa??

Bertsolariek bezala lehenik landu eta,gero, irten egiten da. Badago ofizio partebat. Zure burura datozen ideak momen-

Igelaren Bandak ‘Debalde festa’diskoan landutako musika ekarrikodu Coliseora otsailaren 15ean20:30ean. Hasier Oleaga, AmaiurCajaraville eta Bixente Martinezeibartarrak osatzen dute taldea,eta bertsolariek erabiltzen dituztendoinuak jazzarekin uztartzendituzte proiektu honetan. Hamarurteren ondoren bere herrian jokodu berriro Bixente Martinezek eta,gainera, Izukaitz talde eibartarrarenabestien bertsioak ekarriko ditu.

BIXENTE MARTINEZ(musikaria):

“Berbarik gabekobertsoak sortu nahi izan ditugu”

“Musikak adieraztendituen sentimenduak

ezin dira berbekin azaldu.Bihotzari eta sentimenduei

ateratzen laga behardiezu zuzenekoetan”

...eta kitto!elkarrizketa

2019-II-811

tuan islatzen eta azaltzen jakin behar du-zu. Zuzenekoetan, benetako momentuan,teoriak ahaztu eta bihotzari eta sentimen-duei irtetzen utzi behar diezu.-- ‘‘DDeebbaallddee ffeessttaa’’ llaanneekkoo aabbeessttiieezz ggaaiinnkkaannttuu ggeehhiiaaggoo jjookkoo ddiittuuzzuueellaa aaiippaattuu dduu--zzuu.. ZZeeiinnttzzuukk??

Material berria lantzen dihardugu, betiditugulako gauza berriak buruan, eta Izu-kaitz taldearen abesti batzuk jotzea politaizan zitekeela iruditu zitzaigun. Coliseoanjoko genuela jakin baino lehen hasi ginenIzukaitzen kantak prestatzen, baina orain,kontzertua Eibarren izanda, aproposagoaikusten dugu.-- IIzzuukkaaiittzz ttaallddeekkoo kkiiddeeaa iizzaann zziinneenn.. NNoo--llaakkoo oorrooiittzzaappeennaakk ddiittuuzzuu??

Oso onak! Aspaldiko kontua da, osogazteak ginen eta mundua zegoen gureaurrean. Ni ez nintzen Izukaitz taldearensortzaileetako bat izan; Fran Lasuen, Odi-le Kruzeta, nire anaia Aurelio eta beste ei-bartar batzuk baizik. Bi disko grabatu etakontzertuak eskaini genituen ilusio asko-rekin. Oso sasoi polita izan zen. Polita daikustea, baita ere, Izukaitzek grabatutakokantuek freskotasuna eta balioa manten-tzen dutela gaur egun ere. Akats tekniko-ak izan ditzakete, baina mamia zegoen etainteresgarria da gaur egun abesti horiekberreskuratzea.-- BBiizziittzzaa llaabbuurrrreeggiiaa iizzaann zzuueenn iizzuukkaaiittzzeekk??

Urte horietako esperientziak erakutsi ditjende gaztea ilusio handiarekin hasten de-la musikaren arloan, baina bizitzan erabakiegin behar da: musikara dedikatu edo ez.Hor joan dira pikutara ez bakarrik Izukaitz,baizik eta talde asko, eta normala da. Mu-sikaren mundua oso polita da kanpotik, bai-na zure ogia hortik lortu nahi baduzu, zail-tasun puntu bat dago eta oso argi eduki be-har duzu horretara dedikatu nahi duzula.-- ZZuukk mmuussiikkaarreenn aallddeekkoo aappuussttuuaa eeggiinn zzee--nnuueenn eettaa iibbiillbbiiddee ooppaarrooaa eeggiinn dduuzzuu mmuussii--kkaarreenn mmuunndduuaann.. OOsskkoorrrrii eettaa HHiirruu TTrruukkuuttaallddeeeettaakkoo kkiiddeeaa iizzaann zzaarraa uurrttee aasskkooaann,,IIggeellaarreenn BBaannddaann zzaabbiillttzzaa oorraaiinn,, bbaaiinnaa bbeess--ttee pprrooiieekkttuurriikk bbaaddaauukkaazzuu eesskkuu aarrtteeaann??

Igelaren Bandak asko betetzen nau. Dan-tza taldeekin eta antzerki taldeekin musikakegiten ditugu, besteak beste. Ofizio hone-tan erreza da lana topatzea, hain erreza ezdena da lan horregatik sosak ateratzea.-- EEzz ddaaiitteezzeellaa bbeessttee hhaammaarr uurrttee ppaassaa bbee--hhaarr EEiibbaarrrreenn bbeerrrriizz kkoonnttzzeerrttuuaa eesskkaaiinn--ttzzeekkoo..

Espero dut ezetz! Eibarren beti egon damusika gustoko duen eta jakin-mina duenjendea. Guk egiten duguna jende gutxikegiten duela uste dut, gauza ezberdina da,

eta nahiz eta gure kontzertua ikustera da-tozen batzuek zer ikusiko duten jakin ez,harritu egingo direla eta pozik irtengo di-rela uste dut.

Hasier Oleaga, Bixente Martinez eta Amaiur Cajaravillek osatzen dute Igelaren Banda.

“Ofizio honetan errazada lana topatzea;

hortik sosak ateratzea ez hainbeste”

MMªª AANNGGEELLEESS AARRRRIIZZAABBAALLAAGGAA BBIILLBBAAOO2019ko urtarrilaren 29an hil zen

Familiaren izenean, eskerrik beroenagure nahigabean lagundu diguzuen guztioi.

ZURE MAITASUNA ETA IRRIFARREAREKIN GERATZEN GARA.BETI GOGOAN IZANGO ZAITUT, AMATXO!

12 kliskbateaneibar

PERIKO IRIONDO: “Txonta errekaren indar bizia”.

...eta kitto!erreportajea

2019-II-813

Jon Kruzelaegi hilabete hasieran jubi-latu zen eta Javier Ziaranek hartu dubere tokia Eibarko Udaltzaingoarenburuan. Behin-behineko kargua dauka,Udalak plaza finkoa ateratzeko asmoaduelako. “Jubilatzeko adina aurreratzekodekretua irten zen”, azaltzen digu Ziara-nek, “eta 60 urterekin erretiroa hartzekoaukera daukagu”. Guztira bederatzi udal-tzain jubilatu dira azken hilabeteotan etabeste bi, oposaketetan plaza lortu ondo-ren, Bilbora joan dira. “Toki horiek bete-tzeko lau udaltzain etorri dira eta plaza fin-koa izango duten beste bost ditugu Ar-kauten oinarrizko ikastaroa egiten”, dioZiaranek. Uztailean amaituko dute ikasta-roa eta iraila inguruan hasiko dira beharre-an. Azken hilabeteetako aldaketak nabari-tu dituztela esaten dute Ziaranek eta Gui-llermo Argente udaltzain buruordeak.“Nahiko justu gabiltza, jende berria ekar-tzeko begira”, Ziaranen berbetan.

Urtarrilean hasi ziren lanean lau udal-tzain berriak eta egokitze-prozesuan dau-de orain. Guztira 37 udaltzain daude Eiba-rren, baina Euskal Autonomi ErkidegokoAdministrazioko sailetako eta erakundeautonomoetako lanpostuen zerrenden(RTP) arabera 48 izan beharko lirateke.Gaur egungo langileen artean 18 udaltzai-nek postu finkoa dute eta besteak bitarte-koak dira.

Trantsizio-prozesuan dago Eibarko Udal-tzaingoa. Izan ere, esperientzia handikoudaltzainak galdu ditu eta hori ez da inon-go akademiatan ikasten. “Ez dugu kanti-tatea bakarrik galdu, baita kalitatea ere”,dio Ziaranek. “Gaueko txanda beti izan dafinkoa eta gauean dabiltzan bost udaltzai-

nek lana utzi dute, hau da, txandaren er-diak baino gehiagok”. Ziaran eta Argente-ren ustez denbora kontua da, udaltzain be-rriek poliki-poliki hartuko dutelako espe-rientzia. Bestalde, lantaldearen berritzeakaukera berriak ekarriko dituela uste dute.“Jende berriarekin, gauzak ondo eginezgero, 2-3 urte barru zerbitzua asko hobetudezakegu”.

JJustifikazio gabeko alarma sozialaTrafikoa da Udaltzaingoak duen arazo

nagusiena. “Betidanik egon den arazoada, historikoa”, Ziaranen berbetan. Udal-tzain buruaren iritziz ohitura kontua da ka-su askotan, “edozein tokitara kotxez mu-gitzen garelako”. Errekatxu eta Arane ar-teko errepidean gertatu zen lur-jausiarenondorioz, adibidez, bidea hilabete egongoda itxita eta horrek trafiko arazoak sortukoditu. “Asteburuetan batez ere”, dio Ziara-nek, “erdigunea itxita egoten denez, as-kok bide hori hartzen dutelako”.

Herrian lapurreta kopurua hazi dela za-baldu da sare sozialetan azken asteotan.Udaltzaingoaren ustez, ordea, zurrumu-rruak besterik ez dira. “Estatistikak kon-tuan hartzen baditugu, ezin da esan lapu-rreten inguruan igoerarik egon denik”, dioZiaranek. Beraz, sare sozialetan sortu denalarma sozialak justifikaziorik ez duela us-te dute biek. “Lapurreta kasuetan Ertzain-tzarekin elkarlanean gabiltza eta, esan di-gutenez, azken asteotan egon diren lapu-rreten egileak ezagunak dira eurentzat”,esan digu Argentek.

Ziaranentzat Eibar hiri segurua da. “Se-gurtasun absolutua ez da existitzen, bai-na antzeko tamainako herriak kontuanhartuta, Eibar segurua da”. Atzera begi-ra, orain dela pare bat hamarkadako Ei-barrekin alderatuz, egoera asko aldatudela uste du Ziaranek. “Auto-pilaketahandiak zeuden, drogaren arazoa zegoen,delinkuentzia, giro politikoa pil-pilean ze-goen... denetarik”.

Javier Ziaranek eta Guillermo Argentek urteak daramatzate Eibarko kaleak eta eibartarrak zaintzen, baina azkenhilabeteotan Udaltzaingoaren barruan egon diren aldaketekin sasoi berria hasi du herriko segurtasun-zerbitzuak.Jubilazioak eta toki aldaketak egon dira langileen artean, eta udaltzain berriak hasi dira lanean. Trantsizio sasoiabizi du Udaltzaingoak, aro berri baten hasiera.

Aurpegi berriak Eibar zaintzeko

Guillermo Argente udaltzain buruordea eta Javier Ziaran udaltzain burua.

“Ez dugu kantitatean

bakarrik galdu, kalitatean ere

atzera egin dugu”

KITTO14

Berdegunetik bideo-jokoetara egin du jauzi Eibar KE-k. Gorriurdinek e-sports taldea daukate eta hirubideo-jokotan (Rocket League, Clash Royale eta FIFA 19) lehiatzen dira jokalariak. FIFA 19-an jokatzendu Eneko Riverok (Resire). 16 urte ditu eta ohore handiz defendatzen ditu Eibar KE-ren koloreak etajoysticka uzten duenean eskubaloian egitea du gustoko.

“Zuzeneko txapelketa baterakosailkatzea gustatuko litzaidake“

EEnneekkoo RRiivveerroo ((ee--ssppoorrttss jjookkaallaarriiaa))

-- Resire ddaa zzuurree eezziizzeennaa ee--ssppoorrttsseennmmuunndduuaann.. ZZeerrggaattiikk RReessiirree??

Aitak asmatu zuen izena. Txikiagoa nin-tzenean Play Station 3 kontsola neukan,baina hasieran ez nekien konturik zabal-tzen eta aitak egin zuen. Izena jarri beharzen eta Resire jarri zuen.-- EEiibbaarr KKEE--kkoo e-sports ttaallddeekkoo kkiiddeeaa zzaa--rraa.. NNoollaa eettoorrrrii zziittzzaaiizzuunn aauukkeerraa??

Eibarrek jokalariak aukeratzeko lehiake-ta antolatu zuen (draft) iaz eta azpitxapel-duna izan nintzen. Sanandresetan deitu zi-daten Eibar KE-ko e-sportseko kidea izannahi nuen galdezka eta demaseko ezuste-koa izan zen.

-- FFoobbaallll ttaallddeekkooeekkiinn eeggiitteenn ddeenn aannttzzeerraa,,zzuurrii eerree ffiittxxaa oorrddaaiinnttzzeenn ddiizzuuttee??

Bai, soldata txiki bat daukat.-- ZZeeiinn ddaa zzuurree llaannaa e-sportseko jjookkaallaarriimmoodduuaann??

Astean sei ordu jokatu behar ditut, bai-na gehiago jokatzen ditudala uste dut, nahidudalako.-- FIFA 19 bbiiddeeoo--jjookkookkoo jjookkaallaarriiaa zzaarraa..ZZeeiinn ttxxaappeellkkeetteettaann lleehhiiaattzzeenn zzaarraa??

Espainiako txapelketak jokatzen ditu-gu. Bederatzi sailkapen-txapelketa dau-de eta lehiaketa horietan puntu gehienlortzen dituzten hamasei jokalariak zuze-neko-txapelketa batera sailkatzen dira.Lehiaketa horretan kanporaketak egitendira finalera arte. Bestetik, sailkapen-txa-pelketa bakoitzean geratzen diren lehe-nengo lau jokalariek ere zuzeneko-txa-pelketa jokatzen dute.-- ZZeerr mmoodduuzz ddooaa zzuurree ddeennbboorraallddiiaa??

Hiru sailkapen-txapelketa jokatu ditugu,eta Gravesen izeneko jokalari batek bi ira-bazi ditu eta Zidanek bat. Lehenengo txa-pelketan lehen kanporaketa pasatu nueneta bigarrengoan, wifi arazoak egon zire-nez, egun bat atzeratu behar izan zutenlehia. Hurrengo egunean eskuan mina har-tu nuen eskolan eta medikoarengana joanbehar izan nintzen. Bost ordu egon nin-tzen larrialdietan eta ezin izan nuen parti-dua jokatu. Bigarren txapelketan bigarrenkanporaketan galdu nuen penaltietan; eta

hirugarrengo txapelketan, hirugarren kan-poraketan, 89. minutuan jasotako gol ba-tegatik kanporatu ninduten.-- EEttxxeeaann jjookkaattzzeenn dduuzzuu??

Bai, baina twitch.tv/sdeibar_esportswebgunean eta SD Eibarren YouTube ka-nalean jarraitu daitezke partiduak. Gaine-ra, esatari (caster) batek ematen ditu par-tiduak.-- IIppuurruuaann jjookkaattzzeekkoo aauukkeerraa iizzaann dduuzzuu??

Bai, joan den eguenean Marko Dimitro-vic atezainarekin berba egitera joan nin-tzen eta Marc Cardonari erronka botanion, nonbait ikusi dudalako FIFA 19-anona dela.-- ZZeeiinn ddaa zzuurree hheellbbuurruuaa e-sportsean??

Zuzeneko-txapelketa baterako sailka-tzea gustatuko litzaidake, baina lan handiaegin behar dut oraindik.

MMAANNUUEELL UURRIIAA OOLLAABBAARRRRIIAAII.. uurrtteeuurrrreennaa:: 2018-II-5

“Inoiz ez zaitugu ahaztuko. Betiko gure bihotzetan”ETXEKOAK

Bere aldeko URTEURREN MEZA ospatuko da hilaren 10ean (domekan), 12.00etan hasita, San Pio X. elizan.

15KITTO

AAtzo goizean aurkeztu zuten udaletxe-an otsailaren 14an Eibarren egingo denVIII. Ikasenpresa Azoka. Ekitaldian Alber-to Albistegi Garapen Ekonomiko eta En-plegu zinegotziak, Iñaki Mujika Tknikakozuzendari exekutiboak, Pili Diez TknikakoEkintzailetza eta Berrikuntza dinamiza-tzaileak eta Debabarreneko Lanbide He-ziketa zentruetatik etorritako hainbat ikas-le eta irakaslek hartu zuten parte.

Euskal Autonomia Erkidegoko LanbideHeziketako ikasleek sortutako zerbitzueta produktuak ezagutzera emateko as-moz egiten den Ikasenpresa Azokaren 8.edizioa datorren astean, eguenean, egin-go da, 10:00etatik 13:00etara bitartean,Untzagan eta Txaltxa Zelaian asmo ho-rrekin ipiniko dituzten karpetan. Tknikakantolatzen du Ikasenpresa Azoka, Eibar-ko Udalaren eta Eibarko Oinarrizko Lan-bide Heziketarako Udal Institutuaren la-guntzarekin.

Lanbide Heziketako ikasleen arteankultura ekintzailea bultzatzeko asmoare-kin garatzen den heziketa proiektua daIkasenpresa, eta horren harira antolatzendute urtero azoka. EAE osotik etorriko di-ren 2.000 ikasle inguruk hartuko dute par-te Ikasenpresa Azokan, 380 bat ikasen-presarekin. Azken urteotako bideari ja-rraituz, ikasleek aurkeztuko dituztenen ar-tean aniztasuna izango da nagusi: “Lan-bide Heziketaren barruan 23 familia-pro-

fesional daude eta, beraz, azokan dene-tarik ikusi ahal izango da: osasun arloarilotutakoak, kimikaren ingurukoak, arotze-ria, merkataritza, ileapaindegi eta estetikaarlokoak…”.

Iñaki Mujikak azaldu zuenez, “euskal-dunak, beste batzuk moduan, aurretikere ekintzaileak izan gara, sarritan derri-gortuta, eta ekintzailetasuna da, hain zu-zen ere, ikasleek lantzen dutena. Lanbi-de Heziketa ziklo guztietan ekintzaileta-sunaren inguruko modulo bat dago etaIkasenpresak modulo hori beste modubatean lantzeko aukera ematen du”.

Aurkezpenean esan zutenez, orotara81 ikastetxetan garatzen ari dira Ikasen-presa eredua. Oinarrian dagoen metodo-

logia guztiz praktikoa da: Lanbide Hezi-ketako ikasleek enpresa txikiak sortzendituzte Ikasenpresan eta enpresa horieksortzeko beharrezkoak diren ekintzak ga-ratzen dira. Besteak beste, irudi korpora-tiboa sortzen dute eta administrazio, mar-keting eta salerosketa arloak lantzen di-tuzte. Ikasleen produktuak benetakoakizaten dira, eurek sortu edo banatutako-ak, datorren asteko Azokan ondo ikusiahal izango den bezala. Egitasmoa mar-txan jartzeko orduan aholku eta laguntzakjasotzen dituzte ikasleek, nondik nora jo-an eta zein arlo jorratu behar duten argia-go edukitzeko. Horren harira, irakasleekegiten duten lana eta izaten duten inpli-kazioa azpimarratu zituzten.

DDaattoorrrreenn eegguueenneeaann eeggiinnggoo ddaa IIKKAASSEENNPPRREESSAA AAZZOOKKAA

...eta kitto!geure gaia2019-II-8

16

1900. aurretik datu solteak daude. Erdi Aroko batzuk, XVIII. mendekobesteren bat... baina ez diraesanguratsuak.

"1887an 5.013 biztanle zituen Eibarrek.Armak kanpoko merkatuetara zabalduzirenez, biztanleria hazten zegoen".(58. orrialdea)

GARCÍA MANRIQUE, E. (1961) Eibar:Inmigración y Desarrollo Urbano e Industrial.Zaragoza: Librería General. (Departamentode Geografía Aplicada del Instituto Elcano)

Gerra Zibilaren aurreko etapan:

1900-1910: aurreko mendearekinalderatuz, goradaka handi bat agertzenda, gehien bat Bizkaia eta Gipuzkoatiketorritako etorkinengatik, baina baitaAraba, Errioxa eta Nafarroatiketorritakoengatik ere, toki hauetakoardogintza produkzioan filoxerak ekarrizuen izurriteagatik.

1910-1920: I.Mundu Gerraren ostean,armen eskaera jaitsi egin zen etahonek krisi gogorra ekarri zuenez,populazioaren gorakada ia hutsa izanzen.

1920-1930: Aurreko hamarkadakoegoera berdinarekin segitzen dueta Eibarko enpresak, bizikletak etajosteko makinak (besteak beste)ekoizten hasten dira. Aldaketaesanguratsua izan zenez, hasierakourteak gogorrak izan ziren. Inmigrazioaeten egiten da.

1930-1934: Aurreko egoera berdina.

Gerra Zibileko biztanleria,gerra aurretik eta ondoren:

1934: 13.431 biztanle.1937: 9.126 biztanle.1939: 9.881 biztanle.1940: 11.772 biztanle.

4.000 lagunek ihes egin zuteneta hurrengo urteetan herriaberriz altxatzeak (obrak burutzekoeta enpresak berriz martxanjartzeko) inmigrazioa igo arren,Eibarko biztanleria ez zen gerraaurreko datuetara bueltatu1944-1945. urtera arte.

1945.urtetik aurrerapopulazioak berrizgorantza egiten du.Espainiatik bizikletak,josteko makinak eta,batez ere, burdinezkoerramintak eskatzendituzte, eta Eibarkobiztanleriak ezin du lan-karga guzti hori jasan.Urte hauetan hainbatdeialdi egiten dira estatuguztian zehar, langileakeskatzen.

Biztanleria Eibarre

Joan den astean argitaratutako datuen arabera 27.600 biztanle ditu Eibarrek. Azken urteotan antzeko zifretan ibili da biztanleria kopurua, baina beti ez da horrela izan.1900. urtetik gaur egunera arte herriko biztanleriak izan duen bilakaera aztertu dugueta Itziar Sapsootham geografian lizentziatuak bilakaera horren gakoak eman dizkiguhistoriako momentu zehatzak azpimarratuz.

...eta kitto!geure gaia

2019-II-817

1950-1960: Hamarkadarikgarrantzitsuena dabiztanleriaren, industriareneta hirigintzaren ikuspegitik.Hamarkada hasieratikamaierara arte Eibarkopopulazioa 16.318biztanletik 31.370erapasatzen da eta kopuruguzti honen %25a, 1954eta 1955 urte bitarteetanbakarrik ematen da.Ordurako, Gaztela-Leoi,Kantabria eta, batez ere,Galiziako etorkin kopuruaoso esanguratsua zen etaziurrenik, urte bitartehauetan, 'dei efektu'moduko bat egon zen.

1960-1970: EibarkoHirigintza Plana garatzendoa, etxebizitza auzobereziak eraikitzen dira eta,etorkinen etorrerageldoagoa bada ere, joerakjarraitu egiten du. Gainera,etorkinak ezkontzen etahaurrak izaten hasiko dira,baby boom efektuarihasiera emanez.

2000. urteko hasierako urteetan populazioak beheranzkojoerarekin segidu zuen arren, 2005.urtetik aurrera gelditutageratu da, urteko geroabeherak oso txikiak izanik. 2008tikaurreko krisi ekonomikoak herritarren ekonomian eta bizikalitatean ondorioak izan dituen arren, demografian ez danabaria izan, aro honetan gertatu den eta gertatzen ari deninmigrazio berriari esker.

Azkenengo 11 urteetan (2007-2018),Eibarko populazioa27.507 eta 27.378 biztanle artean ibili da. 2019ko datuenarabera, 27.600. biztanle ditu Eibarrek.

1980-1990: Aurreko hamarkadanhasitako krisiaren ondorioak80.hamarkada hasieratik aurrera hasikodira somatzen. Eibarren kokatutazeuden enpresa asko deslokalizatuegingo dira, lursail eta langilemerkeagoen bila. Ondorioz, Eibarkobiztanleriaren parte bat ere enpresahauekin mugituko da. Bestalde, egoeraekonomikoa larria denez, jende asko(aurreko epealdietan etorritako etorkinakgehienbat) euren "herrira" bueltatukodira (landa eremuetara).Beheranzko joera horrek eutsi egin diobi hamarkada hauetan zehar.

1973. urtean, petroleoaren krisiakEibarko enpresetan inpaktua badu ere,datu demografikoetan ez da nabaritukohamarkada amaierara arte. Aurrekohamarkadako baby boom efektuakaurrera jarraitzen duenez, biztanleriakigotzen jarraitzen du bere piko maximoalortu arte (40.000 biztanle inguru1978-1979 urte bitarteean -ez dagodatu ofizialik honen inguruan-).

Datu ofizialei begiratuz, 1979tik1981era 2.611 biztanle galtzen dituEibarrek.

en (1900-2019)*

*ITURRIAK: 1960. urtera arte: egoibarra.eus/eu/eibar/eibarko-historia/eibarko-biztanleria1960. urtetik aurrera: eibar.eus/eu/eibar/demografia/BIZTANLERIA19602017.pdf

...eta kitto!geure gaia2019-II-8

18

�����

�����

��������������

���������

����������

���������������

��������� �

�����!���"�������#������

������$��%��������������

&�!���������������'���

�����

Marruecos 398 emakumezkoak eta 501 gizonezkoak guz�ra 899

NNazionalitate bakarra duten atzerritarren zerrenda

Xabier Andres Eibarko Udaleko immigrazio teknikariak azaldudigunez ezkerreko grafikoan azaltzen diren datuek nazionalitate

bakarra dutenen zerrenda islatzen dute, eta jatorri atzerritarra izanikespainiar nazionalitatea duten biztanleak ez dira agertzen. “Jatorri

latinoamerikarra duten biztanleak bi urte bizi behar dira hemen espainiarnazionalitatea eskatu ahal izateko; baina Maroko, Senegal, Pakistan eta

beste herrialde batzuetako biztanleak 10 urte bizi behar dira hemeneskaera hori egiteko. Beraz, jatorria aintzat hartuko bagenu,latinoamerikako jatorria duen jende gehiago egon beharko litzatekezerrenda horretan, baina ez dira agertzen nazionalitate espainiarra erebadutelako”.Teknikariaren ustez grafiko hau ez da irudi finkoa, beste aldagai batzuk hartubehar direlako kontuan. Adibidez, Nikaragua eta Venezuelatik hainbat jendeetorri da azken aldian, eta nazionalitate prozesua egiteko denbora izan ezdutenez, zerrendaren goiko aldean daude. “Dominikarrak, bestetik, aspaldidaude hemen eta familia asko egonkortu egin dira Eibarren”.2017an Eibarko biztanleriaren %10,4 atzerrian du jatorria (Gipuzkoan %9,1 da).Asko da? Gutxi? Andresen iritziz testuingurua hartu behar da kontuan. “Eibarhiri erakargarria da, bizimodu ona du eta soldata onak daude orokorrean”.Eibarrek herri gazte eta dinamikoa izan nahi duela erabakitzen badu, gazteakbeharrezkoak dira, baina Eibarko biztanleria zahartzen doa. “Biztanleria gazteanahi badugu, momentu batetik bestera haurrak eduki ezin ditugunez, etorkinakbehar dira, etorkinak orokorrean gazteak direlako”.

3.291

4.592

2.821

2.732

0-25 urte

Emakumeak

25-50 urte

50-65 urte

65-100 urte

100tik gorakoak

Gizonak

Eibarko biztanlegoa sexu eta adinaren arabera (2019ko urtarrileko datuak)

3.130

4.308

2.974

3.744

8 0

Kongoko Errepublika (14), Ukraina (14), Mali (13), Kongo (10), El Salvador (10), Frantzia (9), Angola (8), Paraguai (8), Mexiko (7), Bulgaria (6), Kamerun (6),Irlanda (6), Mauritania (6), Errusia (6), Boli Kosta (5), Alemania (4), Bosnia-Herzegovina (4), Ghana (4), Egipto (4), Ginea Ekuatorial (4), Estatu Batuak (4), Japonia(3), Txile (3), Palestina (3), Serbia (3), Suedia (3), Thailandia (3), Ganbia (2), Ginea (2), Polonia (2), Uruguai (2), Afganistan (1), Australia (1), Belgika (1), Bielorrusia(1), Cabo Verde (1), Costa Rica (1), Kroazia (1), Finlandia (1), Guatemala (1), Hungaria (1), India (1), Montenegro (1), Herbehereak (1), Afrika Erdiko Errepublika(1), Somalia (1), Togo (1). Azkenik, 26 aberrigabe edo apatrida eta harreman diplomatikorik ez duen herrialdea (3).

Guztira: 2.453 Emakumeak: 1.152 GIzonak 1.301

Atzerriko biztanleriari buruzko datuak Eibarren, jatorrizko herrialdearen arabera2018-10-11

*ITURRIA: eibar.eus/eu/eibar/demografia/ATZERRITARRAK.pdf

*ITURRIA: Eibarko UdalekoEstatistika atala

08:45- 09:00: Akreditazioa eta dokumentazioa09:00- 09:15: Ongi-etorria.09:20- 10:05: “Euskara eta inmigrazioa. Errealitatea eta usteak”.

Gorka Moreno. Euskal Inmigrazioaren BehatokikoZuzendaria.

10:10- 10:55: “Ahotsak.eus hezkuntzara bideratzen”.Idoia Etxeberria. Badihardugu Euskara Elkartea.

11:00- 11:45: “GU definizioen eta ekintzen kontua da”.Petra Elser. Banaiz Bagara Elkarteko Zuzendaria.

11:15- 12:10: “Salto! Gazteen erabilera aisialdian”.Jokin Uranga. UEMA.

12:15- 12:35: ATSEDENALDIA.12:35- 12:40: ARGAZKIA.12:45- 13:10: “EuskarAbentura: Bizipenetatik eraldatzen”.

Imanol Zabaleta eta Irati Labaien. EuskarAbenturaelkarteko kideak.

13:15- 13:35: “Euskara Enigma bizia: turismotik euskara transmititzen”.Josune Herrarte eta Esti Irureta. Zumaiako euskerazerbitzuko arduraduna eta turismo teknikaria.

13: 40- 14:20: MAHAINGURUA: Jokin Uranga, Petra Elser,Idoia Etxeberria.Dinamizatzailea: JAIME ALTUNA.

14:30: AGURRA.14:35: BAZKARIA.

www.etakitto.eusnormalizazioa@etakitto.eus 943 20 09 18

Antolatzailea: Babeslea: Laguntzaileak:

MARTXOAREN 12anPortalean

IZEN EMATEA otsailaren 18tik martxoaren 6ra

IX. MINTEGIA

EUSKARAREN TRANSMISIOA

BBaattiiddoo eenneerrggeettiikkooaakk

Otsailak 20, eguaztena

...eta kitto!-n (Urkizu 11)3 euro

Izen-ematea:943 20 09 18

Jaione Yeregi (Itxesi)-ren eskutik

ttaaiilleerrrraa

JJardunaldiko euriak eta txin-gorrak zaildu egin zituen ko-rrika egiteko saioak, baina ha-la eta guztiz lau partidu jokatuzituzten guztira aurreko aste-buruko domeka goizean Unbe-ko zelaian. Katubeltz eta Mar-can Huellakoek Unbeko kafe-tegiaren ondoan jarri zituzteneuren stand-ak, eguraldiak ezzuelako beste aukerarik es-kaintzen. Taldeen sarrera, bes-talde, bigarren pisuan ezarrizuten, modu horretan armakkudeatzeko. Arima Galduak-ekoek Udal Kirol Patronatoa-

ren laguntza eskertzen du eta“baita Akaratik ekarri zizkigu-ten ogitartekoak ere”.

Bestalde, domeka honetanInternucleos Ligako bigarrenjardunaldia jokatuko dute Zara-

gozan eta Arima Galdua sailka-penean duen postuari eustenahaleginduko da. Hurrengo as-teburuan, berriz, indoor torne-oa jokatuko da Kantabrian eta,hara, “batez ere, ikasteko as-moz” joango dira eibartarrak.Arima Galduak-ekoak 14 urte-tik gorako neska-mutilen biladabiltza, “inolako presiorik ga-be” kirol modalitateaz jabetueta taldean aurrera egiteko,“euskarri sendoagoa izatekoetorkizunari begira”. Interesadutenek sare sozialetara jo de-zakete edo Akara tabernara.

...eta kitto!kirolak2019-II-8

20

Igerilari infantil eta alebinakGipuzkoako txapelketetanAurreko asteburuan Bergara-ko Agorrosin kiroldegiak Gi-puzkoako Neguko Txapelke-ta (infantil mailan) eta XXXIV.Gipuzkoako Eskolarra (alebi-netan) hartu zituen. Zapatuanjokatutakoan Eibar Igerixanekoinfantil mailako sei igerilarikhartu zuten parte eta, euren ar-tean, Paula Gabilondok zilarrez-ko domina bat (400 estiloetan)eta brontzezko bi (bular eta es-tiloetako 200 metrotan) esku-ratu zituen, eta Kai Zubiaurrekbrontzea 100 metro bularrean.Bestalde, Eskolarteko Txapel-ketan Eibar Igerixaneko 11 ige-rilari izan ziren parte hartzen,emaitza ezinhobeak lortzeko:Iker Calvok urrezko hiru domi-

na bereganatu zituen (200 eta100 libre eta 200 bizkar), LuciaGabilondok urrezkoa 100 esti-loetan eta brontzea 100 librean,Maddi Maguregik urrea esku-ratu zuen 100 tximeletan, Lei-re Larrañagak zilarra 100 bizka-rrean eta Malen Beobidekbrontzea 100 bizkar eta 100 bu-larrean. Horrez gain, aipatzekoada erreleboetako txandetan Ei-bar Igerixanekoek lortutakoa:zilarrezko domina libre estiloko4x100 eta 4x200ekoetan eta4x100 estiloetan.

Igeriketa artistikoaDenboraldi honetan abiatu-

tako Igeriketa Artistikoko saio-etan parte hartzen dutenak,

bestalde, asko ari dira goza-tzen modalitate horretan au-rrera egiten doazen neurrian.Talde polita sortu dute, bainazabalik daude jende berria har-tzeko; saioak zapatuero egitendituzte Orbea kiroldegian, etainteresatuok bertan eman de-zakezue izena.

Beka Jon OsarentzatEibarko igerilariak NCAA D2

Go Tritons-en lehiatzen duenMissouri St. Louis UMSLSwimming unibertsitatearenigeriketa beka lortu du eta au-kera izango du aurrera egitekoAtlantikoaren bestaldean. Zo-rionak!

Urbatek bere indarrak neurtukoditu Bidasoaren aurka

Igeriketa Artistikoko igerilariak pozik dabiltza ikasten.

Jugger erakustaldiak aurre egin zion eguraldiari

Indarrez beterik jarraitzendute Davide Cerchik pres-tatutako taldeek EuskalHerriko I. Mailako liga txa-pelketan eta, Kopako torne-oan eskainitako mailari ja-rraituta, azken jardunaldianere garaile izan ziren Urbat-Urkotronikeko ordezkaribiak: Kopa torneoa irabazizuen gizonezkoen taldea 14-9 gailendu zitzaion Leioari

Orbeako igerilekuan, azkenzatian parekotasuna apurtueta bere aldera eramaten ja-kin zuen partiduan; emaku-mezkoen taldea, bestalde,11-6 gailendu zitzaion CDBilbaori, orain arteko jardu-nari eutsiz. Asteburu hone-tan, baina, neurketa gogo-rrak izango dituzte, biek alabiek, Irunen Bidasoa taldehandiaren aurka.

Afizionatuen mailako pilotapartiduak gaur AstelenanAzken asteotako martxari jarraituta, gaur ere afizionatuen maila-ko jaialdia izango da Astelena frontoian, 19:00etan hasita. EibarkoKlub Deportiboko pilota batzordeko lau bikote izango dira aipatutakonorgehiagoketan. Lehenengo partiduan pilota eskolako bi bikoteen ar-tekoa izango da ikusgai, Barrenetxea-Basaras eta Usobiaga-Ortega

gazteen artekoa. Ondoren, Azkarraga-Camina kadeteen mailako bikoteakOñatiko ordezkariei egingo die aurre.Eta, amaitzeko, infantil mailako parti-duan, Ibarra-Iraolagotia bikotea ahale-ginduko da neurketa irabazten, hau ereoñatiarren aurkako norgehiagokan.

...eta kitto!kirolak2019-II-8

21

Eibar Foball Taldea goi-goian dagohainbat mailetako sailkapenetanEEmakumezkoen 2. MailaNazionaleko taldea liderbakarra da egun, azken as-teburuan Alavesen partiduabertan behera laga zutelako.Hiru puntuko alde hori, be-raz, behin-behinekoa beste-rik ez da, eta talde biek bo-rroka estuan jarraitzen dutelider postuaren bila. Liderrada baita kadeteen neskenherrialdeko Ohorezko Maila-ko taldea, bost puntuko al-dearekin Añorgarekiko. Etalidergoa berreskuratu duErregional Ohorezko Maila-ko Eibarrek, Anaitasunaorain arteko liderrak galduegin zuelako: eibartarrak 0-5nagusitu ziren DonostianDeustoren aurrean. Bestal-de, emakumezkoen Erregio-

nal mailako taldea bigarrenda Realaren atzetik, bostpuntura. Eta postu bereandago mutilen kadete maila-ko Euskal Ligako taldea, ho-ri ere Realaren atzetik, etalau puntura. Azkenik, muti-len jubenil mailan, OhorezkoNazional Mailan jokatzen

duen lehen taldea zazpiga-rren da sailkapenean, etaEuskal Ligan jokatzen duenbigarrena laugarren postuandago. Postu bikainak, beraz,Eibar FT-ren ordezkariak es-kuratutakoak, batez ereemakumeen arloari dago-kionez.

ASTEBURUKO AGENDAFOBALLA1. MailaSevilla - Eibar (etzi, 18:30)2. B MailaRacing - Vitoria (etzi, 17:00)Ohorezko Erregional MailaEibar - Añorga (bihar, 18:00)1. ErregionalaSegura Goierri - Urki (bihar, 15:30)Eibartarrak - Elgoibar (etzi, 18:00)JUBENILAKOhorezko Maila NazionalaEibar - Pamplona (etzi, 16:00)Euskal LigaEibar B - Lagun Onak (bihar, 15:45)KADETEAKEuskal LigaVasconia - Eibar (bihar, 11:30)FOBALL-ZALETUAFeredu Solutions - Chic (bihar, 09:00)Ipur Sagard. - Los Paisanos (bihar, 10:30)Durango - Bar Areto (bihar, 12:00)Slow XOK - Larragest Sport. (etzi, 09:00)G. Garcia - JMR Erreformak (etzi, 10:30)La Jara - Bar Txoko (etzi, 12:00)ESKUBALOIA1. Nazional MailaUharte - Somos Eibar (bihar, 18:45)Emakumeen Gipuzkoako TxapelketaEibar Eskubal. - Munttarpe (bihar, 16:45)Gipuzkoako 1. MailaHaritza - Labarra Pulpo (bihar, 18:30)ERRUGBIAOhorezko B MailaAvia Eibar - Uribealdea (etzi, 12:00)Emakumezkoen Euskal LigaEconsu Gaztedi - Avia Eibar (etzi, 12:00)SASKIBALOIAGipuzkoako 3. MailaMondragon Uni. - Avia Eibar (etzi, 16:00)WATERPOLOAEuskal Herriko 1. MailaBidasoa XXI - Urbat IKE (bihar, 19:45)Emakumeen Euskal Herriko 1. MailaBidasoa XXI - Urbat IKE (bihar, 18:30)

KIROL-AGENDA OSOAetakitto.eus HELBIDEAN

Erregional Ohorezko Eibar Urkok lidergoa berreskuratu du.

Pello eta Txomin Osoro neguko triatloiarenEspainiako txapelketaren podiumeanPello anaia nagusiak txapela jantzi zuen Vinuesan jokatutako proban eta Txominek hi-rugarren amaitu zuen. Helena ekaitza bizirik zegoela jokatu zen proba triatloia izatetik dua-tloia izatera pasatu zen, antolatzaileek horrela erabakita eguraldiak beste aukerarik ez zuelaematen ikusi zutenean. Parte hartzen zuten klub guztiekin adostuta, lasterketak azkenean lau

kilometro oinez izan zituen, 14 bi-zikleta gainean eta, amaitzeko,beste bi antxintxiketan. Delteco-ko Pello Osorok iaz irabazitakotxapela berretsi zuen, RamonEjeda bigarrenari minutu erdikenduta, eta Txomin bere anaiariia minutuko aldea aterata. Lorpenbikaina, beraz, beste behin Oso-rotarrak lortutakoa hain maila al-tuko lasterketan. Hurrengo erron-ka Europako txapelketa izangodute, Italian.

aasstteebbuurruukkoo eemmaaiittzzaa gguuzzttiiaakkaasstteelleehheenn ggooiizzeerraakkoo

Mendizaleen irteera sagardotegira hilaren 16anUrteko egutegian kalerik egiten ez duenirteera egingo dute hilaren 16an Klub De-portibokoek. Urteko sagardotegiaren irtee-rak oraingoan Aramaiora eramango ditu,bertako Iturrieta sagardotegian bazkari be-reziarekin amaitzeko: “Txotx sasoian gau-denez, sagardotegiko menuaz gozatuko du-gu”. Aurretik, jakina, mendibuelta egingodute, 13 kilometro eta erdikoa hain zuzen.

Arrasaten hasiko dute ibilbidea eta, Udala,Besaide (564 metro), Lurgorri (785) eta Te-llamenditik (835) pasatuta, aipatutako Ara-maiora helduko dira. Interesatuak martitzeneta eguenetan pasatu daitezke Deporretik(19:30-20:30) edo 943-201904 zenbaki tele-fonora deitu izena emateko. Aukera bikaina,beraz, mendi errazak egin eta ezin hobetoeguna amaitzeko.

...eta kitto!elkarrizketa2019-II-8

22

-- 7700eekkoo hhaammaarrkkaaddaannaarreenn hhaassiieerraann eemmaannzziittuueenn lleehheenn ppaauussooaakk EEllkkaarrrreekk.. ZZeeiinnttzzuukkiizzaann ddiirraa iibbiillbbiiddee hhoorrrreenn ggaakkooaakk??

Batzuentzat Elkar ezaguna da liburuen-gatik eta beste batzuentzat argitalpenakegiten ditugulako, baina Elkar unibertsohandiagoa da. Euskal kultura indartu eta za-baltzea helburu, euskarazko kultur produk-tuak sortzeko, banatzeko eta saltzeko en-presa-sare bat osatu eta martxan jarri ge-nuen. Eta helburu berarekin jarraitzen du-gu lanean gaur egun ere. Erantzunak inte-grala behar zuen izan, hau da, ekoizpena,banaketa eta salmenta eskaini behar ge-nuela argi izan genuen. Frankismo garatikgentozen (70 hamarkada hasiera), basa-mortu kulturala zegoen eta jendea gose ze-goen. Sorkuntza falta zen, eta horregatiksortu zen argitaletxea. Eta zegoen sorkun-tza apurra jendearen eskuetara ailegatzeanahi genuelako jarri genituen martxan libu-rudendak. Aldi berean, beste liburutegi etaliburudendek ere horrelako produktuak iza-tea nahi genuen.-- EEllkkaarrllaannaa,, kkoonnpprroommiissooaa,, iinnddeeppeennddeenn--ttzziiaa eekkoonnoommiikkoo eettaa ppoolliittiikkooaa…… HHaassiieerraakkoobbaalliiooeekk bbiizziirriikk jjaarrrraaiittzzeenn dduuttee ggaauurr eegguunn??

Hasieratik balioetan oinarritu ginen, gauregun hain modan deuden balioetan. Elkar-lana izan da gure jardunaren oinarrietakobat: barrura begira bakarrik ez, kanpora be-gira ere lan egitea, arlo ekonomikoan, so-zialean, erakundeekin lanean…, baina betiere askatasun ekonomiko eta politikoa gor-deaz. Bestalde, gaur egun konpromisoazasko hitz egiten da. Guk militantziaz hitzegiten genuen. Militantzia kultural batetikgatoz, eta hori gorde izan nahi dugu beti,

baina beti ere profesionaltasunarekin uz-tartuz. Eta eredu sozialeko enpresa bat ga-ra, enpresa barruan erabakiak denentzakohartzen dira eta momentu zailetan birkolo-katze politikak jartzen dira martxan. Lurral-detasuna ere aipatu nahiko nuke: EuskalHerrian dago gure erantzunkizuna eta mu-ga, baina horrek ez du esan nahi estatu es-painolean ez dugunik zabaldu behar. Halaere, erabaki-gunea eta enpresaren muinakEuskal Herrian kokatuta egon behar du.Guk beti pentsatu izan dugu industria ga-rela, hau da, industria egitura serioak jarribehar dira kulturaren garapenaren alde. Etaerakunde gisa berrinbertsio-politikaren bi-dez euskalgintza sustatzera jo dugu hasie-ra hasieratik.-- HHaassiieerraakkoo hheellbbuurruuaakk eettaa ggaauurr eegguunn--ggooaakk bbeerrbbeerraakk ddiirraa bbeerraazz..

Helburuak hasierako berberak dira, ba-karrik egin dena izan da garaietara molda-tu. Gure bisioa beti izan da euskara etaeuskal kulturaren sustapena eta garapènamodu eraingikorrean bultzatzea, enpresaeta ekonomia euskal kulturaren zerbitzu-ra jarriz.-- UUrrrraattss ggaarrrraannttzziittssuuaa eemmaann zzeenn 11999966aannFFuunnddaazziiooaa ssoorrttzzeeaa eerraabbaakkii zzeenneeaann..

Aurretik aipatu ditugun balio horiek nahiduenak aplika ditzake bere enpresa ba-rruan, baita berrinbertsio-politika ere. Gukmerkatuan segitzen dugu lehiatzen, etabeste enpresek ordaindu beharreko guztiakoradaintzen ditugu, baina akzionista baka-rra Fundazioa da. Beraz, irabaziak baldin ba-daude, ezin dira partekatu, Fundazioan gel-ditzen dira, ez doaz inoren poltsikotara etaenpresaren garapenean oso garrantzitsua

da hori, denbora guztian ari zarelako zeureenpresa elikatzen.-- ZZeennbbaatt eennpprreessaa ddaauuddee mmoommeennttuu hhoo--nneettaann EEllkkaarrrreenn??

Produkzio enpresa bat daukagu, Leiza-ran; sorkuntzako argitaletxeak (Elkar, Tarta-lo, Sua, Txertoa, Abarka), Ikastolen elkarte-arekin Ikaselkar (testu-liburuak egiteko); ba-naketari dagokionez, Elkar banaketa eta ba-naketa etxeak Euskal Herritik kanpo (Ma-dril, Bartzelona, Balentzia…). Gainera, zaz-pi liburudenda ditugu Gipuzkoan, bost Biz-kaian, bi Araban zein Nafarroan, eta batBaionan. Langileei dagokienez 160 langileditu Elkarrek Euskal Herrian eta 70 esta-tuan. Horietatik %90tik gora postu finkoakdira, eta %55 emakumezkoak. Lan askodaukagun aldietan, ikasturte hasieran edoeguberritan esaterako, beste 60 langile in-guru kontratatzen ditugu.

Zeinek ez du Elkar ezagutzen? Liburuak, diskak, editorialak, liburudendak… Otsailaren 11n, astelehenean,Armeria Eskolan Elkar Fundazioa omenduko dute bere ibilbide luzean”ondo egindako lanagatik”. Iparraldekozenbait euskaltzalek, hogei guztira, Elkar argitaletxea sortu zuten 1972an. Bi urte geroago Ipar Euskal Herriko20 bazkideei Hegoaldeko beste 20 batu zitzaizkien, 40ko sortzaile-bazkide taldea sortuz, Joxe Mari Sors tartean.25 urteko ibilbide oparoaren ostean, 1996an enpresen ondasun guztiak bere baitan biltzen dituen EuskalgintzaElkarlanean Fundazioa (Elkar Fundazioa) sortu zuen Joxe Maria Sorsek beste kide batzuekin batera. Gaur egun,Joxemari Sors enpresetako gerentea izateaz gain Fundazioko patronatuko kidea ere bada, eta pozez hartu duegin duten lanari eta traiektoriari Eibarren eskainiko zaien errekonozimendua. Saioa irekia da (aurretik telefonozdeitzeko eskatzen dute bakarrik) eta 12:30etan hasiko da.

JOXEMARI SORS (Elkar Fundazioa):

“Militantzia kulturala eta profesionaltasuna uztartuz jo dugu aurrera”

Elkar Fundazioko Joxemari Sors Eibarrenizango da astelehenean omenaldia jasotzen.Berarekin batera ELKARen beste sortzaileetakobat izango da, Jon Jaka. Saioan Markel OlanoGipuzkoako Foru Aldundiko Diputatu Nagusiaketa Joan Mari Torrealdai dazle etaeuskaltzainak hartuko dute parte.

...eta kitto!elkarrizketa

2019-II-823

Bidebarrieta, 5 Tel. 943 201 547

www.capiestetica.es

LL AAASSS EEE RRR DDDEEE PPP III LLL AAAZZZ IIIOOOAAABBB EEE TTT III LL EEELLUUZZ AA PPEENN AA KK

CAPILIFTING

tratamenduaBERRIA!!!BEGI

ingurunerakotratamendua

LL III FF TTT IIINNN GGG

5 saioetarako BONOA 99€Hanka osoak + iztarteak

+ besapeak 95€Hanka osoak 60€Iztarteak+Besapeak 50€Bularra+Abdomena 50€

Bizkarra+Lunbarra 50€Ezpaina/Begitartea 10€Zona/saioko 30€

www.etakitto.eus

www.etakitto.eus

WEBherriko ALBISTEAKargazki BILDUMAK

BIDEOAK

AGENDAKIROL-agenda eta emaitzak

KOMUNITATEA

-- GGaarraaii bbeerrrriieettaarraa nnoollaa eeggookkiittuu zzaarreettee??Uste dut ondo moldatu garela. Gertatzen

dena da mehatxuak daudela eta jakin eginbehar dela mehatxu horiek positibatzen. Mi-litantzia, profesionaltasuna eta elkarlanarenbidez lortu dugu gure lankideen atxikimen-dua. Atxikimendu horretan datorren jende-aren beste prestakuntzari esker eta gauregun dauden teknikak kontuan hartuta, ga-rai berrietara modu naturalean moldatzekoaukera izan dugu. Almazenetan teknologiaberriak jarrita ditugu, sistema informatikoakguk garatzen ditugu, bezeroekin harrema-nak estandarirzatuak ditugu gaurko tekno-logia erabiliaz… Liburuak bi euskarritan ar-gitaratzen dira beti, paperean eta digitalean.Bestalde, sustapena ere asko garatu dugu,modu desberdinak erabiliz: lehiaketak anto-latuz, aldizkar bat sortuz, aurkezpen eta tai-lerrak eginez gure dendetan…-- OOzzttooppoo aasskkoo iizzaann ddiittuuzzuuee bbiiddeeaann??

Gure bidea ez da batere erraza izan. Hirumodu desberdinetan izan gara jomugan.Alde batetik bonbak. Guri ere jarri zizkigu-ten eta hiru izan ziren!, 1976an Baionan,eta Bilintxen bi alditan, 1986an eta 87an.Gero, bigarren pausua eraso mediatikoaizan zen Tiempo, Tribuna, Epoca, El Mun-do, Vanguardiarekin… Gure ibilbidea zikin-du nahi izan zuten maltzurki erakunde ar-matuekin lortura eginez. Eta azkenik, “De-na ETA da” teoriari jaraituz, tribunaletakoarazoak etorri ziren, Garzon egon zen he-men miaketak eta akusazioak egiten, etaondoren Egunkariaren kasuan atxilotu egingintuzten; Bestalde, galera humanoak ere

izan ditugu. Elkarreko motorra izan zen Jo-seba Jaka 1996an hil zen, eta ondoren bes-te sortzaileetako bat, Jean-Louis Maitia.1997an uholdeak izan genituen eta gurebiltegi guztia suntsituta gelditu zen. 3 mi-lioi eurotako galerak izan ziren. -- ZZeeiinnttzzuukk ddiirraa ggaauurr eegguunnggoo eerrrroonnkkaakk??

Egoera zail batean gaude, baina etorki-zuna badaukagula uste dut. Kontraesanhandia dago, inoiz baino produkzio eta kali-tate handiagoa dago, baina kontsumo al-daketa sakonak gertatzen ari dira, eta horkokatu beharra dago. Papera desagertuegigo zela esaten zen, baina nik ez dut us-

te hori gertatuko denik. Digitala gelditzekoetorri da, duda barik, baina azkenean batazein bestea elkarrekin bizi beharko dute.Asuntoa da zein neurritan. Hau inork ez da-ki. Jakingo bagenu, argi izango genuke noninbertitu eta nola egin. Banaketa ere alda-tzen ari da, eta horregatik daude liburuden-dak krisian. Gu saiatzen ari gara mehatxuhorien aurrean gure jakituria eta gure me-dioak jartzen. Eta beste gauza garrantzitsubat ikusgarritasuna da. Nire ustez hori daeuskal kulturak daukan arazo inportantea.Produkzioa oso handia da aldamenean di-tugun kultura handietan eta gu horien au-rrean oso txikiak gara. Ikusten ez dena ezda existitzen eta leku desberdinetan ari ga-ra eragile eta erakundeekin horri buruzhausnarketa eta inbertsioak egiten. Azke-nean euskal kulturak eta euskarak egitengaitu herri eta hori gabe ez dago etorkizu-nik. Hau serio hartu behar da.

“Ikusten ez denaez da existitzen, eta

hori da euskal kulturak daukan arazo inportantea”

ELKAR-ek zazpidenda ditu gaur

egun Gipuzkoan,bost Bizkaian,bi Araban zeinNafarroan eta

bat Baionan.

...eta kitto!kultura2019-II-8

24

-- NNoollaa ssoorrttuu zzeenn AArriizzmmeennddiiaarrrriieettaa eettaa kkooooppeerraattiibbiissmmooaarreenn iinn--gguurruukkoo ddookkuummeennttaall hhaauu eeggiitteekkoo iiddeeiiaa??

Ideia nirea izan zen. Asko gustatzen zaizkit biografiak, batezere kulturari lotutako pertsonaia esanguratsuenak, baina 2005eanFernando Molinak Arizmendiarrietari buruz egin zuen biografia ira-kurri nuenean guztiz harrituta gelditu nintzen pertsonaiarekin.2013an krisi garaian murgilduta geunden eta, Arrasateko apaizakegindakoa aztertu ondoren, iruditu zitzaidan oztopoen aurrean betieman daitekeela pauso bat aurrera. Arizmendiarrietak (Markina1915-1976) jendearen bizimodua hobetzeko borrokatu zuen etahorretarako baliabideak jarri zituen, beste iniziatiba politiko etaekonomikoak ikertuz, eta azkenik iniziatiba propioa eraikiz. Koo-peratibismoa mundu osoan aztertzen da gaur egun.-- EEiibbaarrrrii eerree eerrrreeffeerreennttzziiaa eeggiitteenn ddiioozzuu ddookkuummeennttaalleeaann,, eezzttaa??

Zentzu horretan, Arrasateko kooperatibismoa baino lehenEuskal Herrian izandako esperientzia konparatiboak ikertzera-koan, Eibar oso inportantea dela esan beharra dago. 20. hamar-kadan Arizmendiarrietaren osaba bat Alfako kidea izan zen etaapaizari asko interesatzen zitzaion Alfan gertatutako fenomenoa,ahuleziak eta indarguneak. Alfan gertatu zena Arrasaten ez ger-tatzeko, ezinbestekoa ikusi zuen Caja Laborala sortzea, proiektuaketa inbertsioak finantziatu ahal izateko. Toribio Etxeberriarekin er-bestean izan zuen harremanari buruz hitz egiten da dokumetalean.

-- GGaauurr eegguunn eennpprreesseettaann aazzppiimmaarrrraattzzeenn ddiirreenn bbaalliiooaakk kkooooppee--rraattiibbiissmmooaakk bbuullttzzaattuu zziittuueennaakk ddiirreellaa eessaann ddaaiitteekkee??

Oso deigarria da 50. hamarkadan Arizmendiarrieta bezalakopertsona batek gaur egun multinazionalek erabiltzen dituztenkontzeptu eta ideiei buruz hitz egitea: hezkuntza, berrikuntza,ahalduntzea, langileen partehartzea gestioan, irabazien bana-keta. Horretaz Arrasateko apaiz batek egin zuen berba orain dela60 urte, gezurra badirudi ere! Askotan atzera begiratu beharradaukagu.- DDookkuummeennttaalleeaann AArriizzmmeennddiiaarrrriieettaa eezzaagguuttuu zzuutteenneenn tteessttii--ggaannttzzaakk aaggeerrttzzeenn ddiirraa..

Nik “apostoloak” deitzen ditudanak agertzen dira, Arizmen-diarrieta Arrasatera heldu zenean (Markinan jaiotakoa zen) “de-tektatu” egin zituenak. Arizmendiarrietak lideratu eta inspiratu zi-tuen proiektua aurrera eraman ahal izateko. Batzuk oraindik bizirikdaude eta oso inportantea zen euren bizipenak jasotzea.-- AAnniimmaazziiooaa eerraabbiillii dduuzzuu zzeennbbaaiitt ppaassaarrttee iissllaaddaattzzeekkoo.. Argazkiak bazeuden baina filmazioak oso gutxi, garai hartan ba-liabide eskasak zeudelako eta, horretaz aparte, gauzak diskreziohandiz egin zirelako. Zenbait eszena isladatzeko, Caja Laborala-ren sorrera esaterako, bi aukera zeuden, aktoreekin egitea eta ani-mazioarekin, eta hau egokiagoa iruditu zitzaigun zenbait eszenabirsortzek o.

“Kooperatibismoa mundu osoan aztertzen da gaur egun”Gaizka Urresti zine zuzendari, gidoigile eta ekoizlea da. Portugaleten jaiozen. Kazetaritza ikasketak egin eta gero Madrilera joan zen. Han bereekoiztetxea sortu zuen eta handik Zaragozara joan zen. Sari ugari jaso ditu.2013an, berak zuzendutako Abstenerse Agencias fikziokolaburmetraiarekin Goya saria jaso zuen, besteak beste, eta aurtengo GoyaSarietan saria jaso duen “Cerditas” laburmetraian ere parte hartu du.Datorren asteazkenean Coliseo Antzokian berak zuzendutako“Arizmendiarrieta, el hombre cooperativista” dokumentala ikusteko aukeraizango dugu, 19:00etan.

GAIZKA URRESSTI ((zziinnee zzuuzzeennddaarriiaa))

EEllggooiibbaarrkkoo TTaauuppaaddaakk ““IIkkaassggaaiiaa””aannttzzeezzttuukkoo dduu ggaauurr CCoolliisseeooaannGaur 20:30ean “Ikasgaia” antzezla-na eskainiko du Elgoibarko Taupadakonpainiak Coliseo antzokian. Edur-ne Lasak zuzendutako lan honetakoantzezleak Sara Iriondo eta Jon Oliva-res dira eta lanak autoritarismo arris-kutsu bilakatzen den lekzio sinple ba-ten istorioa kontatzen du. Batxiller gaz-te batek klase partikularrak jasotzen di-tu irakasle nagusi baten etxean. Ho-rrek geografiaz, matematikaz, linguis-tikaz eta filologiaz egiten dio berba.Denborak aurrera egin ahala, lezioa ge-ro eta konplexuagoa egiten da, etaikasleak jadanik ez ditu bere irakaslea-

ren azalpenak ulertzen. Gaztea, hasie-ran motibatua eta indartsu sentitzenzen, baina azkenean bere indar guztiagaltzen du. Irakaslea, aldiz, hasieran lo-tsatia eta urduri azaltzen bazen ere, ge-ro eta agresiboago azalduko da. Per-tsonaia bien arteko zuloak itzela izatenamaituko du azkenean.

Taupada konpainiak 40 urte bete di-tuela eta, hori ospatzeko jatorri erru-maniarra duen Eugene Ionesco idazleeta antzerkigile frantziarraren “Ikas-gaia” izenburuko lan hau ekoiztu dute.Sarrerak 8 euro balio du (6 euro Coli-seoaren Laguna txartelarekin).

...eta kitto!kultura2019-II-8

25

EEtzi 19:30ean hasiko da Portalea Musika Klubaren barruan otsaileaneskainiko duten jaialdia. Hor izango da Hendrik Röver blues, rhythmand blues eta rock gitarrajole ospetsua, Míticos GT’s-ekin batera hiruko-te indartsu eta bizia osatzen. Rover-en abestiekin, Goyo Chiquitoren kon-trabaxu bizkorrak eta Toño López Bañosen erritmo lan bikainak “eszena-tokian egiazko urakana” sortzen dutela diote. Hendrik Roverrek zortzi dis-ko argitaratu ditu beste hainbat urtetan eta Míticos GT’s-ekin “IncluyeFuturos Clásicos” (2014), “Live en La Burbuja” zuzeneko emanaldia(2015) eta “Fetén/Fatal” bikoitza (2016) grabatu ditu.

Hendrik Rover & los Míticos GT’sdomekan Portalea Musika Klubean

Udalak, Udal Euskaltegiarekin eta AEKeuskaltegiarekin lankidetzan, Nanoipuin lehiaketaantolatu du. Lehiaketan parte hartu nahi duenakpasadizo barregarriren bat, ezustekoren bat,amodio konturen bat… kontatu beharko du, 200karakteretan. Posta elektroniko bidez jasokodituzte euskaltegia@eibar.eus, eibar@aek.eus edoeuskara@eibar.eus helbideetan eta Juan SanMartin Liburutegian lagatzeko aukera ere badago.Lanak entregatzeko epea otsailaren 24an itxikodute. Informazio guztia www.eibar.eus helbideandaukazue.

Nanoipuin lehiaketa

Beheko Tokia jubilatu etxeak San Balentinospatzeko antolatu dituenen artean, eguenean17:30ean Gila umorista ezagunari eskeinitakoikuskizuna aurkeztuko du La Red Teatro taldeak.

Gilari omenaldia

Eusko Jaurlaritzako kontseilari-ohiak bakarrik Eibarren eta ingu-ruan erabiltzen diren "erderazko"330 berba batu ditu orain kaleratu-tako liburu berrian. Egileak dioenmoduan, "Eibarko euskerak bereberezitasunak dituen moduan, he-mengo erdarak ere baditu bereak,hemengoak eta ez beste inongoandirela nabarmentzen dituztenak". Li-buruan jasotako berba asko euske-ratik zuzenean hartutakoak dira etabeste batzuk erdarazko berben era-bilera partikularrak dira, "guztiak eredenborarekin gureak egin ditugu-nak". Liburua Yraolagoitia liburu-dendan dago salgai, 12 eurotan.

Castor Garatek “Lexicón del castellano eibarrés” kaleratu du

Itzamna poesia tailerreko kideek errezitaldi poetikomusikala egingo dute eguenean, 19:30eanPortalean. Blas de Otero eta Angela Figuerarenpoemak errezitatuko dituzte, Alberto Luis Eguiakpianoarekin lagunduta. Eta otsailak 16an,18:00etan Itzamna Akademian egingo dutensaioan Dory Lansorenaren “Soñador de Nubes”liburua aurkeztuko dute.

Poesia eta musika

Otsailerako argazki erakusketakKlub Deportiboko Argazki Taldeareneskutik hiru erakusketa hauek egongodira martxan otsailean: Daniel Aranburu-ren “De todo un poco” izenburukoa,Ambigú tabernan; F11 Taldearen argazkierakusketa Depor tabernan; eta Klub De-portiboko Argazki Taldekoen argazki era-kusketa Portalea jatetxean.

...eta kitto!kultura2019-II-8

26

MMemoria eta ondare soziokulturala gordetzeko asmoarekinsortu den Memoriak izeneko ekimena aurkeztu zuten aste-lehenean Donostian Denis Itxaso Kultura sailburuak eta MariaUbarretxena, Eneko Etxeberria eta Miguel de los Toyos, Arrasa-te, Azpeitia eta Eibarko alkateek, Jose Luis Roncero, ekimenarenkoordinatzailearekin batera. Aurreratu zutenez, ekimena Arrasa-te, Azpeitian eta Eibarren burutuko da otsailean, martxoan etaapirilean eta asmoa “mapatze parte-hartzailea egitea” da. Azal-dutakoaren arabera, “mapatzea sorkuntza parte-hartzaile proze-su bat da, non sorkuntza formatu ezberdinak erabiliz (bideoa, au-dioa, argazkiak, artxiboko materiala, ibilbideak…) herritarrek uda-lerri bat arakatu eta horren errealitate soziokulturala identifikatueta dokumentatu egiten duten, talde kontaketa bat egiteko. Sor-tutako edukiarekin ibilbideak eta mapa kulturalak diseinatuko di-tugu, herri horien memoria sozio-kulturalaren inguruan. Eta ho-ri guztia proiektuaren web orrian ikusgai egongo da”.

Eibarren, hiriko historian aztarna utzi duen jarduera industrialadokumentatu nahi dute: “Ongizate urteak, industria krisia, mi-grazioak, formakuntza eskolak, gizarte eta hirigintza aldaketak,kirola, jarduera eta ohitura kultural eta jaietakoak… guzti hori au-zokoei elkarrizketak eginez, artxibo dokumentu eta argazkiak era-biliz...”. Proiektuaren helburu nagusia bertakoek taldea osatu etatalde horri formakuntza ematea da eta talde horietan 15-20 bat la-

gunen parte-hartzea lortu nahi dute: “Lantegietan lurraldea ma-patzen eta narratiba digitalak zein edukiak sortzen irakatsiko zaie.Eduki horien sorkuntza tresna telefono mugikorrak izango dira.Lantegiek 12 ordu inguruko iraupena izango dute eta saioetantrebakuntza zein edukien sorkuntza tartekatuko dira”.

Proiektua abiatu aurretik aipatutako hiru herrietan aurkezpenbat egingo dute, boluntarioak biltzeko. Informazio gehiago eska-tzeko eta izena emateko interesa izanez gero, info@kulturme-moriak.eus helbidera idatzi daiteke edo, bestela, 622825113 te-lefonora deitu.

Eibarren egingo den Kultur Memoriak ekimena aurkeztu dute

Gaur 19:00etan inauguratuko dutePortalean “Dikotomia”, Keixeta(Arroa, 1963) artistaren pintura etazeramika erakusketa, azken hiru urte-etan egindako lanekin. Erakusketariizena ematen dioten bi bloke inde-pendentek osatzen dute bilduma; al-de batetik pinturari eskainitako ataladago, tamaina ertain eta handiko 30kuadro baino gehiagorekin; eta, ho-

rrekin batera, tornu buztingilearen tek-nika tradizionalarekin sortutako eskul-turak ere ikus daitezke. Martxoaren3ra arte zabalik egongo den erakus-keta osatzeko irudiak proiektatuko di-tuzte, bisitan doazenek artistak erabil-tzen dituen lan-prozesu esperimenta-lak ikus ditzaten. Martitzenetik dome-kara bitartean zabalduko dute, 18:30-etik 20:30era.

Euskaraldia ariketa sozialaren bigarrenedizioa 2020 urteko udazkenean egiteaerabaki dute. Antolatzaileak xehetasunaklantzen ari baldin badira ere, bi ardatz izan-go dituela aurreratu dute: batetik, euskalherritarrei deia egingo zaie, ahobizi eta be-larriprest rolen bitartez hizkuntza ohiturakaldatzen jarraitzeko; bestetik, bigarren edi-zioko berrikuntza modura, era guztietakoentitateek (erakunde publikoak, enpresak,

saltokiak, elkarteak…) beraien funtziona-menduan euskararen erabilera areagotze-ko urrats zehatzak ematea bultzatuko dute

2018ko azaroaren 23aren eta abendua-ren 3aren artean egindako ariketan izenaeman zuten 220.000 belarriprest eta aho-bizien azterketa egin dute; hain zuzen,udan, Euskaraldiaren lehen edizioak izanduen eraginaren emaitza gehiago jakinahal izango dira.

Euskaraldiaren bigarren edizioa, 2020ko udazkenerako

Keixetaren “Dikotomia” pintura eta zeramika erakusketa zabalduko dute gaur Portalean

...eta kitto!agenda

2019-II-827

eguraldia (EUSKALMET.NET)

III. Mendi MendiaRacing Jaixa biharELGETANBihar jai horretako hirugarrenedizioa egingo dute Elgetan.Eguneko egitaraua goizeanhasiko da, 11:00etan, plazaneskainiko den autoerakusketarekin eta orduanhasiko den pintxo-potearekin.12:00etan triki-poteoa hasikodute eta, handik ordu etaerdira, 13:30ean, DanokPlazara ekitaldia burutukodute, talde-argazkia egiteko.14:00etan bazkaria egingodute Antzokian (patatakerrioxar erara eta oilaskoabrasan). Horko txartelak16 eurotan daude salgai,kontzertua barne).Amaitzeko, 21:30ean hasikoda kontzertua antzokian,goizera arte luzatuko denjaiaren barruan. KontzertuanBarne Guda, Demencialseta Brigade Loco taldeekhartuko dute parte.

Bisita gidatua etziDEBAKO Santa MariaelizaraDomeka eguerdian, 12:00etan,hasiko dute “Gotikoaren altxorra,Deban” bisita gidatua, ekitaldihorretan Santa Maria elizaezagutzeko aukera eskainiz.Bisita euskaraz egingo da eta,informazio gehiagorako,interesatuek www.geoparkea.eus helbidera jo dezakete.1931n monumentua izendatuzuten XV. mendeko eraikin hori.

hildakoak- Margarita Gomez Mendez. 65 urte. 2019-I-28.- Rosalina Robles Tejedor. 84 urte. 2019-I-31.- Cesar Tejada Tibaida. 86 urte. 2019-II-1.- Isidro Alonso Millan. 93 urte. 2019-II-1.- Maria Azpiazu Azpiazu. 85 urte. 2019-II-2.- Benjamin Villabella San Martin. 75 urte. 2019-II-2.- Jesus Zulueta Elortondo. 99 urte. 2019-II-2.- Jose Taboada Gomez. 88 urte. 2019-II-3.- Mª Angeles Cobo Aja. 65 urte. 2019-II-3.- Cesarea Crespo Prieto. 96 urte. 2019-II-3.- Abdeslam Bensarghin. 53 urte. 2019-II-5.

jaiotakoak- Iraia Bilbao Arrate. 2019-I-22.- Eneko Valderrey Romero. 2019-I-28.- Anabia Nazir. 2019-I-28.- Jakes Cestafe Leturia. 2019-I-31.- Kai Aranburuzabala Murakami. 2019-I-31.- Nour El Gagui Friji. 2019-II-1.- Julia Agote Korta. 2019-II-2.- Xare Jauregi Ulazia. 2019-II-3.

AAUURRRREEKKOOAARREENN EEMMAAIITTZZAA

SSUUDDOOKKUUAA SOS deiak.................................112Pegora ......................................010Udaletxea ..................943 70 84 00Portalea .....................943 70 84 39Udaltzaingoa.............943 20 15 25Mankomunitatea.......943 70 07 99Debegesa ..................943 82 01 10KIUB ..........................943 20 38 43Epaitegia ...................943 03 34 00Iberdrola ....................900 17 11 71Naturgas....................902 12 34 56DYA Larrialdiak.........943 46 46 22Gurutze Gorria..........943 22 22 22Eibar Ospitalea. ........943 03 29 00Mendaro ospitala......943 03 28 00Anbulategia...............943 03 25 00Errepideak.................902 11 20 88Ertzaintza ..................943 53 17 00Eusko Tren................902 54 32 10Lurraldebus ..............900 30 03 40Pesa...........................900 12 14 00Taxiak ........................943 20 30 71...................................943 20 13 25Alkohol.Anon............629 14 18 74Al-Anon/Alateen.........650 26 59 63Grupo Egun Bat (Jokazale Anonimo eta Familiak) ...699 37 75 20

telefonojakingarriak

Barixakua 8EGUNEZ Elortza (J. Gisasola, 18)

Zapatua 9EGUNEZ Iraundegi (Calbeton, 19)

Domeka 10EGUNEZ Mendinueta (Urkizu, 6)

Astelehena 11EGUNEZ Barandela (Z. Agirre, 4)

Martitzena 12EGUNEZ Zulueta (San Agustin, 5)

Eguaztena 13EGUNEZ Morgado (San Agustin, 3)

Eguena 14EGUNEZ Castaño (J. Etxeberria, 7)

Barixakua 15EGUNEZ Azkue (T. Etxebarria, 4)

farmaziak

GAUEZ BETI -2019AN- Zulueta (San Agustin, 5)

...eta kitto!agenda2019-II-8

28

Domeka 10KKAALLEEJJIIRRAA1111::0000.. Usartza TxistulariTaldearen kalejira.Untzagatik abiatuta.

KKIIRROOLLAA FFAAMMIILLIIAANN1177::3300//1199::3300.. Jolastekogune irekia, HaurHezkuntzako ume (2-5 urte)eta gurasoentzat.Ipurua kiroldegian.

MMUUSSIIKKAA1199::3300.. “Hendrik Rovery los Miticos GTS” taldearenkontzertua (Portalea MusikaKluba). 10 euro (7 euroColiseoaren Lagunatxartelarekin). Portalean.

Barixakua 8IIKKAASSTTEENN1100::0000.. Antzerkia. Luzatze-ariketak. Portalean.1111::0000.. Jardiñetan.San Andres egoitzan.

GGAAZZTTEELLEEKKUUAA1188::0000.. “Aratosteakprestatzen”. Indianokuagaztelekuaren kalejira-mozorroa prestatzekobilera. Indianokuan.

INAUGURAZIOA1199::0000.. “Dikotomia”,Keixetaren pintura etazeramika erakusketa.Portalean.

ZINE-FORUMA1199::0000.. “No soy un hombrefácil” (Eleonore Pourriat),Pagatxaren eskutik.Dinamizatzailea: IzaskunRodriguez Elkoro. Sarreralibrea. Portalean.

AANNTTZZEERRKKIIAA2200::3300.. “Ikasgaia”(Taupada). 8 euro (6 euroColiseoaren Lagunatxartelarekin). Coliseoan.

Martitzena 12

Zapatua 9

Eguaztena 13IIKKAASSTTEENN1100::0000.. Luzatze ariketak.Biodantza ikastaroa.Portalean.

GGUURRAASSOOAAKK MMAARRTTXXAANN1188::3300.. “Hazkuntzarenalderdiak”, Baikarareneskutik. Portalean.

KORRIKA1188::3300.. Korrikabatzordearen lehen bilera.AEK euskaltegian.

PROIEKZIOA1199::0000.. “Arizmendiarrieta,el hombre cooperativo”,Gaizka Urrestirendokumentalaren proiekzioa.3 euro. Coliseoan.

IIKKAASSTTEENN1100::0000.. “Paradisu fiskalak”hitzaldia, J.R. Mariñoreneskutik. Sarrera librea.Armeria Eskolan.

IIKKAASSTTEENN1166::0000//1199::0000.. Puntu-tailerra.1177::0000//2200::0000.. Joskintza-tailerra. Portalean.

TTAAIILLEERRRRAA1188::0000.. “Haurrak, poesiaeta eskola” gurasoentzakotailerra, Yolanda Arrietareneskutik. Portalean.

ELKARRETARATZEA1199::0000.. “Elkartasuna aterpe.Konponbidea, democracia,llibertat” Kataluniarekinelkartasuna adierazteko,Gure Esku Dagok deituta.Untzagan.

ASTELENA PARKEA1111::0000//1144::0000 && 1166::3300//2200::3300..3 euro (EMGI bonoarekindoan). Astelena frontoian.

BATZARRA1166::0000.. ARCE EibarkoIrratizaleen Elkartearenurteko batzarra (2. deialdia16:15ean). Eskarnejatetxean.

KIROLA FAMILIAN1177::3300//1199::3300.. Jolastekogune irekia, HaurHezkuntzako ume (2-5 urte)eta gurasoentzat.Ipurua kiroldegian.

KALEETAN KANTUZ1199::3300.. Abesbatzarenkalejira. Urkizutik abiatuta.

MUSIKA2233::3300.. “Ro” taldearenkontzertua. Ez Doktabernan.

Eguena 14IIKKAASSTTEENN1100::0000.. “Botere judizialburujabea” hitzaldia,Garbiñe Biurrunen eskutik.Sarrera librea. ArmeriaEskolan.

IKASENPRESA AZOKA1100::0000//1133::0000.. Ikasenpresaazoka. Untzagan etaTxaltxa Zelaian.

SSAANN BBAALLEENNTTIINN1177::0000.. Txokolate-jana etaklabelinak emakumeentzat.Urkiko jubilatuen etxean.1177::3300.. Txokolate-jana,antzerkia, omenaldia etaoparien zozketa. BehekoTokia jubilatuen etxean.

KALEETAN KANTUZ1177::0000.. Dantza taldearenentsegua (hastapena,beteranoen entsegua18:00etan hasiko da).1199::3300.. Abesbatzarenentsegua. San Andreselizako lokaletan.

ODOL-ATERATZEA1188::3300.. Odola ateratzekosaioa, odol-emaileentzat.Anbulatorioan.

POESIA ERREZITALDIA1199::3300.. Itzamna poesiatailerrekoen eskutik. Blasde Otero eta AngelaFigueraren poemakerrezitatuko dituzte, AlbertoLuis Eguiak pianoarekinlagunduta. Sarrera librea.Portalean (areto nagusian).

Otsailaren 17ra arte:– OSCAR GARCIA GISASOLAREN EIBARKO AKUARELAK

(Untzagako jubilatu etxea)Otsailaren 28ra arte:– DANIEL ARANBURUREN “DE TODO UN POCO” ARGAZKIAK

(El Ambigú taberna)– F11 TALDEAREN ARGAZKIAK (Depor taberna)– KLUB DEPORTIBOKO ARGAZKI TALDEAREN ARGAZKIAK

(Portalea jatetxea)Martxoaren 3ra arte:– “DIKOTOMIA” KEIXETAREN PINTURA ETA ZERAMIKAK (Portalea)

Erakusketak

Astelehena 11IKASTEN1100::0000.. Antzerkia. Luzatzeariketak. Portalean.

ELKARRETARATZEA1122::0000.. Jubilatu etapentsiodunenelkarretaratzea, pentsioduinak eskatzeko.Untzagan.

ONDO EGINDAKO LANA1122::3300.. Elkar fundazioariomenaldia: Joxemari Sors(Elkar), Jon Jaka (Elkar),Markel Olano (Diputatunagusia) eta Joan MariTorrealdairen solasaldian.Armeria Eskolan.

BIDEO-FORUMA1188::3300.. EmakumeenIstorioak: Edurne Pasaban.Pagatxaren eskutik.Dinamizatzailea: PatriciaPerez Coto. Sarrera librea.Portalean.

EEIIBBAARRKKOO KKAANNTTUUZZAALLEEAAKK1199::0000.. Abesbatzarenentsegua. San Andreselizako lokaletan.

Ongi etorri, XARE, eta zorionak Eharieta Gorkari. Suhar ere poz-pozik dozu,zurekin jolastenhasteko gogoz.

Zorionak, IKER!,atzo etxeko mutilhaundixak 5 urte bete zittuan-eta. Musu haundi bat famelixaren partez!

Zorionak, ASIERAgote Ramirez, bixar4 urte betekp dozuz-eta. Musu haundi batfamelixaren partez.

JON gure txikixak gaur 3 urtebetetzen dittu. Zorionak amama,aitxitxa, aitta, ama eta, batez be,CLAUDIAren partez!! Jarraittuhain alai!!!

Zorionak, XABATMagunazelaia,martitzenian 5 urtebete zenduazen-eta.Patxo haundi batfamelixaren partez.

Zure senide edo lagunen bat zoriontzeko aukera ezin hobea eskaintzen dizugu.Argazki arruntaren prezioa 4 eurokoa izango da; argazki bikoitzarena, 8 euro

(bazkideentzat %20ko deskontua). Argazkia eta testua eguaztena baino lehen egonbeharko da ...eta kitto!-n. Hemendik aurrera zorion-agurrak etakitto.eus webgunean

ere argitaratzeko aukera daukazue. Prezioak bertan kontsultatu ditzakezue.

943 20 09 18 publizitatea@etakitto.eus

Zorionak, LIBE,domekan 5 urte betekodozuz-eta. Musu batfamelixa guztiaren partez, eta potolo batAner-en partez.

Zorionak, ANE BiribaiGorrotxategi, zure5. urtebetetzian. Musuhaundi bat famelixaguztiaren partez.

Ongi etorri, JAKES!Musuak Ekhi, Pauleeta famelixa guztiarenpartez!!!