ESTUDIO DE VIABILIDADE TECNICO ECONOMICA DUN SERVIZO DE ... · económico sobre a posible...
Transcript of ESTUDIO DE VIABILIDADE TECNICO ECONOMICA DUN SERVIZO DE ... · económico sobre a posible...
Estudio de Viabilidade Técnico Económica de un Servizo de Prevención Mancomunado en el sector de los áridos de Galicia
ESTUDIO DE VIABILIDADE
TECNICO ECONOMICA DUN SERVIZO DE PREVENCIÓN
MANCOMUNADO NO SECTOR DOS ARIDOS DE
GALICIA Co financiamento de:
Outubro de 2015 Depósito Legal: C 2012 2015
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 2 de 64
INDICE
1. ANTECEDENTES.......................................................................................................... 3 2. PROCEDEMENTO ....................................................................................................... 5 3. NORMATIVA. ............................................................................................................. 7 4. CARACTERÍSTICAS XERAIS DO SERVIZO DE PREVENCIÓN MANCOMUNADO. ............. 10 5. DISEÑO DO ALCANCE DO SERVIZO DE PREVENCIÓN MANCOMUNADO ..................... 15
5.1.- Figura Xurídica .......................................................................................................... 15 5.2.- Especialidades asumidas. ......................................................................................... 15 5.3.- Coordinación de actividades empresariais. ............................................................. 16 5.4.- Planificación da Autoprotección. ............................................................................. 21 5.5.- Adecuación de equipos de traballo .......................................................................... 22 5.6.- Xestión de requerimentos legais, actas de infracción e sancións ............................ 24 5.7.- Identificación de modelos de Xestión ...................................................................... 24 5.8.- Unificación de criterios ............................................................................................. 25 5.9.- Formación e información. ........................................................................................ 27 5.10.- Vixilancia da Saúde ................................................................................................. 28
6. DELIMITACIÓN DOS RECURSOS. ............................................................................... 30 6.1.- Recursos humanos ................................................................................................... 30 6.2.- Recursos Técnicos. ................................................................................................... 35
7. VIABILIDADE ECONÓMICA ....................................................................................... 38 7.1.- Recursos económicos. Viabilidade económica a 5 anos .......................................... 38 7.1.1.- Premisas e estimacións: ........................................................................................ 38 VIABILIDADE DO PROXECTO ............................................................................................. 44
8. PROPOSTA DE MODELO FUNCIONAL E ORGANIZATIVO DO SERVIZO DE PREVENCIÓN MANCOMUNADO ........................................................................................................ 53 9. ACORDO DE CONSTITUCIÓN DO SERVIZO DE PREVENCIÓN MANCOMUNADO. ......... 56 10. CONSIDERACIÓNS OBXECTIVAS E SUBXECTIVAS ..................................................... 59 11. RESUMO DO INFORME ........................................................................................... 62 12.- POSTA EN FUNCIONAMENTO DO SERVIZO DE PREVENCION MANCOMUNADO DA ASOCIACION DE ARIDOS DE GALICIA ............................................................................ 63
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 3 de 64
1. ANTECEDENTES.
A Asociación Galega de Áridos encargou a VALORA CONSULTORES, S.L. y a ESMIN,
Ingenieria, S.L., a elaboración do presente Estudo de Viabilidade e para a posta en marcha
dun Servizo de Prevención Mancomunado.
No obxectivo permanente e prioritario dá Asociación, de ofrecer a todas as súas empresas,
un servizo integral de asesoramento tanto legal como económico en todas as áreas de
negocio, concertouse coas empresas referidas, a elaboración dun estudo técnico-
económico sobre a posible viabilidade dun Servizo de Prevención Mancomunado.
Un Servizo de Prevención Mancomunado que, ademais de ser promovido pola Autoridade
Laboral, teña un obxectivo claro de asegurar, a todas as empresas, mellora de condicións
de traballo e seguridade dúas traballadores ou cumprimento de todas as disposicións legais
que, en materia de prevención de riscos laborais, sexan aplicables a cada empresa e cada
centro de traballo. Todo elo deseñado cun nesgo económico vantaxoso para a empresa.
A Asociación, apoiada pola Xunta de Galicia, deseñou como unha prioridade inmediata, a
de valorar a viabilidade dun Servizo de Prevención Mancomunado, cuxo obxectivo principal
sexa a alta especialización en prevención de riscos, formación, maquinaria, equipos de
traballo, documentación e requisitos legais, entre outras materias do sector, para poder así
prestar un óptimo servizo as empresas asociadas, tendo en conta a particularidade do
sector. A dispoñibilidade permanente e inmediata e a atención urxente, é outro dous
aspectos que moveron a Asociación Galega de Áridos a valorar a posibilidade desta opción.
O traballo realizado ata ou momento polos diferentes Servizos de Prevención Alleos, fai
pensar que sería posible continuar e tratar de mellorar a súa labor, profundando na
adecuación e especialización dá documentación, programación dás avaliacións hixiénicas,
programación de recoñecementos médicos, implantación de requisitos lexislativos,
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 4 de 64
realización de simulacros de autoprotección, xestión da coordinación de actividades
empresariais, entre outras actividades, que se realizarían de automática e externamente as
empresas, de maneira que, ou propio Servizo de Prevención Mancomunado, sería ou que
xestionaría de maneira programada e acordada coas empresas, a realización destas
actividades, evitándolles, desta forma, preocupacións de xestión, prazos ou
incumprimentos legais.
A centralización dá información e documentación, sería outro dous aspectos importantes
que achegaría un Servizo de Prevención Mancomunado, xestionando de maneira
confidencial e escrupuloso a información obtida de cada empresa, e, asegurando, en todo
momento, a confidencialidade de calquera dato obtido con motivo dá actividade
preventiva. A Lei Orgánica de Protección de datos será tamén un dous obxectivos
primordiais do proxecto, como non podería ser doutra maneira.
A xestión económica do Servizo de Prevención Mancomunado, ocupará tamén unha parte
importante do Estudo obxecto do presente informe, e nela detallaranse gastos de
explotación, amortizacións de equipos, entre outras partidas e, uns dous requisitos
fundamentais que require a adopción desta modalidade preventiva e que non e outra, que
a realización dás auditorías regulamentarias periódicas, que, por tratarse de empresas do
anexo I deberán realizarse cada dous anos, ampliables a catro lla modalidade foi acordada
cos representantes dous traballadores en materia de prevención de riscos laborais.
Polo tanto, ou presente informe tratará de valorar unha opción de modalidade preventiva,
a do Servizo de Prevención Mancomunado sectorial, detallando todos vos aspectos a favor
e en contra, para achegar a Asociación Galega de Áridos un argumentario sólido non cal
apoiar unha decisión ponderado e efectiva.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 5 de 64
2. PROCEDEMENTO
Para o deseño e elaboración das liñas mestras do proxecto do Estudio de Viabilidade para a
posta en marcha dun Servizo de Prevención Mancomunado, mantivéronse diferentes
reunións con representantes da Asociación de Áridos de Galicia.
Para establecer un punto de partida e unha base de coñecemento obxectiva, por parte de
Valora Consultores, S.L., en colaboración coa Dirección da Asociación, deseñouse un
formulario-enquisa para que fora remitido a todas as empresas asociadas e recibir así, da
súa parte, datos económicos e técnicos sobre o desenvolvemento que, en materia de
prevención de riscos laborais están levando a cabo los diferentes servizos de prevención
por eles contratados.
O formulario, enviado as empresas asociadas estaba expresamente dirixido a obter unha
imaxe da situación real e individual, do grado de cumprimento legal en materia de
prevención de riscos laborais, e da calidade e adecuación da asistencia prestada polos
respectivos Servizos de Prevención Alleos.
Do total das empresas da Asociación recibíronse 30 formularios cumprimentados por
outras tantas empresas, sendo esta a base da elaboración do presente estudo.
Revisadas as enquisas remitidas polas empresas, procedeuse a visita de cinco empresas, co
fin de confrontar in situ os resultados recibidos, e, a eficacia e adaptación da
documentación emitida polos servizos de prevención alleos, as instalacións e os riscos
particulares das empresas.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 6 de 64
De entre os resultados obtidos da enquisa se extraen as seguintes conclusións:
- O número de traballadores totais incluídos dentro das 30 empresas que enviaron a
enquisa cumprimentada ascende a 629, xerando un ratio aproximado de 21
traballadores por empresa. NO OBSTANTE PARA O ESTUDO OPTAREMOS POR
UTILIZAR COMO EMPRESA MODELO A DE 15 TRABALLADORES, xa que a media
queda desvirtuada por tres empresas que aportan un gran número de
traballadores.
- O coste medio por traballador das especialidades técnicas (Seguridade no Traballo,
Hixiene Industrial e Ergonomía e Psicosocioloxía Aplicada) é de 179,53 €, cunha
desviación típica de 111,78
- O coste medio por traballador da especialidade de Vixilancia da Saúde é de 90,45 €,
cunha desviación típica de 49,4
- O gasto total das empresas enquisadas nas especialidades técnicas é de 86.460 €.
- O gasto total das empresas enquisadas en vixilancia da saúde é de 53.130 €.
Unha vez obtida a correspondente información e mantidas as entrevistas pertinentes nas
empresas, deuse por finalizado o traballo de campo e procedeuse a redacción do presente
informe.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 7 de 64
3. NORMATIVA.
O artigo 40.2 da Constitución Española encarga aos poderes públicos, que un dos
obxectivos primordiais da política social e económica, sexa o de velar pola seguridade e
hixiene no traballo.
Para elo, ao amparo da Directiva Europea 89/391/CEE, España desenvolve a Lei 31, 95 de
Prevención de Riscos Laborais, que, se ben, fai referencia no seu artigo 31, aos Servizos de
Prevención de forma xenérica, mencionando, por primeira vez, a distinción entre propios y
alleos:
“Se a designación de un ou varios traballadores fora insuficiente para a realización
das actividades de prevención, en función do tamaño da empresa, dos riscos a que
están expostos os traballadores ou da perigosidade das actividades desenvoltas, co
alcance que se estableza nas disposicións a que se refire a letra e) do apartado 1 do
artigo 6 da presente Lei, o empresario deberá recorrer a un ou varios servizos de
prevención propios ou alleos á empresa, que colaborarán cando sexa necesario.”
E moi parca á hora de definir a mais mínima característica que terían que cumprir os
citados servizos, aínda que no mesmo artigo detalla nos seus parágrafos finais:
“Para poder actuar como servizos de prevención, as entidades especializadas
deberán ser obxecto dunha acreditación pola autoridade laboral, que será única e
con validez en todo o territorio español, mediante a comprobación de que reúnen os
requisitos que se establezan regulamentariamente e previa aprobación da
autoridade sanitaria en canto aos aspectos de carácter sanitario.”
Y determinando seguinte parágrafo que:
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 8 de 64
“Entre estes requisitos, as entidades especializadas deberán subscribir unha póliza de
seguro que cubra a súa responsabilidade na contía que se determine
regulamentariamente e sen que aquela constitúa o límite dea responsabilidade do
servizo.”
Pero sen facer especial diferenciación entre eles (propios ou alleos). É, posteriormente no
Real Decreto 39/1997, polo que se aproba o Regulamento dos Servizos de Prevención -
notablemente modificado no asunto que nos ocupa, polo Real Decreto 337/2010-, onde no
seu artigo 10, define as diferentes opcións que ten o empresario para el desenvolvemento
das actividades preventivas:
- Asumindo persoalmente tal actividade
- Designando a un ou varios traballadores
- Constituíndo un Servizo de Prevención Propio
- Recorrendo a un Servizo de Prevención Alleo
É, na terceira opción, na da constitución dun *Servizo de Prevención Propio, onde se
encadra a modalidade de *Servizo de Prevención Mancomunado, que o citado *RD 39/97,
define no seu *artigo 21, e máis en concreto no seu apartado 3, onde detalla:
“Ditos servizos, teñan ou no personalidade xurídica diferenciada, terán a
consideración de servizos propios das empresas que os constitúan…”
Aínda que no *artigo 15, do citado Regulamento de *Servizos de Prevención, faise
referencia á Organización e medios dos *Servizos de Prevención Propios, o *RD 337/2010,
desposuíu aos *Servizos de Prevención Mancomunados dese vínculo que ata ese momento
ambas as modalidades tiñan, arroxando ao escenario preventivo certa restrición
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 9 de 64
organizativa que achega aos *Servizos de Prevención Mancomunados máis, á organización
material, humana e técnica dun *Servizo de Prevención Alleo que á dun *Servizo de
Prevención Propio; como exemplo, o detalle que fai o *art. 21 *apdo 3, do Real Decreto
39/97, polo que se aproba o Regulamento de *Servizos de Prevención, referente aos
medios humanos e técnicos que ha de ter un *Servizo de Prevención Mancomunado:
“Para poder constituírse, deberán dispoñer dos recursos humanos mínimos
equivalentes aos esixidos para os servizos de prevención alleos de acordo co
establecido no presente Regulamento e nas súas disposicións de desenvolvemento.
En canto aos recursos materiais, tomarase como referencia os que se establecen para
os servizos de prevención alleos, con adecuación á actividade das empresas. A
autoridade laboral poderá formular requirimentos sobre a adecuada dotación de
medios humanos e materiais”
Citando, ademais, con anterioridade, no mesmo parágrafo, que:
“Devanditos servizos, teñan ou non personalidade xurídica diferenciada, terán a
consideración de *servizos propios das empresas que os constitúan e haberán de
contar con, polo menos, tres especialidades ou disciplinas preventivas”
Mentres que para os Servizos de Prevención Propios establécese no art. 15 apd 2, do
Regulamento de Servizos de Prevención:
“O servizo de prevención haberá de contar, como mínimo, con dúas das
especialidades ou disciplinas preventivas”
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 10 de 64
Esta diferenciación, levada a cabo, entre outras, no RD 337/2010, leva aos Servizos de
Prevención Mancomunados, a ter unicamente unha consideración de propios no ámbito
formal, e a ser un Servizo de Prevención Alleo para todos os efectos no sentido práctico.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 11 de 64
4. CARACTERÍSTICAS XERAIS DO SERVIZO DE PREVENCIÓN
MANCOMUNADO.
O Real Decreto 39/97, polo que se aproba o Regulamento dos Servizos de Prevención, é o
que regula expresamente as características que ha de ter un Servizo de Prevención
Mancomunado.
Créase, esta modalidade preventiva, como unha fórmula de optimización dos recursos,
tanto materiais como humanos en función dunha actividade similar desenvolvida, no noso
caso.
Establécese a posibilidade de constitución dun Servizo de Prevención Mancomunado entre
empresas que desenvolvan simultaneamente actividades nun mesmo centro de traballo,
edificio ou centro comercial, entre as pertencentes a un mesmo sector produtivo ou grupo
empresarial ou que desenvolvan nun polígono industrial ou área xeográfica.
Teñan ou non personalidade xurídica diferenciada, os Servizos de Prevención
Mancomunados, terán a consideración de Servizos de Prevención Propios para cada
empresa, e prohíbese a concertación cun Servizo de Prevención Mancomunado a todas
aquelas empresas que, ao amparo do art. 14 do RD 39/97, teñan a obrigación legal de
constituír un Servizo de Prevención Propio; no caso que nos ocupa, falamos de empresas
que están encadradas dentro do Anexo I do citado Real Decreto, e que puidesen ter máis
de 250 traballadores, que, segundo a información fornecida polas diferentes empresas,
non parece que o caso se presente nun curto ou medio prazo.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 12 de 64
A lexislación establece a obrigatoriedade expresa dunha consulta previa de carácter non
vinculante, aos representantes legais dos traballadores, e por analoxía, aos órganos de
representación dos traballadores en materia de prevención de riscos laborais (Delegados
de Prevención ou Comités de Seguridade e Saúde).
Para a súa constitución, un Servizo de Prevención Mancomunado, a de contar, segundo o
art 21.3, do Regulamento dos Servizos de Prevención con, polo menos, tres especialidades
ou disciplinas preventivas, isto poderíanos levar a pensar, como se fixo antes do RD
337/2010, que un único Técnico de nivel Superior, podería ostentar a titularidade de máis
dunha disciplina preventiva, pero, no mesmo parágrafo máis adiante o regulamento
detalla:
“Para poder constituírse, deberán dispoñer dos recursos humanos mínimos
equivalentes aos esixidos para os servizos de prevención alleos de acordo co
establecido no presente Regulamento e nas súas disposicións de desenvolvemento.”
O art. 18 do Regulamento que nos ocupa, regula os recursos humanos e materiais das
entidades especializadas que actúen como servizos de prevención alleos, de maneira que:
“As entidades especializadas que actúen como servizos de prevención alleos deberán
contar coas instalacións, e os recursos materiais e humanos que lles permitan
desenvolver adecuadamente a actividade preventiva que houberen concertado”
Mais adiante refírese o citado artigo:
“En todo caso, ditas entidades deberán:
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 13 de 64
Contar coa acreditación da autoridade laboral competente nas especialidades ou
disciplinas preventivas de medicamento do traballo, seguridade no traballo, hixiene
industrial, e ergonomía e psicosocioloxía aplicada.
Dispoñer como mínimo dun técnico que conte coa cualificación necesaria para o
desempeño das funcións de nivel superior, de acordo co establecido no capítulo VI, por
cada unha das especialidades ou disciplinas preventivas sinaladas no parágrafo
anterior”
Así queda aclarado, que o lexislador, ao facer análogos os recursos de Servizos de
Prevención Mancomunados e Alleos, obriga aos Mancomunados asumir polo menos, tres
disciplinas preventivas, Seguridade no Traballo, Hixiene Industrial e Ergonomía e
Psicosocioloxía Aplicada, no noso caso, cun técnico de Nivel Superior por Especialidade, o
cal é acorde co criterio da Dirección Xeral de Traballo do Ministerio de Emprego e
Seguridade Social.
Unha vez establecida esta premisa de partida, a Orde TIN/2504/2010, do 20 de setembro,
pola que se desenvolve o Real Decreto 39/1997, do 17 de xaneiro, polo que se aproba o
Regulamento dos Servizos de Prevención, no referido á acreditación de entidades
especializadas como servizos de prevención, memoria de actividades preventivas, establece
os recursos humanos e materiais necesarios mediante os seus Anexos I e II. Neles detállase,
o cálculo de recursos humanos, no caso do Anexo I, e, a relación de medios materiais, no
Anexo II, indispensables para a constitución dun Servizo de Prevención Mancomunado.
Os Servizos de Prevención Mancomunados deberán equiparse cos mesmos recursos
materiais que se dun Servizo de Prevención Alleo tratásese, adaptados ás necesidades da
actividade das empresas de industria extractiva que nos ocupa.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 14 de 64
Cabe a posibilidade de que, se as diferentes avaliacións de riscos determinasen que algúns
recursos materiais non fosen necesarios para o desenvolvemento dunha adecuada
actividade preventiva, estes poderán ser excluídos da esixencia da súa propiedade na
constitución do Servizo.
En certos casos, o recursos materiais poderán ser propios ou concertados, admitindo que
se poida dispoñer deles mediante arrendamento, leasing ou similar.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 15 de 64
5. DISEÑO DO ALCANCE DO SERVIZO DE PREVENCIÓN MANCOMUNADO
5.1.- Figura Xurídica
Dentro das duas figuras xurídicas que permite a lexislación, tendo en conta que o número
de empresas que ten o sector, e alta representatividade que ten a Asociación Galega de
Aridos, optouse o fin de avaliar no presente estudo económico, tan só a inclusión dentro da
estrutura da propia Asociación sendo a organización administrativa e funcional máis
sinxela.
Non obstante, no momento da súa constitución non se descarta en función do número de
empresas a adherirse ou o seu interese, a creación dunha entidade xurídica propia para o
servizo de prevención mancomunado.
5.2.- Especialidades asumidas.
Ao amparo do art. 21: Servizos de prevención mancomunados do Real Decreto 39/97, polo
que se aproba o Regulamento dos Servizos de Prevención, no seu apartado 3, determínase
que:
“Devanditos servizos, teñan ou non personalidade xurídica diferenciada, terán a
consideración de servizos propios das empresas que os constitúan e haberán de contar
con, polo menos, tres especialidades ou disciplinas preventivas”.
Polo tanto, o Servizo de prevención mancomunado se constituiría nas especialidades de:
- Seguridade en el traballo
- Hixiene industrial
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 16 de 64
- Ergonomía e Psicosocioloxía Aplicada.
No apartado correspondente aos recursos entraremos na valoración da cantidade de
técnicos e recursos materiais que determina a lexislación.
5.3.- Coordinación de actividades empresariais.
Este apartado debería ser unha das pedras angulares sobre as que se debese basear un
futuro Servizo de Prevención Mancomunado do Sector dos Aridos de Galicia, xa que a
situación actual de subcontratación de certos traballos da propia actividade extractiva ou
procesadora (perforacion e/ou voadura, transporte), xera unha responsabilidade solidaria
sobre a empresa contratante, derivada dos incumprimentos, que en materia de prevención
de riscos laborais, puidesen incorrer as súas subcontratas.
Cabe resaltar, que esta responsabilidade solidaria, puidese ser de índole administrativa,
civil ou penal, sendo esta última, a xustificación máis que sólida para establecer
procedementos intensos de control documental e de cumprimento estrito da lexislación
das empresas subcontratadas no día a día produtivo, tal e como determina a lexislación
concreta de aplicación que se detalla a continuación.
O artigo 24 denominado Coordinación de actividades empresariais, da Lei, 31/95, de
Prevención de Riscos Laborais, establece, de forma xenérica, que:
“Cando nun mesmo centro de traballo desenvolver actividades traballadores de dúas
ou máis empresas, estas deberán cooperar na aplicación da normativa sobre
prevención de riscos laborais. A tal fin, establecerán os medios de coordinación que
sexan necesarios en canto á protección e prevención de riscos laborais e a
información sobre os mesmos aos seus respectivos traballadores, nos termos
previstos no apartado 1 do artigo 18 desta Lei”
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 17 de 64
Máis adiante, empezando xa a expor un principio de responsabilidade do empresario
propietario do centro de traballo sobre calquera actuación que se realice baixo o seu
“teito”, a Lei determina que:
“O empresario titular do centro de traballo adoptará as medidas necesarias para
que aqueloutros empresarios que desenvolvan actividades no seu centro de traballo
reciban a información e as instrucións adecuadas, en relación cos riscos existentes
no centro de traballo e coas medidas de protección e prevención correspondentes,
así como sobre as medidas de autoproteción a aplicar, para o seu traslado aos seus
respectivos traballadores.”
E continuando co detalle e puntualización da responsabilidade, define, dentro do mesmo
artigo que:
“As empresas que contraten ou subcontraten con outras a realización de obras ou servizos
correspondentes a propia actividade de aquelas e que se desenvolvan nos seus propios
centros de traballo deberán vixiar o cumprimento por ditos contratistas e subcontratistas da
normativa de prevención de riscos laborais”
Facendo unha clara mención expresa e vinculante da coincidencia da actividade entre o
contratante e o contratado, o cal xera sobre o primeiro, non só o deber de formación
senón o de VIXIAR O CUMPRIMENTO DA NORMATIVA POR PARTE DAS súas
SUBCONTRATADAS.
Máis adiante abúndase en que esta responsabilidade non se circunscribe unicamente aos
centros de traballo, senón tamén aos traballos nos que o persoal da empresa
subcontratada deba operar con maquinaria, equipos, produtos, materias primas ou útiles
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 18 de 64
proporcionados pola empresa principal, aínda non desenvolvendo o seu traballo dentro das
instalacións do contratante.
Tamén, no caso de contratación de empresas, sería de aplicación a responsabilidade
establecida no apartado 1 do artigo 41 da Lei, onde se detallan as obrigacións de
fabricantes, importadores e subministradores, de maneira que o empresario contratante:
- Estaría obrigado a asegurar que equipos, maquinaria, produtos ou útiles, non
constitúan unha fonte de perigo para o traballador, sempre que sexan instalados e
utilizados nas condicións, forma e para os fins recomendados por eles.
- No caso de produtos e sustancias químicas de utilización no traballo estrían
obrigados a verificar o envasado e etiquetaxe dos mesmos, de forma que se
permita a súa conservación e manipulación en condicións de seguridade e
identifíquese claramente o seu contido e os riscos para a seguridade ou a saúde dos
traballadores que o seu almacenamento ou utilización comporten.
- Debería fornecer a información que indique a forma correcta de utilización polos
traballadores, as medidas preventivas adicionais que deban tomarse e os riscos
laborais que leven tanto o seu uso normal, como a súa manipulación ou emprego
inadecuado.
- No que respecta a elementos para a protección dos traballadores están obrigados a
asegurar a efectividade dos mesmos, sempre que sexan instalados e usados nas
condicións e da forma recomendada por eles. Para ese efecto, deberán fornecer a
información que indique o tipo de risco ao que van dirixidos, o nivel de protección
fronte ao mesmo e a forma correcta do seu uso e mantemento.
- Deberán proporcionar aos empresarios, e estes solicitar daqueles, a información
necesaria para que a utilización e manipulación da maquinaria, equipos, produtos,
materias primas e útiles de traballo prodúzase sen riscos para a seguridade e a
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 19 de 64
saúde dos traballadores, así como para que os empresarios poidan cumprir coas
súas obrigacións de información respecto dos traballadores.
Con posterioridade á Lei de Prevención, no ano 2004, ve a luz o Real Decreto 171/2004, do
30 de xaneiro, polo que se desenvolve o artigo 24 da Lei 31/1995, do 8 de novembro, de
Prevención de Riscos Laborais, en materia de coordinación de actividades empresariais.
Por primeira vez, establécese a distinción entre “empresario principal” e “empresario
titular”, sendo a acepción “principal” a que nos ocupa basicamente no noso estudo, pois, o
propio Real Decreto define a este empresario como:
“O empresario que contrata ou subcontrata con outros a realización de obras ou servizos
correspondentes á propia actividade daquel e que se desenvolven no seu propio centro de
traballo.”
Aínda que, hai non poucas controversias sobre o concepto propia actividade, parece claro,
que no noso ámbito, transporte, perforación e voadura, carga, etc.. non parecese haber
dúbida de que pertencen á propia actividade extractiva.
É, nesta figura, ao de “empresario principal”, onde conflúen as máximas responsabilidades
sobre as empresas contratadas, debendo non só, achegar toda a información necesaria,
senón que ademais, haberá de verificar e asegurarse de que todas as recomendacións
achegadas por el e todas as prescricións legais son cumpridas escrupulosamente polas súas
empresas contratadas.
Así, o artigo 10 do citado Real Decreto 171/2004, titulado Deber de vixilancia do
“empresario principal”, redacta os consecuentes deberes desta forma:
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 20 de 64
Deberá vixiar o cumprimento da normativa de prevención de riscos laborais por
parte das empresas contratistas ou subcontratistas de obras e servizos
correspondentes á súa propia actividade e que se desenvolvan no seu propio centro
de traballo.
Antes do inicio da actividade no seu centro de traballo, esixirá ás empresas
contratistas e subcontratistas que lle acrediten por escrito que realizaron, para as
obras e servizos contratados, a avaliación de riscos e a planificación da súa
actividade preventiva.
Esixirá a tales empresas que lle acrediten por escrito que cumpriron as súas
obrigacións en materia de información e formación respecto dos traballadores que
vaian prestar os seus servizos no centro de traballo.
As acreditacións previstas nos parágrafos anteriores deberán ser esixidas pola
empresa contratista, para a súa entrega ao empresario principal, cando
subcontratase con outra empresa a realización de parte da obra ou servizo.
Deberá comprobar que as empresas contratistas e subcontratistas concorrentes no
seu centro de traballo estableceron os necesarios medios de coordinación entre
elas.
É a responsabilidade solidaria da empresa contratista e subcontrata, a que vén detallada no
art. 42.3 Responsabilidade empresarial, do REAL DECRETO LEXISLATIVO 5/2000, do 4 de
agosto, polo que se aproba o Texto Refundido da Lei sobre Infraccións e Sancións na Orde
Social, dicindo:
“A empresa principal responderá solidariamente os contratistas e subcontratistas a que se
refire o apartado 3 do artigo 24 da Lei de Prevención de Riscos Laborais do cumprimento
durante o período de contrátaa, das obrigacións impostas por dicha Lei en relación cos
traballadores que aqueles ocupen nos centros de traballo da empresa principal, sempre que
a infracción produciuse no centro de traballo do devandito empresario principal”
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 21 de 64
Por tanto, o Servizo de Prevención Mancomunado, debería xerar un control da
documentación das subcontratas que realicen traballos nos centros das súas asociadas e
xerar visitas periódicas e aleatorias de comprobación do cumprimento documental e legal
das empresas subcontratadas.
Creación de protocolos de actuación nas empresas en base a información e
documentación que se debe entregar a calquera persoa ou empresa que desenrole
actividade no centro de traballo, sendo oun non subcontratas, incluíndo protocolos para o
acceso de persoal alleo ó centro de traballo.
O fin dunha xestión efectiva destas subcontratas deberá empregrase unha base de datos
de control documental que xere avisos e alertas de caducidade de documentación.
Para a xestión deste apartado recorreríase nun primer intre a ferramentas informáticas
gratuítas como pode ser o PCAE da CEOE, para posteriormente analizar a necesidade de
desenrolar una ferramenta específica.
5.4.- Planificación da Autoprotección.
O art. 20 da Lei 31/95, de Prevención de Riscos Laborais, referente ás medidas de
autoprotección nos centros de traballo, establece que:
“O empresario, tendo en conta o tamaño e a actividade da empresa, así como a posible
presenza de persoas alleas á mesma, deberá analizar as posibles situacións de
autoprotección e adoptar as medidas necesarias en materia de primeiros auxilios, loita
contra incendios e evacuación dos traballadores, designando para iso ao persoal encargado
de poñer en práctica estas medidas e comprobando periodicamente, no seu caso, o seu
correcto funcionamento. O citado persoal deberá posuír a formación necesaria, ser
suficiente en número e dispoñer do material adecuado, en función das circunstancias antes
sinaladas.”
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 22 de 64
Sen abundar especialmente na materia, o Real Decreto 1389/1997, do 5 de setembro,
polo que se aproban as disposicións mínimas destinadas a protexer a seguridade e a saúde
dos traballadores nas actividades mineiras, establece nas súas artigos 4, 5 e 6
recomendacións xenéricas sobre as obrigacións do empresario en materia de Protección
contraincendios, explosións e atmosferas nocivas, de Medios de evacuación e salvamento
e Sistemas de comunicación, alerta e alarma.
Queda claro pois que cada instalación debese posuír un sistema de xestión de
autoprotección adaptado ás posibles situacións que puidesen aparecer en cada
instalación, relacionadas expresamente coa natureza dos traballos e os seus riscos.
Integrando o mesmo no Documento de Seguridade e Saude
Así, e segundo determina a lexislación, a eficacia deste sistema de xestión de
autoprotección, debese ser probado periodicamente.
5.5.- Documento sobre Seguridade e Saude
O Real Decreto 150/1996, de 2 de febreiro, polo que se modifica o artigo 109 do
Regulamento Xeral de Normas Básicas de Seguridade Mineira, establece no seu apartado
2.1ª.b, a obriga por parte do empresario de elaborar e manter o día un documento sobre
seguridade e saúde denominado “Documento sobre seguridade e saúde”. Posteriormente
a orde ITC/101/2006, de 23 de xaneiro, regulou o contido mínimo e estrutura do
devandito documento.
Este documento establécese como a documentación básica en materia de seguridade e
saúde, xa que nel se recolle toda actividade desenrolada en cada explotación nesta
materia, sendo o guión que facilita e permite manter o día todas as esixencias legais,
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 23 de 64
ademais de ser obrigatoria a súa presentación anual xunto co plan de labores de cada
explotación.
E por isto que o Servizo de Prevención Mancomunado, nunha das súas principais
encomendas debe ser a xeración, mantemento e actualización deste documento,
conforme o esixido legalmente, entendendo este como un documento vivo que sexa un
fiel reflexo da actividade de seguridade da empresa en cada unha das súas explotacións,
xa que conten dende a política de prevención da empresa, ata os rexistros de seguimento
das condicións de traballo, e ata a coordinación de actividades.
5.6.-Adecuación de equipos de traballo
Todos os equipos de traballo e máquinas de todas as instalacións e centros de traballo han
de ser acordes coas prescricións que se detallan en Real Decreto 1215/97, do 18 de xullo,
polo que se establecen as disposicións mínimas de seguridade e saúde para a utilización
polos traballadores dos equipos de traballo,
Estas prescricións técnicas van máis aló da marcado CE que esixe o Real Decreto
1644/2008, do 10 de outubro, polo que se establecen as normas para a comercialización e
posta en servizo das máquinas.
Mentres que este, o RD 1644/08 regula as características que debe reunir unha máquina
ou equipo na súa adquisición, ben sexa de primeira ou segunda man, o RD 1215/97,
céntrase na súa utilización por parte dos traballadores, e que esta utilización realícese de
maneira segura, tanto para el, como para a súa contorna de traballo e, en especial, para
os seus compañeiros.
Así, o citado RD 1215/97, establece o requisito de que un equipo de traballo ou máquina,
independentemente de que fose certificado a súa adecuación ao citado Real Decreto, e
expedir o correspondente certificado, cumpra as prescricións detalladas durante cada
momento en que estea en uso. Para iso han de establecerse verificacións periódicas dos
equipos que verifiquen esta adecuación permanente.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 24 de 64
No caso concreto da actividade mineira na que se engloba o sector dos áridos, a orde
ITC/1607/2009, de 9 de xuño, aprobou a instrución técnica complementaria 02.2.01 que
regula a posta en servizo, mantemento, reparación e inspección dos equipos de traballo.
Nesta establécese ademais a obriga de inspeccións periódicas dos equipos postos a
disposición dos traballadores a medida que se regulen nas súas devanditas especificacións
técnicas.
A data do presente estudo, tan só se desenrolou a especificación técnica de pás
cargadoras sobre rodas na que existe obriga de inspección por parte de ECA das
condicións de seguridade do equipo en función da antigüidade da mesma.
Este aspecto deberá incorporarse o control dos equipos de traballo que desenrolará o
Servizo de Prevención Mancomunado.
5.6.- Xestión de requirimentos legais, actas de infracción e sancións
A especialización e experimentación dos técnicos do Servizo de Prevención Mancomunado
é un valor moi importante á hora de asesorar as empresas en expedientes perante a
autoridade laboral, engadindo un punto de vista tecnico-xurídico moi especializado e
valioso de difícil obtención en expertos xurídicos. Incluso pudendo desenrolar informes
periciais en caso de xudiciliación dalgún expediente en materia de riscos laborais.
5.7.- Identificación de modelos de Xestión
A implantación e certificación das empresas en Normas de recoñecido prestixio ISO 9001
(calidade), ISO 14001 (medioambiente),... Fan destas empresas modelos de xestión e
eficacia que lles permite competir dunha maneira vantaxosa e, en casos, acceder a
concursos e proxectos onde se esixe de maneira excluínte este tipo de certificados.
O mesmo comeza a ocorrer coa norma OHSAS 18001, de prevención de riscos laborais, que
nun futuro próximo, pasará a ser a ISO 45001. A implantación e certificación nestas normas
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 25 de 64
de prevención empezan a ser selo de distinción fronte á competencia e garante dun
cumprimento lexislativo exemplar en materia de prevención de riscos laborais, e non en
poucos concursos públicos e licitacións empézase a esixir como unha das premisas
excluíntes ou dunha puntuación importante.
Así, a tutela da xestión preventiva que o Servizo de Prevención Mancomunado puidese
facer, iría encamiñada a facilitar a certificación a todas aquelas empresas que o estimasen
oportuno.
Isto levaría a cabo de maneira que, todas as empresas tivesen asegurada unha xestión da
prevención, concordante coas esixencias legais españolas, e cunha fácil dispoñibilidade
para dar o salto aos requisitos normativos determinados pola norma correspondente.
Tamén realizaría labores de asesoramento e xestión de prezo para todas aquelas empresas
que se quixesen certificar.
5.8.- Unificación de criterios
Outro dos labores que o Servizo de Prevención Mancomunado levaría a cabo, é o da
xestión dos asuntos comúns en materia de prevención de riscos laborais, das empresas da
Asociación.
A compra de equipos de protección individual parece ser un das vantaxes máis claras, pero
non o é menos, o asesoramento na compra de equipos. En moitos casos equipos de
segunda man, dunha adquisición barata, tórnanse en auténticos problemas, tanto técnicos
como económicos, para as empresas, á hora de adecualos ao Real Decreto 1215/97, do cal
falamos anteriormente.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 26 de 64
Outro aspecto vantaxoso é a unificación de criterios de protección entre as empresas
asociadas, de maneira que, información sobre prevención e seguridade laboral puidese fluír
entre as empresas, en aras de conseguir contornas de traballo saudables e seguros que
mellore a competitividade das empresas.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 27 de 64
5.9.- Formación e información.
A Lei 31/95, de Prevención de Riscos Laborais, establece nas súas artigos 18 e 19 os
deberes de formación e información xenérica de todos os traballadores, determinando
que, cada empresario deberá garantir que cada traballador, reciba unha formación e
información teórica e práctica, suficiente e adecuada, en materia preventiva, tanto no
momento da súa contratación como cando se produzan cambios nas funcións que
desempeñe ou se introduzan novas tecnoloxías ou cambios nos equipos de traballo.
E determinando, máis adiante que, esta formación e información, deberá estar centrada
especificamente no posto de traballo ou función de cada traballador, adaptarse á evolución
dos riscos e á aparición doutros novos e repetirse periodicamente, se fose necesario.
No ámbito do sector produtivo das empresas da Asociación de Áridos de Galicia, a
regulamentación de aplicación, é, neste caso, a ORDE ITC/1316/2008, do 7 de maio, pola
que se aproba a instrución técnica complementaria 02.1.02 «Formación preventiva para o
desempeño do posto de traballo», do Regulamento Xeral de Normas Básicas de Seguridade
Mineira, a que determina as necesidades formativas en materia de prevención de riscos
laborais, detallando diferentes itinerarios formativos en función dos postos de traballo que
desempeñan os traballadores.
Todas estas actuacións formativas, derivadas da ITC 02.1.02 poderían ser desempeñadas
por persoal do Servizo de Prevención Mancomunado convenientemente formado de
acordo á citada ITC, así como as propias do posto de traballo que determina a Lei de
Prevención de Riscos Laborais e que deberá producirse no momento da contratación.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 28 de 64
5.10.- Vixilancia da Saúde
A Vixilancia da Saúde é outro dos aspectos estratéxicos da prevención de riscos laborais nas
empresas da Asociación de Áridos de Galicia.
Aínda que esta modalidade deberá ser concertada externamente cun Servizo de
Prevención Alleo, é importante que desde un organismo especializado exérzase unha
tutela, de maneira que se unifiquen criterios e aplíquense os protocolos sanitarios de
recoñecementos médicos necesarios, derivados dunha avaliación de riscos real e
compensada, realizada por un Servizo de Prevención Mancomunado, altamente
especializados.
Tamén, unha xestión económica negociada en conxunto, con independencia de elección de
Servizo de Prevención Alleo, para cada empresa ou centro de traballo, tutelada desde o
servizo de prevención, achegaría ás empresas asociadas tranquilidade sobre a adecuación
da actividade preventiva, realizada polos Servizos de Prevención Alleos contratados, ás
necesidades reais de cada empresa. Aseguraríase, desta maneira, que se realizan as
actividades de vixilancia da saúde (recoñecementos médicos) mínimas para os riscos
avaliados en cada centro de traballo.
É moi importante sinalar que a Vixilancia da Saúde xera unha responsabilidade da empresa
a moi longo prazo. Ante unha demanda de prexuízo para a saúde dun traballador, cada
empresa ha de presentar xustificación documental do correcto desempeño do control de
saúde do traballador durante a súa pertenza á empresa. Isto obríganos a ser estritos na
xestión actual da vixilancia da saúde dos traballadores da empresa, para non sufrir
responsabilidades futuras, nacidas de neglixencias lexislativas derivadas dun
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 29 de 64
descoñecemento da norma, moitas veces provocado por un falso concepto de aforro
económico, polo temor a que apareza algo no desexado ou comportamentos similares.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 30 de 64
6. DELIMITACIÓN DOS RECURSOS.
Os recursos Humanos e Técnicos dun Servizo de Prevención Mancomunado
establecéronse, nun principio na primeira publicación do Regulamento dos Servizos de
Prevención no ano 1997.
Posteriormente o Real Decreto 337/2010, publicado o 19 de marzo de 2010, modificou o
citado Regulamento de maneira notable, no caso dos Servizos de Prevención
Mancomunados. Nese mesmo ano, o 20 de setembro, publícase a Orde TIN/2504/2010,
pola que se desenvolve o Real Decreto 39/1997, do 17 de xaneiro, polo que se aproba o
Regulamento dos Servizos de Prevención, no referido á acreditación de entidades
especializadas como servizos de prevención, memoria de actividades preventivas, onde se
definen os recursos humanos e materiais necesarios para a constitución dun Servizo de
Prevención Mancomunado.
A continuación detállanse os requisitos establecidos por esta orde para o noso caso
concreto dun servizo de prevención mancomunado das empresas da AGA.
6.1.- Recursos humanos
Como xa se puntualizou en apartados anteriores do presente documento, as
características dos recursos humanos necesarios para a constitución dun Servizo de
Prevención Mancomunado, está claramente definido no art 21.3. do Real Decreto 39/97,
polo que se aproba o Regulamento de Servizos de Prevención, que determina que serán
os mesmos que os esixidos para os servizos de prevención alleos.
“Para poder constituírse (os SPM), deberán dispoñer dos recursos humanos mínimos
equivalentes aos esixidos para os servizos de prevención alleos de acordo co establecido no
presente Regulamento e nas súas disposicións de desenvolvemento”
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 31 de 64
O cal vén recollido no Artigo 18 do mesmo Regulamento, referindo que, por analoxía cos
Servizos de prevención alleos, os mancomunados deberán:
“Dispoñer como mínimo dun técnico que conte coa cualificación necesaria para o
desempeño das funcións de nivel superior, de acordo co establecido no capítulo VI, por
cada unha das especialidades ou disciplinas preventivas”
Por tanto no noso suposto debésese asumir un técnico de nivel superior para cada unha
das especialidades de:
Hixiene Industrial
Seguridade no Traballo
Ergonomía e Psicosocioloxía Aplicada
Unha vez fixado o requisito regulamentario dos tres técnicos de nivel superior, deberase
establecer, en función do número de traballadores cuberto, media de traballadores por
empresa, tipo de actividade das empresas, e dispersión xeográfica, o número total de
técnicos realmente necesarios, partindo sempre dun mínimo de tres técnicos de nivel
superior.
Este cálculo de dimensionamento dos recursos humanos do Servizo de Prevención
definiuse pola Orde TIN/2504/2010, que no seu Anexo I define o procedemento dunha
maneira clara.
Así, o citado anexo, define como Cociente, á media de traballadores atendidos por un
técnico do servizo de prevención traballando a xornada completa (cociente entre o total
de traballadores atendidos polo servizo e o número de técnicos do mesmo). Terase en
conta que:
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 32 de 64
- Os traballadores de cada empresa se computan segundo os mesmos criterios que
para a elección do delegado de prevención (art. 25 da Lei 31/95, de prevención de
riscos laborais:
o Os traballadores vinculados por contratos de duración determinada
superior a un ano se computarán como traballadores fixos de persoal.
o Os contratados por termo de ata un ano se computarán segundo o número
de días traballados no período dun ano anterior á designación. Cada
douscentos días traballados ou fracción se computarán como un
traballador mais.
- Os traballadores postos a disposición por empresas de traballo temporal
contabilizaranse como se formasen parte do persoal.
- Por cada especialidade se contabilizará un terzo dos traballadores, para as tres
especialidades se contabilizará o 100% dos traballadores.
- Os técnicos será de nivel superior, ou intermedio
- Os técnicos a xornada parcial se computarán na fracción que corresponda.
6.1.1.- Calculo do Ratio en función da perigosidade media de las empresas.
Para este cálculo, e necesario relacionar a tarifa de prima de á Seguridade Social por
accidentes de traballo e enfermidades profesionais, de cada empresa en función do seu
CNAE, co número de traballadores.
Id Cnae Nº Trab PRIMA
1 42.11 6 6,7
2 8.99 12 5,2
3 8.99 9 5,2
4 8.11 30 7,15
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 33 de 64
5 8.11 19 7,15
6 8.12 4 5,2
7 8.11 12 7,15
8 8.12 10 5,2
9 8.12 9 5,2
10 8.11 18 7,15
11 8.12 8 5,2
12 8.12 14 5,2
13 8.12 10 5,2
14 8.12 12 5,2
15 8.11 92 5,2
16 8.12 36 5,2
17 8.12 86 5,2
18 8.12 9 5,2
19 8.12 8 5,2
20 8.12 15 5,2
21 8.12 12 5,2
22 8.12 22 5,2
23 8.11 17 7,15
24 8.11 8 7,15
25 8.11 58 7,15
26 8.12 10 5,2
27 8.12 3 5,2
28 23.63 14 5,2
29 8.11 37 7,15
30 8.11 29 7,15
Os datos sinalados en vermello na la táboa superior non foron facilitados polas empresas
e se lles asigna o valor mais desfavorable dentro dos CNAEs do código 08 “outras
industrias extractivas”.
Así, realizando o cálculo da prima media ponderada aos traballadores de cada empresa
obtemos un valor de prima media de 5,92.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 34 de 64
Tarifa promedio Ratio
Inferior a 1,5 2400
De 1,5 a 6 3600 dividido pola tarifa promedio
Maior que 6 600
Po lo tanto, no noso caso, 5,92, se correspondería co tramo medio, onde deberemos
dividir 3600 entre 5,92, cun resultado de:
3600 / 5,92 = 608 traballadores por técnico.
No noso caso, co requisito de tres técnicos de inicio, o Servizo de Prevención
Mancomunado cumpriría co primeiro requisito.
A este Ratio, no obstante se lle deben de aplicar un par de factores de corrección:
6.1.2.- Corrección en función do tamaño medio das empresas:
O ratio corrixirase en función do tamaño medio dos centros de traballo atendidos polo
servizo, de maneira que:
Tamaño medio
Menos de 4 De 4 a 8 De 8 a 16 De 16 a 32 Más de 32
% -25% -10% 0 +10% +25%
No noso caso o número de centros de traballo para as 30 empresas, é de 40, polo que o
persoal medio por centro é de 15 traballadores, polo que o ratio no se vería incrementado
ni reducido.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 35 de 64
6.1.3.-Corrección en función da distancia entre os centros e as instalacións do servizo de prevención.
Os ratios reduciranse nun porcentaxe igual ao porcentaxe dos traballadores que non se
atopen na mesma provincia ou nunha limítrofe, onde se sitúan as instalacións do Servizo
de Prevención, salvo que devandita porcentaxe sexa inferior ao 10%.
Establecendo como premisa que ou centro de traballo do Servizo de Prevención estivesen
en O Milladoiro, en Ames, A Coruña, onde se atopan as oficinas centrais dá Asociación de
Áridos de Galicia, tan só habería tres empresas que non cumprirían estes requisitos, cun
total de 29 traballadores, aproximadamente un 5% dous traballadores cubertos, polo que
ou cociente permanecería invariable.
Por tanto concluiremos, que o noso cociente de traballadores por técnico de nivel
superior é de 608.
Tendo en conta que o número de traballadores obxecto do presente estudo son 630 non
sería necesario contar cos tres técnicos a xornada completa para cubrir as necesidades de
recursos humanos establecidos pola lexislación.
6.2.- Recursos Técnicos.
A Orde TIN/2504/2010 establece no seu Anexo II, os recursos instrumentais mínimos para
desenvolver as actividades habituais nas diferentes disciplinas preventivas.
A continuación detállanse os equipos e a cantidade que se requiriría para o caso concreto
da Asociación Galega de Áridos:
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 36 de 64
Hixiene Industrial:
Equipo Cantidade segundo Orden TIN/2504/10
Total para SPM Asociación
Bomba alto caudal 1 x técnico 6 bombas caudal mixto
Bomba de baixo caudal 1 x 2 técnicos
Calibrador bombas 1 x 10 bombas 1
Equipo medición directa 1 x 2 técnicos 2
Explosímetros 1 x 4 técnicos 1
Equipo medición (CO2) 1 x 4 técnicos 1
Equipo Termométrico (Ts+Th+Tg) 1 x 3 técnicos 1
Luxómetro 1 x 2 técnicos 2
Velómetro 1 x 2 técnicos 2
Sonómetro Integrador 1 x 2 técnicos 2 (se xustificará 1)
Dosímetro de ruído 1 x 2 técnicos 2 (se xustificará 1)
Calibrador sonómetro 1 1
Calibrador dosímetro 1 1
Cronómetro 1 1
Medidor vibracións 1 1
Calibrador medidor vibracións 1 1
Medidor radiacións ópticas 1 1 (se xustificará anulación)
Seguridade no Traballo:
Equipo Cantidade segundo Orden TIN/2504/10
Total para SPM Asociación
Comprobador de voltaxe e intensidade
1 x 2 técnicos 2 (se xustificará 1)
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 37 de 64
Ergonomía e Psicosocioloxía Aplicada:
Equipo Cantidade segundo Orden TIN/2504/10
Total para SPM Asociación
Frecuenciómetro (pulsómetro) 1 1
Cronómetro 1 1
Sonómetro Integrador 1 x 2 técnicos Ver hixiene
Sonómetro 1 x 5 técnicos
Equipo Termométrico (Ts+Th+Tg) 1 x 2 técnicos 2 (se xustificará 1)
Luxómetro 1 x 2 técnicos 2
Velómetro 1 x 2 técnicos 2
Dinamómetro 1 x 2 técnicos 2
Cámara de grabación imáxenes 1 x técnico 3
Goniómetro 1 x técnico 3
En cada informe deberá figurar a relación de equipos (marca, modelo e nº de serie), a data
exacta de realización da avaliación no centro de traballo e referencia co certificado de
calibración, ademais da identificación do propietario/provedor dos equipos.
Deberá establecerse un sistema de rexistro que permita relacionar equipos, clientes e
avaliacións realizadas.
Constituirase un sistema que garanta a calibración dos equipos, a retirada dos non aptos e
os criterios de aceptación e/ou rexeitamento dos equipos sometidos a calibración. Este
sistema de xestión será aplicable tamén a equipos que non sexan da propiedade do
Servizo de Prevención Mancomunado.
Cando as avaliacións dos riscos laborais das empresas mancomunadas xustifiquen que
determinados recursos materiais resultan innecesarios, poderá ser solicitada á autoridade
laboral a súa exclusión dos requisitos legais de recursos materiais.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 38 de 64
7. VIABILIDADE ECONÓMICA
7.1.- Recursos económicos. Viabilidade económica a 5 anos
7.1.1.- Premisas e estimacións:
Para o desenvolvemento e posta en marcha do Servizo de Prevención Mancomunado da
Asociación de Áridos de Galicia estimouse o investimento inicial e os custos fixos e
variables que se desenvolven a continuación:
- Inversión inicial:
Equipos informáticos, incluíndo aplicacións: 1.000€ por técnico (3.000 €)
Mobiliario: 500 € por técnico (1.500 €)
Equipación dos técnicos: 300 € (100 €/técnico)
Compra de equipos: 23.186 €
Táboa Equipamento Técnico:
Equipo Prezo
Unitario Cantidade
Custo Total mínima recomendada
Bomba alto caudal 665 € 3 6 3.990 €
Bomba de baixo caudal
Calibrador bombas 1.780 € 1 1 1.780 €
Equipo medición directa 800 € 2 1* 800 €
Explosímetros 600 € 1 1 600 €
Equipo medición (CO2) 785 € 1 1 785 €
Equipo Termométrico (Ts+Th+Tg)
760 € 1 1 760 €
Luxómetro 225 € 2 2 450 €
Velómetro 408 € 2 2 816 €
Sonómetro Integrador 2.490 € 2 1* 2.490 €
Dosímetro de ruído 2.585 € 2 1* 2.585 €
Calibrador sonómetro 550 € 1 1 550 €
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 39 de 64
Calibrador dosímetro 600 € 1 1 600 €
Cronómetro 30 € 1 1 30 €
Medidor vibracións 3.800 € 1 1 3.800 €
Calibrador medidor vibracións
2.100 € 1 1 2.100 €
Medidor radiacións ópticas € 1 Aluguer
Frecuenciómetro (pulsómetro)
50 € 1 1 50 €
Cronómetro 40 € 1 1 40 €
Dinamómetro 300 € 1 x 2 técnicos
2 600 €
Cámara de grabación imáxenes
80 € 1 x técnico 3 240 €
Goniómetro 40 € 1 x técnico 3 120 €
Total 23.186 €
Táboa custo calibracións:
Equipo Prezo
Unitario Periodicidade
Anual
Custo Anual
Bomba alto caudal 200 € 4 800 €
Bomba de baixo caudal
Calibrador bombas 250 € 1 250 €
Equipo medición directa
Explosímetros
Equipo medición (CO2)
Equipo Termométrico (Ts+Th+Tg)
Luxómetro
Velómetro
Sonómetro Integrador 200 € 2 400 €
Dosímetro de ruído 200 € 2 400 €
Calibrador sonómetro 200 € 1 200 €
Calibrador dosímetro 200 € 1 200 €
Cronómetro
Medidor vibracións 600 € 1 600 €
Calibrador medidor vibracións
500 € 1 500 €
Medidor radiaciones
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 40 de 64
ópticas
Frecuenciómetro (pulsómetro)
Cronómetro
Dinamómetro
Cámara de grabación imaxes
Goniómetro
Total anual 3.350 €
- Salarios:
1 Técnico Superior a xornada completa: 32.741,94 €
o Salario bruto: 24.618 € (20% sobre convenio)
o Seguridade Social: 8.123,94 € (33% do salario bruto)
2 Técnicos Superiores a media xornada: 32.741,94 €
Para os salarios estimouse un incremento do 1,5% anual.
- Custos fixos:
Renting coche: 250 €/mes (3.000 €/ano)
Aluguer oficina: 300 €/mes (3.600 €/ano)
Custo anual de calibración de equipos: 3.350 €
Seguro RC cobertura 1.000.000€, para tres técnicos e unha facturación de 100.000
€ anual: 2.100 €/ano
Póliza de seguro de vida do Convenio (36.000 € indemnización): 150 €/ano
Subministracións e consumibles: 1.500 €/ano
Licencias e aplicacións informáticas: 156 €/ano.
Asesoramento técnico (4 meses): 9.500 €
Auditorías: 130 €/ano por empresa: 3.900 €.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 41 de 64
- Custos variables (estimados):
Dietas (estímanse 130 días de dietas anuais a 12 €): 1.560 €
Quilómetros: Estímanse uns 25.000 Quilómetros ao ano de desprazamentos, cun
consumo medio de 6,5 l/100 km: 1.950 €/ano
Peaxes: 2.030 €/ano
Costes por medición (filtro e analítica): 40 €
Desprazamentos:
Deberanse de visitar, ao menos, un mínimo de tres veces ao ano cada canteira e
unha as oficinas.
Para financiar o investimento inicial de 27.986 € (equipos informáticos, mobiliario e
recursos materiais), proponse a contratación dun préstamo a 5 anos baixo as seguintes
condicións (estimación):
Contía do préstamo: 28.268,69€
Forma de pago: Mensualidades constantes
Tipo de xuro nominal anual: 4,5%
Comisión de apertura: 1%
T.A.E: 5,02%
O cadro de amortización do préstamo sería o seguinte:
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 42 de 64
Táboa Cadro de Amortización:
MESES FECHA COM Y GASTOS
XUROS AMORTIZACIÓN PAGO TOTAL
SALDO PENDENTE
0 01/01/2016 282,69 282,69 28.268,69
1 01/02/2016 106,01 421,01 527,01 27.847,68
2 01/03/2016 104,43 422,58 527,01 27.425,10
3 01/04/2016 102,84 424,17 527,01 27.000,93
4 01/05/2016 101,25 425,76 527,01 26.575,17
5 01/06/2016 99,66 427,36 527,01 26.147,81
6 01/07/2016 98,05 428,96 527,01 25.718,85
7 01/08/2016 96,45 430,57 527,01 25.288,28
8 01/09/2016 94,83 432,18 527,01 24.856,10
9 01/10/2016 93,21 433,80 527,01 24.422,30
10 01/11/2016 91,58 435,43 527,01 23.986,87
11 01/12/2016 89,95 437,06 527,01 23.549,81
12 01/01/2017 88,31 438,70 527,01 23.111,10
13 01/02/2017 86,67 440,35 527,01 22.670,76
14 01/03/2017 85,02 442,00 527,01 22.228,76
15 01/04/2017 83,36 443,66 527,01 21.785,10
16 01/05/2017 81,69 445,32 527,01 21.339,78
17 01/06/2017 80,02 446,99 527,01 20.892,79
18 01/07/2017 78,35 448,67 527,01 20.444,13
19 01/08/2017 76,67 450,35 527,01 19.993,78
20 01/09/2017 74,98 452,04 527,01 19.541,74
21 01/10/2017 73,28 453,73 527,01 19.088,01
22 01/11/2017 71,58 455,43 527,01 18.632,58
23 01/12/2017 69,87 457,14 527,01 18.175,43
24 01/01/2018 68,16 458,86 527,01 17.716,58
25 01/02/2018 66,44 460,58 527,01 17.256,00
26 01/03/2018 64,71 462,30 527,01 16.793,70
27 01/04/2018 62,98 464,04 527,01 16.329,66
28 01/05/2018 61,24 465,78 527,01 15.863,88
29 01/06/2018 59,49 467,52 527,01 15.396,36
30 01/07/2018 57,74 469,28 527,01 14.927,08
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 43 de 64
31 01/08/2018 55,98 471,04 527,01 14.456,04
32 01/09/2018 54,21 472,80 527,01 13.983,24
33 01/10/2018 52,44 474,58 527,01 13.508,66
34 01/11/2018 50,66 476,36 527,01 13.032,31
35 01/12/2018 48,87 478,14 527,01 12.554,17
36 01/01/2019 47,08 479,94 527,01 12.074,23
37 01/02/2019 45,28 481,74 527,01 11.592,49
38 01/03/2019 43,47 483,54 527,01 11.108,95
39 01/04/2019 41,66 485,36 527,01 10.623,60
40 01/05/2019 39,84 487,18 527,01 10.136,42
41 01/06/2019 38,01 489,00 527,01 9.647,42
42 01/07/2019 36,18 490,84 527,01 9.156,58
43 01/08/2019 34,34 492,68 527,01 8.663,91
44 01/09/2019 32,49 494,52 527,01 8.169,38
45 01/10/2019 30,64 496,38 527,01 7.673,01
46 01/11/2019 28,77 498,24 527,01 7.174,77
47 01/12/2019 26,91 500,11 527,01 6.674,66
48 01/01/2020 25,03 501,98 527,01 6.172,67
49 01/02/2020 23,15 503,87 527,01 5.668,81
50 01/03/2020 21,26 505,76 527,01 5.163,05
51 01/04/2020 19,36 507,65 527,01 4.655,40
52 01/05/2020 17,46 509,56 527,01 4.145,84
53 01/06/2020 15,55 511,47 527,01 3.634,38
54 01/07/2020 13,63 513,38 527,01 3.120,99
55 01/08/2020 11,70 515,31 527,01 2.605,68
56 01/09/2020 9,77 517,24 527,01 2.088,44
57 01/10/2020 7,83 519,18 527,01 1.569,26
58 01/11/2020 5,88 521,13 527,01 1.048,13
59 01/12/2020 3,93 523,08 527,01 525,04
60 01/01/2021 1,97 525,04 527,01 0,00
O proxecto financiarase anualmente coa achega das empresas asociadas. Estas achegas
estarán conformadas por dous tramos; un fixo dependente do número de traballadores
de cada empresa, e un variable en función das medicións que cada empresa requira. A
continuación preséntase a estimación total destas achegas, calculadas para unha
participación de 30 empresas cun volume de traballadores total de 630, e no capítulo
seguinte desagrégase o modelo de achega das empresas.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 44 de 64
Cota total : 56.070 €/ano
Cota total medicións: 81.900 €/ano
VIABILIDADE DO PROXECTO
Baixo as premisas expostas, a continuación móstrase unha táboa cos ingresos e gastos
estimados para o proxecto nun horizonte temporal 5 anos.
No Fluxo de Caixa Operativo móstranse os resultados das entradas e saídas de tesourería
cada un dos 5 anos.
No Fluxo de Caixa do Proxecto, súmase, ao fluxo do ano 5, o valor residual dos distintos
activos nese momento (ano 5), estimando os seguintes ciclos de vida:
Equipos informáticos: 6 anos
Mobiliario: 10 anos
Equipos dos técnicos: 10 anos
Equipamentos dos técnicos: 5 anos
Se traducimos isto a termos reais, no caso de que o proxecto teña unha vida de 10 anos,
non sería necesario volver acometer os investimentos en compra de equipos e en
mobiliario dentro dese período (10 anos), partidas que no momento 0 supoñían 24.686 €,
no ano 5 sería necesario volver adquirir equipamentos dos técnicos por 300 € e no ano 6
sería necesario substituír os equipos informáticos por uns novos por valor de 3.000 €.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 45 de 64
INVERSIÓN INICIAL ANO 1 ANO 2 ANO 3 ANO 4 ANO 5 VALOR RESIDUAL ACTIVOS
COTA FIXA 56.070,00 € 56.070,00 € 56.070,00 € 56.070,00 € 56.070,00 €
MEDICIÓNS 81.900,00 € 81.900,00 € 81.900,00 € 81.900,00 € 81.900,00 €
PRÉSTAMO 28.268,69 €
COMISIÓNS E GASTOS 282,69 €
AMORTIZACIÓN DO PRÉSTAMO 5.157,59 € 5.394,52 € 5.642,35 € 5.901,56 € 6.172,67 €
XUROS DO PRÉSTAMO 1.166,58 € 929,64 € 681,82 € 422,61 € 151,49 €
EQUIPOS INFORMÁTICOS 3.000,00 €
AMORTIZACIÓN EQUIPOS INFORMÁTICOS 500,00 € 500,00 € 500,00 € 500,00 € 500,00 € 500,00 €
APLICACIÓNS INFORMÁTICAS 156,00 € 156,00 € 156,00 € 156,00 € 156,00 €
MOBILIARIO 1.500,00 €
AMORTIZACIÓN MOBILIARIO 150,00 € 150,00 € 150,00 € 150,00 € 150,00 € 750,00 €
EQUIPOS TÉCNICOS 300,00 €
60,00 € 60,00 € 60,00 € 60,00 € 60,00 € 0,00 €
RENTING COCHE 3.000,00 € 3.000,00 € 3.000,00 € 3.000,00 € 3.000,00 €
ALUGUER OFICINA 3.600,00 € 3.600,00 € 3.600,00 € 3.600,00 € 3.600,00 €
CALIBRACIÓN DE EQUIPOS 3.350,00 € 3.350,00 € 3.350,00 € 3.350,00 € 3.350,00 €
ASESORAMENTO 9.500,00 €
GASTO VARIABLE MEDICIÓNS 32.760,00 € 32.760,00 € 32.760,00 € 32.760,00 € 32.760,00 €
CUSTO AUDITORÍA 21.840,00 € 21.840,00 €
COMPRA EQUIPOS 23.186,00 €
AMORTIZACIÓN EQUIPOS 2.318,60 € 2.318,60 € 2.318,60 € 2.318,60 € 2.318,60 € 11.593,00 €
SOLDOS 1 (XORNADA COMPLETA) 32.741,94 € 33.233,07 € 33.731,57 € 34.237,54 € 34.751,10 €
SOLDOS 2 (MEDIA XORNADA) 16.370,97 € 16.616,53 € 16.865,78 € 17.118,77 € 17.375,55 €
SOLDOS 3 (MEDIA XORNADA) 16.370,97 € 16.616,53 € 16.865,78 € 17.118,77 € 17.375,55 €
SEGURO RC COBERTURA 2.100,00 € 2.100,00 € 2.100,00 € 2.100,00 € 2.100,00 €
SEGURO DE VIDA 150,00 € 150,00 € 150,00 € 150,00 € 150,00 €
DIETAS 1.560,00 € 1.560,00 € 1.560,00 € 1.560,00 € 1.560,00 €
KILOMETRAXE 1.950,00 € 1.950,00 € 1.950,00 € 1.950,00 € 1.950,00 €
PEAXES 2.030,00 € 2.030,00 € 2.030,00 € 2.030,00 € 2.030,00 €
SUMINISTROS E CONSUMIBLES 1.500,00 € 1.500,00 € 1.500,00 € 1.500,00 € 1.500,00 €
FLUXO NETO DE CAIXA OPERATIVO 0,00 € -17.334,04 € 13.023,70 € 12.026,70 € 11.014,76 € -11.852,37 € 12.843,00 €
FLUXO NETO DO PROXECTO 0,00 € -17.334,04 € 13.023,70 € 12.026,70 € 11.014,76 € 990,63 €
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 46 de 64
Partindo desta táboa de fluxos, e empregando unha taxa de desconto do 4,5%, o valor
actual neto (VAN) do proxecto sería de 15.909,03 €.
Se despois dos 5 anos o proxecto seguise adiante, o valor actual do proxecto ascendería a
5.603,15 €, cunha taxa de desconto do 4,5%, pero as cotas que os socios achegarían
durante os próximos 5 anos reduciríanse notablemente, xa que o préstamo co que se
financiou o investimento inicial está totalmente amortizado (aforro de 6.324,16 €/ano) e
nos seguintes 5 anos, tan só sería necesario acometer a compra de equipos informáticos
(ao finalizar o ano 6).
MODELO DE APORTACIÓN DE EMPRESAS
O modelo segundo o cal as empresas realizarán as súas achegas ao proxecto constará de
dous partes, unha fixa, baseada no número de traballadores de cada empresa, e unha
variable dependendo das medicións realizadas en cada empresa.
CUOTA FIJA
Tomando unha empresa media con 15 traballadores (3 administrativos e 12 non
administrativos), a súa cota fixa calcularíase da seguinte forma:
NÚMERO COTA POR EMPLEADO
EMPREGADOS ADMINISTRATIVOS 3 45 €
EMPREGADOS NON ADMINISTRATIVOS 12 100 €
Desta forma, a cota anual fixa dunha empresa media ascendería a 1.335 €.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 47 de 64
COTA POR AVALIACIÓNS HIXIÉNICAS (PO SILICE)
Para este apartado, partindo dunha empresa media na que haxa que realizar 3 medicións
anuais en 5 postos, que conte con unha canteira, e cun prezo por medición de 100 €,
pagaría ao ano:
3*5*1*100= 1.500 €
Por tanto, sumando ambas as cantidades, a empresa media pagaría un total de
2.835 €/ano.
PREVISIÓNS DE TESOURERÍA
Na seguinte táboa móstrase unha previsión dos fluxos de tesourería do primeiro ano.
Desenvolveuse baixo a premisa de que as empresas pagarían a súa cota anual final de
cada período (escenario menos vantaxoso).
Esta situación súmase a que no primeiro período sopórtanse uns maiores custos (servizos
de auditoría e asesoramento), o que fai que o proxecto soporte unha tesourería negativa
en diferentes períodos, polo menos ata finais do terceiro ano.
Esta tesourería negativa tería que ser soportada para garantir a viabilidade do proxecto.
Estudio de Viabilidade Técnico Económica de un Servizo de Prevención Mancomunado en el sector de los áridos de Galicia
xaneiro - 16 febreiro - 16 marzo-16 abril-16 maio - 16 xuño - 16 xullo - 16 agosto-16 setembro - 16 outubro - 16 novembro - 16 decembro - 16
COTA FIXA 56.070,00 €
MEDICIÓNS 6.825,00 € 6.825,00 € 6.825,00 € 6.825,00 € 6.825,00 € 6.825,00 € 6.825,00 € 6.825,00 € 6.825,00 € 6.825,00 € 6.825,00 € 6.825,00 €
AMORTIZACIÓN DO PRÉSTAMO 421,01 € 422,58 € 424,17 € 425,76 € 427,36 € 428,96 € 430,57 € 432,18 € 433,80 € 435,43 € 437,06 € 438,70 €
XUROS DO PRÉSTAMO 106,01 € 104,43 € 102,84 € 101,25 € 99,66 € 98,05 € 96,45 € 94,83 € 93,21 € 91,58 € 89,95 € 88,31 €
APLICACIÓNS INFORMÁTICAS 156,00 €
RENTING COCHE 250,00 € 250,00 € 250,00 € 250,00 € 250,00 € 250,00 € 250,00 € 250,00 € 250,00 € 250,00 € 250,00 € 250,00 €
ALUGUER OFICINA 300,00 € 300,00 € 300,00 € 300,00 € 300,00 € 300,00 € 300,00 € 300,00 € 300,00 € 300,00 € 300,00 € 300,00 €
CALIBRACIÓN DE EQUIPOS 3.350,00 €
ASESORAMENTO TÉCNICO 9.500,00 €
GASTO VARIABLE MEDICIÓNS 2.730,00 € 2.730,00 € 2.730,00 € 2.730,00 € 2.730,00 € 2.730,00 € 2.730,00 € 2.730,00 € 2.730,00 € 2.730,00 € 2.730,00 € 2.730,00 €
CUSTO AUDITORÍA 21.840,00 €
SOLDOS 1 (XORNADA COMPLETA) 2.728,50 € 2.728,50 € 2.728,50 € 2.728,50 € 2.728,50 € 2.728,50 € 2.728,50 € 2.728,50 € 2.728,50 € 2.728,50 € 2.728,50 € 2.728,50 €
SOLDOS 2 (MEDIA XORNADA) 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 €
SOLDOS 3 (MEDIA XORNADA) 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 € 1.364,25 €
SEGURO RC COBERTURA 2.100,00 €
SEGURO DE VIDA 150,00 €
DIETAS 130,00 € 130,00 € 130,00 € 130,00 € 130,00 € 130,00 € 130,00 € 130,00 € 130,00 € 130,00 € 130,00 € 130,00 €
KILOMETRAXE 162,50 € 162,50 € 162,50 € 162,50 € 162,50 € 162,50 € 162,50 € 162,50 € 162,50 € 162,50 € 162,50 € 162,50 €
PEAXES 169,17 € 169,17 € 169,17 € 169,17 € 169,17 € 169,17 € 169,17 € 169,17 € 169,17 € 169,17 € 169,17 € 169,17 €
SUMINISTROS E CONSUMIBLES 125,00 € 125,00 € 125,00 € 125,00 € 125,00 € 125,00 € 125,00 € 125,00 € 125,00 € 125,00 € 125,00 € 125,00 €
FLUXO TESOURERÍA -5.431,67 € -3.025,67 € -3.025,67 € -12.525,67 € -3.025,67 € -3.025,67 € -3.025,67 € -3.025,67 € -3.025,67 € -3.025,67 € -6.375,67 € 31.204,33 €
ESTADO TESOURERÍA -5.431,67 € -8.457,34 € -11.483,01 € -24.008,68 € -27.034,35 € -30.060,02 € -33.085,69 € -36.111,36 € -39.137,03 € -42.162,70 € -48.538,37 € -17.334,04 €
Estudio de Viabilidade Técnico Económica de un Servizo de Prevención Mancomunado en el sector de los áridos de Galicia
7.2.- Xustificación horas de técnico
No presente apartado, realízase o cálculo das horas necesarias para a realización de todas
as actividades necesarias en materia de Prevención de Riscos Laborais en cada CENTRO DE
TRABALLO de cada empresa.
A estimación de horas dedicadas detallarase por actividade, coa puntualización de que
dentro das horas dedicadas á realización de avaliacións de po, realizaranse diversas
actuacións en cada centro.
Así, as horas de campo necesarias para a recolección de datos para a realización na oficina
da Avaliación de Riscos de cada centro, Plan de Autoprotección e Documento de
Seguridade e Saúde, estarán incluídas nas horas de Avaliación Hixiénica de Po de Sílice.
Dentro destas horas, tamén se realizarán as correspondentes medicións de ruído anuais,
parte de formación no posto, información, revisión periódica das condicións de
seguridade das instalacións, revisión trimestral de equipos contraincendios (obrigación
R.D. 1942/93), e outras avaliacións ou controis particulares de cada instalación
(vibracións, radiacións ópticas, iluminación, temperatura, etc.)
Para o cálculo do cómputo de horas que será necesario dedicarlles a todas as empresas da
Asociación para ter a certeza de que se cumpre con todos os requisitos legais esixibles,
distinguirase entre, actuacións a realizar por empresa e actuacións a realizar por centro de
traballo.
Partimos da premisa xa establecida no presente estudo de que contamos con 30
empresas e uns 40 centros de traballo activos (hai empresas que teñen centros que se
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 50 de 64
activan ao longo do ano e outros se paran). En todo caso, a dato fundamental e a masa de
traballadores que sería de 630.
ACTIVIDADES A REALIZAR POR EMPRESA:
- Xestión administrativa (facturación, comunicación, información, xestións varias,
etc.)
- Coordinación de Actividades empresariais. Xestión documental e seguimento.
- Outros:
o En Oficina: asesoramento escritos de alegacións, investigación de
accidentes, asesoramentos doutra natureza (maquinaria, lexislación, epis,
etc.)
o Na empresa: visitas á autoridade laboral, adecuacións RD 1215/97,
investigación de accidentes, seguimento de xestión documental,
impartición de formación e información posto de traballo
ACTIVIDADES A REALIZAR POR CENTRO DE TRABALLO
- Avaliación de riscos do Centro (incluída a súa correspondente planificación
preventiva)
- Documento de Seguridade e Saúde
- Plan de autoprotección
- Formación e información do posto
- Avaliacións Hixiénicas:
o Po de sílice
o Ruído
o Vibracións
o Iluminación,…
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 51 de 64
Unha vez detalladas as actuacións o cómputo de horas quedaría como segue:
Actuacións a realizar por EMPRESA
Horas dedicadas ao ano HORAS
DESPLAZ. CAMPO OFICINA
XESTIÓN ADMINISTRATIVA 6
COORDINACION ACTIVIDADES EMPRESARIAIS 12
OUTROS (anteriormente detallados) 4 5 8
TOTAL 35
Actuacións a realizar por CENTRO DE TRABALLO
Horas dedicadas ao año HORAS
DESPLAZ. CAMPO OFICINA
PLAN DE AUTOPROTECCIÓN (Horas de campo incluídas dentro de las horas dedicadas a avaliación de po de sílice)
1* 3
DOCUMENTO DE SEGURIDADE E SAÚDE 8
FORMACIÓN E INFORMACION DE RISCOS DO POSTO 6 1
AVALIACIÓN DE RISCOS (Horas de campo incluídas dentro das horas dedicadas a avaliación de po de sílice)
4* 8
AVALIACIÓNS HIGIÉNICAS (3 avaliacións anuais) 6 18 2
TOTAL 52
Segundo as táboas anteriores:
A cada empresa se lle dedicarán 35 horas anuais:
35 horas x 30 empresas: 1.050 horas anuais
A cada centro de traballo se lle dedicarán 44 horas anuais:
52 horas x 40 centros: 2.080 horas anuais
O total de horas de técnico anuais requiridas sería de 3.130 horas.
A opción proposta de número e distribución de técnicos é de, 3 Técnicos de Prevención de
Nivel Superior:
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 52 de 64
- 1 Técnico de Nivel Superior en Especialidade de Hixiene Industrial a xornada
completa.
- 1 Técnico de Nivel Superior en Especialidade de Seguridade no Traballo a media
xornada.
- 1 Técnico de Nivel Superior en Especialidade de Ergonomía e Psicosocioloxía
Aplicada, a media xornada.
O convenio de Servizos de Prevención establece unha xornada máxima para 2.011 (non
hai convenio posterior) de 1.710 horas por técnico.
Así, a distribución horaria sería:
1 técnico superior a xornada completa 1.710 horas
2 técnicos superiores a media xornada 1.710 horas (2 x 855 horas)
Total de horas dispoñibles: 3.420 horas anuais
HORAS TÉCNICO DISPONIBLES HORAS TÉCNICO NECESARIAS
3.420 3.130
Polo tanto existe un superávit de hora anuais de preto do 10%, co que suporía un total de
5,4 h/traballador ano.
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 53 de 64
8. PROPOSTA DE MODELO FUNCIONAL E ORGANIZATIVO DO SERVIZO DE PREVENCIÓN MANCOMUNADO
Consideracións obxectivas e subxectivas que fundamentan a recomendación de
constitución dun Servizo de Prevención Mancomunado das empresas da Asociación
Galega de Áridos.
Para coñecer a realidade das empresas da Asociación virouse visita ás instalacións de
cinco empresas das 30 que enviaron a enquisa. Nesta visita realizouse unha consulta e
supervisión da documentación de prevención de riscos laborais fornecida polos
respectivos servizos de prevención alleos.
As conclusións xerais derivadas desta consulta foron:
- Avaliacións de riscos pouco específicas de cada centro, poucas referencias expresas
a condicións de riscos concretas. Referencias xerais a riscos xerais. (Art. 16 da Lei
de Prevención de Riscos Laborais e capítulo II, do R.D. 39/97, polo que se aproba o
Regulamento de Servizos de Prevención)
- Non se cumprimenta a Planificación preventiva derivada da avaliación de riscos,
que demostre seguimento da mesma, nin implantación (a lei establece que deberá
incluír prazos, responsables, custos,...) (Art. 16 da Lei de Prevención de Riscos
Laborais e capítulo II, do R.D. 39/97, polo que se aproba o Regulamento de Servizos
de Prevención).
- Non consta un control da documentación de seguimento periódico (informes de
simulacros de autoprotección, entrega e control de utilización de epis, verificación
de condicións de seguridade de equipos e instalacións periódicas. (Art. 17,20 e 30
da Lei de Prevención de Riscos Laborais, RD 171/04).
- Non consta un criterio uniforme de control de documentación de subcontratas e
non consta seguimento e actualización. (Art. 24 da Lei de Prevención de Riscos
Estudo de Viabilidade Técnico Económica dun Servizo de Prevención Mancomunado no sector dos áridos de Galicia
Página 54 de 64
Laborais, RD 171/04).
- Non consta unha verificación do control de documentación das subcontratas. (Art.
24 da Lei de Prevención de Riscos Laborais, RD 171/04)
- Non consta formación, información e instrución específica dos traballadores nos
riscos concretos do seu posto de traballo (Art. 18 e 19 da Lei de Prevención de
Riscos Laborais)
- Non consta referencia nas avaliacións de riscos ao control de riscos de
traballadores especialmente sensibles (menores, minusválidos ou maternidade)
(Art. 25,26 e 27 da Lei de Prevención de Riscos Laborais)
- Non se xestionan permisos de traballo para as empresas externas que acceden aos
diferentes centros de traballo a realizar traballos con riscos especiais (mantemento
eléctrico, mantemento maquinaria, voaduras, perforación,…)
- Non se cumpren os prazos cuadrimestrais de realización das avaliacións hixiénicas
de po de sílice. (hai casos de máis de cinco meses)
E, particularmente, nalgunha empresa, apreciouse algunha deficiencia relacionada
con:
- Falta de medicións hixiénicas (po de sílice) nalgúns postos ou en toda a canteira.
- Documentación entregada en formato electrónico sen asinar e sen cumprimentar.
- Formatos de xestión (entrega de epis, renuncia a recoñecemento médico,…) sen
cumprimentar nin utilizar.
- A investigación de accidentes realízaa a propia empresa.
- Vixilancia da saúde: a Radiografía de tórax é aleatoria non se ten o mesmo criterio
para todos os traballadores da mesma explotación (protocolo establece 1 ou 3
anos)
Estudio de Viabilidade Técnico Económica de un Servizo de Prevención Mancomunado en el sector de los áridos de Galicia
Página 55 de 64
IDENTIFICACION DE PROCEDEMENTOS INTERNOS E DESEÑO DE ACTUACIÓNS TÉCNICAS
Estudio de Viabilidade Técnico Económica de un Servizo de Prevención Mancomunado en el sector de los áridos de Galicia
9. ACORDO DE CONSTITUCIÓN DO SERVIZO DE PREVENCIÓN MANCOMUNADO.
Para a constitución do Servizo de Prevención Mancomunado do sector dos áridos de
Galicia, deberanse reflectir os seguintes aspectos e incluír referencia documental a:
- Información sobre a participación das empresas (se achegan traballadores e/ou
instalacións, equipos, recursos económicos...), sobre a organización e sobre a
estrutura do SPM, tanto no seu desenvolvemento ordinario como na súa xestión e
na toma de decisións.
- Relación de tódalas empresas participantes.
o Calquera variación desta relación implicará un documento de adhesión da
empresa onde se detallará (razón social, achega económica, centros de
traballo que debe atender, número e localización dos traballadores, etc.).
- As condicións mínimas en que debe desenvolverse.
- De conformidade co artigo 39.1.a) da Lei 31/95, de Prevención de Riscos Laborais,
as condicións en que o SPM ha de desenvolverse deberán debaterse no seo de
cada un dos Comités de Seguridade e Saúde das empresas afectadas, e no seu
caso, acordarse.
O Acordo de Constitución terá forma escrita e recollerá:
1. Carácter xurídico (sen personalidade xurídica propia) e órganos de goberno.
2. Especificación da base legal (mesmo sector produtivo).
3. Dirección das instalacións principais. Se ten personalidade xurídica, lugar da razón
social, e se carece de personalidade xurídica, lugar do acordo ou Acta de Constitución.
4. Consulta dos representantes legais dos traballadores de todas e cada unha das
empresas. Se non existise representación dos traballadores, non se realizará consulta
sustitutoria e deixarase constancia desta carencia.
5. Acreditación da decisión das empresas afectadas de constituír o SPM.
Estudio de Viabilidade Técnico Económica de un Servizo de Prevención Mancomunado en el sector de los áridos de Galicia
Página 57 de 64
6. Especialidades asumidas e solucións adoptadas, no seu caso, para a Vixilancia da
Saúde.
7. Identificación de cada unha das empresas Razón social
o NIF/CIF
o Conta Principal de cotización á seguridade social (CCC)
o Domicilio: rúa ou praza e número, municipio e código postal, provincia
o Teléfono
o Fax
o Enderezo electrónico
o Actividade económica principal (CNAE 2009 a tres díxitos)
o Centros de traballo
o domicilio
o persoal
8. Datos do SPM ou condicións de desenvolvemento dá actividade preventiva: Estrutura y
organigrama.
o Especialidades ou disciplinas asumidas
o Recursos humanos e as súas capacidades profesionais
o Recursos materiais:
o instalacións
o equipos
o Grao de participación de cada empresa:
o aportación de recursos humanos
o aportación de recursos materiais
o participación económica
o participación na toma de decisións
o outros
Estudio de Viabilidade Técnico Económica de un Servizo de Prevención Mancomunado en el sector de los áridos de Galicia
Página 58 de 64
o Actividades preventivas a realizar en cada empresa ou centro de traballo..
o Acreditación da presentación e debate das condicións de desenvolvemento do
SPM no seo de cada un dos comités de seguridade e saúde das empresas
afectadas, se os houbese. Acordo no seu caso.
9. Compromiso de actuación exclusiva no ámbito das empresas mancomunadas.
Perante modificación no grupo de empresas mancomunadas no SPM ou nas actividades
asumidas no seu seo por cada unha delas, procederase a:
1. Formalización do acordo de modificación.
2. Consulta previa aos representantes dos traballadores de todas e cada
unha das empresas do SPM.
3. Reorganización das condicións de desenvolvemento da actividade
preventiva.
Este acordo de constitución ha de ser comunicado á Autoridade Laboral, non para que o
autorice ou non, senón para que, desde o punto de vista institucional, realice os
requirimentos que considere sobre a adecuación da constitución, dos recursos, humanos,
técnicos,….
Estudio de Viabilidade Técnico Económica de un Servizo de Prevención Mancomunado en el sector de los áridos de Galicia
Página 59 de 64
10. CONSIDERACIÓNS OBXECTIVAS E SUBXECTIVAS
Á vista dos achados realizados nas visitas, e o deseño de actividade programado para o
Servizo de Prevención de Riscos Laborais das empresas da Asociación Galega de Áridos,
estableceremos a seguinte relación de consideracións obxectivas que nos levan a
contemplar que esta proposta, sería beneficiosa para as empresas desta Asociación.
- DOCUMENTACIÓN
o Realización da avaliación de riscos acorde cos postos de traballo concretos
e as instalacións de cada centro de traballo, e establecemento e
seguimento da planificación preventiva derivada.
o Deseño de medidas de autoprotección particulares e planificación de
simulacros de autoprotección (incendio, accidente de traballo,
atrapamentos por derrube, temporais,…) e formación de primeiros auxilios.
o Redacción do Documento de Seguridade e Saúde, personalizado e adaptado
a cada empresa, cumprindo estritamente os requisitos establecidos na orde
ITC 101/2006.
o Deseño e programación de inspeccións de seguridade periódicas das
instalacións, máquinas e equipos de traballo.
Realización da Memoria Anual Preventiva en cada empresa.
- CONTROL OPERACIONAL
o Revisión periódica de adaptación dos diferentes equipos de traballo e
maquinaria ao RD 1215/97. Redacción de informe de corrección de
deficiencias.
o Inspeccións de seguridade periódicas das instalacións e centros de traballo.
o Revisión trimestral documentada de equipos contraincendios de acordo ao
RD 1942/93. (a anual deberaa realizar unha empresa mantedora).
o Investigación de accidentes e incidentes e proposta de medidas preventivas
Estudio de Viabilidade Técnico Económica de un Servizo de Prevención Mancomunado en el sector de los áridos de Galicia
Página 60 de 64
e/ou correctivas.
- XESTIÓN
o Unificación de criterios de formación e información do posto de traballo.
o Seguimento e programación de avaliacións hixiénicas (ruído, po de sílice,
iluminación, vibracións,…) segundo periodicidade e resultados.
o Xestión de prezos para a compra de equipos de protección persoal e
verificación de adecuación dos devanditos equipos aos riscos presentes en
cada centro de traballo.
- COORDINACIÓN ACTIVIDADES EMPRESARIAIS
o Establecemento de criterios, documental e de seguimento, uniformes, de
coordinación de actividades empresariais con empresas subcontratadas.
o Control e verificación permanente da documentación, e de comportamento
(nas visitas aos centros), por parte das empresas subcontratadas.
- VIXILANCIA DA SAÚDE
o Criterio para establecemento de protocolos de vixilancia da saúde.
o Seguimento e programación de recoñecementos médicos.
o Xestión de prezo de recoñecemento médico para o conxunto de empresas.
o Recepción de memoria anual de Vixilancia da Saúde e incorporación.
Documento de Seguridade e Saúde.
- ASESORAMENTO
o Asesoramento, desde o punto de vista legal en materia de prevención de
riscos laborais, para a compra de maquinaria, equipos de traballo, equipos
de protección persoal, cambios en fluxos produtivos,…
o Información sobre modificacións legais e como afectarían a cada empresa.
Subxetivamente, o Servizo de Prevención achegaría:
- Alta especialización dos técnicos no sector.
- Coñecemento profundo da actividade.
Estudio de Viabilidade Técnico Económica de un Servizo de Prevención Mancomunado en el sector de los áridos de Galicia
Página 61 de 64
- Coñecemento profundo da lexislación concreta de aplicación.
- Relación estreita, persoal e prolongada no tempo entre técnicos e empresa.
- Mellor capacitación para impartir formación.
- Elaboración de accións formativas específicas.
- Optimización de tempos dedicados pola empresa.
- Sensibilización coa produción e o aspecto económico empresarial.
- Experiencia e profesionalidade en asesoramentos técnicos.
Estudio de Viabilidade Técnico Económica de un Servizo de Prevención Mancomunado en el sector de los áridos de Galicia
Página 62 de 64
11. RESUMO DO INFORME
Todo o relacionado nos apartados anteriores procédese a resumir da seguinte maneira:
Modalidade: Servizo de Prevención Mancomunado integrado na estrutura da Asociación
Galega de Áridos
Recursos Humanos: Tres técnicos nivel superior, 1 a xornada completa (especialidade
Hixiene Industrial) e outros dous a media xornada (Seguridade no Traballo e Ergonomía e
PsicosocioloXía Aplicada)
Ubicación: Por determinar no entorno de Santiago de Compostela
Proposta de Custo empresarial:
- Cota por traballador administración: 45 €
- Cota por traballador non administración: 100 €
- Prezo por Avaliación hixiénica de Polvo de Sílice: 100 €
Estimación empresas asociadas 2 primeiros anos: 30
Estimación traballadores asociados 2 primeiros años: 450
Escenario de viabilidade económica:
En base ao escenario económico descrito neste documento que estuda a viabilidade
económica da implantación dun servizo de prevención de riscos mancomunado, cunha
adhesión de 30 empresas con aproximadamente 40 centros de traballo e un total de 630
traballadores o servizo e economicamente estable e viable.
En todo caso a análise de sensibilidade do proxecto arroxa que podería realizarse
adaptacions do proxecto ata un escenario de 420 traballadores mantendose a viabilidade
do servizo.
Estudio de Viabilidade Técnico Económica de un Servizo de Prevención Mancomunado en el sector de los áridos de Galicia
Página 63 de 64
12.- POSTA EN FUNCIONAMENTO DO SERVIZO DE PREVENCION MANCOMUNADO DA ASOCIACION DE ARIDOS DE GALICIA
O inicio do SPM constará das seguintes etapas:
- Emisión de enquisa ás empresas asociadas sobre a súa posible vinculación ao longo
do próximo ano, ao SPM con detalle das tarifas e servizos a recibir.
FASE I
- En caso de resposta afirmativa de máis de n empresas e n traballadores.
o Selección dos Técnicos de Nivel Superior.
o Simultaneamente realizarase a adquisición de equipos informáticos,
mobiliario e equipos de medida.
- Deseño de procedementos de xestión e actuación
o Deseño de procedementos detallados no presente informe.
o Deseño de modelos de:
Documento de Seguridade e Saúde
Avaliación de Riscos
Avaliacións Hixiénicas:
Po de sílice
Ruído
Iluminación
Vibracións
….
Plan de Autoprotección
Adecuación de maquinaria ao RD 1215/97
Rexistros:
Formación
Información
Estudio de Viabilidade Técnico Económica de un Servizo de Prevención Mancomunado en el sector de los áridos de Galicia
Página 64 de 64
Entrega de Epis
Aceptación/Renuncia a recoñecementos médicos
Comunicación de situación de embarazo
….
o Procedemento de Coordinación de actividades empresariais:
Deseño do Procedemento. Documentación a requirir e modelo de
seguimento e control.
Rexistro de documentación por empresa.
o Vixilancia da saúde
Creación do rexistro de recoñecementos e alertas de renovación.
o Requisitos legais:
Identificación de todos os requisitos legais:
Lexislación xeral
Lexislación sectorial
Convenios sectoriais
Outros requisitos propios
FASE II
- Visitas a diferentes modelos de empresa e posta en práctica dos procedementos
definidos. Implantación de documentación e rexistros.
- Realización de avaliacións hixiénicas, avaliacións de riscos, documentos de
seguridade e saúde (acorde en datas coa entrega do Plan de Labores)…
- Xestión de prezos en vixilancia da Saúde.
- Xestión de prezos de EPIS.
Esta etapa durará entre 3 e 4 meses, e será susceptible de ser prolongada se fose
necesario.