Estímulo e respostareceptores e efectores

Tema 6

Introdución

Pítase un penalti

O porteiro se prepara e se tira cara un lado e para a pelota

Tivo lugar unhareacción frente a unhasinal, que desencadenou unharesposta do porteiro.

O sistema locomotor (formado polos músculos e esqueleto) encargáronse de executar a respostaaxeitada

C o s ó r g a n o s d o s s e n t i d o s c a p t a m o s ai n f o r m a c i ó n d o m e d i o e x t e r n o q u e ét r a n s m i t i d a a o S N C

O S N C p r o c e s a a i n f o r m a c i ó n e d e s e g u i d oe l a b o r a a s o r d e s q u e d e s e n c a d e a n ar e s p o s t a

O S i s t e m a L o c o m o t o r e n c á r g a s e d e l e v a r ac a b o a r e s p o s t a r e a l i z a n d o o s m o v e m e n t o so r d e a d o s p o l o s n c

O que xa sabes

A percepción do medio

Contínuamente, estímulos procedentes tanto donoso interior como do mundo exterior son percibidospolo noso organismo.

Grazas a esta capacidade, respondemosautomáticamente ou de forma voluntaria, do xeitoapropiado para a nosa supervivencia e benestar.

Receptores sensitivos

Os ESTÍMULOS son aqueles cambios ambientaisque poden ser detectados polo noso organismo.

RECEPTORES son células nerviosas sensibles quecaptan os estímulos.

En función da súa localización distinguimos 2 tiposde receptores:

Receptores internos ou Interorreceptores: infórmannos sobreo estado e o funcionamento dos nosos órganos dos sentidos.

Receptores externos ou Exterorreceptores: captan os estímulosexteriores, por iso se localizan na superficie do noso corpo.

Receptores sensitivos

Segundo o tipo de estímulos que reciben, os receptoresclasifícanse en: Mecanorreceptores: reaccionan ante cambios de presión Termorreceptores: perciben os cambios de temperatura Quimiorreceptores: detectan substancias químicas Fotorreceptores: son sensibles á luz Nociceptores: sensibles á dor.

Todos os receptores sensitivos funcionan baixo o mesmoprincipio: converten os estímulos fisico-químicos en impulsosnerviosos, que a súa vez son transmitidos polo SN Periféricoata o SNC

Por adaptación sensorial se entende unha modificación nasensibilidade dos receptores sensitivos pola cal diminúe apercepción ou deixa de percibir un estímulo se o medio ou oestímulo permanece constante.

Os órganos dos sentidos

Os órganos dos sentidos están formados polos exterorreceptores, que seatopan: Dispersos pola pel ou Agrupados en zonas concretas como:

Mucosa nasal (recobre a parte superior das fosas nasais) Superficie da lingua O ollo ou O oído

Tradicionalmente considéranse 5 sentidos: TACTO, OLFACTO, GUSTO, OÍDOe VISTA.

Os receptores sensitivos que forman os órganos dos sentidos son sensibles adistintos tipos de estímulos

Tacto Olfacto Gusto Oído Vista

Órganoreceptor

PelFosasnasais

Lingua Oído Ollo

estímulo PresiónSubstancias

qímicasgaseosas

Substancias químicas disoltas

Vibracións Luz

O sentido do Tacto

A pel, ademáis de revestir eprotexer o corpo, é o órganoonde se localizan osreceptores táctiles.

A pel está constituida por 3capas:

a. A máis superficial, aEPIDERME

b. A intermedia, a DERME

c. A máis profunda, aHIPODERME

a.- A Epiderme

Está constituida por tecido epitelialpluriestratificado.

As células das capas superficiaisestán mortas e impregnadas dunhasubstancia córnea queimpermeabiliza a pel (a queratina)

As células das capas inferioresestánse a dividir contínuamente pararenovar as que se van perdendo.Nesta capa, tamén se intercalanMELANOCITOS: célulasprodutoras dun pigmento que lle dacor a pel (a Melanina)

a.- Epiderme

Da Epiderme derivan: As uñas: de misión

protectora

Os pelos: que teñen comomisión o illamentotérmico

As glándulas sebáceasque producen graxa paraimpermeabilizar o pelo

As glándulassudoríparas quesegregan o suor pararefrixerar a pel

b.- Dermis e c.- Hipoderme

A DERME está constituidapor tecido conxuntivo e nelalocalízanse vasossanguíneos, os músculosque encrespan o pelo(músculos horripiladoresou erectores) e os receptorestáctiles

A HIPODERME estáconstituida por un tecidoconxuntivo de tipo adiposocuxas células almacenangraxa e cumpren funcións deprotección e de illamentotérmico

Os receptores táctiles

Os receptores do tacto son:

Terminacións nerviosaslibres ou

Encerradas en cápsulas quese achan dispersos pola pel

Existen diversos tipos deestímulos táctiles:

Presión

Frío

Calor e

Dor

Os receptores táctiles

Cada grupo de receptores estáespecializado en recibir estímulosconcretos:

1. Corpúsculos de Meissner:presións lixeiras de contacto(caricias)

2. Corpúsculos de Pacini: aspresións fortes e as vibracións

3. Corpúsculos de Ruffini: de tacto,presión e o aumento detemperatura (sensación de calor)

4. Corpúsculos de Krause: odescenso da temperatura(sensación de frío)

5. Terminacións nerviosas libres: asensación de dor, calor e temperatura

Hixiene da pel

A pel é unha barreira defensiva queimpide a entrada de multitude demicrobios.

Calquera ferida ou pequena lesión napel, pode ser a entrada dosmicroorganismos que poderíancausarnos graves infeccións.

Por esta razón, é necesario manterunha escrupulosa hixiene cutáneamediante: Limpeza con auga e xabóns e A ducha diaria.

O ACNÉ é unha das infecciónscutáneas máis comúns durante apubertade. Esixe lavar frecuentementea zona afectada con auga quente exabón e evitar a súa manipulación.

O ACNÉ consiste na obstruccióndo conduto de saída das glándulassebáceas que se inicia coa pubertade,cando as hormonas estimulan a súaactividade.

Sentido do Olfacto

O sentido do olfacto e dogusto traballanconxuntamente para que sepoidan recoñecer os saborescaracterísticos dosalimentos.

O Olfacto localízase nas fosasnasais. Esta cavidade estárevestida polo epitelio damucosa nasal, denomínasePITUITARIA. Neladistínguense 2 rexións: Pituitaria vermella

Pituitaria amarela

Olfacto

A Pituitaria vermella reviste a parteinferior e media da cavidade nasal econtén abundantes capilaressanguíneos para quentar o aire queinspiramos.

A Pituitaria amarela está situada naparte superior das fosas nasais. Conténos receptores olfactivos constituidospor células ciliadas resposables depercibir e transportar os estímulos.

Os receptores olfactivos son sensiblesa substancias gaseosas ou volátilespresentes no aire inspirado.

Estes receptores captan máis de 3000partículas volátiles distintas e emitenimpulsos nerviosos a través do Nervioolfactivo, chegan ao Bulbo raquídeoe dende el ao Cortex cerebral, ondese fai consciente a sensación en formade olor

Gusto

Os receptores do gustoatópanse nos botónsgustativos das papilasda lingua e do padal, nafarinxe e na larinxe.

Son sensibles asubstancias disolvidasna saliva.

Existen receptores para 4tipos de sabores: Doce Salgado Ácido e Amargo

Sabor

O sabor característicodun alimento é unhamestura entre sensaciónsolfactivas e gustativas, xaque ao mastigar acomida, ademáis departículas disolvidas,millóns de moléculasvolátiles despréndense epasan da farinxe ácavidade nasal, onde soncaptadas polas célulasolfactivas.

Hixiene do olfacto e do gusto

A perda ou reducción do sentido do olfacto é aanomalía máis frecuente. Prodúcese cando a excesivamucosidade orixinada nas fosas nasais impide captaras partículas volátiles.

A reducción ou perda do sentido do gusto adoita serconsecuencia dos trastornos que lle afectan á lingua,provocada por ex., por tabaquismo intenso.

O mantemento da limpeza das fosa nasais e ocepillado dos dentes, incluida a limpeza da lingua,poden mellorar a percepción dos sabores e olores.

Estrutura do oído

Detecta sons e a posición e movementos do corpoAnatómicamente subdivídese en 3 rexións

Estrutura do oído

Oído externoPavillón auricular Capta os sons ambientais e

dirixeos á membrana timpánica facéndoa vibrarConduto auditivo externo

Oído medio (cavidadeexcavada no ósotemporal: “caixado tímpano”)

tímpano 8 veces maior ca ventá oval

Tabique óseo con 2 orificios

Ventá oval Conectada coa cadea de osiños

Ventá redonda

Cadea de osiños

Martelo Diminúen a amplitude pero aumentan a intensidade. F.: transmitir as ondas sonoras ata o oído interno

Bigornia

estribo

Trompa de Eustaquio (comunicada

coa farinxe)

Equilibra presións entre o interior e o exterior

Oído interno oulaberinto

Cóclea ou caracol Ten o órgano da audición

Vestíbulo Utrículo

Órgano do equilibrioSáculo

Canles semicirculares

Oído externo

Ten o pabillón auriculare o conduto auditivoexterno (pelos e cerume)que captan os sonsambientais e diríxeos ámembrana timpánica,facéndoa vibrar

Oído medio

O Tímpano é 8 veces maior ca ventáoval

No tabique óseo ten 2 orificios: Ventá oval: conectada coa cadea de

osiños Ventá redonda

No interior está a cadea de osiños(martelo, bigornia e estribo) quediminúen a amplitude pero aumentana intensidade. A misión é transmitir asondas sonoras ata o oído interno

A trompa de Eustaquio,comunicada coa farinxe, equilibrapresións entre o interior e o exterior xaque permite a entrada e saída do aire easí equilibra presións a ambos ladosdo tímpano

Oído interno ou laberinto

Está formado por un sistema decanles encaixados no ósotemporal: O Laberinto óseo, que está cheo

dun líquido chamado perilinfa. O Laberinto membranoso,

alóxase dentro do laberinto óseo,coma un molde, e está cheodoutro líquido, a endolinfa.

No Laberinto distínguense 4zonas: Vestíbulo:

Sáculo Utrículo

As canles semicirculares, ondereside o sentido do equilibrio

A Cóclea ou Caracol, ondereside o sentido da audición.

Nervio auditivo

mácula

Cristas acústicas

Cristas acústicas nas ampollas dos canlessemicirculares, que detectan omovemento de xiro da cabeza

Nos utrículos e nos sáculos, através das máculas controlan apostura e o enderezamento dacabeza

Funcionamento do oído

Realiza 2 funcións:a. A audición:

As ondas sonoras son recollidas polo pavillón da orella e dirixidas cara ao conduto auditivo fan vibrar ao tímpano esa vibración é ampliada pola cadea de osiños transmítese aos líquidos que enchen o caracol, onde se atopan os mecanorreceptores sensibles á vibración os mecanorreceptores convirten o estímulo en impulsos nerviosos que son enviados ao

cerebro polo Nervio Auditivo

b. O equilibrio: Cando movemos a cabeza desprázase a endolinfa que enche os canles semicirculares este movemento é captado polos receptores situados na parede e transformados en impulsos nerviosos, que lle envían a información destes movementos

ao cerebro.

Os receptores do oído perciben vibracións e producen impulsos nerviososque son transportados polo nervio auditivo ao cerebro.

Hixiene do oído

Para unha correcta audición e para previr infeccións, épreciso manter despexados os condutos auditivosexternos.

Para a súa limpeza só debe empregarse auga e xabóns ousolucións fisiolóxicas.

Nunca deben empregarse bastonetes ou obxectos quepodan danar ó tímpano.

A exposición prolongada a niveis sonoros intensos,destrúe os receptores sensoriais do oído e conduceirremisiblemente á perda da capacidade auditiva(XORDEIRA).

Escoitar música a gran volume é un dos factores queprovoca déficit auditivos entre os mozos.

O sentido da vista

Os ollos son os órganosonde reside o sentido davista.

O ollo está formado porunha serie de:

Órganos anexos e

Globo ocular, aloxadonunha cavidade (concaorbitaria) formada polosósos do cranio e da cara.

http://recursostic.educacion.es/ciencias/biosfera/web/alumno/3ESO/Relacor/contenido6.htm

Órganos anexos do ollo

Cella: impiden que o suorcaia sobre o ollo

Pálpebra: protexeno do rocecos obxectos e limpan a súasuperficie ao abrirse epecharse.

Pestanas: protéxeno departículas de po e detectan osobxectos que se aproximan aél.

Glándula lacrimal queproduce as bágoas, queprotexen a conxuntiva, amantén húmida e matan asbacterias, co que evita asinfeccións.

O globo ocular

Ten forma esférica grazas a que tenlíquidos no seu interior: humor acuosoe humor vítreo.

Conxuntiva: epitelio transparente quecobre a esclerótica e a córnea.

O globo ocular está formado por 3membranas:

1. Esclerótica: capa branca e dura queprotexe e mantén a forma do ollo. Nasúa parte dianteira atópase a córnea,que é transparente.

2. Coroides: capa opaca que escurece ointerior do ollo. A súa parte anterior está

o iris (músculo circular situado debaixo dacórnea) e

O orificio da pupila (abertura circularsituada no centro do iris)

3. Retina: capa onde se localizan osreceptores visuais. Na parte anteriorse diferencia o cristalino (lentetransparente que se atopa detrás do iris)

Funcionamento do ollo

A luz penetra polas pupilas egrazas ao cristalino, as imaxesfórmanse na retina.

Os receptores da retinacaptan a luz reflectida polosobxectos que vemos eproducen impulsos nerviososque son transportados polonervio óptico ata o cerebro.

Os receptores da retina son de2 tipos: CONOS, son sensibles ás cores,

máis non á luz de baixaintensidade

BASTÓNS, perciben a luz depouca intensidade, pero non ascores. So permiten ver enbranco e negro

Acomodación do ollo

Chámase ACOMODACIÓN ácapacidade do ollo de ver osobxectos con nitidez (debido a quecambia a forma do cristalino). Cando o obxecto está lonxe, o

cristalino estírase e adelgaza Cando o obxecto está preto, acúrtase e

engrosa

Desta forma consigue o ollo que aimaxe se forme sobre o mesmo lugarda retina (ENFOQUE),independentemente da distancia aque se encontre ó obxecto.

O cristalino adapta a súa curvaturapara modificar a dirección dos raiosde luz e permitir que as imaxes dosobxectos situados a distintasdistancias se formen correctamentesobre a retina.

Coa idade diminúe o poder deacomodación do ollo (PRESBICIA)

Regulación da cantidade de luz

A pupila péchase ou ábrese en función da intensidadeluminosa:

péchase para no nos cegar cando hai moita luz e

Ábrese para ver mellor cando hai pouca.

Anomalías da visión

MIOPÍA: débese a excesiva lonxitude do globo ocular (ou a córnea demasiadocurvada) que fai que os obxectos se debuxen diante da retina. Os individuos miopes ven:

Nitidamente os obxectos próximos Borrosos os obxectos afastados

Para correxir este defecto, utilízase anteollos con lentes diverxentes.

HIPERMETROPÍA: débese a unha escasa lonxitude do globo ocular (ou a córnea moiplana), que fai que os obxectos se debuxen detrás da retina. Os hipermétropes:

Ven nitidamente os obxectos afastados Borrosos os obxectos próximos

Corríxese utilizando lentes converxentes.

ASTIGMATISMO: prodúcese cando a córnea presenta unha curvatura irregular nassúas distintas zonas. Isto provoca unha visión borrosa e distorsionada. Corríxese utilizando lentes cilíndricas.

Os problemas oculares máis frecuentesdébense á alteracións no globo ocularou na superficie da córnea, o queprovoca a formación defectuosa daimaxe. As máis comúns son:

miopíahipermetropíaastigmatismo

ANOMALÍAS DA VISIÓN

PREBICIA

ASTIGMATISMO

Hixiene dos ollos

Os ollos teñen un mecanismo propio de limpeza, constituidopolo sistema lacrimal e pola pálpebras, que manteñenhúmida e limpa a superficie do globo ocular.

Así e todo, os ollos deben lavarse diariamente con auga, paraeliminar as lagañas producidas durante o sono.

Medidas de protección para a vista:1. Utilizar boa luz para ler e estudar A luz debe penetrar pola esquerda nos dextros A luz debe penetrar pola dereita nos zurdos.

2. Manter a distancia axeitada ante as pantallas doordenador e tv, e non estar fronte a elas demasiado tempoporque provoca “fatiga visual”.

3. Evitar ler en vehículos en movemento que provoquencambios da distancia entre o ollo e o texto, xa que asvariacións na acomodación, coa conseguinte sensación demareo

O s e s t í m u l o s c a p t a d o s p o l o s r e c e p t o r e s et r a n s f o r m a d o s e n i m p u l s o s n e r v i o s o s s o ne n v i a d o s á m é d u l a o u a o c e r e b r o , o n d e s ee l a b o r a n a s o r d e s d e r e s p o s t a .

A elaboración da resposta

No cortex cerebral localízanse:

ÁREAS SENSITIVAS: onde se reciben os impulsosnerviosos dos distintos órganos dos sentidos a través dosnervios sensitivos. Nestas áreas os impulsos tradúcense en sensacións. É no cerebro onde

realmente vemos, oimos, e en xeral, sentimos A destrucción dunha rexión sensitiva do Cortex cerebral leva aparellada

a INSENSIBILIDADE da zona do corpo correspondente (aínda que osórganos dos sentidos funcionen perfectamente).

ÁREAS MOTORAS: encargadas de producir estímulosnerviosos. Estes estímulos son conducidos por medio deneuronas motoras cara ós órganos efectores, que sonresponsables de levaren a cabo a resposta. A destrucción dalgunha área motora implica a PARALISE dos órganos

controlados por ésta. Estes órganos poderían funcionar correctamentepero non poden facelo porque non reciben as ordes oportunas

Actos voluntarios

Actos voluntarios: son actosconscientes, controlados deforma voluntaria.

Elementos dun acto voluntario: Receptor Fibra nerviosa sensitiva Médula Espiñal: vías

ascendentes sensitivas Áreas sensitivas do Cortex

Cerebral Interneuronas da Área de

Asociación do Cerebro Áreas motoras do Cortex

Cerebral Médula Espiñal: vías

descendentes motoras Fibra nerviosa motora Efector

Actos involuntarios

Actos reflexos: son respostas rápidase automáticas ante estímulos que nonimplican un control voluntario.

Os Actos reflexos lévanse a cabomediante unha estrutura nerviosa, oARCO REFLEXO (cadea de neuronasque participan nun acto reflexo).

Elementos dun acto reflexo: Receptor Neurona sensitiva: que leva o

impuolso nervioso desde o receptor ata ámédula

Neurona de Asociación ouInterneurona, situada ná médula, quepon en contacto a neurona sensitiva coamotora

Neurona motora: que lle transmite amensaxe ao músculo correspondente

Órgano efector: un músculo queefectúa a resposta

ELABORACIÓN DA RESPOSTA No Cortex Cerebral localízanse:

a. Áreas Sensitivas: onde se reciben os impulsos nerviosos dos distintos órganos dos sentifos a través dos Nervios Sensitivos. Nesta área tradúcense as sensacións. A destrución dunha área sensitiva leva emparellada a INSENSIBILIDADE da zona do corpo

correspondente. b. Áreas mototas: encargadas de producir estímulos nerviosos que son

conducidos por Nervios Motores cara os órganos Efectores, que son os responsables de levar a cabo a resposta. A destrución dalgunha área motora implica PARÁLISE dos órganos controlados por ésta.

Actos voluntarios: son actos conscientes, controlados de forma voluntaria. Elementos dun acto voluntario:

a. Receptor b. Fibra nerviosa

sensitiva c. Médula Espiñal: vías

ascendentes sensitivas

d. Áreas sensitivas do Cortex Cerebral

e. Interneuronas da Área de Asociación do Cerebro

f. Áreas motoras do Cortex Cerebral

g. Médula Espiñal: vías descendentes motoras

h. Fibra nerviosa motora

i. Efector

Actos reflexos: son respostas rápidas e automáticas ante estímulos que non implican un control voluntario. Os Actos reflexos lévanse a cabo mediante unha estrutura nerviosa, o ARCO REFLEXO (cadea de neuronas que participan nun acto reflexo). Elementos dun acto reflexo:

a. Receptor b. Neurona sensitiva: que leva o impuolso

nervioso desde o receptor ata á médula c. Neurona de Asociación ou

Interneurona, situada ná médula, que pon en contacto a neurona sensitiva coa motora

d. Neurona motora: que lle transmite a mensaxe ao músculo correspondente

e. Órgano efector: un músculo que efectúa a resposta.

O sistema locomotor

Está formado polos ósos e osmúsculos esqueléticos.

Función:

é o encargado de executar asrespostas motoras ordenadaspolo SN

a colaboración entre os ósos emúsculos permítenos

manter a postura,

desprazarnos e

realizar múltiples movementos.

O esqueleto

Función: constitúe a armazón interna que sostén o

noso corpo protexe as partes máis delicadas do

organismo nel insírense os músculos que permiten o

movemento

Está formado por 208 ósos, e asestruturas que permiten a súaensamblaxe (articulacións eligamentos)

Divídese en 2 partes: Esqueleto axial:

Ósos da cabeza Columna vertebral Esterno Costelas

Esqueleto apendicular: Ósos das extremidades superiores Ósos das extemidades inferiores Cinturra escapular ou Ombreiro… Cintura pelviana ou Cadeira:…….ósos que

unen as extremidades ao esqueleto axial

Esq

uele

to a

xia

lÓsos da cabeza:

-frontal

-parietal

-temporal

-occipital

-ósos da cara:

-nasal

-meixela

-maxilares

Esq

uele

to a

pen

dic

ula

r

Ósos das Extremidades

Superiores:

- úmero

- radio

- cúbito

- ósos do carpo

- ósos do metacarpo

- falanxes

Columna vertebral: vértebras:

- cervicais

- dorsais

- lumbares

- sacro

- coccix

Ósos das Extremidades

Inferiores:

- fémur

- rótula

- tibia

- peroné

- Ósos do tarso

- Ósos do metatarso

- falanxes

Esterno Cintura Escapular ou Ombreiro:

- clavícula

- omóplata

Costelas

- verdadeiras

- falsas

- flotantes

Cintura Pelviana ou Cadeira:

Coxal:

- íleo

- ísquion

- pube

A musculatura

os músculos esqueléticosactúan sobre o esqueletoe executan osmovementos voluntariosde resposta ante osestímulos.

Está integrada por máisde 650 músculos quecontitúen o 35-40% dopeso corporal

Na

Ca

be

za

Músculos

faciais:

son

aqueles

que o seu

movemento

lle dan as

distintas

expresions

ao noso

rostro.

Frontal: eleva as cellas

Orbicular dos ollos: abre e pecha as pálpebras

Nasais: engurran a nariz

Orbicular dos labios: abre e pecha os labios

Bucinador: incha as meixelas

Músculos

mastigado

resMaseter: permite a mastigación

Temporal: permite a masticación

No colo ou

PescozoEsternocleidomastoideo: xira a cabeza de dereita a esquerda

Digástrico: descende a mandíbula inferior

No

Tro

nc

o

Tórax

Zona

ventral

Pectorais: moven os brazos cara adiante

Serratos maiores: elevan o ombro

Zona dorsalTrapecio: dobra a cabeza cara atrás

Dorsal ancho: move o brazo cara atrás

Abdome

Zona

ventral

Rectos maiores: dobran o tronco cara adiante

Oblicuo maior:dobra o tronco cara atrás

Zona dorsalGlúteo: mantén a posición ergeita. Estira a coxa e faina

xirar

Extremi

dades

superior

Deltoide: eleva o brazo

Bíceps braquial:flexiona o brazo

Tríceps: estende o brazo

Flexores e extensores: flexionan e estenden os

dedos

Supinador: xira a palma cara abaixo

Palmar: flexiona a man sobre o antebrazo

inferior

Glúteo:

Psoas ilíaco: eleva a coxa

Recto anterior: estende a perna

Sartorio: permite cruzar a perna

Bíceps femoral: flexiona a perna

Tibial: flexiona o pé cara a canela

Xemelgos: levantan o talón

Flexores e extensores: flexionan e estenden os

dedos

As articulacións e movementos

os nosos ósos están articuladospara permitir o movemento

ARTICULACIÓNS: sonestruturas que unen os ósos doesqueleto e permiten a mobilidadeda maioría da súas pezas.

TIPOS DE ARTICULACIÓNSsegundo a súa MOBILIDADE: INMÓBILES: impiden o

movementos dos ósos que agrupan.Ex.: ósos do cranio, pelve,…

SEMIMOBILES: so realizanpequenos desprazamentos. Ex.:articulacións das vértebras

MÓBILES: permiten unha granmobilidade entre os ósos. Ex.:articulación do cobado, cadeira,xeonllo,…

Articulacións móbiles

Nunha articulación móbilpresenta os seguinteselementos: LIGAMENTOS: fibras moi fortes

que unen os ósos. CARTÍLAXES: pezas de ticido

cartilaxinoso que recobren eprotexen as superficies dos ósosen contacto.

CÁPSULA DE LÍQUIDOSINOVIAL: bolsa situada entreos ósos reenchida dun líquidolubricante: “sinovia” ou “líquidosinovial”.

Ademáis, nos Xeonllos posúenMENISCOS: estruturas defibrocartílaxe entre os ósos, cuxoobxecto é adapatar a superficie decontacto para repartir mellor acarga.

Lesións no sistema locomotor

poden afectar aos músculos, aos ósos ou as articulacións.Son:

CONTRACTURAS MUSCULARES: contracciónpersistente e involuntaria dun músculo.

FRACTURAS ÓSEAS: rotura parcial ou total dun óso.

LUXACIÓNS: saída dos ósos das articulacións.

ESCORDADURAS (esgüince) lesións nos ligamentos

ROTURA DE LIGAMENTOS ou de CARTÍLAXES.

A causa principal destas lesións son: traumatismos(golpes), exercicios bruscos ou exercicios continuadossen preparación previa.

Prevención das lesións

Utilizar os elementos protectores adecuados a cadadeporte.

Evitar os exercicios bruscos, que poden producirsobrecarga en músculos e articulacións.

Realizar exercicio físico axuda a previr as lesións e arecuperación de moitas delas.

Ademáis, realizar exercicio físico, fomenta aautoestima, facéndonos sentir máis fortes e segurosante a vida. Tamén libera un neurotransmisor(ENDORFINAS) que axudan a reducir a ansiedade e asmolestias físicas e elevan a resistencia á dor, xerandounha sensación de benestar que prevé e mellora adepresión.

Acción dos músculos sobre o esqueleto

Para cumprir coa súa función, os músculos esqueléticosúnense aos ósos, e contráense e reláxanse producindomovemento.

Cada músculo únese a 2 ósos distintos mediante uns cordónsmoi resistentes de tecido conxuntivo: os TENDÓNS.

O músculo contráese, acúrtase cando recibe un impulsanervioso motor. Grazas ás articulacións, os músculos moven osósos facendo que: se acheguen, se separen ou xiren un conrespecto a outro.

Para realizar algúns movementos os músculos traballancoordinadamente por parellas, que funcionan de formaantagónica ou contraria. Ex.: músculo bíceps (flexiona o brazo)e músculo tríceps (extensión do brazo)

As pancas do corpo humano

os ósos e as articulacións constitúen un sistema depancas sobre as que actúan os músculos.

En toda panca distínguense 3 elementos: Punto de potencia (P): onde se aplica a forza.

Punto de apoio (A): onde se sustenta a panca

Punto de resistencia (R): onde se sitúa a forza que hai quevencer.

Tipos de pancas

segundo a DISPOSICIÓNdos seus ELEMENTOS:

PRIMEIRO XÉNERO: opunto de apoio está entre apotencia e a resistencia.Permite unha gran variedadede accións, mobilidade epotencia.

SEGUNDO XÉNERO: aresistencia está entre o puntode apoio e a potencia. Nonproduce grandesdesprazamentos pero vencegrandes resistencias.

TERCEIRO XÉNERO: apotencia está entre o puntode apoio e a resistencia. Dalugar a deprazamentosextensos, sen vencer grandesresistencias.