ESKULTURA GOTIKOA

Errepasoa

Sarrera

• Eskulturan aldaketa bat dago Erromanikoan hasitako bilakaera izanik

• Irudiak naturalistak dira eta irudikatzen duten garaiarekin identifikatzen dira, aurreko garaiko denboralizazio falta eta geometrizazioaren kontrastean.

Ezaugarri orokorrak

• Naturan inspiratzen da, forma sentsibleaz ulertzeko errazak

• Edertasun fisikoarekiko hurbiltasuna honen ikonografiaren dimentsio espiritualagatik

• Arazo berriak:– Espazioaren irudikapena– Irudien bolumena (anatomia)– Kolore eta argiaren erlazioa

Ezaugarri orokorrak

• Saiatzen da natura den bezala irudikatzen. Idealizazioa galtzen da.

• Pertsonaien keinuak eta jarrerak gizakienak dira. Sentimenduak eta ezaugarri naturalak dituzte.

Ezaugarri orokorrak

• Naturalismoa nabaritzen da irudikaturiko bi gai nagusietan:– Birjina ez da bere Semearen

eserlekua, berarekin komunikatzen eta jolasten duen emakume gazte bat baizik.

– Kristo gizaki bat da eta gurutzean sufritzen du edo hilik dago.

Ezaugarri orokorrak

• Irudiak humanismoz beterik daude, bertikalitatea, simetria eta hieratismoa baztertzen dira keinu eta jarrera errealistak izateko.

• Sentimenduak, alaitasuna edo tristura, irudikatzeko joera dago. Adibide on bat izaten dira Birjina eta San Joanen jarrera kalbario eta Pietateetan.

Bilakaera

XIII. mendea: klasizismoa.

Naturalismo idealizatu bat nahi dute.

XIV. mendea:

Manierismoa eta estilizazioa, irudi luze eta bihurgunetsuz.

XV. mendea:

Errege. Burgesen edo aristokraten irudiak.

Fatxadak

• Parterik garrantzitsuena tinpanoa da, non Pantokrator eta Tetramorfo taldea irudikatzen diren.

• Birjina erdian ager daiteke.• Batzuetan, beheko partean

Kristo edo Birjinaren bizitza kontatzen da.

• Arkiboltetan sainduak eta erregeak bezalako pertsonaiak agertzen dira.

Fatxadak

• Mainelean Kristo edo Birjinaren irudiak agertzen dira. Irudi lagunak dira, eta paradisurako sarrera irudikatzen duen atean agertzen dira.

• Atezangoetan Apostoluak agertzen dira.

• Beste pertsonai profanoak bigarren mailako kokapena izan dezakete.

Hilobiak

• Eskulturako kokapen berri bat da.

• Bi motakoa izan daiteke:– Itsatsia: arku baten azpian– Esentoa: ohe funerarioa

• Ezaugarriak dira:– Hildakoa irudikatzen da ohean,

etzanda edo otoitz egiten– Abere sinbolikoen irudiak

• Noblezia edo burgesiak enkargatzen zituzten

• Kaperetan agertzen dira.

Beste kokapenak

• Eskulturarako beste kokapenak dira:– Koroetako aulkiak– Pulpituak– Erretaulak

Ikonografia

• Erlijiosoa da nagusiki:– Azken epaiketa– Kristo maiestatean– Birjina– Sainduen bizitzak (hagiografiak) – Abere fantastikoak (gargolak)

• Fatxadetan, klaustroetan edo irudi independenteak bezala agertzen dira.

Ikonografia

• Kristo agertu daiteke epaile bezala edo bere bizitzako eszenetan.

• Beste irudikapen normala Kruzifixioa da, ezaugarri berri batzuekin:– Hiru hiltze– Sufrimenduzko elementuekin

(odola, zauriak, koroa)– Hilik edo hilzorian– Oihal txiki bat jantzita duela.

Ikonografia

• Birjinak estatu berezi bat jasotzen du• Irudia aldatzen da:

– Gaztea da– Humanoa– Bere Semearekin jolasten du– Irribarretsu dago

• Jantziak dotoreak dira• Irudia estilizatua da.

Ikonografia

• Hagiografiak: Sainduen bizitzak dira. Askotan martirioak irudikatzen dira.

• Abere fantastikoak arruntak dira gargoletan.

Kolorea• Polikromia erabiltzen da irudi

errealistagoak lortzeko.• Pertsonaiak elkarren artean komunikatzen

dira.

Naturalismoa

• Eguneroko ekintzetan eta abere eta landaretan ikusten da.

Sluter

• Azken gotikoaren ordezkaririk garrantzitsuena da.

• Bere irudiak errealistak dira, bolumen handiz.

• Enkaputxatuaren gaia sortu zuen.

Espainia

• Erromanikoa asko luzatu zen• Santiagoko Antzinako Atariko Mateo

maisuaren lanek naturalismoa aurreratu zuten.

Espainia

• Eboluzioa hasi zen Burgos, Leon eta Toledoko katedraletan lan egitera etorri ziren maisuekin.

• Adibiderik onenak fatxadak dira.

Espainia

• Hilobiak ugariak dira• Arkudun eredua

horman agertzen da• Hildakoaren irudia ohe

batean etzanda agertzen da

• Polikromia erabiltzen da.

Espainia

• Ohe-hilobiaren eredua izan daiteke:– Bikoitza– Banakakoa

Espainia

• Batzuetan hilobiratutako pertsona jarrera normal batez agertzen da, bizirik egongo balitz bezala.