ENERGIA TXOKOA LH5

ENERGIA TXOKOAGAIAK: •ENERGIA TXOKOA ERAIKITZEN •EZ BIRZIKLATZEAREN ONDORIOAK (Albistea)•OZONO GERUZA•ZUHAITZAK SALBATU NAHIAN (Albistea)•TENPERATURAREN BERRI EMAN •ENERGIA EOLIKOA•ANTARTIDA (KLIMA ALDAKETA)•ANTZERKIA (Non bizi gara?)•GURE GELAN BIRZIKLATUTAKO PAPERAREN NEURKETA•KLIMA ALDAKETA (Testuak)•BEROGAILUAREN KONPONKETA•ALBISTE EKOLOGIKOAK•LURRA IZERDITAN BLAI (Albistea)•Lh3.mailakoBIRZIKLAPENAREN INGURUKO DATUAK BILTZEN•NOLA LORTZEN DA BEHAR DUGUN ENERGIA?•ZUHAITZAREN EGUNA•ENERGIA MOTAK (GLOGSTERRAK*)•BIRZIKLATU NATURA IMITATU.*Glosterrak ikusteko blogetik ikustea gomendatzen dugu, batzuk linkak baitituzte)

ENERGIA TXOKOA ERAIKITZEN

Gaur Energia txokoa goiko pasiloan eraiki dugu. Bertan, energiaren inguruko berriak, informazioa... emateko aukera izanen dugu.Momentuz, plastika orduan , txokoa apaindu dugu.HorretaZ gain, aste honetan landutako gaia adieraztera eman dugu :"Nola zatozte ikastolara oinez, kotxez ala txirrindulez?" 

Lehen Hezkuntzako 4. eta 5. mailari galdetu ondoren Gure txoko honetan erantzunak jarri ditugu.Zatoz bisitatzera gure txokoa!!!!!!!!!! URRI

A

BIRZIKLAPENA

Gaur Nereak beste albiste bat ekarri digu gelara: Zintruenigoko institutoako ikasleen familien artean egindako ikerketa batean familien %80Ak ez du ongi birziklatzen.Zer gertatuko litzateke gure ikastolan ikerketa hori egingo bagenu?BIRZIKLATU, MESEDEZ!!!!!!

AZAROA

Zer da ozono geruza?Gaur gure gelara LH6ko Uxue, Amie, Jone, Amaia, Javier, Josu eta Urko etorri dira Ozono geruzaren inguruan hitzegitera. Zera komentatu digute: Ozono geruza atmosferaren estratosferan dagoela. Geruza honek izpi ultramoreetatik babesten gaituela.Horretaz gain,

ozonoren egoeraz hitzegin digute: zuloa geroz eta handiagoa omen da kutsadura dela eta.

Zuloa gehiago handitu ez dadin kotxea gutxiago erabiltzea, spray kutxakorrik ez erabiltzea e.a gomendatu digute.Gehiago jakin nahi izanez gero klikatu goiko izenburuan

AZAROA

ZUHAITZAK SALBA DITZAGUN

Zuhaitza salbatu nahian Oraingoan Nereak albiste interesgarri eta harrigarri bat ekarri digu energia txokoan jartzeko.

AZAROA

KLIMA ALDAKETA

Klima aldaketa dela eta hurrengo hiruhilabetean landuko dugunez Antartika aztertzen hasi gara.

ABENDUA

TENPERATUREN BERRI EMATEN

Egun hauetan energia txokoa berritzen aritu gara. Batetik,"create a graf" programarekin grafikoak egiten ikasi dugunez iraila,urria eta azaroko tenperaturaren berri eman dugu grafiko modura eta baita ere grafikoak interpretatu ditugu.

ABENDUA

Tenperaturaren berri ematen 1.HIRUHILABETEKO ONDORIOAK   Kanpoko tenperaturari dagokionez, Urriko bataz besteko tenperatura goizeko 9:30etan 5,15º-

koa da. Azaroko bataz besteko tenperatura goizeko 9:30etan 7,5º-koa da, eguerdiko 12:30etan aldiz,

10.5ºkoa. Urrikoak nahiz azarokoak goiz hotzak izan dira.Gainera, kontutan hartu behar dugu , gure gela

iparrera ematen duela eta termometroa itzaletan dagoela.   Barruko tenperaturari dagokionez, Urrian gora behera handiak izan ditugu.Lehenengoa

hamabostaldian Ikastolako berogailua jarri gabe zegoen baino hotzik ez dugu pasa eguerdirako gela epeletzen zen eta.Bigarren hamabostaldian berogailuak piztu egon dira eta berogailuen kontrola eramanez 18-20º artean egon gara.

Azaroan berogailu bat piztuta izan dugu eta 18-20 º bitarte egon gara. Ostiraletan, azkeneko orduan, gelako bi berogailu piztuta uzten genituen astelehenean gu etorri aurretik gela epelen joateko. Grafikoan ikusten denez, astelehenetan zertxobait jeisten zen tenperatura baino ez gehiegi.

Eguerdiko 12etan tenperatura hartzen hasi gara eta egunean zehar 2-3º igotzen dela konturatzen gara. Hurrengo hilabetean ordu horretan 20tik igotzen bada termostato jeitsiko dugu eta gela 20ºtan mantentzeko ahaleginak eginen ditugu.

Abenduko tenperaturari dagokionez goizeko(9:30) temperatura besterik ez dugu, nahiz eta eguerdiko tenperaturaren datuak hartu garbira pasatzean galdu egin dugu.Goizeko tenperaturaren bataz bestekoa 3,7º-ko da kanpo aldean. Gela barruan , orokorrean 17-18º bitarte ibili gara.

ANTZERKIAABENDUA

GABONETAKO JAIALDIAN LURRA PLANETA INGURUKO ANTZERKIA EGITEA ERABAKI DUGU. BI OINARRI IZAN DITUGU: BATETIK, NON BIZIKO GARA ? ANTZERKI LIBURUA .BESTETIK, PLANETARIOKO AMA LURRAREN AURKEZPENA.

e4

¡Aquí estoy yo!Soy casi toda de color azul porque tengo mucha agua que forma los océanos. Y el color blanco se debe a las nubes, y a los casquetes polares, donde hay mucho hielo. Bueno, y la tierra firme, los continentes donde vivís vosotros. Soy el único planeta del sistema solar que tiene seres vivos, y ahora que estoy un poco enferma me tenéis que cuidar, y darme cariño. Si me contamináis, sihacéis desaparecer los bosques y ensuciáis los mares, pronto será imposible vivir aquí.Estáis a tiempo de disfrutar de las maravillas que ha hecho la vida, de sus formas, colores, aromas y sonidos. Para que todos sigamos formando una gran familia, tenéis que respetar y proteger a esta abuela Tierra que os quiere.Planetario de Pamplona

ANTZERKIA PRESTATZEN

ABENDUA

LA TIERRA ESTAMOS LIMPIANDO, ÁRBOLES HEMOS DE PLANTAR, EL AGUA LIMPIA LA CONSERVARÉ Y TODOS JUNTOS EN ELLA, VIVIREMOS LLENOS DE SALUD , ALEGRIA Y FELICIDAD.

ABENDUA

Zer gertatuko litzateke, gure Lur planeta kutsatuz gero? Ezingo ginateke bizi. Beraz, gizakiak, bizi ahal izateko, planeta berriren bat bilatu beharko luke Eguzki Sisteman. Baina, ba al dago gizakia bizi litekeen planetarik? Pixkanaka kutsatzen ari garen gure planeta, Lurra, zaintzen hasteko ordua iritsi ote zaigu?Egin dezagun bidaia txiki bat Eguzki Sistemako planetetan zehar, eta zer ondorio ateratzen dugun.

ANTZERKIAREN ILDOA

ENERGIA EOLIKOA

Bestalde, jaialdiko gaia energia denez gai horri heldu diogu eta energia eolikoaren alde onak eta txarrak aztertu ditugu.

ABENDUA

PAPERA BIRZIKLAPENAREN BERRI

Gure energia txokoan jarritakoaren berri eman nahi nizueke:Batetik, Ainharak 1. hiruhilean birziklatu eta zakorrontzira bota dugun paperaren neurketaren grafikoa egin digu.

ABENDUA

KLIMA ALDAKETA

Nereak eta Usuak klima aldaketari buruz egindako testuak ditugu ikusgai energia txokoan.

URTARRILA

KLIMA ALDAKETA EUSKAL HERRIAN

Klima aldaketak ondorio txarrak izan ditu,berdegune gutxiago dago eta basamortu gehiago.Munduan aldaketa asko gertatzen ari dira,Almeria adibidez, basamortu bihurtzen ari da;Antartikan izeberrak murrizten hasi dira eta ur-maila igoko da. Zeintzuk dira klima aldaketaren arrazoiak ? Gizakiak. Basoak erretzen dituzte nekazaritzarako lurrak lortzeko,kotxeak behin eta berriz erabilzen da,produktu kimikoak erabiltzen dira,energia ez da aurrezten.Produktu kimiko horietatik CO2 asko dago gure atmosferan,CO2 hori zulo bat egiten ari da gure Ozono geruzan. Zer egin dezakegu?Nola lortuko dugu arazo hau konpontzea?Hartu garraio publikoak edo zure txirrindula,gas kaltegarriak ez erabili hainbeste,energia aurreztu,basoak ugaltzen utzi eta zaborra birziklatu. Euskal Herrian beharbada tenperatura aldaketa izanen da ,baina ez dago arriskurik basamortu bihurtzeko. USUA LIZARRAGA LH5

Klima aldaketa leKu askotan gertatzen ari da. Lehen paisaia berdeagoa zen orain,basamortuak handitzen hasi dira eta baita

ere,geroz eta lehorragoa dago dena.Ohianak eta leku berdeak txikiagotzen ari dira..

Baino beste alde batetik hainbat konpobide daude hori ez gertatzekoeta gure Lurra hobeto egoteko:

-Birziklatzea-Garraiobide publikoak hartzea

-…Baita ere,Ozono geruzan geroz eta zuloa handiagoa egiten ari da

gizakiok gas kaltegarri eta spray-ak erabiltzen ditugulako..Oraindik badago konpontzerik adibidez spray-ak gutxiagotan

erabili ,gas kaltegarriak gutxiago erabili...NEREA ARTAJO

LH5

Berogailuaren konponketa Gure gela berriko berogailuaren termostatoa ez dabil. Hori dela eta gaur Iñakiri, administratzaileari, eskutitz bat bidali diogu eta jakinaren gainean jarri dugu. Espero dugu azkar konpontzea, gelan bero handia egiten baitu eta energia alferrik gastatzen ari gara eta.

GELA BERRIA URTARRILA

Azkar asko erantzun digute , berehala konpondu dute.

ALBISTEAK Gai honetan albistearen egitura, egoera komunikatiboa... ikasten ari gara. Gabonak aurretik Usuak ozono geruzari buruzko albiste bat ekarri zuen . Aste honetan badakizue zuen eginkizunen artean ekologia edo energiari buruzko euskaraz eginiko albiste bat aurkitzea dela. Hemen jartzen dizuedana erderaz da baino gustatzen zait nahiko baikorra delako.

OTSAILA

Hemen ditugu beste albiste interesgarri batzuk, ez hain baikorrak , baino denetarik dago.

ALBISTE ekologikoak:

-EUSKAL HERRIKO ENPRESEK KUTSADURA MUGA gainditu dute

-EMAKUMEAK LURRA ETA EKOLOGIA GAITZAT HARTUTA ARABATIK NAFARRORA JOAN DA GAUR EMAKUMEEN MUNDU MARTXA

-A-63 ZABALTZEAK EKARRI DUEN KUTSADURA ONARTEZIA DELA DIO LURRA ZAINEK

-LURRAREN BERDEGUNEA DESAGERTZEN ARI DA -ENERGIA BERRIZTAGARRIAK GEHIAGO ERABILTZEKO TEKNOLOGIA BERRIEN LAGUNTZA ESKATU DUTE

-EUSKAL HERRIKO 217 ENPRESA GAINDITU DUTE EUROPAKO BATASUN MUGA

_ ETXE EKOLOGIKOA ERAIKI

-AUZO ALTERNATIBO BERRIZTAGARRIA

-GREENPEACEK 26 KUTSADURA PUNTU BELTZ ANTZEMAN DITU HEGOALDEAN

2011ko urtarrilean ateratako titular bilduma

OTSAILA

Lurra, izerditan blai Aurreko astean ikasberrin erreportai interesgarri bat agitaratu zen. Izenburuak "Lurra, izerditan blai" izena zuen.Aurreko eguneko HJA orduan honetaz aritu ginen eta gaur, gelan irakurri eta honetaz lan txiki bat egin dugu gure energia txokoa berritzeko eta bitartean lurrak daukan arazoak ohartzeko. Salba dezagun lurra! Denon artean lor dezakegu!

OTSAILA

URTARRILA ETA OTSAILEKO TENPERATURAK

GLOGSTERRAK

EGITEN IKASTEN

ETA TENPERATURAREN BERRI

EMATEN

LH3. mailako datuak biltzen LH3.mailako ikasleak aste guztian zehar  etxean jasotzen , erabiltzen eta birziklatzen duten paperaren jarraipena egin dute. Guk, datu horiek bildu eta ikasle bakoitzaren datu erregistroaren grafikoak egin ditugu, ondoren, beraiek aztertu eta konparatu ahal izateko.Ostiralan haiekin bilduko gara , gela guztiko datuak  batu eta gela osoko grafikoa eginen dugu.

MARTXOA

LH3ko datuak biltzen Gaur LH3koen bisita izan dugu. Beraiek paper birziklatuaren inguruan  etxetik ekarritako datuak grafikotara pasatzen lagundu diegu. Espero dugu gurekin zer edo zer ikastea, ahaleginak egin ditugu eta.

MARTXOA

lh·3K HARTUTAKO DATUEKIN

GRAFIKOAK EGITEN

Nola lortzen da behar dugun energia? Galdera honi erantzuteko nahian gabiltza oraingoan. Energia berriztagaiak eta berrriztaezinen aldeak ikasten. Energia moten erabileraren datuak ateratzen... MARTXOA

MARTXOA

ENERGIAREN ERABILERA

LH1,3 eta4. mailara joan gara guzti hau azaltzera eta ondoren galdera bat egin diegu:

"zein energia mota aukeratzen duzu? Noren alde zaude?".Hauek izan dira erantzunak: LH4ean: Eguzkiaren energia(10)-Eolikoa(2)- Ikatza(2)LH3·an: Eolikoa(1)-Maremotriza(2)- Hidraulikoa(8)-Biomasa(1)LH1ean: Eolikoa(2)-Maremotriza(3)-Eguzkiaren energia(4)-Energia hidraulikoa(2)-Biomasa(2)

MARTXOA

IKASITAKOA SOZIALIZATZEN

Energia nuklearra

Azkeneko albisteak direla eta…

Zuhaitzaren eguna Aurreko astean Yamagutxi parean zuhaitzak landatzen aritu ginen. Hona hemen honen inguruan egin ditugun posterrak.

EZKIAK LANDATZENMARTXOA

Tenperaturaren berri ematen

MARTXOA

Hiruhileko tenperaturak interpretatzen

2.HIRUHILABETEKO TENPERATURAHiruhilabete honetako daturik aipagarriena gela aldaketa da. Urtarrilan gelaz aldatu gara eta hiruhilabete honetako datuak mendebaldean dagoen gela batetik hartu dugu. Aurreko gela iparrean eta itzalean zegoen, aurtegoan, aldiz , mendebaldean eta termometroa eguzkitan dago.Oraingo gelan berogailu luze eta bakarra dugu , honek, termostakoa askotan erregulatzera beharko gaitu.Kanpoko tenperaturari dagokionez, Urtarrileko bataz besteko tenperatura goizeko 9:30etan 4,1º-koa da, eguerdian , aldiz, 7,6º inguru ibili gara.Otsaileko bataz besteko temperatura goizeko 9:30etan 5,7ºkoa da, eguerdiko 12:30etan berriz, 12ºkoa.Martxoko bataz besteko temperatura goizean 10º-koa da , eguerdian, aldiz 15ºkoa.Urtarrila eta otsaila oso hilabete hotzak izan dira. Martxoko hilabetea leunagoa izan da.Barruko tenperaturari dagokionez, gela goizeko orduan hotza zegoenez berogailuak lana izan du gela berotzen baino 17º lortu ezkero termostato jeisten genuen , 13:00 alderako eguzkiak(zegoenean)lehietan ematen baitzuen.Aurreko hiruhilabetean gela 20ºtik ez igotzeko ahaleginak egingo genituela esan genuen eta horretan saiatu gara,eta gehienetan baita lortu ere. Beste alde bateik urtarrileko lehenengo hamabostaldian termostatoak ez zuen funtzionatzen eta berogailua ezin genuen erregulatu baino gela gabonetako oporraldia dela eta hotza zegoenez eta azkar asko konpondu zutenez ez zen eragozpen handirik egon.Martxoko temperatura askoz beroagoa izan denez goizean ordu pare batean berogailua piztuta mantentzen genuen eta ondoren itzali. Etxera joateko orduan, arratsaldean, berogailuak itzalita daudenez, termostatoa 3an jartzen genuen goizean goiz gela epela egoteko.Hilabete honetan eguerdian bataz bestekoa 20º koa izan da, nahiz eta berogailua piztuta egon kanpoko tenperatura gora egin duenez eta eguzkiak 12etarako lehioak joka genituenez gehienetan 20ºtik gora izan dugu.Martxoko azkeneko bi asteetan ez dugu berogailua erabili nahiko bero geneukan gela eta. Ostiraletan termostatoa irekita uzten genuen astelehenean gu etorri aurretik gela epeltzeko.Aipatzekoa ere, iparrera ematen zuen gelan etxera joaterakoan pertsianak ixten genituela, gela honetan aldiz, ez ditugu jeisten arratsalde osoan eguzkiak jotzen duenez asko berotzen baita gela . Garbitzaileekin hitzartuta dugu berauek itxiko dituztela.

Paper birziklatuaren berri ematen

2. hiruhilabe

tea

ENERGIA TXOKOA APAINTZEN

ENERGIA MOTEN ERABILERA AZTERTZEN

APIRILA

“

ENERGIA ALTERNATIBOA: a ze aukera!

Energia alternatiboa: a ze aukera!” irakurgaia irakurri eta energia aurrezteko 10 gomendio atera. Bakoitzak gomendio bat aukeratu eta kartulina batean idatzi, marrazkiaren batera . Ondoren, energia txokoan lana jarri.

Gomendioak hauek dira: Gela batetik irtetean, amaitu argiak. Goritasunezko bonbillen ordez, fluoreszenteak edo kontsumo txikikoak erabili. Ahal den guztietan, argi naturala erabili. Programatu ordenagailua, erabiltzeari utziz gero, pausatu dadin. Piztu ordenagailua behar duzunean soilik. Etxean etxetresna elektrikoak erosi behar badituzue, erreparatu ongi etiketa

energetikoari eta aukeratu eraginkorrenak. Ikasi etxetresna elektrikoak behar den moduan erabiltzen.Hozkailutik ezer hartu aurretik,

pentsatu ongi zer nahi duzun eta, hartutakoan, atea lehenbailehen itxi. Ontzi garbigailua edota garbigailua arabiltzerakoan, ahalbait gehien bete, programa

egokia aukeratu eta ur hotza erabili. Aire girotua eta berogailua neurrian erabili. Sarritan erabiltzen ez diren aparatuak erabat amatatu. Stand by funtzioan utziz gero,

etengabe piztutz dagoen 75 watioko bonbilla batek beste gastatzen dute.

APIRILA

ATMOSFERA ZAINTZEKO PROTOKOLOA

Ikastolara oinez edo bizikletaz etorriko gara.Nafarroa oinezera autobusez joango gara.Alumnioa geroz eta gutxiago erabiliko dugu.Gurasoei etxean kontsumo gutxiko bonbilak jartzeko esango diegu.Gelan argia behar ez denean itzaliko dugu.Etxean telebista, DVDa....stanby modura jarriko ditugu .Gelan eta etxean birziklatuko dugu.Supermerkatu eta dendetan enbaseetan fijatuko gara eta birziklatu daitezkenak aukeratuko ditugu.Uraren kontsumoarekin argi ibiliko gara.Orokorrean, ingurunea ez dugu kutsatuko.

APIRILA

GURE GELAN SORTUTAKO PROTOKOLOA

BIRZIKLATU NATURA IMITATU!!

Zenbat gauza ikasi ditugun gaur autobusaren barruan?Batzuk, ongi genekizkien, adibidez plastikoa, beira, kartoia... nola birziklatu eta honen onurak; Baino beste hainbat eta hainbat gauza berri berriak ziren guretzat, esate baterako, TEEHen trataera, konpostajea...Beraz, EMAIOGU BIGARREN AUKERA TRESNA ELEKTRONIKOEI!!!eta LOTU ZAITEZ BIRZIKLAPENARI! MAIATZA

Ikus honen inguruan eginiko testuak idatzizko anexoan

LAN ARTISTIKOA

Lan artistikoa modura aurkezteko GLOSTER edo POSTER INTERAKTIBOA aukeratu dugu.Lan hau ikusteko internet erabili behar da .

Lana hurrengo orrian ikus daiteke: mailto:http://zangozako5.glogster.com/dashboard/ Edota gure blogean: mailto:http://zangozaikastola5.blogspot.com/   LANA EGITEKO ERABILI DUGUN PROZESUA: Glosterren kontu berri bat zabaldu dugu. Lana egiteko gaia aukeratu dugu: Birziklapena eta azken irteeran (autobusean)

ikasi duguna. Ikasle bakoitzak marrazki bat egin du, eskaneatu eta glosterrean igo ditugu. Glosterraren diseinua gelan egin dugu denon ideiak eta iradokizunak kontutan

hartuz. Orri bat egin ondoren marrazkieei eta irudiei linkak jarri dizkiogu (atmosfera

zaintzeko protokoloa, energía alternatiboa: a ze aukera!). Gure asmoa, gloster hau irekia uztea eta hemendik aurrera gai honen inguruan

ikasten duguna hemen zintzilikatzea linken bitartez.Sarri Oibarreko energía berriztagarrien gelara eta biomasa bisitatzera joanen gara eta hemen bertan honen berri emango dugu. Gainera, blogean sartu duguna automatikoki eguneratuko da.