Elorrixoko berbetia2016ko egutegia

28

04

11

18

25

29

05

12

19

26

30

06

13

20

27

31

07

14

21

28

01

08

15

22

29

02

09

16

23

30

03

10

17

24

31

ASTELEHENA MARTITZENA EGUAZTENA EGUENA BARIKUA ZAPATUA DOMEKA

www.elorrio.eus

ABENDUA 20151 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 1314 15 16 17 18 19 2021 22 23 24 25 26 2728 29 30 31

ZEZEILA 20161 2 3 4 5 6 78 9 10 11 12 13 1415 16 17 18 19 20 2122 23 24 25 26 27 2829HilbaltzaUrtarrila

“...soluak landu, garixe erain, artue erain, babie erain da gero ganauai jatekua ekarri... artue Ibarreko errotara erueten giñun guk...” (Jose Agirrebeitia)

“...orduen gosia euen-da, da basarrixetan...es gausa asko etzan egoten orduen basarrixetan e! beti gausa bat, babia, da artua, da morokilla, ta talua ta ba antxe...”(Jose Mari Markoida)

... soloak landu, garia erein, artoa erein, baba erain eta gero ganaduari jatekoa ekarri... artoa Ibarrako errotara eroaten genuen guk...

... orduan gosea zegoen-eta, eta baserrietan... ez gauza askorik ez zen egoten orduan baserrietan, e! beti gauza bat, baba, eta artoa, eta morokila eta taloa, eta ba, hantxe...

IlbeheraIlbetea Ilberria Ilgora

Erregenak Gazetan

San Anton Urkizuaranen

ASTELEHENA MARTITZENA EGUAZTENA EGUENA BARIKUA ZAPATUA DOMEKA

HILBALTZA 20161 2 3

4 5 6 7 8 9 1011 12 13 14 15 16 1718 19 20 21 22 23 2425 26 27 28 29 30 31

MARTIA 20161 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 1314 15 16 17 18 19 2021 22 23 24 25 26 2728 29 30 31ZezeilaOtsaila

01

15

22

29

02

09

16

23

01

03

10

17

24

02

04

11

18

25

03

05

12

19

26

04

06

13

20

27

05

14

21

28

06

07

08

www.elorrio.eusIlbeheraIlbetea Ilberria Ilgora

“...erropia garbitzen errotabarrenera... ortik doian errekia, andik Eroskin atzekaldetik jueten san, da antxe baeuen arri bat ipinitta da araxeño jueten giñien, karretillan erropia jabonauta artu etxien, da araxe errekan aklaretan...” (Asun Orbegozo)

... arropa garbitzera errotabarrenera... hortik doan erreka, handik, Eroskin atzeko aldetik igarotzen zen, eta han bazegoen harri bat, eta haraino joaten ginen... karretilan etxean jaboia emandako arropa hartu, eta haraxe, errekan irakuzten...

MartiaMartxoa

29

07

14

21

01

08

15

22

29

02

09

16

23

30

03

10

17

24

31

04

11

18

25

01

05

12

19

26

02

06

13

0328

27

20

ASTELEHENA MARTITZENA EGUAZTENA EGUENA BARIKUA ZAPATUA DOMEKA

www.elorrio.eusIlbeheraIlbetea Ilberria Ilgora

ZEZEILA 20161 2 3 4 5 6 78 9 10 11 12 13 1415 16 17 18 19 20 2122 23 24 25 26 27 2829

JORRAILA 20161 2 3

4 5 6 7 8 9 1011 12 13 14 15 16 1718 19 20 21 22 23 2425 26 27 28 29 30

“... eskolia baña erderas... guri doble kostau xakun eskolie ikastie, se basarrikuek-eta eskenkisen guk erderas... kaleko jentiak obetotxuau, se kalien eittesan erderie be geitxuau...” (Iñaki Treviño)

... eskola baina erdaraz... guri bikoitza kostatu zitzaigun eskola ikastea, ze, baserrikoak izanik, ez genekien erdaraz... kaleko jendeak hobetotxoago, ze, kalean erdara gehiago egiten zan...

San Jose Urkizuaranen

MARTIA 20161 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 1314 15 16 17 18 19 2021 22 23 24 25 26 2728 29 30 31

LORAILA 20161

2 3 4 5 6 7 89 10 11 12 13 14 1516 17 18 19 20 21 2223 24 25 26 27 28 2930 31

JorrailaApirila

28

04

11

18

25

29

05

12

19

26 27 28 29 30 01

30

06

13

20

31

07

14

21

01

08

15

22

02

09

16

23

03

10

17

24

ASTELEHENA MARTITZENA EGUAZTENA EGUENA BARIKUA ZAPATUA DOMEKA

www.elorrio.eusIlbeheraIlbetea Ilberria Ilgora

“... iria, irixekin, eta behixek beste pare bat, egunien bieje bi ekarri, da lepoka jaso. Hogetaka burkarak ekarten giñuzen... Sabaiok bete, ta gero metak ein gaiñera... satsa eiñ eta solora atara...” (Felisa Errasti)

... garoa, idiekin, eta beste pare bat behirekin ekarri, egunean ostera bi, eta lepoan hartu eta altxatu. Hogeitaka gurdikada ekartzen genituen... sabaiak bete, eta gero, metak egin gainera... satsa egin eta solora atera...

San Jurgi Aldapen

JORRAILA 20161 2 3

4 5 6 7 8 9 1011 12 13 14 15 16 1718 19 20 21 22 23 2425 26 27 28 29 30

BAGILA 20161 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 1213 14 15 16 17 18 1920 21 22 23 24 25 2627 28 29 30

ASTELEHENA MARTITZENA EGUAZTENA EGUENA BARIKUA ZAPATUA DOMEKA

LorailaMaiatza

25

02

09

16

26

03

10

17

27

04

11

18

25

28

05

12

19

26

29

06

13

20

27

30

07

14

21

28

01

08

22

15

23

30 31

24 29

www.elorrio.eusIlbeheraIlbetea Ilberria Ilgora

“...Erreka kaliari geixen-geixen Bixixo kalia esatotzen beti, eta baakisu segaittik esaten xakon? Ba, gaurko moruko egunetan, da udan-da ba, Erreka kalia oso freskua da, da andrak jartzen sien an maitxo bateas da euren aulkitxuakin da jokuen eitteben...” (Maritxu Igarza)

... Erreka kaleari gehien gehien Bizio kalea deitzen zioten. Eta badakizu zergatik? Ba, gaurko moduko egunetan, udan eta, kalea oso freskua da, eta andreak euren aulkitxoak hartu eta mahaitxo baten inguruan jartzen ziren jokuan egiteko.

San Urbano Berrion

ASTELEHENA MARTITZENA EGUAZTENA EGUENA BARIKUA ZAPATUA DOMEKA

LORAILA 20161

2 3 4 5 6 7 89 10 11 12 13 14 1516 17 18 19 20 21 2223 24 25 26 27 28 2930 31

GARAGARRILA 20161 2 3

4 5 6 7 8 9 1011 12 13 14 15 16 1718 19 20 21 22 23 2425 26 27 28 29 30 31BagilaEkaina

30

06

20

31

07

14

01

08

15

02

09

16

03

10

17

04

11

18

25

05

12

19

22 26

27 28 29 30 01 02 03

13

21 23 24

www.elorrio.eusIlbeheraIlbetea Ilberria Ilgora

“...falanjia, guk juen bier iseten giñun sirkulora... an etortzen sien berbetan, da eurak guraittuesenak esatoskuesen da akabo!... entzun ein bier... esana jueten gero multia...”(Manolo Basabe ”Txatxi”)

...falangea, guk zirkulora joan behar izaten genuen... han etortzen ziren berbetan, eta eurak gura zituezenak esaten zizkiguten, eta kito!... entzun egin behar... joaten ez zenak, gero, multa.

San Juan Aldapen

ASTELEHENA MARTITZENA EGUAZTENA EGUENA BARIKUA ZAPATUA DOMEKA

BAGILA 20161 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 1213 14 15 16 17 18 1920 21 22 23 24 25 2627 28 29 30

AGORRILA 20161 2 3 4 5 6 78 9 10 11 12 13 1415 16 17 18 19 20 2122 23 24 25 26 27 2829 30 31GaragarrilaUztaila

27

11

18

05

12

19

29

06

13

20

27

30

14

28

08

15

29

02

09

16

23

30

10

31

01 03

07

17

26

2421

28

22

04

25

www.elorrio.eusIlbeheraIlbetea Ilberria Ilgora

“...gure amama difuntien denporan, emen Senittan be, Beleriñen, bañuetxia san...” (Angel Gallastegi)

“...aberatzak etorten sien ona beranietan, arrautza freskuak eta esniak onenak aberatzentzat... emen bertako krixarak asko egon sien...” (Isidora Ganboa)

... gure amona zenaren sasoian, hemen Zenitan ere, Belerin baino-etxea zegoen...

... aberatsak etortzen ziren hona uda pasatzera... arrautsarik eta esnerik onenak aberatsentzat... hemen, bertoko neskame asko egon ziren...

San Balendin Berrio-Otxoa

Santiago Aldapen San Inazio Kanpanzarren

ASTELEHENA MARTITZENA EGUAZTENA EGUENA BARIKUA ZAPATUA DOMEKA

GARAGARRILA 20161 2 3

4 5 6 7 8 9 1011 12 13 14 15 16 1718 19 20 21 22 23 2425 26 27 28 29 30 31

GORAILA 20161 2 3 4

5 6 7 8 9 10 1112 13 14 15 16 17 1819 20 21 22 23 24 2526 27 28 29 30AgorrilaAbuztua

01

08

22

29

02

09

16

23

30

03

10

17

24

31

04

11

25

01

05

26

02

06

13

20

27

07

14

0403

21

12

18 1915

28

www.elorrio.eusIlbeheraIlbetea Ilberria Ilgora

“...garixe lenengotan eskus ebai da jo be eskus, desgranau eskus, makinan barik eskus... senbat jotaldi eingo giñuasen!” (Jose Agirrebeitia)

“...kalien etxe askotan joten san garixa, danetan ixa, kale gustikuak egun baten eitten sien, auso gustiak laguntzen jueten giñien...” (Jose Luis Eriz)

... garia lehenengo eskuz ebaki eta jo ere eskuz, aletu eskuz, makinan barik, eskuz... zenbat jotaldi egingo genitun!

... kalean etxe askotan jotzen zen garia, ia denetan, kale guztiak egun baten egiten ziren... auzo guztiak laguntzen joaten ginen...

Argiñetako Kofradia Eguna

San Lorentzo Leizen

San Bartolome Miñotan San Agustin

ASTELEHENA MARTITZENA EGUAZTENA EGUENA BARIKUA ZAPATUA DOMEKA

AGORRILA 20161 2 3 4 5 6 78 9 10 11 12 13 1415 16 17 18 19 20 2122 23 24 25 26 27 2829 30 31

HURRILA 20161 2

3 4 5 6 7 8 910 11 12 13 14 15 1617 18 19 20 21 22 2324 25 26 27 28 29 3031

GorailaIraila

29

05

12

19

30

06

13

20

2726

31

07

14

21

28

01

08

15

22

29

02

09

16

23

30

03

10

17

24

01

25

04

11

18

02

www.elorrio.eusIlbeheraIlbetea Ilberria Ilgora

“...lenaukuen ba, danboliña joten san etxe bakotxien... da seoser emoten xakon danboliteruoi... da askenerutz soñua bebai, ausuen danon artien pagau soñujolia, ta ba erromerixia...” (Eusebio Arietalenizbeazkoa)

... lehenago ba, danbolina jotzen zen etxe bakoitzean... eta zer edo zer emoten zitzaion danbolinjoleari... eta azkenerantz, soinua ere, auzokook, denon artean pagatu soinujolea, eta erromeria...

Ferixa Nausikoak

Besaideko Oroimen EgunaSanta Eufemia Araunetan

ASTELEHENA MARTITZENA EGUAZTENA EGUENA BARIKUA ZAPATUA DOMEKA

GORAILA 20161 2 3 4

5 6 7 8 9 10 1112 13 14 15 16 17 1819 20 21 22 23 24 2526 27 28 29 30

ZEMENDIA 20161 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 1314 15 16 17 18 19 2021 22 23 24 25 26 2728 29 30HurrilaUrria

26

03

10

17

27

04

11

18

25

28

05

19

26

29

06

13

27

30

07

14

21

28

01

08

15

22

29

16

23

30

12

20

02

09

31

24

www.elorrio.eusIlbeheraIlbetea Ilberria Ilgora

“...trenbiria euen, da apeaderua be bai, oiñ trenbirioi kenduta dau ta apeaderua be estaitt bota eben... baña makiña bat bider juenda gaus... Sanblasetan da, Sanantoniotan da... da iguel amabi bago ekarriko sittuen trenak, danak beteta...” (Isabel eta Asun Orbegozo)

... trenbidea zegoen, eta geralekua ere bai, orain apeaderoa kenduta dago eta geralekua ez dakit eraitsi ote zuten... baina, makina bat bider joanak gara... Sanblasetan eta, Sanantoniotan eta... eta beharbada hamabi bagoi ekarriko zituen trenak, denak beteta...

Errebonbilloak

San Fausto

ASTELEHENA MARTITZENA EGUAZTENA EGUENA BARIKUA ZAPATUA DOMEKA

HURRILA 20161 2

3 4 5 6 7 8 910 11 12 13 14 15 1617 18 19 20 21 22 2324 25 26 27 28 29 3031

GABONILA 20161 2 3 4

5 6 7 8 9 10 1112 13 14 15 16 17 1819 20 21 22 23 24 2526 27 28 29 30 31ZemendiaAzaroa

31

07

14

21

28

01

08

15

22

29

02

09

16

23

30

03

10

17

24

01

04

11

18

25

02

05

12

19

26

03

06

13

20

27

04

www.elorrio.eusIlbeheraIlbetea Ilberria Ilgora

“...errotako oiñ etxia botata dau baña or presia euen, uruna be eitten san, artouruna... Bekoetxebarribeingua bota san... ori errekioi be da errotia ta danak desagertu sien... Eroskik artu ebasen orrek terreno gustiok...” (Isabel Orbegozo)

... errotako etxea orain botata dago, baina, hor presa zegoen, irina ere egiten zen, arto-irina... Bekoetxebarribeingoa bota zen... erreka hori, errota eta denak desagertu ziren... Eroskik hartu zituen lursail guztiak...

Santa Katalina Igurian eta Berriozabaletan

ASTELEHENA MARTITZENA EGUAZTENA EGUENA BARIKUA ZAPATUA DOMEKA

ZEMENDIA 20161 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 1314 15 16 17 18 19 2021 22 23 24 25 26 2728 29 30

HILBALTZA 20171

2 3 4 5 6 7 89 10 11 12 13 14 1516 17 18 19 20 21 2223 24 25 26 27 28 2930 31

GabonilaAbendua

28

05

12

19

29

06

13

20

27

30

07

14

21

28

01

08

15

22

29

02

09

16

23

30

03

10

17

24

31

04

11

18

25

0126

www.elorrio.eusIlbeheraIlbetea Ilberria Ilgora

“...Sumalegi, au da Sumalegi, au san len Ibaisabal asi Kanpasarreko... neuk dakitt iturrixak nun dausen an, an asi tta Bilborartien Ibaisabal san, da kenduotzen ori isenoi da ipiniben Sumalegi... ortxe dau baso bat Sumelei, da Sumalei ipiniotzen, da bueno, olan segitzen dau” (Asensio Arbulu)

... Zumalegi, hau da Zumalegi, hau lehen Ibaizabal zen, hasi Kanpanzarreko... neuk dakit hango iturriak non dauden; han hasi eta Bilbora arte Ibaizabal zen, eta izen hori kendu eta Zumalegi ipini zioten... hortxe dago Zumelegi basoa, eta Zumalegi ipini zioten, eta horrela segitzen du...

Sortzez Garbia

Santa Luzia Igurian

San Tomas Mendrakan

San Esteban Berrion

© MUSEO VASCO - ARCHIVO PILAR LANDABURU - ARCHIVO LUIS MADINA

Artotza San Anton inguruanPedro Telesforo Errazkin: 1880

San Agustinen lixiba egitenEulalia Abaitua: 1900

San Juan kaleko ikastola1933

Andrak jokoan ErrekakalenEulalia Abaitua: 1900

Herritar batzuk plazan udaletxera begiraAlejandro Landaburu: 1939

Udatiarrak: Berrio-Otxoa kalea eta Belerin bainu-etxea

Casa Lux: 1900-1900-1900Garia joten Angio inguruan

Alejandro Landaburu: 1955

Erromeria1947 Tren geltokia egungo

Berriozabaleta kalean1905-1955-1946

Presa eta teileria San AgustinenCasa Lux: 1925 Zumalegi erreka

Alejandro Landaburu: 1940

Isasi baserria UrkizuaranenAlejandro Landaburu: 1950-1960-1940

1 2

3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15 16

17 18 19 20 21 22 23

24 25 26 27 28 29 30

JORRAILA1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 30 31

LORAILA1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15 16 17 18

19 20 21 22 23 24 25

26 27 28 29 30

BAGILA

1

2 3 4 5 6 7 8

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

23 24 25 26 27 28 29

30 31

HURRILA1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 12

13 14 15 16 17 18 19

20 21 22 23 24 25 26

27 28 29 30

ZEMENDIA1 2 3

4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29 30 31

GABONILA

1 2

3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15 16

17 18 19 20 21 22 23

24 25 26 27 28 29 30

31

GARAGARRILA1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30 31

AGORRILA1 2 3

4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29 30

GORAILA

1

2 3 4 5 6 7 8

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

23 24 25 26 27 28 29

30 31

HILBALTZA1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 12

13 14 15 16 17 18 19

20 21 22 23 24 25 26

27 28

ZEZEILA1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 12

13 14 15 16 17 18 19

20 21 22 23 24 25 26

27 28 29 30 31

MARTIA

2017Telefono interesgarriakUdaletxea 946 582 712

Iturri Kultur Etxea 946 032 032

Udaltzaingoa 946 820 218 / 657 792 383

Gizarte Langilea 94 620 04 92

Kzgunea 944 033 340

Turismo bulegoa 946 820 164

Arriola antzokia 946 583 192

Kiroldegia 946 821 027

Bake-epaitegia 946 582 924

Osasun-zentroa 946 238 070

Larrialdiak 112

Suhiltzaileak 946 032 600

Elorrio Herri Ikastetxea 94 658 20 12

Elorrioko Institutua 94 658 27 13

Elorrioko Txintxirri Ikastola 94 658 22 61

Lourdesko Ama Koop. Elk. 94 682 00 56

Maria Bitarteko Ikastetxea 94 623 16 26

Taxia 946 820 040

Bizkaibus 902 222 265

Lurraldebus 943 000 117

Ur partzuergoa 944 873 100

Iberdrola 901 202 020

Naturgas 944 035 700

Parrokia 946 820 228

Aldundia 944 068 000

Eusko Jaurlaritza 012 (zuzenean)

Gure esker ona: Bilboko Euskal Museoari, aukeratu eta eskatutako argazkiak uzteagatik.Herriko informatzaileei, jasotako testigantza eta lekukotza ezinbestekoa izan dalako egutegia egiteko.

Luis Madina argazkizale elorriarrari, argazkiak aukeratzen eta egutegirako doitzen eta egokitzen laguntzeagatik. Argazki gehienak Luis Madinaren bilduma propiotik aukeratuta dagoz.

Elorrixoko berbetia

“Elorrixoko berbetia” liburua izan da aurtengo egutegiaren oinarria.

Izan bere, 2014ko abenduaren 16an aurkeztu zan liburua herritarren aurrean Iturri Kultur Etxean, eta, urtebetetzea ospatzeko, ze opari hobeagorik egutegia eskaintzea baino.

Egutegian, modu laburrean, herritarrengandik jasotako testigantzak jarri dira; lehenengo eta behin lekukoek edo informatzaileek esandakoak gaika sailkatu dira: ohiturak, eskola, beharrak eta abar, eta ostean, gaiagaz lotutako argazkiak aukeratu dira. Testuak “Elorrioko Toponimia” eta “Elorrixoko berbetia” liburuetatik jasota dagoz.

“Elorrioko toponimia” liburua agortuta badago bere, helbide honetan dago kontsultagarri: elotop.net/liburua “Elorrixoko berbetia” liburua Iturri Kultur Etxean dago salgai, edo, kontsultatu nahi izan ezkero, helbide honetan aurkituko dozu: elotop.net/euskara

gaur ereeuskararen eguna!