1

ELIKADURA JASANGARRIA

DB

H 2

. zik

loa

Baserrien bilakaera balo-ratzeko, zuen eskura jarri ditugu ondoan dituzuen Azpeitiko Landeta auzoko bi argazkiak, bata 1964. urtean ateratakoa da, eta 2009. urtean, bestea.

Irudiak ondo behatu eta hurrengo orrialdean ditu-zuen galderei erantzun.

BASERRIEN BILAKAERAEuskal nekazaritza ustiapen tradizionalak egituretan

aldaketa sakonak jasan ditu azken hamarkadetan. Teknologia oinarri duen ustiapen eredu batera pasatzeak, batetik, eta Europa

Batasunera sartzeak, bestetik, egokitzapen prozesu zaila ekarri dute, bai eta erronka bat ere.

Ondorengo ariketetan gure inguruan azkenengo 50 urteetan lehenengo sektoreak izan duen bilakaera aztertu nahi da. Horretarako, ondorengo material lagungarria erabil dezakezue:a Urkome erakundearen “Landa eremu atlantikoaren paisaia balioak: oraina eta geroa.

Eskualdeko txostena. Urola Kosta” dokumentua. www. urkome.netaMikel Aranguren eta Josune Orbegozoren “Azpeitiko baserrien garapena” liburua.

1964

2009

2

DB

H 2

. zik

loa

ELIKADURA JASANGARRIA

1. Aurreko orrialdeko bi irudiak behatu eta gero bete ezazue ondorengo koadroa bertan aipatzen diren elementuei erreparatuz.

1964 2009Herri gunearen tamainaLanda auzoetako etxebizitza kopuruaLanda auzoetako eraikin kopuruaBide/Bidexka kopuruaLanda lurren erabilera- Lur sailen tamaina- LaboreakBasoen azaleraBelardien azaleraFrutu arbolen landaketak

2. Nola definituko zenituzkete paisaian emandako aldaketak? Arinak? Sakonak? Arrazoitu ezazue zuen erantzuna.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Eskualdeko paisaiak aldaketa asko jasan ditu historian, gehienetan bertako biztanleek lurraldearekiko izan duten egokitze ahalmena eta lurrari errentagarritasuna ateratzeko duten ohitura izanik gehien eragin duten faktoreak. Dena den, aldaketak mota askotakoak izan dira eta gizakiak paisaiaren baitan joera ezberdinak eragin ditu.

3. Jaso itzazue ondorengo koadroan Landeta auzoko paisaian emandako aldaketen ondorio positiboak eta negatiboak.

+ Ondorio positiboak - Ondorio negatiboak

4. Azpeitiko nekazaritza eredua mantendu ala aldatu egin da? Zergatik? __________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________

ELIKADURA JASANGARRIA

3

DB

H 2

. zik

loa

5. Urkomeren txostenean azaltzen den bezala, eragile eta instituzioek elkarlanean lehen sektorea indartzeko hainbat ekimen ipini dituzte abian. Ondorengo zerrendan baserrien dibertsifikazioa bultzatzeko jarduera eta ekimenak bildu ditugu. Zerrenda horretan oinarritutako Azpeitiko baserrietan martxan ipinitako esperientzien berri eman ezazue.

EKIMENA JARDUERA/BASERRIALandetxeak

Eskuz egindako baserriko produktuak: eztia, arrau-tzak, fruta, gazta, e.a.Esne makinak

Salmenta Internet bidez (azoka birtuala)

Label ziurtagiriak

Jatorrizko izendapenak

Baserrietara bisitaldiak

Urola Kostako Ekoizleen Gida

Ostiraletako azoka

Beste batzuk (zehaztu)

Gaur egun, baserrien funtzio anitzak errealitatea dira. Base-rritarrak, esaterako, landetxeen kudeaketa, produktuen es-kuzko ekoizpena eta ingurumen hezkuntza jarduerak uztartu be-har izan dituzte lan eta bizitza baldintza duinak ziurtatzeko.

4

DB

H 2

. zik

loa

ELIKADURA JASANGARRIA

Urkomek (Urola Kostako Landa Garapeneko Elkartea) bere Landa-Ingurunearen Garapenerako Programaren Ebaluazioa Urola Kosta 2007-2013 dokumentuan jakitera ematen duenez, gure eskualdean lehen sektorearen hurrengo urteetarako erronkak honako hauek dira: Nekazaritza Jardueraren Garapena, landa eremuaren bizi kalitatearen hobekuntza, aktibitate ekonomikoaren dibertsifikazioa, landa eremuak betetzen dituen funtzioen zehaztapena eta errekonozimendua eta elkarlana.

Badira lehen sektorea biziberritzeko erakunde ezberdinenek abian ipini dituzten hainbat jarduera, esate baterako baratzezaintza ikastaroak, ostiraleko azoka, Azpeitiko Udala eta haurtzaindegiaren hitzarmena bertako produktuak kontsumitzeko, e.a.

6. Bost erronka horien ildotik, proposa itzazue sektorea indartzeko neurriak ____________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________

EMAITZAK LABURBILTZEN

Egindako lanean oinarrituta, aipa itzazue zeintzuk diren Azpeitiko Udalak hartu ditzakeen neurriak lehenengo sektorea babestu eta indartzeko.

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________

Eta zuek zerbait egin dezakezue Azpeitiko lehen sektorea bultzatzeko? _____________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ____

_____________________________________________________________________________________

2009-2010. ikasturtean, Elikadura eta Osasuna gaia landu genuen. Gai horrekin lotuta konpromiso batzuk hartu zenituzten eta Udalari proposamen batzuk luzatu. Jarraian, zuek hartutako konpromisoak dituzue, alde batetik, eta Udalari egin zenizkioten proposamenak, bestetik. Konpromisoak berrikusi beharko dituzue, ea betetzen dituzuen ala ez. Proposamenen inguruan, berriz, alboan Udalak emandako erantzunak ageri dira. Erantzun horien arabera, aurten berriro eska ditzakezue edo ez.