ekonomiarenkz_40

40. alea • 2012ko Apirila • Doako Alea • Bostgarren Urtea • Harpidetzak: 944213031 • Lege Gordailua: BI - 0371 - 08

Orain ere Interneten: www.ekonomiarenkz.eu www.ekonomiarenkz.eu // ekonomiarenkz.wordpress.comekonomiarenkz.wordpress.com

Euskadiko Kutxak eta IparKutxak bat egiteko elka -rrizketak hasi dituzte, urteamaieran elkarketa gau za -tu ahal izateko. Sektoreko

lehiakideak gero eta han -dia goak eta gero eta lehia -korragoak izaten ari dira,horrek prozesua bizkortuegin du, eta lehenengo

kon taktuak eta bilerakgara tzen ari dira. Oro har,iaz 30 milioi euro irabazizituzten bien artean. Ira -ba ziek jaitsiera nabar me -

nak izan zituzten. Euska di -ko Kutxak 19,4 milioi euroirabazi zituen, 2010eanbai no %62 gutxiago.

ELK

AR

RIZ

KET

AK A

HO

LKU

AK

€konomiarenKZEuskal Ekonomiaren Kazeta

Euskadiko Kutxa eta Ipar Kutxaren arteko bateraketarako lehenengo

hastapenak eman dira

Mariano Rajoy EspainiakoGobernuko presidenteak“protestak ez dituela Es -ta tuko arazoak konpon du -ko” ohartarazi zuen grebaorokorra aurretik. Beraz,Gobernuak hainbat neurriproposatu ditu “egoeraeko nomikoari aurre egi te -ko”, 2.500 eurotik gorakooperazioak eskudirutan or -daintzea debekatu edo10.000 milioi euro ingu rua -u rreztea osasun eta hez kun -tza arlotan, besteak beste.

Greba orokorrak ez ditu geldiarazi

Rajoyren neurri berriak

Juan UgarteSEA patronaleko idazkari nagusia

“Ezinbestekoa da sinergiak batzea, langile,

enpresari eta alderdipolitikoen artean”

8.orrialdea

Interneten bidezkoerosketek gora egin dute, guregomendio sorta

jarraitu

12.orrialdea

4. orrialdea13. orrialdea

Jaurlaritzakalokairurako

bitartekaritzaprograma berriaabian jarri du

10-11. orrialdeak

Eusko Jaurlaritzak bitar -tekari lanak egingo ditujabeen eta errentarienartean aseguruen bitar -tez. Hau da, jabeei ber -ma tu egingo zaie hilekoerrentak kobratuko di tuz -tela eta gerta litezkeenkalteak konpondu.

2 2012ko Apirila€konomiarenKZ

ADITUAREN

IRITZIA

José BertramProject Finance-n adituaeta Ashurst-ekokoordinatzailea

HARREMANETARAKO TELEFONOA: 94 421 30 31WEBGUNEA: www.ekonomiarenkz.eu BLOGA: ekonomiarenkz.wordpress.comPOSTA ELEKTRONIKOA: [email protected] HELBIDEA: 612 Posta Kutxatila, 48080 BilboEUSKARAREN ARDURADUNA: Labayru IkastegiaEGILEA: Leizaola Elkargoa - MediaguneHARPIDETZAK: 94 421 30 31 telefonoan.Aldizkari hau USOA LANTEGIA eta EGUNON POSTING ZERBITZU PROFESIONALA banatu dute

Ekintza honek Bizkaiko Foru

Aldundaiaren Kultura Sailaren

laguntza jaso du.

KULTURA SAILAK (KULTURA SAILA HIZKUNTZA

POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA)

DIRUZ LAGUNDUTAKOA

Azpiegiturakkrisialdian

Ekonomiaren KZ etxean hilero doan jaso nahi baduzu, bidal ezazuondorengo kupoia honako helbidera:.. 612 Posta Kutxatila. 48080 Bilbo,612 Posta Kutxatila. 48080 Bilbo,.. edo idatz ezazu [email protected]@ekonomiarenkz.eu posta helbidera, zure

izen-deiturak, helbidea, telefonoa eta posta elektronikoa adieraziz.ABIZENAK:__________________________ IZENA: __________________

HELBIDEA: _________________________________________________

TELEFONOA:________________ E-MAIL: _________________________

HERRIA: _________________________________ P.K.: ______________

Egin zaitez harpide!Egin zaitez harpide!

KOMIKI

ELKARLANEAN:

STAFF:

LAGUNTZAILEAK:

Banaketa:

GGOORRAA

Bizkaiak 200.000 euro bideratuditu gazteen inguruko ekintzak

EHUn garatzekoBizkaiko Foru Aldundiko Kultura Sailak eta Euskal He rri -ko Unibertsitateak lankidetza hitzarmen bat si na tu du -te. Hain zuzen, BFAk 200.000 euro emango dizkio EHUri,unibertsitateko gazteen inguruko ekin tzak egiteko.

Urtero, 2015. urtera arte, 50.000 euroko laguntzaemango da, eta banaketa hurrengoa izango da, 22.000euro, gazteen arloko prestakuntza programarako, eta30.000 euro, Bizkaiko campuseko Gazteentzako Infor -mazio Zerbitzurako eta gazteen kolektiboarentzatinteresgarriak diren unibertsitateko gaiei buruzkoinformazioaren edukia mantentzeko.

Gaztedi Bizkaia

Kultura Sailak, eta, zehazki, Kirolen eta GazteriarenZuzendaritza Nagusiak argi dauka “ezinbestekoa” delagazteen errealitatea ezagutzea esku-hartze eragin -korra lortzeko eta Bizkaiko gazteentzako baliabideakhobetu eta optimizatzeko neurriak hartzeko.

Gauzak horrela, Gaztedi Bizkaia proiektua martxanjarri da, horren barruan Gaztedi Bizia sortu da, Biz -kaian gazteriarentzako politika integralen etengabekoikerketa, prestakuntza eta dokumentazio eginkizunakgaratzeko egitura gisa.

BBEEHHEERRAAArgindarraren prezioaren

igoerak kontsumitzaileenganizan du eragina

Azken baliabideko tarifa elektrikoa %5 eta %7 arteangarestitu da apiriletik Aurrera; gainera, 20 milii etxeeta empresa txiki eta ertainek dute tarifa mota horiEstatu mailan. TUR tarifa duten erabiltzaileenganeragina izango du precio gorakadak, hain zuzen ere.

Jose Manuel Soria Industria, Energia eta Turismoministroak argitu zuen, igoera gauzatu aurretik,Gobernuak Auzitegi Gorenaren auto bat betetzeko igobehar izan duela argindarraren prezioa, “tarifa-defizita sortzeko urteko muga gainditu izana tarifaelektrikoan edota enpresen kostuetan kargatzerabehartu du”, ministroaren arabera.

Zorrari aurre egiteko

Ildo berari jarraituz. tarifa-defizit metatua 24.000milioi eurotik gorakoa da jadanik. Soriaren aburuz,kontsumitzaileak ez dira zor horri aurre egingo diotenbakarrak izango, “sektore elektrikoko operadoreek etakontu publikoek ere lagundu beharko baitute”.

Kostu guztiak estaltzeko, argindarraren tarifa %40garestitu beharko litzatekeela esan du ministroak,baina haren arabera, “herrialdea ez dago gisahorretako zamariau rre egiteko mo -duan”. Hortaz, ho -rren zati bat, kon -t s u m i t z a i l e e kh a r t u b e h a r k odute bere gain;beste bat, siste -mako ope ra doreek;eta bes te bat,kontu pu blikoek,Soria mi nis troarenara be ra.

BFAren diru-laguntzari esker EHUko ikasleekBFAren diru-laguntzari esker EHUko ikasleek

prestakuntza egokia jaso ahal izango duteprestakuntza egokia jaso ahal izango dute

Estatu mailan oso azpie -gitura berri gutxi dagoelaai tortu du José Ber tra -mek. Aholkulari honekAshurst enpresan lan egi -ten du, eta azpiegiturariburuzko gaie tan esperien -tzia han dia dau ka. “Kreditu-merkatua ez da go bere ga -rai one nean, eta, horre ga -tik, ko me niga rria da fi -nan tza ke ta modu berriakplantea tzea”, ziur tatu dukoordi na tzaileak.

Dena dela, Espainiakoen presen irudia goraipatudu, batez ere nazioarteaneta azpiegitura edo he -rrilan sektoreetan; “kan -poko lehiaketetan aban -taila han dia ematen duenkon tzep tua da, eta asko -tan apro be txatu dugu”,gaineratu du.

Project Finance

Bertramek project financedelakoaren porrota ban -kuen zereginarekin lotudu; “ez dago dirua bana -tzeko edo mailegatzekoau kera handirik; horrega -tik, azpie gi turetan murriz -keta na bar mena izan da,baina bes te sektore ba -tzue tan gauza be ra gerta -tzen ari da”, argitu duadi tuak.

Tarifa elektrikoa %5 eta %7Tarifa elektrikoa %5 eta %7

artean garestitu da hil honetanartean garestitu da hil honetan

32012ko Apirila €konomiarenKZ

ALBISTEAK

Euskal Autonomia Erkide -go ko enpresa guztiak kon -tuan hartuta, guztira 139kaitor tu dute kaudimen ga -be dau dela 2012ko lehe -nen go hiruhilekoan, hauda, aurreko urteko epeberean baino %26 gehiagoegoera horretan daudeaurten.

Lurralde osoan, Bizkaiaizan da lehiaketa gehienerregistratu duena (60),bere atzetik Gipuzkoa (50)dago, eta, azkenik, Araba(29).

Horretaz gainera, Esta -tuan, EAEk hartzekodunlehiaketa guztien %8 du,2012ko lehenengo hiruhi -le koa kontuan hartuta.Ho rrek esan nahi du Eus -kadi lehiaketa gehien aur -keztu duen seigarren erki -

de goa dela; Katalunia, be -rriz, lehenengoa da.

Ildo berean, lehiakete -tan kalte handien jaso du -ten langileen kopuruak go -ra egin du urte batetik bes -tera, aurtengo lehe nen gohilabeteetan, 2011n bai no%8 gehiagok izan ditu kal -teak; eraikun tza ren sekto -reak emaitza ne ga tiboenakizan ditu aur ten ere.

Negoziazio kolektiboa

Azken hilabeteetan, sindi -ka tuek behin eta berrirosalatu dute enpresaburuekblokeatuta zituztela nego -ziazio mahaiak, lan erre -forma noiz etorriko zain

zeudelako. Besteak beste,ultraaktibitatea kentzekoaukera azpimarratu nahiizan dute euskal sindika -tuek, hots, hitzarmen ba -ten epea iragan ostean hu -rrengo bi urteetan berri -tzen ez bada, ezingo dage hiago aplikatu.

Sindikatuek gogor gai -tze tsi dute aipatutakoneu rria, baina lan hitzar -menetan aldaketa gehiagoere eragin ditu lan erre -formak. Esaterako, enpre -sak frogatzen badu bi hiru -hilekotan jarraian diru-sarreren edo irabazienjaitsiera duela, aukera duhitzarmeneko edukiak ezbetetzeko.

Lehiaketetan

kalteak izan

dituzten

langileen

kopuruak gora

egin du

urtebetean

Euskadin behea jo dutenenpresen kopurua %26 igoda urte batetik bestera Gipuzkoako eta Bizkaiko

foru aldundiek erabaki du -te amnistia fiskalik ezema tea, horrela aurreegin diote euskal aldun -diek Espainiako Gobernuakonartutako neurriari. Hainzuzen, zerga iruzurgileei%10eko tasa baten trukezorra barkatzeko Gobernuzentralak eman nahi duenaukerak Nafarroako Go -ber nua zatituta azaldu du,“UPN aztertzeko prest”dagoela.

Ildo berean, Gipuz koa -ko Ogasun diputatua He le -na Francok adierazi du ezdutela bat egiten amnistiafiskalarekin, “zerga iruzu -rra ri modu eraginkor etazintzo batean aurre egi te -ko herritar guztiek jakinbehar dute tratamendubera izan behar dutela”,azal ddu du Francok.

Era berean, Gipuzkoakodiputatuak azaldu du al -dun diak ez duela neurriho ri babesten, “zerga iru -zu rraren kontrako borro -kak gure lehentasunetakobat izaten jarraitzen du”,gaineratu du.

Jose Luis Bilbaoren

ikuspegia

Bizkaiko Foru Aldundiarenkasuan, Jose Luis Bilbaoahal dun nagusiak dio am -nistía fiskala “etikokionar tezina, politikoki de -fen daezina eta sozialkibidegabea” dela. Bilbaokukatu du Espainian amnis -tia fiskala baliatzearren“herritar batzuk berenegoitza Burgosera erama -te ko aukera”, lege dekre -tuak ez duelako aukerarikematen bat-bateko bizi -leku aldaketarako.

“Iruzur egiten dutenaksaritu nahi badituzte, ezdezatela gurekin kon ta -tu”, esan du Bilbaok.

“Iruzur egiten

dutenak

saritu nahi

dituzte”,

Jose Luis

Bilbaoren

esanetan

Gipuzkoak eta Bizkaiakez dute amnistiafiskalik emango

Gero eta enpresa gehiagok eten dute negozioa edo aktibitatea

Helena Franco, GipuzkoakoAldundiko Ogasun diputatua

Eusko Jaurlaritzak etxebi -zi tza libreen alokairuarenmerkatuko BitartekaritzaPrograma berria abianjarri du, etxebizitza priba -tuak neurrizko prezioetanalo ka tzea xedea izanik.Go ber nu Kontseiluak neu rriaonetsi du dekretu batenbidez, eta progra ma ren ize -na ASAP da, “Alokairu Se -gurua, Arra zioz ko Pre zioa”.

Iñaki Arriola Etxebizi tzasaiburuak adierazi du ASAPprogramak “jabeak bereetxebizitza berme-baldin -tzekin merkaturatu ahalizateko aukerak za bal tzenditu”.

Alokairuen prezioa

Aipatutako programanordainduko diren errentak400 eta 650 euro artekoakizango dira, kasuan kasukoudalerriaren arabera. Gai -nera, urtero 7.000 eta39.000 euro arteko diru-sarrerak dituzten pertso -nek alokatu ahalko dituzteetxebizitzak.

Bestalde, EtxebizitzaSai lak jabeei errenta ko -bratuko dutela bermatu

egingo die, defentsa juri -di koa izango dutela etakal teak konponduko zaiz -kiela, kontingentzia horiekestaliko dituzten asegurupolizak kontratatuz.

Jabeei eskaintzen diz -kien bermeen trukean Eus -ko Jaur laritzak alokairuenge hie neko prezioak finka -tu ko ditu, eta merkatulibre koak baino prezio txi -kiago eta lehiakorragoakizango dira. Horrela, eu -ren in gu ruabar sozioeko -no mikoen ga tik merkatu li -bretik kan po geratzen direnetxebizitza-eskatzaileekalokairuko etxe bizitzaeskuratzeko au kera gehiagoizango dute.

Bitartekari homologatuak

Eusko Jaurlaritzak, pro gra -ma bideratzeko, agente la -guntzaile gisa jardungoduten bitartekari homolo -ga tuen sarea sortu du.

Ekimen edo plan ho ne tanparte hartu nahi duten per -tsona fisikoek edo bizikidetza-unitateek izena eman behardute Etxebizitza Eskatzai -leen Erregistroan.

Hain zuzen, programa2018ko abenduaren 31raarte egongo da indarrean.

Horrez gain, Jaurla ri -tzak bitartekari lanak egin -go ditu jabeen eta erren -tarien artean aseguruenbitartez. Hau da, jabeeiber matu egingo zaie hile -ko errentak kobratuko di -tuz tela eta gerta litezkeenkalteak konpondu. Erren -tariei, aldiz, urteko diru-sarrera gordinen %30 gain -ditzen ez duen hilekoerren ta emango zaie.

ASAP programa antola -tze ko, abian jarriko da agen - te laguntzaileen sa rea, nonSestao Berrik sar tzeko es -ka bidea egin duen.

Eustatek luzatutako da -tuen arabera, 2010ekoBiz tanle Aktiboen udalesta tistikari dagokionez,EAEn pertsona aktiboak1.035.574 ziren, jardueratasa %47,7koa izanik.

Lurralde Historikoka,Ara bak du jarduera tasarikhandiena, %49,9; hala ere,Gipuzkoa eta Bizkaiko ta -sak antzekoak dira, %47,9eta %47 hurrenez hurren.

Bestalde, tasarik han -die nak udalerri txikienekdituzte, %48,9 hain zuzenere. Zenbat eta biztanlege hiago, orduan eta tasatxikiagoa, alegia; esate ra -ko, EAEko hiriburuetanjarduera-tasa %47,6 da.Horren harira, hiribu rue -tan dira txikienak gizoneneta emakumeen tasen ar -te ko aldeak, %53 eta%42,6.

Tasarik handiena Gas tei -zen aurkitzen da, non%50,1e koa da. Bilbon, al -diz, txikiena dago, %45,8,eta azkenik, Donostiakotasa %47,7koa da.

Langabe kopurua

2010eko hasieran, biztanleaktiboen %9,7 langabezianzeuden; langabeziarikhan diena, Bizkaian egonzen %10,3. Arabako lan ga -beziari begira, %9,8, etaGi puzkoan %8,8.

Eskualdearen araberaoso egoera desberdina to -patu dezakegu, Arabandau de bai langabezia tasa -

rik txikiena (Gorbeiakoinguruak, %6,5), bai han -die na (Errioxa, %13,3),adi bi dez.

Udalerrien tamainari be -giratuz gero, langabezia-tasarik txikienak geruzatxikienetan daude; horre -la, hamar mila biztanle bai -no gutxiagokoetan, %8,7 du -gu; tamaina-geruza han dia - goetan, %9,3 eta %10,6.Pa raleloki, geruza txikie -tan ditugu jarduera-tasarikhandienak.

Sektorearen arabera

Desberdintasun anitzak aur -kitu ditzakegu ere jarduera-sektorearen arabera. Eus -ka din, zerbitzuetan ariden biztanleria okupatua -ren ehunekoa %69,5 da.Zenbait udalerritan, zer bi -tzuetan ari dira hamarlandunetik zortzi inguru.

Gipuzkoan daude indus -triaren sektorean okupazio-tasarik altuenak dauzka -ten udalerri gehienak.Euskadi osoan %21,1 da.

Berriz, nekazaritzan ehu -neko handiak dauzkatenudalerri gehien-gehienakAraban daude. Nekaza ri -tzan biztanle okupatuenehunekorik handiena du -ten hamar udalerriak de -nak Arabakoak dira, %20eta gainetik.

Eraikuntzan ari da oku -patuen %8,5, baina Bizkai -ko eta Gipuzkoako zenbai -tetan ehunekoa %14,1etik%19,2ra artekoa da.


ALBISTEAK

Idoia Mendia eta Iñaki Arriola ASAP programaren aurkezpenean

Jaurlaritzakalokairurako

bitartekaritzaprograma onartu du

ASAPen

ordainduko

diren errentak

400 eta 650

euro artekoak

izango dira

Arabak du Euskadiko jardueratasarik handiena

2010ean EAEn pertsona aktiboak 1.035.574 ziren, jarduera tasa%47,7koa zen


ALBISTEAK

Patxi López Lehendaka riak,Iñaki Arriolak, Ga rraio Sail -buruak eta Carlos Urquijok,Espainiako Go ber nuak Eus -kadin duen Ordezkariak,Abiadura Han diko Trenaren(AHT) Gipuzkoako adarra renZizurkil-Andoain (4,9 km.) za -ti ko lehen harria jar tze koekitaldian parte hartu dute.

Iñaki Arriolak argitu dulegediaren hasieran obra tanzati bakarra aurkitu zuena,baina egun, hiru urte ge roa -go, “16 dira lanetan daudenzatiak”. Horretaz gainera,2012an, une honetan lizi -tazio pro zesuan dagoenHernialde-Zizurkil zatikolanak hasiko dira. Lan ho -riek hasten di re nean, Gipuz -koako ada rre ko 59,1 kilo -me tro edo adar horretako%77,6 obra tan egongo da.

Donostialdeko lanak

Eusko Jaurlaritzak burutubehar dituen zati guztiak,amaiturik edo lanean egon - go dira urtea amaitu au -rretik. Donostiako eta Irun -go sarbideei eta Asti garragaeta Frantziako mugaren

arteko loturari dagokienez,une honetan Sustapen Mi -nis terioa infor mazio azter -lana ari da bu rutzen.

Esaterako, Zizurkil-Andoain zatiak 193,5 mi -lioi euroko aurrekontuadu, eta zati gehiena tunelbarruan doa.

Lanen xedea, EuskalTren bide Sare Berriko abia -dura handiko trenbide bikoi -tzerako platafor ma ren erai -kuntza da, aipatu ri ko za -tian. Zatiak Zizur kil, Adunaeta Andoain uda lerriak har -tzen ditu. Burutzape ne ra koaurrei kus ten den epea 46hilabe tekoa da.

Tunelen

funtzionamendua

Eraikiko diren tunelek la -rrialdietarako galeria batizango du galeria nagu sia -ren eskuinaldean. Galeriahoriek, azaleran egongodiren beraien larrialdie ta -rako plataformekin bate ra,trenbideko tunelei bu ruz koEuropako segurtasun arau -diak betez ezartzen dira.

Deskribatzen diren obrabereziez gain, proiektuanbeste zenbait puntu ere di -seinatu dira: tunelen ahoe -tara iristeko bideak, ukitu -riko sortzapen guz tien be -rre zarpenak, mul tzo osoa rendrainatzea, trenbide insta la -zioak, obrek irauten dutenbitar tean kontuan izan be -ha rre ko behin behi nekoegoe rak eta jarduketa osa -tuko duten lan osaga rriak.

Elementu horiek disei -na tzeko orduan lehen tasu -na eman zaio une oro aha -lik eta zati txikiena okupa -tzeari eta ingurunean aha -lik eta eragin urriena iza -teari, beti ere, ingurumeneragin txikienaren irizpi -dea kontuan izanik.

Zizurkil-Andoain

zatiak 193,5milioi eurokoaurrekontua du

Lopezen Gobernuak AHTrenlanen jarraipena bermatu du

Carlos Urquijo, Patxi López eta Iñaki Arriola AHTren zati berriarenlanen irekieran


HILEKO GRAFIKOAK

2011ko laugarren hiruhilekoan Euskadiko esportazioen etainportazioen unitateko prezioak gora egin dute, Unitate BalioarenIndizeen eta urte arteko tasen arabera neurtuta, Eustaten datuenarabera. Baina inportazioetan (%9,5) esportazioetan (%5,6) bainoigoera handiagoa eman da.

Laugarren hiruhileko hau aurrekoarekin alderatuta, esportazioenunitateko prezioen igoera (%1,9) inportazioena (%0,8) bainohandiagoa izan da.

Aurreko hiruhilekoarekin alderatuta, esportazioen tasak positiboakizan dira geografia-eremu guztietan. Inportazioen kasuan, aldiz,%2,2ko igoera eman da munduko gainerako lekuen eremuan.

Iturria: Eustat

Eustatek landutako datuen arabera, EAEko industri prezioak %0,9igo ziren 2012ko otsailean aurreko hilaren aldean. Datu horienarabera, azken hamabi hilabeteetako industriako prezioen aldake-ta jasotzen duen otsaileko urte arteko tasak %3,7ko hazkundeaizan du.

Ondasunen helburu ekonomikoaren araberako sailkapenari jar-raituz, otsailean, sektore-talde handien prezioen bilakaerak des-berdinak izan ziren, energiaren prezioak %3,8 igo ziren, etabitarteko ondasunenak %0,2, esaterako.

Bestalde, ondasun-talde handi horietako prezioen bilakaerakgoranzkoak dira urte arteko aldian. Energiaren prezioen igoera%14,8koa izan zen, adibidez.

Iturria: Eustat

2011ko amaieran esportazioen unitateko prezioen tasa %5,6 igo da

EAEn Batasuneko Berrikuntza Adierazleen Panelaren –IUS 2011-

arabera Euskadiren balioa 0,46 da 2011an, Eustaten datuen

arabera; horrela 27-EBn 15.aren mailan litzateke, batez

bestekoaren (0,54) azpitik.

IUS 2011n, 27-EBko estatuak, puntuazioaren arabera, lau

kategoriatan sailka daitezke. Lehenengoa berrikuntza liderra da;

bigarrena, berrikuntza handiduna; hirugarren kasuan, berrikuntza

apalduna; eta azkenik, txikiduna.

Giza baliabideak, Ikerkuntza-sistema eta Enpresa inbertsioak dira

EAEko berrikuntzaren hiru funtsezko dimentsioak, europar batez

bestekoarekiko. Gainerakoan, erkidegoaren puntuazioa Europar

Batasunekoaren azpitik dago.

Iturria: Eustat

Industria prezioek %0,9 egin dute gora otsailean

Aurtengo otsailean, Euskal Autonomia Erkidegoko eraikuntzaren

kostuen indizea %0,3 igo zen, aurreko hilaren aldean, eta urte arteko

tasa %1,1 igo zen. Era berean, lan-eskuaren kostua ez da aldatu;

lehengaien kostuak, berriz, %0,4 igo dira.

Otsailean Etxegintza eta Obra Zibila azpisektoreek igoerak izan

dituzte lehengaien kostuari dagokionez. Etxegintzan %0,3koa aurreko

hilaren aldean, eta Obra Zibilarenean %0,7ko igoera. Bi azpisektore

horien urte arteko bilakaeran badira zenbait ezberdintasun:

Etxegintzako lehengaien kostuak %0,6 igo ziren; Obra zibilekoak %2,9.

Iturria: Eustat

EAE 15. mailan kokatu da berrikuntza arloan 27-EBn

Euskadiko eraikuntzaren kostuak%0,3 igo dira otsailean


I+G+i ALBISTEAK

Euskal Autonomia Erkide -go ko BPGrekiko I+Gko gas -tua, 27-EBrenaren gainetikdago, eta sei eskualde ba -tez besteko horren gaine -tik daude. Hain zuzen,Euskadiko batez bestekoa%2,08 da, eta 27-EBkoarenkasuan, aldiz, %2koa. Es -pai niari dagokionez, bereI+Gko gastua %1,39koaizan zen 2010ean.

EAEko sei eskualde 27-EBko batez besteko gas -tua ren gainetik daude,Eus taten datuen arabera.

Eskualdeka

Oro har, 2010ean EAEn1.360 milioi euro gastatuziren Ikerketa zientifiko

eta Garapen Teknologikojardueretan. Zehazki, laueskualdetan 100 milioi bai -no gehiago inbertitzen di -ra, Bilbo Handian, Do nos - tial dean, Arabako Lau ta daneta Debagoienan. De nenartean Euskadiko I+Gkogastuaren %76,9 egi karituzuten, azken urtee takopor tzentajearen an tze koa.

Bestalde, I+G gastua fi -nan tzatzeko orduan, EAEkoenpresek 734 milioi jar -tzen dituzte ikerketarako,guztiaren %54; adminis tra -zio publikoak 542 milio,%39,8. Gainerakoa goi

mai lako irakaskuntza-instituzioek, beste insti tu -zio pribatuek eta kanpotiketorritako diruak finan tza -tu takoa da.

Bilbo Handiak eta Do -nos tialdeak, I+G gasturikhan diena egikaritzen du -tenek, jasotzen dute, bai -ta ere, administraziorik al -de tiko finantzaziorik han -diena, %45,7 eta %52,7.

Gastuan garrantzitsuakdiren beste bi eskual dee -tan, Debagoienan eta Ara -bako Lautadan, enpresek%65,5 eta %53,7 finan tza -tzen dute.

Eusko Label ziurtagiria duen oliba-olio birjina estra Euskal landa sektorean gogor sartu da

IK4k robotak erabilikoditu instalazio

industrial handiakikuskatzeko

Pilar Unzaluk, Eusko Jaur la -ri tzaren HAZI KorporaziokoZuzendari Nagusiarekin ba -te ra, Jakes Agirrezaba le kin,

aurkeztu du Eusko La belziur tagiria duen oliba-oliobirjina estra. Unzalu sail bu -ruak ekarri du gogo ra, Eus -

ka diko olibondo lan detanbetidanik egin izan den “ka -li tate handiko olioa eta ho -rien lekuko gure lurraldeakdituen hainbat eta hainbatehunurtedun olibondo dira”.

Arabako landa

Hain zuzen, Arabako landa-e koizpenen dibertsifikazioaukera azpimarratu du Un za -luk, “landa garapenerakoeki men berriak sortuko ditueta biodibertsitatea man ten -tzen lagunduko du”, gai ne ra -tu du sailburuak. Beraz, Ara -bar hegoaldeko olibondoak

berreskuratuko dira mahas -tien gehigarri izateko eta ne -kazariei sek tore errenta ga -rriago bat eskaintzeko.

Araban 250 hektarea era -bilgarri daude olibon doe ta -rako eta ekoizpen mai la80.000 litrokoa da. Hekta -rea horietatik 45,8 kontro la -tu dira ekitaldi ho netan eta20.000 litroko po tentzial ta -suna duten 7.500 litro ziur -tatu dira. Hortaz, hazkunde -rako mar gi na han dia dago,bai epe ertainera landake -tak han di tuz baita ziurta gi -ria lortzeko proze suan dau -den ekoizle berriak gehituz.

Mainbot Europako proiektubat da, IK4-Tekniker eus -kal zentro teknologikoa duburu, eta lau milioi eurokoaurrekontua du, gutxigora behera, diru-laguntzahorren zati bat EuroparBatasunak finantzatuta.Oro har, proiektua 2011koazaroan jarri zen martxaneta hiru urte iraungo du.

Mainbot egitasmoa par -tzuergoak zerb i tzu-robotak erabili nahi dituautonomoki egin ditzatenikuskatze-lanak ekoizpen-instalazio handietan. Ho -rre tarako, bi motatako ro -bot espezifikoak garatukodira. Alde batetik, lurre -koak, ekipamendu eta ins -talazio “horizontalak” ikus -katzeko; eta bestetik, igo -kariak, ekipamendu indus -trial “bertikalean” gorajoateko gai direnak.

Roboten gaitasunak

Robotak bereziki gaitutaegongo dira parametro ugarineurtzeko, robotek berekda ramatzaten sen tso re ba -tzuen bidez. Gai nera, par -tzuer goak egoera errea le -

tan probatuko ditu prototi -poak, Torresolek Cádizendauz kan eguzki-energia ter -mikoko insta la zioan.

Gauzak horrela, indus triekmodu eragin korra goan egin -go diete aurre ins talazio han -dien mantentze-lane ta koara zo espezifikoei: insta -la zio handiak, ikuskatu be -ha rreko puntu ugari, ikus -ka tzeko teknika ugari etaarrisku handia langileenlan-baldintzetan.

Araban 250

hektarea

erabilgarri

daude

olibondoetarako

EAEko sei

eskualde 27-

EBko batez

besteko I+G

gastuaren

gainetik

daude

Mainbot

egitasmoak

4 milioi euroko

aurrekontua du

EAE 27-EBren BPGrekikoI+Gko gastu-portzentaiaren

gainetik dago

I+Gko barne gastuaren banaketa, EAEko estatistikaren arabera. (Eustat)

Proiektua 2011ko azaroan jarri zenmartxan, eta hiru urte iraungo du

Pilar Unzalu eta Jakes Agirrezabal oliba-olio birjinaren aurkezpenean


Krisialdi ekonomikoak go -

gor jo die enpresa txiki eta

handiei; zehazki, zein

egoe ratan daude Arabako

egungo enpresariak?

Oro har, egoera oso go go rrada, baina horrek ez du esannahi gaindiezina de nik. Kon -tuan hartzeko mo duko be he -rakada izan du gu urriko ba -rometro en pre sarialaren ara -bera; hain zu zen ere, gureen pre setako faktura zioaketa eskaera maila na bar menjaitsi di ra, %19 eta %28ko be -he raka dekin, hu rre nez hu -rren, aurreko urte ko epe be -re ko datuekin alde ratuz.

Horren harira, SEAko ki dediren enpresen %64k ai tor tudu merkatua atze ral dian mur -gilduta dagoe la, eta erdiakin guruk uste du beraien ja -rrai tutasuna arris kuan da -goe la. Gauzak ho rre la, be -rres kuratze pro ze sua ez daerra za ez az ka rra izango.

Azken emaitzen arabera,

Ara bako enpresen %70 in gu -

ru arriskuan dago; no la egin

dakioke aurre arazo horri?

Aurre egiteko metodorik era -ginkorrena lankidetza etaerantzukizuna izan dai tez -ke; horretarako, be ha rrez -koa da sinergiak ba tzea,ezinbesteko alian tzak egitealangile, sindi katu, enpresa -ri, erakunde eta alderdi po -li tikoen ar tean. Modu horre -tan, pix ka naka atera ahalizango gara zulo honetatik.Ildo berari jarraituz, SEAnproiek tu zehatzak proposatudiz kiegu erakunde publi -koei, enpresak eta enpleguaman tentzeko, betiere, ezta -bai da soziala ardatz izanik.

ETEei dagokienez, era kun -

de publikoek eskain tzen

dituzten diru-laguntzak

eta babesa na hi koa direla

esango ze nuke?

Erakundeek bi gai jorratubehar dituzte sakonean;al de batetik, konfiantzaso rraraztea, eta, bestetik,gastu publikoa modu era -gin korrean kudeatzea. Zen - tzu horretan, kezkatu egi -ten gaitu ikusteak Go ber -nuek herstura ekono mi koainbertsioaren murriz ke tarekinlotzen duten; gure ustez,horrela ez dio gu egoera latzhoni aurre egingo.

Bestalde, enpresen na -

zioar tekotasuna gero eta

gehiago bultzatzen ari

den faktorea da; nola egi -

ten diote aurre erronka

horri Arabako enpresek?

Nazioartekotasuna finka -tu ta eta ondo kokatuta da -go Araban; gure enpreseknazioarteko merkatuarenaldeko apustua egiten ja -rrai tzen dute. Horretazgain, esan beharra dagoArabak inguruko beste es -kualde batzuk baino askozhobeto jokatu duela arlohonetan, krisia atze-oiha -lean izanik.

Esaterako, ardogintzange ratu da adibiderik na -bar me nena; sektore horre -tan, kalitatezko produktuba ten aurkezpena atzerri -ra eraman da, eta arrakas -ta azpimarragarria izande la esan dezakegu. Ze -haz ki, jarduera esporta -

tzai lea duten Arabako en -presen %46k salmentakhan ditu ditu; Estatuan es -por tatzen dutenen %62k,aldiz, behe ra egin du.

Rajoyren Gobernuak pro -

po satutako lan-erreformari

begira, nola baloratzen

du zu Estatuko presiden -

tea ren erabakia?

Era berean, zer deritzozu

martxoaren 29ko grebari?

Ez dut uste neurri berrihauek krisiaren behin be -tiko irtenbidea izango di -re nik, ezta langabezia ta -sa ren igoera etengo dute -nik ere. Dena dela, erre -for ma zabala eta sakonada, bere oinarrietan lan-merkatu eraginkorra etamalgua dago, eta EBkoeredura gerturatzen gaitu.Greba orokorrari dago kio -nez, orain arte mota hone -tako mobilizazioek ez duteeraginik ez erantzun oro -ko rrik izan, hau da, ez du -te ezer konpondu. Gaine -ra, ezinbestekoa da guz -tiok bateratuta egotea,momentu sozioekonomikohau konplexua delako etabatasuna beharrezkoa de -la ko. Orain arte ezarritaegon den ereduak ez dufuntzionatu; 5 milioi lan -ga be ditugu Estatuan, etainon baino enplegu gehia -go deuseztatu du.

Langabezia tasa biztan le -

ria gehien kezkatzen

duen gaia da; horren ha -

ri ra, zure aburuz, zein

izan go da Arabako langa -

be ziaren bilakaera dato -

zen hilabeteetan?

Gure Barometroan partehartzen duten enpresen%43k aitortu du epe labu -rrean doiketak egingo di -tuztela eskulanean. Aitzi -tik, laster gorakada arinaespero dugu, eta epe er -tain edo luzerako, berriz,kontratazio kopuruaren haz - kundea. Dena dela, Ara bakoLurralde Histo ri koa langa -bezia tasa txikie na dueneskualdea da Eus kadin,%7,3koa, hain zuzen ere.

SEA patronalak Euskadin

aitzindari den bilatzailea

eratu du, iWork izene -

koa; zertan datza? Zein

da bere xedea?

Online erreminta honen bi -dez, lehenengo aldiz, es kain -tzen dituzten produk tu, zer -bitzu edo prozesuen araberatxertatuko dira enpresak bi -la tzaile hone tan. Kasu hone -tan, CNAE bilatzaile tradi zio -nala ho be tuko du, edo norkAraba ko edozein en pre saaurkitu ahal izango baituegiten duen lanaren arabe -ra, SEA iWork delakoari es -ker. Atze rriko enpresek Ara -ba ko negozioekin harremanazkarra eta zuzena izatekoere erabilgarria da.

ELKARRIZKETA

“Ezinbestekoa

da sinergiak

batzea, langile,

enpresari

eta alderdi

politikoen

artean”

JUAN UGARTESEA patronaleko idazkari nagusia

“Lan-erreformaren oinarrietanmerkatu eraginkorra eta malgua dago”

Ugarteren aburuz, nazioartekotasuna ondo finkatuta dago Araban

Juan Ugarte SEAko (Arabako Enpresariak) idazkari nagusia da, eta berarekin izan dugun solasaldian lan-erreformaren nondik norakoak, greba orokorraren ondorioak eta Arabako enpresen egungo egoera eztabaidatu dugu. Ugarteren iritziz, krisiari aurre egiteko, ezinbestekoa da lan-merkatua aldatzea,

“egungo ereduarekin langabezia tasa etengabe hazten ari delako”


ERREPORTAJEA

Espainiar Estatuko presi -de n teak, Mariano Rajoy,po lemika sortu duten neu -rri berriak mahai gaineanipini ditu. Rajoyren propo -sa menak eremu ekono mi -koan aldaketak gauzatzekoezarriko dira, “ahulezia al -bo batera uzteko eta be -rri ro hazkunde bideanmur giltzeko”, adierazi duPPko lehendakariak.

Besteak beste, 2.500 eu ro -tik gorako operazioak esku -dirutan ordaintzea de beka tuegingo du alderdi popu la -rrak, iruzurraren aur kakopla nean sartuta. Gobernu kopresidenteak esan du “gu -txie nez enpre sari pro fe sio nalbatek par te har tzen duenopera zioe tan 2.500 eurotikgora eskudirutan ordaintzeade bekatuko” dela. Horretazgainera, de bekua betetzen ezdutenek eskudirutan or dain - dutako kopuruaren %25ekoisunak jasoko di tuz te.

Ildo berean, Rajoyk gai -neratu du neurri honek“zen tzua” duela, “zergaba tzuk igo ditugu, gastupublikoa murriztu dugueta egoera honetan, ez ge -nituen zergak gehiago igonahi”, argitu du Espainiakopresidenteak.

Hezkuntza eta Osasuna

Beste alde batetik, Gober -nuak 10.000 milioi euro bai -no gehiago aurreztea es -pero du osasun eta hez -kuntza arloan, bikoizketakezabatuz, arraziona liza zioaezarriz eta kudea ketareneraginkortasuna hobetuz.

Hezkuntza eta osasunsailetan iragarritako au -rrez kiez gain, hilabete ho -netan Europar Batzordeanaurkeztuko duten 2012-

2015 EgonkortasunerakoPrograma eta 2012ko Es -pai niako Erreformen Pro -gra ma defendatu du Ra -joyk. Hau da, pribatiza -zioak, aldaketak, lehiakor -

ta suna hobetzea eta eko -nomia malgutzea lortu na -hi dute era honetan, ha lanola energiaren, alokai -

rua ren eta ikerketa etagarapenaren sektoreetan.

Hain zuzen, egonkorta -su ne rako Programak de fi -zit pu blikoa BPGaren %3rajais tea du helburu. Hor -taz, er kide goen defizitaBPGaren % 1,5era jaistekokonpromisoa ere islatukodute programek.

Aurrekariak eta

ondorioak

Greba orokor baten ondo -rioak nahitaezkoak dira,positiboak batzuentzat,bai na negatiboak gizartekobeste alderdi batentzat.Rajoyren gobernuak pro-po satutako lan-erreformapolemikoaren aurka altxa-tu ziren langileak joan denhilabetean, martxoaren 29an.

Sindikatuek antola tuta -ko mobilizazioetan hainbat

beharginek parte hartuzuten, baina kasu hauetanbeti gertatzen den bezala,bertsio ugari daude ekin -tza beraren inguruan. Adi -bi dez, Euskadiko sindikatu

abertzaleen aburuz, gre -ba ren jarraipena “sutsuaeta erabatekoa” izan da,%85eko bultzadarekin. Ai -

tzi tik, Confebask euskalpa tronalak emandako emai -tzek ez dute bat egiten sin -dikatuen datuekin; patro -na laren arabera, jarrai pe -na “espero zena baino as -koz baxuagoa izan da”. Az -ken horiek, industria sek -to reari begira, Araban etaGipuzkoan lanuztea %60ingurukoa izan dela esandute, eta %60,4koa, Biz -kaian. Confebaskeko or -dez kariak gaineratu duzer bitzu sektorean jarrai -pena “eskasa” izan dela.

Aurretiko adierazpenak

Mariano Rajoy Espainia koGobernuko presiden teakohartarazi zuen, gre baoro korra gauzatu au rre tik,“protestak ez dituela Es -tatuko arazoak konpon du -ko”, eta Gobernuak erre -

Euskal

sindikatuen

arabera,

greba

deialdiaren

jarraipena

“erabatekoa”

izan zen

Bilbon martxoaren 29an antolatutako mobilizazioa

Gobernu zentralak ez dio jaramonikegingo greba orokorrari

Jaurlaritzak

dio greba

orokorraren

jarraipena

%71,9koa

izan zela

Administrazio

Publikoan

Joan den martxoaren 29an greba orokorra antolatu zen Estatuan, eta ondorioak mobi-lizazioak gauzatu aurretik azaldu ziren. Hain zuzen ere, Espainiako presidente Mariano

Rajoyk argi utzi zuen hasiera batetik lan-erreforman ez zuela aldaketarik egingo. Azkenaldi honetan, alderdi popularreko buruak zenbait arau edo neurri berriak

proposatu ditu, Estatuko ekonomian eragina izan ditzaketenak

formak egiten jarrai tu koduela berretsi du.

Rajoyren arabera, lan-merkatuaren erreformaklanpostuak sortzeko balio -ko du “bere garaian”, eta lan-harremanen moderniza -zioa ekarriko du. Ildo be -rean, presidenteak azaldudu neurri gehiago hartzenjarraituko duela egoeraekonomikoa iraultzeko,nahiz eta zailak izan etaepe motzean emaitzarikez eman. “Egiten badugu,Espainiak etorkizunerakooinarriak jarriko ditu, etahori da egiten ari garena”,adierazi du Rajoyk.

Gauzak horrela, Luis deGuindos Ekonomia eta Le -hia kortasun ministroakesan du Gobernuak lan-erre formaren proiektua re -kin “funtsezko konpromi -soa” duela. Hortaz, bereesa netan, “dudarik gabe,errefoma ez da batere al -da tuko, greba arrakasta -tsua izan ala ez”. Dena de la,iritzi guztiak entzungo dituz -tela esan du minis troak.

Era berean, greba gu -txie tsiz erantzun dio kale -ko protestari EspainiakoGobernuak. Barne Politi -ka ko zuzendariak, CristinaDíazek, adierazi du jendea

normal ari zela lanean;“nor maltasuna oso handiaizan da Espainiako lanto -kietan greba egunean”.2010eko grebarekin alde -ra tu du aurtengoa Madril -go gobernuak, eta nabar -men du du orduan bainoera gin txikiagoa izan duela.

Greba, “muturreko

erantzuna”

Gemma Zabaleta Lan sail -buruaren iritzian, grebaoro korra “muturreko eran -tzuna da, muturreko lanerreforma baten testuin gu -ruan kokatu behar dena”.

Zabaletak jakinarazi dugreba orokorrak inoiz ezdirela positiboak, “ekono -mia gelditzea suposatzendutelako”. Hala eta guztizere, sindikatu guztiek gre -bara deitu izanak, “PPrenGobernuak onartu ta ko lanerreformaren ondorioeninguruan hausnarketa sa -ko na eragin behar du”.

Zabaletaren hitzetan,“lan erreformak kalera -tzeak inoiz baino gehiagoerraztuko di tu eta langi -leek ez dute ezer jasoko;beraz, enpresarien eta be -har ginen arteko ore ka hau -tsita geratuko da”.


ERREPORTAJEA

Istiluak ere izan ziren greba orokorraren egunean

Eskuinean, Guillermo Echenique, Idahon sinatutakoEskuinean, Guillermo Echenique, Idahon sinatutako

hitzarmenaren ondorenhitzarmenaren ondoren

Idahorekin arlo

desberdinetan

Rajoyren Gobernuak lan-erreforma berria propo -satu duen unetik milakalangilek horren kontrasutsu egin dute, erre for -ma horren pasarte ba -tzuk nabarmenduz.

Besteak beste, sindi -ka tuek azpimarratu di -tuz ten puntu nagusiakhurrengo hauek dira:bidegabeko kaleratzeaketa bidezko kaleratzeak.Lehenengoaren kasuan,kalte-ordainak murriztendirela adierazten da; le -hen, lan egindako urtebakoitzeko 45 egun ema -ten ziren, gehienez 42hilabeteko mugarekin;orain, 33 egun eta 24hila beteko mugarekin.Bigarren kasuari begira,lan egindako urte bakoi -tzeko hogei egunekoa dakalte-ordaina.

Hala ere, horiek ezdira behargin eta sin di -katuek azpimarratutakoezaugarri bakarrak; kon -tratuen baldintzak edolan hitzarmeneko edu -kiak aldaketa polemikoakizango dituzten bestealderdietako batzuk dira.

Bestalde, ultraakti bi -tatea deritzon puntuanere desadostasunak sortudira; epez pasatutakol a n - h i t z a r m e n e kgehienez ere bi urtean

jarraitu ahal izango duteindarrean; handik au rre -ra, hitzarmen berriak ne -go ziatu beharko dira.

Erregulazio espedien -teei dagokienez, enpre -sak ez du adminis trazioa -ren baimenik beharkoespedientea indarreanjarri ahal izateko, lan-erreforma berriaren ara -bera. Ados ez daudenlangileek auzitara jobehar ko dute.

Iritzi kontrajarriak

Oro har, greba orokorrakizandako arrakasta na -barmendu dute sindika -tuek. Eguerdian oso ma -nifestazio jendetsuakegin dituzte EAE osoanzehar; antolatzaileenara bera, 25.000 pertsonainguru batu dira Bilbo -koan. Jendetza hori iku -sita, kontu egiteko eska -

tu diete gobernuei, etaatzera egiteko hartzenari diren neurrietan.

ELAko idazkari nagusiAdolfo Muñozek adierazidu politikarien eginbe -harra dela herritarraketa haien eskubideak ba -bestea. Ainhoa EtxaideLABeko idazkari nagu -siak, berriz, ohartarazidu Espainiako Gobernuakepe laburrean murrizketagehiago aurkeztuko di -tue la; horregatik, “zutikegoteko” eskatu die lan -gileei. CCOOk eta UGTk,beren aldetik, “histori -kotzat” jo dute parte-hartzea, eta Unai SordoCCOOko idazkari nagu -siak adierazi du ho rre tanzerikusi zuzena izan due -la protestarako deia sin -dikatu guztiek egin iza -nak. Dámaso Casado Eus -kadiko UGTko idazkari na -gusiak, aldiz, esan du “be -rriz pen tsa tzen has te kogaraia” baduela Rajoyk.

Aitzitik, Fatima BáñezLan ministroak Gober -nua ren agenda aldaezinadela azaldu du; “lanerre formarekin galga jar -tzen ari gatzaizkio enple -gua desegiteari, eta oi -na rriak jartzen, ekono -mia suspertzean enpleguegonkorra izateko”, gai -netu du Lan ministroak.

Lan-erreforma, grebaorokorraren itzalean

Gobernuaren

agenda

aldaezina

dela azaldu

du Lan

ministroak

Unai Sordok historikotzat jo zuen langileen parte-hartzea

De Guindos ministroak esan du lan-erreformaren proiektuarekin“konpromisoa” dagoela


a Intuizioa

Erosiko duzuen produktua -ren prezioa ezin da nor ma -la baino askoz baxuagoaizan. Beherapenak egon ba -daude, baino susmo arra roaizanez gero, hobe rena daez jarraitzea web gune ho -rre tako erosketa rekin, iru -zu rra izan baitaiteke.

Guztiok jakin dezakeguzein den merkatu prezioa,edo behintzat intuizioakesango digu web horretanagertzen den kopurua ger -tu ratzen den ala ez.

a Webgunea ezagutu

Helbide fisikoa egonez ge -ro gomendagarria da egiaz -tatzea non dagoen eta eaexistitzen den, online kale-izendegian begiratzea ahol -ku baliagarria da. Gainera,enpresaren telefonora ero -

si aurretik deitzea positi -boa izan diateke, horrelajakin dezakegu existitzenden ala ez. Telefonoa inorkhartzen ez badu leku horizalantzagarria izango da.

Enpresaren inguruan es -kura daukazun informa zioaeskasa dela balora tzen ba -duzu, Interneteko edozeinbilatzailean (Goo gle, Ya hoo…)enpresaren ize na sartzeakomenigarria da.

a Segurtasuna

Negozioaren helbide elek -tronikoa agertzen den le -hia tilan arreta ipini,

“https://” izkiak azaltzenbadira, lekua segurua delaesan nahi du, horrela adie -razten du ‘s’ letrak.

Bestalde, orrialde oinangiltzarrapoa agertzen de -nean, itxina egonez geroweb gune segurua dela esannahi du, irekita bada go hobeda toki horretatik ateratzea.

a Kontratazio Baldintza

Orokorrak

Erabiltzaileak informaziohori eskura izan behar duhala eskatzen bada, hots,enpresak Kontratazio Bal -dintza Orokorrak eskainikoditu bezeroak erregutzenbaditu.

Dena den, erosketa ha siaurretik baldintzak eza gu -tzea komenigarria da. Adi -bidez, produktua ren bi dal -tze prozesua edo ko rreoa -ren kostea nork or dain du -ko duen eza gu tzea ezin -bes tekoa da. Hori guztiaez ezik, kon pontze, diruabueltatze eta deu seztapenproze du rak ere kontuanizatea in por tan tea da.

a Pribatutasun eta

segurtasun politika

Datu perstonalak babesteaedozein enpresak kontuanizan behar duen ezau -garria edo faktorea da.Erosketa gau zatu aurretik,eta gure da tuak enpresarierraztu bai no lehen, jakinbehar du gu zein nolakotrataera izan go duten.

Informazio horren berriizateko, normalean “Pri -ba tu tasun Politika” edo“Pribatutasun Adierazpen”ataletan aurkituko duzue.

a Informazio pertsonalaren

kantitatea

Ezinezkoa da anonimatohu tsean erosketa bat au -rre ra eramatea, oinarrizkoda tu pertsonalak emateaezin bes tekoa izango da.De na den, arreta handizibi liko gara gainontzekoin for ma zioa luzatzerakoor duan.

Datu gehiegi emateaarriskutsua izan daiteke,horregatik saihestu ahal

izango diren galderak ezditugu erantzungo. Nor ma -lean, derrigorrezkoak di -ren datuak izartxo bat da -ramate alboan. Sarritan,negozio askok gure infor -mazioa erabiltzen dute,ge rora ‘spam’ (mezu masi -boak) bidaltzeko, kontuagainezka betez.

a Akordioaren

fotokopiak

Erosketa burutu ostean,orrialde berezi bat agertubehar da pantailan, bertaninformazio osoa bildukoda: prezioa, data, enpre sa -ren izena… Momentu ho rre -tan akordioa sinatuta egon -go balitz bezala ager tu koda, inprimatzeko prest.

Hori dela eta, nehitaez -koa da fotokopiaren batgor detzea, etorkizuneanara zoren bat suertatuz ge roadostasun-papera era kutsiahal izateko, argi bi de gisa.Era berean, en pre sarekintru katutako me zu guztiakgordetzea eta fotoko pia -tzea ideia ona izan liteke.Produk tua ren bermearenepea bu katu arte gomenda -garria da informazio osoaartxi batzea.

AHOLKUAK

Enpresak

Kontratazio

Baldintza

Orokorrak beti

eskainiko ditu

Erosketaren

inguruko

dokumentazio

guztia

inprimatzea

ideia ona

izan daiteke

Gero eta erosketa gehiago burutzen dira Interneten bidez

Interneten bidezerosketak egitekoaholku praktikoak

Internetaren erabilera gizakion egunerokotasunean txertatu den ohitura da, gero eta gehiago erosketak egiteko ere erabiltzen ari da erraminta hau. Produktu edo zerbitzuen prezioa sarritan merkeagoa da

Interneteko edozein web orrialdean saltoki fisikoetan baino; dena dela, arreta handiz gauzatu behar dira mota honetako erosketak, segurtasunari ardura berezia emanez, eta urrats guztiak behar bezala ikertuz

Ordenagailuaren pantailan agertzen diren kodeei arreta jarri behar zaie

Joan den urtean Espai nia koGobernuak iragarri zuengutxiengoko kapita le ra iris - ten ez diren Esta tuko au -rrez ki kutxek au rrera ja rrai -tzeko arazoak izango zituz -tela. Egoera hau sai hestekohainbat fusio edo elkarketahotz burutu zi ren, aurrezkiku txen eta ban kuen arteanetengabe batzarrak eta hi -tzar menak ospatzen zi ren.Emaitzak atera ziren egu -nean Eus ka diko aurrez ki ku -txak mu rrizketa ho rre tatiksalbu geratu zi ren, baina ho -rren ondorioz hainbat mugi -men du gehia go gauzatu di raEAEko fi nan tza erakun deenanto la ketan.

Nafarroako Kutxa BancaCivican sartu da; BBK-k,Kutxak eta Vitalek Kutxa -bank sortu dute; eta Saba -dellek Guipuzcoano bere ga -natu du. Beste mugi men -duen artean aurkitzen dira:Banca Civicak baz ki de edoerosle bat behar duelacapital premia be rriakbetetzeko, edo Ku txa -bankek ez duela baz ter tufinantza erakun de ren batbereganatzea. Ildo berarija rraituz, kreditu koopera -ti bek abiatu dituz te bat egi -teko prozesuak, baina oa rinarte ez dute aurrera egin.

Kreditu kooperatibak

Euskadiko Kutxak eta IparKutxak bat egiteko elka -rriz ketak hasi dituzte, urteamaierarako elkartzeko.Sek toreko lehiakideak ge roeta handiagoak eta geroeta lehiakorragoak izatenari dira, horrek prozesuabizkortu egin du, eta lehe -nengo kontaktuak eta bile -rak garatzen ari dira.

Jose Mari Aldekoa Mon -dra gon taldeko lehenda ka -riak azaldu duenez, “ban kaegi teko beste modu bataurkitzea da helburua”.Aldekoaren aburuz, era kun -

de osagarriak dira, eta an -tzeko filosofia dutela azpi -ma rratu du. “Opera zioakaban taila asko ditu, eta,printzipioz, aitzakia rik ez”,gaineratu du pre si denteak.

Bilera ofizialak ez diraeman oraindik, baina bategitea lortzen badute,Eus kadiko bigarren finan -tza erakundea izango dira,Kutxabanken atzetik. Eus -kadiko Kutxak esan due -nez, bien indarrarekin ba -tera EAEn 860.000 bezerolituzkete, eta “Estatukokre ditu kooperatiben ar -tean bigarrena”, azpima -rra tu du Aldekoak.

Emaitzak eta datuak

Erakunde bien tamaina etaindarra ikusita, praktikan,Euskadiko Kutxak berega -natu egingo du Ipar Kutxa.

Oro har, 25.000 milioieuro izango dituzte akti -boe tan, ia 1.400.000 beze -

ro, 451 bulego, 2.500 lan -gi le eta oinarrizko kapitaleta berankortasun tasaosasuntsuak. Iaz 30 milioieuro irabazi zituzten bienartean. Irabaziek jaitsieranabarmenak izan zituzten.Euskadiko Kutxak 19,4milioi euro irabazi zituen,2010ean baino %62 gutxia -go. Gainera, aise gaindi -tzen dituzte Espainiak etaBasilea IIIk eskatutakooina rrizko kapitalak, %8 eta%10,5, hurrenez hurren.

Elkarketaren xedea

Euskadiko Kutxa eta IparKutxa erakundeetako or -dez kariek argi utzi dutebankua egiteko eredua az -pi marragarria dela, bainaegungo bat-egite ereduakbaztertu nahi dituzte. “Eko -

nomia sozialeko fi nan tzaera kundearen proiek tua in -dartu nahi dugu”, esan duAldekoak. Era berean, koo -peratibis moa ren balioei etairizpi deei eutsiko dietelako men tatu dute ordezka -riek. Hots, helburua koope -ra ti bis moaren baloreetanoinarritutako beste modubat bultzatzea dela argitudute erakunde biek.

Bestalde, Euskadiko Ku -txa ko presidenteak esandu erakundeen kudeake ta -ren oinarrizko parame troak“sektoreko onenen ar tean”daudela, kaudimena, liki -dezia eta berankor tasunakontuan hartuta.

Etorkizunari begira,koo peratiben ordezkariekez dute ezer esan bulegokopuru edo plantillareninguruan. Ipar Kutxa nahizEuskadiko Ku txa hedatutadaude EAEko hiru lurraldehistorikoe tan, horrek bi koiz -keta da kar eta posi blea daetor ki zun hurbi lean bule -goak itxi edo lan gileak kale -ratu behar iza tea.

Horren harira, entita -teek adierazi dute proiek -tu berriak doikuntza neu -rriren bat behar izateko -tan, “borondate onez etaados tasunen bitartez” ku -deatuko dutela, dinamiza -zio planak bultzatuz.


ERREPORTAJEA

Erakunde

bien artean

25.000 milioi

euro izango

dituzte

aktiboetan

Euskadiko Kutxak eta Ipar Kutxak bat egiteagauzatzeko lehenengo harremanak izan dituzte

Euskadiko Kutxak eta Ipar Kutxak bat egiteko elkarrizketak hasi dituzte

Espainiako finantza-entitateek ezarritako gutxienekokapital baldintzak urratzen dituzten aurrezki-kutxaeta bankuetan akziodun gisa indarrean sartu zen2011ko hasieran. Beharrezko fondoak merkatuanlortzeko 2011ko irailera arte izan zuten finantza-erakundeek.

Horren ondorioz, EAEko banku erakunde nagusiekaise gainditu zuten azterketa, BBK, Kutxa, Vital, IparKutxa eta Euskadiko Kutxa eskatutako gutxiengoraailegatzen baitziren, besteak beste.

Basilea III

Horrela, Basilea III araudi berriak ezarritakobaldintzak 2013an derrigorrez bete beharko dituzte.Hala ere, Estatuaren esku-hartze hori aldi baterakoeta mugatua izan da, bost urteak ezin izango ditugainditu. Era berean, laguntza jasotzen dutenentitateek berregituraketa sakona egin behar duteeuren zuzendaritza organoetan.

2011ko amaieran EAEko aurrezki kutxa nagusiek beraien bateraketa iragarri zuten, baina ez da 2011ko amaieran EAEko aurrezki kutxa nagusiek beraien bateraketa iragarri zuten, baina ez da bakarra izango, Euskadiko beste bi erakunde batzarrak eta hitzarmenak ikertzen hasi dira bakarra izango, Euskadiko beste bi erakunde batzarrak eta hitzarmenak ikertzen hasi dira bat egitea helburua izanik. Euskadiko Kutxa eta Ipar Kutxa kooperatibek jakinarazi dute bat egitea helburua izanik. Euskadiko Kutxa eta Ipar Kutxa kooperatibek jakinarazi dute

bateratzeko prozesuari ekin diotela, horretarako “elkarrizketa formalak” hasi dituztebateratzeko prozesuari ekin diotela, horretarako “elkarrizketa formalak” hasi dituzte

Finantza-entitateenFinantza-entitateen

gutxieneko kapitalgutxieneko kapital

baldintzakbaldintzak

Euskadiko Kutxako presidentea Aldekoak dio banka egiteko bestemodu bat izango dela

Idi solomilloaren carpaccioa

Legatza-solomoa plantxan, zainsuri berdeekin

Entrekota roquefort saltsarekin

Txokolate eta platano tarta

Abeletxe aterpe-jatetxea Zizurkilgo udal mugartean dago,natur ingurune paregabean. Izan ere, baretasuna da na gu si,eta atsedenaldirako bidea erraz aurki dezakezu bertan.

Jantoki nagusian ezkontzak eta jaunartzeak ospatzendira normalean, eta 120 lagunentzako tokia badago. Bes tal -de, estalitako terrazan beste 60 lagun sartzen dira; bainaaire zabaleko terraza egon badago. Tabernan ere egunekomenuak jateko lekua dago, 40 lagun inguru sar tzen dirabertan.

Menuak hartzeko orduan precio oreka kontuan izatenda, betiere kalitatearekin alderatuz. Gainera, menu guz tie -tan gonbidatuei ongietorria egiteko luncha.


TEKNOLOGIA

ARDOAK

JATETXEA

GPS nabigatzaileak

EVodIAEVodIA

JAToRRI-JAToRRI-IzEndAPEnA:IzEndAPEnA:Calatayud

URTEA: URTEA: 2010

PREzIoA: PREzIoA:

55,,5500 €€

Gaur egun ezin gara galdu, ezoinez ezta kotxez ere. Geroeta indar gehiago duten tres -nak bilakatzen ari dira GPSnabigatzaileak. Hasiera bateanautoan erabiltzeko edo bidaia -tzeko erabiltzen ziren, bainaorain edozein ibilaldi egitekoedota ezagutzen ez dugun kale batera joateko erabilidezakegu.

Telefono mugikorretan erabil -tzeko aukera badugu, hainbatsakelekotan aukera hau inte -gra tuta baitago; dena den,aparatu hauek solte saltzenjarraitzen dituzte, hainbatezaugarri eta aukerekin.

Garnatxa mahats mota berezia da; hain zuzen, ardo gorrian edo beltzan alkoholak 15-16 gradutara iritsdaiteke, bere kolorea apala eta leuna izan arren. Zonaldearen arabera, garnatxako ardoari mustioagehitzen zaio, hartzidurarekin ala ez.

Espainian jatorria du mahats honek, Errioxan eta Aragoian, nahiz eta askok bere jatorria argi ez egoteaziurtatu. Gainera, garnatxa zuria egon badago, baina kasu honetan ospe handiagodu Katalunian.

PETITPETITPERInETPERInET

JAToRRI-JAToRRI-IzEndAPEnA:IzEndAPEnA:Priorato

URTEA: URTEA: 2006

PREzIoA: PREzIoA:

99,,9955 €€

110044 €€

NNaavviiggoonn GGPPSS 2200

PPPLLLUUUSSS EEEuuurrrooopppaaa

Garnatxa

VIñAVIñATondonIATondonIARESERVARESERVA

JAToRRI-JAToRRI-IzEndAPEnA:IzEndAPEnA:Errioxa

URTEA: URTEA: 2001

PREzIoA: PREzIoA:

2211,,8855 €€

http://www.redcoon.es

Harremanetarako datuak:

Zarate Bidea

20159 Zizurkil

Tlf: 943 69 39 83

http://www.abeletxe.com

3,5 hazbete

23 herrialde

115599 €€

MMIIOO SSppii rrii tt 668877 FFuull ll

EEEuuurrrooopppeee TTTRRRUUUCCCKKK

5 hazbete

44 herrialde

225555 €€

TToommTToomm GGOO LLIIVVEE

111000000000 EEEuuurrrooopppaaa

4,3 hazbete

45 herrialde

KKaarrttaa

Abeletxe jatetxea


AISIALDIA

SUDOKUEKONOMIA HIZTEGIA

Estresari aurre egiteko hileko proposamena

Buruari gogor eutsi eta ebatzi sudoku hau

LANESKAINTZAK

ERANTZUNAK

ERIZAINA Lan-prebentzioarekinlotura duen enpresa ga -rrantzitsu batek Irungozen tro baterako erizainespezializatuak bilatzenditu. Mediku-ikuskape nera koedo zentroan laguntzailegisa lan egiteko erizainabilatzen dute. Horre ta ra -ko beharrezkoa da: eri -zain titulua izatea etaantzeko lanpostu bateanesperientzia izatea. Ho -rre taz gainera, zonal -dean bizitzea kontuanizango dute. Lan jardu -nal dia astelehenetik osti -ralera eta goizekoa da.

LOREZAINTZA BEGIRALEAIruña Okan, Araban, lore -zaintza monitorea bila -tzen dute. Ikastaro bate -rako irakaslea nahi dute,15 pertsonako talde ba -te rako hain zuzen ere,Nanclareseko espetxekoatxilotuei bideratutaizan go dena. Ikastaroa330 ordukoa izango daeta ezinbestekoa daantzeko lanpostu bateanesperientzia izatea, baiirakasle gisa edo moni to -re lanean, betiere lore -zain tza ardatz izanik.

MUGIKORREKOTELEFONIARAKOKOMERTZIALADurangon libre dagoenlan postu hau lortzekoezin bestekoa da autoaizatea, edo behintzat gi -da baimena. Lanaren hel -bu rua bezeroak bere ga -natzea da, Durangaldeanburutuko da lana, ho rre -ga tik zonalde horretanbizitzea edo ingurua eza -gutzea baliogarria izandaiteke. Lan-jardunaldiosoa eskaintzen da. Lan -saria zehazteke dago.

FINANTZA AHOLKULARIAAseguruen alorrean adi -tua eta profesionala denlangilea bilatzen duteGetxon, bi leku daudeagente komertzial gisalan egiteko, finantza etaaseguruen eremuan. Ba -txilerra izatea eskatzendute, edozein espezia li -ta tean. Lanpostua enpre -sa handi eta garrantzitsubatek eskaintzen du, be -re sarea hedatuko duenaBizkaian. Merkataritza-kon tratua eta 1.225 eurogordin hilero eskaintzendute, soldatan ez dagosartuta %8ko komisioaeta 688 euro gehiagoseihilabetero.

EEUUSS KKAARR AA // GGAA ZZ TT EELLAA NNIIAA // IINNGG EELLEESSAA

BIZKoRTU = AGILIZAR = To ShARpEN

GUTxIETSI = DESESTImAR = To DISALLow

GERUZA = CUBIERTA = CovER

IRUZURGILE = ESTAfADoR = fRAUDSTER

ARGINDAR = ELECTRICIDAD = ELECTRICITy

ERRENTARI = ARRENDATARIo = LESSEE

LARRIALDI = URGENCIA = EmERGENCy

IKUSKATU = INSpECCIoNAR = To INSpECT

IGoKARI = TREpADoR = CLImBER

hARTZEKoDUN = ACREEDoR = CREDIToR

KAUDImEN = SoLvENCIA = SoLvENCy

hERSTURA = ApURo = hARDShIp

mALGU = mALEABLE = fLExIBLE

BIDEGABE = INjUSTICIA = INjUSTICE

ALDAEZIN = INmUTABLE = UNChANGING

Lan eskaintza gehiago Lanbide.netEuskal enplegu zerbitzuko webgunean.

Zenbat denbora emanduzu sudokua ebazteko? Hona hemen erantzunak.

Udaberriaren eto rre -rarekin ba te ra udagertuago ikus tendugu, ho rre ga tikga rai ho ne tan as -

kok kiro la egi - te ra ani ma -tzen di ra,

uda ho ne tanhon dar tzan gehie -

gizko ki lo txoak ez igar -tzeko. Puri-purian dagoen

kirol eraginkorra eta dibertigarria“spi nning” deritzona da, baina ‘txi -rrin dularitza indoor’ ezize na rekinere ospetsua da.

Betiko bizikleta estatikoa bururaetortzen zaigu kirol hau ikusten du gu -nean, baina erritmoak eta fun tzio na -menduak ez du zer ikusirik. Hain zu -zen, kirol honen bidez gor putz osoanmetatuta dagoen koipea erraz desa -ge rrarazi dezakegu, baina horreta -

rako esfortzua eta irmo -ta suna nahi taezkoa da.

Indoor cycling-eko

programa

Programa edo kirol mo tahonetan musikak errit - moa markatuko du, aero -bic edo beste lako ariketafisikoetan gerta tzen den bezala.Gai ne ra, kasu honetan eraba te koariket aurrera era man go duzu, ira -kasle edo begi rale bat zure ondoanbeti izanik, erritmoa laguntzeko etaabiadura edo posizioa seinalatuz.

Abantailak

Mota honetako kirola praktikatzeakaban taila anitz ditu, sistema kardio -baskularra indartzeko ezin hobeada, arnasketa sistemarako ona daeta kolesterola erretzen du, ordu -

betean 600 kaloria inguruerretzea posiblea izan daitekeindoor kirolarekin. Hori guztia ezezik, beheko gorputz-adarrak indar -tzen ditu.

Enpresa albisteak eta ekonomiaren bilakaera interesatzen al zaizkizu? Har ezazu parteEnpresa albisteak eta ekonomiaren bilakaera interesatzen al zaizkizu? Har ezazu parteekonomiaren eremuko euskarazko lehen elkargo digitalean. Bultza dezagun euskara!ekonomiaren eremuko euskarazko lehen elkargo digitalean. Bultza dezagun euskara!

Txirrindularitza indoor

Beheko gorputz-adarrak

indartzeko aproposa da

indoor-cycilng kirola

Azkenaldian ia polikiroldegiguztiek kirol hau praktikatzekoaukera ematen dute

HARREMANETARAKO TELEFONOA: 94 421 30 31WEBGUNEA: www.ekonomiarenkz.euE-MAILA: [email protected] HELBIDEA: 612 Posta Kutxatila, 48080 BilboEUSKARAREN ARDURADUNA: Labayru IkastegiaEGILEA: Leizaola Elkartea - MediaguneHARPIDETZAK: 94 421 30 31 telefonoan.

Ekintza honek Bizkaiko Foru

Aldundaiaren Kultura Sailaren

laguntza jaso du.

€konomiarenKZEuskal Ekonomiaren Kazeta

2012ko Apirila

Bilboko Udalak jaiegunetan saltokiak eta dendak irekitzekobaimena eman du, eta, era berean, egutegi berezia sortu dujaiegun zehatz batzuk hautatzeko. Horren ostean, JavierLópezek, Bilbao Dendak elkarteko lehendakari ohiak, karguabertan behera utzi du, erabaki horrekin bat egiten ezduelako.

Gauzak horrela, Lópezek jakinarazi du ez dagoela adosEAJ, PP eta PSE alderdi politikoen iritziarekin, horiekbaimena eman baitute; “ez dute kontuan izan dendarien edokontsumitzaileen iritzia”, esan du Lópezek.

Merkataritza sektorea kontuan ez izatea salatu du JavierLópezek; beraren aburuz, ez da bidezkoa Udalak jarraituduen bidea, eta “dendarien iritzia albo batera utziz, ez dugubatzarrik izan inorekin gaia jorratzeko”, gaineratu du.

Ez dago txostenik

Ildo berari jarraituz, Bilbao Dendak elkarteko lehendakariohiak negatiboki baloratu du politikarien eta BilbokoUdalaren jarrera; “ez dute txostenik garatu jaiegunetakoirekiera positiboa edo negatiboa den ikusteko”, salatu duLópezek. Beraren ustez, merkatarien elkarteak biltzea etagaia eztabaidatzea izango litzateke zuzenena; horrela eginez dutenez, elkarteko lehendakaritza uztea erabaki duLópezek.

Javier López

Bilbao Dendak elkarteko

lehendakari ohia

JJaaiieegguunneettaann,,

ssaallttookkiiaakk iirreekkii

aallaa eezz??

Euskadiko ekonomian oso garrantzitsua da nekazaritza, nahizeta Barne Produktu Gordinaren zati txikia izan. Arlo honetanegiten diren lanak eta sortzen diren produktuak diruzlagunduta izan behar dute, gaur egun inoiz baino gehiago,nazioarteko politiketan pisu handia hartu baitu sektoreak.

Gauzak horrela, Europari begira, EAEren papera garran -tzitsua da, azalera txikian biztanleria asko dagoelako, etatestuinguru hau aproposa da gertutasuneko nekazaritza bul -tza tzeko. Horretaz gainera, Euskadin beti garrantzitsuakizan dira arlo honekin harremana duten hainbat sail, abel -tzain tza edo ardoaren sektorea, besteak beste, etorki zune -ra ko aukera handiak dituztenak.

Gazteen presentzia

Egun, askok lotzen dute nekazaritza nagusien lanarekin,baina ideia hori apurtzeko, zenbait erakunde lan izugarriaegiten ari dira. Soilik gaztea izateagatik eta nekazaritzaarloan ekintzailea izateagatik diru-laguntza handiagoajasotzea posiblea izango da hemendik aurrera. Hektareabakoitzeko diru gehiago jasoko dute gazteek, beraien paperaeta grina sustatzeko asmoz. Ricard Ramon i Sumoy adituarenaburuz, ekimen hori “oso ideia ona” da, modu horretannekazaritza arloaren “etorkizun oparoa” bermatu ahalizango dugulako.

Ricard Ramon iSumoy

Europar Batzordeko

Nekazaritza

Zuzendaritzako

administratzailea

NNeekkaazzaarriittzzaarreenn iinnddaarrrraa EEuusskkaaddiinn

ADITUAREN IRITZIA

ekonomiarenkz_40

Documents

Transcript of ekonomiarenkz_40