Efemérides mayo euskera

MAIATZEAN JAIOTAKOAK


Atal berri bat sortu dugu, non hilero egunez egun jaiotako ezagunak gogoan izango ditugun.

Ezin ditugu guztiak zerrendan sartu, horregatik aurretik aukeraketa bat egingo dugu: udal liburutegietako bilduman lanak dituzten pertsonak izango dira, beraz, literaturan, komikigintzan, zineman edo musikan esanahi berezia izan duten pertsonak izango dira.

Liburutegien katalogoan sartuz gero eskuragarri daudenak ikusi ahal izango dituzu:

http://katalogoa.bilbao.net

http://katalogoa.bilbao.net/


Maiatzaren 1ean

Maitena Burundarena1962, Buenos Aires. Maitena bezala ezagutzen dugu. Marrazkilari grafikoa, emakumeekin zerikusia duten lanek batez ere egin dute ezagun.


Maiatzaren 2an

Alessandro Scarlatti1660, Palermo. Kantatak, operak eta oratorioak konposatu zituen musikari famatua. Musikaren historian paper garrantzitsua jokatu zuena, batez ere operaren hizkuntzaren garapenean.


Maiatzaren 3an

Nicolas Machiavelo1469, Florentzia. Filosofoa, idazlea eta Pizkundeko figura nabarmena. “Printzea” bere lanean politikaren oinarrian estatuaren arrazoia jartzen duen agintariaren erretratua egiten du.


Maiatzaren 4an

Audrey Hepburn1929, Bruselas. Glamourraren ikurratzat hartua izan den aktore hau ahaztezinak diren pelikula askotan protagonista izan da.


Maiatzaren 5ean

Jean Cocteau

1889, Maissons-Laffitte. Poesia, eleberria, antzerkia, zinea eta margolaritza landu zituen.XX. mendearen lehen erdiko Frantziako intelektual nabarmena izan zen.


Maiatzaren 6an

Orson Welles

1915, Wisconsin. Pelikula klasiko batzuetan aktorea, gidoilaria, produktorea eta zuzendaria izan zen, adibidez “Citizen Kane” pelikulan.


Maiatzaren 7an

Almudena Grandes1960, Madrid. Kritikoak eta irakurleak bere alde dituen idazle oparoa.


Maiatzaren 8an

Roberto Rossellini1906, Roma. Italiar “neorrealismo” deiturikoaren barruan kokatzen den zuzendaria, zinemagintzan eragin handia izan zuena.


Maiatzaren 9an

James M. Barrie1860, Eskozia. “Peter Pan”, hazi nahi ez zuen umea, pertsonaiaren sortzailea.


Maiatzaren 10ean

Benito Pérez Galdós1843, Las Palmas. Espainiako XIX. mendeko eleberri errealistaren ordezkari nabarmena.


Maiatzaren 11n

Bernardo Estornés Lasa1907, Isaba. Idazlea eta euskal kulturaren sustatzailea, Ekin argitaletxea eta batez ere, “Enciclopedia General ilustrada del País Vasco”, “Auñamendi” izenarekin ezagutzen dena, martxan jarri zituen.


Maiatzaren 12an

Katherine Hepburn1907, Connecticut. Bere interpretazioagatik lau Oscar irabazi zituen. Hollywoodek eman duen emakume izar nagusiena.


Maiatzaren 13an

Daphne du Maurier1907, Londres. Intriga eta erromantizismoa ezin hobeto uztartzen dituzten eleberrien idazlea.


Maiatzaren 14an

George Lucas1944, California. “Star Wars” eta “Indiana Jones” saga mitikoak sortu zituen zinemagilea.


Maiatzaren 15ean

Claudio Monteverdi1567, Cremona. Pizkunde eta Barrokoaren arteko musikagile nabarmena.


Maiatzaren 16an

Arturo Uslara Pietri1906, Caracas. Nobelak, ipuinak, poesia eta saiakera jorratu dituen egilea, “errealismo magiko” estiloaren aintzindari.


Maiatzaren 17an

Jacinto Verdaguer 1845, Bartzelona. Katalanieraz idatzitako literaturaren poeta handia.


Maiatzaren 18an

W.G. Sebald1944, Baviera. Autobiografia kutsu handia duten elementu ezberdinak erabiltzen ditu bere eleberrietan.


Maiatzaren 19an

Elena Poniatowska1932, Paris. Idazle eta kazetari mexikarra, giza eskubideen alde lan egiteagatik ezaguna.


Maiatzaren 20an

Honoré de Balzac1799, Tours. Eleberri errealistaren ordezkari nagusia eta Frantziako literaturan figura nabarmena.


Maiatzaren 21ean

Ana Diosdado1938, Buenos Aires. Espainian arrakasta handia izan duten serie batzuen gidoilaria eta antzerkian aritu den idazlea.


Maiatzaren 22an

Arthur Conan Doyle1859, Edimburgo. “Sherlock Holmes” munduko detektiberik ezagunena sortu zuen idazlea.

http://www.google.es/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0CAcQjRw&url=http://www.biografiasyvidas.com/biografia/d/doyle.htm&ei=59o4VbKMNsP3aoafgZAB&bvm=bv.91427555,d.d2s&psig=AFQjCNGYn_PwDi0RePP34SxZf8UJZr-gZA&ust=1429875811644224


Maiatzaren 23an

Alicia de Larrocha1923, Bartzelona. XX. mendeko piano-jolerik onenetarikoa, batez ere espainako egileen interpretazioengatik miretsia.


Maiatzaren 24an

Bob Dylan1941, Minnesota. Musikaria eta poeta, XX. mendeko pop musikan eragina gehien egin duten figuren artean kokatua.


Maiatzaren 25ean

Raymond Carver1938, Oregon. Ipuin idazlea, “realismo sucio” delakoaren ordezkari nagusia.


Maiatzaren 26an

Alexander Pushkin1799. Mosku. Poesia, eleberria eta antzerkia landu zituen, errusiar literatura modernoaren sortzailea.


Maiatzaren 27an

Dashiell Hammett1894, Maryland. Eleberria eta lan laburrak idatzi zituen idazle hau nobela beltzaren aitatzat har daiteke.


Maiatzaren 28an

Ian Fleming1908, London. “James Bond, agente 007” lehendabizi literaturan eta gero zineman hain famatua egin den pertsonaiaren sortzailea.


Maiatzaren 29an

G.K. Chesterton1874, London. Idazle eta kazetaria, bere pertsonaiarik ezagunena “Padre Brown” da, samurtasuna eta zorroztasun psikologikoa bateratzen dituena.


Maiatzaren 30ean

Dante Aligheri1265, Florentzia. “La Divina Comedia” bere lana, munduko literaturaren gailurratzat hartua izan da.


Maiatzaren 31n

Walt Whitman1819, New York. XX. mendeko poeta nabarmenetarikoa, bertso librearen aita.

Efemérides mayo euskera

Documents

Transcript of Efemérides mayo euskera