Balance do Plan De Acción Software Libre - Ano 2013

Balance plan de accinsoftware libre 2013

Axencia para a Modernizacin Tecnolxica de Galicia (Amtega)

Balance Do Plan De Accin SoftwareLibre

Ano 2013

Oficina de Coordinacin de Software Libre

XUNTA DE GALICIA

Axencia para a Modernizacin Tecnolxica de Galicia (AMTEGA)

Santiago de Compostela

2014

Elaborado por: Axencia para a Modernizacin Tecnolxica de Galicia (AMTEGA) Xunta de Galicia.Esta obra est baixo unha licenza Recoecemento-CompartirIgual 3.0 Espaa de Creative Commons.

Para ver unha copia da licenza, visite:http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/es/deed.gl

Este informe est dispoible no portal IMIT da Xunta de Galicia:http://imit.xunta.es

ndiceCAPTULO 1.- INTRODUCIN..................................................................7CAPTULO 2.- SOFTWARE LIBRE NA ADMINISTRACIN PBLICA...........10

1.- MIGRACIN A SOFTWARE LIBRE NO POSTO DO EMPREGADO PBLICO..................................102.- FORMACIN AO EMPREGADO PBLICO......................................................................11

Formacin en Software Libre a travs da EGAP.....................................11Formacin destinada ao profesorado de aulas Abalar............................11Estudo do estado da arte de ferramentas de teleformacin nas

administracins pblicas..........................................................................123.- FOMENTO DA PUBLICACIN CON LICENZAS LIBRES DOS DESENVOLVEMENTOS DE SOFTWARE OU CONTIDOS DESENVOLVIDO CON FONDOS PBLICOS.............................................................12

Liberacin de proxectos da Xunta de Galicia.........................................12Impulso da estratexia OpenData da Xunta de Galicia............................13Definicin de polticas respecto propiedade intelectual e licenciamento

na Xunta de Galicia..................................................................................14Formacin en materia de licenciamento da documentacin..................14

4.- FOMENTO DO USO DE SOFTWARE LIBRE NA XUNTA DE GALICIA.......................................15Servizo de asesoramento sobre ferramentas libres para as necesidades

TIC da Xunta de Galicia............................................................................15Difusin do Software Libre na administracin........................................15

5.- IMPLANTACIN DE SOFTWARE LIBRE NA XUNTA DE GALICIA............................................16Proxectos da Consellera de Cultura, Educacin e Ordenacin

Universitaria.............................................................................................18Proxectos da Consellera de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas19Proxectos da Consellera de Medio Rural e do Mar.................................20Proxectos da Consellera de Traballo e Benestar....................................20Proxectos da Consellera de Economa e Industria.................................20Proxectos da Consellera de Facenda.....................................................20Proxectos da Consellera de Sanidade...................................................21

CAPTULO 3.- SOFTWARE LIBRE NO MBITO EMPRESARIAL.................231.- FOMENTO DA PRESENCIA DO SOFTWARE LIBRE NAS ACTIVIDADES DO CENTRO DEMOSTRADOR TIC232.- MAPA DE CAPACIDADES TECNOLXICAS DE GALICIA.....................................................243.- GUA DE SOLUCINS EMPRESARIAIS EN SOFTWARE LIBRE PARA AS MICROPEMES OU AUTNOMOS....254.- CONSULTORA TECNOLXICA EN SOFTWARE LIBRE PARA PEMES GALEGAS..............................265.- PROGRAMA DE ASESORES TECNOLXICOS PARA AS EMPRESAS GALEGAS................................266.- FORMACIN A PROFESIONAIS TIC EN MATERIA DE SOFTWARE LIBRE NO CNTG.....................277.- ESTUDO DA EVOLUCIN DO USO DO SOFTWARE LIBRE EN GALICIA....................................28

Evolucin do uso do Software Libre nas empresas galegas...................28Tipoloxa de software empregado..........................................................29Oferta de Software Libre........................................................................31Motivos para non usar Software Libre e accins demandadas para

promovelo................................................................................................31

CAPTULO 4.- SOFTWARE LIBRE PARA A CIDADANA............................341.- DIFUSIN E POTENCIACIN DOS SERVIZOS DO PORTAL MANCOMN......................................35

Promocin do Repositorio Documental de Software Libre......................352.- APOIO TRADUCIN DE SOFTWARE LIBRE AO GALEGO..................................................363.- FOMENTO DAS TIC E DO SOFTWARE LIBRE NO SISTEMA EDUCATIVO...................................374.- FORMACIN E DIFUSIN EN SOFTWARE LIBRE NO MBITO UNIVERSITARIO..............................38

Balance do Plan de Accin Software Libre. Ano 2013. Px 4

Premio ao mellor Proxecto de Fin de Carreira con Software Libre..........38Xornadas de difusin e formacin en Software Libre.............................39Elaboracin de material formativo de ferramentas libres......................40Formacin ao Persoal de Administracin e Servizos do Sistema

Universitario Galego no uso de Software Libre.........................................41Implantacin de Software Libre nas universidades................................41

5.- FORMACIN E DIFUSIN EN SOFTWARE LIBRE CIDADANA EN XERAL.................................42Promocin do Software Libre a travs da Rede CeMIT...........................42Fomento do Software Libre no programa de Voluntariado Dixital..........42Actividades de difusin e formacin das AGUSL....................................43Desenvolvemento de proxectos de Software Libre................................45

6.- PARTICIPACIN EN EVENTOS NACIONAIS OU INTERNACIONAIS DE SOFTWARE LIBRE....................46

CAPTULO 5.- ANEXO............................................................................471.- LICENZA DAS IMAXES EMPREGADAS NO DOCUMENTO.....................................................47


Introducin


Balance do plan de accin software libre 2013

CAPTULO 1.- INTRODUCINA Xunta de Galicia, a travs da AMTEGA, vn apostando dende o ano 2010 pormanter un firme compromiso para a promocin e difusin do Software Librecomo excelente ferramenta para a consecucin dos obxectivos de moderniza-cin da administracin, fomento das tic no mbito empresarial e alfabetiza-cin e capacitacin dixital da cidadana. Por suposto esta labor a prol do software libre non acadara os resultados quevn acadando ano tras ano, sen contar co apoio e colaboracin dos diversosaxentes galegos promotores do software libre como son as Asociacins deusuarios de Software Libre de Galicia (AGUSL), Asociacin Galega de Empresasde Software Libre (AGASOL), a Oficina de Software Libre do CIXUG, o ColexioProfesional de Enxeera Informtica de Galicia(CPEIG), etc.No mbito da administracin pblica, cmpre salientar os importantes avan-ces no fomento do software libre no despregue de novos servizos as como nahomoxeneizacin das infraestruturas tecnolxicas da AMTEGA. As podemosdestacar o aforro de 2,6 millns de euros grazas utilizacin de solucins li-bres de backup e dun 50% polo uso dunha solucin de virtualizacin libre. importante tamn mencionar a elaboracin da folla de ruta para a migra-cin a Software Libre do posto de traballo do empregado pblico ou a inclu-sin nos contratos de adquisicin de hardware de clusulas para garantir acompatibilidade do hardware con GNU/Linux.No referente s actuacins dirixidas ao sector empresarial, podemos destacara consolidacin do Centro Demostrador TIC de Galicia como referente parao fomento das TIC en xeral e do software libre en particular. As, cmpre resal-tar que mis da terceira parte da actividade deste centro durante o ano 2013estivo relacionada coas tecnoloxas libres. Este centro acolleu a presentacinao empresariado galego de dous proxectos promovidos dende a AMTEGA paraachegar asesoramento s empresas, unha das principais demandas deste sec-tor. As presentouse a Gua de Solucins TIC en Software Libre para osprofesionais autnomos elaborada por AGASOL en colaboracin con FEAGAe a Rede de Asesores Tecnolxicos organizada polo CPEIG. Finalmente, no relativo ao terceiro e ltimo dos focos de atencin do plan, ombito da cidadana, mantvose a atencin en potenciar os mecanismos de for-macin e difusin en tecnoloxas libres. As unhas 27.500 persoas recibironformacin en Software Libre nun total de 27.000 horas a travs das distintasaccins formativas promovidas dende a AMTEGA. (Rede CeMIT, CNTG, EGAP,CDTIC, Consellera de Educacin, e Convenios de colaboracin). Por suposto acontinuidade do Proxecto Abalar permitiu que preto de 45.000 estudantespoidan traballar no seu da a da con ultraporttiles con software libre.As mesmo, non podemos esquecer a importante labor de difusin que fixeronun ano mis as Asociacins Galegas de Usuarios de Software Libre, compostas


por voluntarios que dedican o seu tempo de lecer para contribur difusin epromocin do software libre na nosa terra. Resultados desta importante laborson por exemplo a Xornada de demostracin sobre Hardware Libre quecongregou a mis de 500 asistentes no centro gora de A Corua; ou as I Xor-nadas de usuarios de Galicia do software estatstico R, celebradas en San-tiago de Compostela; o I ciclo de obradoiros Sbados Libres na Altamar, ce-lebrados en Vigo; a celebracin dunha nova xornada de debate terminolxi-co celebrada en Santiago de Compostela cuxos resultados teen impacto direc-to nas traducins de software libre, ou o Encontro de desenvolvedores docontorno do escritorio KDE cos docentes galegos co obxectivo de melloraras aplicacins educativas, celebrado na Facultade de Informtica de A Corua.Por suposto tampouco podemos deixar de mencionar a importante labor de fo-mento do software libre no eido universitario realizada pola Oficina de Softwa-re Libre do CIXUG da que podemos destacar a formacin de 526 membros doPersoal de Administracin e Servizos das 3 universidades en LibreOffice eGnu/Linux, ou a organizacin de 6 xornadas de difusin de variados temas,entre outras actividades.En Galicia temos a enorme fortuna de contar cun ecosistema de enorme valore fortaleza arredor do Software Libre, grazas ao cal a nosa terra ten cada anoun maior renome internacional tanto no mbito concreto do Software Librecomo no mbito mis xeral das TIC. No presente Balance amsanse os principais logros acadados no 2013 como re-sultado deste espectacular traballo a prol do Software Libre.


Software Libre na Administracin Pblica



CAPTULO 2.- SOFTWARE LIBRE NA ADMINISTRACIN PBLICAUn ano mis a AMTEGA contina apostando pola implantacin de ferramentase solucins baseadas en software libre dentro dos sistemas e aplicacins dosservizos da administracin autonmica como parte importante da sa estrate-xia para obter unha administracin mis eficiente. O software libre est con-tribundo a obter solucins eficientes, modernas e que supoen ademais unimportante aforro econmico. Algunhas das accins e logros mis importantes neste mbito durante o 2013foron:

Aforro de 2,6 millns de euros grazas utilizacin de solucins libresde backup e dun 50% polo uso dunha solucin de virtualizacin libre.

Inclusin nos contratos de adquisicin de hardware de clusulas paragarantir a compatibilidade do hardware con GNU/Linux.

Elaboracin da folla de ruta para a migracin a Software Libre doposto de traballo do empregado pblico.

3400 empregados pblicos formronse en solucins libres en mis de2800 horas.

Preto de 45.000 alumnos contan xa con ultraporttiles con software li-bre cun nivel de uso semanal do 75% grazas 4 fase do proxecto ABA-LAR.

Elaboracin da gua de boas prcticas no uso, publicacin e licencia-mento libre de obras documentais da Xunta de Galicia.

A continuacin expense con detalle todas as actuacins desenvolvidas du-rante o 2013 para o fomento do software libre na administracin pblica.

1.- Migracin a Software Libre no posto doempregado pblico Durante o 2013 a AMTEGA contou coa colaboracin de AGASOL para elaborar afolla de ruta para a migracin a Software Libre e estndares abertos doposto ofimtico do empregado pblico.A elaboracin desta folla de ruta o resultado dun completo traballo de anli-se e auditora das aplicacins informticas utilizadas actualmente polo empre-gado pblico, principalmente as empregadas polos auxiliares administrativosas como o persoal de rexistro. Cos datos obtidos, e en base experiencia deAGASOL noutros procesos migratorios, como o proxecto Abalar ou a rede Ce-MIT, elaborouse unha proposta para executar a migracin con xito tanto a ni-vel tecnolxico (con ferramentas de software) coma a nivel de recursos huma-nos (co apoio e formacin que precisar o empregado pblico).


2.- Formacin ao empregado pblicoFormacin en Software Libre a travs da EGAPA Escola Galega de Administracin Pblica (EGAP) impartiu durante o ano 2013un total de 816 horas de formacin en tecnoloxas libres a 1090 empregadosao servizo da administracin pblica. A maiora destas horas de formacin en tecnoloxas libres impartronse dentro

do Plan Ofimtico de Galicia nos seguintes cur-sos:

Sistema operativo, busca da informacin:internet/intranet e correo electrnico(contorno Linux)

Aplicacins informticas de tratamento detextos (OpenOffice)

Aplicacins informticas de follas de cl-culo (OpenOffice)

Aplicacins informticas de bases de datos relacionais (OpenOffice) Aplicacins informticas para presentacins: grficas de informacin

(OpenOffice)Ademais impartronse tamn outros dous cursos de formacin TIC sobre tec-noloxas libres nos cursos Sistemas de Informacin Xeogrfica e a xestin dainformacin territorial e Software libre para arquivos: ICA-AtoM.Destacar tamn que un ano mis ofertronse 1000 prazas nas probas de ava-liacin de carcter libre do Plan formativo ofimtico de Galicia na sa variantede software libre.

Formacin destinada ao profesorado de aulas AbalarUnha das claves do proxecto Abalar a formacin e capacitacin para a inte-gracin das TIC e especialmente do Software Libre na prctica docente.Durante o ano 2013 impartronse mis de 2.000 horas de formacin a mis de2.300 docentes, en materias como Uso didctico de Moodle, Elaboracin demateriais didcticos con eXe-Learning, emprego didctico do encerado dixitaldende GNU/Linux, A suite OpenOffice en galego, Freemind e Dia (aplicativospara a xeracin de mapas mentais e diagramas), Scribus (software de deseogrfico e maquetacin), introducin a VoIP, introducin a Arduino (platafor-ma de desenvolvemento de proxectos electrnica e robtica con hardware esoftware libre), xestin e administracin da web dinmica dun centro, etc.


Estudo do estado da arte de ferramentas de teleformacinnas administracins pblicasCo obxectivo de definir cales son as directrices que permitan consolidar unhasolucin corporativa de plataformas de teleformacin na AMTEGA, AGASOL re-alizou durante o ano 2013 un completo estudo do estado da arte das ferramen-tas de teleformacin nas administracins pblicas. O informe recolle unha anlise pormenorizada ecomparativa das principais caractersticas quedebe achegar unha solucin de teleformacin ada de hoxe, non s relativas funcionalidadesenn recollendo tamn aspectos ligados s pro-pias plataformas que condicionan o seu custo eevolucin, como o modelo de licenza, a fre-cuencia de actualizacin, o tipo de soporteofertado, etc. O estudo compltase cunha seriede conclusins e recomendacins tanto en rela-cin plataforma tecnolxica recomendada,Moodle, como aos procesos e metodoloxas de implantacin que se deben se-guir para acadar o xito dunha iniciativa de teleformacin.

3.- Fomento da publicacin con licenzas libresdos desenvolvementos de software ou contidosdesenvolvido con fondos pblicosLiberacin de proxectos da Xunta de GaliciaEn 2013 realizronse esforzos na liberacin de tres aplicativos desenvolvidosen distintos organismos da Xunta de Galicia seguindo para elo o procedemen-to estandarizado de liberacin de software propiedade da Xunta de Gali-cia.Esta labor en prol da liberacin a travsdo licenciamento como Software Librepermite a reutilizacin destes investi-mentos en ferramentas feitos pola Xun-ta de Galicia. A liberacin destas ferra-mentas no Repositorio de Software Li-bre permite a creacin de comunidadesde desenvolvemento ao redor delas, deforma que distintas entidades poden co-laborar no seu mantemento e evolu-cin. No eido da reutilizacin entre adminis-tracins pblicas, realizronse os traba-


llos necesarios para a publicacin da librera Java ConcurrentCacheManagerdesenvolvida para o Servizo Pblico de Emprego de Galicia (SPEG). Esta bi-blioteca mellora substancialmente o rendemento das transaccins entre os sis-temas da Xunta de Galicia e a plataforma informtica do Estado o que permiteunha maior axilidade no desenvolvemento do traballo por parte dos emprega-dos das Oficinas de Emprego de Galicia. Por outra parte, a Axencia para a Modernizacin Tecnolxica de Galicia(AMTEGA) en colaboracin coa Axencia turismo de Galicia culminou a pu-blicacin de dous aplicativos desenvolvidos por este ltimo organismo que ti-veron gran acollida entre o sector turstico, tanto en Galicia como no resto doEstado. As liberacins, iniciadas a finais de 2012, consistiron nun aplicativo dexestin de establecemento hostaleiros (XesHostais) e do aplicativo de capturae explotacin de datos de ndole turstica en tempo real (Turenquisa).A aplicacin de xestin de establecementos hostaleiros (XesHostais) procu-ra mellorar a xestin dos pequenos establecementos tursticos e compartir deforma sinxela os datos estatsticos. O aplicativo permite aos pequenos estable-cementos xestionar as sas reservas e facturas nunha base de datos ordenadade clientes; fixar e modificar os prezos das habitacins en funcin das carac-tersticas das mesmas as como o resto das actividades do da a da destes esta-blecementos.A aplicacin web cliente-servidor de captura e explotacin de datos de n-dole turstica en tempo real (Turenquisa) permite a captura e a explotacinde datos de ndole turstica en tempo real das persoas que acoden s oficinastursticas a travs de paneis tctiles.

Impulso da estratexia OpenData da Xunta de GaliciaNo mbito do OpenData, a Xunta de Galicia iniciou en 2013 as accins para afederacin do catlogo Open Data da Xunta de Galicia, Abert@s, con da-tos.gob.es, punto de encontro dos conxuntos de datos reutilizables proceden-tes das diferentes iniciativas estatais no marco do proxecto Aporta. Ademaisdesenvolvronse numerosas melloras para incrementar a usabilidade e utilida-de do portal.En canto aos contidos publicados, no 2013 incorporronse 36 novos conxun-tos de datos no portal Abert@s, relativos na sa maiora a recursos e infraes-truturas de prestacin de servizo pblico.


Destacar tamn o desenvolvemento e pu-blicacin da aplicacin Servizos nomapa que ten por obxectivo facilitarlle cidadana a consulta, dende un nico pun-to, dos datos de contacto e da localizacindos equipamentos e servizos (culturais,educativos, sanitarios, etc.) da Administra-cin pblica autonmica, local e estataldentro do noso territorio.A aplicacin incorporaba xa, a finais de2103, 6.800 recursos xeorrefenciados econtinuar incorporando progresivamentenovos tipos de servizos. Toda a informa-cin dispoible para consulta e xeolocaliza-cin provn de conxuntos de datos publica-dos en Abert@s.

Definicin de polticas respecto propiedade intelectual elicenciamento na Xunta de GaliciaDurante o ano 2013 a Oficina de Coordinacin de Software Libre, partindo daexperiencia na liberacin de obras documentais no Repositorio Documental deSoftware Libre, e coa colaboracin da Comisin de Publicacins da Xunta deGalicia, avanzou na elaboracin da gua de boas prcticas no uso, publica-cin e licenciamento de obras documentais na Xunta de Galicia. Esta guapretende servir de axuda para resolver as dbidas en materia de propiedadeintelectual relacionadas coa eleccin de licenzas de documentacin, fotogra-fas, vdeos, etc. en base aos supostos que se dan nas Administracins Pblicas.O obxectivo final desta gua de boas prcticas promover a publicacin con li-cenza libre de calquera obra documental elaborada por ou para a Xunta deGalicia, sempre que sexa posible.

Formacin en materia de licenciamento da documentacinDurante o ano 2013, mantvose unha xornada de traballo con Asesora Xu-rdica da Xunta de Galicia, sobre licenciamento e propiedade intelectual. Du-rante a xornada presentuselle aos asesores xurdicos asistentes informacinsobre licenciamento libre, as como aspectos legais do software libre e clusu-las de propiedade intelectual de mbito europeo.


As mesmo organizouse unha xornada detraballo coa comisin de publicacins daXunta de Galicia, que por motivos de axenda,finalmente tivo lugar no mes de Xaneiro de2014. Nesta xornada presentouse a Gua deboas prcticas no uso, publicacin e licencia-mento de obras documentais, a fin de recabara sa opinin. Ademais realizouse unha pe-quena formacin sobre os conceptos de pro-piedade intelectual e licenzas libres paraobras documentais.

4.- Fomento do uso de Software Libre na Xuntade GaliciaServizo de asesoramento sobre ferramentas libres para asnecesidades TIC da Xunta de GaliciaA Oficina de Coordinacin de Software Libre continuou ofrecendo a todos osdepartamentos da Xunta de Galicia un servizo de asesoramento e asistenciasobre calquera dos aspectos relacionados co Software Libre.Das 89 consultas atendidas pola Oficina durante o ano 2013, 36 delas tiveron asa orixe na Xunta de Galicia ou organismos e entidades pblicas relacionadascon ela. Entre estas consultas cabe destacar a colaboracin e asesoramento na valora-cin dos drivers libres presentados nas ofertas para os ultraporttiles paracentros educativos no marco do proxecto Abalar, as como a anlise das clu-sulas para garantir a compatibilidade do hardware con GNU/Linux parainclur nos contratos de adquisicin de hardware da AMTEGA.Aproximadamente a metade das consultas estiveron relacionadas co asesora-mento sobre alternativas libres para a rede CeMIT, consellera de educacin, eoutros departamentos, anda que outro nmero importante relacionbansecon diversos aspectos de emprego de licenzas.

Difusin do Software Libre na administracinCo obxectivo de reforzar a imaxe de confianza no Software Libre e que sirvacomo elemento tractor do uso de software libre no resto da sociedade a AMTE-GA participou durante o 2013 en dous congresos, un no mbito da empresa eoutro da docencia, nos que achegou as vantaxes do software libre, os casos dexito de uso de software libre, as como os servizos que ofrece a travs da Ofi-cina de Coordinacin de Software Libre cidadana galega.As en xuo de 2013, a AMTEGA participou no congreso Epyme, Solucinstecnolxicas eficaces para as pemes, organizado por Fundetec e diversas


asociacins empresarias, celebrado en Madrid. Participou na mesa debate Porque empregar software libre se son unha PEME? achegando informacin so-bre as actuacins que a AMTEGA vn promovendo para o fomento do softwarelibre no mbito empresarial as como os casos de xito e o aforro acadado nosproxectos Abalar e a rede CeMIT.No mes de xullo, a AMTEGA inaugurou a II Edicin do Congreso de SoftwareLibre organizado por IGACIENCIA en Lugo. Ademais a Oficina de Coordinacinde Software Libre expuxo aos asistentes os servizos que ofrece cidadana,particularizndoos ao caso dos docentes. Ademais, estas intervencins foronposteriormente convertidas en artigos divulgativos que se incluron na revistaLabirinto Dixital co ISSN 2340-6852.

5.- Implantacin de Software Libre na Xunta deGaliciaA continuacin recllense aqueles proxectos nos que a Xunta de Galicia estempregando solucins libres como ferramenta para contribur consecucindos obxectivos estratxicos de modernizacin da administracin e administra-cin eficiente.Durante o ano 2013 a AMTEGA continuou promovendo o uso de Software Libreno despregue de novos servizos as como na homoxeneizacin das infraestru-turas naqueles proxectos nos que as solucins libres estn amosando ser unhasolucin eficaz que ademais permite un maior aforro econmico.Dentro desta lia de actuacin iniciouse a implantacin dun sistema de xes-tin documental para dar soporte ao sistema de rexistro nico da Xunta daGalicia e ao sistema de dixitalizacin de expedientes xudiciais da Xunta de Ga-licia. Este sistema baseado na solucin libre de xestin documental Alfrescopermite a xestin do ciclo de vida da informacin (ILM) en modo cluster dealta dispoibilidade activo-activo e balanceo de carga. As mesmo, o sistemaincorpora a posibilidade de replicacin e transferencia entre repositorios, per-mitindo a distribucin xeogrfica dos almacns fsicos, as como a integracinbaseada en servizos web estndares e compatibles cos contornos de desenvol-vemento J2EE e .NET.Ademais levouse a cabo unha actualizacin tecnolxica de software base deservidor existente nos centros de proceso de datos dependentes da Xunta deGalicia. Nesta actualizacin destacamos os seguintes proxectos baseados en so-lucins con licenza libre:

Plataforma de virtualizacin baseada en Software Libre, concreta-mente Red Hat Enterprise Virtualization 3.2 que se fundamenta noproxecto open source Ovirt. Esta plataforma de virtualizacin constitea base sobre a que desenvolven os procesos de consolidacin de siste-mas no Centro de Proceso de Datos Integrado. Esta migracin a unhaferramenta de virtualizacin baseada en software libre supuxo un afo-


rro estimado dun 50% sobre outras alternativas non baseadas en sof-tware libre.

Plataforma de backup baseada en Software Libre. Durante o ano 2013a AMTEGA iniciou os procesos para a implantacin dunha nova plata-forma de copias de seguridade e respaldo utilizando o Software LibreBacula, o que se estima supor un aforro de 2,6 millns de euros enrelacin con outras alternativas non libres.

Plataforma de monitorizacin baseada en software libre (Zabbix).Esta plataforma permite detectar con maior rapidez os problemas quese producen no equipamento da rede corporativa, o que contribe amellorar os tempos de resposta ante incidencias e polo tanto a dispoi-bilidade da rede.

Piloto de CMDB de Software Libre. Durante o ano 2013 a AMTEGA ini-ciou un piloto de implantacin dunha base de datos da configuracinsobre o Software Libre OTRS, que permitir unha xestin centralizadados elementos de configuracin dos sistemas de informacin e da in-fraestrutura, as como unha visin completa das interaccins entre oselementos.

Durante o ano 2013 a AMTEGA iniciou a implantacin dunha aplicacinde xestin centralizada da infraestrutura do CPDi baseada na solucinlibre openDCIM (Data Center Infrastructure Management). Esta solu-cin permite xestionar de forma centralizada o inventario fsico doCPD, cableado, xestin de espazo, alimentacin elctrica e climatiza-cin.

Por outra parte, destacar tamn as melloras realizadas este ano na maqueta deSoftware Libre da aula de formacin do Centro Demostrador TIC, onde sedespregou o sistema operativo Debian GNU/Linux 7. Esta instalacin permitiudispor das ltimas versins dos aplicativos de Software Libre mis popularespara a realizacin de demostracins que se desenvolven no CDTIC, achega aosusuarios o contorno de escritorio GNOME 3 que permite dar a coecer o para-digma mis actual en usabilidade dos escritorios libres, e actualiza os navega-dores web Firefox e Chromium o cal permite aproveitar as ltimas tecnoloxasbaseadas en HTML5.Esta actualizacin permitir incrementar a vida til dos clientes lixeiros exis-tentes na aula de formacin aproveitando a execucin de aplicativos aprovei-tando as capacidades de cmputo dos equipos, permitindo a maiores o accesos solucins de virtualizacin dispoibles no centro.O despregue tamn supuxo a realizacin de melloras na administracin e xes-tin da aula permitindo o apagado e acendido do equipamento de forma remo-ta empregando tecnoloxas Wake on Lan.


Proxectos da Consellera de Cultura, Educacin eOrdenacin UniversitariaDurante o 2013 esta consellera continuo coa sa estratexia de promocin douso e emprego de tecnoloxas libres nos centros educativos de primaria e se-cundaria a travs principalmente do Proxecto Abalar. Na 4 fase deste proxecto, continuouse despregando equipamento hardwaree infraestruturas s aulas de novos centros educativos Abalar, de forma que oprofesorado e alumnado dos mesmas podern integrar as TIC na sa prcticaeducativa diaria. As un total de 531 centros e 2014 aulas nas que se formanpreto de 45.000 alumnos dispoen xa de ultraporttiles con Software Libre,acadando un nivel de uso semanal medio do 75% antes do Nadal. Durante o 2013 realizronse novas actualizacins do software que levan incor-porado os porttiles abalar, tanto dos aplicativos de escritorio como do propiosistema operativo, as como correccins de incidencias detectadas no sistema.Grazas ao sistema de despregue centralizado implantado (baseado na solucinlibre Puppet), a actualizacin dos equipos porttiles e ultraporttiles do centrofaise de xeito automtico e totalmente desatendido unha vez transferida aosservidores dos Centros Educativos Dixitais. Como parte da dotacin de equipamento e infraestruturas tic aos centros edu-cativos cmpre destacar tamn o proxecto Webs dinmicas, a travs do que sepon a disposicin dos centros educativos que o soliciten unha instalacin pre-configurada dun portal web do centro (Drupal), unha plataforma de teleforma-cin (Moodle) e unha galera de imaxes baseados en Software Libre (Cooper-mine). Durante o ano 2013 ademais de despregalo nos novos centros que o so-licitaron, comezouse un proceso de actualizacin dos contornos virtuais deaprendizaxe a versins mis avanzadas e con mis funcionalidades.Como elemento fundamental deste novo modelo educativo do Proxecto Aba-lar, estase a dotar ao profesorado, as como ao resto da comunidade educativa,de contidos e recursos educativos dixitais a travs do Repositorio de Conti-dos Dixitais do Espazo Abalar. Durante o 2013 puxronse a disposicin da co-munidade educativa 850 novos recursos educativos dixitais, a maiora conlicenzas libres, chegando a un total de 2.015. O xito desta iniciativa, quedaacreditado polo preto dun milln e medio de descargas de contidos dende oRepositorio de Contidos Abalar, realizadas ao longo do 2013. Como complemento prctica educativa docente, o profesorado galego dis-pn, dende hai case dous anos, dunha rede social de seu, Redeiras, baseada enSoftware Libre, concretamente o software Elgg. Esta rede social est tendo ver-dadeiro xito e est convertndose nunha referencia para o profesorado doscentros educativos galegos con respecto comunicacin, a colaboracin ou ointercambio de experiencias entre os docentes. Neste ano, consolidouse estarede social para a comunidade do profesorado galego, con mis de 9.000 do-centes usando as sas funcionalidades. As estatsticas de uso amosan clara-


mente a utilidade que est tendo para os nosos mestres: mis de 19.700 mensa-xes enviadas, 665 grupos creados, 1.688 mensaxes no muro e 2.900 entradas deblog, mis de 1.500 marcadores, 1.688 ficheiros, 566 vdeos incrustados, 461 te-mas de debate, etc. En menos de dous anos, ademais de ofrecer todas as fun-cionalidades propias de calquera rede social, Redeiras foi incorporando novasfuncionalidades que complementan e amplan as posibilidades de xestin dosgrupos e a relacin entre os usuarios, as como melloras no seu rendemento efuncionamento interno.Finalmente, ademais do proxecto Abalar, destacamos tamn o proxecto Redede escolas na nube, posto en marcha polo CESGA coa colaboracin da Conse-llera de Cultura e Educacin e a AMTEGA. O obxectivo do mesmo era o deseodun contorno de servizos na nube que sirvan de soporte para unha metodolo-xa de traballo colaborativa e apoiada nas TIC para mellorar a educacin e co-laboracin nas escolas rurais dispersas de Galicia. Este proxecto basanse inte-gramente no uso de Software Libre para o desenvolvemento da plataformacloud: Debian O.S., Xen cloud platform , Apache, EyeOS 1.9. como sistema ope-rativo na nube (escritorio virtual), OpenMeetings para o servizo de multicon-ferencia, SQLite como xestor de BBDD e Clam AV como antivirus de servidor.O proxecto foi galardoado con diversos recoecementos a travs de prestixio-sos premios como o premio internacional EducaRed; Premio Iniciativa Em-prendedora, que outorga o Colexio Profesional de Enxeara en Informticade Galicia (CPEIG) ou o I Premio Computer World Iberoamericano. Ademais este proxecto ter a sa continuidade durante 2 anos no proxecto deinvestigacin europeo RuralSchoolCloud. Cloud Computing for School Ne-tworking & Learning (Computacin na Nube para a Colaboracin e a Aprendi-zaxe na Escola), que estudar metodoloxas e ferramentas TIC innovadoras nombito da educacin en centros educativos rurais para mellorar a formacin ecolaboracin de alumnos e docentes.

Proxectos da Consellera de Medio Ambiente, Territorio eInfraestruturasDurante o ano 2013 continuouse co desenvolvemento e implantacin do Xeo-portal de indicadores territoriais DESOURB (Desenvolvemento SostibleUrbano) construdo empregando estndares abertos e tecnoloxas libres(J2EE, mapserver, postgresql, postgis, geokettle...). O sistema est na sa fasefinal de posta en producin. Ademais durante o 2013 inicironse os traballospara a sa liberacin no Repositorio de Software Libre da Xunta de Galicia quese ver finalizada durante o prximo ano.Ademais implementronse novas funcionalidades no proxecto base de datosweb: bdweb, aplicativo baseado en Java para a xestin mediante formulariosweb dinmicos de bases de datos relacionais, co propsito de migrar progresi-vamente moitas bases de datos xa existentes, feitas en MS Access ou MS Excela un contorno web centralizado e xestionable.


Proxectos da Consellera de Medio Rural e do MarSegundo estaba previsto a Consellera de Medio Rural e do Mar levou a cabodurante o ano 2013 diversos desenvolvementos baseados en tecnoloxas Sof-tware Libre como por exemplo o aplicativo web Cortas de madeira en terre-os de xestin privada, para a presentacin por parte do cidadn de comuni-cacins e solicitudes de cortas de madeira, pendente da sa publicacin, ou osaplicativos da Oficina virtual vitcola que permite a consulta e modificacinde parcelas dedicadas producin vitcola por parte da cidadana e a Oficinavirtual PAC, aplicativo web para o acceso do cidadn informacin relevantecara a preparar solicitude unificada das axudas da Poltica Agraria Comn(PAC)

Proxectos da Consellera de Traballo e BenestarDurante o ano 2013, realizouse unha actualizacin da plataforma tecnolxicaque se via empregando para o desenvolvemento dos proxectos tecnolxicosdesta consellera. As realizouse unha migracin do sistema de xestin de con-tidos empregado nos portais web da consellera de WebSpace (OpenPortal) aLiferay, as como do sistema para autenticacin centralizada de OpenSSO aOpenAM, fork do proxecto establecido por ForgeRock.Ademais continuouse coa integracin dos sistemas de control de calidade e in-tegracin continua con Jenkins, Nexus e Sonar incorporando novos plugins emtricas. Nas oficinas de emprego de Galicia levouse a cabo unha actualizacin da solu-cin ofimtica instalada en todos os postos de traballo versin LibreOffice 4.Finalmente na rea de Benestar continuouse coa implantacin da aplicacinpara a xestin en mobilidade das valoracins de dependencia, aplicacin pu-blicada con licenza libre.

Proxectos da Consellera de Economa e IndustriaNa Consellera de Economa e Industria mantivronse distintas aplicacins de-senvolvidas en contornos LAMP e primando a escolla de tecnoloxas librespara os novos desenvolvementos.

Proxectos da Consellera de FacendaA Consellera de Facenda mantn as directrices de primar o desenvolvementode webs e portais corporativos empregando linguaxes e ferramentas propiasdo mbito Software Libre ags cando os requirimentos tcnicos esixan o em-prego doutras plataformas. As destacar que os principais portais web da Consellera de Facenda e a Axen-cia Tributaria de Galicia estn baseados en solucins libres como o xestor decontidos LifeRay e tecnoloxas LAMP. Estes portais recollen unha extensa


oferta de servizos pblicos electrnicos accesibles telematicamente e que pro-curan prestar un mellor servizo cidadana mellorando dita prestacin da ada. Ademais, durante o ano 2013 implementronse novas funcionalidades no siste-ma de licitacin electrnica da Xunta de Galicia (SILEX) realizado sobre unhaplataforma tecnolxica cliente-servidor empregando o contorno de desenvol-vemento Struts xunto con pxinas JSP, AJAX e Hibernate. Paras as funcins defirma electrnica e validacin de certificados utilzanse as APIs do software@FIRMA distribudas con licenza libre polo Ministerio de Industria.

Proxectos da Consellera de SanidadeDurante o 2013, a Consellera de Sanidade continuou promovendo o uso de tec-noloxas libres e plataformas GNU/Linux como vn facendo nos ltimos anos,non s nos servidores Web e servidores de aplicacins senn tamn no ciclo dedesenvolvemento con ferramentas como Subversion, OpenSTA, Testlink e Re-dmine as como a recomendacin de uso de bibliotecas e contornos de desen-volvemento libres para o desenvolvemento de aplicacins: Struts, Spring, Hi-bernate, etc.


Software Libre no mbito Empresarial



CAPTULO 3.- SOFTWARE LIBRE NO MBITO EMPRESARIALNo convencemento de que as tecnoloxas libres son sen dbida unha excelenteoportunidade para que as nosas empresas poidan integrar as TIC nos seus pro-cesos produtivos e incrementar as a sa eficiencia, a AMTEGA continuou du-rante o 2013 promovendo diversas actuacins de fomento das TIC e particular-mente do software libre entre o sector empresarial galego. O Centro Demostra-dor TIC consoldase como elemento vertebrador do fomento do Software Libreneste mbito.Destacamos a continuacin as principais actuacins e logros acadados nestembito durante o ano 2013:

O 74,4% das empresas e o 84,2% das empresas informticas galegasusan Software Libre nos seus equipos.

Por primeira vez disponse de datos do uso do software libre nas empre-sas de menos de 10 empregados. O 44,3% das micropemes galegasusan Software Libre, apenas das dcimas por debaixo da media estatal.

Mis da terceira parte das actividades desenvolvidas no Centro De-mostrador TIC tiveron relacin co Software Libre. 10 empresas TICpresentaron 27 solucins libres s empresas galegas.

Publicacin da Gua de solucins TIC en Software Libre para autno-mos elaborada por AGASOL.

Profesionais do COEIG elaboraron 12 plans directores TIC para sendasempresas nos que se primaban solucins libres.

1.- Fomento da presencia do Software Libre nasactividades do Centro Demostrador TIC O Centro Demostrador TIC acolleu durante o ano 2013 un total de 12 activida-des relacionadas con tecnoloxas libres:

2 xornadas demostradoras 2 presentacins de proxectos de difusin do software libre promovidos

pola AMTEGA 8 obradoiros de formacin.

En termos de porcentaxe isto supn que o 36% da actividade do CDTIC foisobre Software Libre fronte ao 10% do ano 2012. Este incremento da presenzade actividades demostradoras e formativas sobre solucins libres responde demanda detectada nas empresas a travs dos estudos que anualmente realizao OSIMGA nas empresas de Galicia.


10 empresas presentaron un total de 27 solucinstecnolxicas libres no CDTIC a 223 persoas nun totalde 45 horas. Concretamente as solucins presenta-das foron:

Xestin dunha rede empresarial con Softwa-re Libre (Rede): Zentyal

Almacenamento na nube con Cloud Comput-ing en Software Libre (Cloud computing):SparkleShare, Synany, Arkos, Owncloud

Xestin de contidos con Software Libre(CMS): Joomla

Tenda en lia con Software Libre (e-com-merce): PrestaShop, Magento, OpenCart

Xestin integral de empresas con Software Libre (ERP): OpenBravo,AbanQ, Eneboo, Lybertya, OpenERP, Tryton

Xestin de clientes con Software Libre (CRM): Sugar CRM, SinergiaCRM Ferramentas de traballo en grupo con Software Libre (Groupware): E-

Groupware, Tine, GroupOffice, BigBlueButton, OpenMeetings Xestin documental con Software Libre (Xestin documental): Alfresco,

OpenKM, Nuxeo Captura Intelixente de Documentos con software libre: Ephesoft

O software libre unhas das temticas con mellor acollida das xornadas cele-bradas no CDTIC, cunha media de 30 asistentes por xornada. O grao de satis-faccin dos asistentes alto ou moi alto.

2.- Mapa de Capacidades Tecnolxicas de GaliciaOutro dos servizos ofrecidos polo Centro Demostrador TIC o Mapa de Capa-cidades Tecnolxicas de Galicia, MapaTIC.gal, como punto de encontro vir-tual entre as empresas TIC e as empresas doutros sectores que demandan solu-cins tecnolxicas.A finais de 2013, o MapaTIC.gal ofreca un total de 550 produtos e servizos tec-nolxicos e contaba con mis de 200 provedores. Da oferta global rexistrada, os datos correspondentes oferta de software li-bre seran 120 solucins libres e aproximadamente un 30% dos provedoresque ofrecen os seus servizos en torno a ditas solucins, ben como servizos deconsultora ou ben sobre produtos software con licenza libre.


3.- Gua de solucins empresariais en SoftwareLibre para as micropemes ou autnomosO Software Libre unha moi boa oportunidade para a integracin das TIC paraos profesionais autnomos e micropemes ao resultar mis asequible e susten-table que as solucins privativas.

A AMTEGA en colaboracin coa Asociacin Galegade Empresas de Software Libre (AGASOL), a Federa-cin de Autnomos de Galicia (FEAGA) e o CDTICpromoveu a creacin dunha Gua de solucins TICen Software Libre. Esta gua ten por obxectivo achegar as TIC aos pro-fesionais autnomos e s micropemes da nosa co-munidade a travs de ferramentas de software libreque lles axuden a mellorar as sas principais activi-dades diarias. A colaboracin con FEAGA foi funda-mental para determinar cales eran as principais ne-cesidades do sector obxectivo en Galicia, de manei-ra que AGASOL puidese centrar a gua nese tipo desolucins.

Esta gua componse dun conxunto de materiais didcticos dispoibles para asa descarga no Repositorio Documental de Software Libre as como na web doCDTIC, AGASOL e FEAGA. Estes materiais distribense coa licenza libre CC-by-sa e estn dispoibles endiversos formatos, pdf para facilitar a visualizacin xil do contido, en forma-to SCORM para o seu uso en ferramentas de teleformacin, e en formato elppara empregar na ferramenta libre de edicin de contidos exeLearning, o quepermite que calquera poida modificar ou completar facilmente o curso paraadaptalo s sas necesidades sempre que cumpra adecuadamente coa licenza.A gua consta de 8 captulos das seguinte temticas:

1. Introducin ao uso de ferramentas informticas2. Introducin xestin do telfono mbil3. Introducin presenza en Internet: Dominio propio, conta de correo

electrnico e blog4. Introducin ao uso da sinatura dixital: aplicacins prcticas5. Introducin mercadotecnia na rede6. Introducin presenza en redes sociais7. Introducin ao comercio electrnico8. Introducin s utilidades de LibreOffice


4.- Consultora tecnolxica en Software Librepara pemes galegas Ademais da falta de coecemento e informacin sobre solucins libres, outradas demandas destacadas polas empresas de cara a incentivar o uso de softwa-re libre o asesoramento ao caso particular. Para actuar neste sentido, dende a AMTEGAofreceuse s pemes galegas un servizo gratutode asesoramento profesional personalizado.Este servizo ofreceuse a travs do CDTIC, da Ofi-cina de Coordinacin de Software Libre e coapoio de AGASOL. As durante o 2013 AGASOL ofreceu este servizode atencin personalizada como complemento gua de software libre para autnomos. Pola saparte a Oficina de Coordinacin de Software Libre da AMTEGA atendeu diver-sas consultas provenientes de empresas, entre as que podemos mencionar amodo de exemplo asesoramento de solucins de xestin empresarial, solu-cins de software de xestin de bibliotecas ou solucins para a xestin com-partida de axenda e contactos.

5.- Programa de asesores Tecnolxicos para asempresas galegasDentro da lia de asesoramento profesional personalizado s pemes galegas, aAMTEGA lanzou no ano 2013, en colaboracin co Colexio Profesional de En-xeara en Informtica de Galicia (CPEIG), un programa de Asesores TIC diri-xido a pemes e autnomos galegos.O obxectivo deste programa era prestar apoio s pequenas e medianas empre-sas galegas no seu proceso de mellora tecnolxica, sen custe algn para elas. Ainiciativa dirixiuse principalmente a negocios dos sectores da agroalimenta-cin, do mar, da acuicultura e da construcin, as como a autnomos, sempreque tiveran previsto implantar algunha solucin TIC no prazo dun ano a partirdo comezo do programa.O asesoramento foi desenvolvido por profesionais con formacin en Enxearaen Informtica que axudaron s empresas a determinar cales eran as sas ne-cesidades tecnolxicas en funcin do seu modelo de negocio, co obxectivo deacadar unha mellora na sa eficiencia e produtividade. Como resultado finaldeste asesoramento as pemes participantes recibiron un Plan Director TIC coafolla de ruta para a implantacin de melloras tecnolxicas, as correccins pre-cisas nos aspectos organizativos a fin de dirixir a entidade cara ao modelomis axeitado.


Neste programa o CPEIG realizou 14 plans direc-tores para outras tantas empresas e autnomos,dos sectores agroalimentario, construcin, mar eacuicultura. A metade eran microempresas conmenos de 10 empregados e a outra metade pemesentre 10 e 50 empregados. Entre as solucins pro-postas nos Plans Directores primronse as solu-cins libres naqueles casos nos que resultabanunha opcin adecuada, como por exemplo en so-lucins de comercio electrnico (Prestashop ouMagento), de xestin empresarial (OpenERP), dexestin documental (Alfresco), de relacins cosclientes (SugarCRM), ou de telefona sobre IP(Asterisk).

6.- Formacin a profesionais TIC en materia deSoftware Libre no CNTGO CNTG continuou ofertando formacin especializada sobre tecnoloxa libredentro da sa oferta formativa a profesionais TIC.Durante o ano 2013 un total de 392 persoas recibiron formacin especializadaen tecnoloxas libres como Red Hat, MySQL, PHP, Apache, HTML5, JEE5, LPIC1,LPIC2, LPIC3, Java, Asterisk, Zentyal ou Android a travs de 25 cursos, o que su-pn o 51% dos cursos ofertados e un total de 1.420 horas (54% do total). Os cursos con maior demanda foron os relacionados con desenvolvemento deaplicativos para mbiles en HTML5 ou Java, desenvolvemento de aplicativosweb con php e mysql sobre Apache, administracin de sistemas operativosGNU/Linux (LPIC1) ou telefona IP con sterix.A porcentaxe de mulleresinscritas nos cursos moivariable, estando de mediaentre o 10,8% nos cursos desoftware libre e o 25,5% doscursos de tecnoloxas neu-tras. de destacar a impor-tante presencia de mulleresnos cursos de desenvolve-mento de aplicacins Javapara mbiles (Android) quefoi do 50% no dirixido priori-tariamente a ocupados e do20% no dirixido a prioritaria-mente a desempregados.


7.- Estudo da evolucin do uso do Software Libreen GaliciaOutra das tarefas que se realizan anualmente a vixilancia e estudo de evolu-cin do uso de Software Libre no mbito empresarial co obxectivo de detectarpor unha parte se as lias de actuacin estn sendo efectivas, e por outra partenovas necesidades neste eido por parte das empresas galegas.Estes estudos son elaborados polo OSIMGA (observatorio da Sociedade da In-formacin e a Modernizacin de Galicia) coa colaboracin da Oficina de Coor-dinacin de Software Libre da AMTEGA.Os resultados obtidos nos estudos de evolucin do ano 2013 reflicten que atendencia no uso de software libre contina sendo positiva.Tres de cada catro empresas de Galicia con 10 ou mis empregados empregasoftware libre, 3,4 puntos por riba da media estatal, o que sita Galicia no pri-meiro posto no ranking1 de comunidades autnomas no uso de softwarelibre nas empresas de mis de 10 empregados.

1No ranking de comunidades autnomas non se computas as cidades autnomas de Ceuta e Melilla


Espaa

GaliciaC. Valenciana

AsturiasAndaluca

NavarraRioxa

CanariasMurcia

Castela e LenCantabria

ExtremaduraCastela A Mancha

AragnCatalua

MadridPas Vasco

Baleares

70,5

74,4

73,8

73,2

72,972,8

72,3

71,9

71,8

71,2

71

70,1

69,6

69,6

69

68,5

67,2

62,9

Ranking de Comunidades AutnomasUso de software libre nas empresas de mis de 10 empregados1 posto

Por primeira vez, este estudo incle tamn informacin sobre as empresas conmenos de 10 empregados, onde o 44,3% das micropemes galegas usan sof-tware libre, apenas das dcimas por debaixo da media estatal.

No caso especfico do sector TIC galego, o estudo sinala que o 84,2% das em-presas informticas galegas empregan software libre, experimentando unlixeiro crecemento, de 2,2 puntos porcentuais respecto ao ano anterior. Cmpre destacar tamn o importante incremento no grao de penetracin douso de software libre nas empresas informticas, dicir no nmero de equi-pos nos que o usan. As, se o ano pasado usaban solucins libres en menos dametade dos equipos agora emprgano no 73,6% dos seus ordenadores de escri-torio e no 65,6% dos servidores.

A anlise desagregada do uso do software libre nas empresas informticas enservidores e ordenadores de escritorio permite ver que a tendencia positiva nouso do software libre focalzase principalmente nos servidores nos que estnmigrando cara ao software libre os sistemas operativos e parte dos aplicativos.


Uso de Software Libre nosequipos das empresas

2 0 0 6 2 0 0 7 2 0 0 8 2 0 1 0 2 0 1 2 2 0 1 30

2 0

4 0

6 0

8 0

1 0 0

1 0 ,12 2 ,7

3 3 ,6

6 3 ,67 3 ,9 7 4 ,4

% Empresas

Fonte:OSIMGA

Evolucin do uso do Software Libre nas empresas de Galicia

Bases: Empresas de 10 a 249 empregados Empresas informticas

2006 200 7 2008 201 0 2012 201 30

2 0

4 0

6 0

8 0

1 0 0

5 7 ,9 6 5 ,76 9 ,3 7 2 ,2

8 2 8 4 ,2% Empresas informticas

Ordenadores

48,2% 73,6%2012 2013

Servidores

48,2% 65,6%2012 2013

As vemos que o uso de sistemas operativos nos servidores mostra un incre-mento de 8,9 puntos porcentuais no uso do S.O. Libres acompaado dundescenso de 4,8 puntos porcentuais no uso de S.O. Privativos. Atendendo evolucin no uso de aplicativos libres nas empresas TIC, tantonos ordenadores como nos servidores, aprciase a mesma tendencia positivade incremento, anda que non se aprecia descenso no uso do software privati-vo.

Tipoloxa de software empregadoOs programas libres con maior implantacin nas empresas galegas de mis de10 empregados son os navegadores de internet (71,4%) e as aplicacins ofi-mticas (54,3%). O 34,6% empregan tamn sistemas operativos libres. Estesdatos de uso sitan Galicia nos primeiros postos do ranking entre as comuni-dades autnomas, sendo a 3 no uso de navegadores libres, a 5 nas suites ofi-mticas libres e a 6 no uso de sistemas operativos libres.No caso das empresas informticas, os aplicativos mis utilizados son os nave-gadores de internet (57,7%), os xestores de correo (54,4%) e suites ofimti-cas (50,1%). Analizando estes datos xunto coa informacin de uso de software


Fonte: OSIMGA

Base: empresas informticas que non son persoas fsicas e teen ordenadores

Sistemas Operativos

2 00 8 20 10 2 0 1 2 2 0 1 30

2 0

4 0

6 0

8 0

1 0 0

3 9 ,4 3 55 9 ,4 6 1 ,1

9 3,6 89 ,2 8 8 ,5 8 6 ,5

S.O. libres S.O. privativos

Aplicativos

2 0 0 8 2 01 0 20 1 2 2 0 1 30

2 0

4 0

6 0

8 0

1 0 0

6 6 ,5 5 7 7 3 ,67 6 ,1

9 3 ,67 9

89 ,3 8 9 ,4

Aps. libres Aps. privativos

Evolucin do uso de Software Libre e privativo nos Ordenadores

Software

2 0 1 0 2 0 1 2 2 0 1 30

2 0

4 0

6 0

8 0

1 0 0

6 8 ,6 7 5 8 4 ,2

9 2,9 9 5 ,2 9 3 ,3

Sw libre Sw privativo

Fonte: OSIMGA

Evolucin do uso de Software Libre e privativo nos Servidores

Base: Empresas informticas que non son persoas fsicas e teen servidores

Sistemas Operativos

2 00 8 2 0 1 0 2 0 1 2 2 0 1 30

2 0

4 0

6 0

8 0

1 0 0

4 1 ,7 3 9 ,2 5 1 ,36 0 ,2

8 0 ,5 7 8 ,4 7 4 ,7 6 9 ,9

S.O. libres S.O. privativos

Aplicativos

2 00 8 2 0 1 0 2 01 2 2 0 1 30

2 0

4 0

6 0

8 0

1 0 0

4 8 ,7 5 2 ,7 6 2 ,3 6 6 ,6

8 1 ,6 7 2 ,4 6 8 ,3 6 9 ,2

Aps. libres Aps. privativos

2 0 1 2 2 01 30

2 0

4 0

6 0

8 0

1 0 0

7 1 ,8 7 6

8 1 ,5 7 7 ,2

Sw libre Sw privativo

Software

libre e privativo nos ordenadores de escritorio, podemos conclur que cada vezmis empresas informticas confan en solucins libres para navegacin, ofi-mtica, correo, etc. ao tempo que continan a empregar solucins privativaspara outras reas.

As empresas informticas galegas como provedoras desolucins TICAlgo mis da metade das empresas informticas galegas que se dedican ven-da de produtos de software, ofrecen solucins de Software Libre aos seus clien-tes. Os produto libre mis ofrecido2 o software para E-commerce, onde case 6 decada 10 empresas que venden produtos de comercio electrnico fano con sof-tware libre, sendo ademais superior a oferta en software libre que en softwareprivativo. Outros produtos con importante oferta en software libre son as solucins devirtualizacin, software de desenvolvemento ou sistemas de xestin de ba-ses de datos.Na outra banda, os produtos con menor predominancia no software libreseran as solucins de Intelixencia de negocio, Planificacin de recursosempresariais (ERP), Software de seguridade ou Xestin de procesos de ne-gocio nos que apenas un 30% das empresas que ofrecen estas solucins o fancon software libre.

2Estes clculos realzanse tendo en conta para cada tipo de produto aquelas empresas que o ofrecen.


As empresas informticas galegas perciben o software libre como un posiblenicho de mercado e mis da metade das empresas deste mbito considera quea tendencia do mercado do software libre ser expansiva. Entre as empresas informticas que anda non ofertan produtos de SoftwareLibre, un 8,3% delas afirma que, antes de dous anos, ofertarn este tipo de sof-tware.

Motivos para non usar Software Libre e accins demandadaspara promoveloOs principais motivos esgrimidos polas empresas que non usan anda SoftwareLibre para non facelo son os problemas que pode conlevar a migracin, aincompatibilidade cos sistemas actuais, descoecemento de solucins e afalta de referencias ou informacin sobre produtos libres.As principais actuacins demandadas polas empresas para incentivar o uso doSoftware Libre aparte de axudas ou subvencins, son a formacin aos usuariose a potenciacin de demostracins de funcionamento dos produtos de sof-tware libre o que reflicte un lxico paralelismo entre as accins demandadase os motivos indicados para non usar Software Libre. Segundo pode comprobarse neste documento de balance de actuacins en ma-teria de Software Libre, as actividades que se veen promovendo dende aAMTEGA para o fomento do Software Libre no sector empresarial estn en ple-na sintona con estas demandas, coa celebracin de xornadas de demostracin


31,5 18,3 17,8 58,10% 56,51% -1,59%43,6 22,8 27,7 52,29% 63,53% 11,24%

Sistemas de desenvolvemento 18,7 9,5 12,2 50,80% 65,24% 14,44%Sistemas de xestin de bases de datos 58,5 29,6 37,6 50,60% 64,27% 13,68%Software de escritorio 58,6 29,1 46,7 49,66% 79,69% 30,03%Servidor de correo 55 27,2 36 49,45% 65,45% 16,00%Servidor web 51 25,2 29,6 49,41% 58,04% 8,63%Xestin de contidos de portais e pxinas web 45,2 21,8 27,9 48,23% 61,73% 13,50%

17,8 8,4 9,8 47,19% 55,06% 7,87%Outras aplicacins 45,8 21 35,4 45,85% 77,29% 31,44%

55,1 25 37 45,37% 67,15% 21,78%Software para dispositivos mbiles 29,6 13,3 21,2 44,93% 71,62% 26,69%Sistemas operativos 65,4 29,3 53,7 44,80% 82,11% 37,31%Xestor documental 33,3 14,3 22,3 42,94% 66,97% 24,02%Traballo colaborativo 26 10,4 18,3 40,00% 70,38% 30,38%Servidor de aplicacins 55,7 21,6 40,3 38,78% 72,35% 33,57%Xestin da relacin cos clientes 37,3 11,6 28 31,10% 75,07% 43,97%Intelixencia de negocio 18,5 5,7 14,6 30,81% 78,92% 48,11%Planificacin de recursos empresariais 36,5 10,6 26,9 29,04% 73,70% 44,66%Software de seguridade 63,2 18 55,3 28,48% 87,50% 59,02%Xestin de procesos de negocio 43,2 11,9 34,9 27,55% 80,79% 53,24%

Aplicacins de software ofertadas (% de resposta mltiple)

% de empresas que ofrecen produtos software

% de empresas que ofrecen produto Software Libre /

empresa que ofrecen ese

produto

% de empresas que ofrecen Software

Privativo / empresas que

ofrecen ese produto

Diferenza entre oferta en Soft.

Privativo e Soft. Libre Ofrecen

ProdutoSoftware

Libre Soft. PrivativoE-commerceSoftware de virtualizacin

E-learning

Servidor de ficheros

no CDTIC, a formacin a travs do CNTG e CDTIC, servizo de soporte de primei-ro nivel a travs da Oficina de Coordinacin de Software Libre e do CDTIC, etc.Por suposto esta informacin sobre as necesidades do sector empresarial ser-vir para incidir nesta lia nas actuacins a desenvolver durante o ano 2014.


Software Libre para a Cidadana



CAPTULO 4.- SOFTWARE LIBRE PARA A CIDADANAUn dos obxectivos definidos na Axenda Dixital dotar sociedade das compe-tencias dixitais e recursos para participar activamente no desenvolvemento daSociedade da informacin, convertendo as TIC nun medio moi valioso deaprendizaxe, tendo en conta a sa consideracin como rea en constante evo-lucin que precisa da mellora constante das competencias individuais.A AMTEGA consciente de que o Software Libre unha ferramenta excelentepara contribur consecucin deste obxectivo de forma sustentable eeconmica. Por esta razn, durante o 2013, continuou apostando pola forma-cin, difusin e capacitacin sobre estas tecnoloxas. Esta aposta materialzase principalmente a travs da colaboracin da RedeCeMIT, a Consellera de Educacin, as Asociacins Galegas de Usuarios de Sof-tware Libre e a Oficina de Software Libre do Sistema Universitario Galego.Algunhas das accins e logros acadados no ano 2013 neste mbito son os se-guintes:

Aproximadamente 29.500 persoas recibiron formacin en Software Li-bre nun total de 27.000 horas a travs das distintas accins formativaspromovidas dende a AMTEGA. (Rede CeMIT, CNTG, EGAP, CDTIC, Conse-llera de Educacin, e Convenios de colaboracin)

Mis de 500 persoas asistiron II Xornada de demostracins de Har-dware Libre OSHWdem (Open Source Hardware Demonstration) cele-brada na cidade de A Corua e organizada por Ghandalf.

O programa Tecnoloxa e Software Libre nos centros penitencia-rios achegou formacin en software libre a 45 reclusos de 5 centrospenitenciarios da man de Melisa no marco do programa VoluntariadoDixital.

O I ciclo de obradoiros Sbados libres na Altamar, organizado porGALPon, achegou formacin a mis de 120 persoas sobre temas de ac-tualidade en Software e Hardware libre.

A OSL do CIXUG achegou formacin en software libre a mis de 500 per-soas do Persoal de Administracin e Servizos nun total de 26 cursos.Ademais elaborou novo material formativo sobre Libreoffice Calc, Moo-dle e o software estatstico R Commander, publicado con licenza libre een formatos abertos.

O premio ao mellor PFC con Software Libre recaeu no proxectoXeopesca. O segundo premio recaeu en Abioxnese do campo dasbelas artes, amosando que o Software Libre non exclusivo das carrei-ras tcnicas.


1.- Difusin e potenciacin dos servizos do portalmancomnO portal mancomn o portal que serve de punto de encontro e de comunica-cin sobre a actualidade do Software Libre en Galicia, ademais de ofrecer unconxunto integrado de servizos como son o Repositorio Documental de Sof-tware Libre, o Repositorio de Software Libre (a Forxa) ou as listas de correo.

Durante o ano 2013 publicronse no portal mancomn un total de 132 novasrelacionadas co software libre, tanto relativas comunidade local como in-ternacional, casos de xito e distintas iniciativas sobre Software Libre que sedesenvolveron en Galicia dende distintos mbitos: institucional, empresarial,educativo, voluntariado, etc. Durante o ano 2013, o portal mancomn tivo 72.825 visitantes distintos e untotal de 1.456.504 pxinas vistas.

Promocin do Repositorio Documental de Software LibreDurante o 2013 continuouse publicando a documentacin formativa ou divul-gativa xerada polos diversos axentes que colaboran coa AMTEGA nas activida-des de fomento e difusin do software libre en Galicia, as como material ela-borado para os distintos departamentos da Xunta de Galicia. Lembremos que o obxectivo do Repositorio Documental de Software Libre recoller a maior cantidade de obras documentais sobre software libre, estn-dares abertos ou cultura libre, en formatos abertos e con licenza libre para que


132 novas publicadas 327.980 visitas72.825 visitantes distintos1.456.504 pxinas vistas

Q1 Q2 Q3 Q40

10

20

30

40

50

0

5000

10000

15000

20000

25000

3427

45

26

2017918477 19720

11724

Novas publicadasMedia (Novas publicadas)Accesos s novas

poidan ser reutilizados tanto internamente na administracin, evitando a du-plicidade de gasto e esforzo, como pola cidadana en xeral.

As ano a ano incremntase nota-blemente o conxunto de docu-mentacin de calidade en galegosobre o Software Libre contri-bundo as a superar unha dasprincipais barreiras para a ado-pcin do software libre por parteda cidadana galega: o descoece-mento.A da de hoxe o repositorio contacon mis de 150 pxinas categori-zadas segundo o axente autor das

obras, o ano de creacin e a tipoloxa do material. Destacamos a incorporacinno ltimo ano de 3 cursos e 47 videotitoriais de introducin a LibreOfficeelaborados polo CIXUG, os 8 captulos da Gua de solucins TIC en SoftwareLibre para profesionais autnomos, os 9 cursos de alfabetizacin da rede Ce-MIT ou o conto musicado O gato e o conde rato elaborado por Melisa.

2.- Apoio traducin de Software Libre aogalegoUn ano mis, a AMTEGA mantn o compromiso adquirido coa comunidade, deachegar recursos e apoio para facilitarlles a sa labor de traducin de softwarelibre ao galego, financiando a realizacin de actividades para o fomento da tra-ducin de Software Libre nosa lingua a travs dos convenios de colaboracincoas AGUSL e co CIXUG. As, a Asociacin Cultural Proxecto Trasno organizou unha nova xornada dedebate terminolxico, a Trasnada 13.0, en Santiago de Compostela no centrocultural O Ensanche. Esta xornada estivo dedicada a debater sobre como tra-ducir novos termos empregados nos aplicativos, as como a aprenderlle o xeitode participar en proxectos de traducin a persoas que se achegaron ata al. Poroutra parte, Trasno realizou unha presentacin sobre a traducin ao galegode Software Libre no CPI Fonte Das de Touro. Leandro Regueiro e Xabier Vi-llar expuxronlle s mis de 30 persoas asistentes, que son o software e culturalibres, cal a labor de Trasno e como poden contribur localizacin de sof-tware libre ao galego.Mais importante destacar que a importante labor de traducin ao galego desoftware libre, que a asociacin Trasno vn desenvolvendo ano a ano, de xei-to totalmente altrusta, o cal merece todo o noso recoecemento e agradece-mento. A sa contribucin normalizacin da nosa lingua nas TIC encomia-ble. A modo de exemplo, mencionar a lista de memorias de traducin que pu-blican no seu portal, na que inclen mis de 250 ficheiros TMX que recollen


mis de 8.500.000 palabras e aproxi-madamente 1.500.000 cadeas, o quemoi probablemente converte a estacompilacin de traducins de softwarelibre ao galego na mis extensa queexiste a da de hoxe. Esta achega de Trasno supn un im-portante compendio lingstico e unhagran axuda para a realizacin de novastraducins. Estas memorias poden serempregadas en programas de asisten-cia traducin por computador (Com-puter Aided Translation) de xeito que hora de realizar traducins de novos proxectos o programa pode ofrecernosposibles traducins en funcin dos textos semellantes xa traducidos anterior-mente. Ademais contan cun valor engadido ao empregar o formato estndaraberto TMX, o que supn que non dependemos da necesidade dun softwareconcreto para o emprego das mesmas.Pola sa parte a Oficina de Software Libre do CIXUG realizou este ano a tra-ducin de diversos aplicativos. Continuou avanzando na traducin ao galegoda plataforma de teleformacin Moodle acadando o 75% do total de Moodle2.5. Ademais colaborou estreitamente coa comunidade de localizacin de sof-tware libre ao galego contribundo coa traducin doutros pequenos aplicativoscomo a traducin do xestor de arranque de GNU/Linux, Grub2; a actualizacinda traducin do panel de configuracin da rede eduroam, a rede interuniver-sitaria de conexin a internet en roaming; a traducin dun sistema de foros depreguntas e respostas, askbot; e a revisin da traducin da nota de publica-cin da ltima versin do contorno de escritorio GNOME 3.10.

3.- Fomento das TIC e do Software Libre nosistema educativo.Como xa se comentou no apartado de actuacins de Implantacin de SoftwareLibre na Xunta de Galicia, unha das principais actuacins de fomento das TICno mbito educativo o proxecto Abalar. Como coecido, o proxecto Abalarpersegue a modernizacin do sistema educativo galego, a mellora das capaci-dades TIC entre profesorado e alumnado e a mellora da calidade na educacin,a travs da integracin plena das TIC na prctica educativa. Isto consguesecoa posta a disposicin do profesorado e o alumnado dos centros participantesneste proxecto de ultraporttiles dotados integramente con ferramentas conlicenza libre, tanto o sistema operativo como os aplicativos. Grazas este pro-xecto case 45.000 alumnos de entre 11 e 14 anos empregan a diario para o seutraballo na aula Software Libre, o que supn que os nosos profesionais do futu-ro estarn non s habituados ao uso das novas tecnoloxas senn tamn ao usode software libre e estndares abertos.


Pola sa parte, as asociacins galegas de usuarios de software libre desenvol-ven unha importante labor de achegamento do software libre cidadana enxeral e concretamente no sector educativo. As a asociacin Ghandalf conti-nuando co seu obxectivo de fomentar o coecemento do software libre nasetapas educativas, organizou unha nova xornada de difusin sobre software li-bre en centros de ensino vencellados aos rural galego, concretamente no IESXulin Magarios (Concello de Negreira). 40 xoves estudantes participaronnesta xornada. Ghandalf complementou esta xornada organizando un concur-so de contribucin a OpenStreetMap, a iniciativa internacional de creacin demapas e datos xeogrficos libres. Grazas a este elemento incentivador conse-guiron non s incrementar a atencin dos asistentes xornada senn xerar unnotable volume de novos contidos en OpenStreetMap (case 9.000 edicins en-tre s entre os dous gaadores) dos que se beneficia toda a cidadana.

4.- Formacin e difusin en Software Libre nombito universitarioPremio ao mellor Proxecto de Fin de Carreira con SoftwareLibre

A Axencia para a ModernizacinTecnolxica de Galicia (AMTE-GA) convocou a VI edicin doPremio ao Mellor Proxecto Finde Carreira con Licenza Libre2013 contando coa colaboracindo CIXUG para a sa organiza-cin e difusin na comunidadeuniversitaria. Dos seis proxectos presentadosao premio o xurado seleccionoupreviamente 4 finalistas, desta-cando a gran calidade de todosos presentados.

Pablo Belay polo proxecto Xeopesca foi agraciado co primeiro premio en co-laboracin co Consorcio para o desenvolvemento de Aplicacins para a XestinUniversitaria (CIXUG). O xurado destacou o esforzo realizado polo candidatonon s na liberacin do seu proxecto senn tamn na creacin dunha comuni-dade de desenvolvemento e de usuarios en torno a el. Ademais, concedeuse un segundo premio a Esperanza Natalia Gonzlez poloproxecto Abioxnese, en colaboracin coa Asociacin GPUL. O xurado desta-cou o bo traballo realizado pola candidata na liberacin do seu proxecto, amo-sando que non preciso ser de carreiras tcnicas para desenvolver e empregarsoftware libre.


Xornadas de difusin e formacin en Software LibreA Oficina de Software Libre do CIXUG organizou durante o ano 2013 un totalde 6 xornadas de difusin de Software Libre.

Xornada de presentacin de Adtlntida.tv na que ademais de pre-sentar este proxecto, falouse de temas relativos ao mesmo como ocrowdfounding, o software libre, a liberdade de contidos ou a accin enrede e comunitaria.

Xornada de traballo con licenzas li-bres, celebrada na Universidade de Vigoe no Centro de Novas Tecnoloxas enSantiago de Compostela. Importantes re-latores no mbito, como Javier de laCueva, Juan Julin Merelo achegaron aopblico ao tema do coecemento libre.

Xornada de Localizacin no Mster deTraducin. Organizouse un seminario deformacin para o alumnado do Mster enTraducin, sobre os procesos de localiza-cin de software en colaboracin coaAsociacin Proxecto Trasno. Un total de60 alumnos participaron nesta forma-cin.

Seminario aula profesional USC : Libe-ra o teu ordenador. Unhas 35 persoas asistiron a esta xornada de tra-ballo dedicada a presentar o software libre comunidade universitariado campus de Lugo. Para esta xornada contouse coa colaboracin doxerente de AGASOL e do xerente da empresa Pexego.

Xornada de traballo con software libre na EPS de Lugo. 17 persoasrecibiron formacin sobre as vantaxes que supn o uso de software li-bre para un alumnos dunha enxeara, as sadas laborais que podenconseguir grazas ao software libre, as como o uso de sistemas operati-vos libres.

Ademais destas xornadas tamn continuou achegando a Oficina de SoftwareLibre Mbil a distintas facultades co obxectivo de achegar a oficina e os seusservizos ao estudantado. Durante o ano 2013, trasladaron a OSL mbil EPS deLugo, ETSE da USC, Enxeara de Telecomunicacins da Uvigo e Facultadede Informtica da UDC.Pola sa banda, a asociacin GPUL organizou as XII Xornadas Libres, un dosseus eventos insignia. Estas xornadas celebrronse durante 2 das nos que misde 200 persoas asistiron s diversas ponencias sobre diferentes proxectos desoftware libre, estndares abertos e en xeral cultura libre.


As mesmo organizaron as IX xor-nadas de introducin ao SoftwareLibre para alumnos noveis, na quese ofrece formacin bsica dirixidaa introducir ao novo alumnado daFacultade de Informtica de ACorua no mundo do Software Li-bre. Un total de 30 alumnos partici-paron en das quendas.Por ltimo, GPUL patrocinou a Jam-Party FicOnDev, un encontro dedesenvolvemento e deseo de 48

horas de duracin. Esta xornada tia por obxectivo que os participantes am-pliaran os seus coecementos mediante a realizacin de actividade informaisde corte colaborativo, como o desenvolvemento de aplicacins e concursos dehabilidades. Dado que varias das actividades estaban relacionadas co SoftwareLibre, GPUL decidiu apoialas co seu patrocinio.

Elaboracin de material formativo de ferramentas libresA OSL, continuando a lia de traballo do ano anterior, desenvolveu novos ma-teriais formativos para empregar nos seus cursos de formacin ao Persoal deAdministracin e Servizos. Estes materiais libranse con licenza libre, concre-tamente CC-by-sa, e en formatos abertos para que poidan ser reaproveitadospor calquera outra persoa, as como adaptados ou mellorados contribundo asa xeracin de materiais formativos de calidade e en galego.

Concretamente, este ano elaboraron omaterial do curso de Introducin aLibreOffice Calc, empregando o apli-cativo de edicin de contidos formati-vos eXeLearning, con licenza libre. Aomaterial do curso engdense unha se-rie de videotitoriais que o fan misameno.Ademais realizaron tamn os contidosde dous cursos relacionados con moo-dle, Administracin bsica de Moo-

dle 2.5 e Moodle 2.5 para alumnos.Finalmente elaboraron tamn o material formativo do curso Anlise estatsti-ca con Rcommander.


Formacin ao Persoal de Administracin e Servizos doSistema Universitario Galego no uso de Software LibreCo obxectivo de formar ao Persoal de administracin e servizos do sistemauniversitario galego no uso de ferramentas libres, a OSL impartiu diferentescursos da suite ofimtica LibreOffice e da adaptacin da distribucin Ubuntuelaborada para as universidades: SO.XUG.Impartronse un total de 26 cursos, 18 deles presenciais e 8 a travs da plata-forma de teleformacin da OSL do CIXUG. Un total de 526 persoas formronsenun total de 260 horas. Concretamente os cursos impartidos foron:

Primeiros pasos con LibreOffice Calc Primeiros pasos con LibreOffice Writer Primeiros pasos con LibreOffice Impress LibreOffice Calc avanzado Introducin aos sistemas operativos libres. Iniciacin a SO.XUG

Implantacin de Software Libre nas universidadesA OSL Universitaria, en estreita colaboracin cos tcnicos das aulas de infor-mtica das 3 universidades, promoveron a implantacin de programas li-bres para Windows. Elaborouse unha lista categorizada de software a insta-lar nas aulas, cun conxunto mnimo a instalar en todas as aulas sen importar ocentro no que estean, e outro software recomendable en funcin do centro.Aproximadamente 66 aulas e mis de 1500 equipos contan xa co conxuntomnimo de software libre dispoible en Windows e outras 41 aulas tian ocompromiso de actualizar outros 950 equipos nos primeiros meses do 2014.Realizouse a implantacin de arranque dual nas aulas de informtica parapoder escoller entre arrancar o equipo con Ubuntu OS-XUG ou con Windows,en 30 aulas cun total de 730 computadores. Como complemento e apoio s actuacins de difusin, formacin e implanta-cin de Software Libre nas universidades, a OSL ofrece un servizo de asesora-mento e asistencia en Software Libre. Durante o ano 2013 atenderon un to-tal de 55 consultas, a maior parte procedentes do persoal tcnico das propiasuniversidades solicitando axuda para resolver as incidencias relacionadas conprogramas libres instalados.

5.- Formacin e difusin en Software Libre cidadana en xeralPromocin do Software Libre a travs da Rede CeMITA travs da rede CeMIT impartronse mis de 22.000 horas de formacin espe-


cfica sobre sistemas operativos ou aplicativos libres, GNU/Linux, Firefox, Li-breoffice, gimp, ... a mis de 21.500 persoas.Ademais ofrecronse accins formativas de alfabetizacin dixital bsica no usodo dni electrnico, sinatura dixital, uso de servizos web gratutos (gmail, goo-gle docs,...) a travs do uso do Software Libre dos computadores das aulas Ce-MIT co que anda que non se trata de formacin directa sobre software libre, siachega o mesmo aos usuarios indirectamente. As outras 8.500 persoas misachegronse ao software libre en mis de 6.350 horas de formacin.

Por outra parte, co obxectivo de incrementar o im-pacto das actividades formativas doutros organis-mos (CDTIC, CNTG ou Voluntariado Dixital) duranteo ano 2013 habilitouse a posibilidade de empregar ossistemas de videoconferencia da Rede CeMIT pararetransmitir ditas actividades a ncleos poboacio-nais e localidades especialmente illadas. As retrans-mitronse un total de 16 xornadas nas que se matri-cularon mis de 700 usuarios distribudas en 39 con-cellos.Durante o ano 2013, en colaboracin con AGASOL,elaborronse novos materiais formativos para aadquisicin de competencias dixitais da cidadanabaseado no CoDIX que permitirn no ano prximo

aumentar a oferta formativa do Espazo Multimedia de Aprendizaxe.

Fomento do Software Libre no programa de VoluntariadoDixitalO programa Voluntariado Dixital contou este ano coa colaboracin da Aso-ciacin de Usuarios de Software Libre da Terra de Melide (Melisa), para a postae en marcha do proxecto Tecnoloxa e software libre en centros penitencia-rios galegos. O proxecto, promovido pola AMTEGA, tia como obxectivo ache-gar as novas tecnoloxas e o software libre aos reclusos dos centros penitencia-rios existentes en Galicia, a fin de promover a insercin laboral dos asistentes,ofrecndolles formacin eminentemente prctica no mbito das tecnoloxasda informacin e a comunicacin TIC e do software libre.O programa achegou formacin a un total de 45 reclusos de 5 centros peni-tenciarios, Centro penitenciario de Monterroso, CIS de VIGO, CIS da Corua,Centro penitenciario de Bonxe (Lugo) e Centro Penitenciario de Teixeiro (ACorua).Nesta mesma lia de colaboracin e cooperacin social, cmpre mencionarque o apoio e asesoramento tecnolxico que a asociacin GPUL ofrece a En-xeera Sen Fronteiras e Coordinadora Galega de ONG para o Desenvol-vemento.


Alfabetizacin dixital

Formacin multimedia e audiovisual

Actividades de difusin e formacin das AGUSLA asociacin Ghandalf organizou das xorna-das sobre Sistemas de Informacin Xeogrfica(SIX). A primeira xornada foi a Geocamp ES,celebrada o 22 de xuo de 2013 en Bouzas(Vigo), na que se congregaron mis de 40persoas. A segunda foi o QGIS Weekend cele-brado en Santiago de Compostela o 29 e 30 denovembro, ao que asistiron unhas 30 perso-as, na que participaron poentes internacio-nais como Paolo Cavallini, especialista inter-nacional de recoecido prestixio no mbitodos SIX, e a poentes nacionais con amplaproxeccin internacional como Vctor Olalla,creador da biblioteca de anlise xeoespacialSEXTANTE e principal desenvolvedor do con-torno de xeoprocesamento para o softwareQGIS. Logo do xito da primeira edicin da OSHWDEM 2012, a asociacin Ghandalf eBricolabs, co apoio da AMTEGA entre outros patrocinadores, repetiron a expe-riencia coa segunda edicin da Xornada de demostracins de Hardware Li-bre a OSHWdem (Open Source Hardware Demonstration).A conferencia celebrouse o 30 de novembro e 1 de decembro no Centro gorade A Corua cun enorme xito de pblico: mis de 350 inscritos para cada da earredor dun 500 asistentes finais, fundamentalmente enxeeiros e tcnicosdas ramas da informtica, telecomunicacins e industriais, ademais de alum-nos de especialidades tcnicas, docentes, etc.A OSHWDEM 2013 foi todo un xito tanto de asistencia de pblico,como depresenza en medios, rigorosidade dos contidos, satisfaccin dos relatores e sa-tisfaccin dos asistentes. A maiores, a asistencia de moitas persoas con un per-fil profesional relacionado coas TIC propiciou que se fixera un interesante ne-tworking profesional durante o evento, engadindo anda mis valor ao xa depor si intrnseco OSHWDEM2013.Pola sa parte, a Asociacin Melisa organizou un Obradoiro de gravacin eedicin de son con ferramentas libres, ao que asistiron 5 persoas proceden-tes de radios locais da comarca, Radio Melide, Radio Palas e Radio Arza quequedaron moi satisfeitos do obradoiro. Os asistentes puideron aplicar os seuscoecementos sobre o aplicativo Audacity, que empregan habitualmente paraconfeccionar as cuas publicitarias, recortar as entrevistas feitas no estudo eemitir despois nos informativos. Ademais organizou tamn a I Xornada de usuarios do software estatstico Ren Galicia, o 10 de outubro. R un software multiplataforma, orixinariamente


deseado para a anlise estatstica e a realiza-cin de grficos. Actualmente considrase a lin-gua franca do analista de datos e estase a utili-zar en numerosos campos relacionados, dun oudoutro xeito, coa estatstica (xenmica, biome-dicina, econometra, big data, bioloxa, ). R tenunha dobre natureza de programa e de linguaxede programacin e distribese con licenza libre.Esta xornada contou con diferentes relatorios,cunha mesa redonda e un obradoiro prctico. Oobxectivo era xuntar a toda a comunidade deusuarios de R nun mesmo foro en Santiago deCompostela, coa intencin de pr en comn asexperiencias e os traballos que se estn a reali-zar na nosa comunidade autnoma e, deste xei-to, ter unha visin global das oportunidades e oscampos de accin desta ferramenta e interactu-ar persoalmente cos profesionais que estn autilizala. Participaron un total de 65 persoas

cun alto grao de satisfaccin. A asociacin GALPon organizou ao longo dos meses de maio a novembro, coaexcepcin do vern, o I ciclo de obradoiros sbados libres na Altamarque se celebraron o ltimo sbado do mes. Durante estes 5 obradoiros cunhaduracin total superior s 32 horas tratronse temas de actualidade comoArduino, a plataforma de desenvolvemento de proxectos de electrnica e ro-btica con hardware e software libre, ou RaspberryPi, o ordenador de tamaodunha tarxeta de crdito feito con hardware e software libres ou obradoirosmis tcnicos de introducin programacin da lia de ordes en GNU/Linux(Bash , VIM), todo eles cunha moi boa acollida de pblico, esgotando case sem-pre as prazas dispoibles. Un total de 122 persoas formronse durante estesobradoiros.Ademais do magnfico ambiente de camaradera e colaboracin que se xerouentre todos os asistentes, o que resulta un excelente exemplo do que son as co-munidades de Software Libre, resultado deste ciclo son a incorporacin de 3novos socios asociacin, as como a gua Argallando coa RaspberryPique leva xa mis de 3.500 visitas anda que est unicamente dispoible en ga-lego, ou as chuletas de Bash e VIM.A asociacin GALPon participou tamn na celebracin do Da do Software Li-bre Da da liberdade do Software organizada dentro do X Ciberencontro Con-cello de Mugardos - Kernel 2013. Finalmente GPUL organizou diversas actividades en torno ao proxecto KDE, undos dous escritorios de software libre mis estendidos. Por unha parte organi-zaron os KDE Hacklabs dirixidos a desenvolvedores para achegarlles nocins


sobre as tecnoloxas empregada por KDE e comocontribur e participar nesta comunidade. Or-ganizaron tamn un Sprint KDE-Edu interna-cional, no que 8 desenvolvedores do proxectotraballaron conxuntamente na Corua duranteunha semana no desenvolvemento de obxecti-vos concretos de diversos aplicativos de KDE.Ademais aproveitando que tian as desenvolve-dores do software educativo de KDE na cidade,organizaron un encontro cos docentes galegos.Isto permitiu que moitos mestres coecesen asvantaxes destes aplicativos e que os desenvolve-dores obtiveran informacin e suxestins da-queles que xa os estaban a empregar, co fin demelloralos. Finalmente celebraron a KDE SC 4.10Release Party e a KDE SC 4.11 Release Party coin-cidindo coa publicacin das correspondentesversins de KDE.

Desenvolvemento de proxectos de Software LibreA asociacin GALPon desenvolveu durante o ano2013 unha adaptacin da sa distribucin MiNinodirixida aos mis midos da casa. PicarOS Diego unha distribucin GNU/Linux dirixida ao pblicoinfantil, os cativos de entre 3 e 12 anos, co ob-xectivo de facilitarlles o uso do computador, tantono seu lecer como en tarefas mis relacionadascoa sa aprendizaxe na aula ou na sa vida diaria.As, a distribucin, ademais de prestar especial atencin ao deseo, facilidadede uso e intuitividade, conta con gran variedade de programas libres para aedicin grfica, multimedia, ofimtica, xogos e mltiples programas educati-vos. Esta distribucin, presentada en setembro de 2013, contabilizaba a finais deano, segundo os datos ofrecidos por GALPon, mis de 2.000 descargas.No mes de novembro mantiveron a III reunin de desenvolvedores de GAL-Pon MiNino co obxectivo de trazar as lias de traballo para esta distribucin eas sas derivadas. A distribucin xenrica, a MiNino Artabros 2.0 goza de boasade e non precisa ningunha revisin polo momento. As os seguintes pasossern centrar os esforzos na adaptacin para cativos, PicarOS Diego, as comono inicio dos traballos dunha nova adaptacin pensada para traballar no dis-positivo libre RaspberryPi: MiniNo para RaspberryPi.


6.- Participacin en eventos nacionais ouinternacionais de Software Libre.Un ano mis, dous socios de GPUL participaron nas reunins nacional e inter-nacional de contribuidores de KDE; a Akademy-ES e a Akademy para estar aoda no desenvolvemento de KDE, colaborar coa comunidade nas decisins defuturo, etc. A importancia destes eventos vn determinada por ser o momentonos que os desenvolvedores de KDE e Qt analizan o estado actual dos proxec-tos, e toman decisins relativas ao seu desenvolvemento futuro.Ademais de asistir a estas reunins, participaron activamente impartindo sen-das presentacins na Akademy-ES 2013, "Migracin a Software Libre usan-do KDE e NX en administracins pblicas" impartida por Jos Milln Soto e"Nepomuk Web-Miner: Internet ao servizo do escritorio" impartida por Ig-nacio Serantes.As mesmo, tamn asistiron ao FOSDEM 2013, o maior encontro europeo dedesenvolvedores de software libre. un evento organizado pola comunidadepara a comunidade co fin de ofrecer aos desenvolvedores un lugar para man-ter o contacto, coecerse, dar a oportunidade aos lderes de proxectos libresde dar a coecer os ltimos avances, e en xeral promover os beneficios das so-lucins libres.Sen dbida importante que a comunidade galega de desenvolvedores de sof-tware libre participe e asista a estas reunins internacionais, para estar ao dados ltimos avances, as como para achegar e poer en valor as contribucinsgalegas ante a comunidade internacional.


CAPTULO 5.- ANEXO1.- Licenza das imaxes empregadas nodocumento A continuacin recollemos a relacin de imaxes empregadas neste documen-to, as como a informacin da licenza de cada unha delas.

Pxina 11. Portada do Plan formativo EGAP. Xunta de Galicia EGAP.

Pxina 12. Logotipo Agasol

Balance do Plan De Acción Software Libre - Ano 2013

Documents

Transcript of Balance do Plan De Acción Software Libre - Ano 2013