Babelgo txotxongilolariaJANSAIN & MARRERO ZERDA

Babelgo txotxongilolaria

JANSAIN & MARRERO ZERDA

Babelgo txotxongilolaria

3

Babelgo txotxongilolaria

Jose magoa zen.

Txerpolari bat zen, eskuetan bastoia, urrezko txanpona, kopa eta

ezpata hartuta nahi zuen guztia sinestaraziko zizuna.

Haren magia zuriak airean flotatzen zuen, hautsa balitz bezala.

Magia-trukuak egiteko, trikimailu ugari jakin behar. Eta, sines-

garriak izan daitezen, trukuak behin eta berriz egin behar dira,

harik eta trebetasun handia lortu eta ikuslearen arreta esku-

jokariaren borondatearen menpe erabat utzi arte. Esku jokoetan

platertxoak, usoak eta beste animaliak leku batetik bestera pasa-

tzen dira, haien gorputzek zama galdu izan balute bezala, kalean

jakinguraz gelditu diren ibiltariek pixka bat lehenago eskuetan

hartu eta hurbiletik aztertu badituzte ere. Desagertu egin dira

kapa beltz baten tolesen artean, aienatu egin dira saltinbankiaren

mahukaren barruan.

Joko hori irudipen hutsa da, gizon-emakumeen bihotzean zuzen

sartzen dena.

Magoa da irudipen horrek harrapatzen ez duen bakarra. Josek

primeran daki programa zertan den. Gazte-gazterik heldu zion

magiaren harrak; zazpi bat urterekin, arrazoimenaren adinean,

magiaren bideari ekin zion. Beste haurrak helduen errealitatea

eta beren fantasiak bereizten hasten direnean, Joseren gogoa

gizon zahar baten usoek erakarri zuten guztiz: usoak agertzen eta

desagertzen ziren gizonaren ile zurixken artean, hegalak bildu

eta gizonaren kaskezur obalarekin bat egingo balute bezala.

Joseri pozak gainez egiten dio helduak beragana hurbiltzen dire-

nean, beren bizitza bideratuta, seme-alabak eskutik, eta, jadanik

sinesten ez dituzten trukuak ikusita, lilurak jotzen dienean, esku-

jokoak nola egin dituen ulertu ezinik, truku horiek ihesbidea

baitira gizon-emakumeak Bizitzaren bila nahas-mahas bultzatzen

dituen hiriaren zalapartaren erdian.

4

Babelgo txotxongilolaria

Tohea haren laguna da, neska polit bat, Ozeano

Bare aldeko izen eder bat duena. Ez daki nongoa

den zehazki, Uharte Dohatsuetakoa izango da

beharbada, edo Urrezko Sagarren uhartekoa.

Haren larruazala belusezkoa da, tropikoetako

eguzkiaren kolorearen eraginez; haren ahotsak

itsasarteetako hirien xarma urrumatzen du;

haren begiak aberri dira ekialdeko itsaso urru-

nen ilunabarrentzat; eta haren jokamoldean

badu gauza txikiren bat, hunkigarri bihurtzen

duena.

Hala eta guztiz, ez dira dohain horiek Joseren

laguna izateko motiboa: Tohea haren lagunt-

zailea da batez ere, eta zirkinik ere ez du

egiten eskumuturren azpian eta buruaren gai-

nean jarrita dauzkan puxikei Josek hiru ganibet

jaurtitzen dizkienean. Ez du dardararik egiten

zerrak zurezko kutxa erdiz erdi ebaki eta ikusle-

rik jakinzaleenek oinak eta burua nola mugitzen

dituen harriturik aztertzen dutenean.

Adeitasunezko erakutsiek sustatzen dute adiski-

detasuna, eta lanak sendotzen.

Behin, jornalarien eta hiltegiko langileen auzo

batean ikuskizuna egin ondoren, Josek eta

Toheak lo hartu zuten etxe bateko atalasean,

izarpean. Herriko neska-mutilak luzaro egon

ziren bi lotien inguruan, korro atseginean, haien

loa zainduz.

Amak deituta etxera joan ziren ama zuten umeak,

eta loak betazalak bildu zizkien besteei, nekatuta

zeuden eta. Neska txiki beltz-beltz bat baino ez

zen gelditu txerpolarien aurrean, oin baten gai-

nean jauzika. Magoaren ikuskizunak hunkituta

zegoen: ez zuen amarik, ez zekien nekea zer zen.

Erredura gaizto batek hondatu zion bere hanka

zauritua.

Orduak eta orduak eman zituen trostan haien

aurrean. Toheak hotsa entzun, esnatu eta ingu-

ruan hiena bat zebilkiela uste izan zuen hasie-

ran. Baina orekari txikia ikusi zuen azkenik,

hara eta hona saltoka gauean, haren begitartean

hortz estutu dirdiratsuak baizik ageri ez zirela.

Toheak estu besarkatu zuen. Berehala lokartu

zen Aissea txikia, emakume gaztearen sabelaren

kontra batu-batu eginda.

Egunsentian, Toheak ama zela esan zion Joseri.

Eta Josek bola lodi bat ikusi zuen haren lagunt-

zailearen sabelaren gainean bilduta. Bola pixka-

naka zabaltzen hasi zen, eta bi motots ñimiño

agertu ziren ile kizkurren artean, bi begi han-

diak oso, galdurik zerumugari so, eta bi esku,

Tohearen iduneko bakarra osatzen zutenak.

Josek begiak igurtzi zituen ezer esan baino

lehen; aharrausi egin zuen gero, eta giharrak

luzatu, katu batek etxe zahar bateko harmaila-

dian bezala.

– Askoz hobeto –dio–, horrela ez zara niretzat

laguntzaile hutsa izango.

–Zu haren laguna izatea gustatuko litzaidake.

–Niri ere gustatuko litzaidake, baina ez dut den-

bora libre askorik. Lagunak izateko, denbora

behar da lehenik.

–Barne-barnean zaren bezala, horrelakoxea zara

kanpoan ere niretzat. Gizonentzat, berriz, haiek

bezalakoa zara, eta su-festa jaurtitzaile, lanbi-

dez.

Tohearen hitzak ondo ulertzen saiatzen zen Jose.

Aissea magoaren belaunetaraino ausartu eta

eskua hartu zion. Magoak pixka batean eutsi,

baina gero Tohearenean ipini zuen.

–Ama bakarra daukan, Aissea, eta ni ez naun

hire aita. Gizon-emakumeak hobeto ezagutzeko

eta horrela haiengandik hobeto urruntzeko bai-

zik ez dinat jendearen artean ibili nahi.

Etxeko atea zabaldu eta andre bat atera zen txa-

busina jantzita, erratza eskuan.

–Egun on, jaun-andreak. Altxatuko zarete, mese-

dez? Nire atearen pasabidea eskobatu behar dut

eta.

5

Babelgo txotxongilolaria

Ekialdetik etorri ginen, Nimrod ehiztariaren urratsei jarraiki.

Kux-en semea zen Nimrod, Noeren birbiloba, eta bazter guz-

tietan ezaguna zen bere botere eta adorearengatik.

Babel izan zen beronen erresumako hiriburua.

Haren izena gure zereginarekin lotuta geratu da betiko, baina

ez zen Nimrod izan bere buruan eta bere ariman gure zeregi-

na burutu zuena. Niri dagokit, Lud-i, Assur-en alabari, orduan

gertatutakoaren oroitzapenari eustea.

Garai hartan mundu guztiak hizkuntza eta mintzaira berberak

zituen.

Jainkoaren seme-alabek hizkuntza behar izan zuten mundua

antolatzeko. Horrela, izena eman zieten animalia guztiei, ibai

eta mendi guztiei, zuhaitz eta fruitu guztiei, beren seme-alaba

eta herriei.

Gizasemeen alabek hitzak erabili zituzten munduaren berri

elkarri kontatzeko. Horrela, amengandik alabengana igaro

zen Lilit-en istorioa, eta Ebarena, eta Ada eta Tzilarena,

Liburuan idatzitako guztiak, eta baita beste asko ere, batak

besteari errepikaturik eta gogoan gorderik.

Emakumeek uholdetik igarotako urteen hotza sentitu zuten

Xinear ibarrean. 101 urte izan ziren, lurra banatu aurretik,

eta beste asko, gero. Neba-arrebak leku urrunetan sakabana-

tu ziren urte haietan, Ur-etik Lasa-ra, ekialdeko mendietatik

mendebaldeko uharteetara.

Banantzearen eta ahaztearen beldur izan ziren. Horregatik

esan zioten batzuek besteei:

Ospetsu egingo gara eta ez gara munduan zehar barreiatuko.

Orduan Pharam-ek esku hartu zuen. Pharam Sheba-ren semea

zen, eta Babelen galera sentitua zuen, zigorra baino askoz ere

lehenago.

Pharamek jakin zuen nahasmendua gordetzen zela lehen

hizkuntza haren barruan, lardaskeria ezkutatzen zela Lurra

mendean hartzera deitutako Noeren ondorengoen nazioan.

Eraiki ditzagun hiri bat eta zerurainoko dorre bat.

6

Babelgo txotxongilolaria

Hiriko plazarik handienera iritsi ziren. Azoka-eguna zen.

–Zer egiten duzu txanpon horiek guztiak zure salmahaian ipinita?

–galdetu zuen Toheak.

–Balioa trukatzen dut –erantzun zion truke-agenteak.

Urre, zilar edo brontze kolorea duen guztia nire eskuetatik pasa-

tzen da. Nire balantzarekin metal preziatuak pisatzen ditut, bare-

moak egiten ditut, baliokidetasunak finkatzen ditut iparraldeko

eta hegoaldeko txanponen artean, trukeak errazten ditut elkar

ezagutzen ez duten gizonek salerosketan jardun dezaten.

Begira, lautadetako gizon horrek ahari bat erosi berri du eta

larreetako beste hori ostatura doa; hori guztia posible da haien

txanponen balio zehatza neurtu dudalako. Eta zu zertan zabiltza?

–Magoaren laguntzailea naiz. Hor duzu, niregandik bi urrats

aurrerago. Haren jaurtiketa guztiek ia-ia ukitzen naute. Ez dut

dardararik egiten. Zer izango zen saltinbankia, nik hartzen dudan

arriskurik gabe? Nire lasaitasunak balioa ematen dio haren

ekintzari. Pentsa ezazu ganibetak horma baten aurka botatzen

dituela. Inork ez luke sosik emango hori ikusteagatik.

Ordu batzuen buruan etorriko gara zuregana, gure txanponak

trukatzera.