AUTOINFORME DE SEGUIMENTO

Grao en Filosofía

Curso Académico: Curso 2017-2018

ANEXO I

2 de 72

■ Datos da universidade e do título obxecto do seguimento ■ Cumprimento do proxecto establecido

■ Dimensión 1. A xestión do título ■ Criterio 1. Organización e desenvolvemento ■ Criterio 2. Información e transparencia ■ Criterio 3. Sistema de garantía de calidade

■ Dimensión 2. Recursos humanos ■ Criterio 4. Recursos Humanos ■ Criterio 5. Recursos materiais e servizos

■ Dimensión 3. Resultados de aprendizaxe ■ Criterio 6. Resultados da aprendizaxe ■ Criterio 7. Indicadores de satisfacción e rendemento

■ Listaxe de evidencias e indicadores ■ Modificacións do plan de estudos ■ Plan de Melloras Grao en Filosofía:

■ Rematadas: curso 2017-2018 ■ Propostas: curso 2018-2019

■ Plan de Melloras Facultade de Filosofía: ■ Rematadas: curso 2017-2018 ■ Propostas: curso 2018-2019

3 de 72

1. DATOS DA UNIVERSIDADE E DO TÍTULO OBXECTO DE SEGUIMENTO

Denominación do título Grao en Filosofía Mencións/Especialidades --- Universidade responsable administrativa Universidade de Santiago de Compostela En caso de títulos interuniversitarios, universidade/s participante/s ---

Centro responsable Facultade de Filosofía Centro/s onde se imparte Facultade de Filosofía

Rama de coñecemento Artes e Humanidades

Número de créditos 240 ECTS Profesión regulada --- Modalidade de impartición Presencial Curso de implantación 2009/2010 Data acreditación ex ante (verificación) 01/06/2009 Data renovación acreditación 11/07/2017

4 de 72

2. CUMPRIMENTO DO PROXECTO ESTABLECIDO DIMENSIÓN 1. A XESTIÓN DO TÍTULO CRITERIO 1. ORGANIZACIÓN E DESENVOLVEMENTO: Estándar: O programa formativo está actualizado e implantouse de acordo coas condicións establecidas na memoria verificada. Analizar e valorar se o desenvolvemento do plan de estudos se realizou conforme á memoria verificada e non se produciron incidencias graves, o que permitiu unha correcta adquisición das competencias por parte dos estudantes. 1.1.- O título mantén o interese académico e está actualizado segundo os requisitos da disciplina, avances tecnolóxicos e científicos, necesidades socioeconómicas e requisitos da profesión. Aspectos a valorar: • O perfil formativo/egreso do título mantén a súa relevancia e está actualizado segundo os requisitos do seu

ámbito académico, científico e profesional e, no seu caso, segundo as necesidades e requisitos da profesión regulada.

Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: En termos xerais, entendemos que o perfil formativo do título de Grao en Filosofía (USC) mantén a súa relevancia e carácter actual de acordo cos requisitos que regulan: (A) o seu ámbito académico-científico, (B) o seu ámbito profesional.

A) Malia ao contexto de crise que as materias de Filosofía, sometidas a unha redución, están a sufrir no Ensino Secundario (onde, sen dúbida, se produce un primeiro contacto dos nosos potenciais estudantes coa Filosofía), a relevancia e actualidade do título de Grao en Filosofía se pon de manifesto na tendencia crecente de matrícula que se ven producindo durante os últimos anos: no curso 2014-15 foi 39 o número de alumnado matriculado de novo ingreso, incrementándose ata 51 no seguinte curso 2015-16, seguimos crecendo ata 55 no curso 2016-17, acadando 73 no curso 2017-18. Evidenciase un aumento moi significativo do 32,73% (IN05G-PC-05) verbo do curso 2016-17, e dun 71,34% de tendencia alcista acumulada dende o curso 2013-14 no que se sitúa a orixe de cambio de tendencia. O incremento de matrícula do curso 2017-18 supuxo esgotar en "Matrícula de acceso" (IN03G-PC-05) o número de prazas ofertadas polo título, situando a nosa taxa de ocupación en 112,31% (IN12G-PC-05). Pódese ver no seguinte gráfico:

Matrícula de novo ingreso por preinscrición (IN04G-PC-05):

2012-13 2013-14 2014-15 2015-16 2016-17 2017-18 Total 58,00 39,00 39,00 51,00 55,00 73,00

5 de 72

Tamén constatamos, segundo o "Informe de procedencia xeográfica" (Inf. 16), que o Grao de Filosofía da USC, como único Grao de Filosofía do SUG, cumpre o necesario servizo institucional e académico de atender á demanda de matrícula en Filosofía formalizada por unha inmensa maioría de estudantes da Comunidade Autónoma de Galicia que optaron por esta opción formativa: en torno ao 97% do total dos nosos matriculados provén de Galicia, mais é salientable reparar que no curso 2017-18 duplicouse o número da matrícula de estudantes do resto do territorio español, pasando do 2,22 % (2016-17) a 2,97% (2017-18) (IN09G-PC-05). Estes números, aínda que mellorables, supoñen a mellor porcentaxe dos últimos anos (media 2012-2015: 1,68%).

Entendemos que este ininterrompido aumento de matrícula está directamente relacionado, entre outras posibles causas, coas Accións de Mellora (pertencentes ao Plan de Mellora do Grao) especificamente orientadas á captación de novo alumnado, desenvolvendo iniciativas que reforzan a visibilidade dos nosos estudos para a sociedade. Neste eido, puxemos especial interese na apertura de novos espazos profesionais para os nosos egresados/as, potenciando o carácter da Filosofía non só como unha especialidade en si mesma con perfil docente e investigador, senón tamén o seu valor formativo con tendencia profesionalizante, e sen esquecer a súa importancia como título complementario doutras titulacións de grao e máster. Entendemos que este carácter "transversal" da Filosofía, de "relación con outras disciplinas", constitúe a causa da AM 7 (Plan de Mellora do Grao 2017-18) pola que se pretende dar "maior visibilidade aos estudos de filosofía" (cunha actividade deseñada por horarios, metodoloxía e formato) especialmente para "ao alumnado exterior ao Centro", co propósito de reforzar a constante que entendemos como moi positiva, de contar cada ano entre o noso alumnado de Grao con estudantes que veñen de/con outras titulacións.

Máis alá do contemplado no Plan de Viabilidade, executáronse Accións de Mellora moi concretas, promovendo efectos positivos sobre a titulación que non só se evidencian na referida tendencia á alza da matrícula. Algunhas destas Accións de Mellora consolidáronse finalmente como protocolos e procedementos habituais de funcionamento do título, en especial cabe destacar aquí aquelas destinadas a favorecer á

6 de 72

proxección social da nosa titulación, como o Día da Filosofía, a Semana da Filosofía Xoven ou a Olimpíada Filosófica que aglutina no noso Centro a presencia dun gran número de estudantes de Ensino Secundario, aproveitando os motivos da mesma para establecer un primeiro contacto non só co noso Centro, senón tamén co PDI do mesmo, moi implicado no desenvolvemento desta actividade en estreita colaboración cos profesores de Ensino Medio. Neste ámbito de proxección do noso Título, cómpre recordar que o noso Centro participa moi activamente no Programa A Ponte, (Coord. Prof. Javier Barcia) que desenvolve as visitas dos estudantes de Institutos de Bacharelato ao noso Centro, ofrecéndolles durante a visita material divulgativo sobre a nosa Titulación. Tamén cabe subliñar, no desenvolvemento deste Programa A Ponte, a participación de varios docentes do Centro impartindo, en diversos Institutos de Ensino Secundario, distintas conferencias cada ano sobre temas de actualidade, que poñen de manifesto a profunda relación da filosofía con cuestións sociais. Esta política do noso Centro de colaboración co Ensino Medio vense desenvolvendo desde xa hai moitos cursos coa organización dos "Encontros Galegos de Filosofía" (máis de seis edicións celebradas), deseñados como espazos congresuais reservados á participación (como conferenciantes) de profesores de Ensino Medio no noso Centro. Ademais véñense fortalecendo esas pontes co Ensino Medio no desenvolvemento da AM2 (Plan de Mellora 2016-17) pola que tivo lugar unha xornada específica de encontro con profesorado de Ensino Medio coa fin de valorar o presente e futuro da Filosofía no Ensino Secundario promovendo unha estreita colaboración co grupo de profesores que liderou a reivindicación (ILP) para a recuperación da materia de Filosofía como obrigatoria no bacharelato. Nesta liña de traballo, tamén temos en concreto comprometida a AM7 (Plan de Melloras do Grao 2018-19) que promoverá un Congreso da Facultade de Filosofía no que se dispón unha sección en concreto á participación do Profesorado de Ensino Secundario sobre a temática do "Camiño a percorrer pola Filosofía nesa etapa formativa".

Dende entón, a Facultade de Filosofía non reduciu os seus esforzos de proxección social do valor da súa titulación indo máis alá das iniciativas xa mencionadas, pois tamén cabe reparar na AM1 (Plan de Melloras do Grao 2016-17) orientada á "elaboración de material informativo para potenciais grupos de interese do noso ámbito de estudios". Neste sentido, gracias á execución desta Acción e conforme ao Plan de Viabilidade, puidemos acometer a tarefa de elaborar material divulgativo sobre a presenza do noso Centro no ámbito cultural, académico e social, que actualmente se atopa inxerido na páxina Web do Centro, especificamente nos capítulos de "presentación" e "saídas profesionais" da nosa titulación. En continuidade con esta labor, demos cumprimento á AM1 (Plan de Melloras do Grao 2017-18), procedendo a ampliación de "material informativo para grupos de interese acerca da filosofía como disciplina", e tamén conforme á AM1 (Plan de Melloras do Grao 2018-19) procederase á "difusión destes materiais a través da páxina web do Centro". Pódese así observar a constante liña de acción, continuada no tempo, que pon de manifesto o noso compromiso coa ampliación da proxección da Filosofía na sociedade.

Conforme a AM7 (Plan de Melloras da USC 2017-18) orientada a "dar maior visibilidade á información pública dos títulos nas páxinas web", especialmente a información relevante para a toma de decisión do alumnado, a Facultade de Filosofía non dubidou en acudir a unha empresa consultora de egresados de Filosofía co propósito de recadar información e ideas sobre as posibilidades da presenza da Filosofía no funcionamento das Institucións. Nesta liña, cabe reparar que xa con anterioridade a AM8 (Plan de Melloras do Grao 2016-17) fixaba o obxectivo de proxectar a temática da Filosofía sobre a sociedade e con tal fin promoveuse unha serie de conferencias periódicas sobre temas transversais á filosofía, precisamente impartidas por especialistas doutros Centros. Esa Acción sinalada, unha vez executada, viuse formalmente reformulada, aínda que substancialmente mantivo o obxectivo de promover a proxección e permeabilidade social do saber filosófico verbo doutras especialidades académicas, e así na AM7 (Plan de Melloras do Grao 2017-18) procedeuse (con éxito de público) a realización dun Ciclo de “Cine e Filosofía” de xeito que utilizando a universal linguaxe cinematográfica abriuse a oportunidade de debater sobre temáticas de calado filosófico cun amplo abano de persoas de diversas especialidades, promovendo non só o carácter transversal da Filosofía, senón tamén e máis elementalmente conseguiuse atraer ao noso Centro a un público moi diverso, favorecendo a conciencia da Filosofía como especialidade transversal e aberta as máis actuais cuestións sociais. Consideramos que esta Acción de Mellora é un exemplo que reforzou a visibilidade dos estudos de Filosofía, especialmente no alumnado doutros Centros.

Mas a proxección do noso Título non foi só traballada no "eido social", senón que tamén promovemos algunha Acción máis dirixida ao ámbito académico. Canto a proxección do noso Centro a nivel académico

7 de 72

cómpre ter en conta que se trata dun Centro relativamente pequeno en termos cuantitativos verbo doutras Titulacións da USC. Nembargantes, tamén é certo que somos o único Centro de titulación de Grao de Filosofía no SUG e entendemos que esa singularidade, sempre avalada por estes índices de calidade, debe de conlevar unha natural proxección da Facultade sobre o entorno académico máis inmediato. Entendemos que a presenza da Filosofía no conxunto de disciplinas singulares presentes no SUG podería situarnos na actual configuración do proxecto institucional que se manifesta no Campus da Cidadanía. Para elo, cabe destacar que o noso Centro promoveu interdisciplinarmente a incorporación de PDI doutros Centros na impartición de contidos do título de Máster, subliñando o feito de que o noso título de Máster ten precisamente a denominación de “Coñecemento e Cidadanía”. Actualmente seguimos a traballar na mellora desta proxección estratéxica da Facultade de Filosofía no ámbito académico máis próximo promovendo a través da AM7 (Plan de melloras do Centro 2018-19) a apertura dun concepto orzamentario específico interno (ata o momento inexistente) para a contribución á celebración de Congresos e Reunións científicas (2019), que sexan organizadas polo PDI do Centro e que potencien a visibilidade das Áreas de coñecemento que non só constitúen a nosa Titulación, senón que tamén entendemos como transversais e necesarias na configuración do Campus da Cidadanía.

B) A Facultade de Filosofía non só fixo esforzos na proxección do seu interese no ámbito académico e tamén social, senón que ademais se comprometeu abertamente coa necesidade de abrir unha reflexión sobre a súa dimensión no ámbito profesional, apuntando á ampliación de novos espazos profesionais para a nosa titulación. No curso 2016-17 comezamos a establecer iniciativas concretas para favorecer a incorporación de potenciais espazos profesionais para o noso título e avanzar, así tamén, na proxección social da Filosofía.

Nesta liña de traballo, enmarcada nunha reflexión sobre a dimensión profesionalizante da Filosofía, comezamos con dúas Accións de Mellora tomando como interlocutores aos egresados de Filosofía situados en ámbitos profesionais diferentes ao ensino, que asumimos como exemplos de novos espazos profesionais posibles. No curso 2017-18, precisamente con ocasión da renovación da acreditación do título, formouse un grupo de traballo nesta dirección, que non só permaneceu activo durante ese curso 2017-18, executando a AM2 (Plan de Melloras do Grao 2017-18) que promovía a "creación de grupos de discusión con egresados para obter información sobre as demandas dos ámbitos de inserción profesional dos especialistas en filosofía", senón que incluso conforme á AM-02 (Plan de Mellora do Grao 2018-19), en coherencia e continuidade co traballo emprendido en cursos anteriores, procédese á proposta de constitución con eles dun Comité Consultivo a disposición do noso Centro. Deste xeito pódese consolidar este grupo de traballo de forma periódica, como Comité Asesor na información e articulación entre as demandas profesionais da sociedade actual verbo das posibles actualizacións ou adaptacións do Grao. Non só demos cumprimento á recomendación proposta no Informe de Avaliación para a Renovación da Acreditación que nos indicaba a conveniencia de "realizar un seguimento sistemático dos egresados convertendo en protocolo do Centro o que se está a facer de maneira más informal", senón que isto resultou ser tamén o inicio dun dos esforzos más destacables do Centro, neste eixo de promoción da condición profesional do noso título: a AM-04 (Plan de Melloras do Grao 2016-17) orientada á posible apertura de "potenciais espazos profesionais para os egresados de Filosofía". Naquel curso 2016-17 se promoveron uns primeiros contactos con distintas Institucións culturais galegas nas que, tamén por consello das iniciativas anteriormente sinaladas, coidamos que a Filosofía podería ter presenza. Aqueles primeiros contactos foron consolidándose no curso 2017-18 concretándose conforme a AM4 (Plan de Melloras do Grao 2017-18) como a "articulación de convenios con distintas Institucións e empresas para formalizar unha oferta de prácticas externas para o alumnado". Cabe indicar que, a pesar das dilacións temporais que ten implicado o proceso de supervisión por parte das Oficinas Xurídicas das Institucións da rúbrica deses Convenios, sempre insistimos en que esta posibilidade atopábase contemplada na Memoria para a verificación do título (MVT) obrando como un forte compromiso para nós, convencidos de que a realización de prácticas incrementa o valor das titulacións e facilita certa experiencia laboral aos nosos egresados/as. Se no curso 2016-17, nunha primeira fase, valorouse a idoneidade dalgunhas Institucións preseleccionadas, foi no curso 2017-18 cando se estableceu con elas sucesivas entrevistas encamiñadas á firma dos correspondentes convenios, primeiro co Consello da Cultura Galega e a Fundación Granell, incorporándose posteriormente no curso 2018-19 a firma bilateral coa Fundación Penzol, e moi significativamente co Parlamento de Galicia, o Valedor do Pobo e a organización política do Bloque Nacionalista Galego (BNG), sendo susceptible de ampliarse este listado de Institucións cara outras coas que se mantivo entrevista e actualmente estase a traballar de xeito moi avanzado na rúbrica do Convenio. Nesta liña de Accións de Mellora, cómpre sinalar que se avanzou aínda máis e conseguimos concretar aqueles Convenios nunha proposta de "Convocatoria de prácticas", tal e como se recolle

8 de 72

na AM-03 (Plan de Melloras do Grao 2018-19): "Convocatoria de prácticas" que dispón e regula a implementación desas Prácticas Externas no Plan de Estudos do Grao de Filosofía. Deste xeito, parece razoable pensar que o estudantado dos últimos cursos poderá ter xa a opción de realizar as prácticas a finais do curso 2018-19.

Por último, cómpre sinalar que a nosa Facultade permanece activa, receptiva e atenta ás diversas cuestións e informacións que teñan que ver co futuro da titulación e con todos os elementos que poidan implicar unha futura renovación e mellora do Grao, en calquera dos seus aspectos.

1.2.- O plan de estudos desenvolveuse seguindo a oferta de módulos e materias previstas na memoria verificada. Aspectos a valorar: • A oferta de módulos e materias correspóndese co establecido na memoria de verificación e, se é o caso,

nas sucesivas modificacións. • O Desenvolvemento das actividades académicas, metodoloxías docentes, sistemas de avaliación e

cualificación, correspóndense co establecido na memoria de verificación e permite a consecución das competencias. O tamaño dos grupos é adecuado ás actividades formativas.

• No seu caso, o curso de adaptación cumpre a súa función en canto á adquisición de competencias e coñecementos, por parte dos estudantes que os cursen e adecúase ao establecido na memoria de verificación do título.

• Participación do alumnado en programas de mobilidade. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración:

A) O plan de estudos desenvolveuse con total normalidade seguindo a oferta de materias prevista na MVT. A oferta de materias do Grao de Filosofía no 2017-18 correspondeuse co establecido na Memoria de Verificación do Título (MVT). O único precedente de variación deuse xa no pasado, cando en 2013-15 se intercambiaron dúas materias de semestre, aprobado polas instancias de Xestión da organización docente da USC, previa motivación xustificada do Centro en razón da optimización do noso PDI na procura dunha mellor distribución do seu encargo lectivo por semestre nun contexto de numerosas xubilacións suxeitas a taxa de reposición cero. Aquelas pasadas modificacións foron consignadas no Informe de renovación da Acreditación. No curso 2016-17 non se produciron cambios. No curso 2017-18 tampouco se produciron cambios neste sentido. No curso 2018-19, malia ter recibido algunha solicitude de modificación, a Xunta de Facultade considerou desestimala considerando que primeiro se debían esgotar todas as posibilidades de acción que permite o POD antes de acudir á modificación de PDA.

Cabe reparar moi positivamente que, en liña co exposto no anterior apartado sobre a "actualización" do Título, o Grao de Filosofía ampliará no curso 2018-19 a súa oferta de materias, xa que se está a traballar na Convocatoria de "prácticas externas" como posibilidade que xa estaba recollida na Memoria do título e que agora desenvolvemos. A devandita convocatoria articula o procedemento de implantación e desenvolvemento desta "materia" no actual plan de estudios (6 créditos). Unha incorporación de materia nova "prácticas externas" na que o Centro ven traballando con continuidade: na AM4 (Plan de Melloras Grao de Filosofía 2017-18) desenvólvense os primeiros contactos e firma dos primeiros convenios coas Institucións que acollen as prácticas e na AM-03 (Plan de Melloras do Grao 2018-19) se procede á ampliación de convenios e á articulación dunha "Convocatoria específica" que permita desenvolver academicamente os devanditos convenios. O Centro quere analizar o funcionamento que terán estas "prácticas externas", o que permitirá ampliar o número de Institucións de acollida de prácticas e mellorar os procedementos regulados por esta primeira "Convocatoria" na historia da nosa Titulación.

B) En canto o desenvolvemento das actividades académicas, metodoloxías docentes, así como sistemas de avaliación, non se observaron, durante o curso 2017-18, incidencias negativas significativas, xa que se desenvolveron conforme o establecido na Memoria de Verificación e máis concretamente cumprindo o especificado nas correspondentes Guías Docentes das materias do Título.

Neste eido, cabe subliñar o esforzo realizado polo Centro para a mellora e homoxeneización dos

9 de 72

Programas e das Guías Docentes de todas as materias da Titulación. Se no curso 2016-17 se introduciran algunhas melloras nas Guías Docentes no que respecta especificamente á formulación de competencias e á especificación de sistemas de avaliación, no curso 2017-18 continuamos con este estándar de mellora de xeito que en todas as Guías Docentes se chega xa a especificar a correspondencia entre as Competencias e a Avaliación e mesmo se introduciu a formulación relativa ao sistema de avaliación do alumnado obxecto de dispensa de asistencia académica. Por máis, malia que non consta como obriga por parte da USC a realización da Guía Docente, no noso Centro existe unha Guía Docente para cada materia, complementando o seu Programa, e ademais atópanse á disposición de todo o alumnado (mesmo do noso potencial alumnado) na páxina web da Facultade.

Consideramos que este cumprimento dos parámetros comprometidos a través das Guías Docentes das materias contribúen directamente na xeral "Satisfacción do alumnado coa docencia recibida" (IN46G-S01-PM-01) que neste curso 2017-18 é de 3,71 (1-5), e que resulta un dato que estimamos positivo na medida en que vai crecendo constantemente dende o curso 2012-13 no que o indicador se situaba en 3,47 (1-5). Tamén entendemos que este correcto desenvolvemento das actividades académicas tradúcese na positiva "taxa de éxito" (IN35G-S01-PM-01) que neste curso 2017-18 é de 84,39% (manténdose moi próxima á media interanual do 85%). En liña con estes factores positivos, cómpre tamén reivindicar o esforzo posto polo Centro no desenvolvemento do Plan Académico que evidencia a "taxa de eficiencia en termos de rendemento dos egresados" (IN53G-S01-PM-01) situada no 80,22%.

Sen embargo, aínda a pesar destes elementos positivos e dos esforzos sinalados, cabe reparar tamén en tres datos que resultan menos satisfactorios para o noso título:

1- Xa no curso 2016-17, e máis concretamente durante o curso 2017-18, a través da AM3 (Plan de Melloras de Grao 2017-18), o Centro asume a iniciativa de tentar localizar algunhas posibles causas do que entendemos un elevado índice de abandono da titulación, que se produce fundamentalmente durante o primeiro curso. Esta taxa de abandono en primeiro curso é de 26% no 2017-18 (IN40G-S01-PM-01). Aínda que alta, atopamos que se trata dunha taxa moi variable durante os últimos anos, xa que está moi relacionada co ininterrompido ascenso de matrícula que felizmente está a ter o título. Neste sentido, o actual índice de abandono do 26% atópase próximo a media interanual do 24,75% marcada dende 2012-13. Somos conscientes de que nos atopamos ante unha referencia que non entendemos como positiva e en consecuencia o Centro deseñou algunhas Accións de Mellora que directa ou indirectamente tentan corrixir esta tendencia, especialmente a través do traballo de análise das estatísticas de avaliación de cada materia así como o correcto funcionamento das mesmas, levadas a cabo no seo do programa de coordinación de cursos, que resultan motivo de informes elaborados polo Coordinador de Grao. Máis alá destas iniciativas, se encontra tamén a AM3 (Plan de Melloras de Grao 2017-18) que finalmente se executou a través da oferta de dous cursos formativos cos que intentamos axudar a paliar esa taxa de abandono e manifestar a nosa iniciativa por reforzar, especialmente entre o alumnado de primeiro curso, as competencias de lectura e escritura de textos complexos. Así, promovéronse os cursos de "Competencias en información na contorna dixital" e o de "Técnicas de perfeccionamento da comprensión textual e expresión escrita" coa fin de achegar ao alumando recursos complementarios que favorecen a súa aprendizaxe e reforzan a adquisición de competencias propias da nosa titulación. Deste xeito, reforzando competencias pretendiamos reducir o abandono. Actualmente, no curso 2018-19, estamos a avaliar a incidencia desta iniciativa nos índices de abandono coa fin de poder mellorar estas propostas e intentar engadir algún outro recurso.

Aínda así, e sen relativizar a importancia deste índice de abandono, entendemos (e así o trataremos no crit. 7 deste Informe) que a devandita taxa, non só pode ser debida á actividade do Centro, tendo en conta ademais que se produce nun breve lapso de tempo e de permanencia do alumnado na Facultade (primeiro curso), canto tamén a factores propios e moi diversos do noso "potencial alumnado". Neste sentido, cómpre reparar que en moitos casos, o Grao de Filosofía non é a primeira opción do futuro alumnado (IN10G-PC-05, aínda que interanualmente a tendencia é alcista), o que supón a presenza no primeiro curso dun índice relativamente alto de expedientes académicos medios que oscila próximo a seis puntos, (IN07G-PC-05). Tamén debemos ter en conta que a taxa de abandono non informa acerca da súa etioloxía, acerca das porcentaxes de cantos abandonos veñen motivados (i) por un simple cambio de titulación (que podería de facto ser unha opción anterior na prioridade do alumno/a á opción de Filosofía), (ii) por un aprazamento da opción de Grao en Filosofía

10 de 72

ao que o estudante volve anos despois na busca dun segundo título complementario (tal e como se induce na AM7. Plan de Melloras do Grao 2017-18 de reforzar a Titulación de Filosofía como especialidade transversal), ou incluso (iii) por unha renuncia total e definitiva aos estudos universitarios. Entendemos que as liñas de actuación do Centro terían que ser distintas para cada unha destas causas de abandono. Con todo, cómpre tamén recordar que, incluso segundo se ten reparado na Conferencia de Decanos (13/02/2019), a alta "taxa de abandono" nas titulacións de Filosofía (media do 30%) é unha constante compartida en todo o sistema universitario español.

2.- Entendemos que cabe recorrido de mellora na "taxa de rendemento" (IN34G-S01-PM-01) que no curso 2017-18 é do 65,55%, aínda que oscila na media 2012-2017 do 66%. Nesta taxa inflúe moi negativamente a referida taxa de abandono de primeiro curso, xa que a taxa de rendemento de primeiro curso é de 55,53%, considerablemente menor ás taxas de rendemento do resto de cursos situados nunha media de 73,67%. Aínda con todo e tentando corrixir o desvío motivado polo primeiro curso, cabe incorporar medidas que reduzan os "non presentados" nos procesos de avaliación.

3.- Consideramos que pode ser obxecto de iniciativas de mellora a "taxa de graduación" (IN37G-S01-PM-01) que reflicte no curso 2017-18 un 42,86%. Cómpre subliñar que, aínda que mellorable, se atopa moi por encima que en anos anteriores, marcando unha clara tendencia alcista, xa que vai do 14,71% do curso 2015-16 cara o 25% do curso 2016-17 ata case duplicarse co 42,86% do curso 2017-18. A pesar dun crecemento que roza os 18 puntos, cabe ter presente que esta "taxa de graduación" debe tender a mellorarse, tentando reducir a correspondente "duración media dos estudios" (IN38G-S01-PM-01) que no curso 2017-18 é de 5,61 anos, sensiblemente maior aos catro anos que contempla a Memoria de Verificación do Título (MVT) para cursar os créditos correspondentes ao Plan de estudos. Con todo, tamén é certo que esa taxa, observada na media do último quinquenio, aínda que excede dos catro anos non chega a determinar a necesidade dun quinto ano para acadar a graduación. Nos atopamos moi próximos a "taxa media de duración de estudos de graos da USC" situada en 4,98 anos. Conscientes da conveniencia de aumentar a "taxa de graduación" e á vez reducir a "taxa de duración media de estudos" formulamos a AM6 (Plan de melloras do Grao Filosofía 2017-18) pola que se constata "un retraso para a presentación dos TFG que debería ter lugar, con carácter xeral, durante o cuarto ano de estudios cursados", tentando por medio de enquisas "recoller información sobre este grao de dilación que se produce". Nesta mesma liña de actuación, e seguindo a información destas iniciativas relativas a mellorar os tempos do TFG, procédese neste curso 2018-19 coa AM-05 Plan de Melloras do Grao Filosofía 2018-19) á articulación de novos prazos para a elección das liñas temáticas dos seus TFG e a insistir no recordatorio a todos os titores da importancia do cumprimento do "cronograma" fixado para a realización do Traballo, recordando asemade que o seu proxecto non pode superar o encargo lectivo do estudante fixado nesa "materia".

C) No relativo á adecuación dos tamaños dos grupos verbo das actividades formativas consideramos que no noso Centro tende a ser ben equilibrada.

A media de alumnado por grupo de docencia expositiva (IN31G-PS-01) é de 37,40 no curso 2017-18, consolidándose na media dos últimos seis anos que é de 35,97 e situándose (como se segue da nosa taxa de matrícula) por debaixo da media da USC de 59,39. A media de alumnado por grupo de docencia interactiva (IN32G-PS-01) é de 29,49 no curso 2017-18, sen presentar desviación significativa verbo da media 28,17 dos últimos seis anos, pero segue manténdose por enriba da media da USC que é de 22,62. Aínda que se constata que o Centro ten unha tendencia interanual moi regular no tamaño dos grupos, consideramos (tendo en conta a media da USC especialmente en grupos interactivos) que habería espazo para unha posible redución do tamaño de grupos e que esta resultaría importante para favorecer a adquisición de competencias propias e específicas da titulación. Pero, esta medida non depende do Centro, senón que se relaciona coa dotación de máis PDI, como necesidade estrutural que se reflexa no apartado correspondente. De feito e en concreto, entendemos que o terceiro curso de Grao neste ano 2018-19 atópase no límite dunha posible duplicación de grupo interactivo que, sen dúbida, de acometerse faría insuficiente a actual capacidade docente do PDI do Centro.

D) Sobre a cuestión do Plan de mobilidade, indicamos que no curso 2016-17 procedeuse ao nomeamento dun novo Responsable Académico de Mobilidade do Centro (RAM) co propósito de desenvolver a AM5 (Plan de

11 de 72

Melloras de Grao Filosofía 2017-18) consistente na “elaboración dun protocolo para a xestión da mobilidade”, de xeito que se instauren procedementos eficaces e uniformes no impulso e administración deste tema. Este protocolo, no só pretende insistir na importancia da aprendizaxe de idiomas entre os alumnos/as, senón que máis alá diso, conta con ata tres reunións informativas para o alumnado, cada unha atendendo especificamente as cuestións concretas da fase de mobilidade na que se encontran os nosos alumnos/as.

Consideramos que aquel protocolo, no só facilitou, senón que afianzou positivamente a participación do noso alumando nos diferentes programas de mobilidade e así se pode comprobar nos datos referidos ao curso 2017-18: a mobilidade saínte está en claro ascenso xa que pasou do 2,31 (4 estudantes) no curso 2014-2015 a 2,73 (5 estudantes) no curso 2015-2016, seguiu crecendo a 3,33 (6 estudantes) no curso 2016-17 ata o 4,44 (9 estudantes) consignados no curso 2017-18, consolidando así unha positiva tendencia alcista. Pola contra, a mobilidade entrante que sufrira un claro retroceso pasando do 4,37 (14 estudantes) no curso 2015-2016 ao 1,1 (3 estudantes) no curso 2016-2017, ten nembargantes experimentado unha lixeira melloría no curso 2017-18 que presenta un avance do 1,1 do curso 2016-17 cara o 1,49 (3 estudantes) do curso 2017-18. Precisamente, tendo este último dato moi presente, para o curso 2017-18 propúxose unha acción de mellora, AM5 (Plan de Melloras do Grao 2017-18), destinada a incrementar a taxa de mobilidade entre o alumnado, a través, como xa dixemos, da elaboración dun protocolo para xestión da mobilidade na Facultade que fixara e formalizara procedementos eficaces, tanto administrativos como académicos, para impulsala. Este protocolo foi aprobado na Xunta de Facultade celebrada o 19/12/2018 e está sendo implantado no curso 2018-19. Pero ademais, en liña coa AM-05 2017-18 xa citada e afianzando o compromiso do Centro con este tema, se impulsan no curso 2018-19 a AM-04 (Plan de Melloras do Grao de Filosofía 2018-19) neste caso orientada especificamente a identificar e paliar as dificultades máis usuais que ten o alumando na súa “reincorporación ao Centro”, e a AM-06 (Plan de Melloras do Grao de Filosofía 2018-19) destinada a incrementar a mobilidade entrante (sinalada máis arriba), a aumentar a presenza de alumnado estranxeiro, e fomentar así a internacionalización da nosa titulación, promovendo a subscrición de Convenios con Universidades estranxeiras.

En todo caso, cómpre ter moi en conta, como xa sinalábamos no noso propio Informe para a Renovación da Acreditación, a limitación real que supón para a mobilidade a ausencia de financiamento suficiente mediante bolsas, de maneira que poucas familias poden permitirse o seu custe real.

1.3.- O título conta con mecanismos de coordinación docente que permiten analizar se o desenvolvemento do plan de estudos posibilita a adquisición das competencias por parte dos estudantes e, no seu caso, se establecen as accións de mellora oportunas. Aspectos a valorar: • A coordinación horizontal e vertical entre as diferentes materias do plan de estudos evita baleiros e

duplicidades. • No caso de que o título se imparta en varios centros da Universidade ou sexa interuniversitario, analizarase

o funcionamento dos mecanismos de coordinación entre todos os centros/Universidades que imparten o plan de estudos.

• No caso de que existan prácticas externas, valorarase se os mecanismos de coordinación permiten aos estudantes alcanzar as competencias asociadas a estas prácticas.

• No caso de que o título se imparta en varias modalidades (presencial, a distancia, semipresencial) valorarase a coordinación docente entre as modalidades, co fin de que os estudantes podan alcanzar as mesmas competencias con independencia da modalidade cursada.

Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: O título conta con mecanismos de coordinación que nos permiten facer un seguimento do correcto desenvolvemento do plan de estudos e da adquisición das competencias propias por parte do noso alumnado. No curso 2017-18 o Centro segue a manifestar o seu compromiso con este concepto e mantén vixentes todas as iniciativas adoptadas en anos anteriores. Existe unha Coordinación, tanto vertical como horizontal, no seguimento do plan de estudos, que vai dende os profesores coordinadores de materia (no caso daquelas materias que son impartidas por máis dun único docente), pasando polos catro profesores coordinadores de cada un dos catro cursos do plan de estudos ata o Coordinador de Grao. Todos eles traballan en equipo na procura de localizar aspectos disfuncionais ou espazos de mellora para a nosa Titulación, dentro do "plan de

12 de 72

reforzo de coordinación" do Centro.

Atendendo a este "programa de reforzo da coordinación", promovido pola AM-04 (Plan de Melloras do Grao en Filosofía 2016-17), se procedeu a eses nomeamentos (sinalados no parágrafo anterior) de xeito que se implantara, como protocolo a aplicar no Centro, a obriga de levar a cabo distintas reunións ao longo do curso de cada coordinador de curso, tanto co profesorado como co alumando dese respectivo curso, para analizar as estatísticas da avaliación das materias así como os elementos máis relevantes do desenvolvemento do mesmo. Os informes destas reunións son expostos nas aulas de coordinación do campus virtual. Unha medida específica que se ven levando a cabo con ocasión destas reunións, e atendendo á solicitude do alumnado, é a elaboración dun calendario de actividades para cada semestre de cada curso académico no que se reúnen as datas das diferentes tarefas das diversas materias do curso de tal xeito que se pode facer unha distribución equilibrada do traballo do alumnado, propoñendo alternativas cando se detectan varias coincidencias na mesma data. Polo demais, os informes das diversas reunións, ademais de figurar no campus virtual, son remitidos ao Coordinador de Grao, quen a partir dos informes dos catro cursos emite un informe final, que, reparando naqueles aspectos máis salientables, pode elevarse á valoración por parte da Comisión de Calidade do Centro.

Ademais, seguindo as recomendacións do Informe de Avaliación de Renovación da Acreditación, se incorporou ao "protocolo de coordinación", a través das tarefas propias dos coordinadores de curso e da RAM, o compromiso de reforzar as informacións para o alumnado (de primeiro e segundo curso especialmente) relativas aos programas de mobilidade da Facultade e á correspondente necesidade de aprendizaxe de idiomas, tamén para a obtención do propio Grao.

Noutros sectores "externos", tampouco se desatendeu a fórmula de coordinación, neste caso cos egresados (AM2 Plan de Melloras do Grao de Filosofía 2017-18), cooperando en grupos de discusión (como xa se referiu anteriormente) que permitisen obter maior información sobre os nosos ámbitos de inserción profesional. Cabe tamén valorar, neste eido, o traballo de coordinación que a dirección do Centro levou a cabo coas diversas Institucións políticas e culturais, que se manifestan coa sinatura dos correspondentes "Convenios de prácticas" (AM4 Plan de Melloras de Grao de Filosofía 2017-18), que seguen crecendo e que sen dúbida demandarán novas fórmulas de coordinación con estes novos axentes no desenvolvemento da "Convocatoria de prácticas externas" (AM-03 Plan de Melloras de Grao en Filosofía 2018-19). O noso Centro segue a implementar novas fórmulas de coordinación tamén nestes sectores "externos", como exemplo, para o ano 2019 temos a AM-05 Plan de Melloras da Facultade de Filosofía 2018-19 que procura a constitución dun "Comité de especialistas" en temas filosóficos que coordinen as respostas ás demandas de información que o Centro teña dos medios de comunicación, así como tamén a AM-02 Plan de Melloras de Grao en Filosofía 2018-19, que promove a constitución dun "Comité Consultivo" (formado por profesores universitarios, profesores de ensino secundario e diversos profesionais egresados), que cooperará como fonte de información das demandas profesionais en relación ao noso Grao.

Consideramos especialmente relevante neste compromiso coa Coordinación o esforzo do Centro pola mellora e uniformidade que se ven manifestando nas Guías Docentes dende o curso 2016-17 e que no curso 2017-18 adquiriu maior precisión logrando que todas as Guías Docentes do Centro fixeran referencia expresa á correspondencia da avaliación non só cos contidos, senón tamén coas competencias, e que en todas, ademais (tal e como xa indicamos no apartado anterior), se precisase o modo de avaliación para o alumnado obxecto de dispensa de asistencia.

Tamén, durante o curso 2017-18, o profesorado do Centro directamente implicado na Coordinación (Coordinadores de curso, Coordinador de Grao e a equipa Decanal), manifestando o seu compromiso coa relevancia e necesidade de mellorar e afianzar no Centro este "programa de coordinación" demandou do PFID un curso sobre fórmulas de coordinación horizontal e vertical, que se realizou con éxito xerando o mantemento de "boas prácticas" de cooperación entre profesorado como pode ser o caso de tres materias de primeiro curso segundo semestre que traballan de xeito coordinado algúns contidos, competencias e avaliación (a través dunha experiencia de "cine-forum"). O Centro ten moi presente o valor positivo deste caso e insiste en promover máis experiencias neste eido, que se están tamén a desenvolver no noso título de Máster. Con todo, segue a reforzar a Coordinación con outras áreas de coñecemento afíns para reforzar a proxección da Filosofía como

13 de 72

especialidade transversal e complementaria, levando a cabo fórmulas de cooperación con outras disciplinas promovendo por exemplo a programación do "ciclo de cine" motivado na AM7 Plan de Melloras de Grao de Filosofía 2017-18.

Por último, entendemos que cabe recordar a AM6 (Plan de Melloras de Grao de Filosofía 2017-18) na que tamén se procuraba estender a capacidade de coordinación ao proceso de elaboración e defensa do TFG, -(nesta mesma liña vai tamén a AM-05 do Plan de Melloras do Grao de Filosofía 2018-19 que procura axustar o calendario e cronograma dos TFG)- de xeito que poidamos axustarnos máis a duración dos estudos de Grao estipulada na MVT en catro anos, e en consecuencia tender a mellorar a nosa "taxa de rendemento", (isto é a relación porcentual entre o número total de créditos superados polo estudante e o número total de créditos nos que formalizou matrícula, ref. IN34G-S01-PM-01) que no noso caso é do 67% de media nos últimos cinco anos (no curso 2017-18 é de 65,55%) fronte o 78,46% de media da USC. Con todo, observamos que os mecanismos de coordinación funcionan, aínda que se pode poñer un esforzo de mellora en tratar de paliar o elevado número de "non presentados", xa que verbo da referida "taxa de rendemento" mellora sensiblemente a nosa "taxa de éxito" (isto é, a relación porcentual dos créditos aprobados verbo dos créditos aos que si se presentaron) que no curso 2017-18 é de 84,39%, moi en liña co 87,20% que ten de media a USC.

1.4. Os criterios de admisión aplicados permiten que os estudantes admitidos teñan o perfil de ingreso adecuado para iniciar estes estudos. Aspectos a valorar: • Coherencia entre o perfil de ingreso establecido na memoria verificada e o perfil real do estudantado

matriculado no título. • No seu caso, os complementos de formación compren a súa función en canto á nivelación e adquisición

de competencias e coñecementos por parte dos estudantes que os cursen. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: Os criterios e perfil de admisión aplicados son os adecuados para a nosa Titulación e á adquisición das súas competencias específicas.

Respecto da matrícula: consideramos que o número de prazas ofertadas, que é de 65 e que se ven mantendo dende o 2012-13 (IN01G-PC-05) se corresponde moi proporcionalmente coa "taxa de matrícula de acceso" que o título viña experimentando cunha media de 51,4 alumnos durante os últimos cinco anos, pero que se incrementa moi notablemente ata 73 alumnos (IN03G-PC-05) neste curso 2017-18, experimentando un crecemento do 32,73% (IN05G-PC-05) verbo do curso pasado 2016-17. Este crecemento, en consecuencia, eleva a "taxa de ocupación" dende o 84,62% do curso 2016-17 ata un 112,31% no 2017-18 (IN12G-PC-05). Atendendo a esta "taxa de ocupación" e máis ao "número total de matrícula", (que inclúe a todo o alumnado dos catro cursos do Grao), e tendo en conta o crecemento sinalado, arroxa un total de 202 estudantes, marcando unha forte tendencia alcista, que xa non atopamos tan proporcionada no actual encargo docente, xa moi alto, desenvolvido polo noso PDI.

Respecto do perfil de ingreso, a Titulación non esixe unha formación previa específica e aínda que mostra a recomendación da formación propia do perfil humanístico, tamén resulta válido o perfil científico, poñendo novamente de manifesto o carácter interdisciplinar dos nosos estudos. Unha análise dos datos de matrícula permítenos obter certa información sobre as constantes máis salientables do perfil do noso alumnado:

(a) xeograficamente, constatamos que en máis dun 97% o noso estudantado provén de Institutos de Ensino Secundario de Galicia (conforme á media dos últimos cinco anos), sendo o 3% restante a porcentaxe (IN09G-PC-05) que se corresponde co alumnado que en primeiro curso provén do resto de España, concretamente 1,98% no curso 2017-18, (sendo a media 1,51% dos últimos cinco anos, IN08G-PC-05) e coa presenza de estudantes, -especialmente de terceiro e cuarto curso de Grao-, do Programa Erasmus, de Intercambio con Hispanoamérica, con Portugal e mesmo de países Orientais, -Xapón especialmente- (todos eles supoñen o 1,02%). Estes estudantes orientais, curiosamente, nestes últimos, na procura de fomentar coñecementos interculturais, formalizan matrícula en materias como "Filosofías Orientais" e "Filosofía española

14 de 72

e galega".

(b) interdisciplinariamente, constatamos que o perfil de ingreso máis abundante do noso alumnado correspóndese co perfil humanístico, pero resulta destacable a proporción significativa de alumnado procedente do Bacharelato de Ciencias e de Ciencia e Tecnoloxía (aproximadamente un 27% dos matriculados no curso 2017-18), pensamos que en certo modo reflicte o carácter interdisciplinar da nosa Titulación. Tamén constatamos positivamente o interese que logramos captar nos nosos futuros alumnos/as, xa que maioritariamente o alumnado matriculado escolle Filosofía como primeira opción. No curso 2017-18, os preinscritos en primeira opción matriculados por primeira vez, chega a alcanzar un sorprendente 90,77% (IN10G-PC-05), consolidando unha tendencia alcista que se viña experimentando e desviándose moi positivamente da media de 63,38% que presenta o Centro nos últimos cinco anos.

(c) academicamente, e tendo en conta que o principal criterio de acceso á nosa titulación é a superación das Probas de Acceso á Universidade (PAAU), a "nota media de acceso por preinscripción" dos estudantes neste curso 2017-18 é de 8,43 (IN06G-PC-05), aumentando respecto do curso anterior 2016-17 que fora de 7,15, e tamén por encima da media dos últimos cinco anos situada en 7,43. Atendendo a estes datos da CIUG e tendo en conta que a nota máxima de acceso é de 14 puntos, podemos considerar que moitos dos estudantes matriculados teñen medias non moi altas, pero cabe destacar que en torno a un 12% do noso alumando accede con notas altas ou moi altas (10 ou máis puntos sobre 14).

Tendo en conta esta información e procurando a máis rápida e mellor incorporación e integración do alumnado de primeiro curso, o Centro implanta e desenvolve dende o curso 2016-17 e 2017-18 tres Accións específicas, fundamentalmente, para este alumnado de primeiro curso:

A primeira acción é a centrada na oferta dun extenso e variado "programa de titoría" ao que se lles invita acudir e destinado a reforzar información relevante para o funcionamento do primeiro curso e no que pretendemos resolver as dúbidas que nos trasladen. Esta acción se integra no "Plan xeral de acollida e orientación de estudantes" e se articula cunha ampla e moi versátil oferta de titorías para os estudantes de primeiro curso, que segundo as informacións e cuestións demandadas, pode elixir entre un diverso tipo de interlocutores, favorecendo asimesmo os mecanismos de presentación e integración no Centro e cos compañeiros de estudos. Deste xeito, para cuestións máis académicas dispoñen de titorías personalizadas cos profesores de primeiro curso, e de titorías co coordinador de primeiro curso, e para cuestións máis propias da titulación ou do funcionamento universitario dispoñen de titorías personalizadas co seu respectivo profesor-titor que lle é asignado, e por último para cuestións más transversais do colectivo do estudantado dispoñen de titorías con alumnos-titores de segundo e terceiro curso, que desenvolven esta tarefa de acordo ao "Programa de Titores" implantado polo Programa A Ponte da USC e no que o noso Centro participa moi activamente, adxudicando esta tarefa no curso 2016-17 e no 2017-18 a seis dos nosos alumnos que optaron por facer o correspondente "Curso do Programa de Titores".

A segunda acción, promovida pola AM3 Plan de Melloras do Grao en Filosofía 2017-18, consiste na oferta de reforzos de competencias para o alumnado que desexe fomentar a técnica de lectura e escritura de textos complexos, a través dos cursos de "Competencias en información na contorna dixital" (impartido por persoal da Biblioteca da USC) e de "Técnicas de perfeccionamento da comprensión textual e da expresión escrita" (de 25 horas de duración).

A terceira Acción a considerar se corresponde coa AM1 (Plan de Melloras de Grao en Filosofía 2017-18) pola que anticipándonos a un posible “escaso coñecemento da Filosofía como opción formativa” entre o noso potencial alumnado, o Centro elaborou material informativo acerca da Filosofía como disciplina e das súas posibles "saídas profesionais" que finalmente difundiu a través da súa páxina web. Nesta mesma liña de traballo, complementando esta AM1 2017-18, o Centro propuxo continuar con aquela “elaboración de material informativo de carácter xeral e tamén divulgativo” neste caso sobre as grandes áreas de coñecemento da Filosofía tal e como se recolle na AM-01 (Plan de Melloras do Grao en Filosofía 2018-19).

Malia a análise aquí presentada e do conxunto de accións encamiñadas a favorecer a integración e permanencia dos nosos estudantes e de promover que estes teñan o perfil de ingreso máis axeitado posible,

15 de 72

cabe mellorar -como xa referimos no primeiro apartado deste informe- nunha corrección á baixa da "taxa de abandono durante o primeiro curso" (IN40G-S01-PM01). Estatisticamente, sube neste curso 2017-18 ao 26,09% en referencia ao 17,95% do curso anterior 2016-17 e retornando aos niveis habituais dos cursos 2012 a 2015. En todo caso, debemos situar esta subida asociada a unha correspondente subida -xa referida- do número de matrícula dun 32% sobre o ano pasado. A española está no 30% de media (segundo informa a Conferencia de Decanos 13/02/2019). Parece lóxico que subindo deste xeito a matrícula tamén se mostre unha subida proporcional na taxa de abandono. Tamén cabe indicar que, aínda producida esta subida, a evolución interanual dende o curso 2012-13 ata o curso 2017-18 segue a manifestar unha afortunada tendencia descendente que esperamos continúe no curso 2018-19. Máis alá desta presentación estatística, cabe considerar o "carácter tentativo" desta titulación en moitos casos (chegando este ano ao 10% e sendo o máis baixo dende o curso 2013-2014) á espera de outras alternativas, que no momento en que se realizan, produce esa "taxa de abandono" elevada durante o primeiro curso, que consecuentemente non debe ser interpretado como expresión de descontento ou de dificultades por parte do alumnado e por tanto como índice de calidade. Esta "provisionalidade" da matrícula que xera taxa de abandono pode constatarse no feito de que se produce xa durante as primeiras semanas do primeiro curso sen que ese alumnado chegue a presentar traballos de avaliación nin mesmo ten chegado a presentarse ás clases. Cabe pois ter en conta estas consideracións sen prexuízo de continuar implantando Accións que tendan a mellorar este aspecto.

1.5.- A aplicación das diferentes normativas contribúe á eficiencia nos resultados do título. Aspectos a valorar: • A aplicación das distintas normativas (normativa de permanencia, os sistemas de transferencia e

recoñecemento de créditos, así como outras relacionadas coa avaliación, traballos fin de grao/máster, prácticas externas, ...) desenvólvense segundo o establecido nelas, tendo en conta as competencias previamente adquiridas polo estudante e as competencias a adquirir no título. Impacto delas nos resultados.

Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: A aplicación das diferentes Normativas xerais da USC contribúen evidentemente a un axeitado desenvolvemento do título. O marco normativo xeral da USC que regula os estudos de Grao está dispoñible na páxina web da Facultade a disposición de consulta de todos os usuarios.

En concreto, consideramos especialmente eficaces algunhas Normativas, como por exemplo:

(i) A Normativa de recoñecemento de créditos favorece a implementación de actividades formativas transversais (algunhas xa descritas).

(ii) A Normativa xeral de avaliación facilitou moito o proceso de elaboración e homoxeneización das Guías Docentes das materias, así como reforza a garantía dos dereitos dos estudantes.

(iii) No curso 2017-18 e tamén no 2018-19 a Normativa xeral que regula o funcionamento das “prácticas externas” resultou de moita utilidade na promoción da firma de Convenios coas Institucións e está a resultar moi operativa neste actual proceso de elaboración de “Convocatoria de prácticas” e da súa inclusión no Plan de estudos.

(iv) Cabe reparar que outro aspecto normativo de consideración no Centro durante os cursos 2016-17 e do 2017-18 foi a modificación do regulamento para a elaboración do TFG do Grao en Filosofía que no curso 2016-17 se levou a cabo para adaptalo ao novo Regulamento de Traballo Fin de Grao da USC. Este novo regulamento introduce unha serie de melloras con respecto ao regulamento de 2014, de xeito que agora precisa os procedementos e fixa un calendario de tramitación do Traballo. Estes cambios de regulamento foron incorporados á Guía Docente do TFG, que tivo que ser obxecto dunha nova redacción e que, en plena vixencia, continúa a aplicarse no curso 2017-18.

(v) Por último, consideramos que a Normativa de permanencia debe de terse en conta como un elemento importante para interpretar a “taxa de abandono (RD 1393/2007)” que aínda que en termos interanuais é bastante alta, neste curso 2017-18 experimenta unha magnífica baixada ao 34,29% (IN41G-S01-PM-01) que o Centro entende como moi positiva xa que se sitúa mesmo por debaixo da previsión contemplada na MVT, e

16 de 72

tendo en conta que no curso 2016-17 era do 50% e iso que viña xa manifestando unha tendencia á baixa tomando a referencia de 64,71% do curso 2015-16 ou de 55% no curso 2014-15. Consideramos que a Normativa de permanencia contribúe na consolidación desta tendencia descendente, moi lonxe dunha posible resistencia situada en torno ao 47% que nos aproximaría novamente a referencias constitutivas de seria preocupación ..

17 de 72

DIMENSIÓN 1. A XESTIÓN DO TÍTULO CRITERIO 2. INFORMACIÓN E TRANSPARENCIA: Estándar: A institución dispón de mecanismos para comunicar de maneira adecuada a todos os grupos de interese as características do programa e dos procesos que garanten a súa calidade. Analizar e valorar se a información relevante sobre o título é pública e está dispoñible, en tempo e forma, para todos os axentes implicados nel (estudantes, empregadores, administracións educativas e outros grupos de interese). 2.1.- A institución publica, para todos os grupos de interese, información obxectiva, suficiente e actualizada sobre as características do título e sobre os procesos que garanten a súa calidade. Aspectos a valorar: • Publícase información suficiente e relevante sobre as características do programa formativo, o seu

desenvolvemento e os resultados alcanzados. • A información sobre o título é obxectiva, está actualizada e é coherente co contido da memoria verificada

do título e as súas posteriores modificacións. • Garántese un fácil acceso á información relevante do título a todos os grupos de interese. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: A Facultade dispón de mecanismos para comunicar de xeito adecuado as características do título a todos os grupos de interese. Neste sentido, mantemos unha periódica tarefa de publicación e actualización da información relativa ao noso Centro e títulos, tanto tamén aos procesos e normativas que os regulan. Feita unha comparativa con algunhas páxinas webs das Facultades de Filosofía doutras Universidades de España, observamos que un altísimo índice de coincidencia na información polo que inducimos que a que nós proporcionamos é cando menos suficiente e relevante para os nosos grupos de interese. Así mesmo, tras repasar o contido da MVT encontramos un forte nivel de coherencia coa información que temos publicada, considerando en consecuencia como valor positivo a súa obxectividade. Por último, o feito de inxerir todo ese volume de información de forma moi intuitiva dentro do deseño da páxina web do Centro reporta unha gran facilidade de acceso para os nosos potenciais destinatarios.

Sen ir máis lonxe, na Avaliación para a Renovación da Acreditación do Grao de Filosofía a información pública dispoñible foi considerada como un dos puntos fortes do Centro. Entendemos que isto foi o resultado lóxico do desenvolvemento durante o curso 2016-17 de accións de mellora que incidiron directamente sobre este criterio referido á "información e transparencia" e que supuxeron unha reestruturación e ampliación moi importante da información publicada. Neste sentido, cabe recordar a AM1 Plan de Melloras Grao de Filosofía 2017-18, que ten a súa orixe no "Plan de Viabilidade", que se centrou en difundir a través da páxina web contidos relativos á condición, tanto formativa como profesionalizante, da Filosofía. Esta Acción debe entenderse como un proceso de execución máis dunha política que se viña implantando no Centro. Xa previamente, no curso 2016-17, tal é como se recolle na AM-06 do Plan de Melloras de Grao dese ano, se viña traballando na "revisión e actualización da información publicada na páxina web da Facultade e inclusión de novos contidos referidos ao proceso de xestión do título e á aplicación do SGIC". No propio Informe de seguimento de Grao 2016-17 pode atoparse unha exhaustiva listaxe dos "cambios que se fixeron na páxina web da Facultade" durante ese ano "como resultado da execución" desa Acción AM-06 e especialmente detalla aqueles cambios que supoñen unha contribución directa á mellora da comunicación de información dos nosos títulos para os grupos de interese. O desenvolvemento destas iniciativas traduciuse, segundo o indicador do que dispoñemos, nunha alta satisfacción, ao menos dos egresados, coa información pública e na máxima valoración de 5 puntos sobre 5 obtida nese indicador nese curso 2016-17 coa que se consolida a liña ascendente que se viña manifestando desde niveis de 2,40 no curso 2014-15 e de 3,33 no curso 2015-16.

Entendendo como un valor moi positivo esa máxima cualificación obtida, no curso 2017-18 non se procedeu a realizar modificacións substanciais sobre esa estrutura de comunicación, aínda que si se incorporaron periodicamente actualizacións dos seus contidos, ademais dalgunhas melloras:

(i) o apartado de "Reservas de espazos" agora permite unha visualización máis inmediata dos espazos

18 de 72

libres do Centro e axiliza o seu sistema de reserva;

(ii) procedeuse, loxicamente, á correspondente actualización de información (nas diferentes etiquetas da web) que implica o desenvolvemento dun novo curso como por exemplo todo o referido a publicación das novas Guías Docentes, Programas, cambios de liñas, calendarios e tribunais do TFG, a incorporación dos novos "horarios simplificados" ou a incorporación das actas xeradas das últimas Comisións celebradas, entre outras moitas lóxicas e debidas actualizacións;

(iii) procedeuse, no curso 2018-19, á apertura dunha nova "etiqueta" chamada "Boletín Informativo" deseñada para ir incorporando á web os sucesivos números que se veñen publicando do "Acontece en Filosofía. Boletín informativo da Facultade de Filosofía". Esta iniciativa enmárcase na AM-04 Plan de Melloras da Facultade de Filosofía 2018-19 que co propósito, tal e como se dará conta no próximo informe 2018/19, de reforzar a "comunicación interna acerca das actividades do Centro", se procedeu a creación dun Boletín informativo, chamado "Acontece en Filosofía" no que se da conta das novidades que afectan ao Centro, as súas titulacións e os seus grupos de interese. En xaneiro saíu o primeiro número e recomendamos dar un seguimento periódico a esta Acción na que ademais está implicado directamente o alumnado do Centro, a través da súa pertenza ao Comité de Redacción.

(iv) detectouse a necesidade de abrir para o curso 2018-19 un apartado específico para toda a información e procedemento propio das "Prácticas Externas", que se implantarán no Título.

(v) detectouse, (de acordo co plantexamento da AM-03 Plan de Melloras da Facultade de Filosofía 2018-19), a necesidade de adquirir para o Centro, con cargo ao orzamento do curso 2017-18, un plotter coa imaxe institucional da USC para a celebración dos actos que así o requiran.

(vi) tamén detectamos a conveniencia, aínda que nada urxente, de abrir unha reflexión (que se levará a cabo durante o curso 2018-19) acerca da conveniencia de "obxectivar na medida do posible" o contido susceptible de ser incorporado no caixón destinado ás "novidades", tendo tamén no Centro para esta función a pantalla de comunicación, que estimamos precisa dunha redución dos prazos de "limpeza" do material caducado. Pódese tamén considerar a posibilidade, nesta época da imaxe, de instalar outra pantalla noutro andar do edificio.

Cómpre estimar que o esforzo do Centro na política de comunicación, ademais de terse manifestado nestas Accións, foi obxecto doutras dúas Accións que consideramos pertinente referir:

1) En desenvolvemento da execución da AM1 Plan de Melloras de Grao de Filosofía 2017-18, procedeuse á incorporación de material informativo sobre o carácter interdisciplinar da Filosofía e as súas "saídas profesionais". Insistindo nesta liña de traballo, como AM-01 do Plan de Melloras de Grao de Filosofía 2018-19), estase a promover a elaboración de material informativo e de carácter divulgativo sobre as diversas áreas de coñecemento da Filosofía, destinado ao noso potencial alumnado.

2) En cumprimento co que se recomendaba no Informe de seguimento 2015-16, procedeuse á introdución, rematada durante o curso 2017-18, dun breve currículo do profesorado, nun formato único e estandarizado. Sendo moi conscientes da importancia da imaxe na comunicación, e constatando modelos noutras Universidades, adoptouse para o curso 2018-19 a través da AM-08 Plan de Melloras de Grao en Filosofía 2018-19, a conveniencia de fomentar a visibilidade do PDI, como un activo da nosa titulación. Para eso, tense proposto a actualización da canle de transmisión do seu currículo, que en lugar de ser un PDF, sexa un espazo web propio de cada PDI que lle permita dispor dun medio de comunicación máis actualizado e con maiores posibilidades. Aínda que esta iniciativa debe primeiro estudar a súa posibilidade orzamentaria e resolver algunhas cuestións de dereitos, que poden condicionar a súa implantación.

Polo demais, en relación á visibilidade e tamén á transparencia do noso Centro, promovéronse durante o 2017-18 numerosas iniciativas en prol das Filosofías de Xénero e doutras cuestións filosóficas de forte calado social. Neste sentido, buscando un xeito de facilitar a visibilidade da relación das nosas accións coa demanda social, o Centro propuxo para o curso 2018-19 a AM-05 Plan de Melloras da Facultade de Filosofía 2018-19

19 de 72

na que se pretende reforzar a comunicación externa do Centro coa sociedade, promovendo a constitución dun "Comité de especialistas en temas filosóficos" que sirva de referencia e interlocución co gabinete de comunicación da USC e os medios de comunicación.

Canto á transparencia, cabe subliñar que todos os procesos que garanten a calidade do título, especialmente Concursos, Reclamacións e Informes derivados do Sistema Interno de Garantía de Calidade (SIGC) son obxecto de publicación nos respectivos apartados da web do noso Centro, na procura de cumprir cos maiores índices de visibilidade.

Tendo en conta todo o referido, consideramos que ten sentido actuar na continuidade da nosa política de comunicación que ofrecen as novas Accións de mellora, pero tendo presente a valoración positiva que o Centro ven mantendo neste indicador cunha media nos últimos cinco anos de 3,49 puntos sobre 5, e sendo a puntuación de 3,53 puntos no curso 2017-18 (IN23G-PC-12).

20 de 72

DIMENSIÓN 1. A XESTIÓN DO TÍTULO CRITERIO 3. SISTEMA DE GARANTÍA DE CALIDADE: Estándar: A institución dispón dun sistema interno de garantía da calidade formalmente establecido e implementado que asegura, de forma eficaz, a mellora continua da titulación. Analizar a implantación do Sistema de Garantía de Calidade (SGC) e valorar a súa contribución á mellora continua do título. 3.1.- O SGC posúe os mecanismos necesarios para recoller a información precisa, analizala, detectar debilidades e propoñer accións de mellora, realizando o seu seguimento. Aspectos a valorar: • Os procedementos que permiten recoller a información de forma continua, analizar os resultados e

empregalos para a toma de decisións e a mellora da calidade do título, desenvolvéronse de acordo ao establecido.

• No caso dos títulos interuniversitarios ou dos títulos que se imparten en varios centros da Universidade, as accións levadas a cabo como consecuencia da implantación do SGC están coordinadas en todos os centros participantes no programa formativo.

• Os procedementos de avaliación e mellora da calidade da ensinanza e o profesorado desenvolveuse de acordo ao establecido.

• O procedemento de suxestións e reclamacións desenvolveuse de acordo ao establecido. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: En termos xerais, consideramos que o Sistema de Garantía de Calidade resulta eficaz na mellora da Titulación. Consideramos que ao estar adecuadamente implementado no Centro, proporciona mecanismos necesarios de recollida e análise de información, o que nos permite detectar debilidades e poder propoñer as respectivas accións de mellora. Neste sentido, cabe destacar que no Informe Final de Avaliación para a Renovación da Acreditación, a "progresiva mellora na implantación do Sistema de Garantía de Calidade que facilita o seguimento do Título", foi considerado como "un dos principais puntos fortes do centro", valorando moi positivamente un procedemento habitual no Centro que é "a transparencia da propia comisión, evidenciada na publicación na web das actas das reunións de dita comisión".

Neste Informe que acabamos de citar tamén se apuntaba á necesidade de mellorar algúns procedementos, pero que non son responsabilidade do Centro, senón que son competencia da Área de Calidade da USC, polo que (tal e como se recolle no Informe de seguimento do Grao 2016-17) foi esta a que formulou as correspondentes alegacións e a que articulou Accións de Mellora enmarcadas no Plan Xeral de Melloras da USC do ano 2017-18. Aqueles aspectos que con carácter xeral afectan a todos os títulos, non imputables unicamente ao noso Grao, eran: (i) unha baixa porcentaxe de participación dos estudantes nas enquisas de avaliación docente polo que recomendan deseñar unha acción de mellora que busque aumentalo; (ii) unha baixa participación nas enquisas de satisfacción dos PAS e dos egresados; (iii) a inexistencia de mecanismos que permitisen coñecer a satisfacción dos estudantes respecto aos servizos de orientación, infraestruturas de avaliación, coordinación xeral, etc.

Aínda que, como xa dixemos, estes elementos non poden ser directa nin exclusivamente imputables ao Centro, entendemos e compartimos que se trata de aspectos útiles e, en consecuencia, na implantación, difusión e aplicación "dunha progresiva cultura de calidade", tomamos unha serie de medidas directamente relacionadas con eses aspectos sinalados, que entendemos están contribuíndo a melloralos. Así, para mellorar esa baixa porcentaxe de participación nas enquisas, sen prexuízo daquelas Accións executadas pola Área de Calidade da USC, o Centro reforzou a comunicación sobre as mesmas de xeito que desde a Secretaría do Centro (curso 2017-18 e curso 2018-19) envíanse correos electrónicos como recordatorio, advertindo aos distintos grupos de interese (estudantes, PDI, egresados e PAS) da apertura e peche dos prazos para cumprimentalas, á vez que se resalta a importancia da súa participación. Ademais, dentro das tarefas dos Coordinadores de curso está que lle insista ao seu alumnado na necesidade de elaborar as enquisas. Dende o Centro consideramos que estas iniciativas, aínda que sinxelas, axudaron a mellorar estes aspectos, xa que pode observarse como sinal un claro aumento dos índices de participación de todos os grupos (tal e como

21 de 72

especificaremos no apartado 3.3.).

Ademais de contar con datos consistentemente positivos das enquisas de satisfacción dos nosos principais grupos de interese, como mostra da conciencia que ten a comunidade universitaria da Facultade de que aínda poden ser mellorables, queremos sinalar que desde o Centro, con ocasión dos procedementos de calidade e mellora asignados na coordinación por cursos, se fixo unha análise sobre a oportunidade da reformulación dalgunhas preguntas que forman parte, especificamente, do cuestionario da enquisa de satisfacción coa docencia recibida, que entendemos poderían mellorarse ou polo menos acadar unha maior precisión. Neste sentido, articulouse a AM8 Plan de Melloras do Grao de Filosofía 2017-18, na que se propoñía unha revisión do cuestionario na procura de fórmulas que o melloren e aumenten a súa participación. Aínda que os Responsables desta Acción son membros da Área de Calidade da USC, que é quen ten competencias sobre este asunto, podemos constatar que xa se fixo unha primeira reformulación dalgúns enunciados e que o Centro segue en contacto coa Área de Calidade, organismo con competencia neste asunto, para avaliar se procede recomendar a posibilidade de abordar unha segunda reformulación.

Cómpre recordar que no noso protocolo de coordinación por curso, precisamente estas enquisas de satisfacción, (tanto polos datos estatísticos que arroxa como polos enunciados das súas preguntas), son tomadas como unha ferramenta metodolóxica de recollida de información que en liña coa AM3 Plan de Melloras de Grao de Filosofía 2017-18 orientada á análise de causas das taxas de rendemento e avaliación, permite nas distintas reunións de coordinación, tanto con PDI como con alumnado, identificar e tomar en consideración elementos disfuncionais e mellorables do noso título.

Polo demais, e como manifestación do compromiso do Centro cos sistemas de mellora, temos formulado a proposta de creación, para o curso 2018-19, (AM-02 Plan de Melloras do Grao 2018-19) dun "Comité Consultivo de expertos" (conformado por sectores moi diversos como profesorado universitario, profesorado de ensino medio, PAS, egresados, profesionais, etc.) como outra fonte de información moi valiosa para o Centro relativa ás demandas, necesidades e melloras, tanto sociais como profesionais e mesmo académicas, que afecten e continúen a mellorar o noso Grao.

En conclusión, entendemos que o noso "programa de coordinación", arbitrado no Sistema Interno de Garantía de Calidade, funciona correctamente e se constata como procedemento que nos permite non só detectar problemas senón tamén recoller suxestións de mellora, a través das distintas Comisións específicas. Tamén, para reforzar as garantías de calidade e transparencia, se recorda ao alumnado que, ademais desta fórmula, ten a súa dispoñibilidade a normativa específica da USC. 3.2.- A implantación do SGC facilita o seguimento dos títulos, a renovación da acreditación e garante a mellora continua permitindo a introdución de modificacións no título. Aspectos a valorar: • As accións de análise e revisión levadas a cabo desde o SGC permiten introducir modificacións para a

mellora no título. • O seguimento das melloras do título confirma que estas foron eficaces e que se conseguiron os obxectivos

formulados. • Os plans de mellora recollen as recomendacións dos diferentes informes derivados do proceso de

verificación, modificación, seguimento e renovación da acreditación. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: Consideramos que a implantación do Sistema de Garantía de Calidade facilita e garante unha paulatina mellora da nosa titulación, atendendo ás recomendacións que se nos fan nos diferentes informes de seguimento, verificación e renovación. Consideramos que un síntoma de eficacia na aplicación do SGIC no Centro é o recoñecemento que se nos fai na Avaliación para a Renovación da Acreditación sobre "a mellora na implantación do SGC", especialmente sobre "a transparencia da comisión" e a positiva valoración acadada: "se han aportado abundantes evidencias e indicadores del desarrollo del título y se ha hecho un esfuerzo de reflexión en el autoinforme presentado. El centro es consciente de sus áreas de mejora y hay mecanismos activados para ir solucionando los problemas detectados. Se han realizado esfuerzos notables para atender las recomendaciones recibidas en los distintos informes de seguimiento y de viabilidad del título". Precisamente,

22 de 72

con ocasión do Plan de Viabilidade do título, iniciado no curso 2015-16, promoveuse durante o curso 2016-17 unha serie de Accións de Mellora que podemos correlacionar cun incremento moi significativo (xa referido) da matrícula no curso 2017-18, pasando de 55 a 73 alumnos/as. Ao dar por acadados os obxectivos, a Xunta de Galicia deixou en suspenso o devandito Plan de Viabilidade.

Con todo, o Centro continuou co seu Plan de Melloras propias do curso 2017-18, (referidas nos seus respectivos apartados ao longo deste Informe), co propósito de reforzar os procedementos adquiridos e de identificar novas necesidades. Entre esas Accións de Mellora cabe salientar a AM2 (Plan de Melloras do Grao de Filosofía 2017-18) que promove a creación de grupos de discusión cos egresados e que se transforma para o seguinte curso na creación dun "Comité Consultivo de expertos" que, conformado por profesorado universitario e de ensino secundario, egresados e profesionais de diversos sectores, nos permita identificar novas necesidades e reporte unha maior presenza e participación deses diferentes grupos de interese no SGIC do Centro.

Dun xeito moi satisfactorio queremos salientar que as accións levadas a cabo desde o SGC, (atendendo á recomendación do Informe de Renovación da Acreditación da oportunidade de abrir novos espazos profesionais para os nosos titulados), nos permitiu introducir unha modificación explícita e moi relevante para a mellora da titulación, como é a implementación no Plan de estudios das "Prácticas Externas", proxecto iniciado na AM4 Plan de Melloras do Grao de Filosofía 2017-18 a través da "articulación de convenios con distintas institucións" e continuando a súa execución no curso 2018-19 coa elaboración da Convocatoria específica que regula a súa implantación (AM-03 Plan de Melloras do Grao en Filosofía 2018-19) e que foi aprobada pola Comisión de calidade o 1 de marzo de 2019, o que tras a preceptiva aprobación en Xunta de Facultade, permitirá que o noso estudantado poida desempeñar este "módulo de prácticas" xa neste segundo semestre.

A aplicación do proceso do SGIC, tamén nos permitiu detectar un espazo de mellora, non só directamente do Título, senón tamén do Centro que reporta beneficios no Grao. Así, detectada "unha excesiva concentración do gasto das partidas do Centro no tramo final do exercicio" do curso 2017-18 correspondente ao orzamento deste último ano natural (2018), incorporamos, para o curso 2018-19 (AM-06 Plan de Melloras do Centro 2018-19), unha "planificación do presuposto da Facultade" adoptando un programa de gasto máis sostido por cada semestre. Esta planificación nos permite, entre outras cousas, incorporar un novo concepto orzamentario destinado a prestar apoio ao PDI nas organizacións de Congresos e Reunións científicas, (tal e como reflexamos na AM-07. Plan de Melloras do Centro 2018-19), que entendemos reportará nunha maior visibilidade do noso Grao e nun incremento de posibles actividades extracurriculares para ao noso alumnado co correspondente incremento de calidade para o Título, tanto de Grao como de Máster, tamén participado nesta Acción.

3.3.- O SGC implantado revísase periodicamente para analizar a súa adecuación e, se procede, establécense as melloras oportunas. Aspectos a valorar: • A análise e revisión do SGC, no que participan todos os grupos de interese, deriva en plans de mellora

(responsables, calendario de execución, etc.). • Todos os grupos de interese foron implicados no proceso de elaboración, implantación e seguimento das

melloras do SGC. • As evidencias do SGC manifestan a existencia dunha cultura de calidade consolidada no centro que

contribúe á mellora continua. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: A xestión do SGIC ven sendo obxecto, desde o curso 2015-16, dunha constante atención polo órgano de Dirección do Centro e das correspondentes Comisións, conscientes de que se trata dunha ferramenta fundamental para a permanente mellora das nosas Titulacións. Durante este último trienio, véñense adoptando unha serie de medidas que buscan reforzar a capacidade de control da calidade dos procesos que integran o propio SGIC: a atribución desa dedicación ao Vicedecanato da Facultade, (susceptible entendemos que pode ser obxecto de asignación de máis medios dado o altísimo volume de dedicación que require), a unificación das

23 de 72

Comisións de Grao e Calidade, buscando unha liña de acción máis coordinada e unificada entre todos os grupos de interese representados, así como o nomeamento e a gran tarefa do Coordinador de Grao, son probablemente as tres medidas xerais máis destacadas como xeradores de melloras implantadas no curso 2016-17, que sentaron procedementos habituais seguidos no curso 2017-18.

Esta estrutura de xestión do SGIC constituíu unha mellora do proceso de Planificación que vertebra o desenvolvemento das accións concretas. Así, dacordo coas recomendacións recibidas pola Área de Calidade da USC e dos propios Informes de seguimento, incorporáronse melloras nos distintos procesos de control das nosas Titulacións:

1. A planificación das ensinanzas mellorou a súa coordinación logo (i) da unificación dos dous Departamentos que tiña o Centro e dos que dependía a docencia de Grao, (ii) da incorporación do Director de Departamento á Comisión de Calidade, (iii) da homoxeneización e maior precisión das Guías Docentes (especialmente no apartado da avaliación de competencias)

2. O desenvolvemento da calidade e atención docente viuse mellorada, entre outras cousas pola aplicación do "Programa de acollida" (que dinamizou a acción titorial nas diversas formas contempladas) e polo reforzo da Coordinación por cursos que achegou repercusións positivas sobre a calidade docente, obtendo de todo elo resultados positivos tal e como reflexan as "taxas de rendemento" do título (xa referidas) e o constante aumento de matrícula (tamén xa detallado) durante o último trienio, cun moi considerable incremento neste 2017-18 do 32% sobre o 2016-17, xa entón en liña crecente, conseguindo como froito da boa aplicación dos procesos de calidade a suspensión do Plan de Viabilidade por parte da Xunta de Galicia.

3.- No que respecta aos órganos de apoio á actividade docente, logrouse a incorporación con carácter estable da figura de Responsable de Unidade de Centro, o que reportou unha clara mellora na "publicidade" da documentación, procedendo á incorporación de boa parte da documentación relativa aos procesos do SGIC á páxina web, así como unha mellora na nosa información pública a través da actualización da páxina web.

4.- En canto ao proceso de medición, análise e mellora, constatamos no curso 2017-18 un notable incremento da participación de todos os grupos de interese nas enquisas de satisfacción, debido con moita probabilidade á mellora e reforzo da información que se difunde sobre a súa importancia. Entendemos que un axeitado funcionamento dos sistemas de calidade reportan nunha mellora da satisfacción, que constatamos nas estatísticas, dos distintos grupos implicados:

a) Respecto ao grupo dos egresados, o "Grao de satisfacción xeral dos egresados coa titulación" (IN42G-S01-PM-01) manifesta interanualmente unha liña ascendente arroxando unha media de 3,23 (sobre 5 puntos) nos últimos cinco cursos, sendo de 2,94 no curso 2017-18, aínda que temos experimentado no curso 2016-17 un 4,55, valor que está moi por encima do resto do quinquenio.

b) Respecto ao grupo de PDI, o "Grao de satisfacción do profesorado coa docencia impartida" (IN47G-S01-PM-01) atópase en datos moi positivos, sendo no curso 2017-18 de 4,00 (sobre 5 puntos), e consolidando neses datos óptimos unha tendencia plana sobre a media de 3,90 puntos.

c) Respecto ao grupo de estudantes, cabe reparar que na "Taxa de resposta na enquisa de satisfacción coa docencia recibida" (IN48G-PM-02), continuamos a experimentar unha evidente subida, sen dúbida tamén debida as iniciativas de mellora (xa sinaladas neste apartado) que neste capítulo fixo o Centro. No curso 2017-18 a taxa é de 43,65%, crecendo dende o 42,16% do curso 2016-17. Certamente, poden seguir a ser taxas mellorables, pero convén reparar que dende o curso 2016-17 estamos en taxas do 40, fronte aos cursos 2014-15 e 2015-16 que os resultados eran de 31,82 e 33,33 respectivamente e que nos cursos 2012-13 e 2013-14 estaban por debaixo do 30%. Aínda que mellorables, resulta evidente a tendencia alcista e o actual 43,65% se sitúa por encima da media do último quinquenio de 35,91%. Ademais, esta taxa de participación do alumnado nas enquisas debe de entenderse en liña coa "taxa de satisfacción do alumnado coa docencia recibida" (IN46G-PM-02) que entendemos bastante positiva tanto a un nivel cuantitativo xa que é de 3,71 (sobre 5 puntos) no curso 2017-18 como a un nivel estatístico xa que presenta unha gran estabilidade, unha tendencia plana, neses valores durante o último sexenio (media de 3,60), do que inferimos que a actividade docente resulta satisfactoria

24 de 72

de forma estable.

25 de 72

DIMENSIÓN 2. RECURSOS

CRITERIO 4. RECURSOS HUMANOS: Estándar: O persoal académico e de apoio é suficiente e adecuado de acordo coas características do título e o número de estudantes. Analizar e valorar a adecuación do persoal académico e de apoio que participa no título obxecto de avaliación.

4.1.- Persoal académico. O título conta con profesorado suficiente e a súa cualificación é a adecuada, tendo en conta as características do plan de estudos, as modalidades de impartición e as competencias que deben alcanzar os estudantes.

Aspectos a valorar: • O profesorado que participa no título conta co nivel de cualificación (experiencia docente e investigadora)

esixido para a súa impartición e é acorde coas previsións que se incluíron na memoria verificada. Revisarase especialmente o perfil do persoal académico asignado ao primeiro curso de títulos de grado, a prácticas externas e asociado ao Traballo Fin de Grao ou Traballo Fin de Máster.

• O profesorado é suficiente para desenvolver as funcións e atender a todos os estudantes. • A institución ofrece oportunidades ao profesorado para actualizarse e continuar coa súa formación co

obxectivo de mellorar a actividade docente. • Participación do profesorado en programas de mobilidade. • No seu caso, a Universidade fixo efectivos os compromisos incluídos na memoria de verificación do título

relativos á contratación e mellora da cualificación docente e investigadora do profesorado. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: Desde o curso 2008-09 e ata o curso 2016-17 constatábase unha redución progresiva do plantel de profesorado do Centro como resultado de 9 xubilacións ao longo deses anos. No curso 2016-17 comezaron a introducirse algunhas medidas orientadas á reposición dalgunhas desas prazas. Moi conscientes deste problema, no Autoinforme de Seguimento para a Renovación da Acreditación dábamos conta explícita desa situación, que afectaba negativamente a todo o Centro e, de forma moi especial, ás áreas de Filosofía e Antropoloxía Social. Nese Informe constatabamos que, se ben a capacidade docente daquel plantel de PDI permite asegurar a impartición do Título, as referidas xubilacións de profesorado cualificado, sen unha reposición de prazas axeitadas que garantan o recambio xeracional, supón unha perda de especialización que obriga ao PDI a realizar un gran esforzo para asegurar a calidade docente.

Pola súa parte, o Informe da Avaliación resaltaba entre os puntos fortes que “el grado está sostenido por profesorado cualificado”, pero na mesma liña que viñamos notificando, constataba a “excesiva carga docente” incluíndo entre os “aspectos de obligado cumplimiento (…) el refuerzo de la plantilla con profesorado adecuado, dado que la situación está afectando a la calidad de la docencia impartida”. No entanto, destacaba que “se observa la implicación por parte del profesorado con la implantación de actividades extracurriculares, como los grupos de lectura, muy apreciados en el proceso de aprendizaje, así como las Jornadas de Filosofía” (en referencia á celebración do Día da Filosofía convocado pola UNESCO).

Recollendo esta disposición, e desde logo evidenciando que as competencias en materia de convocatoria de prazas son da correspondente Vicerreitoría e non exclusivamente imputables ao Centro, a Facultade logrou, dende o curso 2016-17 e especialmente no curso 2017-18, comezar a revertir a devandita situación, obtendo algunha incorporación de novo PDI. A situación das catro áreas de coñecemento sería a seguinte:

- A área de Antropoloxía Social contou cunha praza de Profesora Asociada P6 (180 h.) desde decembro de 2016, que desenvolveu parte da súa docencia no Grao en Filosofía. Ao rematar o curso, con data

26 de 72

01/09/2018, xubilouse un profesor titular desta Área, afectando á docencia do seguinte curso 2018-19.

- A área de Filosofía no campus de Santiago de Compostela, en xaneiro de 2018 perdeu un Profesor Interino de Vacante a TC, con docencia no Grao en Filosofía, xa que obtivo unha praza de Profesor Contratado Doutor para impartir docencia no campus de Lugo da USC. A resultas desa mellora laboral, a devandita área conseguiu para o campus de Santiago de Compostela, a través da mobilidade intercampus, unha Profesora Titular de Universidade, con docencia no Grao en Filosofía.

- Na área de Filosofía Moral para o campus de Santiago de Compostela, e para a docencia no Grao en Filosofía, un Profesor Interino de Vacante obtivo unha praza de Profesor Contratado Doutor en xaneiro de 2018.

- Na área de Lóxica e Filosofía da Ciencia, ao final de curso 2017-18, con data 01/07/2018, deuse unha nova xubilación dun Catedrático, debendo ser atendidos os encargos docentes desa área no Grao en Filosofía (e no Máster en Filosofía: Coñecemento e Cidadanía), desde entón, polo resto do seu profesorado. Esta área de Lóxica e Filosofía Moral contou durante os cursos 2015-17 cun investigador Juan de la Cierva, que colaborou durante dous cursos na docencia asignada a dita área, consonte ao establecido no seu contrato. Asemade, esa área contou cunha investigadora contratada FPU que ven colaborando desde o curso 2016-17 na docencia da área baixo a supervisión de outros docentes, consonte ao permitido polo seu contrato.

En conclusión, no curso 2017-18, o número de membros do PDI do Departamento de Filosofía e Antropoloxía con docencia no Grado en Filosofía era: 3 Catedráticos de Universidade (a TC), 11 Titulares de Universidade (a TC), 2 Contratados Doutores (a TC), 2 Interinos por Vacante (a TC), 1 Profesor Asociado de Universidade P6 (para un máximo de 180 h. de docencia). Estatisticamente, no curso 2017-18, podemos valorar como positivo este cambio de tendencia, que manifesta un inicial crecemento verbo da situación anterior.

(i) a porcentaxe de persoal docente e investigador (PDI) con sexenios sobre PDI total (IN24G-PS-01) é do 80,00% (lixeiramente inferior á media da USC situada no 81,80%).

(ii) a porcentaxe de PDI doutor sobre o PDI total (IN25G-PS-01) é do 95% (superando a media da USC situada no 83,27%) o que representa unha subida respecto ao curso anterior debida á defensa da tese dun membro do PDI do noso Centro.

(iii) a porcentaxe de PDI funcionario sobre o PDI total (IN26G-PS-01) é do 70,00%, superior á media da USC (59,83%). Tamén é un dato sintomático de que a media de idade da plantilla de docentes pode considerarse algo elevada.

(iv) a progresión dos porcentaxes de participación do profesorado nas Enquisas de Satisfacción coa Docencia impartida (INF, 14) desde o curso 2013-14 ata o 2017-18 foi: 8,00%/ 37,5%/ 59,09%/ 65,22% e 59,09% neste último curso. Destacamos o aumento considerable que experimentou ao longo dos cursos, que atribuímos á progresiva implantación da cultura de calidade no Centro e o compromiso do profesorado coa mesma.

(v) Polo que se refire á satisfacción do profesorado coa docencia impartida, a cifra no curso 2013/14 era do 4,16%, oscilando desde entón sempre en torno ao 4,00%, e situándose concretamente no curso 2017/18 nese 4,00%. Consideramos que non acada porcentaxes máis altas debido á sobrecarga de traballo do PDI.

(vi) O índice de participación do PDI, con docencia no Grao en Filosofía, nas actividades formativas desenvolvidas polo PFID, no curso 2017/18, é do 40,91%, que xunto co desenvolvemento doutras actividades extracurriculares non computadas neste dato nos permite considerar que dispoñemos de docentes implicados na súa actividade e na calidade do Centro.

4.2.- Persoal de apoio (persoal de administración e servizos, técnicos de apoio á docencia, etc.). O título conta con persoal de apoio suficiente e a súa cualificación é a adecuada, tendo en conta as características do plan de estudos. Aspectos a valorar:

27 de 72

• O persoal de apoio é suficiente para desenvolver as funcións e atender a todo o persoal docente e estudantes.

• O persoal de apoio que participa no título conta co nivel de cualificación exixido e é acorde coas previsións que se incluíron na memoria verificada.

• No seu caso, a Universidade fixo efectivos os compromisos incluídos na memoria de verificación do título relativos á contratación e mellora do persoal de apoio.

• A institución ofrece oportunidades ao persoal de apoio para actualizarse e continuar coa súa formación co obxectivo de mellorar a súa labor de apoio ao proceso de ensinanza-aprendizaxe.

Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: O Informe de Avaliación para a Renovación da Acreditación (curso 2015-16) valoraba entre os principais puntos fortes do Centro que o PAS é “adecuado a las características y al número de titulaciones”. En consecuencia, dada a valoración positiva, durante o curso 2016-17 e 2017-18 non se produciron nin se motivaron cambios na plantilla de PAS do Centro dado que tampouco se aumentou o número de titulacións que se imparten no mesmo. Consideramos, de acordo coa valoración obtida no devandito Informe, que certamente as dimensións físicas e o número de títulos da Facultade de Filosofía resulta axeitado ao número e composición de persoas que a integran. Ademais, debemos subliñar que se trata dunha plantilla cualificada e eficiente con ampla experiencia na xestión de titulación, que contribúe notablemente á calidade dos servizos que dende o Centro se aseguran en relación co Grado de Filosofía, tanto para PDI, como para estudantes e mesmo persoas interesadas na oferta de actividades que se organizan en relación con ese título.

Unidad Puesto 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

Unidade Apoio Xestión Centro e Dptos.

Responsable de Unidade(*) 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Asuntos económicos Responsable Asuntos Ec. (compartido con Fac. de Xeografía e Hª)

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Sª Adtiva. Decanato Secretario Administrativo 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1

Sª Adtiva. Dpto. Responsable Administrativo. Dpto.( 2 2 2 2 2 2 1 1 1 1

Conserxería Conserxe (compartido con Fac. de Xeografía e Hª)

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Conserxería Auxiliar Téc. Informático 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Conserxería Oficial de Servizos(**) 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Biblioteca Dirección Biblioteca (compartida con Fac. de Xeografía e Hª)

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Biblioteca Axudante de biblioteca 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Biblioteca Auxiliar Arquivo, Biblioteca e Museo 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

Dende o Centro temos que destacar e valorar moi positivamente a mostra de interese do Persoal de Administración e Servizos (PAS) pola mellora da súa formación. Proba disto é que a participación do PAS do Centro en plans de formación organizados pola Universidade incrementouse porcentualmente dende o 36,40% (curso 2012-13), pasando polo 45,5% (curso 2015-16) ata o notable rexistro do 80% neste curso 2017-18, o que supón un incremento do 43,6% en tan só catro anos. Ademais, a esta formación hai que engadir a recibida a través da Escola Galega de Administración Pública (EGAP) que, mediante convenio, ofrece cursos ao PAS

28 de 72

da USC, nos que o persoal que xestiona o Decanato da Facultade participou, como proba do seu interese e compromiso coa calidade, con cerca de 300 horas de formación.

Tamén debe considerarse positivamente a subida no "índice de satisfacción coas actividades de formación organizadas pola USC", que mide se a formación recibida para o desempeño do traballo é axeitada: ascendemos dende un baixo 1 (sobre 5) no ano 2015-16 no que se realizou a renovación da acreditación, cara un 2,75 no 2016-17 ata o 3 no curso 2017/18. Aínda que mellorable, a subida experimentada do aproximadamente 30% en tres anos resulta positiva. Non entanto, en relación con este aspecto é preciso aclarar que, aínda que existe marxe de mellora, esta non pode ser totalmente canalizada dende o Centro, xa que a oferta de formación non depende directamente da Facultade, senón que se organiza de xeito xeral para toda a Universidade. O Centro mostra iniciativa para realizar suxestións de formación, e de feito véñense realizando todos os anos, pero é o Servizo de Planificación de PAS o que finalmente decide e publica a oferta de cursos, que polo demais consideramos non sempre se axusta exactamente as necesidades formativas do noso persoal de apoio.

Por último, cómpre destacar como un índice do compromiso do PAS coa xestión do SGIC do Centro, a participación do mesmo na enquisa de satisfacción do curso 2017-18, que acada a cifra do 71,4%, moi por encima da media global da USC. De feito, nos distintos apartados desglosados da mesma, relativos ao posto e condicións de traballo, comunicación, implicación coa mellora, traballo en equipo, espazos e recursos, etc., as porcentaxes de satisfacción son boas e superiores a media da USC.

29 de 72

DIMENSIÓN 2. RECURSOS CRITERIO 5. RECURSOS MATERIAIS E SERVIZOS: Estándar: Os recursos materiais e servizos postos a disposición do desenvolvemento do título son os adecuados en función da natureza, modalidade do título, número de estudantes matriculados e competencias a adquirir. Analizar e valorar se os recursos materiais e servizos postos a disposición dos estudantes son os adecuados ás necesidades do título. 5.1.- Os recursos materiais, infraestruturas e servizos postos a disposición dos estudantes e o profesorado son suficientes e adecuados ás características do plan de estudos, ás modalidades de impartición e ás competencias que deben alcanzar os estudantes. Aspectos a valorar: • As infraestruturas destinadas ao proceso formativo son as adecuadas en función da natureza e modalidade

do título. Prestarase especial atención á dispoñibilidade de aulas, salas de estudo, aulas de informática e recursos informáticos, laboratorios, salas de reunións, biblioteca, …

• Os recursos materiais, postos a disposición dos estudantes, son os adecuados en función da natureza e modalidade do título e as competencias a adquirir por eles y coinciden coas previsións que se incluíron na memoria de verificación. Prestarase especial atención á dispoñibilidade de equipamento e material científico, técnico, asistencias e artístico, (dependendo da tipoloxía de ensinanza), …

• Aplicación das normativas de accesibilidade universal e deseño para todos, seguridade, saúde e medio ambiente e coñecemento delas polos axentes implicados.

• Os fondos bibliográficos, recursos documentais,… son suficientes e están actualizados. • No seu caso, a Universidade fixo efectivos os compromisos incluídos na memoria de verificación do título

relativos á creación, posta en marcha ou utilización de novas infraestruturas ou servizos externos á Universidade.

• Os servizos de orientación académica (selección de materias, problemas de aprendizaxe, necesidades especiais, aloxamento,…) e orientación profesional postos a disposición dos estudantes son apropiados para dirixilos e orientalos nestes temas.

• Os servizos de atención ao estudante (documentación, informes de cualificacións, actas, certificados académicos, tramitación de solicitudes de validacións ou de traslado,..) postos á súa disposición son apropiados para dirixilos e orientalos nestes temas.

• Os programas de acollida e apoio ao estudante oriéntano no funcionamento da institución. • Tendo en conta as diferentes modalidades de impartición do título, analizase e revísase o grao de

adecuación, para a consecución das competencias por parte dos estudantes, das infraestruturas tecnolóxicas e servizos tanto no centro responsable do título como, no seu caso, en centros externos (centros de prácticas, empresas, centros asociados, etc.).

• No caso de que o título contemple a realización de prácticas externas, as instalacións onde se realizan son adecuadas para a adquisición das competencias.

Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: En termos xerais, entendemos que o Centro responde cos recursos materias, infraestruturas e servizos necesarios e axeitados para o desenvolvemento do noso Plan de estudos, segundo as previsións da Memoria Verificada. Así, no Informe da Avaliación para a Renovación do Grao, sinalouse como un dos puntos fortes do Centro "os recursos materiais, infraestruturas e servizos, destacando os recursos bibliográficos", así como tamén "o apoio e atención que se presta a estudantes con diversidade funcional".

Nesta liña, o Centro ven traballando en melloras salientables no que respecta aos "recursos materiais e servizos" que se poñen a disposición do desenvolvemento do título, tanto para PDI como estudantes:

(i) Se trata dun Centro situado nun gran edificio en pleno casco histórico da cidade e que ocupamos case en exclusiva (catro dos cinco andares), un edificio recente e integramente remodelado e rehabilitado. Neste espazo contamos con espazos para o PAS, para as necesidades do mantemento do propio edificio, e por suposto con espazos para o PDI (despachos individuais e compartidos), xunto con 5 aulas de capacidade media

30 de 72

de 75 persoas cada unha e con 6 seminarios cunha capacidade cada un de 20 persoas para actividades docentes e extracurriculares con grupos máis reducidos e cunha mobilidade de mesas que favorece a participación e cooperación entre os estudantes. Todo o Centro recibiu no curso 2016-17 unha mellora da interconectividade WIFI, que no curso 2017-18 foi sometido a un novo control, especialmente no andar principal.

(ii) Tanto as aulas como os seminarios están dotados de medios técnicos como pantallas de proxección, canóns de imaxe, ordenador, monitor, altofalante, taboleiro (mesmo dixital na aula 4; esta aula que é a máis grande do edificio recibiu tamén unha mellora da súa conectividade eléctrica para facilitar no estudantado o uso dos seus ordenadores), e moitos deles, tras un proceso exhaustivo de identificación de inventario e deficiencias, foron recentemente actualizados con ocasión das melloras emprendidas no curso 2017-18 e continuadas no curso 2018-19, que supuxeron unha inversión significativa do final do orzamento do ano 2018 (onde se inclúe tamén o equipamento informático en réxime de préstamo en uso portátil para o PDI). Cómpre precisar que, para o curso 2018-19, tamén se arbitrou unha mellora no reparto de gasto do orzamento do Centro (AM-06 2018-19) de xeito que tentaremos planificar o compromiso de gasto de xeito máis regular ao longo do ano en lugar de optar por unha maior concentración do mesmo na parte final do exercicio.

(iii) Contamos tamén, no andar principal, cun Salón de Actos, con capacidade para 160 persoas, dotado de rede, de butacas con táboa, de ordenador, canón de imaxe, macro-pantalla de proxección, atril, micrófono inalámbrico e recentemente ampliamos o número de altofalantes a tres coa correspondente mellora do sistema de audio. Cabe destacar que no curso 2017-18, como consecuencia da Acción de Mellora e do compromiso do Centro cos estudantes con diversidade funcional, instalouse unha rampla de acceso ao estrado.

(iv) O Centro conta tamén cunha Sala de Xuntas, onde se celebran as reunións dos órganos de xestión da Facultade entre outras actividades como as defensas das teses de doutoramento, con capacidade para 24 persoas e evidentemente con disposición de acceso a rede, canón de imaxe, pantalla, monitor, ordenador, e mesmo sistema de videoconferencia que, entre outras cousas, facilita moito a asistencia ás reunións do persoal con docencia noutros campus e como corresponde ao compromiso de mellora asumido polo noso Centro, facilita a redución dos tempos de reunión optimizando os mecanismos de conciliación laboral, nun PDI xa bastante cargado de tarefas de xestión académica.

(v) O edificio conta asimesmo con Local de estudantes, con capacidade para 14 persoas, con conexión á rede, ordenador, e taboleiro e mesas, onde o estudantado exerce as súas reunións.

(vi) Tamén, froito da reconversión dunha xa innecesaria aula de informática, procedeuse a reconversión dese espazo na chamada "Sala Hipatia", destinada a usos múltiples, con mobiliario móbil e capacidade para 38 persoas, dotada tamén con ordenador, taboleiro, canón de imaxe, pantalla e monitor. No curso 2017-18 esta aula ven sendo usada tamén para a defensa dos TFG e cómpre indicar que o Centro segue a manifestar o seu compromiso cos espazos de Igualdade outorgando a este aula o nome dunha distinguida filósofa. Podemos adiantar que para o curso 2018-19 o Centro promoverá o nomeamento do resto dos seminarios actualmente coñecidos por números.

(vii) Con todo, un dos espazos máis destacables e dende logo valorados do Centro é a Biblioteca, polo súa fundamental importancia no apoio á docencia, estudo e investigación. Contamos nela cun persoal moi competente e comprometido coa mellora de calidade. Dispoñemos de 90 postos de estudio (no centro mesmo da cidade) e dunha colección bibliográfica, e acceso aberto, de máis de 41.000 volumes, ademais de 617 títulos de Revistas e preto de medio centenar de revistas electrónicas, especificamente filosóficas. Segundo o indicador EA5 estes números nos sitúan moi por encima en relación con outras titulacións que contan con maior número de alumnado. Ademais, a Biblioteca mantense como un espazo dinámico se temos en conta a súa promoción de cursos de formación en ferramentas bibliográficas, o mantemento da súa propia web e a permanente difusión das súas coleccións.

O Centro, ademais de traballar na mellora destes recursos materiais, ten efectuado tamén melloras en recursos non especificamente materiais:

1.- Activou o "Programa de acollida aos novos estudantes e acción titorial", mediante o (i) "Programa

31 de 72

de alumnos titores" enmarcado no Programa A Ponte co que o noso Centro traballa moi activamente a través do seu Coordinador na Facultade para facilitar a incorporación do alumnado de primeiro curso; e (ii) "as titorías personalizadas" que procede a asignar un docente titor a cada novo estudante do que pode solicitar asesoramento ao longo do seu proceso formativo, reforzando así as vías de comunicación entre alumnado e profesorado.

2.- Activou o "reforzo de coordinación de cursos" (AM.03 2017-18) orientado, como xa explicamos, a detectar e corrixir deficiencias mediante reunións periódicas entre coordinadores, docentes e representantes do alumnado de cada curso.

3.- Activou o reforzo do "plan de comunicación" (AM.01 2017-18) mellorando, como xa explicamos, a transparencia da documentación publicada na web, así como a incorporación á mesma de información sobre a presentación e saídas profesionais do noso Grao.

4.- Activou o reforzo do "plan de mobilidade" para o estudantado (AM.05 2017-18), a través da incorporación dun protocolo que regula os procedementos de xestión do Centro nese asunto.

5.- Activou gasto orzamentario especificamente dedicado a fomentar o desenvolvemento de "actividades transversais" (AM-07. 2017-18) que redunden na visibilidade social do noso Título, como foi o Cine-forum, o Ciclo de cine, as Conferencias periódicas sobre temas de actualidade, o ciclo de Filosofía Xoven, a Olimpíada Filosófica, etc. Para favorecer a "comunicación externa" e "interna" do Centro propoñemos en continuidade a AM4 e AM5 do Plan de Melloras do Centro 2018-19 (xa referidas).

6.- Cumprimento cos requisitos legais de accesibilidade e usos de aseos das persoas con discapacidade física, así como coa normativa que regula o tratamento de recollida e reciclaxe conforme o plan de desenvolvemento sostible da USC.

Cómpre ter presente que este compromiso de mellora non se esgota, como é lóxico, no curso 2017-18, senón que continúa no 2018-19 como unha liña estratéxica de melloras para o Centro, tal e como se comproba no desenvolvemento da AM-01 Plan de Melloras do Centro 2018-19, onde se detalla un exhaustivo e longo inventario de adquisicións de equipo tecnolóxico para o Centro, ou a AM-02 Plan de Melloras do Centro 2018-19 pola que se regula e se executa unha optimización na distribución de espazos do PDI, e especialmente a AM-03 Plan de Melloras do Centro 2018-19 na que facendo explícito o "compromiso do Centro coa sustentabilidade" procédese a identificación de deterioros no mesmo e a súa reparación e optimización, cunha clara conciencia da necesidade de mantemento que precisan as nosas recentes instalacións.

32 de 72

DIMENSIÓN 3. RESULTADOS

CRITERIO 6. RESULTADOS DE APRENDIZAXE: Estándar: Os resultados de aprendizaxe alcanzados polos titulados son coherentes co perfil de egreso e correspóndense co nivel do MECES da titulación. Analizar os resultados de aprendizaxe alcanzados polos estudantes e se son coherentes co perfil de egreso e se corresponden co nivel do MECES do título.

6.1.- Os estudantes ao finalizar o proceso formativo adquiriron as competencias previstas para o título.

Aspectos a valorar: • O desenvolvemento das actividades académicas, metodoloxías docentes, sistemas de avaliación e

cualificación contribúen á consecución e valoración dos resultados de aprendizaxe previstos. • Os resultados de aprendizaxe alcanzados satisfán os obxectivos do programa formativo e adecúanse ao

nivel MECES. • Os resultados de aprendizaxe téñense en conta para a revisión e mellora do plan de estudos. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: Neste último curso transcorrido, 2017-18, puidemos comprobar unha vez máis que se están cumprindo tanto os obxectivos manifestados na Memoria de Verificación do Título como as competencias establecidas de acordo co Marco Español de Cualificacións para a Educación Superior (MECES). Neste eido, o Centro desenvolve unha serie de costumes xa implantadas encamiñadas a reforzar a adquisición de competencias e cumprimento de obxectivos por parte do noso alumnado:

(i) O Centro pon especial énfase na participación do alumnado nas sesións interactivas, nas que teñen que expoñer traballos ou comentar textos seleccionados, favorece a adquisición das competencias tanto xerais como específicas.

(ii) Ademais, a diferencia de outros Centros que optan por formas de avaliación máis xerais, nós mantemos a obriga canto o TFG de defendelo publicamente ante un tribunal formado por tres profesores do Centro, o que tamén permite reforzar as habilidades que se supón debe adquirir o noso alumnado, así como avaliar o nivel de adquisición das mesmas.

(iii) O progresivo incremento do uso do Campus Virtual por parte do profesorado está resultando ser un apoio importante para reforzar o traballo persoal do alumnado, por exemplo, mediante a creación de foros de discusión e realización de exercicios en grupo que se está dando en algunhas materias.

(iv) Por outra banda, e como veremos no próximo apartado (véxase Dimensión 3, Criterio 7), puidemos constatar que as reunións de coordinación, nas que os distintos coordinadores reúnense tanto cos representantes dos/ as alumnos/ as como cos docentes de cada curso, contribuíu notablemente a mellorar o rendemento do alumnado e a eficacia dos/as docentes. Todo isto leva a unha adquisición máis eficaz e segura dos obxectivos establecidos no Informe de Grado e polo MECES.

Neste capítulo, entendemos que imos na dirección axeitada, se temos en conta os datos estatísticos que o refiren: (i) a "Taxa de éxito" é alta (IN35G-S01-PM-01, relación porcentual entre o número total de créditos que superaron os/as estudantes e o número total de créditos aos que se presentaron), mostrando unha tendencia ascendente desde o curso 2011-12, que sube significativamente por enriba do 80%, situándose en 86,62% no ano 2016-17. E aínda que descendeu con respecto ao ano pasado, xa que en 2017-18 situouse no 84,39%, tamén é verdade que esta porcentaxe é este ano practicamente igual ou mesmo superior ao dos datos de anos anteriores (véxase a gráfica aquí abaixo). (ii) Tamén se confirma unha tendencia alcista na "Taxa de rendemento" (IN34G-S01-PM-01 a relación entre o número dos créditos superados e o número total de créditos

33 de 72

matriculados), manténdose sempre bastante por encima do 60%. É certo que descendeu con respecto ao curso pasado (dun 69,22% correspondente ao 2016-17 a un 65,55% correspondente ao 2017-18), pero o dato deste ano é superior en relación aos cursos 2015-16 e 2012-13. Na sección seguinte (7.1), podemos ver con máis detalle estes datos. (iii) A "Taxa de avaliación" (relación entre o número de créditos aos que se presentaron os/as alumnos/as e o número total de créditos matriculados) mantense a niveis similares a outros anos (77,67 no curso 2017-18; 76,66% no curso 2015-16; 79,92% no curso 2016-17).

De seguido, presentamos unha gráfica que consideramos importante, xa que reflicte a "taxa de éxito" dende o curso 2012-13. Nesta gráfica obsérvase que a relación entre créditos superados e número total de créditos matriculados sempre quedou por encima do 80%. Ademais, os datos están desagregados por curso, relevándose que a taxa de éxito dos cursos superiores é máis alta que a do primeiro curso, sendo a máis alta a do último curso (4º).

Taxa de éxito (IN35G-S01-PM-01) desde o curso 2012-13:

2012-13 2013-14 2014-15 2015-16 2016-17 2017-18 1º curso 75,79 80,09 77,71 74,34 79,35 77,87 2º curso 83,19 82,05 92,08 86,82 86,53 88,80 3º curso 87,84 90,15 89,11 91,20 93,63 87,64 4º curso 100,00 95,85 96,10 92,31 93,59 91,88 Sen asignación a curso 100,00 100,00 100,00 100,00 92,41 100,00 Total (%) 81,94 85,81 87,99 84,60 86,62 84,39

Vendo os resultados de cualificacións por materia pódese observar que todas teñen, salvo algunhas excepcións, ben por ser optativas ben porque revisten especial dificultade, resultados similares e que as notas máis altas adoitan distribuírse en grupos máis reducidos. A proporción de "non presentados" resulta moi variable, indo de porcentaxes de menos do 5% ata porcentaxes especialmente altas, por encima do 40% nalgunhas materias, aspecto que ven sendo motivo de reflexión e de accións de mellora e que o Centro segue a considerar con un marxe de mellora.

No que respecta a como os propios alumnos/as ven a docencia recibida no Centro (que se precisará mellor no seguinte apartado, criterio 7), podemos considerar que o grao de satisfacción do alumnado é

34 de 72

relativamente alto. O dato correspondente a este ano que avaliamos (3,71) é de feito superior a todos os cursos anteriores, exceptuando o do ano pasado, que se situou tan só centésimas por encima (3,73). O alumnado valora especialmente o cumprimento do programa, a axuda recibida nas titorías, a explicación do programa e o sistema de avaliación ao comezo do curso, así como o material docente de apoio. Dentro da valoración do alumnado coa formación recibida, é preciso distinguir entre formación teórica e práctica. O grao de satisfacción coa formación teórica é moi alto e aumentou significativamente ao longo do tempo. Con todo, e segundo o Informe da Enquisa de Satisfacción, o grao de satisfacción coa formación práctica continua a ser moi baixo (1,67 fronte ao 2,74 de media da USC no curso 2017-18). Sendo este un aspecto no que cómpre abrir unha reflexión, o Centro coida que mellorará ostensiblemente xa que unha das razóns principais disto é que ata agora non tiñamos implantado un sistema de "prácticas externas" no noso Centro. Por iso, no marco das Accións de Mellora que xa están en marcha, este ano 2018-19 (AM-03 Plan de Melloras do Grao 2018-19) desenvolvemos unha convocatoria piloto para ofrecer prácticas externas destinada ao noso estudantado en continuación da AM-04 Plan de Mellora do Grao de Filosofía 2017-18), mediante convenios con distintas empresas e Institucións socio-culturais. Estimamos que esta acción pode contribuír a fortalecer o Título así como a empregabilidade dos titulados, como resultado dunha maior conexión co mundo dos negocios e das institucións. É tamén probable que esta Acción de Mellora sirva para aumentar o nivel de aprendizaxe e o grao de satisfacción do noso alumnado en relación coa dimensión práctica e as saídas profesionais da nosa Titulación.

Noutro capítulo de formación do estudantado, é importante resaltar a satisfacción dos estudantes coa adquisición e potenciación da súa capacidade de aprender de forma independente, o seu pensamento crítico, as súas habilidades de comunicación oral e escrita, a súa capacidade de traballar en equipo, a súa capacidade de analizar e de potenciar os seus coñecementos. A auto-percepción acerca da capacidade de transmitir información é moi notable, aínda que baixa un pouco en relación co ano anterior, a media do título manténse moi preto da media da USC en moitos destes aspectos, segundo o Informe da Enquisa de satisfacción dos/das egresados/as de 2017-18.

A continuación, pódense ver os detalles desta evolución na seguinte táboa, onde tamén rexistramos o grao de satisfacción do profesor coa docencia impartida:

Código Nome 12-13 13-14 14-15 15-16 16-17 17-18

IN42G-S01-PM-01

Grao de satisfacción xeral dos egresados coa titulación

0,00 3,00 2,39 3,31 4,55 2,94

IN46G-S01-PM-01

Satisfacción do alumnado coa docencia

3,47 3,64 3,45 3,61 3,73 3,71

IN47G-S01-PM-01

Satisfacción do profesorado - 4,09 3,69 3,96 3,74 4,00

Aínda que no próximo apartado (criterio 7) estenderémonos máis na valoración destes datos, xa podemos indicar algo ao respecto: pódese apreciar que o grao de satisfacción coa titulación diminuíu considerablemente con respecto ao curso pasado (de 4,55 pasou a 2,94), podendo isto deberse a unha circunstancia puntual e transitoria, xa que o dato correspondente a este curso 2017-18 que avaliamos é bastante similar ao de cursos anteriores, se exceptuamos o curso 2016-17. O grado de satisfacción coa docencia impartida continua sendo alta e nos parece positivamente significativo que o grao de satisfacción do profesorado coa docencia aumentou con respecto aos tres anteriores cursos.

Por último, os datos sobre a satisfacción do profesorado coa docencia impartida (INF 14) tamén son positivos, tanto en relación ao nivel de participación do alumnado en clase como en referencia ao uso de titorías e actitude de interese, amosando medias que varían entre 3,48 e 4,45. Vendo as medias deste ano e as medias de anos anteriores no Informe da enquisa de satisfacción do profesorado constátase que os datos melloraron, en xeral, con respecto a anos anteriores. De todo isto, séguese que os resultados de aprendizaxe académica están en liña cos obxectivos fixados.

35 de 72

Moi especialmente, tense que tomar en consideración a necesidade de potenciar a formación práctica e a conexión dos estudos do Grao de Filosofía cos problemas máis prácticos e os retos máis inmediatos da nosa sociedade. Neste sentido, e como se sinalaba máis arriba, iniciamos este curso 2018-19 a acción de mellora AM-04 (proposta a longo do curso 2017-18), que supón o establecemento de convenios con institucións e empresas para ofertar prácticas externas ao noso alumnado. Tamén no sentido de mellorar os resultados da titulación vai dirixida a acción de mellora AM-03 (curso 2017-18), que continúa respecto do ano anterior, cando se iniciou. O equipo formado pola responsable de calidade e os coordinadores de curso, así como polo coordinador do título, debe seguir explorando as causas do abandono en sucesivos informes de coordinación e da comisión de calidade (véxanse as taxas de abandono que se indican no seguinte apartado), así como do baixo rendemento e éxito do alumnado nalgunhas materias. Os informes dos coordinadores serán neste punto de gran utilidade e habemos de indicar que, xa nestes momentos, as sucesivas reunións de coordinación están a permitir melloras significativas á hora de detectar problemas puntuais con determinadas materias. A estas dúas accións de mellora hai que engadir unha nova, a AM-06, que se practicou ao final do curso que avaliamos, 2017-18, e que consistiu na realización dunha enquisa piloto sobre o TFG, xa que ata agora non se dispoñían de datos respecto diso. Para ver as conclusións a que nos conducen os datos desta enquisa, véxase criterio 7.2.

36 de 72

DIMENSIÓN 3. RESULTADOS

CRITERIO 7. INDICADORES DE SATISFACCIÓN E RENDEMENTO: Estándar: Os resultados dos indicadores do programa formativo son congruentes co deseño, a xestión e os recursos postos a disposición do título e satisfán as demandas sociais da súa contorna. Analizar os principais datos e resultados do título e valorar a evolución dun núcleo de indicadores mínimo. Comprobar se os resultados se adecúan ás previsións e características do título. 7.1.- Os principais datos e indicadores do título evolucionan favorablemente de acordo coas características do título. Aspectos a valorar: • Indicadores de demanda. • Indicadores de resultados. • Os indicadores téñense en conta para a mellora e revisión do plan de estudos. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: Como xa indicabamos no Informe de Seguimento 2016-17, o dato inicial máis importante que cabe constatar é que o número de alumnado vai aumentando considerablemente, mesmo excedendo o límite esixido pola Xunta de Galicia. En concreto, a matrícula de acceso (número de estudantes que se matriculan por primeira vez no primeiro curso do grao) aumentou a 73 fronte aos 55 dos dous cursos anteriores. E o número total de estudantes no Grao superou a de todos os cursos anteriores, cun total de 202. No curso 2017-18 tivemos a máis alta taxa de ocupación dos últimos anos, excedendo o 110%. Este aumento non é só cuantitativo, xa que aumenta tamén a nota media dos alumnos que elixen os estudos de Filosofía e aumenta así mesmo de forma significativa a porcentaxe de estudantes que acceden á titulación con puntuación igual ou superior a seis. En liña con este datos positivos, pasamos a apuntar algúns indicadores de resultados que consideramos especialmente significativos. A "Taxa de rendemento" (IN34 G- S01- PM-01) no curso 2017-18 foi do 65,55%, manténdose, como se aprecia na gráfica que incluímos aquí debaixo, onde os datos aparecen desagregados por curso, en valores que son moi similares aos de anos anteriores. Como xa fixemos notar, a "Taxa de éxito" foi do 84,39% tamén se mantén nunha porcentaxe similar ao de anos anteriores. Por último, a "Taxa de gradación" (a relación entre os/as estudantes que finalizaron os estudos do Grao no tempo previsto no plan ou nun ano máis e a súa cohorte de ingreso), é a máis alta dos últimos anos, rexistrando un 42,86% (fronte a un 20,25% do curso 2014-15, un 14,71% correspondente ao curso 2015-16 e a un 25% do curso 2016-17). Aínda que aumentou a duración media dos estudos con respecto a outros anos (no curso 2017-18 temos una duración media de 5,61 fronte a o 4,53 do curso 2016-17 e o 4,89 do curso 2015-16) este dato non se diferencia moito da media xeral da USC e de feito, consideramos que isto pode deberse a que moitos estudantes non terminan a tempo o seu TFG, preferindo facelo noutras convocatorias, xa que constatamos unha tendencia á alza neste sentido. Para ver a relación destas taxas con outros indicadores, véxase esta táboa, onde se fai constar distintas taxas ademais da taxa de rendemento, a eficiencia dos titulados, e a duración media dos estudos:

12-13 13-14 14-15 15-16 16-17 17-18 Taxa de rendemento (%) 63,44 68,6 66,94 64,86 69,22 65,55 Taxa de éxito (%) 81,94 85,81 87,99 84,6 86,62 84,39 Taxa de avaliación (%) 77,43 79,94 76,08 76,66 79,92 77,67 Taxa de graduación (%) - 21,95 20,25 14,71 25,00 42,86 Duración media dos estudos 4 4,33 4,69 4,89 4,53 5,61 Eficiencia dos titulados 95,9 93,19 91,77 - - -

Constátase que as taxas de rendemento, éxito e gradación teñen valores similares a través dos anos e son equiparables en xeral ás medias da USC. Como xa faciamos notar no Informe de Seguimento 2016-17, e vendo os indicadores con máis detalle e por materia, constátase que as baixas taxas de rendemento nas

37 de 72

materias adoitan vir relacionadas cunha alta proporción de "non presentados". Por outra banda, constátase que a duración media dos estudos aumenta lixeiramente ano tras ano, sendo a do curso que avaliamos algo superior aos anos anteriores. Como xa indicamos, isto pode deberse á prolongación no tempo da presentación e defensa do TFG por parte dalgúns/as estudantes e tamén ao feito de que o alumnado ten numerosas oportunidades para presentarse ás distintas convocatorias de cada materia. Outro factor a ter en conta é a demora por parte do alumnado en realizar o exame de lingua estranxeira, condición indispensable para a obtención do título. Doutra banda, e como veremos despois ao falar da enquisa de satisfacción do alumnado en relación co TFG, dos 41 TFG que se asignaron a un titor só 25 chegaron a presentarse. Unicamente 19 dos 41 alumnos/as que tiñan un TFG asignado matriculábanse por vez primeira no TFG, mentres que os 22 restantes matriculábanse por segunda ou terceira vez. Resulta motivo de reflexión para mellora que só 25 dos 41visen cumprida a tarefa de presentar e defender o seu TFG. Todo isto pon de manifesto que o TFG é unha materia que, polas súas especiais características, ten esixencias, condicionamentos e pormenores que fan que os alumnos/as non alcancen a presentalo na primeira convocatoria na que se matriculan. A continuación, pode verse unha gráfica que representa a taxa de rendemento por curso desde 2012-13 ata 2017-18. Taxa de rendemento (IN34G-S01-PM-1):

12-13 13-14 14-15 15-16 16-17 17-18 1º curso 54,84 60,20 50,38 50,68 55,66 55,53 2º curso 62,00 66,25 77,92 70,00 75,06 78,96 3º curso 79,38 73,81 71,71 77,49 85,14 67,25 4º curso 93,05 85,44 76,65 74,69 77,68 74,80 Sen asignación a curso 7,69 42,11 77,78 73,33 92,41 76,00 Total (%) 63,44 68,60 66,94 64,86 69,22 65,55

Moi importante é a análise que podemos facer das "Taxas de abandono". Neste punto, hai que indicar especialmente dúas cousas. En primeiro lugar, a taxa de abandono durante o primeiro curso (IN40G-S01-PM-01) estimamos que segue sendo alta, aumentando con respecto aos dous anos anteriores. No curso 2017-18 temos un total do 26,06%, fronte ao 20% de 2015-16 e o 17,95% de 2016-17. O noso Centro recibe bastantes estudantes que non escollen a titulación de Filosofía como primeira opción (aproximadamente o 20%) ou que a escollen por non poder acceder a outras titulacións. Isto podería explicar en parte a alta taxa de abandono, xa que unha gran parte dos nosos alumnos elixe estes estudos sen ter coñecemento das dificultades e esixencias

38 de 72

propias destes estudios. Con todo, a "Taxa de abandono RD 1393/2007" (IN41 a relación porcentual entre os estudantes dunha cohorte de novo ingreso que deberon obter o título no ano académico anterior e que non se matricularon nin nese curso nin no anterior), descendeu notablemente en relación cos anos anteriores, polo menos desde 2013. Entendemos que este é un dato moi positivo, que ben pode deberse ás Accións de Mellora que se foron introducindo. Taxa de abandono RD 1393/2007 (IN41):

2013-14 2014-15 2015-16 2016-17 2017-18 Total (%) 41,46 55,70 64,71 50,00 34,29

Para rematar, convén mencionar que as Accións de Mellora xa toman en conta toda a situación descrita e están deseñadas para introducir melloras na medida do posible, aínda que mellorar o grao e a calidade da educación dependerá de varios factores e non é previsible que ocorra de súpeto, senón que debe ser o resultado de varios anos de traballo. Neste sentido, as Accións de Mellora como a AM1 Plan de Melloras do Grao de Filosofía 2017-18, deseñada para obter información sobre grupos de interese sobre estudos de filosofía, a acción AM2, deseñada co obxectivo de crear grupos de discusión con titulados, ou a acción AM4, creada co obxectivo de establecer acordos con empresas e institucións, son unha clara manifestación do noso compromiso de recoller a información necesaria para conectar os estudos de Filosofía coas necesidades da nosa sociedade e co reto de capturar unha demanda axeitada capaz de adquirir as competencias esixidas. Nesta tarefa, a información obtida a través da nosa acción de mellora AM-03, destinada a estudar as causas dos dous tipos de abandono, será fundamental. Doutra banda, a acción AM-07 pode contribuír a mellorar a visibilidade dos estudos de filosofía, así como a súa natureza transversal e a súa posible relevancia. A idea, en definitiva, é que, grazas ás accións xa realizadas e ás planificadas, poidamos usar esta información para guiar aspectos como o contido, metodoloxías e adquisición de habilidades, cambios no currículo ou mesmo unha posible modificación do Grao. Aspectos a valorar:

39 de 72

• Indicadores de satisfacción co persoal académico, persoal de apoio, recursos, prácticas externas, proceso formativo, mobilidade, etc.

• Os indicadores de satisfacción téñense en conta para a mellora e revisión do plan de estudos. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: Podemos considerar que o grao de satisfacción xeral dos egresados coa titulación é relativamente boa se a consideramos interanualmente no último quinquenio. No curso 2017-18 é de 2,94 de 5, rexistrando unha considerable baixa fronte ao curso anterior no que experimentou unha forte subida (4,55), aínda que aislada, moi apreciable. Creemos que isto pode deberse, como diciamos máis arriba, a unha circunstancia puntual e transitoria. Debido á heteroxeneidade do noso alumnado, pode ser que moitos alumnos non atopen na nosa titulación aquilo que, quizá por descoñecemento, esperaban, ou simplemente que consideren que os contidos das materias son demasiado abstractos ou difíciles. Hai que ter en conta que o noso é un Grao esixente directamente relacionado co pensamento abstracto, a argumentación e a lectura crítica de textos complexos. Como xa se indicou no Informe de Renovación de Acreditación, é obvio que se a formación previa do alumnado que entra por primeira vez nestas competencias non está en liña cos requisitos necesarios para afrontar un título como este, será improbable que esta situación poida cambiar drasticamente nos primeiros cursos. En todo caso, como sinalabamos, o dato correspondente a este curso que avaliamos é, interanualmente, bastante similar ao de cursos anteriores se exceptuamos o curso 2016-17. Un dato moi positivo é que o grado de satisfacción coa docencia continua sendo alta, similar ás medias da USC.

A continuación, podemos ver a gráfica correspondente ao índice de satisfacción do alumnado coa docencia recibida, o cal se mantén sempre bastante por encima do 3 polo menos desde 2012. En concreto, neste curso que avaliamos 2017-18 o total foi de 3,71 puntos, moi similar ao curso anterior e por encima dos datos correspondentes aos cursos precedentes.

Satisfacción do alumnado coa docencia recibida (IN46):

2012-13 2013-14 2014-15 2015-16 2016-17 2017-18 Total 3,47 3,64 3,45 3,61 3,73 3,71

En liña con esto, cómpre mencionar o feito de que a "taxa de participación" (IN48) mantén unha

40 de 72

tendencia á alza, o que responde ao esforzo que os docentes, coordinadores e membros do equipo decanal puxeron en insistirlle ao alumnado na importancia de responder estas enquisas. No curso 2017-18 tivemos a porcentaxe máis alta de taxa de participación dos alumnos en relación coa docencia recibida (43,65).

Hai que valorar tamén moi positivamente que a satisfacción do profesorado coa docencia impartida é bastante boa, de feito superior aos cursos anteriores desde o 2014-15, como pode comprobarse no seguinte gráfico, consolidando unha traxectoria alcista:

Grao de satisfacción do profesorado coa docencia impartida (IN47):

2013-14 2014-15 2015-16 2016-17 2017-18 Total 4,09 3,69 3,96 3,74 4,00

Consideramos tamén un dato positivo o feito de que o grao de satisfacción dos egresados cos servizos segue sendo bastante alto, alcanzando un 3,53, sendo o máis alto dos últimos anos exceptuando o curso anterior (2016-17). Tamén é relativamente alta a satisfacción dos egresados coa información pública dispoñible en comparación con outros cursos, aínda que descende notablemente con respecto ao curso anterior (2016-17). Non hai datos relativos á satisfacción dos estudantes saíntes cos programas de mobilidade.

Para rematar neste capítulo, consideramos importante subliñar o esforzo da AM6 Plan de Melloras do Grao de Filosofía 2017-18, que recuperando o Plan do 2016-17 propuxo a elaboración dunha enquisa de satisfacción do alumnado especificamente co TFG. Esta mellora púxose en marcha para solicitar datos que puidesen arroxar algunha luz sobre como o alumnado percibía o proceso de asignación, titorización e avaliación do Traballo Fin de Grao (TFG), dado que ata agora non tiñamos datos neste sentido. Na enquisa preguntábase acerca de aspectos como os seguintes: (1) se os coñecementos, habilidades e competencias adquiridas noutras materias son suficientes para cursar esta materia de forma axeitada, (2) se a información recibida é suficiente, (3) a mellora da capacidade do alumando de analizar e resumir información e comunicarse, (4) a mellora das

41 de 72

habilidades de lectura noutras linguas, (5) a titorización recibida, (6) o sistema de asignación de títulos-titores/as, e (7) o grao de satisfacción co sistema de avaliación. Aínda que dos/as 25 estudantes que presentaron o TFG en 2017-18 só presentaron a enquisa 10, poden extraerse algúns datos das enquisas entregadas. De primeiras, hai que facer notar que dos 41 traballos que se asignaron a un titor só 25 chegaron a presentarse. Unicamente 19 dos 41 alumnos/as que tiñan un TFG asignado matriculábanse por vez primeira no TFG, mentres que os 22 restantes matriculábanse por segunda ou terceira vez. Por tanto, só 25 dos 41 cumpliron a tarefa de presentar e defender o seu TFG. Non entanto, os 25 que o defenderon conseguiron aprobar o TFG (a maioría con altas cualificacións) e obter así os créditos correspondentes. Moitos estudantes valoraron positivamente as melloras de moitas das habilidades relacionadas co resumo, a análise e a presentación da información, así como a mellora da capacidade de ler noutras linguas. Nembargantes, da comparación das distintas enquisas, pode advertirse un certo descontento co proceso de asignación de titores e co sistema de avaliación, xa que o alumnado entende que o nivel de esixencia desta materia é máis alto que o das outras da titulación. Aínda que en xeral valoran ben o proceso de titorización dos seus titores, máis da metade do alumnado que respondeu ás enquisas entenden pola contra que os coñecementos, habilidades e competencias adquiridos ao longo dos cursos non resultan de todo suficientes para cursar esta materia de forma axeitada.

7.3.- Os valores de inserción laboral dos egresados do título son adecuados ao contexto socio-económico e profesional do título. Aspectos a valorar: • Análise dos históricos de resultados existentes nos estudos realizados sobre inserción laboral do título. • Adecuación da evolución dos indicadores de inserción laboral en función das características do título. • Os indicadores de inserción laboral téñense en conta para a mellora e revisión do plan de estudos. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: No que refire a este apartado, non hai datos relativos á inserción laboral. Neste eido, nin o organismo do Ministerio, o denominado SIIU (Servizo Integrado de Información Universitaria), nin tampouco a ACSUG, facilitaron ningún dato relativo ao curso 2017-18. Polo que, en ausencia de datos, que desde logo non pode ser imputable en modo algún ás competencias do Centro, temos que deixar este punto sen valorar.

42 de 72

3. LISTAXE DE EVIDENCIAS E INDICADORES Criterios Nº Evidencia / Indicador Documento/enlace

Todos E1 Memoria Vixente do título ACSUG

Todos E2 Informes de verificación, modificación, seguimento incluíndo os plans de mellora

ACSUG

1 E3 Análise do perfil real de ingreso/egreso Autoinforme, Criterio 1

1,6 E4 Guías docentes das materias (competencias, actividades formativas, metodoloxías docentes, sistemas de avaliación, resultados de aprendizaxe)

Web do Título

1,3 E5

Actas das reunións celebradas, polo menos dos dous últimos cursos, da Comisión Académica/Comisión de Titulación/Comisión de Garantía de Calidade (as actas deben incorporar un apartado con acordos adoptados en cada reunión)

Enlace web ou PDF

1 E6 Listaxe de estudantes que solicitaron recoñecemento de créditos PDF adxunto

1,6 E8

Informes/documentos onde se recollan as conclusións dos procedementos de consulta internos e externos para valorar a relevancia e actualización do perfil de egreso dos estudantes do título/valoración adquisición resultados da aprendizaxe

Autoinforme, Criterios 1 e 6

1,7 I1 Número de estudantes de novo ingreso por curso académico

2500758_P.Ind_2017-2018 2500758_INF.16_2017-2018 2500758_INF.CiUG_2017-2018

1 I2 No caso de máster, número de estudantes de novo ingreso por titulación de procedencia

--

1 I3

Indicadores de mobilidade (Número e porcentaxe de estudantes que participan en programas de mobilidade sobre o total de estudantes matriculados)

2500758_P.Ind_2017-2018

5045_INF.03_2017-2018

2 E9 Páxina web da universidade/centro/título (debe ter como mínimo a información referida “Información mínima pública*”)

Web da USC Web do Centro Web do Título

3 E10 Documentación do SGC (política e obxectivos de calidade, manual e procedementos)

Web do Centro

3 E11

Evidencias da implantación dos procedimientos do SGC( procedementos completos, revisados e actualizados que desenvolvan as directrices do SGC:Política de calidade,Deseño revisión periódica e melloras dos programas formativos, garantía da aprendizaxe, enseñanza e

Web do Centro

43 de 72

avaliación centrados no estudante, Garantía e mellora da calidade dos recursos humanos, garantía e mellora da calidade dos recursos materiais e servizos e información Pública)

3,7 E12 Plans de mellora derivados da implantación do SGC Web do Centro

3,7 E13 Análise das enquisas de satisfacción (%participación, resultados, evolución,…)

Autoinforme, Criterios 3 e 7

Todos I4 Resultados das enquisas de satisfacción de todos os grupos de interese do título

2500758_P.Ind_2017-2018 2500758_INF.04_2017-2018 5045_INF.05_2017-2018 2500758_INF.06_2017-2018 2500758_INF.07_2017-2018 2500758_INF.08_2017-2018 2500758_INF.09_2017-2018 5045_INF.10_2017-2018 5045_INF.11_2017-2018 2500758_INF.13_2017-2018 2500758_INF.14_2017-2018 5045_INF.21_2017-2018 2500758_INF.22_2017-2018 2500758_INF.23_2017-2018 2500758_Informe_de_indicadores_2017-2018

3 I5 Resultados dos indicadores que integran o SGC

2500758_P.Ind_2017-2018 2500758 _Informe_de_indicadores_2017-2018

4 E15

Plan de Ordenación Docente: información sobre o profesorado (número, experiencia docente e investigadora, categoría, materias que imparte, área, etc)

2500758_E15_2017-2018

4 E16 Información sobre o persoal de apoio por Centro (número e cargo/posto desempeñado)

5045_E16_2017-2018

4 E17 Análise das enquisas de avaliación da docencia (% participación, resultados, evolución, … )

Autoinforme, Criterio 4

4 I6 Porcentaxe de participación do profesorado do título en plans de formación da universidade e en actividades formativas específicas

5045_I6-I7_2017-2018

4 I7 Porcentaxe de participación do PAS do centro en plans de formación da universidade e en actividades formativas específicas

5045_I6-I7_2017-2018

4 I8 Resultados das enquisas de avaliación da docencia (%participación, resultados, evolución,… )

2500758_INF.13_2017-2018 2500758_INF.14_2017-2018

4 I10 Indicadores de mobilidade (número e porcentaxe de profesores que participan en programas de mobilidade sobre o total de profesorado do título)

5045_I10_2017-2018

44 de 72

5 E18 Información sobre os recursos materiais directamente relacionados co título

Web do Centro

5 E19 Información sobre servicios de orientación académica e programas de acollida

Web do Centro

5 E20 Listaxe dos centros/entidades para a realización de prácticas externas curriculares ou extracurriculares

Non procede no 2017/18

5 I11 Distribución alumnado por centros de prácticas Non procede no 2017/18

5 E22 Materiais didácticos e/o tecnolóxicos que permitan unha aprendizaxe a distancia

Campus Virtual

6 E24 Listaxe de traballos fin de grao/máster de, al menos, os últimos cursos académicos (título, titor y calificación)

Web do Centro

6 E25 Informes/listaxe das calificacións de cada unha das materias do título 2500758_INF.15_2017-2018

6 E26 Mecanismos utilizados para a análise da adquisición dos resultados de aprendizaxe

Autoinforme, Criterio 6

7 E30 Informe/documento onde se recollan os resultados do título (incluídos indicadores inserción laboral e SIIU)

Autoinforme, Criterio 7

6,7 I12

Indicadores de resultados (estas taxas facilitaranse de forma global para o título. As taxas de rendemento, éxito e avaliación facilitaranse tamen por materia): - Taxa de graduación - Taxa de abandono - Taxa de eficiencia - Taxa de rendimiento - Taxa de éxito - Taxa de avaliación

2500758_P.Ind_2017-2018 2500758_INF.17_2017-2018 2500758_INF.18_2017-2018 2500758_INF.19_2017-2018 2500758 _ INF_SIIU_2017-2018

2500758 _Informe_de_indicadores_2017-2018

7 I13 Relación da oferta/demanda das prazas de novo ingreso

2500758_P.Ind_2017-2018 2500758_INF.CiUG_2017-2018 2500758_Informe_de_indicadores_2017-2018

7 I14 Resultados de inserción laboral 2500758_EIL-SIIU_2017-2018

1,4,5 I15 Media de alumnos por grupo de docencia (docencia expositiva, interactiva,….)

2500758_P.Ind_2017-2018 2500758 _Informe_de_indicadores_2017-2018 2500758 _MedUSC_2017-2018

45 de 72

Grao en Filosofía: Plan de Melloras Rematadas: curso 2017-2018

ACCIÓNS DE MELLORA Código AM-1 (Curso 2017-2018). Grao en Filosofía Orixe Plan de viabilidade / Informe de renovación da acreditación

Ámbito de aplicación Criterio 1 - Organización e desenvolvemento

Análise causa Escaso coñecemento entre o alumnado que accede á universidade da Filosofía como especialidade e opción formativa.

Definición/ descrición proposta

Elaboración de material informativo para grupos de interese acerca da filosofía como disciplina e os seus ámbitos de estudo, así como saídas profesionais dos egresados. Difusión destes materiais a través da páxina web do centro.

Datas Cursos 2016-17, 2017-18 Estado/Eficacia Executada Responsables Secretaria do Centro, Coordinador do GRAO

Comprobación Acción AM-1

Descrición Comprobación

Comprobación: Presencia na páxina web de estes materiais Seguimento execución: Constátase a elaboración e presencia do citado material informativo (sobre o Grao de Filosofía e sobre as súas saídas profesionais) na páxina web do Centro. Ademais, compróbase tamén a realización de documentos elaborados no marco das actividades do Programa A Ponte, que complementa os devanditos propósitos divulgativos da nosa Titulación.

Data Comprobación Primeiro semestre curso 2017/18 Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

46 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-2 (Curso 2017-2018). Grao en Filosofía Orixe Plan de viabilidade / Informe de renovación da acreditación

Ámbito de aplicación Criterio 1 - Organización e desenvolvemento

Análise causa Descenso progresivo do alumnado de novo ingreso a partir do primeiro curso de implantación do grao. Reforzar os efectos positivos, sobre o crecemento da matrícula, das accións desenvolvidas no marco do Plan de Viabilidade xa detectados no curso 2015-2016.

Definición/ descrición proposta

Creación de grupos de discusión con egresados para obter información sobre as demandas dos ámbitos de inserción profesional dos especialistas en filosofía, tanto clásicos (ensino) como actuais. Utilizar esta información para orientar aspectos como contidos, metodoloxías e adquisición de competencias, modificacións do plan de estudos e/ou unha posible transformación do grao.

Datas Cursos 2016/17, 2017/18 Estado/Eficacia Executada Responsables Decano, Coordinador do grao

Comprobación Acción AM-2

Descrición Comprobación

Compróbase a participación da Facultade na iniciativa lexislativa popular (ILP) pola que se reclama unha maior presencia da Filosofía nos estudios de Ensino Secundario e tamén unha maior proxección social da mesma, incluíndo ao noso Centro na Rede Española de Filosofía.

Data Comprobación Primeiro semestre do curso 2017/18 Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

47 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-3 (Curso 2017-2018). Grao en Filosofía

Orixe Plan de viabilidade / Informe de renovación da acreditación

Ámbito de aplicación Criterio 7 - Indicadores de satisfacción e rendemento

Análise causa Número elevado de abandono da titulación sobre todo en primeiro curso, materias con elevado número de non presentados e de suspensos.

Definición/ descrición proposta

Localizar as causas deste abandono así como as dificultades concretas que ofrezan esas materias para achegar ao alumnado os recursos que poidan favorecer a aprendizaxe sen afectar á calidade da súa formación.

Datas Cursos 2016/17, 2017/18

Estado/Eficacia Executada

Responsables Coordinador do grao, coordinadores de curso, Comisión de Calidade.

Comprobación Acción AM-3

Descrición Comprobación

Constátase a elaboración de informes por curso, así como o seu debate nas correspondentes Comisións, tal e como reflicten as Actas da Comisión de Calidade que están na web da Facultade. Tamén, se impartiron dous Cursos destinados a favorecer a adquisición e desenvolvemento das competencias específicas da nosa Titulación, ofertados especialmente para aquel alumnado que necesita favorecer a práctica das mesmas.

Data Comprobación Finais do curso 2017/18

Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

48 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-4 (Curso 2017-2018). Grao en Filosofía

Orixe Informe de renovación da acreditación

Ámbito de aplicación Criterio 1 - Organización e desenvolvemento

Análise causa

Necesidade de abrir novos espazos profesionais para os graduados e dar máis visibilidade aos estudos de Filosofía e á súa relevancia e funcións na sociedade actual. Constátase que a realización de prácticas incrementa o valor das titulacións e que as empresas están a demandar un perfil de egresado/a con experiencia e capacidade de adaptación ás esixencias cambiantes do desempeño profesional

Definición/ descrición proposta

Proposta e articulación de convenios con distintas institucións e empresas para formalizar unha oferta de prácticas externas para o alumnado.

Datas Curso 2017/18

Estado/Eficacia Executada

Responsables Decano, Coordinador/a del Título, Responsable de Calidade del Centro

Comprobación Acción AM-4

Descrición Comprobación

Compróbase que se teñen promovido e producido reunións con responsables de diversas Institucións e que se teñen intercambiado correos electrónicos con documentación relativa á promoción de posibles firmas de Convenios para levar a cabo futuras Prácticas. Esta Acción continúa a desenvolverse no curso 2018-19 (a) coa ampliación da nómina de Institucións sociais, políticas e culturais, aspirantes a participar nas prácticas como receptores do noso alumnado, (b) coa firma efectiva de mais Convenios e (c) coa implementación dunha "Convocatoria específica" que regula o funcionamento das prácticas, así como a súa inclusión no Plan de estudios.

Data Comprobación Decembro de 2019

Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

49 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-5 (Curso 2017-2018). Grao en Filosofía

Orixe Propostas de Mellora

Ámbito de aplicación Criterio 1 - Organización e desenvolvemento

Análise causa

Elaborar un protocolo para a xestión da mobilidade especialmente orientado a elevar as taxas actuais do centro. Deberá especificar e programar as accións de xestión e información ao alumnado, en relación coa oferta de prazas, a desenvolver ao longo do curso.

Definición/ descrición proposta

Incorporación dun protocolo de mobilidade aos procedementos de xestión do centro.

Datas Inicio: febreiro de 2018 Finalización: setembro de 2018

Estado/Eficacia Executada

Responsables Responsable de mobilidade do centro

Comprobación Acción

Descrición Comprobación

Constátase a realización e aplicación do devandito protocolo, aprobado en Xunta de Facultade, e no que se recolle especificamente as cuestións da "mobilidade saínte". Este protocolo comeza a aplicarse no curso 2018-19.

Data Comprobación Outubro 2018

Incidencias

Axustes/Novas Tarefas

50 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-6 (Curso 2017-2018). Grao en Filosofía

Orixe Propostas de Mellora

Ámbito de aplicación Criterio 7 - Indicadores de satisfacción e rendemento

Análise causa

Como resultado da análise de taxas de rendemento efectuadas en cursos anteriores constátase un retraso respecto ao tempo previsto na MVT para a presentación dos TFG que debería ter lugar, con carácter xeral, durante o cuarto ano de estudios cursados. Carécese de información precisa sobre as causas que poden estar motivando esta situación.

Definición/ descrición proposta

Deseño das preguntas e realización de dúas enquisas piloto, a primeira entre o alumnado que presente o TFG no 2º semestre del curso 2017-18, e a segunda entre o profesorado que titorize TFGs. As preguntas se orientarán a recoller información sobre o grado de dilación que se produce, as súas causas, así como a satisfacción tanto do alumnado como do profesorado respecto ao proceso de elaboración e xestión dos TFGs e en referencia a cuestións como: a información da que dispón, o proceso de asignación de titores e temas e o sistema de avaliación. Preténdese, ademais, recoller suxestións para a mellora.

Datas Inicio: 01/03/2018 Finalización: 31/07/2018

Estado/Eficacia Executada

Responsables Coordinador do título

Comprobación Acción

Descrición Comprobación

Constatamos o deseño e a realización da devandita enquisa practicada sobre unha mostra do alumnado do TFG. Tamén, se constata a análise dos seus resultados por parte do Coordinador de Grao, que ademais pasa a consignarse detalladamente no Autoinforme do Grao de Filosofía 2017-18 (crit. 7), aprobado en Xunta de Facultade.

Data Comprobación

Incidencias

Axustes/Novas Tarefas

51 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-7 (Curso 2017-2018). Grao en Filosofía

Orixe Propostas de Mellora

Ámbito de aplicación Criterio 1 - Organización e desenvolvemento

Análise causa Escaso coñecemento entre o alumnado que accede á universidade da Filosofía como especialidade e opción formativa. Escasa proxección da Filosofía como especialidade transversal e das súas relacións con outras disciplinas.

Definición/ descrición proposta

O propósito é dar máis visibilidade aos estudos de Filosofía e á súa relevancia e funcións na sociedade actual, así como estimular o interese do alumnado por tratar con rigor filosófico problemas de actualidade. Con estes obxectivos, preténdese programar un ciclo de películas de relevancia filosófica con presentacións a cargo de docentes e un debate que se abrirá tras a proxección de cada película. A actividade presentarase con matrícula aberta ao alumnado da facultade e exterior ao centro. Xestionarase a proposta para o seu recoñecemento como 1 crédito ECTS.

Datas Inicio: 01/02/2018 Finalización: 31/07/2018

Estado/Eficacia Executada

Responsables Coordinador do título

Comprobación Acción

Descrición Comprobación

Comprobamos a realización do "Ciclo de Cine filosófico" a través dos correos de invitación ás convocatorias de cada proxección, así como a correspondente cartelería. Non se procesa o recoñecemento do crédito de libre configuración, pero si se difunde publicidade da actividade noutros Centros. Se mantén o hábito de continuar coa proxección de películas para dar maior visibilidade e transversalidade ao noso Centro e á Filosofía no conxunto do Campus e da cidade.

Data Comprobación 31/07/2019

Incidencias

Axustes/Novas Tarefas

52 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-8 (Curso 2017-2018). Grao en Filosofía

Orixe Plan de Melloras da Acreditación

Ámbito de aplicación Criterio 3 - Sistema de Garantía de Calidade

Análise causa Escasa participación do estudantado, egresados/as e PAS nas enquisas

Definición/ descrición proposta

Aprobouse unha reformulación das enquisas de satisfacción coa docencia recibida en dúas fases. Na segunda fase, que terá lugar durante o curso 2017/2018, revisarase o cuestionario e buscaranse fórmulas para mellorar o cuestionario e aumentar a participación.

Datas Finalización: 29/12/2017; Inicio: 01/06/2017

Estado/Eficacia Executada

Responsables Mª Pilar Martínez Garcia Órgano Responsable: Comisión de Traballo Fin de Grao, Prácticas Externas e Mobilidade

Comprobación Acción AM-08

Descrición Comprobación

A acción a esta data aínda non se implantou, xa que se implantará cando termine o segundo cuadrimestre do curso 2017-2018

Data Comprobación 01/11/2017

Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

53 de 72

Grao en Filosofía: Plan de Melloras Propostas: curso 2018-2019

ACCIÓNS DE MELLORA Código AM-1 (Curso 2018/2019) Grao en Filosofía. Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 1: Organización e desenvolvemento. Criterio 2: Información e transparencia.

Análise causa Escasa visibilidade e coñecemento da opción de Filosofía entre o futuro alumnado da USC.

Definición/ descrición proposta

Elaboración e implementación na web do Grao de material informativo de carácter xeral e divulgativo sobre as grandes áreas da Filosofía.

Datas 2018/2019. Estado/Eficacia

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde). Comprobación Acción AM-1

Descrición Comprobación

Comprobación: Revisión de ter incluída na web material divulgativo de "Filosofía". Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019. Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

54 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA Código AM-2 (Curso 2018/2019) Grao en Filosofía. Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 1: Organización e desenvolvemento.

Análise causa Esixencia de articulación das relacións entre as novas demandas e diversidades da sociedade actual e as posibilidades da titulación do Grao en Filosofía.

Definición/ descrición proposta

Constitución dun Comité Consultivo de expertos (formado por profesorado universitario, profesorado de ensino secundario, egresados e outros profesionais titulados) como fonte de información relativa ás demandas profesionais verbo das posibles actualizacións e adaptacións do noso Grao en Filosofía.

Datas 2018/2019. Estado/Eficacia

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); Secretaria do Centro (Mª Luz Pintos Peñaranda).

Comprobación Acción AM-2

Descrición Comprobación

Comprobación: Constitución de Comités. Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019. Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

55 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA Código AM-3 (Curso 2018/2019) Grao en Filosofía. Orixe Plan de Mellora 2018/19. / Informe de renovación da Acreditación.

Ámbito de aplicación Criterio 1: Organización e desenvolvemento.

Análise causa Necesidade de avanzar nas actuacións previas sobre a diversidade das saídas profesionais potenciais dos/as graduados/as en Filosofía.

Definición/ descrición proposta

Proposta: Facilitar ese coñecemento a través da articulación dunha "Convocatoria de prácticas" que dispoña e regule a implementación do novo "Módulo de prácticas externas" dentro do actual Plan de estudos do Grao en Filosofía (especialmente no que toca ás condicións de desenvolvemento das mesmas por parte do noso alumnado: horarios, adxudicación de prazas, competencias, obxectivos, créditos...). Trátase de abrir novos espazos profesionais para os nosos graduados a través da implementación de prácticas externas nas seguintes Institucións, tanto públicas como privadas: Parlamento de Galicia, Valedor do Pobo, Fundación Penzol, Fundación Granell e Museo do Pobo Galego, toda vez que se formalicen os correspondentes convenios.

Datas 2018/2020. Estado/Eficacia

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); Vicedecano da Facultade de Filosofía (Javier Barcia González); Coordinador de Grao de Filosofía (Xavier de Donato)

Comprobación Acción AM-3

Descrición Comprobación

Comprobación: Disposición e publicación da correspondente Convocatoria. Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019. Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

56 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA Código AM-4 (Curso 2018/2019) Grao en Filosofía. Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 1: Organización e desenvolvemento. Análise causa Dificultades na reincorporación do alumnado que realiza mobilidade.

Definición/ descrición proposta

Proposta: Adopción de medidas que palíen as principais dificultades que ten o alumnado cando retorna dos distintos programas de mobilidade (exemplo: asignación dunha ID provisional para o manexo da USC virtual mentres a súa matrícula se demora, introdución nas GD dun parágrafo que dispoña a actuación para estes casos, etc.). Contemplarase a inclusión de información destas medidas no "Protocolo de mobilidade saínte", (en concreto no que atinxe ao bloque da terceira reunión).

Datas 2018/2020. Estado/Eficacia

Responsables Responsable Académica de Mobilidade do Centro (Concepción Martínez Vidal); Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde).

Comprobación Acción AM-4

Descrición Comprobación

Comprobación: Adopción das devanditas medidas. Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2020.

Incidencias -- Axustes/Novas Tarefas --

57 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA Código AM-5 (Curso 2018/2019) Grao en Filosofía. Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 7: Indicadores de satisfacción e rendemento.

Análise causa Articulación de prazos máis amplos para que o alumnado poida elixir entre as liñas temáticas que van determinar o tema do seu TFG.

Definición/ descrición proposta

Proposta: Axustar o calendario para que o alumnado coñeza as materias que se imparten en 4º curso de Grao.

Datas 2018/2019. Estado/Eficacia

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); Secretaria do Centro (Mª Luz Pintos Peñaranda).

Comprobación Acción AM-5

Descrición Comprobación

Comprobación: Publicación do novo calendario. Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019. Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

58 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA Código AM-6 (Curso 2018/2019) Grao en Filosofía.

Orixe Plan de Mellora 2018/19. Ámbito de aplicación Criterio 1: Organización e desenvolvemento.

Análise causa Incrementar a presenza de alumnado estranxeiro no Grao de Filosofía.

Definición/ descrición proposta

Proposta: Coa intención de aumentar o índice de matrícula no sector de estudantado estranxeiro, e incrementar así a internacionalización da nosa titulación, propoñemos abrir contactos para a posible subscrición de Convenios de colaboración específicos con Universidades estranxeiras.

Datas 2018/2021. Estado/Eficacia

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); Responsable Académica de Mobilidade do Centro (Concepción Martínez Vidal).

Comprobación Acción AM-6

Descrición Comprobación

Comprobación: Verificación da sinatura dos Convenios. Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019. (Poderase comprobar ata 2021 a inclusión anual de novos Convenios).

Incidencias -- Axustes/Novas Tarefas --

59 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA Código AM-7 (Curso 2018/2019) Grao en Filosofía. Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 1: Organización e desenvolvemento.

Análise causa Incrementar a relación académica co profesorado de ensino medio, especialmente no que atinxe: a) á mutua transferencia de coñecementos, que pode reforzar a proxección do Grao de Filosofía, así como tamén orientar posibles reestruturas do mesmo; b) contribuír á formación permanente do devandito profesorado.

Definición/ descrición proposta

Proposta: Coa intención de reforzar a proxección do Grao de Filosofía e especialmente a relación académica co profesorado de ensino medio, propoñemos a organización dun Congreso Internacional, que contando co apoio institucional correspondente, favoreza a Formación Continua do profesorado e ofreza ao alumnado do Centro información sobre o estado actual das investigacións en temas actuais de Filosofía.

Datas 2018/2019. Estado/Eficacia

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); Coordinador do Grao de Filosofía (Xavier de Donato); Vicedecano Facultade de Filosofía (Javier Barcia González).

Comprobación Acción AM-7

Descrición Comprobación

Comprobación: Realización do Congreso. Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019. (Propoñemos que poida ter unha periodicidade bienal para garantir a súa viabilidade tanto económica como organizativa).

Incidencias -- Axustes/Novas Tarefas --

60 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA Código AM-8 (Curso 2018/2019) Grao en Filosofía. Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 2: Información y transparencia. Análise causa Necesidade de fomentar a visibilidade do profesorado do Grao en Filosofía.

Definición/ descrición proposta

Proposta: Coa intención de reforzar a visibilidade do profesorado do Grao en Filosofía, a través da actualización da canle desta visibilidade, propoñemos a elaboración de páxinas web propias do PDI que serán incluídas nun enlace da páxina web da Facultade. Deste xeito, substituirase o actual enlace de CV en *pdf, para ofertar web propias que non só conteñan o CV, senón unha maior información que o persoal docente queira expoñer, –incluíndo, de quererse, o contido dos seus traballos sempre que non xere problemas de dereitos.

Datas 2018/2020. (A proposta só poderá levarse a cabo no caso de que o presuposto poida ser asumido polo Centro ou reciba financiación.

Estado/Eficacia

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); Coordinador de Grao (Xavier de Donato).

Comprobación Acción AM-8

Descrición Comprobación

Comprobación: Verificación da realización das webs a través do correspondente hipervínculo. Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2020 farase a comprobación definitiva de haberse sumado a esta Acción todo o PDI que o desexe.

Incidencias -- Axustes/Novas Tarefas --

61 de 72

Facultade de Filosofía: Plan de Melloras Rematadas: curso 2017-2018

ACCIONES DE MEJORA

Código AM-1 (Curso 2017-18) Facultade de Filosofía

Origen Criterio 5: Recursos materiais e servizos

Ámbito de aplicación Criterio 5: Recursos materiais e servizos

Análisis causa Acceso actual mediante escaleiras á tarima do Salón de Actos da Facultade que dificultan o seu uso por parte de persoas con movilidade reducida

Definición/ descripción proposta

Instalación dunha rampa que corrixa esta limitación e permita avanzar na accesibilidade xeral do edificio

Fechas Finais 2018

Estado/Eficacia

Responsables Decano

Comprobación Acción

Descripción Comprobación

Constátase a instalación da rampla de acceso á tarima do Salón de Actos da Facultade, corrixindo así a limitación de uso por parte de persoas con mobilidade reducida e avanzando na mellora da accesibilidade xeral do edificio.

Fecha Comprobación 01/12/2018

Incidencias

Ajustes/Nuevas Tareas

62 de 72

ACCIONES DE MEJORA

Código AM-2 (Curso 2017-18) Facultade de Filosofía

Origen Plan Melloras 2016/17

Ámbito de aplicación Criterio 1: Organización e desenvolvemento Criterio 4: Recursos humanos

Análisis causa Polo seu reducido tamaño o Centro conta con limitados efectivos para facer fronte a todos os procedementos de xestión polo que faise necesario deseñar medios que permitan racionalizar e axilizar as tarefas.

Definición/ descripción proposta

Deseñar e aplicar medios que permitan unha xestión máis áxil e eficaz das reunións das distintas comisións e órganos: convocar as reunións con tempo estimado de duración e tomalo en conta, tanto os presidentes das comisións para dirixir as reunións, como os participantes para orientar as súas intervencións.

Fechas Finais 2018

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano e presidentes das Comisións

Comprobación Acción

Descripción Comprobación

Comprobamos que nas convocatorias das distintas comisión e órganos de goberno da Facultade pasa a especificarse “a duración aproximada” da reunión e constatamos a través da participación nas mesmas que os respectivos Presidentes se axustan a ela. Deste xeito, racionalizamos e optimizamos o tempo dos Recursos Humanos do Centro nos procedementos de xestión.

Fecha Comprobación 15/12/2018

Incidencias

Ajustes/Nuevas Tareas

63 de 72

ACCIONES DE MEJORA Código AM-3 (Curso 2017-18) Facultade de Filosofía Origen Memoria calidade 2016/17 Ámbito de aplicación Criterio 5: Recursos materiais e servizos

Análisis causa Deterioro e obsolescencia de material informático que debe ser actualizado progresivamente atendendo ás necesidade máis urxentes.

Definición/ descripción proposta

Adquisición de equipamento informático destinado a substituír o existente, ou a subsanar deficiencias: • Despachos: aumentar a memoria RAM a 4Ghz dos equipos dos despachos

docentes números 206, 213, 317, 322, 323, e 327. Incorporar Discos Duros SSD Despachos docentes números 205, 206, 213, 214, 217, 218, 311, 312, 317, 318, 319, 322, 323 e 327

• Sala de Xuntas: equipo informático fixo e splitter para conmutar co sistema de vídeo conferencia.

• Seminario 108: susbtitución do canón de proxección Fechas Finais 2018 Estado/Eficacia

Responsables Decano/a Comprobación Acción

Descripción Comprobación

Comprobamos a adquisición (a través de Asuntos Económicos) e instalación do material informático e de imaxe inventariados nesta Acción. Comprobamos que na AM-01 do Plan de melloras 2018-19 xa se pasan a atender novas necesidades.

Fecha Comprobación 01/12/2018 Incidencias Ajustes/Nuevas Tareas

64 de 72

ACCIONES DE MEJORA

Código AM-4 (Curso 2017-18) Facultade de Filosofía

Origen Plan de Viabilidade: accións para a proxección social dos estudios de Filosofía

Ámbito de aplicación Criterio 1: Organización e desenvolvemento

Análisis causa Escaso recoñecemento e visibilidade das mulleres e achegas femininas no ámbito do pensamento e a filosofía.

Definición/ descripción proposta

Coincidindo coa celebración do día da muller, levar a cabo unha acción simbólica que asocie o ámbito do pensamento e da filosofía coa figura dunha intelectual galega recoñecida como é Concepción Arenal. Instalación temporal dunha estatua desta autora no exterior da facultade. Situar con posterioridade esta instalación con carácter permanente no interior do centro.

Fechas 8 de marzo-maio de 2018

Estado/Eficacia En execución

Responsables Responsable de Calidade / Coordinadora do Máster

Comprobación Acción

Descripción Comprobación

Constatamos que nas datas sinaladas (8 de marzo a 8 de maio) coincidindo coa celebración do Día da Muller, instalouse temporalmente unha imaxe-estatua de Concepción Arenal na Praza de Mazarelos (exterior da Facultade) e que a partir desa data, esta imaxe pasou a situarse, con carácter permanente, no interior do Centro (no andar principal). Comprobamos tamén e por extensión a esta Acción o compromiso do Centro neste sentido, a través da celebración de conferencias sobre o “feminismo”, os actos dos mércores contra a violencia de xénero, ou actos reivindicativos sobre as cuestións de xénero.

Fecha Comprobación 31/05/2018

Incidencias

Ajustes/Nuevas Tareas

65 de 72

ACCIONES DE MEJORA

Código AM-5 (Curso 2017-18) Facultade de Filosofía

Origen Memoria calidade 2016/17

Ámbito de aplicación Criterio 5: Recursos materiais e servizos

Análisis causa Desocupación de despachos pola xubilación de profesorado

Definición/ descripción proposta

Proceder a unha distribución de despachos valeiros e asignación de novos usos.

Fechas Finais curso 2017/18

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano/a

Comprobación Acción

Descripción Comprobación

Constatamos que se procedeu a unha redistribución dalgúns despachos que quedaron baleiros na Facultade por mor das xubilación correspondentes ao curso 2016-17 e que pasan a reasignarse no curso 2017-18. Comprobamos, tamén, que a AM02 do Plan 2018-19, dadas as novas xubilacións, continúa a mellorar a asignación de usos de espazos e a distribución de despachos entre o PDI que se incorpora.

Fecha Comprobación 30/09/2018

Incidencias

Ajustes/Nuevas Tareas

66 de 72

Facultade de Filosofía: Plan de Melloras

Propostas: curso 2018-2019

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-1 (Curso 2018/2019) Facultade de Filosofía.

Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 5: Recursos materiais e servizos.

Análise causa

Feita a revisión do estado dos equipos tecnolóxicos do Centro, identifícanse necesidades informáticas e tecnolóxicas, en dous eixos: a) identificación de novas necesidades informáticas dada a incorporación de novo PDI contratado; b) identificación de danos e obsolescencia de equipos informáticos e tecnolóxicos do Centro, atendendo ás observacións que algúns docentes nos fixeron chegar.

Definición/ descrición proposta

Proposta: Dotación e mellora do equipamento informático e tecnolóxico do centro. Procederase nunha primeira fase á seguinte dotación tecnolóxica: 1 proxector para a aula 1. 1 proxector para o Seminario 108. 4 monitores de mesa para Sala de Xuntas e Seminarios. 1 PC portátil para uso común por parte dos membros da Facultade (a súa disposición na Conserxería). 2 micrófonos co seu respectivo sistema de son para a Mesa Presidencial do Salón de Actos (que só dispoñía dun micro). 2 teclados para PC. 2 ratos para PC. 6 discos SSD, (1 para a mellora do PC do salón de actos, 4 para a mellora dos PC dos seminarios e 1 para a reparación dun PC que se asigna ao recente Profesor contratado da Área de Filosofía). 1 escáner para a Secretaría Administrativa do decanato. 2 impresoras. Comprarase o mesmo modelo de impresora (que tamén será o mesmo que o mercado polo Departamento) para promover, na medida do posible, o aforro no correspondente material funxible.

Poderase atender, segundo dispoñibilidade orzamentaria do Centro, a unha segunda fase de dotación tecnolóxica segundo a identificación de futuras necesidades.

Datas 2018/2019. Primeira fase no primeiro semestre de 2019. Segunda fase no segundo semestre de 2019.

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano da Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde).

Comprobación Acción AM1

Descrición Comprobación

Comprobación: Revisión de ter feitas e instaladas as adquisicións e/ou as reparacións. Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019

Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

67 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-2 (Curso 2018/2019) Facultade de Filosofía.

Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 1: Organización e desenvolvemento. Criterio 5: Recursos materiais e servizos.

Análise causa Necesidade de redistribución dalgúns espazos do Centro, motivados: a) pola adxudicación de espazos atendendo a incorporación do novo PDI, b) pola desocupación de espazos motivada pola xubilación de PDI.

Definición/ descrición proposta

Proposta: Redistribución de espazos e determinación de novas ocupacións e usos para os mesmos. Descrición da proposta: a) Nova adxudicación de espazos atendendo a incorporación do novo PDI, Prof. Carlos Pose Varela → Despacho 204. Prof. Xosé Luís Pastoriza → Despacho 205. Prof. Interino Substitución P3 (Área Filosofía) → Despacho 212. Prof. Asociado (Área Filosofía) → Despacho 214. Prof. Asociado (Área Antropoloxía Social) → Despacho 329. b) Redistribución motivada pola desocupación de espazos dada a xubilación de PDI: Prof. Mª Xesús Vázquez Lobeiras → Despacho 218. Prof. Martín González → Despacho 215. Revista Ágora → Despacho 313. Profs. Visitantes → Despacho 310

Datas 2018/2019

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); Secretaria da Facultade de Filosofía (Mª Luz Pintos Peñaranda).

Comprobación Acción AM-2

Descrición Comprobación

Comprobación: Conformidade coas novas ocupacións e usos dos espazos. Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019

Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

68 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA Código AM-3 (Curso 2018/2019) Facultade de Filosofía. Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 5: Recursos materiais e servizos.

Análise causa Dado o compromiso do Centro coa sustentabilidade e identificado algún deterioro de diversas infraestruturas e mobiliario do Centro.

Definición/ descrición proposta

Proposta: Mellora dalgúns elementos do Centro, na busca dun maior rendemento e/ou sustentabilidade dos recursos do Centro, actuando por mor do seu deterioro. Descrición da proposta. Trabállase en dúas liñas: a) Tendo identificados algúns danos nos espazos do Centro, propóñense as seguintes melloras: - Cambio parcial de iluminación na Biblioteca (estratexicamente importante por ser espazo de estudo para o alumnado). Débese substituír a actual iluminación avariada por nova iluminación LED de maior calidade e sustentabilidade. - Cambio de iluminación no vestíbulo do Centro. Débese substituír a actual iluminación avariada por nova iluminación LED. Tamén se instalan novos paneis no teito do vestíbulo dado que os anteriores estaban rotos. - Cambio de iluminación no despacho 322 (Prof. Óscar Horta). Instálase iluminación LED debido aos danos na anterior iluminación. b) Tendo identificadas algunhas carencias de pequenas infraestruturas e mobiliario do Centro, propóñense as seguintes melloras: - Restitución de pintura. Procede restituír a pintura nalgúns despachos, especialmente desgastada (despachos 329, 328, 205, 212, 213, 214). -Restitución dos danos do chan despacho 328. - Adquisición de 20 cadeiras iguais, para asignar 4 cadeiras por aula destinadas ás exposicións colectivas de traballos feitas en grupos. - Adquisición dunha mesa individual para a aula 4 destinada a optimizar un espazo a carón dunha columna. -Adquisición de dous cabaletes, en distinto tamaño e forma, para a substitución do utilizado no andar principal e outro para uso múltiple. -Adquisición dun plotter coa imaxe institucional para os actos que o requiran. - Actualización da rotulación para identificar os novos espazos así como os despachos do novo Profesorado. - Actualización da distribución das caixas de correo da entrada, motivada polas xubilacións de PDI e pola incorporación de novo Profesorado Contratado. - Adquisición de 5 lámpadas de mesa (3 para os docentes que o solicitaron de acordo coa oferta do Centro e, a disposición na Conserxería, 2 para o uso nas aulas cando o funcionamento do proxector require ter a luz da tarima apagada).

Datas 2018/2021. Se lle asigna unha larga duración para facer coincidir as reformas coa posibilidade de baleirar os espazos e para repartir nos orzamentos anuais do Centro.

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); Secretaria da Facultade de Filosofía (Mª Luz Pintos Peñaranda).

Comprobación Acción AM-3 Descrición

Comprobación Comprobación: Revisión das melloras, adquisicións e actualizacións. Seguimento de execución:

Data Comprobación 1ª Fase Decembro 2019; 2ª Fase Decembro 2020; 3ª Fase Decembro 2021. Incidencias

Axustes/Novas Tarefas

69 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-4 (Curso 2018/2019) Facultade de Filosofía.

Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 2: Información e transparencia.

Análise causa Necesidade de reforzar a comunicación interna acerca das actividades do Centro.

Definición/ descrición proposta

Creación dun boletín informativo sobre novidades que afectan ao Centro e/ou a calquera das súas titulacións, que ademais contará coa participación e colaboración do estudantado do Centro.

Datas 2018/2019. Posta en marcha da primeira entrega.

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); Vicedecano Facultade de Filosofía (Javier Barcia González).

Comprobación Acción AM-4

Descrición Comprobación

Comprobación: Revisión da primeira entrega do boletín. Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019.

Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

70 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-5 (Curso 2018/2019) Facultade de Filosofía.

Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 2: Información e transparencia.

Análise causa Reforzo da comunicación externa para conectar o Centro coa sociedade, logo da proposta do Director do Gabinete de Comunicación da USC.

Definición/ descrición proposta

Constitución dun "Comité de especialistas" en temas filosóficos para cuestións que demanden os medios de comunicación, que sirva de referencia e interlocución co gabinete de comunicación da USC e cos medios de información que o demanden.

Datas 2018/2019.

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); Vicedecano Facultade de Filosofía (Javier Barcia González).

Comprobación Acción AM-5

Descrición Comprobación

Comprobación: Constitución do Comité. Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019.

Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

71 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-6 (Curso 2018/2019) Facultade de Filosofía.

Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 3: Sistema de garantía de calidade. Criterio 5: Recursos materiais e servicios.

Análise causa Detectado que se produce unha excesiva concentración de gasto das partidas do Centro no tramo final do exercicio, convén unha planificación progresiva do mesmo.

Definición/ descrición proposta

Planificación do presuposto da Facultade de xeito que se poida comprometer arredor do 50% do gasto por cada semestre (xaneiro-xuño / xullo-decembro).

Datas 2018/2019.

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); Vicedecano Facultade de Filosofía (Javier Barcia González).

Comprobación Acción AM-6

Descrición Comprobación

Comprobación: Revisar a execución do gasto por semestres. Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019.

Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

72 de 72

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-7 (Curso 2018/2019) Facultade de Filosofía.

Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 1: Organización e desenvolvemento. Criterio 4: Recursos Humanos.

Análise causa Carencia de concepto orzamentario do Centro para a contribución a Congresos, co propósito de dar maior apoio ao PDI do Centro e de mellorar a proxección nacional e internacional da Facultade de Filosofía.

Definición/ descrición proposta

Apoio económico a Congresos e Reunións Científicas que sexan organizados polo PDI do Centro. (Esta medida estará suxeita á existencia de dispoñibilidade orzamentaria).

Datas 2018/2019.

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde).

Comprobación Acción AM-7

Descrición Comprobación

Comprobación: Verificación das dotacións económicas (caso de terse propostas as actividades). Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019.

Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

AUTOINFORME DE SEGUIMENTO

Máster Universitario en Filosofía: Coñecemento e Cidadanía

Curso Académico: Curso 2017-2018

ANEX II

2 de 53

■ Datos da universidade e do título obxecto do seguimento■ Cumprimento do proxecto establecido

■ Dimensión 1. A xestión do título■ Criterio 1. Organización e desenvolvemento■ Criterio 2. Información e transparencia■ Criterio 3. Sistema de garantía de calidade

■ Dimensión 2. Recursos humanos■ Criterio 4. Recursos Humanos■ Criterio 5. Recursos materiais e servizos

■ Dimensión 3. Resultados de aprendizaxe■ Criterio 6. Resultados da aprendizaxe■ Criterio 7. Indicadores de satisfacción e rendemento

■ Listaxe de evidencias e indicadores■ Modificacións do plan de estudos■ Plan de Melloras Máster en Filosofía. Coñecemento e Cidadanía:

■ Rematadas: curso 2017-2018■ Propostas: curso 2018-2019

■ Plan de Melloras Facultade de Filosofía:■ Rematadas: curso 2017-2018■ Propostas: curso 2018-2019

3 de 53

1. DATOS DA UNIVERSIDADE E DO TÍTULO OBXECTO DE SEGUIMENTO

Denominación do título Máster Universitario en Filosofía: Coñecemento e Cidadanía

Mencións/Especialidades --- Universidade responsable administrativa Universidade de Santiago de Compostela En caso de títulos interuniversitarios, universidade/s participante/s ---

Centro responsable Facultade de Filosofía Centro/s onde se imparte Facultade de Filosofía

Rama de coñecemento Humanidades

Número de créditos 60 Profesión regulada --- Modalidade de impartición Presencial Curso de implantación 2016/2017 Data acreditación ex ante (verificación) 28/04/2016 Data renovación acreditación 28/04/2020

4 de 53

2. CUMPRIMENTO DO PROXECTO ESTABLECIDO DIMENSIÓN 1. A XESTIÓN DO TÍTULO CRITERIO 1. ORGANIZACIÓN E DESENVOLVEMENTO: Estándar: O programa formativo está actualizado e implantouse de acordo coas condicións establecidas na memoria verificada. Analizar e valorar se o desenvolvemento do plan de estudos se realizou conforme á memoria verificada e non se produciron incidencias graves, o que permitiu unha correcta adquisición das competencias por parte dos estudantes. 1.1.- O título mantén o interese académico e está actualizado segundo os requisitos da disciplina, avances tecnolóxicos e científicos, necesidades socioeconómicas e requisitos da profesión.

Aspectos a valorar: • O perfil formativo/egreso do título mantén a súa relevancia e está actualizado segundo os requisitos do seu

ámbito académico, científico e profesional e, no seu caso, segundo as necesidades e requisitos da profesión regulada.

Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: O curso 2017-18 é o segundo de implantación do título de Máster, e no que positivamente se produce un notable ascenso na matrícula respecto do primeiro curso de impartición. Aínda que igualmente (IN01M-PC-05) eran 20 prazas as ofertadas, houbo (IN02M-PC-05) 15 matriculados, (IN03M-PC-5) 13 de matrícula de acceso e (IN02M-PC-05) 13 de matrícula de novo ingreso por preinscrición. A variación de matrícula de novo ingreso por preinscrición (IN05M-PC-05) é do 85,71%, polo que constatamos unha tendencia ascendente respecto da primeira edición (19 preinscripcións, máis 5 na convocatoria anticipada), tendencia que segue manténdose (no curso actual 2018-19, no que rexistramos 32 preinscripcións na convocatoria ordinaria máis 5 na convocatoria anticipada). Consideramos que esta traxectoria ascendente é un bo síntoma do interese do Máster, tendo en conta que se oferta con orientación investigadora. Este incremento é resultado tamén do esforzo informativo, tanto a nivel do Grao como respecto da captación de alumnado procedente de distintas titulacións, e doutras universidades nacionais e estranxeiras. Así dos 13 estudantes de novo ingreso: 3 proviñan do Grao en Filosofía e 1 da Licenciatura en Filosofía, 2 do Grao de Historia da Arte, 1 do Grao en Ciencias Políticas, 2 no Grao en Ciencia Política e da Administración, 1 Grao en Xornalismo, 1 Licenciado en Xornalismo, 1 Bacharel en Dereito e 1 Licenciado en Comunicación; dous dos alumnos procedían de fóra do EEES. Segundo a procedencia xeográfica dos 15 estudantes: 1 procede de Brasil, 2 de Castilla y León, 11 de Galicia, e 1 de Perú.

Cómpre subliñar que se trata do único Máster en Filosofía ofertado na USC e no SUG. O Máster, que se desenvolve con recursos xa dispoñibles, completa os estudos de Filosofía en Galicia, non obstante ten como un dos seus sinais de identidade a incorporación de áreas de coñecemento non estritamente filosóficas (Ciencia Política, Física, Bioloxía, Socioloxía, Economía, Historia, Antropoloxía social) que reforzan o seu carácter interdisciplinar e o dotan dun maior interese, segundo constatan os propios estudantes matriculados, para un público mais xeral.

Estes datos positivos de matrícula e de participación de moi diversas áreas de coñecemento, son bos indicadores de que se mantén o interese académico do título, implantado de acordo coas condicións establecidas na Memoria Verificada, respecto da cal non se produciron incidencias a sinalar. De feito, seguimos a constatar neste curso a continuidade dunha demanda de formación académica filosófica como complemento doutras titulacións e, en consecuencia, como complementaria en diversos procesos de profesionalización, como un espazo que o noso título de Máster está a ocupar.

Tamén, noutro sentido, cómpre recordar que o Máster, en todo caso, resulta necesario para completar o Grao de Filosofía que oferta a USC -único en Galicia-, pechando así cabalmente o ciclo “4+1” previsto en España para acomodarse ao EEES, e para asegurar unha oferta formativa propiamente filosófica que encamiñe cara aos Programas de Doutoramento con esta orientación actualmente vixentes na USC e en Galicia; a saber: o

5 de 53

Programa de Doutoramento en Filosofía (con 44 alumnos/as matriculados neste curso académico) e o Programa de Doutoramento Interuniversitario en Lóxica e Filosofía da Ciencia (con 12 alumnos/as matriculados tamén neste curso académico).

Non hai no SUG ningún título que se solape con este. En particular, todos cantos teñen que ver cos ámbitos de Humanidades ou de Ciencias Sociais teñen un perfil diferente, perseguen outros obxectivos formativos, e non dan lugar a solapamentos máis que excepcionalmente nalgunha materia optativa do Máster, que en todo caso se trata de materias coas que deben asegurarse os requisitos formativos esixidos a todo máster (como por exemplo son os relacionados coa perspectiva de xénero). De feito, a maior parte do impartido carece de cobertura no SUG a nivel de Posgrao.

Dende o Centro constatamos que se procedeu ao seu desenvolvemento seguindo o plan de estudos conforme á memoria verificada, sen terse presentado incidencias salientables, nin foi presentada ningunha queixa formal polos cauces institucionais, nin se atopou material na "caixa de suxestións" habilitada para estes efectos na páxina Web do máster. En todo momento, o seu desenvolvemento procurou, mesmo veu reforzado, un dos seus eixos fundamentais: o seu carácter interdisciplinar, tanto nas materias básicas como nas materias dos dous itinerarios ("Coñecemento e comprensión do mundo" e "Cidadanía e globalización"). En ambos itinerarios, o desenvolvemento do Máster estivo guiado polos principais obxectivos orientadores do título: (i) “Proporcionar unha formación sólida e especializada en pensamento crítico acerca do coñecemento e comprensión do mundo, da cidadanía e a globalización”, (ii) “Situar dita formación no conxunto dos saberes humanísticos, as ciencias naturais, as tecnoloxías e as ciencias sociais”, (iii) “Familiarizar ao alumnado coas técnicas e requirimentos da investigación”.

No que respecta aos principais valores estatísticos da titulación, consideramos que en termos xerais resultan positivos. Referindo algúns deles, constatamos que: (i) á "nota media de acceso por preinscrición" (IN06M-PC-05) foi de 8,07 puntos, lixeiramente superior a do ano anterior (7,55), que esperamos que siga a consolidar no futuro unha tendencia alcista; (ii) canto a "porcentaxe de estudantes que accederon á titulación con puntuación igual ou superior a seis" (IN07M-PC-05) é do 100%, igual que na edición anterior; (iii) a "porcentaxe de estudantes estranxeiros sobre matriculados" (IN08M-PC-05) foi do 6,67 e (iv) a "porcentaxe de estudantes nacionais de fóra de Galicia sobre matriculados" (IN09M-PC-05) foi do 13,33; (v) a "taxa de ocupación" (IN12M-PC-05) foi do 65,00%, sorprendentemente o dobre da edición anterior; e (vi) a "porcentaxe de matriculados que son titulados da USC" (IN13M-PC-05) é do 73,33%.

Verbo destas estatísticas, cómpre recordar que dende a súa primeira edición, unha das pretensións prioritarias, como se indicou, da Coordinación e da Comisión Académica do título foi e segue a ser ir aumentando paulatinamente o número de estudantes procedentes de países de fóra do EEES, así como incrementar os procedentes doutras universidades tanto do EEES como españolas, e cando menos manter a porcentaxe da USC e SUG. De feito, a presenza de profesorado doutras áreas de coñecemento distintas das de Filosofía constitúe tamén unha iniciativa a prol desa captación de alumnado doutras titulacións, así como ofrecer ao procedente do Grao en Filosofía un sólido complemento da súa formación previa cunha orientación interdisciplinar, respondendo, en particular “á demanda de quen busca unha formación para orientarse cara a investigación ou para formar parte de equipos de análise crítico e exploración de solucións ante os retos actuais relacionados co coñecemento e a cidadanía”. Nesta segunda edición, ao igual que fixemos na primeira, mantemos o desenvolvemento do plan de estudos segundo a Memoria Verificada, que permitiu unha correcta adquisición das competencias alí especificadas. Unha adquisición de competencias sen dúbida favorecida polo reducido número de estudantes por grupo de docencia: a media de estudantes por grupo de teoría (IN31M-PS-01) é de 7,71 e por grupo de docencia interactiva (IN32M-PS-01) é de 7,96. No que respecta ao funcionamento da titulación, cómpre indicar que non houbo incidencias salientables nin, como se indicou, queixas ou suxestións formais. Só se detectou que no proceso de preinscrición e matriculación era preciso que o Servizo de Admisión e Matrícula da USC fose máis rápido, dado que os estudantes adoitan a facer preinscrición en varios másteres e que, segundo manifestacións dos propios estudantes, unha pronta resposta por parte da Universidade en moitos casos fainos decantarse polo máster que esta oferta.

No que respecta ao apoio explícito do Centro no título, neste curso 2017-18, correspondente á segunda edición do máster, dispuxemos da axuda económica da Facultade de Filosofía para o funcionamento da páxina web

6 de 53

propia (como se recollía na Memoria Verificada), así como para o mantemento e revisión da web creada no curso 2016-17, e para a cartelería e dípticos para a súa difusión (incluíndose xa tamén no orzamento do 2018); e tamén para o Panel expositor que dende xuño do 2017 está instalado permanentemente na entrada da Facultade.

No que refire ao Plan de Melloras do Máster 2017-18, constatamos que puideron executarse satisfactoriamente as catro Accións de Mellora propostas. Partindo de que na primeira edición xa se tiña posto en funcionamento a páxina Web propia (http://www.masterenfilosofia.com), xulgouse necesario difundir máis e mellor a información e proxectalo cara fóra da Facultade e da USC, e para iso propúxose, seguindo o criterio de “Información e transparencia” a AM2 Plan de Melloras do Máster 2016-17 para mantemento e revisión da Web propia durante o curso 2017-18, cuxa execución foi posible polo financiamento da Facultade. O mesmo aconteceu coa AM3 Plan de Melloras do Máster 2016-17 que respondía á necesidade de difusión do máster por medio de cartelería e dípticos con certo tempo de antelación respecto do período de inscrición, concepto do que a Facultade tamén asumiu os custos. Estas dúas Accións de Mellora, que foran propostas para o curso 2016-17, son recollidas, continuadas e executadas como AM2 e AM3 do Plan de Melloras do Máster 2017-18. Ademais destas, tamén se estableceron outras dúas Accións de Mellora máis: a AM1 e a AM4 do Plan de Melloras do Máster 2017-18, relativas á “Organización e desenvolvemento” (que sinalaremos a continuación).

Consideramos que se trata dun máster que polo seu carácter interdisciplinar no campo das Humanidades e das Ciencias Sociais ten un espazo salientable no mapa da oferta da USC. Moi especialmente é de evidente interese para o “Campus da Cidadanía”, cuxo plan estratéxico foi aprobado, e no que tivo participación activa a Facultade. Precisamente, a Acción de Mellora AM1 deseñouse para reforzar esta orientación e estratexia de proxección do máster e o seu encaixe neste novo Campus. A s í , b aixo o criterio “Organización e desenvolvemento”, propúxose a realización dunha Xornada/Seminario con dúas conferencias sobre temas de actualidade, tanto para o alumnado como aberto ao público fundamentalmente do Campus de Cidadanía e como unha actividade inserida nel. Para isto, recibiuse, unha vez máis, o apoio da Facultade e, finalmente as conferencias integráronse no ciclo "Filosofía, Cultura e Cidadanía” facendo parte das actividades da "Semana de Filosofía" da Facultade no mes de novembro do 2017, no que foron impartidas as conferencias da Profesora Victoria Camps, catedrática emérita de Filosofía Moral da UAB: "A cidadanía do século XXI” (21/11/2017) e a da Profesora Lourdes Méndez, catedrática de Antropoloxía Social da UPV: “Mulleres, LGTBI, Queers e +”, (23/11/2017), así como tamén dúas conferencias por parte de dous docentes do máster: o Profesor José Carlos Bermejo, catedrático de Historia Antiga da USC: “A nostalxia das cousas, a arqueoloxía dos sentimentos e o trampantoxo foucaultiano” (14/11/2017) e a do Profesor Ramón Máiz, catedrático de Teoría Política da USC: “Da Economía á Ética, ¿Que foi da política? Para unha teoría estrutural da igualdade”, (28/11/2017). Esta Acción de Mellora ten polo demais continuidade coa AM2 Plan de Melloras do Máster 2018-19, como manifestación do convencemento que o Centro ten nesta liña de acción interdisciplinar do título.

A outra Acción á que nos referíamos é a AM4 Plan de Melloras do Máster 2017-18, que ten como causa, tras as reunións de coordinación cos estudantes e persoal docente, atender “aos problemas detectados relativos á sobrecarga de traballo dos estudantes no primeiro semestre, e dadas as especificidades dos contidos nas diferentes materias, malia o seu carácter interdisciplinar”, e neste sentido a Comisión Académica do Máster “considera importante unha maior coordinación horizontal, para así reforzar e complementar os vínculos transversais entre as materias e favorecer a adquisición de competencias". Así, se desenvolveu unha experiencia inicial de lectura e traballos compartidos e coordinados entre diferentes materias que serviu como modelo de boas prácticas, que se desenvolveu nos dous itinerarios do máster. Esta Acción, que segue a poñerse en práctica, foi proposta, dada a súa boa aceptación, para súa continuidade na AM1 Plan de Melloras do Máster 2018-19.

Por último, cabe precisar que, en virtude do exposto, consideramos que o título mantén o interese académico, e que ademais resulta útil en dúas direccións que entendemos como rigorosamente complementarias: (i) con vistas á formación investigadora, e (ii) con vistas á configuración de novas vías de acceso ao mercado laboral, que precisa de analistas de amplo espectro para os novos problemas das empresas, das institucións e das nosas sociedades vertixinosamente cambiantes; de titulados que teñan acadado competencias orientadas á acción sobre a nosa realidade inmediata que non son as propias de especialistas noutros campos (físicos, químicos, biólogos, economistas, lingüistas, tradutores….). Por tanto, un obxectivo fundamental do Máster é ofertar competencias que incrementen a capacidade para comprender problemas configurados en ámbitos

7 de 53

moi distintos, nos que a formación filosófica pode resultar de especial utilidade; e consideramos que como proba da mencionada utilidade desta formación cabe sinalar que experiencias deste tipo se están impoñendo nas grandes empresas coa maior capacidade innovadora no mundo.

En virtude do referido, consideramos que o programa formativo está actualizado e foi implantado de acordo coas condicións establecidas na Memoria Verificada.

1.2.- O plan de estudos desenvolveuse seguindo a oferta de módulos e materias previstas na memoria verificada. Aspectos a valorar: • A oferta de módulos e materias correspóndese co establecido na memoria de verificación e, se é o caso,

nas sucesivas modificacións. • O Desenvolvemento das actividades académicas, metodoloxías docentes, sistemas de avaliación e

cualificación, correspóndense co establecido na memoria de verificación e permite a consecución das competencias. O tamaño dos grupos é adecuado ás actividades formativas.

• No seu caso, o curso de adaptación cumpre a súa función en canto á adquisición de competencias e coñecementos, por parte dos estudantes que os cursen e adecúase ao establecido na memoria de verificación do título.

• Participación do alumnado en programas de mobilidade. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: Dende o Centro consideramos que a oferta de módulos e materias do título correspondeuse co establecido na Memoria Verificada.

En termos xerais, neste eido, debemos indicar que ademais das materias do módulo de "Formación Básica" e das materias dos dous módulos de itinerarios, se ofertaron outras seis materias optativas, das que os estudantes tiñan que escoller tres, mantendo por tanto unha alta ratio de optatividade. As seis materias ofertadas nesta edición foron: Pensar o coñecemento; Linguaxe, Representación e Comunicación; Teorías da Complexidade; Nacións, Nacionalismos e Movementos étnicos na era da Globalización; Filosofía e Literatura; e O malestar na Filosofía contemporánea e na Teoría psicanalítica.

Igualmente, constatamos que se levou a cabo o desenvolvemento das actividades académicas segundo o establecido. Non entanto, e axustándose á memoria, e tamén froito do contacto co alumnado, mediante as reunións tidas (7/02/2018), así como co profesorado (15/02/2018), por parte da coordinadora do máster e máis dos dous coordinadores designados para os dous itinerarios, procedeuse a unha mellor articulación das metodoloxías docentes, do sistema de avaliación e cualificación, precisando moi especialmente, canto ao encargo de tarefas ao alumnado, que todas as materias son de tres créditos, e isto require unha boa adecuación metodolóxica e avaliadora. Asimesmo, producíronse importantes achegas cara a mellor adecuación das Guías Docentes das materias, que están publicadas na páxina web da Facultade e na Web propia do máster.

Polo demais, consideramos que o feito de seren quince alumnos redundou nunha mellor consecución das competencias, xa que o número de estudantes por grupo favoreceu a aprendizaxe mais individualizada e tamén facilitou as técnicas de aprendizaxe por cooperación. Así, o tamaño do grupo foi axeitado ás actividades formativas: a media por grupo de teoría (IN31M-PS-01) foi de 7,71; e a media de estudantes por grupo de docencia interactiva (IN32M-PS-01) foi de 7,96.

En canto á participación do alumnado en programas de mobilidade, compre indicar que neste curso non houbo, sendo este un aspecto a ter en conta cara a súa potenciación en futuras edicións. A participación do profesorado do máster en programas de mobilidade no curso 2017-18 foi do 3,70%.

Por último, cabe destacar como proba do funcionamento dos procesos de coordinación de melloras co alumnado, que puidemos recoller a suxestión xurdida nas reunión de coordinación de procurar deixar unha semana sen aulas, entre a finalización do bimestre correspondente ás materias de "Formación Básica" e o

8 de 53

comezo do bimestre correspondente aos "Itinerarios", co fin de dar máis tempo para a realización dos traballos. Isto foi contemplado xa nos horarios do actual curso académico 2018-19.

1.3.- O título conta con mecanismos de coordinación docente que permiten analizar se o desenvolvemento do plan de estudos posibilita a adquisición das competencias por parte dos estudantes e, no seu caso, se establecen as accións de mellora oportunas. Aspectos a valorar: • A coordinación horizontal e vertical entre as diferentes materias do plan de estudos evita baleiros e

duplicidades. • No caso de que o título se imparta en varios centros da Universidade ou sexa interuniversitario, analizarase

o funcionamento dos mecanismos de coordinación entre todos os centros/Universidades que imparten o plan de estudos.

• No caso de que existan prácticas externas, valorarase se os mecanismos de coordinación permiten aos estudantes alcanzar as competencias asociadas a estas prácticas.

• No caso de que o título se imparta en varias modalidades (presencial, a distancia, semipresencial) valorarase a coordinación docente entre as modalidades, co fin de que os estudantes podan alcanzar as mesmas competencias con independencia da modalidade cursada.

Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: Dende o curso 2016-17 a Comisión de Calidade do Centro puxo en marcha un "Plan de coordinación" e elaborou un protocolo de aplicación tanto para o Grao (xa detallado no Informe de Seguimento do Grao) como para o máster, onde se establecen os procedementos que deben seguirse para o desenvolvemento desta tarefa.

Conforme ese Plan, no máster, existen tres figuras de coordinación que traballan en equipo: ademais da coordinación xeral, cóntase con un/ha coordinador/a por cada un dos itinerarios.

Segundo o protocolo de actuación, os tres coordinadores, fan unha reunión inicial de benvida co alumnado durante a primeira sesión do calendario oficial, indicándolle o sentido global do máster e o seu desenvolvemento previsto na Memoria Verificada e na que lle trasladan información e orientacións acerca da planificación xeral do curso. Ademais desa reunión, convocan outra reunión de coordinación, neste caso, ao final do primeiro semestre co alumnado (7/02/2018) e outra co profesorado (15/02/2018), co obxectivo de detectar aspectos disfuncionais ou problemas susceptibles de introducir melloras. Finalmente, os aspectos tratados nestas reunións recóllense en informes, que se fan públicos nunha carpeta a través da Coordinación na Aula virtual do máster, e tamén mediante correo electrónico. En todo caso, a reunión de final do primeiro semestre que se celebra co profesorado céntrase sobre todo en analizar a información aportada polo alumnado na reunión que previamente se mantén con eles.

Neste sentido, á vista do problema novamente detectado (e xa sinalado no Informe de Seguimento do curso 2016-17) respecto da carga de traballo na reunión cos estudantes, que indicaron unha alta carga derivada do gran número de traballos no día a día, considerouse necesario dar un maior desenvolvemento as tarefas de coordinación e, neste sentido, propiciar traballos conxuntos entre distintas materias, baixo acordo e supervisión do profesorado implicado. Neste sentido, introducimos a AM4 Plan de Melloras do Máster 2017-18, que supuxo unha experiencia inicial de coordinación horizontal, e que o resultar satisfactoria na súa evolución dou lugar a unha nova Acción de mellora AM1 deseñada para darlle continuidade no curso 2018-19, actualmente en execución.

En conclusión, a experiencia de coordinación do curso 2017-18, en continuidade co iniciado na primeira edición do máster no 2016-17, puxo de manifesto que o carácter interdisciplinar deste máster e as especialidades diversas, tanto do profesorado como do alumnado, outorga a esta tarefa de coordinación unha importancia fundamental e fai dela un instrumento absolutamente necesario para a introdución de melloras.

9 de 53

1.4. Os criterios de admisión aplicados permiten que os estudantes admitidos teñan o perfil de ingreso adecuado para iniciar estes estudos. Aspectos a valorar: • Coherencia entre o perfil de ingreso establecido na memoria verificada e o perfil real do estudantado

matriculado no título. • No seu caso, os complementos de formación compren a súa función en canto á nivelación e adquisición

de competencias e coñecementos por parte dos estudantes que os cursen. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: De acordo co perfil de ingreso, a Memoria Verificada recolle o seguinte: “Atendendo a que o Máster é de especialización en Filosofía, con dous itinerarios: un sobre "Coñecemento e comprensión do mundo", e o outro sobre "Cidadanía e globalización", o perfil de ingreso dos estudantes debe responder aos seguintes tres criterios:

- Licenciados e graduados en Filosofía, con interese na investigación nese ámbito, e de xeito específico nas cuestións filosóficas relacionadas con: (a) o coñecemento e a comprensión nos ámbitos das ciencias naturais e sociais, das tecnoloxías e das humanidades, á luz das grandes transformacións actuais; b) a cidadanía e os aspectos derivados dos procesos de globalización social, económica e política.

- Licenciados e graduados noutros títulos interesados nas cuestións de reflexión filosófica do coñecemento e comprensión do mundo en relación coas ciencias naturais e sociais, as tecnoloxías e as disciplinas humanísticas.

- Licenciados e graduados noutros títulos interesados nas cuestións de reflexión filosófica acerca de aspectos éticos, antropolóxicos e políticos orientados ás problemáticas da cidadanía e dos procesos actuais de globalización.

Estes tres criterios manifestan a coherencia entre o perfil de ingreso e o perfil real dos estudantes matriculados nesta segunda edición. Así, (tal e como xa sinalamos no crit. 1.1 do presente informe), dos 13 estudantes de novo ingreso: 3 proviñan do Grao en Filosofía e 1 da Licenciatura en Filosofía, 2 do Grao de Historia da Arte, 1 do Grao en Ciencias Políticas, 2 no Grao en Ciencia Política e da Administración, 1 Grao en Xornalismo, 1 Licenciado en Xornalismo, 1 Bacharel en Dereito e 1 Licenciado en Comunicación); dous dos alumnos procedían de fóra do EEES. Segundo a procedencia xeográfica dos 15 estudantes: 1 procede de Brasil, 2 de Castilla y León, 11 de Galicia, e 1 de Perú.

1.5.- A aplicación das diferentes normativas contribúe á eficiencia nos resultados do título. Aspectos a valorar: • A aplicación das distintas normativas (normativa de permanencia, os sistemas de transferencia e

recoñecemento de créditos, así como outras relacionadas coa avaliación, traballos fin de grao/máster, prácticas externas, ...) desenvólvense segundo o establecido nelas, tendo en conta as competencias previamente adquiridas polo estudante e as competencias a adquirir no título. Impacto delas nos resultados.

Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: A aplicación das normativas xerais da USC evidentemente contribúen a un axeitado desenvolvemento do título. Particularmente importante para o máster é a normativa respecto á matrícula na modalidade “A tempo parcial”. De igual modo, cómpre subliñar que segue a constatarse un problema cos prazos de inicio de matrícula, que está en camiño de solucionarse para vindeiras edicións. E tamén segue a percibirse un certo desaxuste respecto ao calendario oficial da USC, que acontece tamén noutras Universidades, entre o inicio do período docente e as datas de defensa dos TFG, de xeito que unha parte do alumnado acaba incorporándose xa iniciado o curso académico, cos desaxustes de metodoloxía e avaliación que iso supón.

Na páxina web da Facultade de Filosofía ofrécese información acerca de todo este marco normativo a través dunha etiqueta específica (“Normativa”), que remite á Normativa xeral da USC que regula os estudos de Máster. Nela recóllese, especificamente, o Regulamento do TFM:

10 de 53

http://www.usc.es/gl/centros/filosofia/TFM.html, no que se fai constar elementos de gran utilidade como calendario, formularios, liñas de traballo, títulos e prórrogas do TFM, tribunais e cualificacións.

En aplicación da Normativa, no mes de outubro, unha vez pechado o prazo de matrícula, procedeuse á renovación, mediante elección, dos dous representantes dos estudantes que forman parte da Comisión Académica do Máster, e ao seu nomeamento. En virtude do Protocolo de Calidade do Centro, cabe destacar ademais que un deles forma parte tamén da Comisión de Calidade e Grao da Facultade.

11 de 53

DIMENSIÓN 1. A XESTIÓN DO TÍTULO CRITERIO 2. INFORMACIÓN E TRANSPARENCIA: Estándar: A institución dispón de mecanismos para comunicar de maneira adecuada a todos os grupos de interese as características do programa e dos procesos que garanten a súa calidade. Analizar e valorar se a información relevante sobre o título é pública e está dispoñible, en tempo e forma, para todos os axentes implicados nel (estudantes, empregadores, administracións educativas e outros grupos de interese). 2.1.- A institución publica, para todos os grupos de interese, información obxectiva, suficiente e actualizada sobre as características do título e sobre os procesos que garanten a súa calidade. Aspectos a valorar: • Publícase información suficiente e relevante sobre as características do programa formativo, o seu

desenvolvemento e os resultados alcanzados. • A información sobre o título é obxectiva, está actualizada e é coherente co contido da memoria verificada

do título e as súas posteriores modificacións. • Garántese un fácil acceso á información relevante do título a todos os grupos de interese. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: Dende o Centro constatamos que toda a información relativa a este máster atópase na páxina web da USC (http://www.usc.es/masteres/) así como na páxina web da Facultade de Filosofía (http://www.usc.es/gl/centros/filosofia/titulacions.html?plan=16756&estudio=16757&codEstudio=16103&valor=9) na que se ofrece información específica sobre “Admisión” e “Matrícula”, “Profesorado da titulación” e “Plan de estudos” desglosado, así como tamén a información necesaria sobre o regulamento relativo ao TFM. Tamén dispoñemos da Web propia do máster (masterenfilosofia.es), para a que ademais neste curso 2018-19 buscamos potenciar a súa “posición” en Google (tal e como reflicte a AM-3 Plan de Melloras do Máster 2018-19). As tres páxinas son convenientemente actualizadas, buscando ofertar ao noso público a información e novidades más recentes. Cómpre indicar que no apartado de Calidade da páxina da Facultade, situado no Sistema de Garantía interna de Calidade, atópase tamén o máster (http://www.usc.es/gl/centros/filosofia/sgic.html), coa información relativa á Memoria do título, a Resolución de verificación e o Plan de melloras. Para maior transparencia, feito remarcado como “punto forte do noso Centro” no Informe de Renovación da Acreditación do Grao, tamén pódense atopar publicadas a Comisión Académica e as Actas da mesma (http://www.usc.es/gl/centros/filosofia/comision_master_filosofia.html).

No Informe de Avaliación para a renovación da Acreditación do Grao de Filosofía “a información pública dispoñible” foi considerada como “un dos puntos fortes do centro”. Isto é o resultado dunha política xeral da Facultade que tamén inclúe ao máster e ao desenvolvemento durante o curso 2016-2017 de Accións de Mellora, que se veñen mantendo, instaurado como procedemento xa protocolario e mesmo actualizando no curso 2017-18, que supuxeron unha reestruturación e ampliación moi importante da información publicada respecto das titulacións que imparte. Entre estas accións salientamos aquí as que atinxen ao máster:

-Actualización da fotografía e enderezo da Facultade. -Maior visibilidade e mantemento de “Novidades”. -Publicación de todo o relativo a TFM e Guía Docente. -Publicación das Guías Docentes das materias do Máster. -Creación dunha nova caixa: “Información académica” na que pasa a incluírse, ademais da referida ao TFM, horarios de clases e exames, titorías docentes, mobilidade, calendario académico e máis recentemente, os CV do profesorado da Facultade. -Publicación da composición dos órganos, comisións -incluída a Comisión Académica do Máster- e cargos unipersoais da Facultade. -Publicación de actas da Comisión de Calidade e Grao do Centro e tamén das da Comisión Académica do Máster. -Publicación das Memorias de Calidade do Centro, e información sobre Informes de Seguimento, Plan de viabilidade e renovación da acreditación.

12 de 53

-Información sobre os Grupos de Investigación da Facultade. Nesta liña de traballo en Acción de Mellora, a importancia outorgada á información e transparencia, como figura de compromiso para o noso Centro, levounos a poñer en funcionamento unha Web propia do máster, contando co financiamento da Facultade, que estruturamos do seguinte xeito:

Inicio (Presentación; ¿A quen vai dirixido?; ¿Queres saber máis?). Plan de estudos (Estrutura e Guías Docentes). Docentes (Área de coñecemento e enderezo electrónico). Organización (Horarios materias, calendario de exames, TFM) Información (Material corporativo, cartel e díptico en formato para descarga; Comisión Académica do M áster; Caixa de Suxestións; Defensor da comunidade universitaria; Egresados). E ademais incluímos Noticias, información de Admisión e Matrícula, información específica sobre os dous itinerarios que configuran o Máster, datos sobre o seu carácter interdisciplinar e información acerca do acceso ao doutoramento. Coa axuda dun Bolseiro de colaboración do Departamento de Filosofía e Antropoloxía, no curso 2016-17, que levou a cabo as traducións, disponse das Guías Docentes do máster en galego e máis en castelán. Para complementar esta política de difusión do máster, como xa se dixo anteriormente, tamén se colocou un panel expositor na entrada da Facultade, nun lugar moi visible, a efectos de publicidade do máster para o curso 2017-18, dado que no Centro desenvólvense moitos actos con público moi diverso.

Para reforzar estas accións, a coordinación do máster fixo unha reunión informativa no mes de maio (13/05/2018) co alumnado de 4º do Grao en Filosofía para presentar e difundir o máster.

Compre salientar tamén que nos últimos números que se teñen publicado da Revista Agora, con sede na Facultade, aparece a información sobre o máster.

Esta últimas tres medidas son claros exemplos do compromiso do Centro, que utiliza todos os medios que ten ao seu alcance para lograr a maior difusión posible da súa titulación.

Polo demais, conscientes desta necesidade de reforzar a dimensión do título referida a “Información e Transparencia” temos presentadas dúas Accións de Mellora, como xa foi dito: a AM-2 Plan de Melloras do Máster 2017-18 que perseguía o mantemento e actualización da web propia do máster e a AM-3 Plan de Melloras do Máster 2017-18, que perseguía a súa difusión por medio de cartelería e dípticos inmediatamente antes do período de matrícula. Ámbalas dúas Accións foron financiadas con cargo ao orzamento da Facultade (2018), sendo posible difundir información na nosa contorna, en particular nos outros centros da USC, así como tamén nos centros de ensino secundario e nos centros máis directamente relacionados das outras dúas Universidades galegas.

Como mostra do compromiso do Centro con esta liña de Accións, sobre a importancia que ten a “información e difusión” para a continuidade do máster, no plan de melloras do curso 2018-19 establecemos ata tres Accións de Mellora directamente referidas a este concepto: a AM-3, AM-4, AM-5 (Plan de Melloras do Máster 2018-19) polas que buscando unha mellor difusión e posicionamento da Web do máster na rede, así como da análise dos resultados da mesma, esperamos poder obter información sobre o tipo de relación que pode ter a publicidade do máster co nivel de matrícula acadado. Estas accións están en curso de execución.

13 de 53

DIMENSIÓN 1. A XESTIÓN DO TÍTULO CRITERIO 3. SISTEMA DE GARANTÍA DE CALIDADE: Estándar: A institución dispón dun sistema interno de garantía da calidade formalmente establecido e implementado que asegura, de forma eficaz, a mellora continua da titulación. Analizar a implantación do Sistema de Garantía de Calidade (SGC) e valorar a súa contribución á mellora continua do título. 3.1.- O SGC posúe os mecanismos necesarios para recoller a información precisa, analizala, detectar debilidades e propoñer accións de mellora, realizando o seu seguimento. Aspectos a valorar: • Os procedementos que permiten recoller a información de forma continua, analizar os resultados e

empregalos para a toma de decisións e a mellora da calidade do título, desenvolvéronse de acordo ao establecido.

• No caso dos títulos interuniversitarios ou dos títulos que se imparten en varios centros da Universidade, as accións levadas a cabo como consecuencia da implantación do SGC están coordinadas en todos os centros participantes no programa formativo.

• Os procedementos de avaliación e mellora da calidade da ensinanza e o profesorado desenvolveuse de acordo ao establecido.

• O procedemento de suxestións e reclamacións desenvolveuse de acordo ao establecido. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: En termos xerais, consideramos que o Sistema de Garantía de Calidade resulta eficaz na mellora da titulación. Consideramos que ao estar adecuadamente implantado no Centro, proporciona mecanismos necesarios de recollida e análise de información, o que nos permite detectar debilidades e poder propoñer as respectivas Accións de Mellora. Neste sentido, consideramos que o Sistema de Garantía de Calidade, de aplicación nas titulacións que se imparten na Facultade de Filosofía, adapta o Sistema de Garantía de Calidade marco da USC, presentando mecanismos necesarios e suficientes para garantir o bo funcionamento do título.

Así, dentro dos bos procedementos de "Información e transparencia" que temos adoptados, na páxina web da Facultade pódense atopar na actualidade todos os accesos directos aos contidos do Sistema de Garantía de Calidade (Manuais do SGIC, Memorias dos títulos, Informes de Seguimento, Plans de Mellora, Memorias de Calidade, composición e actas da Comisión de Calidade, etc…) garantíndose así que todos os grupos de interese teñan acceso a esta información.

Dende xuño de 2016, o Centro ven traballando na implantación, difusión e aplicación “dunha progresiva cultura de calidade” que segue a aplicarse no curso 2017-18. Neste eido, o Centro emprendeu toda unha serie de medidas orientadas a acadar unha xestión máis eficaz do SGIC e a reforzar a súa capacidade de control da calidade dos diferentes procesos que a integran. Entre estas medidas subliñamos a asunción como tarefa central por parte do vicedecanato da dirección e coordinación da calidade, así como a unificación das Comisións de Grao e de Calidade, nunha única comisión de Grao e Calidade, pois considerouse que, dado o tamaño pequeno da nosa Facultade, isto contribuiría a reducir o número de reunións e a favorecer a economía de tempo e esforzo das persoas que participan nelas, ademais de propiciar unha xestión mais unificada e coordinada das accións das Comisións. Mesmo cabe recordar que no Informe Final de avaliación para a renovación da Acreditación do Grao sinálase como un dos puntos fortes “unha progresiva mellora na implantación do SGC” e valórase positivamente “a transparencia da propia comisión evidenciada na publicación na web das actas das reunións de dita comisión".

A nova estrutura de xestión do SGIC constituíu unha mellora do “Proceso de Planificación” do Centro, que vertebra o desenvolvemento da titulación e das súas Accións de Mellora. Así, seguindo as recomendacións dos Informes de Seguimento do Grao e do Máster, e co asesoramento da Área de Calidade da USC, introducíronse algúns cambios e incorporáronse algunhas melloras nos seguintes procesos de control, que afectan a todos os títulos impartidos na Facultade e que consideramos repercuten moi positivamente sobre a xestión de calidade do máster:

14 de 53

1) A coordinación das distintas tarefas integradas na Planificación das Ensinanzas viuse favorecida pola (i) unificación dos dous departamentos dos que dependía a docencia do Grao e do Máster, así como (ii) pola presenza da Dirección do novo Departamento na Comisión de Calidade, e (iii) da homoxeneización de todas as Guías Docentes, incluídas as do Máster, especificando con máis claridade os aspectos referidos á avaliación e ás competencias contempladas nas MTV.

2) Polo que se refire á Docencia, salientamos a posta en funcionamento do programa de coordinación: nomeando dous coordinadores para os dous itinerarios e levando a cabo reunións tanto co alumnado como co profesorado. Para este Programa, que seguiremos aplicando no vindeiro curso, propoñemos unha acción de mellora (AM1 Plan de Melloras do Máster 2018-19) que ten por obxecto continuar cos mecanismos de coordinación horizontal entre diversas materias para favorecer a dimensión interdisciplinar do título e á vez atender a rebaixar o excesivo encargo de traballo académico referido polo alumnado.

3) No que respecta ao Apoio da actividade docente, subliñaríamos toda a mellora do control dos documentos e rexistros que foi posible grazas á estabilización do cadro de persoal de administración e servizos mediante a incorporación da figura da Responsable de Unidade do Centro con carácter estable. Isto fixo posible á súa vez a mellora da “publicidade” da documentación relativa ao Máster, incorporando a documentación relativa aos procesos do SGIC na páxina web, así como unha mellora na nosa información pública a través da actualización da páxina web. Consideramos unha boa mellora a información pública que se concretou nunha actualización da páxina web da Facultade e a incorporación de toda a documentación prevista polo propio SGC, do que dimos conta no apartado 2.1.

4) En canto ao proceso de Medición, análise e mellora constátase nos últimos cursos un incremento da participación dos grupos de interese nas enquisas de satisfacción, resultado da información que se está difundindo sobre a súa importancia. Entendemos que un axeitado funcionamento dos sistemas de calidade reportan uns datos acerca da satisfacción dos distintos grupos de interese implicados que, segundo podemos apreciar nas estatísticas, son bastante aceptables. Con todo, aínda que os datos de participación do alumnado nas enquisas de satisfacción foron do 75%, foron mais baixos os relativos á titulación, cunha taxa de resposta sobre matriculados do 14,29%. Entendemos que este dato, sensiblemente baixo, pode ser debido a que esta enquisa pasouse do 13 ao 24 de novembro do 2017, correspondéndose cunhas datas non moi acaídas ás datas do desenvolvemento do máster.

En referencia ás suxestións e reclamacións, consideramos que o procedemento de coordinación que temos explicado no punto 1.3 permitiu unha comunicación constante e fluída cos estudantes orientada a atender ás súas inquedanzas, así como detectar e corrixir os problemas e aspectos disfuncionais máis inmediatos (como se manifesta na aplicación da AM4 Plan de Melloras do Máster 2017-18). Con todo, non se presentaron suxestións e reclamacións oficiais, como se indicou, polo procedemento normativo establecido pola USC.

3.2.- A implantación do SGC facilita o seguimento dos títulos, a renovación da acreditación e garante a mellora continua permitindo a introdución de modificacións no título. Aspectos a valorar: • As accións de análise e revisión levadas a cabo desde o SGC permiten introducir modificacións para a

mellora no título. • O seguimento das melloras do título confirma que estas foron eficaces e que se conseguiron os obxectivos

formulados. • Os plans de mellora recollen as recomendacións dos diferentes informes derivados do proceso de

verificación, modificación, seguimento e renovación da acreditación. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: Neste capítulo, débese ter en conta que só dispoñemos dun primeiro Informe de Seguimento, e que, en todo caso, atendéronse as recomendacións da Área de calidade da USC.

Igual que fixemos no primeiro Informe, volvemos incidir na importancia da coordinación, ante os problemas detectados, así como na necesidade do seu reforzo, para o cal propoñemos de novo, como se indicou, unha

15 de 53

Acción de Mellora (AM4 Plan de Melloras do Máster 2017-18) destinada a fomentar os mecanismos de coordinación horizontal como método para atender as suxestións do alumnado e á vez reforzar as virtudes do noso título. Entendemos que esta Acción de Mellora, dada a súa importancia estratéxica e o seu valor operativo, debía ser continuada no tempo e en consecuencia formulamos na mesma liña a AM1 Plan de Melloras do Máster 2018-19 para darlle a máxima continuidade.

Entendemos que foi precisamente a aplicación do SIGC o que nos permitiu detectar espazos de mellora e en consecuencia promover as distintas Accións levada a cabo.

Unha primeira acción AM1 Plan de melloras do Máster 2017-18 pola que a Comisión Académica do Máster pretendeu “reforzar e completar os contidos do mesmo, así como abrilo a un público más amplo, poñendo en valor a súa contribución a pensar interdisciplinariamente os problemas do presente” de xeito que se persiga “consecuentemente acadar unha maior difusión que habería de redundar nun incremento de matrícula”. Para isto, se realizaron dous seminarios con sendas Conferencias (xa referidas) sobre temas de actualidade, destinadas tanto para o noso estudantado como para un público máis xeral e relativo ao Campus da Cidadanía.

Outra das Accións desenvolvidas ao amparo deste Proceso de melloras detectadas polo SGIC, foi a AM2 Plan de Melloras do Máster 2017-18 destinada ao mantemento e actualización da web propia do máster como principal canle, mesmo internacional, de publicidade e difusión do noso título, así como a AM3 Plan de Melloras do Máster 2017-18, que buscando unha difusión mais próxima e local destinouse ao deseño e difusión de dípticos e cartelería, con especial incidencia xusto antes do período de matrícula.

A última Acción de Mellora AM4 Plan de Melloras do Máster 2017-18 promovida por mor dunha necesidade específica detectada polos procesos de Coordinación protocolados dende o SGIC, foi a incorporación de “traballos compartidos e coordinados” horizontalmente entre diversos profesores dos dous Itinerarios, de xeito que se atenda á demanda de “sobrecarga de traballo” manifestada polos estudantes nas reunións de coordinación e ao mesmo tempo, coa mesma medida, lograr reforzar o carácter interdisciplinar da titulación e reforzar a condición transversal das materias que a compoñen. Cómpre indicar que o Centro, convencido da idoneidade desas Accións, decidiu continuar para o curso 2018-19 na mesma liña de traballo, transformando moitas delas en Accións que buscan profundar estes camiños recentemente abertos (véxase Plan de Melloras do Máster 2018-19).

Por último, aínda que non menos importante, é preciso salientar que para facilitar o seguimento do Título, da renovación da acreditación así como a garantía de mellora continua resulta imprescindible a axuda económica da Facultade de Filosofía, que ven manifestando, aínda contando cun baixo orzamento, un compromiso de investimento no título, que pode mellorarse na medida en que aumente o seu orzamento xeral.

3.3.- O SGC implantado revísase periodicamente para analizar a súa adecuación e, se procede, establécense as melloras oportunas. Aspectos a valorar: • A análise e revisión do SGC, no que participan todos os grupos de interese, deriva en plans de mellora

(responsables, calendario de execución, etc.). • Todos os grupos de interese foron implicados no proceso de elaboración, implantación e seguimento das

melloras do SGC. • As evidencias do SGC manifestan a existencia dunha cultura de calidade consolidada no centro que

contribúe á mellora continua.

16 de 53

Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: A xestión e aplicación do SGIC ven sendo obxecto, dende o curso 2015-16, dunha constante atención polo órgano de dirección do Centro e das correspondentes Comisións, conscientes de que se trata dunha ferramenta fundamental para a permanente mellora da nosa titulación. Durante este último trienio véñense adoptando unha serie de medidas que buscan reforzar a mellora no control de calidade dos procesos que integran o propio SGIC. Así, como xa indicamos, procedeuse: (i) a unha atribución desa dedicación ao Vicedecanato do Centro, (ii) a unificación das Comisións de Calidade e Grao buscando una acción más coordinada e unificada, na que as decisión que competen ao título de Máster son a súa vez tratadas na Comisión Académica do Máster, e (iii) o mantemento da labor que ven facendo a Coordinadora do Máster. Precisamente, como resultado da unificación das Comisións de Grao e Calidade, medida orientada a reforzar o SGC á que estamos a facer referencia, levouse a cabo unha modificación do Manual Simplificado do SGIC que foi supervisada e contou coa aprobación da Área de Calidade da USC (aprobación definitiva 27/04/2017). A Comisión de Calidade, tras a modificación do manual SGIC do Centro, quedou constituída polo Decano, a Responsable de Calidade do Centro (nese curso 2017-18 a Vicedecana de Calidade), os coordinadores de Grao e Máster, o Director do Departamento de Filosofía e Antropoloxía, un membro do PAS (Responsable da Unidade) e tres alumnas/os (dous de Grao e un de Máster). Consideramos moi positivamente esta composición pois pon de manifesto a representación de todos os grupos de interese do título, buscando con isto contribuír a que se produza unha maior implicación e participación dos grupos de interese no SGC que reverta na súa mellora, en aspectos como: concentración de reunións e redución do absentismo que causaba a súa multiplicación; unha abordaxe máis global dos asuntos e unha maior celeridade na formulación e execución de solucións.

A aplicación doutras medidas de mellora como (i) o "Programa de acollida", dinamizando o protocolo da reunión inicial do curso; (ii) a "incorporación" e actualización da documentación necesaria á páxina web destinada aos diferentes grupos de interese; (iii) así como a aplicación exhaustiva das "reunións de coordinación" contempladas no "Plan de Calidade", contribúen moi activamente a manter os índices de calidade do Título, na maioría dos indicadores, nunha tendencia alcista. Cabe sinalar, ademais, en relación a segunda medida referida, que o Centro está a facer un esforzo para dar un uso progresivo da aplicación informática para a xestión da calidade. Así, as Accións de Mellora xa son xestionadas a través da correspondente aplicación, que se vai estendendo a outros aspectos de xestión da calidade. Polo demais, cabe non esquecer que as AM3 e AM4 do Plan de Melloras 2018-19 teñen unha marcada condición tecnolóxica, insistindo nas posibilidades que estas poden xerar para a mellora do título.

En definitiva, consideramos que este "Plan de Calidade", vertebrado nunha política de costumes xa estandarizada no noso Centro, está a contribuír a unha mellora no desenvolvemento do título e dos seus índices de satisfacción (xa reseñados) a un ritmo razoablemente alto, tendo en conta a curta tradición do mesmo.

17 de 53

DIMENSIÓN 2. RECURSOS

CRITERIO 4. RECURSOS HUMANOS: Estándar: O persoal académico e de apoio é suficiente e adecuado de acordo coas características do título e o número de estudantes. Analizar e valorar a adecuación do persoal académico e de apoio que participa no título obxecto de avaliación.

4.1.- Persoal académico. O título conta con profesorado suficiente e a súa cualificación é a adecuada, tendo en conta as características do plan de estudos, as modalidades de impartición e as competencias que deben alcanzar os estudantes.

Aspectos a valorar: • O profesorado que participa no título conta co nivel de cualificación (experiencia docente e investigadora)

exixido para a súa impartición e é acorde coas previsións que se incluíron na memoria verificada. Revisarase especialmente o perfil do persoal académico asignado ao primeiro curso de títulos de grado, a prácticas externas e asociado ao Traballo Fin de Grao ou Traballo Fin de Máster.

• O profesorado é suficiente para desenvolver as funcións e atender a todos os estudantes. • A institución ofrece oportunidades ao profesorado para actualizarse e continuar coa súa formación co

obxectivo de mellorar a actividade docente. • Participación do profesorado en programas de mobilidade. • No seu caso, a Universidade fixo efectivos os compromisos incluídos na memoria de verificación do título

relativos á contratación e mellora da cualificación docente e investigadora do profesorado. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: Dende o Centro, consideramos que o profesorado (PDI) que participa no título dispón do nivel de cualificación (experiencia docente e investigadora) esixido e adecuado para o seu desenvolvemento e cumpre coas previsións que se incluíron na Memoria Verificada. Estatisticamente, neste curso 2017-18: (i) a porcentaxe de PDI con sexenios sobre o PDI total (IN24M-PS-01) é do 81,82%, o que entendemos é un bo valor moi próximo á media xeral da USC situada en 82,45%; (ii) a porcentaxe de PDI doutor sobre o PDI total (IN25M-PS-01) é do 92,31%, que entendemos se trata dun dato moi positivo e mesmo supera en cinco puntos a media da USC (87,49%), pois agás no caso da Directora da Biblioteca do centro que impartiu 7 horas na materia de Formación Básica “Técnicas de Traballos de Investigación”, segundo o previsto na Memoria Verificada, todos os docentes desta edición son doutores; (iii) a porcentaxe de PDI funcionario sobre o PDI total (IN26M-PS-01) é do 73,08%, superando amplamente a media da USC que é de 58,91%. As estatísticas, todas elas situadas por encima dun orientativo 70%, dan conta de que o Título conta con profesionais moi adecuados para o seu desenvolvemento.

Esta mesma valoración positiva mantense se atendemos á categoría profesional dos docentes que imparten no Título, onde pode observarse a amplísima maioría de persoal cos máis altos grados: do total dos 27 docentes que participan no título, 7 son catedráticos de universidade, 12 Titulares de universidade e 5 Prof. Contratado Doutor, contando ademais con un Contratado Interino, un Prof. Asociado LOU e un Profesional de área externa.

Se atendemos a unha clasificación segundo a área de coñecemento dos docentes, observamos por unha banda a maioritaria presenza de PDI de áreas do Centro (tal e como corresponde a un Máster en Filosofía), pero por outra banda pode constatarse tamén a alta participación de profesorado de áreas externas e afíns, contribuíndo así a reforzar a pretendida condición de interdisciplinariedade para o Título. O profesorado por Departamento e área distribúese do seguinte xeito:

2 docentes do Departamento de Ciencia Política e Socioloxía: 1 Área Ciencia Política e da Administración (070), e 1 Área de Socioloxía (775). 1 docente do Departamento de Economía Aplicada, concretamente da Área de Economía Aplicada (225). 17 docentes do Departamento de Filosofía e Antropoloxía: 2 Área de Antropoloxía Social (030); 6 Área de

18 de 53

Filosofía (375); 3 Área de Filosofía Moral (383); 6 Área de Lóxica e Filosofía da Ciencia (585). 1 docente do Departamento de Física de Partículas, pertencente á Área de Física de la Materia Condensada (395). 2 docentes do Departamento de Historia da Arte, membros da Área de Historia da Arte (465). 1 docente do Departamento de Microbioloxía e Parasitoloxía, concretamente da Área de Microbioloxía (630). En relación a estes datos, consideramos que o profesorado é suficiente e adecuado para desenvolver as funcións do Título, atender a todos os estudantes e garantir que, polo xeral, acaden as competencias contempladas na Memoria Verificada. O persoal académico asignado ao Traballo Fin de Máster nos parece tamén o adecuado.

4.2.- Persoal de apoio (persoal de administración e servizos, técnicos de apoio á docencia, etc.). O título conta con persoal de apoio suficiente e a súa cualificación é a adecuada, tendo en conta as características do plan de estudos. Aspectos a valorar: • O persoal de apoio é suficiente para desenvolver as funcións e atender a todo o persoal docente e

estudantes. • O persoal de apoio que participa no título conta co nivel de cualificación exixido e é acorde coas previsións

que se incluíron na memoria verificada. • No seu caso, a Universidade fixo efectivos os compromisos incluídos na memoria de verificación do título

relativos á contratación e mellora do persoal de apoio. • A institución ofrece oportunidades ao persoal de apoio para actualizarse e continuar coa súa formación co

obxectivo de mellorar a súa labor de apoio ao proceso de ensinanza-aprendizaxe. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: Se ben no Informe de Seguimento do curso 2016-17, se tiñan producido algún cambio no PAS vinculado á Facultade de Filosofía, no que respecta a estabilización de postos e cambios de categorías, aínda que se mantivo o numero de efectivos, no curso 2017-18 non se produciu ningunha variación ao respecto do entón sinalado. No curso 2017-18 contamos co seguinte persoal de apoio, que encontramos suficiente e adecuado para o desenvolvemento do Título:

1 Secretaría Administrativa do Dpto. de Filosofía e Antropoloxía 1 Secretaría de Decanato 1 Auxiliar Técnico Informático 1 Responsable Unidade 1 Oficial de Servizos 1 Conserxe (compartido coa Fac. de Xeografía e Historia) 1 Responsable Asuntos Económicos (compartido coa Fac. de Xeografía e Historia) BIBLIOTECA 1 Dirección (compartida coa Fac. de Xeografía e Historia) 1 Axudante de biblioteca 2 Auxiliares Arquivos, Bibliotecas e Museos Pódese dicir que, dadas as dimensións físicas do Centro e polo que respecta ao número de títulos da Facultade de Filosofía, cóntase cun cadro de PAS axeitado aos obxectivos que se pretenden. Consideramos, ademais, que contamos cun cadro cualificado e eficiente, con ampla experiencia na xestión das titulacións, contribuíndo notablemente á calidade dos servizos que desde o Centro se aseguran en relación co Máster, tanto para docentes e investigadores, como para estudantes e persoas interesadas na oferta de actividades que se organizan en relación con este título. Neste sentido, convén valorar positivamente a mostra de interese do PAS pola mellora da súa formación. Proba disto é que a participación en plans de formación incrementouse ata un notable rexistro do 80% neste curso 2017-18, que chega case a duplicar o 45,5% rexistrado no curso 2015-16, manifestándose así un crecemento moi importante, tendo en conta que non aumentou o número de efectivos. Igualmente, consideramos unha boa práctica a participación na docencia da Directora da Biblioteca do Centro

19 de 53

(dirección compartida coa Facultade de Xeografía e Historia) como manifestación do noso compromiso coa presenza e implicación de todos os grupos de interese na procura de melloras das nosas Titulacións.

20 de 53

DIMENSIÓN 2. RECURSOS CRITERIO 5. RECURSOS MATERIAIS E SERVIZOS: Estándar: Os recursos materiais e servizos postos a disposición do desenvolvemento do título son os adecuados en función da natureza, modalidade do título, número de estudantes matriculados e competencias a adquirir. Analizar e valorar se os recursos materiais e servizos postos a disposición dos estudantes son os adecuados ás necesidades do título. 5.1.- Os recursos materiais, infraestruturas e servizos postos a disposición dos estudantes e o profesorado son suficientes e adecuados ás características do plan de estudos, ás modalidades de impartición e ás competencias que deben alcanzar os estudantes. Aspectos a valorar: • As infraestruturas destinadas ao proceso formativo son as adecuadas en función da natureza e modalidade

do título. Prestarase especial atención á dispoñibilidade de aulas, salas de estudo, aulas de informática e recursos informáticos, laboratorios, salas de reunións, biblioteca, …

• Os recursos materiais, postos a disposición dos estudantes, son os adecuados en función da natureza e modalidade do título e as competencias a adquirir por eles y coinciden coas previsións que se incluíron na memoria de verificación. Prestarase especial atención á dispoñibilidade de equipamento e material científico, técnico, asistencias e artístico, (dependendo da tipoloxía de ensinanza), …

• Aplicación das normativas de accesibilidade universal e deseño para todos, seguridade, saúde e medio ambiente e coñecemento delas polos axentes implicados.

• Os fondos bibliográficos, recursos documentais,… son suficientes e están actualizados. • No seu caso, a Universidade fixo efectivos os compromisos incluídos na memoria de verificación do título

relativos á creación, posta en marcha ou utilización de novas infraestruturas ou servizos externos á Universidade.

• Os servizos de orientación académica (selección de materias, problemas de aprendizaxe, necesidades especiais, aloxamento,…) e orientación profesional postos a disposición dos estudantes son apropiados para dirixilos e orientalos nestes temas.

• Os servizos de atención ao estudante (documentación, informes de cualificacións, actas, certificados académicos, tramitación de solicitudes de validacións ou de traslado,..) postos á súa disposición son apropiados para dirixilos e orientalos nestes temas.

• Os programas de acollida e apoio ao estudante oriéntano no funcionamento da institución. • Tendo en conta as diferentes modalidades de impartición do título, analizase e revísase o grao de

adecuación, para a consecución das competencias por parte dos estudantes, das infraestruturas tecnolóxicas e servizos tanto no centro responsable do título como, no seu caso, en centros externos (centros de prácticas, empresas, centros asociados, etc.).

• No caso de que o título contemple a realización de prácticas externas, as instalacións onde se realizan son adecuadas para a adquisición das competencias.

Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: En termos xerais, entendemos que os recursos materiais, infraestruturas e servizos postos a disposición dos estudantes e do profesorado do Máster son suficientes e adecuados ás características do plan de estudos, en función da modalidade unicamente presencial do título e das competencias a adquirir polos estudantes, segundo as previsións da Memoria Verificada.

Neste sentido, xa no Informe de Avaliación para a Renovación do Grao en Filosofía sinalouse como un dos puntos fortes do Centro “os recursos materiais, infraestruturas e servizos, destacando os recursos bibliográficos”, e valorando tamén significativamente “o apoio e atención que se presta a estudantes con diversidade funcional e necesidades educativas especiais”. Esta observación responde sen dúbida ao traballo que o Centro ven facendo, nestes últimos anos, en melloras do capítulo de "recursos materiais e servizos" que reportan melloras no desenvolvemento do Título, tanto para PDI e PAS como alumnado.

21 de 53

Algúns recursos materiais e servizos postos a disposición do desenvolvemento do título son os seguintes:

(i) A Facultade de Filosofía, que ten a súa sede no edificio histórico da praza de Mazarelos, e que ocupamos case en exclusiva (catro dos cinco andares). Neste espazo, recentemente reformado na súa práctica totalidade, contamos con espazos para o PAS, para as necesidades de mantemento do propio edificio, e por suposto con espazos mais que suficientes para o PDI e para o exercicio da función docente. A esta actividade docente e actividades formativas extracurriculares dedicamos 5 aulas cunha capacidade media de 75 persoas por aula e con 6 seminarios cunha capacidade de 20 persoas cada un e con mobilidade do mobiliario para favorecer as actividades de participación do alumnado e de aprendizaxe cooperativo. Todo o Centro recibiu no curso 2016-17 unha mellora da interconectividade WIFI, que no curso 2017-18 foi sometido a un novo control, especialmente no andar principal.

(ii) Tanto as aulas como os seminarios están dotados de medios técnicos como pantallas de proxección, canóns de imaxe, ordenador, monitor, altofalante, taboleiro (mesmo dixital na aula 4); esta aula que é a mais grande do edificio recibiu tamén unha mellora da súa conectividade eléctrica para facilitar no estudantado o uso dos seus ordenadores), e moitos deles, tras un proceso exhaustivo de identificación de inventario e deficiencias, foron recentemente actualizados con ocasión das melloras emprendidas no curso 2017-18 e continuadas no curso 2018-19, que supuxeron unha inversión significativa do final do orzamento do ano 2018 (onde se inclúe tamén o equipamento informático en réxime de préstamo en uso portátil para o PDI). Cómpre precisar que, para o curso 2018-19, tamén se arbitrou unha mellora no reparto de gasto do orzamento do Centro (AM-06 2018-19) de xeito que tentaremos planificar o compromiso de gasto de xeito máis regular ao longo do ano en lugar de optar por unha maior concentración do mesmo na parte final do exercicio. En concreto, a docencia do Máster lévase a cabo nos seminarios 108 e 109 (ambos equipados ademais do sinalado con pantalla táctil), fundamentalmente polo axeitado número de alumnado e pola facilidade de adaptar eses espazos a pequenos grupos de traballo. Non entanto, o Máster ten a súa dispoñibilidade o resto de espazos, dos que usa con moita frecuencia o Salón de Actos para as Conferencias plenarias ou a Sala de Xuntas para as reunións de coordinación ou a Sala Hipatia para a defensa de TFM.

(iii) Contamos tamén, no andar principal, cun Salón de Actos, con capacidade para 160 persoas, dotado de rede, de butacas con táboa, de ordenador, canón de imaxe, macro-pantalla de proxección, atril, micrófono inalámbrico e recentemente ampliamos o número de altofalantes a tres coa correspondente mellora do sistema de audio. Cabe destacar que no curso 2017-18, como consecuencia da Acción de Mellora e do compromiso do Centro cos estudantes con diversidade funcional, instalouse unha rampla de acceso ao estrado.

(iv) O Centro conta tamén cunha Sala de Xuntas, onde se celebran as reunións dos órganos de xestión da Facultade entre outras actividades como as defensas das teses de doutoramento, con capacidade para 24 persoas e evidentemente con disposición de acceso a rede, canón de imaxe, pantalla, monitor, ordenador, e mesmo sistema de videoconferencia que, entre outras cousas, facilita moito a asistencia ás reunións do persoal con docencia noutros campus e como corresponde ao compromiso de mellora asumido polo noso Centro, facilita a redución dos tempos de reunión optimizando os mecanismos de conciliación laboral, nun PDI xa bastante cargado de tarefas de xestión académica.

(v) O edificio conta asimesmo con Local de estudantes, con capacidade para 14 persoas, con conexión á rede, ordenador, e taboleiro e mesas, neveira, cafeteira e microondas, onde o estudantado exerce as súas reunións.

(vi) Tamén, froito da reconversión dunha xa innecesaria aula de informática, procedeuse a reconversión dese espazo na chamada "Sala Hipatia", destinada a usos múltiples, con mobiliario móbil e capacidade para 38 persoas, dotada tamén con ordenador, taboleiro, canón de imaxe, pantalla e monitor. No curso 2017-18 esta aula ven senso usada tamén para a defensa dos TFG e cómpre indicar que o Centro segue a manifestar o seu compromiso cos espazos de Igualdade outorgando a este aula o nome dunha distinguida filósofa. Podemos adiantar que para o curso 2018-19 o Centro promoverá o nomeamento do resto dos seminarios actualmente coñecidos por números.

(vii) Con todo, un dos espazos mais destacables e dende logo valorados do Centro é a Biblioteca, polo

22 de 53

súa fundamental importancia no apoio á docencia, estudo e investigación. Contamos nela cun persoal moi competente e comprometido coa mellora de calidade. Dispoñemos de 90 postos de estudo (no centro mesmo da cidade) e dunha colección bibliográfica, e acceso aberto, de mais de 41.000 volumes, ademais dos máis de 600 títulos de Revistas e case medio centenar de revistas electrónicas, especificamente filosóficas. Segundo o indicador EA5 estes números nos sitúan moi por encima en relación con outras titulacións que contan con maior número de alumnado. Ademais, a Biblioteca mantense como un espazo dinámico se temos en conta a súa promoción de cursos de formación en ferramentas bibliográficas e no mantemento da súa propia web, ademais da permanente difusión das súas coleccións. Caso concreta desa actividade formativa é que promove cursos de formación e ademais, como xa se indicou, a Directora da Biblioteca imparte 7 horas na materia básica do Máster “Técnicas de Traballos de Investigación”. En conclusión, podemos afirmar que a Biblioteca está involucrada na mellora constante da súa calidade a través da optimización dos servizos, das ferramentas que dan acceso aos contidos e na difusión das súas coleccións.

O Centro, ademais de traballar na mellora destes recursos materiais, ten efectuado tamén melloras en recursos non especificamente materiais, que reportan beneficio para o título:

1.- Activou o "Programa de acollida aos novos estudantes e acción titorial", que no caso do máster implica unha primeira reunión de benvida e informativa a todo o alumnado, reforzando as vías de comunicación entre alumnado e profesorado.

2.- Activou o "reforzo de coordinación" (AM4 Plan de Melloras do Máster 2017-18) orientado, como xa explicamos, a detectar e corrixir deficiencias mediante reunións periódicas entre coordinadores, docentes e representantes do alumnado.

3.- Activou o reforzo do "plan de comunicación" (AM2 e AM3 Plan de Melloras do Máster 2017-18) mellorando, como xa explicamos, a transparencia da documentación publicada na web, así como a incorporación á mesma de información sobre a presentación e saídas profesionais do noso Grao.

4.- Activou un procedemento de gasto orzamentario especificamente dedicado a fomentar o desenvolvemento de "actividades transversais" (AM1 Plan de Melloras do Máster 2017-18 e AM2 Plan de Melloras do Máster 2018-19) que redundan na visibilidade social do noso Título, como foi o Cine-forum, o Ciclo de cine, as Conferencias periódicas sobre temas de actualidade, o ciclo de Filosofía Xoven, a Xornada de resultados da investigación, etc. Para favorecer a "comunicación externa" e "interna" do Centro propoñemos en continuidade a AM4 e AM5 do Plan de Melloras do Centro 2018-19.

5.- Cumprimento cos requisitos legais de accesibilidade e usos de aseos das persoas con discapacidade física, así como coa normativa que regula o tratamento de recollida e reciclaxe conforme o plan de desenvolvemento sostible da USC.

Cómpre ter presente que este compromiso de mellora non se esgota, como é lóxico, no curso 2017-18, senón que continúa no 2018-19 como una liña estratéxica de melloras para o Centro, tal e como se comproba no desenvolvemento da AM1 Plan de Melloras do Centro 2018-19, onde se detalla un exhaustivo e longo inventario de adquisicións de equipo tecnolóxico para o Centro, que redundan na docencia do Máster ou a AM2 Plan de Melloras do Centro 2018-19 pola que se regula e se executa unha optimización na distribución de espazos do PDI, incluídos os do Máster, e especialmente a AM-03 Plan de Melloras do Centro 2018-19 na que facendo explícito o "compromiso do Centro coa sustentabilidade" procédese a identificación de deterioros no mesmo e a súa reparación e optimización, cunha clara conciencia da necesidade de mantemento que precisan as nosas recentes instalacións.

23 de 53

DIMENSIÓN 3. RESULTADOS

CRITERIO 6. RESULTADOS DE APRENDIZAXE: Estándar: Os resultados de aprendizaxe alcanzados polos titulados son coherentes co perfil de egreso e correspóndense co nivel do MECES da titulación. Analizar os resultados de aprendizaxe alcanzados polos estudantes e se son coherentes co perfil de egreso e se corresponden co nivel do MECES do título.

6.1.- Os estudantes ao finalizar o proceso formativo adquiriron as competencias previstas para o título.

Aspectos a valorar: • O desenvolvemento das actividades académicas, metodoloxías docentes, sistemas de avaliación e

cualificación contribúen á consecución e valoración dos resultados de aprendizaxe previstos. • Os resultados de aprendizaxe alcanzados satisfán os obxectivos do programa formativo e adecúanse ao

nivel MECES. • Os resultados de aprendizaxe téñense en conta para a revisión e mellora do plan de estudos. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: Dende o Centro consideramos que o desenvolvemento das actividades académicas, metodoloxías docentes, sistemas de avaliación e cualificación, contribuíron nesta segunda edición do título á consecución e valoración dos resultados de aprendizaxe previstos.

Estatisticamente, e tendo como eixos de clasificación os respectivos grupos de interese na titulación (alumnado, egresados e profesorado), podemos considerar que as referencias obtidas son obxecto dunha moi boa valoración.

A) Con respecto ao alumnado, a maioría dos índices presentan valores que superan o 95%, proba desa valoración positiva dos procedementos do Centro, como por exemplo a "taxa de rendemento" (IN34M-SO1-PM-01) que foi do 96,08%; a "taxa de éxito" (IN35M-S01-PM-01) que foi do 100%; ou a "taxa de avaliación" (IN36M-S01-PM-01) que se situou no 96,08 %. Son datos que, sen dúbida, reflexan as boas prácticas do SGIC e do PDI da titulación. Se ben a "taxa de graduación" (IN37M-S01-PM-01) foi do 57,14%, entendemos que mellorable, aínda que atendendo a non superar a "taxa de duración media dos estudos" (IN38M-S01-PM-01) actualmente fixada en 1,08%, dato axeitado á Memoria Verificada. Por último, cómpre reparar na "taxa de abandono" (IN41M-S01-PM-01) que foi do 28,57%, pero neste sentido consideramos conveniente indicar que, ao igual que no curso anterior, algúns dos alumnos/as matriculados/as estaban ao mesmo tempo traballando en espazos moi distintos os do título e cunhas esixencias laborais moi difíciles de compatibilizar co axeitado aproveitamento a dun título de Posgrao universitario, con toda a súa normal complexidade.

B) En relación cos egresados, a valoración xeral que podemos facer é igualmente positiva ou moi positiva, tendo en conta que o "grao de satisfacción dos egresados cos servizos" (IN33M-PS-03) foi de 4,5 (sobre 5 puntos); o "grao de satisfacción xeral dos egresados coa titulación" (IN42M-S01-PM-01) foi de 3,48; e moi significativamente cómpre salientar que estamos a cumprir co noso esforzo de insistir nas oportunidades profesionais do título (aínda que evidentemente se trata dun título orientado á investigación), se atendemos a "taxa de éxito dos egresados" (IN50M-S01-PM-01) que foi do 97,56% e a "taxa de eficiencia" (IN53M-S01-PM-01) situada nun 97,56%. Neste sentido, basta sinalar que dos 13 matriculados de novo ingreso, finalmente 12 defenderon o TFM e 11 deles o fixeron ademais na primeira convocatoria.

C) A tendencia tamén positiva das estatísticas que afectan ao PDI xa foron sinaladas no correspondente "Criterio 4" deste informe adicado aos Recursos Humanos.

Globalmente, consideramos en virtude das estatísticas referidas, que os resultados de aprendizaxe alcanzados

24 de 53

son adecuados aos obxectivos do programa formativo (xa indicados no "Criterio 1" do presente Informe).

Parécenos moi apropiado e autocrítico sinalar aquí que nesta segunda edición do Máster os estudantes volveron a sinalar a súa percepción de que ao seren todas as materias de 3 créditos se provoca unha excesiva especificidade de disciplinas moi isoladas entre si e, en consecuencia, tamén unha sobrecarga de traballos, que en conxunto sacrifican a posibilidade duns enfoques máis transversais que eles veñen demandando. Neste sentido, aínda que se puxeron en marcha mecanismos de coordinación de traballos entre materias, como se indicou xa na explicación da AM4 Plan de Mellora do Máster 2017-18 ben apreciada polos alumnos e continuada e amplificada na AM1 Plan de Melloras do Máster 2018-19, parécenos pertinente, aínda así, unha vez rematada a terceira edición do Máster, no actual curso 2018-19, que a Comisión Académica do Máster abra unha reflexión de maior alcance que estas medidas e aborde unha posible revisión do actual plan de estudos, analizando a viabilidade, na liña desta demanda do alumnado, de aumentar o número de créditos das materias, ou cando menos das materias de Formación Básica, sempre co obxectivo de mellorar o plan de estudos a partir da experiencia que nos dan estes tres anos de desenvolvemento do Título.

25 de 53

DIMENSIÓN 3. RESULTADOS

CRITERIO 7. INDICADORES DE SATISFACCIÓN E RENDEMENTO: Estándar: Os resultados dos indicadores do programa formativo son congruentes co deseño, a xestión e os recursos postos a disposición do título e satisfán as demandas sociais da súa contorna. Analizar os principais datos e resultados do título e valorar a evolución dun núcleo de indicadores mínimo. Comprobar se os resultados se adecúan ás previsións e características do título. 7.1.- Os principais datos e indicadores do título evolucionan favorablemente de acordo coas características do título. Aspectos a valorar: • Indicadores de demanda. • Indicadores de resultados. • Os indicadores téñense en conta para a mellora e revisión do plan de estudos. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: Na mesma liña que manifestábamos na primeira edición do Máster, nesta segunda edición (2017-18) confírmase que os indicadores do programa formativo son congruentes co deseño, a xestión e os recursos postos a disposición do Título, satisfacendo ademais as demandas sociais da súa contorna.

Os indicadores e resultados evolucionan de xeito bastante favorable e os resultados se manifestan como adecuados ás previsións e características do Título contempladas na Memoria Verificada.

Estatisticamente, experimentamos un positivo incremento de alumnado respecto da matrícula do primeiro ano, tendo en conta ademais o número de preinscricións: 19 máis 5 na convocatoria anticipada. Así, conforme aos indicadores de demanda, das 20 prazas ofertadas (IN01M-PC-5), a matrícula foi de 15 alumnos (IN02M-PC-05), 13 son de matrícula de acceso (INO3M-PC-05) e 13 de matrícula de novo ingreso por preinscrición (IN04-PC-05). Por tanto, a variación da matrícula de novo ingreso por preinscrición (IN05M-PC-05) foi do 85,71%. Cómpre tomar estes datos, malia que positivos, con certa prudencia, xa que debemos ter en conta que esta é a segunda edición do Máster e sempre arroxa mais información o feito de poder contar cun certo percorrido para ver as respectivas consolidacións de tendencias. No que respecta á duración media dos estudos (IN38M-S01-PM-01) foi de 1,08, o que semella cumprir coas expectativas da Memoria. A "taxa de graduación" (IN37M-S01-PM-01) foi dun mellorable 57,14%, que como xa indicamos debe de implicarnos nun proceso de reflexión etiolóxica sobre a mesma, pero que tamén debe de terse en conta que algúns dos alumnos/as matriculados/as están ao mesmo tempo traballando en espazos moi distintos os do título e cunhas esixencias laborais moi difíciles de compatibilizar co axeitado aproveitamento a dun título de Posgrao universitario e neste sentido podemos aludir respectivamente a "taxa de abandono" (IN41-S01-PM-01) situada no 28,57%.

No que respecta aos indicadores de resultados, os valores son francamente moi salientables, xa que se sitúan por encima do 95%: a "taxa global de rendemento" (IN34M-S01-PM-01) é do 96,08%, exactamente igual (96,08%) que a porcentaxe que atinxe á "taxa de avaliación" (IN36M-S01-PM-01), o cal supón unha sensible mellora respecto do curso 2016-17. En canto á "taxa de eficiencia" (IN53M-S01-PM-01) obtivemos a máxima referencia do 100%. Tamén constatamos o 100% na "taxa de éxito" (IN35M-S01-PM-01) e na "taxa de éxito dos egresados" (IN50M-S01-PM-01).

Asumindo a prudencia que supoñen estes datos que deben de volver a ser interpretados conforme a futura media constituída nas seguintes edicións do Título, polo momento valoramos moi positivamente os resultados dos indicadores de demanda e de resultados á luz da memoria verificada, e que ademais teremos en conta para a revisión e mellora do plan de estudos, así como tamén para continuar na formulación anual das correspondentes Accións de Mellora.

7.2.- Os índices de satisfacción dos estudantes, do profesorado, dos egresados e doutros grupos de

26 de 53

interese son adecuados. Aspectos a valorar: • Indicadores de satisfacción co persoal académico, persoal de apoio, recursos, prácticas externas, proceso

formativo, mobilidade, etc. • Os indicadores de satisfacción téñense en conta para a mellora e revisión do plan de estudos. Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: Dende o Centro, valoramos os índices de satisfacción dos diferentes grupos de interese (estudantes, PDI, PAS e egresados) como satisfactorios e por suposto adecuados as nosas expectativas:

A) O indicador de "satisfacción do alumnado coa docencia recibida" (IN46M-S01-PM-01) é de 3,78 (de 1 a 5) o que significa que en termos moi maioritarios os docentes desenvolven con acerto a súa labor, sendo ademais a "taxa de resposta" as enquisas (IN48M-PM-02) do 60%. Sobre este último dato, é preciso indicar que os estudantes deste curso 2017-18 indicaron que as enquisas relativas á docencia recibida se pasaron ao inicio das materias do segundo bimestre do primeiro semestre, cando se estaban iniciando as clases e en consecuencia aínda non tiñan criterios suficientes nin mínimos para avaliar ao profesorado. Atendendo a esta observación, proba do funcionamento dos mecanismos de calidade do Centro e do Título, pasaron a modificarse as datas de realización das enquisas no actual curso 2018-19. Con todo, desde a Coordinación do máster, en liña co "Plan de Calidade" do Centro que contempla a realización de varios recordatorios para a realización das enquisas, tamén no Máster se insistiu reiteradamente na importancia de que o alumnado cubra a enquisa, para poder ter máis datos de cara a introducir as Accións de Mellora e seguir a crecer nos parámetros de calidade.

B) Respecto dos indicadores de "satisfacción do profesorado coa docencia impartida" (IN47M-S01-PM-01) é dun salientable 3,95 (de 1 a 5).

C) A enquisa de "satisfacción do Persoal de Administración e Servizos" no curso 2017-18 é de 3,81 (de 1 a 5), moi semellante ao dato do PDI, rexistrando ámbolos dous sectores valores que podemos considerar aceptablemente altos e que, con todo, deixan un pequeno marxe de mellora que debemos explorar.

D) O "grao de satisfacción dos egresados cos servizos" (IN33M-PS-03) foi dun moi salientable 4,5 (de 1 a 5); mentres que o "grao de satisfacción xeral dos egresados coa titulación" (IN42M-S01-PM-01) foi de 3,48, aínda que moi aceptable en termos cuantitativos entendemos que presenta marxe cualitativo de mellora; a "taxa de éxito dos egresados" (IN50M-S01-PM-01) foi dun excelente 97,56%, idéntico valor (97,56%) á súa "taxa de eficiencia" (IN53M-S01-PM-01).

Tendo en conta esta serie de indicadores dos diferentes grupos de interese do Título, malia moderación que debe implicar ter en conta que son resultados sen consolidación de tendencia interanual, estimamos con todo que se trata de valores de satisfacción moi aceptables e que, en todo caso, serán tidos en conta para a mellora e revisión do título (especialmente para orientar as sucesivas Accións de Mellora), e como xa indicamos, agardando polos datos da terceira edición, poderemos facer con maior e mellor perspectiva unha avaliación máis acaída de cara a mellora e pequenas modificacións do título.

7.3.- Os valores de inserción laboral dos egresados do título son adecuados ao contexto socio-económico e profesional do título. Aspectos a valorar: • Análise dos históricos de resultados existentes nos estudos realizados sobre inserción laboral do título. • Adecuación da evolución dos indicadores de inserción laboral en función das características do título. • Os indicadores de inserción laboral téñense en conta para a mellora e revisión do plan de estudos.

27 de 53

Reflexión/comentarios que xustifiquen a valoración: No que respecta a este apartado, non hai datos relativos á inserción laboral. Neste eido, nin o correspondente Organismo do Ministerio, o SIIU (Servizo Integrado de Información Universitaria), nin a ACSUG, nos facilitaron ningún dato relativo ao curso 2017-18, así como tampouco no 2016-17. Entendemos que isto pode ser que debido a que tan só levamos dúas edicións do título e falta perspectiva de análise. En ausencia destes datos, en absoluto imputable ás competencias do noso Centro, temos que deixar este apartado, como único de todo informe, sen valorar.

28 de 53

3. LISTAXE DE EVIDENCIAS E INDICADORES

Criterios Nº Evidencia / Indicador Documento/enlace Todos E1 Memoria Vixente do título ACSUG

Todos E2 Informes de verificación, modificación, seguimento incluíndo os plans de mellora

ACSUG

1 E3 Análise do perfil real de ingreso/egreso Autoinforme, Criterio 1

1,6 E4 Guías docentes das materias (competencias, actividades formativas, metodoloxías docentes, sistemas de avaliación, resultados de aprendizaxe)

Web do Título

1,3 E5

Actas das reunións celebradas, polo menos dos dous últimos cursos, da Comisión Académica/Comisión de Titulación/Comisión de Garantía de Calidade (as actas deben incorporar un apartado con acordos adoptados en cada reunión)

Web da Facultade

1 E6 Listaxe de estudantes que solicitaron recoñecemento de créditos Non procede

1,6 E8

Informes/documentos onde se recollan as conclusións dos procedementos de consulta internos e externos para valorar a relevancia e actualización do perfil de egreso dos estudantes do título/valoración adquisición resultados da aprendizaxe

Autoinforme, Criterios 1 e 6

1,7 I1 Número de estudantes de novo ingreso por curso académico

4315923_P.Ind_2017-2018

4315923_INF.16_2017-2018

4315923_INF.CiUG_2017-2018

1 I2 No caso de máster, número de estudantes de novo ingreso por titulación de procedencia

4315923 _I2_2017-2018

1 I3

Indicadores de mobilidade (Número e porcentaxe de estudantes que participan en programas de mobilidade sobre o total de estudantes matriculados)

4315923_P.Ind_2017-2018

5045_INF.03_2017-2018

2 E9 Páxina web da universidade/centro/título (debe ter como mínimo a información referida “Información mínima pública*”)

Web da USC Web do Centro Web do Título Web propia do título

3 E10 Documentación do SGC (política e obxectivos de calidade, manual e procedementos)

Web do Centro

29 de 53

3 E11

Evidencias da implantación dos procedimientos do SGC( procedementos completos, revisados e actualizados que desenvolvan as directrices do SGC:Política de calidade,Deseño revisión periódica e melloras dos programas formativos, garantía da aprendizaxe, enseñanza e avaliación centrados no estudante, Garantía e mellora da calidade dos recursos humanos, garantía e mellora da calidade dos recursos materiais e servizos e información Pública)

Web do Centro

3,7 E12 Plans de mellora derivados da implantación do SGC Web do Centro

3,7 E13 Análise das enquisas de satisfacción (%participación, resultados, evolución,…)

Autoinforme, Criterios 3 e 7

Todos I4 Resultados das enquisas de satisfacción de todos os grupos de interese do título

4315923_P.Ind_2017-2018

4315923_INF.04_2017-2018

5045_INF.05_2017-2018

4315923_INF.06_2017-2018

4315923_INF.07_2017-2018

4315923_INF.08_2017-2018

4315923_INF.09_2017-2018

5045_INF.10_2017-2018

5045_INF.11_2017-2018

4315923_INF.13_2017-2018

4315923_INF.14_2017-2018

5045_INF.21_2017-2018

4315923_INF.22_2017-2018

4315923_INF.23_2017-2018

4315923_Informe_de_indicadores_2017-2018

3 I5 Resultados dos indicadores que integran o SGC

4315923_P.Ind_2017-2018

4315923 _Informe_de_indicadores_2017-2018

4 E15

Plan de Ordenación Docente: información sobre o profesorado (número, experiencia docente e investigadora, categoría, materias que imparte, área, etc)

4315923_E15_2017-2018

30 de 53

4 E16 Información sobre o persoal de apoio por Centro (número e cargo/posto desempeñado)

5045_E16_2017-2018

4 E17 Análise das enquisas de avaliación da docencia (% participación, resultados, evolución, … )

Autoinforme, Criterio 4

4 I6 Porcentaxe de participación do profesorado do título en plans de formación da universidade e en actividades formativas específicas

5045_I6-I7_2017-2018

4 I7 Porcentaxe de participación do PAS do centro en plans de formación da universidade e en actividades formativas específicas

5045_I6-I7_2017-2018

4 I8 Resultados das enquisas de avaliación da docencia (%participación, resultados, evolución,… )

4315923_INF.13_2017-2018

4315923_INF.14_2017-2018

4 I10 Indicadores de mobilidade (número e porcentaxe de profesores que participan en programas de mobilidade sobre o total de profesorado do título)

5045_I10_2017-2018

5 E18 Información sobre os recursos materiais directamente relacionados co título

Web do Centro

5 E19 Información sobre servicios de orientación académica e programas de acollida

Web do Centro

5 E20 Listaxe dos centros/entidades para a realización de prácticas externas curriculares ou extracurriculares

No 2017/18 non houbo

5 I11 Distribución alumnado por centros de prácticas No 2017/18 non houbo

5 E22 Materiais didácticos e/o tecnolóxicos que permitan unha aprendizaxe a distancia

Campus Virtual

6 E24 Listaxe de traballos fin de grao/máster de, al menos, os últimos cursos académicos (título, titor y calificación)

PDF adxuntos

6 E25 Informes/listaxe das calificacións de cada unha das materias do título 4315923_INF.15_2017-2018

6 E26 Mecanismos utilizados para a análise da adquisición dos resultados de aprendizaxe

Autoinforme, Criterio 6

7 E30 Informe/documento onde se recollan os resultados do título (incluídos indicadores inserción laboral e SIIU)

Autoinforme, Criterio 7

6,7 I12 Indicadores de resultados (estas taxas facilitaranse de forma global para o título. As taxas de rendemento, éxito e

4315923_P.Ind_2017-2018

4315923_INF.17_2017-2018

31 de 53

avaliación facilitaranse tamen por materia): - Taxa de graduación - Taxa de abandono - Taxa de eficiencia - Taxa de rendimiento - Taxa de éxito - Taxa de avaliación

4315923_INF.18_2017-2018

4315923_INF.19_2017-2018

4315923 _ INF_SIIU_2017-2018

4315923 _Informe_de_indicadores_2017-2018

7 I13 Relación da oferta/demanda das prazas de novo ingreso

4315923_P.Ind_2017-2018

4315923_INF.CiUG_2017-2018

4315923_Informe_de_indicadores_2017-2018

7 I14 Resultados de inserción laboral 4315923_EIL-SIIU_2017-2018

1,4,5 I15 Media de alumnos por grupo de docencia (docencia expositiva, interactiva,….)

4315923_P.Ind_2017-2018 4315923 _Informe_de_indicadores_2017-2018 4315923 _MedUSC_2017-2018

32 de 53

4 .MODIFICACIÓNS DO PLAN DE ESTUDOS

MODIFICACIÓN XUSTIFICACIÓN

33 de 53

Máster en Filosofía. Coñecemento e Cidadanía

Plan de melloras. Rematadas: curso 2017-2018

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-1 (Curso 2017-2018). Máster en Filosofía. Coñecemento e Cidadanía Orixe Propostas de Mellora

Ámbito de aplicación Criterio 1 - Organización e desenvolvemento

Análise causa

A Comisión Académica do “Máster en Filosofía. Coñecemento e Cidadanía”, considera importante reforzar e completar os contidos do mesmo, así como abrilo a un público máis amplo, poñendo en valor a súa contribución a pensar interdisciplinariamente os problemas do presente, consecuentemente acadar unha maior difusión que habería de redundar nun incremento de matrícula.

Definición/ descrición proposta

Como actividade formativa para o alumnado. Realización dunha Xornada/Seminario con dúas conferencias sobre temas de actualidade a impartir por profesor/a a concretar, preferentemente no segundo cuadrimestre, cando os estudantes xa remataron as materias de formación básica e máis as obrigatorias de itinerario, e están a desenvolver o TFM. Tamén aberto ao público fundamentalmente do Campus da Cidadanía e como unha actividade inserida nel.

Datas Curso 2017/18 no caso de recibir financiamento. Estado/Eficacia Executada Responsables Coordinador/a do Máster. Coordinadores/as itinerarios.

Comprobación Acción AM-1

Descrición Comprobación

Péchase polo cumprimento da Acción, dado que se celebraron as conferencias, aínda que por non ter recibido financiamento específico, esta proposta tivo que reorientarse e finalmente executarse no marco das actividades do "Día da Filosofía", cumprindo cos obxectivos cos que fora presentada.

Data Comprobación Finais do segundo semestre. Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

34 de 53

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-2 (Curso 2017-2018).Máster en Filosofía. Coñecemento e Cidadanía Orixe Propostas de Mellora

Ámbito de aplicación Criterio 2 - Información e transparencia

Análise causa

Na Memoria do Máster recollese a necesidade de dispor dunha web propia que permita o acceso dos estudantes, de forma atractiva e doada, á información. No primeiro ano do máster (curso 2016-17) púxose en marcha a páx. Web propia: masterenfilosofia.es, mais para o seu bo funcionamento requírese o seu mantemento para o curso 2018-19, de forma que contribúa a unha boa difusión do mesmo e, en consecuencia, sexa un bo instrumento tamén de captación de novos estudantes.

Definición/ descrición proposta

Promoción: o mantemento e revisión da web durante o curso 2018-19 é necesario para o bó funcionamento da páxina e permite unha sinxela administración por parte da Unidade de Xestión da Facultade de Filosofía para a edición de nova información e noticias que se vaian xerando.

Datas Curso 2017/18 no caso de recibir financiamento Estado/Eficacia Executada Responsables Coordinador/a do Máster

Comprobación Acción AM-2

Descrición Comprobación

Aínda que non recibimos financiamento específico por parte da USC, a Facultade asumiu o custo do mantemento a través da empresa externa designada a tales efectos.

Data Comprobación Finais do curso 2017/18 Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

35 de 53

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-3 (Curso 2017-2018). Máster en Filosofía. Coñecemento e Cidadanía Orixe Propostas de Mellora

Ámbito de aplicación Criterio 2 - Información e transparencia

Análise causa Faise preciso mellorar a difusión do máster, neste sentido, tamén por medios como cartelería e dípticos con certo tempo de antelación ao período de matrícula. Isto require continuidade no tempo, e o seu mantemento ao longo dos distintos cursos académicos.

Definición/ descrición proposta

Dado que se trata dun máster de recente implantación, procurarase darlle a maior difusión posible mediante cartelería e dípticos

Datas Curso 2017/18 no caso de recibir financiamento Estado/Eficacia Executada Responsables Coordinador/a do Máster

Comprobación Acción AM-3

Descrición Comprobación

Os dípticos foron deseñados, impresos e distribuídos entre moi diversos grupos de interese. Tamén se colocou a correspondente cartelería e se fixo un roller de gran tamaño, que se atopa a efectos de publicidade na entrada da Facultade, onde se imparte o Máster.

Data Comprobación Finais curso 2017/18 Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

36 de 53

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-4 (Curso 2017-2018). Máster en Filosofía. Coñecemento e Cidadanía Orixe Propostas de Mellora

Ámbito de aplicación Criterio 1 –Organización e desenvolvemento

Análise causa

A Comisión Académica do Máster en Filosofía. Coñecemento e Cidadanía, tras as reunións de coordinación cos estudantes e persoal académico, ante os problemas detectados relativos á sobrecarga de traballo dos estudantes no primeiro semestre, e dadas as especificidades de contidos das diferentes materias, malia o seu carácter interdisciplinar, considera importante unha maior coordinación horizontal, para así reforzar e complementar os vínculos transversais entre as materias e favorecer a adquisición de competencias. Neste sentido, preténdese desenvolver unha experiencia inicial de lecturas e traballos compartidos e coordinados entre diferentes materias que poda servir como modelo de boas prácticas.

Definición/ descrición proposta

Experiencia de lecturas e traballos compartidos e coordinados, inicialmente prevista entre as materias: 1.Itinerario de “Cidadanía e Globalización”: Cidadanía, xustiza e democracia (Materia do módulo de Formación Básica); Xénero e Teoría feminista; e Patrimonio cultural e identidade (materias do itinerario). Profas. Mª Xosé Agra e Nieves Herrero 2. Itinerario de “Coñecemento e comprensión do mundo”: Desenvolvemento do Coñecemento científico; Teorías e Procesamento da información; Mente Humana. Profs. José Luís Falguera, Concepción Martínez e Xavier Donato

Datas Primeiro semestre do curso Estado/Eficacia En execución Responsables Coordinadora: Mª Xosé Agra

Comprobación Acción AM-4

Descrición Comprobación

Constátase, unha vez entregados os traballos do alumnado, a realización das actividades docentes e de avaliación compartidas e coordinadas entre as materias sinaladas na Acción, motivándose ademais interese de coordinación entre outras materias, o que se articulará no seguinte curso académico.

Data Comprobación Finais curso 2017/18 Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

37 de 53

Máster en Filosofía. Coñecemento e Cidadanía

Plan de melloras. Propostas: curso 2018-2019

ACCIÓNS DE MELLORA Código AM-1 (Curso 2018/2019) Máster en Filosofía: Coñecemento e cidadanía. Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 1: Organización e desenvolvemento. Criterio 6: Resultados da aprendizaxe.

Análise causa

Causa: Demanda do alumnado por: a) favorecer temas e contidos transversais entre materias do Máster; b) profundizar en temas de actualidade desde distintas perspectivas filosóficas; c) diminuír a sobrecarga de traballos que o estudantado indica que afronta para entregar as actividades aos/ás docentes das distintas materias. A Comisión Académica do "Máster en Filosofía: Coñecemento e cidadanía", tras as respectivas reunións de coordinación cos estudantes, considera que hai unha certa sobrecarga de traballo do estudantado que pode mellorarse coa posta en marcha de fórmulas que busquen o desenvolvemento de posibles transversalidades entre diferentes materias do Máster.

Definición/ descrición proposta

Proposta de coordinación de actividades comúns entre docentes de diversas materias: organización e incorporación de lecturas e traballos transversais a desenvolver polo alumnado para diversas materias; favorecendo o traballo en equipo tanto dos estudantes como do PDI do Máster. Como continuación ás experiencias previas (desenvolvidas polas Profs. Mª Xosé Agra e Guadalupe Jiménez (Itinerario de "Cidadanía e Globalización") ademais da desenvolvida polos Profs. José Luís Falguera, Concepción Martínez Vidal e Xavier de Donato (Itinerario "Coñecemento e comprensión do Mundo"), considérase necesario ampliar a proposta á coordinación entre a Prof. Nieves Herrero ("Patrimonio cultural e identidade") e o Prof. Miguel Anxo Rodríguez González ("Arte e cidade"), durante o primeiro semestre 2018/2019 así como a posta en marcha doutras no primeiro semestre do 2019/2020.

Datas 2018/2019. Primeiro semestre do curso. 2019/2020. Primeiro semestre do curso.

Estado/Eficacia En execución Responsables Coordinadora do Máster (Prfª. Mª Xosé Agra Romero).

Comprobación Acción AM1 Descrición

Comprobación Comprobación: Revisión dos traballos realizados . Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019 Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

38 de 53

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-2 (Curso 2018/2019) Máster en Filosofía: Coñecemento e cidadanía. Orixe Plan de Mellora (2017/18).

Ámbito de aplicación Criterio 1: Organización e desenvolvemento

Análise causa

2017/2018. "A Comisión Académica do "Máster en Filosofía: Coñecemento e cidadanía" considera importante reforzar e completar os contidos do mesmo, así como abrilo a un público máis amplo, poñendo en valor a súa contribución a pensar interdisciplinariamente os problemas do presente, consecuentemente acadar unha maior difusión que habería de redundar nun incremento de matrícula". 2018/2019. Causa: Número de matrícula solvente, pero susceptible de mellorarse ata o máximo de prazas. A Comisión Académica do "Máster en Filosofía: Coñecemento e cidadanía" considera que pode acadarse unha maior difusión dos contidos do Máster, ao menos os de maior actualidade e de maior presencia social, de xeito que se atraia o interese dun público máis transversal, que finalmente podería redundar nun incremento de matrícula.

Definición/ descrición proposta

2017/2018: "Como actividade formativa para o alumnado. Realización dunha Xornada/Seminario con dúas conferencias sobre temas de actualidade a impartir por profesor/a a concretar, preferentemente no segundo cuadrimestre, cando os estudantes xa remataron as materias de formación básica e máis as obrigatorias de itinerario, e están a desenvolver o TFM. Tamén aberto ao público fundamentalmente do Campus da Cidadanía e como unha actividade inserida nel". 2018/2019. Proposta de coordinación de tres conferencias, que ademais de ser actividade formativa para o alumnado de Máster, sexan sesións abertas ao público en xeral, con especial atención ao noso "público obxectivo" do Campus da Cidadanía. As tres conferencias terán por obxectivo principal o de complementar aspectos temáticos de actualidade e sensibilidade social o Máster.

Datas 2018/2020 (Dependendo da capacidade de financiación por parte do Centro). Estado/Eficacia En execución Responsables Coordinadora do Máster (Prof. Mª Xosé Agra Romero).

Comprobación Acción AM2 Descrición

Comprobación Comprobación: Realización das tres conferencias. Seguimento da execución:

Data Comprobación Xuño 2020 (Deberían terse realizada no 2019 polo menos unha das tres Conferencias).

Incidencias -- Axustes/Novas Tarefas --

39 de 53

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-3 (Curso 2018/2019) Máster en Filosofía: Coñecemento e cidadanía. Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 1: Organización e desenvolvemento. Criterio 2: Información e transparencia.

Análise causa

Causa: Baixa difusión (publicidade) da Web do Máster nos buscadores de internet. A Comisión Académica do "Máster en Filosofía: Coñecemento e cidadanía" considera que, unha vez posta en marcha a Web propia do Máster (masterenfilosofia.es), e tendo en conta o seu bo mantemento, pode ademais acadarse unha mellor e maior difusión desa Web do Máster, que en consecuencia sirva para a captación de maior matrícula.

Definición/ descrición proposta

Proposta para incrementar a promoción (publicidade) do Máster. A Comisión Académica do Máster considera que cómpre mellorar o posicionamento da Web do Máster no principal motor de busca de Internet (Google). Considera que a rede é o lugar onde o "público obxectivo" demanda información sobre os seus estudios e ter un bo posicionamento implicará aumentar o número de visitas e consultas, o que finalmente pode levar a un aumento da matrícula. Dada a gran cantidade de oferta de Másteres, a Comisión entende que debemos estar situados nunha posición apreciable. En consecuencia, cómpre a contratación (a través da empresa Imagames xestora da Web) dun mellor posicionamento do noso Máster nos listados de Google, e conforme ao custo deste servicio de publicidade, determinar os meses máis propicios para activalo.

Datas 2018/2019 Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); Coordinadora Máster en Filosofía (Mª Xosé Agra Romero)

Comprobación Acción AM-3 Descrición

Comprobación Comprobación: confirmar periodicamente o posicionamento a través de Google. Seguimento da execución:

Data Comprobación Decembro 2019. Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

40 de 53

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-4 (Curso 2018/2019) Máster en Filosofía: Coñecemento e cidadanía. Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 2: Información e transparencia.

Análise causa

Causa: Dificultade para coñecer o seguimento que está a ter o Máster a través da Internet. A Comisión Académica do "Máster en Filosofía: Coñecemento e cidadanía" considera que tendo o Máster unha Web propia e que estando esta inserida na rede, deberiamos poder dispor de información directa e periódica sobre o seguimento que esta está a ter na rede.

Definición/ descrición proposta

Proposta para poder coñecer directamente os datos das consultas da Web. A Comisión Académica do Máster considera que cómpre abrir unha conta de Google (Google adwords and statistics) para poder consultar nós directamente o seguimento de buscas e consultas que está a ter a Web do noso Máster.

Datas 2018/2019 Estado/Eficacia

Responsables Decano Facultade Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); PAS do Centro (Juan Carlos Sánchez Liñares / Yolanda Pacios).

Comprobación Acción AM-4 Descrición

Comprobación Comprobación: apertura da conta e funcionamento da mesma.

Data Comprobación Decembro 2019 Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

41 de 53

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-5 (Curso 2018/2019) Máster en Filosofía: Coñecemento e cidadanía. Orixe Plan de Mellora (2018/19).

Ámbito de aplicación Criterio 2: Información e transparencia.

Análise causa

Causa: Escaso análise da información relativa ao seguimento Web do Máster. A Comisión Académica do "Máster en Filosofía: Coñecemento e cidadanía" considera que, unha vez implantadas as Accións de Mellora anteriormente expostas (AM3 e AM4) podería xerarse algún tipo de análise e reflexión sobre a información que está a ter o seguimento que se fai do noso Máster na rede e ver que tipo de relación pode ter co nivel de matrícula acadado.

Definición/ descrición proposta

Proposta: A Comisión Académica do Máster propón facer unha análise dos datos do posicionamento do Máster na rede en relación ao número de matrículas acadado cada ano. Tamén cómpre poder cruzar os datos estatísticos que nos remitirá Google (AM4) con algúns parámetros internos do Máster deseñados por nós, como por exemplo enquisas ao noso alumnado de cómo coñeceron o noso Máster, de valoracións da nosa páxina web...). Todo isto permitirá coñecer se hai retorno do noso financiamento de publicidade e se este é correcto.

Datas 2018/2021. Cómpre un período amplo de execución para que a análise dos datos poida facerse e presentarse sostida en diferentes cursos, observar tendencias e evitar análises a moi curto prazo.

Estado/Eficacia

Responsables Coordinadora Máster en Filosofía (Prof. Mª Xosé Agra Romero); Decano Facultade Filosofía (Marcelino Agís Villaverde).

Comprobación Acción AM-5 Descrición

Comprobación

Data Comprobación Decembro 2019. Terá unha comprobación con carácter anual (como se refire no apartado de "Datas" desta AM: Decembro 2020, Decembro 2021).

Incidencias -- Axustes/Novas Tarefas --

42 de 53

Facultade de Filosofía: Plan de Melloras Rematadas: curso 2017-2018

ACCIONES DE MEJORA

Código AM-1 (Curso 2017-18) Facultade de Filosofía

Origen Criterio 5: Recursos materiais e servizos

Ámbito de aplicación Criterio 5: Recursos materiais e servizos

Análisis causa Acceso actual mediante escaleiras á tarima do Salón de Actos da Facultade que dificultan o seu uso por parte de persoas con movilidade reducida

Definición/ descripción proposta

Instalación dunha rampa que corrixa esta limitación e permita avanzar na accesibilidade xeral do edificio

Fechas Finais 2018

Estado/Eficacia

Responsables Decano

Comprobación Acción

Descripción Comprobación

Constátase a instalación da rampla de acceso á tarima do Salón de Actos da Facultade, corrixindo así a limitación de uso por parte de persoas con mobilidade reducida e avanzando na mellora da accesibilidade xeral do edificio.

Fecha Comprobación 01/12/2018

Incidencias

Ajustes/Nuevas Tareas

43 de 53

ACCIONES DE MEJORA

Código AM-2 (Curso 2017-18) Facultade de Filosofía

Origen Plan Melloras 2016/17

Ámbito de aplicación Criterio 1: Organización e desenvolvemento Criterio 4: Recursos humanos

Análisis causa Polo seu reducido tamaño o Centro conta con limitados efectivos para facer fronte a todos os procedementos de xestión polo que faise necesario deseñar medios que permitan racionalizar e axilizar as tarefas.

Definición/ descripción proposta

Deseñar e aplicar medios que permitan unha xestión máis áxil e eficaz das reunións das distintas comisións e órganos: convocar as reunións con tempo estimado de duración e tomalo en conta, tanto os presidentes das comisións para dirixir as reunións, como os participantes para orientar as súas intervencións.

Fechas Finais 2018

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano e presidentes das Comisións

Comprobación Acción

Descripción Comprobación

Comprobamos que nas convocatorias das distintas comisión e órganos de goberno da Facultade pasa a especificarse “a duración aproximada” da reunión e constatamos a través da participación nas mesmas que os respectivos Presidentes se axustan a ela. Deste xeito, racionalizamos e optimizamos o tempo dos Recursos Humanos do Centro nos procedementos de xestión.

Fecha Comprobación 15/12/2018

Incidencias

Ajustes/Nuevas Tareas

44 de 53

ACCIONES DE MEJORA Código AM-3 (Curso 2017-18) Facultade de Filosofía Origen Memoria calidade 2016/17 Ámbito de aplicación Criterio 5: Recursos materiais e servizos

Análisis causa Deterioro e obsolescencia de material informático que debe ser actualizado progresivamente atendendo ás necesidade máis urxentes.

Definición/ descripción proposta

Adquisición de equipamento informático destinado a substituír o existente, ou a subsanar deficiencias: • Despachos: aumentar a memoria RAM a 4Ghz dos equipos dos despachos

docentes números 206, 213, 317, 322, 323, e 327. Incorporar Discos Duros SSD Despachos docentes números 205, 206, 213, 214, 217, 218, 311, 312, 317, 318, 319, 322, 323 e 327

• Sala de Xuntas: equipo informático fixo e splitter para conmutar co sistema de vídeo conferencia.

• Seminario 108: susbtitución do canón de proxección Fechas Finais 2018 Estado/Eficacia

Responsables Decano/a Comprobación Acción

Descripción Comprobación

Comprobamos a adquisición (a través de Asuntos Económicos) e instalación do material informático e de imaxe inventariados nesta Acción. Comprobamos que na AM-01 do Plan de melloras 2018-19 xa se pasan a atender novas necesidades.

Fecha Comprobación 01/12/2018 Incidencias Ajustes/Nuevas Tareas

45 de 53

ACCIONES DE MEJORA

Código AM-4 (Curso 2017-18) Facultade de Filosofía

Origen Plan de Viabilidade: accións para a proxección social dos estudios de Filosofía

Ámbito de aplicación Criterio 1: Organización e desenvolvemento

Análisis causa Escaso recoñecemento e visibilidade das mulleres e achegas femininas no ámbito do pensamento e a filosofía.

Definición/ descripción proposta

Coincidindo coa celebración do día da muller, levar a cabo unha acción simbólica que asocie o ámbito do pensamento e da filosofía coa figura dunha intelectual galega recoñecida como é Concepción Arenal. Instalación temporal dunha estatua desta autora no exterior da facultade. Situar con posterioridade esta instalación con carácter permanente no interior do centro.

Fechas 8 de marzo-maio de 2018

Estado/Eficacia En execución

Responsables Responsable de Calidade / Coordinadora do Máster

Comprobación Acción

Descripción Comprobación

Constatamos que nas datas sinaladas (8 de marzo a 8 de maio) coincidindo coa celebración do Día da Muller, instalouse temporalmente unha imaxe-estatua de Concepción Arenal na Praza de Mazarelos (exterior da Facultade) e que a partir desa data, esta imaxe pasou a situarse, con carácter permanente, no interior do Centro (no andar principal). Comprobamos tamén e por extensión a esta Acción o compromiso do Centro neste sentido, a través da celebración de conferencias sobre o “feminismo”, os actos dos mércores contra a violencia de xénero, ou actos reivindicativos sobre as cuestións de xénero.

Fecha Comprobación 31/05/2018

Incidencias

Ajustes/Nuevas Tareas

46 de 53

ACCIONES DE MEJORA

Código AM-5 (Curso 2017-18) Facultade de Filosofía

Origen Memoria calidade 2016/17

Ámbito de aplicación Criterio 5: Recursos materiais e servizos

Análisis causa Desocupación de despachos pola xubilación de profesorado

Definición/ descripción proposta

Proceder a unha distribución de despachos valeiros e asignación de novos usos.

Fechas Finais curso 2017/18

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano/a

Comprobación Acción

Descripción Comprobación

Constatamos que se procedeu a unha redistribución dalgúns despachos que quedaron baleiros na Facultade por mor das xubilación correspondentes ao curso 2016-17 e que pasan a reasignarse no curso 2017-18. Comprobamos, tamén, que a AM02 do Plan 2018-19, dadas as novas xubilacións, continúa a mellorar a asignación de usos de espazos e a distribución de despachos entre o PDI que se incorpora.

Fecha Comprobación 30/09/2018

Incidencias

Ajustes/Nuevas Tareas

47 de 53

Facultade de Filosofía: Plan de Melloras

Propostas: curso 2018-2019

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-1 (Curso 2018/2019) Facultade de Filosofía.

Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 5: Recursos materiais e servizos.

Análise causa

Feita a revisión do estado dos equipos tecnolóxicos do Centro, identifícanse necesidades informáticas e tecnolóxicas, en dous eixos: a) identificación de novas necesidades informáticas dada a incorporación de novo PDI contratado; b) identificación de danos e obsolescencia de equipos informáticos e tecnolóxicos do Centro, atendendo ás observacións que algúns docentes nos fixeron chegar.

Definición/ descrición proposta

Proposta: Dotación e mellora do equipamento informático e tecnolóxico do centro. Procederase nunha primeira fase á seguinte dotación tecnolóxica: 1 proxector para a aula 1. 1 proxector para o Seminario 108. 4 monitores de mesa para Sala de Xuntas e Seminarios. 1 PC portátil para uso común por parte dos membros da Facultade (a súa disposición na Conserxería). 2 micrófonos co seu respectivo sistema de son para a Mesa Presidencial do Salón de Actos (que só dispoñía dun micro). 2 teclados para PC. 2 ratos para PC. 6 discos SSD, (1 para a mellora do PC do salón de actos, 4 para a mellora dos PC dos seminarios e 1 para a reparación dun PC que se asigna ao recente Profesor contratado da Área de Filosofía). 1 escáner para a Secretaría Administrativa do decanato. 2 impresoras. Comprarase o mesmo modelo de impresora (que tamén será o mesmo que o mercado polo Departamento) para promover, na medida do posible, o aforro no correspondente material funxible.

Poderase atender, segundo dispoñibilidade orzamentaria do Centro, a unha segunda fase de dotación tecnolóxica segundo a identificación de futuras necesidades.

Datas 2018/2019. Primeira fase no primeiro semestre de 2019. Segunda fase no segundo semestre de 2019.

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano da Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde).

Comprobación Acción AM1

Descrición Comprobación

Comprobación: Revisión de ter feitas e instaladas as adquisicións e/ou as reparacións. Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019

Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

48 de 53

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-2 (Curso 2018/2019) Facultade de Filosofía.

Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 1: Organización e desenvolvemento. Criterio 5: Recursos materiais e servizos.

Análise causa Necesidade de redistribución dalgúns espazos do Centro, motivados: a) pola adxudicación de espazos atendendo a incorporación do novo PDI, b) pola desocupación de espazos motivada pola xubilación de PDI.

Definición/ descrición proposta

Proposta: Redistribución de espazos e determinación de novas ocupacións e usos para os mesmos. Descrición da proposta: a) Nova adxudicación de espazos atendendo a incorporación do novo PDI, Prof. Carlos Pose Varela → Despacho 204. Prof. Xosé Luís Pastoriza → Despacho 205. Prof. Interino Substitución P3 (Área Filosofía) → Despacho 212. Prof. Asociado (Área Filosofía) → Despacho 214. Prof. Asociado (Área Antropoloxía Social) → Despacho 329. b) Redistribución motivada pola desocupación de espazos dada a xubilación de PDI: Prof. Mª Xesús Vázquez Lobeiras → Despacho 218. Prof. Martín González → Despacho 215. Revista Ágora → Despacho 313. Profs. Visitantes → Despacho 310

Datas 2018/2019

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); Secretaria da Facultade de Filosofía (Mª Luz Pintos Peñaranda).

Comprobación Acción AM-2

Descrición Comprobación

Comprobación: Conformidade coas novas ocupacións e usos dos espazos. Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019

Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

49 de 53

ACCIÓNS DE MELLORA Código AM-3 (Curso 2018/2019) Facultade de Filosofía. Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 5: Recursos materiais e servizos.

Análise causa Dado o compromiso do Centro coa sustentabilidade e identificado algún deterioro de diversas infraestruturas e mobiliario do Centro.

Definición/ descrición proposta

Proposta: Mellora dalgúns elementos do Centro, na busca dun maior rendemento e/ou sustentabilidade dos recursos do Centro, actuando por mor do seu deterioro. Descrición da proposta. Trabállase en dúas liñas: a) Tendo identificados algúns danos nos espazos do Centro, propóñense as seguintes melloras: - Cambio parcial de iluminación na Biblioteca (estratexicamente importante por ser espazo de estudo para o alumnado). Débese substituír a actual iluminación avariada por nova iluminación LED de maior calidade e sustentabilidade. - Cambio de iluminación no vestíbulo do Centro. Débese substituír a actual iluminación avariada por nova iluminación LED. Tamén se instalan novos paneis no teito do vestíbulo dado que os anteriores estaban rotos. - Cambio de iluminación no despacho 322 (Prof. Óscar Horta). Instálase iluminación LED debido aos danos na anterior iluminación. b) Tendo identificadas algunhas carencias de pequenas infraestruturas e mobiliario do Centro, propóñense as seguintes melloras: - Restitución de pintura. Procede restituír a pintura nalgúns despachos, especialmente desgastada (despachos 329, 328, 205, 212, 213, 214). -Restitución dos danos do chan despacho 328. - Adquisición de 20 cadeiras iguais, para asignar 4 cadeiras por aula destinadas ás exposicións colectivas de traballos feitas en grupos. - Adquisición dunha mesa individual para a aula 4 destinada a optimizar un espazo a carón dunha columna. -Adquisición de dous cabaletes, en distinto tamaño e forma, para a substitución do utilizado no andar principal e outro para uso múltiple. -Adquisición dun plotter coa imaxe institucional para os actos que o requiran. - Actualización da rotulación para identificar os novos espazos así como os despachos do novo Profesorado. - Actualización da distribución das caixas de correo da entrada, motivada polas xubilacións de PDI e pola incorporación de novo Profesorado Contratado. - Adquisición de 5 lámpadas de mesa (3 para os docentes que o solicitaron de acordo coa oferta do Centro e, a disposición na Conserxería, 2 para o uso nas aulas cando o funcionamento do proxector require ter a luz da tarima apagada).

Datas 2018/2021. Se lle asigna unha larga duración para facer coincidir as reformas coa posibilidade de baleirar os espazos e para repartir nos orzamentos anuais do Centro.

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); Secretaria da Facultade de Filosofía (Mª Luz Pintos Peñaranda).

Comprobación Acción AM-3 Descrición

Comprobación Comprobación: Revisión das melloras, adquisicións e actualizacións. Seguimento de execución:

Data Comprobación 1ª Fase Decembro 2019; 2ª Fase Decembro 2020; 3ª Fase Decembro 2021. Incidencias

Axustes/Novas Tarefas

50 de 53

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-4 (Curso 2018/2019) Facultade de Filosofía.

Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 2: Información e transparencia.

Análise causa Necesidade de reforzar a comunicación interna acerca das actividades do Centro.

Definición/ descrición proposta

Creación dun boletín informativo sobre novidades que afectan ao Centro e/ou a calquera das súas titulacións, que ademais contará coa participación e colaboración do estudantado do Centro.

Datas 2018/2019. Posta en marcha da primeira entrega.

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); Vicedecano Facultade de Filosofía (Javier Barcia González).

Comprobación Acción AM-4

Descrición Comprobación

Comprobación: Revisión da primeira entrega do boletín. Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019.

Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

51 de 53

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-5 (Curso 2018/2019) Facultade de Filosofía.

Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 2: Información e transparencia.

Análise causa Reforzo da comunicación externa para conectar o Centro coa sociedade, logo da proposta do Director do Gabinete de Comunicación da USC.

Definición/ descrición proposta

Constitución dun "Comité de especialistas" en temas filosóficos para cuestións que demanden os medios de comunicación, que sirva de referencia e interlocución co gabinete de comunicación da USC e cos medios de información que o demanden.

Datas 2018/2019.

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); Vicedecano Facultade de Filosofía (Javier Barcia González).

Comprobación Acción AM-5

Descrición Comprobación

Comprobación: Constitución do Comité. Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019.

Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

52 de 53

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-6 (Curso 2018/2019) Facultade de Filosofía.

Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 3: Sistema de garantía de calidade. Criterio 5: Recursos materiais e servicios.

Análise causa Detectado que se produce unha excesiva concentración de gasto das partidas do Centro no tramo final do exercicio, convén unha planificación progresiva do mesmo.

Definición/ descrición proposta

Planificación do presuposto da Facultade de xeito que se poida comprometer arredor do 50% do gasto por cada semestre (xaneiro-xuño / xullo-decembro).

Datas 2018/2019.

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde); Vicedecano Facultade de Filosofía (Javier Barcia González).

Comprobación Acción AM-6

Descrición Comprobación

Comprobación: Revisar a execución do gasto por semestres. Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019.

Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --

53 de 53

ACCIÓNS DE MELLORA

Código AM-7 (Curso 2018/2019) Facultade de Filosofía.

Orixe Plan de Mellora 2018/19.

Ámbito de aplicación Criterio 1: Organización e desenvolvemento. Criterio 4: Recursos Humanos.

Análise causa Carencia de concepto orzamentario do Centro para a contribución a Congresos, co propósito de dar maior apoio ao PDI do Centro e de mellorar a proxección nacional e internacional da Facultade de Filosofía.

Definición/ descrición proposta

Apoio económico a Congresos e Reunións Científicas que sexan organizados polo PDI do Centro. (Esta medida estará suxeita á existencia de dispoñibilidade orzamentaria).

Datas 2018/2019.

Estado/Eficacia En execución

Responsables Decano Facultade de Filosofía (Marcelino Agís Villaverde).

Comprobación Acción AM-7

Descrición Comprobación

Comprobación: Verificación das dotacións económicas (caso de terse propostas as actividades). Seguimento de execución:

Data Comprobación Decembro 2019.

Incidencias --

Axustes/Novas Tarefas --