Análise comparada do entorno administrativo · Entorno para a creación de empresas e fomento das...

análise do entorno administrativo vai estardividida en cinco grandes bloques: na primei-ra parte estudiarase o entorno xurídico; deseguido, abordarase a descrición da políticade incentivos; o apartado continúa cunhacompleta ollada á nova oficina de tramitaciónúnica de industrias (OTU); ademais, faisereferencia ós custos administrativos da activi-dade emprendedora e o estudio rematacunha guía práctica para a creación deempresas.

3.1.- ENTORNO XURÍDICO

A elección da forma xurídica é un dosprimeiros pasos a dar dentro do proceso decreación dunha empresa; pero antes de ana-liza-la variada oferta xurídica existente nestepunto é necesario deterse nun punto crucialantes de optar por unha forma xurídica con-creta: ¿Qué factores determinan a elecciónda forma xurídica da empresa?

69Entorno para a creación de empresas e fomento das iniciativas empresariais en Galicia

3

CESGALICIA

3 Análise comparada doentorno administrativo

A

Poden sinalarse os seguintes:

• Tipo de actividade a exercer: A acti-vidade que vai desenvolver unha empresapode condiciona-la dita elección. Incluso osector no que se ubique a dita actividadepode obrigar a unha determinada forma jurí-dica por imposición legal: sectores como abanca, seguros, axencias de viaxe e outrosesixen por lei a forma xurídica de sociedademercantil.

• Número de persoas que participen noproxecto empresarial: A idea de emprende-lacreación dunha empresa pode xurdir indivi-dualmente –neste caso atópase a figura doempresario individual– ou ben colectivamen-te –o empresario colectivo ou as sociedadesno senso máis amplo do termo–. Ademais,dentro das diferentes formas de sociedade, onúmero de persoas implicadas no proxectopode limita-la elección da forma xurídica. Así,todo proxecto ideado por menos de catro oucinco socios vería limitado legalmente o seuacceso a formas xurídicas como as socieda-des anónimas laborais ou as cooperativas,respectivamente.

• Responsabilidade dos promotores:O grao de responsabilidade a asumir polaspersonas que participen no proxecto empre-sarial determinará asimesmo o tipo de formaxurídica a elexir. Así, aquelas persoas quedecidan restrinxir a súa responsabilidade ócapital ou aportacións que realicen á socie-dade deberá optar por unha sociedade mer-cantil, ben a sociedade anónima ou ben asociedade limitada –incluidas as novasmodalidades unipersonais–. En cambio, sedeciden afronta-lo risco de responsabilizartanto o seu patrimonio propio como ó social,optará pola figura do empresario individualou o resto de formas xurídicas do dereitomercantil español.

• Natureza das relacións que vanmante-los socios entre si: As motivaciónsque poden levar a unha persoa a optar porasociarse con outras para a creación dunhaempresa poden reducirse, en principio, áaportación conxunta de capital suficiente, ouben á unión de profesionais cunhos coñece-mentos específicos, que se complementen

para a creación da empresa. En ámbolosdous casos, as relacións entre os socios sondiferentes. No primeiro suposto sólo preo-cupa a solvencia económica, sen importarquen é o socio, mentras que no segundobúscase un socio concreto. Por iso, se noprimeiro caso a entrada de novos sociosverase unicamente condicionada á aporta-ción de certo capital, no segundo buscaraseunha forma xurídica que permita restrinxi-loacceso á empresa de novos socios.

• Necesidades económicas do proxec-to: A dimensión económica e o investimentoa realizar tamén condicionan a elección daforma xurídica. En primeiro lugar porquedeterminadas sociedades teñen un capitalsocial mínimo de partida co que non todoproxecto empresarial pode contar (porexemplo, a sociedade anónima esixe 10millóns de capital social). En segundo lugar,as necesidades económicas do proxectocondicionan ós promotores a dar entrada nomesmo a outras persoas como socios inves-tidores. En cambio, o control da empresapolos promotores pódelles levar a fixar uncapital inferior para escoller unha forma xurí-dica que lles permita controla-la empresasen inxerencias externas.

• Os aspectos fiscais da empresa: Áhora de optar por unha forma xurídica con-creta, cada vez é mais necesario ter enconta o tipo de imposición fiscal ó que estánsometidas as actividades que a mesma rea-liza; ou mesmo cómo repercuten fiscalmenteos beneficios que se obteñen pola participa-ción nunha empresa na renda das persoasfísicas (IRPF). Por iso é importante estudiardetalladamente os custos fiscais que vaisupoñe-la creación da empresa, non só polasúa repercusión na renda dos promotores,senón na propia contabilidade da empresa ea previsión de beneficios que a mesma podeobter para afronta-las ditas “cargas” fiscais.

Elección da forma xurídica

A elección da forma xurídica é un dosmomentos fundamentais do proceso deconstitución dunha empresa. Por elo, toda

3

70 Entorno para a creación de empresas e fomento das iniciativas empresariais en Galicia

CESGALICIA

persona que queira iniciar unha actividadeempresarial debe coñoce-las características,obrigas e organización de tódalas posibilida-des que ofrece o ordenamento xurídico. Dei-xando aparte figuras contractuais asociati-vas e de colaboración de diferentes signifi-cado (sociedades civís, asociacións deconta en participacións, contratos de distri-bución, concesión mercantil ou axencia,entre outras), as formas típicas de organiza-ción da empresa mercantil resúmense nocadro 3.1.1.

• O EMPRESARIO INDIVIDUALConcepto: É a persoa física que exer-

cita en nome propio, por si ou por medio derepresentante, unha actividade constitutivade empresa.

As principais características que defi-nen o exercicio da actividade empresarial oucomercial individual son:

- Actuar como persoa individualmenteconsiderada.

- Ter capacidade legal para exerce-locomercio

- Dedicarse habitualmente ou enforma profesional á actividade.

- Obrar en nome propio, é dicir, asumirdirecta e indirectamente as obrigas (respon-sabilidade patrimonial) derivadas da activi-dade empresarial.

Normativa legal:- Código de Comercio. Real Decreto

de 22 de agosto de 1885.- Regulamento do Registro Mercantil.

Real Decreto 1597/1989, de 29 de decem-bro, e Real Decreto 1418/1991, de 27 desetembro.

Capacidade legal para ser empresa-rio: Tal como establece o art. 4 del C. de Co.terán capacidade para o exercicio do comer-cio as persoas maiores de idade e que teñanlibre disposición dos seus bens, é dicir, nonestar incapacitado xudicialmente para aadministración e disposición dos seus bens.Excepcionalmente admítense que os meno-


3

CESGALICIA

Cadro 3.1.1.

Formas xurídicas das empresas

Empresario individual

(Persoa física)

Empresario colectivo(Persoa xurídica)

Sociedades mercantís

Sociedade regular colectiva

Soc. comanditaria simple

Soc. comanditaria por accións

Soc. responsabilidade limitada

Soc. responsabilidade limitada unipersoal

Soc. anónima

Soc. anónima unipersoal

Soc. anónima laboral

Persoalistas

Cooperativasde segundo grao ou ulteriores

de primeiro grao

Sociedades agrarias de transformación

Capitalistas

Especiais

res de idade e os incapacitados podan con-tinuar no exercicio do comercio dos seuspais pero por medio dos representanteslegais.

Tipo de responsabilidade: Ilimitada. Oempresario individual caracterízase poloexercicio do comercio en nome propio e elosignifica, que será el quen debe correr cosriscos da actividade mercantil, asumindopersoalmente as obrigas contraídas con ter-ceiros no exercicio do comercio. Das súasoperacións mercantís responde non só ocapital investido na empresa, senón taméntodo o seu patrimonio persoal.

Obrigas do empresario individual: Aorganización administrativa da actividade doempresario ou comerciante individual estásometida ó seu libre albedrío; a lei limítasea determinarlle obrigas principais como:

a) Obriga de levar contabilidade edocumentación das súas operacións: Todoempresario debe levar unha contabilidadeordenada, que permita un seguimento cro-nolóxico das súas operacións.

Os libros obrigatorios que debidamen-te dilixenciados debe levar todo empresarioson:

- Libro de Inventarios e Contasanuais.

- Libro Diario.- Libros e rexistros impostos pola nor-

mativa fiscal.Admítense procedementos mecaniza-

dos ou informatizados, sen que iso supoña aexención da obriga de presenta-los libros decomercio indicados para ser dilixenciadospolo rexistrador.

b) Obriga de entregar e expedir factu-ras ou documentos sustitutivos das opera-cións mercantís, e á vez garda-las facturas edocumentos substitutivos recibidos dos pro-veedores.

c) Obriga de conserva-los libros con-tables, correspondencia, documentos e xus-tificantes concernentes ó seu negocio duran-te seis anos a partires do último asento rea-lizado nos libros.

d) Obriga de ser leais no tráfico mer-

cantil e de non realizar prácticas restrictivasda competencia mercantil.

e) Sometemento ós procesos de sus-pensión de pagamentos e á quebra, proce-dementos concursais creados para resolve-las situacións de crise económica.

A inscrición do empresario individualno rexistro mercantil é potestativa, salvo nocaso dos navieiros, que é obrigatoria. Nem-bargantes, aínda non sendo obrigatoria deDereito si o é de feito; porque se non se ins-cribe, non poderá solicita-la inscrición deningún documento no dito Rexistro, nin apro-veitar os seus efectos legais e de publicida-de fronte a terceiros.

• O EMPRESARIO COLECTIVO1.- Sociedades mercantís(A) Sociedade colectiva (S.R.C. ou

S.C.)

Concepto: Aquela na que tódolossocios, en nome colectivo e baixo unharazón social, se comprometen a participar,na proporción que establezan, dos mesmosdereitos e obrigas, tal como recolle o Códigode Comercio. Se ben á dita definición fálta-lle unha das características fundamentaisdeste tipo de sociedades: a responsabilida-de fronte a terceiros de tódolos socios, per-soal, solidaria e ilimitadamente.

Os seus rasgos máis relevantes son:- Unha sociedad de responsabilidade

ilimitada- Unha sociedad personalista, porque

baséase nas cualidades e relacións persoaisdos socios que a forman.

- Unha sociedade de traballo e xestióncolectiva; todos teñen, en principio, dereitode exerce-la administración e xestión dasociedade.

Normativa legal: Código de Comer-cio, art. 125 - art. 144.

Características:- Número de socios e clases: Non

existe un número mínimo de socios esixidopor lei. Como sociedade de base personalis-ta as relacións dos socios están baseadas

3


CESGALICIA

na mutua confianza e na posta en comúndas aportacións dos socios para realizarunha actividade

- Capital social: O capital social estáconstituido polas aportacións dos socios quepoden consistir en cartos, bens, dereitos e adiferencia das sociedades capitalistas, entraballo ou industria. Non está dividido enparticipacións nin en accións. Os dereitoseconómicos dos socios sobre beneficios oua súa participación en perdas realízase enproporción á aportación de cada socio.

- Tipo de responsabilidade: Ilimitada.Tódolos socios que figuren na razón social enas escrituras da mesma responderán per-soal, solidaria e ilimitadamente das débedase obrigas contraídas pola empresa.

- Libros obrigatorios:Libros sociais: Libro de ActasLibros contables: libro de Inventarios e

contas anuais, diario e libros e rexistros fiscais.

Contido da escritura de constitucióndunha sociedade colectiva: Escritura públicade constitución co seguinte contenido míni-mo:

- Nome, apelido e domicilio dos socios- Razón social - Nome dos socios ós que se enco-

menda a xestión da compañía e o uso dafirma social

- Capital que cada socio aporte e valo-ración de aportacións

- Duración da compañía- Data de comenzo das operacións- Cantidades asignadas a socios xes-

tores para gastos- Demais pactos lícitos

(B) Sociedade comanditaria simple

Concepto: É un tipo de sociedadecolectiva adicada en nome colectivo e conresponsabilidade ilimitada para uns socios(colectivos) e limitada para outros (coman-ditarios) á explotación do seu obxectosocial.

Normativa legal: Código de Comercio,art. 145- 150

Características:- Número de socios e clases: Como

mínimo dous. Existen dous tipos de socios,feito que caracteriza e diferencia a esta socie-dade das sociedades colectivas regulares:

a) Socios colectivos: desempeñan adirección e xestión da sociedade e respon-den ilimitadamente das débedas sociais.

b) Socios en comandita: non partici-pan na xestión da sociedad e só respondenfronte a terceiros das obrigas da sociedadede forma limitada, ata unha cantidade prede-terminada.

- Capital social: O capital social estáconstituido polas aportacións dos socios. Osdereitos económicos dos socios sobre bene-ficios ou a súa participación en pérdas realí-zase en proporción á aportación de cadasocio. No caso dos socios en comandita, amesma limita ó valor da súa aportación.

Tipo de responsabilidade: Dependedo tipo de socio: Ilimitada no caso dos socioscolectivos e limitada no dos comanditarios.

Órganos da sociedade: A organiza-ción administrativa da sociedade correspon-de exclusivamente ós socios colectivos.

Libros obrigatorios: Os mesmos dasociedade colectiva.

Contido da escritura de constitucióndunha sociedade comanditaria: Escriturapública de constitución co seguinte contidomínimo:

- Nome, apelidos e domicilio dossocios colectivos

- Nome, apelidos e domicilio dossocios comanditarios

- Razón social - Nome dos socios ós que se enco-

menda a xestión da compañía e o uso dafirma social

- Capital que cada socio aporte e valo-ración de aportacións

- Aportacións que cada socio coman-ditario faga á sociedade con expresión doseu valor

- Duración da compañía- Data de comenzo das operacións- Cantidades asignadas a socios xes-

tores para gastos


3

CESGALICIA

- Demais pactos lícitos

(C) Sociedade comanditaria poraccións

Concepto: É unha modalidade desociedade comanditaria, similar á sociedadeanónima, na que o capital estará dividido enaccións, formado polas aportacións dossocios, dos que un alomenos responderádas débedas sociais de forma ilimitada comosocio colectivo.

Normativa legal: Código de Comercio,art. 151- art. 157, e Ley de Sociedades Anó-nimas, R.Decreto-lexislativo 1564/1989.

Características:- Número de socios e clases: Como

mínimo dous. Existen socios colectivos esocios en comandita.

- Capital social: O capital social serácomo mínimo de 10 millóns de pesetas, divi-dido en accións e constituido polas aporta-cións dos socios, subscrito na súa totalidadee desembolsado alomenos nun 25% dovalor nominal das accións, está constituidopolas aportacións dos socios.

Tipo de responsabilidade: Os socioscolectivos responden de forma ilimitada;fronte ó resto que a súa responsabilidadeserá limitada ó valor das suas accións.

Órganos da sociedade: A organiza-ción administrativa da sociedade correspon-de exclusivamente ós socios colectivos. Osnovos administradores asumirán a condiciónde socios colectivos dende o momento queacepten o seu nomeamento. No resto orga-nízanse como as sociedades anónimas,tendo en conta a especificidade da existen-cia de socios colectivos.

Libros obrigatorios: Os mesmos indi-cados para a sociedade colectiva.

- Contido da escritura de constitucióne estatutos dunha sociedade comanditariapor accións: A escritura de constitución e osestatutos da sociedade comanditaria poraccións adaptaránse á normativa da LSA en

todo aquelo que non contradiga ó Código deComercio. O contido mínimo da escritura deconstitución e dos estatutos será:

- Nome, apelido e domicilio dos socioscomanditarios

- Nome, apelidos e domicilio dossocios colectivos

- Razón social- Obxecto e actividade social- Duración da sociedade- Capital social (non inferior a 10

millóns de pesetas)- Número e clase de accións- Capital social non desembolsado- Socios colectivos- Convocatorias e quorum das xuntas

de socios- Restriccións á libre transmisión das

accións- Identificación outorgantes da escritura- Aportacións monetarias e non mone-

tarias e a súa valoración - Data comenzo das operacións- Demais pactos lícitos.

(D) Sociedade de responsabilidadelimitada (S.L. ou S.R.L.)

Concepto: É unha sociedade denatureza mercantil, cun capital determina-do, dividido en participacións iguais, acu-mulables e indivisibles, que non poderánincorporarse a títulos negociables nin deno-minarse accións, na que os socios non res-ponderán persoalmente das débedassociais senón limitándose á contía das súasaportacións:

- É unha sociedade capitalista concertos rasgos personalistas.

- É unha sociedade de responsabilida-de limitada.

- É unha sociedade mercantil calque-ra que sexa a súa actividade e obxectosocial.

Normativa legal: - Ley 2/1995, de 23 de marzo de

1995, de Sociedades de ResponsabilidadLimitada.

- Ley de Sociedades Anónimas, textorefundido aprobado por Real Decreto Legis-lativo 1564/1989, de 22 de decembro.

3


CESGALICIA

- Regulamento do Rexistro Mercantil,RD 1597/1989, de 29 de decembro, e RD1418/1991, de 27 de setembro.

Características:- Número de socios: Como mínimo

dous. A condición de socio adquírese polaaportación dunha participación na socieda-de. A mesma confire iguais dereitos ós seustitulares.

- Capital social: Por disposición legal,o capital social non poderá ser inferior a500.000 pesetas e haberá de estar total-mente desembolsado dende o mesmomomento da sua constitución. As aporta-cións dos socios ó capital poden ser cartos,bens ou dereitos.

O capital social estará dividido en par-ticipacións que non poderán incorporarse atítulos negociables nin denominarse accións.As participacións serán iguais, do mesmovalor e confiren os mesmos dereitos; acu-mulables, porque nada impide que os sociospodan subscribir máis dunha participación; eindivisibles.

Tipo de responsabilidade: Limitada. Aresponsabilidade dos socios limítase á apor-tación de capital, valores ou dereitos nosque constitúe a súa participación nomomento de constitución da sociedade.

Órganos da sociedade: Os órganosfundamentais de toda S.L. son:

- Xunta Xeral: órgano de goberno.- Administradores: órgano encargado

da xestión e representación da sociedadepolo tempo determinado na escritura ou nonomeamento.

A lei permite que os estatutos sociaisdeterminen varias modalidades permitidasde administración e que sexa a Xunta Xerala que determine o modo de administración aseguir. As clases de administradores previs-tos na lei son: unipersonais e pluripersonais.Neste segundo caso o órgano de adminis-tración está formado por dúas ou máis per-sonas e os seus poderes e adopción deacordos poden ser como administradoressolidarios ou como administradores manco-munados.

Libros obrigatorios:Libros sociais: Libro de Actas e libro-

rexistro de socios.Libros contables: Libro de Inventarios

e contas anuais, libro diario e libros rexistrosfiscais.

- Contido mínimo da escritura deconstitución e dos estatutos dunha socieda-de de responsabilidade limitada (S.L. ouS.R.L.): A escritura de constitución e os esta-tutos da S.L. adaptaranse ó seguinte conti-do mínimo:

- Nome, apelidos, nacionalidade edomicilio dos socios

- Razón social - Obxecto e actividade social- Domicilio social- Data de peche do exercicio social- Duración da sociedade- Capital social (non inferior a 500.000

pts.) e participacións en que se divida, o seuvalor nominal e a súa numeración correlativa

- Modo ou modos de organiza-laadministración da sociedade

- Forma de deliberar e tomar acordosa xunta de socios

- Convocatorias e constitución- Demais pactos lícitos.

(E) Sociedade unipersoal de res-ponsabilidade limitada

Concepto: É unha sociedade de natu-reza mercantil, cun capital determinado, divi-dido en participacións iguais, acumulables eindivisibles, que pertencen a un único socio,que non responderá persoalmente dasdébedas sociais senón limitándose á contíado capital da sociedade.

Normativa legal: Cap. XI (Art. 125 a129) da Lei 2/1995, de 23 de marzo, deSociedades de Responsabilidade Limitada.

Características:- Número de socios: Un único socio

que ten todo o capital social.- Fundación da sociedade unipersoal

de responsabilidade limitada: A sociedadeunipersonal de responsabilidade limitadapode constituírse por dúas vías: por un único


3

CESGALICIA

socio, sexa persoa física ou xurídica, ou pordous ou máis cando as acción pasen todasa un único socio.

- Capital social: Por disposición legal,o capital social non poderá ser inferior a500.000 pesetas e haberá de estar total-mente desembolsado dende o momento dasua constitución.

Tipo de responsabilidade: Limitada

Órganos da sociedade: O socioúnico. As súas decisións deben constar enacta e ser executadas e formalizadas polopropio socio ou polos administradores dasociedade.

Libros obrigatorios: Salvo o LibroRexistro de Socios, que non é necesario naunipersonal, ten os mesmos libros que asociedade de responsabilidade limitadacomún.

- Contido mínimo da escritura deconstitución e dos estatutos dunha socieda-de unipersoal de responsabilidade limitada:A escritura de constitución e os estatutos dasociedade unipersonal de responsabilidadelimitada adaptaranse ó seguinte contidomínimo:

- Nome, apelidos, nacionalidade edomicilio do socio único

- Razón social - Obxecto e actividade social- Designación dos administradores e

representantes- Domicilio social- Duración da sociedade.- Capital social (non inferior a 500.000

pts.) e participacións- Aportacións e valoración das non

monetarias- Demais pactos lícitos.

(F) Sociedade anónima (S.A.)

Concepto: É unha sociedade de natu-reza mercantil na que o capital social, quenon poderá ser inferior a 10 millóns de pese-tas, está dividido en accións transmisibles eintegrado polas aportacións dos socios, quenon responden persoalmente das débedas

sociais senón limitadamente á contía dassúas accións. Os seus rasgos máis relevan-tes son:

- Sociedade capitalista, o seu elemen-to fundamental é o capital (cartos, bens edereitos) aportados polos socios, denomina-dos accionistas.

- Sociedade por accións.- Sociedade de responsabilidade limi-

tada ó patrimonio social, non á persoal dosaccionistas.

- Sociedade mercantil calquera quesexa a súa actividade e obxecto social.

- Sociedade rexida democraticamentebaixo o principio "unha acción, un voto".

- Sociedade aberta: a condición desocio é transmisible.

- Para ser administrador da mesmanon se esixe ser accionista.

Normativa legal:- Texto refundido da Lei de Socieda-

des Anónimas aprobado polo Real DecretoLegislativo 1564/1989, de 22 de diciembre.

- A Lei 2/1995, de 23 de marzo, deSociedades de Responsabilidad Limitada,na súa diposición adicional segunda, modifi-ca diversos artigos do texto refundido da Leide Sociedades Anónimas.

- Lei 19/1989, de 25 de xullo, sobreadaptación da lexislación mercantil ás direc-tivas comunitarias en materia de socieda-des.


Características:- Número de socios: Como mínimo

dous. É socio todo titular dunha acción. Trá-tase dunha sociedade puramente capitalistaonde a personalidade do socio non ten rele-vancia ningunha. O que importa é a aporta-ción económica, que se expresa na titulari-dade dunha acción.

- Fundación da S.A.: As sociedadesanónimas poden constituírse por dous pro-cedementos distintos:

a) Fundación simultánea: Procede-mento máis habitual, consiste na fundaciónnun só acto, subscribindo no dito momento atotalidade das accións representativas do

3


CESGALICIA

capital social. Serán fundadores os queoutorguen a escritura social e subscribantódalas accións.

b) Fundación sucesiva: Neste casoos socios promotores da creación da socie-dade non subscriben a totalidade dasaccións, senón que a mesma vaise produ-cindo de forma continuada. As fases desteprocedemento son:

1ª.- Redacción polos promotores dunprograma fundacional

2ª.- Publicación no Rexistro Mercantile no seu boletín

3.ª- Subscrición de accións e desem-bolso de alomenos un 25% do seu valor

4ª.- Convocatoria e celebración dunhaXunta Xeral constituinte da sociedade.

5ª.- Outorgamento de escritura públi-ca de constitución e inscrición

- Capital social: Por disposición legal,o capital social non poderá ser inferior a dezmillóns de pesetas e o mesmo deberá estarintegramente subscrito e desembolsado enalomenos unha cuarta parte do valor nomi-nal de cada unha das accións. O dito capitalsocial está dividido en partes alícuotas,denominadas “accións” e das que o seuvalor nominal sumado coincide coa cifra docapital social.

As aportacións dos socios que inte-gran o capital social poden consistir en car-tos (aportacións en metálico), bens ou derei-tos patrimoniais susceptibles de valoracióneconómica (aportacións non monetarias).

Aquelas aportacións non desembolsa-das no momento da súa constitución debe-rán facerse efectivas no prazo e forma deter-minados polos estatutos ou, no seu defecto,por acordo ou decisión dos administradores.

- Accións e obrigacións: A acción“representa as partes alícuotas do capitalsocial”. A acción pódese analizar desdeunha triple perspectiva:

a) Acción como parte alícuota do capi-tal: Representa unha parte alícouta do capi-tal e entrégase a cambio dunha aportación ásociedade. Ten un valor que pode variar:valor nominal, valor real e valor de cotización

en bolsa. Tódalas accións dunha mesmaserie ou clase deben ter igual valor. Cabenemisións de accións con prima.

b) Acción como título valor: Docu-mento apto para a circulación, transmisiblede calquera forma, proba e lexitima a condi-ción de socio. Diferéncianse diversos tiposde acción segundo o tipo de título valor:accións nominativas e accións ó portador.

c) Acción como dereito: a acción con-fire a cualidade de socio e os dereitos que llecorresponden a éste como o seu titular ouposeedor lexítimo.

Pola súa banda, as obrigacións sontítulos que recoñecen a existencia dunhadébeda a cargo da sociedade emisora conaquela persoa titular ou portadora da obriga-ción. O titular da obrigación é un acreedor dasociedade.

Tipo de responsabilidade: Limitada.Os accionistas responden fronte á socieda-de únicamente ata o límite da aportaciónprometida e non desembolsada, sen asumirpersoalmente as débedas sociais.

Órganos da sociedade: Os órganosfundamentais de toda S.A. son:

- Xunta Xeral: Órgano soberano edeliberante, é a reunión dos accionistas,debidamente convocada, para deliberar edecidir por maioría sobre determinadosasuntos sociais. Esa xunta pode ser devarias clases:

Xunta ordinaria: Reúnese cando odeciden os estatutos ou, alomenos, dentrodos seis primeiros meses do ano para cen-sura-la xestión social e aprobar, se procede,as contas e balances do exercicio anterior.

Xunta extraordinaria: Convocada polosadministradores por necesidade dos intere-ses sociais ou a petición de socios que repre-senten alomenos un 5% do capital social.

Xunta universal: Aquela que se cele-bra espontaneamente e que quedará valida-mente constituida por estar presente todo ocapital desembolsado e se os asistentesestán de acordo en celebrala.

Xunta Xeral Obrigatoria: convocadapolo xuíz.


3

CESGALICIA

- Administradores: Constitúen o órga-no encargado de executa-la vontade socialformada na Xunta Xeral, da xestión e repre-sentación da sociedade en xuízo e nocomercio ordinario. Os administradorespoden ser unipersoais ou pluripersoais e, deentre estes últimos, administradores solida-rios, administradores mancomunados eadministradores colexiados formando o Con-sello de Administración.

- Auditores de contas: Aquelas socie-dades nas que durante dous anos se denestas circunstancias: cadro de persoal supe-rior a 50 traballadores, volume de negociossuperior a 480 millóns de pesetas ou activosque superen os 230.000 millóns; deberánnomear obrigatoriamente auditores de con-tas. Tamén é obrigatorio se, aínda non exis-tindo a dita obriga, o solicitasen accionistasque representen como mínimo o 5% do capi-tal social.

Libros obrigatorios:Libros sociais: Libro de Actas, libro

talonario de accións, libro-rexistro de acc.nominativas, libro-rexistro de socios. Admí-tense procedementos mecanizados

Libros contables: Libro de inventariose contas anuais, libro diario e libros e rexis-tros fiscais.

- Modelo de estatutos dunha socieda-de anónima (S.A.): A escritura de constitu-ción e os estatutos da sociedade anónimaadaptarase ó seguinte contido mínimo:

- Denominación da sociedade.- Obxecto e actividade social.- Duración da sociedade.- Data de comenzo das operacións.- Domicilio social.- Capital social (non inferior a

10.000.000 pts.)- Número e clase de accións.- Capital non desembolsado: prazo

máximo e forma de desembolsa-lo.- Órganos que exercerán a adminis-

tración e a representación.- Convocatoria da Xunta de socios:

prazos e forma de convoca-la.- Forma de tomar acordos.- Restriccións á libre transmisión de

accións.

Outras mencións posibles:- Identificación dos outorgantes da

escritura.- Vontade dos outorgantes de formar

unha S.A..- Aportacións e valoración das non

monetarias.- Pactos non contrarios á lei.- Identidade dos auditores de contas.- Demais pactos lícitos.

(G) Sociedade anónima unipersoal

Concepto: Sociedade de natureza mer-cantil na que o capital social, que non poderáser inferior a 10 millóns de pesetas, está divi-dido en accións transmisibles e integradopolas aportacións dun único socio, que nonresponde persoalmente das débedas sociaissenón de forma limitada ó capital social. Todoo capital está representado por accións, queestán en mans do único accionista.

Normativa legal:- Diposición Adicional Segunda, n. 20

da Lei 2/1995, de 23 de marzo, de Socieda-des de Responsabilidade Limitada.

- Cap. XI da Lei 2/1995, de 23 demarzo, de Sociedades de ResponsabilidadLimitada.

- Texto refundido da Lei de Socieda-des Anónimas aprobado polo Real DecretoLegislativo 1564/1989, de 22 de decembro.


Características:- Número de socios: Un único socio,

titular de tódalas accións.- Fundación: Como a sociedade uni-

persoal de responsabilidade limitada.- Capital social: Por disposición legal,

o capital social non poderá ser inferior a dezmillóns de pesetas e o mesmo deberá estaríntegramente subscrito e desembolsado enalomenos unha cuarta parte do valor nomi-nal de cada unha das accións. Está divididoen partes alícuotas, chamadas accións, nasque o seu valor nominal sumado coincidecoa cifra de capital social e pertencen ómesmo titular: o socio único.

3


CESGALICIA

- Tipo de responsabilidade: Limitada.O socio único responde fronte á sociedadeunicamente ata o límite do capital social.

- Órganos da sociedade: O socioúnico exercerá as competencias da XuntaXeral. Por iso, as súas decisións deberánconstar en Acta, baixo a súa firma ou a doseu representante, podendo ser executadase formalizadas polo propio socio ou polosadministradores da sociedade.

Libros obrigatorios:Libros sociais: Libro de Actas. Admí-

tense procedementos mecanizadosLibros contables: Libro de Inventarios

e contas anuais, libro diario e mais libros erexistros fiscais.

Modelo de estatutos dunha sociedadeanónima unipersoal: A escritura de constitu-ción e os estatutos da sociedade anónimaadaptarase ó seguinte contido mínimo:

- Denominación da sociedade.- Obxecto e actividade social.- Duración da sociedade.- Data comenzo das operacións.- Domicilio social.- Capital social (non inferior a

10.000.000 pts.).- Número e clase de accións.- Capital non desembolsado: prazo

máximo e forma de desembolsalo.- Órganos que exercerán a adminis-

tración e a representación.- Convocatoria da Xunta de socios:

prazos e forma de convoca-la.- Forma de tomar acordos.

(H) Sociedades anónimas laborais(S.A.L.)

Concepto: Sociedades nas que alo-menos o 51% do capital social pertence óstraballadores que prestan nelas os seus ser-vicios, estando éstos retribuidos de formadirecta e persoal, na que a relación laboral épor tempo indefinido e en xornada completanas condicións reguladas por lei.

Normativa legal:- Lei 4/1997, de 24 de marzo, de

Sociedades Laborais.- Supletoriamente: Lei de Sociedades

Anónimas e Lei de Sociedades de Respon-sabilidade Limitada.

Características:- Número de socios e clases: A Lei fixa

un número mínimo de 3 socios (art. 5 LSL),pois sinala que ningún dos socios podeposuír accións ou participacións que repre-senten máis da terceira parte do capitalsocial –salvo que se trate de sociedadeslaborais participadas polo Estado, as Comu-nidades Autónomas, as Entidades Locais ouas sociedades públicas–, dos que alomenostres deles serán traballadores da empresacunha relación laboral por tempo indefinido ea tempo completo.

Diferéncianse dúas clases de socios:a) Socios traballadores: Socios

accionistas ligados á sociedade medianteun contrato de traballo indefinido e a xorna-da completa. Deben se-la maioría dossocios, legalmente alomenos o 51% docapital social debe estar en mans deste tipode socios.

b) Socios non traballadores ou capita-listas: Socios accionistas con aportaciónefectiva de capital, alleos a calquera relaciónlaboral ou outros que presten os seus servi-cios por conta propia (comisionistas etc.) oua tempo parcial.

- Capital social: O capital social nonpode ser inferior a 500.000 pesetas para associedades de responsabilidade limitadalaborais e de 10 millóns de pesetas para asociedade anónima laboral. Como mínimo, o51% do mesmo debe pertencer ós sociostraballadores.

Este capital está dividido en acciónsnominativas (sociedade anónima laboral) ouen participacións sociais (sociedade limitadalaboral) e constituido por aportacións dossocios. A súa transmisión a socios non tra-balladores require sempre unha oferta previaós demais socios traballadores e á propiasociedade.

Tipo de responsabilidade: Limitada ásaportacións dos socios.


3

CESGALICIA

- Órganos da sociedade: Vid. regula-ción da S.A. e da S.L.

- Libros obrigatorios:Libros sociais: Libro de Actas da S.

Laboral e libro Rexistro das accións nomina-tivas e de socios.

Libros contables: Libro de Inventariose contas anuais, libro diario e libros e rexis-tros fiscais.

- Contido mínimo da escritura deconstitución e dos estatutos dunha socieda-de laboral: A escritura de constitución e osestatutos da sociedade laboral, comosociedade anónima ou limitada que é,constituirase por escritura pública e redac-ción de estatutos que rexerán a sociedadecun contido similar ó dunha SA. ou S.L.pero coas especificidades propias dasS.A.L. ou S.L.L.:

- Capital social (non inferior a 500.000(SLL) ou 10.000.000 pts (SAL).

- Número e clase de accións e partici-pacións

- Accións e participacións reservadasa socios traballadores (como mínimo, o 51 %do capital social).

- Restriccións á libre transmisión deaccións.

(I) Sociedades agrarias de transfor-mación

Trátase dunha modalidade de socie-dade civil de finalidade económico-socialde cara á producción, transformación ecomercialización de productos agrícolas,gandeiros ou forestais, a realización demelloras no medio rural, promoción edesenvolvemento agrarios e a prestaciónde servicios comúns que sirva ás ditasfinalidades. O número mínimo de sociospara a súa constitución será de 3 titularesde explotacións agrarias ou traballadoresagrícolas. A responsabilidade das súasdébedas é ilimitada, se ben en primeirolugar afectará ó patrimonio social e encaso de ser insuficiente responderán ospatrimonios persoais dos socios mancomu-nadamente.

Réximen legal das SAT: Real Decreto-Ley 31/1977, de 2 de xuño; Real Decreto1776/1981, de 3 de agosto polo que se apro-ba o Estatuto das SATs.; Orde de 14 desetembro de 1982 de desenvolvemento eLei 20 /1990 de 19 de decembro, sobre réxi-me fiscal das cooperativas na súa disposi-ción adicional primeira.

2.- Sociedades Cooperativas

Concepto: Aquelas sociedades, conun capital variable, estructura e xestióndemocrática, que asocian, en réxime delibre adhesión e baixa voluntaria, a persoasque teñen intereses ou necesidades socioe-conómicas comúns, desenvolven activida-des empresariais, imputándose os resulta-dos económicos ós socios, unha vez atendi-dos os fondos comunitarios, en función daactividade cooperativizada que fan.

Normativa legal: - Lei 5/1998, de 18 de decembro, de

Cooperativas de Galicia.

- Clases de cooperativas:a) Cooperativas de primeiro grao: - Cooperativas de traballo asociado.- Cooperativas agrarias.- Cooperativas de explotación comu-

nitaria da terra.- Cooperativas de consumidores e

usuarios.- Cooperativas de servicios.- Cooperativas de transportistas.- Cooperativas do mar.- Cooperativas de explotación de

recursos acuícolas.- Cooperativas de vivendas.- Cooperativas de ensino.- Cooperativas de integración social.- Cooperativas de servicios sociais.- Cooperativas de crédito.- Cooperativas de seguros.- Cooperativas sanitarias.

b) Cooperativas de segundo grao: Asque integran a cooperativas da mesma oudistinta clase e a outras persoas xurídicaspúblicas ou privadas, sempre que non supe-ren o 25% total dos socios, e teñen por

3


CESGALICIA

obxecto promover, coordinar e desenvolverfins económicos comúns das súas entidadesmembros, así como reforzar ou integra-laactividade económica dos mesmos. Ningúnsocio destas cooperativas poderá posuírmáis do 50% do capital social da cooperati-va de 2º grao.

Características:- Número mínimo de socios: Nas coo-

perativas de primeiro grao, 4 socios comomínimo (non se computan os socios a proba,excedentes e colaboradores); nas cooperati-vas de segundo grao, 2 de 1º grao comomínimo.

- Capital social: O capital social míni-mo non será inferior a cincocentas mil pese-tas, expresándose nesta moeda, e deberáestar totalmente desembolsado á súa cons-titución.

- Tipo de responsabilidade: Limitadaás achegas dos socios subscritas ó capitalsocial, estean ou non desembolsadas nasúa totalidade.

Socios:- Socios: son aquelas persoas físicas

ou xurídicas, públicas ou privadas, e ascomunidades de bens, coas particularidadesestablecidas, se é o caso, para cada unhadas cooperativas sinaladas na lei. Admítesea figura dos socios de traballo, en cooperati-vas que non sexan de traballo asociado, deexplotación comunitaria da terra ou de recur-sos acuícolas e nas cooperativas de segun-do grao poderán adquiri-la condición desocios de traballo, se os estatutos o prevén,ás persoas físicas que terán como activida-de a prestación do seu traballo persoal nacooperativa.

- Socios a proba: Nas cooperativas de1º grao, excepto vivenda, crédito e seguros,poderán existir socios a proba, por un perío-do, nesta condición, non superior a docemeses, rebaixándose este período a seis endeterminados casos.

- Socios excedentes: Nas cooperati-vas, agás nas de vivenda, poderá concedér-selle a condición de socio excedente a aque-les que por causa xustificada deixen de selo,mediante solicitude por escrito dirixida óórgano de administración, que deberá resol-

ver no prazo de dous meses. Transcorrido oprazo sen resolución expresa, entenderaseadmitida a solicitude.

- Socios colaboradores: Persoas físi-cas ou xurídicas, públicas ou privadas, que,sen poder realizar plenamente o obxecto,poidan colaborar na súa consecución.

Órganos da sociedade:- Asamblea Xeral: órgano supremo de

expresión da vontade social, é a reunión dossocios, constituída co obxecto de deliberarsobre a política xeral da cooperativa e adop-tar acordos sobre aqueles asuntos quesexan da súa competencia, vinculando assúas decisións a tódolos membros da coo-perativa. As Asambleas Xerais poderán serordinarias e extraordinarias.

- Consello Rector: Órgano de gober-no, xestión e representación da cooperativa.O seu presidente serao tamén da coopera-tiva e ostentará a representación legal damesma. Se o número de socios é inferior adez, os estatutos poderán establece-la exis-tencia dun administrador único.

- Interventores: Órgano de fiscaliza-ción da cooperativa composto polo númerode membros que se determine estatutaria-mente.

- Comité de Recursos: Órgano de cre-ación voluntaria nas cooperativas que trami-tará e resolverá todo tipo de recursos contrasancións impostas ós socios polo consellorector e demais recursos en que así o pre-vexa a lei ou os estatutos.

- Letrado asesor: As cooperativas quede acordo coas contas do último exercicioveñan obrigadas a realizar auditoría externade contas deberán designar, por acordo daasamblea xeral ou, no seu defecto, polo con-sello rector, un letrado asesor para exerci-cios sucesivos mentres permaneza a obrigade auditarse.

Fondos sociais obrigatorios: O Fondode Reserva Obrigatorio, destinado á consoli-dación, desenvolvemento e garantía da coo-perativa, que é irrepartible entre os socios, emailo Fondo de Formación e PromociónCooperativa.

- Libros obrigatorios:Libros sociais: Libro de rexistro dos


3

CESGALICIA

socios, libro de achegas ó capital social,libro de actas da asamblea xeral, do conse-llo rector, de informes de censuras de con-tas, de liquidadores e, no seu caso, do comi-té de recursos.

Libros contables: Libro de Inventariose Balances, libro diario e libro e rexistros fis-cais.

Contido mínimo dos estatutos dunhaS. Coop.: Os estatutos de toda cooperativacontarán, como mínimo, co seguinte contido:

- Denominación da sociedade.- Domicilio social- Ámbito territorial no que desenvolve-

rá as súas actividades.- Capital social mínimo.- Duración da sociedade- Requisitos para adquiri-la condición

de socios.- Dereitos e obrigas dos socios.- Participación mínima obrigatoria do

socio.- Normas de disciplina social, faltas e

sancións.- Formas de publicidade e prazo de

convocatoria da asamblea xeral- Réxime de transmisión de achegas

dos socios.- Réxime de seccións que se creen,

se é o caso, na cooperativa.- Causas de disolución.

Trámites de constitucióndunha empresa

• Empresario individual.-Inscrición voluntaria no Rexistro Mer-

cantil. Os trámites a facer son exclusivamen-te referidos á legalización da actividade. Noné obrigatoria a inscrición no Rexistro.

Para solicita-la inscrición, deberá pre-sentar no Rexistro Mercantil a seguintedocumentación:

1.- Instancia de solicitude legalizadana que figuren os datos persoais do empre-sario e os do negocio.

2.- Xustificante do alta no Imposto deActividades Económicas (I.A.E.).

No caso de empresarios navieirosesta inscrición si é obrigatoria por disposi-ción expresa do Código de Comercio.

• Sociedades mercantís.-Para a súa constitución, tódalas socie-

dades mercantís analizadas deben realiza-los seguintes trámites:

(a) Certificación negativa da denomi-nación: É unha certificación acreditativa deque o nome elexido pola sociedade noncoincide co de outra xa existente. Esta certi-ficación solicítase no Rexistro Mercantil Cen-tral, Sección de Denominacións de Socieda-des e Entidades Inscritas.

A solicitude formularase por escrito,axustada ó modelo oficial, e expresará asseguintes circunstancias:

- Nome e apelido do solicitante- Nome apelido do interesado- Denominación ou denominacións

solicitadas, ata un máximo de tres e enletra maiúscula e por orde de preferencia.

- A forma social ou o tipo legal daentidade de que se trate a abreviatura.

- A data e a firma do solicitante ouinteresado.

A solicitude presentarase directamen-te no Rexistro Mercantil Central ou remitira-se por correo. Recibida a solicitude, esta ésellada e consignada a data e número deentrada, entregándose ó solicitante resgardoda presentación.

Se a contestación é negativa, é dicir,non existe sociedade rexistrada coa ditadenominación, realízase unha reserva enfavor do solicitante, con carácter provisionalpor un prazo de quince meses contadosdesde a data da expedición. Se transcorridoeste prazo non se houbese inscrito a socie-dade no Rexistro Mercantil correspondente,a denominación rexistrada caducará e can-celarase de oficio.

Toda certificación negativa ten unhavixencia de dous meses para proceder aoutorgar escritura pública de constitución dasociedade. Caducado o dito prazo sen face-lo deberase volver a solicitar unha nova coa

3


CESGALICIA

mesma denominación, acompañando copiada certificación caducada.

(b) Outorgamento de escritura públi-ca de constitución e redacción dos estatu-tos sociais: Paralelamente á solicitude decertificación débese proceder a redacta-laescritura de constitución e os estatutossociais da sociedade que se vai a constituir:

- Estatutos sociais: Normas que rexe-rán a vida da sociedade coas especifica-cións que esixa a lei en cada unha dasmodalidades de sociedade mercantil.

- Escritura pública de constitución:Documento no que se recolle a vontade detódolos socios de constituirse en sociedademercantil do tipo que se trate, redáctaseobrigatoriamente ante un notario. Para a súaredacción deberanse aporta-los seguintesdatos e circunstancias:

1. Datos de identidade dosoutorgantes (socios)

2. Vontade dos outorgantes deconstituir unha sociedade anónimaque quedará identificada pola súarazón ou denominación social.

3. O metálico, bens ou dereitosque cada socio aporte ou se obrigue aaportar.

4. Nome e apelidos e idade dosadministradores e representantes dasociedade.

5. Certificación negativa dadenominación da sociedade.

6. Estatutos sociais que rexerána sociedade.

7. Outros pactos lícitos estable-cidos entre os socios.

(c) Autoliquidación do Imposto deTransmisións Patrimoniais e Actos XurídicosDocumentados (ITPAXD): A constitución desociedades é unha das operacións societa-rias gravadas polo ITPAXD, polo que, unhavez outorgada a escritura pública, debe abo-arse a cota líquida deste imposto.

Deberá liquidarse no prazo de trintadías hábiles seguintes á data de outorga-mento da escritura pública. Documentacióna aportar:

- Impreso oficial (Mod. 600)

- Primeira copia e copia simple daescritura de constitución.

Liquidado o imposto, devolverase aprimeira copia co selo da Consellería deEconomía e Facenda e recibo de abono doimposto.

(d) Inscrición da sociedade no Rexis-tro Mercantil: Este trámite obrigatorio de ins-crición da empresa no Rexistro Mercantilcumpre duas funcións:

- Confire personalidade xurídica ásociedade.

- Dá a coñecer a terceiros a existenciae situación xurídica da empresa

No prazo de dous meses desde quese outorga a escritura pública deberá facer-se a inscrición da empresa no Rexistro Mer-cantil da provincia onde a sociedade teña oseu domicilio social. A documentación aaportar será:

- Primeira copia da escritura de cons-titución.

- Certificación negativa da denomina-ción.

- Liquidación ITPAXD.- Copia auténtica do informe pericial

preceptivo no caso de aportacións nonmonetarias nas S.A.

Solicitada a inscrición, o rexistradorprocederá a estudiala. En caso de encontrardefectos subsanables suspenderá a inscri-ción e, a petición do interesado, realizaráanotación preventiva cun prazo de caducida-de de dous meses desde a data. O interesa-do poderá proceder a subsana-los ditoserros. En caso de defectos insubsanables,denegarase a inscrición sen permitirse ano-tación preventiva algunha.

Inscrita a sociedade, extenderase dili-xencia rexistral na última folla da escritura deconstitución, coa data de inscrición e datosrexistrais: volume e folla de inscrición nosque figura a sociedade. Asimesmo, ordenaráa súa publicación no Boletín Oficial doRexistro Mercantil.

(e) Especificidades das sociedadessaborais: Contan con algunhas particulari-


3

CESGALICIA

dades propias nos trámites de constitución:

1- Calificación do proxecto de estatu-tos. Antes do outorgamento da escriturapública de constitución, deberán solicita-lacalificación do proxecto dos estatutos comoSAL ante a autoridade administrativa corres-pondente. En Galicia corresponde tal facul-tade á Dirección Xeral de Interior da Conse-llería de Xustiza, Interior e Relacións Labo-rais da Xunta de Galicia. Esta certificacióndeberá solicitala unha persoa que teña facul-tade de representación da SAL, que deberáaportar copia autorizada e dúas copias sim-ples da escritura de constitución. O órganoadministrativo conta cun prazo de 15 díaspara resolver se non hai defectos. En casode habelos, deberá devolve-la documenta-ción ó solicitante para que os subsane.

2- Bonificacións fiscais: previo ó pagodo Imposto de Transmisións Patrimoniais eActos Xurídicos Documentados, deberánsolicita-las bonificacións fiscais que llescorrespondan. No momento da liquidacióndo dito imposto terán que presenta-la resolu-ción da Consellería de Economía e Facendaconforme lle foron concedidas.

Os requisitos para acollerse ós bene-ficios tributarios son: estar inscritas e califi-cadas no Rexistro Oficial do Ministerio deTraballo e S.S. ou correspondente secciónautonómica ou provincial, en Galicia oRexistro de SALs da Consellería de Xustiza,Interior e Relacións Laborais da Xunta deGalicia, e ter destinado ó Fondo de Reserva,no exercicio en que se produza o feito impo-ñible, o 50% dos beneficios líquidos do exer-cicio.

A concesión corresponde ó Ministeriode Economía e Facenda, sendo a duraciónda bonificación de 5 anos a partires da escri-tura. As bonificacións a conceder serán: un99% dos seguintes conceptos:

- das cotas devengadas pola constitu-ción e aumento do capital.

- das cotas por operacións de consti-tución de préstamos para inversións de acti-vos fixos.

- das cotas por adquisición de bens daempresa.

3- Rexistro previo ó Rexistro Mercan-til: Deberán efectua-la inscrición no Rexistrode SALs, na Dirección Xeral de Interior de laConsellería de Interior, Xustiza e RelaciónsLaborais da Xunta de Galicia ou sección pro-vincial, dependendo do ámbito da empresa.Se este é superior á Comunidade Autónoma,efectuaráse no Rexistro Oficial do Ministeriode Traballo e S.S. Presentarase a certifica-ción acreditativa da calificación dos estatu-tos, xunto cunha copia autorizada e dúascopias simples da escritura pública de cons-titución. A autoridade administrativa expedirácertificación de inscrición que deberá acom-pañarse ó resto da documentación a pre-sentar no Rexistro Mercantil para a súa ins-crición.

• Cooperativas.-

Como non se trata de sociedadesmercantís presentan características especí-ficas no seu proceso de constitución. Tóda-las modalidades de cooperativas para for-maliza-la súa creación deberán realiza-lospasos seguintes:

(a) Certificación negativa da denomi-nación: Como nas sociedades mercantís,consiste nun certificado acreditativo da nonexistencia doutra cooperativa co mesmonome da que se pretende constituír. Solicita-rase mediante escrito dirixido a:

- Sección Central do Registro de Soc.Cooperativas e SALes da Dirección xeral deCooperativas e SALes do Ministerio de Tra-ballo e Seguridade Social (Cooperativas deámbito superior á CCAA ou constituidas deconformidade a lei estatal), así como ó Ser-vicio de Cooperativas e SALes de la Direc-ción Xeral de Interior da Consellería de Inte-rior, Xustiza e Relacións Laborais da Xuntade Galicia.

- As cooperativas galegas inscribiran-se no Rexistro Galego de cooperativasdependente da Consellería de Interior, Xusti-za e Relacións Laborais da Xunta de Galicia

A validez da certificación é de 4 mesesa contar dende a data da certificación, poden-do ser ampliado, a petición do interesado, sehoubese empezado os trámites de inscriciónante o Rexistro correspondente.

3


CESGALICIA

(b) Calificación administrativa da coo-perativa: Antes do outorgamento da escritu-ra pública de constitución, os xestores desig-nados solicitarán ante a autoridade adminis-trativa a cualificación do proxecto dos seusestatutos como cooperativa ante a autorida-de administrativa correspondente. En Galiciacorresponde tal facultade á Dirección Xeralde Interior da Consellería de Xustiza, Interiore Relacións Laborais da Xunta de Galicia. Adocumentación a aportar serán dous exem-plares da acta da asamblea constituínte, dosproxectos de estatutos e certificación negati-va da denominación.

(c) Outorgamento da acta de constitu-ción e escritura pública ante notario.

(d) Beneficios fiscais: As cooperativasque cumplan os requisitos establecidos naLei sobre Réximen Fiscal das Cooperativasdisfrutarán das seguintes exenciones ebeneficios:

1) Cooperativas protexidas* ITPAJD:. Exención dos actos e con-

tratos que formalicen e nas operaciónsseguintes:

- constitución, ampliación de capital,fusión e escisión.

- constitución e cancelación de prés-tamo.

- adquisicións de bens e dereitos aintegrar no fondo de educación e promoción.

* Imposto sobre sociedades: Á baseimpoñible correspondente ós resultadosextracooperativos, se lle aplicará o tipoxeral.

* Tributos locais: Bonificación do 95%da cota e os seus recargos do Imposto sobreActividades Económicas (I.A.E.) e o de BensInmobles correspondente ós de naturezarústica das cooperativas agrarias e de explo-tación comunitaria da terra.

2) Cooperativas especialmente prote-xidas: Ademais dos recoñecidos ás Coope-rativas protexidas, disfrutarán dos seguintesbeneficios:

* ITPAJD: Exención para as opera-cións de adquisición de bens e dereitos des-tinados a fins sociais e estatutarios.

* Imposto sobre Sociedades: Bonifica-

ción do 50% da cota íntegra.

3) Cooperativas de segundo grao: osmesmos establecidos para as cooperativasprotexidas.

(e) Autoliquidación do ITPAXD: Nosuposto de que non sexan fiscalmente pro-texidas deberase liquida-la cota do 1% dovalor do capital social na Delegación Provin-cial da Consellería de Economía e Facendada Xunta de Galicia correspondente ó domi-cilio social da cooperativa, no prazo de 30días hábiles a partir do outorgamento daescritura pública ante notario.

(f) Inscrición no Rexistro de Coopera-tivas: No prazo de dous meses acompañan-do copia autorizada e tres copias simples daescritura pública de constitución da Coope-rativa e certificación negativa da denomina-ción, solicitarase inscrición no Rexistro Cen-tral ou da Comunidade autónoma, segundoo seu ámbito.

Trámites derivados da postaen marcha da actividade

dunha empresa

Neste apartado descríbense os trámi-tes máis importantes para a posta en mar-cha da actividade da empresa. Se o aparta-do anterior centrouse nos trámites segundoa modalidade da forma xurídica da empresaa crear, neste caso abórdanse os trámitesobrigatorios para todo tipo de empresas.Todos eles son necesarios para legaliza-laactividade da empresa e sen a súa realiza-ción non se pode inicia-la actividade ordina-ria do negocio.

Para facilita-la comprensión da varie-dade de xestións a realizar para iniciar unaactividade empresarial, preséntanse estestrámites en función da Administración ante aque se deben realizar.

• Obrigas fiscais.-Declaración censal (Modelo 036 ordi-

nario ou Modelo 037 simplificado).Toda persoa física ou xurídica que


3

CESGALICIA

vaia iniciar actividades empresariais ou pro-fesionais ou satisfaga rendimentos suxeitosa retención deberá presentar esta declara-ción ante a administración fiscal. Trátasedunha auténtica “radiografía” fiscal da futuraempresa e da mesma se derivará o trata-mento fiscal da empresa, de aí a importanciadeste trámite.

É a declaración de comezo, modifica-ción ou cese da actividade que teñen quepresentar, a efectos fiscais, os empresarios,os profesionais e outros obrigados tributa-rios. Na mesma se comprende:

- Declaración de inicio de actividade.- Declaración previa ó inicio de opera-

cións- Solicitude de C.I.F.- Renuncia ó método de estimación

obxectiva no I.R.P.F. ou ós réximes especiaissimplificado o da agricultura, gandería epesca do I.V.E.

O prazo para a realización na declara-ción de inicio de actividade será con ante-rioridade ó inicio das actividades, ó inicio deoperacións intracomunitarias ou ó nacimen-to da obrigación de reter. No caso da solici-tude do CIF cómpre diferenciar:

- Empresarios e profesionais: antesdo inicio da actividade.

- Persoas xurídicas ou entidades sena condición de empresario ou profesional:Dentro dos 30 días seguintes á data da súaconstitución.

O lugar de presentación da declara-ción censal é a Administración ou Delega-ción da Axencia Estatal da AdministraciónTributaria correspondente ó domicilio fiscal.Como excepción, no caso de persoas xurídi-cas ou entidades non residentes en territorioespañol, que operen sen mediación dunestablecemento permanente, a declaracióndeberán presentala na Administración ouDelegación da AEAT correspondente ó lugaronde operen. E se o declarante é unha per-soa ou entidade non establecida no territoriode aplicación do I.V.E., a declaración debe-rase presentar na correspondente ó domici-lio fiscal do seu representante.

Existe un modelo simplificado, o 037,

que, ó igual que o modelo 036, comprende adeclaración de comezo, modificación e ceseda actividade que teñen que presentar, aefectos fiscais, os empresarios, os profesio-nais e outros obrigados tributarios. As dife-rencias entre un e outro modelo de declara-ción refírense á declaración de modificación.O modelo 037 simplificado non recolle unhaserie de apartados da ordinaria.

Un aspecto moi importante é o Códigode Identificación Fiscal (C.I.F.), a identifica-ción das sociedades a efectos fiscais, onome da empresa de cara á administracióntributaria. No caso dos empresarios indivi-duais, o seu NIF persoal fará as funcións doCIF nas súas operacións con terceiros.

Solicítase na Delegación Provincial deFacenda correspondente ó domicilio fiscalda sociedade no prazo de 30 días a partir dooutorgamento da escritura de constituciónaportando a seguinte documentación:

- Impreso mod. 037 simplificado /mod. 036

- copia da escritura de constitución- fotocopia do DNI do solicitante se é

un socio ou fotocopia do poder notarial se éun apoderado.

Unha vez concedido ten unha validezde 6 meses, ata que se retire a tarxeta deidentificación fiscal co CIF definitivo dasociedade ou entidade xurídica.

Alta no Imposto sobre ActividadesEconómicas (I.A.E). Tributo local que gravao exercicio de actividades empresariais, pro-fesionais ou artísticas, exerzanse ou non enlocal determinado. É obrigatorio para todasociedade, empresario ou profesional. A soli-citude de alta neste imposto pode efectualao representante legal ou apoderado dasociedade ou entidade, o empresario indivi-dual e o profesional.

A alta no IAE realizarase ante a Admi-nistración ou Delegación de Facenda corres-pondente ó domicilio onde se exerza a acti-vidade económica. E a documentación apresentar segundo o tipo de actividade será:

(a) Para actividades comerciais eindustriais:

3


CESGALICIA

- Impreso modelo oficial 840.- NIF para empresarios individuais e

C.I.F. para sociedades.- Permiso de circulación do Ministerio

do Interior para as empresas de transporteen xeral e, ademais, ficha da inspección téc-nica para as empresas de mercancías.

- O solicitante debe expresa-la tarifaou tarifas que corresponden á actividadeque se propón realizar.

(b) Suposto especial de licencias deactividades profesionais e artísticas.

- Impreso modelo oficial 841.- DNI para persoas físicas e C.I.F.

para sociedades e outras entidades.- Naqueles casos nos que exista cole-

xio profesional, selo do colexio no impresooficial ou certificado do mesmo.

O prazo para realiza-la dita alta seráde 10 días hábiles antes do inicio da activi-dade e a súa validez é de 1 ano natural,renovándose automaticamente agás indica-ción contraria do interesado.

Obrigas contables. O Código deComercio establece a obriga para tódolosempresarios de levar unha contabilidadeordenada e axeitada a súa actividade, para ocal é necesaria a utilización de determinadoslibros contables. Tódolos libros deberán serdilixenciados ante o órgano competente daAdmón. Tributaria, entre o peche do exerci-cio e a finalización do prazo de declaracióndo Imposto.

A documentación a aportar será:- Documento de constitución do

empresario colectivo, debidamente inscritono Rexistro que, en cada caso, corresponda;no suposto de comunidades de bens ousociedades civís irregulares, o contratosubscrito polos comuneiros ou socios. Docu-mento identificativo do empresario indivi-dual.

- Documento emitido polo Ministeriode Economía e Facenda asignando o Códi-go de Identificación.

- Documento que outorga a represen-tación ou autorización á persoa que formulaa solicitude de inscrición.

- Documento de asociación ou pro-

posta de asociación do empresario coa enti-dade que vaia a cubri-las continxencias deaccidente de traballo e enfermidade profe-sional.

A tesourería inscribirá á empresa nocorrespondente rexistro, adxudicándolle oseu número patronal de inscrición e númerode identificación de cada centro de traballo.Un novo número identificador da empresapero neste caso a efectos de identificaciónno sistema da Seguridade Social. Trátasedun número único de inscrición válido paratodo o territorio español e está compostopola clave da provincia e o número de ordeque corresponda ó Rexistro de Inscrición.

Outro aspecto de gran importancia,que se realiza no momento da inscrición daempresa na Seguridade Social, é a elecciónda entidade para cubri-las continxencias deaccidentes de traballo e enfermidades profe-sionais, que se abordará de seguido.

Alta no sistema de cobertura de acci-dentes de traballo e enfermidades profesio-nais: Paralelamente ó trámite anterior, aempresa deberá optar e declarar na inscri-ción o sistema elexido para a cobertura deaccidentes de traballo e enfermidades profe-sionais (A.T. e E.P.); para elo a seguridadesocial española permite dúas opcións:

(a) Mútuas de accidentes de traballo eenfermidades profesionales.

(b) Sistema de cobertura do InstitutoNacional da SS.

A documentación a aportar na inscri-ción da empresa na S.S. será, según a elec-ción:

(a) Se se optou por unha mutua deA.T. e E.P., duplicado do documento de aso-ciación.

(b) Se se optou polo INSS, cumpli-mentación da declaración que permite deter-mina-las primas aplicables.

Inscrición no Réxime Especial deAutónomos: Todo empresario individual estáobrigado a darse de alta no réxime especialde autónomos, independentemente de queteña ou non traballadores ó seu servicio –encaso de telos tamén tería que dalos de alta,


3

CESGALICIA

pero no réxime xeral da Seguridade Social–.Tamén é obrigatoria a inscrición neste réxi-me para os socios das comunidades debens e optativo para os traballadores decooperativas.

Asimesmo deberán inscribirse previa-mente ó exercicio da súa actividade profe-sional ou económica, por outorgarlles aSeguridade Social a categoría de autóno-mos:

- O cónxuxe e fillos que desenvolven oseu traballo de forma habitual na empresafamiliar.

- Os familiares do traballador autóno-mo que colaboren de forma habitual, perso-al e directa e non teñan a condición de asa-lariados.

- Os profesionais libres integrados encolexios profesionais se os órganos derepresentación legal das ditas asociaciónssolicitaron a incorporación ó réximen deautónomos.

- Os escritores de libros.- Os socios de compañías colectivas e

comanditarias que traballen no negocio cunsalario e de forma habitual, persoal e directa.

- Os socios traballadores de coopera-tivas de traballo asociado se así o fixan osseus estatutos.

- Os socios de sociedades capitalistasque traballen nas mesmas de forma habituale se ademais ostentan cargos nos órganosde administración da sociedade.

A inscrición realízase na TesoreríaTerritorial Provincial ou Administración daSeguridade Social correspondente ó domici-lio da empresa aportando a seguinte docu-mentación:

- Impresos oficiais- Fotocopia do alta no I.A.E.- Fotocopia do DNI do solicitante- No caso de cooperativas, certifica-

do do Rexistro Xeral de Cooperativas.- Para sociedades civís e comunida-

des de bens, contrato ou pacto de constitu-ción e C.I.F.

O prazo para a súa realización serádos 30 días naturais seguintes á alta noI.A.E. Se o traballador autónomo non estive-se previamente afiliado ó sistema de Seguri-

dade Social deberá realizalo conxuntamenteca alta no régimen de autónomos segundo omodelo oficial.

Búsqueda, selección e contratacióndo persoal: Os empresarios poden realiza-laselección dos seus traballadores librementeacudindo a:

- Axencias privadas de colocación senánimo de lucro.

- Empresas de traballo temporal (ETT)nos casos especificamente determinadospola lei.

- Empresas de selección de persoal.Sen regulación específica, centran a súaactividade na busca e selección de traballa-dores segundo o perfil requerido polaempresa.

- Instituto Nacional de Emprego(INEM) para contratacións xenéricas acolli-das a medidas de fomento de emprego ououtras modalidades, se lle interesa á empre-sa acudir a este organismo oficial.

Na Xunta de Galicia creouse o Servi-cio Galego de Colocación, que trata de satis-facer con rapidez as ofertas de emprego querealizan os empresarios a través dun sinxeloprocedemento baseado no cruce das ofertase das demandas nos Servicios Centrais daXunta de Galicia, en San Caetano.

Seleccionado o persoal, debe proce-derse á contratación formal do mesmo,segundo a modalidade de contratación elexi-da. Os contratos para os que a súa validezesixe a forma escrita deberán realizarsesegundo o modelo oficial de contrato, a dis-posición do empresario nas oficinas doINEM.

Celebrado o contrato, subsiste a obri-ga de rexistrar nas Oficinas de Emprego, noprazo de dez días a partir da firma domesmo, aqueles contratos que deban cele-brarse obrigatoriamente por escrito (art. 6RD 2720/98, 18 decembro); e de notificar,dentro do mesmo prazo, aqueles nos quenon existe a dita obriga legal de formaliza-ción por escrito.

Afiliación dos traballadores á Seguri-dade Social: A afiliación é a primeira inscri-

3


CESGALICIA

ción dun traballador por conta allea no siste-ma da Seguridade Social. É única e vitalicia.O empresario está obrigado a solicita-la afi-liación dos traballadores ó seu servicio, agásque xa estivesen afiliados con anterioridade.Nese caso, procederá a dalos de alta direc-tamente no réxime xeral da S.S.

A afiliación solicitarase ante a Direc-ción Xeral da Tesourería Xeral da S.S. naque estea inscrita a empresa ou o centro detraballo, en nome de cada traballador e enfolla individual segundo modelo oficial(modelo TA-1) por duplicado, fotocopia doDNI do traballador e declaración en caso detraballadores familiares. Esta documentacióndeberase presentar sempre con anteriorida-de ó inicio da prestación de servicios do tra-ballador.

Permítese a remisión por correo dadita documentación ou por fax; nembargan-tes, con posterioridade entregaranse os ori-xinais na Tesourería. O documento, unhavez dilixenciado e rexistrado, será remitidopola Tesourería Xeral da SS. ó empresario.

Alta dos traballadores á SeguridadeSocial: Non debe confundirse este conceptoco anteriormente analizado da afiliación. Aalta ten lugar cada vez que un traballador ini-cia unha nova relación laboral: o empresariodeberá solicita-la alta no réxime correspon-dente da Seguridade Social de tódolos tra-balladores que traballen na súa empresa.

Realizarase ante a Tesourería Territo-rial da Seguridade Social onde conste a ins-crición do centro de traballo coa presenta-ción de:

- Copia do DNI do traballador.- Impreso tarxeta TA-1 por duplicado

para os traballadores de primeiro emprego.- Copia tarxeta TA-1 se o traballador

estaba afiliado con anterioridade.- Impreso tarxeta para efectua-la alta

do traballador no R.X. da S.S.- Impreso por triplicado para traballa-

dores que teñan persoas ó seu cargo.- Tarxeta de identificación da empresa

no réxime xeral da S.S.

Tódolos trámites para dar de alta ós

traballadores deberán realizarse dentrodos 5 días seguintes ó inicio da relaciónlaboral.

Libros de matrícula e de visita: Existenobrigacións documentais laborais na vidadunha empresa, como a adquisición etenencia debidamente legalizados dosseguintes libros laborais:

- Libro de matrícula de persoal: Encada centro de traballo con traballadores porconta allea deberá existir un libro de matrí-cula de personal a disposición da autoridadelaboral no que deberán figurar tódolos traba-lladores que prestan ou prestaron os seusservicios nese centro.

- Libro de visitas: Trátase dun libro porcada centro de traballo, con ou sen traballa-dores por conta allea, para facer constar nomesmo as actas que levante a inspección detraballo nas súas visitas á empresa.

O empresario debe adquirilos enlibrerías autorizadas ou na propia Tesoureríae legalizalos nas Inspeccións Provinciais deTraballo e Seguridade Social. Poderá autori-zarse a substitución do libro de matrícula poroutro sistema de documentación que ofrezaas mesmas garantías que aquél, ás empre-sas que o soliciten, xustificando a proceden-cia da substitución.

Comunicación de apertura do centrode traballo: Ante o inicio da actividade dunhaempresa débese proceder a comunica-laapertura do centro de traballo. Esta comuni-cación faraa o representante legal da socie-dade ou o empresario individual ante a Dele-gación Provinciales de Traballo, no prazodos 30 días seguintes ó inicio da actividadeaportando os datos segundo o modelo ofi-cial, que recolle os datos referentes áempresa, centro de traballo, actividade quedesenvolve a empresa e datos do cadro depersoal.

Calendario laboral: Anualmente aempresa elaborará o calendario laboral,debendo expoñer un exemplar do mesmonun lugar visible de cada centro de traballo.O calendario laboral comprenderá o horariode traballo e a distribución anual dos días detraballo, festivos, descansos semanais ou


3

CESGALICIA

entre xornadas e outros días inhábiles, atenor da xornada máxima legal ou, no seucaso, a pactada en convenio colectivo. Ocalendario laboral será visado pola autorida-de laboral competente.

• Obrigas administrativas.-A posta en marcha de toda actividade

comercial, industrial ou de simple prestaciónde servicios está condicionada ó cumpri-mento dunha serie de obrigacións de nature-za administrativa (licencias, autorizacións,inscrición en rexistros específicos...).

Dous factores dificultan a súa análise:por un lado, o feito de que as ditas obrigasadministrativas varían en función do sectorde actividade da empresa; e, por outra parte,a dispersión da normativa que as regula:normas nacionais, autonómicas e ordenan-zas municipais de cada concello. Estes fac-tores obrigan a abordar este apartado dunxeito moi xeral. A información precisa dasobrigas administrativas de cada actividadepode atoparse na asociación empresarial doseu sector.

Ante o Concello:- Licencia de obras: Calquera obra

que afecte á estructura ou fachada do local,que supoña unha ampliación, reforma ounova construcción dos locais onde se van alevar a cabo a actividade comercial ouindustrial necesita contar coa oportunalicencia de obras. A concesión das ditaslicencias corresponde ó Concello do termomunicipal onde se vaian realiza-las obras,consonte ás ordenanzas do mesmo enmateria urbanística.

A súa tramitación realizase ante aConcellalía de Urbanismo e Obras. Esta tra-mitación e a concesión levan aparellado oabono dunhas taxas e as obras non sepoden iniciar ata concedida a licencia muni-cipal, baixo sanción de paralización de licen-cia e obras ata demolición do construido oureformado sen licencia. Se a licencia é con-cedida, cóntase cun prazo de seis mesespara inicia-las obras.

A tramitación da mesma dependeráda envergadura das obras a realizar e cóm-

pre diferenciar entre:(a) Licencia de obras menores: traba-

llos de pequena entidade, necesarios para osimple acondicionamento dos locais e quese poden levar a cabo sen necesidade daintervención dun facultativo titulado. Inclúen-se:

- Obras interiores en edificios que nonafecten a elementos estructurais do mesmo.

- Obras no exterior do edificio que nonimplique aumento das dimensións dos ocosda fachada xa existentes, nin afecten a ele-mentos estructurais.

- Repaso ou reparación de elementosnon estructurais do edificio; exclúenseexpresamente aquelas que impliquen oaumento da parte edificada do solar.

Documentación a presentar:- Formulario municipal- Memoria descritiva das obras- Presuposto das mesmas, a prezos

de mercado e desglosado por partidas e pre-zos unitarios.

- Planos a escala de planta e secciónacotados, do estado actual do local.

- Planos a escala de planta e secciónacotados das modificacións a realizar.

- Título de propiedade ou aluguer, nal-gúns concellos se esixe.

- DNI do solicitante- Se se modifica a fachada planos a

escala e fotografías en color da mesma.- Se se vai a introducir rótulo: dimen-

sións, deseño e ubicación. En caso de serluminoso algúns concellos esixen autoriza-ción dos veciños.

(b) Licencia de obras maiores: Obrasde maior entidade que esixen a intervencióndun facultativo titulado, que vise as obras, eque supoñan calquera tipo de alteración deelementos estructurais da edificación.

Documentación a presentar:- Formulario municipal- Proxecto realizado por técnico com-

petente, visado polo colexio profesionalcorrespondente e con dirección facultativade obras.

- Título de propiedade do inmoble oucontrato de arrendamento, nalgúns conce-llos.

3


CESGALICIA

- Presuposto das mesmas, a prezosde mercado e desglosado por partidas e pre-zos unitarios.

- DNI do solicitante ou CIF e DNI doapoderado no caso de sociedades.

- Certificación de andamios se a súacolocación é necesaria.

- Tres fotografías en color, de 18 x 24cm., se as obras afectan á fachada do edificio.

- Outras esixencias según dimensiónobra.

Licencia de actividades e instalacións(apertura): Todo empresario que desexe ini-ciar calquera actividade deberá estar enposesión da correspondente Licencia Muni-cipal de Actividades e Instalacións, máiscoñecida habitualmente como licencia deapertura.

Para evitar investimentos inútiles,todo emprendedor debería realizar unhaconsulta previa ó Concello onde desexa ins-talarse das posibilidades de concesión dalicencia para a actividade proxectada; asícomo sabe-lo tipo de licencia que lle corres-pondería solicitar e as taxas a abonar para atramitación do expediente. Para elo na Con-cellería de Urbanismo ou organismo munici-pal correspondente deberá presentar instan-cia con referencia ampla ós datos do pro-xecto: clase de actividade, características dolocal, situación, etc.

Existen tres tipos de licencias segun-do a actividade a desenvolver:

(a) Licencia de actividades inocuas.Todas aquelas non incluidas no regulamentode actividades molestas, insalubres, nocivase perigosas. A documentación necesaria apresentar é a seguinte:

- Formulario oficial (modelo B-1, acti-vidades inocuas)

- Escritura de propiedade ou contratode arrendamento do inmoble.

- Alta no IAE.- DNI do solicitante se é persoa física

ou escrituras de constitución, CIF e poder dosolicitante no caso de sociedades

- Planos de planta e sección, acota-dos co máximo detalle posible.

- Plano de situación do local respectoás rúas onde está ubicado

(b) Licencia de actividades clasifica-das: Aquelas que necesitan instalación deforza motriz ou que causan riscos ou moles-tias, ou que superan dimensións determina-das nas ordenanzas municipais. Atópansedefinidas no Regulamento de ActividadesMolestas, Insalubres, Nocivas e Perigosas ese recollen nun nomenclátor incluido no ditoregulamento. A documentación necesaria apresentar:

- Formulario oficial (modelo B-2, acti-vidades clasificadas)

- Relación veciños colindantes- Proxecto técnico das instalacións fir-

mado por un técnico competente e visadopolo Colexio Oficial que corresponda e conDirección facultativa. Deberá incluír:

- Memoria descritiva- Planos de planta e sección acota-

dos- Planos de emprazamento do local- Presuposto a prezos de mercado

de maquinaria e instalacións- Plano de situación- Relación maquinaria, indicando

potencia. Escritura de propiedade ou contrato

de arrendamento do inmoble. Alta no IAE. DNI do solicitante se é persoa física

ou escrituras de constitución, CIF e poder dosolicitante no caso de sociedades

(c) Licencia de apertura de activida-des de espectáculos públicos e actividadesrecreativas: As actividades do dito estable-cemento non se poderán iniciar sen contarcoa dita licencia, a que lle correspondasegún a súa actividade. De facelo, córrese orisco de clausura e precinto do local e para-lización da licencia en tramitación, ademaisda sanción correspondente. Concedida alicencia, outórgase un prazo de seis mesespara inicia-la actividade e proceder á apertu-ra do local.

Outros trámites ante a administraciónlocal . Destacan os seguintes:

- Autorización e rexistro do rótulocomercial

- Outros tributos municipais (impostosobre bens inmobles (IBI), imposto sobreconstruccións, instalacións e obras, taxa de


3

CESGALICIA

recollida de residuos sólidos urbáns (recolli-da de lixo), declaración incremento valorterreos de natureza urbana (plusvalías),imposto sobre vehículos de tracción mecáni-ca

- Solicitude de ampliación ou modifi-cación de licencias

- Cambios de titularidade na licenciade actividades

- Licencia de ocupación da vía públicapara obras.

- etc..

Ante a Administración AutonómicaA Administración Autonómica é com-

petente na concesión de certas licencias deinstalación, rexistros específicos de activida-des industriais e actividades clasificadas.Aínda que o estudio non vai deterse en cadaunha das actividades que deben realizar trá-mites específicos ante as consellerías daXunta de Galicia pola amplitude de la mate-ria, si fará referencia a algúns importantestrámites, competencia da AdministraciónAutonómica, e que afectan á xeralidade deactividades económicas.

Alta no Rexistro Industrial. Non se pre-cisa autorización administrativa para aimplantación de instalacións industriais, agáscasos moi particulares recollidos no RD2135/80, de 26 de setembro, sobre liberaliza-ción industrial. Non obstante, todo empresa-rio, xa persoa física ou xurídica, está obriga-do a inscribirse no Rexistro Industrial.

A competencia do Rexistro Industrialfoi transferida á Xunta de Galicia, correspon-dendo a súa xestión á Consellería de Indus-tria e Comercio, en concreto á DirecciónXeral de Industria.

A solicitude de inscrición deberá serformulada polo empresario individual ourepresentante legal da sociedade, presen-tando a documentación seguinte:

- Solicitude por duplicado- DNI do empresario ou CIF e escritu-

ra de constitución de sociedades- Proxecto de instalacións firmado por

un técnico, visado polo colexio que corres-ponda, ou escrito con descrición e caracte-rísticas das instalacións.

Presentarase ante as DelegaciónsProvinciais da Consellería de Industria. Oprazo para resolve-la instancia de inscricióné dun mes desde a súa presentación.

Trámites de calificación da actividadeindustrial. Asimesmo certas actividadesindustriais necesitan previamente á súa ini-ciación a calificación como actividadesindustriais. Realízase asimesmo ante aDirección Xeral de Industria da Conselleríade Industria e Comercio da Xunta de Galicia.

Rexistro xeral sanitario de alimentos.Certas actividades, fundamentalmenteindustrias alimentarias, necesitan obter daConsellería de Sanidade e Servicios Sociaiso correspondente Rexistro sanitario. Paraelo, ademais da solicitude, dirixida ó delega-do provincial da mencionada conselleríahaberá de acompañarse unha memoria des-critiva das instalacións e das actividades,xuntando os seguintes documentos:

- Planos de situación.- Planos das instalaciones.- Deseño das etiquetas.- Recibo do subministro de auga.- Recibo de recollida de lixo.- Autorización dos vehículos.

Ante o Rexistro MercantilAs sociedades mercantís e aqueles

empresarios individuais, que se inscribanvoluntariamente, deben realizar anualmenteunha serie de xestións ante o Rexistro Mer-cantil no que figuran inscritas.

Legalización dos libros de comercio esocietarios. Segundo a modalidade societa-ria deberán levar unha serie de libros socie-tarios e de comercio, xa analizados no apar-tado anterior, que deberán ser legalizadospreviamente á súa utilización no RexistroMercantil, onde a sociedade figura inscrita.

Depósito e publicación das contasanuais. Tódalas sociedades deberán pre-sentar nos seis meses posteriores ó pechedo exercicio económico as contas anuais:o balance, a conta de pérdas e gañanciase a memoria para o seu depósito e publi-cación no Rexistro mercantil onde figureninscritas.

3


CESGALICIA

Nomeamentos de administradores,auditores de contas e expertos independen-tes: Asimesmo xunto á inscrición da empre-sa deberán figurar inscritos os poderes nota-riais de nomeamento de administradores,auditores de conta e expertos independen-tes que nomee a sociedade para o seu fun-cionamiento ordinario.

Ante outros rexistros públicos:Asimesmo existen outros rexistros

públicos, onde inscribir aspectos empresa-riais, entre os que destacan:

- O Rexistro da Propiedade Urbana.Nel inscribirase a titularidade dos bens inmo-bles e as cargas ós que estes estén someti-dos: hipotecas, garantías, avais etc.

- O Rexistro da Propiedade Industrial.Organismo autónomo adscrito ó Ministeriode Industria encargado do recoñecemento emantemento da protección rexistral da pro-piedade industrial, así como á difusión dasinnovacións tecnolóxicas rexistradas. Nomesmo se rexistrarán :

- Patentes- Marcas- Modelos de utilidade- Modelos industriais- Debuxos industriais- Nome comercial - Rótulos de establecementos

Outros trámites ou xestións de carác-ter privado:

Ata aquí, os principais trámites nece-sarios para a legalización da actividadeempresarial a realizar. Con eles, o negociopodería abri-las súas portas ó publico e ini-cia-la súa actividade. Pero existe outra seriede xestións de vital importancia para o fun-cionamento da empresa que, sen ser deobrigada realización por lei, si o son de feitopor esixencias do simple funcionamiento daempresa.

Nalgúns casos a negociación vendeterminada polo poder económico do inter-locutor co que se ten que tratar: empresaspúblicas cun monopolio ou grandes compa-ñías privadas; nestes casos, o promotorempresarial debe estar atento á “letrapequena” e coñecer desde o primeiromomento os costes e cargas administrativas

que lle impón a firma dos ditos contratos(telefonía, electricidade, etc...).

No resto debe xogar un papel impor-tante a negociación dos diferentes contratos:condicións, dereitos e deberes que se impo-ñen as partes, custos a asumir, etc...

Trámites específicos segundo osector de actividade da empresa

Este apartado adicado ós trámites deconstitución remata cunha breve recopila-ción daqueles trámites específicos a realizarsegundo o tipo de actividade da empresa.

Actividades sometidas a autorizaciónde apertura, instalación ou constitución:

- Autorización de apertura de bares,cafeterías, restaurantes e establecementoshoteleiros, de calquera categoría

- Autorización para a instalación e postaen funcionamento de centrais de alarma

- Apertura de establecementos obri-gados a dispoñer de medidas de seguridade

- Autorización de constitución de salasde bingo.

- Solicitude de título-licencia de axen-cias de viaxe

- Solicitude de concesión de expen-dedurías de tabaco e timbre do estado(estancos).

Rexistros especiais:Actividades sometidas á obriga de

Registro previo ó inicio das súas actividadesen rexistros especiais do sector ou activida-de:

- Rexistro de empresas de espectácu-los públicos e actividades recreativas

- Rexistro de empresas editoriais- Rexistro administrativo de empresas

periodísticas e axencias informativas.- Rexistro de empresas de seguridade.- Rexistro de industrias agrarias.- Rexistro de industrias e establece-

mentos alimentarios.


3

CESGALICIA

3.2.- POLÍTICA DE INCENTIVOS

O estudio da política de incentivos para acreación de empresas divídise en tres aparta-dos básicos: a descrición do Decreto 309/95,de 23 de novembro, que regula o réxime xeralde incentivos para o fomento da actividadeempresarial; a actividade do Instituto Galegode Promoción Económica (Igape); e, por fin, aenumeración doutros incentivos en materiade creación de empresas.

Normativa básica de incentivos

A norma básica en canto ós incenti-vos á creación de empresas é o Decreto309/95, 23 de novembro, dictado pola Con-sellería de Economía e Facenda. Este textoten como finalidade regula-lo réxime xeraldos incentivos para o desenvolvemento efomento da actividade empresarial daComunidade Autónoma de Galicia, sen pre-xuízo doutras liñas de axudas que, no usodas súas competencias, teñan ou poidanestablecer as distintas consellerías daXunta de Galicia.

O dito Decreto (modificado por Decreto95/99, de 8 de abril, en canto ó tipo de xuroque deba satisface-lo beneficiario) estableceo marco ó que deben axustarse as axudaspúblicas á actividade empresarial en Galicia.

Os incentivos económicos desteDecreto teñen como obxectivos fomentar emante-la actividade económica, así comofavorece-lo desenvolvemento equilibrado doterritorio galego e lograr un incremento deemprego e da renda de poboación.

• Beneficiarios dos incentivos.-Empresarios individuais, sociedades,

asociacións e agrupacións de empresarios eentes públicos e privados que realicen activi-dades calificadas como incentivables. Sociosactuais e futuros de sociedades mercantís.

Os beneficiarios deben ter radicado o

centro da súa actividade ou algún centro detraballo na comunidade autónoma de Gali-cia. No caso de axudas para actividades decomercialización, distribución, acordos tec-nolóxicos e cooperación empresarial é sufi-ciente unha vinculación directa ou comple-mentariedade cunha empresa ou centro detraballo ubicado en Galicia.

• Actividades económicas que seincentivan.-

a) Extracción , procesamento, trans-formación e comercialización das produc-cións agrícolas, pesqueiras, gandeiras eforestais.

b) Extracción , procesamento, trans-formación e comercialización de minerais ederivados.

c) Industria transformadora, comercio,servicios, turismo e artesanía.

d) Creación de redes de abastece-mento, transporte, distribución e comerciali-zación.

e) Electrónica, biotecnoloxía, robótica,telecomunicación e outras de avanzada tec-noloxía.

f) Investigación técnica e aplicada,innovación e desenvolvemento tecnolóxico,normalización, homologación, certificación,xestión, control e mellora da calidade levadaa cabo por calquera ente público ou privado.

g) Fabricación ou comercialización debens de equipo ou unidades productivasrelacionados coas actividades mencionadas.

Cando as actividades estean com-prendidas en sectores regulados pola nor-mativa da UE axustaranse ás súas normasespecíficas.

• Localización preferente.-Poderán ter preferencia os beneficia-

rios que desenvolvan a súa actividade en:a) Zonas afectadas pola crise dun

sector industrial declarado en reconversión.b) Zonas especialmente desfavoreci-

das donde exista un especial abandono depoboación.

c) Provincias de menor renda percápita de Galicia.

d) Parques empresariais.e) Zonas onde existan produccións de

materias primas, bens de equipo ou indus-

3


CESGALICIA

trias complementarias é exista tradición defabricación sobre a actividade de que setrate.

f) Zonas onde a localización ven obri-gada como consecuencia da explotación eaproveitamento de infraestructuras ou secto-res de poboación.

• Modalidades de axuda.-De acordo co seu destino, os incenti-

vos comprenderán as seguintes axudas:– Ó investimento: poderán ser realiza-

das en:a) adquisición de terreos para a

implantación do proxecto.b) Traídas e acometidas de servicios.c) Urbanización e obras exteriores.d) Obra civil.e) Bens de equipo e unidades funcio-

nais de explotación independiente.f) Traballos e estudios de planifica-

ción, enxeñería de proxecto e direcciónfacultativa dos traballos.

g) Outras inversións en activos mate-riais.

h) Activos intanxibles ligados á inver-sión en contía non superior ó 25% da inver-sión total do proxecto.

– Temporais e de reestructuración:aquelas que por motivos sociais graves,estean destinadas a manter empresas condificultades financeiras por un tempo nonsuperior a seis meses.

- Á investigación e desenvolvemento(I+D):

- Á formación e contratación de perso-al especializado.

- Á cooperación empresarial.

• Modalidade dos incentivos econó-micos.-

a) Subvencións a fondo perdido: Oimporte máximo neto de subvención poderáacadar o 60% do investimento en Lugo,Ourense e Pontevedra e na antigua ZID deFerrol, e o 50% na provincia de A Coruña.

b) Subsidiación do tipo de xuro deoperacións financeiras: a xestión destasaxudas levarase a cabo mediante conveniosque a Xunta, organismos e entes públicospoidan subscribir con entidades financeirasou tamén directamente co beneficiario.

O tipo de xuro que deberá satisface-lo

beneficiario despois de descontada a subsi-diación será do 1% (modif. por Decreto95/99, 8 de abril).

c) Participación en capital de socieda-des. Nunca poderá exceder do 45% do capi-tal social da sociedade participada.

d) Concesión de avais en garantía decréditos.

O Igape

O Instituto Galego de Promoción Eco-nómica (Igape) e, complementariamente, oXES-Galicia e o BIC-Galicia consideran quea implantación de novas iniciativas empresa-riais é un dos obxectivos básicos para xerarriqueza e crear emprego, polo que estable-cen uns instrumentos horizontais de apoioás iniciativas empresariais para que ningúnproxecto viable deixe de porse en marchapor falta de prestación de apoios económi-cos ou de servicios axeitados.

As actuacións dirixidas a incrementa-la actividade empresarial en Galicia enmár-canse, por unha banda, no fomento áimplantación de novos proxectos empresa-riais que desenvolvan tanto as empresasgalegas como capitais procedentes do exte-rior e, por outra banda, no apoio á potencia-ción da cultura emprendedora que posibilitea aparición de novos empresarios.

Os obxectivos que consideran os“Plans de actuación do Igape, XES-Galicia eBIC-Galicia. Período 2000-2003”, respectoós emprendedores, recóllense no cadro3.2.1.

O obxectivo de apoio ás iniciativasemprendedoras ten a seguinte asignaciónde recursos:

1. Programa de Novas vocaciónsempresariais. Emprendedores: 3.054,3millóns de pesetas.

A dita cantidade ten como finalidade aprestación de servicios para fomentar novasvocacións empresariais.

2. Investimento empresarial: 36.722,2millóns de pesetas.

Os emprendedores poden acceder a


3

CESGALICIA

axudas económicas incluídas neste progra-ma para implantación dos seus proxectos.No 67% desta cantidade están incluídas asdotacións dos fondos do capital risco, entreeles o Emprende, orientado a favorece-lacreación de novas empresas innovadoras ouimpulsadas por emprendedores. Nos progra-mas de subvencións a fondo perdido para o

fomento do emprego estable hai un apoio ósnovos emprendedores.

Teñen consideración prioritaria osnovos proxectos empresariais, sobre todocando a súa implantación en Galicia aportevantaxes competitivas para o sector e outrasempresas. Os factores decisivos para deter-

3


CESGALICIA

Cadro 3.2. 1.

Obxectivo final

CR

EAC

IÓN

DE

RIQ

UEZ

AE

EMPR

EGO

Subsidiación de intereses

Subvención non retornable

Participación de capital

Concesión de préstamos

Concesión de avais

Servicios de apoio e fomento de novas

vocacións empresariais

Para empresas existentes:Pimega

Para novos emprendedores

Bolsas formación

Introducción de novoscoñecementos na empresa

Organismos intermedios

Convenio pemes

Leasing

Convenios minorista e artesanía

Incentivos rexionais

Participación directa

Participativos

Proxectos estratéxicos

Emprendedores

Circulante

Garantía subsidiaria/solidaria

Divulgación e selección

Formación

Financiamento

Incubadoras (CIES)

Seguemento e apoio

Colaboración e cooperación coaUniversidade e outras institucións

Fase de mentalización e formación específica

Fase de formación e elaboración do proxecto

Bolsas en prácticas

Bolsas de comercio exterior no estranxeiro

Bolsas para doutores

Bolsas de formación de especialistas

Contratación de persoal altamente especializado

Formación especializada de persoal

Igape

Igape/Inesga

Igape/SGR´s

Igape

IgapeBIC

XES-GaliciaSGR´s

UniversidadeC. Familia e

outras institucións

Igape

Mº Economía

XES-GaliciaSodiga

EmprendeAdiante

XES-Galicia

Orden apoio ó investimento e creación de emprego

Inve

stim

ento

em

pres

aria

l en

nova

s ac

tivid

ades

: Pro

xect

osde

ava

nzad

a te

cnol

oxía

que

apo

rten

van

taxe

s co

mpe

titiv

aspa

ra o

seu

sec

tor

ou p

ara

outr

as e

mpr

esas

Apo

io a

in

icia

tivas

em

pren

dedo

ras

Form

ació

n

Obxectivo intermedio

Programas Accións Instrumento/organismo

minar os niveis de apoio son:• Localización territorial• Nivel de emprego xerado• Actividade nun sector estratéxico,

segundo o PEDEGA• Emprego de materia primas autóctonas• Cooperación con outros proxectos• Expansión da empresa no exterior,

repercutindo na economía de Galicia

As principais accións de apoio son:• Subvencións a fondo perdido• Subsidiación de xuros de préstamos

para novos proxectos empresariais• Financiamento mediante participacións

no capital e préstamos participativos• Fondo Emprende: proxectos de novos

emprendedores ou iniciativas innovadoras.• Operacións de garantía.• Prestación de servicios• Habilitación de infraestructuras e reali-

zación de actividades en materia de apoio áactividade económica.

Salvo aquela axudas que gocen deregulación específica no ámbito da UE, oimporte máximo da subvención a conceder,en termos de subvención neta equivalentenon poderá superar o 40% do custo do pro-xecto.

• Apoio ás iniciativas emprendedoras.-O Igape, por medio de seu programa

Lanza, XES-Galicia, a través do fondo decapital risco Emprende, orientado a proxec-tos de emprendedores que acaden unhadeterminada dimensión, e BIC-Galicia pre-vén incentivar as subvencións en serviciosque melloren a presencia e creación deempresas de xoves emprendedores, poten-ciando actuacións permanentes na deteccióne selección de proxectos de potenciaisemprendedores, baseando as súas novasiniciativas sobre elementos de innovaciónque permitan a mellora competitiva.

O Igape converterase nunhaempresa de servicios integrais para o apoiodirecto nas fases de implantación da activi-dade empresarial. Prevese chegar a 12.500potenciais emprendedores no período2000-2003 e a creación de 96 novasempresas.

As liñas de actuación son as seguintes:1. Difusión da cultura emprendedora

en todo o territorio da Comunidade Autóno-ma: por medio de seminarios, premios a ini-ciativas empresariais, proxecto Emprendena escola, simulador empresarial e forossobre iniciativas de apoio á creación deempresas.

2. Apoio directo a implantación de pro-xectos empresariais: Facilitando formación etitorías para a elaboración dos plans deempresa e a súa posterior posta en marcha(programa Lanza), coa organización de semi-narios de planificación empresarial oumediante os Spin-Off (intraemprender para acreación de novas empresas), que teñen porobxecto a detección e apoio de proxectosviables a partir de ideas desenvolvidas nou-tras empresas, así como a prestación de ser-vicios integrais para a súa posta en marcha.

3. Creación de estructuras para a cre-ación de novas empresas: Centros de Inicia-tiva Empresarial (CIEs): Os CIEs actuaráncomo viveiros dotados de servicios loxísti-cos, ofimáticos, de oferta de servicios espe-cializados para as empresas aloxadas oupara empresas do entorno, etcétera. No ano2001 prevese que esté operativo o CIE doPorriño, en colaboración co Consorcio daZona Franca de Vigo.

No ano 2000, BIC-Galicia elaboraráun estudio dirixido a identifica-las iniciativasexistentes na actualidade, valorando a súaadecuación ás necesidades de resposta quedeben ser atendidas desde o Igape.

• Outros apoios.-De forma excepcional, poderán con-

cederse prestamos directos de apoio ó cir-culante na creación de empresas ou novosproxectos empresariais en actividades deinterese estratéxico para Galicia e que polassúas especiais características requiran estetipo de apoio público.

• Marco normativo.-As actividades de apoio ás iniciativas

empresariais están sometidas ó Decretosobre incentivos para o desenvolvementoeconómico e fomento da actividade empre-sarial da Comunidade Autónoma de Galicia.O dito Decreto debe ser compatible coa nor-


3

CESGALICIA

mativa europea e debe axustarse ós límitesde intensidade autorizados a Galicia noMapa Rexional de Axudas de España para operíodo 2000-2007.

• Programa de apoio ó investimentopara a creación, ampliación e moderniza-ción de empresas.-

Este programa destínase, entre outrosobxectivos, a apoia-la implantación en Gali-cia de novos proxectos empresariais deinvestimentos e xeradores de emprego. Prio-rizaranse os apoios a novos proxectosempresariais cando sexan necesarios paraengadir vantaxes competitivas á súa implan-tación en Galicia, así como os proxectos deinvestimentos en novas actividades de avan-zada tecnoloxía.

Accións:• Subvencións a fondo perdido: Coa

consideración de complementaria dos Incen-tivos Rexionais. Aquela actividades non sub-vencionables polos Incentivos Rexionais,pero que teñan interese estratéxico paraGalicia, poderán ser obxecto de especialconsideración polo Igape.

• Subsidiación ó tipo de xuro: Destina-do principalmente a pemes cando se trate denovos proxectos empresariais. Estas axudasmaterializaranse a través de convenios coasentidades financeiras: convenios PEMEs,convenios Leasing, convenios ComercioMinorista e convenios Singulares.

As empresas non pemes que nonpodan ser atendidas no Inesga poderánestablecer convenios singulares cando abor-den proxectos de interese estratéxico encanto á localización do mesmo e diversifica-ción da súa actividade.

• Aportacións a sociedades e fondosde capital risco: fondo Emprende.

• Operacións financeiras: 1. Préstamos directos a grandes pro-

xectos empresariais que teñan un períodode maduración a medio-longo prazo e conle-ven un impacto económico para Galicia degran relevancia.

2. Préstamos directos a iniciativas

innovadoras que, tendo viabilidade, requirandun período de consolidación previo, quelles dificulte o acceso o crédito en condiciónsnormais de mercado.

3. Préstamos directos para a creaciónde empresas e posta en marcha de novospoxectos empresariais de apoio ó circulanteen actividades de interese galego e que,polas súas especiais características, requi-ren deste tipo de apoio público.

O órgano xestor deste programa e oIgape. Área de financiamento. Subdirecciónde Xestión de Incentivos a DinamizaciónEconómica.

• Programa de apoio ás iniciativasemprendedoras.-

O obxectivo central do programa éincrementar a medio e longo prazo o ritmo decreación de empresas en Galicia, así como acalidade dos novos proxectos empresariaisque xurdan, poñendo especial énfase enfacer chega-las actuación a todo o territorioda Comunidade Autónoma e en incrementa-las vocacións empresariais, en particular asprocedentes do ámbito universitario.

Accións:O plan estructúrase en 3 eixes ou

liñas de actuación arredor das que se arte-llan as diferentes medidas propostas.

• Liña 1: Difusión da cultura empren-dedora.

A) Seminarios de difusión da cultu-ra emprendedora. Seminarios de curtaduración que teñen por obxecto fomenta-las inquedanzas empresarias dentro dasociedade.

B) Premios de iniciativa empresa-rial. Concurso orientado á captación deemprendedores con ideas a desenvolvere/ou con plans de empresa elaborados

C) Programas especiais de divul-gación. Edición de publicacións e mate-riais en diversos soportes (papel, CD-ROM, vídeo,…) sobre a creación deempresas e o fomento da culturaemprendedora.

D) Sistemas de detección de opor-tunidades de negocio. Acción encamiña-da a estudiar sistematicamente un mer-cado (área xeográfica ou sector) e tratar

3


CESGALICIA

de identificar e explota-las oportunidadesde negocio existentes.

E) Emprender na Escola. Proxectoque ten por obxecto simula-la creación efuncionamento de pequenas empresasen entornos educativos diversos, utilizan-do, preferentemente, simuladores infor-máticos.

F) Simulador empresarial. Concur-so baseado nun xogo de empresas a tra-vés de internet, co fin de fomenta-la cul-tura emprendedora, facilita-la aprendiza-xe de habilidades directivas e difundi-louso das tecnoloxías da información.

G) Foro sobre iniciativas de apoioá creación de empresas. Celebracióndunhas xornadas internacionais de inter-cambio de experiencias entre entidadesinvolucradas no fomento da creación deempresas.

• Liña 2: Apoio á implantación de pro-xectos empresariais:

H) Formación e titorías para a ela-boración de plans de empresas (Progra-ma LANZA). Acción consistente nun con-xunto de servicios de formación, titoría easesoramento para a elaboración dunPlan de Empresa e a súa posterior postaen marcha

I) Seminarios de planificaciónempresarial. Actuación baseada nun con-xunto de servicios de formación e titoríapara 1) elaboración dun Plan de Empresapara os proxectos sinxelos ou 2) o test daidea para os proxectos complexos ouinnovadores.

J) “Spin-off” (“intraemprender” paraa creación de novas empresas). Iniciativaque ten por obxecto a detección e apoiode proxectos empresarialmente viables apartir de ideas desenvolvidas en centrostecnolóxicos, universidades, empresas…

• Liña 3: Creación de estructuras paraa creación de empresas.

K) Centros de Iniciativa Empresa-rial. Creación de incubadoras de empre-sas que permitan o desenvolvemento deproxectos empresariais ofrecendo ósseus promotores unha ampla gama deservicios de apoio, así como un espacioaxeitado para a súa implantación a pre-

zos máis favorables que os de mercado.L) Plataforma de Teleformación.

Desenvolvemento dunha plataforma vir-tual para a xestión administrativa dos pro-gramas de formación e asesoramento,así como para dar soporte técnico ásaccións de teleformación.

M) Rede de axentes intermedia-rios. Conxunto de accións de formación,información e comunicación destinadas amellora-las capacidades de colaboracióndos integrantes da rede de axentes inter-mediarios dos programas de emprende-dores do Igape.

Os órganos xestores destas iniciativasson:

-Igape. Área de promoción, innova-ción e información especializada. Subdirec-ción de difusión tecnolóxica e plans estraté-xicos empresariais.

-BIC-Galicia, S.A.

Outros incentivos

Dentro do marco competencial, encanto a incentivos en materia de creación deempresas, das distintas Consellerías daXunta de Galicia, ademais dos estudiados,cómpre destaca-la regulación que ó respec-to realizan a Consellería de Familia e Pro-moción do Emprego, Muller e Xuventude e aConsellería de Industria e Comercio.

• Axudas da Consellería de Familia.-A Consellería de Familia e Promo-

ción do Emprego, Muller e Xuventudedesenvolve, por medio de ordes, tódalasaxudas e subvencións a conceder coobxecto de incentiva-lo emprego. E, coafinalidade de unificar todas elas, en cantoós aspectos formais de presentación desolicitudes, tramitación, valoración e reso-lución, dicta o Decreto 377/1998, do 23 dedecembro, polo que se establece o réximexeral das axudas e subvencións da ditaConsellería.

Esta normativa díctase dentro domarco delimitado polo Estatuto de Autono-mía para Galicia, que establece, no seu arti-go 29.1º, que corresponde á Comunidade


3

CESGALICIA

Autónoma de Galicia a execución da lexisla-ción do Estado en materia laboral, asumindoas funcións e servicios que neste ámbito enivel de execución ten actualmente o Esta-do. Cabe sinalar, así mesmo, os traspasosde funcións e servicios da Unidade Adminis-tradora do Fondo Nacional de Protección óTraballo, da xestión da formación profesionalocupacional e no ámbito do traballo, oemprego e a formación, asumidos polaComunidade Autónoma nos Decretos168/1984, de 15 de novembro, 69/1993, de10 de marzo, e 289/1997, do 9 de outubro,respectivamente.

Dentro do ámbito de aplicación do ditoDecreto 377/98, concrétanse específica-mente cales son, en concreto, as medidasactivas de emprego:

a) Axudas para a impartición de cur-sos de formación ocupacional, así comopara a realización de actuacións en materiade avaliación e cualificación profesional e noreferente á formación de formadores.

b) Axudas para a realización deaccións de inserción e orientación profesio-nal e asistencia para o emprego.

c) Axudas para o fomento do empregoa través dos programas de cooperación.

d) Axudas para a creación de escolasobradoiro, casas de oficios e unidades depromoción e desenvolvemento.

e) Axudas ó fomento da contratación eá creación de postos de traballo.

f) Axudas á promoción da economíasocial.

g) Axudas á integración laboral daspersoas con discapacidade.

h) Axudas ó fomento do emprego noámbito local e rural.

Cada Orde de convocatoria deberáconte-la aplicación orzamentaria á que seimputa a subvención, o obxecto, condiciónse finalidade das mesmas, requisitos dosbeneficiarios, documentos e informaciónsque deben xuntarse, órganos competentespara a resolución, prazos de presentación ede resolución dos expedientes, contía , xeitode determina-la contía da subvención e, se éo caso, posibilidade de conceder anticiposdela, prazo e forma de xustificación poraporte do beneficiario dos fondos recibidos

e, se é o caso, dos librados en concepto deanticipos.

En tódalas Ordes de desenvolvemen-to establécense os requisitos e os límitespara a percepción das axudas:

- O cumprimento por parte dos benefi-ciarios das súas obrigas tributarias e fronte aSeguridade Social e non ter pendente depagamento ningunha débeda, por ningúnconcepto, coa Administración Pública daComunidade Autónoma.

- O importe das subvencións ou axu-das non poderán superar, illadamente ou enconcorrencia coas concedidas por outrasadministracións ou entes públicos ou priva-dos, nacionais ou internacionais, o custo daactividade subvencionada nin o límite legal-mente establecido.

– A Orde 30 de setembro de 1999 polaque se regulan as axudas e subvenciónspara a contratación de axentes de empregoe desenvolvemento local no ámbito de cola-boración da Consellería de Familia e Promo-ción do Emprego, Muller e Xuventude e asentidades locais a través dos programas decooperación ten por obxectivo potencia-lopapel das entidades locais como motores dacreación de emprego e apoiar decididamen-te a constitución de pequenas e medianasempresas, a diversificación de actividades eun crecemento económico sostido.

A función das axudas e subvencións éa contratación ou prórroga de contrataciónde axentes de emprego e desenvolvementolocal a tempo completo a través de progra-mas de cooperación, como instrumento parapromove-la xeración de emprego no contor-no local.

Estos axentes de emprego son traba-lladores das entidades locais, ou de entida-des dependentes delas ou vinculadas aunha Administración local, que teñen comomisión principal colaborar na implantacióndas políticas activas de emprego relaciona-das coa creación de actividade empresa-rial. Esa colaboración desenvólvese nomarco de actuación conxunta e acordada

3


CESGALICIA

da entidade contratante e a Conselleríaconvocante.

A contía da subvención equivale ó80% dos custos laborais totais do axente deemprego e desenvolvemento local, incluídaa cotización empresarial á SeguridadeSocial por tódolos conceptos, establecéndo-se uns límites en función da súa titulación eexperiencia profesional:

- De ter superado o 2º ciclo de estu-dios universitarios, 3 anos de experiencia outeña feito algún curso de posgrado en mate-rias relacionadas coa súa función:4.500.000,- de ptas. anuais.

- Cando teña superado o 2º ciclo encalquera disciplina: 4.000.000,- ptas anuais.

- No caso de que teña superado o 1ºciclo : 3.500.000,- de ptas. anuais.

A subvención concederase por un perí-odo dun ano, prorrogable ata catro anos máis.

Se a entidade solicitante percibisealgunha outra subvención para o mesmoconcepto, outorgada por outra Administra-ción ou entes públicos ou privados, a canti-dade resultante non poderá supera-lo 100 %dos custos salariais totais do axente deemprego, incluida a cotización á SeguridadeSocial.

– A Orde 28 de decembro de 1999pola que se regulan axudas e subvenciónspara o fomento do emprego, a través dosprogramas de colaboración con entidadeslocais ten por finalidade ó financiamento deaccións de fomento de emprego por partedas entidades locais ou entidades depen-dentes ou vinculadas a unha Administraciónlocal.

As liñas de axuda consisten na sub-vención ás entidades locais que contraten:

- Traballadores desempregados paraa realización de obras e servicios de intere-se xeral e social.

- A prestación de servicios públicoscon empresas creadas nos últimos 3 anosque cumplan algun dos seguintes requisitos:

a) Que teñan cualificación de inicia-tivas de emprego e que xerasen empregoestable para tres desempregados.

b) Que se trate de centros espe-ciais de emprego.

c) Que se trate de empresas deeconomía social dirixidas e constituídas,preferentemente por algún dos seguintescolectivos:

- Menores de 30 anos.- Mulleres.- Traballadores coa condición deparados de longa duración.- Traballadores que participasen nal-gún obradorio de emprego ou cursode formación sobre a actividade quepresta a empresa constituída.

A primeira das subvencións relaciona-das consiste no financiamento dos custossalariais dos traballadores contratados óabeiro desta orde. Estes custos inclúen acotización á Seguridade Social por tódolosconceptos na mesma cantidade cá fixadapara o salario segundo o convenio vixente,por cada traballador desempregado contra-tado. Esta cantidade reducirase proporcio-nalmente segundo a xornada realizada, encaso de contratos a tempo parcial.

Para a segunda das subvencións,entenderase por entidade de economíasocial das que se poderá subvenciona-lasúa contratación as seguintes:

- As cooperativas de traballo asocia-do e as sociedades laborais nas que alome-nos a metade dos seus socios traballadorespertenzan a algún dos colectivos ós que serefire esta subvención.

- Os autónomos que, pertencendo aalgún dos citados colectivos, teñan contrata-dos, como mínimo, dous traballadores porconta allea, dos que alomenos un esteaincluído nun destes colectivos.

Poderán ser beneficiarios desta sub-vención as entidades locais ou entidadesvinculadas ou dependentes dunha Adminis-tración local que se obriguen á contrataciónou a prórroga da contratación da prestaciónde servicios públicos de interese xeral esocial coas entidades previstas anteriomen-te, sempre que:

a) A entidade local non rescindise nostres anos inmediatamente anteriores un con-trato co mesmo obxecto.


3

CESGALICIA

b) A duración mínima do contrato sexaigual ou superior ós seis meses.

c) Que se respete a lexislación vixen-te en materia de contratación administrtiva.

A contía da subvención consiste nofinanciamento de ata o 80% do custo total dacontratación do servicio, co límite máximo de1.500.000 pesetas por emprego estable cre-ado, socio ou traballador contratado.

Cando a contratación se realice conempresas dirixidas e constituidas, preferen-temente, con xoves que participaran comoalumnos nunha escola obradoiro ou casa deoficio subvencionada nos 3 últimos anospola Consellería de Familia ou ben en obrasou servicios de interese xeral ou social, asubvención poderá financia-lo 100% docusto total da contratación do servicio, res-petando o límite anteriormente establecido.

Se a entidade recibise calquera outrasubvención, a cantidade total non poderásupera-lo 80%, segundo proceda do custototal da contratación.

– Mediante a Orde de 8 de febreiro de2000, pola que se establecen as bases regu-ladoras para a concesión de subvenciónspara a realización de actividades de orienta-ción profesional para o emprego e asesora-mento para o autoemprego, a Consellería deFamilia (…) pretende poñer en marcha unsistema de orientación laboral, baseado enaccións de formación, orientación, buscaactiva de emprego e asesoramento para oautoemprego, coa finalidade de mellora-laocupabilidade dos demandantes de empre-go. Este sistema considera a colaboraciónde entidades especializadas para incremen-ta-la capacidade e a calidade das accións, oseu achegamento ós usuarios e a atención acolectivos específicos.

As accións do programa de orienta-ción profesional para o emprego, levadas acabo pola Dirección Xeral de Formación eColocación a través do Servicio Galego deColocación, realizaranse de xeito personali-zado, para perfila-lo curriculum de cadademandante, actuando sobre as súas aptitu-des e capacidades e establecendo actua-cións tendentes a adecua-los seus intereses

e motivacións á situación actual do mercadode traballo. Tamén poderán desenvolverseaccións colectivas dirixidas á adquisicióndas capacidades básicas que permitan ósdemandantes articular itinerarios activos eeficaces na busca de emprego.

O programa de asesoramento para oautoemprego, a través dos mesmos órganosque o antedito, levará a cabo accións deasesoramento para os emprendedores queasí o soliciten de acordo coa Orde. Conside-ráse emprendedor aquela persoa física queteña a vontade de crear, polo menos, o seupropio posto de traballo, preferentemente através de fórmulas de economía social.

Os beneficiarios do programa de infor-mación e orientación laboral son tódolosdemandantes de emprego inscritos no Servi-cio Público de Emprego, ben cando o solici-ten expresamente , ben cando lle sexa ofer-tado polo propio servicio.

Os beneficiarios dos programas deasesoramento para o autoemprego sontódolos demandantes de emprego inscritosnese servicio.

A contía das subvencións terán porobxecto subvenciona-las retribucións totais,incluída a cotización empresarial á Seguri-dade Social, por tódolos conceptos de per-soal necesario para a execución dasaccións, en función do convenio colectivoaplicable, ou de acordo coa normativa deaplicación para funcionarios de acordo coacontía seguinte:

a) Técnicos: ata un máximo de4.000.000 pesetas por ano.

b) Persoal de apoio: Máximo2.500.000 ptas/ano.

Subvencionarase ata un total do 10%do total da subvención aprobada, en con-cepto de gastos xerais, materiais, técnicos,axudas de custo, e desprazamanetos que sexeneren polo desenvolvemento das acciónsrecollidas na Orde.

As retribucións son referidas a servi-cios de xornada completa.

3


CESGALICIA

O pagamento farase en tres prazos: o50 % inicial farase cando se xustifique o ini-cio da actividade. Do 50% restante: o 25%cando a entidade colaboradora teña xustifica-do gastos polo dito importe e unha vez finali-zadas as accións librarase o 25% restante.

– A Orde de 4 de febreiro de 2000,pola que se establecen os programas defomento do emprego en empresas de eco-nomía social, para a promoción do empregoautónomo e para a integración laboral daspersoas con discapacidade en centros espe-ciais de emprego e traballo autónomo, tenpor finalidade establece-las axudas e sub-vencións promovidas pola Consellería paraapoia-lo emprego en cooperativas e socie-dades anónimas laborais, incentiva-lo traba-llo autónomo por conta propia así como pro-move-la integración laboral das persoas condiscapacidade a través dos seguintes pro-gramas:

a) Programa de fomento de empregoen cooperativas e sociedades anónimaslaborais.

b) Programa de apoio á creación,ampliación e mantemento de centros espe-ciais de emprego.

c) Programa de promoción de empre-go autónomo.

d) Programa de promoción do empre-go autónomo de persoas con discapacidade.

Respecto ó primeiro programa, pode-rán ser beneficiarios as cooperativas esociedades anónimas laborais que teñan oseu domicilio na comunidade autónoma deGalicia e estean debidamente inscritas, e/ouos seus socios traballadores.

As axudas deste programa son:a) Para a adquisición de condición de

socio traballador: ata 600.000 ptas, menoresou maiores de 25 anos parados de longaduración e que non recibisen este tipo deaxudas nos 4 últimos anos.

b) Pola incorporación de socios traba-lladores ou de traballo: a contía é de 500.000pesetas por cada persoa que se incorpore axornada completa como socio dunha coope-rativa ou sociedade laboral. No suposto depersoas vinculadas á empresa por contratode traballo temporal, a axuda será de500.000 ptas. por socio, co límite de 10

socios por entidade beneficiaria. No caso dedesempregados minusválidos a axuda seráde 1.500.000 ptas.

c) Para a asistencia técnica: Poderáser subvencionada ata o 50% e non poderásupera-la contía de 3.000.000 ptas. por coo-perativa e sociedade laboral, xa se trate deunha ou varias modalidades de asistenciatécnica. A entidade beneficiaria deberá xusti-fica-la necesidade dela e a dificultade parafacer fronte ó seu pagamento cos mediospropios.

d) Subvención financeira: Ten por fina-lidade facilita-lo emprego nas entidades deeconomía social mediante a reducción dexuros de préstamos para financiar investi-mentos en activo fixo, concedidos polas enti-dades financeiras que teñan subscrito con-venio coa Consellería de Familia a nome dascooperativas ou sociedades laborais. Se setrata de sociedades ou cooperativas queleven menos dun ano de funcionamentopoderá destinarse ata un 25% do préstamo afinancia-lo activo circulante.

O importe máximo serán 500.000ptas. por socio traballador ou de traballointegrante da cooperativa ou sociedadelaboral do que o posto de traballo non fosetido en conta con anterioridade para a con-cesión deste mismo tipo de axuda.

e) Axuda excepcional : Concédenseas cooperativas de traballo de nova creacióncando estean constituídas exclusivamentepor mozos menores de 30 anos, nunha con-tía de ata 500.000 ptas. por socio traballa-dor, pola creación do seu posto de traballo,que se determinará en función do investi-mento en activos fixos. O requisito da idadeentenderase cumprido cando a totalidadedos socios traballadores sexan menores de30 anos, con independencia da dos sociosdoutro tipo que poidan formar parte da coo-perativa de traballo asociado ou da socieda-de laboral.

- A Orde de 18 de febreiro de 2000,que establece as bases reguladoras para aconcesión de subvencións para a realizaciónde actividades de orientación profesionalpara o emprego e asoramento para o auto-emprego, ten como beneficiarios, no primei-ro caso, os demandantes de emprego inscri-


3

CESGALICIA

tos no Servico Público de Emprego, bencando o soliciten expresamente, ben candolles sexa ofertado polo propio servicio. Nosegundo caso, poden ser beneficiarios tódo-los demandantes de emprego inscritos noantedito servicio.

A contía das subvencións será:a) Para os técnicos, ata un máximo de

4.000.000 pesetas por ano.b) Para o persoal de apoio, ata un

máximo de 2.500.000 ptas/ano.c) Subvencionarase ata un 10% do

total da subvención aprobada en conceptode gastos materiais, xerais, técnicos, axudasde custo e desprazamentos.

• Os programas da Consellería deIndustria.-

Dentro dos plans e programas defomento do desenvolvemento industrial etecnolóxico, a Consellería de Industria dictao Decreto 151/1984, de 13 de setembro,que establece medidas de fomento e pro-moción de empresas en Galicia, modificadopolo Decreto 39/1989, de marzo( o art. 6.2)e polo Decreto 169/1993, de 15 de xullo (oart. 2.1).

Beneficiarios: Poden acceder ósincentivos previstos aqueles proxectos decreación e instalación de novas empresas,así como os de mantemento das xa existen-tes, que contribúan ó desenvolvemento deGalicia.

Beneficios a aplicar: Distínguense trestipos de beneficios.

1. Subvención ó xuro: consiste nunhasubvención de ata 8 puntos dos tipos dexuro dos préstamos que, para investimentosou circulante, as empresas concerten coasentidades financeiras privadas. No caso depréstamos para o circulante deberanse cum-pri-los seguintes requisitos:

a) Que os créditos bonificados nonteñan unha duración máxima superiora un ano.

b) Que os créditos bonificados nonse concedan para un só producto enon estean vinculados a unha únicaoperación.Os ditos beneficios axustaranse ós

convenios de axudas financeiras ás pemesque formalice ou formalizase a Administraciónautonómica con estas entidades financeiras.

2. Subvención ó investimento:a) Subvención básica ata o 10% do

investimento en capital fixo (non poderáexceder das porcentaxes establecidas noDecreto)

b) Suplemento de subvención de ata o5% do investimento en capital fixo cando asactividades as que se refire o proxecto este-an comprendidas entre as clasificadas comopreferentes.

c) Suplemento de subvención de ata o5% da inversión en capital fixo cando o pro-xecto se execute en zonas calificadas depreferente localización.

3. Avais: Poderán concederse avaisás empresas que resulten beneficiarias,sempre dentro dos límites das leis de presu-postos e do Texto Refundido da lei de Réxi-me financeiro e orzamentario de Galicia.

Investimentos en capital fixo: Ós efec-tos previstos no punto 2º antedito, conside-raranse investimentos en capital fixo osseguintes conceptos:

a) Adquisición de terreos a título one-roso para a realización do proxecto. Debenxustificarse a súa superficie e o prezo. Que-dan excluídos os terreos propiedade do soli-citante ou dos socios da entidade á data dasolicitude.

b) Acondicionamento e urbanizacióndos terreos xustificando previamente a nece-sidade das obras e custo de execución.

c) Edificacións directamente empre-gadas na actividade previa xustificación dasúa necesidade para a explotación e ós pre-zos que se xustifiquen ante a Administra-ción.

d) Maquinaria e instalacións compren-didas no proxecto, previa xustificación doprezo de adquisición, transporte, seguro ecalesquera outros gastos que se orixinen ataa súa incorporación física á empresa.

e) Elementos especiais de transporteexterior. A especialidade entenderase xustifi-cada cando a súa adecuación ó uso polaempresa esixa unha fabricación ou carroza-do singulares ou por encargo. Quedanexcluídos os elementos móbiles de transpor-

3


CESGALICIA

te exterior pertencentes a empresas que seadiquen a esta actividade prestando servi-cios a terceiros.

f) Elementos de transporte interior.g) Enxeñería do proxecto e dirección

de obra con arreglo ás bases colexialesvixentes no momento da súa aprobación.

h) Enxeñería do proceso, xustificandoa necesidade deste investimento así comoda súa contía.

i) Enxeñería do producto. Deberá xus-tificarse este investimento ante a Administra-ción e incorporarse na súa totalidade ó acti-vo do balance da empresa, formando partedo seu patrimonio, de forma que poda cede-la e explotala mediante contrato.

j) Outros investimentos productivosnecesarios para a iniciación da actividade.

Actividades de carácter preferente:a) Explotación de recursos propios:

industria de pedra natural; fabricación deproductos cerámicos; industria agraria, pes-queira e alimentaria; extracción e prepara-ción de minerais; curtición e acabado de coi-ros e peles; industrias da madeira; novasenerxías e minicentrais hidráulicas.

b) Industrias intensivas en man deobra; confección en serie de prendas de ves-tir, complementos de vestido e industriaauxiliar; xoiería; fabricación de bens de equi-po; fabricación, montaxe e carrozado devehículos, industrias de maquinaria agrícolae pesqueira.

c) Industrias de tecnoloxía avanzada:fabricación material electrónico, telemática,robótica, ordenadores e máquinas auxilia-res, biotecnoloxía, industria química e far-macéutica.

Localizacións preferentes: De acordoco seguinte orde, teñen preferencia as acti-vidades que se instalen en :

1º. Zonas afectadas por crise dun sec-tor industrial declarado en reconversión.

2º. Polígonos industriais existentes enzonas industriais definidas nos plans urba-nísticos municipais.

3º. Zonas rurais nas que a industriali-zación contribúa a corrixi-los desequilibriosterritoriais internos da comunidade autónoma.

4º. Tódolos procesos productivos eindustriais nos que a súa localización veña

obrigada como consecuencia dunha explota-ción racional son considerados como delocalización preferente.

Fixación de beneficios: Para a fixacióndos beneficios deberá terse en conta: anatureza das actividades a desenvolver,sobre todo aquelas que pechen un ciclo pro-ductivo en Galicia, a súa localización, aincorporación de tecnoloxías avanzadas, acalificación dos proxectos e o número depostos de traballo que orixina a execucióndo proxecto.

Pago da subvención:a) Un 50% despois de realizarse un

50% da inversión.b) O 50% restante, unha vez realizada

a totalidade da inversión.c) Cando se trate de empresas via-

bles en crise, a subvención dos estudios deviabilidade facerase efectiva dentro dosdous meses seguintes á concesión da sub-vención pola Xunta, e a subvención deexplotación pagarase nos prazos que sedeterminen.

Creación de empresas:Os proxectos de creación deberán

cumpri-las seguintes condicións:1º. Que os investimento obxecto do

proxecto non entrasen en producción comer-cial na data de solicitude dos beneficios, enon se iniciasen con data previa ós seismeses anteriores en que se presente a soli-citude.

2º.- Que adopten a personalidadexurídica previamente ó pago ou materializa-ción efectiva da axuda correspondente.

3º. Que, unha vez executado o pro-xecto, a empresa reúna as seguintes carac-terísticas:

a) Mínimo de 15 traballadores nocadro de persoal.

b) Se se trata de industrias agrarias,pesqueiras ou alimentarias, abondan 5 pro-ductores.

c) Domicilio fiscal en Galicia.d) Investimentos ubicados en Galicia,

excepto os investimentos complementariosque sirvan de soporte á comercialización deproductos e servicios.


3

CESGALICIA

Grupos de incentivos

Este apartado adicado ós incentivoscomplétase cunha compilación dos máissignificativos relativos á posta en marcha denovas empresas ou consolidación das xaexistentes, clasificados en 22 grupos, segun-do están recollidos na “Guía práctica paraa creación de empresas”, publicada polaDirección Xeral de Formación e Emprego daConsellería de Familia e Promoción doEmprego, Muller e Xuventude. Estes incenti-vos son os seguintes:

• Agricultura- Subvencións para o establecemento

de novas cooperativas agrarias.- Adquisición de novos equipos infor-

máticos para cooperativas agrarias ou socie-dades agrícolas.

- Axudas para a mellora estructural emodernización das explotacións agrarias.

- Axudas para o fomento do asociacio-nismo cooperativo xuvenil agrario.

- Promoción de novas tecnoloxías enmaquinaria e equipos agrarios.

- Axudas á apicultura.- Promoción e comercialización de pro-

ductos agrarios e agroalimentarios galegos.- Axudas á mellora das condicións de

transformación e comercialización de pro-ductos agrarios.

• Apicultura- Axudas á apicultura.

• Artesanía- Axudas para o sector artesanal

galego.

• Asesoramento e asistencia- Asistencia técnica relacionada con

estudios de viabilidade e auditorías paracooperativas agrarias.

- Axudas á apicultura.- Promoción e comercialización de

productos agrarios e agroalimentarios gale-gos.

- Mellora da competitividade do sectortéxtil e da confección.

- Axudas a investimentos, estudios exestión de residuos industriais para mellora-lo medio ambiente.

- Medidas de estratexia para potenciaraccións de emprego no sector agrario.

- Fomento de emprendedores de ini-ciativas empresariais. Programa Lanza.

- Subvencións a fondo perdido para amellora da productividade das empresas.Plan Pimega.

- Axudas á calidade.- Axudas correspondentes ó Progra-

ma "Apoio I+D Industrial. Tecnoloxías indus-triais" (PGIDT).

- Axudas á realización de proxectosde investigación empresarial en tecnoloxíasde investigación (PGIDT).

- Axudas para o fomento da coopera-ción en materias de I+D (PGIDT).

- Axudas á realización de proxectosde investigación empresarial no ámbito dasbiotecnoloxías (PGIDT).

- Axudas á busca de novas saídascomerciais para os productos de pesca,marisqueo e acuicultura.

- Axudas da iniciativa PEME dedesenvolvemento empresarial. Programa dedeseño.

- Quinto Programa Marco de Investi-gación e Desenvolvemento (1998-2002).

- Medidas para afronta-lo desenvolve-mento da industria audiovisual - Media II(1996-2000).

- Programa de apoio á creación deempresas conxuntas transnacionais para aspemes na UE (JEV).

- Deduccións fiscais por I+D no IRPFe no IS.

• Axudas á posta en marcha- Iniciativas locais de emprego-ILES.- Programa Emega para o establece-

mento da muller como empresaria.- Subvencións para o establecemento

de novas cooperativas agrarias.- Adquisición de novos equipos infor-

máticos para cooperativas agrarias ou socie-dades agrícolas.

- Subvencións en materia de tecnifica-ción de empresas e creación de novos pro-ductos turísticos.

- Incentivos rexionais. Zona de promo-ción económica (ZPE) de Galicia.

- Programa de fomento do empregoen cooperativas e sociedades laborais.

- Creación de infraestructuras no lito-

3


CESGALICIA

ral para o desenvolvemento de actividadesvinculadas ó mar.

- Prestamos subsidiados destinados ófinanciamento de proxectos de investimentodas Pemes.

- Programa de promoción de empregoautónomo.

- Programa de promoción de empregoautónomo das persoas con discapacidade.

- Aboamento de cotas á SeguridadeSocial a perceptores da prestación dedesemprego.

- Apoio á creación, ampliación e man-temento de centros especiais de emprego.

- Contratación de novo persoal encooperativas agrarias ou sociedades agríco-las de transformación.

- Asistencia técnica relacionada conestudios de viabilidade e auditorías paracooperativas agrarias.

- Fomento de emprendedores de ini-ciativas empresarias. Programa Lanza.

- Incentivos á creación de empregopor reordenación do tempo de traballo.

- Incentivos ó investimento empresa-rial. Proxectos xeradores de emprego.

- Iniciativas de emprego rural. IER.- Fondo de capital risco emprende.

• Axudas ó investimento- Prestamos subsidiados para á reno-

vación da flota galega.- Axudas ó investimento no ámbito da

acuicultura.- Axudas para a reforma, adaptación e

mellora de establecementos de turismorural.

- Axudas para a mellora da infraes-tructura hoteleira.

- Axudas para a mellora da oferta bal-neoterápica.

- Incentivos rexionais. Zona de promo-ción económica de Galicia.

- Concesión de avais polo Igape paraa promoción de proxectos empresariais.

- Axudas á promoción exterior daempresa galega.

- Axudas á innovación empresarial.- Prestamos subsidiados destinados

ó financiamento de proxectos e investimentodas pemes.

- Contratos de arrendamento financei-ro destinados ós proxectos e investimento

das pemes.- Prestamos destinados ó financia-

mento de proxectos de investimento para ocomercio detallista.

- Iniciativa PEME de desenvolvemen-to empresarial. Préstamos subsidiados óinvestimento.

- Medidas de estratexia para potenciaraccións de emprego no sector agrario.

- Adquisición de novos equipos infor-máticos para cooperativas agrarias e socie-dades agrícolas.

- Promoción de novas tecnoloxías enmaquinaria e equipos agrarios.

- Axudas para a mellora estructural emodernización das explotacións agrarias.

- Subvencións e materia de tecnifica-ción de empresas e creación de novos pro-ductos turísticos.

- Mellora da competitividade do sectortéxtil e da confección.

- Axudas á mellora das condicións detransformación e comercialización de pro-ductos agrarios.

- Axudas a investimentos, estudios exestión de residuos industriais para mellora-lo medio ambiente.

- Creación de infraestructuras no lito-ral para o desenvolvemento de actividadesvinculadas ó mar.

- Subvención para os investimentosnecesarios para a creación de establece-mentos de turismo rural.

- Axudas para o sector artesanalgalego.

- Axudas á innovación empresarial(PGIDT).

- Axudas á innovación empresarial nosector agrario.

- Axudas á realización de proxectosde investigación empresarial en medioambiente (PGIDT).

- Axudas á mellora dos cámpings.- Axudas correspondentes ó Progra-

ma "Apoio a I+D industrial. Tecnoloxíasindustriais" (PGIDT).

- Axudas á realización de proxectosde investigación empresarial en tecnoloxíasde información (PGIDT).

- Axudas para fomenta-lo uso socialda lingua galega.

- Axudas á realización de proxectosde investigación empresarial no ámbito das


3

CESGALICIA

biotecnoloxías (PGIDT).- Axudas de iniciativa PEME de

desenvolvemento empresarial. Programa dedeseño.

- Incentivos e investimento empresa-rial. Proxectos xeradores de emprego.

- Aboamento de cotas á SeguridadeSocial a perceptores da prestación dedesemprego

- Fondo de capital risco Emprende.- Prestamos do ICO para a pequena e

mediana empresa.- Deduccións fiscais por I+D no IRPF

e no IS.- Deduccións fiscais por investimentos

en bens de interese cultural no IRPF e no IS.- Deduccións fiscais por investimentos

destinados á protección do medio ambienteno IRPF e no IS.

• Desenvolvemento local- Iniciativas locais de emprego ILES.- Axuda para a contratación de servi-

cios públicos con empresas cualificadas deiniciativas de emprego.

• Economía social- Subvencións para o establecemento

de novas cooperativas agrarias.- Asistencia técnica relacionada con

estudios de viabilidade e auditorías paracooperativas agrarias.

- Axudas para o fomento do asociacio-nismo cooperativo xuvenil agrario.

- Programa de fomento de empregoen cooperativas e sociedades laborais.

- Adquisición de novos equipos infor-máticos para cooperativas agrarias ou socie-dades agrícolas.

- Contratación de novo persoal encooperativas agrícolas ou sociedades agrí-colas de transformación.

- Axudas para a contratación de servi-cios públicos con empresas cualificadas deiniciativas de emprego.

• Formación- Aboamento de cotas á Seguridade

Social a perceptores da prestación dedesemprego.

- Deduccións fiscais por gastos de for-mación profesional no IRPF e no IS.

• ILES- Iniciativas locais de emprego ILES.- Axudas correspondentes ó Progra-

ma "Apoio a I+D industrial. Tecnoloxíasindustriais" (PGIDT).

- Axudas para o fomento da coopera-ción en materias de I+D (PGIDT).

• Incentivos á contratación- Axudas á contratación por conta

allea.- Axudas para o fomento dos contratos

en prácticas e para a innovación tecnolóxica.- Axudas á contratación indefinida de

traballadores con discapacidade.- Medidas de estratexia para potenciar

accións de emprego no sector agrario.- Axudas á contratación de traballado-

res en perigo de exclusión social.- Apoio á substitución de traballadores

(maternidade-paternidade, excedencia porcoidado de familiares).

- Programa EMEGA para o establece-mento da muller como empresaria.

- Programa de promoción de empregoautónomo.

- Programa de promoción de empregoautónomo das persoas con discapacidade.


- Apoio á creación, ampliación e man-temento de centros especiais de emprego.

- Programa de fomento de empregoen cooperativas e sociedades laborais.

- Contratación de novo persoal encooperativas agrarias ou sociedades agríco-las de transformación.

- Axudas á innovación empresarial nosector agrario.

- Axudas á realización de proxectosde investigación empresarial no ámbito dasbiotecnoloxías (PGIDT).

- Axudas para a contratación de servi-cios públicos con empresas cualificadas deiniciativas de emprego.

- Incentivos á creación de empregopor reanudación do tempo de traballo.

- Incentivos ó investimento de traballo.Proxectos xeradores de emprego.

- Incentivos á contratación temporalpara traballadores diminuídos.

- Incentivos á contratación indefinida

3


CESGALICIA

que realice un autónomo.- Incentivos á contratación de traballa-

dores desocupados e situación de exclusiónsocial.

- Incentivos á contratación indefinida.- Deduccións fiscais por creación de

emprego para traballadores minusválidos noIRPF e no IS.

• Industria- Axudas á innovación empresarial.- Axudas á calidade.- Mellora da competitividade do sector

téxtil e da confección.- Axudas a investimentos, estudios e

xestión de residuos industriais para mellora-lo medio ambiente.

- Axudas á innovación empresarial(PGIDT).

- Axudas correspondentes ó Progra-ma "Apoio a I+D industrial. Tecnoloxíasindustriais" (PGIDT).

• Internacionalización- Axudas á promoción exterior da

empresa galega.- Axudas á cooperación empresarial.- Iniciativa PEME de desenvolvemen-

to empresarial. Axudas á cooperaciónempresarial.

- Deduccións fiscais por actividadesde exportación no IRPF e no IS.

• Medio ambiente- Axudas a investimentos, estudios e

xestión de residuos industriais para mellora-lo medio ambiente.

- Medidas de estratexia para potenciaracción de emprego no sector agrario.

- Axudas á realización de proxectosde investigación empresarial en medioambiente (PGIDT).

- Axudas para o fomento de razasautóctonas en perigo de extinción.

- Axudas para a protección integradado viñedo mediante métodos biotecnolóxicos.


- Deduccións fiscais por investimentosdestinados á protección do medio ambienteno IRPF e no IS.

• Minusválidos- Programa de promoción de emprego

autónomo das persoas con discapacidade.- Apoio á creación, ampliación e man-

temento de centros especiais de emprego.- Axudas á contratación indefinida de

traballadores con discapacidades.- Incentivos á contratación temporal

para traballadores diminuídos.- Aboamento de cotas á Seguridade

Social a perceptores da prestación dedesemprego.

- Deduccións fiscais por creación deemprego para traballadores minusválidos noIRPF e no IS.

• Muller- Programa EMEGA para o establece-

mento da muller como empresaria.- Apoio a substitución de traballadores

(maternidade-paternidade, excedencia porcoidado de fillos).

• Normalización do galego- Axudas para fomenta-lo uso social

da lingua galega.

• PEME- Prestamos subsidiados para a reno-

vación da flota galega.- Axudas ás pequenas empresas,

empresas artesanais e de servicios con acti-vidades vinculadas ó mar.

- Concesión de avais polo Igape paraa promoción de proxectos empresariais.

- Axudas á promoción exterior daempresa galega.

- Iniciativa PEME de desenvolvemen-to empresarial. Axudas á cooperaciónempresarial.

- Subvencións a fondo perdido para amellora da competitividade nas empresas.Plan Pimega.

- Prestamos subsidiados destinados ófinanciamento de proxectos de investimentodas peles.

- Contrato de arrendamento financeirodestinado ós proxectos de investimento daspemes.

- Prestamos destinados ó financia-mento de proxectos de investimento para ocomercio detallista.

- Prestamos subsidiados para a


3

CESGALICIA

ampliación de capital.- Iniciativa PEME de desenvolvemen-

to empresarial. Préstamos subsidiados óinvestimento.

- Axudas da Iniciativa PEME dedesenvolvemento empresarial. Deseño.

- Axudas á cooperación empresarial.- Prestamos do ICO para a pequena e

mediana empresa.

• Pesca- Creación, modernización e innova-

ción tecnolóxica das empresas de pesca,marisqueo e acuicultura.

- Axudas a investimentos no ámbitoda acuicultura.

- Prestamos subsidiados para a reno-vación da flota galega.

- Axudas á busca de novas saídascomerciais para os productos da pesca,marisqueo e acuicultura.

• Producto agroalimentario- Promoción e comercialización de pro-

ductos agrarios e agroalimentarios galegos.- Axudas á mellora das condicións de

transformación e comercialización de pro-ductos agrarios.

- Axudas para a protección integradado viñedo mediante métodos biotecnolóxicos.

• Promoción económica- Medidas para enfronta-lo desenvol-

vemento da industria audiovisual-Media II(1996-2000).

• Turismo- Creación de infraestructuras no lito-

ral para o desenvolvemento de actividadesvinculadas ó mar.

- Subvención para os investimentosnecesarios para a creación de establece-mentos de turismo rural.

- Axudas para a reforma, adaptación emellora de establecementos de turismorural.

- Axudas para a mellora da infraes-tructura hoteleira.

- Axudas para a mellora da oferta bal-neoterápica.

- Subvencións en materia de tecnifica-ción de empresas e creación de novos pro-ductos turísticos.

- Axudas á mellora dos cámpings.

3.3.- OFICINA DE TRAMITACIÓNÚNICA DE INDUSTRIAS (OTU)

Fronte á actividade fortemente inter-vencionista das administracións para a regu-lación e a posta en funcionamento dasindustrias, obsérvase, dende hai anos, undecidido cambio de orientación. Co obxecti-vo de favorece-la creación de riqueza ereduci-lo desemprego, considerouse que,garantida a seguridade industrial e o medioambiente, as industrias deben te-los míni-mos atrancos para a súa instalación.

Un feito importante neste sentido oconstitúe o chamado decreto de liberaliza-ción industrial, aprobado por Real Decreto2135/1980, de 26 de setembro, sobre libera-lización en materia de instalación, amplia-ción e traslado de industrias. A novidademáis importante desta disposición foi a deesixir a autorización administrativa previaunicamente para un pequeno grupo deindustrias (minería, armas explosivas, militare estupefacientes ou psicotrópicos), axilizan-do enormemente o procedemento de autori-zación das restantes industrias.

A Xunta de Galicia, dentro do seu pro-grama de racionalización e modernizaciónadministrativa iniciado no ano 1990 –que tencomo eixos fundamentais o achegamento ócidadán e a simplificación dos seus procede-mentos para facer unha administración máisáxil e dinámica–, e ante as demandas for-muladas pola Confederación de Empresa-rios de Galicia, procedeu á análise da situa-ción na que se atopaban as autorizaciónsadministrativas dos establecementos indus-triais.

Dentro da análise realizada púdoseconstatar que os procedementos das autori-zacións daquelas industrias, fundamental-mente de servicios, que non realizaban acti-vidades de transformación de productos eraaceptable, incluso nalgúns casos –empresasde transportes–, boas; a dificultade xurdíanaqueles establecementos que, pola súa

3


CESGALICIA

actividade marcadamente industrial, necesi-taban un número superior de autorizaciónsadministrativas e padecían un procedemen-to máis complexo.

Tendo en conta esta situación, e senprexuízo de máis adiante afrontar a raciona-lización para a creación de empresas de cal-quera tipo, procedeuse a planifica-las estra-texias que serían máis axeitadas para sim-plifica-la posta en funcionamento dos esta-blecementos industriais propiamente ditos.

As actuacións realizadas dirixíronsefundamentalmente ós seguintes aspectos :

• Organizativos: creación dunha uni-dade en cada provincia e outra en servicioscentrais encargada da tramitación destasindustrias para toda a Xunta de Galicia. Adenominación desta unidade é Oficina deTramitación Única de Industrias (OTU).

• Tipo de industrias: clasificación, uni-camente a efectos de esixencia de docu-mentación e autorizacións, de seis tipos dife-rentes de industrias:

- Industrias agrarias.- Establecementos de alimentación- Establecementos de cultivos mari-

ños e auxiliares.- Empresas de servicios industriais.- Establecementos industriais.- Industrias de producción, transfor-

mación, transporte e distribución de enerxíaeléctrica.

Para cada tipo de industria elaborouseunha carpetiña coas solicitudes das autori-zacións que poden plantexarse e a docu-mentación a aportar en cada caso (engáde-se como anexo ó remate deste apartado).

• Procedemento de coordinación:Establécese un procedemento novo para atramitación da información pública que afec-te a varios procedementos administrativos.

• Simplificación do procedemento deautorizacións industriais: Circunscribindo asautorizacións industriais que non necesitenautorización previa á presentación dos certi-ficados dos técnicos competentes.

• Obxecto e finalidade da OTU.-Unha das maiores problemáticas á

que tiña que enfrentarse o particular que qui-xera proceder á posta en funcionamento dunestablecemento industrial era a de coñeceras autorizacións a formular. O entramadoadministrativo sobre esta materia é tanamplo que moitas veces unha persoa allea áadministración perdíase no número de auto-rizacións que necesitaba. De feito, ten pasa-do que o industrial, con toda a súa boa von-tade, pese ó seu interese por ter totalmentelegalizado o seu establecemento, atopábasecon que pasado o tempo había algunha ins-talacción que non tiña a autorización corres-pondente.

En tódolos casos, para obte-las autori-zacións dunha industria, atopábase con quetiña que realizar unha longa peregrinaxe porvarias dependencias da Xunta de Galicia parapresenta-las correspondentes solicitudes e, acontinuación, tiña que face-lo mesmo se que-ría sabe-lo seu estado de tramitación.

Ante esta situación, e co obxecto fun-damental de tratar de modificala, créase aOficina de Tramitación Única de Industrias,que, como se di no artigo primeiro do Decre-to 223/1998, do 24 de xullo, de creación daoficina, ten como funcións: a información e oasesoramento en materia de creación deindustrias, este apartado referido non só áXunta de Galicia, senón, en xeral, a tódolosrequisitos que unha industria necesite paraser autorizada; recepción das solicitudesreferidas ás autorizacións que sexan compe-tencia desta administración autonómica,independentemente da consellería compe-tente para conceder cada autorización;impulso de tódolos expedientes incoados, afin de axiliza-la tramitación e chegar cantoantes á resolución definitiva.

Adscrita esta oficina á Consellería deIndustria e Comercio, o obxectivo fundamen-tal é que o industrial que pretenda poñer enfuncionamento unha nova industria ou tras-ladar ou ampliar un establecemento indus-trial xa existente, teña, dentro da Xunta deGalicia, un único interlocutor para informar-lle, para recibi-las súas solicitudes e para


3

CESGALICIA

darlle coñecemento, en cada momento, dasituación na que se atopa a tramitación detódolos expedientes incoados.

• Procedementos de racionaliza-ción para axiliza-la tramitación.-

A existencia da OTU implica que sexaa unidade da Xunta de Galicia encargada darelación do particular–industrial coa Xuntade Galicia; por tanto, da recepción e segui-mento de tódalas solicitudes formuladaspara cada industria. En base a esto, a ofici-na, unha vez recibida a documentacióncorrespondente, procederá a remitir a cadaunidade as solicitudes para as que é compe-tente para a súa tramitación.

Cando nos diversos procedementosincoados para cada industria sexa necesarioproceder a información pública dun ou máisdeles, e a diferencia do que ocorría anterior-mente, realizarase esta información públicaunha soa vez e para tódolos procedementosafectados, evitando a situación anterior enque cada unidade facía pola súa conta estetrámite, co que a situación era que o mes deinformación pública dun procedemento reali-zábase despois dos quince días doutros easí indefinadamente.

Esta falla de coordinación das diferen-tes autorizacións dunha mesma industriaimplicaba, xa só referido a este trámite deinformación pública, a dilatación no tempodas autorizacións administrativas.

• Racionalización do procedementode autorizacións de establecementosindustriais propiamente ditos.-

O procedemento de autorizacións deestablecementos industriais propiamenteditos, é dicir, aquel que se refire á industriacomo tal e ás autorizacións das instalaciónsindustriais (aparellos elevadores, augaquente, aparellos a presión, etc), como xa sedixo, simplificouse sustancialmento co RealDecreto 2135/1980, de 26 de setembro, deliberalización de industrias.

Coa división de industrias que requi-ren autorización previa e as que non, queson as maioritarias, simplificou neste último

caso o procedemento sensiblemente. Así, oparticular–industrial presentará ante o órga-no administrativo correspondente proxectoredactado e asinado por técnico competentee visado polo colexio oficial. A administraciónterá un mes para face-las aclaracións queconsidere; de non facelo, entenderase quenon existe inconveniente para a execucióndo proxecto. A posta en funcionamento nonrequerirá outro requisito que a comunicacióná administración da certificación expedidapor técnico competente, na que se poña demanifesto a adaptación da obra ó proxecto eo cumprimento das condicións técnicas.

A administración autonómica, anali-zando a actuación a seguir que se sinala noapartado anterior, e vendo a aportación quesignificaba cada trámite, e sempre coa ideade simplificar ó máximo posible os procesosde autorizacións industriais e causa-losmenores atrancos ó particular–industrial,estimou que era suficiente coa parte final doprocedemento, é dicir, a aportación unica-mente dos certificados asinados por técni-cos competentes de que as instalacións e aindustria cumprían coas condicións técnicase as prescricións regulamentarias corres-pondentes, acompañados, en caso de quefora necesario, do proxecto das instala-cións.

• Organismos coadxuvantes daAdministración por medio da OTU enmateria de autorización de empresas.-

O achegamento ó cidadán nunhamateria tan importante como é a creaciónde industrias estimouse que debería se-lomáis amplo posible, sobre todo tendo enconta a existencia de organizacións vincu-ladas a profesionais deste sector, con capa-cidade organizativa contrastada e mediossuficientes para poder facer fronte a unhaestreita colaboración coa administraciónnesta materia.

Neste sentido, e realizadas reuniónsprevias con estas asociacións e corpora-cións representativas do sector industrial, oGoberno galego aprobou o Decreto 22/1999,de 5 de febreiro, que regula o procedementopara habilitación das Cámaras Oficiais deComercio, Industria e Navegación e da Con-

3


CESGALICIA

federación de Empresarios de Galicia comoinstrumentos coadxuvantes da Oficina deTramitación Única de Industrias.

Mediante a firma dun convenio decolaboración entre a Xunta de Galicia e asditas entidades, estas quedan habilitadaspara exercer funcións de información e ase-soramento en materia de creación de indus-trias e para a recepción de solicitudes edemais documentación relativa á posta enfuncionamento de novas industrias ou trasla-do ou ampliación de establecementos indus-triais xa existentes.

A recepción das solicitudes e docu-mentación por parte destas entidades habi-litadas terá carácter oficial para tódolosefectos. A tal fin estableceuse unha cone-xión informática que permite rexistra-lassolicitudes e introducir na base de datos daOTU correspondente (a vinculación serácoa OTU da provincia respectiva) as carac-terísticas da instalación e a documentaciónpresentada, co que a administración coñe-cerá inmediatamente a solicitude formula-da, remitindo posteriormente a documenta-ción física para a tramitación que sexanecesaria.

A habilitación como instrumento coad-xuvante da OTU aporta as seguintes vanta-xes ás entidades:

- Informar e asesorar ós industriaisinteresados das actuacións que é necesariorealizar para poder poñer en funcionamentoun establecemento industrial.

- Apoio por parte da Xunta de Galiciapara resolve-las dúbidas que se podan plan-texar coas solicitudes ou documentación apresentar.

- Recepción das solicitudes e dadocumentación relativas á industria, evitan-do o desprazamento do particular á sede doórgano administrativo.

- Información da situación da tramita-ción dos expedientes administrativos incoa-dos para a autorización da industria, igualque no caso anterior, sen desprazamento.

• Perspectivas de futuro para o pro-xecto OTU.-

Partindo da idea de que a posta enfuncionamento dunha industria implica nonsó varias autorizacións de carácter autonó-mico, senón tamén a actuación de variasadministracións (local e estatal), estase atratar de integar dentro do proxecto OTU aactuación destas outras administracións.

Unha vez conseguida a integración daactividade da administración autonómicanunha mesma oficina e a colaboración casentidades de carácter asociativo e represen-tativo do sector industrial, o seguinte pasoque se pretende dar implicaría ter integradanunha mesma oficina toda a actuación dasadministracións públicas.

Difícil resulta a participación da admi-nistración local, por canto non se fala dunhasoa administración senón de 315, as que secorresponden con cada un dos concellos deGalicia. Ademais, as autorizacións dos con-cellos, que son previas ás restantes autori-zacións e referidas, fundamentalmente, óapartado urbanístico, están sometidas áexistencia de planificación urbanística, soloindustrial, etc., o que complica un poucomáis a súa integración no proxecto. Nonobstante, considérase imprescindible a parti-cipación da administración local e, polotanto, estudiarase a forma de posibilita-lasúa integración.

Con respecto á administración doEstado, xa se estableceron contactos tantocoa Axencia Tributaria como coa Secretaríade Estado para a Seguridade Social óobxecto de que as materias competenciadestes organismos (declaración de inicio deactividades, obtención do NIF e alta no IAEpara a primeira e obtención do código deconta de cotización e alta de traballadorespara a segunda) podan ser incorporadas áxestión encomendada á oficina OTU.

A realidade deste proxecto foi posiblegracias á utilización das novas tecnoloxíasda información, que permiten a comunica-ción entre tódalas unidades afectadas. Des-taca neste sentido a existencia do Sistema


3

CESGALICIA

de Xestión de Procedementos Administrati-vos (SXPA) da Xunta de Galicia, que, con-tendo tódolos procedementos a instancia departe da administración autonómica, foi unelemento imprescindible para o avance doproxecto e para a súa continuación.

Análise comparadada OTU coas OGUs (Oficinas de

Gestió Unificada) catalanas

Este último apartado do punto 3.3.-ten como obxectivo presenta-la actuación eprocedemento das Oficinas de Gestió Unifi-cada (OGU) catalanas, así como as princi-pais diferencias coa OTU galega.

A Lei 13/1989, de 14 de decembro, deorganización, procedemento e réxime xurídi-co da administración da Generalitat de Cata-luña establece (art.70) que por decreto dogoberno catalán se poden crear tantas ofici-nas de xestión unificada como procedemen-tos complexos que se establezan e así oaconselle o volume ou a incidencia económi-ca e social daqueles. O decreto de creaciónha de regula-lo procedemento e as normasde funcionamento da oficina de xestión unifi-cada.

Ós efectos daquela lei, enténdesepor procedemento complexo aquel no que,por disposición legal ou regulamentaria,han de intervir órganos de diversos depar-tamentos.

As OGUs han de informar ós particu-lares sobre os trámites que, de conformida-de coa normativa aplicable en cada caso, seteñen que seguir nos procedementos quedeterminarán a súa creación.

Na relación con aqueles procedemen-tos, as oficinas de xestión unificada exercena función de oficina de rexistro, encárgansedo seguimento dos expedientes e proporcio-nan información ós interesados. Substitúen,tamén, ós órganos tradicionais de xestión seo decreto de creación non dispuxo outracousa.

O decreto de creación dunha oficinade xestión unificada indica que ten que esta-

blecerse sen merma das garantías dos par-ticulares, as normas de procedemento quetentan coordinar e axiliza-las actuaciónsconcorrentes dos diferentes órganos queteñen que intervir no proceso e que perten-cen á Administración da Generalitat.

En Cataluña o regulamento do procesode creación e procedemento das OGU estárecollido en 3 decretos, 2 de creación e un deprocedemento. No que á creación se refire,en Cataluña os decretos de creación son o191/1990, de 30 de xuño, polo que se crea aOGU para o ámbito territorial das comarcaspertencentes á circunscrición de Barcelona,que se completa co Decreto 81/1992, de 20de xaneiro, polo que se crean as oficinas deGirona, Lleida e Tarragona.

Respecto ó procedemento administra-tivo, o decreto catalán (Decret 156/1991, de17 de xuño, que regula o procedementoadministrativo para a instalación, ampliacióne traslado de industrias con intervención dasOGU para establecementos industriais)afecta ás industrias que non requiren autori-zación administrativa, distinguindo entredous grupos de industrias. Por un lado,industrias de tipo A, que son aquelas indus-trias para as que, de maneira simultánea, ovalor da maquinaria e as instalacións ou asúa variación sexa inferior a 25 millóns depesetas, e o número de traballadores ou asúa variación non sexa superior a 10, e apotencia instalada ou a súa variación nonsupere os 20kW. As industrias de tipo Bserán aquelas que non cumpren algunhadas condicións que establece o anterior tipode industrias.

En Galicia, a diferencia do acontecidoen Cataluña, existe un só decreto no que seregula tanto a creación como o procedemen-to das Oficinas de Tramitación Única. Tralacreación das OTU (Decreto 223/1998, do 24de xullo) existen seis oficinas situadas naSecretaría Xeral de Industria e Comercio enSantiago, e nas delegacións provinciais de ACoruña, Lugo, Ourense, Pontevedra e Vigo.Unha diferencia significativa con respecto ócaso catalán é o decreto 22/1999, do 5 defebreiro, da Xunta de Galicia, que regula oprocedemento para a habilitación das cáma-

3


CESGALICIA

ras oficiais de Comercio, Industria e Nave-gación e das confederacións de empresariosde Galicia, como instrumentos coadxuvantesdas Oficinas de Tramitación Única de indus-trias.

Respecto ás diferencias no caso doprocedemento administrativo, pódesesalientar, por unha banda, que en Galicia odecreto afecta tanto ás industrias que requi-ren autorización administrativa previa comoás que non o necesitan. Por outra, respectoás industrias que non necesitan autorizaciónadministrativa previa, aquí non se fai a men-cionada diferencia entre industria A e B esta-blecida en Cataluña.

En ámbolos dous casos, estas ofici-nas de tramitación ou xestión única están

adscritas á Consellería (Departament) deIndustria.

3.4.- Custos administrativosda actividade emprendedora

O obxectivo deste apartado é facerunha aproximación ós custos administrativosós que se ten que enfrenta-lo emprendedor áhora de comenza-la súa actividade. Para ana-liza-los custos é necesario ter en conta tantoa Lei 13/1991, de 9 de decembro, de taxas,prezos e exaccións reguladoras da Comuni-dade Autónoma e o Decreto Lexislativo 11-4-1992, núm.1/1992, como as distintas normati-vas municipais (a modo de exemplo, reflíc-


3

CESGALICIA

Cadro 3.4.1.

(pesetas)

Inscrición en rexistros oficiais 1.000

Empresas operadoras, de servicios técnicos e comercializadorasAutorizacións 25.000

Salóns recreativosSolicitude de informe de instalación 10.000

Autorización de apertura 40.000

BingosSolicitude de informe de instalación 20.000

Autorización de instalación 25.000 Autorización de apertura, atendendo á súa categoría segundo a súa capacidade

Terceira categoría (ata 200 xogadores) 100.000Segunda categoría (entre 201 e 400 xogadores) 125.000Primeira categoría (entre 401 e 600 xogadores) 150.000Categoría especial (entre 601 e 800 xogadores) 250.000

Empresas de servicios de explotación de bingosAutorizacións 100.000

Acreditacións profesionaisAutorizacións 1.000

CasinosAutorización de instalación 300.000

Autorización de apertura 500.000

Acreditacións profesionaisAutorización 5.000

BoletosAutorización de explotación 500.000

Autorización de distribución de boletos 300.000

Rifas, tómbolas e combinacións aleatorias Autorización de explotación 10.000

Actuacións en materia de pesca, marisqueo e acuiculturaExpedición de permisos de explotación.

A pé 1.000Desde embarcación segundo tonelaxe de rexistro bruto.

0,10 TRB a 2,50 TRB 2.0002,51 TRB a 5,00 TRB 3.000

5,01 TRB a 10,00 TRB 5.00010,01 TRB 7.000

Fonte: Xunta de Galicia, Decreto lexislativo 1/1992 (D.O.G. 112, 12.6.92 e rectificación no D.O.G. 138, 17.7.92)

Taxas por servicios administrativos da Xunta de Galicia

3


CESGALICIA

Cadro 3.4.2.a

(pesetas)

Inscrición no rexistro industrial e/ou autorización de funcionamentoBase de aplicación: importe da maquinaria e instalacións:

Ata 50.000 1.100De 50.001 ata 125.000 2.200

De 125.001 ata 250.000 3.580De 250.001 ata 500.000 5.250

De 500.001 ata 1.250.000 7.150De 1.250.001 ata 2.500.000 9.350De 2.500.001 ata 5.000.000 12.100De 5.000.001 ata 7.500.000 15.400

De 7.500.001 ata 10.000.000 19.000Por cada millón ou fracción de exceso ata 1.000 millóns 500Por cada millón ou fracción que exceda de 1.000 millóns 100

En caso de denegación de inscrición devengarase o 50% da tarifa anterior.

Otorgamentos, rehabilitación, prórroga, visado ou modificación de autorizacións en materia detransportes mecánicos, de viaxeiros e mercadorías por estrada

Autorización ou rehabilitación 2.500Autorización especial para circulación relativa ó art. 220 do Código de Circulación (RCL 1934\1688 e NDL 5320) 5.000

Autorización especial de circulación relativa ó art. 222 do Código de Circulación 2.500Autorización para servicios regulares de uso especial de transporte de escolares e traballadores (reiteración de

itinerarios con vehículos discrecionais) 2.500

Actuacións en materia de ordenación en industrias agrarias e pesqueirasInstalación de novas industrias ou ampliación das existentes.Base de aplicación: capital de instalación ou

aplicaciónAta 500.000 ptas. 5.500

Desde 500.001 a 1.500.000 ptas. 8.200De 1.500.001 a 3.000.000 de ptas. 11.000

Por cada 1.000.000 máis ou fracción 1.550

Actuacións en materia de fomento, defensa e mellora da producción agrícolaInscrición no rexistro de productores e distribuidores de productos e material fitosanitario 2.000

Inscrición no rexistro de maquinaria agrícola. Maquinaria nova (base: precio de compra)Ata 500.000 ptas. 0,25%

Resto 0,20%Inscrición no rexistro provisional de productores de planta de viveiro 2.000

Ocupacións e autorización de cultivos agrícolas en terrenos forestaisPor demarcación ou señalamento do terreo

Ata 20 ha (cada ha.) 120Restantes ha. (cada ha) 70

Mínimo 10.000

Autorización de centros de inseminación artificial ou de paradas de sementais e revisión anual deanimais aloxados nos devanditos centros

Por autorización do centro 10.000Por autorización de parada de sementais 1.500

Autorización e revisión de núcleos zoolóxicos, centros con animais de experimentación e centrosde equitación

Por autorización 5.000

Expedición de autorizacións sanitarias para obras de nova construcción ou reforma locais,instalacións, industrias, actividades e espectáculos públicos

Expedición de autorización sanitaria de funcionamento.Presupostos de ata 10.000.000 10.000

Presupostos de 10.000.001 a 100.000.000 15.000Presupostos de máis de 100.000.000 20.000

Autorización de centros servicios e establecementos sanitariosAutorización administrativa sanitaria previa:

Fase de estudio e informe do proxecto antes de autoriza-las obras de creación, construcción,modificación ou adaptación:

Hospitais e balnearios 25.000Servicios sanitarios hospitalarios 20.000Servicios de transporte sanitario 15.000

Resto dos centros, servicios e establecementos sanitarios 10.000Autorización de apertura e posta en funcionamento:

Fase de visita de inspección, unha vez rematadas as obras e instalado o equipamento e emisión do informe previo ópermiso para a súa apertura 10.000

Taxas por servicios profesionais da Xunta de Galicia

Segue na páxina seguinte


3

CESGALICIA

Cadro 3.4.2.b

Entidades de seguro libre de asistencia sanitariaAutorización e inscripción no rexistro: fase de estudio e informe da solicitude antes de concede-la autorización para

poder actuar na Comunicade Autónoma 15.000

Fase de inspección, control, vixiancia e tutela e intervención das actividades sanitarias das entidades tralaautorización correspondente.

Acreditación de centros para a práctica legal da interrupción voluntaria do embarazo 20.000

Autorización dos centros sanitarios extractores e transplantadores de órganos.Comprobación do cumprimiento dos requisitos exixidos para a autorización e acreditación correspondente 20.000

Actividades de control de centros, servicios e establecementos sanitarios 5.000

Autorización e comprobación de extintores de incendios 3.500(Esta cantidade incrementarase en 1.000 ptas por cada grupo de 10 extintores ou fracción)

Xeradores de vapor e recipientes a presiónDa tarifa da inscrición no rexistro industrial e/ou autorización de funcionamento 100%

Autorización de instalacións de distribución eléctricaDa tarifa da inscrición no rexistro industrial e/ou autorización de funcionamento 150%

Autorización de instalacións eléctricas receptores e de instalacións interiores de augaDa tarifa da inscrición no rexistro industrial e/ou autorización de funcionamento 90%

Autorización de instalacións eléctricas en locais de pública concurrenciaDa tarifa da inscrición no rexistro industrial e/ou autorización de funcionamento 150%

Instalacións de climatización, frigoríficas e de gas.Da tarifa da inscrición no rexistro industrial e/ou autorización de funcionamento 100%

Inscrición, autorización e posta en marcha de instalacións minerais e de pozos.Da tarifa da inscrición no rexistro industrial e/ou autorización de funcionamento 150%

Tramitación de expedientes en materia de dereitos mineiros.Rectificacións, amojoramiento divisións e agrupacións de demarcacións existentes.

a) Permisos de exploración.Polas primeiras 300 cuadrículas 160.000

Por cada unha das restantes 200b) Permisos de investigación.

Pola primeira cuadrícula 160.000Por cada unha das restantes 200

c) Concesión de explotación derivada de permiso de investigación.Polas primeiras 50 cuadrículas 160.000

Por cada unha das restantes 3.000d) Concesión de explotación directa.

Polas primeiras 50 cuadrículas 200.000Por cada unha das restantes 3.000

e) Perímetros de protección de augas minerais.Pola primeira cuadrícula 160.000

Por cada unha das restantes 3.000(No caso de non admitirse a solicitude se devolve íntegro e no caso de admitirse a solicitude e non adxudicarse se devolve ó 50% da tarifa

anterior)

Actividade de control do medio ambiente atmosférico e residuos tóxicos y peligrosos (RTP):Autorización de productor de RTP 30.000

Autorización de pequenos productores de RTP 15.000Autorización de xestor de RTP sobre tarifa da inscrición no rexistro industrial e/ou autorización de funcionamento 150%

Fonte: Xunta de Galicia, Decreto lexislativo 1/1992 (D.O.G. 112, 12.6.92 e rectificación no D.O.G. 138, 17.7.92)

2 por mil trimestral do importedas primas satisfeitas polosasegurados ás entidades.

Ven da páxina anterior

tense os datos do concello de Santiago).

• Normativa autonómica.-O devandito Decreto Lexislativo 11-4-

1992, núm.1/1992 sinala que son tasas daComunidade Autónoma de Galicia os tribu-tos creados por lei e percibidos polos órga-nos da Administración, entes ou organismosautónomos dependentes daquela como con-traprestación pola entrega de bens ou pres-tación de servicios nos que o suministrosexa de competencia exclusiva dos mesmose nos que a demanda ou recepción teñacarácter obrigatorio para o suxeito pasivo.

Ós efectos previstos no apartadoanterior enténdese que a demanda ourecepción ten carácter obrigatorio para osuxeito pasivo cando, conforme a unha dis-posición legal ou regramentaria, se impoña asúa solicitude ou ésta constitúe condiciónprevia para realizar calquera actividade ouobter dereitos ou efectos xurídicos determi-nados.

Pódese distinguir, principalmente,entre taxas por servicios administrativos e

taxas por servicios profesionais. No primeirocaso, constitúe feito impoñible da taxa porservicios administrativos a realización porparte dos órganos da Administración, entesde dereito público, con personalidade xurídi-ca propia, que por lei teñan que axusta-lasúa actividade ó ordenamento xurídico pri-vado, e organismos autónomos da Comuni-dade Autónoma de Galicia, dos serviciosadministrativos relativos a autorizacións, ins-crición en rexistros e certificacións, que afec-ten ou beneficien dun modo particular óssuxeitos pasivos.

O cadro 3.4.1. recolle algunhas dastaxas que hai que pagar para desenvolverunha actividade emprendedora.

No concernente ás taxas por serviciosprofesionais, constitúe feito impoñible aprestación por parte dos órganos da Admi-nistración, entes de dereito público con per-sonalidade xurídica propia, que por lei teñanque axusta-la súa actividade ó ordenamentoxurídico privado, e organismos autónomos

3


CESGALICIA

Cadro 3.4.3.

(pesetas)

1.050

(%)

Categoría 1ª 2,30Categoría 2ª A 2,10Categoría 2ª B 1,60

Categoría 3ª 1,70Categoría 4ª 1,30Categoría 5ª 1,05Categoría 6ª 1,00

coantía mensual licencia anual

2.700 16.450 2.050 11.900 2.050 11.900 1.750 6.400

3.475 15.100 1.750 6.400 1.200 5.225

Fonte: Concello de Santiago de Compostela, Ordenanzas fiscais (B.O.P. 299, 31.12.99)

(pesetas)

Artigos de xoiería, reloxería, pratería, bisuteríaFroitas, verduras, hortalizas, tubérculos e flores

Productos textiles, confeccións para o fogar, alfombras e artigos de tapicería esimilares

Pan, pastelería confitería, productos lácteos e derivados

Taxas pola utilización privativa de postos de venda, depósitos de xénero e polaprestación do servicio demercado de abastos

Carnes e despoxos, productos e derivados cárnicos elaboradosAves, ovos e caza

Pescados, mariscos e deroivados

Ordenanzas fiscais do Concello de Santiago, con efectos dende 1 de xaneiro de 2000

No caso de se tratar de locais afectos que tributen no IAE por cota provincial ou nacional, a base imponible estaráconstituída pola débeda tributaria do IAE ponderada pola aplicación dos seguintes coeficientes de acordo ca categoría da

rúa onde se encontren emprazados

Taxas pola licencia de apertura

Taxas pola expedición de documentos administrativos

Para os demais informes urbanísticos

1 por mil do importedo proxecto, cun

mínimo de 525 ptas.Pola tramitación das licencias de obras de edificación

da Comunidade Autónoma de Galicia, dosservicios profesionais que afecten ou benefi-cien dun modo particular ós suxeitos pasi-vos. (Ver cadro 3.4.2., onde se recollenalgunhas das taxas por servicios profesio-nais).

• Normativa municipal.-Xunto á normativa autonómica, as

persoas que queran desenvolver unha acti-vidade emprendedora terán que cumprirunha serie de ordenanzas fiscais municipais.Tomando como exemplo o concello de San-tiago, o cadro 3.4.3. recolle algunhas dasmedidas das ordenanzas de ingresos públi-cos referidas ás taxas pola expedición dedocumentos administrativos; taxas polalicencia de apertura de establecementos; outaxas pola utilización privativa dos postos devenda, depósitos de xénero e pola presenta-ción do servicio de mercado de abastos.

3.5.- Guía práctica paraa creación de empresas

A Dirección Xeral de Formación eEmprego realizou unha “Guía práctica paraa creación de empresas”, actualizada ó 30de abril do ano 2000, onde se recollen osaspectos fundamentais relacionados coa for-mación da empresa. O obxectivo deste capí-tulo é presenta-la estructura e os aspectosprincipais da información recollida no CDque se adxunta.

O esquema desta “Guía” está basea-do en oito conxuntos ou entidades de infor-mación, que son: Elección de forma xurídica;Forma xurídica/Actividades económicas;Trámites; Obrigas; Organismos; Documen-tos; Incentivos; e, finalmente, Contratos.

• Elección de forma xurídica.-Mediante un cuestionario dinámico,

permite identifica-la forma xurídica máisaxeitada en función de determinados pará-metros: número de promotores, volume deinvestimento, nivel de responsabilidade, acti-vidade económica desenvolvida, etc.

• Formas xurídicas/Actividadeseconómicas.-

Presenta unha compilación das carac-terísticas, normativa, vantaxes e inconve-nientes, etc., das formas xurídicas máishabituais. O sistema permite escoller, tamén,a actividade económica da nova empresa afin de poder informar, no seu caso, sobre ostrámites e obrigas específicas.

Esta sección está estructurada ensete grandes puntos como son a “Descri-ción” a grandes trazos a forma xurídicaseleccionada; as referencias legais relativasá forma xurídica e, no seu caso, actividadeeconómica seleccionada (“Normativa”) asícomo unha “Valoración” das vantaxes einconvenintes da forma seleccionada e un“Estatuto tipo” para a constitución, no seucaso, da forma xurídica seleccionada. Enquinto lugar presenta unha serie de indica-cións sobre a cronoloxía e a realización dostrámites de constitución e, no seu caso, daposta en marcha da actividade económicade que se trate. Finalmente, permite enlazarautomaticamente con outras dúas entidadesou carpetas: Trámites e Obrigas.

• Trámites.-Recolle unha compilación dos diferen-

tes trámites asociados á constitución ouposta en marcha dunha nova empresa. Óentrar nesta entidade ou carpeta dende For-mas xurídicas / Actividades económicas, ostrámites que mostra o sistema son, precisa-mente, os correspondentes á Forma xurídica/ Actividade económica seleccionada.

Esta sección presenta unha descri-ción do trámite seleccionado, así como refe-rencias ás normativas legais aplicables, pla-zos temporais para relaliza-lo trámite selec-cionado, e indicacións relativas ós organis-mos ante os que se debe realiza-lo trámite eos documentos necesarios para o mesmo.Ademais, enlaza automaticamente conoutras dúas carpetas: Organismos e Docu-mentos.

• Obrigas.-Compilación das diferentes obrigas

permanentes no tempo asociadas ó funcio-namento dunha empresa. Ó entrar nestacarpeta dende Formas xurídicas/Actividadeseconómicas, as obrigas que mostra o siste-


3

CESGALICIA

ma son, precisamente, as correspondentesá Forma xurídica/Actividade económicaseleccionada.

A estructura deste apartado é similar ámencionada anteriormente: Descrición, nor-mativa, prazos, observacións, xestión orga-nismos e xestión documentos, permitindoenlazar automaticamente con outras dúascarpetas: Organismos e Documentos.

• Organismos.-De cada organismo o sistema inclúe

información relativa ó enderezo, teléfono,fax, etc., así como indicacións prácticas, noseu caso, sobre os mesmos. Estes datospódense seleccionar e copiar para introduci-los no Directorio persoal.

• Documentos.-Descrición e, nos casos máis signifi-

cativos, reproducción dixitalizada dos docu-mentos necesarios para realizar trámites eobrigas, solicitar axudas ou formalizar con-tratos laborais.

• Incentivos.-Compilación dos incentivos ou axudas

máis significativas relativas á posta en mar-cha de novas empresas ou consolidacióndas existentes. Evidentemente, por razónsde espacio, trátase dunha selección. Enlazaautomaticamente con outras dúas carpetas:Organismos e Documentos.

Nos diferentes apartados desta carpe-ta, pódense consulta-los tipos de institu-cións, empresas ou persoas que podengozar do incentivo seleccionado, así comoas referencias legais relativas ó incentivoseleccionado, características e prazos tem-porais para solicita-lo incentivo. Recolletamén indicacións relativas ós organismosante os que se debe solicita-lo incentivo e áutilización dos documentos necesarios paraa solicitude.

• Contratos.-Compilación dos diferentes contratos

laborais en vigor: características, referenciaslegais, prazos para formalizalos, así comoindicacións sobre a utilización dos documen-tos necesarios para formaliza-lo contrato

laboral seleccionado. Enlaza automatica-

mente con outra carpeta: Documentos.nn

3


CESGALICIA

Análise comparada do entorno administrativo · Entorno para a creación de empresas e fomento das...

Documents

Transcript of Análise comparada do entorno administrativo · Entorno para a creación de empresas e fomento das...